Sadržaj:

1. Uvod .............................................................................................................................. 1
2. Proračun prema Pravilniku ............................................................................................ 4
2.1. Djelovanje vjetra na stub ......................................................................................... 7
3. Proračun prema Eurokodu ............................................................................................. 9
3.1. Djelovanje vjetra na stub ........................................................................................10
4. Usporedba rezultata ......................................................................................................14
4.1. Opterećenje vjetrom na most ..................................................................................14
4.2. Opterećenje vjetrom na pilon ..................................................................................16
4.3. Statički uticaji .........................................................................................................17
4.3.1. Statički uticaji prema Eurokodu........................................................................17
4.3.2. Statički uticaji prema Pravilniku .......................................................................23
4.3.3. Usporedba statičkih uticaja ...............................................................................28
5. Zaključak ......................................................................................................................28
6. Literatura ......................................................................................................................29
7. Popis tablica .................................................................................................................30
8. Popis slika ....................................................................................................................30

1. Uvod
 Mostovi II

Prema predmetnom zadatku potrebno je izvršiti analizu i proračun na dejstvo vjetra prema
važećim Propisima i prema Eurokodu za dispoziciju drumskog, ovješenog mosta, te usporediti
rezultate pomaka i presječnih sila.
Odabir nosive konstrukcije mosta uslovljen je vrstom prepreke i osnovnim principima
građevinarstva: funkcionalnost, sigurnost, ekonomičnost i estetika. U ovoj analizi riješeno je
premoštenje prirodne prepreke kao dionice magistralnog puta. Prilikom odabira nosive
konstrukcije razmatrano je nekoliko varijanti za premoštenje prirodne prepreke. Kao optimalno
rješenje u ovom slučaju odabran je sistem ovješenog mosta. U današnje vrijeme napredne
tehnologije i tehnike, sa sve većim povećanjem kvalitete materijala i sve tačnijim proračunima
građevinskih konstrukcija, najveća pažnja se poklanja upravo estetici mosta i njegovom
uklapanju u okolinu, što se ovim rešenjem upravo i postiglo.
Iz estetskih ali i konstrukcijskih razloga, te jednostavnije izrade mosta usvojen je poprečni
presjek sa četri glavna armiranobetonska nosača, koji je veoma funkcionalan i u pogledu
trasiranja preko mostovske konstrukcije svih vrsta instalacija, komunalnih, vodovodnih,
električnih, ptt i drugih instalacija.
Most se sastoji od četri kontinualne grede konstantne visine na dva polja, od po 101,5 m. Visina
glavnih nosača je konstantna i iznosi 145 cm.Na dva krajnja nosača se postavljaju zatege na
rastojanju 10 m.Prečnik zatega je 10 cm koje su postavljane u obliku harfe.Zatege se postavljaju
u zaštitnom pojasu širine 1,5 m koji je zaštićen sa obje strane zaštitnom ogradom.Obalni stub je
od armiranog betona, visine 7,0 m , punog presjeka i utemeljen na temeljnoj stopi dimenzija
2,8x14,50 m.Pilon je šupljeg promjenljivog poprečnog presjeka dimenzija na vrhu 3,0x1,50 m
do 5,6x1,5 m na mjestu uklještenja sa kolovozom.Pilon je temeljen u temelj dimenzija
16,8x11,6x3,0 m.Kolovozna konstrukcija izrađena je od asfalta debljine 8 cm sa obostranim
padom prema ivičnjacima uz koje se nalaze odvodi za atmosferske vode sa površine mosta.
Ispod asfaltnog sloja nalazi se gornja kolovozna ploča poprečnog presjeka debljine 25 cm.
Kolovoz se sastoji od dvije saobraćajne trake 2x3,50 m, dok se sa obje strane kolovoza nalaze
pješačke staze. Pješačke staze su smještene na konzolnom dijelu poprečnog presjeka i sa obje
strane su odvojene zaštitnom ogradom visine 1,15 m. Širina pješačkih staza je 1,20 m.
Dispozicija mosta prikazana je na slici 1.

2
 Mostovi II

Slika 1. Dispozicija mosta

3
 Mostovi II

2. Proračun prema Pravilniku

Prema važećem Pravilniku veličina djelovanja vjetra na mostove određuje se prema sledećoj
formuli:

𝑤𝑤 = 𝑞𝑞𝑚𝑚,𝑇𝑇,𝐻𝐻 ∙ 𝐺𝐺𝐻𝐻 ∙ 𝐶𝐶𝑇𝑇 [𝑘𝑘𝑘𝑘/𝑚𝑚²]

a sila vjetra na odgovarajuću površinu:

𝑊𝑊 = 𝑤𝑤 ∙ 𝐴𝐴𝑠𝑠 [𝑘𝑘𝑘𝑘]

gdje su:

- 𝑞𝑞𝑚𝑚,𝑇𝑇,𝐻𝐻 - osrednji aerodinamički pritisak vjetra za odgovarajuću visinu iznad terena i

odgovarajući povratni period vjetra

- 𝐺𝐺𝐻𝐻 - dinamički koeficijent, određen iz standarda JUS U.C7.111

𝐺𝐺𝐻𝐻 = 2,0 𝑧𝑧𝑧𝑧 𝑝𝑝𝑝𝑝𝑝𝑝𝑝𝑝𝑝𝑝č𝑢𝑢𝑢𝑢 𝑔𝑔𝑔𝑔𝑔𝑔𝑔𝑔𝑔𝑔𝑔𝑔ℎ 𝑛𝑛𝑛𝑛𝑛𝑛𝑛𝑛č𝑎𝑎, 𝑙𝑙𝑙𝑙ž𝑖𝑖š𝑡𝑡𝑡𝑡 𝑖𝑖 𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠

𝐺𝐺𝐻𝐻 = 2,5 𝑧𝑧𝑧𝑧 𝑝𝑝𝑝𝑝𝑝𝑝𝑝𝑝𝑝𝑝č𝑢𝑢𝑢𝑢 𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠 𝑝𝑝𝑝𝑝𝑝𝑝𝑝𝑝𝑝𝑝𝑝𝑝 𝑣𝑣𝑣𝑣𝑣𝑣𝑣𝑣𝑣𝑣𝑣𝑣

- 𝐶𝐶𝑇𝑇 - koeficijent sile mosne konstrukcije, određen standardom JUS U.C1.113

ℎ𝐵𝐵
𝐶𝐶𝑇𝑇 = 1,6 ∙ +1 - most bez saobraćajnog opterećenja
𝑏𝑏

𝐶𝐶𝑇𝑇 = 1,35 - za most

- most opterećen saobraćajnim opterećenjem
𝐶𝐶𝑇𝑇 = 1,6 - za saobraćajnu traku

𝑘𝑘𝑘𝑘
𝑞𝑞𝑚𝑚,𝑇𝑇,𝑧𝑧 = 𝑞𝑞𝑚𝑚,𝑇𝑇,10 ∙ 𝑆𝑆𝑧𝑧2 ∙ 𝐾𝐾𝑧𝑧2 � �
𝑚𝑚2

gdje su:

- 𝑞𝑞𝑚𝑚,𝑇𝑇,10 - osnovni pritisak vjetra

- 𝑆𝑆𝑧𝑧 - faktor topografije

- 𝐾𝐾𝑧𝑧 - faktor ekspozicije terena

4
 Mostovi II

1 2
𝑞𝑞𝑚𝑚,𝑇𝑇,10 = ∙ 𝜌𝜌 ∙ �𝑣𝑣𝑚𝑚,50,10 ∙ 𝑘𝑘𝑡𝑡 ∙ 𝑘𝑘 𝑇𝑇 � ∙ 10−3 [𝑘𝑘𝑘𝑘/𝑚𝑚2]
2

gdje su:

