Professional Documents
Culture Documents
Attachment 34 MPT 19 Paper I H
Attachment 34 MPT 19 Paper I H
H Paper : I
INSTRUCTIONS
Do not open the Test Booklet before 8:30 a.m.
Read the question carefully before marking the right answer in the appropriate circle of the OMR
Answer-Sheet.
• No candidate will be allowed to appear in the examination without Admit Card and it should be produced before
the Invigilator when asked.
• No candidate will be allowed to enter or leave the Examination Hall during the examination hours.
• Any book, paper, cell phone, calculator or any electronic gadget or objectionable materials are not allowed in the
Examination Hall. Candidates are allowed to bring only Admit Card and ball-point pen in the Examination Hall.
• Candidate will have to keep all his/her belongings and materials outside the Examination Hall at his/her own
risk.
• Any candidate found using unfair means or violating the above or any of the examination rules shall be disqualified.
• Candidate should clearly write his/her Roll No. in the space provided in the Test Booklet.
• Only one circle, either (A), (B), (C) or (D) is to be darkened completely for each answer on the OMR Answer-Sheet.
• Candidate should not make any stray marks on the OMR Answer-Sheet.
• Candidate should not staple, fold, pin, wrinkle or damage the OMR Answer-Sheet.
• Scratching, overwriting, tick marking, multiple answering will be considered as wrong answer.
• Candidates will have to sign twice the Attendance/Roll Sheet presented by the Invigilator on duty, once after
taking their seats in the Examination Hall, and once at the time of handing over their Test Booklet and OMR
Answer-Sheet to the Invigilator. Cases where a candidate has not signed the Attendance Sheet a second time
will be deemed not to have handed over the Answer-Sheet.
• The candidate has to return the Test Booklet along with the OMR Answer-Sheet to the Invigilator before leaving
the Examination Hall.
• Candidate should do all the necessary Rough Work on the Test Booklet in the space provided. Rough Work
should not be done on the Answer-Sheet or on any other paper. If any Rough Work is done on the Answer-Sheet,
the Answer-Sheet will not be assessed.
• There will be one single OMR Answer-Sheet for all the questions. No extra Answer-Sheet will be provided
for any mistake or correction.
• The OMR Answer-Sheet will be provided along with the Test Booklet. Candidate should fill up the particulars in
the OMR Answer-Sheet, i.e., Roll No., Test Booklet No., Test Booklet Code, Language Code, etc., carefully with
blue/black ball-point pen only.
• The test is of 2½ hours duration and will consist of 150 questions.
• The candidate should use blue/black ball-point pen only for writing particulars on this page/marking responses
in the OMR Answer-Sheet.
• The candidate should make sure that the corresponding Test Booklet Code is properly written/shaded in
the OMR Answer-Sheet by him/her. For example, if the candidate gets Test Booklet Code ‘E’, then he/she
should fill up ‘E’ in the box provided in the OMR Answer-Sheet and also shade the circle ‘E’ in the OMR
Answer-Sheet. In case of any discrepancy in the Test Booklet, the candidate should immediately report the
matter to the Invigilator for replacement.
• This Test Booklet has five Parts, i.e., Parts I, II, III, IV and V consisting of 150 Multiple-choice Type questions,
all carrying 1 mark each.
Part-I : Child Development and Pedagogy (Q. Nos. 1 to 30)
Part-II : Mathematics (Q. Nos. 31 to 60)
Part-III : Environmental Studies (Q. Nos. 61 to 90)
Part-IV : Language-II [ English (Compulsory) ] (Q. Nos. 91 to 120)
Part-V : Language-I (Optional) (Q. Nos. 121 to 150)
(Any one of the languages - Assamese, Bengali, Bodo, Garo, Hindi, Hmar, Nepali, Manipuri and Karbi)
• There is no negative marking for any wrong answer.
• Candidate should note that each question in Parts I, II and III is given in multilingual form, viz., in Assamese/
Bengali/Bodo/Hindi/English medium/version for his/her convenience and ready reference. In case of any
discrepancy or confusion in the medium/version, the English version will be treated as the authentic version.
• Important : Candidate please see Page No. 7 for Index.
MPT-19/P-I/H 1 P.T.O.
[>ڳ௺ã
šè¯à 8:30 ¤\๠"àKìt¡ šøÅ—A¡àA¡t¡J> >åJå[º¤¡ú
OMR l¡üv¡¹ šy¹ ™=à™= ¤õv¡ìi¡àt¡ Ç¡‡ý¡ l¡üv¡¹ìi¡à [W¡[Òû¡t¡ A¡¹à¹ "àKìt¡ šøÅì— i¡à Îோàì> š[Øn¡ º*A¡¡ú
• šøì¯Å šy "[¤Òì> ëA¡àì>à š¹ãÛ¡à=¢ãA¡ š¹ãÛ¡àt¡ ¤[Ò¤îº [ƒÚà >Ò’¤ "à¹ç¡ š¹ãÛ¡à [>¹ãÛ¡ìA¡ ™[ƒ [¤W¡àì¹ ët¡*òA¡ šøì¯Å šy ëƒJå¯à¤
ºà[K¤¡ú
• š¹ãÛ¡à W¡[º =A¡à "¯Ñ‚àt¡ ëA¡àì>à š¹ãÛ¡à=¢ãA¡ š¹ãÛ¡à A¡Û¡¹ [®¡t¡¹t¡ šøì¯Å "=¤à š¹ãÛ¡à A¡Û¡ &[¹ ™à¤îº ">å³[t¡ [ƒÚà >Ò’¤¡ú
• ëA¡àì>à š¹ãÛ¡à=¢ãA¡ [A¡t¡àš, ëA¡àì>à ‹¹o¹ A¡àK\, ëẠëó¡à> (Mobile), ìA¡ºA塸ìºi¡¹ ¤à ëA¡àì>à ‹¹o¹ í¤ƒå¸[t¡> Îà³Køã ¤à "àš[v¡\>A¡
¤Ññ š¹ãÛ¡à A¡Û¡îº [>Úàt¡ ">å³[t¡ [ƒÚà >Ò’¤¡ú š¹ãÛ¡à=¢ãÎA¡ºA¡ šøì¯Å šy "à¹ç¡ ¤º-šÒüsi¡ ëš>ìÒ š¹ãÛ¡à A¡Û¡îº [>¤îº ">å³[t¡ [ƒÚà
Ò’¤¡ú
• š¹ãÛ¡à=¢ãìÚ ºKt¡ [>Úà ët¡*òìºàA¡¹ ÎA¡ìºàì¤à¹ Îà³Køã š¹ãÛ¡à A¡Û¡¹ ¤à[Ò¹t¡ [>\¹ ƒà[Úâ«t¡ ¹à[J¤¡ú
• ™[ƒ ëA¡àì>à š¹ãÛ¡à=¢ãìÚ "Î; l¡üšàÚ "¯º´¬> A¡ì¹ ¤à *š¹t¡ l¡üìÀJ A¡¹à š¹ãۡ๠[>ڳγèÒ l¡üºVQà A¡ì¹, ët¡ì”z ët¡*òA¡ "ì™àK¸ ¤å[º
[¤ì¤W¡>à A¡¹à Ò’¤¡ú
• š¹ãÛ¡à=¢ãìÚ [>\¹ ë¹àº >´¬¹ šøÅ—A¡àA¡t¡¹ [>[ƒ¢Ê¡ k¡àÒüt¡ њʡîA¡ [º[J¤ ºà[K¤¡ú
• OMR l¡üv¡¹ šyt¡ šøìt¡¸A¡ìi¡à šøÅ—¹ l¡üv¡¹¹ ¤àì¤ [™ ëA¡àì>à &i¡à ¤õv¡ (A), (B), (C) ¤à (D) δšèo¢ A¡’ºà A¡[¹¤¡ú
• š¹ãÛ¡à=¢ãìÚ OMR l¡üv¡¹ šyt¡ ">¸ ëA¡àì>à ‹¹o¹ ƒàK [ƒ¤ ë>à¯à[¹¤¡ú
• š¹ãÛ¡à=¢ãìÚ OMR l¡üv¡¹ šyJ> [š> ³¹à, ®¡à\ [ƒÚà ¤à >Ê¡ A¡[¹¤ ë>à¯à[¹¤¡ú
• l¡üv¡¹ šyJ>t¡ ëA¡àì>à ‹¹o¹ ƒàK [ƒÚà, [i¡Aô¡ [W¡> [ƒÚà, *š¹à-l¡üš[¹îA¡ [ºJà ¤à ëA¡Òü¤ài¡à* l¡üv¡¹ [ƒìº t¡àA¡ ®å¡º ¤å[º [¤ì¤W¡>à A¡¹à Ò’¤¡ú
• š¹ãÛ¡à=¢ãÎA¡ìº [>¹ãÛ¡ìA¡ [ƒÚà l¡üš[Ñ‚[t¡/ì¹àº šyt¡ ƒå¤à¹ ѬàÛ¡¹ A¡[¹¤ ºà[K¤, šø=³¤à¹ ët¡*òìºàìA¡ š¹ãÛ¡à A¡Û¡t¡ "àÎ> KøÒo A¡¹à¹
γÚt¡ "à¹ç¡ [‡t¡ãڤ๠OMR l¡üv¡¹šy "à¹ç¡ šøÅ—A¡àA¡t¡Jì>à [>¹ãÛ¡A¡A¡ \³à [ƒÚ๠γÚt¡¡ú ¡ëA¡àì>à š¹ãÛ¡à=¢ãìÚ l¡üš[Ñ‚[t¡/ë¹àº šyt¡
[‡t¡ãڤ๠™[ƒ ѬàÛ¡¹ >A¡ì¹, ët¡ì>Ò’ìº ët¡*òìºàìA¡ l¡üv¡¹šy \³à [>[ƒÚà ¤å[º ‹[¹ ëºà¯à Ò’¤¡ú
• š¹ãÛ¡à A¡Û¡ t¡¸àK A¡¹à¹ "àKìt¡ š¹ãÛ¡à=¢ãìÚ¡ [>¹ãÛ¡A¡¹ Òàt¡t¡ OMR l¡üv¡¹ šy¹ ºKìt¡ šøÅ—A¡àA¡t¡Jì>à \³à [ƒ¤ ºà[K¤¡ú
• š¹ãÛ¡à=¢ãìÚ ÎA¡ìºà ‹¹o¹ šøìÚà\>ãÚ JW¡¹à (rough) A¡à³ šøÅA — ¡àA¡t¡t¡ [ƒÚà k¡àÒüt¡ìÒ A¡[¹¤ šà[¹¤¡ú š¹ãÛ¡à=¢ãìÚ JW¡¹à (rough) A¡à³ l¡üv¡¹
šy ¤à ">¸ ëA¡àì>à ‹¹o¹ A¡àK\t¡ A¡[¹¤ ë>à¯à[¹¤¡ú l¡üv¡¹ šyt¡ ™[ƒ &Òü JW¡¹à (rough) A¡à³ š¹ãÛ¡à=¢ãìÚ A¡ì¹, ët¡[t¡ÚàÒ’ìº ët¡ì>
l¡üv¡¹ šy¹ ³èº¸àÚ> A¡¹à >Ò’¤¡ú
• ÎA¡ìºà šøÅ—¹ ¤àì¤ š¹ãÛ¡à=¢ãA¡ &J> ³ày OMR l¡üv¡¹ šyìÒ [ƒÚà Ò’¤¡ú ®å¡º Ò’ìº ¤à Ç¡‡ý A¡[¹¤îº "[t¡[¹v¡û¡ ëA¡àì>à l¡üv¡¹ šy [ƒÚà
>Ò’¤¡ú
• šøÅ—A¡àA¡t¡¹ ºKt¡ &J> OMR l¡üv¡¹ šy [ƒÚà Ò’¤¡ú š¹ãÛ¡à=¢ãìÚ ëÎÒü [>[ƒ¢Ê¡ OMR l¡üv¡¹ šyt¡ ë¹àº >´¬¹, šøÅ—A¡àA¡t¡¹ >´¬¹, šøÅ—A¡àA¡t¡¹
A¡’l¡, ®¡àÈà A¡’l¡ Òüt¡¸à[ƒ Îோàì> ëA¡¤º >ãºà/A¡’ºà ¤º-šÒüsi¡ ëšì>ì¹ šè¹o A¡[¹¤ ºà[K¤¡ú
• š¹ãÛ¡à¹ Î³Ú 2½ Qsi¡à "à¹ç¡ šøÅ—A¡àA¡t¡t¡ 150i¡à šøÅ— =à[A¡¤¡ú
• ÎA¡ìºàì¤à¹ t¡=¸ [º[J¤¹ ¤àì¤ š¹ãÛ¡à=¢ãìÚ OMR l¡üv¡¹ šyt¡ >ãºà/A¡’ºà ¤º-šÒüsi¡ ëš>¹ìÒ ¤¸¯Ò๠A¡[¹¤ ºà[K¤¡ú
• š¹ãÛ¡à=¢ã [>[ÆW¡t¡ ëÒà¯à l¡ü[W¡t¡ ™àìt¡ šøÅ—A¡àA¡t¡¹ A¡’l¡ >´¬¹ìi¡à OMR l¡üv¡¹ šy¹ [>[„¢Ê¡ k¡àÒüt¡ [ºJà ÒÚ¡ú l¡üƒàÒ¹oѬ¹ê¡ìš, š¹ãÛ¡à=¢ãìÚ
KøÒo A¡¹à šøÅ—A¡àA¡t¡¹ A¡’l¡ ‘E’ =à[A¡ìº OMR l¡üv¡¹ šy¹ [>[„¢Ê¡ k¡àÒüt¡ ‘E’ [º[J¤ ºà[K¤ "à¹ç¡ [>[„¢Ê¡ ¤õv¡ ‘E’ ìi¡à A¡’ºà A¡[¹¤
ºà[K¤¡ú šøÅ—A¡àA¡t¡t¡ [A¡¤à [¤ÎU[t¡ ëƒ[Jìº š¹ãÛ¡à=¢ãìÚ t¡;Û¡oà; [>¹ãÛ¡A¡A¡ \>ठ"à¹ç¡ šøÅ—A¡àA¡t¡J> κàÒü [ƒ¤îº A¡’¤¡ú
• šøÅ—A¡àA¡t¡J>t¡ I, II, III, IV "à¹ç¡ V &Òü šòàW¡i¡à ®¡àKt¡ (Part) ³åk¡ 150i¡à ¤×³åJã šá–ƒ¹ šøÅ— =à[A¡¤ "à¹ç¡ šøìt¡¸A¡ìi¡à šøÅ—¹ ¤àì¤ 1 >´¬¹îA¡
=à[A¡¤¡ú
Part-I : [ÅÇ¡ l¡üÄÚ> "à¹ç¡ [ÅÛ¡o-íźã (Q. Nos. 1 to 30)
Part-II : K[ot¡ (Q. Nos. 31 to 60)
Part-III : š[¹ì¯Å "‹¸Ú> (Q. Nos. 61 to 90)
Part-IV : ®¡àÈà-II [Òü}¹à\ã (¤à‹¸t¡à³èºA¡)] (Q. Nos. 91 to 120)
Part-V : ®¡àÈà-I ('[ZáA)¡ (Q. Nos. 121 to 150)
([™ ìA¡àì>à &i¡à ®¡àÈà- "γãÚà, ¤R¡àºã, ¤ìØl¡à, Kàì¹à, [Ò–ƒã, ³à¹, ë>šàºã, ³[ošå[¹ "à¹ç¡ A¡à[¤¢)
• ®å¡º l¡üv¡¹¹ ¤àì¤ ëA¡àì>à ˜¡oàuA¡ >´¬¹ >à=à[A¡¤¡ú
• š¹ãÛ¡à=¢ãìÚ ët¡*òìºàA¡¹ Îå[¤‹àì=¢ ³>t¡ ¹à[J¤ ë™ šøÅ—A¡àA¡t¡¹ Part-I, Part-II "à¹ç¡ Part-III -¹ "}ÅγèÒ ¤×®¡à[ÈA¡ Ò’¤,¡ë™ì>-
"γãÚà, ¤R¡àºã, ¤ìØl¡à, [Ò–ƒã¡"à¹ç¡ Òü}¹à\ã ú &Òü ëÛ¡yt¡ ³à‹¸³ ¤à Î}ÑHþ¹ot¡ ëA¡àì>à ‹¹o¹ [¤ÎU[t¡ >àÒü¤à ¤å[\ ëšà¯àt¡ "Îå[¤‹à Ò’ìº
Òü}¹à\ã Î}ÑHþ¹oìi¡àìA¡Òü šøAõ¡t¡ Ç¡‡ý¡ ¤å[º Ko¸ A¡[¹¤¡ú
• ƒ¹A¡à¹ã : š¹ãÛ¡à=¢ãìÚ ÎèW¡ãšy¹ ¤àì¤ ">åKøÒ A¡[¹ šõË¡à >} 7 W¡à*A¡¡ú
MPT-19/P-I/H 2
[>ڳऺã
ÎA¡àº 8:30 Q[i¡A¡à¹ šè줢 šøÅ—šy[i¡ Jåºì¤> >à¡ú
OMR l¡üv¡¹ šìy¹ ™=à™= ¤õv¡[i¡ìt¡ Ç¡‡ý¡ l¡üv¡¹[i¡ [W¡[Òû¡t¡ A¡¹à¹ šè줢 šøÅ—[i¡ Îऋàì> šìØl¡ ë>ì¤>¡ú
• šøì¤Å šy áàØl¡à ëA¡à> š¹ãÛ¡à=¢ãìA¡ š¹ãÛ¡àÚ ¤Îìt¡ ëƒ*Úà Òì¤ >à &¤} š¹ãÛ¡à [>¹ãÛ¡A¡ ™[ƒ šøì¤Å šy ëƒJìt¡ W¡à> t¡àÒìº šøì¤Å
šy ëƒJàìt¡ Ò줡ú
• š¹ãÛ¡à W¡ºìt¡ =àA¡à "¤Ñ‚àÚ ëA¡à> š¹ãÛ¡à=¢ãìA¡ š¹ãÛ¡à A¡ìÛ¡¹ [®¡t¡ì¹ šøì¤Å "=¤à š¹ãÛ¡à A¡Û¡ ë=ìA¡ ¤àÒüì¹ ™à*Ú๠">å³[t¡
ëƒ*Úà Òì¤ >à¡ú
• š¹ãÛ¡à=¢ãìA¡ ìA¡à> ¤Òü, ëA¡à> ‹¹ì>¹ A¡àK\, ë³à¤àÒüº, A¡¸àºA塸ìºi¡¹ ¤à ëA¡à> ‹¹ì>¹ í¤ƒå¸[t¡> Îà³Køã ¤à "àš[v¡\>A¡ ¤Ññ š¹ãÛ¡à
A¡ìÛ¡ ë>*Ú๠">å³[t¡ ëƒ*Úà Òì¤ >à¡ú š¹ãÛ¡à=¢ã[ƒKìA¡ ëA¡¤º³ày šøì¤Å šy &¤} ¤º-šìÚsi¡ ëš> š¹ãÛ¡à A¡ìÛ¡ ë>*Ú๠">å³[t¡
ëƒ*Úà Ò줡ú
• š¹ãÛ¡à=¢ã¹ ÎìU ë>*Úà tò¡à샹 ÎA¡º ‹¹ì>¹ Îà³Køã š¹ãÛ¡à A¡ìÛ¡¹ ¤àÒüì¹ [>ì\¹ ƒà[Úìâ« ¹àJìt¡ Ò줡ú
• ™[ƒ ëA¡à> š¹ãÛ¡à=¢ã "Î; l¡üšàÚ "¤º´¬> A¡ì¹> ¤à l¡üšì¹ l¡üìÀJ A¡¹à š¹ãۡ๠[>ڳγèÒ l¡üÀVQ> A¡ì¹>, t¡ì¤ tò¡àìA¡ "ì™àK¸
¤ìº [¤ì¤W¡>à A¡¹à Ò줡ú
• š¹ãÛ¡à=¢ãìA¡ [>ì\¹ ë¹àº >´¬¹ šøÅ—šìy¹ [>[ƒ¢Ê¡ Ñ‚àì> њʡ A¡ì¹ [ºJìt¡ Ò줡ú
• OMR¡l¡üv¡¹šìy šøìt¡¸A¡[i¡ šøìÅ—¹ l¡üv¡ì¹¹ \>¸ ë™-ëA¡à> &A¡[i¡ ¤õv¡ (A), (B), (C) ¤à (D) δšèo¢ A¡àìºà A¡¹ìt¡ Ò줡ú
• š¹ãÛ¡à=¢ã OMR l¡üv¡¹šìy ">¸ ëA¡à> ‹¹ì>¹ ƒàK [ƒìt¡ šà¹ì¤> >à¡ú
• š¹ãÛ¡à=¢ã OMR l¡üv¡¹šy[i¡ "àº[š> ³à¹à, ®ò¡à\ A¡¹à ¤à >Ê¡ A¡¹ìt¡ šà¹ì¤> >à¡ú
• l¡üv¡¹šy[i¡ìt¡ ëA¡à> ‹¹ì>¹ ƒàK ëƒ*Úà, [i¡Aô¡ [W¡Òû¡ ëƒ*Úà, ëºJ๠l¡üš¹ ëºJà ¤à &A¡[i¡ šøìÅ—¹ \>¸ &A¡à[‹A¡ l¡üv¡¹ [ƒìº t¡à ®å¡º
¤ìº [¤ì¤W¡>à A¡¹à Ò줡ú
• š¹ãÛ¡à=¢ã[ƒKìA¡ [>¹ãÛ¡ìA¡¹ ëƒ*Úà l¡üš[Ñ‚[t¡/ì¹àº šìy ƒå¤à¹ ѬàÛ¡¹ A¡¹ìt¡ Òì¤, šø=³¤à¹ t¡à샹 š¹ãÛ¡à A¡ìÛ¡ "àÎ> KøÒo A¡¹à¹
γìÚ &¤} [‡t¡ãڤ๠OMR l¡üv¡¹šy &¤} šøÅ—šy[i¡ [>¹ãÛ¡A¡ìA¡ \³à ëƒ*Ú๠γìÚ¡ú ëA¡à> š¹ãÛ¡à=¢ã l¡üš[Ñ‚[t¡/ì¹àº šìy ™[ƒ
[‡t¡ãڤ๠ѬàÛ¡¹ >à A¡ì¹>, t¡àÒìº tò¡à¹ l¡üv¡¹šy \³à ÒÚ[> ¤ìº Ko¸ A¡¹à Ò줡ú
• š¹ãÛ¡à A¡Û¡ t¡¸àK A¡¹¤à¹ šè줢 š¹ãÛ¡à=¢ãìA¡ [>¹ãÛ¡ìA¡¹ Òàìt¡ OMR l¡üv¡¹šìy¹ ÎìU šøÅ—šy[i¡ \³à [ƒìt¡ Ò줡ú
• š¹ãÛ¡à=¢ã ÎA¡º ‹¹ì>¹ šøìÚà\>ãÚ JÎØl¡à (rough) A¡à\ šøÅ—šìy ëƒ*Úà Ñ‚àì> A¡¹ìt¡ šà¹ì¤>¡ú š¹ãÛ¡à=¢ã JÎØl¡à (rough) A¡à\
l¡üv¡¹šy ¤à ">¸ ëA¡à> ‹¹ì>¹ A¡àKì\ A¡¹ìt¡ šà¹ì¤> >à¡ú ™[ƒ š¹ãÛ¡à=¢ã &Òü JÎØl¡à (rough) A¡à\ l¡üv¡¹šìy A¡ì¹>, t¡ì¤ &Òü
l¡üv¡¹šìy¹ ³èº¸àÚ> A¡¹à Òì¤ >à¡ú
• Τ šøìÅ—¹ \>¸ š¹ãÛ¡à=¢ãìA¡ &A¡[i¡ ³ày OMR l¡üv¡¹šy ëƒ*Úà Ò줡ú ®å¡º Òìº ¤à Ç¡‡ý¡ A¡¹¤à¹ \>¸ "[t¡[¹v¡û¡ ëA¡à>*
l¡üv¡¹šy ëƒ*Úà Òì¤ >à¡ú
• šøÅ—šìy¹ Îàì= &A¡[i¡ OMR l¡üv¡¹šy ëƒ*Úà Ò줡ú š¹ãÛ¡à=¢ãìA¡ ëÎÒü [>[ƒ¢Ê¡ OMR l¡üv¡¹šìy ë¹àº >´¬¹, šøÅ—šìy¹ >´¬¹,
šøÅ—šìy¹ ëA¡àl¡, ®¡àÈà ëA¡àl¡ Òüt¡¸à[ƒ Îऋàì> Ç¡‹å³ày >ãº/A¡àìºà ¤º-šìÚsi¡ ëš> ‡à¹à šèo¢ A¡¹ìt¡ Ò줡ú
• š¹ãÛ¡à¹ Î³Ú 2½ Qsi¡à &¤} šøÅ—šìy 150[i¡ šøÅ— =àA¡ì¤¡ú
• ÎA¡º t¡=¸ ëºJ๠\>¸ š¹ãÛ¡à=¢ãìA¡ OMR l¡üv¡¹šìy >ãº/A¡àìºà ¤º-šìÚsi¡ ëš> ¤¸¤Ò๠A¡¹ìt¡ Ò줡ú
• š¹ãÛ¡à=¢ã¹ [>[ÆW¡t¡ Ò*Úà l¡ü[W¡t¡ ™àìt¡ šøÅ—šìy¹ ëA¡àl¡ >´¬¹[i¡ OMR l¡üv¡¹šìy¹ [>[ƒ¢Ê¡ Ñ‚àì> ëºJà ÒÚ¡ú l¡üƒàÒ¹oѬ¹ê¡š,
š¹ãÛ¡à=¢ã¹ šà*Úà šøÅ—šìy¹ ëA¡àl¡ ‘E’ =àA¡ìº OMR l¡üv¡¹šìy¹ [>[ƒ¢Ê¡ Ñ‚àì> ‘E’ [ºJìt¡ Òì¤ &¤} [>[ƒ¢Ê¡ ¤õv¡ ‘E’[i¡ A¡àìºà
A¡¹ìt¡ Ò줡ú šøÅ—šìy ëA¡à> "ÎU[t¡ ëƒJìº š¹ãÛ¡à=¢ã t¡;Û¡oà; [¤ÈÚ[i¡ [>¹ãÛ¡A¡ìA¡ \à>àì¤> &¤} šøÅ—šy[i¡ ¤ƒº A¡¹ìt¡
¤ºì¤>¡ú
• šøÅ—šìy I, II, III, IV &¤} V-&Òü šòàW¡[i¡ ®¡àìK (Part) ì³ài¡ 150[i¡ ¤×³åJã šáì–ƒ¹ šøÅ— "àìá &¤} šøìt¡¸A¡[i¡ šøìÅ—¹ \>¸ 1 >´¬¹
A¡ì¹ ‹à™¢ "àìá¡ú
Part-I : [ÅÇ¡ l¡üÄÚ> &¤} [ÅÛ¡o-íźã (Q. Nos. 1 to 30)
Part-II : K[ot¡ (Q. Nos. 31 to 60)
Part-III : š[¹ì¤Å "‹¸Ú> (Q. Nos. 61 to 90)
Part-IV : ®¡àÈà-II [Òü}¹à\ã (¤à‹¸t¡à³èºA¡)] (Q. Nos. 91 to 120)
Part-V : ®¡àÈà-I ('[ZáA¡) (Q. Nos. 121 to 150)
(ì™-ëA¡à> &A¡[i¡ ®¡àÈà- "γãÚà, ¤à}ºà, ¤ìØl¡à, Kàì¹à, [Ò–ƒã, ³à¹, ë>šàºã, ³[ošå[¹ &¤} A¡à[¤¢)
• ®å¡º l¡üv¡ì¹¹ \>¸ ëA¡à> ˜¡oàuA¡ >´¬¹ =àA¡ì¤ >à¡ú:
• š¹ãÛ¡à=¢ã샹 tò¡à샹 Îå[¤‹àì=¢ ³ì> ¹àJìt¡ Òì¤ ë™ šøÅ—šìy¹ Part-I, Part-II &¤} Part-III -&¹ šøÅ—P¡ìºà ¤×®¡à[ÈA¡ Ò줡ú
뙳>-"γãÚà, ¤à}ºà, ¤ìØl¡à, [Ò–ƒã &¤} Òü}¹à\ã ¡ú &Òü ëÛ¡ìy ³à‹¸³ ¤à Î}ÑHþ¹ìo ëA¡à> ‹¹ì>¹ "ÎU[t¡ "=¤à ë¤àc¡à¹
"Îå[¤‹à Òìº Òü}¹à\ã Î}ÑHþ¹oìA¡Òü šøAõ¡t¡ Ç¡‡ý¡ ¤ìº Ko¸ A¡¹ì¤>¡ú
• šøìÚà\>ãÚ :: š¹ãÛ¡à=¢ã ÎèW¡ãšìy¹ \>¸ ">åKøÒ A¡ì¹ šõË¡à >} 7 ëƒJå>¡ú
MPT-19/P-I/H 3 P.T.O.
