វទ្យោ

ិ លស�យអន� គីមវី ទ្យោ

ិ ថា�ក់១១

ំ ូក ៧
ជព គីមស
ី រ ីរង
េមេរៀនទី១ អល់េដអី
ុ តនិងេសូ
ត

អល់េដអុី𝐶𝑛 𝐻2𝑛+1 − 𝐶𝐻𝑂 , 𝑇 ≥ 0

១. រ ូបមន�ទូេទ 𝑂
𝐶∖ ឬ𝑅
∕∕
 អល់េដអុីតមានរូបមន�ទូេ 𝑅− − 𝐶𝐶𝐶
ប៉ុ ែន�𝑅ៃន𝑅 − 𝐶𝐻𝑂អចជ 𝐻
− អតូ𝐻
− រ ៉ឌ ីកល់េផន−𝐶6 𝐻5 ឬ −
− ពួ កអល់គី𝐶𝑛 𝐻2𝑛+1 − (𝐶𝐻3 − , 𝐶2 𝐻5 − … … . )
𝑂
−𝐶∖ ឬ−𝐶𝐶𝐶
∕∕
 បង�ំុនាទីអល់េដអុ
𝐻
ឧទហរណ៍
𝑂 𝑂 𝑂
∕∕ ∕∕ ∕∕
𝐻 − 𝐶∖ 𝐶𝑛 𝐻2𝑛+1 − 𝐶∖ −𝐶∖
𝐻 𝐻 𝐻
អល់េដអុីតផរមិ អល់េដអុីតែឆ� អល់េដអុីត្របេហ

២. នាមវល
រេបៀបេហេឈ�ះអល់េដអ
 េ្រជ សេរសែខ𝐶ែដលែវងជាងេគេហយមានបង�(−𝐶𝐻𝑂)ជាែខ្ស
 កបូននា(−𝐶𝐻𝑂)ជាកបូនេ១ជានិច
 េហេឈ�ះែខ្សេមេហយបែន�មបច�ឹអល
ចំនួន𝑇 រូបមន�𝐶𝑛 𝐻2𝑛+1 𝐶𝐻𝑂 េឈ� 𝐼𝑈𝑃𝐴𝐶 េឈ�ះធា�ប់េ្
0 𝐻 − 𝐶𝐻𝑂 េមតណា អល់េដអុីតផរមិ
1 𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻𝑂 េអតណា អល់េដអុីតអេសទ
2 𝐶𝐻3 −𝐶𝐻2 − 𝐶𝐻𝑂 ្រប�បា៉ណ អល់េដអុីត្រប�ប៉្យូ
3 𝐶𝐻3 −𝐶𝐻2 −𝐶𝐻2 − 𝐶𝐻𝑂 ប៊ុយតណា អល់េដអុីតប៊ុយទីរិ
4 𝐶𝐻3 −𝐶𝐻2 −𝐶𝐻2 −𝐶𝐻2 − 𝐶𝐻𝑂 ប៉ង់តណា អល់េដអុីវ៉េលល

4 3 2 1 4 3 2
𝐸𝐸: 𝑂
𝐶𝐶3 − 𝐶𝐶 − 𝐶𝐶2 − 𝐶𝐶𝐶 𝐶𝐶3 − 𝐶𝐶2 − 𝐶𝐶 − 𝐶𝐶2 − 𝐶𝐶3 ∕∕
Ɩ Ɩ1 −𝐶∖
𝐶𝐶3 𝐶𝐶𝐶 𝐻
3 − េមទីលប៊ុយតណា 2 − េមទីលប៊ុយតណា ផរនីលេមតណាល់ឬបង់សល់េដអ

