I.

Pamagat

II. Katawagan sa Lipon ng mga Letra sa Pilipinas

1. Bilang at Ayos

2. Pagbigkad

III. Mga Tuntuning Panlahat

1. Pabigkas na Pagbaybay

2. Pasulat na Pagbaybay

3. Panumbas sa mga Hiram na Salita

3.a. Ang mga Salitang may Hiram na Letra

4. Mga Salitang may Magkakasunod na Patinig

5.a. Ang Pantig

5.b. Ang Pag-uulit ng Pantig

6. Gamit ng Gitling

7. Gamit ng Kudlit

8. Gamit ng Tuldik

9. Pagpapalitan ng 'E at I/ O at U'

10. Mga Pang-Angkop

11. Pagpapalitan ng 'D' at 'R'

12. Bahagi ng Pananalita

1940

Balarila ng Wikang Pambansa

Abakada
20 - A B K D E G H I L M

N NG P R S T U W Y

bigkas-panlahat na parang ipinapantig sa patinig 'a, liban sa limang patinig

May kasamang 'a'ang mga katinig

a. Kung ano ang bigkas, siyang baybay

b. Pagpapakilala sa mga titik banyaga [C, CH, F, J, LL,Ñ, Q, RR, V, X, Z]

b.1 Pantanging Pangngalan

[Baltazar, Gomez]

b.2 Salitang banyaga [cocina, fogon, caballo]

-----

C. Pagbigkas ng Wikang Kastila gamit ang Wikang Tagalog

[coreo - koryo, lechon -litson, bachiller - batsilyer]

------

Konsepto ng Diptongo o Kambal-Patinig at Triptongo o Katluang-Patinig

-----
Pareho ng 1987

----

Tuldik

a. malumay/banayad

mabilis/masigla

malumi/banayad na impit

mariin/mabagal

malaw-aw/paudlot

b. pahilis - /

paiwa - \

pakupya - /\

gitling/munting guhit - |

9. Paangkop

a. Palasurian (Analogy) ng Pangatnig: na, at, ay

10. Bahagi ng Pananalita

Pagpapakilala at pagpapaliwanag sa mga ito

1987
Ang Alpabeto at Patnubay sa Ispeling nh Wikang Filipino

Alpabetong Pilipino

28 - A B C D E F G H I J K L M N Ñ NG O P Q R S T U V W X Y Z

bigkas-Ingles liban sa 'Ññ'(enye) na bigkas-Kastila

Patitik at hindi papantig

[b-a-s-o]

a. Kung ano ang bigkas ay siyang sulat at kung ano ang sulat ay siyang basa

[cajon - kahon]

b. Mahigpit na paggamit ng 8 dagdag na letra [C, F, J, Ñ, Q, V, X, Z]

b.1 Pantanging Pangngalan

[Exequiel, Nueva Vizcaya]

b.2 Salitang Katutubo [azan, cañao]

b.3 Pag-aalis ng tatlong digrapong letra sa Alpabeto dahil likas raw lamang ito sa mga salitang Kastila

a. Ang unang oinagkukunan ng mga salitang maaaring itumbas ay ang leksikon ng kasalukuyang Filipino

[railroad-daang-bakal]

b. Pagkuha ng mga salitang mula sa katutubong wika ng bansa [bana-asawa (Hiligaynon]

c. Panghihiram ng mga salitang wikang Ingles, pagbigkas nito sa wikang Kastila, at pagbaybay sa wikang
Filipino

[liquid-liquido-likido, education-educacion-edukasyon]

d. Tuwirang Panghihiram

1. Sa wikang banyaga [soprano, memorandum]

2. Kung iba ang ispeling, ilalapat sa III.2.a [leader-lider]

3. Mga salitang di-konsistent

a. Pagpapanatili sa orihinal na anyo [rendezvous, doughnut]

b. Pagpapanatili sa orihinal na anyo ng salitang pang-agham [calcium]

4. Pagpapanatili sa simbolong pang-agham

[Fe, H2O]

----

a. ia= ya, iya

b. ie= ye, iye

c. io= yo, iyo

d. ua= wa, uwa

e. ue= we, uwe

f. ui= wi, uwi

a. Bawat bigkas ng dila ay may iisang pantig

[ma-a-a-ri]