Á’ÕÊŸ
»È§¥ÁŸ 8:30 Á⁄¥UªÊÁŸ Á‚ªÊ¥ •ÊŸ¡ÊŒÁŸ ‚Ê¥ŸÊÿ Á’‹ÊßπÊÒ ’πflæ§Ê–
ŒÈ‹È⁄U ’ʪ‚È•Êfl ª’æÒ§ Ÿê’⁄UπÊÒ „ÊŸÊÿÁŸ Á‚ªÊ¥ ªÊ‚Ò’Ê ‚Ê¥ÁÕπÊÒ ⁄UÊπÊÿÒ »§⁄UÊÿŸÊ ‹Êª˝Ê–
• „Ê’◊ÊŸ‹Êß (Admit Card) ªÒÿÊé‹Ê ⁄UÊfl’Ê Á’ŸÊÿ‚ÊπÊÒ •ÊŸ¡ÊŒÊfl Á¡⁄UÊÿŸÊ „ÊŸÊÿ ¡ÊŸÊÿ Ÿæ§Ê •Ê⁄UÊ •ÊŸ¡ÊŒ ‚Ê‹ÊÿÁªÁ⁄UÿÊ ÿÈÁŒ ŸÊÁª⁄UÊé‹Ê
Á’ÕÊ¥ŸÊ „Ê’◊ÊŸ‹Êß ÁŒÁãÕŸÊ ŸÊ¥ªÊŸ–
• •ÊŸ¡ÊŒ ‚ÊÁ‹’Êÿ ÕÊŸÊÿ ‚◊Êfl ⁄UÊfl’Ê Á’ŸÊÿ‚ÊπÊÒ •ÊŸ¡ÊŒ ¡ÊŸÊÿ πÕÊÿÊfl „Ê’ŸÊ ∞’Ê •ÊŸ¡ÊŒ πÕÊ ŸÊªÊ⁄UŸÊ „ÊŸÊÿ ¡ÊŸÊÿ Ÿæ§Ê–
• ⁄UÊfl’Ê Á’ŸÊÿ‚ÊπÊÒŸÊ Á’¡Ê’, ¡ÊÿÁπ-¡ÊÿÊ ⁄UÊπÊ◊ÁŸ ‹πÊ, ◊’Êß‹ »§”Ÿ, ∑§‹∑ȧ‹≈U⁄U, ¡ÊÿÁπ-¡ÊÿÊ ⁄UÊπÊ◊ÁŸ ◊ÊÁé‹ŒÊÁ⁄U •Êÿ¡¥ ∞’Ê
•¡ŒªÊŸÊ¥ ◊ÈflÊ •ÊŸ¡ÊŒ πÕÊÿÊfl ‹Ê¥ŸÊ „ÊŸÊÿ ¡ÊŸÊÿ Ÿæ§Ê– Á’ŸÊÿ‚ÊπÊÒ πÊÁ‹ „Ê’◊ÊŸ‹Êß •Ê⁄UÊ ’‹¬Ÿ‹” •ÊŸ¡ÊŒ πÕÊÿÊfl ‹Ê¥ŸÊ „ÊŸÊÿ
¡ÊªÊŸ–
• Á’ŸÊÿ‚ÊÿÊ ‹ÊªÊÿÊfl ‹Ê¥»§ÊŸÊÿ ªÊfl’Ê-ªÊflÁŸ ªÊ‚Ò’Ê ◊ÈflÊπÊÒ •ÊŸ¡ÊŒ πÕÊÁŸ ’Êß¡ÊÿÊfl ªÊflÁŸ ‚Ê◊‹ÊÿŸÊÿÊfl ‹ÊÁπŸÊ ŸÊ¥ªÊŸ–
• ÿÈÁŒ ‚Ê⁄U’Ê Á’ŸÊÿ‚ÊÿÊ ªÊÁ¡˝ ⁄UÊ„Ê ‹ÊÿÊ ∞’Ê ªÊ¡ÊÒÿÊfl ◊π”ŸÊÿ Ÿ◊»§Ê⁄UπÊÒ Á‚»§ÊÿÊ, Á’ÕÊ¥πÊÒ ©ŸÁÕ˝ÿÒ „ÊŸŸÊ ªŸÊÿŸÊÿ ¡ÊªÊŸ–
• Á’ŸÊÿ‚ÊÿÊ ªÊfl’Ê-ªÊflÁŸ »§ÊÁ⁄U Ÿê’⁄U (Roll No.) ‚Ê¥ŸÊÿ Á’‹ÊßÁŸ ÁÕ ¡ÊÿªÊÿÊfl ⁄UÊπÊÿÒ Á‹⁄UŸÊ ŸÊ¥ªÊŸ–
• ◊ÊŸ»˝§Ê◊’Ê ‚Ê¥ŸÊÿÁŸ Á»§Ÿ ¡ÊÿÁπ-¡ÊÿÊ ◊ÊŸ‚ ’¥πŸ (A) ∞’Ê (B) ∞’Ê (C) ∞’Ê (D) πÊÒ ªÊ‚Ê◊ ’‹¬Ÿ¡Ê¥ •Ê’È¥ÿÒ ªÊ‚Ê◊ πÊ‹Ê◊–
• Á»§ŸŸÊÿ Á’‹ÊßÿÊfl Á’ŸÊÿ‚ÊÿÊ ¡’Ê ⁄UÊπÊ◊ÁŸ ŒÊªÊ „ÊŸÊ ◊ÊŸŸÊÿ Ÿæ§Ê–
• Á’ŸÊÿ‚ÊÿÊ OMR Á»§ŸŸÊÿ Á’‹ÊßπÊÒ Á»§Ÿ ◊ÊÁ⁄UŸÊ, ÕŸŸÊ ∞’Ê ŸS≈U πÊ‹Ê◊ŸÊ „ÊŸÊÿ Ÿæ§Ê–
• Á’ŸÊÿ‚ÊÿÊ Á»§ŸŸÊÿ Á’‹ÊßπÊÒ ¡’Ê ŒÊªÊ „ÊŸÊÿ, ‚Ê-‚Ê Á‹⁄U’˝ŸÊÿ, ªÊ’Ê¥ Á»§Ÿ „Êé‹Ê ’πÊÒ ªÊ⁄UÁãÕ „ÊŸŸÊ ‚ÊŸŸÊÿ ¡ÊªÊŸ–
• Á’ŸÊÿ‚Ê»§Ê⁄UÊ ŸÊÿÁŒ¥ÁªÁ⁄UÿÊ „ÊŸÊÿ ŸÈ¡ÊÁÕŸÊÿ/»§ÊÁ⁄U Á’‹ÊßÿÊfl π’ŸÒ ◊È¥‚Êß πÊ‹Ê◊ŸÊ ŸÊ¥ªÊŸ, ÁªÁ’ÿÊfl ¡é‹Ê Á’‚Ê⁄UÊ •ÊŸ¡ÊŒ πÕÊÿÊfl ◊ÊÁ‚
‹ÊŸÊÿ ‚◊Êfl •Ê⁄UÊ ŸÒÁÕ π’Êfl ‚Ê¥ŸÊÿ Á’‹Êß •Ê⁄UÊ OMR Á»§ŸŸÊÿ Á’‹ÊßπÊÒ ŸÊÿÁŒ¥ÁªÁ⁄UŸÊ ¡◊Ê „ÊŸÊÿ ‚◊Êfl– ‚Ê⁄U’Ê Á’ŸÊÿ‚ÊÿÊ ŸÈ¡ÊÁÕŸÊÿ/
»§ÊÁ⁄U Á’‹ÊßÿÊfl ŸÒÁÕ π’ÁŸ ÕÊπÊÿ ÿÈÁŒ ◊È¥‚Êß πÊ‹Ê◊Ê •é‹Ê Á’ÕÊ¥◊ÊŸÊ Á»§ŸŸÊÿ Á’‹Êß ¡◊Ê „ÊÿÒ „ÊŸŸÊ ‚ÊŸŸÊÿ ¡ÊªÊŸ–
• •ÊŸ¡ÊŒ πÕÊπÊÒ ŸÊªÊ⁄UŸÊÿÁŸ Á‚ªÊ¥ Á’ŸÊÿ‚ÊÿÊ ŸÊÿÁŒ¥ª˝ÊÁŸ •ÊπÊÿÊfl OMR Á»§ŸŸÊÿ Á’‹Êß¡Ê¥ ‹ÊªÊ‚ ‚Ê¥ŸÊÿ Á’‹ÊßπÊÒ’Ê ¡◊Ê „ÊŸÊ ŸÊ¥ªÊŸ–
• Á’ŸÊÿ‚ÊÿÊ ªÊÁflŸ ªÊ‚Ò’Ê ⁄UÊπÊ◊ÁŸ ªÊŸÊ¥ ¡ÊŸÊÿ rough „Ê’ÊπÊÒ ‚Ê¥ŸÊÿ Á’‹ÊßÿÊfl‚Ê πÊ‹Ê◊ŸÊ „ʪʟ– Á’ŸÊÿ‚ÊÿÊ rough „Ê’ÊπÊÒ Á»§ŸŸÊÿ
Á’‹ÊßÿÊfl ∞’Ê ªÈ’ÈŸ ⁄UÊπÊ◊ÁŸ πʪ¡ ’Ê„ÊÿŸÊ „ÊŸÊÿ Ÿæ§Ê– Á»§ŸŸÊÿ Á’‹ÊßÿÊfl ÿÈÁŒ ’ rough „Ê’ÊπÊÒ πÊ‹Ê◊Ê •é‹Ê Á»§ŸŸÊÿ Á’‹ÊßπÊÒ
‚È◊ÊŸÕÊÿ πÊ‹Ê◊ŸÊÿ ¡ÊŸÊÿ Ÿæ§Ê–
• ªÊ‚Ò’Ê ‚Ê¥ŸÊÿÁŸ ÕÊπÊÿ Á’ŸÊÿ‚ÊŸÊ ªÊ¥‚‹” OMR Á»§ŸŸÊÿ Á’‹Êß „ÊŸÊÿ ¡ÊªÊŸ– ªÊ⁄UÊÁãÕ ¡Êé‹Ê ª’ÒæÒ§ Á‹⁄UŸÊ ¡’Ê ©»§⁄UÊ
Á»§ŸŸÊÿ Á’‹Êß „ÊŸÊÿ ¡ÊŸÊÿ Ÿæ§Ê–
• ‚Ê¥ŸÊÿ Á’‹Êß¡Ê¥ ‹ÊªÊ‚¥ ªÊ¥‚ OMR Á»§ŸŸÊÿ Á’‹Êß „ÊŸÊÿ ¡ÊªÊŸ– Á’ŸÊÿ‚ÊÿÊ ’ ÁÕ OMR Á»§ŸŸÊÿ ‹ÊßÿÊfl ‚Ȼȥ§ŸÊ „ʪʟ-¡⁄ÒU — »§ÊÁ⁄U Ÿê’⁄U
(Roll No.), ‚Ê¥ŸÊÿ Á’‹ÊßÁŸ Ÿê’⁄U •Ê⁄UÊ ‚Ê¥ŸÊÿ Á’‹ÊßÁŸ ∑§”«U, ⁄UÊflÁŸ ∑§”«U ’ÊÿÁŒ ’ÊÿÁŒπÊÒ ‚Ê’œÊŸÒ ŸË‹Ê ∞’Ê ªÊ‚Ê◊ ’‹¬Ÿ¡Ê¥ Á‹⁄UŸÊ
ŸÊ¥ªÊŸ–
• •ÊŸ¡ÊŒÁŸ ‚◊Ê 2½ Á⁄¥UªÊ •Ê⁄UÊ ‚Ê¥ŸÊÿ Á’‹ÊßÿÊfl ◊ÊŸ 150 ‚Ê¥ÁÕ Õʪʟ–
• Á’ŸÊÿ‚ÊÿÊ OMR Á»§ŸŸÊÿ Á’‹ÊßÿÊfl πÊÁ‹ ŸË‹Ê •Ê⁄UÊ ªÊ‚Ê◊ ’‹¬Ÿ¡Ê¥‚Ê ªÊ‚Ò’Ê πÊÁ⁄UπÊÒ •Ê’È¥ πÊ‹Ê◊ŸÊ ŸÊ¥ªÊŸ–
• Á’ŸÊÿ‚ÊÿÊ ⁄UÊπÊ ¡ÊŸÊÿÊ ◊Ê¡Ê¥ ÁŒ ‚Ê¥ŸÊÿ Á’‹ÊßÁŸ ∑§”«UπÊÒ OMR Á»§ŸŸÊÿ Á’‹ÊßÁŸ ÁÕ ¡ÊÿªÊÿÊfl Á‹⁄UŸÊ ŸÊ¥ªÊŸ– Á’ÁŒÁãÕ
’ÊÁŒÿÒ Á’ŸÊÿ‚ÊÿÊ ◊ÊŸŸÊÿ ‚Ê¥ŸÊÿ Á’‹ÊßÁŸ ∑§”«UÊ ‘E’ πÊÒ Á»§ŸŸÊÿ Á’‹ÊßÁŸ ÁÕ ¡ÊÿªÊÿÊfl ‚Ê¥ŸÊÿ Á’‹ÊßÁŸ ∑§”«UÊ ‘E’ Á‹⁄UŸÊ
ŸÊ¥ªÊŸ •Ê⁄UÊ ÁÕ ’¥πŸπÊÒ ªÊ‚Ê◊ πÊ‹Ê◊ŸÊ ŸÊ¥ªÊŸ–
• ‚Ê¥ŸÊÿ Á’‹ÊÿÊ I, II, III, IV •Ê⁄UÊ V ◊ÊŸ’Ê ’ʄʪÊÿÊfl (Part) ªÊ‚Ò ◊ÊŸ 150 ‚È¥Œ” ‚Ê¥ŸÊÿ (Multiple Choice) Õʪʟ •Ê⁄UÊ ◊ÊŸ»˝§Ê◊’Ê
‚Ê¥ŸÊÿÊ’ŸÊ ª’¥ Á»§ŸÁŸ ÕÊπÊÿ 1 Ÿê’⁄ÒU Õʪʟ–
Part-I : ªÕ”‚Ê ¡ÊҪʟÊÿ •Ê⁄UÊ »§Ê⁄UÊ¥ •ÊŒ’ (Q. Nos. 1 to 30)
Part-II : ‚ÊŸπÊÁãÕ (Q. Nos. 31 to 60)
Part-III : •Ê’„ÊflÊ »§⁄UÊÿ‚¥ (Q. Nos. 61 to 90)
Part-IV : ⁄UÊfl-II [ߥ⁄UÊÁ¡ (∞¥ªÊ⁄U„ÊÿÒ)] (Q. Nos. 91 to 120)
Part-V : ⁄UÊfl-I (¡ÊÿÁπ-¡ÊÿÊ ◊ÊŸ‚) (Q. Nos. 121 to 150)
( Á’ŸÊÿ‚ÊÿÊ •‚◊ËÿÊ, ’Ê¥‹Ê, ’⁄U”, ªÊ⁄UÊ, Á„ãŒË, ◊Ê⁄U, Ÿ¬Ê‹Ë, ◊ÁáʬÈ⁄UË •Ê⁄UÊ ∑§Ê’˸ Á’¡Ê¥¡Ê¥ Á»§ŸŸÊ „ʪʟ )
• ªÊ⁄UÊÁãÕ¥ Á»§ŸŸÊÿÁŸ ÕÊπÊÿ ¡’Ê ŒÊŸπ” Ÿê’⁄U ªÒÿÊ–
• •ÊŸ¡ÊŒ „Ê ÁªÁ⁄UÿÊ ‚ÈÁ’œÊÁŸ ÕÊπÊÿ ªÊ‚ÊÿÊfl ‹ÊÁπŸÊÿÊ ◊Ê¡Ê¥ ÁŒ ‚Ê¥ŸÊÿ Á’‹ÊßÁŸ Part-I, Part-II •Ê⁄UÊ Part-III ’ʄʪÊÁŸ ‚Ê¥ŸÊÿ »§Ê⁄UÊ
ªÊ’Ê¥ ⁄UÊflÁŸ ¡ÊªÊŸ, ¡Ò⁄U •‚◊ËÿÊ, ’Ê¥‹Ê, ’⁄U”, Á„ãŒË •Ê⁄UÊ ß¥⁄UÊÁ¡– ’ ’‹ÊÿÊfl ◊Ê’’Ê Á’¡Ê¥ ∞’Ê »§Ê‚ÊflŸÊÿÊ ’‹-’¡ ∞’Ê ’ÈÁ¡ŸÊÿÊfl ªÊ’˝Ê’
¡ÊÿÊé‹Ê ß⁄UÊ¥Á¡ »§Ê‚ÊflŸÊÿπÊÒ ŸÊŸ¥ªÈ’Ò „ÊŸŸÊ „◊ŸÊ ‹ÊŸÊ ŸÊ¥ªÊŸ–
• ŸÊÿŸÊ ªÊŸÊ¥ — ŸÊÿπÊ¥ Á’‹ÊßÁŸ ÕÊπÊÿ Á’ŸÊÿ‚ÊÿÊ •ŸŸÊŸÒ Á’‹Êß Ÿ¥. 7 πÊÒ ŸÊÿ–
MPT-19/P-I/H 4
ÁŸŒ¸‡Ê
¬˝Ê× 8:30 ’¡ ‚ ¬Ífl¸ ¬⁄UˡÊáÊ ¬ÈÁSÃ∑§Ê Ÿ πÊ‹¥–
OMR ©ûÊ⁄U-¬òÊ ∑§ ©¬ÿÈÄà flÎûÊ ◊¥ ‡ÊÈh ©ûÊ⁄U ÁøÁqà ∑§⁄UŸ ‚ ¬Ífl¸ ‚÷Ë ¬˝‡Ÿ ‚ÊflœÊŸË¬Ífl¸∑§ ¬…∏ ‹¥–
• ¬˝fl‡Ê ¬òÊ ∑§ Á’ŸÊ Á∑§‚Ë ¬⁄UˡÊÊÕ˸ ∑§Ê ¬⁄UˡÊÊ ◊¥ ’Ò∆UŸ Ÿ„Ë¥ ÁŒÿÊ ¡Ê∞ªÊ •ÊÒ⁄U ¬⁄UˡÊÊ ÁŸ⁄UˡÊ∑§ ÿÁŒ ◊Ê¥ª¥ ÃÊ ©ã„¥ ¬˝fl‡Ê ¬òÊ ÁŒπÊŸÊ ¬«∏ªÊ–
• ¬⁄UˡÊÊ ø‹Ã ‚◊ÿ Á∑§‚Ë ¬⁄UˡÊÊÕ˸ ∑§Ê ¬⁄UˡÊÊ ÷flŸ ∑§ ÷ËÃ⁄U ¬˝fl‡Ê •ÕflÊ ¬⁄UˡÊÊ ÷flŸ ¿UÊ«∏∑§⁄U ¡ÊŸ ∑§Ë •ŸÈ◊Áà Ÿ„Ë¥ ŒË ¡Ê∞ªË–
• Á∑§‚Ë ÷Ë ¬⁄UˡÊÊÕ˸ ∑§Ê Á∑§ÃÊ’, Á∑§‚Ë Ã⁄U„ ∑§Ê ∑§Êª¡, ◊Ê’Êß‹ »§ÊŸ, ∑Ò§À∑ȧ‹≈U⁄U, Á∑§‚Ë Ã⁄U„ ∑§Ë flÒlÈÁÃ∑§ ‚Ê◊ª˝Ë •ÕflÊ •Ê¬ÁûÊ¡Ÿ∑§ flSÃÈ
¬⁄UˡÊÊ ÷flŸ ◊¥ ‹ ¡ÊŸ ∑§Ë •ŸÈ◊Áà Ÿ„Ë¥ ŒË ¡Ê∞ªË– ¬⁄UˡÊÊÕ˸ ∑§Ê ∑§fl‹ ¬˝fl‡Ê ¬òÊ •ÊÒ⁄U ’ÊÚ‹-¬ÊÚßã≈U ¬Ÿ „Ë ¬⁄UˡÊÊ ÷flŸ ◊¥ ‹ ¡ÊŸ ∑§Ë •ŸÈ◊ÁÃ
ŒË ¡Ê∞ªË–
• ¬⁄UˡÊÊÕ˸ •¬Ÿ ‚ÊÕ ‹Ê߸ ªß¸ •¬ŸË ‚÷Ë flSÃÈ•Ê¥ ∑§Ê ¬⁄UˡÊÊ ÷flŸ ‚ ’Ê„⁄U •¬ŸË Á¡ê◊ŒÊ⁄UË ¬⁄U ⁄U𥪖
• ÿÁŒ ∑§Ê߸ ¬⁄UˡÊÊÕ˸ ª‹Ã Ã⁄UË∑§Ê •¬ŸÊÃÊ „Ò ÿÊ ™§¬⁄U ©ÁÑÁπà ÁŸÿ◊Ê¥ ∑§Ê ©Ñ¥ÉÊŸ ∑§⁄UÃÊ „Ò, ÃÊ ©‚ •ÿÊÇÿ ∑§⁄UÊ⁄U ÁŒÿÊ ¡ÊÿªÊ–
• ¬⁄UˡÊÊÕ˸ •¬ŸÊ ⁄UÊ‹ Ÿ¥. ¬⁄UˡÊáÊ ¬ÈÁSÃ∑§Ê ◊¥ ÁŒ∞ ª∞ SÕÊŸ ¬⁄U Sflë¿U M§¬ ‚ Á‹π¥–
• OMR ©ûÊ⁄U-¬òÊ ¬⁄U ¬˝àÿ∑§ ©ûÊ⁄U ∑§ Á‹∞ Á∑§‚Ë ∞∑§ flÎûÊ (A), (B), (C) ÿÊ (D) ∑§Ê ¬Íáʸ M§¬ ‚ ∑§Ê‹Ê ∑§⁄¥U–
• ¬⁄UˡÊÊÕ˸ OMR ©ûÊ⁄U-¬òÊ ◊¥ •ãÿ Á∑§‚Ë ¬˝∑§Ê⁄U ∑§Ê ÁŸ‡ÊÊŸ Ÿ„Ë¥ ‹ªÊ ‚∑¥§ª–
• ¬⁄UˡÊÊÕ˸ ∑§ Á‹∞ OMR ©ûÊ⁄U-¬òÊ ∑§Ê ◊Ê«∏ŸÊ, S≈U¬‹ ∑§⁄UŸÊ, Á¬Ÿ ◊Ê⁄UŸÊ ÿÊ ŸC ∑§⁄UŸÊ ◊ŸÊ „Ò–
• ©ûÊ⁄U-¬òÊ ¬⁄U Á∑§‚Ë Ã⁄U„ ∑§Ê ÁŸ‡ÊÊŸ ‹ªÊŸÊ, ™§¬⁄U Á‹πŸÊ, Á≈U∑˜§ ∑§⁄UŸÊ, ∑§ß¸ ©ûÊ⁄U ŒŸÊ ª‹Ã ◊ÊŸÊ ¡Ê∞ªÊ–
• ¬⁄UˡÊÊÕ˸ ∑§Ê ÁŸ⁄UˡÊ∑§ mÊ⁄UÊ ÁŒ∞ ª∞ ©¬ÁSÕÁÃ/⁄UÊ‹ ‡ÊË≈U ¬⁄U ŒÊ ’Ê⁄U „SÃÊˇÊ⁄U ∑§⁄UŸÊ ¬«∏ªÊ, ¬„‹Ë ’Ê⁄U ‡ÊË≈U ‹Ÿ ∑§ ’ÊŒ •ÊÒ⁄U ŒÍ‚⁄UË ’Ê⁄U
¬⁄UˡÊáÊ ¬ÈÁSÃ∑§Ê •ÊÒ⁄U OMR ©ûÊ⁄U-¬òÊ ÁŸ⁄UˡÊ∑§ ∑§Ê ‚ÊÒ¥¬Ÿ ∑§ ’ÊŒ– •ª⁄U Á∑§‚Ë ¬⁄UˡÊÊÕ˸ Ÿ ©¬ÁSÕÁÃ/⁄UÊ‹ ‡ÊË≈U ¬⁄U ŒÊ’Ê⁄UÊ „SÃÊˇÊ⁄U Ÿ„Ë¥ Á∑§ÿÊ,
ÃÊ ©‚ ¬⁄UˡÊÊÕ˸ Ÿ ©ûÊ⁄U-¬òÊ Ÿ„Ë¥ ‚ÊÒ¥¬Ê „Ò, ‚◊¤ÊÊ ¡Ê∞ªÊ–
• ¬⁄UˡÊÊ ÷flŸ ¿UÊ«∏Ÿ ‚ ¬„‹ ¬⁄UˡÊÊÕ˸ ∑§Ê ÁŸ⁄UˡÊ∑§ ∑§ ¬Ê‚ OMR ©ûÊ⁄U-¬òÊ ∑§ ‚ÊÕ ¬⁄UˡÊáÊ ¬ÈÁSÃ∑§Ê ÷Ë ¡◊Ê ∑§⁄UŸÊ „ʪʖ
• ¬⁄UˡÊÊÕ˸ ‚÷Ë Ã⁄U„ ∑§Ê ¡M§⁄UË ⁄U$»§ (rough) ∑§Êÿ¸ ¬⁄UˡÊáÊ ¬ÈÁSÃ∑§Ê ◊¥ ÁŒ∞ ª∞ SÕÊŸ ¬⁄U ∑§⁄U ‚∑§¥ª– ¬⁄UˡÊÊÕ˸ ⁄U$»§ (rough) ∑§Êÿ¸
©ûÊ⁄U-¬òÊ ÿÊ •ãÿ Á∑§‚Ë Ã⁄U„ ∑§ ∑§Êª¡ ¬⁄U Ÿ„Ë¥ ∑§⁄U ‚∑¥§ª– ÿÁŒ ¬⁄UˡÊÊÕ˸ ©ûÊ⁄U-¬òÊ ¬⁄U ∑§Ê߸ ⁄U$»§ (rough) ∑§Êÿ¸ ∑§⁄UÃÊ „Ò, ÃÊ ∞‚ ©ûÊ⁄U-¬òÊ
∑§Ê ◊ÍÀÿÊ¥∑§Ÿ Ÿ„Ë¥ Á∑§ÿÊ ¡Ê∞ªÊ–
• ‚÷Ë ¬˝‡ŸÊ¥ ∑§ Á‹∞ ¬⁄UˡÊÊÕ˸ ∑§Ê ∑§fl‹ ∞∑§ OMR ©ûÊ⁄U-¬òÊ „Ë ÁŒÿÊ ¡Ê∞ªÊ– ª‹ÃË „ÊŸ ¬⁄U ÿÊ ‡ÊÈh ∑§⁄UŸ ∑§ Á‹∞ ∑§Ê߸ •ÁÃÁ⁄UÄÃ
©ûÊ⁄U-¬òÊ Ÿ„Ë¥ ÁŒÿÊ ¡Ê∞ªÊ–
• ¬⁄UˡÊáÊ ¬ÈÁSÃ∑§Ê ∑§ ‚ÊÕ ∞∑§ OMR ©ûÊ⁄U-¬òÊ ÁŒÿÊ ¡Ê∞ªÊ– ¬⁄UˡÊÊÕ˸ ©‚ ÁŸÁŒ¸C OMR ©ûÊ⁄U-¬òÊ ◊¥ ⁄UÊ‹ Ÿ¥., ¬⁄UˡÊáÊ ¬ÈÁSÃ∑§Ê Ÿ¥., ¬⁄UˡÊáÊ
¬ÈÁSÃ∑§Ê ∑§Ê ∑§Ê«U •ÊÒ⁄U ÷Ê·Ê ∑§Ê ∑§Ê«U ßàÿÊÁŒ Áflfl⁄UáÊ ‚ÊflœÊŸË ‚ ∑§fl‹ ŸË‹Ê ÿÊ ∑§Ê‹Ê ’ÊÚ‹-¬ÊÚßã≈U ¬Ÿ ‚ ÷⁄¥U–
• ¬⁄UˡÊÊ ∑§Ê ‚◊ÿ 2½ ÉÊá≈U „ÊªÊ •ÊÒ⁄U ¬⁄UˡÊáÊ ¬ÈÁSÃ∑§Ê ◊¥ 150 ¬˝‡Ÿ „Ê¥ª–
• ¬⁄UˡÊÊÁÕ¸ÿÊ¥ ∑§Ê ß‚ ¬Îc∆U ¬⁄U •ÊÒ⁄U OMR ©ûÊ⁄U-¬òÊ ¬⁄U ∑§fl‹ ŸË‹Ê ÿÊ ∑§Ê‹Ê ’ÊÚ‹-¬ÊÚßã≈U ¬Ÿ ‚ ‚÷Ë ‚ÍøŸÊ∞° ÷⁄UŸË „Ê¥ªË–
• ¬⁄UˡÊÊÕ˸ ÿ„ ‚ÈÁŸÁpà ∑§⁄U ‹¥ Á∑§ ¬⁄UˡÊáÊ ¬ÈÁSÃ∑§Ê ∑§Ê ∑§Ê«U •ÊÒ⁄U OMR ©ûÊ⁄U-¬òÊ ∑§Ê ∑§Ê«U ∞∑§ „Ë „Ê– ©ŒÊ„⁄UáÊSflM§¬, ÿÁŒ
¬⁄UˡÊÊÕ˸ ∑§ ¬⁄UˡÊáÊ ¬ÈÁSÃ∑§Ê ∑§Ê ∑§Ê«U ‘E’ „Ê, ÃÊ OMR ©ûÊ⁄U-¬òÊ ◊¥ ∑§Ê«U ‘E’ Á‹πŸÊ „ÊªÊ •ÊÒ⁄U flÎûÊ ‘E’ ∑§Ê ∑§Ê‹Ê ∑§⁄UŸÊ „ʪʖ
ÿÁŒ ¬⁄UˡÊáÊ ¬ÈÁSÃ∑§Ê ◊¥ ∑§Ê߸ ÷Í‹ ÿÊ ß‚ Ã⁄U„ ∑§Ë ∑§Ê߸ Áfl‚¥ªÁà Á◊‹, ÃÊ ÃÈ⁄Uãà ¬⁄UˡÊÊ ÁŸ⁄UˡÊ∑§ ‚ fl„ ¬⁄UˡÊáÊ ¬ÈÁSÃ∑§Ê ’Œ‹Ÿ ∑§Ê
∑§„–¥
• ß‚ ¬⁄UˡÊáÊ ¬ÈÁSÃ∑§Ê ◊¥ ¬Ê°ø ÷ʪ (Part) I, II, III, IV •ÊÒ⁄U V „ÊªÊ ÃÕÊ ∑ȧ‹ 150 ’„È◊ÈπË ¬‚㌠∑§ ¬˝‡Ÿ „Ê¥ª •ÊÒ⁄U ¬˝àÿ∑§ ¬˝‡Ÿ ∑§ Á‹∞
1 •¥∑§ „ʪʖ
Part-I : ’Ê‹ Áfl∑§Ê‚ •ÊÒ⁄U Á‡ÊˇÊáÊ-‡ÊÒ‹Ë (Q. Nos. 1 to 30)
Part-II : ªÁáÊà (Q. Nos. 31 to 60)
Part-III : ¬ÿʸfl⁄UáÊ •äÿÿŸ (Q. Nos. 61 to 90)
Part-IV : ÷Ê·Ê-II [•¥ª˝¡Ë (•ÁŸflÊÿ¸)] (Q. Nos. 91 to 120)
Part-V : ÷Ê·Ê-I (flÒ∑§ÁÀ¬∑§) (Q. Nos. 121 to 150)
(•‚Á◊ÿÊ, ’¥ª‹Ê, ’Ê«UÊ, ªÊ⁄UÊ, Á„ãŒË, ◊Ê⁄U, Ÿ¬Ê‹Ë, ◊ÁáʬÈ⁄UË ∞fl¥ ∑§’˸ ÷Ê·Ê•Ê¥ ◊¥ ‚ ∑§Ê߸ ∞∑§)
• ª‹Ã ©ûÊ⁄U ∑§ Á‹∞ ∑§Ê߸ Ÿ∑§Ê⁄UÊà◊∑§ •¥∑§Ÿ Ÿ„Ë¥ „ʪʖ
• ¬⁄UˡÊÊÕ˸ •¬ŸË ‚ÈÁflœÊ ∑§ Á‹∞ äÿÊŸ ⁄Uπ¥ Á∑§ ¬⁄UˡÊáÊ ¬ÈÁSÃ∑§Ê ∑§ Part-I, Part-II •ÊÒ⁄U Part-III ∑§Ê ¬˝àÿ∑§ ¬˝‡Ÿ ’„È-÷ÊÁ·∑§ „ʪÊ, ¡Ò‚-
•‚Á◊ÿÊ, ’¥ª‹Ê, ’Ê«UÊ, Á„ãŒË •ÊÒ⁄U •¥ª˝¡Ë– ß‚ ‚ãŒ÷¸ ◊¥ ◊Êäÿ◊ ÿÊ ‚¥S∑§⁄UáÊ ◊¥ Á∑§‚Ë ¬˝∑§Ê⁄U ∑§Ë òÊÈÁ≈U ÿÊ ‚◊¤ÊŸ ◊¥ •‚ÈÁflœÊ „ÊŸ ¬⁄U •¥ª˝¡Ë
•ŸÈflÊŒ ∑§Ê „Ë ‚„Ë ◊ÊŸÊ ¡Ê∞ªÊ–
• Áfl‡Ê· — ¬⁄UˡÊÊÕ˸ ∑Χ¬ÿÊ ‚Íø∑§ ∑§ Á‹∞ ¬ÎD ‚¥ÅÿÊ 7 Œπ¥–
MPT-19/P-I/H 5 P.T.O.
MPT-19/P-I/H 6
INDEX
MPT-19/P-I/H 7 P.T.O.
PART - I : Child Development and Pedagogy
1. ³ì>à[¤`¡à>¹ ³t¡¤àƒÎ³èÒ "à¹ç¡ ëÎÒüì¤à¹¹ γ=¢A¡ ÎA¡º¹ t¡à[ºA¡à t¡ºt¡ [ƒÚà íÒìá :
³ì>à[¤`¡à>¹ ³t¡¤àƒÎ³èÒ Î³=¢A¡ ÎA¡º
(a) "àW¡¹o¤àƒ (i) ®¡àÚKi¡ÑHþã
(b) ³ì>à[¤ìÅÃÈo (ii) ÑHþã>à¹
(c) Îà³[KøA¡t¡à¤àƒ (iii) óø¡Úl¡
(d) Kk¡>¤àƒ ¤à ¹W¡>àuA¡¤àƒ (iv) ì¯Òü¹ì=Òü³à¹
Ç¡‡ý¡ [³ºìi¡à ¤à[W¡ l¡ü[º*¯à¡ú
(A) (a) - (i), (b) - (ii), (c) - (iii), (d) - (iv) (B) (a) - (ii), (b) - (iii), (c) - (iv), (d) - (i)
(C) (a) - (iv), (b) - (ii), (c) - (i), (d) - (iii) (D) (a) - (ii), (b) - (iii), (c) - (i), (d) - (iv)
1. ªÊ‚Ê Á’ÁªÿÊŸÁŸ ◊Ã’ÊŒ»§Ê⁄U •Ê⁄UÊ ’»§Ê⁄UπÊÒ ªŸÊÿÁÕ „ʪ˝Ê»§Ê⁄UÁŸ »§ÊÁ⁄U‹ÊßπÊÒ ªÊ„ÊÿÊfl „ÊŸÊÿ ¡Ê’Êÿ -
ªÊ‚Ê Á’ÁªÿÊŸÁŸ ◊Ã’ÊŒ»§Ê⁄U ªŸÊÿÁÕ „ʪ˝Ê»§Ê⁄U
(a) „Ȍʒʌ (Behaviourism) (i) ÷Êߪ≈US∑§Ë
(b) ªÊ‚Ê Á’Á¡⁄UÁÕ (Psychoanalysis) (ii) S∑§ËŸÊ⁄U
(c) ‚Ê⁄UÁªÁŒæ§ÊÁ⁄U’ÊŒ (Gestaltism) (iii) »˝§ÿÊ«U
(d) ŒÊÕÊÿÊÁ⁄U ’ÊŒ (Constructivism) (iv) fl⁄UÕß ◊Ê⁄U
ÕÊ⁄U ªÊ⁄UÊ’‹ÊÿŸÊÿπÊÒ ‚Êÿπ -
(A) (a)-(i), (b)-(ii), (c)-(iii), (d)-(iv) (B) (a)-(ii), (b)-(iii), (c)-(iv), (d)-(i)
(C) (a)-(iv), (b)-(ii), (c)-(i), (d)-(iii) (D) (a)-(ii), (b)-(iii), (c)-(i), (d)-(iv)
MPT-19/P-I/H 8
1. ◊ŸÊÁflôÊÊŸ ∑§ ◊ÃflÊŒ ‚◊Í„ •ÊÒ⁄U ߟ∑§ ‚◊Õ¸∑§Ê¥ ∑§Ë ‚ÍøË ŸËø ŒË ªÿË „Ò —
◊ŸÊÁflôÊÊŸ ∑§Ê ◊ÃflÊŒ ‚◊Õ¸∑§Ê¥ ∑§Ê ŸÊ◊
(a) •Êø⁄UáÊflÊŒ (i) ÷ÿª”≈US∑§Ë
(b) ◊ŸÊÁfl‡‹·áÊ (ii) S∑§ËŸ⁄U
(c) ‚Ê◊Áª˝∑§ÃÊflÊŒ (iii) »˝§Êÿ«U
(d) ⁄UøŸÊà◊∑§flÊŒ (iv) flß⁄UÕß ◊Ê⁄U
‡ÊÈh ◊‹ ∑§Ê øÈÁŸ∞ªÊ —
(A) (a)-(i), (b)-(ii), (c)-(iii), (d)-(iv) (B) (a)-(ii), (b)-(iii), (c)-(iv), (d)-(i)
(C) (a)-(iv), (b)-(ii), (c)-(i), (d)-(iii) (D) (a)-(ii), (b)-(iii), (c)-(i), (d)-(iv)
2. [ÅÛ¡ìo¹ ëA¡à> t¡w[i¡ áày-áàyã샹 ëA¡¤º >㹤 ëÅøàt¡à Ò*Ú๠š[¹¤ìt¢¡ `¡à> "à[¤ÑHþàì¹¹ \>¸ Î[yû¡Ú A¡¹à¹ l¡üš¹
P¡¹ç¡â« ëƒÚ ?
(A) l¡ü„ãšA¡ šø[t¡[yû¡Úà t¡w (B) ">å¤Þê¡>¤àƒ (conditioning theory) t¡w
(C) ëKСàÂi¡ t¡w ¤à Îà³[KøA¡t¡à¤àƒ (D) ¹W¡>àuA¡¤àƒ/¤à Kk¡>àuA¡¤àƒ
2. ‚Ê‹Ê¥ŸÊÿÁŸ ’’ theory •Ê »§⁄UÊÿ‚Ê»§Ê⁄UπÊÒ Á‚Á⁄U πÊŸÊ‚¥ª˝Ê‹” ¡ÊŸÊÿÁŸ ‚Ê‹Êÿ ÁªÿÊŸ ’È⁄UπÊ¥ŸÊ ÕÊπÿ ‚Ê¥ª˝Ê¥ πÊ‹Ê◊ŸÊÿÁŸ
‚ÊÿÊfl ªÊŸÊ¥ÁÕ „ÊÿÊ -
(A) Stimulus Response Theory (B) Conditioning Theory
(C) Gestalt Theory (D) Constructivist Theory
2. Á‡ÊˇÊÊ ¬˝ÊÁåà ∑§Ê ∑§ÊÒŸ-‚Ê Ãûfl ∑§ mÊ⁄UÊ ¿UÊòÊ-¿UÊòÊÊ•Ê¥ ∑§Ê ∑§fl‹ ÁŸ⁄Ufl üÊÊÃÊ „ÊŸ ∑§ ’Œ‹ ôÊÊŸ ∑§Ê •ÊÁflc∑§Ê⁄U ∑§ Á‹∞ ‚Á∑˝§ÿ
∑§⁄UŸ ¬⁄U ◊„ûfl ¬˝ŒÊŸ ∑§⁄UÃÊ „Ò?
(A) ©gˬ∑§ ¬˝ÁÃÁ∑˝§ÿÊ ∑§Ê Ãûfl (B) •ŸÈ’㜟flÊŒ Ãûfl
(C) ªc≈UÊ‹ ÿÊ ‚Ê◊Áª˝∑§ÃÊflÊŒ (D) ⁄UøŸÊà◊∑§ÃÊflÊŒ
2. Which theory of learning emphasise on making the student active for the discovery of knowledge in place
of becoming a passive listener only ?
(A) Stimulus Response Theory (B) Conditioning Theory
(C) Gestalt Theory (D) Constructivist Theory
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 9 P.T.O.
3. ¤å‡ý¡à}Å [>o¢Ú¹ Ç¡‡ý¡ š‡ý¡[t¡ìi¡à Ò’º :
MPT-19/P-I/H 10
4. ì™[t¡Úà ëA¡àì>à &A¡ γθ๠&i¡àt¡îA¡ ë¤[ᡠδ±à¤¸ γà‹à> =àìA¡, "à¹ç¡ ët¡ì>‹¹>¹ γθ๠δ±à¤¸ γà‹à> Îõ[Ê¡ A¡[¹¤ š¹à
[W¡”z>A¡ [A¡ >àì³ì¹ \>à ™àÚ ?
(A) "[®¡Îà¹ã [W¡”z> (B) "šÎà¹ã [W¡”z>
(C) šø[t¡ó¡ºA¡ [W¡”z> (D) γàìºàW¡>àuA¡ (critical) [W¡”z>
4. ™J> ëA¡àì>à &A¡ γθ๠&A¡[i¡¹ ë¤[Šδ±à¤¸ γà‹à> =àìA¡, &¤} ëÎÒü ‹¹ì>¹ γθà δ±à¤¸ γà‹à> Îõ[Ê¡ A¡¹ìt¡ šà¹à
[W¡”z>ìA¡ š[¹[W¡t¡ A¡¹à Òì¤ :
(A) "[®¡Îà¹ã [W¡”z> (B) "šÎà¹ã [W¡”z>
(C) šø[t¡ó¡ºA¡ [W¡”z> (D) γàìºàW¡>àuA¡ (critical) [W¡”z>
4. ¡é‹Ê ’’’Ê ◊ÊŸ‚ ¡¥ŸÊπÊÒ ’ÊdÊ¥ŸÊ ◊ÊŸ‚ÁŸ»˝§ÿ ’Ê¥Á‚Ÿ ⁄UÊ„Ê ÕÊÿÊ •Ê⁄UÊ ’’ÊÁŒ ¡¥ŸÊ ’ÊdÊ¥ŸÊ „ÊÕÊfl ‚ÊÛÊÊÿ ‚Ê◊Á¡πÊ¥ŸÊÿ
◊ÊflπÊÁãÕπÊÒ ◊Ê ◊È¥¡Ê¥ Á◊ÁÕŸÊÿ ¡ÊÿÊ —
(A) Convergent Thinking (B) Divergent Thinking
(C) Reflective Thinking (D) Critical Thinking
4. ¡’ ∑§Ê߸ ∞∑§ ‚◊SÿÊ ∑§Ê ∞∑§ ‚ •Áœ∑§ ‚¥÷Ê√ÿ ‚◊ʜʟ ⁄U„à „Ò¥, •ÊÒ⁄U ∞‚ „Ë ‚◊SÿÊ ∑§Ê ‚◊ʜʟ ‚ÎÁc≈U ∑§⁄UŸ flÊ‹Ê Áø¥ÃŸ
∑§Ê Á∑§‚ ŸÊ◊ ‚ ¡ÊŸÃÊ „Ò?
(A) •Á÷‚Ê⁄UË Áø¥ÃŸ (B) •¬‚Ê⁄UË Áø¥ÃŸ
(C) ¬˝Áû§‹∑§ Áø¥ÃŸ (D) ‚◊Ê‹ÊøŸÊà◊∑§ Áø¥ÃŸ
4. When a problem has more than one probable solution, and the thinking process which create those probable
solution for the problem is called :
(A) Convergent Thinking (B) Divergent Thinking
(C) Reflective Thinking (D) Critical Thinking
___________________________________________________________________________________________
5. ¤å[‡ý¡¹ t¡â«Î³èÒ "à¹ç¡ &Òü t¡w "àK¤ìØn¡à¯à ¤¸[v¡û¡¹ >à³ t¡ºt¡ [ƒÚà íÒìá :
¤å[‡ý¡¹ t¡wγèÒ t¡w "àK¤ìØn¡à¯à ¤¸[v¡û¡
(a) [‡-l¡üšàƒà> t¡w (i) =>¢l¡àÒüA¡
(b) ¤× l¡üšàƒà> t¡w (ii) [ÑšìÚ¹ì³>
(c) γèÒãÚà l¡üšàƒà> t¡w (iii) =³W¡>
(d) šø[t¡ƒÅ¢ Î}KøÒA¡¹o t¡w (iv) =àìÊ¡¢à>
Ç¡‡ý¡ [³ºìi¡à ¤à[W¡ l¡ü[º*¯à¡ú
(A) (a) - (ii), (b) - (iii), (c) - (i), (d) - (iv) (B) (a) - (i), (b) - (ii), (c) - (iii), (d) - (iv)
(C) (a) - (iii), (b) - (iv), (c) - (i), (d) - (ii) (D) (a) - (ii), (b) - (i), (c) - (iv), (d) - (iii)
MPT-19/P-I/H 11 P.T.O.
