9/27/2019

Kitap

Fizyolojiye giriş
BEÜ Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim
Dalı

• Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi

Fizyoloji Anabilim Dalı
• http://fizyoloji.beun.edu.tr/
Prof.Dr. Hale SAYAN ÖZAÇMAK
Prof.Dr. V. Haktan ÖZAÇMAK
Dr. Öğr. Üyesi. İnci TURAN
7 YL öğrencisi
1 doktora öğrencisi bulunmaktadır.
Fizyoloji
• Physis: yaşam, logos: bilim
• Fizyoloji, canlıların fonksiyonlarındaki
mekanizmaları fizik ve kimya bilimlerinden
yararlanarak açıklayan bir bilim dalıdır.
• Fizyoloji hücre, doku ve organizma
fonksiyonlarının nasıl oluştuğunu inceleyen bir
bilimdir.

1

Fizyoloji bilimde büyük alanlardan biridir.
Fizyoloji veya tıpta Nobel ödülü bulunmaktadır.
Bunun yanı sıra fizik, kimya, ekonomi, barış,
edebiyat alanlarında Nobel ödülü bulunmaktadır.
Beden nasıl örgütlenmiştir?
• En küçük yapısal birim hücre
9/27/2019
Nobel Tıp Ödülü
• Aziz Sancar
Canlıların ortak özellikleri
• Canlılar hücrelerden oluşur
• Canlılar beslenir
• Canlılar solunum yapar
• Canlılar boşaltım yapar
• Canlılar hareket eder
• Canlılar büyür ve gelişir
• Canlılar uyarılara tepki gösterir
• Canlılar ürer
2
 9/27/2019

4 temel hücre grubu 4 temel doku tipi

• Kas hücresi • Kas dokusu
• Nöronlar • Sinir dokusu
• Epitel hücreleri • Epitel doku
• Bağ dokusu hücreleri • Bağ doku

3

Homeostatik mekanizmalar
• Negatif geri besleme: vücutta birçok maddenin
değerleri belli bir aralıkta tutulmaya çalışılır. Buna
ayar noktası denir.
• Negatif feed-back devre bir algılayıcıya (sensör)
gereksinim vardır.
• Osmoreseptör, baroreseptörler
• Pozitif geri besleme: dengeyi bozuyor gibi
görünmektedir ancak fizyolojik bazı olaylarda
gereklidir.
9/27/2019
Homeostazis
• Düzenleyici sistemler yardımıyla organizmanın
iç ortamının sabit tutulmasıdır
• Statik değil dinamik bir olaydır
• Homeostazis bozulması: hastalık
Pozitif feed-back mekanizması
• Hata sinyali başlangıçtaki sapmayı artırıcı yönde
fonksiyon görür.
• Kanın pıhtılaşması
• Fizyolojik olarak kanın durdurulması
• Patolojik olarak vücutta pıhtının oluşması
• Doğum olayı
• Sinir sinyallerinin oluşumu
– Aksiyon potansiyelinin depolarizasyon fazında Na
kanallarının açılması
4
 9/27/2019

Homeostaisi negatif
feed back döngüye
bağlıdır. Negatif feed
back döngüde bozulma
hastalıklara neden
olmaktadır.

Hormon salgılanmasında negatif feed back döngü

Biyoloji Ritimler
• Biyolojik ritim 24 saate bir tekrarlanıyorsa buna • Vücuttaki başlıca sirkadyen rirmler:
sirkadyen ritim denir.
• Diurnal ritim – Vücut ısısı
– Kortizol salınımı – Plazma Büyüme hormonu
• Noktornal ritim – Kortizol hormon salınımı
– Melatonin salınımı – Melatonin salınımı
– Uyku uyanıklık
Biyolojik saat: İnsanlarda biyolojik saat denilen zaman
ayarlayıcı bölge suprakiazmatik nukleusdur.

