Tuyển Tập Truyện Ngắn Việt Nam Hiện Đại PDF

TUYÏÍN TÊÅP TRUYÏÅN NGÙÆN VIÏÅT NAM HIÏÅN ÀAÅI 1
Muåc luåc
Kyã niïåm...................................................................................................... 2
Meå con........................................................................................................ 9
Mêåt rùæn .................................................................................................... 14
Ngûúâi chaáu trai hoå ngoaåi baác Ba Phi.................................................... 27
Con kiïën thúå ............................................................................................ 35
Tônh têm.................................................................................................. 49
Thû tònh ................................................................................................... 56
Giaä tûâ hy voång......................................................................................... 66
Khi ngûúâi ta yïu ..................................................................................... 72
Hai giúâ saáng............................................................................................. 78
Khoaãnh khùæc ........................................................................................... 82
Hoå coá ba ngûúâi ......................................................................................... 84
Ban mai bònh yïn ................................................................................... 96
Tham voång chiïën thùæng .......................................................................103
Cêy böì kïët núã hoa .................................................................................112
Cêy thöng nhoã .......................................................................................121
Chiïìu daây bûác tûúâng.............................................................................139
Chuyïån tònh ngûúâi àiïn .......................................................................141
Miïìn coã hoang .......................................................................................146
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Kyã niïåm
Phaåm Àaâo Nguyïn
Tiïëng nhaåc tûâ radio voång laåi laâm loâng töi böìn chöìn, nhùæc nhúã töi
nhúá vïì möåt quaá khûá xa xöi, úã möåt khoaãng thúâi gian naâo àoá trong àúâi..
Coá phaäi coân yïu nïn àöi lêìn thêìm nhúá. Mònh àaä thêåt quïn cúá sao loâng
vêîn ...chúâ. Töi lùn möåt voâng, uáp mùåt vaâo göëi, che àêåy nöîi nhúá thûúng
thêìm dêëu kñn caã àúâi mònh, àïí laâm chöìng, laâm cha trong traách nhiïåm,
böín phêån, trong khuön pheáp vaâ luên lyá. Ngaây àoá töi coân treã quaá, cûá lo
súå vêín vú, chûa möåt lêìn daám maåo hiïím àïí söëng cho tònh yïu mònh.
Thöi, giúâ thò chó biïët àïí höìn chúi vúi trong chöëc laác, maâ khùæc khoaãi
nhúá thûúng cho thoãa loâng.
Cêu chuyïån xaäy ra lêu lùæm, lêu lùæm röìi, khi toác haäy coân xanh,
vaâ ngaây àoá töi àaä gùåp naâng úã möåt thõ trêën nhoã. Töi àïën trêën thuã lûu
àöìn úã vuâng naây khoaãng hún böën thaáng, nhûng töi àaä mang theo kyä
niïåm möåt àúâi khoá quïn.
Töi gùåp naâng, ‘cö beá’, töi thûúâng goåi naâng maâ khöng goåi tïn, vò
naâng ngêy thú höìn nhiïn, vui veã quáa. Naâng bûúáng bónh ngêy ngö
khöng möåt chuát e deâ, hay theån thuâng nhû nhûäng ngûúâi con gaái khaác
maâ töi àaä gùåp.
Möåt buöíi saáng, nùæng súám choái chang roåi vaâo quaán ven àûúâng,
töi dûâng xe saát cûãa, tùæt maáy ài thùèng vaâo trong. Töi khöng àïí yá cö beá
àang luâa têëm cûãa lñp cuöëi cuâng. Naâng hoãi voång theo,
-Ï, ï mua gò vêåy? Naâng hoãi, töi khöng quay laåi, maâ chó ài thùèng
vaâo tuã àûång thuöëc laá úã phiaá trûúác, naâng àûáng yïn nhòn phiaá sau lûng
töi möåt chùåp, röìi noái tiïëp,
- Saáng nay coá öng lñnh vûâa laå, laåi vûâa àiïëc túái nhaâ mònh. Töi vöåi
baão, -“Töi mua thuöëc laá.” Naâng ài theo túái gêìn töi hoãi nhoã,
-‘Mua thuöëc laá...?’ -Vêng, thuöëc laá.
-‘Xin löíi nghe, quaán töi khöng baán thuöëc laá, anh chúâ chúå àöng
töi seä mua duâm cho nheá.’ Töi chó vaâo tuã thuöëc, röìi baão naâng, ‘Thuöëc
naây neâ.’ Naâng cûúâi khuác khñch, vui veã giaãi thñch, thuöëc naây coá tïn cuãa
noá, cuäng nhû nhûäng thuöëc nhû Cotab, Capstan, hay Quên tiïëp vuå,
anh goåi thuöëc laá, ai biïët àêu. ÚÃ àêy thöí ngûä, thuöëc laá laâ laá thuöëc lêëy
tûâ cêy, xêu thaânh luâa, gêëp thaânh xêëp, uã cho àêåm maâu, àem phúi, cho
ngûúâi laâm ruöång hoå huát, anh biïët khöng?
Àûáng gêìn naâng, töi múái nhòn thêëy hïët neát ngöå nghônh dïí
thûúng cuãa naâng, nûúác da moãng mõn maâng, khöng möåt chuát tò vïët,
möåt laân löng mùng trïn maá, àuáng laâ möåt cö beá. Nûúác da saáng, raång rúä
trong chiïëc aáo caánh tay maâu vaâng nhaåt. Muâi böì kïët tûâ toác naâng bay
thúm laâm töi thêëy ngêy ngêy. Vaâi súåi toác loaâ xoaâ bïn maá tröng naâng
dïî thûúng laâm sao! Dïî thûúng nhêët laâ nuå cûúâi, tûå nhiïn noái, tûå nhiïn
cûúâi, nhû möåt cö beá. Hai haâm r ùng trùæng àïìu nhû hai haâng haåt lûåu,
vúái chiïëc cùçm cheã, laâm töi ngêín ngú loâng. Naâng nhòn töi toâ moâ möåt
chùåp röìi hoãi,
-Coá phaãi khoaãng höìi 6:00 chiïìu höm qua anh ài böå vïì hûúáng
naây khöng?
-Phaãi, töi traã lúâi.- Töi daåo gêìn hïët thõ trêën nêìy àïí mua thuöëc laá
nhûng khöng coá. Naâng nhòn thùèng vaâo mùæt töi röìi cûúâi thaânh tiïëng,
töi hoãi,
-Cö cûúâi gò?
-Nhòn anh höm nay, töi cûúâi cho àaám baån töi ngaây höm qua, töi
chó vûâa múái múã lúâi khen anh coá daáng ài huâng, vaâ coá maái toác böìng
bïình, thò caã boån noá thay phiïn nhau chï anh, mùæt leá, mùåt röí, rùng
hö, traán vöì.v..v.. Töi nghô thêìm, nïëu àem nhûäng thûá àoá gheáp hïët vaâo
gûúng mùåt anh, thò chùæc tröng anh ngöë lùæm àêëy. Röìi naâng cûúâi doân,
laâm töi phaãi cûúâi theo, nhûng töi gùæt,
-Baån cö quáa quùæt lùæm.
-Coá dõp töi seä giúái thiïåu anh gùåp caác cö êëy nheá. Naâng nhòn töi,
- May maâ anh khöng giöëng, röìi naâng cûúâi khuác khñch.
-Cö cûúâi töi àoá aâ?
-Xin löîi anh, khöng phaãi àêu, töi cûúâi caái ngöå nghônh cuaã àaám
baån töi. Töi àõnh traã tiïìn thuöëc, thò coá khaách àïën, hoå kïu cafeá .Töi
ngöìi vaâo möåt baân nhoã vaâ cuäng kïu cafeá àïí quan saát naâng. Lêìn àêìu töi
nghe naâng hoãi ngûúâi baån, hay chõ naâng vïì caách pha chïë cafeá, naâng
nhû khöng raânh viïåc, nïn töi túái chó naâng laâm sao chïë cafeá cho ngon.
Thïë laâ naâng baão töi,
-Anh khoá tñnh, thò tûå chïë lêëy maâ uöëng cho tuây thñch nheá, röìi sùæp
caã vêåt liïåu vaâo khay, bûng ra baân cho töi.
-Nïëu anh thêëy thiïëu thûá naâo cûá kïu, töi seä mang àïën cho anh.
Töi vêîn khöng biïët gò vïì cö haâng quaán naây, thuöåc loaåi ngûúâi thïë naâo
nûäa. Töi thêåt sûå khöng àûúåc vui, nhûng mùåc, naâng khöng cêìn biïët
àïën sûå khoá chõu cuaã töi. Naâng cûúâi vui nhû bònh thûúâng. Duâ töi giêån,
thò naâng cuäng khöng biïët, thò giêån laâm gò, nïn laåi thöi, töi tûå chïë lêëy
maâ uöëng, coi nhû bûãa nay mònh khöng hïn.
Töi quen naâng tûâ àoá, vaâ àïën quaán naâng thûúâng xuyïn hún. Thïë
röìi caã tuêìn, hùçng ngaây, saáng naâo töi cuâng caã boån túái quaán mua thuöëc
laá, uöëng cafeá. Möt höm vaãng khaách töi àïën traã tiïìn, naâng hoãi töi, ‘ Ï,
anh ài lñnh gò vêåy?’ Töi baão,
-Anh laâm lñnh laái xe, vaâ tiïån tay töi chó chiïëc xe jeep töi laái haâng
ngaây. Naâng hoãi,
-Anh laái xe cho ai vêåy?
- Cho öng Tiïíu àoaân trûúãng.
-Coá laái cho baâ tiïíu àoaân trûúãng khöng? Coá xaách gioã cho baâ ài
chúå khöng? Coá giaãi mïìn cho baâ nguã khöng, vaâ coá khi naâo nguã thïë
giuâm öng TÀÀ khi öng vùæng nhaâ khöng?
-Khöng, anh laái xe cho öng khi öng haânh quên vïì, vaâ khi öng ài
haânh quên laåi anh ài chúi, khöng laái xe cho baâ. Naâng tay chöëng cùçm,
nghïnh mùåt cêåt vêën,
-Taåi sao bêy giúâ töí quöëc, àöìng baâo cêìn anh ra chiïën trûúâng, anh
súå chïët lo loát àïí laâm lñnh laái xe. Em cûúâi anh, tuåi Veåm noá cûúâi anh.
Lñnh treã nhû anh, laái xe cho öng lúán thò phaãi phuåc vuå cho baâ lúán àïí
khoãi ra chiïën trûúâng, khoãi chïët phaãi khöng? Caái lûng anh húi cong röìi
àoá. Duâ sao baâ lúán cuäng coá quyïìn hún öng lúán, coá àuáng khöng? Anh coá
nhúá:
Chïët maâ vò nûúác chïët vò dên,
Chïët êëy laâm trai hïët núå nêìn
Chïët búãi Àöng Chu khi thêët quöëc
Chïët vò Têy Haán àêët ba phên
Chïët nhû Hûng Àaåo höìn thaânh Thaánh,
Chïët tûåa Trûng Vûúng phaách hoáa Thêìn.. ..,
Coâ n ,
Söëng laâm töi moåi, àûâng nïn söëng
Söëng kiïëp hû sinh, söëng chêåt àúâi.. .. ..
-Anh coá biïët vaâ nhúá baâi thú àoá khöng, em mong rùçng anh àûâng
vò caái söëng chêåt àúâi maâ giaãi mïìm cho baâ lúán, maâ töåi nghiïåp kiïëp laâm
trai lùæm àoá nghe. Naâng noái möåt húi daâi, khöng biïët súå mêët loâng
ngûúâi, thêåt ngang taân, thêåt bûúáng bónh maâ töi khöng ngúâ àûúåc. Töi
cûúâi baão,
-Cö beá huâng lùæm nheá, nïëu àöíi àûúåc, anh seä àöíi cho cö beá laâm
lñnh ra chiïën trûúâng. Naâng cûúâi, vui veã gêåt àêìu. Naâng haát, Nïëu laâ
chim töi seä laâ böì cêu trùæng, nïëu laâ ngûúâi töi xin chïët cho quï hûúng.
Chïët cho tûå do àaáng lùæm chûá!Töi caãm thêëy thñch nhûäng neát hay hay
tûâ cö gaái bûúáng bónh naây. Nhûng möåt höm töi àïën khoaãng 1:00 giúâ
trûa, khöng thêëy naâng, töi thêëy nhû thiïëu thiïëu möåt caái gò, thò ra töi
nhúá naâng, töi hoãi cö baán haâng,
-Cö beá kia ài àêu höm nay khöng thêëy?
-Chõ töi haã?
-Thêåt ra hai cö ai laâ chõ, ai laâ em?
-Chõ laâ chõ con dò, chõ töi vïì nguã trûa chuêín bõ ài laâm röìi. -Laâm
gò? Töi hoãi.
-Chõ ài daåy, khoaãng 6:00 chiïìu múái vïì. Töi nhùæn laåi, trûa mai
töi àïën thùm chõ nheá.
Trûa mai àuáng 1:30 töi àïën nhaâ naâng. Nhaâ naâng nhû laâ möåt
kios nhoã bùçng ngoái xêy vaách kñn, cûãa trûúác, cûãa sau vaâ ba gian cûãa
söí. Töi goä cûãa, caánh cûãa múã, ngûúâi con gaái thoâ àêìu ra, chiïëc khùn löng
phuã vai, möåt tay cêìm lûúåc, tay kia àêíy cûãa, miïång naâng cûúâi tûúi laâm
höìn töi ngêín ngú.
Nhûäng gioåt nûúác coân lêëm têëm àoång trïn maá naâng, àöi mùæt
trong vaâ saáng êëy nhû vûâa biïët noái biïët cûúâi vúái töi, vûâa soi thêëu tim
töi, laâm höìn töi chúái vúái. Toác naâng ûúát lûúát thûúát nhû möåt cö sún nûä
vûâa tûâ dûúái suöëi lïn, tröng maát meã, töi muöën hön lïn maá naâng nhûng
khöng daám.
Naâng àang lau toác, hong toác, naâng giöëng nhû möåt cö sún nûä
thêåt. Töi nhòn naâng bùçng àöi mùæt soi moái. Tûâ trïn maá naâng, nhûäng
súåi löng mùng nhû tú, vaâ nhûäng gioåt nûúác kia laâm naâng xinh quáa ài
thöi. Naâng hònh nhû khöng theâm quan têm túái yá nghô töi, vêín noái
cûúâi vui veã, laâm töi ngûúång. Töi hoãi,
-Em sùæp ài daåy? -Daå, khoaãng hai giúâ.
Taåi sao töi gùåp naâng úã àêy. Beá úi, töi daån daây mûa nùæng sao laåi
gùåp em höìn nhiïn úã chöën naây. Naâng vûâa chaãi chaãi nhûäng súåi toác vûâa
khö loâa xoâa xuöëng maá, vûaâ noái chuyïån.
-Em úã àêy möåt mònh? Töi hoãi. Naâng úã vúái em gaái, ba meå àaä chïët
vò chiïën tranh, chõ caã coá chöìng xa. Nhòn têëm hònh möåt chaâng trai treã
treo trïn vaách, khuön mùåt khaá àeåp trai, töi coá chuát nghi ngúâ nhûng
khöng hoãi. Töi caãm thêëy buöìn möng mïnh möåt mònh, nhûng naâng
khöng àïí yá gò, naâng chó nhû möåt cö beá àang vui.
Töi trong böå quên phuåc khöng quên haâm, naâng khöng hïì e deâ
hay cao ngaåo, naâng vêîn höìn nhiïn lõch thiïåp vúái töi, laâm töi mïën
naâng hún. Naâng hoãi töi,
-Ï, anh tïn gò?
-Àöë em biïët anh tïn gò? Naâng nhòn töi chùåp lêu röìi noái,
-Anh tïn Ngoåc. -Sao em biïët?
-Àêu coá biïët, thñch tïn Ngoåc nïn goåi anh laâ Ngoåc, maâ anh tïn
Ngoåc thêåt aâ?
-Ngoåc cuaã chuá Lan phaãi khöng em? Naâng cûúâi, nuå cûúâi thêåt
tûúi, vaâ höìn nhiïn, laâm töi laåi ài vaâo cún mú böëi röëi, em laâ ai laåi úã núi
naây? Vaâ cuäng tûâ àoá töi coá tïn laâ Ngoåc.
Möåt ngûúâi lñnh ài tòm töi, naâng thêëy thoáang caái boáng qua chiïëc
tuã kñnh, anh ta vûâa qua khoãi nhaâ naâng. Naâng chó töi vaâ noái rùçng,
hònh nhû baån anh àang ài tòm anh. Töi ài theo bûúác chên naâng, àûáng
nhòn qua cûãa söí. Töi àûáng phña sau naâng, khi vûâa quay laåi, naâng
ngêín àêìu lïn nhòn töi, töi cuäng àang cuái nhòn naâng, caã hai cuâng
xuyïën xao. Töi muöën àûúåc hön em, nhûng em àaä lêîn dûúái tay töi,
laäng ra. Töi biïët trong em trong töi, caã hai àang bùn khoùn, luöëng
cuöëng hay àaä xao xuyïën vò nhau!
Töi thên haânh àûa em ài daåy chiïìu nay, em töi khöng coá soáng
muäi doåc dûâa, khöng coá thên hònh eão laã, khöng coá àöi mùæt böì cêu,
nhûng phaãi chùng caái höìn nhiïn tûúi maát cuãa em laâ möåt thûá aái lûåc
laâm xao xuyïën tim töi. Thêåt ra töi baão töi laâ töi chó mïën naâng, thñch
naâng. Töi cûá nhêët àõnh baão vúái chñnh mònh rùçng laâ töi khöng yïu
naâng.
Àaä biïët bao lêìn töi baão töi rùçng khöng yïu naâng, nhûng töi luön
nghô ngúåi vaâ cûá maäi nhúá àïën em. Röìi möåt chiïìu töi laåi nhúá àuáng giúâ
xaách xe túái àoán naâng. Coá dõp, naâng múâi nùm cö baån cuâng lïn xe, töi
àûa vïì. Töi nhúá cêu chuyïån naâng kïí vïì töi, anh chaâng coá mùåt röí, mùæt
leá, rùng suán maâ töi cûúâi möåt mònh. Cö beá naây ngöå thêåt.
Àûa tûâng cö vïì nhaâ, coân laåi chó coá em, töi múâi em ài chúi, em
môm cûúâi nhòn töi nhû muön ngaân lúâi tònh tûå mïën thûúng. Töi noái vúái
chñnh mònh laâ töi seä êm thêìm ra ài àïí mang trong tim möåt boáng
hònh, maâ loâng töi thêåt sûå àaä rung àöång xuyïën xao.
Nhûng röìi, höm sau töi chuêín bõ cho möåt cuöåc haânh trònh àêìy
nguy hiïím, töi vöåi vaä viïët cho naâng möåt laá thû. Chñnh laá thû nêìy àaä
múã àêìu, möåt cuöåc tònh thûúng àau cho em, maâ bao lêìn töi caãm thêëy
xoát xa höëi hêån vúái chñnh mònh.
Àaä nhiïìu lêìn töi neá traánh, tröën chaåy vò biïët rùçng yïu thûúng
töi, chó laâm khöí em, nhûng töi àaä bêët lûåc vúái chñnh mònh. Ngaây töi trúã
vïì trong nguy hiïím, töi trong böå trêån àêìy buåi rûâng, buåi à ûúâng töi àaä
öm chêìm lêëy em, hön em, vaâ tuyïn böë rùçng töi yïu em. Nhòn töi, em
kinh ngaåc hoãi, ‘ Ï, anh laâ thiïëu uáy húã, sao anh noái laâ lñnh laái xe.’ Töi
cûúâi, -Anh khöng xaách gioã cho baâ lúán vaâ khöng phaãi laâ Ngoåc cuaã chuá
Lan, maâ anh laâ lñnh cuãa nuái rûâng em khöng vui sao? Tònh yïu em laâ
möåt giêëc mú àeåp muön àúâi, vaâ em l uön laâ naâng tiïn beá nhoã, ngêy thú
trong cêu hoãi bùæt àêìu bùçng chûã ‘Ï’ dïî thûúng, tûå nhiïn maâ ngaân àúâi
töi khoá quïn.
