Η Εξέγερση της Χειμάρρας, σημειώθηκε κατά τη διάρκεια του Α΄ Βαλκανικού

Πολέμου, στις 18 Νοεμβρίου 1912 (5 Νοεμβρίου παλαιού ημερολογίου) και

συνέβαλλε στην αποτίναξη της οθωμανικής κυριαρχίας στην περιοχή και τον έλεγχο
αυτής από τον Ελληνικό Στρατό με επικεφαλής τον Χειμαρριώτη Σπύρο Σπυρομήλιο.

Πίνακας περιεχομένων
 1 Υπόβαθρο
 2 Σύγκρουση
 3 Συνέχεια
 4 Παραπομπές
 5 Δείτε Επίσης

Υπόβαθρο
Κατά τη διάρκεια του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου, το μέτωπο Ηπείρου υπήρξε αρχικά
δευτερεύουσας σημασίας, σε σχέση με το Μακεδονικό. Μία μικρή δύναμη
Ηπειρωτών εθελοντών είχε συγκεντρωθεί στην Κέρκυρα, με επικεφαλής τον
ταγματάρχη χωροφυλακής Σπύρο Σπυρομήλιο,[1] που καταγόταν ο ίδιος από την
Χειμάρρα.[2] Αυτή η δύναμη ενισχύθηκε από 200 Κρήτες εθελοντές που εστάλησαν
από τον στρατηγό Κωνσταντίνο Σαπουντζάκη, διοικητή του στρατού Ηπείρου.[1]

Σύγκρουση
Στις 18 Νοεμβρίου 1912, ο τοπικός πληθυσμός εξεγέρθηκε, ενώ το πολεμικό πλοίο
Αχελώος αποβίβασε στην περιοχή δύναμη Χειμαρριωτών και Κρητικών εθελοντών
(αρχηγοί Γαλερός, Παπαγιαννάκης, Τζουλάκης και Πολυξίγγης) υπό την ηγεσία του
Σπυρομήλιου και αφού κατέλαβαν άνευ σοβαρής αντίστασης τη Χειμάρρα[3]πολύ
σύντομα κατάφεραν να ελέγξουν την παράκτια περιοχή μεταξύ Αγίων Σαράντα και
Αυλώνα, χωρίς να συναντήσουν κάποια ιδιαίτερη δυσκολία.[4] Μετά την επιτυχία του
κινήματος ο Σπυρομήλιος πρότεινε στον πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο την
άμεση προώθηση των Ελληνικών Δυνάμεων προς Αυλώνα, όμως ο πρωθυπουργός
ήταν αρνητικός από τον φόβο ότι αυτό θα προκαλούσε την αντίδραση της Ιταλίας.[4]
Μετά την ανακήρυξη της αλβανικής ανεξαρτησίας, στις 28 Νοεμβρίου, η περιοχή
δέχτηκε τις επιθέσεις αλβανικών ομάδων, που όμως απωθήθηκαν. Τελικά η Χειμάρρα
παρέμεινε σε ελληνικό έλεγχο σε ολόκληρη τη διάρκεια των επιχειρήσεων των
Βαλκανικών Πολέμων.[1]

Συνέχεια
Σύμφωνα με τους όρους του Προτωκόλλου της Φλωρεντίας, στις 17 Δεκεμβρίου
1913, η περιοχή της Βορείου Ηπείρου, στην οποία ήταν μέρος και η Χειμάρρα,
επιδικάστηκε στο πριγκιπάτο της Αλβανίας. Αυτή η απόφαση πυροδότησε τοπικές
αντιδράσεις που κορυφώθηκαν με την ανακήρυξη της αυτονομίας της Βορείου
Ηπείρου, στο Αργυρόκαστρο.[5]
Παραπομπές
1.

 Σακελλαρίου, Μ.Β. (1997). Ήπειρος, 4.000 χρόνια Ελληνικής Ιστορίας και

Πολιτισμού. Εκδοτική Αθηνών. σελ. 367. ISBN 960-213-371-6.
  «Historia» (HTM). Republika e Shqiperise Bashkia Himare [Official site of
Himarë municipality (στα Αλβανικά). Ανακτήθηκε στις 8 Ιανουαρίου 2011.
  Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια των συμπλοκών τραυματίστηκε ένας Έλληνας
και σκοτώθηκαν τρεις Οθωμανοί εφημερίδα Εμπρός, 7/11/1912, σελ 3.
  Κόντης, Βασίλειος (1978). Greece and Albania, 1908-1914. Ινστιτούτο
Βαλκανικών Σπουδών. σελ. 93.
 Πεντζόπουλος, Δημήτριος (2002). The Balkan exchange of minorities and its
impact on Greece. C. Hurst & Co. Publishers. σελ. 28. ISBN 978-1-85065-702-6.