5. ¤å[‡ý¡¹ t¡wγèÒ &¤} &Òü t¡w l¡üšÑ‚àšA¡ ¤¸[v¡û¡¹ >à³ [>ìW¡ ëƒ*Úà Òº :
¤å[‡ý¡¹ t¡wγèÒ t¡w l¡üšÑ‚àšA¡ ¤¸[v¡û¡
(a) [‡-l¡üšàƒà> t¡w (i) =>¢l¡àÒüA¡
(b) ¤× l¡üšàƒà> t¡w (ii) [ÑšÚà¹ì³>
(c) ìÅøoã ¤à γ[Ê¡ l¡üšàƒà> t¡w (iii) =³Å>
(d) >³å>à t¡w (iv) =àìС¢à>
Ç¡‡ý¡ [³ºP¡[º ìºJ :
(A) (a)-(ii), (b)-(iii), (c)-(i), (d)-(iv) (B) (a)-(i), (b)-(ii), (c)-(iii), (d)-(iv)
(C) (a)-(iii), (b)-(iv), (c)-(i), (d)-(ii) (D) (a)-(ii), (b)-(i), (c)-(iv), (d)-(iii)
5. ’ÈÁh ∑§Ê Ãûfl ‚◊Í„ •ÊÒ⁄U ß‚ Ãûfl ∑§Ê ¬˝SÃÈà ∑§⁄UŸ flÊ‹ √ÿÁÄà ∑§ ŸÊ◊ ŸËø ÁŒ∞ ª∞ „Ò¥ —
’ÈÁh ∑§Ê Ãûfl ‚◊Í„ Ãûfl ¬˝SÃÈà ∑§⁄UŸ flÊ‹ √ÿÁÄÃ
(a) Ám-©¬ÊŒÊŸ Ãûfl (i) ÕÊÚŸ«¸ UÊß∑§
(b) ’„È ©¬ÊŒÊŸ Ãûfl (ii) ÁS¬ÿ⁄U◊Ÿ
(c) ‚Ê◊ÍÁ„∑§ ©¬ÊŒÊŸ Ãûfl (iii) ÕÊÚ◊‚Ÿ
(d) ¬˝ÁÃŒ‡Ê¸ ‚¥ª˝„∑§⁄UáÊ Ãûfl (iv) ÕÊS≈UȨ̂Ÿ
‡ÊÈh ◊‹ ∑§Ê øÈÁŸ∞ªÊ —
(A) (a)-(ii), (b)-(iii), (c)-(i), (d)-(iv) (B) (a)-(i), (b)-(ii), (c)-(iii), (d)-(iv)
(C) (a)-(iii), (b)-(iv), (c)-(i), (d)-(ii) (D) (a)-(ii), (b)-(i), (c)-(iv), (d)-(iii)
MPT-19/P-I/H 12
6. t¡ºt¡ [ƒÚà ëA¡à>ì¤à¹ Kk¡>³èºA¡ ³èº¸àÚ>¹ í¤[ÅÊ¡¸ ?
(a) Òü [>ƒà>³èºA¡ "à¹ç¡ šø[t¡A¡à¹³èºA¡¡ú (b) Òü 󡺚øÎè ƒõØn¡ãA¡¹o¹ Îå[¤‹à [ƒìÚ¡ú
(c) Òü &A¡ šøA¡à¹¹ l¡ü;šàƒ ³èº¸àÚ>¡ú (d) Òü áày-áàyã¹ "}ÅKøÒo¹ Îåì™àK šøƒà> A¡ì¹¡ú
Ç¡‡ý [¤A¡¿ìi¡à ¤à[W¡ l¡ü[º*¯à :¡
(A) ëA¡¯º (a), (b) "à¹ç¡ (d) (B) ëA¡¯º (c) "à¹ç¡ (d)
(C) ëA¡¯º (c) (D) ëA¡¯º (a), (c) "à¹ç¡ (d)
MPT-19/P-I/H 13 P.T.O.
7. [ÅA¡>¹ "à>å®è¡[t¡A¡ ëÛ¡y¹ Ñz¹Î³èÒ¹ Ç¡‡ý¡ yû¡³ìi¡à [A¡ ?
(A) KøÒo A¡¹à → šø[t¡[yû¡Úà → ³èº¸ "àì¹àš A¡¹à → Î}Kk¡> → í¤[ÅÊ¡¸A¡¹o
(B) KøÒo A¡¹à → ³èº¸ "àì¹àš A¡¹à → Î}Kk¡> → šø[t¡[yû¡Úà → í¤[ÅÊ¡¸A¡¹o
(C) šø[t¡[yû¡Úà → KøÒo A¡¹à → ³èº¸ "àì¹àš A¡¹à → Î}Kk¡> → í¤[ÅÊ¡¸A¡¹o
(D) ³èº¸ "àì¹àš A¡¹à → KøÒo A¡¹à → Î}Kk¡> → í¤[ÅÊ¡¸A¡¹o → šø[t¡[yû¡Úà
7. Á‡ÊˇÊÊ ¬˝ÊÁåà ∑§Ê •ÊŸÈ÷ÍÁÃ∑§ ˇÊòÊ ∑§Ê SÃ⁄U ‚◊Í„ ∑§Ê ‡ÊÈh ∑˝§◊ ÄÿÊ „Ò?
(A) ª˝„áÊ ∑§⁄UŸÊ → ¬˝ÁÃÁ∑˝§ÿÊ → ◊ÍÀÿÊ¥∑§Ÿ ∑§⁄UŸÊ → ‚¥ª∆UŸ → flÒÁ‡Êc≈˜Uÿ∑§⁄UáÊ
(B) ª˝„áÊ ∑§⁄UŸÊ → ◊ÍÀÿÊ¥∑§Ÿ ∑§⁄UŸÊ → ‚¥ª∆UŸ → ¬˝ÁÃÁ∑˝§ÿÊ → flÒÁ‡Êc≈˜Uÿ∑§⁄UáÊ
(C) ¬˝ÁÃÁ∑˝§ÿÊ → ª˝„áÊ ∑§⁄UŸÊ → ◊ÍÀÿÊ¥∑§Ÿ ∑§⁄UŸÊ → ‚¥ª∆UŸ → flÒÁ‡Êc≈˜Uÿ∑§⁄UáÊ
(D) ◊ÍÀÿÊ¥∑§Ÿ ∑§⁄UŸÊ → ª˝„áÊ ∑§⁄UŸÊ → ‚¥ª∆UŸ → flÒÁ‡Êc≈˜Uÿ∑§⁄UáÊ → ¬˝ÁÃÁ∑˝§ÿÊ
MPT-19/P-I/H 14
8. &A¡\> ë>t¡à [ÒÎàì¤ [ÅÛ¡ìA¡¹ ®è¡[³A¡à :
(A) ÎA¡ìº¹ šø[t¡ Û¡³t¡à &¤} "à[‹št¡¸ [¤Ñz๠A¡¹ìt¡ Òì¤
(B) A¡tõ¢¡â«Åàºã Òìt¡ Òì¤
(C) &A¡>àÚA¡â«¤àƒ Òìt¡ Òì¤
(D) K[t¡Å㺠Òìt¡ Òì¤
9. ëÅøoãìA¡àk¡àt¡ [ÅÛ¡ìA¡ šàk¡ƒà> 󡺚øÎ计àì¯ Î´šàƒ> A¡[¹¤îº áàyáàyã¹ šøà¹[´±A¡ ³ì>àì™àK "àA¡È¢o A¡[¹¤ ºàìK¡ú &Òü
ëÛ¡yt¡ [ÅA¡>¹ ëA¡à>ìi¡à >ã[t¡ šøìÚàK íÒìá ?
(A) šøÑñ[t¡¹ >ã[t¡ (B) ">åÅãº>¹ >ã[t¡
(C) ó¡ºà󡺹 >ã[t¡ (D) l¡ü„ãšA¡¹ šø௺¸¹ >ã[t¡
9. ìÅøoãA¡ìÛ¡, [ÅÛ¡A¡ìA¡ šàk¡ƒà> 󡺚øÎ计àì¤ Î´šàƒ> A¡¹à¹ \>¸ áàyáàyã¹ šøà¹[´±A¡ ³ì>àì™àK "àA¡È¢o A¡¹ìt¡ Òì¤ ú &Òü
ëÛ¡yìt¡ [ÅÛ¡ìo¹ ëA¡à> >ã[t¡[i¡ šøìÚàK ÒìÚìá ?
(A) šøÑñ[t¡¹ >ã[t¡ (B) ">åÅãº> >ã[t¡
(C) ó¡ºàó¡º >ã[t¡ (D) l¡ü„ãšìA¡¹ šøऺ¸ >ã[t¡
MPT-19/P-I/H 15 P.T.O.
9. ª¥‚ ÕÊπÊ πÕÊÿÊfl ªÊ„Ê◊ ªÊŸÊ¥ »§⁄UÊ »§Ê⁄UÊ¥ŸÊ ÕÊπÊÿ »§Ê⁄UÊ¥ÁªÁ⁄UÿÊ »§⁄UÊÿ‚Ê»§Ê⁄UπÊÒ ªÊ‚Ê ªÈŒÈ¥ π‹Ê◊ª˝ÊŸÊ ªÊŸÊ¥ ¡ÊÿÊ– ’ Á’ÁÕæ§Êfl
’’ ‚Ê‹Ê¥ŸÊÿÁŸ πÊÁãÕπÊÒ ’Ê„ÊÿŸÊÿ ¡ÊÿÊ -
(A) Law of readiness (B) Law of exercise
(C) Law of effect (D) Law of intensity of stimulus
9. ∑§ˇÊÊ ◊¥ Á‡ÊˇÊ∑§ ¬Ê∆UŒÊŸ ‚»§‹ÃʬÍfl¸∑§ ‚ê¬ÊŒŸ ∑§⁄UŸ ∑§ Á‹∞ ¿UÊòÊ/¿UÊòÊÊ•Ê¥ ∑§Ê ¬˝Ê⁄UÁê÷∑§ äÿÊŸÊ∑§Á·¸Ã ∑§⁄UŸÊ øÊÁ„∞– ß‚ ˇÊòÊ
◊¥ Á‡ÊˇÊÊ ¬˝ÊÁåà ∑§ Á‹∞ ∑§ÊÒŸ-‚Ë ŸËÁà ¬˝ÿʪ ∑§Ë ¡ÊÃË „Ò?
(A) ÃÒÿÊ⁄UË ∑§Ë ŸËÁà (B) •ŸÈ‡ÊË‹Ÿ ∑§Ë ŸËÁÃ
(C) ¬Á⁄UáÊÊ◊ ∑§Ë ŸËÁà (D) ©gˬ∑§ ∑§Ê ¬˝ÊflÀÿ ∑§Ë ŸËÁÃ
9. In a classroom, teacher should gain preliminary attention of students to impart a lesson effectively. In this
case, which of the laws of learning is applied ?
(A) Law of readiness (B) Law of exercise
(C) Law of effect (D) Law of intensity of stimulus
___________________________________________________________________________________________
10. t¡ºt¡ [ƒÚà ìA¡à>ìi¡à/ëA¡à>ì¤à¹ áày-áàyã¹ Îà󡺸 "[®¡ì¹àW¡>¹ ³èº l¡üšàƒà> ?
(A) Q¹¹ š[¹ì¤Å, [¤ƒ¸àºÚ¹ š[¹ì¤Å¡ú
(B) ìA¡¯º Q¹¹ š[¹ì¤Å¡ú
(C) Q¹¹ š[¹ì¤Å, [¤ƒ¸àºÚ¹ š[¹ì¤Å "à¹ç Îà³à[\A¡ š[¹ì¤Å¡ú¡
(D) ìA¡¯º [¤ƒ¸àºÚ¹ š[¹ì¤Å¡ú
10. ÁŸêŸÁ‹Áπà ∑§ÊÒŸ-‚Ê/Á∑§Ÿ ©¬ÊŒÊŸ ¿UÊòÊ/¿UÊòÊÊ•Ê¥ ∑§ ‚»§‹ÃÊ ∑§Ê •Á÷¬˝⁄UáÊ ∑§Ê ◊Í‹ ©¬ÊŒÊŸ „Ò?
(A) ÉÊ⁄U ∑§Ê ¬Á⁄Ufl‡Ê, ÁfllÊ‹ÿ ∑§Ê ¬Á⁄Ufl‡Ê–
(B) ◊ÊòÊ ÉÊ⁄U ∑§Ê ¬Á⁄Ufl‡Ê–
(C) ÉÊ⁄U ∑§Ê ¬Á⁄Ufl‡Ê, ÁfllÊ‹ÿ ∑§Ê ¬Á⁄Ufl‡Ê •ÊÒ⁄U ‚Ê◊ÊÁ¡∑§ ¬Á⁄Ufl‡Ê–
(D) ◊ÊòÊ ÁfllÊ‹ÿ ∑§Ê ¬Á⁄Ufl‡Ê–
MPT-19/P-I/H 16
10. Which of the following is/are important elements of achievement motivation of students ?
(A) Home environment and School environment
(B) Home environment only
(C) Home environment, School environment and Social environment
(D) School environment only
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 17 P.T.O.
12. Á‡Ê‡ÊÈ ∑§ ’Ëø ‚ΡŸÊà◊∑§ÃÊ (Creativity) ∑§Ê Áfl∑§Ê‚ ∑§Ê ∑§Ê҇ʋ ‚◊Í„ ∑§Ê •ãê¸Ã ∑§⁄Uà „Ò¥ —
(A) œÊ⁄UáÊÊ ∑§Ê ©¬SÕʬŸ (B) ‚◊SÿÊ ∑§Ê ‚◊ʜʟ
(C) ‚Ê◊ÍÁ„∑§ •Ê‹ÊøŸÊ (Group discussion) (D) ©¬ÿȸÄà ‚÷Ë
13. ‘‘¤º šøìÚàK ‹à¹oà’’ (Concept of reinforcement) >ãìW¡¹ ìA¡à> t¡ìw¹ ³èº l¡üšàƒà> ?
(A) [ÅÛ¡ìo¹ ">å¤Þê¡> (Classical) t¡w (B) [ÅÛ¡ìo¹ A¡à™¢àuA¡ ">å¤Þê¡> t¡w
(C) [ÅÛ¡ìo¹ Îà³[KøA¡t¡à¤àƒ t¡w (D) [ÅÛ¡ìo¹ ®å¡º &¤} šøìW¡Ê¡à t¡w
13. “Concept of reinforcement” •Ê ◊ÊŸ‚ ªÊŸÊ¥ ªÈÁŒ◊ÈflÊ -
13. “‚Ȍ΅∏Ë∑§⁄UáÊ ∑§Ë œÊ⁄UáÊÊ” ÁŸêŸÁ‹Áπà ∑§ÊÒŸ-‚Ê Ãûfl ∑§Ê ◊Í‹ ©¬ÊŒÊŸ „Ò?
(A) Á‡ÊˇÊÊ ¬˝ÊÁåà ∑§Ê •ŸÈ’㜟 Ãûfl (B) Á‡ÊˇÊÊ ¬˝ÊÁåà ∑§Ê ∑§Êÿʸà◊∑§ •ŸÈ’㜟 Ãûfl
(C) Á‡ÊˇÊÊ ¬˝ÊÁåà ∑§Ê ‚Ê◊Áª˝∑§ÃÊflÊŒ Ãûfl (D) Á‡ÊˇÊÊ ¬˝ÊÁåà ∑§Ë ÷Í‹ •ÊÒ⁄U ¬˝øc≈ÊU Ãûfl
MPT-19/P-I/H 18
14. [ÅÇ¡ ³ì>à[¤`¡à>¹ [štõ¡ ëA¡à> ?
(A) ìÊ¡>[º Òº (B) Òü®¡à> ëš®ô¡º®ô¡ (C) l¡üºôó¡ìK} A¡Òºà¹ (D) A¡ài¢¡ ëº[¯>
(C) (c), (d) "à¹ç (e) (D) (a), (c) "à¹ç (d)
(C) (c), (d) &¤} (e) (D) (a), (c) &¤} (d)
MPT-19/P-I/H 19 P.T.O.
15. ‚ÊflÁdÿÊÁ⁄U •Ê⁄UÊ ªÊ‚Ê•ÊÁ⁄U ªÊ∫Ê¥ »§Ê⁄UÊ¥ÁªÁ⁄U»§Ê⁄UÁŸÿÊfl ªÊ„ÊÿÁŸ ’’ •ÊÿÈÕÊß»§Ê⁄UπÒ ŸÈŸÊ ◊ÊŸÊ -
(a) Á’‚Ê⁄UÊ ªÊfl‚Ê⁄UÁŸ ªÊ„ÊπÊÒ‹” ◊Ê¡ÊæÒ§ Á◊ÁÕÿÊ
(b) Á’‚Ê⁄UÊ ªÈ’ÈŸÁŸ ‹Ê⁄U’Ê¥ÁÕπÊÒ‹” ◊Ê¡ÊæÒ§ Á◊ÁÕÿÊ
(c) Á’‚Ê⁄UÊ ªÊfl‚Ê⁄UÁŸ ªÊ⁄UÊÁãÕπÊÒ ‚ÈŒ˝ÊÿŸÊ ⁄UÊ„Ê ŸÊÁª⁄UŸÊ ‹ÊÿÊ
(d) Á’‚Ê⁄UÊ ªÊfl‚Ê⁄UÁŸ πÊ◊ÊÁŸπÊÒ ‹ÊŸÊŸÒ ªÊ¡ÊÛÊÊÿ ◊ÊŸÊ
(e) Á’‚Ê⁄UÊ »Ò§◊Ê‹ ¡ÊŸÊÿπÒ ªÊ⁄U‹ÒÿÒ ŸÊ¡ÊflŸÊ ‹ÊÿÊ
ÕÊ⁄U Á»§ŸπÊÒ ‚Êÿπ” -
(A) (a), (c), (d) •Ê⁄UÊ (e) (B) (a) •Ê⁄UÊ (b)
(C) (c), (d) •Ê⁄UÊ (e) (D) (a), (c) •Ê⁄UÊ (d)
15. ◊ÊŸÁ‚∑§ M§¬ ‚ SflÊSâÿflÊŸ Á‡ÊˇÊ∑§ªáÊ ÁŸêŸÁ‹Áπà Á∑§Ÿ flÒÁ‡Êc≈˜Uÿ ∑§Ê ¬˝ŒÁ‡Ê¸Ã ∑§⁄Uà „Ò¥?
(a) ßã„Ê¥Ÿ •¬Ÿ ∑§Ê ◊ÊòÊ ◊ŸÊ’‹ ∑§Ê ÷Á‹÷Ê°Áà ¡ÊŸÃ „Ò¥–
(b) ßã„Ê¥Ÿ ŒÍ‚⁄UÊ¥ ∑§ ∑§fl‹ ŒÈ’¸‹ÃÊ ∑§Ê ÷Á‹÷Ê°Áà ¡ÊŸÃ „Ò¥–
(c) ßã„Ê¥Ÿ •¬ŸË ª‹ÃË ∑§Ê ‚ÈœÊ⁄UŸ ∑§ Á‹∞ ©¬Êÿ πÊ¡ ‹Ã „Ò¥–
(d) •¬Ÿ ∑§◊¸ ∑§Ê ‹∑§⁄U ‚ãÃÈc≈U ⁄U„à „Ò¥–
(e) ßã„Ê¥Ÿ •¬ŸÊ Áfl»§‹ÃÊ ∑§Ê ‚„¡ M§¬ ‚ ª˝„áÊ ∑§⁄U ‹Ã „Ò¥–
‡ÊÈh ©ûÊ⁄U ∑§Ê øÈÁŸ∞ªÊ —
(A) (a), (c), (d) •ÊÒ⁄U (e) (B) (a) •ÊÒ⁄U (b)
(C) (c), (d) •ÊÒ⁄U (e) (D) (a), (c) •ÊÒ⁄U (d)
15. Which of the following characteristics are exhibited by mentally healthy teachers ?
(a) They know well about their strengths only.
(b) They know well about others’ weaknesses only.
(c) They find means of correcting their own mistakes.
(d) They are satisfied with their job.
(e) They accept failure very easily.
Choose the correct option :
(A) (a), (c), (d) and (e) (B) (a) and (b)
(C) (c), (d) and (e) (D) (a), (c) and (d)
___________________________________________________________________________________________
16. t¡º¹ ëA¡à>ìi¡à "[®¡ì¹àW¡> šø[yû¡Ú๠"}Å >ÒÚ ?
(A) šøìÚà\> (B) ìšø¹oà (C) šøì¹àW¡A¡ (D) ¤}ÅK[t¡
16. ªÊ„ÊÿÁŸ ’’ ◊ÊŸ‚ÿÊ ªÊ‚Ê ŒÈ¥πÊ¥„ÊŸÊÿ ◊ÊflπÊÁãÕ (motivation process) ÁŸ ◊ÊŸ‚ ’Ê„ÊªÊ Ÿæ§Ê -
(A) Need (B) Drives (C) Incentives (D) Heredity
MPT-19/P-I/H 20
16. ÁŸêŸÁ‹Áπà ∑§ÊÒŸ-‚Ê •Á÷¬˝⁄UáÊ ¬˝Á∑˝§ÿÊ ∑§Ê •¥‡Ê Ÿ„Ë¥ „Ò?
(A) ¬˝ÿÊ¡Ÿ (B) ¬̋⁄UáÊÊ (C) ¬˝⁄UÊø
∑§ (D) fl¥‡ÊªÁÃ
16. Which of the following is not a part of motivation process ?
(A) Need (B) Drives (C) Incentives (D) Heredity
___________________________________________________________________________________________
17. Îõ\>ãÅãºt¡à¹ ‘Ñz¹t¡â«’ ëA¡àì> [¤A¡àÅ A¡[¹[Ạ?
(A) ëi¡Úº¹ (B) [l¡ö®¡à¹ (C) yû¡ (D) ¤ö¡ç W¡
MPT-19/P-I/H 21 P.T.O.
19. t¡ºt¡ [ƒÚà ëA¡à>ìi¡à/ëA¡à>ìA¡Òüi¡à l¡ü[v¡û¡ [ÅÇ¡¹ ¤õ[‡ý¡ "à¹ç¡ [¤A¡àŹ ëÛ¡yt¡ Ç¡‡ý¡ ?
(a) ¤õ[‡ý¡ìÚ ëA¡¯º í\[¯A¡ "à¹ç¡ íƒ[ÒA¡ š[¹¤t¢¡>A¡ ÎèW¡àÚ ; [A¡”ñ [¤A¡àìÅ ³à>[ÎA¡, Îà³à[\A¡ "à¹ç¡ "àì¯[KA¡ š[¹¯t¢¡>A¡
¤å\àÚ¡ú
(b) ¤õ[‡ý¡ Ñ‚[¯¹ ; [A¡”ñ [¤A¡àÅ &i¡à ‹à¹à¤à[ÒA¡ šø[yû¡Úà¡ú
(c) [¤A¡àŹ "[¤Òì> ¤õ[‡ý¡ Ò¤ ë>à¯à칡ú
(d) ¤õ[‡ý¡ "à¹ç¡ [¤A¡àÅ ëKàìi¡Òü \ã¯> \å[¹ íÒ =àìA¡¡ú
Ç¡‡ý¡ l¡üv¡¹ìi¡à ¤à[W¡ l¡ü[º*¯à :
(A) ëA¡¯º (a) (B) (a) "à¹ç (b)¡ (C) (a), (b) "à¹ç (d) (D) (b) "à¹ç (c)
19. >ãìW¡¹ ëƒ*Úà ëA¡à> l¡ü[v¡û¡P¡[º [ÅÇ¡¹ ¤õ[‡ý¡ &¤} [¤A¡àìŹ ëÛ¡ìy Ç¡‡ý¡ ?
(a) ¤õ[‡ý¡ ëA¡¤º í\[¤A¡ &¤} íƒ[ÒA¡ š[¹¤t¢¡>ìA¡ ë¤àc¡àÚ, [A¡”ñ [¤A¡àÅ ³à>[ÎA¡, Îà³à[\A¡ * "àì¤[KA¡ š[¹¤t¢¡>ìA¡
ë¤àc¡àÚ¡ú
(b) ¤õ[‡ý¡ Ñ‚[¤¹ ; [A¡”ñ [¤A¡àÅ &A¡ ‹à¹à¤à[ÒA¡ šø[yû¡Úà¡ú
(c) [¤A¡àÅ áàØl¡à ¤õ[‡ý¡ Òìt¡ šàì¹ >à¡ú
(d) ¤õ[‡ý¡ * [¤A¡àŠγKø \ã¤> ‹ì¹ Òìt¡ =àìA¡ ¡ú
Ç¡‡ý¡ l¡üv¡¹[i¡ 뤹 A¡¹ :
(A) ìA¡¤º (a) (B) (a) &¤} (b) (C) (a), (b) &¤} (d) (D) (b) &¤} (c)
19. ªÊ„ÊÿÁŸ ’’/’’»§Ê⁄U ’È¥ÁÕÿÊ πÈÁŒÿÊ ¡ÊҪʟÊÿ •Ê⁄UÊ ŒÊflªÊŸÊÿÁŸ Á’ÁÕæ§Êfl ÕÊ⁄U -
(a) ¡ÊҪʟÊÿÊ ¡Ò’ÊÁ⁄U •Ê⁄UÊ Œ„ÊÿÊÁ⁄U ‚Ê‹ÊÿŸÊÿπÒ‹” »§Ê⁄U◊ÊÿÊ, ŸÊÕÊÿ ŒÊflªÊŸÊÿÊ ªÊ‚Ê•ÊÁ⁄U, ‚◊Ê¡ÊÁ⁄U •Ê⁄UÊ •ÊflªÊÁ⁄U
‚Ê‹ÊÿŸÊÿπÊÒ »§Ê⁄U◊ÊÿÊ
(b) ¡ÊҪʟÊÿÊ ÕÊÁÕ⁄U ªÊŸÊ¥ •Ê⁄UÊ ŒÊflªÊŸÊÿÊ ‚ÊÁ‹ªÊÁ‚ŸÊ ÕÊŸÊÿ ◊ÊflπÊÁãÕ
(c) ¡ÊҪʟÊÿÊ ŒÊflªÊŸÊÿ ªÒÿÊ‹ÊÁ‚ŸÊ ¡ÊŸÊ „ÊÿÊ
(d) ¡ÊҪʟÊÿÊ •Ê⁄UÊ ŒÊflªÊŸÊÿÊ Á¡©ŸÊæÒ§ ¡ÊªÊÁ‚ŸÊ ÕÊÿÊ
ÕÊ⁄U Á»§ŸπÊÒ ‚Êÿπ” -
(A) (a) •Ê‹” (B) (a) •Ê⁄UUÊ (b) (C) (a), (b) •Ê⁄UÊ (d) (D) (b) •Ê⁄UÊ (c)
19. ŸËø ÁŒ∞ ª∞ ∑§ÊÒŸ-‚Ê/Á∑§Ÿ ©ÁÄÃÿÊ° Á‡Ê‡ÊÈ ∑§Ë flÎÁh •ÊÒ⁄U Áfl∑§Ê‚ ∑§ ˇÊòÊ ◊¥ ‡ÊÈh „Ò/„Ò¥?
(a) flÎÁh ‚ ∑§fl‹ ¡ÒÁfl∑§ •ÊÒ⁄U ŒÒÁ„∑§ ¬Á⁄UfløŸ ‚ ‚ê’㜠⁄Uπà „Ò¥, Á∑§ãÃÈ Áfl∑§Ê‚ ‚ ◊ÊŸÁ‚∑§, ‚Ê◊ÊÁ¡∑§ •ÊÒ⁄U •ÊflÁª∑§
¬Á⁄UfløŸ ∑§Ê ◊ÊŸÃ „Ò¥–
(b) flÎÁh SÕÁfl⁄U Á∑§ãÃÈ Áfl∑§Ê‚ ∞∑§ •Áfl⁄UÊ◊ ¬˝Á∑˝§ÿÊ „Ò–
(c) Áfl∑§Ê‚ ∑§ Á’ŸÊ flÎÁh Ÿ„Ë¥ „Ê ‚∑§ÃË–
(d) flÎÁh •ÊÒ⁄U Áfl∑§Ê‚ ‚◊ª˝ ¡ËflŸ ÷⁄U ø‹ÃÊ „Ò–
‡ÊÈh ©ûÊ⁄U ∑§Ê …Í°U…∏ ÁŸ∑§ÊÁ‹∞ªÊ —
(A) ∑§fl‹ (a) (B) (a) •ÊÒ⁄U (b) (C) (a), (b) •ÊÒ⁄U (d) (D) (b) •ÊÒ⁄U (c)
MPT-19/P-I/H 22
19. Which of the following statements on the concept of growth and development of a child
is/are correct ?
(a) Growth refers to only biological and physical changes but development refers to mental, social and
emotional changes.
(b) Growth is static but development is a continuous process.
(c) Growth can’t be taken place without development.
(d) Growth and development are taken place throughout the life.
Find the correct answer :
(A) Only (a) (B) (a) and (b) (C) (a), (b) and (d) (D) (b) and (c)
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 23 P.T.O.
21. ³àWô¡º’¹ "[®¡ì¹àW¡>¹ t¡w³ìt¡, t¡ºt¡ [ƒÚàì¤à¹¹ [®¡t¡¹t¡ ‘‘šøìÚà\>’’ γèÒ¹ Ç¡‡ý¡ yû¡³ ëA¡à>ìi¡à ?
(A) [>¹àšv¡à\[>t¡ šøìÚà\> → ³¹³ "à¹ç¡ ëÑ•Ò\[>t¡ šøìÚà\> → í\[¯A¡t¡à\[>t¡ šøìÚà\> → Ζµà>\[>t¡ šøìÚà\>
→ "àu[¤A¡àÅ\[>t šøìÚà\>
(B) í\[¯A¡t¡à\[>t¡ šøìÚà\> → [>¹àšv¡à\[>t¡ šøìÚà\> → ³¹³ "à¹ç¡ ëÑ•Ò\[>t¡ šøìÚà\> → Ζµà>\[>t¡ šøìÚà\>
→ "àu[¤A¡àÅ\[>t šøìÚà\>
(C) í\[¯A¡t¡à\[>t¡ šøìÚà\> → ³¹³ "à¹ç¡ ëÑ•Ò\[>t¡ šøìÚà\> → [>¹àšv¡à\[>t¡ šøìÚà\> → "àu[¤A¡àÅ\[>t
šøìÚà\> → Ζµà>\[>t¡ šøìÚà\>
(D) ³¹³ "à¹ç¡ ëÑ•Ò\[>t¡ šøìÚà\> → [>¹àšv¡à\[>t¡ šøìÚà\> → Ζµà>\[>t¡ šøìÚà\>→ í\[¯A¡t¡à\[>t¡ šøìÚà\>
→ "àu[¤A¡àÅ\[>t šøìÚà\>
21. ³àκì\¹ ëšø¹o๠t¡w ³ìt¡, [>ìW¡¹ ëƒ*Úà ‘šøìÚà\>’ γèìÒ¹ Ç¡‡ý¡ yû¡³ ëA¡à>[i¡ ?
(A) [>¹àšv¡à\[>t¡ šøìÚà\> → ®¡àº¤àÎà &¤} ëÑ•Ò\[>t¡ šøìÚà\> → í\[¤A¡t¡à\[>t¡ šøìÚà\> → δ¶à>\[>t¡
šøìÚà\> → "àu[¤A¡àÅ\[>t¡ šøìÚà\>¡
(B) í\[¤A¡t¡à\[>t¡ šøìÚà\> → [>¹àšv¡à\[>t¡ šøìÚà\> → ®¡àº¤àÎà &¤} ëÑ•Ò\[>t¡ šøìÚà\> → δ¶à>\[>t¡
šøìÚà\> → "àu[¤A¡àÅ\[>t¡ šøìÚà\>¡
(C) í\[¤A¡t¡à\[>t¡ šøìÚà\> → ®¡àº¤àÎà &¤} ëÑ•Ò\[>t¡ šøìÚà\> → [>¹àšv¡à\[>t¡ šøìÚà\> →
"àu[¤A¡àÅ\[>t¡ šøìÚà\> → δ¶à>\[>t¡ šøìÚà\>¡
(D) ®¡àº¤àÎà &¤} ëÑ•Ò\[>t¡ šøìÚà\> → [>¹àšv¡à\[>t¡ šøìÚà\> → δ¶à>\[>t¡ šøìÚà\> → í\[¤A¡t¡à\[>t¡
šøìÚà\> → "àu[¤A¡àÅ\[>t¡ šøìÚà\>¡
21. Maslow ÁŸ theory of motivation ’ÊÁŒÿÒ ªÊ„ÊÿÁŸ ’’ “needs” ÁŸ ÕÊ⁄U »§ÊÁ⁄U -
(A) Safety needs → Love and belongingness needs → Physiological needs → Esteem needs →
Self-actualization needs
(B) Physiological needs → Safety needs → Love and belongingness needs → Esteem needs →
Self-actualization needs
(C) Physiological needs → Love and belongingness needs → Safety needs → Self-actualization needs
→ Esteem needs
(D) Love and belongingness needs → Safety needs → Esteem needs → Physiological needs →
Self-actualization needs
21. ◊Ò‚‹Ê •Á÷¬˝⁄UáÊ Ãûfl ∑§ •ŸÈ‚Ê⁄U, ŸËø ÁŒ∞ ª∞ “¬˝ÿÊ¡Ÿ” ‚◊Í„ ∑§Ê ‡ÊÈh ∑˝§◊ ∑§ÊÒŸ-‚Ê „Ò?
(A) ‚È⁄UˇÊÊà◊∑§ ¬˝ÿÊ¡Ÿ → åÿÊ⁄U •ÊÒ⁄U SŸ„Êà◊∑§ ¬˝ÿÊ¡Ÿ → ¡ÒÁfl∑§ÃÊà◊∑§ ¬˝ÿÊ¡Ÿ → ‚ê◊ÊŸ¡Ÿ∑§ ¬˝ÿÊ¡Ÿ →
•Êà◊Áfl∑§Ê‚Êà◊∑§ ¬˝ÿÊ¡Ÿ
(B) ¡ÒÁfl∑§ÃÊà◊∑§ ¬˝ÿÊ¡Ÿ → ‚È⁄UˇÊÊà◊∑§ ¬˝ÿÊ¡Ÿ → åÿÊ⁄U •ÊÒ⁄U SŸ„Êà◊∑§ ¬˝ÿÊ¡Ÿ → ‚ê◊ÊŸ¡Ÿ∑§ ¬˝ÿÊ¡Ÿ →
•Êà◊Áfl∑§Ê‚Êà◊∑§ ¬˝ÿÊ¡Ÿ
(C) ¡ÒÁfl∑§ÃÊà◊∑§ ¬˝ÿÊ¡Ÿ → åÿÊ⁄U •ÊÒ⁄U SŸ„Êà◊∑§ ¬˝ÿÊ¡Ÿ → ‚È⁄UˇÊÊà◊∑§ ¬˝ÿÊ¡Ÿ → •Êà◊Áfl∑§Ê‚Êà◊∑§ ¬˝ÿÊ¡Ÿ →
‚ê◊ÊŸ¡Ÿ∑§ ¬˝ÿÊ¡Ÿ
(D) åÿÊ⁄U •ÊÒ⁄U SŸ„Êà◊∑§ ¬˝ÿÊ¡Ÿ → ‚È⁄UˇÊÊà◊∑§ ¬˝ÿÊ¡Ÿ → ‚ê◊ÊŸ¡Ÿ∑§ ¬˝ÿÊ¡Ÿ → ¡ÒÁfl∑§ÃÊà◊∑§ ¬˝ÿÊ¡Ÿ →
•Êà◊Áfl∑§Ê‚Êà◊∑§ ¬˝ÿÊ¡Ÿ
MPT-19/P-I/H 24
21. Which of the following is correct sequence of “needs” according to Maslow’s theory of motivation ?
(A) Safety needs → Love and belongingness needs → Physiological needs → Esteem needs → Self-
actualization needs
(B) Physiological needs → Safety needs → Love and belongingness needs → Esteem needs → Self-
actualization needs
(C) Physiological needs → Love and belongingness needs → Safety needs→ Self-actualization needs
→ Esteem needs
(D) Love and belongingness needs → Safety needs → Esteem needs → Physiological needs → Self-
actualization needs
___________________________________________________________________________________________
22. t¡º¹ ëA¡à>\> ¤¸[v¡û¡ìÚ Îõ\>ãÅãºt¡à¹ š[¹³àš>¹ ¤àì¤ Îõ\>ãÅãºt¡à¹ l¡üšàƒà>γèÒ¹ š[¹³àš>¹ *š¹t¡ šø=ì³ P¡¹ç¡â«
[ƒ[Ạ?
(A) ë³A¡ì>Òüº (B) i¡ì¹X (C) =àÊ¡¢> (D) ìA¡–i¡
22. >ãìW¡¹ ëA¡à> ¤¸[v¡û¡ Îõ\>Åãºt¡à¹ š[¹³àìš¹ \>¸ Îõ\>Åãºt¡à¹ l¡üšàƒà>γèìÒ¹ š[¹³àìš¹ l¡üšì¹ šø=³ P¡¹ç¡â«
[ƒìÚ[áìº> ?
(A) ë³A¡ì>Òüº (B) i¡ì¹X (C) =àС¢> (D) ìA¡–i¡
22. ªÊ„ÊÿÁŸ ‚Ê⁄U ‚È’Èæ§Ê ‚Ê⁄UÁ¡‹ÈÁŸ Á’’Ê¥ÁŸ ÕÊπÊÿ ‚Ê⁄UÁ¡‹ÈÁŸ ªÈÁŒ ◊ÈflÊ»§Ê⁄UÁŸ Á’’Ê¥ ‚ÈŸÊÿÁŸ ‚ÊÿÊfl ÁªÁ’ÿÒ ªÊŸÊ¥ÁÕ „ʌʥ◊ÊŸ -
(A) McNeil (B) Torence (C) Thurston (D) Kent
22. ÁŸêŸÁ‹Áπà ∑§ÊÒŸ √ÿÁÄà Ÿ ‚ΡŸÊà◊∑§ÃÊ (Creativity) ∑§Ê ¬Á⁄U◊ʬŸ ∑§ Á‹∞ ‚ΡŸÊà◊∑§ÃÊ ∑§ ©¬ÊŒÊŸ ‚◊Í„ ∑§ ¬Á⁄U◊ʬŸ ¬⁄U
‚fl¸¬˝Õ◊ ◊„ûfl ¬˝ŒÊŸ Á∑§ÿÊ ÕÊ?