Cuöåc àúâi töi böìng bïình àêy àoá, chñnh töi cuäng khöng biïët ngaây
mai coá trúã vïì khöng? Nhiïìu buöíi saáng thûác dêåy, töi múái kiïím nghiïåm
biïët rùçng mònh coân söëng ngaây höm nay. Liïåu töi coá mang haånh phuác
àïën cho em, cö beá ngêy thú cêìn úã töi möåt che chúã, möåt thên tònh. Nghô
ngúåi miïn man maäi trong töi, sau möîi chuyïën ài, töi chó àûúåc möåt ñt
ngaâ y vïì laåi àïí thûúng em, röìi töi laåi phaäi àöëi àêìu vúái gian nan, hiïím
nguy tûâng giúâ. Ngaây ra ài lêìn naây töi àaä viïët cho em möåt laá thû töëng
biïåt möåt cuöåc tònh vûâa múái núã trong em. Xin löîi em, anh khöng cöë yá
àêu, xin cho em bònh an, xin chuác em vaån lúâi may mùæn.
Xûa hön em möåt lêìn röìi röò àau thûúng traân lêëp, xûa yïu em
möåt ngaây röìi xa nhau troån kiïëp, nïn anh yïu muaâ àöng, öi muâa àöng
cuãa anh.. .Töi haát nhû möåt an uãi cho chñnh mònh vò bêy giúâ töi àang
nhúá em.
Nùm sau, töi trúã laåi tòm em, thùm em. Em àaä coá chöìng cuâng
nghïì, vêîn nuå cûúâi êëy nhûng hiïìn hoâa hún khöng coân chêët doân daã, röån
raâng nhû thuúã vaâo yïu. Noá bêy gòú chêët chûáa nhûäng vêën vûúng,
nhûäng buöìn thûúng. Töi hiïíu, nhûng töi caãm thêëy yïn loâng cho em.
Nhòn em, cêìm tay em, töi chuác phuác vaån àiïìu an laânh àïën vúái em. Töi
luön nhúá àïën em àïí laâm haânh trang trong cuöåc àúâi, vò chñnh töi, töi
khöng möåt hûáa heån gò. Khi coân hiïån diïån trïn coãi àúâi naây, töi seä nhúá
maäi vïì em.
Cho àïën bêy gòú, töi àaä may mùæn söëng soát sau cuöåc chiïën, vaâ
sau nhûäng nùm tuâ, töi coá gia àònh, nhûng caái boáng àoá vêîn hiïín hiïån úã
àaáy tim töi. Duâ úã phûúng trúâi xa, töi vêîn coân mang maáng nhúá vïì em,
nhúá kyã niïåm nùm naâo , nhû möåt nuöëi tiïëc, möåt giêëc mú àeåp vêîn coân
vang voång maäi trong töi.
Meå con
Thu Thuyïìn
Möîi lêìn thay taä cho con, Vên laåi nghô àïën meå. Ba thaáng sau khi
cö sanh Cu Ngoe, thên mêîu cuãa cö múáI lêëy veá maáy bay àïí ài thùm
hai meå con. Luác êëy cö àaä khoãe maånh cûáng caáp vaâ Ngoe cuäng vûâa dûát
khoác àïm!
Sanh con so xong, Vên theâm baân tay sùn soác cuãa meå hiïìn quaá
àöîi. Chó múái bïë Cu Ngoe lïn cuäng àuã laâm nhûäng àûúâng khêu cuãa vïët
möí trïn buång cö muöën suát chó, xöí tung ruöåt gan ra. Caã ngaây loay
hoay hïët vaåch aáo cho con buá sûäa, laåi nhoaâi ngûúâi thay taä. Thùçng beá
thúm tho àûúåc nùm phuát röìi àêu laåi vaâo àêëy. Löåt quêìn, cúãi taä, chuâi
rûãa, quêën quêën, daán daán. Cûá ngêìn êëy àöång taác maâ laâm àïën lêìn thûá
mûúi trong ngaây thò Vên nöíi àiïn, öm mùåt khoác hu hu. Chó muöën
töëng thùçng cu vaâo buång laåi cho àúä mïåt!
Thïë maâ nhûäng ngaây meå cuãa Vên àïën, baâ chó àem theo möåt xêu
nhûäng cún nhûác àêìu àïí laâm quaâ tùång cö. Vên chúåt khaám phaá ra cö
cho con uöëng sûäa khöng àuáng giúâ giêëc, caách bïë con cuãa cö loãng leão.
Hoãng kiïíu. Hoãng kiïíu hoaân toaân. Vïì mùåt ùn uöëng kiïng khem thò cûá
caái àaâ múã xuáp höåp ngaây ba bûäa ra xò xuåp, chùæc chùæn Vên seä bõ caån
sûäa tr ong vaâi thaáng. Goåt quaã taáo ra àõnh chêëm muöëi úát laâ cö àûúåc
nghe ngay lêåp tûác cêu: "Cûá ùn nhû vêåy thò chûa kõp vïì giaâ àaä tiïu ma
hai quaã thêån!".
Möîi lêìn Cu Ngoe bõnh, meå cö laåi baân: "Con coá nghô noá bõ ài tûúát
khöng? Cûá ùn sûäa xong laåi xöí soeân soeåt thïë naây thò chùæc noá khöng
chõu àûúåc sûäa àêëy!". Vên chó lûâ lûâ mùæt nhòn meå. Cö khöng buöìn caäi
vaâ dô nhiïn cö àïí nhûäng lúâI khuyïn cuãa meå loåt thöng thöëng tûâ tai naây
qua tai kia. Coá möåt biïën cöë cö khöng bao giúâ quïn laâ trong khi hai meå
con àang ùn trûa, Cu Ngoe chúåt khoác um lïn vò taä bêín. Meå cö tònh
nguyïån ra thay cho chaáu. Vaâi phuát sau, cö böîng nghe trong phoâng
tùæm, tiïëng baâ nön oåe tûâng höìi. Cö phaãi phoáng ra àúä tay cho meå. Laâm
xong, cö ngao ngaán nhòn meå mònh hó muäi cûúâI gûúång: "Thùçng Ngoe
noá beá bùçng caái keåo maâ sao taä thöëi thïë!".
Mêëy höm thùm con, meå Vên cûá quanh quêín trong nhaâ, hïët
àûáng laåi ngöìi, tröng àïën phaát töåi. Vên àaânh nhúâ chöìng mua böå maáy
vùæt sûäa vïì. Baâ ngoaåi mûâng lùæm. Cûá ngong ngoáng mong thùçng beá khoác
àoâi ùn àïí baâ cho chaáu buá bònh. Chó khöí nhêët laâ trong luác búm sûäa, meå
cö hay mon men vaâo phoâng taán gêîu vúái cö. MöîI lêìn nhòn hai bêìu vuá
to cùng aáp vaâo chiïëc maáy búm àang kïu eâ eâ vaâ nhûäng tia sûäa trùæng
loáng laánh múä bùæn vaâo chai, meå cö laåi buöåt miïång phï bònh: "Tröng
chùèng khaác gò möåt con boâ caái àang bõ vùæt sûäa!". Cö cuåt hûáng. Caác
tuyïën sûäa nhû muöën àöìng loaåt àònh cöng phaãn àöëi laâm cö phaãi tröën
vaâo phoâng tùæm. Khoáa cûãa, ngöìi lïn nùæp cêìu tiïu cong ngûúâi búm sûäa.
Luác bûúác ra, lûng cöí moãi rêìn...
Sau khi con nguã, nhaâ cûãa saåch seä, Vên ra ngöìi têm tònh vúái meå.
Luác êëy trong àêìu cö chó chûáa toaân chuyïån sanh àeã. Cö tó mó taã cho meå
nghe tûâng cún àau xeã thõt banh da. Caãm giaác thêët voång cuâng cûåc khi
baác sô quyïët àõnh àûa cö vö phoâng cêëp cûáu àïí möí. Meå hoãi, möí thò möí,
sao laåi thêët voång? Ngûúâi ta ai cuäng àeã chöî khaác, mònh khöng bònh
thûúâng múái phaãi àïí baác sô raåch buång, cö lyá luêån. Meå cö xò möåt tiïëng,
roä kheáo vúá vêín. Cö kïí tiïëp, nûãa khuya muöën nhòn con, nhûng lïët
xuöëng giûúâng khöng nöíi vò chên giûúâng nhaâ thûúng cao lïu nghïu maâ
buång thò coân àau nhûác thêëu àïën oác. Tûác mònh khoác möåt trêån àaä nû.
Meå laåi hoãi, taåi sao àang àïm khöng nguã? Vên thuá thêåt rùçng tûå
nhiïn cö buöìn vö cúá, khöng nguã àûúåc nïn muöën ài thùm con. Meå cö
cûúâI khò, coá con khöng mûâng, tûå nhiïn buöìn. Vên àõnh caäi àaân baâ àeã
xong hay bõ chûáng post-partum blue nhûng nghô sao laåi thöi. Cö lêëy
cúá nghe tiïëng Cu Ngoe oå oeå àïí chêëm dûát nhûäng phuát têm sûå maâ cö
caãm thêëy húi lï thï.
Nay Cu Ngoe àaä hún möåt tuöíi, bùæt àêìu chên nam àaá chên xiïu,
ài àûáng nhû Têy say rûúåu nhûng xinh nhû caái keåo böåt. "Con boâ caái"
tïn Vên khöng coân nai lûng ra vùæt sûäa nûäa, Ngoe àaä duâng àûúåc sûäa
cuãa boâ caái thûá thiïåt. Vên bêy giúâ àuát böåt, thay taä, tùæm rûãa con àiïåu
nghïå lùæm röìi. Cö coân laâ cöë vêën töëi cao cho Vi, cö em kïë cuäng vûâa múái
sanh con. Thaã ra thò hai chõ em coá thïí öm àiïån thoaåi noái chuyïån vúái
nhau caã tiïëng àöìng höì.
Hoå huá hñ vïì maâu sùæc vaâng xanh xaám trùæng cuãa phên con nñt, taä
loaåi naâo mùåc khñt maâ vêîn khöng laâm lúã möng, thuöëc göåi hiïåu naâo trõ
dûát àûúåc bïånh àoáng cûát trêu trïn àêìu... Àang cûúâi àuâa hinh hñch vúái
nhau, Vi chúåt nhúá ra möåt àiïìu, cö liïëng thoùæng khoe:
- Cuöëi thaáng naây meå seä gheá thùm tuåi em. Em mûâng quaá trúâI!
Caã thaáng nay úã nhaâ, coá phuát naâo raãnh àïí ài ra ngoaâi àêu? Meå qua,
thïí naâo em cuäng nhúâ meå coi con cho hai vúå chöìng thaáo cuäi xöí löìng ài
chúI vaâi tiïëng àöìng höì!
Vên phò cûúâi:
- Àûâng coá tûúãng búã maâ vúä möång. Meå qua laâ mi phaãi coá moán xaâo,
moán mùån, moán canh àêìy àuã cho möîi bûäa. Chúá coá àem lon xuáp ra biïíu
diïîn múã ngay giûäa bïëp. Mi seä bõ liïåt vö haång con gaái àoaãng nhû ta àoá!
ÚÂ maâ mi múái sanh con coá möåt thaáng àaä àûúåc meå thùm, coân ta phaãi caã
ba böën thaáng sau múáI àûúåc thêëy dung nhan ngûúâi, sao mi laâm gò maâ
àûúåc meå cûng dûä vêåy?
- Thò em hûáa seä gúãi vïì cho meå maâ. Chûa gò àaä ganh! UÃa chúá höìI
àoá sanh Cu Ngoe, chõ àûúåc meå giuáp nhûäng gò?
Vên hêåm hûåc:
- Meå noái ài thùm con thùm chaáu chûá meå coá kïu ài sùn soác baâ àeã
àêu maâ àúä vúái àêìn! Nghô laåi höìi xûa, mêëy chõ em mònh toaân coá ngûúâi
giuáp viïåc sùn soác nïn bêy giúâ chùæc meå khöng quen laâm baâ ngoaåi.
Àuång àïën caái taä laâ thêët kinh höìn vña. Chùæc phaãi tröng nom mêëy àûáa
lûäng chûäng biï ët ài, biïët phaá nhû Cu Ngoe thò meå àiïn lïn mêët!
- Chõ chó ngoa ngoùæt noái xêëu meå!
Vên nöíI coåc:
- Mi hoãi ta múái traã lúâi. Coá bao giúâ ta kïí cho mi nghe ba caái vùåt
vaänh àoá àêu?
Noái chuyïån vúái em xong, Vên cûá thêëy bûåc bûåc trong ngûúâi. Meå
mònh sao chùèng giöëng nhûäng baâ meå Viïåt nam bònh thûúâng khaác? Coá
möåt chõ baån àïën thùm luác cö vûâa sanh xong vaâi ngaây. Vên cöë gûúång
ra phoâng ngoaâi tiïëp khaách. Chõ nhêët àõnh ngùn, bùæt phaãi vaâo giûúâng
nùçm: "Cûã àöång, laâm viïåc hay suy nghô nhiïìu laâ dïî mêët sûäa lùæm em
aå!". Chõ coân àem baánh àêåu xanh ra eáp cö ùn. Chêët àêåu laâm töët sûäa,
chõ giaãng nghôa. Thïë laâ keã nùçm ngûúâi ngöìi, chõ kïí chuyïån chõ bùæt con
gaái nùçm trïn giûúâng úã cûä, phña dûúái àöët loâ than. Coân cêëm khöng cho
tùæm göåi caã thaáng trúâi.
Vên hoãi, àïí laâm gò? Nhû thïë chùæc ngûúâi ngúåm chua loeát chõu
sao thêëu! Chõ cûúâi, meå chõ laâm sao thò chõ bùæt chûúác nhû vêåy. Chùæc
cho moåi sûå trïn cú thïí mau trúã laåi traång thaái cuä nhûng nghe con nùn
nó quaá, chõ phaãi nûúáng böì kïët göåi àêìu cho noá. Röìi chõ baão thïm, höìi
xûa, meå chõ coân kyä hún nhiïìu. Vên chó theâ lûúäi nghô thêìm, giaá meå
mònh coá mùåt luác naây vaâ chó cêìn laänh phêìn nêëu cúm laâ àuã sûúáng lùæm
röìi. Àúä phaãi nheâ nheå lï caái buång nhûác nhöëi ra hêm xuáp höåp.
Trúâi khöng thûúng Vên! Cö àang thoaãi maái vúái àûáa con khoeã
maånh bi bö cûúâi noái thò noá bõ lïn súãi. Muån mêín àoã nöíi lïn khùæp ngûúâi,
miïång ho khuác khùæc, traán noáng hûâng hûåc... Suöët hai àïm liïìn, cö raåc
ngûúâi vò phaãi ngöìi canh àûáa con yïu nùçm söët thiïm thiïëp, thên thïí
gêìy toåp, daán xuöëng giûúâng. Caâng nhòn con, cö nghô àïën meå caâng
nhiïìu. Meå mònh coá bao giúâ trùæng àïm vò con nhû thïë naây khöng nhó?
Tuöíi thú cuãa cö chó traân ngêåp hònh aãnh cuãa öng baâ nöåi. Cha meå
sao khöng nuöi dûúäng chùm nom, núä gúãi cö lïn möåt vuâng cao nguyïn
xa tñt xa tùæp? Cö chúåt theâm àïën mï ngûúâi vïì möåt ngûúâi meå tûúãng
tûúång. Möåt ngûúâi àaân baâ dõu daâng xuêët hiïån bïn cö, nheå nhaâng öm
vai, khuyïn cö ài nghó àïí ngûúâi sùn soác con thïë cö...
Bùéng ài mêëy tuêìn lo cho Cu Ngoe, Vên chúåt nhúá àïën em, cö cêìm
àiïån thoaåi lïn bêëm tanh taách: Vi haã? Meå vïì chûa?... Ta àaä baão maâ
khöng nghe! Mi hïët chï ta ngoa ngoùæt noái xêëu meå röìi chûá?... UÃa, con
beá nhoã thïë maâ cuäng bõ nhoåt boåc àêìy lûng. Töåi quaá, chùæc noáng gan
àêëy!... Haã, mi baão sao? Vên thêëy gioång Vi nguâi nguâi: "ÛÂ, chõ khöng
nghe sai àêu, meå chaã bao giúâ khoác trûúác mùåt con maâ lêìn naây meå àaä
rúm rúám nûúác mùæt khi nhùæc laåi ngaây chõ coân beá cuäng bõ nhoåt àêìy trïn
ngûúâi. Khoác quêëy caã àïm, laã ài vò chaã ùn uöëng gò caã. Meå nghô chõ
khöng chõu nöíi caái noáng cuãa Saâigoân nïn phaãi àûát ruöåt àem chõ lïn
Àaâlaåt gúãi öng baâ nuöi vaâi nùm cho cûáng caáp. Luác àûa chõ vïì, meå thïm
möåt lêìn àûát ruöåt khi thêëy chõ laå meå, nùçng nùåc àoâi trúã laåi vúái öng baâ".
Vên chúåt thêëy cöí hoång ngheån cûáng. Sao meå chùèng bao giúâ noái
cho mònh nghe àiïìu naây? Àaä àaânh meå ñt coá thoái quen toã löå tònh caãm
nhû mònh nhûng viïåc gò phaãi giûä nhûäng kyã niïåm xûa kyä àïën thïë? Caái
caãm giaác nùång nïì bõ cha meå hêët huãi chúåt vúåi ài trong khoaãng khùæc.
Bao nhiïu bûát rûát trong loâng, cö àïí mùåc cho noá ûáa trïn mi. Tònh
mêîu tûã thiïng liïng maâ cö vêîn hùçng so saánh vúáI caái ao tuâ nhoã xñu,
caån sïåt nay mang mang sêu röång, raåt raâo nhûäng lûúån soáng dõu ïm, vöî
vïì têm höìn xûúng röìng cùçn cöîI cuãa cö/. Tiïëng Vi vêîn vang vang trong
öëng nghe:
- Chõ biïët khöng? Meå chó caái rocking chair em àïí gêìn cûãa söí,
baão nhaâ chõ cuäng coá möåt caái ghïë giöëng hïåt nhû vêåy, chõ vêîn hay ngöìi
bïë Cu Ngoe vûâa àong àûa ngûúâi vûâa àoåc saách. Nùæng vaâng chiïëu rúåp
toác hai meå con, caãnh tûúång ïm àïìm naây c hó nhòn möåt lêìn cuäng àuã nhúá
suöët àúâi! Meå àõnh mua möåt caái ghïë àïí sùén úã cûãa söí cho chõ ngöìi àoåc
saách. Meå nghô chõ seä thñch lùæm...
Vên khöng coân nghe tiïëng noái cuãa Vi nûäa. Möåt ngoån soáng caã tûâ
chiïëc ao cuãa meå vûâa uáp phuã lïn thên cö, xoáa hïët nhûäng vïët seåo cuöëi
cuâng coân soát laåi trong tim. Àêìu oác Vên bêy giúâ àang quay cuöìng vúái
dûå tñnh mua veá maáy bay cho hai meå con vïì thùm baâ ngoaåi. Cö seä tûúi
cûúâi bïë con ngöìi lïn chiïëc ghïë meå àùåc biïåt mua cho cö. Cö seä guåc àêìu
vaâo loâng meå... Chó cêìn nhùæm mùæt têån hûúãng voâng öm yïu thûúng cuãa
meå cuäng àuã lùæm röìi. Coá leä chia seã sûå yïn lùång bao giúâ cuäng laâ nhûäng
giêy phuát quyá giaá nhêët cho nhûäng têm höìn mang nhiïìu àiïím khaác
biïåt!
Mêåt rùæn
Nguyïîn Dêåu
Töi quen cêåu ta lêìn àêìu úã ngay cöíng àïìn Ngoåc Sún. Chiïìu höm
àoá, sau möåt ngaây cùæt toác moãi mïåt, töi thu doån àöì nghïì, ghò chùåt sau
xe àaåp, lûäng thûäng dùæt xe vïì Àïìn, núi cû truá cuãa töi. Möåt àaám àöng
ngûúâi tuå têåp bïn caånh maãng tûúâng "long mön höí baãng". Töi lûúát qua,
khöng lûu yá, búãi vò möåt àaám tuå têåp hoùåc möåt trùm àaám tuå têåp, chó laâ
chuyïån bònh thûúâng úã caác khu naáo nhiïåt vaâ nhiïîu sûå cuãa búâ höì.