5
 9/27/2019

Biyolojik ritimler
• Geceleri karanlıkta en yüksek düzeye erişen ritimlere
nokturnal ritim denir.
• Melatonin hormonunun salınımı nokturnal bir ritim
gösterir.

HÜCRENİN FONKSİYONEL
YAPISI

HÜCRE
• Hücre zarı(plazma zarı)
• Çekirdek
• Sitoplazma
• Hücre organelleri

6

Hücrenin moleküler kompozisyonu
• Hücreler su, inorganik iyonlar ve karbon içeren
organik moleküllerden oluşur.
• Su total hücre kütlesinin %70’ini oluşturur.
• Na+,K+,Mg+2,Ca+2,HPO4,Cl, HCO3 total hücre
kütlerinin %1’inden az bir bölümünü oluşturur.
• Organik moleküller:Lipidler, karbonhidratlar,
protein ve nükleik asitlerden oluşur.
Proteinler
• Hücre kütlesinin %10-20si
• Yapısal ve işlevsel proteinler
• Yapısal: Hücre iskeletini oluşturan
mikrotübüller
• İşlevsel: tübüloglobüler yapılı enzimler
9/27/2019
Lipitler
• Enerji sağlarlar
• Hücre membranının yapı taşıdırlar
• Hücre içi ve hücrelerarası sinyal iletiminde
görevlidirler.
• En basit lipitler yağ asitleridir ve bunlar uzun
hidrokarbon zincir içerirler.
• Unsature yağ asitleri karbon atomları arasında
1 veya daha fazla çift bağ içerir, sature yağ
asitleri ise max. H bağı ile bağlıdır.
7
 9/27/2019

Karbonhidratlar

• Hücrenin beslenmesinde esas rol

• Glukoz ve polisakkarit olarak bulunabilirler
• Proteinlerin hücre içine transportu, hücre
tanıma işlemlerinde ve hücre adezyonunda rol
alırlar

Ganong’un tıbbi fizyolojisi

Nükleus

• Hücrenin kontrol merkezi • Çekirdekte DNA, proteinlerle eşlenik

• İç ve dış nüklear membran ile sitozolden
ayrılır, dış membran ER membranı ile devam
eder.
• Küçük nonpolar moleküllere geçirgendir
• Makromoleküller, ribozom ve küçük polar
moleküller nüklear porlar aracılığı ile girer
çıkarlar
• RNA sitoplazmaya transkripsiyon faktörleri
nukleusa porlar aracılığı ile
kromatin yapılar şeklinde bulunur. Hücre
bölünürken kromatinler kromozomları
oluşturur.
• Çekirdekçik: RNA’dan zengin granüllerin
yaptığı bir yapıdır. Ribozomal RNA sentez
noktasıdır.

8
 9/27/2019

Ribozom Endoplazmik Retikulum

• Protein sentez alanlarıdır.

• 22-32 nm boyutlarında
• 60S ve 40S isimli alt üniteler
• ER’ye tutunan ribozomlar tüm transmembran
proteinlerini, salgılanan proteinlerin çoğunu,
golgi aygıtı-lizozom ve endozomlarda bulunan
proteinlerin çoğunu sentezlerler.
• Serbest ribozomlar Hb ile peroksizomlarda ve
mitokondrilerde bulunan proteinler gibi
sitoplazmik proteinleri
vander

9
 9/27/2019

Endoplazmik retikulum

• Hücre sitoplazmasındaki tübüllerin kompleks

serisidir.
• Zarın iç kolu çekirdek segmentinin bir
devamıdır
• GER protein sentezi ve protein işlenmesi
• ER lipid metabolizması (steroid sentez yeri,
kc’de lipoproteinlerin sentezi) ve
detoksifikasyonda rol alır.
• Sitozolik Ca depolanması(örn:iskelet kasında).