បេ្រង�នេដ អន សុ ភ័ស Page 1

វទ្យោ
ិ លស�យអន� គីមវី ទ្យោ
ិ ថា�ក់១១

លំហត់អនុវត�ន:
ចូរសរេសររូបមន�ៃនសមាសធាតុដូចខងេ្

ក.ប៉ង់តណា ខ.3 − េមទីលប៉ង់តណា គ.2 − ្របម៉ូប៊ុយតណ

៣. លក�ណៈរ ូប
ចំ េពះអល់េដអុីតែឆ�តែដលម៉ូេលគុលវមានអតូ1 & 2វជាឧស�េនសីតុណ�ភ

្រប្រក(សីតុណ�ភាពបន�ប)។វរលយក�ុងទឹកគា�នកំណត់និងជាឧស�័(េធ�ឳ្យេហៀរទឹកែភ�) ក�ិនមិនល�េគេ្រប
សំរប់បំែបកហ�ូងបាតុក

ចំ េពះអល់េដអុីតែដលមានអតូមកប(𝐶5 )វេស�ែតមិនរលយក�ុងទឹកប៉ុែនរលក�ុងអង�ធាត

រ ំលយសររង�
ចំ េពះអល់េដអុីតែដលមានចំនួនអតូមកបូនកន់ែតេ្រចនវមានក�ិនគួរជាទីគ
េដអុីតមានចំនុចរំពុះទបជាងអល់កុលេដយសរែតវគ�នសម�័ន�អ
ា ក�ុងម៉ូេលគុល។
ឧទហរណ៍ 𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻𝑂 (20℃) 𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻2 − 𝑂𝐻 (78.3℃)
៤. លក�ណៈគីមី
∖
េដយអល់េដអុីតមានភាពមិនែឆ�តែនសម�័ន�រវងកបូននិងអុក ∕𝐶 = 𝑂ក�ុងម៉ូេលគុលនាឳ្យអល់
អុីតមាន្របតិកម�បូ

េដយកំរិតេអឡិច្រត�អវិជ�មានអុកសុីែសនធំជាងកបូនេធ�ឳ្យបង�ុំកបូនីលមា
∖δ + δ −
∕𝐶 = 𝑂 ។ ភាពប៉ូែលេធ�ឳ្យអល់េដអុីតមាន្របតិ កម�បូកយ
៤.១. ្របតិកម�បូ

ក. ្របតិកម�ជាមួយអុី្រដ�
អល់េដអុីតមាន្របតិកម�បូកជាមួយអុី្រដ�ែសនេគទទួលបានអល់១។
𝑁𝑁,𝑡°
𝑅 − 𝐶𝐶𝐶 + 𝐻2 �⎯� 𝑅 − 𝐶𝐶2 − 𝑂𝑂

𝑁𝑁,𝑡° 𝑁𝑁,𝑡°
𝐸𝐸: 𝐻 − 𝐶𝐻𝑂 + 𝐻2 �⎯� 𝐶𝐻3 − 𝑂𝐻 𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻𝑂 + 𝐻2 �⎯� 𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻2 − 𝑂𝐻
ខ. ្របតិកម�ជាមួយទ

អល់េដអុីតមាន្របតិកម�បូកជាមួយទឹកឳ្យជាអល់េដអុីត
𝐻
𝑂Ɩ
∕∕
𝑅 − 𝐶∖ + 𝐻 − 𝑂𝑂 ⇄ 𝑅 − 𝐶 − 𝑂𝑂(អល់េដអុីតអុី្រ)
𝐻Ɩ 𝐻
𝑂Ɩ 𝑂𝑂
∕∕
𝐶𝐶𝐶3 − 𝐶∖ + 𝐻 − 𝑂𝑂 ⇄ 𝐶𝐶𝐶3 − 𝐶 − 𝑂𝑂(្រទីក�រ៉ូេអតណាល់អុី)
𝐻Ɩ
𝑂𝑂
បេ្រង�នេដ អន សុ ភ័ស Page 2
វទ្យោ
ិ លស�យអន� គីមវី ទ្យោ
ិ ថា�ក់១១

