2ο ΕΣΠΕΡΙΝΟ ΕΠΑΛ ΠΕΙΡΑΙΑ –ΝΑΥΤΙΚΟ Σημειώσεις Ναυσιπλοΐας Ι Β Λυκείου πρώτο μέρος

ΟΡΙΣΜΟΙ :
Ναυσιπλοΐα είναι το σύνολο των διαδικασιών που εφαρμόζονται για να καθοδηγηθεί ένα πλοίο με
ασφάλεια και στο συντομότερο χρονικό διάστημα , από ένα λιμάνι σε ένα άλλο ή από ένα σημείο του
πλανήτη μας σε ένα άλλο.

Μέγιστος κύκλος( great circle) ονομάζεται ο κύκλος που το επίπεδό του περνάει υποχρεωτικά από
το κέντρο της γης .

O Ισημερινός (equator ) είναι ο μέγιστος κύκλος που το επίπεδό του είναι κάθετο προς τον άξονα της
γης, που χωρίζει τη Γη σε δύο ίσα μέρη, στο βόρειο και το νότιο ημισφαίριο.

Μεσημβρινοί (Meridians) ονομάζονται οι μέγιστοι κύκλοι( great circles) που το επίπεδό τους
διέρχεται από τους πόλους και φυσικά περιέχουν τον άξονά της .( Το τμήμα του μεγίστου κύκλου που
ενώνει δύο σημεία πάνω στη γη ποτελεί την συντομότερη απόσταση ). Από κάθε σημείο διέρχεται ένας
και μόνο μεσημβρινός.

Ο μεσημβρινός που διέρχεται από το αστεροσκοπείο Γρηνουίτς ονομάζεται Πρώτος μεσημβρινός ή

μεσημβρινος GREENWICH και χωρίζει την γη σε δυο ημισφαίρια Ανατολικό και δυτικό

Μικρός κύκλος ονομάζεται ο κυκλος που το επίπεδό του δεν περνάει από το κέντρο της γης. Οι
μικροί κύκλοι που το επίπεδό τους είναι παράλληλο προς το επίπεδο του Ισημερινού και φυσικά είναι
κάθετα προς τον άξονα της γης ονομάζονται παράλληλοι κύκλοι ή παράλληλοι πλάτους. Από κάθε
σημείο διέρχεται ένας και μόνο παράλληλος πλάτους

1
Αθανασία Ανδρομανέτσικου ΠΕ90, ΠΕ40
2ο ΕΣΠΕΡΙΝΟ ΕΠΑΛ ΠΕΙΡΑΙΑ –ΝΑΥΤΙΚΟ Σημειώσεις Ναυσιπλοΐας Ι Β Λυκείου πρώτο μέρος

Γεωγραφικές συντεταγμένες είναι ένα σύστημα συντεταγμένων με δύο μεγέθη από τα οποία
προσδιορίζεται η θέση των διαφόρων τόπων (εκτός των πόλων) και χρησιμεύουν στον εντοπισμό θέσεων
πλοίων, αεροπλάνων κ.λ.π. στην επιφάνεια της γης. Ως αρχή των γεωγραφικών συντεταγμένων
λαμβάνεται ο ισημερινός και ο πρώτος μεσημβρινός. Τις γεωγραφικές συντεταγμένες αποτελούν το
γεωγραφικό πλάτος και το γεωγραφικό μήκος.

Γεωγραφικό πλάτος (latitude) (φ) ενός τόπου ονομ’αζεται το τόξο του μεσημβρινού που περιλαμβάνεται
μεταξύ του Ισημερινού και του παράλληλου πλάτους του σημείου. Το γεωγραφικό πλάτος χαρακτηρίζεται
Βόρειο Β (North N) ή Νότιο Ν (South S) ανάλογα σε ποιο ημισφαίριο βρίσκεται το σημείο.

Το γεωγραφικό πλάτος μετράται σε μοίρες, πρώτα και δεύτερα, από 0° έως 90° Β ή 0° έως 90° Ν με αρχή
μέτρησης τον ισημερινό του οποίου το γεωγραφικό πλάτος είναι 0°.

Γεωγραφικό μήκος (longitude) (λ )ενός τόπου ονομάζεται το τόξο του Ισημερινού που περιλαμβάνεται
μεταξύ του πρώτου μεσημβρινού και του μεσημβρινού του τόπου Το γεωγραφικό μήκος χαρακτηρίζεται
Ανατολικό Α (East E) ή Δυτικό Δ (West W) ανάλογα σε ποιο ημισφαίριο βρίσκεται το σημείο.

Το γεωγραφικό μήκος μετράται σε μοίρες, πρώτα και δεύτερα, από 0° έως 180° Α ή 0° έως 180° Δ με
αρχής μέτρησης τον πρώτο μεσημβρινό του οποίου το γεωγραφικό μήκος είναι 0°.

2
Αθανασία Ανδρομανέτσικου ΠΕ90, ΠΕ40
2ο ΕΣΠΕΡΙΝΟ ΕΠΑΛ ΠΕΙΡΑΙΑ –ΝΑΥΤΙΚΟ Σημειώσεις Ναυσιπλοΐας Ι Β Λυκείου πρώτο μέρος

°.

3
Αθανασία Ανδρομανέτσικου ΠΕ90, ΠΕ40
2ο ΕΣΠΕΡΙΝΟ ΕΠΑΛ ΠΕΙΡΑΙΑ –ΝΑΥΤΙΚΟ Σημειώσεις Ναυσιπλοΐας Ι Β Λυκείου πρώτο μέρος

Διαφορά πλάτους Δφ δυο τόπων ονομάζεται το τόξο του μεσημβρινού που περιλαμβάνεται μεταξύ
των δύο παραλλήλων πλάτους των τόπων και Ισούται με το αριθμητικό άθροισμα των δυο πλατών για
ετερώνυμα πλάτη ή την αριθμητική διαφορά για ομώνυμα πλάτη

Διαφορά μήκους Δλ δυο τόπων ονομάζεται το μικρότερο των 180 °τόξο του ισημερινού που
περιλαμβάνεται μεταξύ των δύο μεσημβρινών των τόπων και Ισούται με το αριθμητικό άθροισμα των
δυο μηκών για ετερώνυμα μήκη ή την αριθμητική διαφορά για ομώνυμα μήκη

ΤΥΠΟΙ

Δφ = φ +/- φ΄ ( + ετερώνυμα, - ομώνυμα)

Δλ = λ+/- λ΄ ( +ετερώνυμα. -ομώνυμα)

Αν λ + λ’ > 180ο τότε έχουμε: Δλ = 360°– (λ + λ΄), ενώ γίνεται και αλλαγή επωνυμίας.

Κάτω ημιμεσ/νος
ο
λ==166 58,1΄Ε 180ο

φ = 33ο 50΄N

Δφ Δλ = 022ο 56,9΄E

Ανατολικό Δυτικό
ημισφαίριο ημισφαίριο
φ΄ = 18ο 05΄S
λ’=170ο 05,0΄W

Μεσ/νος
άφιξης

φ = 33° 50΄N λ = 166° 58,1΄E

φ’ = 18° 09΄S λ= 170° 05,0΄W

Δφ = 51°59΄S Δλ = 337° 03,1΄ W

- 359° 60΄

Δλ =022° 56,9΄E

4
Αθανασία Ανδρομανέτσικου ΠΕ90, ΠΕ40