GENEL TÜRK TARİHİ KAYNAKLARI

KONSTANTIN PORPHYROGENITUS VE ESERI

DE ADMINISTRANDO IMPERIO
Osman KARATAY∗

H
R

K
K
N

T K
L

L
A L
A İ N

A A

K E Ü T AE
A T Constantine Porphyrogenitus and His World L N Y T
G Bizans Devleti Tarihi çev I A

183
 R ALI TAYI İL İRİLERİ

A N
İstanbul önlerine ulaşan şiddetli
Bulgar saldırılarının gündemde öne geçmesiyle

R N

R L
K
E K
H
N

K
K

De Administrando Imperio

T
T
T
T

184
 GENEL TÜRK TARİHİ KAYNAKLARI

DAI DAI

K
İ the-
ma De Thematibus

Excerpta
R

R
K
K

İ
K
E

K
L

E
L
A

A N Imperial Systemization of the Past. Emperor Constantine VII and His Histo-
rical Excerpts, T E T

N T R Seçmeler

R
R A
N
T

185
 R ALI TAYI İL İRİLERİ

N
K
K
T
(Theophanis Continiatus K

K DAI

Περὶ τῆς Βασιλείου

Τάξεως (Sarayın Düzeni Hakkında öldüğü yıl olan 959’da
tamamladığı düşünülür. R
L De Ceremoniis
Aulae Byzantinae

R DAI

R
R

A
R

R T Devam
Basileios’un Hayatı (Βίος

T
DAI
A R
Y
R
I K I
E T T I G On
the Treaty with the Bulgarians Studia Ceranea I

186
 GENEL TÜRK TARİHİ KAYNAKLARI

Βασιλείου

K
L
K

DAI R

I
K

L oğlu olması ve onun yöntemlerini

benimsemesiyle kendi devrini yükselme yönünde tamamladığı
görülüyor.
A

İşte DAI

T
A A

T
Diplomacy and foreign policy in the
personal reign of Constantine VII Porphyrogennetos (945-959)

187
 R ALI TAYI İL İRİLERİ

DAI L Y
G Πρὸς
τὸν ἴδιον υἱόν Ῥωμανόν (Oğlum Romanos’a
I
L De
Administrando Imperio İ Y H
AI
İ

K
R
K

Oğlum, şimdi, bence bihaber olmaman gereken şu şeyleri

duy ve idarede uygulamak için akıllı ol. Ben reaya olan diğerleri için
de öğrenmenin iyi bir şey olduğunu hep savunurum, fakat bu özel-
likle, bunların güvenliğini düşünmek ve bu yüklü dünya gemisini
idare edip götürmekle yükümlü olan senin için böyledir. Ve konuyu
götürmede açık ve ağır konuşma yolunu, nasıl desem, aylakça git-
meyi ve basit nesri takip ettiysem, buna üzülme oğlum. İyi yazma
veya heybet ve çalımla şişirilmiş Attica tarzında bir gösteri için
eğitimli olmayıp, aksine, habersiz olmamanı düşündüğüm uzun bir
tecrübenin meyvesi olan hikmet ve basireti kolayca sağlayabilecek
şeyleri sana öğretmek için günlük dil ve konuşma biçimini kullan-
maya yatkın buluna geldim.

Bak, tecrübe ve bilgide keskinleşerek en iyi tavsiyelerde ve

ortak iyide yanılmayasın diye önüne bir öğreti koyuyorum: Öncelik-
le, değişik milletlerin Romalıların faydasına ve zararına neyde güç-
leri vardır ve bunlar nasıl ve hangi millet ile ayrı ayrı çatıştırılabilir

A Y

DAI İ H

De Administrando Imperio. Vol.II: Commentary

DAI-Commentary

188
 GENEL TÜRK TARİHİ KAYNAKLARI

ve yükündürülür; sonra, onların yırtıcı ve doyumsuz tabiatları ve

haddinden fazla istedikleri hediyelerle ilgili; sonra diğer milletler
arasındaki farklar, kökenleri, görenekleri ve yaşam tarzları, yaşa-
dıkları yerin konum ve iklimi, coğrafi tanımı ve ölçüleri ve hatta Ro-
malılar ve çeşitli uluslar arasında çeşitli zamanlarda husule gelmiş
olaylar hakkında; ve nihayet devletimizde ve Roma imparatorluğu
çapında zaman zaman hangi ıslahatlar yapılmıştır. Bunları ben
kendi hikmetimle keşfettim ve sence de bilinmesini emrettim, sevgili
oğlum, ta ki bu milletler arasındaki farkları, her biriyle nasıl müza-
kere edilip barışılacağını ya da savaşıp karşı konulacağını bilesin.

K
K
Y

T
Seçmeler A

K R

K
R K
H
İ
H
İ
A İ G

A İ

A K

DAI
A K
göre ( De administrando imperio

189
 R ALI TAYI İL İRİLERİ

A G K
Y
K Kırım’ın Bizans’a
bağlı kısmının merkezi olan K İ
K dünyasında
H H

le DAI
H

İmparatorun elçilerle sohbet

esnasında ayrıntılı şeyler sorduğu ve cevapları, bilhassa özel isimleri
dikkatli şekilde kaydettiği görülüyor. Bunların tahlilini yapmış,
sonuçta çelişkili ifadeler ortaya çıkarmış ve bize çözülmeyi bekleyen
yığınla bilmece miras bırakmıştır ama verinin etnolojik değerine paha
biçilemez. İşbu metinler

E
İ
A

A A K
A Allah wa Kubar
T A DAI
I I E Ungarn-Jahrbuch

190
 GENEL TÜRK TARİHİ KAYNAKLARI

DAI

L R DAI
G

Kaynakça

A I I E
Ungarn-Jahrbuch

De Administrando Imperio. Vol.II:

Commentary R H L G
R L

De Administrando Imperio G
İ R H

K ATİNA De admi-
nistrando imperio
23rd International Congress of Byzantine Studies
A

ARİN K I E T
T I G On the Treaty
with the Bulgarians Studia Ceranea I

N ETH A Imperial Systemization of the Past. Emperor

Constantine VII and His Historical Excerpts, T
E

De Administrando Imperio. Vol.II: Commentary

191
 R ALI TAYI İL İRİLERİ

TR G R KY G Bizans Devleti Tarihi çev I A

RA A Diplomacy and foreign policy in the personal re-

ign of Constantine VII Porphyrogennetos (945-959)

T YN EE A Constantine Porphyrogenitus and His World

L N Y T

192