(A) ◊∑§Ÿß‹ (B) ≈UÊ⁄Uã‚ (C) ÕÊS≈UȨ̂Ÿ (D) ∑§ã≈U
22. Who was the first person to emphasise that creativity should be measured by measuring its elements ?
(A) McNeil (B) Torence (C) Thurston (D) Kent
___________________________________________________________________________________________
23. »§Ê⁄UÊ¥ŸÊÿÊfl ‚Ê¥ª˝Ê¥ÁÕ πÊ‹Ê◊ŸÊÿ Á’ÁÕæ§Êfl ªÊ„ÊÿÁŸ ’’ πÊ◊ÊÁŸπÊÒ ◊ÊflŸÊÿ ¡ÊÿÊ -
(A) ÕÊ⁄U •ÊπÈÕÊßÿÊÁ⁄U ‚Ê‹ÊÿŸÊÿπÊÒ ’πflÁÕŸÊÿ (B) •Ê⁄U¡ÊÕÊfl ‚È◊ÊãÕÊß •ÊŒ’ ‚ÊÿπŸÊÿ
(C) »§Ê⁄UÊ¥ŸÊÿÁŸ •ÊŒ’ •Ê⁄UÊ πÊÁãÕπÊÒ ‚Ê‹ÊÿŸÊÿ (D) ‚Ê‹Ê¥ÕÊßÿÊÁ⁄U ÕÊ¥ÁππÊÒ ‚ÊÿπŸÊÿ
MPT-19/P-I/H 25 P.T.O.
23. Á‡ÊˇÊáÊ ∑§Ê ‚Á∑˝§ÿûÊ⁄U SÃ⁄U ◊¥ ÁŸêŸÁ‹Áπà ∑§ÊÒŸ-‚Ê ∑§Êÿ¸ Ÿ„Ë¥ Á∑§ÿÊ ¡ÊÃÊ?
(A) ¬˝∑Χà •Êø⁄UáÊ◊Í‹∑§ ¬Á⁄UfløŸ ∑§Ê √ÿÊÅÿÊ∑§⁄UáÊ (B) ©¬ÿÈÄà ◊ÍÀÿÊ¥∑§Ÿ ∑§Ê ∑§Ê҇ʋ ÁŸflʸøŸ
(C) Á‡ÊˇÊáÊ ∑§Ê ∑§Ê҇ʋ •ÊÒ⁄U ¬¥Õ ∑§Ê ¬Á⁄UfløŸ (D) ‡ÊÒÁˇÊ∑§ ©g‡ÿ ∑§Ê ÁŸœÊ¸⁄UáÊ
23. Which of the following is not carried out in Post-Active Phase of Teaching ?
(A) Defining the real behavioural change
(B) Selection of appropriate evaluation techniques
(C) Changing the techniques and strategies of teaching
(D) Setting of educational objectives
___________________________________________________________________________________________
24. [ÅÛ¡o¹ ¤v¡ûõ¡t¡à šøƒà> š‡ý¡[t¡ :
(A) [ÅÛ¡A¡ ëA¡[–ƒøA¡ (B) áày-áàyã ëA¡[–ƒøA¡
(C) ³ì>à[¤`¡à> [®¡[v¡A¡ (D) š[¹ì¤Å ëA¡[–ƒøA¡
25. ‹ã¹K[t¡¹ [ÅÛ¡à=¢ã¹ ëÅøoãA¡ìÛ¡, [¤³èt¢¡ ‹à¹oàP¡ìºà ³èt¢¡ A¡¹à¹ \>¸, [ÅÛ¡ìA¡¹ \>¸ Τì=ìA¡ ®¡àº š‡ý¡[t¡[i¡ Òº :
(A) ¤v¡ûõ¡t¡à š‡ý¡[t¡ (B) "àìºàW¡>à š‡ý¡[t¡
(C) KõÒA¡³¢ š‡ý¡[t¡ (D) šøƒÅ¢> š‡ý¡[t¡
MPT-19/P-I/H 26
25. Abstract ‚ÊãŒÊ¥ÁÕπÊÒ concrete ◊„⁄UÊfl „ÊŸÊ ‹Ê‚Ò ‚Ê‹Ê¥ª˝Ê ÕÊπÊ πÕÊÿÊfl ‚Ê‚ »§Ê⁄UÊ¥ÁªÁ⁄UÁŸ ‚Ê’Á‚Ÿ •ÊŒ’ÊŸÊ ¡Ê’Êÿ -
(A) Lecture method (Á’’È¥ÁÕ •ÊŒ’)
(B) Discussion method (‚Êfl⁄UÊÿ •ÊŒ’)
(C) Home Assignment method (ŸÁŸ „Ê’Ê „ÊŸÊÿ •ÊŒ’)
(D) Demonstration method (ÁŒÁãջȥ§ •ÊŒ’)
25. œË⁄U ªÁà ∑§Ê ¿UÊòÊ ∑§Ê o˝áÊË ∑§ˇÊÊ ◊¥, Áfl◊Íø œÊ⁄UáÊÊ•Ê¥ ∑§Ê ◊Íø ∑§⁄UŸ ∑§ Á‹∞, Á‡ÊˇÊ∑§Ê¥ ∑§ Á‹∞ ‚’‚ •Áœ∑§ ©ûÊ◊ ¬hÁà „Ò —
(A) √ÿÊÅÿÊŸ ¬hÁÃ (B) •Ê‹ÊøŸÊ ¬hÁÃ
(C) ªÎ„∑§◊¸ ¬hÁà (D) ¬˝Œ‡Ê¸Ÿ ¬hÁÃ
25. To concretise the abstract concepts in a slow learners’ classroom the best method for a teacher is :
(A) Lecture method (B) Discussion method
(C) Home Assignment method (D) Demonstration method
___________________________________________________________________________________________
26. [ÅÛ¡A¡ [ÒW¡àìš, "š¹à‹šø¯o [ÅÇ¡ÎA¡ºA¡ "[®¡ì¹àW¡>¹ ¤àì¤ t¡ºt¡ [ƒÚàì¤à¹¹ ëA¡à>ìi¡à "ài¡àÒüt¡îA¡ ®¡àº l¡üšàÚ ?
(A) [¤ƒ¸àºÚt¡ ëJºà‹èºà¹ ¤àì¤ š™¢¸àœ¡ Îåì™àK šøƒà> A¡¹à¡ú
(B) ìt¡*òìºàA¡A¡ "t¡¸à[‹A¡ Ѭà‹ã>t¡à šøƒà> A¡[¹¤ ºàìK¡ú
(C) ìA¡àì>à [¤ìÅÈ ¤¸¯Ñ‚à ë>àìºà¯àîA¡ &[¹ [ƒ¤ ºàìK¡ú
(D) ìÅøoãt¡ "t¡¸à[‹A¡ [¤ƒ¸àÚt¡[>A¡ ëÒòW¡à [ƒ¤ ºàìK¡ú
26. [ÅÛ¡A¡ [ÒÎàì¤ "š¹à‹šø¤o [Åǡ샹ìA¡ l¡ü;ÎàÒ ëƒ*Ú๠\>¸ [>ìW¡ ëƒ*Úà ëA¡à>[i¡ Τì=ìA¡ ®¡àº l¡üšàÚ ?
(A) [¤ƒ¸àºìÚ ëJºà‹èºà¹ \>¸ š™¢àœ¡ Îåì™àK šøƒà> A¡¹à¡ú
(B) t¡à샹ìA¡ "t¡¸[‹A¡ Ѭà‹ã>t¡à šøƒà> A¡¹ìt¡ Ò줡ú
(C) ìA¡àì>à [¤ìÅÈ ¤¸¤Ñ‚à >à [>ìÚ ëáìØl¡ [ƒìt¡ Ò줡ú
(D) ìÅøoãìt¡ šØl¡àÇ¡>๠[¤ÈìÚ "t¡¸[‹A¡ W¡àš [ƒìt¡ Ò줡ú
26. »§Ê⁄UÊ¥ÁªÁ⁄U ◊„⁄ÒU ŒÊÿ π‹Ê◊ŸÊÿ πÈÁŒÿÊ»§Ê⁄UπÊÒ ªÊ‚Ê Œ¥ÈπÊ¥„ÊŸÊÿÁŸ ªÊ„ÊÿÁŸ ’’ ◊ÊŸ‚ÿÊ ‚Ê’Á‚Ÿ ⁄UÊ„Ê -
(A) »§⁄UÊÿ‚ÊÁ‹ÿÊfl ª‹ŸÊÿÁŸ ÕÊ¡Ê‚ πÊ’È „ÊŸÊÿ
(B) ŸÊ¥ªÊÒÁŸ ’Ê⁄UÊ Á’‚Ê⁄UŸÊ ©ŒÊ¥Ád „ÊŸÊÿ
(C) ¡’Ê ¡⁄UπÊ ⁄UÊ„Ê ‹ÊÿÊ‹Ê’Ê Á’‚Ê⁄UπÊÒ ∞¥ªÊ⁄U ŸÊ „ÊŸÊ¥ªÊÒ
(D) ÕÊπÊ•Êfl ‚Ê‹Ê¥ÕÊßÁŸ »§Ê⁄U‚ ’Ê⁄UUÊ ¡⁄U „ÊŸÊ¥ªÊÒ
26. Á‡ÊˇÊ∑§ ∑§ M§¬ ◊¥ •¬⁄UÊœ¬˝fláÊ Á‡Ê‡ÊÈ•Ê¥ ∑§Ê •Á÷¬˝⁄UáÊ ∑§ Á‹∞ ÁŸêŸÁ‹Áπà ∑§ÊÒŸ-‚Ê ‚’‚ •Áœ∑§ ©ûÊ◊ ©¬Êÿ „Ò?
(A) ÁfllÊ‹ÿ ◊¥ π‹∑ͧŒ ∑§ Á‹∞ ¬ÿʸåà ‚ÈÁflœÊ ¬˝ŒÊŸ ∑§⁄UŸÊ–
(B) ߟ∑§Ê •àÿÁœ∑§ Sflʜ˟ÃÊ ¬˝ŒÊŸ ∑§⁄UŸÊ øÊÁ„∞–
(C) ∑§Ê߸ Áfl‡Ê· √ÿflSÕÊ Ÿ„Ë¥ ‹∑§⁄U ¿UÊ«∏ ŒŸÊ øÊÁ„∞–
(D) üÊáÊË ◊¥ •àÿÁœ∑§ ‡ÊÒÁˇÊ∑§ Œ’Êfl «∏Ê‹ŸÊ øÊÁ„∞–
MPT-19/P-I/H 27 P.T.O.
26. As a teacher, which of the following is the best way to motivate delinquent children ?
(A) Enough opportunity for games and sports should be provided in school
(B) Excess freedom should be provided to them
(C) They should be left without any treatment
(D) Excess academic pressure should be given in the class
___________________________________________________________________________________________
27. [ÅÛ¡o¹ šøA¡¿ š‡ý¡[t¡t¡ [ÅÛ¡A¡¹ ®è¡[³A¡à :
(A) [ÅÛ¡à=¢ãt¡îA¡ Î[yû¡Ú (B) γθ๠γà‹à> A¡ì¹àt¡à
(C) ¤Þêå¡, ƒàÅ¢[>A¡ "à¹ç¡ [>샢ÅA¡ (D) A¡tõ¡¢ ⫳º
è A¡
27. [Åۡ๠šøA¡¿ š‡ý¡[t¡ìt¡ [ÅÛ¡ìA¡¹ ®è¡[³A¡à :
(A) [ÅÛ¡à=¢ã¹ ë=ìA¡ Î[yû¡Ú (B) γθà γà‹à> A¡¹à
(C) ¤Þêå, ƒàÅ¢[>A¡ &¤} [>샢ÅA¡ (D) A¡tõ¢¡â«³èºA¡
27. Á’ÕÊ¥Áπ •ÊŒ’ (Project Method) •Êfl »§Ê⁄UÊ¥ÁªÁ⁄UÁŸ »§Ê⁄UÊ¥ŸÊÿÁŸ Á’„Ê◊ÊÿÊ ¡Ê’Êÿ -
(A) »§⁄UÊÿ‚Ê»§Ê⁄UÁŸ∫Èß ‚Ê¥ª˝Ê¥Á‚Ÿ (B) ¡¥ŸÊ ’ÊdÊ¥ª˝Ê
(C) ‹ÊªÊ, ‚ÊãÕÊÒÁªÁ⁄UU •Ê⁄UÊ ŒÒŒŸÁªÁ⁄U (D) Á’ªÊ◊ÊÁªÁ⁄U (Authoritative)
28. >ãìW¡¹ ëƒ*Úà t¡à[ºA¡à ë=ìA¡ ¤[Ò³å¢Jã ¤¸[v¡û¡ì⫹ í¤[ÅÊ¡¸P¡[º 뤹 A¡¹ :
(a) Îà³à[\A¡®¡àì¤ ë¤[Å Î[yû¡Ú &¤} Î}줃>Å㺡ú
(b) Τ¢ƒà [W¡”zà³N— "¤Ñ‚àÚ =àA¡à¡ú
(c) ƒºKt¡ [yû¡Ú๠ë=ìA¡ "àu[yû¡Úàìt¡ ë¤[Å P¡¹ç¡â« ëƒ*Úà¡ú
(d) >³>ãÚ ƒõ[Ê¡®¡[U &¤} ¤Þêå¡â«Î庮¡ šøAõ¡[t¡¡ú
(e) "àì¤[KA¡ γθà ë=ìA¡ ³åv¡û¡¡ú
Ç¡‡ý¡ l¡üv¡¹P¡[º ìºJ :
(A) ìA¡¤º (b) &¤} (c) (B) ìA¡¤º (a), (c) &¤} (e)
(C) ìA¡¤º (a), (d) &¤} (e) (D) ìA¡¤º (a), (c), (d) &¤} (e)
MPT-19/P-I/H 28
28. ªÊ„ÊÿÊfl „ÊŸÊÿ »§ÊÁ⁄U‹ÊßÁŸ»˝§Êÿ ‚Ê‚ Extrovert personality ÁŸ •ÊπÈÕÊßπÊÒ ‚Êÿπ” —
(a) Socially very active and sensitive.
(b) Always found busy in thinking.
(c) Emphasis on individual work rather than group work.
(d) Flexible outlook and friendly in nature.
(e) Free from emotional problems.
ÕÊ⁄U Á»§ŸπÊÒ ‚Êÿπ” -
(A) (b) •Ê⁄UÊ (c) •Ê‹” (B) (a), (c) •Ê⁄UÊ (e) •Ê‹”
(C) (a), (d) •Ê⁄UÊ (e) •Ê‹” (D) (a), (c), (d) •Ê⁄UÊ (e) •Ê‹”
28. ÁŸêŸÁ‹Áπà ‚ÍøË ‚ ’Á„◊ȸπË √ÿÁÄÃàfl ∑§Ê Áfl‡Ê·ÃÊ ‚◊Í„ ∑§Ê øÈŸ ‹ËÁ¡∞ªÊ —
(a) ‚Ê◊ÊÁ¡∑§ M§¬ ‚ •Áœ∑§ ‚Á∑˝§ÿ •ÊÒ⁄U ‚¥flŒË–
(b) „◊‡ÊÊ ÁøãÃÊ◊ÇŸ •flSÕÊ ◊¥ ⁄U„ÃÊ „Ò–
(c) ‚Ê◊ÍÁ„∑§ Á∑˝§ÿÊ ‚ ÷Ë •Êà◊Á∑˝§ÿÊ ◊¥ •Áœ∑§ ªÈL§àfl ŒÃÊ „Ò–
(d) Ÿ◊ŸËÿ ŒÎÁc≈U÷¥ªË •ÊÒ⁄U ◊ÒÁòʬÍáʸ ¬˝∑ΧÁà ∑§Ê–
(e) •ÊflÁª∑§ ‚◊SÿÊ ‚ ◊ÈÄà „Ê∑§⁄U ⁄U„ÃÊ „Ò–
‡ÊÈh Áfl∑§À¬ ∑§Ê øÈÁŸ∞ªÊ —
(A) ◊ÊòÊ (b) •ÊÒ⁄U (c) (B) ◊ÊòÊ (a), (c) •ÊÒ⁄U (e)
(C) ◊ÊòÊ (a), (d) •ÊÒ⁄U (e) (D) ◊ÊòÊ (a), (c), (d) •ÊÒ⁄U (e)
28. Identify the characteristics of an extrovert personality from the list given below :
(a) Socially very active and sensitive.
(b) Always found busy in thinking.
(c) Emphasis on individual work rather than group work.
(d) Flexible outlook and friendly in nature.
(e) Free from emotional problems.
Choose the correct option :
(A) (b) and (c) only (B) (a), (c) and (e) only
(C) (a), (d) and (e) only (D) (a), (c), (d) and (e) only
___________________________________________________________________________________________
29. t¡º¹ ëA¡à>ìi¡à¹ ¤àì¤ ó¡ºšøÎè [ÅÛ¡àƒà> ÒÚ ?
(A) [ÅÛ¡A¡¹ Îà‹åt¡à "à¹ç¡ A¡t¢¡¤¸[>Ë¡à (B) [ÅÛ¡A¡¹ [¤ÈÚ¤Ññ¹ `¡à>
(C) [ÅÛ¡àƒà>t¡ [ÅÛ¡A¡¹ [>Ú³à>å¤[t¢¡t¡à (D) [ÅÛ¡A¡¹ ‡à¹à l¡üì„Ÿ[®¡[v¡A¡ šàk¡ƒà>
29. >ãìW¡¹ ëA¡à>[i¡¹ ‡à¹à 󡺚øÎè [ÅÛ¡àƒà> ÒÚ ?
(A) [ÅÛ¡ìA¡¹ Îà‹åt¡à &¤} A¡t¢¡¤¸[>Ë¡à (B) [ÅÛ¡ìA¡¹ [¤ÈÚ¤Ññ¹ `¡à>
(C) [ÅÛ¡àƒàì> [ÅÛ¡ìA¡¹ [>Ú³à>å¤[t¢¡t¡à (D) [ÅÛ¡ìA¡¹ ‡à¹à l¡üì„Ÿ[®¡[v¡A¡ šàk¡ƒà>
29. ªÊ„Ê◊ ªÊŸÊ¥ »§Ê⁄UÊ¥ŸÊÿÊ ¡Ê’Êÿ ◊ÊŸ‚ -
(A) »§Ê⁄UÊ¥ÁªÁ⁄UÁŸ ‚ÊœÈÁÕ •Ê⁄UÊ πÊ◊ÊÁŸÿÊfl ŸÊ¥ÕÊ’ŸÊÿ
(B) »§Ê⁄UÊ¥ÁªÁ⁄UÁŸ •ÊÿŒÊÁŸ ‚ÊÿÊfl ÁªÿÊŸ
(C) »§Ê⁄UÊ¥ŸÊÿÊfl »§Ê⁄UÊ¥ÁªÁ⁄UÿÊ πÊÁãÕ ªÊŸÊ¥ ¡ÊŸÊÿ
(D) ÕÊ¥Áπ ªÊŸÊ¥ »§Ê⁄UÊ¥ÁªÁ⁄UÁŸ »§Ê⁄UÊ¥ŸÊÿ
MPT-19/P-I/H 29 P.T.O.
29. ÁŸêŸÁ‹Áπà ◊¥ ‚ ∑§ÊÒŸ-‚Ê ‚Ê»§Àÿ◊¥Á«Uà Á‡ÊˇÊʌʟ „Ò?
(A) Á‡ÊˇÊ∑§Ê¥ ∑§Ë ‚ÊœÈÃÊ •ÊÒ⁄U ∑§ûʸ√ÿÁŸc∆UÊ– (B) Á‡ÊˇÊ∑§Ê¥ ∑§Ê Áfl·ÿflSÃÈ ∑§Ê ôÊÊŸ–
(C) Á‡ÊˇÊʌʟ ◊¥ Á‡ÊˇÊ∑§Ê¥ ∑§Ê ‚È√ÿflÁSÕà „ÊŸÊ– (D) Á‡ÊˇÊ∑§Ê¥ ∑§ mÊ⁄UÊ ©g‡ÿœ◊˸ ¬Ê∆UŒÊŸ ∑§⁄UŸÊ–
29. Effective Teaching is a result of :
(A) Teacher’s honesty and commitment (B) Teacher’s knowledge on content
(C) Teacher’s regularity in teaching (D) Objective based teaching by teachers
___________________________________________________________________________________________
30. [šÚàì\¹ [¤A¡àŹ t¡w³ìt¡, t¡º¹ ëA¡à>ìi¡à šø`¡à>àuA¡ [¤A¡àŹ Ñz¹Î³èÒ¹ Ç¡‡ý¡ š™¢¸àÚyû¡³ ?
(A) Î}줃ã Îe¡àº>¹ š™¢¸àÚ → šøàA¡ Î}`¡àuA¡ š™¢¸àÚ → ³èt¢¡ Î}[yû¡ÚàuA¡ š™¢¸àÚ → [¤[‹¤; Î}[yû¡ÚàuA¡ š™¢¸àÚ¡
(B) šøàA¡ Î}`¡àuA¡ š™¢¸àÚ → Î}줃ã Îe¡àº>¹ š™¢¸àÚ → ³èt¢¡ Î}[yû¡ÚàuA¡ š™¢¸àÚ → [¤[‹¤; Î}[yû¡ÚàuA¡ š™¢¸àÚ¡
(C) [¤[‹¤; Î}[yû¡ÚàuA¡ š™¢¸àÚ → ³èt¢¡ Î}[yû¡ÚàuA¡ š™¢¸àÚ → šøàA¡ Î}`¡àuA¡ š™¢¸àÚ → Î}줃ã Îe¡àº>¹ š™¢¸àÚ
(D) Î}줃ã Îe¡àº>¹ š™¢¸àÚ → šøàA¡ Î}`¡àuA¡ š™¢¸àÚ → [¤[‹¤; Î}[yû¡ÚàuA¡ š™¢¸àÚ → ³èt¢¡ Î}[yû¡ÚàuA¡ š™¢¸àÚ
30. [šÚàì\i¡ [¤A¡àìŹ t¡w ³ìt , [>ìW¡¹ ëA¡à>[i¡ šø`¡à>àuA¡ [¤A¡àìŹ Ñz¹Î³èìÒ¹ Ç¡‡ý¡ š™¢àÚyû¡³ ?
(A) Î}줃ã Îe¡àºì>¹ š™¢àÚ → šøàA¡ Î}`¡àuA¡ š™¢àÚ → ³èt¢¡ Î}[yû¡ÚàuA¡ š™¢àÚ → [¤[‹¤; Î}[yû¡ÚàuA¡ š™¢àÚ¡
(B) šøàA¡ Î}`¡àuA¡ š™¢àÚ → Î}줃ã Îe¡àºì>¹ š™¢àÚ → ³èt¢¡ Î}[yû¡ÚàuA¡ š™¢àÚ → [¤[‹¤; Î}[yû¡ÚàuA¡ š™¢àÚ¡
(C) [¤[‹¤; Î}[yû¡ÚàuA¡ š™¢àÚ → ³èt¢¡ Î}[yû¡ÚàuA¡ š™¢àÚ → šøàA¡ Î}`¡àuA¡ š™¢àÚ → Î}줃ã Îe¡àºì>¹ š™¢àÚ
(D) Î}줃ã Îe¡àºì>¹ š™¢àÚ → šøàA¡ Î}`¡àuA¡ š™¢àÚ → [¤[‹¤; Î}[yû¡ÚàuA¡ š™¢àÚ → ³èt¢¡ Î}[yû¡ÚàuA¡ š™¢àÚ
30. Á¬ÿÊ¡∆UÁŸ ’È¥»§Ê⁄UÁÕ ’ÊÁŒÿÒ ªÊ„ÊÿÁŸ ’’ ÕÊπÊ »§ÊÁ⁄UÿÊ ◊‹◊ÊÁ⁄U ŒÊflªÊŸÊÿ ÁŸ ÕÊ⁄U »§ÊÁ⁄U -
(A) Sensorimotor stage → Preoperational stage → Concrete operational stage → Formal operational
stage
(B) Preoperational stage → Sensorimotor stage → Concrete operational stage → Formal operational
stage
(C) Formal operational stage → Concrete operational stage → Preoperational stage → Sensorimotor
stage
(D) Sensorimotor stage → Preoperational stage → Formal operational stage → Concrete operational
stage
30. Á¬ÿÊ¡ ∑§Ê Áfl∑§Ê‚ ∑§Ê Ãàfl ∑§ •ŸÈ‚Ê⁄U, ÁŸêŸÁ‹Áπà ∑§ÊÒŸ-‚Ê ¬˝ôÊÊŸÊà◊∑§ Áfl∑§Ê‚ ∑§Ê SÃ⁄U ‚◊Í„ ‡ÊÈh ¬ÿʸÿ∑˝§◊ „Ò?
(A) ‚¥flŒË ‚¥øÊ‹Ÿ ∑§Ê ¬ÿʸÿ → ¬˝Ê∑§ ‚¥ôÊÊà◊∑§ ¬ÿʸÿ → ◊Íø ‚¥Á∑˝§ÿÊà◊∑§ ¬ÿʸÿ → ÁflÁœflà ‚¥Á∑˝§ÿÊà◊∑§ ¬ÿʸÿ
(B) ¬˝Ê∑§ ‚¥ôÊÊà◊∑§ ¬ÿʸÿ → ‚¥flŒË ‚¥øÊ‹Ÿ ∑§Ê ¬ÿʸÿ → ◊Íø ‚¥Á∑˝§ÿÊà◊∑§ ¬ÿʸÿ → ÁflÁœflà ‚¥Á∑˝§ÿÊà◊∑§ ¬ÿʸÿ
(C) ÁflÁœflà ‚¥Á∑˝§ÿÊà◊∑§ ¬ÿʸÿ → ◊Íø ‚¥Á∑˝§ÿÊà◊∑§ ¬ÿʸÿ → ¬˝Ê∑§ ‚¥ôÊÊà◊∑§ ¬ÿʸÿ → ‚¥flŒË ‚¥øÊ‹Ÿ ∑§Ê ¬ÿʸÿ
(D) ‚¥flŒË ‚¥øÊ‹Ÿ ∑§Ê ¬ÿʸÿ → ¬˝Ê∑§ ‚¥ôÊÊà◊∑§ ¬ÿʸÿ → ÁflÁœflà ‚¥Á∑˝§ÿÊà◊∑§ ¬ÿʸÿ → ◊Íø ‚¥Á∑˝§ÿÊà◊∑§ ¬ÿʸÿ
30. According to Piaget theory of development, what is the correct sequence of stages of cognitive
development ?
(A) Sensorimotor stage → Preoperational stage → Concrete operational stage →
Formal operational stage
(B) Preoperational stage → Sensorimotor stage → Concrete operational stage →
Formal operational stage
(C) Formal operational stage → Concrete operational stage → Preoperational stage → Sensorimotor
stage
(D) Sensorimotor stage → Preoperational stage → Formal operational stage →
Concrete operational stage
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 30
PART - II : Mathematics
31. ™[ƒ &i¡à W¡tå¡®¢è¡\¹ A¡o¢ ƒål¡àìº š¹Ñš¹A¡ º´¬®¡àì¯ Î³[‡J[r¡t¡ A¡ì¹, ët¡ì”z ëÎÒü W¡tå¡®¢è¡\ìi¡à &i¡à :
(A) ëi¡ö[š[\Úà³ (B) ¹´¬àá
(C) Îà³à”z[¹A¡ (D) *š¹¹ &i¡à* >ÒÚ
31. ™[ƒ &A¡[i¡ W¡tå¡®¢è¡ì\¹ A¡o¢ ƒåÒü®¡àìK š¹Ñš¹ìA¡¡ º´¬®¡àì¤ Î³[‡J[r¡t¡ A¡ì¹, t¡ì¤ ëÎÒü W¡tå¡®¢è¡\[i¡ &A¡[i¡ :
(A) i¡ö¸àìš[\Úà³ (B) ¹´¬à\
(C) Îà³à”z[¹A¡ ëÛ¡y (parallelogram) (D) l¡üšì¹¹ ëƒ*Úà &A¡[i¡* >Ú
31. ¡ÈÁŒ ◊ÊŸ‚ •ÊπÊÁãÕ’˝ÒÁŸ πŸÊπÊÒ ªÊfl¡Ê¥ ªÊfl ªÊ‹ÊflÒ ‚◊ÊŸ πÊãŒÊ•Êfl Á‚ŸπÊflÊ, •é‹Ê ’Ò •ÊπÊÁãÕ’Ò˝ÿÊ ◊ÊŸ‚ —
(A) ≈˛U¬Á¡ÿÊ◊ (B) ⁄Uê’Ê‚
(C) ‚◊ÊŸ •ÊπÊÁãÕ (D) ªÊ¡ÊÒÁŸ ◊ÊŸ‚’Ê Ÿæ§Ê
31. ÿÁŒ ∞∑§ øÃÈ÷¸È¡ ∑§ Áfl∑§áʸ ŒÊŸÊ¥ ∞∑§ ŒÍ‚⁄U ∑§Ê ‚◊∑§ÊáÊ ÷Êfl ‚ ÁmÁfl÷ÊÁ¡Ã ∑§⁄UÃU „Ò¥, Ã’ ÿ„ øÃÈ÷ȸ¡ ∞∑§ —
(A) ‚◊‹¥’ øÃÈ÷ȸ¡ (trapezium) (B) ‚◊øÃÈ÷Ȩ̀¡ (rhombus)
(C) ‚◊Ê¥Ã⁄U øÃÈ÷ȸ¡ (parallelogram) (D) ∞∑§ ÷Ë Ÿ„Ë¥
31. If the diagonals of a quadrilateral bisect each other at right-angles, then this quadrilateral is a :
(A) trapezium (B) rhombus
(C) parallelogram (D) none of the above
___________________________________________________________________________________________
32. 4 : 20 ¤\àt¡, [³[>i¡ "à¹ç¡ Qsi¡à Aò¡ài¡à ƒål¡àº¹ ³à\¹ ëA¡ào¹ š[¹³ào Ò’¤ :
(A) 08 (B) 108 (C) 58 (D) 208
32. 4 : 20 γìÚ [³[>i¡ &¤} Qsi¡à¹ Aò¡ài¡à ƒå[i¡¹ ³ì‹¸ ëA¡àìo¹ š[¹³ào A¡t¡ Òì¤ ?
(A) 08 (B) 10 8 (C) 58 (D) 20 8
32. 4 : 20 Á⁄U¥UªÊÿÊfl, Á◊ÁŸ≈U •Ê⁄UÊ ÉÊã≈UÊ ‚ÈÁŸ ◊ÊŸŸÒÁŸ ª¡⁄UÁŸ πŸÊÁŸ Á’’Êæ§Ê ¡ÊªÊŸ -
(A) 08 (B) 108 (C) 58 (D) 208
32. ¡’ ÉÊ«∏Ë ∑§Ê ‚◊ÿ 4 : 20 „ÊÃÊ „Ò, Á◊Ÿ≈U •ÊÒ⁄U ÉÊá≈U ∑§Ë ŒÊŸÊ¥ ‚È߸ ∑§ ’Ëø ∑§Ê ∑§ÊáÊ „ÊªÊ —
(A) 08 (B) 108 (C) 58 (D) 208
32. The angle between the minute hand and the hour hand of a clock when the time is 4 : 20, is :
(A) 0 8 (B) 10 8 (C) 58 (D) 20 8
___________________________________________________________________________________________
SPACE FOR ROUGH WORK
MPT-19/P-I/H 31 P.T.O.
33. ™[ƒ &i¡à Î}J¸à¹ 100% ¹ ³à> 16 ÒÚ, ët¡ì”z Î}J¸àìi¡à¹ 50% ¹ ³à> [A¡³à> Ò’¤ ?
(A) 16 (B) 12 (C) 10 (D) 8
33. ™[ƒ &A¡[i¡ Î}J¸à¹ 100% &¹ ³à> 16 ÒÚ, t¡ì¤ Î}J¸à[i¡¹ 50% &¹ ³à> A¡t¡ Òì¤ ?
(A) 16 (B) 12 (C) 10 (D) 8
33. ¡ÈÁŒ ◊ÊŸ‚ •ŸÁ¡◊ÊÁŸ 100% ÁŸ ◊ÊŸÊ 16 ¡ÊÿÊ, •é‹Ê ’Ò •ŸÁ¡◊ÊÁŸ 50% ÁŸ ◊ÊŸÊ ’‚’Ê¥ ¡ÊªÊŸ?
(A) 16 (B) 12 (C) 10 (D) 8
33. ÿÁŒ ∞∑§ ‚¥ÅÿÊ ∑§Ê 100% (¬˝ÁÇÊÃ) 16 „Ò– Ã’ ©‚ ‚¥ÅÿÊ ∑§Ê 50% Á∑§ÃŸÊ „ʪÊ?
(A) 16 (B) 12 (C) 10 (D) 8
34.
3C 2B 4A
27A ? 64B
9C 4A 16B
35. 10 \> ³à>åìȹ KØl¡ ¤ÚÎ 60 ¤á¹¡ú ™[ƒ t¡à¹ ³ì‹¸ 8 \ì>¹ ë³ài¡ ¤ÚÎ 488 ÒÚ, t¡ì¤ ¤àA¡ã ƒåÒü\ì>¹ KØl¡ ¤ÚÎ A¡t¡ Òì¤ ?
(A) 50 (B) 52 (C) 56 (D) 60
35. ‚Ê 10 ◊ÊŸÁ‚ÁŸ ª⁄U ’Ò‚Ê•Ê 60 ’Ê‚Ê⁄U– ¡ÈÁŒ ‚Ê 8 ‚È’È¥ÁŸ ªÊ‚Ò ’Ò‚Ê•Ê 488 ¡ÊÿÊ, •é‹Ê •ÊŒ˝Ê ‚ÊŸÒ ◊ÊŸÁ‚ÁŸ ª⁄U ’Ò‚ÊπÊÒ ÁŒ„ÈŸ–
(A) 50 (B) 52 (C) 56 (D) 60
35. 10 √ÿÁÄÃÿÊ¥∑§Ë •ÊÒ‚Ã •ÊÿÈ 60 fl·¸ „Ò– ÿÁŒ ©Ÿ◊¥ ‚ 8 √ÿÁÄÃÿÊ¥ ∑§Ë ∑ȧ‹ •ÊÿÈ 488 „Ò, Ã’ ’Ê∑§Ë ŒÊ √ÿÁÄÃÿÊ¥ ∑§Ë •ÊÒ‚Ã
•ÊÿÈ πÊ¡ ÁŸ∑§ÊÁ‹∞–
(A) 50 (B) 52 (C) 56 (D) 60
35. The average age of 10 persons is 60 years. If the total age of 8 persons be 488, then find the average age of
the rest of the two persons.
(A) 50 (B) 52 (C) 56 (D) 60
___________________________________________________________________________________________
SPACE FOR ROUGH WORK
MPT-19/P-I/H 32
36. "ài¡àÒüt¡îA¡ Î¹ç¡ ë™ï[KA¡ Î}J¸àìi¡à Ò’º :
(A) 1 (B) 2 (C) 3 (D) 4
37. &i¡à ëÅøoãìA¡àk¡à¹ ÎA¡ìºà º’¹àA¡ &A¡ ë¹Jàt¡ [=Ú A¡ì¹à¯à Ò’º¡ú ëÎÒü Åõ}Jºt¡, ëA¡àì>à &A¡ º’¹à¹ Ñ‚à> ƒåÒü ³è¹¹ š¹à
l¡ü>[¤}Å ëšà¯à K’º¡ú ëÅøoãìA¡àk¡àt¡ =A¡à º’¹à¹ Î}J¸à [A¡³à>?
(A) 27 (B) 37 (C) 38 (D) 39
37. &A¡[i¡ ëÅøoãA¡ìÛ¡ ÎA¡º ëáìºìA¡ &A¡ Îà[¹ìt¡ ƒàØl¡ A¡¹àì>à Òº¡ú ëÎÒü ÅõTº ">å™àÚã ëA¡àì>à &A¡[i¡ ëá캹 Ñ‚à> ƒåÒü šøà”z
ë=ìA¡ l¡ü>[¤}Å šà*Úà ëKº¡ú t¡ì¤ ëÅøoãA¡ìÛ¡ ëá캹 Î}J¸à A¡t¡ ?
(A) 27 (B) 37 (C) 38 (D) 39
37. ◊ÊŸ‚ ÕÊπÊ πÕÊÁŸ ªÊ‚Ò „ÊÒflÊ‚Ê ªÕ”»§Ê⁄UπÊÒ ◊ÊŸ‚ Á‚Á⁄UÿÊflŸÊ ª‚¥„ÊŸÊÿ ¡Ê’Êÿ– ’ Á‚Á⁄U »§ÊÁ⁄UÿÊfl ‚Ê‚ „ÊÒÒflÊ‚ÊÁŸ ¡ÊÿªÊπÊÒ
◊ÊŸŸÒ π⁄”UÁŸ»˝§Êÿ Á¡ªÈÁÕ ◊ÊÛÊÊÿ ¡Ê’Êÿ– ÕÊπÊ πÕÊÿÊfl ÕÊŸÊÿ „ÊÒflÊ‚ÊÁŸ •ŸÁ¡◊ÊÿÊ ’‚’Ê¥?
(A) 27 (B) 37 (C) 38 (D) 39
37. ∞∑§ ∑§ˇÊÊ ∑§ ¿UÊòÊÊ¥ ∑§Ê ∞∑§ ⁄UπÊ ◊¥ π«∏Ê Á∑§ÿÊ ªÿÊ– ∞∑§ ¿UÊòÊ ∑§Ë ∑˝§◊ ‚¥ÅÿÊ ŒÊŸÊ¥ Ã⁄U»§ ‚ ©ÛÊË‚flÊ° ÕÊ– ∑§ˇÊÊ ◊¥ Á∑§ÃŸ
¿UÊòÊ „Ò¥?
(A) 27 (B) 37 (C) 38 (D) 39
37. A class of boys stands in a single line. One boy is nineteenth in order from both the ends. How many boys
are there in the class ?
(A) 27 (B) 37 (C) 38 (D) 39
___________________________________________________________________________________________
SPACE FOR ROUGH WORK
MPT-19/P-I/H 33 P.T.O.
38. *š¹¹ [W¡yìi¡àt¡ =A¡à [y®è¡\¹ Î}J¸à Ò’º :
(A) 10 (B) 19 (C) 21 (D) 23
º: Îà : P : ¡
4 9 4 9
39. , × K : Îà : P : , =?