- 𝜌𝜌 - gustina vazduha

- 𝑣𝑣𝑚𝑚,50,10 - osnovna brzina vjetra

- 𝑘𝑘𝑡𝑡 - faktor vremenskog osrednjavanja

- 𝑘𝑘 𝑇𝑇 - faktor povratnog perioda

Nadmorska visina 305 m => 𝜌𝜌 = 1,1901 𝑘𝑘𝑘𝑘/𝑚𝑚3

Povratni period za mostove je 50 godina => 𝑘𝑘 𝑇𝑇 = 1,0

Klasa hrapavosti B, 𝑡𝑡𝑠𝑠 = 3600𝑠𝑠 => 𝑘𝑘𝑡𝑡 = 1,0

𝐵𝐵 [𝑚𝑚/𝑠𝑠]
𝑣𝑣𝑚𝑚,50,10 = 𝑘𝑘𝑡𝑡 ∙ 𝑘𝑘 𝑇𝑇 ∙ 𝑣𝑣𝑚𝑚,50,10

𝐵𝐵
Za Tuzlu, nadmorska visina 305 m => 𝑣𝑣𝑚𝑚,50,10 = 16 𝑚𝑚/𝑠𝑠

𝐵𝐵
𝑣𝑣𝑚𝑚,50,10 = 𝑘𝑘𝑡𝑡 ∙ 𝑘𝑘 𝑇𝑇 ∙ 𝑣𝑣𝑚𝑚,50,10 = 1 ∙ 1 ∙ 16 = 16 𝑚𝑚/𝑠𝑠

1 2 𝑘𝑘𝑘𝑘
𝑞𝑞𝑚𝑚,𝑇𝑇,10 = ∙ 𝜌𝜌 ∙ �𝑣𝑣𝑚𝑚,50,10 ∙ 𝑘𝑘𝑡𝑡 ∙ 𝑘𝑘 𝑇𝑇 � ∙ 10−3 = 0,5 ∙ 1,1901 ∙ (16 ∙ 1 ∙ 1)2 ∙ 10−3 = 0,152 2
2 𝑚𝑚

𝑧𝑧 𝛼𝛼 40,7 0,14
𝐾𝐾𝑧𝑧 = √𝑏𝑏 ∙ � � => 𝐾𝐾𝑧𝑧 = √1 ∙ � � = 1,217
10 10

z = 40,70 m – visina mosta iznad terena

Klasa hrapavosti B => 𝑏𝑏 = 1,0 ; 𝛼𝛼 = 0,14 iz tabele 5. JUS U.C7.110

𝑆𝑆𝑧𝑧 = 1,5 – faktor topografije terena

𝑞𝑞𝑚𝑚,𝑇𝑇,𝑧𝑧 = 𝑞𝑞𝑚𝑚,𝑇𝑇,10 ∙ 𝑆𝑆𝑧𝑧2 ∙ 𝐾𝐾𝑧𝑧2 = 0,152 ∙ 1,52 ∙ 1,2172 = 0,507 𝑘𝑘𝑘𝑘/𝑚𝑚2

𝑤𝑤 = 𝑞𝑞𝑚𝑚,𝑇𝑇,𝐻𝐻 ∙ 𝐺𝐺𝐻𝐻 ∙ 𝐶𝐶𝑇𝑇

5
Mostovi II

Slika 2. Poprečni presjek mosta

178
𝐶𝐶𝑇𝑇 = 1,6 ∙ + 1 = 1,18
1620

Opterećenje vjetrom:

 Neopterećen most : 𝑤𝑤 = 0,507 ∙ 2 ∙ 1,18 = 1,20 𝑘𝑘𝑘𝑘/𝑚𝑚2

 Opterećen most:

most: 𝑤𝑤 = 0,507 ∙ 2 ∙ 1,35 = 1,37 𝑘𝑘𝑘𝑘/𝑚𝑚2

saobraćajna traka: 𝑤𝑤 = 0,507 ∙ 2 ∙ 1,60 = 1,62 𝑘𝑘𝑘𝑘/𝑚𝑚2

Opterećenje vjetrom po m':

 Neopterećen most : 𝑤𝑤 = 1,20 ∙ (1,78 + 1,15) = 3,516 𝑘𝑘𝑘𝑘/𝑚𝑚′

 Opterećen most:

most: 𝑤𝑤 = 1,37 ∙ 1,78 = 2,44 𝑘𝑘𝑘𝑘/𝑚𝑚′

saobraćajna traka: 𝑤𝑤 = 1,62 ∙ 3,5 = 5,67 𝑘𝑘𝑘𝑘/𝑚𝑚′

6
 Mostovi II

2.1. Djelovanje vjetra na stub

Djelovanje vjetra na stub proračunava se sa promjenljivim po visini osrednjim

aerodinamičkim pritiskom vjetra 𝑞𝑞𝑚𝑚,𝑇𝑇,𝑧𝑧 , po standardu JUS.C7.110.

𝑡𝑡𝑠𝑠 = 3600𝑠𝑠 => 𝑘𝑘𝑡𝑡 = 1,0

Povratni period 50 godina => 𝑘𝑘 𝑇𝑇 = 1,0

𝐵𝐵
Nadmorska visina 305 m => 𝑣𝑣𝑚𝑚,50,10 = 16 𝑚𝑚/𝑠𝑠

𝐵𝐵
𝑣𝑣𝑚𝑚,50,10 = 𝑘𝑘𝑡𝑡 ∙ 𝑘𝑘 𝑇𝑇 ∙ 𝑣𝑣𝑚𝑚,50,10 = 1 ∙ 1 ∙ 16 = 16 𝑚𝑚/𝑠𝑠

Nadmorska visina 305 m => 𝜌𝜌 = 1,1901 𝑘𝑘𝑘𝑘/𝑚𝑚3

1 2
𝑞𝑞𝑚𝑚,𝑇𝑇,10 = ∙ 𝜌𝜌 ∙ �𝑣𝑣𝑚𝑚,50,10 ∙ 𝑘𝑘𝑡𝑡 ∙ 𝑘𝑘 𝑇𝑇 � ∙ 10−3
2
𝑘𝑘𝑘𝑘
𝑞𝑞𝑚𝑚,𝑇𝑇,10 = 0,5 ∙ 1,1901 ∙ (16 ∙ 1 ∙ 1)2 ∙ 10−3 = 0,152
𝑚𝑚2

𝑆𝑆𝑧𝑧 = 1,5 – faktor topografije terena

Klasa hrapavosti B => 𝑏𝑏 = 1,0 ; 𝑎𝑎 = 0,030 ; 𝛼𝛼 = 0,14 tabela 5. JUS U.C7.110

𝑧𝑧 𝛼𝛼 135 0,14
𝐾𝐾𝑧𝑧 = √𝑏𝑏 ∙ � � = √1 ∙ � � = 1,44
10 10

𝑞𝑞𝑚𝑚,𝑇𝑇,𝑧𝑧 = 𝑞𝑞𝑚𝑚,𝑇𝑇,10 ∙ 𝑆𝑆𝑧𝑧2 ∙ 𝐾𝐾𝑧𝑧2

Cf=2,0 - koeficijent konstrukcije

g=3,0 - glavna noseća konstrukcija

𝑎𝑎 10 𝛼𝛼 0,030 10 0,14
𝐼𝐼𝑧𝑧 = � ∙ � � = � ∙� � = 0,12
𝑏𝑏 𝑧𝑧 1 135

𝑚𝑚
𝑉𝑉𝑚𝑚,𝑇𝑇,ℎ = 𝑉𝑉𝑚𝑚,𝑇𝑇,10 ∙ 𝐾𝐾𝑧𝑧 = 16 ∙ 1,44 = 23,03
𝑠𝑠

n1=0,33 - frekvencija slobodnih neprigušenih oscilacija konstrukcije u 1.tonu u Hz