ឧទហរណ៍

𝐻
𝑂Ɩ
∕∕
𝐻 − 𝐶∖ + 𝐻 − 𝑂𝑂 ⇄ 𝐻 − 𝐶 − 𝑂𝑂 (េមតណាល់អុី្ ឬផរម៉ុលគឺជាថា�ំរក្សោសកសពកុំឳ)
𝐻Ɩ
𝑂𝑂

៤.២. ្របតិកម�ុកសុ
អ ីតកម
អល់េដអុីតរងអ ុកសុីតកម�តមស្រម�លេដយអុកសុីករធា�ប(𝐾𝑀𝑇𝑂4 , 𝐾2 𝐶𝑟2 𝑂7 /𝐻2 𝑆𝑂4 )េគទទួ លបា
អសុីកបុសុីលិច ។

ក. ្របតិកម�េដយេរ៉អក់ទីបតូ(កុំផ�ិច𝑨𝒈+ )
្របតិកម�ក��ក់ឆ�ុះគ ឺជា្របតិកម� អល់េដអុីតជាមួយសូលុយស្𝑇𝑇𝐶𝐶𝑇𝑇 [𝐴𝑔(𝐻𝐻3 )2 ]+បេង�តបាន
កករ្របា𝐴𝑔↓ ។
𝑵𝒐𝒕𝒆:េត�ស𝑇𝑇𝐶𝐶𝑇𝑇 េកតមានក�ុងមជ្ឈមដ�

1) គូរវងអល់េដអុ / ពពួកកបុកសុីឡ

2) េមតណា / 𝐶𝑂2
ឧទហរណ៍𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻𝑂 ជាមួ𝑇𝑇𝐶𝐶𝑇𝑇
𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻𝑂 + 𝐻2 𝑂 → 𝐶𝐻3 − 𝐶𝑂𝑂− + 3𝐻 + + 2𝑇 −
𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻𝑂 + 𝐻2 𝑂 + 3𝑂𝐻 − → 𝐶𝐻3 − 𝐶𝑂𝑂− + 3𝐻 + + 3𝑂𝐻 − + 2𝑇 −
𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻𝑂 + 𝐻2 𝑂 + 3𝑂𝐻 − → 𝐶𝐻3 − 𝐶𝑂𝑂− + 3𝐻2 𝑂 + 2𝑇 −
𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻𝑂 + 3𝑂𝐻 − → 𝐶𝐻3 − 𝐶𝑂𝑂− + 2𝐻2 𝑂 + 2𝑇 −

𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻𝑂 + 3𝑂𝐻 − → 𝐶𝐻3 − 𝐶𝑂𝑂− + 2𝐻2 𝑂 + 2𝑇 −

[𝐴𝑔(𝐻𝐻3 )2 ] + 𝑇 − → 𝐴𝑔 + 2𝐻𝐻3
+

𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻𝑂 + 3𝑂𝐻 − + [𝐴𝑔(𝐻𝐻3 )2 ]+ → 𝐶𝐻3 − 𝐶𝑂𝑂− + 2𝐻2 𝑂 + 2𝐴𝑔 + 4𝐻𝐻3

លំហត់អនុវត�ន៍ 𝐻 − 𝐶𝐶𝐶 ជាមួ𝑇𝑇𝑇𝑇𝑇𝑇

ខ. អុកសុីតកម�េដយទឹកេផលិ (កុំផ�ិច𝑪𝒖𝟐+ )
ទឹកេផលិញគឺជាសូលុយស្យុយបាសមានពណ៌េខៀវចស់ែដលក�ុងេនាះមានកុំផ�ិចែដលេកត
𝐶𝐶2+និងអញ៉ុងៃនអសុីតតត្រ
សំគាល់
− −
𝐻𝐻𝐻𝐻 − 𝐶𝐶 − 𝐶𝐶 − 𝐶𝐶𝐶𝐶 ⬚𝑂𝑂𝑂 − 𝐶𝐶 − 𝐶𝐶 − 𝐶𝐶𝑂⬚
ƖƖ ƖƖ
𝑂𝐻𝑂𝑂 𝑂𝐻𝑂𝑂
អសុីតតក្រ(មានក�ុងែផ�ទំពំងបាយ) អញ៉ុងៃនអសុីតតក្

