PRIMALS 7–10

Pedagogical Retooling in Mathematics, Languages,

and Science for Grades 7–10 Teachers

Session # 8
PAGTUTURO NG PAGHIHINUHA

Learning Action Cell Session Guide

Filipino 7–10

Inihanda nina:

JUNRY M. ESPARAR
Education Program Supervisor
Sangay ng Lungsod Kabankalan
Rehiyon VI-Kanlurang Visayas

ANNA LIZA F. ABULOC

Education Program Supervisor
Sangay ng Lungsod Naga
Rehiyon V-Bicol
MGA LAYUNIN

Pangunahing Layunin:
Pagkatapos ng sesyon, inaasahan na ang mga guro ay:
1. Nagagamit ang iba’t ibang estratehiya at pamamaraan sa pagtuturo ng
paghihinuha

Tiyak na Layunin:
1. Nabibigyang-kahulugan ang mga sumusunod na konsepto:
1.1 Paghihinuha [Inference]
1.2 Paghuhula [Prediction]

2. Natutukoy ang iba’t ibang estratehiya at pamamaraan sa pagtuturo ng

paghihinuha

3. Nailalapat ang mga kaalamang natutuhan sa pagtuturo ng kasanayan sa

paghihinuha.

SUSING KAISIPAN
1. Paghihinuha [Inference]

Ang paghihinuha ay kasanayan sa pag-iisip ng mga preliminary na ideya na

nagpapahayag ng mga pala-palagay batay sa mga pahiwatig na
nakalimbag sa teksto. Mahalaga ang pagkakaroon ng malawak na
talasalitaan, kakayahang magpakahulugan sa mga patalinhagang
pagpapahayag at katalasan ng isip sa mga pahiwatig ng may-akda ay
makatutulong sa pagbuo ng hinuha. Ang isang matalinong mambabasa ay
nakabubuo ng mga hinuha sa dakong huli ay natutuklasan niya ang
katotohanan. Ang paghihinuha ay tinatawag sa Ingles na “inferencing”
(Alcaraz, 2005)

2. Paghuhula [Predicting]
Ito ay nakatuon sa kung ano ang susunod na mangyayari. Maaaring
malaman kaagad kung tama ang sagot.

MGA KAGAMITAN TAKDANG ORAS

2 oras
 LCD Projector
 Laptop Alignment to the PPST
 Manila Paper Domain 1:
 Pens Content, Knowledge and Pedagogy
 Power Point Presentation (Nilalaman, Kaalaman at Pedagohiya)

2
MGA SANGGUNIAN

http://education.wm.edu/centers/ttac/documents/packets/inferential.pdf
https://www.youtube.com/watch?v=YNAzHY5esBg
Siy, Bebang [2008]. It’s A Men’s World.
Villanueva, Rene O., ed.2004. Personal, Mga Sanaysay Sa Lupalop Ng
Gunita.Pasig City: Anvil Publishing Inc.

PAMAMARAAN

Introduksyon [5 minuto]
[TALA PARA SA TAGAPAGDALOY]
Simulan ang sesyon sa pagbati: Magandang araw sa inyong lahat. Ako si
_____________________ ng ________________. Inaanyayahan ko kayo sa
isang makabuluhang pagkatuto at aktibong talakayan sa sesyon #9 ng LAC.

( Pagbabalik-tanaw at pagkonekta sa nakaraang sesyon)

“Sa araw na ito ay tatalakayin natin ang sesyon na may pamagat na Pagtuturo ng
Paghihinuha sa Filipino. Ang pangunahing layunin ng sesyon na ito ay:”

[Tala para sa Tagapagdaloy: Ilahad ang Pangkalahatan at Tiyak na Layunin]

Ito naman ang daloy ng ating sesyon ngayong araw:

 Priming Activity [laro]

 Activity
a. Gawain 1 [Panonood ng Video]
b. Gawain 2 [Picture Analysis]
 Abstraction
 Paglalapat ng mga Estratehiyang Natutuhan
 Pagpapahayag ng Suporta

PRIMING ACTIVITY [10 minuto]

Estratehiya: Laro

[TALA PARA SA TAGAPAGDALOY]

Panuto: Pangkatin sa 5 ang klase. Ang bawat pangkat ay pipili ng isang kinatawan
na siyang magbibigay ng sagot sa kaniyang kagrupo.”Oo”, “Hindi” o “Maaari”
lamang ang isasagot ng kinatawan.

