Вовед.........................................................................................................................

2
Функционална геномика и протеомика при испитувањето на алергиите.......2
Алергиски ринитис.............................................................................................3
Методи.............................................................................................................3
Пациенти......................................................................................................3
Кожни тестови.............................................................................................4

Кожни тестови
Вовед
Алергиите постојано се во пораст насекаде низ светот, како во индустриски
развиените земји така и во се уште неразвиените во индустриски поглед
земји. 40 до 50 % од светската популација е афектирана од алергии.

Алергиите може да се сметат како епидемија на 21 век, глобален здраствен

проблем. Со зголемувањето на светската популација и со порастување на
економијата се предвидува дека проблемот само ќе се зголемува.

Алергиите стануваат се покомплицирани. Пациентите се почесто пројавуваат

многу алергии кои влучуваат повеќе алергени и комбинација од органи преку
кои се манифестираат алергиите. Изложеноста на аероалергени или
дигестирани алергени фреквентно дава покачување на болести на горните и
долните дишни патишта, каде што при директен контакт или дигестија се
појавува атопичен дерамтитис со или без алергија на храна. Алергиите на
храна, на лекови и анафилактични можат да бидат многу остри и се опасни по
живот. Меѓутоа и помалку острите алергии можат да имат обратен ефект на
здравјето на стотици од милиони пациенти и го загрозуваат квалитетот на
животот и продуктивноста.

Функционална геномика и протеомика при испитувањето на

алергиите
Асмата е комплексно генетско пореметување со хетероген фенотип. Со
нејзиниот покачувачки капацитет во последните три декади асмата може да
се прогласи за епидемија од која во моментот боледуваат околу 155 милиони
луѓе насекаде низ светот. Асмата е разпространета кај сите социјални групи
без разлика на возраста и етничката припадност поради причини кои засега
остануваат непознати. Смртноста поврзана со асмата е непропорционално
висока кај деца, што ја идентифицира асмата како најчестата хронична
болест кај децата во сите развивачки земји. Покрај последните откритија во
лекувањето, справувањето со асмата е комплицирано, и адекватна контрола
на симптомите е тешко да се следи. Повеќе од лековите кои се користат за
лекување на асмата ( стероиди, В андренергични агенти итн ) може да имат
странични ефекти кај множество индивидуи, предозирање со лекови може да
доведе до влошување на болеста.
Иако причината за асма е непозната, се знае дека е подпомогната од
интеракцијата помеѓу повеќе гени и околината. Многу генетични испитувања
пронајдоа поврзаност со асмата и асма-асоцираните фенотипови, атопија,
зголемени нива на IgE и зголемен бронхијален одговор. Како дополнување,
специфични алели за цитокини/хемокини, ремоделирање на IgE регулативни
гени го зголемуваат ризикот за пројавување на овој фенотип.
Првото важно откритие во врска со асмата било преку клонирање на ADAM33
генот, дезинтегрин кој вклучува домен металопротеиназа 33. Откритијата на
различни асма асоцирани гени после тоа, вклучуваат DPP10 кој кодира
хомолог на дипептидил пептидаза (DPPs) што поврзува терминални
дипептиди од цитокини и хемокини, PHF11, PHD прстов протеин и G протеин -
двоен рецептор за асма (GPRA) кој кодира неуропептид S (NPS)-NPS рецептор
1(NPSR1). Овие откритија биле фундаментални дека генетични/геномични фактори играат
клучова улога во патогенезата и патобиологијата на комплексни болести, како што е асмата. Овие
откривања исто така го стимулирале интересот за проучување на взаимното влијание гени/гени и
гени/околина.
Нашироко е прифатено дека обичните заболувања како што е асмата имаат јака генетска
компонента, заедно со варијабилниот одговор на различните лекувања се цели на
фармакогенетските испитувања.

Таблица 1 Веројатни гени асоцирани со асма добиени преку репликација и/или

ригидна анализа

Ген Локац Варијаци Фенот Точност Оригинално

ија ја ип (95% Cl) проучување или
анализа
ADAM33 20p ST + Асма 1.46(1.21–1.76) Van Eerdewegh et al. [9]
7allele 1.20(1.00–1.45)
F+
1allele
GPRA 7p15 GPRA – Асма 2.25(2.00–3.10) Laitinen et al. [11]
SNP
522363g
>c
CD14 5q31 T– Асма 1.16(0.98–1.39) Kedda et al. [112]
159allele
TNF 6p21 TNF – Асма 1.31(0.99–1.74) Aoki T et al. [113]
308A
B2AR 5q31 Gly16 Асма 2.20(1.56–3.11) Thakkinstian et al. [111]
ORMDL3 17q21 Rs389419 Асма 1.68(1.25–2.26) Moffatt et al. [67]
4

Алергиски ринитис
Секоја пролет, лето и есен мали честици (полен) се ослободуваат од дрвјата,
тревите и цвекињата завршувајќи непланирано во носевите и бронхијалните
патишта.