Human Phsiology

ER ER proteinlerin katlanması ve işlenmesi

• Lipid ve protein sentez yeridir • Proteinlerin katlanması
• ER membranı hücre zarı transmembran • Glikozilasyon
proteinlerinin ve organellerin lipidlerinin sentez • Disülfid bağlarının oluşumu
yeridir. • Hücre membranı proteinlerine glikolipidlerin
• Sekrete edilecek proteinler ilkönce ER lümenine eklenmesi gerçekleşir.
gönderilir.

10
 9/27/2019

Agranüler ER Golgi aygıtı

• Fosfolipidlerin sentezi
• Lipid metabolizması ile ilgili hücrelerde çok miktarda
bulunur.
– Steroid hormon sentezi
• Karaciğerde lipopropteinlerin sentezinde rol alır.
• Detoksifikasyon
• Sitozolik Ca depolanması

Human Phsiology

Golgi Aygıtı • ER’dan gelen proteinlerin daha ileri işlenmesisini

sağlar
• Salgı yapan hücrelerde iyi gelişmiştir. • Buradan proteinler lizozom, hücre zarı veya
• ER da sentezlenmiş maddeleri işlemekle sekresyona uğrar.
görevlidir
• Proteinlerin glikozilasyonu
• Lizozomların üretilmesi

11
 9/27/2019

LİZOZOM
• Golgide yapılırlar
• Hidrolaz adı verilen 50 çeşit
enzim içeren membranla
çevrili organellerdir.
Ribonukleaz,
deoksiribonuklez,
fosfataz,glikozidazlar,aril
sulfataz, kollajenaz,
katepsin gibi enzimleri
içerir.
• Bu enzimler asit pHda aktive
olurlar

Ganong

Lizozom

• Golgi aygıtı tarafından oluşturulan veziküler

organellerdir.
• Hücre içi sindirimden sorumludurlar-
bakterileri, eskiyen yapıları, besin
partiküllerini-

12

Peroksizomlar
• Lizozomlara benzerler ancak;
• ER dan kopma veya bölünme yoluyla oluşur
• Daha çok oksidaz enzimlerini içerirler
• Oksidazlar H2O2 oluşumu gerçekleşir.
9/27/2019
Peroksizom
• Lipid metabolizması ve deotoksifikasyonda rol alır
• Alkolün metabolize edilmesine rol alır
• Karaciğerde yüksek oranda bulunur.
Mitokondriler
• Metabolik enerji üretiminde rol alır.
• Dış zar, zarlar arası boşluk ve kristalar
oluşturan iç zar, dış membran geçirgen, iç
selektiftir
Human phsiology
13
 9/27/2019

MİTOKONDRİA
• Metabolik enerji üretiminde rol alır
• KH, yağ, protein ile ilgili metabolik yollar ve üre ve hem sentezi
mitokondrial matriksde yer alır.
• Dış ve kıvrımlar oluşturan iç zardan oluşur.Dış membranpek çok
maddeye geçirgenken,iç zar selektifdir. Kalsiyum geçiren transport
sistemine sahiptir.
• Dış zarda biyolojik oksidasyonla ilgili enzimler bulunur
• İç zarda KH,yağ ve proteinleri sitrik asit döngüsü üzerinden
karbondioksit ve suya çeviren enzimler bulunur. Bu bölge ATP
sentezi ile ilgili primer alandır.
• Kendi genomu olan tek organeldir.

Hücre iskeleti
• Mikrotübüller
• Ara filamanlar (intermediyer)
• Mikrofilamanlar (aktin filamanı)
• 3 yapıyı bağlayan proteinler

14
 9/27/2019

mikrotübüller Ara filaman

• α ve ß tübülin alt ünitelerinden oluşmuştur. • Keratin, desmin, laminin gibi farklı proteinler
• Sürekli olarak biraraya gelip ayrışabilirler. • Çekirdek zarını hücre zarına bağlar
• Veziküller, salgı granülleri ve mitokondri gibi • Hücrenin dış basınca dayanmasına yardım
organeller hücrede mikrotübüller aracılığıyla eder.
taşınır.
• Kolşisin, vinblastin, paklitaksel m.tübüle
bağlanarak hücreleri öldürür.