3 16 3 16
3 4 9 16
(A) (B) (C) (D)
4 3 16 9
4 9 4 9
39. º.Îà.P¡. , × K.Îà.P¡. , =?
3 16 3 16
3 4 9 16
(A) (B) (C) (D)
4 3 16 9
4 9
ŒÈ—‚Ê—‚Ê— ,
4 9
39. × Œ—‚Ê—‚Ê— , =?
3 16 3 16
3 4 9 16
(A) (B) (C) (D)
4 3 16 9
MPT-19/P-I/H 34
4 9 4 9
39. ‹ÉÊÈûÊ◊ ‚◊ʬflàÿ¸ , ×
3 16
◊„ûÊ◊ ‚◊ʬflàÿ¸ , =?
3 16
3 4 9 16
(A) (B) (C) (D)
4 3 16 9
4 9 4 9
39. L.C.M. , × H.C.F. , =?
3 16 3 16
3 4 9 16
(A) (B) (C) (D)
4 3 16 9
___________________________________________________________________________________________
40. ™[ƒ A, B, C &¹ ³à> yû¡ì³ (ÎèW¡A¡) +, −, × ÒÚ, t¡ì¤ (10C4)A(4C4)B6 &¹ ³à> A¡t¡ Òì¤ ?
(A) 60 (B) 56 (C) 50 (D) 46
40. ÿÁŒ A, B, C ∑˝§◊ ‚ +, −, × ◊ÊŸÊ ¡Êÿ, Ã’ (10C4)A(4C4)B6 ∑§Ê ◊ÊŸ ÄÿÊ „ʪÊ?
(A) 60 (B) 56 (C) 50 (D) 46
40. If A stands for +, B stands for −, C stands for ×, then what is the value of (10C4)A(4C4)B6 ?
(A) 60 (B) 56 (C) 50 (D) 46
___________________________________________________________________________________________
41. 60 cm×54 cm×30 cm "àÚt¡>¹ &i¡à l¡àR¡¹ ¤àA¡á [A¡áå³à> 6 cm ¤à×™åv¡û¡ Q>A¡¹ ÎÒàÚt¡ ®¡[v¢¡ A¡¹à Ò’º¡ú ™[ƒ šø[t¡ìi¡à
Q>A¡¹ ¤àA¡át¡ 25 i¡àîA¡ W¡Aô¡ìºi¡ =àìA¡, ët¡ì”z l¡àR¡¹ ¤àA¡áìi¡àt¡ [A¡³à> W¡Aô¡ìºi¡ =à[A¡¤ ?
(A) 11,250 (B) 15,625 (C) 4,500 (D) 2,700
41. 60 cm×54 cm×30 cm "àÚt¡ì>¹ &A¡i¡à ¤Øl¡ ¤àìG, 6 cm ¤à×™åv¡û¡ ëáài¡ [A¡áå Q>ìÛ¡ìy¹ (cubes) ‡à¹à ®¡[v¢¡ A¡¹à Òº¡ú
™[ƒ šø[t¡[i¡ Q>ìÛ¡y ¤àìG 25i¡à A¡ì¹ W¡A¡ìºi¡ =àìA¡, t¡ì¤ ¤Øl¡ ¤àìG A¡t¡P¡[º W¡A¡ìºi¡ =àA¡ì¤ ?
(A) 11,250 (B) 15,625 (C) 4,500 (D) 2,700
41. 60 cm×54 cm×30 cm •ÊÿÃÁŸ ª¥‚ ªŒ⁄U ’Ê∑§‚ÈflÊfl ◊ÊπÊ‚ 6 cm πŸÊ ªÊŸÊ¥ ÉÊŸ∑§ (cube) ÁŸ „»§Ê¡Ê’Êfl ‚Ȼȥ§ŸÊÿ ¡Ê’Êÿ–
¡ÈÁŒ ◊ÊŸ»˝§Ê◊ ÉÊŸ∑§ÁŸ (cube) ’Ê∑§‚ÈflÊfl ª⁄U 25 ø∑§‹≈U ÕÊÿÊ, „ÊŸé‹Ê ªŒ⁄U ’Ê∑§‚ÈflÊfl ª⁄U ’‚’Ê¥ ø∑§‹≈U Õʪʟ?
(A) 11,250 (B) 15,625 (C) 4,500 (D) 2,700
SPACE FOR ROUGH WORK
MPT-19/P-I/H 35 P.T.O.
41. ∞∑§ ’«∏ ’Ä‚ ∑§Ê •ÊÿÊ◊ (dimension) 60 cm×54 cm×30 cm „Ò– ©‚∑§Ê ¿UÊ≈U ÉÊŸÊ¥ (cubes) Á¡‚∑§ ¬ˇÊ 6 cm ‚ ÷⁄UÊ
ªÿÊ „Ò– ÿÁŒ ¬˝àÿ∑§ ÉÊŸ (cube) ’Ä‚ ◊¥ 25 øÊÚ∑§‹≈U „Ò, Ã’ ’«∏ ’Ä‚ ◊¥ Á∑§ÃŸ øÊÚ∑§‹≈U „Ê ‚∑§Ã „Ò¥?
(A) 11,250 (B) 15,625 (C) 4,500 (D) 2,700
41. A large box of dimension 60 cm×54 cm×30 cm is filled with small cubes with side 6 cm. If each cube
contains 25 chocolates, then how many chocolates can be placed in the large box ?
(A) 11,250 (B) 15,625 (C) 4,500 (D) 2,700
___________________________________________________________________________________________
43. ¹àì\ ƒåi¡à ëQòà¹à šø[t¡ìi¡àìt¡ 18,000 i¡A¡àîA¡ [¤yû¡ã A¡ì¹¡ú [Î &i¡à ìQòà¹àt¡ 20% ºà®¡ "à¹ç¡ "à>ìi¡àt¡ 20% ìºàA¡W¡à> ®¡[¹¤
ºKà ÒÚ¡ú ¹à\¹ ³åk¡ ºà®¡ ¤à ëºàA¡W¡à>¹ š[¹³ào Ò’º :
(A) 2% ëºàA¡W¡à> (B) 2.5% ºà®¡ (C) 4% ëºàA¡W¡à> (D) 4.5% ºà®¡
43. ¹à\ ƒå[i¡ ëQàØl¡à [¤[yû¡ A¡ì¹¡ú šø[t¡[i¡¹ [¤yû¡Ú ³èº¸ 18,000 i¡àA¡à¡ú ëÎ &A¡[i¡ ëQàØl¡à 20% ºà쮡 * ">¸[i¡ 20% ëºàA¡Îàì>
[¤[yû¡ A¡ì¹¡ú t¡ì¤ ¹àì\¹ A¡t¡ ºà®¡ ¤à ëºàA¡Îà> ÒìÚìá t¡à 뤹 A¡¹¡ ?
(A) 2% ìºàA¡Îà> (B) 2.5% ºà®¡ (C) 4% ìºàA¡Îà> (D) 4.5% ºà®¡
43. ⁄UÊ¡•Ê ◊ÊŸÒ ª⁄UÊßπÊÒ ◊Ê‚ÿÊfl 18,000 ⁄UÊæÒ§ »§ÊŸÊ– Á’ÿÊ ◊Ê‚ ª⁄UÊßÿÊfl 20% ◊È‹Êê»§Ê •Ê⁄UÊ ªÈ’ÈŸ ◊Ê‚ÿÊfl 20% π„Ê ¡Ê¡ÊÿÊ–
⁄UÊ¡ÊÁŸ ªÊ‚Ò ◊È‹Êê»§Ê •Ê⁄UÊ π„ÊÁŸ Á’’Êæ§Ê ¡Ê’Êÿ -
(A) 2% π„Ê (B) 2.5% ◊È‹Êê»§Ê (C) 4% π„Ê (D) 4.5% ◊È‹Ê껧Ê
SPACE FOR ROUGH WORK
MPT-19/P-I/H 36
43. ⁄UÊ¡ Ÿ ŒÊ ÉÊÊ«∏ ¬˝àÿ∑§ ∑§Ê ` 18,000 ◊¥ ’øÊ– ©‚ ∞∑§ ÉÊÊ«∏ ◊¥ 20% ‹Ê÷ •ÊÒ⁄U ŒÍ‚⁄U ◊¥ 20% ŸÈ∑§‚ÊŸ ÷⁄UŸÊ ¬«∏Ê– ⁄UÊ¡ ∑§Ê
∑ȧ‹ ŸÈ∑§‚ÊŸ ÿÊ ‹Ê÷ ∑§Ê ¬˝ÁÇÊà „Ò —
(A) 2% loss (ŸÈ∑§‚ÊŸ) (B) 2.5% profit (‹Ê÷) (C) 4% loss (ŸÈ∑§‚ÊŸ) (D) 4.5% profit (‹Ê÷)
43. Raj sold two horses for ` 18,000 each. On one he gained 20% and on the other he lost 20%. His total lost or
gain is :
(A) 2% loss (B) 2.5% profit (C) 4% loss (D) 4.5% profit
___________________________________________________________________________________________
44. ƒåi¡à [¤–ƒå¹ ³àì\ì¹ [A¡³à> ë¹Jà "òà[A¡¤ šà[¹ ?
(A) 1 (B) 2 (C) 3 (D) "Î}J¸
44. ƒåÒü[i¡ [¤–ƒå¹ ³ì‹¸ A¡t¡P¡[º ë¹Jà "òàA¡ìt¡ šà[¹ ?
(A) 1 (B) 2 (C) 3 (D) "Î}J¸
44. ◊ÊŸŸÒ Á’ãŒÈÁŸ ª¡⁄U¡Ê¥ ◊ÊŸ ’‚’Ê¥ Á‚Ÿ ’ÊŸÊ „ʪʟ?
(A) 1 (B) 2 (C) 3 (D) Infinity (¡Ê’ŸÊÿªÒÁÿ)
44. ŒÊ Á’ãŒÈ•Ê¥ ∑§ ’Ëø ‚ Á∑§ÃŸË ⁄UπÊ∞° πË¥øË ¡Ê ‚∑§ÃË „Ò?
(A) 1 (B) 2 (C) 3 (D) •‚¥Åÿ (Infinity)
44. How many lines can be drawn through two given points ?
(A) 1 (B) 2 (C) 3 (D) Infinity
___________________________________________________________________________________________
45. ™[ƒ &i¡à ¤K¢ìÛ¡y¹ A¡à[º 9 cm "à¹ç¡ 3 cm ™åv¡û¡ &i¡à "àÚt¡¹ A¡à[º¹ γà> ÒÚ, ët¡ì”z ¤K¢ìÛ¡yìi¡à¹ šø[t¡ìi¡à ¤à×¹ ³àš
Ò’¤ :
(A) 3 cm (B) 9 cm (C) 27 cm (D) 81 cm
45. ™[ƒ &A¡i¡à ¤K¢ìÛ¡ìy¹ ìÛ¡yó¡º 9 cm &¤} 3 cm ™åv¡û¡ &A¡i¡à "àÚt¡ìÛ¡ìy¹ ìÛ¡yó¡ìº¹ γà> ÒÚ, t¡ì¤ ¤K¢ìÛ¡y[i¡¹
šø[t¡[i¡ ¤à×¹ ³àš A¡t¡ ?
(A) 3 cm (B) 9 cm (C) 27 cm (D) 81 cm
45. ¡ÈÁŒ ◊ÊŸ‚ ’ª¸ Œé‹ÊÿÁŸ πÊÁ‹ÿÊ 9 cm •Ê⁄UÊ 3 cm ŒÊ¡Ê’ÕÊß ◊ÊŸ‚ •ÊÿÃÁŸ πÊÁ‹ÁŸ ‚◊ÊŸ ¡ÊÿÊ, •é‹Ê ◊ÊŸ»˝§Ê◊
’ª¸ Œé‹ÊÿÁŸ ‹Ê©ÕÊßÿÊ ¡ÊªÊŸ —
(A) 3 cm (B) 9 cm (C) 27 cm (D) 81 cm
45. ÿÁŒ ∞∑§ flª¸ ∑§Ê ˇÊòÊ»§‹ (area of square) ∞∑§ •Êÿà ∑§ ˇÊòÊ»§‹ (area of rectangle) ∑§ ‚◊ÊŸ „Ê Á¡‚∑§ Á∑§ŸÊ⁄UÊ¥ ∑§Ë ‹ê’Ê߸
9 cm •ÊÒ⁄U 3 cm „Ê, Ã’ ¬˝àÿ∑§ flª¸ (square) ∑§ ¬ˇÊ ∑§Ë ‹ê’Ê߸ „ÊªË —
(A) 3 cm (B) 9 cm (C) 27 cm (D) 81 cm
45. If the area of a square is equal to the area of a rectangle having sides of length 9 cm and 3 cm, then the length
of each side of the square is :
(A) 3 cm (B) 9 cm (C) 27 cm (D) 81 cm
___________________________________________________________________________________________
SPACE FOR ROUGH WORK
MPT-19/P-I/H 37 P.T.O.
46. t¡ºt¡ l¡üìÀJ A¡¹à Î}J¸àì¤à¹¹ [®¡t¡¹t¡ "[³ºìi¡à ¤à[á l¡ü[º*¯à¡ú
(A) 25 (B) 36 (C) 64 (D) 78
46. [>ìW¡¹ l¡üìÀJ A¡¹à Î}J¸àP¡ìºà¹ ³ì‹¸ "[³º Î}J¸à[i¡ 뤹 A¡¹¡ú
(A) 25 (B) 36 (C) 64 (D) 78
46. ŸËø ÁŒ∞ ª∞ ‚¥ÅÿÊ•Ê¥ ∑§ ÷ËÃ⁄U ¬ÎÕ∑§ ‚¥ÅÿÊ ∑§Ê πÊ¡ ÁŸ∑§ÊÁ‹∞–
(A) 25 (B) 36 (C) 64 (D) 78
46. Choose the number which is different from others in the group :
(A) 25 (B) 36 (C) 64 (D) 78
___________________________________________________________________________________________
(A) LF (B) EJ
(C) FL (D) EL
___________________________________________________________________________________________
48. ™[ƒ &i¡à "àÚt¡¹ šøÑ‚, íƒQ¢¸t¡îA¡ 10 m A¡³ "à¹ç¡ "àÚt¡ìi¡à¹ š[¹Îã³à 40 m ÒÚ, ët¡ì”z "àÚt¡ìi¡à¹ šøÑ‚ Ò’¤ :
(A) 5m (B) 10 m (C) 15 m (D) 20 m
48. ™[ƒ &A¡[i¡ "àÚt¡ìÛ¡ìy¹ šøÑ‚, íƒìQ¢¸¹ ë=ìA¡ 10 m A¡³ &¤} "àÚt¡ìÛ¡ìy¹ š[¹Îã³à 40 m ÒÚ, t¡ì¤ "àÚt¡ìÛ¡y[i¡¹ šøÑ‚
A¡t¡ Òì¤ ?
(A) 5m (B) 10 m (C) 15 m (D) 20 m
48. ¡ÈÁŒ ◊ÊŸ‚ •ÊÿÃÁŸ •⁄UÕÊÿÊ ‹Ê©ÕÊÿÁŸ∫Èß 10 m π◊ •Ê⁄UÊ •ÊÿÃÁŸ ‚Ê⁄UÁªÁŒ¥ Á‚◊ÊÿÊ 40 m ¡ÊÿÊ, •é‹Ê •ÊÿÃÁŸ •⁄UÕÊÿÊ
¡ÊªÊŸ -
(A) 5m (B) 10 m (C) 15 m (D) 20 m
48. ÿÁŒ ∞∑§ •Êÿà ∑§Ë øÊÒ«∏Ê߸ ©‚∑§Ë ‹ê’Ê߸ ‚ 10 m ∑§◊ „Ò, •ÊÒ⁄U ©‚∑§Ë ¬Á⁄UÁœ 40 m „Ò, Ã’ •Êÿà ∑§Ë øÊÒ«∏Ê߸ „ÊªË —
(A) 5m (B) 10 m (C) 15 m (D) 20 m
48. If width of a rectangle is 10 m less than its length and the perimeter is 40 m, then the width of the rectangle
is :
(A) 5m (B) 10 m (C) 15 m (D) 20 m
___________________________________________________________________________________________
SPACE FOR ROUGH WORK
MPT-19/P-I/H 38
49. ™[ƒ &i¡à Î}J¸à¹ ƒåP¡o, 200 ¹ 60% ¹ γà> ÒÚ, ët¡ì”z Î}J¸àìi¡à¹ "à‹à Ò’¤ :
(A) 30 (B) 60 (C) 120 (D) 200
49. ™[ƒ &A¡[i¡ Î}J¸à¹ [‡P¡o, 200 &¹ 60% &¹ γà> ÒÚ, t¡ì¤ Î}J¸à[i¡¹ "ì‡ý¢¡A¡ A¡t¡ Òì¤ ?
(A) 30 (B) 60 (C) 120 (D) 200
49. ¡ÈÁŒ ◊ÊŸ‚ •ŸÁ¡◊ÊÁŸ ŸÒ ªÈŸÊ 200 ÁŸ 60% ÁŸ ‚◊ÊŸ ¡ÊÿÊ, •é‹Ê •ŸÁ¡◊ÊÁŸ πÊfl‚ÿÊ ¡ÊªÊŸ -
(A) 30 (B) 60 (C) 120 (D) 200
49. ÿÁŒ ∞∑§ ‚¥ÅÿÊ ∑§Ê ŒÈªÈŸÊ, 200 ∑§Ê 60% ∑§ ‚◊ÊŸ „ÊÃÊ „Ò, Ã’ ©‚ ‚¥ÅÿÊ ∑§Ê •ÊœÊ „ÊªÊ —
(A) 30 (B) 60 (C) 120 (D) 200
49. If twice of a number is 60% of 200, then half of that number will be :
(A) 30 (B) 60 (C) 120 (D) 200
___________________________________________________________________________________________
50. ™[ƒ &i¡à "àÚt¡¹ š[¹Îã³à, &i¡à 4 m ¤à× [¤[ÅÊ¡ ¤K¢¹ š[¹Îã³à¹ íÎìt¡ γà> ÒÚ "à¹ç¡ "àÚt¡¹ ƒãQ t¡à¹ šøÑ‚¹ [t¡[>P¡o ÒÚ,
ët¡ì”z "àÚt¡ìi¡à¹ A¡à[º Ò’¤ :
(A) 4 m2 (B) 8 m2 (C) 9 m2 (D) 12 m2
50. ™[ƒ &A¡[i¡ "àÚt¡ìÛ¡ìy¹ š[¹Îã³à, &A¡[i¡ 4 m ¤à× [¤[ÅÊ¡ ¤K¢ìÛ¡ìy¹ š[¹Îã³à¹ γà> ÒÚ &¤} "àÚt¡ìÛ¡ìy¹ íƒQ¢¸
šøìÑ‚¹ [t¡>P¡o ÒÚ, t¡ì¤ "àÚt¡ìÛ¡y[i¡¹ ìÛ¡yó¡º A¡t¡ Òì¤ ?
(A) 4 m2 (B) 8 m2 (C) 9 m2 (D) 12 m2
50. ¡ÈÁŒ ◊ÊŸ‚ •ÊÿÃÁŸ ‚Ê⁄UÁªÁŒ¥ Á‚◊ÊÿÊ ◊ÊŸ‚ 4 m πŸÊ ’ª¸¡Ê¥ ‚◊ÊŸ ¡ÊÿÊ •Ê⁄UÊ •ÊÿÃÁŸ ‹ÊflÕÊßÿÊ ’ÁŸ •⁄UÕÊßÁŸ ÕÊ◊ ªÈŸ
¡ÊÿÊ– •é‹Ê •ÊÿÃÁŸ πÊÁ‹ÿÊ ¡ÊªÊŸ -
(A) 4 m2 (B) 8 m2 (C) 9 m2 (D) 12 m2
50. ÿÁŒ ∞∑§ •Êÿà ∑§Ë ¬Á⁄UÁœ, ∞∑§ flª¸ Á¡‚∑§ ¬˝àÿ∑§ ¬ˇÊ 4 m „Ò, ∑§ ‚◊ÊŸ „Ò– •Êÿà ∑§Ë ‹ê’Ê߸ ©‚∑§ øÊÒ«∏Ê߸ ‚ ÃËŸ ªÈáÊÊ
„Ò– Ã’ •Êÿà ∑§Ê ˇÊòÊ „ÊªÊ —
(A) 4 m2 (B) 8 m2 (C) 9 m2 (D) 12 m2
50. If the perimeter of a rectangle is equal to perimeter of a square with sides 4 m each and the length of the
rectangle is thrice its breadth, then the area of the rectangle would be :
(A) 4 m2 (B) 8 m2 (C) 9 m2 (D) 12 m2
___________________________________________________________________________________________
SPACE FOR ROUGH WORK
MPT-19/P-I/H 39 P.T.O.
51. ™[ƒ ëA¡àì>à &A¡ ¤àá>ã š¹ãۡ๠¤àì¤ 200 \> [ÅÛ¡à=¢ãìÚ "à줃> A¡ì¹ "à¹ç¡ 180 \> š¹ãÛ¡àt¡ "¯t¡ão¢ ÒÚ, t¡à¹ ³à\ì¹
³ày 70% š¹ãÛ¡à=¢ãìÚ l¡üv¡ão¢ ÒÚ, ët¡ì”z š¹ãÛ¡àt¡ ">åv¡ão¢ š¹ãÛ¡àyã¹ Î}J¸à [A¡³à> ?
(A) 68 (B) 54 (C) 58 (D) 65
51. ™[ƒ ëA¡àì>à &A¡[i¡ šøì¤[ÅA¡à š¹ãۡ๠\>¸ 200 \> [ÅÛ¡à=¢ã "à줃> A¡ì¹ &¤} 180 \> š¹ãÛ¡àÚ l¡üš[Ñ‚t¡ =àìA¡, t¡à¹
³ì‹¸ ³ày 70% š¹ãÛ¡à=¢ã šàÅ A¡ì¹, t¡ì¤ A¡t¡\> š¹ãÛ¡à=¢ã ëó¡º A¡ì¹ ?
(A) 68 (B) 54 (C) 58 (D) 65
51. ¡ÈÁŒ ’’’Ê ‚Êÿπ” •Êã¡ÊŒÁŸ ÕÊπÊÿ ‚Ê 200 »§⁄UÊÿ‚ÊÿÊ •Ê⁄U¡‹Êß „ÊÿÊ •Ê⁄UÊ ‚Ê 180 »§⁄UÊÿ‚ÊÿÊ •Êã¡ÊŒÊfl Á¡⁄UÊÿÊ, ’ÁŸŸÊ
ªÊ‚Ò 70% •Êã¡ÊŒ „ʪ˝ÊÿÊ ©ÁÕ˝ŸÊ „ÊÿÊ– •é‹Ê ’‚’Ê¥ »§⁄UÊÿ‚Ê»§Ê⁄UÊ ‚Êÿπ” •ÊŸ¡ÊŒÊfl ©ÁÕ˝ŸÊ „ÊÿÊÁπ‚Ò?
(A) 68 (B) 54 (C) 58 (D) 65
51. ÿÁŒ Á∑§‚Ë ¬˝fl‡Ê ¬⁄UˡÊÊ ∑§ Á‹∞ 200 ÁfllÊÕ˸ •ÊflŒŸ ∑§⁄Uà „Ò¥ •ÊÒ⁄U 180 ÁfllÊÕ˸ ¬⁄UˡÊÊ ◊¥ ©¬ÁSÕà ⁄U„à „Ò¥, ©‚∑§ ’Ëø ‚
∑§fl‹ 70% ¬⁄UˡÊÊÕ˸ ©ûÊËáʸ „Êà „Ò¥, Ã’ ¬⁄UˡÊÊ ◊¥ •ŸÈûÊËáʸ ÁfllÊÁÕ¸ÿÊ¥ ∑§Ë ‚¥ÅÿÊ Á∑§ÃŸË „ÊªË ?
(A) 68 (B) 54 (C) 58 (D) 65
51. If 200 students filled form for an entrance test and 180 appeared in the test out of which only 70% have
passed the test, then how many number of students failed the test ?
(A) 68 (B) 54 (C) 58 (D) 65
___________________________________________________________________________________________
52. ™[ƒ &i¡à Î}J¸à 35% ¤Øn¡àìº t¡à¹ ³à> 189 ÒÚ, ët¡ì”z Î}J¸àìi¡à Ò’¤ :
(A) 120 (B) 130 (C) 140 (D) 150
52. ™[ƒ &A¡[i¡ Î}J¸à 35% ¤õ[‡ý¡ A¡¹ìº t¡à¹ ³à> 189 ÒÚ, t¡ì¤ Î}J¸à[i¡ A¡t¡ Òì¤ ?
(A) 120 (B) 130 (C) 140 (D) 150
52. ¡ÈÁŒ ◊ÊŸ‚ •ŸÁ¡◊ÊπÊÒ 35% ’Ê¥„ÊÿÊé‹Ê ’ÁŸ ◊ÊŸÊ 189 ¡ÊÿÊ, •é‹Ê •ŸÁ¡◊ÊÿÊ ¡ÊªÊŸ -
(A) 120 (B) 130 (C) 140 (D) 150
52. ÿÁŒ ∞∑§ ‚¥ÅÿÊ 35% ’…∏∑§⁄U 189 „Ê ¡ÊÃË „Ò – Ã’ fl„ ‚¥ÅÿÊ „Ò —
(A) 120 (B) 130 (C) 140 (D) 150
52. A number if increased by 35% becomes 189. Then the number is :
(A) 120 (B) 130 (C) 140 (D) 150
___________________________________________________________________________________________
53. &i¡à ëi¡}A¡ãt¡ 50 [ºi¡à¹ šà>ã ®¡¹à¤ šà[¹¡ú ¤v¢¡³à>, ëi¡}A¡ãìi¡à¹ ëA¡¯º 30% ®¡[v¢¡ íÒ "àìá¡ú ëi¡}A¡ãìi¡à 50% ®¡[v¢¡ A¡[¹¤îº
"à¹ç¡ [A¡³à> [ºi¡à¹ šà>ã¹ šøìÚà\> ?
(A) 5 [ºi¡à¹ (B) 10 [ºi¡à¹ (C) 15 [ºi¡à¹ (D) 20 [ºi¡à¹
53. &A¡[i¡ i¡¸à[S¡ìt¡ 50 [ºi¡à¹ \º ‹ì¹¡ú ¤t¢¡³àì> i¡¸à[S¡[i¡ ³ày 30% \º ®¡[v¢¡ ÒìÚ "àìá, i¡¸à[S¡[i¡ 50% ®¡[v¢¡ A¡¹ìt¡ "àì¹à
A¡t¡ [ºi¡à¹ \캹 šøìÚà\> ?
(A) 5 [ºi¡à¹ (B) 10 [ºi¡à¹ (C) 15 [ºi¡à¹ (D) 20 [ºi¡à¹
MPT-19/P-I/H 40
53. ª¥‚ ≈¥UÁ∑§ÿÊfl 50 Á‹≈UÊ⁄U ŒÒ ‚ÊŸÊ „ÊÿÊ– ŒÊ ≈¥UÁ∑§ÿÊfl 30% •Ê’È¥ ¡ÊŸÊ Œ¥– ≈¥UÁ∑§ÿÊfl 50% ŒÒ ‚ÊŸÊ •Ê⁄UÊ ’‚’Ê¥ Á‹≈UÊ⁄U ŒÒ ŸÊ¥ªÊŸ?
(A) 5 Á‹≈UÊ⁄U (B) 10 Á‹≈UÊ⁄U (C) 15 Á‹≈UÊ⁄U (D) 20 Á‹≈UÊ⁄U
53. ∞∑§ ≈¥U∑§Ë ◊¥ 50 ‹Ë≈U⁄U ¬ÊŸË ÷⁄U ‚∑§Ã „Ò¥– flø◊ÊŸ, ≈¥U∑§Ë ∑§fl‹ 30% ÷⁄UÊ „È•Ê „Ò– ≈¥U∑§Ë ∑§Ê 50% ÷⁄UŸ ∑§ Á‹∞ Á∑§ÃŸ
‹Ë≈U⁄U ¬ÊŸË ∑§Ë ¡M§⁄Uà „ʪË?
(A) 5 litres (‹Ë≈U⁄U) (B) 10 litres (‹Ë≈U⁄U) (C) 15 litres (‹Ë≈U⁄U) (D) 20 litres (‹Ë≈U⁄U)
53. A tank can hold 50 litres of water. At present, it is only 30% full. How many litres of water is required to fill
50% of the tank ?
(A) 5 Litres (B) 10 Litres (C) 15 Litres (D) 20 Litres
___________________________________________________________________________________________
54. ëA¡àì>à &A¡ š¹ãۡ๠ó¡ºàó¡º *š¹¹ Ñz´±ì¹J¹ ‡à¹à ÎèìW¡à¯à Ò’º¡ú [A¡³à> Åt¡à}Å š¹ãÛ¡à=¢ã¹ >´¬¹ 60% t¡îA¡ ë¤[á ?
(A) 10% (B) 20% (C) 50% (D) 25%
54. ìA¡àì>à &A¡[i¡ š¹ãۡ๠ó¡ºàó¡º l¡üšì¹ ëƒ*Úà Ñz´±ì¹J๠‡à¹à š[¹³àš A¡¹à Òº¡ú t¡ì¤ A¡t¡ Åt¡à}Å š¹ãÛ¡à=¢ã¹ >´¬¹ 60%
ë=ìA¡ ë¤[Å ?
(A) 10% (B) 20% (C) 50% (D) 25%
54. ’’’Ê ◊ÊŸ‚ •Êã¡ÊŒÁŸ Á»§ÕÊßπÊÒ ªÊ¡ÊÒ•Êfl „ÊŸÊÿ ‹ÊflÁÕ ‚ÊflªÊÁ⁄UÁŸ „»§Ê¡Ê’¡Ê¥ ÁŒÁãÕŸÊÿ ¡Ê’Êÿ– ’‚’Ê¥ ¡ÊÒπÊãŒÊ •Êã¡ÊŒ
„ÊÁªÁ⁄UÁŸ Ÿê’⁄UÊ 60% ÁŸ∫Èß ’Ê¥Á‚Ÿ?
(A) 10% (B) 20% (C) 50% (D) 25%
54. ∞∑§ ¬⁄UˡÊÊ ∑§ ¬Á⁄UUáÊÊ◊ ∑§Ê ™§¬⁄U Œ¥«U-•Ê⁄Uπ (Bar-diagram) ‚ Œ‡ÊʸÿÊ ªÿÊ „Ò– Á∑§ÃŸ ¬˝ÁÇÊà ÁfllÊÁÕ¸ÿÊ¥ ∑§ Ÿê’⁄U 60% ‚
•Áœ∑§ „Ò¥?
(A) 10% (B) 20% (C) 50% (D) 25%
54. In an examination, the performance of students are represented by the bar diagram given above. What is
the percentage of students, who have obtained more than 60% marks ?
(A) 10% (B) 20% (C) 50% (D) 25%
___________________________________________________________________________________________
SPACE FOR ROUGH WORK
MPT-19/P-I/H 41 P.T.O.
55. ™[ƒ &i¡à [y®è¡\¹ šø[t¡ìi¡à ¤à×¹ ³àš [y®è¡\ìi¡à¹ š[¹Îã³à¹ &A¡-tõ¡t¡ãÚà}Ź γà> ÒÚ, [y®è¡\ìi¡à¹ šøA¡à¹
[A¡ ?
55. ™[ƒ &A¡[i¡ [y®è¡ì\¹ šø[t¡[i¡ ¤à×¹ ³àš [y®è¡\[i¡¹ š[¹Îã³à¹ &A¡ tõ¡t¡ãÚà}ìŹ γà> ÒÚ,¡ [y®è¡\[i¡ [A¡ ‹¹ì>¹ ?
55. ¡ÈÁŒ ◊ÊŸ‚ •ÊπÊÁãÕÕÊ◊ÁŸ ◊ÊŸ»˝§Ê◊ πŸÊÁŸ ¡πÊÿÊ •ÊπÊÁãÕÕÊ◊ÁŸ ‚Ê⁄UÁªÁŒ¥ Á‚◊ÊÁŸ ‚ ’ʄʪÊÁŸ ÕÊ◊ ’ʄʪʡʥ ‚◊ÊŸ ¡ÊÿÊ–
•é‹Ê •ÊπÊÁãÕÕÊ◊ÁŸ ⁄UÊπÊ◊Ê ◊Ê?
55. ÿÁŒ ∞∑§ ÁòÊ∑§ÊáÊ ∑§Ê ¬˝àÿ∑§ ¬ˇÊ ©‚∑§ ¬Á⁄UÁœ ∑§Ê ∞∑§-ÁÄÊ߸ „Ò, ÁòÊ∑§ÊáÊ Á∑§‚ ¬˝∑§Ê⁄U ∑§Ê „ʪÊ?
55. If each side of a triangle is one-third of its perimeter, what kind of triangle is this ?
___________________________________________________________________________________________
SPACE FOR ROUGH WORK
MPT-19/P-I/H 42
56. ‹¹à Ò’º ƒåi¡à Î}J¸à¹ º: Îà: P¡: "à¹ç¡ K: Îà: P¡: yû¡ì³ 276 "à¹ç¡ 3 ú ™[ƒ t¡àì¹ &i¡à Î}J¸à¹ &A¡-tõ¡t¡ãÚà}Ź ³à> 23 ÒÚ,
ët¡ì”z "à>ìi¡à Î}J¸à Ò’¤¡:
(A) 10 (B) 23 (C) 12 (D) 92
56. ™[ƒ ƒå[i¡ Î}J¸à¹ º.Îà.P¡. * K.Îà.P¡. yû¡ì³ 276 * 3 ÒÚ¡ú t¡à¹ &A¡i¡à Î}J¸à¹ &A¡-tõ¡t¡ãÚà}ìŹ ³à> 23 ÒÚ, t¡ì¤
">¸ Î}J¸à[i¡ Òì¤ :
(A) 10 (B) 23 (C) 12 (D) 92
56. „◊ŸÊ ‹ÊŸÊÿ ¡Ê’Êÿ ◊ÊŸŸÒ •ŸÁ¡◊ÊÁŸ ŒÈ—‚Ê—‚Ê— •Ê⁄UÊ Œ—‚Ê—‚Ê— •Áã¡◊ÊÿÊ »§ÊÁ⁄UÿÒ 276 •Ê⁄UÊ 3– ¡ÈÁŒ ’ÁŸ ◊ÊŸ‚ •ŸÁ¡◊ÊÁŸ
‚ ’ʄʪÊÁŸ ÕÊ◊ ’ʄʪÊÁŸ ◊ÊŸÊ 23 ¡ÊÿÊ, •é‹Ê ªÈ’ÈŸ •ŸÁ¡◊ÊÿÊ ¡ÊªÊŸ -
(A) 10 (B) 23 (C) 12 (D) 92
56. ◊ÊŸ ‹ËÁ¡∞ ŒÊ ‚¥ÅÿÊ ∑§ ‹ÉÊÈûÊ◊ ‚◊ʬflàÿ¸ (LCM) •ÊÒ⁄U ◊„ûÊ◊ ‚◊ʬflàÿ¸ (HCF) ∑˝§◊ ‚ 276 •ÊÒ⁄U 3 „Ò– ÿÁŒ ©‚∑§ ∞∑§
‚¥ÅÿÊ ∑§Ê ∞∑§-ÁÄÊ߸ 23 „Ò, Ã’ ŒÍ‚⁄UË ‚¥ÅÿÊ „ÊªË —
(A) 10 (B) 23 (C) 12 (D) 92
56. Let the LCM and HCF of two numbers are 276 and 3 respectively. If the one-third of one number is 23, then
the other number is :
(A) 10 (B) 23 (C) 12 (D) 92
___________________________________________________________________________________________
57. *š¹t¡ [ƒÚà [W¡yà>åÎà¹t¡ ìA¡à>ìi¡à Î}J¸à ÎA¡ìºà \¸à[³[t¡Ú "àA¡à¹t "”z®å¢¡v¡û¡ ?
(A) 3 (B) 4 (C) 5 (D) 8
57. l¡üšì¹ ëƒ*Úà [W¡yà>åÎàì¹ ëA¡à> Î}J¸à[i ÎA¡º \¸à[³[t¡¹ "àA¡àì¹¹ "”z®å¢¡v¡û¡ ?
(A) 3 (B) 4 (C) 5 (D) 8
57. ªÊ¡ÊÒ•Êfl „ÊŸÊÿ ‚ÊflªÊÁ⁄UÁŸ ªÊ‚Ò ÷È◊‚ÈÁŸ ◊„⁄UÊfl „Ê’»§ÊŸÊÿ •ŸÁ¡◊ÊÿÊ ’’ -
(A) 3 (B) 4 (C) 5 (D) 8
57. ™§¬⁄U ÁŒ∞ ª∞ •Ê∑ΧÁà ∑§ÊÒŸ-‚Ë ‚¥ÅÿÊ ‚÷Ë íÿÊÁ◊Áà (geometry) ∑§ •Ê∑§Ê⁄UÊ¥ ◊¥ ◊ÊÒ¡ÍŒ „Ò?
(A) 3 (B) 4 (C) 5 (D) 8
57. Which number is present in all the geometrical shapes in the figure given above ?
(A) 3 (B) 4 (C) 5 (D) 8
___________________________________________________________________________________________
SPACE FOR ROUGH WORK
MPT-19/P-I/H 43 P.T.O.
58. ™[ƒ &i¡à Wå¡R¡à¹ ¤¸àÎ 5 cm "à¹ç¡ "àÚt¡> 650 cm3 ÒÚ, ët¡ì”z Wå¡R¡àìi¡à¹ l¡üZW¡t¡à Ò’¤ :
(A) 40 cm (B) 25 cm (C) 33 cm (D) 45 cm
58. ™[ƒ &A¡[i¡ 뤺>àA¡à¹ ¤Ññ¹ (cylinder) ¤¸àÎ 5 cm &¤} "àÚt¡> 650 cm3 ÒÚ, t¡ì¤ 뤺>àA¡à¹ ¤Ññ[i¡¹ (cylinder) l¡üZW¡t¡à
A¡t¡ Òì¤ ?
