Soslit

You might also like

Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 10

Vision Objectives

The University of Batangas aims to:


We envision the University of
Batangas to be a center of excellence
committed to serve the broader
1. Pursue academic excellence through
community through quality education. continuing search for the application of
truth, and knowledge and wisdom via
Mission traditional and alternative modes of
instructional delivery.
2. Promote moral and spiritual
The University of Batangas provides development through an integrated
quality education by promoting educational process that will enhance
personal and professional growth and human character and dignity;
enabling the person to participate in a 3. Develop cultural, economic and socio-
global, technology- and research- civic conscience through an educational
content relevant to national development
driven environment. needs, conditions and aspirations;
4. Strengthen involvement in community
services through varied economic and
environmental projects;
5. Attain institutional self-reliance through
Philosophy responsive programs for staff, facilities
and systems development;
6. Ensure financial viability and
profitability
The University of Batangas, a stock 7. Adopt internationalization to meet the
non-sectarian, private educational shifting demands in the national,
institution, believes in the pursuit of regional and global labor environment;
knowledge, values and skills and
necessary for the preservation and 8. Increase the University's productivity
improvement of the Philippine and innovation in research, scholarship
and creative activities that impact
society. It has faith in the dignity of economic and societal development
the human person, in the democratic
process, in the reward for individual
excellence, and in the freedom of a
person to worship God according to
his conscience. Thus, the institution
believes that the development of the
individual as a person and worker is
an effective means in building a better
family, community and nation, and a
better world.
Mabangis na Lungsod ni
Efren R. Abueg
Ang manok at ang uwak