បេ្រង�នេដ អន សុ ភ័ស Page 3

វទ្យោ
ិ លស�យអន� គីមវី ទ្យោ
ិ ថា�ក់១១

ទឹក𝑭𝒆𝒉𝒍𝒊𝒏𝒈
េគអចទេង�សូលុយស្យ𝐹𝑇ℎ𝐶𝑖𝑇𝑔 ត២រេបៀបៈ
1) េកតេឡងពីសូលុយស្យុ២្របេភ𝐴 & 𝐵
𝐴: មា𝐶𝐶𝑆𝑂4
𝐵: មា 𝐻𝑎𝑂𝐻 , 𝐶4 𝐻4 𝑂6 𝐻𝑎𝐾(សូដ្យូមប៉ូតស្យូមត)
2) េកតេឡងពីករលយប��ូលគា�រ 𝐶𝐶𝑆𝑂4 + 𝐻𝑎𝑂𝐻េលស + 𝐶4 𝐻6 𝑂6 (អសុីតតក្រ)
ឧទហរណ៍ 𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻𝑂 + 𝐻2 𝑂 → 𝐶𝐻3 − 𝐶𝑂𝑂− + 3𝐻 + + 2𝑇 −
𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻𝑂 + 𝐻2 𝑂 + 3𝑂𝐻 − → 𝐶𝐻3 − 𝐶𝑂𝑂− + 3𝐻 + + 3𝑂𝐻 − + 2𝑇 −
𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻𝑂 + 𝐻2 𝑂 + 3𝑂𝐻 − → 𝐶𝐻3 − 𝐶𝑂𝑂− + 3𝐻2 𝑂 + 2𝑇 −
𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻𝑂 + 3𝑂𝐻 − → 𝐶𝐻3 − 𝐶𝑂𝑂− + 2𝐻2 𝑂 + 2𝑇 − (1)
2𝐶𝐶2+ + 𝐻2 𝑂 + 2𝑇 − → 𝐶𝐶2 𝑂 + 2𝐻 +
2𝐶𝐶2+ + 𝐻2 𝑂 + 2𝑂𝐻 − + 2𝑇 − → 𝐶𝐶2 𝑂 + 2𝐻 + + 2𝑂𝐻 −
2𝐶𝐶2+ + 2𝑂𝐻 − + 2𝑇 − → 𝐶𝐶2 𝑂 + 𝐻2 𝑂 (2)
(1)& (2) 𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻𝑂 + 3𝑂𝐻 − → 𝐶𝐻3 − 𝐶𝑂𝑂− + 2𝐻2 𝑂 + 2𝑇 −
2𝐶𝐶2+ + 2𝑂𝐻 − + 2𝑇 − → 𝐶𝐶2 𝑂 + 𝐻2 𝑂
𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻𝑂 + 2𝐶𝐶2+ + 5𝑂𝐻 − → 𝐶𝐻3 − 𝐶𝑂𝑂− + 𝐶𝐶2 𝑂 + 3𝐻2 𝑂
ជាទូេទ 𝑅 − 𝐶𝐶𝐶 + 2𝐶𝐶2+ + 5𝑂𝑂 − → 𝑅 − 𝐶𝐶𝐶− + 𝐶𝐶2 𝑂 + 3𝐻2 𝑂

គ. អុកសុីតកម�េដយអុកសី
ុ តក
− សូលុយស្យុងប៉ូតស្យូមែពម៉ង់កណាតក�ុងមជ្ឈមដ(𝐾𝑀𝑇𝑂4 /𝐻 + )
− សូលុយស្យុងប៉ូតស្យូមប៊ី្រក�មា៉តក�ុងមជ្ឈមដ(𝐾2 𝐶𝑟2 𝑂7 /𝐻 + )
៥. ទេង�និងបេ្រមប្រម
៥.១. ទេង�

ក. អុកសុីតកម�អុី្រដ�ក
600℃→700℃(អសូតអុកសុី)
𝐸𝐸: 𝐶𝐻4 + 𝑂2 �⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯� 𝐻 − 𝐶𝐻𝑂 + 𝐻2 𝑂
េមតនខ្យល់េមត

ខ. អុី្រដតកម�អេសទី (្របតិកម�អុី្រដតកម�ជា្របតិ កម�បូ(+𝐻2 𝑂)

𝑂2 𝑆𝑂4 (𝑂𝐻2+ )
𝐸𝐸: 𝐻 − 𝐶 ≡ 𝐶 − 𝐻 + 𝐻2 𝑂 �⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯� 𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻𝑂
អេសទីែឡនេអតណ

គ. េដសុី្រដ�ែសនកម�អល់កុលថា១ (េដអុី្រដ�ែសនកម�គឺជា្របតិកម�ដកអុី្រដ(−𝐻2 )
[𝑂]
𝐸𝐸: 𝑅 − 𝐶𝐻2 − 𝐻𝑂 �� 𝑅 − 𝐶𝐻𝑂
300℃(𝐶𝑢)គា�នខ្យ
𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻2 − 𝐻𝑂 �⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯� 𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻𝑂 + 𝐻2
300℃(𝐶𝑢)គា�នខ្យ
𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻2 − 𝐶𝐻2 − 𝐻𝑂 �⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯� 𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻2 − 𝐶𝐻𝑂 + 𝐻2
ឃ. ្របតិកម�អល់កុលថា១ជាមួ𝐶𝐶𝑂
𝑡°
𝐸𝐸: 𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻2 − 𝐻𝑂 + 𝐶𝐶𝑂 → 𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻𝑂 + 𝐶𝐶 + 𝐻2 𝑂
𝑡°
𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻2 − 𝐶𝐻2 − 𝐻𝑂 + 𝐶𝐶𝑂 → 𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻2 − 𝐶𝐻𝑂 + 𝐶𝐶 + 𝐻2 𝑂
៥.២ បេ្រមប្រម

បេ្រង�នេដ អន សុ ភ័ស Page 4

វទ្យោ
ិ លស�យអន� គីមវី ទ្យោ
ិ ថា�ក់១១

− េមតណា (𝐻 − 𝐶𝐻𝑂 )េគេ្របវសំរប់ែថរក្សោសកសពទុកបានក�ុងរយ កុំឳ្យស�ុរលួយបា

ក�ុងេវជ�ស�ស�។ប៉ុែន�ក�ុងវិស័យកសិកម�េគេ្របវសំរប់ព្យោបាល្
− េអតណាល់េគេ្របវសំរប់េធ�អសុីអេ សទិចឬក៏េធ�េអតណាេដម្បីបេង�បានេអតណុល
េសតូន
១. រ ូបមន�ទូេទ
∖
េសតូនគឺជាសមាសធាតុ�សលយក( ∕𝐶 = 𝑂)ែដលក�ុងេនាះសម�័ន�ទំងពីរៃនបង�
កបូនីល្រត�វភា�ប់េទនឹងអតូមកបូនៃនរ៉ឌីកល់អុី្រដ�ក។
រូបមន�ទូេទ 𝑅1
= 𝑂ឬ 𝑅1 − 𝐶 − 𝑅2
∖
∕𝐶
𝑅2 𝑂
𝑅1 &𝑅2ជាអុ ី្រដ�កបួែដលដូចគា�ឬខុសគា�។វអចជារ៉ឌីកល់អុី្រដ�កបួែឆ�តមិនទន់ែឆ�
ឧទហរណ៍ 𝐶𝐶3 − 𝐶 − 𝐶𝐶3 𝐶𝐶2 = 𝐶𝐶 − 𝐶 − 𝐶𝐶 = 𝐶𝐶2
𝑂 𝑂
េសតូនែឆ�ត េសតូ នមិនទនែឆ�ត េសតូ ន្របេហ

