PAG-IBIG Bayan Ko

Isang aklat na maputi, ang isinusulat: luha! Ang bayan kong Pilipinas
Kaya’t wala kang mabasa kahit isa mang talata.
Kinabisa at inisip mulang ating pagkabata, Lupain ng ginto’t bulaklak
tumanda ka’t nagkauban, hindi mo pa maunawa. Pag-ibig na sa kanyang palad
Nag-alay ng ganda’t dilag.
Ang pag-ibig, isipin mo, pag inisip, nasa puso;
pag pinuso nasa isip, kaya’t hindi mo makuro.
Lapitan mo nang matagal ang pagsuyo. . . naglalaho, At sa kanyang yumi at ganda
layuan mo at kay lungkot, nananaghoy ang pagsuyo. Dayuhan ay nahalina
Ang pag-ibig na dakila’y aayaw ng matagalan, Bayan ko, binihag ka
parang lintik kung gumuhit sa pisngi ng kadiliman. Nasadlak sa dusa.
Ang halik na ubos-tindi, minsan lamang sa halikan,
at ang ilog kung bumaha, tandaan mo’t minsan lamang.
Ibon mang may layang lumipad
Ang pag-ibig kapag duwag ay payapa’t walang agos, kulungin mo at umiiyak
walang talon, walang baha, walang luha, walang lunos.
Ang pag-ibig na matapang ay puso ang inaanod
Bayan pa kayang sakdal dilag
pati dangal, yama’t dunong nalulunod sa pag-irog. Ang di magnasang makaalpas!
Ang pag-ibig na buko pa’y nakikinig pa sa aral,
tandang di pa umiibig, nakikita pa ang ilaw,
Pilipinas kong minumutya
ngunit kapag nag-alab na’t pati mundo’y nalimutan Pugad ng luha ko’t dalita
iyan, ganyan ang pag-ibig, damdamin at puso lamang! Aking adhika,
Kapag ikaw’y umuurong sa sakuna’t sa panganib
Makita kang sakdal laya.
ay talagang maliwanag at buo ang iyong isip.
Takot pa ang pag-ibig mo, hindi ka pa umiibig, Jose Corazon De Jesus
pag umibig, pati hukay ay aariin mong langit.

Iyang mga taong duwag na ang puso’y mahihina,

umibig man ay ano pa, di pag-ibig, kundi awa.
Kailangan sa pag-ibig ay hirap at mga luha
at ang duwag ay malayong sa pag-ibig dumakila.

Ang pag-ibig ay may mata, ang pag-ibig ay di bulag,

ang marunong na umibig, bawat sugat ay bulaklak.
Ang pag-ibig ay masakim at aayaw sa kakabyak,
o wala na kahit ano, o ibigay mo nang lahat!

“Ako’y hindi makasulat at ang nanay, nakabantay.”

Asahan mo, katoto ko, hindi ka pa minamahal.
Ngunit kapag sumulat na sa ibabaw man ng hukay
minamahal ka na niya nang higit pa kaysa buhay.

Kayo mga kabataang pag-ibig ang ninanais,

kayo’y mga paruparong sa ilawan lumiligid.
Kapag kayo’y umibig na, hahamakin ang panganib,
at ang mga pakpak ninyo’y masusunog sa pag-ibig!

Jose Corazon De Jesus

 MARUPOK KABAYANIHAN

Kalapating puti sa gitna ng hardin, Ang kahulugan mo’y isang paglilingkod

Iginawa kita ng bahay na siím; na walang paupa sa hirap at pagod;
May dalawang latang palay at inumin, minsang sa anyaya, minsang kusang-loob,
Saka walong pinto sa apat na dingding. pag-ibig sa kapwa ang lagi mong diyos.

Minsan kang nagutom at ako’y nalingat, Natatalastas mong sa iyong pananim

Oh, kalapati ko, bigla kang lumipad. iba ang aani’t iba ang kakain;
Sa nagdaang kawan sumama ka agad, datapwa’t sa iyo’y ligaya na’t aliw
Ayaw mong mabasa ng luha ang pakpak. ang magpakasakit nang sa iba dahil.

Ikaw naman rosas, na mahal kong mahal, Pawis, yaman, dunong, lakas, dugo, buhay…
Dinilig kita kung hapong malamlam; pinupuhunan mo at iniaalay,
Sa bawat umaga’y pinaaasuhan, kapagka ibig mong sa kaalipinan
At inaalsan ko ng kusim sa tangkay. ay makatubos ka ng aliping bayan.

Minsan lang, Nobyembre, nang di ka mamasid, Sa tulong mo’y naging maalwan ang dukha,
Nakaligtaan kong diligin kang saglit; sa turo mo’y naging mulat ang mulala,
Aba, nang Disyembre, sa gitna ng lamig, tapang mo’y sa duwag naging halimbawa’t
Sa mga tangkay mo’y nag-usli ang tinik. ang kamatayan mo ay buhay ng madla.

Ang hardin ko ngayo’y ligid ng dalita, Tikis na nga lamang na ang mga tao’y
Walang kalapati’t rosas man ay wala; mapagwalang-turing sa mga tulong mo;
May basag na paso’t may bahay na sira, ang kadalasan pang iganti sa iyo
At ang hardinero’y ang puso kong luksa. ay ang pagkalimot, kung di paglililo.