Mikrofilaman Mikrotübül
• Aktin proteininden oluşur.
• Globüler G aktin monomerleri • Mikrotübüller hücre şeklinin, yapısının ve hücre
• Filamentöz F aktin organellerinin poziyonunun korumasında rol alır.
• Hücre şeklinin belirlenmesi, ameboid hareket, – Silia
• Solunum yollarındaki epitel hücrelerinde
hücre bölünmesi, kas kasılmasında görevli – Flagellum
• Silyadan daha büyükdür ve hücrenin motilitesinde rol
alır.
• Sperm hücresi

15
 9/27/2019

Hücre Membranı
• Temel olarak protein
ve lipitlerden
yapılmıştır.%55 protein,
%25 fosfolipit, %13
kolesterol, %4diğer
lipitler, %3karbonhidrat
• 7,5 nm kalınlığındadır,
ince, elastik
• Yarı geçirgendir
Hücre Zarında Madde İletimi • Çift katlı lipid tabaka
ve bunlar arasına
serpilmiş proteinler

Human phsiology

Hücre membranının fonksiyonları

• Yapısal (hücre iskeleti, organellerin etrafını sarma)
• Koruma (sıvı elektrolit dengesi, toksik moleküllere karşı
bariyer)
• Hücre aktivasyonu (hormon, antijen, mitojen, büyüme
faktörü)
• Transport (difüzyon, endositoz, ekzositoz)
• Hücre-hücre etkileşimi (hücrelerin birbirine
bağlanması, ekstrasellüler matriks ile etkileşim, hücre dış yüzüne
enzim ve antikorların salınımı)
• 1960’larda GL Nicholson ve SJ Singer biyolojik
zarlarda sıvı mozaik modelini ortaya
koymuşlardır.
• Bu modelde integral proteinler zarda hareket
edebilmektedir.
• Bu modelde hücre zarı dinamiktir. Hücre zarında
bulunan lipidler sıvı haldedir ve bu nedenle
membranın bir bölümü başka bir yere hareket
eder.

16
 9/27/2019

• Hücre mebranı çift katlı lipid moleküllerinden

Hücre membranı lipidleri oluşmuştur. Bu yapı içinde fosfolipid, glikolipid ve
• En fazla fosfolipidler bulunur. kolesterol bulunur.
• Fosfat kısmı içeren molekül başları hidrofilik-
hc. İçi ve dışında su ile temasta
• Kuyruk kısmı ise hidrofobik-membran içine
yerleşik
• Hücre içi organellerdeki membranların protein
oranı daha yüksektir.

Membran fosfolipidleri Fosfolipid yapısı

• Fosfatidilkolin
• Fosfatidilserin
• Fosfatidiletanolamin
• Sfingomiyelin

17
 9/27/2019

Zar içinde lipidlerin hareketlerinin tipleri Zar proteinleri

• İntegral ve periferik

• Hücre membranında bulunan proteinler: • Proteinlerin Fonksiyonları

– Transport
– İntegral protein (Çoğu glikoproteindir) – Enzim
– Sinyal iletimi
• İyon kanalı ya da taşıyıcı olarak görev yaparlar.
– Hücrelerarası bağlantı
– Hücre-hücre tanınması
– Hücre iskeleti ve ECM’e bağlantı
– Periferal protein olarak bulunabilir – İyon kanalı

18
 9/27/2019

• Karbonhidratlar genellikle hücre membranının dış

yüzünde bulunurlar.
• Karbonhidrat bileşikleri proteoglikan adı verilen
hücre dış yüzeyinde gevşek olarak bağlanmış olarak
bulunur. Bu nedenle hücrelerin dış yüzeyi glikokaliks
adı verilen gevşek bir KH örtüyle kaplıdır.
• KH’lar hücre yüzeyinin (-) yüklü olmasını sağlar
• Bir hücrenin glikokaliksi diğer hücrenin glikokaliksi
ile bağlantı kurar

İyon kanalları
Membran karbonhidratları • Hücre zarında bulunurlar,

• Hidrofilik (suyu seven) yapıda olduğu için

hücre zarının lipid kısmından geçiş yapamayan
iyonların taşınması ile görevli kanallardır.