Nhûng möåt gioång noái oang oang àêåp vaâo tai töi, khiïën töi phaãi
dûâng laåi.
- "Ai bõ phong thêëp, ngêm sùén höí mang. Ai bõ da vaâng, tòm rûúåu
höí lûãa. Àaân baâ khöng chûãa, chuöëc lêëy mang baânh. Àaân öng hoaåt tinh,
àûâng quïn rùæn raáo...".
Ngûúâi baán rùæn laâ möåt thanh niïn traåc ba mûúi tuöíi. Y coá khuön
mùåt trùæng treão hoåc troâ, voác ngûúâi thö to cuãa möåt lûåc àiïìn. Duy coá àöi
mùæt troân saáng, luác nhòn tûâ xa thò hiïìn tûâ, luác àaão quanh thò thêåt
tûúáng cûúáp. Trïn mònh y àeo möåt chiïëc tuái vaãi thùæt miïång úã trong
thêëy buâng nhuâng àöång àêåy, chùæc laâ coá vaâi chuåc con rùæn. Coân trïn tay
y, möåt caánh tay trùæng mõn, thò lùçng nhùçng nhiïìu maãnh seåo, nhû laâ
ngûúâi phaãi boãng. Baân tay y nùæm chùåt. Ba keä tay kòm chùæc ba caái àuöi
cuãa ba con mang-baânh, caåp-nong, vaâ höí-trêu. Thónh thoaãng y laåi giêåt
tay, ba con rùæn hûúáng ra ba phña, oùçn mònh, ngoác àêìu phun phò phò.
Qua mêëy ngûúâi àang tuám tuåm, àöi mùæt sùæc saão vaâ ranh maänh
cuãa y chúåt nhòn thêëy töi. Lêåp tûác y lïn tiï ëng xua àuöíi nhûäng ngûúâi
vêy quanh:
- Xin múâi caác quyá öng, quyá baâ giaãi taán ngay cho. Caác võ xem chûá
àïëch mua, laâm túá quaãng caáo khaãn caã cöí. Naâo xin múâi ài ngay cho. Túá
coá khaách mua rùæn àêy röìi. (Hùæn ön töìn chuyïín gioång noái vúái töi). Múâi
baác, baác phoá caåo, em chùæc chùæn laâ baác seä mua rùæn cho em. Nïëu em
àoaán sai, baác cûá vaã vaâo mùåt em!
Töi vöåi vaâng phên trêìn:
- Khöng, khöng. Chuá cûá baán cho ngûúâi ta ài. Töi... cuäng laâ nhên
thïí xem qua thöi.
Ngûúâi baán rùæn lùæc àêìu quêìy quêåy, cêët gioång hoám hónh:
- ÊËy chúá! Baác àûâng phuå em. Höm nay em baán rùæn úã àêy cöët chó
àïí baán cho möåt mònh baác. Em sinh ra úã trïn àúâi naây, röìi laâm nghïì
baán luä sinh linh "nguy hiïím chïët ngûúâi" naây, cuäng chó v ò mònh baác.
Sau khi baác mua rùæn cho em, em seä giaãi nghïå. Baác khöng tòm thêëy
em nûäa àêu. Beâo daåt mêy tröi, baác úi...
- Chuá noái kiïíu naây vúái ngûúâi thûá mêëy mûúi röìi?
Ngûúâi baán rùæn vung maånh caánh tay. Ba con rùæn nhêåp laâm möåt,
bay thaânh möåt voâng röång. Y cûúâi. Tiïëng cûúâi sang saãng:
- Chõu baác. Em àaä noái thïë vúái hai mûúi baãy ngûúâi röìi. Coân àöåc
mònh baác nûäa laâ àuã "nhõ thêåp baát tuá".
- Sau àoá chuá seä baán cho ba mûúi saáu ngûúâi thiïn cang vaâ baãy
mûúi hai keã àõa saát... Vêåy ai laâ ngûúâi mua cuöëi cuâng?
- Em möåt lêìn nûäa xin chõu baác. Thöi, baác mua cho em ài. Tûâ
saáng àïën giúâ em "doåi" lùæm röìi. Möåt mêíu baánh mò cuäng khöng.
Töi àùm dùm nhòn y. Cêu noái cuãa y giêîm àuáng vaâo loâng töi. Töi
caâng buâi nguâi hún. Vò qua caách noái nùng cuãa y, nïëu khöng phaãi keã coá
hoåc, thò cuäng laâ ngûúâi laâu thöng möåt söë saách cöí cuãa Têìu. Hùæn àûáng
vuåt lïn. Cao lúán, khöi ngö, noán laá, aáo nêu, rêu quai noán luán phuán,
caâng gêy bêët àùæc chñ trong thúâi Àaåi Cöì Viïåt xa xöi.
- Baác xanh xao, uïí oaãi thïë kia laâ chên êm toaân thõnh, chên
dûúng hûäu khuy. Baác phaãi coá rùæn, rùæn ngêm rûúåu, rùæn nûúáng chaã, lêëy
liïåt hoãa maâ khu trûâ haân taâ. Baác khöng mua rùæn cuãa em baác àõnh ùn
nem cöng chaã phûúång naâo múái àûúåc chûá?
- ÛÂ thò töi thua chuá. Töi seä mua. Töi cuäng àang bõ phong thêëp
noá haânh àêy. Möîi caái tïå, töi khöng biïët chêìn rùæn.
- Baác coá bònh chûa?
- Coá àuã caã rûúåu nûäa.
- Vêåy em seä chêìn rùæn cho baác. Baác lêëy tam xaâ e khöng àuã. Baác
lêëy giuâm em böå nguä xaâ hay hún. Möåt mang-baânh, möåt caåp-nong, möåt
höí-trêu, möåt raáo, möåt mai-gêìm nheá.
Àaám ngûúâi daän ra. Chuáng töi chêìm chêåm ài qua cêìu Thï Huác.
Thêëy bûúác chên cuãa ngûúâi baán rùæn têåp tïînh, khoá khùn, töi hoãi:
- Chên chuá laâm sao thïë?
- Thoåt!
- Chiïën àêëu aâ?
- Cuäng coá thïí vñ vúái chiïën àêëu àûúåc. Em bõ rùæn cùæn vaâo möng.
May maâ coá meåo gia truyïìn, thoaát chïët, chó bõ thoåt thöi.
- Luác naäy chuá chaâo töi laâ öng phoá caåo. Sao chuá biïët?
- Dên sinh söëng quanh búâ höì naây, ai chùèng roä baác.
- Vêåy laâ chuá cuäng àaä quêín quanh khu vûåc naây lêu röìi?
- Cuäng nhû baác. Doâng àúâi cuöën daåt chuáng ta àïën möåt chöî?
- Chuá ùn noái saách vúã gúám. Hoåc àïën àêu röìi?
- Em chùèng coá bùçng cêëp gò caã.
- Khöng quan troång. Trûúâng àúâi sêu sùæc hún.
- Chñnh thïë! Biïët bao ngûúâi vô àaåi khöng mêíu vùn bùçng, hoåc võ...
- Àïí xem chuá coá vô àaåi khöng àaä. Hay chó laâ möåt thùçng beãm
meáp! Mêëy thùçng baán lú trùæng lú höìng noá coân deão möìm gêëp mûúâi chuá.
- Chõu baác, nhûng loaâi ngûúâi biïët duâng noåc rùæn àïí chûäa bïånh
cho mònh. Lêëy àöåc trõ àöåc, àoá chùèng laâ sûå khön ngoan töåt àónh cuãa
con ngûúâi sao?
- Àiïìu àoá thò àuáng laâ vô àaåi!
Chuáng töi vïì àïën Àïìn. Töi vaâo phoâng sûãa soaån rûúåu vaâ bònh...
Ngûúâi baán rùæn thò ra cêìu ao (leä ra nïn goåi laâ cêìu höì) àïí möí rùæn.
Y laâm viïåc cûåc kyâ thaânh thaåo. Chó mûúâi lùm phuát sau, nùm caái thên
rùæn àaä saåch seä, khoanh troân trong bònh thuãy tinh vaâ ngêm chòm
trong nùm lñt rûúåu mêìu xanh nhaåt.
Töi lùång leä quan saát anh chaâng. Nhanh nheån, tuy queâ thoåt.
Gioång noái vûâa trung thûåc möåt caách quï muâa, vûâa quaá û laáu lónh kiïíu
àûúâng chúå, thaânh thûã, khöng thïí böîng chöëc àaánh giaá àuáng thûåc chêët
con ngûúâi naây. Caãm giaác cuãa töi laâ úã y coá neát àaáng thöng caãm, tuy
rùçng khöng phaãi gêy cho töi möåt àöi àiïìu ngúâ vûåc. Thöi àûúåc, nhiïìu
vaãi mai biïët...
- Naây, tïn chuá laâ gò nhó?
- Chi baác aå. Àùång Quên Chi!
- Möåt caái tïn rêët hay. Öng cuå cêåu laâ möåt nhaâ nho chùng?
- Chñnh thïë. Nhûng cuå em mêët tûâ höìi em coân trong buång meå.
Öng chuá em àùåt tïn cho àêëy!
- Thïë thò chuá cêåu cuäng nho.
- Nho nhe gò. Öng chuá em biïët vaâi chûä àuã àïí àoåc tïn thuöëc bùæc .
- Àoåc àûúåc tïn thuöëc bùæc laâ khaá.
- Khaá caái ùn maây. Àoåc àûúåc, khöng viïët àûúåc nhû caác baâ nhúá
quên baâi tam cuác thöi.
- Öng chuá àùåt cho cêåu caái tïn quaá nhiïìu yá nghôa àêëy.
- Baác baão sao?
- Naây nheá. Theo tiïëng Viïåt, Quên Chi, nghôa laâ haång ngûúâi naâo.
Theo nghôa Haán, laâ bêåc hiïìn êëy.
Ngûúâi baán rùæn cûúâi ngùåt ngheäo:
- Luác nhoã em chó laâ "Quên". Tûâ khi bõ thoåt öng chuá em thïm cho
chûä "Chi" nûäa. Baác coá biïët chûä nho khöng?
- Nhû ngûúâi ta thuöåc quên baâi tam cuác thöi.
- Coá khi em khaá hún baác. Baác xem àêy!
Noái xong, Quên Chi vaåch ra àêët hai chûä nho, cûáng queâo vaâ xïåch
xeåo nhû àùåt xïëp bùçng que vêåy.
Töi móm cûúâi:
- Möåt chûä Haán, möåt chûä Nöm.
- Nho caã àêëy, böë treã aå.
- Khöng, möåt Haán, möåt Nöm. Àêy laâ hai chûä "quêìn che", öng
chuá chúi xoã thùçng chaáu.
- Nhû thïë naâo?
- Möåt laâ öng êëy gheát cêåu...
- Àuáng! Cûåc kyâ gheát. Em hay ùn tröåm thuöëc bùæc cuãa öng êëy.
-... Baão cêåu laâ loaåi lêëy quêìn maâ che. Hai laâ noái laái thò quêìn che
tûác laâ queâ chên. Cuäng coá thïí taán röång ra laâ thùçng quêìn chõ, thùçng
quêîn chñ, thùçng...
Quên Chi theát to:
- Tiïn sû caái thùçng chuá em. Àuáng laâ boån nho thêm lùæm. Chïët
chïët, em xin löîi baác. Nhûng quaã thêåt thùçng chuá àïíu cûåc kyâ... Maâ thöi,
muöån röìi. Em xin baác tiïìn rùæn. Vúå con em noá coân àúåi...
Khi nghe thêëy söë tiïìn, töi laånh caã ngûúâi. Möåt böå nguä xaâ taám
chuåc àöìng (tiïìn nùm 1972) cöng chêìn rùæn, rûãa rùæn hai chuåc nûäa. Võ
chi laâ möåt trùm. Vêåy maâ tiïìn cöng cùæt toác cuãa töi chó coá ba haâo möåt
àêìu ngûúâi lúán, hai haâo möåt àêìu treã con.
Phaãi lêëy hïët can àaãm töi múái giûä veã bònh thaãn àùåt vaâo tay ngûúâi
baán rùæn möåt trùm àöìng chùén.
Quên Chi húãi haã cûúâi:
- Coân mûúâi caái mêåt nûäa, baác lêëy giuâm em.
- Bao nhiïu?
- Hai chuåc!
- Töi hïët caã tiïìn röìi.
- Tuây baác. Ngêm rûúåu maâ khöng coá vaâi chuåc caái mêåt rùæn keâm
theo thò khaác gò ngêm... thõt ïëch.
- Töi tûúãng möîi con rùæn coá möåt caái mêåt chûá?
- Mêåt laâ löåc cuãa em. Em chó baán rùæn chûá khöng baán mêåt. Baác coá
thêëy em rao baán mêåt rùæn khöng?
- Vêåy laâ töi mùæc lúäm chuá?
- Luêåt giang höì cuãa dên baán rùæn chuáng em nhû vêåy. Vò thïë quï
hûúng chuyïn nghïì baán rùæn cuãa em múái goåi laâ Lïå Mêåt.
- Àuáng laâ àöì... rùæn àöåc. Quên Chi trêng traáo thûâa nhêån:
- Cûåc kyâ àöåc baác aå. Baác coá chûãi reáo tïn thaânh hoaâng laâng nhaâ
em, thò luác möí rùæn cho baác, em vêîn giêëu mêåt vaâo möìm, coá trúâi tòm!
- Thùçng quêîn chñ! Thùçng queâ chên! Thùçng quêìn che!
Ngûúâi baán rùæn cûúâi ngùåt ngheäo, cûúâi chaãy nûúác mùæt, cûúâi nhû
chûa bao giúâ àûúåc cûúâi. Nghe tiïëng cûúâi êëy, loâng töi dõu hùèn laåi.
Àùång Quên Chi böîng ngûâng cûúâi, thêëp gioång baão töi:
- Nhûng em khöng tïå vúái baác àêu, mûúâi c aái mêåt rùæn, em chó lêëy
baác möåt chuåc thöi. Baác thêëy em cho àeåp khöng? Em noái thêåt nheá, baác
yïëu lùæm, chên dûúng cuãa baác hû thoaát hïët, phaãi àön nhiïåt höìi hoãa
múái mong khang cûúâng vaâ diïn thoå, maâ nhû vêåy khöng gò bùçng mêåt
rùæn.
- Bònh rûúåu cuãa töi cêìn bao nhiïu mêåt rùæn?
- Möåt trùm leã taám, ûáng vúái söë sao thiïn cang vaâ àõa saát. Sau khi
nhöìi vaâo buång baác àuã trùm leã taám võ "anh huâng" naây röìi, baác seä tha
höì tung hoaânh trong àaám... chõ em! Hïì hïì...
- Chuá laâ möåt trong nhûäng tïn àêìu boâ maâ töi bùæt gùåp àêëy.
- Em biïët baác ngheâo. Phoá caåo thò giaâu vúái ai àûúåc. Vò vêåy möîi
ngaây em àûa dêìn cho baác mûúâi chiïëc mêåt rùæn. Thïë nheá. "Chaâo baác!
Guát bai! Örúvoa! Taái kiïën!" - Laåy baác aå!
Cuöåc àúâi coá nhiïìu caái tònh cúâ, caái ngêîu nhiïn coá luác truâng lùåp
nhû cöë yá bõa chuyïån. Möåt bònh rûúåu rùæn muöën hïët muâi tanh nöìng,
phaãi ngêm thïm taáo têìu, àöî troång vaâ cam thaão maâ cuäng phaãi saáu
thaáng sau àoá múái coá thïí uöëng àûúåc. Bònh rûúåu cuãa töi khöng ngoaâi
quy luêåt êëy, nghôa laâ coân niïm phong kyä trong goác nhaâ. êëy vêåy maâ töi
tûå dûng laåi beáo dêìn ra, röìi dêìn dêìn höìng haâo sò phïå thûåc sûå. Höìi àoá
töi ùn cúm têåp thïí úã phöë Haâng Giaây, möîi bûäa ba haâo. Àöi khi, ngûúâi
ta laåi tòm thêëy trong nhûäng thuâng myâ súåi möåt xaác coác hoùåc möåt xaác
chuöåt nhùæt. Beáo àêîy vò vêåy chùng?
Àùång Quên Chi vöì lêëy cú höåi êëy. Möîi lêìn quaãng caáo taác duång
cuãa rùæn, cêåu ta laåi àem töi ra laâm vñ duå söëng àöång. Y rïu rao thêåt
vang cho moåi ngûúâi nghe:
"Kòa kòa öng phoá caåo, vöën gêìy buãng gêìy beo. Uöëng rûúåu rùæn ñt
lêu, trúã thaânh àö lûåc sô. Bêy giúâ öng beáo õ. Nhû chuá khaách Haâng Böì.
Rêët àeåp loâng caác cö! Rêët vûâa yá caác múå!".
Vúái ngûúâi khaác, chùæc chùæn chó duâng àïën möåt caái taát, coân töi, töi
phaãi laåy van maäi, Quên Chi múái ngûâng rïu rao caái baâi veâ khaã öë àoá.
Tûâ höm baán rùæn cho töi, cêåu ta coi töi nhû ngûúâi thên, ra vaâo
trong Àïìn nhû vaâo nhaâ riïng. Coá luác cêåu ta lïî àöå, coá luác cêåu ta nhêng
nhaáo, khiïën mêëy öng giaâ úã trong Àïìn vûâa vui veã vûâa khoá chõu.
Thûåc hiïån cam kïët vúái nhau, cûá caách vaâi ngaây Quên Chi laåi trao
cho töi möåt goái giêëy, höm thò taám, höm thò mûúâi caái mêåt rùæn. Coá luác
cêåu ta àñch thên àem túái cho töi. Höm naâo bêån viïåc gò àoá, cêåu ta baão
vúå cêìm àïën. Noái túái caái khoaãn "vúå" cuãa cêåu ta, kïí cuäng thêåt quaái àaãn.
Möåt lêìn, töi hoãi Àùång Quên Chi:

- Chuá coá mêëy vúå?
Ngûúâi baán rùæn mùåt tónh ùnglï, traã lúâi:
- Em möåt vúå.
- Hònh nhû ba vúå thò phaãi.
- Em laåy baác. Möåt vúå coân chùèng coá khöë maâ mang nûäa laâ. Em
chùèng daåi. Ngûúâi ta coá cêu: "Möåt vúå, nùçm nguã khoeâo, hai vúå ra
chuöìng heo, ba vúå ùn baánh... beâo".
- Thïë sao möîi lêìn mang mêåt rùæn àïën cho töi, laåi möåt cö khaác
mùåt. Möåt cö röî hoa maá luám àöìng tiïìn, möåt cö gêìy yïëu nheäo nheâo nhû
caái gieã vùæt vai, möåt cö luân choùçn choùçn, troân xoe nhû haåt mñt? Nghe
noái, caác cö êëy àaä àaánh xeá nhau, phaãi khöng?
Àùång Quên Chi ngêín mùåt ra giêy laát, vûâa sûúång suâng, vûâa trú
treän:
- Em xin chùæp tay laåy phuåc baác. Thöi thò baác "àaåi xaá" cho em.
Caái thùçng thöíi saáo muâ àùåc kia coân cuöîm àûúåc caã hai chõ em, huöëng
chi em lûâng lûäng möåt àêëng... "vua rùæn àöåc" nhû thïë naây...
- Àêëy laâ viïåc cuãa chuá. Töi khöng phaãn àöëi, cuäng khöng khuyïën
khñch. Àaâo hoa lùæm, thò tûå khöí thöi.
Quên Chi tuãm tóm cûúâi:
- Bûâa phûáa ài baác aå. Thúâi buöíi bom àaån uâng oaâng nhû thïë naây,
biïët àêu ngaây mai... aâ, maâ em nghe ngûúâi ta noái rùçng baác cuäng vöën laâ
khaách vùn chûúng thêët suãng phaãi khöng?
- Liïn quan gò àïën viïåc naây?
