Marabut National High School

Marabut, Samar

Banghay Aralin Sa Filipino 10

Pagtuklas August 19, 2019

I. LAYUNIN

PANONOOD (PD) (F10PD-IIg-h-68)

Nasusuri ang napanood na pagbabalita batay sa paksa, paraan ng pagbabalita at iba pa.

PAG-UNAWA SA NAPAKINGGAN (PN) (F10PN-IIg-h-69)

Naiuugnay nang may panunui sa sariling saloobin at damdamin ng narining na
balita, komentaryo, talumpati, at iba pa.

II. PAKSA
Panitikan : Talumpati ni Dilma Rousseff sa Kanyang
Inagurasyon: Kauna-unahang Pangulong Babae
ng Brazil-Isinalin sa Filipino ni Shiela C. Molina
Wika : Kaisahan ay Kasanayan sa Pagpapalawak ng
Pangungusap
Kagamitan : Videoclip mula sa youtube, Pantulong na biswal
Sanggunian : Ikasampung Baitang Modyul para sa Mag-aaral
Unang Edisyon 2015 nina Vilma C. Ambat et.al.
Bilang ng Araw : 2 na Sesyon

III. PROSESO NG PAGKATUTO

Gawaing Rutinari
Pagtatala ng Liban
Pagtse-tsek ng Takdang Aralin
Balik- Aral

AKTIBITI
1. Motibasyon

Mungkahing Istratehiya: SINE TUKLASIN

Pagpapanood ng videoclip.
https://youtu.be/emk0KQeER40

Gabay na Tanong:

Mungkahing Estratehiya: Pass the Ball

a. Ano ang tinatalakay ng talumpati ni Pangulong Cory Aquino?

b. Paano nya hinamon ang mga tao o nakikinig ng kanyang talumpati sa
ikaaayos ng bansa?
c. Ano ang pangunahing mensahe ng kanyang talumpati?

2. Pokus na Tanong
a. Masasalamin ba sa talumpati ang kalagayang panlipunan ng bansang
pinagmulan nito ?

b. Paano nakatutulong ang kasanayan sa pagpapalawak ng pangungusap sa pagsulat

ng talumpati?
3. Presentasyon: Mungkahing Istratehiya: BIGYAN NG OPINYON

Bubunot ang bawat pangkat ng bahagi ng talumpating mula sa Pilipinas at iba pang
bansang kanluranin. Basahin nang malakas at may damdamin ang sumusunod na pahayag
at pagkatapos ay magbigay ng sariling opinyon tungkol dito.

1. “Ang ating pangunahing tungkulin ay ang magsikap na maiangat ang

bansa mula sa kahirapan, sa pamamagitan ng pagpapairal ng katapatan at mabuting
pamamalakad sa pamahalaan.” – Pangulong Benigno “Noynoy”
Aquino III (Inagurasyong Talumpati, 2010)

2. “Ipakikita natin ang ating lakas ng loob na solusyunan ang mga di pagkakaunawaan
sa ibang nasyon nang mapayapa – hindi dahil naduduwag tayong harapin ang
mga panganib, kundi dahil ang pakikipagkasundo ang matibay na mag-aalis
sa pagdududa at takot.”- Pangulong Barack Obama (Salin mula sa
Inagurasyong Talumpati, 2013)

3. “Makatarungan lamang ang hinihingi sa atin ng mga kabataan: ang magkaroon

ng edukasyon at oportunidad sa trabaho na naranasan ng nakaraang henerasyon.
Ang pagkakataon na makapag-ambag sa lipunan at magkaroon ng matatag
na kinabukasan.” – Prime Minister Helle Thorming Schmidt (Salin mula sa
Opening Ceremony ng Danish Presidency, 2012)

4. “Ang pangunahing banta sa kapayapaan ng mundo ay hindi ang di-magandang

ugnayan ng mga bansa, kundi ang paglaganap ng kasamaan. Ang tinutukoy ko ay
ang terorismo, drug trafficking, organisadong krimen at ang sindikatong mafia. Ang lahat
ng krimeng ito ay nagsilbing banta sa buhay, progreso at pag-unlad lalo na ng mahihirap.
Sa kasalukuyan, ang mga krimeng ito ang pangunahing hadlang sa pagkakamit ng
mga layunin ng United Nation.” – Peru Pres. Ollanta Humala (Salin mula sa 68th Session
ng General Assembly ng United Nation, Set. 25, 2013, New York)