19
 9/27/2019

İyon kanallarının tipleri

• Pasif sızma kanalları: her zaman açık
• Kimyasal kapılı kanallar: kendine özel
nörotransmitter bağlanınca aktif
• Voltaj kapılı kanallar: membran potansiyel
değişiklikleriyle açılıp kapanırlar.
• İyonların geçişini düzenleyerek sinir ve kas
gibi hücrelerde membran potansiyelinin hızlı
değişimi ve aksiyon potansiyelinin oluşumuna
aracılık ederler .
• Seçici geçirgendirler ve her biri belli iyonların
taşınması ile görevlidir.

• Bu seçicilik ise iyonun hacimsel büyüklüğüne

bağlıdır.

Membranlardan madde taşınması

• Enerji gerektirmeyen taşınma;
1. basit difüzyon
2. kolaylaştırılmış difüzyon
3. filtrasyon
4. osmoz
• Enerji gerektiren taşıma;
1. aktif transport
2.endositoz ve ekzositoz

20
 9/27/2019

Difüzyon
• Sıvı veya gaz içinde çözünen maddelerin
partikülleri sürekli hareket halindedir.

Difüzyon hızı Membranlarda difüzyon

• Konsantrasyon farkı • Polar (yüklü) ve iyonize moleküller ya hiç ya da
• Sıcaklık çok az difüze olur
• Molekül büyüklüğü
• Yüzey alanı • Bir maddenin lipidlerde eriyebilirliğinin yüksek
• Ortam hali(jelöz, visköz) olması membranlardan daha kolay geçmesini
sağlar

21
 9/27/2019

Kolaylaştırılmış difüzyon
• Glikoz ve amino asitler gibi
büyük ve lipid içinde
çözünmeyen bazı molekül
ve iyonların membranın lipid
tabakasından geçememesi
bir taşıyıcı protein ile
“kolaylaştırılır”.
• Taşıma derişim (yoğunluk)
farkı yönündedir.
• Metabolik enerji tüketimi
olmaz.
• Taşıyıcı belli bir doygunluğa
ulaşabilir.

• Taşıyıcı özgüldür.
– Glikoz ve monosakkaridleri
taşıyan hekzos taşıyıcısı
– Bikarbonat ve Cl gibi anyonları
taşıyan Band2 taşıyıcısı
• Basit difüzyondan daha
hızlıdır,
• Sınırlı taşıyıcı protein olduğu
için taşıma olayının maksimum
bir hızı vardır,
• Nedeni taşıyıcı protein
miktarının sayılı olması nedeni
ile doyurulabilir olmasıdır.
• Barsak ve böbreklerden
glikoz ve amino asit emilimi
bu yolla gerçekleşmektedir.

22
 9/27/2019

Osmoz
• Suyun hücre zarından derişiminin az olduğu
tarafa difüzyonudur.
• Suyun geçişi akuaporinler adı verilen zar
proteinleri aracılığı ile olur.
• Suyun yarı geçirgen bir zardan geçişini
durdurmak için gerekli karşı basınca osmotik
basınç denir.
• Hücrenin içine bırakıldığı solusyonlar;
• hücrenin hacmini değiştirmiyorsa izotonik
• Hücrenin şişmesine hatta patlamasına sebep
oluyorsa hipotonik
• Hücrenin büzülmesini sağlıyorsa hipertonik
solusyon olarak adlandırılır.