២. នាមវលីIUPAC)
រេបៀបេហេឈ�ះេសតូ
− េ្រជ សេរសែខ្សកបូនែដលែវងជាងេគេហយមានបង�ុំនាទីកបូននីល
− ចុះេលខឳ្យអតូមកបូនែខ្សេមេដយេធ�យា៉ងឳ្យអតូមកបូននាទ
− េហេឈ�ះែខ្សេមេដយប��ក់ទីតំងកបូននាទីេហយបែន�មបច�ឹ
ឧទហរណ៍ 1 2 3 5 4 3 2 1
𝐶𝐶3 − 𝐶 − 𝐶𝐶3 )
𝐶𝐶3 − 𝐶𝐶(𝐶𝐶3 − 𝐶𝐶2 − 𝐶𝐶 − 𝐶𝐶3 4−
𝑂 ់
េមទីលបង៉ ត−2 −អូ ន
្រប�បា−2 −អូ ន ឬ្រប�បា៉ណ
រេបៀបេហេឈ�ះេសតូនម្យោ៉ង
 េហេឈ�ះ្រ𝑅1 &𝑅2តមលំដប់អក�រ្រកមឡាតំងេហយបែន�មព
ឧទហរណ៍ 𝐶𝐶2 = 𝐶𝐶 − 𝐶𝐶 − 𝐶𝐶 = 𝐶𝐶2
𝐶𝐶3 − 𝐶𝐶 − 𝐶𝐶3ឌេមទ
ី ីល
ឌវី ន
ី ី លេសតូ ន
េសតន
𝐶𝐶3 − 𝐶𝐶2 − 𝐶𝐶 − 𝐶𝐶3 េអទីល េម −𝐶𝐶 − 𝐶𝐶3
េមទីលេផនីលេសតូ ន
ទីលេសតន
លំហត់អនុវត�ន៍

1) ចូ រសរេសររូបមន�េស�លតៃនសមាសធាតុខងេ

ក. េអទីល្រប�ពីលេសតូ ខ. េអទីលប៉ង់ទីលេសតូ ន គ. ឌេអទ

ី ី លេសតូ ន

៣. 2) លក�
ចូ រប
ណូ រេឈ  �ះខងេលេទជានាIUPAC វញ
� ៈរ ូប ិ ។

− េសតូនមានសីតុណ�ភា ពរំពុះខ�ស់ជាងអល់ែសនបណា�លមកពីបង�ុំកបូនីលៃនេសតូន មានភាព

\
/𝐶 = 𝑂េធ�ឳ្យមានទំនាញអន�រម៉ូេលគុលខ�ំងរវងប៉ូលន
δ+ δ− ិងប៉ូល។បវមា

បេ្រង�នេដ អន សុ ភ័ស Page 5

វទ្យោ
ិ លស�យអន� គីមវី ទ្យោ
ិ ថា�ក់១១

សីតុណ�ភាពរំពុះទបជាងអល់កុលេ្រពះបង�ុំនាទីកបូនីលរបស់អបេង�តសម�័ន�អុី្រដ�ែស
រវងម៉េលគុលេទ។
− េសតូនជាអង�ធាតុរវគា�នពណ៌មានក�ិនគួរជាទីាគ ប់ចិត�រលយក�ុងទឹក។ភទឹកថយចុះក
ណាចំនួនអតូមកបូនេក
៤. លក�ណៈគីមី
៤.១. លក�ណៈដូចអល់េដអុី

ក. ្របតិកម�បូកអុី្រដ�ែ(+𝑯𝟐 )

