El Filibusterismo

Kabanata 9: Ang Mga Pilato

Mga Tauhan at Aral:

Tandang Selo - ang ama ni kabesang Tales na napipi sa pagkat pinilit na agawin sa kanya ang kanyang
lupang pagmamay - ari at makita na ang kanyang lupa ay pagmamay - ari na ng iba. Bukod dito, nalaman
din niya na ang kanyang anak na si kabesang Tales ay nawawala matapos dukutin ng mga tulisan. Sa
kanyang buhay ay masasalamin ang labis na hirap ng mga magsasaka. Binuhos man niya ang kanyang
buong lakas sa pagpapaunlad ng lupa niya, nabalewala ang lahat ng kanyang pinaghirapan. Kadalasan,
ito ang buhay ng mga magsasaka. Sila ang nagpapakahirap sa pagbubungkal ng lupa ngunit iba ang
nakikinabang ng husto.

Alperes o Tinyente ng Guardia Sibil - ang nag samsam ng mga sandata ayon sa utos sa kanya. Ang aral na
matututunan mula sa kanya ay ang pagkakaroon ng paninindigan. Sinabi niya na ang pagkawala ni
kabesang Tales ay hindi niya pananagutan ngunit kung tutuusin sila ang may direktang pananagutan
para sa kaligtasan ng lahat ng kanilang mga nasasakupan.

Asendero - ang bagong nagmamay - ari ng lupa ni Tandang Selo. Mula sa kanya ay matututunan na ang
paghuhugas - kamay ay sadyang hindi magandang pag - uugali. Isinisi pa niya ang pagkawala ng matanda
sa sarili nito na kung namalagi lang daw sana sa loob ng tahanan ay hindi madudukot ng mga tulisan.

Hermana Penchang - ang amo ni Huli. Siya ang tauhang nagmamagaling at ipinapalagay na siya ay
walang bahid - dungis. Tulad ng ibang pangkaraniwang tao, kapag may nangyari sa buhay ng iba ay
iniisip na ito ay kapalit ng kanyang mga ginawa at ng kawalan ng ugnayan sa Diyos.

Huli - ang apo ni Tandang Selo at anak ni kabesang Tales. Ang sakripisyo na ginawa niya para sa ama ay
nagpapakita ng tunay na pagmamahal ng isang anak para sa kanyang magulang. Hindi man niya natubos
ang kanyang ama, gumawa pa rin siya ng paraan upang mahanap ang ama at ma alagaan ang kanyang
lolo na si tandang Selo.
 Kabanata IX
Ang mga Pilato

Buod
Pinag-usapan sa bayan ang nangyari kay Tandang Selo at kung sino ang may kasalanan sa ipinagkagayon ng matanda.

Ang alperes o tenyente ng guardia sibil? Ano raw ang kasalanan niya? Kaya lamang daw niya sinamsam ang mga sandata
ay utos sa kanya iyon, hindi upang bigyan ng pagkakataon ang mga tulisan upang madukot si Kabesang Tales. At di raw
niya kasalanan kung di man matagpuan si Kabesang Tales.

Ang asenderong bagong gumagawa ng lupa ni Kabesang Tales? Paano raw niya isusuplong ang pagdadala ni Kabesang
Tales ng armas e kung tingnan siya’y parang pinipili ang pinakamabuting patamaan sa kanya. Kung namalagi raw si
Kabesang Tales sa bahay ay di sana nadukot ng mga tulisan.

Si Hermana Penchang na bagong panginoon ni Huli? Ang may sala raw ay si Tandang Selo na rin na may kasalanan dahil
di marunong magdasal at di nagturo ng wastong pagdarasal sa mga kaanak na tulad ng ginagawa niya ngayon kay Huli
na tinuturuan niya ng dasal at pinababasa niya ng aklat na. Tandang Basyong Makunat. Nang mabalitaang tutubusin ni
Basilio ang kasintahan ay nagsabing si Basilio ay isang demonyong nag-aanyong estudyante na ibig magpahamak sa
kaluluwa ng dalaga.

Nakauwi si Kabesang Tales sa tulong ng salaping napagbilhan ng mga alahas ni Huli at nautang ng dalaga kay Hermana
Penchang. Nabatid niyang iba na ang gumagawa ng kanyang lupa, nagpaupang utusan si Huli, pipi ang amang si
Tangdang Selo, at pinaalis siya sa kanyang bahay, sa atas ng hukuman at sa katuwaan ng mga kura at gugmawa ng
lupa. Si Kabesang Tales ay naupo sa isang tabi at nanatiling walang kibo.