Noong araw,magkaibigang matalik ang Ang gabi ay mabilis na lumatag sa mga


manok at ang uwak.Madalas dumalaw gusali, lumagom sa malalaki’t maliliit na
ang uwak kay inahin at makipaglaro sa lansangan, dumantay sa mukha ng mga
mga sisiw nito taong pagal, sa mga taong araw-araw ay
may
Isang araw,sa paglalaro nila,napansin ng bagong lunas na walang bisa. Ngunit ang
manok na may magarang singsing ang gabi ay waring manipis na sutla lamang ng
uwak. dilim na walang lawak mula sa lupa
"Sige iiwan ko muna ito sa'yo. Bukas ko hanggang sa mga unang palapag ng mga
na lang kukunin uli." gusali. Ang
gabi sa kalupaan ay ukol lamang sa dilim sa
"Uy pahiram naman ng singsing mo ang kalangitan sapagkat ang gabi sa kalupaan
ganda- ganda!" ay
Naglalakad ang inahin at tuwang tuwa na hinahamig lamang ng mabangis na liwanag
ipinakikita sa ibang hayop ang singsing ng mga ilaw-dagitab.
niya ng lumapit ang isang tandang Ang gabi ay hindi napapansin ng
Sa kapipilit ng tandang,itinapon ng lalabindalawahing taong gulang na si
Adong.
inahin ang singsing. Ang gabi ay tulad lamang ng pagiging
"Bakit mo suot iyang di sa iyo?Itapon Quiapo ng pook na iyon. Kay Adong, ang
mo ang singsing!" gabi’y
Kinabukasan,napansin agad ng uwak na naroroon, hindi dahil sa may layunin sa
hindi suot ng manok ang singsing. pagiging naroroon, kundi dahil sa naroroon
katulad ng Quiapo. Sa walang muwang na
"Ewan ko.Naglalakad lang ako ay bigla isipan ni Adong, walang kabuluhan sa
nalang nawala sa mga kuko ko." kaniya
"Nasaan ang singsing ko?" kung naroon man o wala ang gabi- at ang
Nahalata ng uwak na nagsisinungaling Quiapo.
ang manok dahil nanginginig ito. Ngunit isang bagay ang may kabuluhan kay
"Alam ko ,itinapon mo siguro dahil ayaw Adong sa Quiapo. Alisin na ang
nagtatayugang gusali roon, alisin na ang
mo na sa akin.Hanapin mo iyon at ibigay bagong lagusan sa ilalim ng lupa, alisin na
mo uli sa akin.Hangga't hindi mo ang
naibibigay huhulihin ko ang mga sisiw mga tindahang hanggang sa mga huling
mo." oras ng gabi’y mailaw at mabawasan ang
Sa takot ng manok na makain ang mga
taong pumapasok at lumalabas doon, dahil
kanyang mga sisiw, hinanap niya ang sa isang bagay na hinahanap sa isang
singsing. Matagal siyang naghanap sa marikit
singsing hanggang sa mahanap niya ito. na altar. Sapagkat ang simbahan ay buhay
Isinauli nya ito kay uwak at nangako ang ni Adong.
manok sa sarili niya na hindi na siya Kung ilang hanay ang mga pulubing
manghihiram ng gamit ng iba. naging naroroon at mga nagtitinda ng tiket ng
suwipistek, ng kandila, ng kung anu-anong
magkaibigan na uli ang manok at uwak. ugat ng punongkahoy at halaman. At sa
mga Bruno. Ang mga mata nito’y nanlilisik
hanay na iyon ay nakatunghay ang kapag nagpatumpik-tumpik siya sa
simbahan, naawa, nahahabag. At pagbibigay.
nakatingala naman At ang mga kamay ni Adong ay manginginig
ang mga hanay na iyon, kabilang si Adong. pa habang inilaladay niya sa masakim
Hindi sa simbahan kundi sa mga taong may na palad ni Bruno ang salapi, mga baryang
puso pa upang dumukot sa bulsa at matagal ding kumalansing sa kaniyang
maglapag ng konting barya sa maruruming bulsa,
palad. ngunit kailan man ay hidni nakarating sa
Mapapaiyak na si Adong. Ang tingin niya kaniyang bituka.
tuloy sa mga ilaw-dagitab ay parang “Maawa na po kayo, Mama.. Ale.. gutom na
mga piraso ng apoy na ikinakalat sa gutom na ako!”
kalawakan. Kangina pa siyang tanghali sa Ang mga daing ay walang halaga, waring
loob mga patak ng ulan sa malalaking bitak
ng marusing na bakuran ng simbahan, ng lupa. Ang mga tao’y naghihikahos na rin.
nagsawa na ang kaniyang mga bisig sa Ang panahon ay patuloy na ibinuburol ng
wala karukhaan.
pang tunog ng katuwaan. Bagkus ang Ang kampana ay tumutugtog at sa loob ng
naroon ay bahaw na tunog ng babala. simbahan, pagkaraan ng maikling sandali,
Babalang narinig ni Adong ang pagkilos ng mga taong
ipinararamdam ng pangangalam ng papalabas, waring nagmamadali na tila ba
kaniyang sikmura at sinasapian pa ng takot sa
na wala pang isang oras na pagkakatigil sa
waring higad na gumagapang sa kaniyang simbahan ay napapaso, nakararamdam ng
katawan. hapdi,
“Mama... Ale, palimos na po.” hindi sa katawan, kundi sa kaluluwa.
Ang maraming mukhang nagdaraan ay Natuwa si Adong. Pinagbuti niya ang
malalamig na parang bato, ang imbay ng paglalahad
mga kamay at hiwatig ng pagwawalang- ng kaniyang palad at pagtawag sa mga
bahala, ang hakbang ay napapahalaga ng taong papalapit sa mga taong sa kaniyang
pagmamadali ng pag-iwas. kinaroroonan.
“Palimos na po, ale... hindi pa po ako “Malapit nang dumating si Bruno...” ani
nanananghali!” Kung may pumapansin man Aling Ebeng na walang sino mang
sa panawagan ni Adong, ang nakikita niya pinatutungkulan. Manapa’y para sa lahat na
ay irap, maaring makarinig.
pandidiri, pagkasuklam. Biglang-bigla, napawi ang katuwaan ni
“Pinaghahanapbuhay ‘yan ng mga Adong. Nilagom ng kaniyang bituka ang
magulang para maisugal,” nararamdamang gutom. Ang pangambang
madalas naririnig ni Adong. Nasasaktan sumisigid na kilabot sa kaniyang mga laman
siya, sapagkat ang bahagi ng pangungusap at nagpapantindig sa kaniyang mga
na iyon ay untag sa kaniya ni Aling Ebeng, balahibo ay waring dinaklot at itinapon sa
ang matandang pilay na kaniyang katabi sa malayo ng
dakong liwasan ng simbahan. isang mahiwagang kamay. Habang