Η επανάσταση της Χειμάρρας του 1596 οργανώθηκε από τον αρχιεπίσκοπο

Αθανάσιος Α' της Οχρίδας στην περιοχή της Χειμάρρας κατά της Οθωμανικής
Αυτοκρατορίας. Ήταν μέρος μιας σειράς αντιοθωμανικών κινήσεων στα Δυτικά
Βαλκάνια στα τέλη του 16ου αιώνα κατά τη διάρκεια του μακρού τουρκικού πολέμου
στα Βαλκάνια.

Πίνακας περιεχομένων
 1 Ιστορικό
 2 Εξέγερση
 3 Συνέπεια
 4 Βιβλιογραφικές αναφορές
 5 Πηγές

Ιστορικό
Συνωμοτικά σχέδια για την ανατροπή της οθωμανικής κυριαρχίας στη βόρεια περιοχή
της Ηπείρου οργανώθηκαν στη δεκαετία του 1570 από τους τοπικούς Έλληνες
ευγενείς, τον Μάνθο Παπαγιάννη και τον Πάνο Στόλικο [1] Εντούτοις οι
επαναστατικές ενέργειες άρχισαν μετά το θάνατο του Παπαγιάννη το 1596. [2]

Οι Ισπανοί συνωμότες, με οδηγίες από τη Νάπολη, ηγήθηκαν κίνησης για να

προκαλέσουν εξέγερση στη σημερινή νότια Αλβανία. [3] Αποφάσισαν να εντάξουν τον
Αρχιεπίσκοπο Αθανάσιο της Οχρίδας στα σχέδιά τους,[3] έναν άνθρωπο που
περιγραφόταν ως «διακριτός και έξυπνος». [4] Αρχικά, ο Αθανάσιος δεν συμμετείχε,
μέχρι τις αρχές του 1596, όταν προσέφερε τη συνεργασία του στον ενετό
αξιωματούχο στην Κέρκυρα. [3]
Ο Αθανάσιος έστειλε επιστολή στον προβλεπτή και τον καπετάνιο της Κέρκυρας,
Angelo Basadonna, τον Ιανουάριο του 1596, ότι ήθελε να συναντηθεί και να
συζητήσει «πολύ σημαντικά πράγματα». [5] Οι δύο είχαν συνάντηση στις 26
Ιανουαρίου 1596, κατά τη διάρκεια της οποίας ο Αθανάσιος μίλησε για την «άθλια
κατάσταση των χριστιανών» και ζήτησε βοήθεια για μια γενική εξέγερση. [5] Αφού
απορρίφθηκε από τη Βενετία, εντάχθηκε ανοιχτά στους Ισπανούς συνωμότες, οι
οποίοι ήλθαν σε επαφή με τον Ναπολιτάνο αναπληρωτή για αυτό. [3] Ο Αθανάσιος
έστειλε τον ιερέα του[ασαφές] στη Νάπολη για να ζητήσει όπλα και 2.000 στρατιώτες
από την Ισπανία και να δημιουργήσει ολόκληρο το σχέδιο της εξέγερσης. [3] Ο
αντιβασιλέας της Νάπολης έστειλε έναν από τους αρχηγούς του να επιβλέπει τα
γεγονότα και να καταλάβει τις πραγματικές προθέσεις του λαού. [3] Ενώ ο
Ναπολιτάνος καπετάνιος ήταν στην Αλβανία, οι Χειμαρριώτες νότια της Valona
αμέσως εξεγέρθηκαν. [3]

Η εξέγερση της Χειμάρρας ήταν μέρος μιας σειράς αντιοθωμανικών κινήσεων στα
Δυτικά Βαλκάνια στα τέλη του 16ου αιώνα κατά τη διάρκεια του μακρού τουρκικού
πολέμου σε περιοχές που εκτείνεται από την Ήπειρο προς τα βόρεια μέχρι την
περιοχή Σίμπενικ (στη σημερινή Κροατία). [6]

Εξέγερση
Ο Αθανάσιος επέστρεψε στην Αλβανία το καλοκαίρι του 1596 και παρέμεινε στη
Χειμάρρα. Μια σύγχρονη πηγή ανέφερε ότι υπήρχαν 10.000 μαχητές με κόκκινες
φορεσιές στη Χειμάρρα. [7] Η εξέγερση είχε επιτυχίες τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, [8]
καθώς οι αντάρτες κατάφεραν να ελέγξουν τις παραλιακές πόλεις. [4] Αφού η δύναμη
ενισχύθηκε από μια μικρή μονάδα Ισπανών, επιτέθηκε στο κοντινό οθωμανικό
φρούριο της Cerna [9] από τρεις κατευθύνσεις με 1.300 άνδρες, εκ των οποίων μόνο
300 ήταν εξοπλισμένοι με αρκεβούζια. [9] Αρχικά, μια ομάδα 100 Ισπανών κατόρθωσε
να καταλάβει μέρος του φρουρίου σηκώνοντας τη σημαία τους, σκοτώνοντας 80
Οθωμανούς στρατιώτες μεταξύ των οποίων τον διοικητή του οχυρού. [9] Ωστόσο, οι
Χειμαρριώτες που μπερδεύτηκαν για αυτή την εξέλιξη της μάχης αποσύρθηκαν από
το πεδίο της μάχης. [9] Αυτό έδωσε την ευκαιρία στους Οθωμανούς να ξεκινήσουν
επιτυχημένη αντεπίθεση. [9] Η εξέγερση καταπνίγηκε εύκολα αφού οι Βενετοί έπεισαν
ορισμένους από τους οπλαρχηγούς να μην ενταχθούν στην εξέγερση [10] και το
γεγονός ότι ο στρατός των ανταρτών ήταν απείθαρχος. [3]