Mga Tanong at Sagot

1. Ano ang nilalaman ng Tandang Basyong Makunat? na isinulat ng isang prayle.

Tugon

Ito’y kuwento ng isang mag-anak ni Tandang Basyong Makunat na nagpaaral ng anak na lalaki na naging suwail kaya’t
ang payo sa aklat ay huwah magpapaaral ng anak na lalaki sapagkat pag ang lalaki raw ay nawalay sa kanyang kalabaw
ay kinukubabawan na ito ng demonyo. Ito’y naglalayon na huwag matuto ang mga Pilipino, manatiling mga mangmang
na magsasaka at nang patuloy silang mapagsamantalahan ng mga prayle. Ang anak na dalaga naman ay pinapayuhang
laging pasasakumbento ano mang oras upang mangumpisal kura at ang mga magulang na di susunod dito ay tutungo sa
impiyerno.

2. Ano ang kaugnayan ng pamagat na Mga Pilato sa laman ng kabanata?

Tugon

Si Pilato ay siyang naggawad ng hatol na si Kristo ipako sa krus gayong batid niyang walang kasalanan si Hesus. Sinunod
niya ang hiling ng mga tao nasulsulan ng mga tauhan ng tulisang si Barabas. Pagkatapos ay naghugas siya kamay at
sinabing wala siyang kasalanan.

Ito rin ang katwiran ng iba-ang gumagawa ng lupa ang kura Clemente, si Hermana Penchang ng nagsamantala sa
katangahan at kawalang-kaya ng isang dalaga upang gawin itong busabos sa araw pa naman ng pagsilang ng Panginoon,
siya pa namang isang manang na manang at katolikong-katoliko. Silang lahat ay may kasalanan ngunit nagsabing wala.
Kabanata 9: Ang Mga Pilato (Buod)
Sa kabanata na ito ipinakita ni Rizal ang pamamayani ng kasakiman at pagiging
tuso ng mga prayle.
Ang nakakalunos na sinapit ni Kabesang Tales ay nakarating sa bayan. Ang ilan ay
naawa sa matanda, samantala ang mga guwardiya sibil at mga prayle ay nagkibit
lamang ng balikat.

Si Padre Clemente na siyang tagapangasiwa ng hasyenda ay mabilis na naghugas

kamay sa narinig na balita. Sinisi pa niya si Kabesang Tales dahil sa pagsuway ng
huli sa utos ng korporasyon. Idiniin pa niya ang matanda na nagtatago ng mga
armas.

Pinagsabihan ni Hermana Penchang ang alipin na si Huli na magdasal sa wikang

Kastila. Ito daw ang dahilan kung bakit napipi at naghihirap ang kanyang ama.
Hindi daw sila marunong manalangin sa langit.

Buong galak na nagdiwang ang mga pari dahil sa pananalo nila sa usapin tungkol
sa hasyenda. Sinamantala nila ang pagkakataon upang ipamigay ang mga lupain
ni Kabesang Tales. Maging ang matanda ay bibigyan ng kautusan ng tinyente na
lisanin ang kanyang sariling tahanan.

Aral – Kabanata 9
Ang mga kasawian at pagsubok sa buhay ay hindi dapat inilalagay sa puso at
isipan. Labanan ito at huwag hayaang maging lason na sisira sa iyong pagkatao.

https://www.slideshare.net/jergenfabian/el-filibusterismo-report-30110951
 SULIRANIN
Ang suliranin sa kabanata na ito ay ang pagmamaliit at pag-abuso sa
pamilya ni Juli dahil sa nangyari sa kanila lalo na sa kanyang ama ng hindi
inaalam ng mga tao ang tunay na mga pangyayari.

Isyung Panlipunan
Ang isyung panlipunan sa kabanata na ito na nangyayari sa kaalukuyan ang
ang pag-abuso ng mga mayayaman sa mga mahihirap o naghihirap kahit na
alam nila na masakit ang kanilang ginagawa. Mas mabuti sana na tinutulungan
nila ang mga naghihirap upang sila ay umahon sa kahirapan kaysa sa pag-alipin
at pag-abuso sa kanilang sitwasyon.

Ang isa pang isyung panlipunan ay ang pag-aabuso ng mga mayayaman at

makapangyarihan sa kanilang estado sa buhay na nagdudulot ng hindi pantay-
pantay na pagtrato ng gobyerno at ng ibang tao sa ibat ibang estado ng tao sa
lipunan.

Gintong Aral
Hindi nararapat ang maging mapang-api ang mapang-abuso sa kapwa
kahit na mas mataas ang estado mo sa buhay dahil tayong lahat ay nilikha ng
pantay-pantay at dapat makranas ng pantay-pantay na pagtingin at pagtrato
mula sa iba. Dapat din tayong tumulong sa ibang tao lalo na sa mga naghihirap
kaysa sa abusohin at apihin sila.
Talasalitaan:

Kwalta – pera o ipon

Salakayin – lusobin

Uldog -pari

Tagapangasiwa – tagapaglingkod

Pilato – gobernadora heneral ng Jerusalem na nagpapalaya ng mga bilanggo kapag piyesta

alperes - gwardya sibil

sinamsam - kinumpiska

tulisan - masasamang loob

asendero - may - ari ng lupang ipinagkaloob ng pamahalaan

isusuplong - isusumbong