Tekstong Impormatibo

Isang uri ng babasahing di piksiyon. Ito ay naglalayong magbigay ng impormasyon o

magpaliwanag nang malinaw at walang pagkiling tungkol sa iba’t ibang paksa tulad ng sa mga
hayop, , isports, agham o siyensiya, kasaysayan, gawain, paglalakbay, heograpiya, kalawakan,
panahon, at iba pa.

Elemento ng Tekstong Impormatibo

*Layunin ng may-akda – Anuman ang layunin ay mapapansing kaugnay ito lagi ng
pagbibigay o paglalahad ng impormasyon

*Pangunahing Ideya – Dagliang inilalahad ang mga pangunahing ideya sa mambabasa ‘di
tulad ng tekstong naratibo. Tinatawag na organizational markers ang paglalagay ng
pamagat sa bawat bahagi. Nakatutulong ito upang agad na makita at malaman ng
mambabasa ang pangunahing ideya ng babasahin.

*Pantulong na Kaisipan – nakatutulong upang mabuo ang pangunahing ideyang nais

maiwan ng awtor sa mambabasa.

*Mga Estilo sa pagsulat, kagamitan/sangguniang magtatampok sa mga bagay na

binibigyang-diin
a. Paggamit ng nakalarawang representasyon – makatutulong ang paggamit ng mga
larawan, guhit, dayagram, tsart, talahanayan, time line, at iba pa upang higit na
mapalalim ang pag-unawa ng mambabasa sa mga tekstong impormatibo.
b. Pagbibigay-diin sa mahahalagang salita sa teksto – nagagamit dito ang mga estilong
tulad nang nakadiin, nakahilis, nakasalungguhit o nalagyan ng panipi upang higit na
madaling makita o mapansin ang mga salitang binibigyang-diin sa babasahin.
c. Pagsulat ng talasanggunian – karaniwang inilalagay ng mga manunulat ng tekstong
impormatibo ang mga aklat, kagamitan, at iba pang sangguniang ginamit upang higit na
mabigyan-diin ang katotohanang naging basehan sa mga impormasyong taglay nito.

Mga Uri ng Tekstong Impormatibo

1. Paglalahad ng totoong Pangyayari/Kasaysayan
2. Pag-uulat pang-impormasyon
3. Pagpapaliwanag

Tekstong Deskriptibo
Isang bagay na dapat tandaan sa pagbuo ng tekstong deskriptibo ay ang relasyon nito sa
iba pang uri ng teksto. Ang paglalarawan kasing ginagawa sa tekstong deskriptibo ay laging
kabahagi ng iba pang uri ng teksto particular ang tekstong naratibo kung saan kinakailangang
ilarawan ang mga tauhan, ang tagpuan, ang damdamin, ang tono ng pagsasalaysay at iba pa.

Gamit ang Cohesive Devices o Kohesiyong Gramatikal sa Pagsulat ng Tekstong Naratibo

1. Reperensiya (Reference) – Ito ang paggamit ng mga salitang maaaring tumukoy o
maging reperensiya ng paksang pinag-uusapan sa pangungusap. Maaari ito’y ANAPORA o
 KATAPORA.

2. Substitusyon (Substitution) – Paggamit ng ibang salitang ipapalit sa halip na muling

ulitin ang salita.
Hal: Nawala ko ang aklat mo. Ibibili na lang kita ng bago.

3. Elipsis – May binabawas na bahagi ng pangungusap subalit inaasahang maiintindihan o

magiging malinaw pa rin sa mambabasa ang pangungusap dahil makatutulong ang
naunang pahayag para matukoy ang nais ipahiwatig ng nawalang salita.
Hal: Bumili si Gina ng apat na aklat at si Rina nama’y tatlo.

4. Pang-ugnay – Nagagamit ang mga pang-ugnay tulad ng at sa pag-uugnay ng sugnay sa

sugnay, parirala sa parirala, at pangungusap sa pangungusap. Sa pamamagitan nito ay
higit na nauunawaan ng mambabasa o tagapakinig ang relasyon sa pagitan ng mga
pinag-ugnay.
Hal: Ang mabuting magulang ay nagsasakripisyo para sa mga anak at ang mga anak
naman ay dapat magbalik ng pagmamahal sa kanilang mga magulang.