(A) 40 cm (B) 25 cm (C) 33 cm (D) 45 cm
58. ¡ÈÁŒ ª¥‚ „Ê‚È¥ÁŸ πÊÁ‹ÿÊ 5 cm •Ê⁄UÊ ⁄UʡʪʂÒÿÊ 650 cm3 ¡ÊÿÊ •é‹Ê „Ê‚È¥ÁŸ ¡ÊÒÕÊßÿÊ ¡ÊªÊŸ -
(A) 40 cm (B) 25 cm (C) 33 cm (D) 45 cm
58. ÿÁŒ ∞∑§ Á‚‹¥«U⁄U ∑§Ê √ÿÊ‚ 5 cm •ÊÒ⁄U Á‚‹¥«U⁄U ∑§Ë ◊ÊòÊÊ 650 cm3, Ã’ Á‚‹¥«U⁄U ∑§Ë ‹ê’Ê߸ „ÊªË —
(A) 40 cm (B) 25 cm (C) 33 cm (D) 45 cm
58. If the diameter of a cylinder is 5 cm and volume of the cylinder is 650 cm3, then height of the cylinder is :
(A) 40 cm (B) 25 cm (C) 33 cm (D) 45 cm
___________________________________________________________________________________________
59. ™[ƒ &i¡à ëi¡ö[š[\Úà³¹ l¡üZW¡t¡à 8 cm "à¹ç¡ γà”z¹àº ¤à× ƒål¡àº¹ ë™àKó¡º 16 cm ÒÚ, ët¡ì”z ëi¡ö[š[\Úà³ìi¡à¹ A¡à[º Ò’¤ :
(A) 85 cm2 (B) 54 cm2 (C) 64 cm2 (D) 32 cm2
59. ™[ƒ &A¡[i¡ i¡ö¸àìš[\Úàì³¹ l¡üZW¡t¡à 8 cm &¤} γà”z¹àº ¤à׃å[i¡¹ ë™àKó¡º 16 cm ÒÚ, t¡ì¤ i¡ö¸àìš[\Úàì³¹ ìÛ¡yó¡º
(area) A¡t¡ Òì¤ ?
(A) 85 cm2 (B) 54 cm2 (C) 64 cm2 (D) 32 cm2
59. ¡ÈÁŒ ◊ÊŸ‚ ≈˛U¬Á ¡ÿÊ◊ÁŸ ¡ÊÒÕÊßÿÊ 8 cm •Ê⁄UÊ ‚◊ÊŸÕÊß πŸÊÁŸ ªÊ‚Ò Á’’Êæ§Ê 16 cm ¡ÊÿÊ, •é‹Ê ≈˛U¬Á ¡ÿÊ◊ÁŸ πÊÁ‹ÿÊ ¡ÊªÊŸ -
(A) 85 cm2 (B) 54 cm2 (C) 64 cm2 (D) 32 cm2
59. ÿÁŒ ∞∑§ ‚◊‹ê’ øÃÈ÷ȸ¡ (trapezium) ∑§Ë ‹ê’Ê߸ 8 cm „Ò •ÊÒ⁄U ‚◊ÊŸÊ¥Ã⁄U ¬ˇÊ ∑§Ê ¡Ê«∏ 16 cm „Ò, Ã’ ‚◊‹¥’ øÃÈ÷ȸ¡
(trapezium) ∑§Ê ˇÊòÊ „ÊªÊ —
59. If the height of a trapezium is 8 cm and sum of parallel sides is 16 cm, then the area of the trapezium is :
(A) 85 cm2 (B) 54 cm2 (C) 64 cm2 (D) 32 cm2
___________________________________________________________________________________________
SPACE FOR ROUGH WORK
MPT-19/P-I/H 44
60. t¡ºt¡ l¡üìÀJ A¡¹à l¡ü[v¡û¡ìA¡Òüi¡à¹ [®¡t¡¹t¡ ëA¡à>ìi¡à Ç¡‡ý¡ ?
(A) ÎA¡ìºà ™åOµ Î}J¸àÒü ë™ï[KA¡
(B) Åè>¸ &i¡à ë³ï[ºA¡ Î}J¸à
(C) ÎA¡ìºà ë³ï[ºA¡ Î}J¸àÒü "™åOµ
(D) ì³ï[ºA¡ Î}J¸à¹ Î}J¸à "Î}J¸
MPT-19/P-I/H 45 P.T.O.
PART - III : Environmental Studies
61. î\¯î¤[W¡yt¡à :
(A) [¤Èå¤ãÚ "e¡º¹ ó¡àìº ¤õ[‡ý¡ šàÚ¡ú (B) [¤Èå¤ãÚ "e¡º¹ ó¡àìº A¡[³ ™àÚ¡ú
(C) γKø "e¡ºt¡ &ìA¡Òü =àìA¡¡ú (D) "Û¡à}Ź š[¹¯t¢¡>¹ ìA¡àì>à šø®¡à¯ >à=àìA¡¡ú
61. \ã¤î¤[W¡y¸ :
(A) [>¹Û¡ãÚ "e¡ìº¹ [ƒìA¡ ¤õ[‡ý¡ šàÚ (B) [>¹Û¡ãÚ "e¡ìº¹ [ƒìA¡ A¡ì³ ™àÚ
(C) γKø "e¡ìº &A¡Òü =àìA¡ (D) "Û¡à}ìŹ š[¹¤t¢¡ì>¹ ëA¡àì>à šø®¡à¤ šìØl¡ >à
61. Biodiversity •Ê —
61. Biodiversity :
(A) increases towards the equator (B) decreases towards the equator
(C) remains same throughout the planet (D) has no effect on change in latitude
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 46
62. ¬ÊÁ⁄UÁSÕÁÃ∑§Ë Ã¥òÊ (߸∑§ÊÁ‚S≈U◊) ◊¥ ‡ÊÁÄà ¬˝flÊ„ „ÊÃÊ „Ò —
(A) ∞∑§ÁŒ‡ÊÊà◊∑§ (Unidirectional) (B) ÁmÁŒ‡ÊÊà◊∑§ (Bidirectional)
(C) ’„ÈÁŒ‡ÊÊà◊∑§ (Multidirectional) (D) ∞∑§ ÷Ë Ÿ„Ë¥
MPT-19/P-I/H 47 P.T.O.
64. [ÅÛ¡àt¡ `¡à> "àÒ¹o¹ š‡ý¡[t¡ìi¡à ë¤[W¡ 󡺚øÎè A¡[¹¤¹ A¡à¹ìo ¤¸¯Ò๠A¡¹à šø™å[v¡û¡ :
(A) "àÒü [i¡ ( IT) (B) "àÒü [Î [i¡ (ICT)
(C) ÎèW¡>à šø™å[v¡û¡ (D) ì™àKàì™àK šø™å[v¡û¡
64. [ÅÛ¡àìt¡ `¡à> "àÒ¹o š‡ý¡[t¡[i¡ ë¤[Š󡺚øÎè A¡¹à¹ \>¸ ¤¸¤Ò๠A¡¹à šø™å[v¡û¡ :
(A) "àÒü [i¡ (IT) (B) "àÒü [Î [i¡ (ICT)
(C) ÎèW¡>à šø™å[v¡û¡ (D) ì™àKàì™àK šø™å[v¡û¡
64. ‚Ê‹Ê¥ÕÊßfl ÁªÿÊŸ ’ÈÕÈ◊ŸÊ ªÊ⁄U‹ÒÁ‚Ÿ ¡ÊŸÊÿÁŸ ÕÊπÊÿ ’Ê„ÊÿŸÊÿ Á’⁄UÊ¥ŒÊÁ◊ŸπÊÒ ’Èæ§Ê —
(A) IT (B) ICT
64. Á‡ÊˇÊÊ ◊¥ ôÊÊŸ •Ê„⁄UáÊ ¬hÁà ∑§Ê •Áœ∑§ ‚◊Îh ∑§⁄UŸ ∑§ Á‹∞ √ÿfl„Ê⁄U ∑§⁄UŸ flÊ‹Ê ¬˝ÊÒlÊÁª∑§Ë „Ò —
(A) IT (B) ICT
64. The use of technology to enhance learning process is called __________ in education.
(A) IT (B) ICT
(C) Information Technology (D) Communication Technology
___________________________________________________________________________________________
65. ³à>åÒ¹ [yû¡ÚàA¡ºàš¹ A¡à¹ìo Îõ[Ê¡ ëÒà¯à š[¹ì¯Å¹ "Îå[¤‹à\>A¡ š[¹¤v¢¡>A¡ ëA¡à¯à ÒÚ :
(A) šà[¹[Ñ‚[t¡A¡ l¡üš‰¤ (B) [¤š™¢¸Ú
(C) šà[¹[Ñ‚[t¡A¡ [>´•ãA¡¹o (D) šøƒèÈo
65. ³à>åìȹ A¡à™¢A¡ºàìš¹ ([yû¡Úà) A¡à¹ìo (\>¸) Îõ[Ê¡ Ò*Úà š[¹ì¤ìŹ "Îå[¤‹à\>A¡ š[¹¤t¢¡>ìA¡ ¤ºà ÒÚ :
(A) š[¹ì¤ÅKt¡ ¤à šà[¹[Ñ‚[t¡A¡ l¡üš‰š (B) [¤š™¢Ú
(C) š[¹ì¤ÅKt¡ ³àì>¹ "¤>Ú> (D) ƒèÈo ¤à šøƒèÈo
MPT-19/P-I/H 48
65. ◊ŸÈcÿ ∑§ Á∑˝§ÿÊ∑§‹Ê¬Ê¥ ∑§ ∑§Ê⁄UáÊ ‚ÎÁc≈U „ÊŸ flÊ‹ ¬Á⁄Ufl‡Ê ∑§ •‚ÈÁflœÊ¡Ÿ∑§ ¬Á⁄UfløŸ ∑§Ê ∑§„Ê ¡ÊÃÊ „Ò —
(A) ¬ÊÁ⁄UÁSÕÁÃ∑§ ©¬Œ˝fl (B) Áfl¬ÿ¸ÿ
(C) ¬ÊÁ⁄UÁSÕÁÃ∑§ ÁŸêŸË∑§⁄UáÊ (D) ¬˝Œ·Í áÊ
MPT-19/P-I/H 49 P.T.O.
67. ªÊ„ÊÿÁŸ ’’ Á¡flÊÁ⁄UÿÊ ◊ÊŸ‚ »§ÊŸÊ¥¡Ê’ª˝Ê Á¡flÊÁ⁄UÁŸ ÁŒÁãÕ -
(A) Ä‹Ê©Ÿ Á»§‚ (Clown fish) (B) ∑§Ê‚∑§Ê≈UÊ (Cuscuta)
(C) ◊Êß∑§⁄U„Êß¡Ê (Mycorrhiza) (D) ‹Êß∑§Ÿ (Lichen)
67. ÁŸêŸÁ‹Áπà ◊¥ ‚ ∑§ÊÒŸ-‚Ë ¬˝¡ÊÁà oÎ¥πÁ‹Ã ¬˝¡ÊÁà ∑§Ê ©ŒÊ„⁄UáÊ „Ò?
(A) Ä‹Ê©Ÿ ◊¿U‹Ë (B) •Ê∑§Ê‡Ê ’‹
(C) ◊Êß∑§Ê⁄UÊß¡Ê (D) ∑§Ê߸
69. [W¡ì³–i¡ ëó¡C¡¹ãt¡ A¡³¢¹t¡ A¡³¢ãÎA¡º¹ [A¡ ë¹àK ëÒà¯à¹¡ δ±à¯>à =àìA¡ ?
(A) ët¡\¹ A¡A¢¡i¡ ì¹àK (B) "[Ñ‚³ð๠ë¹àK
(C) &W¡ì¤W¡i¡’[W¡Wô¡ (D) W¡àÒüi¡’[W¡[ºA¡’[W¡Wô¡
MPT-19/P-I/H 50
69. [Îì³–i¡ ó¡¸àC¡à[¹ìt¡ A¡³¢¹t¡ A¡³¢ã샹 [A¡ ë¹àK Ò*Ú๠δ±à¤>à =àìA¡ ?
(A) ¹ìv¡û¡ A¡A¢¡i¡ ë¹àK (Leukemia) (B) "[Ñ‚³ðà ë¹àK (bone marrow disease)
(C) &Îì¤Îìi¡à[ÎÎ (D) ÎàÒüìi¡à[Î[ºìA¡à[ÎÎ
69. ‚Ë◊¥≈U »Ò§Ä≈U⁄UË ◊¥ ∑§Ê◊ ∑§⁄UŸ flÊ‹ ∑§◊¸øÊÁ⁄UÿÊ¥ ∑§Ê ∑§ÊÒŸ-‚Ê ⁄Uʪ „ÊŸ ∑§Ë ‚¥÷ÊflŸÊ ⁄U„ÃË „Ò?
(A) ⁄UÄà ∑§Ê ∑§∑¸§≈U ⁄Uʪ (Leukemia) (B) •ÁSÕ◊í¡Ê ∑§Ê ⁄Uʪ (Bone Marrow Disease)
(C) ∞S’S≈UÊÚÁ‚‚ (Asbestosis) (D) ‚Êß≈UÊÁ‚Á‹∑§ÊÁ‚‚ (Cytosilicosis)
MPT-19/P-I/H 51 P.T.O.
71. \>Î}J¸à¹ ¤Ò>Û¡³t¡à [>‡ý¢¡à[¹t¡ A¡¹à ÒÚ ÒüÚ๠:
(A) \>Î}J¸à ¤õ[‡ý¡ [>[¹J¹ š¹à (B) \–µ¹ Î}J¸à¹ š¹à
(C) ³õt塸¹ Î}J¸à¹ š¹à (D) [>‡ý¢¡à[¹t¡ l¡üšàƒà>¹ š¹à
71. ¡Ÿ‚¥ÅÿÊ ∑§Ë fl„Ÿ ˇÊ◊ÃÊ ÁŸœÊ¸Á⁄Uà ∑§Ë ¡ÊÃË „Ò, ß‚∑§ —
(A) ¡Ÿ‚¥ÅÿÊ flÎÁh Œ⁄U ‚ (B) ¡ã◊ Œ⁄U ‚
(C) ◊ÎàÿÈ Œ⁄U ‚ (D) ‚Ë◊Ê∑§Ê⁄UË ∑§Ê⁄U∑§Ê¥ ‚
72. "àe¡[ºA¡ "à¹ç¡ Ñ‚à>ãÚ šø\à[t¡ [®¡Ät¡à¹ ">åšàt¡ ë\àJà šø=àA¡ ëA¡à¯à ÒÚ :
(A) "àºó¡à [®¡Ät¡à (B) [¤i¡à [®¡Ät¡à
(C) Kà³à [®¡Ät¡à (D) ìl¡Âi¡à [®¡Ät¡à
72. "àe¡[ºA¡ * Ñ‚à>ãÚ šø\à[t¡¹ í¤[W¡ìy¹ ([®¡Ät¡à¹) ">åšàt¡ š[¹³àš šø=àìA¡ ¤ºà ÒÚ :
(A) "àºó¡à í¤[W¡y¸t¡à (B) [¤i¡à í¤[W¡y¸t¡à
(C) Kà³à í¤[W¡y¸t¡à (D) ìl¡Âi¡à í¤[W¡y¸t¡à
72. •Êã‚Ê‹ÊÁ⁄U •Ê⁄UÊ ªÊfl ¡ÊÿªÊÿÊÁ⁄U ’ÊÿÁŒ ’ÊÿÁŒ Á¡flÊÁ⁄U»§Ê⁄UÁŸ ªÊ‚Ê⁄UÁÕ M§¡È¡πÊπÊÒ ‚ÈŸÊÿ ¡ÊÿÊ —
(A) •Ê‹»§Ê ŒÊß÷Ê⁄UÁ‚Áà (Alpha diversity) (B) ’≈UÊ ŒÊß÷Ê⁄UÁ‚Áà (Beta diversity)
(C) ªÊ◊Ê ŒÊß÷Ê⁄UÁ‚Áà (Gamma diversity) (D) Œ‹≈UÊ ŒÊß÷Ê⁄UÁ‚Áà (Delta diversity)
72. •Ê¥øÁ‹∑§ •ÊÒ⁄U SÕÊŸËÿ ¬˝¡ÊÃË ∑§Ë ÁflÁflœÃÊ ∑§ •ŸÈ¬Êà ∑§Ê ∑§„Ê ¡ÊÃÊ „Ò —
(A) •À»§Ê ÁflÁflœÃÊ (B) Á’≈UÊ ÁflÁflœÃÊ
(C) ªÊ◊Ê ÁflÁflœÃÊ (D) «UÀ≈UÊ ÁflÁflœÃÊ
MPT-19/P-I/H 52
72. The ratio between regional and local species diversity is measured as :
(A) Alpha diversity (B) Beta diversity
(C) Gamma diversity (D) Delta diversity
___________________________________________________________________________________________
73. ©ÁjŒ ∑§Ê ∑§ÊÒŸ ‚Ê ÷ʪ ¬ÊŸË ∑§Ê flÊÁc¬Ã ∑§⁄UÃÊ „Ò?
(A) ⁄¥Uœ˝ (stomata) (B) »§‹
(C) ‡ÊÊπÊ (D) ¡«∏
MPT-19/P-I/H 53 P.T.O.
74. ÁŸêŸÁ‹Áπà ◊¥ ‚ ’ÊÿÊÁ«Uª˝«U’‹ •¬Á‡Êc≈U (Biodegradable Waste) ∑§ÊÒŸ-‚Ê „Ò?
(A) å‹ÊÁS≈U∑§ (Plastic) (B) ¬Ê‹ËÁÕŸ (Polythene)
(C) ∑§Ê°ø (Glass) (D) ∞∑§ ÷Ë Ÿ„Ë¥
MPT-19/P-I/H 54
76. l¡üZW¡ ëšàÈA¡ Jàšt¡ DDT ¹ ƒì¹ A¡ãi¡>àÅA¡ ‰¤¸¹ l¡üš[Ñ‚[t¡A¡ ëA¡à¯à ÒÚ :
(A) ¤àÚ’[¹ì³[l¡ìÚW¡> (B) ¤àÚ’ì³K[>[ó¡ìA¡W¡>
(C) î\¯ ¤õ[‡ý¡ (D) î\¯ šøƒèÈo
76. Higher trophic level •Êfl DDT ’ÊÁŒ ∞껧ÊÒ ’ÈÕÊ⁄Uª˝Ê ◊ÈÁ‹πÊÒ ’È¥ŸÊÿ ¡ÊÿÊ —
76. ©ìÊ ¬Ê·∑§ SÃ⁄U ¬⁄U DDT ¡Ò‚ ∑§Ë≈UŸÊ‡Ê∑§ Œ˝√ÿ ∑§Ë ©¬ÁSÕÁà ∑§Ê ∑§„Ê ¡ÊÃÊ „Ò —
(A) ¡ÒÁfl∑§ ©¬øÊ⁄U (Bioremediation) (B) ¡Òfl•ÊflœË¸∑§⁄UáÊ (Biomagnification)
(C) ¡ÒÁfl∑§ flÎÁh (Biological Enhancement) (D) ¡ÒÁfl∑§ ¬˝ŒÍ·áÊ (Biopollution)
76. The occurrence of pesticides like DDT in higher trophic levels is termed as :
(A) bioremediation (B) biomagnification
(C) biological enhancement (D) biopollution
___________________________________________________________________________________________
77. [¤ìÅÈ ¤à‹à¹ ‡à¹à šõ=A¡ A¡¹à [¤[®¡Ä 뮡ïK[ºA¡ "e¡ºt¡ ëšà¯à šø\à[t¡A¡ ëA¡à¯à ÒÚ :
(A) &º’ëš[yA¡ (B) [á³ìš[yA¡
(C) ÎìÒàƒ¹ (D) *š¹¹ ëA¡àì>àìi¡àì¯Òü >ÒÚ
77. [¤ìÅÈ ¤à‹à¹ ‡à¹à šõ=A¡ A¡¹à [¤[®¡Ä 뮡ïìKà[ºA¡ "e¡ìº šà*Úà šø\à[t¡ìA¡ ¤ºà ÒÚ :
(A) "¸àºìš[i¡öA¡ (B) [γìš[i¡öA¡
(C) ÎìÒàƒ¹ (Sibling) (D) l¡üšì¹¹ ëƒ*Úà ëA¡à>[i¡Òü >Ú
77. ◊Ê’Ê ◊ÊŸ‚ „¥ÕÊÁŸ ¡Ê„ÊŸÊfl •Ê‹ÊŒÊ ¡ÊŸÊ¥ŸÊÿ, ªÈ’ÈŸ ªÈ’ÈŸ ÷È◊πÊÒ⁄UÊæ§ÊÁ⁄U •ÊŸ‚Ê‹Êfl ◊ÊŸŸÊ „ÊŸÊÿ Á¡flÊÁ⁄UπÊÒ ’È¥ŸÊÿ
¡ÊÿÊ -
(A) Allopatric (B) Sympatric
MPT-19/P-I/H 55 P.T.O.
77. Áfl‡Ê· ’ÊœÊ ∑§ mÊ⁄UÊ •‹ª Á∑§∞ ª∞ ÁflÁ÷ÛÊ ÷ÊÒªÊÁ‹∑§ •¥ø‹ ◊¥ ¬Ê∞ ¡ÊŸ flÊ‹ ¬˝¡ÊÃË „Ò¥ —
(A) •‹Ê¬Á≈˛U∑§ (B) Á‚◊¬Á≈˛U∑§
(C) ‚„ÊŒ⁄U (sibling) (D) ∞∑§ ÷Ë Ÿ„Ë¥
77. Species that occur in different geographical regions separated by special barrier :
(A) Allopatric (B) Sympatric
(C) Sibling (D) None of the above
___________________________________________________________________________________________
79. >ãìW¡¹ ëƒ*Úà ëA¡à> š¹Ñš¹ [yû¡Úà ÎÒ-[¤¤t¢¡ì> ÎÒì™à[Kt¡à A¡ì¹ >à ?
(A) ÎÒ®å¡v¡û¡t¡à (B) ÎÒl¡üšA¡à[¹t¡à
(C) š¹\ã[¤t¡à (D) ƒåÒü šø\à[t¡¹ ³ì‹¸ šø[t¡ì™à[Kt¡à
MPT-19/P-I/H 56
79. ªÊ„ÊÿÁŸ ’’ ◊ÊŸ‚ÿÊ Co-evolution ÁŸ ŒÊÕÊÿÊfl „»§Ê¡Ê’ „Ê•Ê?
(A) Commensalism (B) Mutualism
(C) Parasitism (D) Interspecific competition
79. ÁŸêŸÁ‹Áπà ∑§ÊÒŸ-‚Ë ¬⁄US¬⁄U Á∑˝§ÿÊ ‚„Áfl∑§Ê‚ (Co-evolution) ◊¥ ‚„Êÿ∑§ Ÿ„Ë¥ „Ò?
(A) ‚„÷ÊÁ¡ÃÊ (Commensalism) (B) ¬Ê⁄US¬Á⁄U∑§ •ÊüÊÿ ∑§Ê Á‚hʥà (Mutualism)
(C) ¬⁄U¡ËÁflÃÊ (Parasitism) (D) ¬˝ÁÃS¬œÊ¸à◊∑§ ¬˝ÁÃÿÊÁªÃÊ (Interspecific Competition)
80. t¡ºt¡ [ƒÚà ëA¡à>J> ëƒÅt¡ [ÅÇ¡ Åø[³A¡ J[>t¡ [>™å[v¡û¡ [ƒÚà ÒÚ ?
(A) ®¡à¹t¡ (B) ¤öà[\º (C) ì³[GìA¡à (D) Òüì–ƒàì>[áÚà
80. >ãìW¡¹ ëƒ*Úà ëA¡à> ëƒìÅ [ÅÇ¡ Åø[³A¡ìƒ¹ J[>ìt¡ [>™å[v¡û¡ ëƒ*Úà ÒÚ ?
(A) ®¡à¹t¡ (B) ¤øà[\º (C) ì³[GìA¡à (D) Òüì–ƒàì>[ÅÚà
80. ªÊ„ÊÿÁŸ ’’ „ʌʌ•Êfl πÁŸ»˝§Êfl ©ãŒÒ ªÕ”»§Ê⁄UπÊÒ „Ê’Ê ◊Êfl„ÊŸÊÿ ¡ÊÿÊ?
(A) ÷Ê⁄Uà (B) ’˝ÊÁ¡‹ (C) ◊ÁÄ‚∑§” (D) ß㌔ŸÁ‚ÿÊ
80. ÁŸêŸÁ‹Áπà ◊¥ ‚ ∑§ÊÒŸ-‚ Œ‡Ê ◊¥ ’Ê‹ üÊÁ◊∑§Ê¥ ∑§Ê πÊŸ ◊¥ ÁŸÿÈÄà Á∑§ÿÊ ¡ÊÃÊ „Ò?
(A) ÷Ê⁄Uà (B) ’˝Ê$¡Ë‹ (C) ◊ÒÁÄ‚∑§Ê (D) ߥ«UÊŸÁ‡ÊÿÊ
MPT-19/P-I/H 57 P.T.O.
81. „ʪ˝Ê◊Ê Á¡flÊÁ⁄U ‚åÃÊ„ »§ÊÁ‹ŸÊÿ ¡ÊÿÊ -
(A) •Ä≈UU ”’⁄U ŒÊŸÁŸ 1 •Ä≈U”ÁŸ»˝§Êÿ 7 •Ä≈U”Á‚◊– (B) •Ä≈UU”’⁄U ŒÊŸÁŸ 15 •Ä≈UU”ÁŸ»˝§Êÿ 21 •Ä≈UU”Á‚◊–
(C) ¡ÈŸ ŒÊŸÁŸ 1 •Ä≈U”ÁŸ»˝§Êÿ 7 •Ä≈U”Á‚◊– (D) ¡ÈŸ ŒÊŸÁŸ 15 •Ä≈U”ÁŸ»˝§Êÿ 21 •Ä≈U”Á‚◊–
83. Køã>ôÒàl¡üÎ-&¹ šø®¡à줹 ó¡ìº šõ[=¤ã¹ l¡üš[¹®¡àìK [A¡ ‹¹ì>¹ [¤[A¡¹o ‹ì¹ ¹àìJ ?
(A) [¤i¡à ¹[Ƶ (B) "àºi¡ö஡àìÚàìºi¡ ¹[Ƶ
(C) &Gì¹ ¹[Ƶ (D) Òü>óø¡àì¹l¡ ¹[Ƶ (IR rays)
MPT-19/P-I/H 58
83. Áª˝Ÿ „Ê©‚ÁŸ Á’¡Ê©ŸÊfl ’È„È◊ ‚ÊÿÊfl ªÊ„ÊÿÁŸ ’’ ◊ÊŸ‚ÿÊ Á⁄UÁ»§ŸÊÿπÊÒ „◊ÕÊŸÊ ‹ÊÁπÿÊ?
(A) Á’≈UÊ ⁄UÊŒÊ (Beta-Ray) (B) •Ê‹≈˛UÊ ÷Êÿ”‹≈U ⁄UÊŒÊ (UV-Rays)
(C) ∞Ä‚ ⁄UÊŒÊ (X-Rays) (D) •Êß.•Ê⁄U. ⁄UÊŒÊ (IR-Rays)
83. „Á⁄Uê΄ ¬˝÷Êfl (Green House Effect) ‚ ¬ÎâflË ∑§Ê ™§¬⁄UË ÷ʪ ∑§ÊÒŸ-‚Ê ÁflÁ∑§⁄UáÊ ⁄UÊ∑§ÃÊ „Ò?
(A) ’Ë≈UÊ Á∑§⁄UáÊ¥ (B) ¬⁄UÊ’Ò¥ªŸË Á∑§⁄UáÊ¥ (•À≈˛UÊflÊÿÊ‹≈U Á∑§⁄UáÊ¥)
(C) ∞Ä‚ Á∑§⁄UáÊ¥ (D) ߟ»˝§Ê⁄U«U Á∑§⁄UáÊ¥
83. What type of radiation is trapped on the earth’s surface by the green house effect ?
(A) Beta-rays (B) UV rays
(C) X-rays (D) IR rays
___________________________________________________________________________________________
84. flãÿ ¬˝ÊÁáÊÿÊ¥ ∑§ ∑˝§◊ʪà ‹Èåà „ÊŸ ∑§Ê ¬˝œÊŸ ∑§Ê⁄UáÊ „Ò —
(A) ¬⁄U÷ÁˇÊÃÊ (B) flŸÊ¥ø‹ äfl¥‚Ë∑§⁄UáÊ
(C) •ÊflÊ‚ äfl¥‚Ë∑§⁄UáÊ (D) Á‡Ê∑§Ê⁄U
MPT-19/P-I/H 59 P.T.O.
85. ì¹l¡ l¡ài¡à ¤åìA¡ (ºàº t¡=¸ Kø씂) t¡=¸ =àìA¡ :
(A) ÎA¡º l¡ü[Š±ƒ šø\à[t¡¹ (B) ÎA¡º šøàoã šø\à[t¡¹
(C) "=¢î>[t¡A¡ P¡¹ç¡â« =àA¡à šø\à[t¡¹ (D) [¤šÄ šø\à[t¡¹
86. ∞∑§ ™§¡Ê¸ Á¬⁄UÊÁ◊«U ∑§Ê ‚’‚ ™§¬⁄UË ÷ʪ ∑§ÊÒŸ-‚Ê „Ò?
(A) ¬˝ÊÕÁ◊∑§ ©à¬ÊŒ∑§ (Primary Producers) (B) ¬˝ÊÕÁ◊∑§ ©¬÷ÊÄÃÊ (Primary Consumers)
(C) ªÊÒáÊ ©¬÷ÊÄÃÊ (Secondary Consumers) (D) ¡Òfl •¬ÉÊ≈U∑§ (Decomposers)
MPT-19/P-I/H 60
87. ‘ëšl¡àK[\’ ³àì> [A¡Ò¹ "‹¸Ú> ?
(A) [ÅÛ¡à (B) áàyA¡ š= ëƒJå¯à
(C) [ÅÛ¡à A¡à™¢¸ šøoàºã (D) [ÅÛ¡à š‡ý¡[t¡
88. Îà[¹ Îà[¹ A¡ì¹ ºàKàì>à Kàìá¹ ³àìc¡ Aõ¡[È ÅȸìA¡ ¤ºà ÒÚ :
(A) Îà³à[\A¡ ¤>à[>A¡¹o (B) c塳
(C) i¡àl¡ü`¡à š‡ý¡[t¡ (Taungya System) (D) Aõ¡[È ¤>à[>A¡¹o
88. ‚ÊÁ⁄U ‚ÊÁ⁄U ªÊÿŸÊÿ Á’»§Ê¥ÁŸ ª¡⁄UÊfl ◊ÊflŸÊÿ •Ê’ÊŒπÊÒ ’È¥ŸÊÿ ¡ÊÿÊ -
(A) ‚Á‚ÿ‹ »§⁄U‚Á≈˛U (B) ¡È◊ •Ê’ÊŒ
(C) ≈UÊ©ÇÿÊ πÊÁãÕ (D) ∞ª˝”»§⁄U‚Á≈˛U
88. ¬¥ÁÄÃ’h Ã⁄UË∑§ ‚ ‹ªÊ∞ ª∞ flΡÊÊ¥ ∑§ ’Ëø „ÊŸ flÊ‹Ë ∑ΧÁ· »§‚‹Ê¥ ∑§Ê ∑§„Ê ¡ÊÃÊ „Ò —
(A) ‚Ê◊ÊÁ¡∑§ flÊÁŸ∑§Ë (B) ¤ÊÍ◊ ∑ΧÁ·
(C) ≈UÊ¥ÇÿÊ ¬hÁà (Taungya System) (D) ∑ΧÁ· flÊÁŸ∑§Ë
MPT-19/P-I/H 61 P.T.O.
89. >¯ãA¡¹oì™àK¸ Å[v¡û¡¹ l¡ü;Î íÒìá :
(A) A¡Úºà (B) ìšìi¡öà[ºÚà³ (C) l¡ü[Š±ƒ (D) Òül¡üì¹[>Úà³
MPT-19/P-I/H 62
PART - IV : Language - II [ English (Compulsory) ]
ƒ¹A¡à¹ã @ &Òü "}Å ®¡àÈà-II (Òü}¹à\ã)-t¡ ³åk¡ 30i¡à šøÅ— "àìá "à¹ç¡ &Òü "}Å ÎA¡ìºà š¹ãÛ¡à=¢ã¹ ¤àì¤ ¤à‹¸t¡à³èºA¡¡ú
ƒ¹A¡à¹ã @ &Òü ®¡àìK ®¡àÈà-II (Òü}¹à\ã) -ìt¡ ì³ài¡¡ 30[i¡ šøÅ— "àìá &¤} &Òü ®¡àK ÎA¡º š¹ãÛ¡à=¢ã¹ \>¸ ¤à‹¸t¡à³èºA¡¡ú
ŸÊÿŸÊ ªÊŸÊ¥ — ’˝ÒÁÕ ’ʄʪÊÿÊfl ⁄UÊfl -II (ߥ⁄UÊ¡Ë) ÁŸ ◊ÊŸ 30 ‚Ê¥ŸÊÿÁŸ ªÊ‚ÒÁŸ’Ê Á»§Ÿ „ÊŸÊÿÊ ªÊ‚Ò’Ê Á’ŸÊÿ‚ÊÁŸ ÕÊπÊÿ ∞¥ªÊ⁄U
„ÊÿÒ–
◊„ûfl¬Íáʸ — ‚÷Ë ¬⁄UˡÊÊÁÕ¸ÿÊ¥ ∑§ Á‹∞ ß‚ ÷ʪ ◊¥ ÷Ê·Ê-II (•¥ª˝¡Ë) ∑§ ‚÷Ë 30 ¬˝‡Ÿ •ÁŸflÊÿ¸ „Ò¥–
Important : This Part contains 30 questions for Language -II (English) and it is compulsory for all candidates.
(ENGLISH)
Direction (Q.No. 91 to 95) :
Read the following passage given below. There are five gaps in the passage which are numbered serially. Against
each numbered gap four alternatives are given below. Select the most appropriate alternative.
A passage used in (91) cloze test is a (92) of written material in (93) words have been
regularly removed. The students must then (94) to reconstruct the passage (95) filling in the missing
words.
___________________________________________________________________________________________
91. (A) the; (B) a; (C) of; (D) one
___________________________________________________________________________________________
92. (A) paragraph; (B) write up; (C) passage; (D) description
___________________________________________________________________________________________
93. (A) it; (B) which; (C) this; (D) what
___________________________________________________________________________________________
94. (A) look; (B) select; (C) ensure; (D) try
___________________________________________________________________________________________
95. (A) while; (B) when; (C) by; (D) with
___________________________________________________________________________________________
Direction (Q.No. 96 to 98) :
For the following items, match the correct alternative given against them as tag question.
___________________________________________________________________________________________
96. Do as I say .............
(A) will you ? (B) shan’t you ? (C) won’t you ? (D) don’t you ?
___________________________________________________________________________________________
97. Some of us wanted to stay longer ............
(A) Did we ? (B) Didn’t we ? (C) Aren’t we ? (D) Do we ?
___________________________________________________________________________________________
98. Something must be done for us ..............
(A) will you ? (B) won’t you ? (C) shan’t you ? (D) would you ?
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 63 P.T.O.
Direction (Q.No. 99 to 101) :
Read the following items. In each item one word is underlined against which four alternatives are given. Choose
the most appropriate alternative which is opposite in meaning to the underlined word.
___________________________________________________________________________________________
99. Human civilization discards many obsolete ideas as superstition.
(A) Occassional (B) up-to-date (C) dominant (D) remote
___________________________________________________________________________________________
100. In course of time we may exhaust many of our natural resources.
(A) Replenish (B) Increase (C) Decrease (D) Renew
___________________________________________________________________________________________
101. Conciseness of his expression surprised the audience.
(A) Terseness (B) Felicity (C) Precision (D) Renundancy
___________________________________________________________________________________________
Direction (Q.No. 102 to 104) :
Complete the following questions by selecting the most appropriate word/words from the set of alternatives
given against each item :
___________________________________________________________________________________________
102. According to Socrates education means creation of a sound mind in a sound body.
__________ does Socrates mean by education ?
(A) Who (B) What (C) When (D) How
___________________________________________________________________________________________
103. I used to go the library everyday.
__________ do you go to the library ?
(A) Why (B) How (C) How often (D) When
___________________________________________________________________________________________
104. Every child has four stages of development.
_________ stages of development are there for every child ?
(A) How long (B) How many (C) How often (D) Which one
___________________________________________________________________________________________
Direction (Q.No. 105 to 107) :
Each set of the following items has four (4) alternatives marked as (A), (B), (C) and (D). Choose the most suitable
alternative.
___________________________________________________________________________________________
105. (A) We usually have breakfast at 8 O’clock in the morning but this week as we have to go to the yoga
class we are having it at 7 A.M.
(B) We usually have to have breakfast at 8 O’clock in the morning but this week as we have to go to the
yoga class we have it at 7 A.M.
(C) We usually had breakfast at 8 O’clock in the morning but this week as we went to the yoga class we
have it at 7 A.M.
(D) We usually have breakfast at 8 O’clock in the morning but this week as we will go to the yoga class
we have it at 7 A.M.
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 64
106. (A) For the last three months I am preparing for the exam.
(B) For the last three months I have been preparing for the exam.
(C) For the last three months I have prepared for the exam.
(D) For the last three months I was preparing for the exam.
___________________________________________________________________________________________
107. (A) It is high time he will start earning. (B) It is high time he started earning.
(C) It is high time he starts earning. (D) It is high time he has started earning.
___________________________________________________________________________________________
Direction (Q.No. 108 to 110) :
Read the following items. There are four alternatives given against the underlined words in the sentences. Choose
the most appropriate alternative for the underlined words.