7
 Mostovi II

B=0,72 – Slika 3. JUS U.C7.111

𝑅𝑅 2 𝜋𝜋 𝑄𝑄5/6
b/h=5,6/135=0,0415<0,25 => � � = ∙ 𝑆𝑆 ′ ∙
𝐵𝐵 4 𝜉𝜉

𝑉𝑉𝑚𝑚,𝑇𝑇,ℎ 2 23,03 2
𝑄𝑄 = � � =� � = 0,267 𝑚𝑚/𝑠𝑠
𝑛𝑛1 ∙ℎ 0,33∙135

𝜉𝜉 = 0,015 – relativno prigušenje oscilovanja konstrukcije

𝑆𝑆 ′ = 0,021 – Slika 3. JUS U.C7.111

5
𝑅𝑅 2 𝜋𝜋 0,2676
� � = ∙ 0,021 ∙ = 0,37 < 0,5 => 𝐺𝐺𝑧𝑧 = 1 + 2𝑔𝑔 ∙ 𝐼𝐼𝑧𝑧 ∙ 𝐵𝐵
𝐵𝐵 4 0,015

𝐺𝐺𝑧𝑧 = 1 + 2 ∙ 3 ∙ 0,12 ∙ 0,72 = 1,518

𝑤𝑤 = 𝑞𝑞𝑚𝑚,𝑇𝑇,𝐻𝐻 ∙ 𝐺𝐺𝑧𝑧 ∙ 𝐶𝐶𝑓𝑓 (kN/m²)

Tabela 1. Opterećenje vjetrom na pilon po Pravilniku

z(m) 135 125 115 105 95 85 75 65 55 45 35 25 15
𝐾𝐾𝑧𝑧 1,44 1,42 1,41 1,39 1,37 1,35 1,33 1,30 1,27 1,23 1,19 1,14 1,06
𝑞𝑞𝑚𝑚,𝑇𝑇,𝐻𝐻 0,71 0,69 0,68 0,66 0,64 0,62 0,60 0,58 0,55 0,52 0,49 0,44 0,38
𝐼𝐼𝑧𝑧 0,12 0,12 0,12 0,12 0,13 0,13 0,13 0,13 0,14 0,14 0,15 0,15 0,16
𝑉𝑉𝑚𝑚,𝑇𝑇,ℎ 23,03 22,79 22,52 22,24 21,93 21,59 21,21 20,79 20,31 19,75 19,07 18,19 16,93
𝑄𝑄 0.27 0.26 0.26 0.25 0.24 0.23 0.23 0.22 0.21 0.20 0.18 0.17 0.14
2
(𝑅𝑅⁄𝐵𝐵) 0.37 0.36 0.35 0.35 0.34 0.33 0.32 0.31 0.30 0.28 0.27 0.25 0.22
𝐺𝐺𝑧𝑧 1.52 1.52 1.53 1.54 1.55 1.55 1.56 1.58 1.59 1.61 1.63 1.66 1.71
𝑤𝑤(kN/m²) 2.15 2.12 2.08 2.03 1.99 1.94 1.88 1.82 1.75 1.67 1.58 1.47 1.31

8
Mostovi II

3. Proračun prema Eurokodu

Osnovna brzina vjetra Tuzla:

𝑉𝑉𝑏𝑏 = 𝑐𝑐𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 ∙ 𝑐𝑐𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠 ∙ 𝑣𝑣𝑏𝑏,0 = 1 ∙ 1 ∙ 22 = 22 𝑚𝑚/𝑠𝑠 (𝑐𝑐𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 = 1; 𝑐𝑐𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠 = 1)

Osnovni pritisak vjetra određuje se izrazom:

1 1
𝑞𝑞𝑏𝑏 = ∙ 𝜌𝜌 ∙ 𝑉𝑉𝑏𝑏2 = ∙ 1,25 ∙ 222 = 0,303 𝑘𝑘𝑘𝑘/𝑚𝑚2
2 2

Koeficijent izloženosti za II kategoriju hrapavosti terena i visinu 41 m :

7 ∙ 𝑘𝑘𝑟𝑟
𝑐𝑐𝑒𝑒 (𝑧𝑧) = 𝑐𝑐𝑟𝑟2 (𝑧𝑧) ∙ 𝑐𝑐𝑡𝑡2 (𝑧𝑧) ∙ �1 + �
𝑐𝑐𝑟𝑟 (𝑧𝑧) ∙ 𝑐𝑐𝑡𝑡 (𝑧𝑧)

𝑐𝑐𝑟𝑟 (𝑧𝑧) = 𝑘𝑘𝑟𝑟 ∙ ln(𝑧𝑧/𝑧𝑧0) 𝑧𝑧𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚 ≤ 𝑧𝑧 ≤ 𝑧𝑧𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚

𝑐𝑐𝑟𝑟 (𝑧𝑧) = 𝑐𝑐𝑟𝑟 (𝑧𝑧𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚 ) 𝑧𝑧 ≤ 𝑧𝑧𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚

𝑧𝑧𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚 = 2𝑚𝑚 ; 𝑧𝑧0 = 0,05𝑚𝑚 ; 𝑧𝑧𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚 = 200𝑚𝑚 ; 𝑧𝑧 = 41𝑚𝑚

0,07
𝑧𝑧0 0,05 0,07
kr =0,19∙ � � = 0,19 ∙ � � = 0,19
𝑧𝑧0,𝐼𝐼𝐼𝐼 0,05

41
𝑐𝑐𝑟𝑟 (41) = 0,19 ∙ ln � � = 1,27
0,05

7 ∙ 0,19
𝑐𝑐𝑒𝑒 (𝑧𝑧) = 1,272 ∙ 12 ∙ �1 + � = 3,302
1,27 ∙ 1

Dinamički koeficijent odgovora:

𝑐𝑐𝑑𝑑 = 0,89

Aerodinamički koeficijent sile vjetra :

𝑐𝑐𝑓𝑓,𝑥𝑥 = 1,3

9
Mostovi II

Opterećenje vjetrom:

𝑤𝑤 = 0,303 ∙ 3,302 ∙ 0,89 ∙ 1,3 = 1,16 𝑘𝑘𝑘𝑘/𝑚𝑚2

Opterećenje vjetrom po m':

neopterećen most: 𝑤𝑤 = 1,16 ∙ (1,78 + 1,2) = 3,46 𝑘𝑘𝑘𝑘/𝑚𝑚′

opterećen most: 𝑤𝑤 = 1,16 ∙ (1,78 + 2,0) = 4,38 𝑘𝑘𝑘𝑘/𝑚𝑚′

3.1. Djelovanje vjetra na stub

Osnovna brzina vjetra:

𝑉𝑉𝑏𝑏 = 𝑐𝑐𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 ∙ 𝑐𝑐𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠 ∙ 𝑣𝑣𝑏𝑏,0 = 1 ∙ 1 ∙ 22 = 22 𝑚𝑚/𝑠𝑠 (𝑐𝑐𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 = 1; 𝑐𝑐𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠𝑠 = 1)

Koeficijent hrapavosti:

𝑐𝑐𝑟𝑟 (𝑧𝑧) = 𝑘𝑘𝑟𝑟 ∙ ln(𝑧𝑧/𝑧𝑧0) 𝑧𝑧𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚 ≤ 𝑧𝑧 ≤ 𝑧𝑧𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚

𝑐𝑐𝑟𝑟 (𝑧𝑧) = 𝑐𝑐𝑟𝑟 (𝑧𝑧𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚 ) 𝑧𝑧 ≤ 𝑧𝑧𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚

𝑧𝑧𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚 = 2𝑚𝑚 ; 𝑧𝑧0 = 0,05𝑚𝑚 ; 𝑧𝑧𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚 = 200𝑚𝑚 ; 𝑧𝑧 = 135 𝑚𝑚

