Biblon-zwój papirusu, księga. Septumaginta-tłum.

na grecki I w
n.e. Wulgata(powszechny)-IVw-j.łaciński przez św. Hieronima.
XVw-tłum. na polski. J.herbrajski,j.grecki,j.aramejski.Sacrum-to
co boskie, nie tykalne dla człowieka. Profanum- to co
codzienne, zwykłe. Testament-„przymierze””umowa”. Księgi
historyczne-księgi mówiące o dziejach Izraela i
Jezusa(ewangelie).Księgi dydakyczne-księgi zawierające treści
filozoficzne, moralne(księga Hioba).Księgi prorocze-księgi
zapowiadające wydarzenia(Księga Daniela). Biblia odpowiada
na pytania o sens życia, śmierci, miłości i cierpienia. W biblii
jest nie tylko sens dosłowny i alegoryczny,lecz także sens
moralny (co robić) i analogiczny(dokąd dążyć). Pięcioksiąg
Mojżeszowy- V i IV w p.n.e, zawiera m.in obraz początku
świata, opowieść o Adamie i Ewie, historię Noego i potopu,
Lota i jego żony. Tora zbiór najważniejszych wskazań i pouczeń,
jakich wedle tradycji żydowskiej Bóg udzielił człowiekowi.
Całopalenie(holokaust)-ofiara przebłagalna złożona na ołtarzu
ze zwierzęcia. Przymierze- w Biblii obietnica, zobowiązanie
Boga wobec człowieka. Ofiarowanie- Gustaw Herling-
Grudziński. Parafraza-to swobodny przekład utworu,
przeróbka zmieniająca lub rozwijająca treść pierwowzoru.
Różnice pomiędzy biblijnym i współczesnym Abrahamem: w
biblii odczucia oraz emocje nie są tak rozpisane jak w
opowiadaniu, zgubienie noża, sposób śmierci, śmierć sługi.
Księga Hioba- VI-IV w p.n.e. Cierpienie niezawinione-nie jest
karą. Poemat-to obszerny utwór poetycki, tradycyjnie
wierszowany. Lamentacja- wypowiedź wyrażająca cierpienie.
Kohelet=Eklezjasta-mędrzec przemawiający na zgromadzeniu.
Księga Koheleta- III w p.n.e. Vanitas-marność Księga Koheleta
stanowi zbiór ogólnych refleksji na temat ludzkiego życia,
przepełnionych pesymizmem oraz przekonaniem o nietrałości
świata. Afortyzm-krótkie sformułowanie prawdy ogólnej w
sposób dobitny. Pieśń nad pieśniami-VI-III w p.n.e-jest
poematem lirycznym o tematyce miłosnej, zbiór pieśni
miłosnych o charakterze weselnym i pochwalnym. Alegoria- to
niedosłowne przedstawienie rzeczywistości.Księga Psalmów-XI-
III w p.n.e. Psalm- to gatunek poezji lirycznej o tematyce
religijnej.Rodzaje psalmów:p.błagalne-pisane na okoliczność
niebezpieczeństwa, choroby, prześladowań. P.pochwalne-
utożsamiane z hymnami, sławią Boga za dzieło stworzenia. P.
dziękczynne- wyraz wdzięczności za dobrodziejstwa. P.ufności-
mówią o zagrożeniach, ale na pierwszy plan wysuwa się w nich
motyw zaufania do stwórcy. P. mądrościowe- rozważają
sytuację człowieka w świecie. Psałteż- księga psalmów.Mikołaj
Sęp Szarzyński- XVI w. Związki frazeologiczne- hiobowe wieści,
stanąć niczym słup soli, iść do jaskini lwa, manna z nieba,
zakazany owoc, syn marnotrawny, wdowi grosz-podzielić się
tym co się ma. Parabola=przypowieść -1 poziom-wzięty z życia,
2 poziom- symboliczny, odwołujący się do spraw trudno
uchwytnych. Przypowieści: o synu marnotrawnym, o
robotnikach w winnicy, o miłosiernym samarytaninie, o siewcy.
Obraz „powrót syna marnotrawnego” Rembrandt Van Rijn.
Analiza: 1. Obraz dotyczy powrotu jednego z synów do domu
ojca 2. Syn ubrany ubogo klęczy i błaga o wybaczenie swojego
ojca, a ten przyjmuje go z powrotem 3. Postacie po lewej są
oświetlone, ubrane na czerwono 4.Czerwony kolor
symbolizuje ważność postaci 5. Twarz ojca wyraża ulgę i
miłosierdzie. Obejmuje syna dłońmi jedną kobiety, a drugą
mężczyzny. Apokalipsa św. Jana- księga prorocza, ostatnia
księga nowego testamentu, nasycona symboliką. Apokalipsa-
zbiorowe nieszczęście(apokalipsa spełniona) Anafora-
powtórzenie tego samego słowa na początku kolejnych
wypowiedzi. Biblijna wizja końca świata była inspiracją dla
wielu twórców zarówno w czasach dawniejszych, jaki i
współcześnie. Poetyckie ujęcie motywu sądu ostatecznego
przedstawia- Zbigniew Herbert w utworze „u wrót doliny”.
Historia opowiada o ucieczce rodziny Lota z Sodomy jego
rodzina była jedynymi bogobojnymi, apokalipsy które miały
nadejść. Mieli oni za to opuścić miasto lecz nie mogli ze
względu na żonę Lota. Ewangelie zwykle przedstawiają
kobiety w lepszym świetle niż ST. Jedną z najciekawszych
postaci jest Maria Magdalena. Według tradycji katolickiej to
kobieta z której Jezus wypędzał demony. ;