Aktif transport
• Konsantrasyon
gradiyentinin tersi
yönünde
• Enerji kullanılır

23
 9/27/2019

Primer aktif transport

• ATPaz adlı enzim
taşıyıcı olarak görev
yapar.
• Na-K-ATPaz
• Ca-ATPaz
• H-ATPaz
• H-K-ATPaz

Ca-ATPaz Sekonder aktif transport

• İyon gradiyenti
sayesinde
gerçekleşen taşıma
şekli
• Genellikle Na iyonu
• Taşıyıcı üzerinde 2
bağlanma noktası
vardır.

24
 9/27/2019

Endositoz
• 3 tip
• Pinositoz (sıvılar)
• Fagositoz
• Reseptör aracılı
endositoz

Endositoz

• Reseptör aracılı endositoz, yapısal endositoza göre daha hızlı

gelişir. Bu tip endositozla, kolesterol metabolizmasında yer
• Yapısal endositoz reseptör ile alan düşük dansiteli lipoproteinlerin (LDL) içselleştirilmesi,
tetiklenmeyi gerektirmeyen ve sürekli virüslerin ve difteri toksininin yakalanarak alınması örnek
meydana gelen bir olaydır. olarak verilebilir.

• Reseptör aracılı endositoz hücre

yüzeyindeki reseptörlere bağlanan
ligandların tetiklemesiyle meydana gelir
ve özelleşmiş klatrin kaplı çukurlar
tarafından yürütülür.

25
 9/27/2019

Ekzositoz
• 2 işlev
• Endositozla
kaybedilen membranı
tamamlamak
• Hc içinde sekrete
edilen zardan
geçemeyen (hormon
gibi) molekülleri hc
dışına vermek

Pinositoz
• Hücrenin su içmesi

26
 9/27/2019

Vücut Sıvı Bölümleri

TOTAL VÜCUT SIVISI
42L

Ekstrasellüler Sıvı İntrasellüler Sıvı

Vücut sıvıları hakkında genel
bilgiler 17L 25L

İnterstisyel Plasma Transellüler

Sıvı 13L 3L 1L

İntrasellüler ve ekstrasellüler iyon

konsantrasyonları

27
 9/27/2019

Toplam vücut suyunun yaş ve cinsiyet ile Toplam vücut suyunun vücut ağırlığı ile
ilişkisi ilişkisi

Biyoelektrik potansiyeller

28
 9/27/2019

İstirahat membran potansiyeli İstirahat membran potansiyeli

• İskelet Kası: -90 mv
Membran boyunca elektriksel
potansiyel farkı (voltaj) membran • Kalp Kası: -90mv
potansiyelidir (mV) • Kalp pace maker hücreler. -60mv

Denge koşullarında şarjdaki fark • Nöron: -70 mv

istirahat membran potansiyeli
olarak adlandırılır. • Düz kas: -55mv
• Eritrosit: -9 mv
• Bakteri: -200 mv

Dinlenim zar potansiyeli hücreden hücreye

farklı değerlere sahiptir

Dinlenim koşullarında bulunan

bütün hücrelerin plazma zarları
üzerinde, hc içini dışına göre
eksi yapacak bir potansiyel fark
vardır. Bu potansiyel farka
dinlenim zar potansiyeli denir
Bu potansiyel farklar hücre
fonksiyonlarının
başlatılmasında önemlidir.

29

Hücre zarı boyunca iyonların dağılımı
• İstrihat membran potansiyeli solüsyondaki bütün
iyonların denge potansiyellerinin ortalamasıdır.
• Çoğu hücrede bu potansiyel K ile etkilenir.
Elektriğin temel ilkeleri
• Aynı tipte yükler birbirini iter
• Zıt yükler biririni çeker.
9/27/2019
İstirahat membran potansiyeli
.
Hücre içinde zardan geçemeyen anyonlar bulunur. Bunlar hücre
içini (-) yüklü yaparlar.
Membran polarizedir.
• Potansiyel fark :2 nokta arasındaki yük miktarı
farkıdır
• Potansiyel farka elektriksel potansiyel de
denir
• Su ve içerisindeki iyonlar elektriği
iletebilirken lipidler iletmez ve direnç
gösterirler. Böylece lipid çift katlı hücre
membranları yüksek elektrik direncine sahip
bölgeleri oluştururlar.
30
 9/27/2019

Zar dinlenim potansiyeli

• Na ve K difüzyonunun katkısı
• Nöron hücre • Na-K/ATPazın katkısı
zarı K’a Na • Anyonların (A¯) katkısı
göre 100 kat
daha
geçirgendir.