Mga Bagay na Maaaring Gamitin:

 Cellphone
 Ballpen
 Tasa
 Susi
 Ipod
 Cotton/ bulak

3
  Papel
 Barya
 ID card
 Extension cord

GABAY NA TANONG:
1. Paano ninyo nahulaan ang mga bagay sa supot?
2. Anong kasanayan ang nalilinang dito sa ating laro?
3. Maaari ba itong gawin sa klase?

ACTIVITY [30 Minuto]

Gawain 1
Estratehiya: Panonood ng Video
[TALA PARA SA TAGAPAGDALOY]
Mula sa nabuong pangkat, pipili sila ng Tagapagdaloy, Kalihim at Tagapag-ulat.
Bigyan ang bawat pangkat ng mga sumusunod na kagamitan – Template, Manila
paper at marker. Pagkatapos, ipapanood ng tagapagdaloy ang video sa mga
kalahok. Subalit bago iyon, ibigay muna ang pamagat ng maikling Pelikula – Miss
Pretty Nose.

Pangyayari Ebidensya Hula

Tungkol saan ang kuwento?

[20 sec] Kumpirmahin ang hula
[30 sec] Nagbago ba ang iyong hula?
[1.05 min] Ano ang inyong hinuha sa
reaksyon ni Steven ng makita niya sa
personal si Linda?
[1.30 min] kumpirmahin ang inyong hinuha
[2.00 min] Ano ang posibleng mangyayari
habang sila ay sumasayaw
[2.31 min] Ano ang posibleng mangyari
ngayong natuklasan ni Steven ang sikreto ni
Linda?
[2.50 min] Ano ang posibleng wakas ng
kuwento?
[3.10 min] kumpirmahin ang inyong hula.

[TALA PARA SA TAGAPAGDALOY]

Ipalabas ang video at ihinto ayon sa nakasaad na oras sa template. Bigyan ng
kaunting panahon ang mga kalahok na makapaghinuha/ makapagbigay ng hula.
Ipagpatuloy ang pagpapalabas hanggang sa matapos ito. Pagkatapos masagutan
lahat ng katanungan. Pag-usapan ang aktibiti.
GABAY NA TANONG:

1. Paano ninyo naibigay ang wastong hula/hinuha sa mga tanong batay sa

pangyayari sa maikling pelikula? Ano ang inyong naging batayan sa
pagtukoy ng tamang sagot?

4
 2. Ano-ano ang inyong isinaalang-alang sa pagbigay ng hula sa mga
pangyayari sa pelikulang napanood? Naging epektibo ba ito sa pagbigay ng
tamang sagot sa mga tanong?

Gawain 2
Estratehiya: Picture Analysis

[TALA PARA SA TAGAPAGDALOY]

PANUTO: Bigyan ang bawat grupo ng isang larawan. Gamit ang kanilang
kaalaman sa paghihinuha, punan ang graphic organizer ng ebidensiya [unang
hanay] at hinuha [ikalawang hanay]. Gawin ito sa loob ng 5 minuto. Bigyan ang
bawat grupo ng limang minuto para ilahad ang nagawang awtput.

Hal.

Ebidensya:
Umiiyak ang bata

Hinuha:
Nahulog siya sa bisekleta
Hindi siya pinayagan ng kaniyang nanay na sumakay sa
bisekleta.

BILANG EBIDENSIYA HINUHA

1
2
3

Mga Larawan:

5
 1. Naging madali ba ang paghihinuha? Ano ang inyong ginamit na gabay
upang maibigay ang wastong hinuha? Naging epektibo ba ito?