ANALISIS

1. Paano naging magkatulad ang mga bahagi ng talumpating narinig?

2. Paano nagkaiba ang mga akdang pampanitikan ng mga bansa sa kanluran
at iba pang mga bansa?

D A G D A G K A A L A M A N - ( F O R Y O U R I N F O R M A T I O N)

Kung paanong may tinatawag na tulang pambigakasan, may sanaysay na rin binigkas-
ang talumpati? Ito ay kabuuan ng mga kaisipang nais ipahayag ng isang mananalumpati sa
harap ng publiko. Ang mga kaisipang ito ay maaring magmula sa pananaliksik, pagbabasa,
pakikipanayam, pagmamasid, at mga karanasan. May paksang pinagtutuunan ng pansin at
isinasaalang-alang din ng tagapakinig o bumabasa, pook, pagdiriwang at iba pa. Maaring
isaulo ng ng bumibigkas nito ang nilalaman ng talumpati at maari rin na biglaan na kung
tawagin sa Ingles ay extemporaneous.

Paano ang pagsulat ng mabisang talumpati?

Ang unang dapat isaalang-alang sa pagsulat ng talumpati ay ang pagpili ng paksa.

Nakasalalay sa paksa at mananalumpati ang ikatatagumpay ng iisang pagtatalumpati. Ano-
anung katangian ang dapat taglayin ng paksa ng isang talumpati.

1. Tumutugon sa sa layunin-naisasagawa ang pagtatalumpati dahil sa sumusuunod na

layunin:

1.1. Magturo 1.2. magpapatid 1.3. manghikayat

1.4. manlibang 1.5. pumuri 1.6. pumuna 1.7. bumatikos

2. Napapanahon-ang paksa ng talumapati ay napapanahon kung may kaugnayan sa
okasyong ipinadiriwang

Paano naiiba ang talumpati sa iba pang sanaysay?

May mga uri ng sanaysay na karaniwang nababasa nati na nakasulat sa pahayagan.

Halimbawa nito ay ang editoryal at lathalain.

Ano ba ang editoryal? Ito ay siang mapanuring pagpapakahulugan ng kahalagahan ng

isang napapanahong pangyayari upang magbigay ng kaalaman, makapagpaniwala o
makalibang sa mambabasa.

Ang lahat naman ay isang sanaysay sa tunay na pangyayari na nagtataglay ng mga

pagpapaliwanag, sanligan at impresyon ng sumulat. Hindi ito kathang-isip lamang. Bilang
isang karaniwang sanaysay, nagtataglay itong madamdamin, personal o magpatawang
ideya o mga pananaw. Pangunahing layunin nito na manlibang kahit maari ring magpabatid
o makipagtalo.

Ang lathalain naman ay isang sanaysay batay sa tunay na pangyayari na nagtataglay ng

mga pagpapaliwanag, sanligan, impresyon ng sumulat. Hindi ito kathang-isip lamang.
Bilang isang sanaysay ,nagtataglay ito ng damdamin, personal o mapagpatawang ideya o
mga pananaw. Pangunahing layunin nito na manlibang kahit maari ring magpabatid o
makipagtalo.

Ang tatlong uring nabanggit: talumpati, editorya at lathalain ay naglalayong magbigay-

kaalaman sa mga mambabasa. Ang tanging pagkakaiba ay nasa priyoridad na rin ng bawat
uri. Tandaan lamang na ang talumpati ay isinulat upang bigkasin ng mananalumpati sa
harap ng publiko sa paraang masinig, madaling masundan, at maunawaan ng mga
tagapakinig.