At halos araw-araw, lagi siyang napapaiyak, nagdaraan sa kaniyang harap ang mga taon
hindi lamang niya ipinahahalata kay Aling malamig,
Ebeng, ni kanino man sa naroroong walang awa, walang pakiramdam-
nagpapalimos. Alam niyang hindi nakadarama siya ng kung anong bagay na
maiiwasan ang apoy sa
paghindi sa kaniya ng limang piso, sa lahat. kaniyang kalooban. Aywan niya kung bakit
Walang bawas. gayon ang nararamdaman niya matapos
“May reklamo?” ang nakasisindak na tinig ni mapawi ang kaniyang gutom at pangamba.
Kung ilang araw na niyang nadarama iyon, sa kabila ng bakod ng simbahan ay
at pumulas
hanggang sa ngayon ay naroroon pa’t siya ng takbo. Lumusot siya sa pagitan ng
waring umuuntag sa kaniya na gumawa ng mga dyipni na mabagal sa pagtakbo.
isang Sumiksik
marahas na bagay. siya sa kakapalan ng mga taong salu-
Ilang barya ang nalaglag sa kaniyang palad, salubong sa paglalakad. At akala niya’y
hindi inilagay kung inilaglag, sapagkat nawala na
ang mga palad na nagbibigay ay nandidiring siya sa loob ng sinuot niyang mumunting
mapadikit sa marurusing na palad na wari iskinita.
bang mga kamay lamang na maninipis ang Sumandal siya sa poste ng ilaw-dagitab.
malinis. Dali-daling inilagay ni Adong ang Dinama niya ang tigas niyon sa
mga barya sa kaniyang lukbutan. Ilan pang pamamagitan
barya ang nalaglag sa kaniyang palad. At ng kaniyang likod. At sa murang isipang
sa iyon ni Adong ay tumindig ang tagumpay ng
kaabalahan niya’y hindi na napansing isang musmos na paghihimagsik ng
kakaunti na ang mga taong lumalabas mula paglayo kay Bruno, ng paglayo sa Quiapo,
sa ng paglayo
simbahan. Nakita na naman ni Adong ang sa gutom, sa malalamig na mukha, sa
mga mukhang malamig, ang imbay ng mga makatunghay na simbahan, sa kabangisang
kamay na nagpapahiwatig ng pagwawalang sa
bahala, ang mga hakbang ng mula’t pa’y nakilala niya at kinasusuklaman.
nagmamadaling Muling dinama niya ang mga barya sa
pag-iwas. kaniyang bulsa. At iyon ay matagal din
“Adong... ayun na si Bruno” narinig niyang niyang ipinakalansing.
wika ni Aling Ebeng. “Adong!” Sinundan iyon ng papalapit na
Tinanaw ni Adong ang ininguso sa kaniya ni mga yabag.
Aling Ebeng. Si Bruno nga. Ang malapad Napahindik si Adong. Ang basag na tinig ay
na katawan, ang namumutok na mga bisig. naghatid sa kaniya ng lagim. Ibig niyang
Ang maliit na ulong pinapangit ng suot na tumakbo. Ibig niyang ipagpatuloy ang
gora. Napadukot si Adong sa kaniyang kaniyang paglayo. Ngunit ang mga kamay
bulsa. Dinama niya ang mga barya roon. ni
Malamig. Bruno ay parang bakal na nakahawak na sa
At ang lamig na iyon ay waring dugong kaniyang bisig, niluluray ang munting lakas
biglang umagos sa kaniyang mga ugat. na nagkakaroon ng kapangyarihang
Ngunit maghimagsik laban sa gutom, sa pangamba
ang lamig na iyon ay hindi nakasapat upang at
ang apoy na nararamdaman niya kangina kabangisan.
pa ay mamamatay. Mahigpit niyang “Bitiwan mo ako! Bitiwan mo ako!” Naisigaw
kinulong sa kaniyang palad ang mga na lamang ni Adong.
baryang Ngunit hindi na niya muling narinig ang
napagpalimusan. basag na tinig. Naramdaman na lamang
“Diyan na kayo, Aling Ebeng... sabihin ninyo niya
kay Bruno na wala ako!” mabilis niyang ang malupit na palad ni Bruno. Natulig siya.
sinabi sa matanda. Nahilo. At pagkaraan ng ilang sandali, hindi
“Ano? Naloloko ka na ba, Adong? Sasaktan na niya naramdaman ang kabangisan sa
ka ni Bruno. Nakita ka ni Bruno!” kapayapaang biglang kumandong sa
Narinig man ni Adong ang sinabi ng kaniya.
matanda, nagpatuloy pa rin sa paglalakad,
sa
simula’y marahan, ngunit nang makubli siya
Tanong ko: Bakit sa Amerika? Husay mamili
"Eli, Eli, Lama Sabachthani" ng kaluluwa haha. Tandaan na noong
dekada '80 pababa ay mga US Military
Bases pa sa Pilipinas at talagang malakas
"Diyos ko, Diyos Ko, Bakit Mo Ako
pa ang presensya ng Amerika sa ating
Pinabayaan?"
bansa.
Yay! Mirasol na tayo!
reply | flag *
message 254: by Ayban (new) - rated it 5
Para sa akin, maganda ang kuwento. May
starsDec 27, 2012 06:04PM
word play (nauna ako!) ang pauulit-ulit na
Ayban Gabriyel | 207 commentsSori nahuli
tatlong mga salita:
ako. Haha!
Dugo, dugo, dugo
Ang lungsod ay isang dagat 5/5
Patay, patay, patay!
Hinalintulad ni ERA ang lungsod sa isang
Tadtad, tadtad, tadtad
dagat. Bakit kaya? Mabangis? Malalim?
Patayan, patayan, patayan!
Malawak at mapanganib? Kwentong puta,
Lakad, lakad, lakad
na tulad ng sinabi ni Javi, napinagputa ng
pumaloob, pumaloob, pumaloob,
lipunan. Flashback ang ilang tagpo, may
Uha, uha, uha!
pagkasocial at may kurot ng pagiibigan.
Bakit, bakit, bakit?
Pero parang budol-budol gang lang, parang
masyadong maganda ang kwento.
Parang umiigaya lang ang wordplay na ito
Nagustuhan ko yung huling paragraph sa
sa titulong inulit din ang dalawang salita
huli. At yung ninanaya sya ni Cesario
bago nagtanong: "Diyos ko, Diyos ko,
pumunta sa kanila. Ayiee
bakit...?"
Tulad ni Phoebe, naging interesado ako
Maraming tema na puwedeng pagusapan
kung may Charlies pa.
nguni't ang pinakang-lutang para sa akin ay
lima: (1) ang walang kapantay na
pagmamahal ng isang ina sa anak; (2) ang
bulok na sistema sa lipunan na bumibiktima
sa mahihirap upang makagawa sila ng
masama; (3) ang nakakapanglumong
kalagayan sa loob ng ating mga preso; (4)
ang reincarnation; (5) American dream.