[TALA PARA SA TAGAPAGDALOY]

Sabihin: Sa inyong palagay, ano ang paghihinuha? Ano ang paghuhula? Ano ang
pagkakatulad/pagkakaiba ng dalawang kasanayan? Paano kaya makatutulong
ang kasanayan sa paghihinuha at paghuhula sa pag-unawa sa teksto o
seleksyong binabasa?

Maaaring Gumuhit ng Venn Diagram sa pisara at ipakita ang pagkakatulad at

pagkakaiba ng kasanayan sa paghihinuha at paghuhula.

ABSTRACTION [40 Minuto]

Balikan ang kahulugan ng komprehensyon at mga sub-skills nito. Ano ang

komprehensyon? Ano-ano ang mga sub-skills nito?

KAHULUGAN

A. KOMPREHENSYON
Ang pagbasang may komprehensyon ay pagbuo ng mga tulay na mag-
uugnay sa dating kaalaman tungo sa bagong kaalaman [Pearson at Johnson,
1978]. Sa madaling salita, ugnayan ng teksto at ng kaalaman ng
mambabasa.

B. IBA’T IBANG KASANAYAN SA KOMPREHENSYON:

 Summarizing [pagbubuod]
 Sequencing [pagkakasunod-sunod]
 Inferencing [paghihinuha]
 Comparing and contrasting [pagkakatulad at pagkakaiba]
 Drawing conclusions [pagbibigay kongklusyon]
 Self-questioning [pagtatanong sa sarili]
 Problem-solving [pagtugon sa suliranin]
 Relating background knowledge [paggamit ng dating kaalaman]
 Distinguishing fact and opinion [pagtukoy sa opinyon at katotohanan]
 Finding the main idea, important facts and supporting details [pagtukoy sa
pangunahing ideya, importanteng datos, at mga pansuportang detalye]

C. PAGHIHINUHA

 Ang paghihinuha ay kasanayan sa pag-iisip ng mga preliminary na ideya na

nagpapahayag ng mga pala-palagay batay sa mga pahiwatig na

6
 nakalimbag sa teksto . Mahalaga ang pagkakaroon ng malawak na
talasalitaan, kakayahang magpakahulugan sa mga patalinhagang
pagpapahayag at katalasan ng isip sa mga pahiwatig ng may-akda ay
makatutulong sa pagbuo ng hinuha. Ang isang matalinong mambabasa ay
nakabubuo ng mga hinuha sa dakong huli ay natutuklasan niya ang
katotohanan. Ang paghihinuha ay tinatawag sa Ingles na “inferencing”
[Alcaraz, 2005]

D. PAGHUHULA

 Ang Paghuhula ay “Thinking Ahead” samantalang “Looking Back” naman

ang Paghihinuha.
 Sa madaling salita, ito ay nakatuon sa kung ano ang susunod na
mangyayari. Maaaring malaman kaagad kung tama ang sagot sa mga
susunod na pangyayari sa tekstong binabasa.

E. PAGKAKAIBA NG PAGHIHINUHA AT PAGHUHULA

PAGHIHINUHA PAGHUHULA
Looking back Thinking Ahead
Ito ay batay sa karanasan o dating alam ng Nakatuon sa kung ano ang susunod
mambabasa, katangian o anyo ng na mangyayari.
materyales at iba pang elemento.

Ito ay karaniwang tinatawag na “Reading Maaaring malaman kaagad kung

between the lines”. tama ang sagot mula sa tekstong
binabasa.

F. IBA’T IBANG SUBTASKS PARA SA PAGHIHINUHA

 Paghihinuha sa pansuportang detalye
 Paghihinuha sa pangunahing ideya
 Paghihinuha sa pagkakasunod-sunod
 Paghihinuha sa paghahambing
 Paghihinuha sa sanhi at bunga
 Paghihinuha sa katangian ng tauhan
 Paghuhula sa kalalabasan

[TALA PARA SA TAGAPAGDALOY]

Itanong: Paano naituturo ang kasanayan sa PAGHIHINUHA? Ano-ano ang mga
estratehiya na maaaring gamitin ng guro sa pagtuturo?