0,07
𝑧𝑧0 0,05 0,07
𝑘𝑘𝑟𝑟 = 0,19 ∙ � � = 0,19 ∙ � � = 0,19
𝑧𝑧0,II 0,05
135
𝑐𝑐𝑟𝑟 (135) = 0,19 ∙ ln � � = 1,50
0,05

𝑐𝑐0(𝑧𝑧) = 1,0 – koeficijent topografije

Srednja brzina vjetra:

𝑉𝑉𝑚𝑚 (𝑧𝑧) = 𝑐𝑐𝑟𝑟 (𝑧𝑧) ∙ 𝑐𝑐0(𝑧𝑧) ∙ 𝑉𝑉𝑏𝑏 = 1,50 ∙ 1,0 ∙ 22 = 33 𝑚𝑚/𝑠𝑠

Intenzitet turbulencije:

𝑘𝑘𝑙𝑙
Za 𝑧𝑧𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚 ≤ 𝑧𝑧 ≤ 𝑧𝑧𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚 => 𝐼𝐼𝑣𝑣 (𝑧𝑧) =
𝑐𝑐0 (𝑧𝑧)∙ln(𝑧𝑧⁄𝑧𝑧0 )

𝑘𝑘𝑙𝑙 =1,0 - koeficijent turbulencije

1
𝐼𝐼𝑣𝑣 (𝑧𝑧) = = 0,127
1 ∙ 𝑙𝑙𝑙𝑙(135⁄0,05)

10
Mostovi II

Sila vjetra koja djeluje na konstrukciju:

𝐹𝐹𝑤𝑤 = 𝑐𝑐𝑠𝑠 𝑐𝑐𝑑𝑑 ∙ � 𝑐𝑐𝑓𝑓 ∙ 𝑞𝑞𝑝𝑝 (𝑧𝑧𝑒𝑒 ) ∙ 𝐴𝐴𝑟𝑟𝑟𝑟𝑟𝑟

Koeficijent sile 𝑐𝑐𝑓𝑓 :

𝑐𝑐𝑓𝑓 = 𝑐𝑐𝑓𝑓,0 ∙ 𝜓𝜓𝑟𝑟 ∙ 𝜓𝜓𝜆𝜆

𝑐𝑐𝑓𝑓,0 = 2,1 ; 𝜓𝜓𝑟𝑟 = 1,0 ;

Za l ≥ 50 m, λ=1,4 l/b ili λ=70, šta je manje

λ=1,4 l/b=1,4∙135/5,6=33,75 ; φ=1,0 => 𝜓𝜓𝜆𝜆 = 0,82

𝑐𝑐𝑓𝑓 = 2,1 ∙ 1 ∙ 0,82 = 1,72

Udarni pritisak vjetra 𝑞𝑞𝑝𝑝 (𝑧𝑧𝑒𝑒 ):

1
2( )
𝑞𝑞𝑝𝑝 (𝑧𝑧𝑒𝑒 ) = [1 + 7 ∙ 𝐼𝐼𝑣𝑣 (𝑧𝑧)] ∙ ∙ 𝜌𝜌 ∙ 𝑣𝑣𝑚𝑚 𝑧𝑧
2

𝑁𝑁
𝑞𝑞𝑝𝑝 (𝑧𝑧𝑒𝑒 ) = [1 + 7 ∙ 0,127] ∙ 0,5 ∙ 1,25 ∙ 332 = 1285,70 = 1,29 𝑘𝑘𝑘𝑘/𝑚𝑚2
𝑚𝑚2

Koeficijent konstrukcije:

1+2∙𝑘𝑘𝑝𝑝 ∙𝐼𝐼𝑣𝑣 (𝑧𝑧𝑠𝑠 )∙√𝐵𝐵2 +𝑅𝑅2

𝑐𝑐𝑠𝑠 𝑐𝑐𝑑𝑑 =
1+7∙𝐼𝐼𝑣𝑣 (𝑧𝑧𝑠𝑠 )

Mjera turbulentne dužine:

𝑧𝑧 𝛼𝛼
𝐿𝐿(𝑧𝑧) = 𝐿𝐿𝑡𝑡 � � za z ≥ zmin
𝑧𝑧𝑡𝑡

𝑧𝑧𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚 = 2𝑚𝑚 ; 𝑧𝑧 = 135 𝑚𝑚 ; 𝑧𝑧0 = 0,05𝑚𝑚 ; 𝑧𝑧𝑡𝑡 = 200 𝑚𝑚 ; 𝐿𝐿𝑡𝑡 = 300 𝑚𝑚

𝛼𝛼 = 0,67 + 0,05 ∙ 𝑙𝑙𝑙𝑙(𝑧𝑧0 ) = 0,67 + 0,05 ∙ 𝑙𝑙𝑙𝑙(0,05) = 0,52

135 0,52
𝐿𝐿(𝑧𝑧) = 300 ∙ � � = 244,55 𝑚𝑚
200

11
Mostovi II

Koeficijent izvornog dejstva:

1 1
𝐵𝐵 2 = 𝑏𝑏+ℎ 0,63
= 5+135 0,63
= 0,612
1+0,9∙� � 1+0,9∙�244,55�
𝐿𝐿(𝑧𝑧𝑠𝑠)

Usvojeno 𝐵𝐵 2 = 1 (na strani sigurnosti)

Udarni koeficijent:
0,6
𝑘𝑘𝑝𝑝 = �2 ∙ 𝑙𝑙𝑙𝑙(𝜈𝜈 ∙ 𝑇𝑇) + ili 𝑘𝑘𝑝𝑝 = 3 šta je veće
�2∙𝑙𝑙𝑙𝑙(𝜈𝜈∙𝑇𝑇)

T=600 s

Učestalost prekoračenja:

𝑅𝑅 2
𝜈𝜈 = 𝑛𝑛1,𝑥𝑥 �
𝐵𝐵2 +𝑅𝑅 2

1 𝑔𝑔
𝑛𝑛1,𝑥𝑥 = � 𝑛𝑛1,𝑥𝑥 = 0,33 𝐻𝐻𝐻𝐻
2𝜋𝜋 𝑥𝑥 1

Koeficijent rezonantnog odgovora:

𝜋𝜋 2
𝑅𝑅 2 = ∙ 𝑆𝑆𝐿𝐿 �𝑧𝑧𝑠𝑠 , 𝑛𝑛1,𝑥𝑥 � ∙ 𝑅𝑅ℎ (𝜂𝜂ℎ ) ∙ 𝑅𝑅𝑏𝑏 (𝜂𝜂𝑏𝑏 )
2𝛿𝛿

𝛿𝛿 = 𝛿𝛿𝑠𝑠 + 𝛿𝛿𝑎𝑎 + 𝛿𝛿𝑑𝑑 – logaritamski dekrement prigušenja

𝑐𝑐𝑓𝑓 ∙𝜌𝜌∙𝑏𝑏∙𝑣𝑣𝑚𝑚 (𝑧𝑧𝑠𝑠 )

𝛿𝛿𝑎𝑎 =
2∙𝑛𝑛1 ∙𝑚𝑚𝑒𝑒

𝑐𝑐𝑓𝑓 = 1,72; 𝜌𝜌 = 1,25 𝑘𝑘𝑘𝑘⁄𝑚𝑚3 ; 𝑏𝑏 = 5 𝑚𝑚; 𝑣𝑣𝑚𝑚 = 33 𝑚𝑚⁄𝑠𝑠 2; 𝑛𝑛1 = 0,33 𝐻𝐻𝐻𝐻; 𝑚𝑚𝑒𝑒 = 304575𝑘𝑘𝑘𝑘