េសតូនមាន្របតិកម�បូកជា(+𝐻2 )ឳ្យផលជាអល់កុលថII។
𝐶𝑢 ឬ𝑃𝑡
សមីករតង្របតិក 𝑅1 − 𝐶𝑂 − 𝑅2 + 𝐻2 �⎯⎯⎯� 𝑅1 − 𝐶𝐻𝑂𝐻 − 𝑅2

ខ. ្របតិកម�បូកអុី្រដ�ែសនស្យ(HCN)

េសតូនមាន្របតិកម�បូកជាអុី្រដ�ែសនស្យោ(HCN)េនសីតុណ�ភាពទ10℃ → 20℃បេង�តជា
មាសធាតុស្យោនី្រឌីនឬអុី្រដ�កសុ ីន
សមីករតង្របតិក 𝐶𝐶3 𝐶𝐶3 𝑂𝑂
\ 10℃→20℃(𝑂𝑂 − ) \ /
/C = 𝑂 + 𝐻𝐻𝐻 �⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯� /C\
𝐶2 𝐻5 𝐶2 𝐻5 𝐶𝐶
ប៊ុយតណូ 2−អុ ្រដ
ី �កសុ −2−េមទីលប៊ុយតននី្រទ
គ. ្របតិកម�បូកទឹ
េសតូនមាន្របតិកម�បូកជា(+𝐻2 𝑂)ឳ្យផលជាេសតូនអុី្រ
សមីករតង្របតិក 𝑅1 − 𝐶𝑂 − 𝑅2 + 𝐻 − 𝑂𝐻 → 𝑅1 − 𝐶(𝑂𝐻)2 − 𝑅2

ឃ. ែតសជាមួ2, 4 − D.N.P.H (2, 4 −ឌីនី្រត�េផនីលអុី្រដស)

2, 4 −ឌីនី្រត�េផនីលអុ ី្រដសុីនមានរូបម�េស�
ន 𝑁𝑁2 − −𝑁𝑁 − 𝑁𝐻2
ជាទូេទ
𝑁𝑁2
\
𝐷. 𝐻. 𝑃. 𝐻 + /𝐶 = 𝑂 → កករពណ៌េលឿងចស
េគេ្របវសំរប់រកអត�ស��ណកម�អល់េដអុីតនិងេស

៤.២. លក�ណៈគីមីែដលខស
ុ ពីអល់េដអុី

ក. េសតូនមិនរងអុកសុីតកម�

េសតូនមិនរងអុកសុីតកម�តមស្រម�លេទវមាន ករចូលរួមពីអុកស(𝐾𝑀𝑇𝑂2 )ឬ (𝐾2 𝐶𝑟2 𝑂7 )ក�ុងមជ្ឈមដ

𝐻2 𝑆𝑂4 េដយមានករដុតកំេដេគទទួលបានល្បោ
ប៉ុ ែន�េបេគទទួ លបានអសុីតផរមិចវបំែបកេទជាកបូនឌីអុកសុីតន
[O]
𝑅1 − 𝐶𝐶2 − 𝐶𝐶 − 𝐶𝐶2 − 𝑅2 �� 𝑅1 − 𝐶𝐶2 − 𝐶𝐶𝐶𝐶 , 𝑅1 − 𝐶𝐶𝐶𝐶

𝑅1 − 𝐶𝐶𝐶𝐶 , 𝑅1 − 𝐶𝐶2 − 𝐶𝐶𝐶𝐶

បេ្រង�នេដ អន សុ ភ័ស
ល្បោយអស Page 6
វទ្យោ
ិ លស�យអន� គីមវី ទ្យោ
ិ ថា�ក់១១

ឧទហរណ៍ 𝐶𝐶3 − 𝐶𝐶 − 𝐶𝐶3 + 2𝑂2 → 𝐶𝐶3 − 𝐶𝐶𝐶𝐶 + 𝐻 − 𝐶𝐶𝐶𝐶

𝐶𝐶3 − 𝐶𝐶 − 𝐶𝐶3 + 2𝑂2 → 𝐶𝐶3 − 𝐶𝐶𝐶𝐶 + 𝐶𝐶2 + 𝐻2 𝑂
ខ. េសតូនមិនមាន្របតិក

េសតូនគា�ន្របតិកម�ជាមួយេរ៉អក់ទីបត[𝐴𝑔(𝐻𝐻3 )2 ]+ &េរ ៉អក់ទីបទឹកេផលិ(𝐶𝐶2+ /𝐶𝐶2 𝑂)