Gusto ko ang 2 punto de vista sa tatlong


bahagi: Una, doon sa anak, Pangalawa, sa
ina. Pangatlo, hati sa ina at sa anak.

Ang isang pintas ko: masyado yata (di ko na


maala-ala) na verbose si Mirasol. Parang
ang dami nyang ginagamit na salitang
puwedeng tanggalin. Maligoy. Unlike si
Abueg, kahit maligoy, maganda ang
pagkakahabi ng mga salita. Parang si
Mirasol, gumugulo ang pangungusap dahil
di na alam kung saan pupunta.
Rogelio L. Ordoñez's Blog Di na Ako Makahabi ng Tula

ilang araw na akong nakatulala


(Sa mga biktima ng masaker sa
Mendiola, mga pagpatay sa Hacienda
sa papawiring makulimlim
Luisita at, ngayon naman, sa Kidapawan)

hindi na lupa’t mga butil ng bigas ang hihingin di ako makahabi ng tula
namin sa inyo
tumakas at nagliwaliw ang mga salita
dahil punglo’t kamatayan ang ipinagkakaloob
ninyo… nagkagutay-gutay papel ng kamalayan

hindi na mga binhi ng palay ang ipupunla namin mga metapora’y pumailanlang

kundi ngitngit na yayabong sa mga pinitak sa kalawakang nilunok ng dilim

sa inyo na ang inyong mga lupa mga imaheng mapagmulat at matulain

ni isang sangkal ay hindi na kami hihingi pa at mga talinghagang dapat arukin

dahil ang mga lupang iyan ang magiging libingan ibinartolina sa kagubatan ng pangamba

ng inyong walang budhing kasakiman! at sa kabukirang di sibulan ng pag-asa

ibig pang gahasain ng mga buntala.

