I.

Panimula
- Marami at detalyado ang pagkakasulat ni Lualhati Bautista, may-akda, sa kaniyang
nobelang may pamagat na Dekada ’70. Bagaman mukhang nasabi na nito ang lahat
patungkol sa Martial Law, narito ang karugtong ng nasabing nobela. Ang bagong
nobelang ito ay patungkol sa kalunos-lunos na sinapit sa militar ng mga rebulusyonaryo
sa nayon. Ito ay pinamagatang Desaparidos.
II. Talambuhay ng May-akda
-
III. Pagpapakahulugan sa Pamagat
- isang Portuges na salita na nangangahulugang “nawala”. Tinawag na desaparesidos
dahil ang unaga bahagi nito ay ang paghahanap ng magulag sa nawawalang anak at sa
ikalawangbahagi, ang paghahanap ng anak sa “nawawalang magulang”; Isa pang dahilan
ng pamagat nito ay, ang “pagkawala” ng isang tao ay siyang isang paraan upang pigilan
silang tumayo at gamitin ang kanilang mga karapatan at para patahimikin sila sa
kanilang mga pulitikal na opinion na makakapagpagising sa kamalayan ng taumbayan.
IV. Layunin ng May-akda sa Pagsulat ng Nobela
V. Paglalarawan ng mga Tauhan
A. Protagonista
B. Antagonista
C. Pantulong na Tauhan
VI. Buod ng Binasang Nobela
VII. Panunuring Pampanitikan
A. Uri ng Nobela
- Pampolitika
B. Teoryang Pampanitikan
C. Istilo ng May-akda
- Referensyal
VIII. Bisang Pampanitikan
A. Bisa sa Isip
- Nakadagdag ito nang malakisa aking nalalaman ukol sa Martial Law na itinatag noong
panahon ng pamumuno ni Pangulong Ferdinand Marcos. Mas nabigyang linaw ang mga
pangyayari at ang dinanas ng mga taong nais mag rebolusyon upang makamit ang
kalayaan. Isa pa ay ang pag-ipit sa kanilang kalayaan, lahat ng tao ay labis na naging
limitado ang kinikilos dahil sa mga maiinit na mata ng mga nakatataas kabilang ang
sandatahang hukbo, opisyales, at marami pang iba. Dito ko napagalaman na ang
katarungan ay isang napakahalagang sangkap nang sa gayon ang bawat isa ay
magkaroon ng kapayapaan sa sarili, sa ibang tao, at sa bayan.
B. Bisa sa Damdamin
- Halu-halong damdamin ang aking naramdaman sa nobelang Desaparasidos.
C. Bisa sa Kaasalan
- Maraming nais iparating at ipahiwatig ang nobelang ito para sa mga mambabasa. Ilan sa
mga nakuha kong aral dito ay una, ang mali ay mananatiling mali at hindi kailanman ito
magiging tama gamit ang isa pang maling gawain. Ito ay makikita sa pang-aabusong
ginawa ng mga may kapangyarihan. Marahil nais nilang umunlad ang kanilang bayan at
ang nasasakupan, ngunit ang kanilang pamamaraan ay mali. Dahil sa labis na pagnanais
mapaunlad ang kanilang ‘mahal’ na bayan, tuluyan nang nabulag sa kanilang
kapangyarihan at ang katotohanang ang mga taong kanilang tinutuligsa at minamalabis
ay ang mga taong kanila dapat pinoprotektahan. Sunod, may makikitang liwanag sa
likod ng dilim. Ito ay dahil sa huling pangyayari, matapos ang lahat ng kanilang dinanas
ay nagawa pa rin nilang malampasan ito. Nakapiling ni Anna ang kaniyang tunay na anak
at hindi nagkaroon ng samaan ng loob dahil naipaliwanag ni Karla ang lahat ng kaniyang
nalalaman. Isa pa ay ang desaparasidos, o ang nawala, ay mahahanap at makapipiling sa
tamang panahon. Nakatutuwang isipin na sa gitna ng maraming hindi magandang
pangyayari ang dinanas ni Anna ay nahanap at nakapiling niyang muli ang kaniyang
tunay na anak sa tulong ni Karla.
Bilang isang mag-aaral, maraming aral ang aking napulot sa nobelang ito. Tunay na ang
bawat isa sa atin ay hindi dapat sumuko sa anumang problema at patuloy lamang itong
labanan. Maraming pagkakataon sa aking buhay na muntikan na akong sumuko.
Pakiramdam ko ay kargo ko ang buong mundo at ako lamang ang nakararanas nito,
ngunit muliing pinaalala ng akdang ito na anumang mangyari