5. Kohesyong Leksikal – Mabibisang salitang ginagamit sa teksto upang magkaroon ito ng

kohesyon. Maaari itong mauri sa dalawa: ang reiterasyon at kolokasyon.
a. Reiterasyon – Kung ang ginagawa o sinasabi ay nauulit nang ilang beses. Maaari itong
mauri sa tatlo:
(1) Pag-uulit o repetisyon – Maraming bata ang hindi nakakapasok sa paaralan.
Ang mga batang ito ay nagtatrabaho na sa murang gulang pa lang.
(2) Pag-iisa-isa – Nagtatanim sila ng mga gulay sa bakuran. Ang mga gulay na ito
ay talong, sitaw, kalabasa at ampalaya.
(3) Pagbibigay-kahulugan – Marami sa mga batang manggagawa ay nagmula sa
mga pamilyang dukha. Mahirap sila kaya ang pag-aaral ay naisasantabi kapalit
ng ilang baryang naiaakyat nila para sa hapag-kainan.

b. Kolokasyon - Mga salitang karaniwang nagagamit nang magkapareha o may kaugnayan

sa isa’t isa kaya’t kapag nabanggit ang isa ay naiisip din ang isa. Maaaring magkapareha
o maaari ding magkasalungat.
Hal: nanay – tatay, guro – mag-aaral, hilaga- timog

Tekstong Naratibo
-ay pagsasalaysay o pagkukuwento ng mga pangyayari sa isang tao o mga tauhan,
nangyari sa isang lugar at panahon o sa isang tagpuan nang may maayos na pagkasunod-sunod
mula simula hanggang katapusan.
-Ang mga mababasa ay direktang isinasama ng manunulat ng isang tekstong naratibo at
nagiging saksi sa mga pangyayaring kanyang isinasalaysay.
-May iba’t ibang uri ng naratibo tulad ng maikling kuwento, nobela, kuwentong-bayan,
mitolohiya at iba pa. Iba-iba man sila subalit may iisang pagkakapareho: ang bawat isa’y
nagkukuwento.
Iba’t ibang Pananaw o Punto de Vista (Point of View) sa Tekstong Naratibo
1. Unang Panauhan
2. Ikalawang Panauhan
3. Ikatlong Panauhan
a. Maladiyos na panauhan – nababatid niya ang galaw at iniisip ng lahat ng mga tauhan.
b. Limitadong panauhan – nababatid niya ang iniisip at kinikilos ng isa sa mga tauhan
subalit hindi ang sa iba pang tauhan.
c. Tagapag-obserbang panauhan – Hindi niya napapasok o nababatid ang nilalaman ng
isip at damdamin ng mga tauhan.

May Paraan ng Pagpapahayag ng Diyalogo, Saloobin, o Damdamin sa Tekstong Naratibo

1. Direkta o Tuwirang Pagpapahayag
- direktang sinasabi ng tauhan ang kanyang dayalogo sa pamamagitan ng panipi. Nagiging
mas natural at eksakto ang mensahe.

2. Di direkta o Di tuwirang Pagpapahayag

- Ang tagapagsalaysay ang naglalahad sa sinasabi, iniisip, o nararamdaman ng tauhan sa
ganitong uri ng pagpapahayag. Hindi na ito ginagamitan ng panipi.

