Opšta klasifikacija puteva

General classification of roads

Mihajlo Laćarac
Klasiranje puteva
 Postoje tri osnovna klasiranja tj. podele odnosno klasifikaci-
je drumskih saobraćajnih površina:
I. Tehničko klasiranje puteva;
II. Saobraćajno – ekonomsko klasiranje puteva;
III. Klasiranje puteva za specijalne svrhe.

Tehničko klasiranje puteva

a) Podela prema broju saobraćajnih i kolovoznih traka:

 put sa jednom saobraćajnom (istovremeno i kolovoznom)

trakom gde se saobraćaj odvija u oba smera
 put sa dve saobraćajne trake za svaki smer po jedna
(normalan profil puta)
 put sa dve kolovozne trake koje su fizički odvojene i svaka
od njih se sastoji od dve ili više saobraćajnih traka

b) Podela prema vrsti kolovoznog zastora (materijala):

 zemljani put
 poboljšani zemljani put
 šljunčani put
 savremeni (asfaltni, betonski) put

c) Podela prema karakteru terena kroz koji put prolazi:

 ravničarski put
 brežuljkasti put
 brdski put
 planinski put
 Saobraćajno – ekonomsko klasiranje
puteva

a) Podela prema nameni:

 međunarodni put
(izgrađen po međunarodnim standardima)
 tranzitni put
(uloga mu je da na sebe premesti težak saobraćaj iz
grada)
 turistički put
 lokalni put
 mesni put
 pristupni put
 specijalni put
 ulice

b) Podela prema vrsti saobraćaja:

 auto–put
 put rezervisan za saobraćaj motornih vozila
 put za mešovit saobraćaj
 nekategorizovani put
c) Podela prema gustini (težini) saobraćaja:

 putevi za lak saobraćaj

 putevi za srednje težak saobraćaj
 putevi za težak saobraćaj
 putevi za veoma težak saobraćaj

*Auto-put – put koji je namenjen isključivo za saobraćaj motornih vo-

zila, sa fizički razdvojenim kolovoznim trakama po smerovima, sa de-
nivelisanim raskrsnicama1, potpunom kontrolom pristupa, koji ima-
ju najmanje dve saobraćajne trake i jednu zaustavnu traku za svaki
smer i kao takav obeležen propisanim saobraćajnim znakom.
*Put rezervisan za saobraćaj motornih vozila (Moto-put) – put koji je
namenjen za saobraćaj motornih vozila, sa fizički razdvojenim
trakama po smerovima, sa raskrsnicama u nivou2, koji imaju
najmanje dve saobraćajne trake i neobavezno po jednu zaustavnu
traku za svaki smer i kao takav obeležen propisanim saobraćajnim
znakom (u Srbiji, moto-putevi su uglavnom sa po jednom saobraćaj-
nom trakom istovremeno i kolovoznom).
*Put rezervisan za mešovit saobraćaj – put koji je namenjen, kako
samo ime kaže, sa mešovit saobraćaj, što znači da nema ograničenja,
tj. svejedno je ko se kreće njime (traktor, automobil, kamion, bicikli-
sta, pešak, pas, mačka, itd.).
*Nekategorisani put – saobraćajna površina koja je dostupna većem
broju raznih korisnika, koju nadležni organ proglasi nekategorisanim
putem i koja je upisana u katastar kao nekategorisani put.
*Opštinski put – javni put koji saobraćajno povezuje teritoriju opštine,
odnosno grada, kao i teritoriju opštine, odnosno grada, sa mrežom
državnih puteva.
 Klasiranje puteva za specijalne svrhe

a) Podela na administrativno-upravne svrhe:

 mesni (lokalni put)

 opštinski put
 regionalni put
 pokrajinski put
 republički put

b) Podela na vojne svrhe

O ovoj podeli malo ko zna jer se radi o putevima koji su

od važnosti za Vojsku. Predpostavka je da su Vojsci dosta bi-
tniji nekagorisani i putevi rezervisani za mešovit saobraćaj,
nego auto i moto putevi.
 Manje poznate reči

1Denivelisana raskrsnica – Pojam denivelacije podrazumeva

ukrštanje konfliktnih tokova saobraćaja tako što se svakom od
njih obezbedi posebna kolovozna površina čije se ukrštanje
ostvaruje u dva ili više nivoa (nadvožnjaci i podvožnjaci).
2Raskrsnica u nivou – Područje raskrsnice u nivou je područje
koje sačinjavaju kraci raskrsnice i područje ukrštanja dva ili
više puteva, tj. to je saobraćajno područje koje je u isto vreme
u sastavu dva ili više puteva. Područje raskrsnice je stoga
ograničeno tim tačkama na pojedinim kracima raskrsnice, u
kojima se oblik puta usled raskrsnice počinje menjati na bilo
koji način (obične raskrsnice sa tri ili više ukrštenih puteva).

Kovin 2013.