- Em xin pheáp ra cho baác möåt vïë àöëi. Nïëu baác àöëi àûúåc, em thïì
coá caác võ thaánh trong Àïìn naây, seä biïëu khöng baác söë mêåt rùæn chûa
giao àuã. Em lêëy viïåc baãn thên em maâ ra àöëi nheá?
- Hay àêëy. Ra vïë àöëi ài!
- Vêåy baác nhúá kyä nheá: "Vúå caã, vúå hai, hai vúå àïìu laâ vúå caã"! Nïëu
baác khöng àöëi àûúåc, em phaåt baác, giaá mêåt rùæn baác phaãi tr aã gêëp àöi
em. Hai tûâ vúå caã, mang nghôa àöi àêëy baác aå!
- Quaã laâ thùçng queâ chên laáu caá, thùçng àïíu söë möåt trïn àúâi naây.
Cêu àöëi cuãa cêåu oaái oùm quaá.
Àùång Quên Chi cûúâi roân cêng cêëc:
- Baác cûá chûãi ài. Em chó muöën chûáng minh cho baác roä em khöng
àïën nöîi quêîn chñ nhû baác tûúãng àêu.
- Thïë cêåu àaä àöëi àûúåc chûa?
- Em àaä tûå àöëi àûúåc.
- Cho nghe thûã.
- Nhûng baác phaãi laâm phêìn àöëi cuãa baác.
- Àaä hùèn.
- Vêåy thò: "Yïu àaâo, yïu liïîu, liïîu yïu chùèng nheå yïu àaâo".
- Töi phò cûúâi:
- Àuáng laâ caái thùçng "quêín chõ"! Cûá xeát khêíu khñ maây, maây quaã
laâ loaåi lùng nhùng àa tònh quaá. Nhûng hai tûâ "yïu àaâo" khöng öín...
- Lùng nhùng àa tònh àêu chó riïng em? Khöëi, öng noå öng kia
bêín gêëp trùm. Naâo, àïën lûúåt em rûãa tai nghe baác.
- Töi múái thoaáng nghô ra möåt vïë àöëi coá leä chûa chónh lùæm. Naây
nheá: "Rùæn àêìu, rùæn mùåt, mùåt rùæn cuäng loaåi rùæn àêìu".
Àùång Quên Chi nheo nheo àöi mùæt sùæc saão röìi nhaãy cêîng lïn:
- Tuyïåt! Tuyïåt! Baác vûâa nhùæc àïën nghïì nghiïåp cuãa em, vûâa chûãi
mùæng kheáo em. Thïë maâ baác cûá baão chûa chónh. Thöi àûúåc, em chõu
thua. Chaán quaá, àõnh xoay baác, maâ khöng xong.
Sau khi ngûúâi baán rùæn têåp tïînh ài ra, tûå dûng töi thêëy buöìn
buöìn trong loâng. Thùçng cha cuäng khaá nhanh nhaåy, noái theo kiïíu cöí laâ
khaá mêîn tiïåp. Caái gò àaä àêíy hùæn túái caãnh huöëng höm nay? Àiïìu gò
khiïën hùæn lïnh phïnh, bûâa baäi vaâ döëi traá? Töi thúã daâi. Caãm chuyïån
ngûúâi. Caãm chuyïån mònh.
"Möåt trùm linh taám võ anh huâng" maâ Àùång Quên Chi hoùåc caác
cö vúå y giao cho töi, töi cêín thêån goái laåi, cêët ài. Möîi luác àûa mêåt cho
töi, Quên Chi thûúâng khuyïn töi nïn nuöët vaâo buång, hún laâ ngêm
trong rûúåu. Töi chó im lùång nhòn hùæn, röìi luåc tòm vñ tiïìn leáp keåp cuãa
töi maâ traã àuã söë. Hùæn cuäng im lùång nhòn töi. Caã hai nhû êm thêìm àöëi
thoaåi vúái nhau, rùçng: -"Töåi nghiïåp öng giaâ phoá caåo. Töi thûúng öng,
nhûng töi vêîn cûá löåt saåch möåt ngaây cöng vêët vaã cuãa öng. Búãi vò, töi
àoái!" - "Naây, thùçng queâ! Tao biïët roä maây àaä àöëi xûã thïë naâo cuâng tao.
Nhûng cêìm lêëy cho khoãi àoái. Coân tao, tao chõu khoá thûác khuya, cêu ñt
caá dûúái höì, cuäng kiïëm àûúåc vaâi àöìng baåc. Àûâng lo cho tao!".
Àoá, keã naây biïët roä ruöåt gan keã kia! Coá möåt àiïìu töi thñch thuá úã
Àùång Quên Chi laâ caái taâi dïåt chuyïån cuãa hùæn. Dïåt möåt caách baâi baãn,
ly kyâ vaâ thöng minh nûäa. Hùæn khöng chó gioãi moi tiïìn cuãa töi, maâ coân
löåt caã "chêët xaám" cuãa töi. Nhûäng àïm khuya röîi raäi, hùæn thûúâng moâ
vaâo trong Àïìn, kïí moåi chuyïån ba xñ ba tuá cho mêëy öng giaâ nghe, àïí
röìi nùçn nò töi kïí cho hùæn möåt àöi àiïìu coá liïn quan túái rùæn.
Töi haâo hûáng kïí vúái hùæn rùçng, theo möåt cuöën saách naâo àoá, ngûúâi
ta noái úã bïn Möng Cöí coá loaåi rùæn tïn laâ Àön-göi Khöëc-khöi àûúåc coi laâ
àöåc nhêët thïë giúái. Àön-göi Khöëc -khöi khöng cêìn cùæn bêåp vaâo da thõt.
Caách xa ba meát noá àaä phoáng ra noåc àöåc giïët chïët ngay lêåp tûác tûâ
ngûúâi túái laåc àaâ, maänh thuá vaâ chim aác. Vò thïë tûâ nhiïìu nùm nay,
ngûúâi ta biïët rùçng coá töìn taåi con Àön-göi Khöëc-khöi, song chûa thêëy
möåt ai thêëy roä hònh thuâ vaâ àúâi söëng sinh thaái cuãa noá. Coân úã bïn êën
Àöå, coá möåt giöëng chöìn tïn laâ Rñch-ki-Tñch-ki-Ta-vi, chuyïn sùn diïåt
rùæn àöåc. Rñch-ki-Tñch-ki-Ta-vi bùçng möåt cuá nhaãy tuyïåt vúâi lïn khoaãng
khöng, luác rúi xuöëng, bao giúâ noá cuäng ngoaåm àuáng vaâ cùæn naát cöí rùæn.
Vò thïë, ngûúâi Ùng-lï, ngûúâi Haâ Lan, ngûúâi Böì Àaâo Nha khi sang êën
Àöå, àaä khöng tiïëc boã ra tûâng laång vaâng mua möåt con Rñch-ki-Tñch-ki-
Ta-vi, àïí laâm vïå sô cho hoå.
Ngaây höm sau, taåi möåt ngaä tû naâo àoá, luác ngöìi baán rùæn, Àùång
Quên Chi àaä phöìng mang trúån mùæt kïí cho moåi ngûúâi nghe rùçng
chñnh hùæn àaä súâ thêëy, àaä ùn goãi möåt con Àön-göi Khöëc -khöi coá nguöìn
göëc úã sa maåc Gö-bi. To gan hún, hùæn coân kïí: möåt võ tuây viïn úã sûá quaán
Möng Cöí àaä yïu mïën, àöíi cho hùæn möåt con Àön-göi Khöëc-khöi lêëy hai
cùåp mang-baânh vaâ höí-trêu. Gùåp dõp thuêån tiïån seä coân múâi hùæn sang
thùm Möng Cöí àïí biïíu diïîn kyä xaão bùæt rùæn. Chaâ chaâ, caái thùçng!
Bùéng ài nûãa thaáng trúâi khöng thêëy Àùång Quên Chi vaâo chúi
trong Àïìn. Kïí cuäng laå, tûå dûng töi thêëy böìn chöìn àûúåm chuát lo lo cho
hùæn, nhû tònh caãm àöëi vúái chñnh ngûúâi ruöåt thõt cuãa mònh. Khöng
àûâng àûúåc, töi phoáng xe àaåp ài tòm möåt vaâi àêìu phöë, núi hùæn vêîn ngöìi
ba hoa vúái àaám àöng mua rùæn.
Taåi möåt cûãa haâng buán xaáo, töi gùåp ngûúâi vúå thûá hai caái cö gaây
yïëu nheäo nheâo cuãa hùæn. Cö àang vûâa ho, vûâa ngöìi nhöí löng võt, löng
ngan. Haâng chuåc con ngan vaâ võt àaä cùæt tiïët, nhuáng nûúác söi, nùçm
trong möåt chiïëc röí lúán.
- Naây, àöå naây chöìng cö ài àêu thïë? - Töi hoãi.

Cö gaái khöng traã lúâi. Töi laå luâng vaâ kiïn nhêîn hoãi laåi cö ta àïën
lêìn thûá ba cêu hoãi êëy. Cö gaái khoá nhoåc ngêíng mùåt lïn, neát mùåt xanh
xao, àöi mùæt trùæng daä nhû mùæt lúån luöåc, röìi cö cûúâi khò möåt tiïëng,
khuön mùåt nhùn nhuám thaãm thûúng:
- Öng hoãi "chöìng" töi êëy aâ? Caái thùçng têåp tïînh trúâi àaánh thaánh
vêåt êëy aâ? Múâi öng vaâo nhaâ àaá maâ tòm noá. Chöìng! Chöìng! Pûåt sò...
- Chuyïån thïë naâo vêåy cö?
- Trúâi àêët úi, àaä búã húi tai ra, khöng thúã àûúåc, coân àïën quêëy rêìy.
Öng coá mùæt khöng?
- Mùæt thò luác naâo töi cuäng coá, úã trïn mùåt töi àêy naây.
- Thïë öng thong manh aâ, maâ khöng thêëy tûâ giúâ àïën chiïìu töi
coân phaãi nhöí löng, möí loâng nhûäng ngêìn naây ngan võt, àïí cho baâ chuã
haâng coá thõt baán buán? Öng coá biïët thûúng ngûúâi khöng?
- Bêy giúâ thò töi biïët thûúng àêy - Noái xong, töi ruát úã tuái ra vaâ
giuái vaâo tay cö ta túâ giêëy hai àöìng.
Neát mùåt cö gaái dõu ài, àöi möi cuäng mêët veã cong cúán. Cö noái:
- Noá ài tuâ röìi. Giam úã Cöng an Hoaân Kiïëm êëy. Nïëu öng xoát noá
thò múâi öng vaâo àêëy maâ tiïëp tïë cho noá.
- Rêìy raâ nhó? Töåi gò vêåy?
- Nöíi caáu vúái khaách, röìi quùng rùæn vaâo mùåt khaách. Àïí cho mang
- baânh cùæn vaâo mùåt ngûúâi ta.
- Chïët! Chïët! Mang-baânh àöåc lùæm. Ngûúâi ta coá viïåc gò khöng?
- Öng ài maâ hoãi hoå.
- Thïë caác cö... caác cö... caác cö vúå cuãa chuá êëy, coá ài thùm hoãi chuá
êë y khöng?
- Caác cö naâo, vúå naâo? Caã töi nûäa phaãi khöng? - Cö ta nhòn töi, löå
veã giïîu cúåt, khinh bó, röìi cûúâi gioân möåt höìi.
- Öi... caái öng phoá caåo töåi nghiïåp naây, àuáng laâ "ngûúâi àúâi".
Chùèng coá àûáa naâo laâ chöìng, cuäng chùèng coá con naâo laâ vúå, aái tònh búâ höì
maâ, öng úi laâ öng úi. Nhên àêy, töi xin coá lúâi maách giuâm öng nheá. Töi
hoãi öng àaä nuöët hïët mêëy chuåc caái mêåt rùæn chûa?
- Chûa!
- Vò sao vêåy?
- Töi ngúâ ngúå coá caái gò khöng öín, nïn khöng nuöët.
- Öi, thïë thò öng úã hiïìn gùåp laânh àêëy.

- Thïë aâ?
- Chûá gò nûäa. Toaân laâ mêåt võt mêåt ngan caã àêëy thöi.
- Maâ thuã phaåm tiïëp tay cho hùæn laâ cö?
- Coân sao nûäa.
- Sao cö núä thïë?
- Àoái maâ, àûác öng úi.
- Möåt cùåp canh ty rêët àeåp àöi!
- Cuäng caãm ún öng coá lúâi khen. Thöi, töi traã lúâi öng vêåy cuäng boä
hai àöìng baåc cuãa öng röìi àêëy.
- Töi traã thïm hai àöìng nûäa. Cho töi hoãi thïm vaâi cêu.
Noái xong töi laåi ruát àûa cho cö hai àöìng nûäa, buång nghô "mêët toi
hai buöíi cöng taác cùæt toác cuãa mònh". Cö gaái giêåt lêëy túâ tiïìn giêëy, nheát
vöåi vaâo caái cooác-xï trûúác böå ngûåc leáp keåp, nhoeãn cûúâi:
- Öng muöën lêëy khêíu cung gò thò lêëy ài, quaâng lïn keão töëi.
- Chuá êëy baão quï úã Lïå Mêåt?
Laåi möåt caái cûúâi gioân khanh khaách cuãa cö gaái:
- Con àô meå caái thùçng bõp! Thûa vúái öng rùçng: Lïå Mêåt laâ quï
nhaâ töi aå. Töi vïì Lïå Mêåt lêëy rùæn, nhûäng con rùæn vûát ài, ngûúâi ta àaä boã
hïët nanh liïm, ruát hïët noåc àöåc êëy maâ, röìi baán laåi cho noá, noá àem baán
laåi cho caác ngûúâi àêëy. Coân quï noá êëy û? Coá quyã biïët. Öng coân hoãi gò
thïm nûäa khöng?
- Caãm ún cö. Àuã lùæm röìi. Leä ra töi phaãi traã cö böën chuåc múái
àuáng!
Laåi chûâng nûãa thaáng sau.
Möåt höm töi liïìu maång sang bïn huyïån Gia Lêm vaâo giûäa ban
ngaây. Töi noái liïìu maång vò höìi êëy maáy bay Myä bùæn phaá dûä döåi thaânh
phöë. Chùèng mêëy ai daám ài cêìu phao söng Höìng vaâo luác chñn mûúâi giúâ
saáng caã, trûâ möåt söë caán böå vaâ böå àöåi coá cöng chuyïån khêín cêëp. Cuäng
may khöng coá gò xaãy ra. Khoaãng saáu giúâ chiïìu thò töi vïì àïën nhaâ,
ngûúâi nhaäo nhûâ mïåt moãi.
Àùång Quên Chi ngöìi luâ luâ trïn chiïëc ghïë àaá úã ngoaâi dinh Trêën
Ba. Thêëy töi, hùæn àûáng lïn, reo to:
- Öi... Baác coá mong em khöng?
- Cuäng coá mong.
- Coân em thò nhúá baác quaá.

- Cûá cho laâ nhû vêåy ài! Chuá vui veã nhó! Maâ... xanh xao, buãng
beo thïë kia kòa!
- Chaã sao, baác aå. Em vïì Lïå Mêåt xêy lêëy ba gian nhaâ. Thò cuäng
phaãi lo cho coá chöî chui ruác chûá baác? Giaá maâ baác vïì chúi thùm cú ngúi
nhaâ cûãa cuãa em. Cûåc kyâ, baác aå!
- Toaân bùçng àaá?
- Em nhúâ àöí bï-töng thöi.
- Coá cûãa söí sùæt! Coá ngûúâi böìng suáng àûáng gaác. Cúm bûng têån
miïång, nûúác roát têån möìm, phaãi khöng?
Àùång Quên Chi troân mùæt, leâ lûúäi àûáng im. Töi baão hùæn theo töi
vaâo phoâng. Thuöëc laá! Traâ ! Rûúåu! Chuáng töi chuyïån troâ cuâng nhau
chûâng vaâi tiïëng àöìng höì. Àùång Quên Chi uïí oaãi ngaáp daâi, àûáng lïn
vûún vai:
- Baác cho em suy nghô àaä. Caãm ún baác àaä thûåc têm cho em
nhûäng lúâi vaâng ngoåc, baác àaä lo cho em hún caã meå àeã cuãa em. Nhûng
em khöng vïì Gia Lêm àêu. Em túãm caái àúâi cöng chûác lùæm.
- Sao vêåy?
- Têm tñnh em hoãng mêët röìi. Vaã laåi, ngûúâi ta noái: "Sêåp guå nhaâ
quï khöng bùçng ngöìi lï Haâ Nöåi...".
- Bêåy naâo. Bïn êëy laâ cú súã saãn xuêët lúán. Ngûúâi ta cuäng chùèng
thiïëu gò keã àaãm àûúng cöng viïåc. Chöî hoå quen thên vúái töi, hoå nïí
nhúâi múái nhêån chûá.
- Em chaán ngêëy röìi. Theo Phêåt chïët àoái, theo Quan chïët àoân.
Àem thên vïì vúái triïìu àònh. Haâng thêìn lú laáo phêån mònh ra sao?
Chùæc baác laåi cho rùçng em bõp, nïëu em noái trûúác àay em àaä tûâng laâ uãy
viïn vùn xaä cuãa möåt huyïån?
- Khöng, vïì àiïìu naây thò töi hoaân toaân tin.
- Vêåy maâ baác coân goâ em? Em hoãng mêët röìi, khöng laâm laåi àûúåc
àêu.
- Ngaây xûa cuäng coá luác töi nghô thïë.
- Thò ngaây nay baác cuäng vêîn laâ "tröën viïåc quan ài úã chuâa" àêëy
thöi.
- Töi khaác, chuá khaác. Chuá coân treã...
- Gêìn lûãa thò mùåt naâo cuäng raát nhû nhau. Maâ kyâ quaái thêåt, baác
biïët roä raâng em lûâa bõp baác tûâ àêìu àïën chên sao baác coân thûúng em?
- Töi cuäng àaä tûå hoãi mònh nhû vêåy.
- Thïë thò baác nhoåc loâng laâm gò?
- Quaã thûåc chuá àaä tïå baåc vúái töi quaá nhiïìu, chuá queâ aå. Coá àiïìu,
chuá àaä bùæt àûúåc töi laâm tuâ binh, kïí tûâ höm chuá noái vúái töi rùçng chuá
àoái. Tûâ beá àïën giúâ töi cuäng àaä àoái nhiïìu lêìn maâ àoái khuãng khiïëp êëy.
Chuá thò c hùèng biïët gò vïì caái nùm êët Dêåu àêu.
- Àöëi vúái em, nhûäng chuyïån cöí tñch êëy chùèng coá yá nghôa gò! Vaâ
baác, em xin baác àûâng àem nhûäng giaáo lyá khö khan, vö höìn êëy ra maâ
raâng buöåc em. Trûúác hïët, em chùèng coá taâi caán gò àïí maâ àaáng tiïëc. Hai
laâ, coá taâi thûåc sûå cuäng chùèng coá ñch gò. Àúâi löån xöån lùæm, Baâng Thöëng
bõ töëng vïì huyïån Löi Dûúng, nïn Baâng Thöëng trúã thaânh thùçng naát
rûúåu, Têìn Cöëi àûúåc àùåt lïn ghïë tïí tûúáng, thò Têìn Cöëi coá dõp àïí tung
hoaânh... Ngaây mai, em laåi ài baán rùæn, baán mêåt rùæn.
- Nghôa laâ laåi bõp?
- Rùæn thûåc sûå sao goåi laâ bõp!
- Rùæn thêåt mêåt giaã. Caái söë mêåt ngan mêåt võt êëy, töi àaä neám
xuöëng höì cho noá... búi röìi.
Neát mùåt Àùång Quên Chi laånh bùng, khöng xêëu höí, khöng ên
hêån, cuäng khöng nhêng nhaáo vaâ cuäng khöng quyã quyïåt hún.