-Mula sa Talumpati, Dabate at Argumentasyon, ( Villafuerte, 2002) at Pamahayagang Pangkampus, (

Cecilliano 1991)

ABSTRAKSYON

Mungkahing Estratehiya: KWHL

Panuto: Punan ang tsart

K W H L
Ano ang alam mon na? Ano ang nais mong Paano mo makikita ang Ano ang iyong
malaman? nais mong malaman? natutuhan o naunawan
APLIKASYON
Mungkahing Estratehiya: PASS THE BALL

Bumuo ng pahayag na tumutugon sa sumusunod na layunin ng talumpati.

a. magturo
b. magpabatid
c. pumuri
d. bumatikos at pumuna

IV. KASUNDUAN
1. Magsaliksik ng iba pang talumpati mula sa Pilipinas. Suriin at itala sa aklat-sipian ang
mensaheng ipinabatid nito sa mambabasa.
2. Basahin ng may pag – unawa ang talumpating may pamagiat na “Talumpati ni Dilma
Rousseff sa Kaniyang Inagurasyon (Kauna – unahang, Pangulong Babae ng Brazil)
3. Ano ang paksa ng binasang talumpati?

Inihanda ni :

HILDA S. LAVADO
Guro sa Filipino
Pinagtibay ni:

ROWENA O. ROJAS
Punung-guro

Marabut National High School

 Marabut, Samar

Banghay Aralin sa Filipino 10

LINANGIN Agosto 20,2019

I. LAYUNIN

PAG-UNAWA SA BINASA (PB) ( F10PB-IIi-j-71)

Naibibigay ang sariling pananaw o opinyon batay sa binasang anyo ng
sanaysay (talumpati o editoryal).

PAGLINANG NG TALASALITAAN (PT) (F10PT-IIg-h-69)

Nabibigyang-kahulugan ang mga salitang di lantad ang kahulugan sa tulong
ng word association.

II. PAKSA
Panitikan : Talumpati ni Dilma Rousseff sa Kanyang
Inagurasyon: Kauna-unahang Pangulong Babae
ng Brazil-Isinalin sa Filipino ni Shiela C. Molina
Wika : Kaisahan ay Kasaanayan sa Pagpapalawak ng
Pangungusap
Kagamitan : Videoclip mula sa youtube, Pantulong na biswal
Sanggunian : Ikasampung Baitang Modyul para sa Mag-aaral Edisyon
2015 nina Vilma C. Ambat et.al.
Bilang ng Araw : 2 na Sesyon

III. PROSESO NG PAGKATUTO

Gawaing Rutinari
Pagtatala ng Liban
Pagtse-tsek ng Takdang Aralin
Balik- Aral

AKTIBITI
1. Motibasyon

Mungkahing Estratehiya: SA KAALAMAN MO!!!

Pagpapanood ng isang videoclips.

https://youtu.be/t1WbIyirzqk

Gabay na Tanong:

Mungkahing Estratehiya: WHEEL OF QUESTION

a. Anong impresyon ang iyong nabuo matapos mong malaman ang ilang
impormasyon kay Pangulong Duterte ?
b. Ano ang nais na makamit ng Pangulo sa ating bansa ?
c. Ilarawan ang kalagayang panlipunan ng Pilipinas batay sa mga sinabi ni
Pangulong Duterte? Ayon sa kaniya, paano niya ito mapabuti?

2. Presentasyon

Mungkahing Estratehiya: DUGTUNGANG PAGSASALAYSAY

Pagbasa sa Talumpati ni Delma Roseff , Kauna-unahang Pangulo ng Brazil

 Gabay na Tanong:

Mungkahing Estratehiya: PASS THE BALL

a. Ano ang nais na makamit ni Pangulong Rousseff sa kaniyang pamumuno sa Brazil?

b. Ilarawan ang kalagayang panlipunan ng Brazil batay sa mga sinabi ni

Pangulong Rousseff. Ayon sa kaniya, paano niya ito mapabubuti?

3. Pangkatang Gawain

PANGKAT I: Mungkahing Estratehiya: CELEBRITY PLAYMATES!

Paglinang ng Talasalitaan:
Magbigay ng mga salitang maiuugnay sa salitang nasa loob ng
diagram (word association).

BRAZIL PAMUMUHUNAN EKONOMIYA

Pangkat II: Mungkahing Istratehiya: VENN DIAGRAM

Paano nagkakatulad at nagkakaiba ang sitwasyon ng Brazil sa mga suliraning kinakaharap
ng mga Pilipino sa ating bansa?