Na ve K difüzyonunun katkısı Na/K-ATPaz

• Zar Na göre K iyonuna 100 katdaha fazla
geçirgendir. Yani katkısı büyük olan iyon ‘K’

31
 9/27/2019

Aksiyon Potansiyeli

• Membran
Aksiyon Potansiyeli potansiyelindeki ani
değişim sonrası
istirahat membran
potansiyeline dönüşü
tanımlar.

Aksiyon potansiyeli • Aksiyon potansiyeli ile membran potansiyeli tersine

• Aksiyon potansiyeli aynı şekilde ilerler döner, hücre içi hücre dışına göre pozitif olur.
• Sinir hücrelerindeki sinyal taşınmasının temelini oluşturur.
• Kas hücrelerinde aksiyon potansiyeli ile kasılırlar
• Voltaj bağımlı kanallar aksiyon potansiyelinden sorumludurlar. • Hep yada hiç yasasına uyar.

• Şekli ve büyüklüğü değişmeden ilerler

32
 9/27/2019

Aksiyon potansiyelinde iyonik

Aksiyon potansiyeli evreleri
mekanizmalar
•Depolarizasyon
• Aksiyon Potansiyeli
voltaj kapılı iyon
kanalların açılması ile •Aşma potansiyeli
oluşur
• Voltaj kapılı Na+ ve K+
kanalları Na+ channels K+ channels •Repolarizasyon evresi

•Hiperpolarizasyon evresi

Squid

Aksiyon potansiyeli evreleri Aksiyon potansiyelinde iyon akımları

Depolarizasyon
Aşma potansiyeli Na+ kanalları kapanır

Aşma potansiyeli +40 +50 2

K+ kanalları açılmaya başlar ve dışarı çıkış başlar

Repolarizasyon evresi
Membran potansiyeli (mV)

Hiperpolarizasyon evresi
0
Voltaj (mV)

0
Eksitasyon eşiği

Eşik 1
-55 Na+
Kanalları açılır, Na+
İstirahat Hücreye girer
-70
Stimulus K+ kanalları kapanır
Hiperpolarizasyon
3

-70
aşırıK+ sızar

0 1 2 3 4 5
zaman (ms)

33
 9/27/2019

AP’de en önemli kanallar Dinlenme durumu

• Voltaj kapılı Na kanalları • Voltaja duyarlı Na ve K kanalları kapalı
• Voltaj kapılı yavaş K kanalları • Na ve K sızar
• Na/K ATPaz pompaları

Depolarizasyon Repolarizasyon
• Hızlı Na kanallarının açılıp hücre içine hızla Na • Na kanalları kapanarak, K kanalları açılır.
girişi ve hücre içinin pozitifleşmesi

34
 9/27/2019

Hiperpolarizasyon
• K kanallarının yavaş kapanmasına bağlı olarak
repolarizasyonun uzaması halidir

Refrakter periyod(yanıtsız dönem) Relative refrakter periyod

• Bir AP sırasında • Eğer çok şiddetli bir
oluşan ikinci bir uyarı uyaran gelirse zar
ne denli şiddetli uyarılabilir.
olursa olsun ikinci bir
aksiyon potansiyeli
oluşturamaz. Bu
yüzden zarın bu
bölgesinin
mutlak(absolute)
refrakter periyodda
olduğu söylenir.

35
 9/27/2019

TEŞEKKÜRLER

36