Babae, hindi ka marapat lumiyag, Lope K. Santos

Napakarupok mo, maselan at duwag.
Sa Tabor ay walang tuhod na di gasgas,
Sa Glorya, anghel ma’y may sira ring pakpak.

Jose Corazon De Jesus

 Makabuhay ANG BUTO NG ATIS

Lubid kang luntiang sa gubat nanggaling, Minsa’y nakapulot ng buto ng atis

Sa bakod ng dampa’y naging salang
baging…
Dahil sa dagta mong may pait na lihim,
Hayop man o tao’y takot kang sagiin.
May dala kang ditang kapait-paitan
Na kung lalasahi’y “kadalamhatian”…
Ngunit ang pait mo ay gamot kung
minsan,
Sa maling akala’y diwang Makabuhay.
Sa maraming sakit, ikaw ay panlunas,
At sa tagabukid ay gamot sa sugat;
Sa bibig ng bata na sakim sa gatas,
Madalas kang gawing mabisang pang-
awat.
ang isang dalaga. Pagdating sa bahay
sinabi sa ina ang kanyang naisip —
buto’y itatanim at aalagaan.
“At ang punong-atis paglaki’t namunga,
bunga’y sa palengke agad kong dadalhin;
ang mapagbibilhan” anyang nakatawa
“ay ibibili ko ng hikaw at singsing.”
Pagalit ang inang sinugod ang anak,
kasabay ang bantang kinurot sa singit:
“Ipagpahiraman ang iyong alahas
at nang putukan ka sa akin ng lintik!”
Amado. V. Hernadez

Ang ingat mong dagtang simpait ng mira,

Pagsayad sa labi’y nangangaral tila:
“Sa tamis, ang bata kapag namihasa,
Munting kapaita’y mamalakhing dusa.”

Si Kristo sa Kurus, isang halimbawa,

Nang kanyang lagukin ang apdo at suka…
Ang taong masanay uminom ng luha,
Sa sangmundong dusa’y hindi nalulula.

Tula ni Nemesio E. Caravana

 AKING ULAP
Lunday ka ng aking sanlibong pangarap,
Sa dagat na langit ay lalayag-layag;
Sa lundo ng iyong dibdib na busilak,
May buhay ang aking nalantang bulaklak.
Kung nagduruyan ka sa rurok ng langit,
Kalaro ng aking mga panaginip,
Ang lupang tuntunga’y di na naiisip,
Nalilipat ako sa ibang daigdig.
Isakay mo ako, oh Ulap kong giliw,
Ibig kong mahagkan ang mga bituin;
Ang lihim ng araw at buwang maningning,
Ibig ko rin sanang malama’t malining.
R. Alejandro
DUGO AT LAYA
Tanging lalaki kang nagmahal sa bayan
Na ang sinandata’y panitik na tangan…
Nang ikaw’y barilin ng mga kaaway
Dugo mo ang siyang sa laya’y umilaw!
Sa dalawang mahal na laman ng isip,
Na Irog at Bayang kapwa mo inibig…
Bayan ang piniling mabigyan ng langit
Kahit ang puso mo ay sakdal ng hapis.
Namatay ka upang mabigyan ng laya
Ang sinilangan mo na lahi at lupa…
Sa tulog na isip ng liping mahina
Dugo mo ang siyang nagbigay ng diwa.
Nabubo sa lupa ang mahal mong dugo –
Ang galit ng bayan naman ay kumulo…
Kaya’t nang mabutas ang mahal mong
bungo,
Ay laya ng lahi naman ang nabuo!
Nemesio E. Caravana

INANG WIKA
DAYUHAN:
Kunin mo ang ibig kunin sa dampa ko,
Palay, bigas, lusong, at halong pambayó,
Kung inaakalang ililigaya mo,
Laban man sa puso’y handog ko sa iyo…
Anak ko ma’y hubdan ng suot na damit,
Sampun ng baro kong lampot at gulanit,
Ibibigay ko rin maluwag sa dibdib,
Kami ma’y lamunin ng init at lamig…
Datapwa’t huwag mong biruin si Ina!
Huwag mong isiping sapagka’t api na,
Ang Ina ko’y iyong masasamantala…
Si Ina ang aking mutyang minamahal,
Si Ina ang tanging buhay ko’t katawan;
Siya, pag kinuha, ikaw’t ako’y… patay!
Teodoro E. Gener
MALIIT NA BATO
Isang munting bato ang aking nadampot!…
Nang ako’y mapuno ng duming alabok,
Ay ipinukol ko agad na padabog
Na taglay sa puso ang sama ng loob…
Nang aking ipukol ay tumama naman
Sa lalong malaking bato sa may pampang;
Sa lakas ng tama’y dagling umilandang,
Nagbalik sa aki’t ako ang nasaktan
Di ko akalaing yaong munting bato
Na tinatapakan ng sino mang tao,
Sa di sinasadyang pagmamalikot ko’y
Batuhin ang biglang naghagis na ako…
Mandin ay totoong ang lahat sa lupa
Ay may katutura’t kagamitang pawa;Ang
bato, kung batong sinlambot ng luha,
Sa palad ng tao’y tatalsik, tatama.
Teodoro E. Gener