___________________________________________________________________________________________
108. Learning a language more refers to development of communicative skill than mastery over the content.
(A) ability (B) efficiency (C) proficiency (D) fluency
___________________________________________________________________________________________
109. Vocabulary teaching and testing begins from the first day in school and continues throughout one’s career .
(A) formal education (B) life
(C) progress through life (D) academic session
___________________________________________________________________________________________
110. Teaching and testing should go together with neither being subservient to the other.
(A) common (B) dominant (C) subordinate (D) useful
___________________________________________________________________________________________
111. The main purpose of teaching a language is to :
(A) acquire elements of language. (B) express one’s ideas.
(C) develop communicative competence. (D) master its grammar and vocabulary.
___________________________________________________________________________________________
112. Which of the following statements is correct ?
(A) Reading and writing must precede listening and speaking.
(B) Speaking and reading must precede listening and writing.
(C) Listening and speaking must precede reading and writing.
(D) Speaking and writing must precede reading and listening.
___________________________________________________________________________________________
Direction (Q.No. 113 to 116) :
There are some gaps in each of the following items. Fill in the gaps with the correct alternative from the options
given as (A), (B), (C) and (D) against each item.
___________________________________________________________________________________________
113. Human brain is the _________ understood part of the body.
(A) a little (B) less (C) least (D) most
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 65 P.T.O.
114. In 1922 Albert Einstein was awarded _________ Nobel Prize.
(A) a (B) the (C) an (D) one
___________________________________________________________________________________________
115. Now a days children read only __________ books as they are more involved with their mobiles.
(A) few (B) the few (C) a little (D) a few
___________________________________________________________________________________________
116. There is a knock at the door. Who can be calling __________ us at this odd hours ?
(A) for (B) in (C) to (D) on
___________________________________________________________________________________________
Direction (Q.No. 117 to 120) :
In the following items some parts of the sentences have been jumbled. You are required to rearrange these parts in
the proper order. Parts are labelled as P, Q, R, S. Choose the proper sequence.
___________________________________________________________________________________________
117. Each problem child in the class / and should be treated differently /
(P) (Q)
118. Good writing is an art / like any other art / through constant practice / which can be acquired
(P) (Q) (R) (S)
(A) RPQS (B) PQSR (C) PSRQ (D) PSQR
___________________________________________________________________________________________
119. through incessant research / Science does / but it also destroys old fallacies /
(S) (P) (Q)
not only discover new truths
(R)
(A) SQRP (B) PQSR (C) PRQS (D) PSRQ
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 66
PART - V : Language - I (Optional)
ƒ¹A¡à¹ã @ &Òü "}Ź ®¡àÈà-I-t¡ "γãÚà, ¤R¡àºã, ¤ìØl¡à, Kàì¹à, [Ò–ƒã, ³à¹, ë>šàºã, ³[ošå[¹ "à¹ç¡ A¡à[¤¢ - šø[t¡ìi¡à
®¡àÈ๠30 i¡àîA¡ šøÅ— "àìá ¡ú š¹ãÛ¡à=¢ãÎA¡ìº "à쯃> šy "à¹ç¡ OMR l¡üv¡¹-šy¹ ®¡àÈà-I-t¡ l¡üìÀJ A¡¹à
®¡àÈ๠šøÅ—[¤ºàA¡¹ l¡üv¡¹ [ƒ¤ ºà[K¤ ¡ú
ƒ¹A¡à¹ã @ &Òü ®¡àìK¹ ®¡àÈà-I-& "γãÚà, ¤à}ºà, ¤ìØl¡à, Kàì¹à, [Ò–ƒã, ³à¹, ë>šàºã, ³[ošå[¹ &¤} A¡à[¤¢ - šø[t¡[i¡
®¡àÈ๠30[i¡ A¡ì¹ šøÅ— "àìá ¡ú š¹ãÛ¡à=¢ã샹 "à줃> šìy &¤} OMR l¡üv¡¹-šìy¹ ®¡àÈà-I ìt¡ l¡üìÀJ A¡¹à
®¡àÈàÚ šøÅP — ¡[º¹ l¡üv¡¹ [ƒìt¡ Òì¤ ¡ú
ŸÊÿŸÊ ªÊŸÊ¥ — ’ÊÁÕ ’ʄʪÊÿÊfl ⁄UÊfl -I ÁŸ •‚◊ËÿÊ, ’Ê¥‹Ê, ’⁄U”, ªÊ⁄UÊ, Á„ãŒË, ◊Ê⁄U, Ÿ¬Ê‹Ë, ◊ÁáʬÈ⁄UË •Ê⁄UÊ ∑§Ê’˸ - ¡ÊÿÁπ-¡ÊÿÊ
◊ÊŸ‚ÁŸ ◊ÊŸ 30 ‚Ê¥ÁÕ Õʪʟ– ¡Êÿ»§Ê⁄U Á’ŸÊÿ‚ÊÿÊ •Ê⁄U¡‹Êß •Ê⁄UÊ OMR Á»§ŸŸÊÿ Á’‹ÊßÁŸ ⁄UÊfl-I ÿÊfl
◊π”ŸÊÿ ⁄UÊflÁŸ Á»§Ÿ „ʪʟ–
◊„ûfl¬Íáʸ — ß‚ ÷ʪ ∑§ ÷Ê·Ê - I ∑§ Á‹∞ ÁŒ∞ ª∞ Áfl∑§À¬Ê¥ ◊¥ •‚Á◊ÿÊ, ’¥ª‹Ê, ’Ê«UÊ, ªÊ⁄UÊ, Á„ãŒË, ◊Ê⁄U, Ÿ¬Ê‹Ë, ◊ÁáʬÈ⁄UË ∞fl¥
∑§’˸ - ¬˝àÿ∑§ ÷Ê·Ê ◊¥ 30 ¬˝‡Ÿ ⁄U„ªÊ– ¬⁄UˡÊÊÁÕ¸•Ê¥ Ÿ •ÊflŒŸ-¬òÊ •ÊÒ⁄U OMR ©ûÊ⁄U-¬òÊ ◊¥ ÷Ê·Ê -I ◊¥ Á¡‚ ÷Ê·Ê
∑§Ê ©À‹π Á∑§ÿÊ „Ò, ©‚Ë ÷Ê·Ê ◊¥ ©ûÊ⁄U ŒŸÊ „Ò–
Important : This Part contains 30 questions each in Language - I, for which the options are Assamese,
Bengali, Bodo, Garo, Hindi, Hmar, Nepali, Manipuri and Karbi. Candidates should answer the
questions for only that Language-I option which they have given in their Application Form and
recorded in the OMR Answer-Sheet.
(ASSAMESE)
121. t¡º¹ ëA¡à>ìi¡à ®¡àÈà š[¹Úູ š¹à "γãÚà ®¡àÈà \–µ íÒìá ?
(A) "[Ê¡öA¡ (B) Òüì–ƒà-Òül¡üì¹àšãÚ (C) ‰à[¤Øl¡ (D) &i¡à* >ÒÚ
___________________________________________________________________________________________
122. &i¡à ®¡àÈàt¡ ëA¡Òüi¡à l¡üš®¡àÈà =à[A¡¤ šàì¹ ?
(A) ƒåi¡à (B) &i¡à (C) ¤×ìt¡à (D) &i¡à* >à=àìA¡
___________________________________________________________________________________________
123. ³à‹¯ìƒ¯¹ >à³ìQàÈàA¡ ìA¡à>\> ®¡àÈà[¤ìƒ ‘³ÒàšøàÑ‚à[>A¡ Kãt¡’ ¤å[º "àJ¸à [ƒìá ?
(A) ¤àoãA¡à”z A¡àA¡[t¡ (B) 샤à>–ƒ ®¡¹à[º (C) A¡>A¡ºàº ¤¹ç¡¯à (D) l¡üìš–ƒø>à= ëKàѬà³ã
___________________________________________________________________________________________
124. [>´•[º[Jt¡ ëA¡à>[¤‹ A¡à¹A¡¹ šø[t¡¤Þê¡A¡t¡ l¡üš®¡àÈà Îõ[Ê¡ Ò’¤ šàì¹ ?
(A) 뮡ïìKà[ºA¡ (B) Îà}ÑHõþ[t¡A¡ (C) Îà³à[\A¡
(D) *š¹¹ "ài¡àÒüìA¡Òüi¡à
___________________________________________________________________________________________
125. [>´•[º[Jt¡ ëA¡à>ìi¡à Ñ|ã šøt¡¸Ú¹ l¡üƒàÒ¹o ?
(A) ³àÒüA¡ã (B) "> (C) "A¡ (D) ¹ã
___________________________________________________________________________________________
126. ³àtõ¡®¡àÈà [ÅÛ¡o¹ l¡üì„Ÿ Ò’º :
(A) "γt¡ "γãÚà ®¡àÈ๠šøW¡º>¹ \>Î}J¸à ¤õ[‡ý¡ A¡¹à¡ú
(B) ®¡à[ÈA¡ ÎìW¡t¡>t¡à ¤õ[‡ý¡ A¡¹à¡ú
(C) ³àtõ¡®¡àÈà [ÅÛ¡o¹ W¡à[¹i¡à ëA¡ïź-Åø¯o, A¡=>, šk¡> "à¹ç¡ [ºJ>¹ ƒÛ¡t¡à "\¢> A¡¹à¡ú
(D) ³àtõ¡®¡àÈà ³à‹¸³¹ [¤ƒ¸àºÚ¹ ¤àì¤ [ÅÛ¡A¡ šøÑñt¡ A¡¹à¡ú
___________________________________________________________________________________________
127. [>´•[º[Jt¡ ëA¡à>ìi¡à oâ«-[¤[‹¹ ó¡ºt¡ ÎõÊ¡ Ŧ ?
(A) [>šå o (B) ¤à[o\¸ (C) A¡o (D) š¹àÚo
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 67 P.T.O.
128. t¡º¹ ëA¡à>ìi¡à [yû¡Úà¤àW¡A¡ Jr¡¤àA¡¸¹ l¡üƒàÒ¹o ?
(A) Aò¡A¡àº š¹ (B) KàJã¹ìt¡ ³Ò¹ Jåò[i¡
(C) Q¹ ëKà>à (D) W¡Aå¡t¡ ºKà
___________________________________________________________________________________________
129. t¡º¹ ëA¡à>ìi¡àA¡ šøàAô¡-Å}A¡¹ã ™åK¹ γº [ÒW¡àìš ‹[¹¤ šà[¹ ?
(A) šøÓàƒ W¡[¹t¡ (B) ÅøãAõ¡Ì¡ A¡ãv¢¡> (C) W¡™¢àšƒ
(D) ¤¹Kãt¡
___________________________________________________________________________________________
130. "γãÚà ®¡àÈ๠šø=³ Îà[Ò[t¡¸A¡ [>ƒÅ¢> Ò’º :
(A) [¤×Kãt¡ (B) ÅøãAõ¡Ì¡ A¡ãv¢¡>
(C) W¡™¢àKãt¡ (D) ¤¹Kãt¡
___________________________________________________________________________________________
131. ìA¡à>J> A¡à¤¸ Î}A¡º>¹ ¤àì¤ [>³¢ºšø®¡à ¤¹ƒîºìÚ 1983 W¡>t¡ Îà[Òt¡¸ "A¡àìl¡[³ ¤òi¡à ºà®¡ A¡[¹[Ạ?
(A) ÎåƒãQ¢ [ƒ> "à¹ç¡ ¹à[t¡ (B) ¤> ó¡[¹R¡¹ ¹}
(C) γãìšÈå (D) [ƒ>¹ šàát¡ [ƒ>
___________________________________________________________________________________________
132. [>´•[º[Jt¡ ëA¡à>ìi¡à ¤¸g> Î[Þ꡹ l¡üƒàÒ¹o ?
(A) ™\ + > = ™`¡ (B) 샯 + "àºÚ = 샯àºÚ
(C) Î}KøÒ + "àºÚ = Î}KøàÒàºÚ (D) &i¡à* >ÒÚ
___________________________________________________________________________________________
133. ³àtõ¡®¡àÈà Ò’º ¤¸[v¡û¡¹ :
(A) l¡üš®¡àÈà (B) šø=³ ®¡àÈà (C) [‡t¡ãÚ ®¡àÈà (D) &i¡à* >ÒÚ
___________________________________________________________________________________________
134. ìšà>ìt¡ ¤¸àA¡¹o¹ Î}`¡à ¤à Îèy "à¹ç¡ [>Ú³ l¡üšÑ‚àš> A¡[¹ t¡à¹ [šát¡ l¡üš™åv¡û¡ l¡üƒàÒ¹o [ƒ [ÅÛ¡à [ƒÚ๠"=¢
Ò’º - áày-áàyãA¡ Îèy, Î}`¡à¹ š¹à l¡üƒàÒ¹oîº, "³èt¢¡¹ š¹à ³èt¢¡îº "à¹ç¡ Îà‹à¹o¹ š¹à [¤ìÅÈîº
"àK¤Øn¡àÒü [>Úà¡ú &Òü [ÅÛ¡àƒà> š‡ý¡[t¡A¡ [A¡ ¤å[º ëA¡à¯à ÒÚ ?
(A) "àì¹àÒã š‡ý¡[t¡
(B) ¤¸àA¡¹o š‡ý¡[t¡
(C) 쮡¹àAå¡[t¡ Ѷ¹o š‡ý¡[t¡ (Micicry Memorization Method)
(D) "¯ì¹àÒã š‡ý¡[t¡
___________________________________________________________________________________________
135. ‘¤ão-¤’¹àKã’ "à¹ç¡ ‘šø[t¡³à’¹ ¹W¡A¡ ëA¡à> ?
(A) ºÜã>à= ë¤\¤¹ç¡¯à (B) šˆ>à= ëKàÒà[d¡¤¹ç¡¯à
(C) W¡–ƒøA塳๠"àK¹¯àºà (D) [Òìt¡Å¬¹ ¤¹¤¹ç¡¯à
___________________________________________________________________________________________
136. [>´•[º[Jt¡ ëA¡à>ìi¡à Aõ¡; šøt¡¸Ú¹ l¡üƒàÒ¹o ?
(A) >à³t¡ã (B) ó塺t¡ã(C) ó塺ೠ(D) ¹àÞê¡>ã
___________________________________________________________________________________________
137. Ç¡‡ý¡ ‹à¹oàìi¡à [W¡[Òû¡t¡ A¡¹à @ áày-áàyãA¡ š[Øn¡¤îº [ƒÚà "γãÚà ®¡àÈ๠šàk¡¸šå[=t¡ =A¡à "à¯Å¸A¡ãÚ :
(A) [ÅÛ¡A¡¹ ¤àì¤ [¤Åƒ®¡àì¯ ¤[o¢t¡ šàk¡ "òàW¡[>
(B) [ÅÛ¡o šøoàºã¹ yû¡³¹ [>샢Å
(C) [ÅA¡à "[®¡`¡t¡à¹ ¤àì¤ Åõ}J[ºt¡ t¡=à Î}K[k¡t¡ Òül¡ü[>i¡
(D) t¡=¸¹ ÎåÈ³à šøƒÅ¢¢>
___________________________________________________________________________________________
138. Å}A¡¹ìƒ¯¹ ‘P¡o³àºà’ šå[=J> [A¡ á–ƒt¡ ¹[át¡ ?
(A) [³yàÛ¡¹ (B) "[³yàÛ¡¹ (C) ³åv¡û¡A¡ (D) Aå¡Îå³³àºà
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 68
139. t¡º¹ ëA¡à>ìi¡à l¡üšàƒà> [ÅÛ¡ìA¡ [ÅÇ¡¹ Åø¯o ƒÛ¡t¡à "àÚv¡ "à¹ç¡ ¤õ[‡ý¡¹ ¤àì¤ šøìÚàK A¡[¹¤ šàì¹ ?
(A) *³ºà Kãt¡ (Nursery Rhymes) (B) Îà‹åA¡=à (Story Telling)
(C) "à¤õ[v¡, ¤v¡ûõ¡t¡à "à[ƒ (D) *š¹¹ "ài¡àÒüìA¡Òüi¡à
___________________________________________________________________________________________
140. [>´•[º[Jt¡ ÎK¢ìA¡Òüi¡à¹ š¹à šå¹ç¡È¤àW¡A¡ [¤®¡[v¡û¡¹ [W¡> [>o¢Ú A¡¹à¡ú
(A) "> (B) "[> (C) ¹ã
(D) *ò
___________________________________________________________________________________________
141. >㹯 šk¡> :
(A) Ç¡‡ý¡ l¡üZW¡à¹o, ŬàÎàQàt¡, Îå¹, Î幺ҹ, ¤àA¡¸¹ ºÚ "à¹ç¡ Ѭ¹î¤[W¡y ">åÎ[¹ šk¡> A¡¹à¡ú
(B) ™[t¡, [¤¹à³, ëრ[W¡Òû¡ "à¹ç¡ "=¢¤Ò Ŧ¹ šø[t¡ ™=à™= P¡¹ç¡â« [ƒ šØn¡àú
(C) "=¢ì¤à‹ÎÒ šøìÚà\>ãÚ "àì¤K [ƒ šØn¡àú
(D) *š¹¹ &i¡à* >ÒÚú
___________________________________________________________________________________________
142. [>´•[º[Jt¡ ëA¡à>J> Kø”‚ ³à‹¯ìƒ¯¹ t¡w³èºA¡ ¹W¡>à ?
(A) ëA¡àìi¡à¹à ëJºà (B) ìW¡à¹-‹¹à [š´š¹à P¡ìW¡à¯à
(C) 쮡à\> ë¤Ò๠(D) \–µ ¹Òθ
___________________________________________________________________________________________
143. "γãÚà ®¡àÈ๠‘¤o¢’ "à¹ç¡ ‘"àJ¹’¹ ³à\t¡ šà=¢A¡¸ "àìáì> ?
(A) "àìá (B) >àÒü (C) ƒåìÚài¡àÒü Ç¡‡ý¡
(D) &i¡à* Ç¡‡ý¡ >ÒÚ
___________________________________________________________________________________________
144. [>´•[º[Jt¡ ëA¡à>ìi¡à "γãÚà ®¡àÈ๠"ìQàÈ "¿šøào ‹¤[>¹ l¡üƒàÒ¹o ?
(A) ¤ (B) t¡ (C) ƒ (D) K
___________________________________________________________________________________________
145. ¤¹Kãt¡A¡ ëA¡à>\> š[r¡ìt¡ ‘noble numbers’ ¤å[º íA¡[Ạ?
(A) ¤àoãA¡à”z A¡àA¡[t¡ (B) ³ìÒŬ¹ ë>*K (C) A¡à[º¹à³ ë³[‹
(D) l¡üìš–ƒø>à= ëKàѬà³ã
___________________________________________________________________________________________
146. ‘ƒå¤[¹ ¤>¹ šàt¡¹ "òà¹t¡ [>Úì¹ ³åAå¡t¡à "òàì¹’ - &Òü Kãt¡[i¡¹ ¹W¡A¡ ëA¡à> ?
(A) W¡–ƒøA塳๠"àK¹¯àºà (B) šˆ>à= ëKàÒà[d¡¤¹ç¡¯à
(C) ºÜã>à= ë¤\¤¹ç¡¯à (D) ì\¸à[t¡šøÎàƒ ¤¹ç¡¯à
___________________________________________________________________________________________
147. [Òl¡üì¯> W¡àR¡¹ ³ìt¡-‘A¡à³¹ê¡š¹ ®¡àÈà ³‹¸ ®¡à¹t¡ãÚ ®¡àÈàt¡îA¡ [A¡áå šõ=A¡’ - ÒüÚàt¡ l¡ü[À[Jt¡ ‘A¡à³¹ê¡š¹
®¡àÈà’ ¤å[º ët¡*ò "γ¹ ëA¡à>ìi¡à ®¡àÈ๠A¡=à A¡’¤ [¤W¡à[¹ìá ?
(A) ¹à®¡à (B) ¤ìØl¡à (C) "γãÚà (D) [t¡¯à
___________________________________________________________________________________________
148. [>´•[º[Jt¡ ëA¡à>ìi¡à [‡Ñ¬¹¹ l¡üƒàÒ¹o ?
(A) A¡à³ (B) ™à³ (C) "l¡ü (D) Q¹
___________________________________________________________________________________________
149. ‘Kòà*¤åØn¡à’ >ài¡A¡¹ ¹W¡A¡ Ò’º :
(A) ºÜã>à= ë¤\¤¹ç¡¯à (B) ìÒ³W¡–ƒø ëKàѬà³ã
(C) šˆ>à= ëKàÒà[d¡¤¹ç¡¯à (D) W¡–ƒøA塳๠"àK¹¯àºà
___________________________________________________________________________________________
150. ‘Ît¡¸[šøÚ šàk¡A¡’ ëA¡à>\> ëºJA¡¹ áˆ>à³ ?
(A) ëÎï¹®¡ A塳๠W¡[ºÒà (B) >㺳[o óå¡A¡>
(C) ®¡ì¯–ƒø>à= ÅÒüA¡ãÚà (D) [Òìt¡Å¬¹ ¤¹¤¹ç¡¯à
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 69 P.T.O.
(BENGALI)
MPT-19/P-I/H 70
131. [>´•[º[Jt¡ ëA¡à>ô [¤¤[t¢¡t¡ ®¡àÈà ë=ìA¡ ¤à}ºà ®¡àÈ๠\–µ ÒÚ ?
(A) šøàW¡¸ šøàAõ¡t¡ (B) ³àK‹ã šøàAõ¡t¡ (C) ³àK‹ã "š°}Å (D) šà[º
___________________________________________________________________________________________
132. ˜¡ A¡àì¹¹ šì¹ Τ¢ƒàÒü ³è‹¢>¸ È ÒÚ¡ú [>´•[º[Jt¡ ëA¡à>ô Ŧ[i¡ &¹ l¡üƒàÒ¹o ?
(A) ™å[‹[Ë¡¹ (B) ³àtõ¡ÉÎà (C) [štõ¡ÉÎà (D) Aõ¡Ì¡
___________________________________________________________________________________________
136. ¤à}ºà ¤o¢³àºàìA¡ [A¡ìι l¡üš¹ [®¡[v¡ A¡ì¹ ƒå[i¡ ëÅøoãìt¡ ®¡àK A¡¹à ÒìÚìá ?
(A) ¹ê¡šKt¡ šø쮡ƒ (B) ®¡à¤Kt¡ šø쮡ƒ (C) ‹ÿ¤[>Kt¡ šø쮡ƒ (D) P¡oKt¡ šø쮡ƒ
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 71 P.T.O.
141. ®¡àÈà [Åۡ๠ëÛ¡ìy ë™ [¤ÈÚ[i¡ ΤW¡àÒüìt¡ P¡¹ç¡â«šèo¢ t¡à [A¡ ?
(A) šk¡> (B) Åø¤o (C) A¡=> (D) [ºJ>
___________________________________________________________________________________________
142. ¤à}ºà ®¡àÈà [>´•[º[Jt¡ ëA¡à>ô ®¡àÈà ¤}ìŹ "”zK¢t¡ ?
(A) [ó¡ìÄà- l¡üKøãÚ (B) ‰à[¤Øl¡
(C) "[Ê¡öA¡ (D) Òüì–ƒà-Òül¡üì¹àšãÚ ¤à "à™¢
___________________________________________________________________________________________
143. ƒå[i¡ Ѭ¹‹ÿ¤[> ™J> &A¡ÎìU l¡üZW¡à[¹t¡ ÒÚ t¡J> ëÎ[i¡ ÒÚ :
(A) A¡´š> Ѭ¹ (B) t¡¹º Ѭ¹ (C) ì™ï[KA¡ Ѭ¹ (D) "‹¢Ñ¬¹
___________________________________________________________________________________________
144. ¹à³å¹ ³ìt¡à __________ ë™ &t¡i¡à l¡üÄ[t¡ A¡¹ì¤ t¡à ëA¡l¡ü ®¡à¤ìt¡* šàì¹[>¡ú Åèo¸Ñ‚àì> >ãìW¡¹ ëA¡à>ô ¤àKô‹à¹à[i¡
™ì=àš™åv¡û¡ Òì¤ ?
(A) K®¡ã¹ \캹 ³àá (B) ìKà¤ì¹ šˆó塺 (C) ìKह KìoÅ (D) ìA¡Ê¡[¤Ê¡å
___________________________________________________________________________________________
145. ºÜã>à= ë¤\¤¹ç¡Ú๠[št¡à¹ >à³ [A¡ [Ạ?
(A) "à[ƒ>à= ë¤\¤¹ç¡Úà (B) Îãt¡à¹à³ ë¤\¤¹ç¡Úà
(C) l¡ü³àÅ}A¡¹ ë¤\¤¹ç¡Úà (D) ƒã>>à= ë¤\¤¹ç¡Úà
___________________________________________________________________________________________
146. "à[ƒ ³‹¸ ¤à}ºà¹ "à>å³à[>A¡ A¡àº Òº :
(A) 900 [JøСঠë=ìA¡ 1350 [JøСঠ(B) 900 [JøСঠë=ìA¡ 1200 [JøСà¦
(C) 1350 [JøСঠë=ìA¡ 1500 [JøСঠ(D) 1350 [JøСঠë=ìA¡ 1760 [JøСà¦
___________________________________________________________________________________________
147. ÎåA塳๠¹àìÚ¹ ³õt塸 ÒÚ :
(A) 1915 Îàìº (B) 1923 Îàìº (C) 1925 Îàìº (D) 1927 Îàìº
___________________________________________________________________________________________
148. ¤¸g> ¤ìo¢¹ "”z®å¢¡v¡û¡ šòàW¡[i¡ t¡àº¤¸ ¤o¢ ëA¡à>ôP¡[º ?
(A) A¡, J, K, Q, R¡ (B) W¡, á, \, c¡, d¡ (C) i¡, k¡, l¡, n¡, o (D) t¡, =, ƒ, ‹, >
___________________________________________________________________________________________
149. l¡üv¡¹ šè¤¢ ¤ìU¹ l¡üš®¡àÈà [A¡ ?
(A) ¹àØn¡ã (B) ¤àUàºã
(C) A¡à³¹ê¡šã ¤à ¹à\¤}Åã (D) c¡àØl¡Jr¡ã
___________________________________________________________________________________________
150. ¤à}ºà¹ Ѭ¹¤o¢ìA¡ Îà‹à¹ot¡: A¡Ú[i¡ ëÅøoãìt¡ [¤®¡v¡û¡ A¡¹à ÒìÚìá ?
(A) ƒå[i¡ (B) [t¡>[i¡ (C) W¡à¹[i¡ (D) šòàW¡[i¡
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 72
(BODO)
122. ““Á’’Ê⁄U”” ‹ÊßÁ‚ÁŸ ‚ÁÕ ’Ê‚Ê⁄U ‚ÁÕ Á’‚ÊŸÊfl M§¬ŸÊÕ ’˝rÊÁŸ ’’ πãÕÊßÿÊ ŸÈ¡ÊŒÊ¥◊ÊŸ -
(A) „ •ÊŸÊŸ ª‚Êß (B) Á’’Ê⁄U (C) Á’◊Ê Á»§‚Ê
(D) Á’’Ê⁄U πÊŸÊÿ
______________________________________________________________________________________________
123. Á’◊Ê ⁄UÊflπÊÒ “The mother tongue is at once a tool, a source of joy and happiness and knowledge, a director of
taste and feeling” „ÊãŸÊŸÒ ’È¥ŒÊ¥◊ÊŸ -
(A) John Dewey (B) Ryburn (C) Sturtevent (D) Gestalt
______________________________________________________________________________________________
124. mÊ⁄UãŒ˝ ŸÊÕ ’‚È◊ÃÊ⁄UËÁŸ ŒÊ¥‚ ªÊflÁŸ ¡ÊŸÊ◊ „ÊŒ⁄UπÊÒ ◊Ê¡Ê¥ ◊ÊãŸÊÿ πãÕÊßÿÊ ¡Ê’Êÿ —
(A) ¡Ê „Ê’Ê’ (B) •Ê‚Ê◊»È§Á⁄U „ÊÿŸÁŸ ‚ÈÁ»§Ÿ
(D) ªÊÁ◊ ªÊŒÊŸ
(C)
______________________________________________________________________________________________
125. ◊Ê’ ◊ÊßÕÊßÿÊfl M§¬ŸÊÕ ’˝rÊÁŸ ŸÊ¡ÊŸÊÿÊfl ““’⁄U” „ÊÁ⁄U◊È •Ê»§ÊŒ”” •Ê ’⁄U” „ÊÁ⁄U◊ÈπÊÒ ªÊŒÊŸ ÁŒÁÀ‹ÿÊfl ‚È’È¥ ‚ÊŸ ∞’Ê ªŸÃãòÊ
‚ÊŸ »§ÊÁ‹ŸÊÿÊfl ÁŒÁãջȥ§ŒÊ¥◊ÊŸ -
(A) 1956 (B) 1952 (C) 1949 (D) 1959
______________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 73 P.T.O.
130. 1919 ◊ÊßÕÊßÿÊfl ŒÊ¡ÊŸÊÿ “’⁄U ‚ÊòÊ” ‚ŸÁ◊‹ŸÁŸ •Ê»§ÊŒÁªÁ⁄UÿÊ ‚Ê⁄U◊ÊŸ -
(A) M§¬ŸÊÕ ’˝rÊ (B) ‚÷Ê⁄UÊ◊ ’˝rÊ (C) ‚ÃË‡Ê øãŒ˝ ’‚È◊ÃÊ⁄UË
(D) ◊ŒÊ⁄UÊ◊ ’˝rÊ
______________________________________________________________________________________________
131. ““ªÊ‚Ê ‚ÊflŸÊÿ”” πãÕÊßπÊÒ ‚Ê⁄U πãÕÊßÁªÁ⁄UÿÊ Á‹⁄UŒÊ¥◊ÊŸ -
(A) ÁπÁÃ÷È·áÊ ’˝rÊ (B) ¡‹œ⁄U ’˝rÊ
(C) M§¬ŸÊÕ ’˝rÊ (D) ¬˝‚ŸÁ¡Ã ’˝rÊ
______________________________________________________________________________________________
132. ◊ŒÊ⁄UÊ◊ ’˝rÊflÊ ¬Œ˜◊üÊË ’ÊãÕÊπÊÒ ÷Ê⁄Uà ‚⁄U∑§Ê⁄UÁŸ»˝§Êÿ ’’ ◊ÊßÕÊßÿÊfl ◊ÊãŒÊ¥◊ÊŸ -
(A) 1988 (B) 1990 (C) 1961 (D) 1992
______________________________________________________________________________________________
133. ¬˝◊Œ øãŒ˝” ’˝rÊflÊ ‚È¡ÈŸÊÿ ““’⁄U”-ߥ⁄UÊÁ¡-Á„ãŒË”” ‚ʌʒ Á’„È¥ Á’¡Ê’Ê ŸÈ¡ÊÿÊ -
(A) 1996 ◊ÊßÕÊßÿÊfl (B) 1993 ◊ÊßÕÊßÿÊfl 1990 ◊ÊßÕÊßÿÊfl
(D) 1992 ◊ÊßÕÊßÿÊfl
(C)
______________________________________________________________________________________________
134. Á’’Ê⁄U ‹ÊßÁ‚ÁŸ Ÿ„ÊÕÊÁ⁄UÿÊ ’È¥ŸÊÿ ’ÊÁŒé‹Ê ’Ê¥‹Ê •Ê⁄UÊ •‚Á◊ÿÊ Á‹⁄UÁ’ŒÊ¥»§Ê⁄UπÊÒ Á’’Ê⁄U ‹ÊßÁ‚ÿÊfl ‚’πÊ¥»§ÊŸÊÿÁŸ ¡Ê„ÊŸÊ
¡Ê’Êÿ -
(A) ŒÊ’ ŒÊ’ ¡ÊÿªÊÿÊfl ÕÊŸÊÿ ’⁄U”»§Ê⁄UπÊÒ πÊÒ‚ÁÕÿÊfl ‹Ê’ÊŸÊ ÕÊπÊÿ
(B) Á‹⁄UÁ’ŒÊ¥ ªÒÁÿÁŸ ÕÊπÊÿ
(C) ‹ÊßÁ‚πÊÒ ‚◊ÊÿπÊ¥„ÊŸÊ ÕÊπÊÿ
(D) (A), (B) •Ê⁄UÊ (C)
______________________________________________________________________________________________
135. ““¡ÈÁ‹-Á’¡ÈÁ‹”” ŸÊß¡Ê’πÊÒ ⁄UŸ‚ÊÿŒÊ¥◊ÊŸ -
(A) mÊ⁄UãŒ˝” ŸÊÕ ’‚È◊ÃÊ⁄UË (B) ‚ÃË‡Ê øãŒ˝ ’‚È◊ÃÊ⁄UË
(C) ©◊‚ øãŒ˝ ◊È‚Ê„Ê⁄UË (D) ÷’Ÿ »§Ê⁄UÊ¥ÁªÁ⁄U
______________________________________________________________________________________________
136. ◊ÊflÁ⁄U¡Ê¡Ê¥ Á¡⁄UÊÿ»§ÊŸÊÿ ‚ʌʒ ’πfl»§Ê»§Ê⁄UÊ ¡Ê’Êÿ -
(A) ©Ÿ ŒÊ¡Ê’ŒÊ (B) ªÈ’Ò ‚ʌʒ
(C) ©ŒÊ¥ ‚ʌʒ (D) (A), (B) •Ê⁄UÊ (C)
______________________________________________________________________________________________
137. ‚ÃË‡Ê øãŒ˝” ’‚È◊ÃÊ⁄UËÿÊ ’’ ¡ÕÈê◊ÊÿÊfl ’⁄”U ÕÈŸ‹Êß •Ê»§ÊŒÁŸ •Ê»§ÊŒÁªÁ⁄U ◊„⁄ÒU ‚Êÿπ¡ÊÿÊ -
(A) ŒÈœUŸÒ ¡ÕÈê◊ÊÿÊfl (B) œÈ’È⁄UË ¡ÕÈê◊ÊÿÊfl (C) ∑§∑˝§Ê¤ÊÊ⁄U ¡ÕÈê◊ÊÿÊfl (D) ’ʂȪÊfl ¡ÕÈê◊ÊÿÊfl
______________________________________________________________________________________________
138. ’ÊÕ˝Ê »§Êfl»§Ê⁄UÊ ªÊflŸÊ ªÊfl ◊ÊŸ‚ -
(A) •Ê’È¥ ’ÊÕ˝Ê »§Ê⁄U◊ÊÿÁÕª˝Ê (B) •ÊŒ˝Ê ’ÊÕ˝Ê »§Ê⁄U◊ÊÿÁÕª˝Ê
(C) ªÊÕÊÒ •Ê¥ÁÕ »§Ê⁄U◊ÊÿÁÕª˝Ê (D) ªÊ¡Ê◊ ’ÊÕ˝Ê »§Ê⁄U◊ÊÿÁÕª˝Ê
______________________________________________________________________________________________
139. Á’◊Ê ⁄UÊfl ‚Ê‹Ê¥ŸÊÿÁŸ ◊È‹Ê껧ÊπÊÒ ªÊ„ÊÿÁŸ ’’ ’¥ÈÁÕÿÊ ⁄UÊπÊ πÊ‹Ê◊Ê -
(A) ‚Ê’Á‚Ÿ •Ê⁄UÊ ªÊ∫Ê¥Á‚ŸÒ ’ÈÁ¡ŸÊ „ÊÿÊ (B) »§⁄UÊÿŸÊÿÊfl ‹Ê⁄U’Ê¥ ¡Ê‹Êæ§Ê
(C) »§⁄UÊÿŸÊÿ •Ê⁄UÊ ’ÈÁ¡ŸÊÿÊfl π„Ê ¡ÊÿÊ (D) ªÊ¡ÊÒÁŸ ◊ÊŸ‚’Ê Ÿæ§Ê
______________________________________________________________________________________________
140. 1926 ◊ÊßÕÊßÿÊfl ŸÈ¡ÊŸÊÿ ““’⁄”UÁŸ ªÈÁŒ Á‚’‚Ê •Ê⁄UÊ •Ê⁄U¡”” πãÕÊßπÊÒ ◊ŒÊ⁄UÊ◊ ’˝rÊ•Ê ◊Ê’ ’Ò‚Ê•Êfl ⁄UŸ‚ÊÿŒÊ¥◊ÊŸ -
(A) 23 (B) 24 (C) 26 (D) 25
______________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 74
141. ªÊ„ÊÿÁŸ ’’ ŒÊ¥‚ πãÕÊßπÊÒ M§¬ŸÊÕ ’˝rÊflÊ ’Ê¥‹Ê ⁄UÊflÊfl Á‹⁄UŒÊ¥◊ÊŸ -
(A) Á◊‹Ÿ ‚¥ªËà (B) ’⁄”U ¡ÊÁÃ⁄U ‚¥ÁˇÊåà ¬Á⁄U·ÿ
(C) ’⁄”UÁŸ ¬Êá«ÍUÁ‹Á¬ (D) ’⁄U” ∑§¿UÊ⁄UË ¡ÊÁÃ⁄U ‚◊ãŒ
______________________________________________________________________________________________
142. Á’◊Ê ⁄UÊflÊfl ªÊ„ÊÿÁŸ ’’ ◊ÊŸ‚ ’ÊÕ˝ÊÿÊ ªÊÕÊÒflÒ „Ê’ŸÊŸÒ ÕÊ»§ÊÿÊ -
(A) „ÊÁ⁄U, „ÊÁ⁄U◊È, ¡ÊÁ⁄UÁ◊ŸÊÁ⁄U •Ê⁄UÊ ’ÊÿÁŒ ’ÊÿÁŒ (B) ⁄UÊflπÊÒ ª’æÒ§ ‚Ê‹Ê¥ŸÊÿÁŸ
(C) „ÊÁ⁄U •Ê⁄UÊ ⁄UÊflπÊÒ ¡ÊÒªÊπÊ¥„ÊŸÊÿÁŸ (D) „ÊÁ⁄U◊ÈflÊÁ⁄U ªÈ◊È⁄U»§Ê⁄U
______________________________________________________________________________________________
143. ““‚Ê◊¡Êÿª˝Ê ◊ÊflÁ⁄U¡Ê”” ¡Ê¥ ªÊ„ÊÿÁŸ ’’ ‚ʌʒ ’πfl»§ÊπÊÒ ’⁄U ⁄UÊflÊfl ’Ê„ÊÿŸÊÿ ¡ÊÿÊ -
(A) ÁŸ»˝§Êÿ (B) ÁŸÿÊfl (C) •Ê
(D) πÊÒ
______________________________________________________________________________________________
144. ß‚ÊŸ ◊Ê‚Ê„Ê⁄UËÁŸ ¡ÊŸÊ◊ ¡ÊŸÊÿ ªÊÁ◊ÿÊ ¡Ê’Êÿ -
(A) ÕÈÁ⁄U’ÊÁ⁄U (B) •ÊÒflÊ’ÊÁ⁄U
(C) ÷Êfl⁄UʪÈÁ⁄U (D) ªŒÊ◊ÊÁ⁄U
______________________________________________________________________________________________
145. ªÊ„ÊÿÁŸ ’’ ◊ÊŸ‚ ‚ʌʒÁŸ ¡ÕÊßÿÊ ◊È¥◊ÊπÊÒ ◊„⁄U ªÊŸÊ¥ πÊ‹Ê◊ŸÊŸÒ ŒÊŸÊÿ ’ÊÕ˝Ê »§ÊãŒÊÿÁŸ ◊„⁄U -
(A) πÊ»§Ê‹ ªÊ¡Ê¥ (B) π⁄U” ◊ÊŸ (C) ªÊÕÊ¥ ªÊ‚Ê (D) ©ŸÁŸ ‹ÈŸ
______________________________________________________________________________________________
146. ’⁄U” ⁄UÊflÊfl ◊ÊÛÊÊ „ÊŸÊÿ ◊„⁄U‚ ŸÁæ§ ¡ÕÊß πÊÒ⁄UÊ¥ Á⁄¥U‚Ê⁄UÁÕÿÊ ¡Ê’Êÿ -
(A) ªÊí¡Ê (B) ªÊS‚Ê◊ »È§ÀŒÈŸ
(D) ⁄UÊí ¡Ê
(C)
______________________________________________________________________________________________
147. ß‚ÊŸ ◊È‚Ê„Ê⁄UËÁŸ πãÕÊß»§Ê⁄UπÊÒ “romantic ideals unparallel in theme and attitude” „ÊãŸÊŸÒ ‚Ê⁄U ¬Áá«UÃÊ
’È¥ŒÊ¥◊ÊŸ -
(A) ◊Ÿ⁄Uã¡Ÿ ‹Ê„Ê⁄UË (B) ‚È⁄UÕ ŸÊ¡Ê¸⁄UË (C) ◊œÈ⁄UÊ◊ ’⁄”U (D) ’˝¡ãŒ˝ ∑ȧ◊Ê⁄U ’˝rÊ
______________________________________________________________________________________________
148. ’ÊÕ˝Ê ÷ÊflÁŸ ª¡⁄U¡Ê¥ —
(A) ‚◊Ê¡, „ÊÁ⁄U •Ê⁄UÊ ŒÊ⁄UÊ¥ÁŸ ’ÊÕ˝ÊÿÊ’Ê ’⁄UπÊ¥»§ÊÿÊ
(B) ªÊ¡ÊãŸÊÿ ◊ÊŸŸÊ „ÊÿÊ
(C) ÁªÿÊŸÁŸ »È¥§πÊπÊÒ ◊ÊãŒÊ¥„ÊÿÊ
(D) ªÊÕÊÒ •Ê¥ÁÕπÊÒ »§Ê⁄U◊ÊÿÊ
______________________________________________________________________________________________
149. ªÊ„ÊÿÁŸ ’’ ◊ÊŸ‚ πÊÒ⁄UÊ¥ Á⁄¥U‚Ê⁄UÁÕÿÊ Á⁄¥U‚Ê⁄U „ÊŸÊÿÁŸ ⁄UÊπÊ◊ •Ê⁄UÊ ¡ÊÿªÊ ’ÊÁŒÿÒ »§ÊÁ⁄UÿÒ „ÊÕÊߪÈÁŒ ªÊ⁄UÊ¥ ªÒÁÿ •Ê⁄UÊ ‚Èß¡Ê’ „Ê¥ªÊ⁄UÊ
◊„⁄ÒU Á⁄¥U‚Ê⁄U „Ê¡ÊÿÊ -
(A) Õ (B) »§ (C) π (D) Œ
______________________________________________________________________________________________
150. ¬˝◊Œ øãŒ˝ ’˝rÊÁŸ πãÕÊß ‚Ê⁄UÁ¡»§Ê⁄UÊ •Ê¥πÊ⁄UŒÊ¥◊ÊŸ -
(A) „ÊÕÁπ¸ „Ê‹Ê •Ê⁄UÊ ‚ŸÊÁ∑§ Á’¡Ê’Êfl (B) Á’’Ê⁄U ‹ÊßÁ‚ÿÊfl
(C) •πÊ»§Ê⁄U ‹ÊßÁ‚ÿÊfl (D) ‚ÊŸÁd •Ê⁄UÊ ◊ÈÁdÿÊfl
______________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 75 P.T.O.
(G A R O)
MPT-19/P-I/H 76
129. Ka.mao on.sogiminrangoniko ong.gipa mingsako ra.e sing.anina aganchakbo.
Ginigipa Dal.gipa Dakgrikanio Sauea Civil Peoneer Force-ni Lieutenantni Kamona doatako
man.aha ?