1,7∙1,25∙5∙33
𝛿𝛿𝑎𝑎 = = 0,0017
2∙0,33∙304575

𝛿𝛿𝑠𝑠 = 0,006

𝛿𝛿 = 0,006 + 0,0017 = 0,0077

6,8∙𝑓𝑓𝐿𝐿 (𝑧𝑧,𝑛𝑛)
𝑆𝑆𝐿𝐿 (𝑧𝑧, 𝑛𝑛) = 5/3
�1+10,2∙𝑓𝑓𝐿𝐿 (𝑧𝑧,𝑛𝑛)�

12
Mostovi II

𝑛𝑛∙𝐿𝐿(𝑧𝑧) 0,33∙244,55
𝑓𝑓𝐿𝐿 (𝑧𝑧, 𝑛𝑛) = = = 2,45
𝑣𝑣𝑚𝑚 (𝑧𝑧) 33

6,8∙2,45
𝑆𝑆𝐿𝐿 (𝑧𝑧, 𝑛𝑛) = (1+10,2∙2,45)5/3 = 0,073

1 1 4,6ℎ
𝑅𝑅ℎ = − (1 − 𝑒𝑒 −2𝜂𝜂ℎ ) 𝜂𝜂ℎ = 𝑓𝑓 �𝑧𝑧 , 𝑛𝑛 �
𝜂𝜂ℎ 2
2𝜂𝜂ℎ 𝐿𝐿(𝑧𝑧𝑠𝑠 ) 𝐿𝐿 𝑠𝑠 1,𝑥𝑥

1 1 4,6𝑏𝑏
𝑅𝑅𝑏𝑏 = − (1 − 𝑒𝑒 −2𝜂𝜂𝑏𝑏 ) 𝜂𝜂𝑏𝑏 = 𝑓𝑓 �𝑧𝑧 , 𝑛𝑛 �
𝜂𝜂𝑏𝑏 2𝜂𝜂𝑏𝑏2 𝐿𝐿(𝑧𝑧𝑠𝑠 ) 𝐿𝐿 𝑠𝑠 1,𝑥𝑥

4,6∙135 4,6∙5
𝜂𝜂ℎ = ∙ 2,45 = 6,22 𝜂𝜂𝑏𝑏 = ∙ 2,45 = 0,23
244,55 244,55

1 1
𝑅𝑅ℎ = − (1 − 𝑒𝑒 −2∙6,22) = 0,148
6,22 2∙6,222

1 1
𝑅𝑅𝑏𝑏 = − (1 − 𝑒𝑒 −2∙0,23) = 0,863
0,23 2∙0,232

𝜋𝜋 2
𝑅𝑅 2 = ∙ 0,073 ∙ 0,148 ∙ 0,863 = 5,98
2∙0,0077

5,98
𝜈𝜈 = 0,33 ∙ � = 0,305 𝐻𝐻𝐻𝐻
1+5,98

0,6
𝑘𝑘𝑝𝑝 = �2 ∙ 𝑙𝑙𝑙𝑙(0,305 ∙ 600) + = 3,414
�2∙𝑙𝑙𝑙𝑙(0,305∙600)

1+2∙3,414∙0,127∙√1+5,98
𝑐𝑐𝑠𝑠 𝑐𝑐𝑑𝑑 = = 1,742
1+7∙0,127

Sile vjetra na konstrukciju:

𝑧𝑧
Koeficijent hrapavosti: 𝑐𝑐𝑟𝑟 (𝑧𝑧) = 0,19 ∙ ln � �
0,05

Srednja brzina vjetra: 𝑉𝑉𝑚𝑚 (𝑧𝑧) = 𝑐𝑐𝑟𝑟 (𝑧𝑧) ∙ 1 ∙ 22

1
Intenzitet turbulencije: 𝐼𝐼𝑣𝑣 (𝑧𝑧) =
1∙𝑙𝑙𝑙𝑙(𝑧𝑧⁄0,05)

1 2( )
Udarni pritisak vjetra: 𝑞𝑞𝑝𝑝 (𝑧𝑧𝑒𝑒 ) = [1 + 7 ∙ 𝐼𝐼𝑣𝑣 (𝑧𝑧)] ∙ ∙ 1,25 ∙ 𝑣𝑣𝑚𝑚 𝑧𝑧
2

13
 Mostovi II

Sila vjetra na konstrukciju: 𝐹𝐹𝑤𝑤 = 1,742 ∙ ∑ 1,72 ∙ 𝑞𝑞𝑝𝑝 (𝑧𝑧𝑒𝑒 ) ∙ 𝐴𝐴𝑟𝑟𝑟𝑟𝑟𝑟

Tabela 2. Opterećenje vjetrom na pilon po Eurokodu

z(m) 135 125 115 105 95 85 75 65 55 45 35 25 15
𝑐𝑐𝑟𝑟 (𝑧𝑧) 1,50 1,49 1,47 1,45 1,43 1,41 1,39 1,36 1,33 1,29 1,24 1,18 1,08
𝑉𝑉𝑧𝑧 (𝑧𝑧) 33,03 32,70 32,36 31,98 31,56 31,09 30,57 29,97 29,27 28,43 27,38 25,98 23,84
𝐼𝐼𝑣𝑣 (𝑧𝑧) 0,13 0,13 0,13 0,13 0,13 0,13 0,14 0,14 0,14 0,15 0,15 0,16 0,18
𝑞𝑞𝑝𝑝 (𝑧𝑧𝑒𝑒 ) 1,29 1,27 1,25 1,22 1,20 1,17 1,14 1,11 1,07 1,03 0,97 0,90 0,79
𝑤𝑤(kN/m²) 3,85 3,79 3,73 3,67 3,59 3,51 3,42 3,32 3,21 3,07 2,90 2,69 2,37

4. Usporedba rezultata
4.1. Opterećenje vjetrom na most

Slika 3. Opterećenje vjetrom na neopterećen most po Pravilniku

Slika 4. Opterećenje vjetrom na neopterećen most po Eurokodu

14
Mostovi II

Slika 5. Opterećenje vjetrom na opterećen most po Pravilniku

Slika 6. Opterećenje vjetrom na opterećen most po Eurokodu

Tabela 3. Usporedba opterećenja vjetrom na most

Opterećenje po Pravilniku Opterećenje po Eurokodu
Opterećen most Neopterećen Opterećen Neopterećen
Opterećenje Konstrukcija Saobr. traka most most most
2
w (kN/m ) 1,37 1,62 1,20 1,16 1,16
w (kN/m' ) 2,44 5,67 3,52 4,38 3,46

15
 Mostovi II

4.2. Opterećenje vjetrom na pilon

Slika 7. Opterećenje vjetrom po Eurokodu Slika 8. Opterećenje vjetrom po Pravilniku

16
 Mostovi II

Tabela 4. Usporedba opterećenja vjetrom na pilon

Opterećenje po Eurokodu
z(m) 135 125 115 105 95 85 75 65 55 45 35 25 15
𝑤𝑤(kN/m²) 3,85 3,79 3,73 3,67 3,59 3,51 3,42 3,32 3,21 3,07 2,90 2,69 2,37
Opterećenje po Pravilniku
z(m) 135 125 115 105 95 85 75 65 55 45 35 25 15
𝑤𝑤(kN/m²) 2.15 2.12 2.08 2.03 1.99 1.94 1.88 1.82 1.75 1.67 1.58 1.47 1.31

4.3. Statički uticaji

4.3.1. Statički uticaji prema Eurokodu

Slika 9. 3D Model mosta

17
 Mostovi II

Opt. 4: Vjetar bez saob.opt. Opt. 4: Vjetar bez saob.opt.