di na ako makahabi ng tula

pilantod na ang mga taludtod

mga saknong ay uugud-ugod

di tuloy makaakyat sa gulod

mga eskinita ng parnaso’y di mayakap

dibdib ng mga bangketa’y di malamutak

kinulaba ang mga mata at di makita

luha’t pawis ng manggagawa’t magsasaka

di marinig hinagpis ng mga sawimpalad

paano tutulain pa epiko ng pakikibaka

ng sambayanang masa kung mga daliri’y


ikinadena’t dinurog ng dusa? espada at krus para ika’y pagharian

ginayuma ka, indio,


muli akong maglulunoy sa iyong mga alaala
ng maningning at maringal na mga templo
muli kong sasamyuin mga pulang rosas
upang sumamba ka’t manikluhod
sa ulilang hardin ng mga pangarap
habang isinisiksik sa pandinig at utak mo
muli kong idadampi ang palad
mahabagin ang diyos sa mga gaya ninyo
sa nagnaknak na sugat ng mga dantaon
ngunit lagi kang nananangis, indio
muli’t muli kong palalanguyin ang diwa
at pumapailanlang sa simoy ng amihan
sa ilog ng dugo at luha
melodiya ng pagdurusa’t panambitan
at magbabanyuhay ang lahat
ginawang kalabaw ang iyong mga anak
muling aalingawngaw singasing ng punglo
sa mga lupaing kanilang kinamkam
atungal ng kulog at bombang pumutok
ginawang martilyo’t turnilyo bisig ng iyong mga
saka lamang, oo, saka lamang supling

makahahabi ako ng tulang sa kanilang pabrikang gilingan ng laman

magsasabog ng mga talulot ng apoy sinakmal sinaid di masukat mong yaman

sa puso’t diwa ng uring busabos at dayukdok! ipinulupot sa iyong leeg at katawan

tanikala ng kaalipinan at karalitaan

parang mga tunog ng tambol sa karimlan


ALAY SA BAYANING MANDIRIGMA
hinagpis ng mga kaluluwang nilapastangan
sa mahigit na tatlong daang taon
at karapatan mo lamang noon
inalipin ka, ikaw, indio, ng ating la tierra
pobreza
oo, indio, ang manangis at mamatay.
dumaong sila mula sa banyagang dalampasigan
ngunit “di lahat ay natutulog sa dilim ng gabi”
silang puting mga panginoon ng dusa’t
inhustisya
at nagsayaw ka, gat. andres bonifacio
upang itarak sa iyong puso’t isipan
sa lagablab ng apoy na sinindihan
huwag kang manimdim
ng mga aninong kalansay na ngayon
magbabanyuhay rin ang iyong mithiin
hanggang tuluyang sumilakbo ang iyong puso
magsasanib ang ating mga adhika
at marahas na rumagasa ang iyong dugo
at di mapipigtal ng mga panahon
hanggang sa karimlan ng gabi
mga bulaklak ng lunggating sa dibdib bumukad
ikaw at ang mga kapatid mong magigiting
mga talulot iyon ng sanlaksang gumamela
ay walang humpay na naglamay
lebadura sa panata ng madugong pakikibaka
upang ititik ng inyong mga dugo
kaming mga kapatid mo sa uri’t pagmamahal
sa naninilaw na damuhan ng pag-asa
ay magsasayaw pa rin sa lagablab ng apoy
sa nabaog na mga burol at sabana
ng sigang inyong sinindihan noon pa man
banal na layuning sintang baya’y mapalaya
magsasayaw kami tulad ng zulu ng timog aprika
gilitan ng leeg ang mang-aalipin
tulad ng mga inca ni manco capac
oo, gat. andres bonifacio
sa imperyo ng tahuantinsuyo
pataksil ka mang pinatay ng mga kampon ng
dilim tulad ng mayan ng chiapas, yucatan at tabasco