Töi khöng thuyïët phuåc tu tónh nöíi cho ngûúâi baán rùæn. Vïì sau,
hùæn ài àêu, töi khöng roä. Hùæn trúã nïn ngay thùèng hún, hay cong queo
hún, töi khöng biïët. Töi haâi loâng vïì mònh. Töi àaä laâm caái phêìn viïåc,
caái nghôa vuå trong phaåm vi coá thïí cuãa mònh. Àöi luác nghô túái Àùång
Quên Chi, töi cuäng húi buöìn buöìn. Nhûng biïët laâm sao àûúåc? Nhûäng
maãnh àúâi, trong àoá coá töi, cûá viïåc taãn ra, cûá viïåc tuå laåi, theo gioá, theo
baäo, cuöåc àúâi raâo raåt cuöën ài.
Ngûúâi chaáu trai hoå ngoaåi baác Ba Phi

Lï Vùn Thaão
Gùåp àûúåc anh, töi mûâng lùæm, ngûúâi chaáu baác Ba Phi êëy. Töi vöën
yïu mïën vuâng baán àaão Caâ Mau - miïìn àêët cuãa nhûäng khu rûâng àûúác,
rûâng mùæm baåt ngaân hoang sú nï àõa. Tûâ nhoã nghe nhiïìu chuyïån vïì
ghe ruâa, chiïëc taâu vuöng, coåp xay luáa, rùæn höí mêy nùçm vùæt qua söng,
ngaåc nhiïn vïì tñnh chêët huyïìn aão kyâ laå cuãa nhûäng cêu chuyïån êëy vaâ
caâng ngaåc nhiïn hún khi biïët baác Ba Phi, nhên vêåt töi tûúãng huyïìn
thoaåi coá tûâ xa xûa hoáa ra laâ ngûúâi cuâng thúâi vúái töi, söëng trong thúâi
chöëng Myä, ngûúâi kïí chuyïån taâi hoa cuäng laâ ngûúâi nöng dên gioãi, luáa
gaåo trong nhaâ luác naâo cuäng àêìy böì, nhiïìu baån vùn cuãa töi úã Caâ Mau
kïí laâ àaä tûâng söëng trong nhaâ baác, àûúåc baác cûu mang giuáp àúä.
Töi bùæt àêìu vúái nhûäng ngûúâi baån vùn êëy hoãi han sûu têìm, cho
àïën nùm 65 - 66 dõp may vïì cöng taác úã Sû àoaân 9 quên chuã lûåc miïìn
Àöng, úã möåt tiïíu àoaân ngûúâi miïìn Têy, nhûäng luác raãnh röîi nghe kïí
vö söë chuyïån baác Ba Phi vaâ nhiïìu chuyïån khaác, töi mùåc sûác ghi cheáp,
trúã thaânh ngûúâi sûu têìm möåt caách tûå nguyïån vaâ nghiïåp dû. Sau giaãi
phoáng, töi vïì ngay miïìn Têy hoãi han thïm nûäa, nùm naâo cuäng coá dõp
rong ruöíi tuêìn lïî, nûãa thaáng trïn söng Caái Lúán, Caái Beá, söng Öng
Àöëc, xuöi doâng söng Raåch Taâu ra vuâng choát muäi gùåp nhûäng ngûúâi giaâ
laäo hoãi chuyïån, laâm giaâu thïm kho taâng chuyïån kïí baác Ba Phi cuãa
mònh.
Vaâ röìi trong chuyïën gêìn àêy coá ngûúâi chó töi tòm àïën ngûúâi
chaáu êëy, nghô buång àêy laâ dõp töët nhûát, töi hoãi thïm nhûäng chuyïån
coân chûa biïët, caã nhûäng àiïìu riïng tû thêìm kñn töi nghô chó coá ngûúâi
trong gia àònh múái biïët àûúåc.
Chöî töi àïën khöng phaãi quï baác Ba Phi nhû töi àûúåc biïët qua
saách baáo, àuáng ra rêët xa, gêìn nhû àêìu naây àêìu kia cuãa tónh. Töi nghô
bao nhiïu nùm chiïën tranh, gia àònh lûu laåc laâ chuyïån thûúâng. Anh
chaáu traåc tuöíi töi, nghôa laâ àöå trung niïn, úã trong möåt chiïëc choâi canh
voá cheo leo bïn búâ söng, khöng thêëy coá vúå con gò caã, haâng xoám hai bïn
cuäng khöng.
Anh coá veã khöng vui khi töi àïën thùm, hùèn thûúâng bõ khaách
haám chuyïån quêëy rêìy nhû thïë; nhûng anh cuäng lõch sûå traã lúâi caác cêu
hoãi cuãa töi, noái roä anh laâ chaáu kïu baác Ba Phi bùçng baác, hoå xa bïn
ngoaåi, nhûng nhaâ úã gêìn bïn, àûúåc chñnh öng baác böìng trïn tay luác
múái sanh. Höìi àoá àang chiïën tranh, anh kïí thïm, giûäa khuya àûáa
chaáu trai chñnh laâ anh rúâi khoãi loâng meå khoác theát lïn cuäng laâ luác hai
chiïëc maáy bay saâ xuöëng truát bom, hai traái bom nöí bïn naây, bïn kia
cùn nhaâ, sau thaânh hai chiïëc ao nuöi caá, gia àònh söëng nhúâ vaâo àoá.
Töi tûúãng àang nghe chuyïån baác Ba Phi. Nhûng anh noái khöng,
anh khöng coá taâi bõa chuyïån nhû öng baác, cuäng khöng thñch, anh
àang kïí chuyïån thêåt vïì gia àònh mònh.
Àuáng ra anh khöng muöën kïí gò caã, anh úã àêy möåt mònh, khöng
muöën gùåp ai kïí chuyïån gò, söëng cuöåc àúâi khiïm töën bònh thûúâng nhû
moåi ngûúâi dên cêìn cuâ lam luä úã àêy. Töi nhòn quanh cùn choâi. Anh
söëng hêím hiu, àún cöi quaá. Cùn choâi nhoã xñu chó möåt caái liïëc mùæt laâ
hïët, chiïëc xuöìng dûúái bïën cuäng khöng coá. Mêëy böå quêìn aáo treo úã möåt
goác, goác kia loâ bïëp vung vaäi than cuãi. Röìi nhòn anh, coá veã suöët ngaây
anh ngöìi úã àoá, daáng co ro göëi chaåm tai trûúác mùåt chiïëc voá chöíng
ngûúåc. Hùçng ngaây anh noái chuyïån vúái ai, laâm gò vúái chiïëc voá chöíng
ngûúåc êëy? Töi xin löîi àaä quêëy rêìy anh vaâ cuäng xin anh caãm phiïìn cho
töi úã laåi vúái anh vaâi ngaây, lêu hún cuäng àûúåc, töi rêët cêìn nghe chuyïån
kïí baác Ba Phi, ngûúâi baác cuãa anh. Töi àaä sûu têìm àûúåc nhiïìu chuyïån
röìi nhûng chùæc coân nhiïìu chuyïån thêët laåc trong chiïën tranh, theo töi
àûúåc biïët baác Ba Phi kïí chuyïån caã àúâi, ngaây naâo cuäng kïí, khöng lyá gò
saách in chó àûúåc mêëy têåp moãng nhû vêåy.
Anh khöng noái gò, chó thúã daâi quay ra vúái chiïëc voá. Töi nghô anh
àöìng yá thu xïëp viïåc úã laåi.
Chùèng coá gò phaãi thu xïëp, cùn choâi nhoã xñu töëi traãi àïåm giùng
muâng nguã chung vúái nhau, ban ngaây cuâng ngöìi boá göëi bïn chiïëc voá
chöíng ngûúåc. Sau chuyïån hai löî bom anh khöng noái gò nûäa, traã lúâi
nhaát gûâng nhûäng cêu hoãi cuãa töi; töëi nguã nùçm chung, töi vûâa gúåi
chuyïån anh àaä cêët tiïëng ngaáy. Möåt ngûúâi chaáu khöng giöëng öng baác
chuát naâo, theo nhû töi hònh dung baác Ba Phi nùng nöí, hoaåt baát, suöët
ngaây rong ruöíi àêìu trïn xoám dûúái kïí chuyïån haâng xoám cûúâi rêìn rêìn
theo.
Vêåy laâ khöng coá chuyïån di truyïìn vïì taâi nùng vaâ tñnh nïët, töi
thêëy roä nhû thïë, vaâ khöng hiïíu sao töi thêëy húi buöìn.
Suöët mêëy ngaây khöng moi àûúåc chuyïån gò, töi nhúâ anh àûa ài
caác nhaâ khaác trong xoám, nïëu úã àêy coá xoám, may ra töi coá thïí hoãi han
thïm chuyïån gò. Anh bêët àùæc dô phaãi nhêëc mònh lïn khoãi chiïëc voá, hai
chuáng töi quaá giang ghe àïën nhaâ naây nhaâ kia.
Vaâo nhaâ, anh ngöìi im thin thñt mùåc töi vaâ chuã nhaâ noái chuyïån
vúái nhau.
Nhûng cuäng coá lêìn töi nghe àûúåc möåt chuyïån, àuáng ra laâ nûãa
chuyïån. Höm àoá chuáng töi vaâo möåt nhaâ anh coá veã quen thên, chuyïån
vaän àöi chuát röìi chuã nhaâ cûúâi noái vúái anh:
"Daåo raây con caá böëng muá coá hay àïën noái chuyïån vúái anh baån
mònh khöng haã anh chaáu baác Ba Phi?".
Töi ngaåc nhiïn:
"Caá biïët noái haã?".
Anh gaåt ngang, coá veã giêån:
"Caá khöng biïët noái, àûâng noái doác töi khöng thñch".
"Nhûng coá con caá hay àïën tòm anh vaâ anh noái chuyïån vúái noá,
àuáng khöng?" - chuã nhaâ vêîn cûúâi - "Con caá lúán bùçng ngûúâi lúán, xuöìng
ghe qua laåi nghe anh noái chuyïån vang vang vúái noá".
"Con caá khöng lúán bùçng ngûúâi lúán, àûâng noái doác" - anh noái -
"Chó bùçng àûáa con nñt thöi. Àoá laâ con caá vúå, con caá chöìng lúán hún möåt
chuát bõ mùæc lûúái chïët úã àoá höìi nùm ngoaái. Àoá laâ chöî võnh coá hang sêu
laâ nhaâ cuãa chuáng noá, töi chó laâ keã àïën sau. Con caá vúå nhúá thûúng con
caá chöìng lêín quêín úã àoá, thêëy töi ngöìi möåt mònh thónh thoaãng trûâng
lïn nhòn töi vêåy thöi".
"Nhûng anh noái gò vúái con caá? Ngûúâi ta nghe anh noái chuyïån vúái
noá, noá coá nghe anh noái àûúåc khöng?".
"Àuáng, töi coá noái chuyïån vúái con caá, coân noá nghe àûúåc hay
khöng laâm sao töi biïët àûúåc?" - anh noái chêåm raäi, ngêîm nghô tûâng lúâi
möåt - "Nhûng töi nghô loaâi vêåt cuäng nhû con ngûúâi àïìu coá trñ naäo,
khöng hiïíu nhiïìu cuäng hiïíu ñt, chó coá khöng noái àûúåc thöi, cho nïn töi
noái vúái noá: "Maây ài ài, chöìng maây bõ ngûúâi ta chùåt àêìu xeã thõt röìi, röìi
túái maây, túái nhûäng con caá khaác, ngûúâi ta seä bùæt hïët, taân saát hïët,
khöng coân töm caá, chim choác, muöng thuá úã xûá naây. Töi noái nhû vêåy
röìi noá lùån xuöëng, lêu lêu laåi trûâng lïn, chuyïån chó vêåy thöi, àûâng àùåt
àiïìu noái doác thïm töi khöng thñch".
Röìi anh kïu töi ra vïì àïí khöng noái gò nûäa.
Ngaây cuöëi cuâng trûúác khi ra ài, àïm nùçm vúái nhau anh coá veã aáy
naáy noái:
"Anh muöën hoãi töi chuyïån gò? Chuyïån kïí cuãa baác töi anh biïët
hïët röìi coân gò".
"Khöng biïët hïët àêu", töi noái.
"Töi coân biïët ñt hún anh" - ngûng möåt chuát röìi anh noái tiïëp -
"Thêåt tònh töi khöng thñch nhûäng chuyïån kïí cuãa baác töi, chuyïån thêåt
coân chûa noái hïët noái chuyïån doác laâm gò".
"Khöng phaãi chuyïån doác àêu".
Àuáng, chuyïån baác Ba Phi sao laâ chuyïån doác àûúåc. Àoá laâ chuyïån
cuãa àúâi söëng söng nûúác, muâa maâng thúâi tiïët, cuãa thúâi khai hoang gian
nan cûåc khöí. Nhûng töi khöng thïí tranh luêån vúái anh, vúái chñnh
ngûúâi chaáu ruöåt thõt cuãa baác Ba Phi êëy.
"Nhûng duâ thïë naâo töi vêîn khöng thñch" - anh laåi noái - "Vúái laåi
töi cuäng biïët ñt lùæm. Höìi àoá töi coân nhoã, baác töi laåi khöng mêëy khi coá úã
nhaâ, laâm ruöång giùng cêu chaâi lûúái àêìu tùæt mùåt töëi khöng hiïíu sao coá
thò giúâ ài àêìu trïn xoám dûúái kïí chuyïån choåc cûúâi caã xoám, ài trïn búâ
xuöìng ghe keáo theo rêìn rêìn chêåt caã söng. Baác töi goáp vui cho laâng
xoám nhûng cuäng gêy phiïìn haâ nhiïìu chuyïån lùæm".
"Phiïìn haâ chuyïån gò?".
"Thò chuyïån ghe xuöìng rêìn rêìn àoá vaâ nhiïìu chuyïån khaác nûäa.
Baác gaái töi rêìu lùæm. Baác töi kïí chuyïån naâo úã àêu cuäng noái: "Khöng
tin hoãi baác Ba gaái maây coi". Laâ muöën nõnh baác gaái töi. Nhûng baác gaái
töi úã àêu maâ hoãi? Maâ sao baác gaái töi phaãi dñnh túái nhûäng chuyïån àoá?".
"Baác Ba vui tñnh thïë thöi", töi noái.
"Thò vui... Nhûng vui àoá röìi buöìn àoá Baác töi kïí chuyïån vui khùæp
núi, töëi vïì nhaâ ngöìi thûâ ra, àïën giûäa khuya thò bêåt khoác...".
"Sao khoác?".
"Àang chiïën tranh maâ, bom àaån àêìy trúâi ngaây naâo cuäng c oá nhaâ
chaáy ngûúâi chïët, vui veã caái gò! Cûúâi giúän bïn ngoaâi vêåy thöi, baác töi ài
nhiïìu thêëy nhiïìu caâng buöìn hún ngûúâi khaác. Nhûng baác töi chó khoác
trong àïm, saáng ra trúâi coân túâ múâ baác töi àaä tòm àïën möåt àaám thanh
niïn àang lúåp nhaâ choåc cho chuáng cûúâi laâm sûúân nhaâ rung lïn, chuã
nhaâ hoaãng súå la chûãi oãm toãi".
Anh thúã daâi, ngûng möåt luác röìi noái tiïëp:
"Thöi mai anh ài röìi, töi kïí chuyïån naây, chuyïån thêåt khöng
phaãi chuyïån doác. Nùm êëy baác töi àaä giaâ lùæm röìi, chiïën tranh leo
thang, bom B52 raãi thaãm, vuâng baán àaão Caâ Mau taâu bay Myä àêm
ngang doåc reä nûúác trùæng xoáa. Möåt daåo baác töi coá dõp vïì muäi àaão, ài
quanh vuâng baán àaão, xuöi söng Caái Lúán reä qua söng öng Trang vïì àêët
Muäi. Anh coá àïën söng öng Trang chûa?".
"Chûa".
"Con söng khöng lúán nhûng nûúác chaãy xiïët, luåc bònh tröi giùng
giùng quanh nùm núã böng tñm ngaát. Baác töi ài qua àoá nhòn caãnh taâu
bay Myä chaåy ngang doåc, nöí suáng vaâo caác xuöìng ghe, dên tònh hoaãng
súå, àaám lñnh Myä cûúâi reá khoaái chñ, baác töi khöng hoaãng súå, cuäng mùåc
cho àaám lñnh cûúâi reá. Baác töi suy nghô. Xin nhúá cho baác töi laâ ngûúâi
kïí chuyïån vui, cuäng laâ ngûúâi laâm ùn chùm chó, biïët tñnh toaán, coá àêìu
oác khoa hoåc, coi troång chuyïån àêët àai ruöång vûúân söng nûúác, cöng
viïåc laâm ùn cuãa baâ con.
Baác töi khöng chõu àûúåc caãnh taâu bay Myä phaá phaách laâng xoám
söng nûúác nhû vêåy. Phaãi nghô caách bùæt troái chuáng. Baác töi quan saát
con söng, ngùæm nhòn luåc bònh tröi, ài gùåp nhûäng ngûúâi du kñch. "Àún
giaãn thöi, chó cêìn nhúâ àaám luåc bònh kia", baác töi noái vúái nhûäng ngûúâi
du kñch nhû vêåy. Kïë hoaåch laâ nhû thïë naây: ngùn luåc bònh laåi thaânh
möåt chiïëc àêåp, möåt súåi dêy caáp giùng xeáo kïë àoá, thùçng taâu bay phoáng
voåt qua bõ súåi dêy caáp chùån laåi keáo tröi tuöåt vaâo möåt con kinh cuåt àaâo
sùén".
"Nhûng cuäng khöng àún giaãn, àaám du kñch khöng tin. Laâm sao
tin baác Ba Phi? Baác töi úã laåi àoá caã thaáng trúâi kiïn trò thuyïët phuåc, löi
àaám du kñch ra ngoaâi búâ dûâa sên luáa phên tñch giaãng giaãi, veä möåt sú
àöì lúán bùçng têëm àïåm chó roä chöî ngùn luåc bònh thaânh chiïëc àêåp nhû
thïë naâo, giùng súåi dêy caáp vúái àöå xeáo ra sao àïí keáo chiïëc taâu bay Myä
tröi tuöåt ài nhû caá chun vaâo öëng bûúng. Àaám du kñch tröë mùæt lùæng
nghe, ngaåc nhiïn vò veã nghiïm nghõ cuãa baác töi, cuöëi cuâng bõ veã
nghiïm nghõ êëy thuyïët phuåc. Luåc bònh àûúåc ngùn laåi thaânh chiïëc
àêåp, möåt súåi dêy caáp giùng xeáo kïë àoá nguåy trang kheáo leáo, con kinh
cuåt giêëu kñn trong àaám caânh laá, baác töi cuâng àaám du kñch ngaây àïm
rònh chúâ.
Vaâ röìi chuyïån àïën phaãi àïën, möåt buöíi saáng coá chiïëc taâu bay Myä
trúâ túái nhòn thêëy chiïëc àêåp luåc bònh daây kõt. Caái gò thïë naây? A, chó laâ
luåc bònh, thûá cêy coã beâo boåt! Haäy coi maáy moác Myä àêy! Chiïëc taâu bay
Myä luâi laåi lêëy trúán, cûúâi ha haã, röì maáy lêëy hïët töëc lûåc phoáng voåt qua
chiïëc àêåp möåt caách nheå tïnh. Vaâ cuäng nheå tïnh nhû thïë, chiïëc taâu
bay Myä àaáp xuöëng khöng biïët coá ma quó naâo nñu keáo cûá thïë tröi tuöåt
ài àêm sêìm vaâo trong möåt hang höëc lau sêåy daây bõt khöng thïí naâo
hiïíu àûúåc...".