Συνέπεια
Μετά την αποτυχημένη επιχείρηση ο Αθανάσιος επέστρεψε στη Χειμάρρα για την
προετοιμασία άλλης εξέγερσης. [9] Οι υπόλοιποι Ισπανοί εγκατέλειψαν την περιοχή, [9]
αλλά ο Αθανάσιος περίμενε αυτή τη φορά μια βοήθεια 3-4.000 στρατιωτών από τον
Ισπανό βασιλιά. [8] Στις 23 Αυγούστου 1596 συναντήθηκε με τους Αλβανούς
καπετάνιους[ασαφές] Μιχαήλ Μπούα, Τζιοβάνι Γκολέμι και Μιχάλη Παπαδά. [11] καθένας
έλαβε μηνιαία αμοιβή 50 δουκάτων. [11] Στη συνέχεια πήγαν στο Lecce για να
οπλίσουν τους Χειμαρριώτες με 1.000 αρκεβούζια, μπαρούτι, μόλυβδο, τέσσερα
τύμπανα και τέσσερα βασιλικά φλάμπουρα. [11] Ο Αθανάσιος μετακόμισε στη Ρώμη
και είχε ακρόαση από τον Πάπα. Τα επόμενα 20 χρόνια συνέχισε να επισκέπτεται
διάφορους δυτικοευρωπαίους ηγέτες για να προκαλέσει την παρέμβασή τους ενάντια
στους Οθωμανούς, αλλά χωρίς επιτυχία. [9] Από την άλλη, ο Ενετοκύπριος Ιερώνυμος
Combi αποθάρρυνε τον Michael Bua και τους συντρόφους του. [11]

Στο Σαντζάκι της Ερζεγοβίνης και στο Vilayet του Μαυροβουνίου, οι Σέρβοι
αυξήθηκαν το 1596-97, αλλά χωρίς ξένη στήριξη οι αντάρτες αναγκάστηκαν να
συνθηκολογήσουν. [12] Το 1600 ξέσπασε μια εξέγερση στη Θεσσαλία . [13]

Βιβλιογραφικές αναφορές
1.

 Cini, Giorgio (1974). Il Mediterraneo Nella Seconda Metà Del '500 Alla Luce Di
Lepanto (στα Italian). Leo S. Olschki. σελ. 238. Delusi rimasero pure i ribelli
dell'Epiro del Nord, dove si erano sollevati i notabili greci di Argirocastron Manthos
Papagiannis e Panos Kestolicos. Questi notabili si erano accordati con l'arcivescovo
di Ochrida Ioachim ed anche con alcuni metropolis della Macedonia occidentale e
dell'Epiro, si erano assicurati promesse di Don Juan per un sostegno armato...
[Disappointed were also the rebels of Northern Epirus, where they had raised the
Greek notables of Argirocastron Manthos Papagiannis and Panos Kestolicos. These
chiefs had agreed with the Archbishop of Ochrida Ioachim and also with some
metropolitans of western Macedonia and Epirus, and had secured promises of Don
Juan for armed support...]CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  Korre, Katerina (2013). «History of the Greek People in 16th century Northern
Epirus: The case of Matthaios Papagiannis» (στα Greek). History-Scholars: Epirus
and Ioannina from 1430 to 1912: 165-166.
  SANU 1932.
  Randa 1964.
  Filološki fakultet 1979.
  Studii: revistă de istorie. 24. Editura Academiei Republicii Populare Romîne.
1971. σελ. 419. Andrei Pippidi a arătat că rascoala albanczilor din Himara (1596-
1597) face parte dintr-o serie de mişcări de eliberare care se intind din Epir pină ia
Sibenik, fiind conduse de arhiepiscopii de Ohrida, Ioachim, Gavriil şi Atanasie I.
Rolul unui ...
  Andromaqi Gjergji (2004). Albanian Costumes Through the Centuries: Origin,
Types, Evolution. Acad. of Sciences of Albania, Inst. of Folc Culture. σελ. 21.
ISBN 978-99943-614-4-1.
  Matkovski 1983.
  Kontali 2011.
  Marović, Miodrag (1995). Balkanski Džoker: Albanija i Albanci : istorijska
hronika nastajanja i razvoja albanskog pitanja. Kulturni centar. σελ. 54.
  Bartl 1974.
  Trevor W. Harrison; Slobodan Drakulic (2011). Against Orthodoxy: Studies in
Nationalism. UBC Press. σελ. 99. ISBN 978-0-7748-2096-7.
 Sakellariou 1997.