bayani ka pa ring mandirigma ng kalayaan at ng sibilisasyong mesoamerikano


pagsinta
palasong maglalagos sa aming puso
at sa puso nami’y lalagi kang dakila
titig ng mga matang inaapawan ng luha ng
mamumulaklak, magniningning, hahalimuyak dalamhati ng lahi

magiting mong mga alaala maglalandas sa aming mga ugat ngitngit ng


butuhang mga bisig
lalo’t pinakasisinta naming la tierra pobreza
himagsik ng impis na mga dibdib
sakbibi ngayon ng bagong mga panginoon
oo, sa lagablab ng apoy ng iyong mga alaala
ng lagim at dusa’t inhustisya
patuloy kaming magsasayaw
at, oo, tungkulin naming ituloy ang pakikibaka.
hanggang isabog ng mga alipato maningning na
pag-asa
oo, bayaning mandirigma ng patria adorada
hanggang isakay ng mga dahon matimyas na
pagsinta
hindi ninyo ako matatakasan
hanggang hinahabol ng sumisingasing na
hininga at hindi ninyo ako mahahadlangan

layang ibinartolina ng mga panginoon ng dusa naka-kanyon man mga guwardiya ninyo

di mamamatay ang apoy ng iyong mga alaala malalaki man mabagsik ninyong mga aso

di mapipigilan ng daluhong ng mga punglo sa napapaderan ninyong mga mansiyon at


palasyo
mula sa kuta ng pagsasamantala’t inhustisya
sa inyong maringal na tierra inmaculada
lagablab ng apoy ng iyong pagsinta
kadluan ng makukulay ninyong mga alaala
para sa pinakamamahal nating la tierra
pobreza! papasukin at papasukin ko kayo

makulimlim man ang umaga

naninimdim man ang dapithapon


Hindi Ninyo Ako Matatakasan
at nagdarasal ang gaplatong buwan
hindi ninyo ako matatakasan
sa pagyakap ng itim na mga ulap sa kalawakan
magtago man kayo sa pinakasulok ng mundo
dadalawin at dadalawin ko kayo.
manirahan man kayo sa mga igloo
oo, maraming paraan ang pagdalaw ko
o sa mga lugar na iniiwasan ng tao
at hindi ninyo ako matatakasan
hindi ninyo ako matatakasan
nasa tuktok ako ng marahas na tsunami sa
naglulublob man kayo sa kayamanan dalampasigan

nagtatampisaw man kayo sa kapangyarihan nasa haplit ako ng kidlat sa inyong katawan

nakokoronahan man kayo ng katalinuhan nasa alimpuyo ako ng habagat sa inyong


bakuran
hindi ninyo maikukubli inyong katawan
nasa singasing ako ng punglo sa karimlan
kahit sa inyong tierra incognita
nasa ragasa ako ng mga sasakyan sa lansangan
sa ayaw man ninyo o gusto
nasa sumasambulat na mga bomba’t granada
dadalawin at dadalawin ko kayo ako sa digmaan

lalo na kung mga oras na wala sa hinagap ninyo. naririyan ako, oo, naririyan ako
sa lahat ng lugar at sa lahat ng bagay

at hinding-hindi ninyo ako matatakasan

ikaw na palalo at gahaman

ikaw na patron ng kasamaan

ikaw na berdugo ng sambayanan.

oo, hinding-hindi ninyo ako matatakasan

at kapag nasamyo na ninyo halimuyak ng aking


hininga

hindi ninyo maiiwasang manambitan

at sagad-langit kayong magdarasal

maninikluhod sa lahat ng santo’t santa sa


kalangitan

ngunit walang makaririnig ng inyong tagulaylay

hindi kayo tutulungan ng sinumang


pinakamakapangyarihan

upang hadlangan pagdalaw ko sa inyo

upang kayo’y tulungang matakasan ako

huwag kayong hangal, anak kayo ng buwaya’t


kabayo

aali-aligid lamang akong lagi sa inyo

ako, akong pinipilit ninyong takasan

ako, ako, ang di ninyo matatakasang


kamatayan!

You might also like