PANGNGALAN

ANO ANG PANGNGALAN?

• Ang pangngalan ay tumutukoy sa ngalan ng tao,

bagay, pook, o pangyayari.
• Halimbawa:
o Juliet Lazaro
o lapis
o eskuwela
o Pasko
MGA URI NG PANGNGALAN

• Ito ay maaaring pantangi o pambalana.

• Pangngalang Pantangi: tumutukoy sa pangalan

ng tao, pook, o pangyayari; nagsisimula sa
malaking titik kung isinusulat
o Halimbawa: Gloria Macapagal Arroyo, Nueva Vizcaya,
Ikalawang Digmaang Pandaigdig
MGA URI NG PANGNGALAN

• Pangngalang Pambalana: tumutukoy sa

ngalan ng tao, bagay, pook, o pangyayari
o Halimbawa: bata, babae, lalake, mesa, silya,
hardin, kaarawan
MGA URI NG PANGNGALAN
• Ito ay maaaring tahas o basal.

• Pangngalang Tahas: mga bagay o materyal na

iyong nakikita o nahahawakan
o lansak: iisang uri ng mga tao o bagay
Halimbawa: armi, barkada, banda, tropa
o dipalansak: mga bagay na isinasaalang-alang
nang isa-isa
Halimbawa: nanay, bata, mesa, pagkain
MGA URI NG PANGNGALAN

• Pangngalang Basal: mga bagay na di materyal at

mga bagay na matatagpuan lamang sa diwa o
kaisipan
o Halimbawa: pag-ibig, panahon, pilosopiya
KAYARIAN NG PANGNGALAN

1. Payak (common)
 Halimbawa: nars, lapis, ibon

2. Maylapi (with affix)

 Halimbawa: kagitingan, pag-ibig

3. Inuulit (repeated)
 bahay-bahay, bayan-bayan

4. Tambalan (compound)
 Halimbawa: Punong-kahoy, bahay-kubo, hanapbuhay
 URI NG TAMBALANG PANGNGALAN
• Tambalan ang pangngalan kung binubuo ng dalawang
magkaibang salita na pinag-iisa. May mga pangngalang
tambalan na nananatili ang kahulugan ng mga salitang
pinagtatambal o tambalang di-ganap. Mayroon namang
nawawala ang kahuluhan ng dalawang salitang
pinagtatambal at nagkakaroon ng bagong kahulugan ang
nabuong pangngalan o tambalang ganap.
• Halimbawa:
• basag-ulo (basag + ulo = away) - tambalang ganap
• balikbayan (balik + bayan = taong bumalik sa Pilipinas
buhat sa ibang bansa) - tambalang di-ganap
KASARIAN NG PANGNGALAN
Pambabae: mga pangngalan Panlalake: mga pangngalan na
na tumutukoy lamang sa babae tumutukoy lamang sa lalake

Halimbawa: Halimbawa:
• doktora • doktor
• ina • ama
• weytres • weyter
• prinsesa • prinsipe
• ninang • ninong
• Maria • Mario
• lola • lolo
KASARIAN NG PANGNGALAN

• Di-tiyak: mga pangngalang 'di matiyak kung ang tinutukoy ay

babae o lalake
o Halimbawa: sanggol, magulang, kapatid, kapitbahay, tao, kamag-
anak, pinsan, pamangkin, estudyante

• Walang kasarian: mga pangngalan na mga bagay na walang

buhay
o Halimbawa: mesa, bolpen, kompyuter, papel
MGA PANANDA NG PANGNGALAN

BILANG ANG NG SA PARA SA

PANANDA PARA SA PANGNGALANG PAMBALANA
ISAHAN ang ng sa para sa
MARAMIHAN ang mga ng mga sa mga para sa mga
PANANDA PARA SA PANTANGING NGALAN NG TAO
ISAHAN si ni kay para kay
MARAMIHAN sina nina kina para kina
HALIMBAWA
1. Bumili si Rose ng libro.

2. Si Mary, na kaibigan ko, ay nariyan.

3. Pulutin mo ang pera.

4. Si Jose Rizal ay Pambansang Bayani ng Pilipinas.

5. Igalang mo ang ukol sa relihiyon.

 PANGHALIP

• Ang panghalip (Ingles: pronoun) ay ang salitang

humahalili o pamalit sa ngalan o pangngalan na
nagamit na sa parehongpangungusap o kasunod
na pangungusap. Ang salitang panghalip ay
nangangahulugang "panghalili" o "pamalit".