"Baác töi bùæt àûúåc nùm baãy chiïëc taâu bay Myä bùçng caách nhû vêåy,
khöng töën möåt phaát suáng, dïî nhû àöí loåp bùæt caá, àaám lñnh Myä bõ bùæt
troái röìi ngêín ngú khöng hiïíu chuyïån gò àaä xaãy ra. Nhûng bùæt chuáng
dïî, thaã chuáng khöng dïî. Phaãi thaã chuáng nhû thïë naâo cho chuáng thêëy
mònh nhên tûâ cuäng khiïën chuáng hoaãng höìn kinh súå. Baác töi laåi nghô
ra möåt caách. Möåt buöíi saáng biïín lùång trúâi ïm, caã dên chuáng vuâng
duyïn haãi phña têy nhòn thêëy möåt chiïëc beâ àûúåc kïët laåi bùçng nùm baãy
chiïëc taâu bay Myä nöí maáy rò rò chaåy àêm thùèng ra Biïín Àöng vïì
hûúáng haåm àöåi Baãy, àaám lñnh Myä trïn beâ bõ troái thùèng àûáng sùæp
thaânh haâng khöng thiïëu thùçng naâo. Möåt caãnh tûúång chûa tûâng thêëy
bao giúâ, àaám lñnh Myä trïn haåm àöåi Baãy tröë mùæt nhòn: chûa coá trêån
naâo boån taâu bay Myä ra ài trúã vïì àuã söë nhû vêåy vúái àaám lñnh Myä bõ
troái thùèng àûáng thaânh haâng nhû vêåy".
"Àoá laâ cöng viïåc cuöëi cuâng cuãa baác töi, hoaân toaân thiïët thûåc,
nhû anh coá thïí hònh dung, chñnh xaác nhû möåt nhaâ khoa hoåc. Nùm
sau baác töi qua àúâi".
Thêåt laâ möåt chuyïån hay cuãa baác Ba Phi, töi vöåi cheáp laåi ngay,
hònh dung khöng chó cung cêëp cho vùn hoåc möåt tû liïåu quñ, caã àiïån
aãnh coá àûúåc nhûäng hònh aãnh hoaânh traáng àïí laâm phim: caãnh chiïëc
taâu bay Myä phoáng voåt qua chiïëc àêåp bùçng luåc bònh núã böng tñm ngaát,
caãnh chiïëc beâ kïët bùçng taâu bay Myä chaåy rò rò àêm thùèng ra ngoaâi
Biïín Àöng chöî haåm àöåi Baãy...
Nhûng trang ghi cheáp cuãa töi gùåp truåc trùåc nhoã: sau àoá coá dõp
vïì söng öng Trang, töi khöng thêëy coá dïì luåc bònh naâo caã, hoãi ra múái
biïët nûúác mùån laâm gò coá luåc bònh, vaâ luåc bònh tröi cuäng khöng khi naâo
tröí böng. Röìi hoãi thïm cuäng khöng nghe noái coá chuyïån bùæt taâu bay
Myä naâo úã àêy höìi chiïën tranh.
Vêåy laâ sao? Hay cuäng doâng maáu êëy, anh chaáu baác Ba Phi lêìm lò
naây taâi hoa bõa chuyïån vêîn àûúåc di truyïìn tûâ öng baác? Ngaây xûa baác
anh àaä bùæt coåp xay luáa, cho ghe chaåy bùçng ruâa, giúâ túái anh noái
chuyïån vúái caá, kïët beâ bùçng taâu bay Myä cho chaåy rò rò ra ngoaâi Biïín
Àöng?
Hay khöng phaãi chaáu? Hay têët caã àïìu coá doâng maáu êëy, vuâng
quï àêët röång ngûúâi thûa, cuöåc söëng quaånh hiu nhoåc nhùçn ai cuäng coá
chuát nùng khiïëu bõa chuyïån laâm vui cho mònh vaâ cho moåi ngûúâi...
Sinh thúâi baác Ba Phi cuäng vêåy thöi...
Con kiïën thúå

Buâi Xuên Vuä
- Boã tao ra... boã tao ra...

- Thaã tao xuöëng... thaã tao xuöëng ài... tao laåy chuáng maây, thaã tao
ra ài...
Mùåc cho tiïëng gaâo theát àïën raát cöí, khan húi. Mùåc kïå sûå giaäy
giuåa trong tuyïåt voång cuãa Toát, àöìng boån cuãa noá vêîn nhúãn nhú, bûúác
tûâng bûúác dûúái hoaâng hön. Chuáng laâm nhû chùèng coá möåt chuyïån gò
xaãy ra.
Taã nhû thïë thò húi oan cho caác baån beâ cuãa Toát. Vò thêåt ra, khi
phaãi laâm cöng taác taãi thûúng naây, nhûäng con kiïën khiïng Toát chùèng
vui thuá gò. Lyá do, chuáng khöng àiïëc, cuäng khöng àöåc aác. Noái caách
khaác, chuáng cuäng àau àúán vaâ biïët roä laâ àang àûa möåt àöìng baån cuãa
chuáng trïn àoaån àûúâng cuöëi cuâng trûúác khi noá àûúåc giaãi phoáng vaâ vaâo
nûúác... thiïn àaâng maâ gùåp Maác, Lï vaâ Höì nhên. Nghôa laâ, chuáng biïët
àoaån àûúâng cuöëi naây rêët àöîi tang thûúng, nhûng chuáng khöng tòm ra
àûúåc möåt löëi thoaát naâo khaác hún. Búãi nhû möåt thöng lïå, nay ngûúâi
mai ta. Hïî con kiïën naâo bõ thûúng thò nhûäng con kiïën khaác phaãi coá
nhiïåm vuå khiïng... baån vïì töí êëm àïí dûå trûä nhû möåt loaåi lûúng thûåc
cêìn thiïët cho caã àaân.
Trong khi àoá Toát, tïn con kiïën bõ thûúng nùång àang nùçm trïn
caáng vêîn tûâng chêåp reáo gaâo daäy duåa, nhûng khöng thïí naâo thoaát ra
khoãi caái goång kòm rùæn chùæc cuãa nhûäng keã coá nhiïåm khiïng noá vïì. Noá
caâng daäy, caâng thêëy baån beâ cuãa noá bûúác nhanh hún vaâ thúâi gian àûa
noá ài vaâo coäi chïët nhû ngùæn hùèn laåi. Cuöëi cuâng, noá nhû ngöå ra möåt
àiïìu: daãy cuäng chïët, kïu gaâo cuäng chïët, thïë taåi sao noá khöng nhùæm
mùæt laåi chúâ chïët coá phaãi búát àau àúán hún khöng? Tûå nghô thïë, noá liïìu
lônh nhùæm mùæt laåi àïí chúâ àûúåc chïët ïm aái. Nhûng khöën thay, khi vûâa
nhùæm mùæt laåi, noá laåi giêåt mònh trong hoaãng höët, kïu la lúán hún trûúác:
-Thaã tao xuöëng... Thaã tao xuöng ài... Tao van chuáng maây, haäy
thaã tao xuöëng ài...hu... hu...
Nhúá laåi luác ài kiïëm ùn saáng nay. Toát àaä nhanh chên cuâng vúái
hai ba, böën tay lûåc lûúäng khaác ài ra xa hún nhûäng bûúác àûúâng cuä.
Trúâi úi, may mùæn biïët bao. Ài chûa bao xa, noá àaä hoa àöi mùæt
khi nhòn thêëy àöëng àöì ùn lúán nhû ngoån nuái, àang toãa ra nhûäng muâi
võ thúm ngaát laâm chaãy caã nûúác chên rùng. Toát bûúác tûâ tûâ àïën chên
àöëng nuái àöì ùn. Noá lia súåi rêu àaánh húi qua laåi vaâi lêìn röìi gheá rùng,
nhêëm thûã. Noá sûãng xöët vò caái võ tuyïåt haão cuãa moán ùn laå maâ àúâi noá
chûa möåt lêìn àûúåc nhêëm nhaáp àïën. Mûâng quaá, noá leo lïn àöëng àöì ùn,
gùåm cho no caái muâi võ àùåc biïåt êëy.
Ùn xong, noá àûáng thùèng ngûúâi dêåy, àaão mùæt quanh möåt voâng àïí
tòm baån hûäu, sau àoá doäng daåc goåi vaâ àaánh ài nhûäng tñn hiïåu cho baån
beâ noá àïën àïí cuâng àûa thûác ùn vïì töí. Nghe hiïåu baáo, baån beâ noá goåi
nhau àïën. Têët caã àïìu kinh ngaåc vò nhûäng thûác ùn thúm, ngon. Chuáng
ùn cho no, röìi thay nhau ngùæt àöì ùn ra thaânh nhûäng phêìn nhoã vaâ
chia nhau coäng vïì töí. Thùçng Toát thêëy mònh coân khoeã, noá cuái ngûúâi
xuöëng, nêng böíng möåt phêìn ùn nùång gêëp hai lêìn noá àïí lïn vai. Noá
móm cûúâi, bònh thaãn lïn àûúâng trúã vïì vúái baån àöìng haânh.
Trïn àûúâng vïì, noá khöng hïì chïính maãng lo vui chúi, traái laåi
nhûäng bûúác chên rêët doân, rêët àïìu. Noá hy voång, moán quaâ noá mang vïì
seä àûúåc kiïën chuáa, kiïn öng, kiïn con vaâ moåi ngûúâi hûáng khúãi. Tûå
nghô thïë, noá hùng haái khöng thêëy mïåt nhoåc khi phaãi leo qua ghïình,
vûúåt qua suöëi.
Thaác vaâ ghïình trong àöi mùæt con kiïën Toát àêy khöng phaãi laâ
thaác ghïình cuãa loaâi ngûúâi thûúâng noái, nhûng chñnh laâ nhûäng chûúáng
ngai vêåt nhû laâ möåt coång raác, caái que hoùåc laâ caái laá nhoã chùæn ngang
trïn àûúâng ài cuãa noá. Vúái ngûúâi, dô nhiïn laâ khöng trúã ngaåi, nhûng
vúái thùçng Toát vúái möåt gaánh lûúng thûåc nùång hún thûúâng lïå úã trïn vai
thò phaãi àûúåc kïí laâ möåt vêët vaã thïm. Mùåc nhûäng gioåt möì höi chaãy nhïî
nhaäi trïn ngûúâi röìi nhoã thêëm xuöëng àêët, mùåc cho àöi caánh tay
choaâng qua vai öm baáu vêåt àaä raä rúâi, Toát vêîn hùng haái nhanh chên.
Nhòn thêëy Toát gaánh nùång, möåt vaâi con kiïën cuâng töí toan àïën gaánh àúä
möåt phêìn cho noá. Noá móm cûúâi caám ún, tûâ chöëi yá töët cuãa àöìng baån.
Tpt caám ún vò noá laâ möåt con kiïën thúå cêìn cuâ, siïng nùng vúái cöng viïåc
hún laâ muöën lêåp cöng. Tuy thïë laåi coá àûáa cûúâi thêìm vò nhûäng bûúác ài
bùæt àêìu nùång nïì cuãa thùçng Toát.
Caãnh rûâng vêîn thêm u trïn àêìu thùçng Toát, dùm ba khe nùæng
nhoã len qua taâng laá doåi xuöëng trïn àêët rûâng nhû nhûäng böng hoa laå
núã laâm àeåp thïm nhûäng löëi ài. Toát dûâng laåi, ngûãa mùåt nhòn àoaá hoa
nùæng vûúng trïn cao. Noá vûún caánh tay quyïåt vöåi nhûäng gioåt möì höi
nhuïî nhoaäi trïn ngûúâi vaâi lêìn röìi laåi lêìm luäi bûúác ài. Ài chûa àûúåc
bao lêu, àöi chên noá bùæt àêìu cuöìng vaâ mùæt thò hoa lïn. Luác àêìu noá
tûúãng bõ say nùæng, nhûng caâng luác nhûäng caái chên cuãa noá nhû cêët lïn
khöng nöíi. Noá muöën ngûâng laåi nghó ngúi, nhûng laåi súå thúâi gian cuãa
àûúâng chiïìu khöng coân laâ bao. Búãi leä, aánh nùæng kia àaä nhaåt maâu röìi,
vaâ noá rêët ngaåi boáng àïm seä àöí xuöëng rûâng sêu trong luác noá chûa vïì
àïën nhaâ.
Ài thïm möåt luác nûäa, noá nghe roä tiïëng thúã döëc cuãa chñnh mònh,
luác êëy, noá mong gùåp baån beâ chia seã gaánh nùång cho noá. Ruãi thay, têët
caã caác baån beâ cuãa noá àïìu tay saách naách mang, khöng möåt ai coá thïí
giuáp noá àûúåc. Kïët quaã, khi noá treâo lïn trïn möåt caái que chùæn àûúáng
vaâ gùæng sûác keáo gaánh haâng qua. Bêët ngúâ, caái que lùn ài theo cún gioá
nheå, lêåt noá ngaã uáp xuöëng. Caã caái que vaâ gaánh haâng nùång àeâ lïn trïn
mònh noá. Noá vöåi vaâng, höët hoaãng àaánh ài tñn hiïåu cêëp cûáu:
- Cûáu töi vúái, cûáu töi vúái, töi bõ teá nhaâo röìi.
Kïu xong noá lõm xuöëng bïn caânh cêy. Trong luác chêåp chúân nûãa
tónh nûãa mï, noá nghe nhû coá tiïëng cuãa àöìng boån cuãa noá rò raâo bïn tai.
Röìi coá caã tiïëng thùçng Kñp, thùçng Bo, laâ hai àûáa baån thên nhêët trong
cuöåc söëng cuãa noá àïën bïn hoãi noá:
- Maây ra laâm sao röìi haãToát?
- Giúâi úi! Tao àaä baão maây laâ àûâng coá cöë xaác quaá maâ. Bêy giúâ
maây bõ thûúng thò ai lo cho maây àêy? Kheáo maâ laåi vaâo buång nhûäng
thùçng kiïën cuå thöi.
Noá vûâa noái xong, laåi coá tiïëng thùçng Böå àêìy lo lùæng:
- Kheáo maâ noá khöng dêåy nöíi nûäa Kñp aå.
Chuáng noá chuyïån troâ vúái nhau möåt luác vêîn khöng nghe thùçng
Toát traã lúâi, thùçng Kñp muãi loâng thuát thñt bïn caái thên bêët àöång cuãa
Toát. Coá cún gño rûâng nöíi lïn thöíi bay gioåt nûúác mùæt noáng cuãa thùçng
Kñp rúát xuöëng trïn ngûúâi thùçng Toát. Thùçng Toát chúåt tónh laåi. Noá múã
mùæt ra vaâ nhêån ra nhûäng khuön mùåt thên quen àûáng chung quanh
noá. Noá ngú ngêín hoãi:
- Tao laâm sao thïë?
Hoãi xong noá toan gûúång ngûúâi, chöëng chên àûáng dêåy. Tuy
nhiïn, toaân thên noá bõ tï liïåt. Caái miïång noá haá ra vaâ nhû khöng thïí
tûå kheáp laåi àûúåc nûäa. Riïng àöi mùæt cuãa noá múâ hùèn ài, khöng nhòn roä
àûúåc ai laâ ai nûäa. Noá guåc àêìu xuöëng. Trong caái mú mú, tónh tónh êëy,
noá nhû biïët hoùåc nhúá ra àûúåc nhûäng viïåc laâm cuãa àaân kieán khi möåt
con bõ naån.
Trûúác tiïn luä kiïën goåi nhau àïën, chuáng àêíy cêy göî ra vaâ cûáu keã
bõ naån. Gùåp may, keã bõ naån seä àûáng dêåy vaâ chúâ cho höìi phuåc thò tûå
mònh ài vïì nhaâ dûúäng thûúng. Gùåp trûúâng húåp bêët khaã duång, noá nùçm
yâ ra àoá. Baån beâ xuám àïën, keã thò hoãi han , an uãi vaâi cêu röìi boã ài, keã
thò thuát thñt xoát thûúng cho àûáa baån vùæn söë. Búãi leä, theo luêåt sinh
töìn, chuáng nhû biïët trûúác chuyïån gò seä àïën vaâ àêy coá thïí laâ lêìn cuöëi
cuâng chuáng coân nhòn thêëy keã lêm naån. Sau cuöåc thùm viïëng ngùæn
nguãi êëy, chuáng nhêån lïånh vaâ chia phiïn nhau khiïng xaác keã lêm naån
vïì nhaâ. Khi vïì àïën töí, con kiïën bõ thûúng seä àûúåc àïí nùm riïng ra
möåt chöî goåi laâ núi dûúäng thûúng. Cún bïånh ngùåt ngheâo qua khöng
nöíi, noá seä biïën thaânh möåt moán ùn cuöëi cuâng cho àöìng loaåi.
Nhùæc àïën chuyïån naây, luä kiïën chûa bao giúâ quïn àûúåc cêu
chuyïån vïì thùçng Bñ, möåt trong nhûäng hung thêìn cuãa àaám kiïën thúå.
Thùçng naây rêët lûúâi laâm viïåc, noá luön tòm caách thoaái thaác cöng taác àïí
úã nhaâ loanh quanh thu doån phêìn hêåu sûå cho nhûäng con bõ naån. Möîi
khi nghe tin coá con kiïën thúå naâo lêm naån laâ Bñ hùng haái tònh nguyïån
ài coäng con kiïën bõ naån vïì töí.
Khi vïì àïën núi, chñnh Bñ laåi laâ möåt trong nhûäng àûáa àêìu tiïn
àïën róa caánh tay hay khuác chên cuãa con kiïën bõ naån cho noá chïët luön.
Sau àoá noá laâm cuöåc baáo caáo laâ thùçng noå con kia àaä chïët thêåt röìi. Noá
khêín khoaãn múâi cêëp chó huy àïën khaám xaác vaâ múã tiïåc. Dô nhiïn, thõt
kiïën coân noáng höíi rêët ngon, rêët khoaái khêíu. Theo àoá, nhûäng kiïën baác,
kiïën àaãng thêëy noá àûúåc viïåc thò khoaái chñ, nïn daânh riïng cöng taác
taãi thûúng cho thùçng Bñ daân dûång.
Nhùæc àïën Bñ laâ nhùæc àïën caã möåt àoaån hêån tònh sûã trong àúâi cuãa
luä kiïën. Thùçng Bñ àûúåc sinh ra trong trûúâng húåp naâo thò khöng möåt ai
hay biïët. Luä kiïën chó àûúåc nghe nhùæc vïì nhûäng huyïìn thoaåi chung
quanh thaâng Bñ do möåt söë tay chên cuãa thùçng Bñ tung ra thöi.
Chuáng noá kïí rùçng, ngaây thùçng Bñ ra àúâi coá nhiïìu àiïìm laå. Trûúác
hïët, mùåt trúâi ài vùæng, thay vaâo àoá laâ nhûäng àaám mêy che phuã caã
khöng gian röìi sêëm chúáp nöíi lïn, döng baäo àöí êåp xuöëng. Chùèng bao
lêu sau, nûúác tuön traâo vaâo trong caác hang öí cuãa luä kiïën, khiïën têët caã
moåi con kiïën àïíu hoaãng höët boã cuãa chaåy lêëy thên. Thùçng Bñ khöng
nhanh chên hún nhûäng keã khaác, traái laåi, noá chûa thïí tûå mònh chaåy
thoaát àûúåc. Möåt con kiïën gòa thûúng haåi thùçng Bñ coân non núát, coäng
noá trïn vai àïí treâo lïn cêy laánh naån. Ruãi thay, trêån mûa khöng phaãi
laâ àöi ba ngaây maâ laâ möåt trêån mûa dai, mûa daâi nhû khöng muöën
duát. Trúâi reát nhû cùæt. Sûác chõu àûång cuãa con kiïën gòa möîi ngaây möåt
yïëu. Tuy thïë, caánh tay vaâ thên hònh cuãa noá vêîn khöng ngûâng cùng ra
àïí che chúã cho con kiïën con laâ thùçng Bñ khoãi laånh, khoãi bõ rúi vaâo cún
giöng baäo.
Phêìn thùçng Bñ, khi àûúåc nùçm trong voâng tay yïu thûúng cuãa
con kiïën gòa, noá nhêët thúâi coá yá àõnh laâ seä ghi loâng taåc daå ún cûáu maång
cuãa con kiïën gòa cho àïën àúâi àúâi. Noá tûå baão: Söng coá thïí caån, nuái coá
thïí moân chûá têëm tònh cuãa noá vúái gaä kiïën gòa kia àúâi àúâi khöng bao giúâ
àöíi thay. Qua vaâi ngaây sau, nhûäng gõot nûúác mûa kia khöng laâm cho
buång thùçng Bñ no. Noá thêëy àoái, haâm rùng non nhoã nhùæn cuãa noá àõnh
gùåm lêëy chuát voã cêy cho àúä loâng. Kïët quãa, voã cêy cûáng hún noá dûå tñnh.