G. MGA ESTRATEHIYA SA PAGTUTURO NG KASANAYAN SA

PAGHIHINUHA?

1. Directed Reading and Thinking Activity

 Ito ay binuo ni Russell Stauffer [1976] upang aktibong isangkot ang
mga bata sa tekstong binabasa. Ang pamamaraan ay lumilinang sa
kanilang “divergent thinking” sa pamamagitan ng pagbibigay ng

7
 layunin sa pagbasa, pagbibigay hinuha at pag-iisip tungkol sa
binabasa.
 Ang mga sumusunod ay mga bahagi nito:
 Determining purpose for reading
 Extracting, comprehending, and assimilating information
 Examining reading material based upon the purposes for
reading
 Suspending judgments
 Making decisions based upon information gleaned from
reading [Tierney, Readence, & Dishner, 1990, p. 12]

 Ang pangkatang DRTA ay isinasagawa sa pamamagitan ng mga

sumusunod:
 Mag-umpisa ang guro sa pamamagitan ng pagbibigay ng
pamagat ng seleksyon o teksto. Sabihin, “Sa inyong palagay,
tungkol saan kaya ang kuwento?”. Pakikinggan ng guro ang 4-
5 kasagutan mula sa mga mag-aaral bago magpatuloy.

 Ipapabasa ng guro ang unang talata o hanggang sa

makumpirma, matanggihan o mabago ng mga bata ang
kanilang hula. Sabihin, “Pareho pa rin ba ang inyong iniisip
tungkol sa seleksyon?” Pagkatapos, tatanungin ng guro ang
isang bata, “_____, ang seleksyon ba ay tungkol sa ______?
Ang ibang mag-aaral ay maaari ring sumagot. Sa bahaging
ito, lumalabas ang mga bagong hula.

 Magpapatuloy ang mga mag-aaral sa pagbabasa –

panghuhula, pagbasa, pagbibigay reaksyon sa kanilang hula.
Patuloy na magtatanong ang guro, “Tama ba kayo?” o “Ano
ang inyong sagot/ iniisip ngayon? O “Ano kaya sa palagay
ninyo ang mangyayari?”

 Sa bahaging ito ng DRTA, natapos ng guro ang unang Yugto

ng DRTA – pukawin ang “Reading Thinking” ng mga mag-
aaral. Ngayon, ang diin ay magbabago patungo sa Skill
Development o “Skill training of a different kind” [Stauffer,
1969]. Ang format ay maaaring iba-iba subalit ang mga bahagi
ay ang mga sumusunod: concept clarification, personal
reflection at semantic analysis [Tierney et. Al, 1990]

 Ang DRTA ay nagbibigay diin sa kaugnayan o relasyon ng pagbasa,

pag-iisip, at panghuhula [Reading – Thinking – Predicting]. Dahil
hinihikayat nito ang mga mag-aaral na magpasimula ng kanilang
layunin sa pagbasa, ang gawain ay higit na naging makabuluhan.

 Ang papel ng guro sa DRTA ay moderator o intellectual agitator

[Petre, 1969] samantalang sa DRA naman ang guro ay
tagapagtanong at hurado sa mga sagot ng mag-aaral mula sa
BASAL na tekstong ginamit.

8
2. Reciprocal Teaching [Adapted from Palincsar & Brown, 1986]
 Isasagawa ng guro ang teknik na ito sa pamamagitan ng
pagmomodelo hanggang sa makuha ng mga mag-aaral ang apat na
functions.