A at B – pagkakaiba
C - pagkakatulad

BRAZIL PILIPINAS
A B C

Pangkat III : Mungkahing Estratehiya: SCENE MO ‘TO!

Magbigay ng sariling pananaw o opinyon tungkol sa mga pahayag na

binanggit sa talumpati na tinutukoy sa sumusunod na aytem.

1. Tinitiyak ng aking pamahalaan na lalabanan at susugpuin ang labis na kahirapan,

gayundin, ang lumikha ng mga pagkakataon para sa lahat.
2. Gayunpaman, nananatili sa kahihiyan ang bansa sapagkat hindi nawala ang
kahirapan at nagkaroon ng mga hadlang upang patunayang maunlad na nga tayo
bilang mga mamamayan.
3. Hindi ako titigil hangga’t may Brazilians na walang pagkain sa kanilang hapag, may mga
pamilyang pakalat-kalat sa mga lansangan na nawawalan na ng pag-asa, at habang
mahihirap na batang tuluyan nang inabandona.
4. Matibay ang aking paniniwala sa kasalukuyan na ang inflation ang nagdudulot
ng kaguluhan sa ating ekonomiya at sumisira sa kita ng ating mga manggagawa.
Pangkat IV - PAGSUSURI SA PAGKAKABUO NG TALUMPATI
Suriin ang pagkakabuo ng binasang talumpati sa pamamagitan ng pagsagot sa mga
tanong.

Mga Tanong Sagot

Panimula
1.Ano ang paksa ng binasang
talumpati
2, Ano ang layunin ng nagsasalita?
Katawan o Nilalaman
1. Ano ang punto ng nagsasalita?
2. Ano-ano ang ebidensiya o
katunayang kaniyang inlahad
Pangwakas
1. Bigyan ng pansin ang wakas na
bahagi, ano ang masasabi mo
nito?

.Pamantayan sa Pagmamarka

Pagtatanghal ng pangkatang gawain
Pagbibigay ng feedback ng guro sa itinanghal na pangkatang gawain
Pagbibigay ng iskor at pagkilala sa natatanging pangkat na nagpakita
ng kahusayan sa ginawang pangkatan batay sa rubriks na ibinigay ng guro.

ANALISIS
1. Bakit mahalagang malaman ng mamamayan ang kalagayang panlipunan ng bansa?
2. Paano sinusolusyunan ng pinuno ng bansa ang mga suliraning kinakaharap
ng mamamayan?
3. Ano ang dapat isaalang alang upang maging mabisa ang talumpati?

AB S T R A K S Y O N

Mungkahing Estratehiya: UR TURN

Dugtungan ang sumusunod na pahayag:

Nalaman ko na__________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________

APLIKASYON

Mungkahing Estratehiya: SCENE MO ‘TO!

Pagpapakita ng isang larawan tungkol sa alinmang suliraning panlipunan

ng bansa.Magbigay ng puna at opinion kung paano ito masusolusyunan?

4. Ebalwasyon.
Panuto:Sagutin ang sumusunod na katanungan.

1. Paano ipinahiwatig ni Dilma Rousseff ang kanyang layuning pagbabago sa Brazil?

a. Ang matinding hangarin sa pagbabago lalo sa kahirapan.
b. Ang maging isang pinuno sa bansang Brazil
c. Maging unang babaeng pangulo ng bansa
d. Magkaroon ng katungkulan sa bansa.
 2. Kung ikaw si Dilma Rousseff ano ang mararamdaman mo habang nagsasalita
ka sa harap ng maraming taong nasasakupan mo?
a. Maging matatag habang nagsasalita, at sagutin na may paggalang
ang mga katanungan.
b. Matakot sa dami ng nakikinig
c. Magsalita ayon sa idinidikta ng iyong isipan
d. Maging awtoritative dahil ikaw ang pangulo ng bansa.