-2064.18
1047.34

1229.62

1174.33
N1 M3 N1 M2

-1084.90

-354.74
12.13
804.10
1586.06
2232.62

45.40
T2 u2 T3 u3

38.45
22.53
-9.66
-191.55

-7.88
-78.02
Uticaji u gredi: (1849-3449) Uticaji u gredi: (1849-918)
N1 [kN], T2 [kN], M3 [kNm], u2 [m/1000] N1 [kN], T3 [kN], M2 [kNm], u3 [m/1000]

Slika 10. Uticaji u pilonu iznad kolovozne Slika 11. Uticaji u pilonu ispod kolovozne
konstrukcije od opt. 4 konstrukcije od opt. 4
Opt. 5: Vjetar sa saob.opt
Opt. 4: Vjetar bez saob.opt.

-2080.68
1054.45
1003.03

1003.03

-19.83

N1 M3
N1 M3 -1088.65
-12.82

-12.82

-354.72
12.13
803.45
7.12
7.12
-498.86

1590.76
2142.27

46.97

T2 u2
3.75

7.88

T2 u3
1.65

22.56
0.59

0.57

0.28
0.08

0.04

-9.66
-0.04

-0.08
-0.28

-0.57

-0.59
-1.65

-189.09
-3.75

Uticaji u gredi: (6-3565) Uticaji u gredi: (1849-3449)

N1 [kN], T2 [kN], M3 [kNm], u3 [m/1000] N1 [kN], T2 [kN], M3 [kNm], u2 [m/1000]

Slika 12. Uticaji u glavnom nosaču od opt. 4 Slika 13. Uticaji u pilonu iznad kolovozne konstrukcije od
opt. 5

18
 Mostovi II

Opt. 5: Vjetar sa saob.opt Opt. 5: Vjetar sa saob.opt

1251.98

1199.99

1137.04

1137.04

-23.88
N1 M2 N1 M3

-12.53

-12.53
8.67
8.67
-544.28
4.33

8.78
T3 u3 T2 u3
39.11

1.58
0.71
0.61

0.27
0.27
0.07

0.07
-0.07

-0.07
-0.27
-0.27

-0.61
-0.71
-1.58

-4.33
-8.78
-77.35

Uticaji u gredi: (918-1849) Uticaji u gredi: (6-3565)

N1 [kN], T3 [kN], M2 [kNm], u3 [m/1000] N1 [kN], T2 [kN], M3 [kNm], u3 [m/1000]

Slika 14. Uticaji u pilonu ispod kolovozne Slika 15. Uticaji u glavnom nosaču od opt. 5
konstrukcije od opt. 5
Opt. 4: Vjetar bez saob.opt. Opt. 4: Vjetar bez saob.opt.
0.87

45.40 45.44
-0.87
0.86

-0.85
0.78

-0.78
0.62

-7.88 -7.87
-0.62

Ram: .V_1 Ram: .V_1

Uticaji u gredi: max u2= 45.44 / min u2= -0.87 m / 1000 Uticaji u gredi: max u3= 0.00 / min u3= -7.88 m / 1000

Slika 16. Pomjeranje pilona od opt. 4 Slika 17. Pomjeranje pilona ispod kolovozne
konstrukcije od opt. 4

19
 Mostovi II

Opt. 4: Vjetar bez saob.opt. Opt. 4: Vjetar bez saob.opt.

-509.03
12.13
-509.03

301.08
-354.74

-1846.63
804.10 476.56
-1084.90 -1370.05

1889.02

-3613.95
1586.06 1336.69
-2064.18 -2277.20

3650.29

-992.29
2232.62 1889.72
1174.33 805.36

968.92
Ram: .V_1 Ram: .V_1
Uticaji u gredi: max M2= 1174.33 / min M2= -0.00 kNm Uticaji u gredi: max M3= 3650.29 / min M3= -3613.95 kNm

Slika 18. Momenat u pilonu ispod kolovozne Slika 19. Momenat u pilonu iznad kolovozne
konstrukcije od opt. 4 konstrukcije od opt. 4
Opt. 4: Vjetar bez saob.opt. Opt. 4: Vjetar bez saob.opt.
71.69

-9.66
22.53
330.59
642.85

-138.91
176.64

-191.55
-78.02

-17.90

38.45

Ram: .V_1 Ram: .V_1

Uticaji u gredi: max T2= 642.85 / min T2= -191.55 kN Uticaji u gredi: max T3= 38.45 / min T3= -78.02 kN

Slika 20. Transverzalna sila u pilonu iznad Slika 21. Transverzalna sila u pilonu ispod kolovozne
kolovozne konstrukcije konstrukcije od opt. 4

20
 Mostovi II

Opt. 4: Vjetar bez saob.opt. Opt. 5: Vjetar sa saob.opt

0.89
46.97 47.01

-0.88
-32.19

0.87

-0.87
-58.03

0.80

-0.80
-48.69

1047.34 -1046.58
19.67

0.64

0.02
-0.02

-0.63
-75.95

1229.62 -1229.64

Ram: .V_1 Ram: .V_1

Uticaji u gredi: max N1= 1229.62 / min N1= -1229.64 kN Uticaji u gredi: max u2= 47.01 / min u2= -0.88 m / 1000

Slika 22. Normalna sila u pilonu od opt. 4 Slika 23. Pomjeranje pilona od opt. 5
Opt. 5: Vjetar sa saob.opt Opt. 5: Vjetar sa saob.opt

-509.30
12.13
-509.30

300.90
-354.72

-1846.32

803.45 477.12
-1088.65 -1369.17
1892.12

-3662.86

1590.76 1329.12
-2080.68 -2333.69
3671.49

-1060.04

2142.27 1907.03
-8.78 -8.77
1062.83

Ram: .V_1 Ram: .V_1

Uticaji u gredi: max u3= 0.00 / min u3= -8.78 m / 1000 Uticaji u gredi: max M3= 3671.49 / min M3= -3662.86 kNm

Slika 24. Pomjeranje pilona ispod kolovozne Slika 25. Momenat u pilonu iznad kolovozne
konstrukcije od opt. 5 konstrukcije od opt. 5

21
 Mostovi II

Opt. 5: Vjetar sa saob.opt Opt. 5: Vjetar sa saob.opt

71.70
-9.66
22.56

330.84
649.06
-141.37

190.22
-189.09
1199.99 748.85

Ram: .V_1 Ram: .V_1

Uticaji u gredi: max M2= 1199.99 / min M2= -0.00 kNm Uticaji u gredi: max T2= 649.06 / min T2= -189.09 kN

Slika 26. Momenat u pilonu ispod kolovozne Slika 27. Transverzalna sila u pilonu iznad kolovozne
konstrukcije od opt. 5 konstrukcije od opt. 5
Opt. 5: Vjetar sa saob.opt Opt. 5: Vjetar sa saob.opt

-32.22
-57.73
-51.43

1054.45 -1054.56
15.49

-77.35
-72.20

-14.44 1251.98 -1251.99

39.11

Ram: .V_1 Ram: .V_1

Uticaji u gredi: max T3= 39.11 / min T3= -77.35 kN Uticaji u gredi: max N1= 1251.98 / min N1= -1251.99 kN

Slika 28. Transverzalna sila u pilonu ispod Slika 29. Normalna sila u pilonu od opt. 5
kolovozne konstrukcije od opt. 5

22
 Mostovi II

4.3.2. Statički uticaji prema Pravilniku

Opt. 4: Vjetar bez saob.opt. Opt. 4: Vjetar bez saob.opt.