 Pangkatin ang mga mag-aaral at gumamit ng isang maikli at

simpleng teksto para makumpleto ang apat na hakbang:

 Babasahin ng mga mag-aaral ang teksto at magtatanong sila

tungkol sa kanilang binasa.
 Ibubuod ng mga mag-aaral ang binasang teksto [isa o dalawang
pangungusap]
 Magtatanong ang mga mag-aaral sa mga hindi nila nauunawaan
sa teksto, gaya ng bokabularyo, parirala at pahayag sa
pamamagitan ng pagtatalakay sa teksto kasama ang kaniyang
kagrupo.
 Huhulaan ng mga estudyante ang susunod na mga pangyayari.

3. Justifying answers
 Magbigay ng tanong na hindi direktang nasasagot sa tekstong
binasa.
 Ipabasa sa mga bata ang teksto upang masagot ang tanong.
 Ipasulat sa mga bata ang kanilang sagot.
 Babasahin muli ng mga bata ang teksto at hahanapin nila ang mga
salita o ideya na sumusuporta sa kanilang sagot.
 Pag-uusapan nila kung paano nakatulong ang mga salita o ideya sa
pagsagot sa mga tanong.

4. Graphic Organizers [National Institute of Child Health and Human

Development, 2000]
 Magbigay ng isang tekstong babasahin sa mga mag-aaral.
 Ipabasa sa mga bata ang teksto.
 Ipalagay sa mga bata sa graphic organizers na angkop sa
organization pattern ng tekstong binasa.

5. QAR [Question-Answer-Relationship] [Adapted from Raphael & Pearson,

1985]
 Gumamit ng maikling teksto para makagawa ng tatlong uri ng
tanong:
 Right there – mga tanong na nasasagot sa pamamagitan ng
paghanap nito sa teksto [literal comprehension]
 Think and Search – mga tanong na nasasagot sa
pamamagitan ng hinuha [Inferential comprehension]
 On My Own – mga tanong na nasasagot sa isip ng
mambabasa. [Critical/ Creative Comprehension]
 Ipabasa sa mga bata ang maikling teksto
 Ipaskel ang tatlong uri ng tanong
 Pasagutan sa mga bata ang katanungan at ipatukoy ang mga
ebidensya sa teksto at ipabigay ang sarili nilang pangangatwiran.

9
APPLICATION [30 Minuto]

[TALA PARA SA TAGAPAGDALOY]

PANUTO: Ilapat ang mga estratehiya na natutuhan sa pagtuturo ng kasanayan sa
paghihinuha sa pamamagitan ng maikling pakitang-turo [simulation]

Unang Pangkat : DRTA

Ikalawang Pangkat : SQR
Ikatlong Pangkat : Reciprocal Teaching
Ikaapat na Pangkat : Justifying Answers
Ikalimang Pangkat : Graphic Organizers

Teksto 1: [Pangkat 1, 2 at 3]
Pamagat: Asintada
Sanggunian: It’s A Men’s World
Awtor: Bebang Siy
Copyright: 2008

Noong bata ako, naglagay ako ng asin sa mata.

Hindi. Hindi dahil may nag-dare sa akin. Hindi rin dahil inumangan ako ng
balisong ng isang aning-aning at inutusang maglagay ng asin sa mata. Hindi.
Ang dahilan? Simple: ayokong maniwala sa sinasabi ng iba.

Isang Sabado ‘yon, umaga at nakatambay kami sa tindahang nagbebenta

ng cherry balls. Nalimutan ko na kung paanong napunta sa asin ang usapan
naming magbabarkada. Pero doon na nga kami napunta.

Me nagbulalas: na mahapdi kapag nilagyan ng asin ang mata.

Di ko malimutan ang statement na ‘yon. Sinabi ‘yon ni Sharon na siyang

pinakamatanda sa amin, 12 years old na siya at Grade 6 sa St. Paul-Parañaque.

E, gusto kong patunayan na mali siya. ‘Ba, Kahit siya ang pinakamatanda
sa amin, hindi lahat ng sinasabi niya, tama. At Kahit sa private pa siya nag-
aaral, puwedeng mali ang sinasabi niya, ‘no?