Hún thïë, khöng phaãi laâ lûúng thûåc cho noá. Noá múã mùæt ra, ngay trûúác
miïång noá laâ möåt caánh tay cuãa con kiïën gòa. Muâi thúm cuãa da thõt êëy
laâm noá caâng àoái thïm. Noá lay caánh tay êëy vaâ goåi:
- Baác Böåi úi, baác coân khoãe khöng?
Laå, thûúâng thò laäo gòa Böåi naây coá àöi tai rêët laâ thñnh, bêët cûá möåt
cûã àöång nhoã naâo bïn mònh laäo, laäo àïìu hay biïët. Nhûng vò leä gò, luác
naây goåi hoãi, öng ta khöng traã lúâi. Chùèng leä öng ta àaä chïët vó trúâi reát?
Tûå nghô thïë, Bñ lêåp laåi àöång taác möåt lêìn nûäa vaâ cöë sûác goåi to
hún:
- Öng Böåi úi, öng laâm sao thïë, öng coân söëng hay chïët röíi? hu..
hu...
Khöng coá tiïëng cuãa con kiïën gòa tïn laâ Böåi traã lúâi. Traái laåi,
thùçng Bñ thêëy caái caánh tay cuãa con kiïën gòa möîi luác àeâ xuöëng trïn
ngûúâi noá nùång thïm. Noá móm cûúâi. Gùåm thûã röìi cùæn lêëy möåt àoaån
caánh tay cuãa laäo kiïën Böåi cho vaâo buång. Nuöët xong möåt àoaån caách tay
cuãa con kiïën gòa, thùçng Bñ thêëy khoeã hùèn lïn, trong khi àoá, laäo gòa
Böåi cûá nùçm bêët àöång. Tuy thïë, tûâ caách tay bêët àöång cuãa con kiïën gòa
maáu vêîn ri ró chaãy ra. Thay vò tòm caách cûáu chûäa cho laäo gòa Boiä,
hoùåc laâ tröën boã ài trûúác khi laäo tónh dêåy, thùçng Bñ laåi ngêåm chùåt lêëy
chöî bõ thûúng êëy maâ huát lêëy maáu cuãa con kiïën gòa.
Phêìn laäo Böåi, phaãi traãi qua cún mûa têìm taä, reáuât mûúát, thïm
àoái khaát, sûác lûåc cuãa con kiïën gòa gêìn nhû khaánh kiïåt, ngûúâi noá laã ài
tûâ luác naâo noá khöng hïì hay biïët. Tûâng caánh tay, caái chên tï buöët nhû
muöën rúâi ruång ra khoãi têëm thên. Noá khöng coân àuã sûác àïí chöëng choåi
vúái phong ba. Tuy nhiïn, con kiïën gòa chûa vuöåt ra khoãi miïëng voã
trïn caânh cêy cao laâ vò caái yá chñ cuãa noá muöën giûä lêëy caái búâ phña ngoaâi
gioá reát àïí che chúã cho thùçng Bñ coân non núát nùçm bïn trong. Nïëu
khöng coá caái yá chñ maänh liïåt êëy, noá àaä teá nhaâo xuöëng vûåc nûúác cuâng
vúái thùçng Bñ lêu röìi. Nïn khi thùçng Bñ bùæt àêìu nhêm nhi tóa dùçn
tûâng caánh tay, khuác chên cuãa laäo Böåi, laäo khöng coân hay biïët gò nûäa.
Qua höm sau, aánh nùæng tûâ trïn cao chiïëu vaâo maãnh voã cêy, sûác
noáng cuãa mùåt trúâi laâm cho keã chïët coáng laâ laäo Böåi höìi tónh. Noá múã
mùæt ra, vui muâng vò thêëy thùçng Bñ vêîn coân khoeã maånh nùçm trong
voâng tay cuäa noá. Noá àõnh xiïët chùåt laåi voâng tay àïí toã löå nöîi vui mûâng
vaâ caám ún trúâi àêët àaä cho mùåt trúâi lïn àïí cuáu söëng chuáng. Nhûng khi
vûâa àûa caánh tay lïn. Laäo thêëy àau buöët toaân thên. Luác àêìu laäo hoaâi
nghi coá leä laäo bõ thûúng vò cún giöng baäo. Sau àoá thïm kinh hoaãng khi
nhòn thêëy hêìu hïët caánh tay, caánh chên cuãa mònh àaä bõ cùæn àûát lòa
khoãi thên mònh. Con kiïën gòa àaão mùæt nhòn vaâo mùåt thùçng Bñ. Caái
mùåt non choeåt cuãa noá àûúåc con kiïën gòa bao che chúã cho mêëy höm
böîng nhiïn àöíi khaác. Gòa Böåi nhòn doâ xeát thïm lêìn nûäa. Thùçng bñ coá
têåt nïn vöåi phoáng ra khoãi voâng tay cuãa con kiïën gòa. Khi phoáng ra
khoãi têìm tay cuãa con kiïìn gòa röìi, thùçng Bñ khöng nhên cú höåi naây àïí
thoaát lêëy thên. Traái laåi, noá àûáng dûâng laåi, khuyânh àöi caách tay ra
nhû sùén saâng lao vaâo cuöåc chiïën söëng chïët vúái laäo kiïën gòa. Laäo kiïën
gòa cûúâi àau àúán. Noá thêëu hiïíu toaân böå diïîn tiïîn cuãa vêën àïì. Noá
muöën gêìm lïn:
- Mi àöëi sûã vúái ta nhû thïë sao?
Thùçng Bñ khi êëy àaä trûúán mònh ra khoãi caách tay con kiïìn gòa.
Noá chöëng àöi mùæt to lïn nhòn con kiïën gòa traã lúâi:
- Öng coá söëng cuäng chaã laâm nïn tñch sûå gò, nïn thöi, haäy tûå naåp
mònh cho töi àïí mai möët khi lêåp àûúåc àaåi nghiïåp töi coân nhùæc nhúã
hêåu thïë lûu truyïìn àïën tïn cuãa öng.
Con kiïën gòa nghe thùçng Bñ noái thïë thò maáu uêët trong ngûúâi nöíi
lïn, noá tñnh giang caánh tay ra vaã vaâo möìm thùçng Bñ vaâi caái cho haå
hoãa. Kïët quãa, khi noá giú caánh tay lïn, ngûúâi noá quay moâng moâng vaâ
tûå ngaã ngûãa ra khöng thïí lêåt dêåy àûúåc nûäa. Saáu caái tay chên laânh
laånh höm naâo nay chó coân vaâi caái gêîy goång, ngoe nguêíy. Àaä thïë,
thùçng Bñ coân nhêíy chöìm àïën nhû sùén saâng lêm chiïën. Con kiïën gòa
hoaãng thêìn höìn, toaân thên nùçm ngûãa quay voâng voâng, chuyïín àöå n g
theo vaâi caái chên coân vêîy vuâng trong khöng khñ. Noá rêët giêån sûå kiïån
phaãn phuác cuãa thùçng Bñ, nhûng laåi cûúng quyïët daåy cho thùçng Bñuâ
baâi hoåc luên lyá cuöëi: Noá baão:
- Phaãi, ta chïët ài khöng coá gò àaáng phaãi tiïëc vaâ höëi hêån. Nhûng
ngûúâi coân söëng nhû mi thò haäy tûå lo lêëy thên keão nhûäng cöng viïåc naây
truyïìn rao ra ngoaâi thò àúâi àúâi doâng doäi ngûúi seä bõ nguyïìn ruãa.
Thùçng Bñ traã lúâi:
- Thêåt ra, töi chó coá yá àõnh ùn taåm caánh tay, caánh chên cuãa öng
cho qua cún àoái àïí chúâ ngaây nûúác ruát laâ töi seä tuåt xuöëng àêët maâ kiïëm
cúm ùn aáo mùåc. Nhûng àïën luác naây, töi phaãi thaânh thêåt thûa vúái öng
rùçng. Töi xin muön vaân àa taå lúâi nhùæc nhúã cuãa öng vûâa röìi. Búãi leä,
nïëu töi àïí cho öng söëng vaâ tuåt xuöëng àûúåc göëc cêy dûúái kia thò àúâi cuãa
töi phaãi laâ àúâi boã ài. Thöi thò àaânh vêåy. Thaâ phuå ngûúâi coân hún àïí cho
nhûäng lúâi naây bay ra ngoaâi.
Noái xong, thùçng Bñ liïìn thûúång caánh tay, haå cùèng chên, tung
chûúãng vaâo con kiïën gòa. Noái cho ngay, sûác cuãa thùçng Bñ khi êëy dêìu
coá khaá cuäng khöng thïí naâo chiïën thùæng nöíi con kiïën gòa, nhûng böîng
nhiïn, trúâi àem thïm giöng baäo àïën cho laäo. Àang luác cuöåc chiïën trïn
caânh cêy chûa phên thùæng baåi, böîng xuêët hiïån thïm vaâi ba con kiïën
vûâa nuát mùæt. Chuáng àang múã mùæt ra vaâ nhòn cuöåc chiïën. Thêëy vêåy,
hai keã trong cuöåc àïìu cöë sûác vêîy goåi nhûäng keã baâng quan kia vaâo
phña mònh. Con kiïën gòa vêîy goåi:
- Húäi caác baån treã, haäy giuáp töi trûâ khûã tïn gian aác naây àïí gioâng
doäi kiïën chuáng ta coá àûúåc nhûäng ngaây êëm ïm mai sau.
Lúâi goåi cuãa con kiïën gòa nhû tiïëng chuöng ngên thêëm vaâo têån
buöìng gan laá phöíi cuãa luä kiïën con. Tuy thïë, luä treã ranh êëy chûa hiïíu
biïët thïë naâo an nguy cho mai sau nïn chuáng àûáng chöëng mùæt nhòn
con kiïën gòa àöí maáu mònh ra trong cuöåc chiïën tuyïåt voång vúái thùçng
Bñ. Trong khi àoá, thùçng Bñ, nhanh möìm hoãi nhûäng con kiïën traåc tuöíi
noá vûâa chui ra khoãi nhûãng chöî nêëp trïn caânh cêy kia rùçng:
- Húäi caác baån treã cuãa töi, caác baån coá àoái khöng?
Nghe thïë, luä kiïën ranh bûåc mònh traã lúâi:
- Mûa àaä mêëy ngaây, khöng coá caái gò cho vaâo buång coân hoãi cêu êëy
laâm gò?
- Thêåt thïë aâ? Töi sùæp biïëu caác baån möåt bûäa tiïåc linh àònh àêy.
Nghe thïë, möåt con kiïën treã chu moã lïn baão Bñ:
-Oaái maây noái ngu ngöëc laâm sao chûá. Thên maây chöëng àúä khöng
nöíi caái taát cuãa öng gòa kia maâ maây laåi coân noái pheát laâ seä àaäi chuáng ta
bûäa tiïåc linh àònh aâ?
Thùçng Bñ traã lúâi.
-Sao maây hoãi cêu ngu nhû thïí haã thùçng Gioá kia. Maây khöng
biïët vêån söë thúâi cú laâ caái gò aâ?
Möåt con kiïën àûáng ngoaâi nghe thïë, hoãi laåi:
-Maây baão noá hoãi ngu, nhûng ngu úã caái chöî naâo? Thöng thiïn vêån
laâ caái gò naâo?
Thùçng Bñ ranh maänh traã lúâi:
-Naây nhaá, thên tao thò nhoã beá, coâm coäi. Nïëu chuáng maây giuáp laäo
gòa kia àaánh chïët tao. Chuáng maây coá àûúåc ùn caái giaãi ruát gò khöng?
Hoãi xong, thùçng Bñ tûå traã lúâi:
-Chùæc chùæn laâ khöng àûúåc tyá gò. Vêåy nïëu chuáng maây àoái, thò chó
coá möåt caách laâ tiïëp sûác vúái tao vêåt laäo gòa mêåp kia xuöëng. Laäo àöí
xuöëng chuáng mònh tha höì maâ àaánh cheán. Cheán xong nguã kyä, chúâ vaâi
ngaây nûäa nûúác ruát ài, mònh seä tuåt xuöëng göëc cêy maâ xûng baá thò lo gò
chïët àoái. Ngûúåc laåi, tuåi bay giuáp öng ta. Tao chïët, chuáng maây cuäng
khöng coá àûúåc möåt caái chên caái tay cuãa tao cho àúä àoái, traái laåi, laäo gòa
kia seä nuöët troån tao vaâo buång laäo. Nuöët xong thõt tao thò chùæc l aåi àïën
phiïn tuåi maây. Búãi leä, laäo laâ kiïën cuå úã trong laâng kiïën nïn coá quyïìn
ùn trïn ngöìi tröëc... hò... hò... chuáng maây chó laâm möìi cho laäo giaâ êëy
hûúãng thöi. Nhúâi tao noái thïë coá àuáng khöng haã thùçng... thùçng gò....?
- Tïn ta o laâ Vïìu. Nhûng laâm sao maây biïët àûúåc thiïn cú laâ vaâi
ngaây nûäa nûúác seä ruát xuöëng.
- Hoãi ngu laå. Giúâi àaä sinh ra tao thò tao phaãi biïët thiïn cú chûá.
Maây ngu khöng àoåc saách baáo nïn khöng biïët àêëy thöi. Coá cuöåc nûúác
naâo dêng lïn maâ khöng ruát xuöëng àêu.
Luä kiïën nhòn nhau. Têm lyá cuãa chuáng bõ giao àöång. Búãi leä,
thùçng Bñ àaä khön kheáo taåo ra caái sûå àoái vaâ no trûúác mùåt chuáng.
Chuáng chó coân nhòn thêëy caái no, caái àoái vaâ quïn ài hêåu quãa lêu daâi vïì
sau. T hùçng Khó bûúác vaâo tiïëp chiïën cho thùçng Bñ, röi àïën hai thùçng
khaác nûäa. Cuöåc chiïën nghiïng hùèn vïì phña thùçng Bñ. Tuy thïë, coân
khaá nhiïìu àûáa àûáng ngoaâi voâng chiïën. Phêìn thùçng Bñ, sau khi àûúåc
hai, ba thùçng nhaãy vaâo tiïëp sûác, noá liïìn chuåp lêëy cú höåi, nhaãy ra
ngoaâi, doäng daåc tuyïn böë:
- Thùçng naâo khöng bûúác vaâo voâng chiïën sinh tûã höm nay. Sau
khi tao diïåt xong laäo gòa kia thò seä àïën phiïn thùçng àoá.
Nghe thïë, möåt söë tïn khaác àaânh nhùæm mùæt bûúác vaâo c hia phêìn.
Khi êëy thùçng Bñ baão laäo kiïën gòa:
- Thïë chiïën quöëc, thïë Xuên Thu àaânh phaãi thïë. Oêng chaã nïn
giêån húân chuáng töi nhaá.
Kïët quãa, laäo kiïën gòa ngaä lùn kïình ra maâ thaác. Thùçng Bñ luác êëy
vïnh vang lùæm. Noá vung tay, muáa chên röìi vûún vai àûáng dêåy sau
bûäa tiïåc bùçng thõt cuãa con kiïën gòa. Noá huâng höí tuyïn böë:
- Nay tao cöng khai cho chuáng maây biïët rùçng: Tao seä thöëng xuêët
chuáng maây maâ laâm möåt cuöåc viïîn chinh giang höì. Theo tao thò söëng,
chöëng tao t hò chïët. Khi chïët tao coân tùång cho àûáa phaãn böåi naâo àoá caái
töåi giïët öng gòa Böåi. Chuáng maây nghe roä chûá? Coá àöìng yá nhû thïë hay
khöng?
Tiïëng hö traã lúâi tûâ nhoã röìi vang to lïn. Thùçng Bñ mùåt àoã nhû
vang:
- Àaä nhêët trñ thò phaãi lêåp lúâi thïì vúái nhau. Coá ai phaãn àöìi
khöng?
- Khöng.
Nghe thïë, thùçng Bñ àûa hai tay thùèng lïn cao, tuyïn böë:
- Lúâi thïì nhû sau: Kïí tûâ nay, nhûäng thùçng naâo phaãn böåi töí húåp
höm nay thò phaãi chïët. Têët caã nhûäng keã coá mùåt höm nay vaâ truyïìn
nhên cuãa noá phaãi coá nhiïåm vuå baão vïå lêëy lúâi thïì naây.
- Nhêët trñ, chuáng töi xin thïì.
Bñ tiïëp:
- Têët caã nhûäng ngûúâi coá mùåt höm nay vaâ hêåu duïå cuãa chuáng
nïëu giûä troån lúâi thïì seä àïìu àûúåc quyïìn ùn trïn ngöìi tröëc, khöng ai
àûúåc quyïìn chöëng àöëi. Chuáng ta cûúng quyïët, triïåt àïí aáp duång àöëi
saách chñnh laâ lêëy baåo lûåc maâ aáp chïë nhûäng keã khaác. Theo ta thò söëng,
chöëng ta thò chïët.
- Nhêët trñ, nhêët trñ...
- Chuáng túá têm phuåc vaâ khêíu phuåc, cuâng nhêët trñ choån lûåa vaâ
xin thïì tuên theo giaáo àiïìu cuãa thuã trûúãng.
Hai tiïëng thuã trûúãng phaát xuêët tûâ àoá. Höm sau, bêët ngúâ nûúác
ruát. Nhûäng con kiïën con nhòn thùçng Bñ nhû möåt öng tûúáng nhaâ giúâi
biïët thiïn cú. Chuáng khöng coân nghi ngúâ gò nûäa, nïn tûâ tûâ di chuyïín
xuöëng àêët, tòm hûúáng trúã vïì töí cuä. Khi vïì àïën maái nhaâ xûa. Chuáng
thêëy têët caã àïìu tan hoang xú xaác. Chuáng chia nhau miïëng cúm manh
aáo cuãa ngûúâi khaác vaâ aáp duång àuáng saách lûúåc àaä thïì nguyïìn vúái nhau
nhû khi coân úã trïn cêy. Con dao baåo lûåc cuãa chuáng àaä taåo ra nöîi kinh
hoâang cho àöìng loaåi.
Kïí tûâ khi thùçng Bñ chñnh thûác nhêån cöng taác naây, àaân kiïën thúå
cûá nom thêëy thùçng Bñ laâ y nhû laâ ngûúâi ta nom thêëy Viïåt cöång. Tûâ
àûáa lúán àïën àûáa beá àïìu nguyïìn ruãa cho thùçng Bñ chïët, nhûng maäi noá
chûa chõu chïët. Hún thïë, vúái cöng taác naây, noá àaä nhùæm rûúåu rêët nhiïìu
kiïën con kiïën thúå laâm cho thên xaác cuãa noá vaåm vúä ra möåt caách khaác
thûúâng. Bêët ngúâ, möåt höm trïn àûúâng ài taãi thûúng, thùçng Bñ gùåp
hoãa hoåa. Noái cho ngay cuöåc chaáy rûâng buâng lïn thò kïí gò àïën thên xaác
cuãa loaâi kiïën hay thùçng Bñ. Tuy nhiïn, úã caái àoaån àûúâng naây, nhiïìu
chuá kiïën thúå àaä nhanh chên tòm àûúåc caái löî naâo àoá maâ truá thên,
thoaát naån.
Riïng thùçng Bñ, mònh to kïình caâng, vaác xaác ài khöng nöíi, bõ lûãa
chaáy xeám mêët hai khuác chên. Khi bõ chaáy phoãng, noá nùçm lùn löån trïn
àêët kïu gaâo, vaâ ra lïånh cho nhûäng chuá kiïën thúå phaãi thay nhau coäng
noá vïì nhaâ dûúäng thûúng. Kïët quaã, caãnh àúâi laâ möåt cuöåc vay traã, traã
vay. Trûúác àêy noá àöëi xûã baåc, aác vúái nhûäng ngûúâi trïn keã dûúái vaâ
nhûäng con kiïën thúå bõ naån, nay àïën phiïn noá, khöng möåt con kiïën thúå
naâo buöìn lo cho noá. Tïå hún thïë, chñnh nhûäng keã luác trûúác tuâng uöëng
maáu ùn thïì vúái noá àïìu mong cho noá choáng chïët àïí chuáng chia nhau
caái chöî ngöìi múái cho noá thoãa loâng gian aác. Kïët quãa, thùçng Bñ chûa
chïët, nhûäng àûáa baån cuãa noá ngaây xûa àaä múã tiïåc ùn mûâng.
