ARALIN 5: Pagbuo,Pag-uugnay at Pagbubuod ng mga Ideya

Buod

• Siksik at pinaikling bersiyon ito ng teksto na maaring nakasulat,pinanood at napakinggan.

• May elaborasyon

HAL: tula,kanta at iba pa.

Hawig

• Alternatibo ito sa madalas na pagsipi

• Nilalagyan din ito ng sanggunian

• Galing sa salitang Griyego na paraphrasis na ibig sabihin ay dagdag.

Lagom o Sinopsis

• Pagpapaikli ng mga pangunahing punto,kadalasan ay piksiyon

JACKET BLURB ginagamit sa panloob o panlabas na pabalat ng isang nobela.

Presi

• Pinaikling buod ng mahahalagang punto,pahayag,ideya o impormasyon.

• Wala itong mga elaborasyon.

• Siksik ito sa dalawana hanggang tatlong pangungusap ang pangkalahatang puntos.

Sintesis

• Pagsasama-sama ng mga ideya tungo sa isnag pangkalahatang kabuuan ng isang mapanuring

pagsulat.
Ang panel discussion ay halimbawa sa Sintesis Grid.

Hal: Introduksiyon/pamagat

Abstrak

• Paghihiwa-hiwalay ng mga ideya upang suriin bilang bahagi ng mapanuring pagsulat.

• Isa itong maikling buod ng pananaliksik.

• Inilalahad ang masalimuot na mga datos ng pananaliksik.

Aralin 8 (PARA SA STEM STRAND)

SIYENSIYA

• mula sa salitang Latin na scientia ibig sabihin ay karunungan.

• layunin nito ang maparami at mapalawak ang datos upang makabuo ng teorya.

LIKAS NA SIYENSIYA( Natural Science) - larangan na nagtutuon sap ag-aaral ng mga

penomenang likas sa mundo.

TEKNOLOHIYA

• praktikal na aplikasyon ng mga impormasyon at teorya.

• galing sa salitang Griyego na teknologia ibig sabihin ay sistematikong paggamit n sining,binuong

craft o paraan.

SINING

• emosyon ang nililikha ng sining sa tao.

DISIPLINA SA LARANGAN NG SIYENSIYA AT TEKNOLOHIYA

a. Kemistri - nakatuon sa komposisyon ng mga substance,properties at mga reaksiyon at

interaksiyon sa enerhiya at sarili ng mga ito.

b. Pisika - nakatuon ito sa mga property at interaksiyon ng panaho,espasyo,enerhiya at matter.

c. Astronomiya- pag-aaral ito ng mga bagay na selestiyal,mga kometa,planeta

d. Information Technology

- pag-aaal at gamit ng teknolohiya kaugnay ng pagbibigay at paglilipat ng impormasyon datos at

pagpoproseso.

e. Inhinyeriya

• nakatauon sa aplikasyon ng mga prinsipyong siyentipiko at matematiko upang bumuo ng

disenyo,mapagana ang makina.

f. Matematika

• siyensiya ukol sa sistematikong pag-aaral sa lohika at ugnayan ng

numero,pigura,anyo,espasyo,kantidad at estruktura.

g. Aeronautics

• teorya at praktis ng pagdidisenyo,pagtatayo,matematika at mekaniks ng nabigasyon sa kalawakan.

Sa metodong siyentipiko ang

Konklusyon- ay nagpapahayag na isang kontribusiyon bago o makabago at ground breaking na

produkto.

IMRaD- metodong popular sap ag-aaral ng pananaliksik sa siyensiya at teknolohiya.

 ARALIN 9 (CHARACTER SKETCH)

Character Sketch

• anyo ng sanaysay na naglalarawan o nagsasalaysay tungkol sa isang tao,bagay,hayop o lugar.

Tatlong Estratehiya

1. PAGLILISTA - hindi kailangan bigyang paliwanag o bigyang katuwiran ang bawat

impormasyon.

2. PAGMAMAPA

• paglilista na may kasamang pagdrowing

• mas naipapakita sa estratehiyang ito ang koneksiyon ng mga detalye o aytem sa listahan ng isa’t
isa

3. MALAYANG PAGSUSULAT

• tuloy-tuloy na paglilista ng mga detalye sa anyong patalata.

Iba’t ibang Paraan

ORASAN – paggamit ng detalye mula sa unang kaganapan.

PAPUTOK- uri ng pagsulat kung saab nagsimula ang kuwento sa isang mahalagang pangyayari at
kasunid ang bunga o resulta.

SAYAW- paggamit ng detalye muls ds ibat-ibang panahon.

BIONOTE – para ipakilala ang may-akda ng isang artikulo osa journal .

SIYENTIPIKONG ULAT - ulat tungkol sa resulta ng isang saliksik.