Kaya dali-dali akong umuwi sa bahay namin, sumagsag sa kusina at

kumurot ng asin sa garapon. Tapos tumingala ako, binudburan ko ng asin ang
walang kakurap-kurap kong mata.

Ngiyar. Hanghapdih ngah.

Experience talaga is the best teacher.

Pero may natutuhan akong isa pang lesson. Na kasing-alat ng luha ko

noong araw na ‘yon.

10
 Kung meron kang gustong patunayan, ihanda nang bonggang-bongga
ang sarili sa mga posibleng mangyari dahil siguradong may kapalit ito. Minsan
ang kapalit ay maganda, minsan matamis. Pero minsan din ay mahapdi at
minsan, maalat.

As in.

Teksto 2: [Pangkat 4 at 5]
Pamagat: Nakaw na Sandali
Sanggunian: It’s A Men’s World
Awtor: Bebang Siy
Copyright: 2008

Nagnakaw ako noong bata.

Nakikitira ang pamilya ko noon sa bahay ng lolo at lola kong Chinese.

Mayaman ang mga kamag-anak namin pero kami, hindi.

Ang tatay ko kasi, na isang Chinese, ay naging pasaway na anak at

kapatid sa buoooong buhay niya. Noong elementary daw, basag-ulo. Noong
high school, padaskol na sumasagot sa mga teacher. Bale-balentong pa ang
grades. Tapos napabarkada pang lalo, nagbisyo: alak at sigarilyo. ‘Ayon tuloy, di
nakatapos ng college.

Tinulungan naman siya ng mga kapatid niya. Binigyan siya ng negosyo.

Bigasan sa loob ng grocery na pag-aari nina Amah [lola] at Angkong [lolo]. Ang
grocery na ito ay nasa ground floor ng bahay nila.

Kaso, di pa man nakakabawi sa puhunan ang bagum-bagong negosyo, e

ang tatay ko, nag-asawa na.

Ng Filipina.

Big deal ito sa ilang pamilyang Chinese. Kasama na rito ang pamilya ng
tatay ko. Lahat kasi ng kapatid niya, puro Chinese ang napangasawa. Siya lang
at isa pang kapatid na lalaki ang nag-asawa ng Pinay. Pasaway nga raw talaga.

Dahil wala pa namang naipupundar kahit man lang tabo, nakiusap ang
tatay ko sa mga magulang niya na doon muna manirahan ang buo niyang
pamilya. Me, included.

Mabait naman si Amah at si Angkong. Nakakakain kami nang tatlong

beses sa isang araw. Maayos naman ang mga damit namin. Pinapag-aral pa
ako at ang mga kapatid kong sumunod sa akin sa private school.

Pero napansin ko, estrikto sila pagdating sa pera at negosyo.

Tuwing naglalaway kaming magkakapatid sa Chiz Curls na P2.50 lang

noon. Bibigyan pa ako ni Mami ng perang pambili sa grocery ng lolo’t lola ko.
Lahat doon, kailangan naming bilhin. Walang libre.

11
[TALA PARA SA TAGAPAGDALOY]
Pag-usapan ang awtput ng mga kalahok. Magkaroon ng maikling talakayan hinggil
dito.

PAGWAWAKAS [5 Minuto]

PANUTO: Tingnan ang larawan. Ano ang mensahe na nais ipahatid nito? Bilang
isang guro, ano ang magagawa mo upang makatulong sa pagtupad nito? Isulat
ang sagot sa meta card [maaaring parirala o pangungusap].

[TALA PARA SA TAGAPAGDALOY]

Maaaring magpatugtog ng isang “inspirational song” habang ginagawa ng mga
kalahok ang gawain. Pagkatapos, bigyan ng pagkakataon ang 4-5 kalahok upang
makapagbahagi ng kanilang mga sagot. Idikit ang kanilang sagot sa hugis-pusong
imahe na nakapaskel sa pisara.

Pamagat: Tagumpay Nating Lahat

Artist: Lea Salonga
Link: https://www.youtube.com/watch?v=y6tFmMFBYM8

12