-1179.10
590.35

704.53

533.45
N1 M3 N1 M2

-605.58

-198.14
6.77
449.00
880.79
1201.96

27.42
T2 u2 T3 u3

27.57
12.59
-5.40

-5.87
-36.22
-105.75

Uticaji u gredi: (1849-3449) Uticaji u gredi: (1849-918)

N1 [kN], T2 [kN], M3 [kNm], u2 [m/1000] N1 [kN], T3 [kN], M2 [kNm], u3 [m/1000]

Slika 30. Uticaji u pilonu iznad kolovozne Slika 31. Uticaji u pilonu ispod kolovozne
konstrukcije od opt. 4 konstrukcije od opt. 4
Opt. 4: Vjetar bez saob.opt. Opt. 5: Vjetar sa saob.opt

-1144.60
781.18

781.18

595.56
-15.47

N1 M3 N1 M3
-616.65
-6.52

-6.52

-197.97
6.77
4.52
4.52

446.51
-350.35

903.52
940.56

27.12
2.61

5.87

T2 u3 T2 u2
0.79

12.70
0.34

0.31

0.23

0.06
0.04

-0.04
-0.06

-5.40
-0.23

-0.31

-0.34
-0.79

-2.61

-95.89

Uticaji u gredi: (6-3565) Uticaji u gredi: (1849-3449)

N1 [kN], T2 [kN], M3 [kNm], u3 [m/1000] N1 [kN], T2 [kN], M3 [kNm], u2 [m/1000]

Slika 32.Uticaji u glavnom nosaču od opt. 4 Slika 33. Uticaji u pilonu iznad kolovozne konstrukcije
od opt. 5

23
 Mostovi II

Opt. 5: Vjetar sa saob.opt Opt. 5: Vjetar sa saob.opt

731.61

982.59

644.52

644.52

-18.26
N1 M2 N1 M3

-7.21

-7.21
-0.29

-0.29
1.92

1.92
-310.65

9.03
9.03
3.36

4.99
T3 u3 T2 u3
10.65

0.91
0.87
0.35

0.19
0.19
0.03

0.05
-0.05

-0.03
-0.19
-0.18

-0.35
-0.87
-0.91
-4.99
-53.14

-3.36
Uticaji u gredi: (918-1849) Uticaji u gredi: (6-3565)
N1 [kN], T3 [kN], M2 [kNm], u3 [m/1000] N1 [kN], T2 [kN], M3 [kNm], u3 [m/1000]

Slika 34. Uticaji u pilonu ispod kolovozne Slika 35. Uticaji u glavnom nosaču od opt. 5
konstrukcije od opt. 5
Opt. 4: Vjetar bez saob.opt. Opt. 4: Vjetar bez saob.opt.
0.50

27.42 27.44
-0.50
0.50

-0.49
0.45

-0.45
0.36

0.02

-5.87 -5.86
-0.36

Ram: .V_1 Ram: .V_1

Uticaji u gredi: max u2= 27.44 / min u2= -0.50 m / 1000 Uticaji u gredi: max u3= 0.00 / min u3= -5.87 m / 1000

Slika 36. Pomjeranje pilona od opt. 4 Slika 37. Pomjeranje pilona ispod kolovozne
konstrukcije od opt. 4

24
 Mostovi II

Opt. 4: Vjetar bez saob.opt. Opt. 4: Vjetar bez saob.opt.

-284.38
6.77
-284.38

168.10
-198.14

-1030.29
449.00 266.39
-605.58 -763.88

1054.59

-2039.50
880.79 743.18
-1179.10 -1296.29

2059.93

-624.58
1201.96 1014.82
533.45 332.04

611.78
Ram: .V_1 Ram: .V_1
Uticaji u gredi: max M2= 533.45 / min M2= -0.00 kNm Uticaji u gredi: max M3= 2059.93 / min M3= -2039.50 kNm

Slika 38. Momenat u pilonu ispod kolovozne Slika 39. Momenat u pilonu iznad kolovozne
konstrukcije od opt. 4 konstrukcije od opt. 4
Opt. 4: Vjetar bez saob.opt. Opt. 4: Vjetar bez saob.opt.
40.04

-5.40
12.59
184.50
362.78

-77.04
111.22

-105.75
-36.22

-3.44

27.57

Ram: .V_1 Ram: .V_1

Uticaji u gredi: max T2= 362.78 / min T2= -105.75 kN Uticaji u gredi: max T3= 27.57 / min T3= -36.22 kN

Slika 40. Transverzalna sila u pilonu iznad Slika 41. Transverzalna sila u pilonu ispod kolovozne
kolovozne konstrukcije konstrukcije od opt. 4

25
 Mostovi II

Opt. 4: Vjetar bez saob.opt. Opt. 5: Vjetar sa saob.opt

0.51
27.12 27.14

-0.51
-17.99

0.50

-0.50
-32.25

0.46

-0.46
-26.81

590.35 -589.93
2.08

0.37

-0.37
-35.26

704.53 -704.54

Ram: .V_1 Ram: .V_1

Uticaji u gredi: max N1= 704.53 / min N1= -704.54 kN Uticaji u gredi: max u2= 27.14 / min u2= -0.51 m / 1000

Slika 42. Normalna sila u pilonu od opt. 4 Slika 43. Pomjeranje pilona od opt. 5

Opt. 5: Vjetar sa saob.opt Opt. 5: Vjetar sa saob.opt

-285.34
6.77
-285.34
167.28
-197.97

-1025.23

446.51 268.74
-616.65 -756.47
1063.18

-2138.71

903.52 716.79
-1144.60 -1421.89
2048.15

-673.06

940.56 1185.10
-4.99 -4.99
765.29

Ram: .V_1 Ram: .V_1

Uticaji u gredi: max u3= 0.00 / min u3= -4.99 m / 1000 Uticaji u gredi: max M3= 2048.15 / min M3= -2138.71 kNm

Slika 44. Pomjeranje pilona ispod kolovozne Slika 45. Momenat u pilonu iznad kolovozne
konstrukcije od opt. 5 konstrukcije od opt. 5

26
 Mostovi II

Opt. 5: Vjetar sa saob.opt Opt. 5: Vjetar sa saob.opt

40.05
-5.40
12.70

184.81
370.52
-86.90

132.82
-95.89
982.59 450.97

Ram: .V_1 Ram: .V_1

Uticaji u gredi: max M2= 982.59 / min M2= -0.00 kNm Uticaji u gredi: max T2= 370.52 / min T2= -95.89 kN

Slika 46. Momenat u pilonu ispod kolovozne Slika 47. Transverzalna sila u pilonu iznad kolovozne
konstrukcije od opt. 5 konstrukcije od opt. 5
Opt. 5: Vjetar sa saob.opt Opt. 5: Vjetar sa saob.opt

-18.10
-31.01
-37.80

595.56 -598.64
11.99

-53.14
-39.66

-9.11 731.61 -731.61

10.65

Ram: .V_1 Ram: .V_1

Uticaji u gredi: max T3= 10.65 / min T3= -53.14 kN Uticaji u gredi: max N1= 731.61 / min N1= -731.61 kN

Slika 48. Transverzalna sila u pilonu ispod Slika 49. Normalna sila u pilonu od opt. 5
kolovozne konstrukcije od opt. 5

27
 Mostovi II

4.3.3. Usporedba statičkih uticaja

Tabela 5. Usporedba statičkih uticaja

Opterećenje vjetrom bez saobraćajnog opterećenja
Pilon iznad kolovozne Pilon ispod kolovozne
Konstrukcija Glavni nosač
konstrukcije konstrukcije
N1 M3 T2 u2 N1 M2 T3 u3 N1 M3 T2 u3
Statički uticaji
[kN] [kNm] [kN] [mm] [kN] [kNm] [kN] [mm] [kN] [kNm] [kN] [mm]

Prema Eurokodu 1047 2232 191 45 1229 1174 78 8 1003 20 4 8

Prema Pravilniku 598 1201 105 27 704 533 36 6 781 15 3 6

Opterećenje vjetrom sa saobraćajnim opterećenjem

Pilon iznad kolovozne Pilon ispod kolovozne
Konstrukcija Glavni nosač
konstrukcije konstrukcije
N1 M3 T2 u2 N1 M2 T3 u3 N1 M3 T2 u2
Statički uticaji
[kN] [kNm] [kN] [mm] [kN] [kNm] [kN] [mm] [kN] [kNm] [kN] [mm]