Elemento ng Tekstong Naratibo

1. Tauhan
a. Pangunahing Tauhan
b. Katunggaling Tauhan
c. Kasamang Tauhan
d. May-akda
Katangian ng Tauhan (E.M. Forster): a. Tauhang Bilog b. Tauhang Lapad

2. Tagpuan at Panahon
3. Banghay
-Hindi lahat ng banghay ay sumusunod sa kumbensiyonal na simula-gitna-wakas. May
mga akdang hindi sumusunod sa ganitong kalakaran at tinatawag na anachrony o mga
pagsasalaysay na hindi nakaayos sa tamang pagkakasunod-sunod. Mauuri ito sa tatlo:
a. Analepsis (Flashback)
b. Prolepsis (Flash-forward)
c. Ellipsis

4. Paksa o Tema

Tekstong Prosidyural
-Isang espesyal na uri ng tekstong expository ang tekstong prosidyural.
-Inilalahad nito ang serye o mga hakbang sa pagbuo ng isang gawain upang matamo ang
inaasahan. Nagpapaliwanag ito kung paano gawin ang isang bagay.
Tekstong Persuweysib
-Layunin ng isang tekstong persuweysib ang manghihikayat o mangumbinsi sa babasa ng
teksto. Isinusulat ang tekstong persuweysib upang mabago ang takbo ng isip ng mambabasa at
makumbinsi na ang punto ng manunulat, at hindi sa iba, ang siyang tama. Hinihikayat din nito
ang mambabasang tanggapin ang posisyong pinaniniwalaan o ineendorso ng teksto.

- Ang tekstong persuweysib ay may subhetibong tono sapagkat malayang ipinahayag ng

manunulat ang kanyang paniniwala at pagkiling tungkol sa isang isyung may ilang pantig. Taglay
nito ang personal na opinion at paniniwala ng may-akda.

- Ang ganitong uri ng teksto ay ginagamit sa mga iskrip para sa patalastas, propaganda
para sa eleksiyon, at pagrerekrut para sa isang samahan o networking.

Tatlong Paraan ng Panghihikayat (Aristotle)

1. Ethos – Ito ay tumutukoy sa kredibilidad ng manunulat. Dapat makumbinsi ng isang
manunulat ang mambabasa na siya ay may malawak na kaalaman at karanasan tungkol sa
kaniyang isinusulat, kung hindi ay baka hindi sila mahikayat na maniwala rito.

2. Pathos – Tumutukoy ito sa gamit ng emosyon o damdamin upang mahikayat ang

mambabasa. Ayon kay Aristotle, karamihan sa mambabasa ay madaling madala ng kanilang
emosyon.

3. Logos – Ito ay tumutukoy sa gamit ng lohika upang makumbinsi ang mambabasa.

Kailangang mapatunayan ng manunulat sa mga mambabasa na batay sa mga impormasyon at
datos na kanyang inilatag ang kanyang pananaw o punto-de-vista ang siyang dapat paniwalaan.

Tekstong Argumentatibo
- Ginagamit ng tekstong argumentatibo ang logos upang makumbinsi ang mambabasa
- Hindi nagkakalayo ang tekstong argumentatibo at persuweysib, kapwa ito
nangungumbinsi o nanghihikayat. Gayunpaman, may pagkakaiba rin ang mga ito.
Suriin ang talahanayan sa ibaba:

Tekstong Argumentatibo Tekstong Persuweysib

 Nangungumbinsi batay sa datos o  Nangungumbinsi batay sa opinyon
impormasyon
 Nakahihikayat dahil sa merito ng mga  Nakahihikayat sa pamamagitan ng
ebidensiya pagpukaw ng emosyon ng mambabasa
at pagpokus sa kredibilidad ng may-
akda
 Obhetibo  Subhetibo

Bahagi ng tekstong argumentatibo

 Unang Talata : Panimula
 Ikalawang Talata: Kaligiran o ang kondisyon o sitwasyong nagbibigay-daan sa paksa
 Ikatlong Talata: Ebidensiyang susuporta sa posisiyon. Maaaring magdagdag ng talata
kung mas maraming ebidensiya.
 Ikaapat na Talata: Counterargument. Asahan mong may ibang mambabasang hindi sang-
ayon sa iyong argumento kaya ilahad dito ang iyong mga lohikal na dahilan kung bakot ito
ang iyong posisyon.
 Ikalimang Talata: Unang konklusyon na lalagom sa iyong isinulat.
 Ikaanim na Talata: Ikalawang konklusyon na sasagot sa tanong na “E ano ngayon kung
‘yan ang iyong posisyon?”