3. Ang suliraning panlipunan na kinakaharap ng maraming bansa.

a. kahirapan c.populasyon
b. kalidad ng edukasyon d. drug addiction

4. Ano ang nais makamit ni pangulong Rousseff sa kanyang pamumuno sa Brazil?

a. de kalidad na pamumuhay
b. mapalaki at mapaunlad ang paliparan
c. matatag na ekonomiya
d. mainam na pagpapatakbo ng negosyo

5. Paano nagkatulad ang Pilipinas at Brazil sa suliraning kinakaharap?

a. prioridad ang pagsugpo sa kahirapan
b. matatag ang programang panlipunan
c. matatag na ekonomiya
d. pantay na polisiyang pang ekonomiya

Susi sa Pagwawasto:
1. A 2. A 3. A 4. C 5. A

IV. KASUNDUAN
1. Isa-isahin ang kahalagahan talumpati, at paano ito nagkakaiba
sa iba pang uri ng akda.
2. Sumulat ng isang talumpating pumupuri sa isang buong papel.
3. Bigyang-kahulugan ang panaguri at paksa at paano ito
nakakatulong sa pagpapalawak ng pangungusap

Marabut National High School

Marabut, Samar
 Banghay Aralin sa Filipino 10

PAGNILAYAN AT UNAWAIN Agosto 22,2019

I. LAYUNIN

WIKA AT GRAMATIKA (WG) (F10WG-IIg-h-64)

Nasusuriang kasanayan at kaisahan sa pagpapalawak ng pangungusap

II. PAKSA

Wika : Kaisahan at Kasanayan sa Pagpapalawak ng

Pangungusap
Kagamitan : Videoclip mula sa youtube, pantulong na biswal
Sanggunian : Ikasampung Baitang Modyul para sa Mag-aaral Edisyon 2015
nina Vilma C. Ambat et.al.
Bilang ng Araw : 1 Sesyon

III. PROSESO NG PAGKATUTO

Gawaing Rutinari
Pagtatala ng Liban
Pagtse-tsek ng Takdang Aralin
Balik- Aral

AK T I B I T I
1. Motibasyon

Mungkahing Estratehiya : UR TURN

Paglikha ng mga pangungusap na nakita o nabuo sa isang editorial cartooning.

Gabay na Tanong:

Mungkahing Estratehiya: PASS THE QUESTION

a. Batay sa nakitang editorial cartoon, anu-ano ang masasabi mo?
b. May kaugnayan ba ito sa iyo at sa iba pang mamamayan?.
c. Ano ang masasabi mo rito?

2. Presentasyon
Mungkahing Estratehiya: SCENE MO ‘TO!
Basahin ang talumpati.

“ Kahirapan:Hamon sa Bawat Pilipino, kinuha noong Nobyembre 8, 2014 mula sa

( http://www.balita.net.ph/2012/01/18/kahirapan-hamon-sa-bawat-pilipino/)
Gabay na Tanong:

Mungkahing Estratehiya: UR TURN

a. Ano ang paksa ng binasang teksto?

b. Ano ang iyong pananaw sa sinabi ng sumulat na “ Ang unang hakbang para
malutas ang kahirapan at ang pagtanggap na ito ang suliranin ng bansa?
c. Paano nakatulong ang mga ginamit na pangungusap sa akda sa pagpapaliwanag
ng anumang pahayag?

ANALISIS

Tulad ng talumpati ang lathalaing iyong nabasa ay isang tekstong naglalahad, para sa iyo
ano ang mabisang hakbang sa paglutas sa kahirapan ng bansa?

Pagbibigay ng Input ng Guro

ABSTRAKSYON

Mungkahing Istratehiya: Likhain Mo

Sa pagpapalawak ng pangungusap, maari tayong gumamit ng________

___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

APLIKASYON

Mungkahing Estratehiya : Likhain Mo!

Punan an talahanayan

Pangungusap Paraang Ginamit sa Pagpapalawak ng

Pangungusap
1.

2.

3.

4.

6.

3. Ebalwasyon

Panuto: Tukuyin kung anong ginamit na paraan sa pagpapalawak ng pangungusap.

Pillin ang iyong sagot sa mga pagpipilian sa kahon.

1.Huwag nating bigyang – pansin ang nagtatalumpating opisyal.