Prema Eurokodu 1054 2142 189 47 1251 1199 77 9 1137 24 4 9

Prema Pravilniku 595 1144 96 27 731 982 53 5 644 18 3 5

5. Zaključak

Prema pravilniku razlikujemo pritiske vjetra ovisno o kategoriji vjerovne zone i visini mosta
nad terenom, koji se uz to množe i s koeficijentima oblika glavne nosive konstrukcije.
Europske norme referentni pritisak srednje brzine vjetra množe koeficijentima zavisnim o
hrapavosti terena, visini mosta nad tlom, osjetljivosti na dinamičku pobudu, vitkosti
konstrukcije i odnosu širine i visine konstrukcije. Dakle ovaj postupak proračuna započinje
poznavanjem osnovne brzine vjetra. Pokazalo se da ovaj postupak, za područja visokih
osnovnih brzina vjetra, daje pritiske vjetra koji mogu biti veći od onih dobijenih do sada
korištenim propisima pa samim tim i mjerodavne za proračun rasponske konstrukcije i donjeg
stroja. Ali u područjima malih osnovnih brzina vjetra pritisci dobijeni Eurokodom mogu biti
bitno manji od onih dobijenih dosadašnjim propisima.
Analizom datog primjera dobili smo veće statičke uticaje i pomake vrha pilona prema
Eurokodu u odnosu na proračun prema Pravilniku.

28
 Mostovi II

6. Literatura

[1] J. Radić, A. Mandić, G. Puž: KONSTRUIRANJE MOSTOVA, Hrvatska sveučilišna

naklada, Zagreb, 2005.
[2] Eurokod 1 – Dio 1-4 – EN 1991-1-4 Dejstva na konstrukcije: Dejstva vjetra, Europski
komitet za standardizaciju, Brussels, 2005

[3] PRAVILNIK O TEHNIČKIM NORMATIVIMA ZA ODREĐIVANJE VELIČINA

OPTEREĆENJA MOSTOVA ("Sl. list SFRJ", br. 1/91)

[4] JUS U.C7.110 Osnove proračuna građevinskih konstrukcija OPTEREĆENJE VJETROM

Osnovni principi i osrednjeni aerodinamički pritisak vjetra

[5] JUS U.C7.111 Osnove proračuna građevinskih konstrukcija OPTEREĆENJE VJETROM

Dinamički koeficijent i aerodinamički pritisak vjetra

[6] JUS U.C7.113 Osnove proračuna građevinskih konstrukcija OPTEREĆENJE VJETROM

Opterećenje vjetrom ostalih građevinskih konstrukcija osim zgrada

29
Mostovi II

7. Popis tablica

Tabela 1. Opterećenje vjetrom na pilon po Pravilniku............................................................ 8

Tabela 2. Opterećenje vjetrom na pilon po Eurokodu ...........................................................14
Tabela 3. Usporedba opterećenja vjetrom na most ................................................................15
Tabela 4. Usporedba opterećenja vjetrom na pilon ................................................................17
Tabela 5. Usporedba statičkih uticaja ....................................................................................28

8. Popis slika

Slika 1. Dispozicija mosta ...................................................................................................... 3

Slika 2. Poprečni presjek mosta ............................................................................................. 6
Slika 3. Opterećenje vjetrom na neopterećen most po Pravilniku ..........................................14
Slika 4. Opterećenje vjetrom na neopterećen most po Eurokodu ...........................................14
Slika 5. Opterećenje vjetrom na opterećen most po Pravilniku..............................................15
Slika 6. Opterećenje vjetrom na opterećen most po Eurokodu ..............................................15
Slika 7. Opterećenje vjetrom po Eurokodu..............................................................................17
Slika 8. Opterećenje vjetrom po Pravilniku............................................................................16
Slika 9. 3D Model mosta..........................................................................................................17
Slika 10. Uticaji u pilonu iznad kolovozne konstrukcije od opt. 4..........................................19
Slika 11. Uticaji u pilonu ispod kolovozne konstrukcije od opt. 4...........................................18
Slika 12. Uticaji u glavnom nosaču od opt. 4..........................................................................19
Slika 13. Uticaji u pilonu iznad kolovozne konstrukcije od opt. 5..........................................18
Slika 14. Uticaji u pilonu ispod kolovozne konstrukcije od opt. 5..........................................20
Slika 15. Uticaji u glavnom nosaču od opt. 5..........................................................................19
Slika 16. Pomjeranje pilona od opt. 4.....................................................................................20
Slika 17. Pomjeranje pilona ispod kolovozne konstrukcije od opt. 4.....................................19
Slika 18. Momenat u pilonu ispod kolovozne konstrukcije od opt. 4......................................21
Slika 19. Momenat u pilonu iznad kolovozne konstrukcije od opt. 4......................................20
Slika 20. Transverzalna sila u pilonu iznad kolovozne konstrukcije................................................21
Slika 21. Transverzalna sila u pilonu ispod kolovozne konstrukcije od opt. 4........................20
Slika 22. Normalna sila u pilonu od opt. 4......................................................................................22
Slika 23. Pomjeranje pilona od opt. 5......................................................................................21
Slika 24. Pomjeranje pilona ispod kolovozne konstrukcije od opt. 5.....................................22
Slika 25. Momenat u pilonu iznad kolovozne konstrukcije od opt. 5......................................21
Slika 26. Momenat u pilonu ispod kolovozne konstrukcije od opt. 5.....................................23
Slika 27. Transverzalna sila u pilonu iznad kolovozne konstrukcije od opt. 5........................22
Slika 28. Transverzalna sila u pilonu ispod kolovozne konstrukcije od opt. 5.......................23
Slika 29. Normalna sila u pilonu od opt. 5...............................................................................22
Slika 30. Uticaji u pilonu iznad kolovozne konstrukcije od opt. 4..........................................24
Slika 31. Uticaji u pilonu ispod kolovozne konstrukcije od opt. 4...........................................23
Slika 32.Uticaji u glavnom nosaču od opt. 4...........................................................................24
Slika 33. Uticaji u pilonu iznad kolovozne konstrukcije od opt. 5.........................................23

30
Mostovi II

Slika 34. Uticaji u pilonu ispod kolovozne konstrukcije od opt. 5..........................................25

Slika 35. Uticaji u glavnom nosaču od opt. 5..........................................................................24
Slika 36. Pomjeranje pilona od opt. 4.....................................................................................25
Slika 37. Pomjeranje pilona ispod kolovozne konstrukcije od opt. 4.....................................24
Slika 38. Momenat u pilonu ispod kolovozne konstrukcije od opt. 4......................................26
Slika 39. Momenat u pilonu iznad kolovozne konstrukcije od opt. 4......................................25
Slika 40. Transverzalna sila u pilonu iznad kolovozne konstrukcije.................................................26
Slika 41. Transverzalna sila u pilonu ispod kolovozne konstrukcije od opt. 4........................25
Slika 42. Normalna sila u pilonu od opt. 4................................................................................27
Slika 43. Pomjeranje pilona od opt. 5......................................................................................26
Slika 44. Pomjeranje pilona ispod kolovozne konstrukcije od opt. 5.....................................27
Slika 45. Momenat u pilonu iznad kolovozne konstrukcije od opt. 5......................................26
Slika 46. Momenat u pilonu ispod kolovozne konstrukcije od opt. 5.....................................28
Slika 47. Transverzalna sila u pilonu iznad kolovozne konstrukcije od opt. 5........................27
Slika 48. Transverzalna sila u pilonu ispod kolovozne konstrukcije od opt. 5.........................28
Slika 49. Normalna sila u pilonu od opt. 5...............................................................................27

31