1. Tradisyonal na Kayarian

P - ibon
KP - tama

PK - akma

KPK - hamon

2. Karagdagang Kayarian

KKP - gripo

PKK - angkop

KKPK - planta

KPKK - talong

KKPKK - tsart

b. Katinig na magkakasunod

1. [sakmal]

2. [kap-re]

3. [eks-perto]

4. [sen-tro]

5. [eks-klusibo]

1. [i-ikot]

2. [si-simba]

3.1. [klase, ka-klase, mag-ka-klase]

3.2. [tsi-ne-las, tsi-tsi-ne-la-sin, mag-tsi-tsi-ne-las]

a. Salitang-ugat

[buwan-buwan]

b. unlapi + patinig
[nang-iwan]

c. may katagang nawawala [bahay-kubo = bahay na kubo]

d. unlapi + pangngalang pantangi [taga-Cebu]

e. ika + numero o tambilang

[ika-29 ng Mayo]

f. Pagsasatitik ng Praksyon [limang-kanim = 5/6]

g. nanatili ang kahulugan ng dalawang pinagtambal [balat-sibuyas]

h. Apelyido ng babae + Apelyido ng kanyang asawa [Donilyn Percotar-Garcia]

i. Pag hinati ang salita sa dulo ng isang linya.

[Isang pabgkat ng magkaka-ibigan ang magsisipagtapos ng kolehiyo sa taong 2023]

a. Letrang nawawala

[ligaya't lungkot = ligaya at lungkot]

a. Pag-iwas sa pagbabago ng kahulugan [hamón = karne, hamon = pagsubok]

2013

Ortograpiyang Pambasa

Bagong Alpabetong Filipino

Pareho ng 1987

Pareho ng 1987
Pareho ng 2001

Kung ano ang bigkas, siyang sulat liban sa 'mga'na pinaikling 'manga'at magkaibang gamit ng 'ng' at
'nang'

Dahilan kung bakit hindi kailanman dapat i-reispeling ang mga salitang may 8 dsgdag na letra.

1. nagiging kakatwa

[Coke=kok]

2. mahirap basahin [Carbon-Dioxide=Karbon Day-Oksayd]

3. nasisira ang kalikasan ng salitang banyaga

[baguette=bagets]

4. higit nang kilala ang anyo nito sa orihinal [pizza=pitsa]

5. lumilikha ng kaguluhan at kalituhan [duty free=dyuti-pri]

Pareho ng 1987

Pareho ng 1987

Pareho ng 1987

a. Problema sa pagbigkas ng 'C, Ñ, Q, X' dahil may katunog.

[C = K - coche

= S - ciudad
Ñ = limitado dahil natatapatan ng 'NY'

doña = donya

piña = pinya

Q = KW - Quirino

= KY - Quiapo

X = KS - taxi]

Ang pagkakaltas ng naunang patinig sa kambal-patinig ay tinatawag na 'pagpapadulas'

[tuwing = t'wing]

Pareho ng 1987

Pareho ng 1987

K. Kung mahigit 2 pantig ang salita, 2 pantig ang inuulit [sipa-sipain]

L. Onomatopeikong pagsulat [plip-plap]

M. Paghihiwalay sa Katinig at Patinig [pag-ibig]

N. Pinabigat na Pantig [gab-i]

O. Pagdidiin sa pag-iwas sa salitang 'bigyan' [bigyang-tuon=pagtuonan (na lang dapat)]

P. paggamit ng 'de'[de-baterya]
q. paggamit ng 'di'[di-biro]

Pagtuturo ng wastong paggamit ng 'ng'at 'mga'

Malayang pagpapalitan ng 'd' at 'r'

palitang 'e/i at 'o/u'

1940 - pinaliwanag na kung ang dulo ng salita ay nagtatapos sa patinig na e/o at dudugtubgan ito ng mga
hulapi, magbabago ito tungo sa i/u. [babae=kababaihan, takbo=takbuhin]

Pagpapakilala sa pahilis -/- bilis, paiwa -\- lumi, at pakupya -/\- ragsa