• Kabilang sa mga uri ng panghalip ang panghalip

na panao, (ii) panghalip na pamatlig,
(iii) panghalip na pananong, (iv) panghalip na
panaklaw, at (v) ang panghalip na pamanggit.
1.Panghalip na panao
 Ang panghalip na panao (mula sa salitang "tao", kaya't
nagpapahiwatig na "para sa tao" o "pangtao") ay nakikilala
sa Ingles bilang personal pronoun. Halimbawa ng mga
panghalip na panao ay ang mga salitang ako
(me), ko, akin (mine), amin, kami
(we), kayo, atin , inyo, kita, kata, mo (you), siya
(he/she), kanila (theirs), at kanya (hers/his).
2. Panghalip na pananong
 Ang panghalip na pananong (mula sa salitang "tanong",
kaya't may pakahulugang "pantanong") ay nakikilala sa
Ingles bilang interrogative pronoun. Halimbawa ng
panghalip na pananong o patanong ang mga
salitang ano(what), ano-ano, sino,sinuosino, kanino, alin,
at alin-alin.[
3. Panghalip na panaklaw
 Ang panghalip na panaklaw (mula sa salitang "saklaw",
kaya't may pahiwatig na "pangsaklaw" o "pangsakop") ay
tinatawag na indefinite pronoun (literal na "panghalip na
walang katiyakan" o "hindi tiyak") sa Ingles. Halimbawa ng
panghalip na panaklaw ang mga
salitang lahat, madla, sinuman, alinman, anuman,
at pawang.
4. Ang panghalip na pamatlig ay uri ng panghalip na
ginagamit na panghalili sa pagtuturo ng tao, hayop, bagay,
pook, gawa o pangyayari. Isinasaad ng tatlong panauhan
ang layo o distansya ng pangngalang kinakatawan sa
taong nagsasalita at sa nakikinig sa anim na uri nito.
Mga Uri ng Panghalip na Pamatlig

1. PATULAD - ginagamit sa paraang naghahambing

ganito, ganyan, ganoon
2. PAHIMATON - nagsasaad ng pook na kinaroroonan.
heto, hayan, hayun
3. PAUKOL - nagsasaad ng pook na kinaroroonan ng
tinutukoy
dito, doon, diyan, riyan, roon, rito
4. PAARI -
akin, iyo, kanya, kanila
5. PANLUNAN - nagsasaad ng pook na kinaroroonan
narito, nariyan, naroon
6. PATUROL
ito, iyan, iyon
 PANDIWA
• Ang pandiwa ay ang salitang nagpapahiwatig ng kilos,
gawa o kalagayan.
 Kayarian ng Pandiwa
Ang pandiwa sa Filipino ay nabubuo sa pamamagitan ng
pagsasama-sama ng isang salitang-ugat at ng isa o higit
pang panlapi.
Salitang-ugat- ang nagbibigay ng kahukugan sa pandiwa
samantalang ang panlapi naman ang nagpapahgayag ng
pokus o relasyong pansemantika ng pandiwa sa simuno
o paksa ng pangungusap.
Pagsasanay:
Sabihin ang panlapi at salitang-ugat sa bawat salita.
1. Umalis
2. Naunawaan
3. mahigitan
• Aspekto ng Pandiwa
• 1. Pangnagdaan. O perpektibo
• Nagsasaad ito ng kilos o gawaing natapos na.
• Halimbawa:
• Nabatid mo ba ang tungkulin at pananagutan mo sa ating
bansa?
• 2. Pangkasalukuyan. O imperpektibo
• Nagsasaad ito ng kilos o gawaing nasimulan na ngunit
ipinagpapatuloy pa rin.
• Halimbawa:
• Kailangang gisingin an gating kamalayan
sa nagaganap sa ating paligid.
• 3. Panghinaharap. O kontemplatibo
• Nagsasaad ito ng kilos o gawaing isasagawa o
magaganap pa lamang.
• Halimbawa:
• Madarama mo ang wagas na pakikipag-isa sa layunin ng
makabuluhang pamumuhay kung maging tapat ka sa
iyong sarili.
• Pokus ng Pandiwa
• Pokus ang tumutukoy sa kaugnayang pambalarila na
matatagpuan sa pandiwa at sa isang kaganapang
pandiwang karaniwan nang pinangungunahan ng
panandang pampokus na ang.
• 1. Pokus sa actor o tagaganap.
• Ang gumaganap ng kilos ang simuno.
• Halimbawa:
• Humihitit ka na naman.
• 2. Pokus sa layon o goal.
• Tuwirang layon ang simuno ng pangungusap.
• Halimbawa:
• Tinatakpan nito ang lahat ng daanang hangin n gating
katawan.
• 3. Pokus sa benepaktibo o pinaglalaanan.
• Ang kaganapang pinaglalaanan ng kilos ang simuno.
• Halimbawa:Pinagmamalasakitan ng may-ari ang mga
kabataang nalulong sa paninigarilyo.
4. Pokus sa ganapan o lokatib na pokus.
• Ang ganapan o ang pinangyarihan ng kilos ang simuno ng
pangungusap.
• Halimbawa:Ang tindahang binibilihan mo ng sigarilyo ay
nagsara.
• 5. Instrumental o pananangkapan na pokus.
• Ang instrumento ang simuno sa pangungusap.
• Halimbawa: Ipinang-alis niya ng bisyong paninigarilyo ang
pagsipsip ng kendi o pagkain ng tsokolate.
6. Kawsatibong pokus.
• Ang dahilan o sanhi ang simuno ng pangungusap.
• Halimbawa:Ikinamatay ng tatay mo ang kanser sa baga.
• 7. Pokus resiprokal.
• Ang resiprokal ang simuno ng pangungusap.
• Halimbawa:Pinakiusapan siya ng nanay mo na
makipagtulungan sa proyekto ng Kagawaran ng
Kalusugan, ang “Yosi, kadiri.”