2.Marami rin ang nasa Burnham Park upang magpalamig
3.Napakagaling ng talumpating sinambit ng aking kapwa guro.
4.Si Dilma Rousseff pala ang pangulo ng Brazil
5.Ang mayayaman lang ba ang dapat maghari sa lipunan?

a.ingklitik b. komplemento/kagamitan
c.atribusyon o modipikasyon d. Pariralang lokatibo/panlunan e. panaguri

Susi sa Pagwawasto:
1. C 2. D 3.. F 4. A 5. A

IV. KASUNDUAN
1. Ipaliwanag ang kahalagahan ng pagsususri sa kasanayan at kaisahan sa
pagsusuri ng pangungusap.
2. Magbigay ng sariling halimbawang pangungusap na ginagamitan ng mga
kasanayan sa pagpapalawak ng pangungusap.
3. Humanda sa pagsulat ng Awtput 2.1.

Marabut National High School

Marabut, Samar
 Banghay Aralin sa Filipino 10

ILIPAT Agosto 23,2019

I. LAYUNIN

PAGSULAT (PU) (F10PU-IIg-h-71)

Naisusulatang isang talumpati tungkol sa isang kontrobersyal na isyu.

II. PAKSA

Pagsulat ng Awtput 2.1

Kagamitan : Pantulong na biswal
Sanggunian : Ikasampung Baitang Modyul para sa Mag-aaral Edisyon 2015
Konsultant: Magdalena O. Jocson et.al.
Bilang ng Araw : 1 Sesyon

III. PROSESO NG PAGKATUTO

Gawaing Rutinari
Pagtatala ng Liban
Pagtse-tsek ng Takdang Aralin
Balik- Aral

AKTIBITI

1. Motibasyon
Mungkahing Estatehiya: DO IT YOURSELF!

Mga Isyung Panlipunan

Gabay na Tanong:

Mungkahing Estratehiya: GRAB THE QUESTION AND ANSWER

a. Magbigay ng alam mong mga isyung panlipunan.
b. Ano-ano ang mga isyung panlipunan na bilang isang kabataan paano ka makakatulong?

ANALISIS
1. Magbigay ka ng mga isyung panlipunan na kung saan ay damang – dama mo.
2. Sa iyong palagay, anu – ano ang mga dahilan kung bakit ito nagaganap
sa kasalukuyan?

ABSTRAKSYON
Mungkahing Estratehiya: HALINA’T LUMIKHA

Paano makatutulong sa pagbuo ng isang talumpati ang kaganapang

nangyayari sa kasalukuyan?

AP L I K A S Y O N
 GOAL - Nakasusulat ang isang sariling talumapati na pumupuna.

ROLE - Isa kang mag-aaral na mahusay bumuo ng isang talumpati.

AUDIENCE - Mga pamunuan na pipili ng mahusay sa paglikha ng talumpati

.
SITUATION - Ang paaralan ay ay naghahanap ng mahusay na
mag-aaral mananalumpati
PRODUCT – Talumpati

STANDARD - Pamantayan sa Pagmamarka:

A. Kabuluhan ng nilalaman
B. Lalim ng mga pananaw
C. Lohikal na pagkakaayos ng mga kaisipan
D. Kalinawan ng pagkakasulat
E. Orihinalidad

Tayain ito ayon sa sumusunod:

10 puntos - lahat ng pamantayan ay maisakatuparan
9-8 puntos - apat na pamantayan ang naisakatuparan
7-6 puntos - tatlong pamantayan ang naisakatuparan
5-4 puntos - dalawang pamantayan ang naisakatuparan
3-1 puntos - isa lamang pamantayan ang naisakatuparan


Pagkuhang mga awtput na ginawa ng bawat mag-aaral.
Pagpapabasa ng ilang piling awtput na kinakitaan ng kahusayan sa pagkakasulat.

IV. KASUNDUAN

1. Lumikha ng isang talumapting nanlilibang sa sariling buhay.

2. Basahin at unawain ang akdang Ako Po’y Pitong Taong Gulang
isang dagli sa pahina 145.
3 Alamin ang kahulugan ng dagli at ang pinagmulan ng mga Isla ng Caribbean.