(A) Togan N. Sangma (B) Janggin A. Sangma
(C) Karnesh R. Marak (D) Jobang D. Marak
___________________________________________________________________________________________
130. On.sogimin kattarangoni mingsa ke.gipa kattako seoke sing.anina aganchakbo.
A.Chikrangoni skanggipa Greek Ku-sikko skie ra.chenggipa.
(A) Howard Denison W. Momin (B) Thangkan K. Sangma
(C) Rev. Gilberth K. Marak (D) Rev. Ramke.W. Momin
___________________________________________________________________________________________
131. Ka.mao sing.anirangoniko mingsa ke.gipa kattako basee ra.e aganchakbo.
“Ang’ Gisik Ku.rang” ia ki.tapko sauea seaha.
(A) Kosan G. Momin (B) Karnesh R. Marak
(C) Monensing R. Sangma (D) Rev. Gilberth K. Marak
___________________________________________________________________________________________
132. Mongsonggipa Alphabetrang badita ming donga ? On.sogimin sing anirangoni ke.gipako seoke
aganchakbo.
(A) 22 ming (B) 24 ming (C) 26 ming (D) 28 ming
___________________________________________________________________________________________
133. Iarangoni badia ma.rapipa kattajikse ong.a ?
‘A.bri’ ia kattana ma.rapgipa kattako seoke aganchakbo.
(A) A.chu (B) A.kong (C) A.kawe (D) A.kimbri
___________________________________________________________________________________________
134. Sing.anina sronggipa sentence-ko seoke aganchakbo.
Sentence-o mingsa aganani bakni kam ka.aniko parakataniko ‘T’ ine minga.
(A) Noun (B) Pronoun (C) Verb (D) Adjective
___________________________________________________________________________________________
135. Sing.anirangoniko mingsa ke.gipa kattako basee aganchakbo.
Rev. Ramke Isolna ring.mitelani gitrangko seaha.
(A) 21 ming (B) 24 ming (C) 27 ming (D) 30 ming
___________________________________________________________________________________________
136. On.sogimin sing anirangoni mingsa ke.gipa kattako ra.e aganchakbo.
Poraiachi ku.uko skie ra.ani badita bakrang dong.a ?
(A) Minggni bakrang (B) Minggittam bakrang
(C) Mingbri bakrang (D) Mingbong bakrang
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 77 P.T.O.
137. Ka.mao on.sogimain number.rangoni badia ke.e jakkalgipa sentenceni number ong.a
(A) Bi.sa jima an.tangtangni ba.rarangko am.tokenga.
(B) Bi.sarang an.tang langni ba.rarangko am.tokenga.
(C) Plak bi.sarang an.tang tongni ba.rarangko am.tokenga.
(D) Bi.sa gimikan an.tangtangni ba.rarangko am.tokenga.
___________________________________________________________________________________________
138. Sing.anina ong.a kattako ra.e aganchakbo.
‘Chadambe’, ian mai ong.a ?
(A) Bi-sani dal.bamitingni sal (B) Ki.tap
(C) Poedo (D) Magazine
___________________________________________________________________________________________
139. Ka.mao on.sogiminrangoni mingsa ong.ako basee sing.anina aganchakbo.
Badia aganani bakrangoni mingsa bakko ra.e ‘Number’ ba ‘Numberang’ ko bikotna jakkala ?
(A) Noun (B) Pronoun (C) Verb (D) Adverb
___________________________________________________________________________________________
140. Sing anirangoniko mingsa ong.ako basee anganchakbo.
Badia minggni consonantrangko vowel dake jakkatna man.a ?
(A) E aro Q (B) M aro N (C) H aro Z (D) W aro Y
___________________________________________________________________________________________
141. Ka.mao on.sogimin sentence-rangoni badia batianggimin kamko mesokgipa ‘Tense’ ong.a
(A) Rambang antichina re.a
(B) Rambang antichina re.angna tarienga
(C) Rambang antichine re.angnahakon
(D) Rambang antichi re.angaha
___________________________________________________________________________________________
142. Sing.anina ong.ako basee aganchakbo.
Lindrid D. Shirani mingnamgipa, ia Ki.tapon bang.a poedo-Segiparangko.
Chimonge Kingsako tarigiminkitapa.
(A) A.chik Poraiani ki.tapa (B) Bi.sarangna kan.dikgipa golporang
(C) A.chik A.songona Nama Kattani (D) Gisik Matgrikrang
___________________________________________________________________________________________
143. Ka.mao on.sogimin sing.anirangoni mingsa ong.gipa kattako basee aganchakbo.
‘Poedo’ ian ku.uko shiera.ani bakrangoni mingsa ong.a
(A) Knatimachi skie ra.ani (B) Aganachi skie ra.ani
(C) Poraichi skie ra.ani (D) Seachi skie ra.ani
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 78
144. Ka.mao on.sogimin agan me.ap kattarangko ‘Bimchipe kam ka.ani’, ia kattarangni miksong anina
jakkala.
(A) Korek bal bal, Korek dim.dim (B) A.min, jakmin
(C) Rongsik, rongdoka (D) Tobaria, mindinia
___________________________________________________________________________________________
145. Ka.mao on.sogimin kattarangoni ke.gipa ming.sako ra.e sing.anina aganchakbo. Keneth Momin
Administative Allied Serviceni kamko ka.ahama ?
(A) Ka.aha (B) Ka.jaha
(C) Ka.nareangjaha (D) Ka.na reangengachom
___________________________________________________________________________________________
146. Sing.anirangna on.sogiminrangoniko ke.ako basee aganchakbo.
Chingchetgipa asikirang aro chasongna salba dakgipa rugipako Isol ko mai ine miteta ?
(A) Jehova nama (B) Christo nama
(C) Abraham Isolonama (D) Isol nama
___________________________________________________________________________________________
147. Sing.anina ke.gipa kattako basee aganchakbo.
‘Jhonny, Jhonny, iachire. babo aro angni sambao asongbo’ sako ia bimungchi minge okamaha.
(A) Rev. Gilberth ko (B) Rev. E.G. Philips ko
(C) Rev. Ramke ko (D) Rev. Thangkan ko
___________________________________________________________________________________________
148. Sing anirangoni mingsa ke.gipa kattako seoke aganchakbo.
English ba gipin ku.uko seanirango spelling rango gualani ortoara mai ?
(A) Gipin ku.uko name skie ra.jani gimin
(B) Gipin ku.uko grammer ko name ma.singoni gimin
(C) Gipin ku.u ong.ani gimin
(D) Ku.tang ong.gijani gimin
___________________________________________________________________________________________
149. Ka.mao on.sogiminrangoni badia ong.a mingsako basee sing.anina aganchakbo.
Sauea ‘Man.rikani, Poedoko seaha
(A) Howard Denison W. Momin (B) Karnesh R. Marak
(C) Surendra S. Marak (D) Koplane G. Momin
___________________________________________________________________________________________
150. On.sogiminrangoni mingsako basee sing.anina aganchakbo.
Sea jotani bidingo sako gnigipa Howard Denison Momin ine mingna kra.achim ?
(A) Lindrid D. Shira (B) Rev. Gilberth K. Marak
(C) Keneth M. Momin (D) Gonmoni D. Shira
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 79 P.T.O.
(HINDI)
MPT-19/P-I/H 80
131. Á„ãŒË ∑§ ¬˝◊Èπ „ÊSÿ-√ÿ¥Çÿ∑§Ê⁄U —
(A) «UÊÚ. ŸªãŒ˝ (B) „Á⁄U‡Ê¥∑§⁄U ¬⁄U‚Ê߸ (C) Ÿ¥ŒŒÈ‹Ê⁄U flÊ¡¬ÿË (D) •ôÊÿ
___________________________________________________________________________________________
132. “ŒÊ‹ ª‹ŸÊ” ∑§Ê •Ê‡Êÿ „Ò —
(A) Ã⁄UÄ∑§Ë ∑§⁄UŸÊ (B) ◊Ë’ ÁŸ∑§Ê‹ŸÊ (C) ‚¥Œ„ ∑§⁄UŸÊ (D) •Áfl‡flÊ‚ ∑§⁄UŸÊ
___________________________________________________________________________________________
133. “ÉÊÊ«∏Ê Á„ŸÁ„ŸÊÃÊ „Ò” ∑§ÊÒŸ ‚Ë Á∑˝§ÿÊ „Ò?
(A) ¬˝⁄ UáÊÊÕ¸∑§ (B) ŸÊ◊œÊÃÈ (C) ¬Ífl¸∑§ÊÁ‹∑§ (D) ߟ◊¥ ‚ ∑§Ê߸ Ÿ„Ë¥
___________________________________________________________________________________________
134. Á‡ÊˇÊáÊ ∑§Ê҇ʋ ∑§Ê ©¬ÿʪ Á∑§ÿÊ ¡ÊÃÊ „Ò —
(A) ∑§ˇÊÊ ∑§ •¥Œ⁄U (B) ∑§ˇÊÊ ∑§ ’Ê„⁄U (C) (A) •ÊÒ⁄U (B) (D) ߟ◊¥ ‚ ∑§Ê߸ Ÿ„Ë¥
___________________________________________________________________________________________
135. “∑§Ê◊ÊÿŸË” ◊„Ê∑§Ê√ÿ ∑§ ⁄UøÁÿÃÊ —
(A) ¡ÿ‡Ê¥∑§⁄U ¬˝‚ÊŒ (B) ◊„ÊŒflË fl◊ʸ
(C) ‚Íÿ¸∑§Ê¥Ã ÁòʬÊ∆UË-ÁŸ⁄UÊ‹Ê (D) ⁄UÊ◊øãŒ˝ ‡ÊÈÄ‹
___________________________________________________________________________________________
136. Á¡Ÿ∑§ ©ìÊÊ⁄UáÊ ◊¥ ŒËÉʸ Sfl⁄U ‚ ÷Ë •Áœ∑§ ‚◊ÿ ‹ªÃÊ „Ò, fl ∑§„‹Êà „Ò —
(A) ◊Í‹ Sfl⁄U (B) å‹Èà Sfl⁄U (C) ‚¥ÿÈÄà Sfl⁄U (D) •ÿʪflÊ„
___________________________________________________________________________________________
137. ÷Ê·Ê Á‡ÊˇÊáÊ ∑§Ë ÁflÁœ „Ò —
(A) •ŸÈ∑§⁄UáÊ ÁflÁœ (B) •Êª◊Ÿ ÁŸª◊Ÿ ÁflÁœ
(C) ÷Ê·Ê ¬˝ÿʪ‡ÊÊ‹Ê (D) ©¬⁄UÊÄà ‚÷Ë
___________________________________________________________________________________________
138. “⁄UÊ◊øÁ⁄UÃ◊ÊŸ‚” Á∑§‚∑§Ë ⁄UøŸÊ „Ò?
(A) ‚Í⁄UŒÊ‚ (B) ÃÈ‹‚ˌʂ (C) ∑§’Ë⁄U (D) ⁄ÒUŒÊ‚
___________________________________________________________________________________________
139. ’Ê‹∑§Ê¥ ∑§Ê Á‹πŸÊ-Á‚πÊŸ ‚ ¬„‹ ÿ„ •Êfl‡ÿ∑§ „Ò —
(A) •ˇÊ⁄U Á‚πÊŸÊ (B) ’Ê⁄U„ π«∏Ë Á‚πÊŸÊ
(C) ‹πŸ ‚ê’ãœË Á¡ôÊÊ‚Ê ©à¬ÛÊ ∑§⁄UŸÊ (D) ©Ÿ∑§Ê Á∑˝§ÿʇÊË‹ ’ŸÊŸÊ
___________________________________________________________________________________________
140. ÁŸêŸÁ‹Áπà ∑§ÊÒŸ ‚Ë ¬¥ÁÄà •‡ÊÈh „Ò?
(A) ÿ„ ∑§ÁflÃÊ ∑§’Ë⁄U Ÿ Á‹πË „Ò (B) „ÊÕË ◊Ê≈UÊ „Ò
(C) ‹«∏∑§ Ÿ ¬òÊ Á‹πÊ (D) ◊Ê‹Ê Ÿ ¬ÈSÃ∑§ ¬…∏ øÈ∑§Ë „Ò
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 81 P.T.O.
141. ©ìÊÊ⁄UáÊ ‚ÈœÊ⁄UŸ ∑§Ê ∑§Êÿ¸ Á∑§Ÿ ∑§ˇÊÊ•Ê¥ ◊¥ ∑§⁄UŸÊ øÊÁ„∞?
(A) ¬˝Ê⁄UÁê÷∑§ (B) ◊ÊäÿÁ◊∑§ (C) ©ìÊ ◊ÊäÿÁ◊∑§ (D) ©ìÊ ∑§ˇÊÊ•Ê¥ ◊¥
___________________________________________________________________________________________
142. ◊„ÊflË⁄U ¬˝‚ÊŒ ÁmflŒË Ÿ “‚⁄USflÃË” ¬ÁòÊ∑§Ê ∑§Ê ‚ê¬ÊŒŸ ∑§Êÿ¸ ∑§’ ‚¥÷Ê‹Ê?
(A) 1900 ߸. (B) 1901 ߸. (C) 1902 ߸. (D) 1903 ߸.
___________________________________________________________________________________________
143. Á„ãŒË ÷Ê·Ê ◊¥ ∑§ÊÒŸ-‚Ë äflÁŸÿÊ° „Ò ¡Ê SflÃ¥òÊ M§¬ ‚ ’Ê‹Ë ÿÊ Á‹πË ¡ÊÃË „Ò?
(A) Sfl⁄U (B) √ÿ¥¡Ÿ (C) fláʸ (D) •ˇÊ⁄U
___________________________________________________________________________________________
148. Á„ãŒË ◊¥ ©ìÊÊ⁄UáÊ ∑§ •ÊœÊ⁄U ¬⁄U Á∑§ÃŸ fláʸ „Êà „Ò¥?
(A) 33 (B) 40 (C) 25 (D) 45
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 82
(HMAR)
MPT-19/P-I/H 83 P.T.O.
131. Andik tak thlangsuok rawh :
(A) Khawthlângin kan tlang a nih (B) Khawtlângin kan thlang a nih
(C) Khaw tlângin kan thlang a nih (D) Khaw thlângin kan tlang a nih
___________________________________________________________________________________________
132. Andik tak thlangsuok rawh :
(A) Lala chun, “in bu hmin a òha,” Sanga kuomah a tih.
(B) Lala chun, in bu hmin a òha, Sanga kuomah a tih.
(C) Lala chun, “Inbu hmin a òha,” Sanga kuomah a tih.
(D) Lala chun, “In bu hmin a òha,” Sanga kuomah a tih.
___________________________________________________________________________________________
133. Hla thu a ‘in’ tina hi iem ana ?
(A) Zârva (B) Rûn (C) Lungzûr (D) Piellei
___________________________________________________________________________________________
134. “Dite ka ngâi êm che” ti hla a a phuoktu pa in a ena a hlimpui kha iem ana ?
(A) Thlalâk (B) Lekhathawn
(C) An khawlai lengna hmun (D) A sunghai
___________________________________________________________________________________________
135. Andik tak thlangsuok rawh :
(A) A hmêlhriet ka tum a nih (B) A hmêl hriet ka tum a nih
(C) A hmêl hriet ka tum anih (D) A hmêlhriet ka tum anih
___________________________________________________________________________________________
136. A lungril thunun theitu chu :
(A) Mi var a nih (B) Mi fel a nih
(C) Mi tluongtak a nih (D) Khawpui latu nekin a òha lem
___________________________________________________________________________________________
137. Andiknaw tak thlangsuok rawh :
(A) Duoi duoi (B) Suou suou (C) Seiu seiu (D) Chiei
___________________________________________________________________________________________
138. Laira ti umzie chu :
(A) Unau (B) Nau (C) Naute (D) Insungkhat
___________________________________________________________________________________________
139. Andik tak thlangsuok rawh :
(A) Mî per fu pal i tih (B) Mî per fûk pal i tih
(C) Mî per fung pal i tih (D) Mî perfu pal i tih
___________________________________________________________________________________________
140. Hmar òawnga hawrawp iengzam a uma ?
(A) 25 (B) 26 (C) 24 (D) 30
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 84
141. Isu thilmak thaw hmasatak kha iem ana ?
(A) Nuhmei thiput sukdam (B) Mipui sanga vai
(C) Tui uoiin an changtir (D) Lazar a kei tho
___________________________________________________________________________________________
142. ‘Dâwn’ ti umzie chu :
(A) Tui dawn (B) Thil indawn
(C) Ngaituo (D) Lungrila vawngzing
___________________________________________________________________________________________
143. Andik tak thlangsuok rawh :
(A) Lamsak tieng lawn rawh (B) Lamsak tieng kai rawh
(C) Lamsak tieng fe rawh (D) Lamsak tieng lui rawh
___________________________________________________________________________________________
144. Zûn ngai umzie chu :
(A) Ngaizawng hai ngai (B) In ngaisie
(C) Lungngai (D) Lungna
___________________________________________________________________________________________
145. ‘Suol indona a vân Lalnau chu’ ti hla phuok tu chu :
(A) Thangler (B) Lienrum (C) Thangngur (D) V.T. Kappu
___________________________________________________________________________________________
146. Sûra bu en :
(A) A mawi dân zawng taka en (B) Inhnar taka en
(C) Chapo taka en (D) A mawina hmu lova en
___________________________________________________________________________________________
147. Isu’n mipui sanga a vai lai khan naupangte khan :
(A) Beiphek 2 le nga 5 a nei (B) Nga 2 le peiphek 5 a nei
(C) Nga 3 le beiphek 4 a nei (D) Beiphek 3 le nga 4 a nei
___________________________________________________________________________________________
148. Thlapa a var hi’n :
(A) Arasi hai varna an òawmpui (B) Nisa varna an òawmpui
(C) Hnuoi varna an òawmpui (D) Ama a varna nei a nih
___________________________________________________________________________________________
149. Andik tak thlangsuok rawh :
(A) kawtkhâr va khâr rawh (B) kawt khâr va khâr rawh
(C) kawt khâr vakhâr rawh (D) kawtkhâr vakhâr rawh
___________________________________________________________________________________________
150. A ziek dan indik tak thlang rawh :
(A) Ranbupêkna thleng (B) Ranbu pekna thleng
(C) Ran bu pekna thleng (D) Ranbupek na thleng
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 85 P.T.O.
(NEPALI)
123. ““ªÈL§‹ ¿UÊòÊ‹Ê߸ Á‡ÊˇÊÊÁŒ∞–”” ÿ„Ê° ∑ȧŸ ∑§Ê⁄U∑§∑§Ê ¬˝ÿʪ ÷∞∑§Ê ¿U?
(A) ∑§◊¸ ∑§Ê⁄U∑§ (B) ∑§⁄UáÊ ∑§Ê⁄U∑§ (C) ‚ê¬˝ŒÊŸ ∑§Ê⁄U∑§ (D) ‚ê’㜠∑§Ê⁄U∑§
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 86
131. ‡ÊéŒ∑§Ê •ÁÉÊ ¡ÊÁ«UŸ ‡ÊéŒÊ¥‡Ê ∑§ „Ê?
(A) ∑§Ê⁄U∑§ (B) Áfl÷ÁÄà (C) ¬˝àÿÿ (D) ©¬‚ª¸
___________________________________________________________________________________________
140. ∑ȧŸ ÷Ê·Ê∑§Ê ¬˝ÊÿÊÁª∑§ √ÿÊ∑§⁄UáÊ◊Ê SòÊËÁ‹¥ª ⁄U SòÊË ßÃ⁄U Á‹æ˜§Uª∑§Ê ©À‹π ¬Ê°ßã¿U?
(A) •‚◊ËÿÊ (B) ‚¥S∑Χà (C) Ÿ¬Ê‹Ë (D) ’昧Uª‹Ê
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 87 P.T.O.
141. ‚◊˝Ê≈U •‡ÊÊ∑§∑§Ê ‚◊ÿ∑§Ê ¬˝Ê∑ΧËÊ߸ ∑ȧŸ ¬˝Ê∑Χà ÷ÁŸã¿U?
(A) ªÊÕÊ ¬˝Ê∑Χà (B) œê◊¬ŒËÿ ¬˝Ê∑Χà (C) •Á÷‹πË ¬˝Ê∑Χà (D) ÁŸÿ ¬˝Ê∑ΧÃ
___________________________________________________________________________________________
148. √ÿÊ∑§⁄UáÊ◊Ê ∑§Ê, ∑§Ê, ∑§Ë ⁄U ⁄UÊ, ⁄UÊ, ⁄UË √ÿfl„Ê⁄U „ÈŸ ∑§Ê⁄U∑§‹Ê߸ ∑§ ÷ÁŸã¿U?
(A) ∑§◊¸ ∑§Ê⁄U∑§ (B) ∑§⁄UáÊ ∑§Ê⁄U∑§ (C) ‚ê’㜠∑§Ê⁄U∑§ (D) ‚ê’ÊœŸ ∑§Ê⁄U∑§
___________________________________________________________________________________________
150. ““„ÈŸ „Ê⁄U ŒÒfl Ÿ≈UÊ⁄U”” ÿÊ √ÿÊ∑§⁄UáÊ∑§Ê ∑ȧŸ ∑§Ê≈UË „Ê?
(A) ÃÈÄ∑§Ê (B) ©πÊŸ (C) ‚Á㜠(D) ªÊ©° πÊŸ ∑§ÕÊ
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 88
(MANIPURI)
MPT-19/P-I/H 89 P.T.O.
131. "Wå¡´¬à šàl¡üì¹ï[ƒ -
(A) ëźKã ³t¡à ëÚ}ƒå>à ³=à "³à Úà*¹A¡l¡ü¡ú
(B) ×¹à>¤>à ×¹à>¤¤å ó¡à¹¤[ƒ A¡>à>à [¤W¡à¹ ët¡ïK[>¡ú
(C) W¡ã}ƒà Åà;šã ÒüìRîÀ, [W¡Äƒ>à ëA¡>[J¤à, A¡ÀA¡Òü¡ú
(D) (A)¡ >;yKà (B) ">ã³A¡ *Òü¤à ÚàÒü¡ú
___________________________________________________________________________________________
132. î³ît¡ìºà> "[Î -
(A) ³ìÚA¡ íº¤à ëÒï¹A¡šKã íº¹A¡º¤[>¡ú (B) ó塹硚 "[Î>à íº¤à ëÒï¹A¡šƒKã[>¡ú
(C) "Òü¤à *Òü>à íº¹A¡šà ëÒï¹A¡šƒKã[>¡ú (D) ³=B¡ã "×´¶A¡ >ìv¡¡ú
___________________________________________________________________________________________
133. ‘‘Òü´£¡àº’’ ÒàÚ¤à ¯àîÒ[΃à -
(A) Ѭ¹ ³ìÚA¡ "³à Úà*Òü¡ú (B) Ѭ¹ ³ìÚA¡ ">ã Úà*Òü¡ú
(C) Ѭ¹ ³ìÚA¡ "׳ Úà*Òü¡ú (D) Ѭ¹ ³ìÚA¡ ³[¹ Úà*Òü¡ú
___________________________________________________________________________________________
134. ¯àìÚA¡ "³Kã J僳[ƒ -
(A) A¡¡ (B) A¡ + "¡ (C) A¡ + ¯ + " (D) ³=B¡ã "×´¶A¡ ºà[À
___________________________________________________________________________________________
135. ³ÚàÚ W¡>¤à ³t¡³Kã ¯àì¹} Îà[Òt¡¸[ƒ -
(A) ‹>gÚ ºàÒü¤å>ã}¤à¡ (B) >å[³; A¡àÙà (C) W¡àÚ>ì¹àº (D) [>}ì=ïì¹àº º´¬å¤à
___________________________________________________________________________________________
136. ‘‘[šìÚ =àìƒàÒü’’ Kã "Òü¤à -
(A) "Åà}¤³ ³ã>ìA¡t¡> (B) "Rà}Òº (C) [¤ì>à[ƒ>ã (D) A¡³º
___________________________________________________________________________________________
137. "Åà}¤³ ³ã>ìA¡t¡>>à Òü¤à íÅì¹}[ƒ -
(A) ëJàìgº "³à¡ú (B) šè[–µ [Òìƒà³¡ú (C) >㹤 ¹\[>¡ú (D) º´¶àR>¤à¡ú
___________________________________________________________________________________________
138. ³[ošå¹ã Îà[Òt¡¸ƒà ë¹à³à[–i¡A¡ A¡[¤ ÒàÚ¹Kà JR>[¹¤[Î -
(A) J«àÒü¹àA¡š³ W¡àl¡ü¤¤å[>¡ú (B) [Ò\³ "Rà}Òº¤å[>¡ú
(C) "Åà}¤³ ³ã>ìA¡t¡>¤å[>¡ú (D) l¡à@ A¡³º¤å[>¡ú
___________________________________________________________________________________________
139. ‘³[ošå¹ã ¤¸àA¡¹o ëA¡ï³åƒã’ Òü¤[ƒ -
(A) ‡ã\³[o 냤 Å´¶¢à¡ú (B) >à¹àÚo Å´¶¢à¡ú (C) A¡àºàWò¡à–ƒ ÅàÑ|ã¡ú (D) >–ƒºàº Å´¶¢à¡ú
___________________________________________________________________________________________
140. ìºà>î= ³Jº -
(A) ">ã Ç¡Òü (B) "׳ Ç¡Òü (C) ³[¹ Ç¡Òü (D) ³Rà Ç¡Òü
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 90
141. [Ò\³ P¡oKã Îà[Òt¡¸ &A¡àìl¡³ã ³>à ó¡R¤à l¡üš>¸àÎ[t¡ -
(A) ¤ã¹ [i¡ìA¡–ƒø[\; ë¹àl¡¡ú (B) =ì¹à "Å}¤ã¡ú
(C) šè[XKã ³¹ç¡ƒ¸à>¡ú (D) >}¤å RàÒü¤ƒà¡ú
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 91 P.T.O.
(KARBI)
121. Oso kebai alun, osomar kijui alun, Oso kepakan alun heihui kethan Ke__________ Kepangcho aphan.
(A) Karjulong (B) KeTokThek (C) Kaporhithek (D) Kacharli Thek
___________________________________________________________________________________________
122. Isi Angdeng along ‘Lamchili’ pu akitap keron poncheng komantu aningkan lo ?
(A) 1998 (B) 1999 (C) 2003 (D) 2008
___________________________________________________________________________________________
123. Thang Thang 28 arni Ketalon ver ke __________.
(A) Mahatma Ghandhi kithi arni (B) Semsonsing Engti kithi arni
(C) Khorsing Terang kithi arni (D) Sangkardev kithi arni
___________________________________________________________________________________________
124. ‘Nang pinap Diphu damjima ? ‘Laso alamjir along Menlar kolo abanglo ?
(A) Nang (B) Pinap (C) Diphu (D) Damjima
___________________________________________________________________________________________
125. Amek langding pen kepatok helo osomar aphan __________ kepangcho asai lo.
(A) Karjulong (B) Ketok (C) Kaporhe (D) Kacharli
___________________________________________________________________________________________
126. “Langbi Chitim achek aphang
Vocherok atar ati epum
Langbi chitim achek aphang
Vocherok atar ati pumni
.........................................
.........................................”
Bangso ahirjir Ketok abang :
(A) Dhoneswar Engti (B) Bamonpo
(C) Bidonsing Kro (D) Gandhi Tokbi
___________________________________________________________________________________________
127. “Longki Ke atumi Rong damjui” laso alamjir Ke :
(A) Non ahut (B) Chu ahut (C) Mo ahut (D) Kaike ahut
___________________________________________________________________________________________
128. Komat alammetpo abangsi ‘TAMHIDI’ pu akitap Ketoklo ?
(A) Basa Kathar (B) Longkam Teron (C) Bonglong Terang (D) Barelong Terang
___________________________________________________________________________________________
129. Lunjir along ‘Durmi’ puke __________ aphan.
(A) Lang (B) Hem (C) Longle (D) Tovar
___________________________________________________________________________________________
130. Kolo abangsi Kechokvek alamthelo ?
(A) dam vangret (B) dam aret (C) dam varet (D) dam vangdet
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 92
131. Lamtasam atengpen Men son ko an do ?
(A) Son pho (B) Son phli (C) Son throk (D) Son kep
___________________________________________________________________________________________
132. Amri aso aphan __________ ta pu.
(A) Solangdo (B) Le Langdo (C) Ar. Langdo (D) Mirlong
___________________________________________________________________________________________
133. “Ingnar Vangtanglo Hemtap” puke.
(A) Keklem un’e aphan (B) Ketong un’e aphan
(C) Kanglen aphan (D) Keprap aphan
___________________________________________________________________________________________
134. “Lahelo netum arong
Kelang abolon dokon
Kove bithi Partubong
Arenren tharve PenJangphong”
“Netum Arong” laso ahirjir Ketok abang Ke :
(A) Gandhi Tokbi (B) Ruplan Engtepi (C) Anima Terangpi (D) Bamonpo
___________________________________________________________________________________________
135. Lametpo Bonglong Terang Komantusi pirthe kehache lo ?
(A) 1906 (B) 1909 (C) 1917 (D) 1919
___________________________________________________________________________________________
136. Koloso akitap abangsi Bonglong Terang Ketok lo ?
(A) Tamhidi (B) Tomopuru (C) Ronglin (D) Ruve
___________________________________________________________________________________________
137. Lang a-ok aphan Lanbarim along ke ___________ pusi kipu.
(A) Choran (B) Dokha (C) Loti (D) Jirhu
___________________________________________________________________________________________
138. Apok do aphek ave, angho do ade ave, puke kopilo ?
(A) Hile (B) Phule (C) Tibuk (D) Kasu
___________________________________________________________________________________________
139. Ser Hongthom Alongri along kachingbar dunde ke kolo abanglo ?
(A) Chinthong (B) Ronghang (C) Amri (D) Lambajoßg
___________________________________________________________________________________________
140. “Manai Ke Kanthekser” Ladak “KanThekser” alamthe ke :
(A) Menklar (B) Menlar (C) Saiklar (D) Saiklem
___________________________________________________________________________________________
141. Api Luvok, aso ke reset, kopelo ?
(A) Kove (B) Birik (C) Baptheli (D) Hele
___________________________________________________________________________________________
MPT-19/P-I/H 93 P.T.O.
142. Lunjir along Jaidi puke Kopi aphansi Kipu ?
(A) Hem aphan (B) Rit aphan (C) Tovar aphan (D) Longle aphan
___________________________________________________________________________________________
143. Karbi Language Development Board (KLDB) Komontusi Kesenglo ?
(A) 2009 (B) 2007 (C) 2010 (D) 2006
___________________________________________________________________________________________
144. “Aso an ridam, apo an chonghong” Kopilo ?
(A) Hele (B) Bapthili (C) Birik (D) Phule
___________________________________________________________________________________________
145. “Chinine Hemphu Komat lo nangli
Kodak chepatuma
La-an Kanghon la-an kajinso
Nang ne kalana”
Bangso ahirjir ketok abang komat lo ?
(A) Samsing Hanse (B) Bonglong Terang (C) Longkam Teron (D) Bidorsing Rongpi
___________________________________________________________________________________________
146. Karbi akhei along man-peng kipi ‘Ser’ avan Ke Kolo abanglo ?
(A) Habe (B) Burotemen (C) Barika (D) Pherangke
___________________________________________________________________________________________
147. ‘KARBI ALAMJIR’ pu akitap Komatsi Ketoklo ?
(A) Longkam Teron (B) Bonglong Terang (C) Basa Kathar (D) Samsing Hanse
___________________________________________________________________________________________
148. Hirjir Kihir Kethan ke Osomar aphan __________ kepangcho aphan.
(A) Karjulong (B) Ketokthek (C) Kaporhethek (D) Kacharlithek
___________________________________________________________________________________________
149. Hamphang along chetondunde kolo abanglo ?
(A) Habe (B) Lindok (C) Dili (D) Pator
___________________________________________________________________________________________
150. Karbi Alam school along “Compulsory Additional subject” pado nangji pu KAAC pen Komantu aningkansi
cheparai lo ?
(A) 2009 (B) 2007 (C) 2010 (D) 1998
___________________________________________________________________________________________
-oOo-
MPT-19/P-I/H 94
SPACE FOR ROUGH WORK
MPT-19/P-I/H 95 P.T.O.
SPACE FOR ROUGH WORK
MPT-19/P-I/H 96