Генетички податливите субјекти синтетизират IgE против тие честици и кај

нив се појавува кивавица, чешање, исцедок и подување кое е асоцирано со
поцрвенети очи. Алергискиот ринитис за прв пат е забележан од сер Џон
Босток во 1819 година.

Алергиите на полен се смета дека се разпространети над 40% кај светската

популација. Лесната изложеност на алергените е клучен фактор помеѓу
природните детерминанти. Иако различни растителни видови се среќаваат на
различни места, експериментите покажуваат дека поленот од Gramineae е
главна причина за сезонскиот алергиски ринитис. Од друга страна пак
регионалниот полен се има покажано дека има големо влијание на
клиничката презентација на сезонскиот алергиски ринитис. Како пример за
тоа субјекти кои живеат во региони богати на полен од дрвја пријавуваат
дека имат позитивни реакции на поленот од дрвја како причина за алергиски
ринитис иако генерално се верува дека поленот од дрвја не е толку
алергичен како поленот од Gramineae.

Методи

Пациенти
Проучувањето било изведено во Анкара, Турција. Анкара се наоѓа на 870m
надморска височина и во неа преовладува степска вегетација и е одалечена
70km од Pinus шумите. Денес многу видови како што се Populus, Platanus,
Acer, Cupressaceae/Taxaceaea, Fraxinus како и многу други кои имат алергиски
својства може да се пронајдат во градот.

Проучувањето било сместено во клиника во Анкара помеѓу Јануари и

Декември 2004 година. Субјектите биле пациенти со алергиски ринитис. Тие
што пројавиле алергии на (Gramineae или полен од дрвја) при кожните
тестови и биле дијагностицирани со алергиски ринитис спрема ARIA
протоколот и живееле во Анкара последните 3 години биле внесени во
финалната група за проучување.

Кожни тестови
НАПРАВЕНИ СЕ АЛЕРГИСКИ КОЖНИ ТЕСТОВИ ЗА КОИ СЕ КОРИСТЕЛО ОБИЧЕН ПАНЕЛ КОЈ ВКЛУЧУВА
DERMATOPHAGOIDES PTERONYSSINUS, DERMATOPHAGOIDES FARINA, ПОЛЕН ОД ТРЕВА, ДРВЈА И ОД
ЦВЕТНИ РАСТЕНИЈА , КУЧЕ, МАЧКА, A LTERNARIA , C LADOSPORIUM , АЛЕРГЕНИ ОД ЛЕБАРКА

(ALLERGOPHARMA/GERMANY). ПОЗИТИВНИ И НЕГАТИВНИ КОНТРОЛИ БИЛЕ ХИСТАМИН (10

MG/ML ) И ФЕНОЛ ГЛИЦЕРОЛ САЛИН.

ТАБЕЛА 2 МЕСЕЧНА 100% ЗАСТАПЕНОСТ НА ПОЛЕН ОД РАЗЛИЧНИ ВИДОВИ ВО АНКАРА И

ОКОЛИНАТА

Јануар Фебру Септем Октомв Ноемв Декемв

Алергени и ари Март Април Мај Јуни Јули Август ври ри ри ри
ПОЛЕН ОД
ДРВЈА
Cupresaceae/Taxa
ceae 100% 100% 100% 100% 100%

Fraxinus sp. 100% 100% 100%

Ulmus sp. 100% 100% 100%

Betula sp. 100% 100% 100%

Acer sp. 100% 100%

Platanus sp. 100% 100% 100%

Populus sp. 100% 100% 100%

Salix sp. 100% 100% 100%

Oleaceae 100% 100% 100% 100%

Quercus sp. 100% 100% 100%

Rosaceae 100% 100% 100% 100%

Juglans sp. 100% 100%

Moraceae 100% 100% 100% 100% 100%

Pinaceae 100% 100% 100% 100%

Aesculum
hipacastanum 100% 100% 100%

Ailnathus sp. 100% 100%

Robinia
pseudoacacia 100% 100%

Gramineae 100% 100% 100% 100%

ЦВЕТЕН ПОЛЕН
Urticaceae 100% 100% 100%

Plantago sp. 100% 100% 100%

Rumex sp. 100% 100% 100%

Compositae 100% 100% 100% 100%

Chenopodiaceae 100% 100% 100%

Artemisia sp. 100% 100% 100%

Ambrosia sp. 100% 100%

СПОРИ
Cladosporium sp. 100% 100% 100% 100% 100%

Alternaria sp. 100% 100% 100% 100%