៥. ទេង�និងបេ្រមប្រម
៥.១. ទេង�

ក. អុកសុីតកម�ឬេដសុី្រដ�ែសនកម�អល់កុលថា𝐈𝐈

សមីករទូេទអុកសុីតក សមីករទូេេដសុី្រដ�ែសនកម
[𝑂] កតលី
𝑅1 − 𝐶𝐶𝐶𝐶 − 𝑅2 �� 𝑅1 − 𝐶𝐶 − 𝑅2 + 𝐻2 𝑂 𝑅1 − 𝐶𝐶𝐶𝐶 − 𝑅2 �⎯⎯⎯⎯⎯� 𝑅1 − 𝐶𝐶 − 𝑅2 + 𝐻2

កតលី
ឧទហរណ៍ 𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻𝑂𝐻 − 𝐶𝐻3 �⎯⎯⎯⎯⎯� 𝐶𝐻3 − 𝐶𝑂 − 𝐶𝐻3 + 𝐻2 (អុី្រដ�ែសនកម)
1 𝑁𝑎2 𝐶𝑟2 𝑂7 ,𝑂 +
𝐶𝐻3 − 𝐶𝐻𝑂𝐻 − 𝐶𝐻3 + 𝑂2 �⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯� 𝐶𝐻3 − 𝐶𝑂 − 𝐶𝐻3 + 𝐻2 𝑂(េដអុី្រដកម�)
2

ខ. អុី្រដតកម�អល់ស
អុី្រដតកម�អល់សុីនេដយក𝐻𝑔2+ក�ុងមជ្ឈមដ�នអស𝐻2 𝑆𝑂4 រវឳ្យជាេស

𝐻𝐻2+ ,𝐻2 𝑆𝑆4 រ

សមីករទូេទ 𝑅1 − 𝐶 ≡ 𝐶𝐻 + 𝐻 − 𝑂𝑂 �⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯� 𝑅1 − 𝐶𝐶 − 𝐶𝐶3

𝑂𝐻2+ ,𝑂2 𝑆𝑂4 រ

ឧទហរណ៍ 𝐶𝐻3 − 𝐶 ≡ 𝐶𝐻 + 𝐻 − 𝑂𝐻 �⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯� 𝐶𝐻3 − 𝐶𝑂 − 𝐶𝐻3
𝑂𝐻2+ ,𝑂2 𝑆𝑂4 រ
𝐶𝐻3 − 𝐶 ≡ 𝐶𝐻 − 𝐶𝐻3 + 𝐻 − 𝑂𝐻 �⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯� 𝐶𝐻3 − 𝐶𝑂 − 𝐶𝐻2 −𝐶𝐻3
៥.២. បេ្រមប្រម
េសតូនេគេ្របសំរប់េធ�ជាធាតុរំលយសមាសធាតុែសលុយឡូសែវនីល័ក�និងរូបធាតុបា�ស�ិច

តូនតមរយៈ្របតិកម�កុងដុងក(បីម៉ូេលគុលេសតូនឳ្យជា្រទីេមទីលបង់) ។
្របតិកម�កុងដង់កម�ជា្របតិកម�រវងពីរឬេ្រចនម៉ូេលគុលេដម្បីបេង�តជាម៉ូេលគុលមួយធំជា
ផា�ច់េចញន ូវសរធាតុែដលមានម៉ូេលគុលតូចៗដ𝐻2 𝑂𝐻𝐻3 𝐻𝐶𝐶។

បេ្រង�នេដ អន សុ ភ័ស Page 7