Caái gûúng cuãa thùçng Bñ con kiïën naâo cuäng biïët, hún thïë coân
thuöåc nùçm loâng. Caách riïng vúái Toát, noá àaä tûâng nhuã vúái chñnh mònh
laâ phaãi chùm chó laâm viïåc àïí cho nhûäng ngûúâi khaác vò sûå chùm chó
cuãa noá maâ àûúåc nghó ngúi àöi chuát. Kïë àïën, sûå chùm chó laâm viïåc, sûå
chuyïn gaánh nùång thay cho baån beâ cuãa Toát cuäng khöng bao giúâ nùçm
trong toan tñnh laâ vò sûå chuyïn cêìn êëy maâ àaân kiïën kia seä tha ùn thõt
noá trong luác noá giaâ yïëêu hay bõ naån, nhûng laâ muöën àïí laåi têëm gûúng
cuãa möåt ngûúâi cêìn cuâ. Ai ngúâ, laåi gêîy caánh súám... Nghô àïën àêy noá ûáa
nûúác mùæt ra.
Röìi giûäa luác Toát thêëy àêìu oác chïnh vïnh àaão löån, noá nhúá àïën
nhûäng caãnh khiïng xaác kiïën vïì töí trûúác àêy. Nùçm trong trûúâng húåp
naây, nhûäng con kiïën bõ thûúng àïìu coá nhûäng phaãn ûáng na naá giöëng
nhau. Nhûäng àûáa bõ thûúng nùång, coá kïì àûúâng dao giaãi phoáng cuãa
Viïåt cöång vaâo cöí, noá cuäng khöng cêìn biïët àïën nûäa. Nhûäng àûáa bõ
thûúng nheå thò la hoaãng lïn giûäa trúâi àïí cêìu söëng. Laåi coá àûáa khoác loác
àoâi xin tha maång. Nhûng chùèng coá mêëy àûáa thoaát àûúåc caái kïët quãa coá
sùén cuãa cuöåc ài caáng vïì töí: Thõt chuáng trúã thaânh möåt bûäa tiïåc ngon!
Tuy thïë, cuäng coá àûáa gùåp may mùæn. Khi chiïëc caáng àûúåc àùåt
xuöëng trïn àûúâng vïì àïí nghó ngúi. Keã bõ thûúng àaä lúåi duång khoaãng
thúâi gian ngùæn nguãi naây, duâng toaân böå taân lûåc coân laåi phoáng xuöëng
khoãi caáng vaâ boã chaåy. Chaåy ài àêu, c haåy vïì àêu. Noá chaã cêìn biïët. Noá
chó biïët möåt àiïìu, coân chaåy àûúåc laâ chaåy röìi muöën àïën àêu thò àïën.
Khi nghô àïën chuyïån naây, tûå nhiïn Toát nhoã nûúác mùæt xuöëng
trïn àûúâng ài. Nûúác mùæt cuãa noá thêëm vaâo vai, vaâo cöí thùçng Kñp, möåt
trong nhûäng àûáa baån bao giúâ cuäng ài chung vúái noá, luác naây laåi àang
coá nhiïåm vuå khiïng noá. Thêëy nûúác noáng nhoã xuöëng trïn vai mònh,
thùçng Kñp vûún cöí lïn hoãi thùçng Toát:
- Maây ra sao röìi haã Toát.
Thùçng Toát noái nhoã vaâo löî tai thùçng Kñp:
- Tao muöën chaåy tröën.
Nghe thïë, Kñp nûãa mûâng nûãa lo. Noá baão thùçng Toát:
- Tao seä tòm caách ài àûúâng xa àïí cho maây nghó thïm möåt luác
nûäa àûúåc khöng?
- Àûúåc.
- Tao seä tòm chöî töët àïí nghó ngúi. Khi tuåi tao àïí maây xuöëng àêët
nghó lêëy húi laâ phaãi döng ngay àêëy nhaá.
-ÛÂ.
Cuöåc àöëi thoaåi ngùæn nguãi cho Toát nhiïìu hy voång. Búãi leä nhûäng
trûúâng húåp chaåy tröën cuäng thûúâng xaãy ra. Coá àûáa thoaát àûáa khöng vaâ
thûúâng àûáa naâo coân haåy àûúåc laâ baån beâ àïí cho noá chaåy. Chaåy khi naâo
khoãe thò vïì töí êëm sau, chaã ai rûúåt àuöíi keã bõ thûúng laâm gò. Búãi leä,
àêy laâ chuyïån àöìng lêìn, nay ngûúâi mai ta.
Ài thïm möåt luác nûäa, thùçng Toát nhû chòm hùèn vaâo trong hön
mï, noá nùçm yïn lùång trïn caáng, khöng coá lêëy möåt cûã àöång nhoã. Thùçng
Kñp lïn tiïëng goåi hoãi noá vaâi lêìn nhûng khöng coá tiïëng thùçng Toát traã
lúâi. Luác êëy thùçng Kñp baâng hoaâng cho rùçng. Chùæc laâ noá àaä... tõch röìi.
Thöi, nhû vêåy laâ may cho noá. Noá chïët trûúác khi bõ ngûúâi ta ùn thõt
coân àúä hún laâ trûúâng húåp àang ngêëp ngoaái, keã naây àïën cùæn caái tay, keã
khaác àïën gùåm caái chên, caái àuâi. Kñp thúã daâi, nûúác mùæt cuãa noá bùæt àêìu
chaãy löåp àöåp xuöëng trïn àûúâng. Noá biïët, tûâ ngaây mai, noá seä cö àún
trïn àûúâng vùæng. Nhû thïë, phaãi möåt thúâi gian daâi lùæm, noá múái nguöi
ngoai àûúåc nöîi buöìn vò mêët thùçng Toát. Noá chaán naãn, buöåt möìm baão
nhûäng keã cuâng khiïng thùçng Toát.
- Hay laâ mònh boã noá xuöëng nghó mïåt möåt chuát chùng?
Chaã coá àûáa naâo phaãn àöëi, luä kiïën boã thùçng Toát nùçm im lòm bïn
vïå àûúâng. Kñp ngoá mùæt nhòn quanh, núi àêy coá àuã nhûäng yïëu töë àõa
hònh àõa vêåt cho thùçng Toát. Noá chó cêìn chaåy ba böën bûúác laâ thoaát tay
tûã thêìn, khöng biïët noá coá àuã sûác chaåy nûäa hay khöng maâ nùçm im
thïë? Thöi haäy thûã àaánh thûác noá lêìn nûäa xem sao. Nghô xong, thùçng
Kñp gheá rùng nhêëm nheâ nheå trïn möåt caánh tay cuãa thùçng Toát. Toát
vêîn nùçm im bêët àöång. Kñp laâm laåi möåt lêìn nûäa. Noá nghiïën rùng cùæn
maånh möåt caái, thaâng Toát nhoãm ngûúâi dêåy, la lúán:
- Boã tao ra, thaã tao xuöëng ài...
La heát xong, noá chöëng thùèng chên lïn theo phaãn ûáng tûå nhiïn
vaâ lao vaâo trong buåi rêåm. Thùçng Kñp vaâ vaâi ba àûáa khaác hö hoaán lïn
vaâ àuöíi theo sau lûng thùçng Toát.
- Àûáng laåi, àûáng laåi, maây khöng àûáng laåi baác àaãng bùæn chïët bêy
giú.
Mùåc cho lúâi hö hoaán, hoâ heát tûâ phña sau. Thùçng Toát dúân hïìt taân
lûåc coân laåi vaâo àöi chên vaâ döng thùèng vaâo trong buåi rêåm. Vaâo àïìn
núi, noá rúát xuöëng möåt caái löî nhoã. Cuá teá naây laâm toaân thên noá tï daåi.
Noá muöën vûún tay vûún chên chöëng ngûúâi àûáng dêåy, nhûng lûåc àaä
bêët toâng têm. Noá àaânh nùæm chöíng saáu voá lïn trúâi àïí nghe nhûäng
tiïëng hoâ heát àuöíi theo úã bïn ngoaâi.
Röìi bùçng àöi mùæt múã ngûúåc chiïìu, noá thêëy thùçng Kñp nhû àang
cöë yá àûáng chùån úã phña bïn kia meáp löî àïí che chúã cho noá, trong luác hai
ba àûáa khaác cöë cöng tòm kiïëm noá. Möåt laát sau, Thùçng Kñp veã tûác töëi
vúâ giêån döîi baão vúái nhûäng àûáa coá nhiïåm vuå khiïng thùçng Toát:
- Thöi boån mònh ài vïì, mùåc xaác noá. Noá khöng muöën àïí ngûúâi ta
khiïng vïì nhaâ trõ thûúng thò cûá àïí cho giun dïë ùn noá.
Nghe thïë, möåt àûáa hoãi cho coá chuyïån:
- Khöng tòm thùçng Toát nûäa aâ?
- Tòm laâm gò, nïëu noá coân söëng thò tûå nhiïn vïì gùåp mònh, bùçng
khöng thò diïìu quaå möí noá.
Baån beâ cuãa noá êåm ûâ röìi boã ra ài. Luác baån noá boã ài, noá nhòn theo
maâ thêëy loâng àûát ra tûâng khuác ruöåt. Duy coá möåt àiïìu noá haâi loâng
nhêët laâ luä kiïën khöng möåt àûáa naâo phaân naân traách lêîn nhau laâ vò ài
àûúâng xa vaâ àïí cho Toát boã tröën. Àûúâng chên trúâi töëi hùèn laåi trûúác mùåt
noá.
Möåt luác sau, sau khi nhûäng tiïëng öìn aâo lùæng xuöëng, thùçng Toát
cöë thu goån laåi nhûäng caái chên àang chöíng ngûúåc lïn giúâi vaâ gùæng sûác
lêåt ngûúâi dêåy. Khi thên chûa vûäng trïn nhûäng caái caâng coân run rêíy,
Toát kiïîng böën chên lïn àïí nhòn boáng nhûäng con kiïën baån möîi luác möåt
xa dêìn. Àïën luác boáng àaân kiïën àaä hoaân toaân múâ khuêët khoãi têìm nhòn
cuãa thùçng Toát, noá chuân chên àïí haå ngûúâi xuöëng. Luác caái buång cuãa noá
vûâa chaåm vaâo mùåt àêët, ngûúâi noá böîng nhêíy dûång lïn. Têm höìn noá
hoang mang röëi loaån. Möåt mùåt noá muöën phoáng mònh ra ngoaâi chaåy
àuöíi theo àaân kiïën baån àïí vïì töí, möåt mùåt laåi do dûå. Kïët cuöåc, con
kiïën àen chui ra khoãi caái löî úã trong buåi rêåm. Noá leo lïn hoân àaá àen vaâ
thêëy bêìu trúâi cuäng töëi àen. Noá khöng coân tòm ra möåt dêëu vïët naâo cuãa
chuáng baån vaâ caãnh vêåt chung quanh nûäa....
Tônh têm
Thanh Tuâng
Trûúác Tïët Nguyïn Àaán, nhaâ naâo cuäng taát ao bùæt caá, ra giïng ao
chuöm trong laâng vêîn coân caån nûúác lùæm, ngûúâi ta tranh thuã cêëy cêìn.
Nhaâ naâo khöng cêëy thò veát buân baå lïn vûúân, lïn nhûäng göëc chuöëi, göëc
na. Cuå Nghiïn xùæn quêìn moáng lúån àûáng trïn búâ ao baão mêëy àûáa
chaáu:
- Àïën lúáp buân àen, xùæn bùçng mai àûúåc, chuáng maây vêåt cho öng
khoaãng möåt khöëi àïí öng tröìng lan.
Mêëy àûáa chaáu cuå tûúãng baão gò chûá vêåt cho cuå möåt khöëi buân àen
thò thêëm thaáp gò. Chó möåt laát, chuáng xùæn lïn cho cuå nhûäng mai àêët
deão nhû àêët thoá, laåi cêín thêån vaác lïn têån sên cho cuå phúi nùæng, cuå
phúi ài phúi laåi cho khö hùèn röìi xïëp goån vaâo möåt chöî àïí sang thaáng
hai ta, hoa lan taân thò coá àêët àïí sang chêåu.
Cuå Nghiïn quyá nhûäng chêåu lan lùæm, hoa gò cuå cuäng khöng
thñch bùçng hoa lan, chùèng nhiïìu nhùån gò, mêëy chuåc nùm nay, cuå cuäng
chó coá trïn dûúái mûúi chêåu thöi, nhûng caái cöng cuå boã vaâo lan àïí cûá
sau möîi nùm lan laåi núã hoa àuáng vaâo dõp tïët xuên coá leä quaá cöng
chùm boán cho möåt mêîu ruöång cêëy hai vuå luáa.
Ngoaâi thò giúâ dùæt con bï cho vúå chöìng thùçng caã àaä ra úã riïng thò
cuå daânh àïí chùm soác nhûäng chêåu lan. Nùm naâo lan cuãa cuå cuäng núã
nhûäng böng àêìu tiïn vaâo hai mûúi taám, hai mûúi chñn tïët, cuå laåi cho
mêëy cuå baån haâng xoám mûúån möîi cuå möåt chêåu àïí chúi cho noá thúm
cûãa thúm nhaâ. Cuå baão: "Nhêët gia chuãng chi, lûúäng gia gia hûúng"
(Möåt nhaâ tröìng, hai nhaâ hûúãng hûúng thúm).
Chúi Tïët xong, caác cuå haâng xoám laåi sai con chaáu bï sang àùåt
ngay ngùæn trûúác giaân cho cuå Nghiïn, keâm möåt êëm cheâ sen goåi laâ caãm
ún têëm loâng cuãa ngûúâi tröìng lan àaä chia seã chuát hûúng trúâi cao quyá
cuãa lan àöëi vúái tri êm tri kyã. Nïëp xûa cuå Nghiïn vêîn giûä nhû thïë.
Daåo nùm kia, öng Àaåo ngûúâi haâng xoám úã Haâ Nöåi vïì nghó taåi quï nhaâ
thò cuäng àûúåc cuå cho mûúån möåt chêåu àïí chúi tïët. Öng Àaåo chúi toaân
phong lan, muâa haå thò chó coá phi àiïåp, hoaâng thaão, muâa thu coá quïë
lan, coá kiïìu àaåm thanh, muâa xuên coá àai chêu, öng Àaåo treo hún
chuåc gioâ phong lan luãng lùèng trûúác hiïn nhaâ. Khaách àïën, öng tiïëp
ngay dûúái nhûäng gioâ phong lan, kïí cuäng laâ sang. Öng Àaåo noái vúái
mêëy cuå haâng xoám sang chúi:
- Töi mua nhûäng giöëng naây hoå baán àêìy úã chúå Bûúãi. úã Haâ Nöåi tuâ
tuáng, nhaâ naâo nhaâ nêëy phaãi laâm löìng sùæt che chùæn keã tröåm, phong
lan noá cuäng khöng chõu úã trong caái caãnh ö nhiïîm khoái buåi, cho nïn
söëng vúái caác cuå úã àêët Haâ Thaânh cuäng laâ bêët àùæc dô. Tûâ ngaây àem noá
vïì àêy, hoa noá cuäng núã àeåp hún, chuâm hoa cuäng daâi hún.
Mêëy öng haâng xoám nghe öng Àaåo noái liïìn hoãi:
- Thïë öng coá biïët giöëng lan maâ cuå Nghiïn tröìng khöng?
- Coá, chúi àõa lan khoá lùæm, úã Haâ Nöåi, ngûúâi chúi àûúåc àõa lan chó
àïëm trïn àêìu ngoán tay, töi àaä tröìng thûã nhûng àïìu thêët baåi. Giöëng
êëy quyá lùæm, coá thúâi àiïím phaãi boã tiïìn triïåu múái mua nöíi möåt chêåu.
Mêëy öng haâng xoám trúån troân mùæt ngaåc nhiïn, cuå Tûúãng baão:
- Töi cûá nghô möåt chêåu hoa nhû thïë chó vaâi chuåc laâ cuâng, naâo
ngúâ laåi àùæt tiïìn àïën nhû vêåy. Thaão naâo, cuå Nghiïn nhûäng luác röîi raäi,
khöng mêëy khi cuå êëy rúâi nhûäng chêåu lan, cuå kyâ cùåm kyâ cuåi lau nheå
nhaâng tûâng chiïëc laá. Tûâ khi mùæt keám, cuå phaãi nhúâ ngûúâi lïn tónh
mua cho cuå möåt chiïëc kñnh luáp àïí cuå soi cho trong keä laá coá con rïåp
naâo khöng, phaát hiïån thêëy cuå duâng möåt caái tùm nhêëm cho toeâ àêìu röìi
àêíy con rïåp ra, sau àoá laåi nhuáng caái àêìu tùm vaâo möåt cheán mêåt caá
trùæm, böi vaâo nhûäng chöî rïåp hay baám. Trong laâng, thêëy nhaâ ai laâm
thõt lúån, khi ngûúâi ta caåo löng lúån cuå àïìu àïën xin. Möåt lêìn, anh Sûúng
hoãi cuå:
- Cuå laâm gò caái thûá naây, cuå mang vïì êëp vaâo göëc chuöëi töët phaãi
biïët.
- Khöng, töi mang vïì coân phaãi laâm cöng phu lùæm, nghe anh êëp
vaâo göëc chuöëi cho kiïën vaâng noá àïën laâm töí aâ, anh chó xui daåi laäo.
- Daå, cuå cûá noái thïë, con chaáu àêu coá daám xui daåi öng cha. Con
tûúãng cuå xin vïì laâm phên boán cêy.
- Àuáng laâ boán cho cêy thêåt, nhûng maâ laâ lêëy boán cho lan, phaãi
laâm kyä thò múái boán àûúåc.
Thïë thò con chõu, naâo con coá biïët cuå laâm nhû thïë naâo. Phiïn chúå,
con sang loâ möí bïn Àuåc, con xin cho möåt taãi.
Mêëy ngaây höm sau, anh Sûúng mang sang nhaâ cuå Nghiïn möåt
taãi löng lúån. Cuå Nghiïn mûâng lùæm, cuå caãm ún anh röìi pha traâ múâi.
Cuå giaãng giaãi àïí anh nghe caái thuá chúi lan cuãa caác cuå ngaây xûa. Thûåc
tònh maâ noái, con caái cuå úã xa, chó coá möîi anh caã nhaâ cuå laâ lêëy vúå laâng,
àaä ra úã riïng, coân caác anh chõ sau, thónh thoaãng hoå múái vïì thùm cuå
àûúåc. Vúå chöìng anh con thûá khêín khoaãn múâi cuå ra úã vúái hoå ngoaâi
thaânh phöë nhûng cuå khöng ài, cuå baão:
- Töi ra vúái anh chõ úã trïn gaác ba gaác tû laâm sao maâ mang lan
cuãa töi ài àûúåc.
Chõ con dêu ra veã hiïíu yá thñch cuãa cuå noái:
- Öi daâo, böë cûá cêìu kyâ, böë thñch coá hoa, con ra phöë Haâm Long
con mua, hoa gò cuäng coá, cêy thïë cuäng coá, àön cöí, chêåu cöí coá hïët, cêy
cuãa Taâu ngûúâi ta laâm y nhû thêåt, coá khi coân àeåp hún mêëy chêåu cuãa böë
àïí úã nhaâ.
Cuå Nghiïn nghe con dêu noái, phò cûúâi rung caã choâm rêu baåc
trùæng:
- Con úi, hoa thêåt, chêåu àön cöí thêåt cuãa caác cuå àïí laåi coân chùèng
ùn ai nûäa laâ con mua cuãa giaã úã phöë Haâm Long vïì àïí chiïìu böë.
- Böë aå, àùæt ra troâ, coá chêåu caã trùm nghòn àêëy.
- Caác con bêån cöng viïåc, khöng tröìng àûúåc hoa thò caác con chúi
hoa giaã cho noá vui mùæt.
Noái àoaån, cuå Nghiïn chó tay ra khoám höìng nhung trûúác cûãa noái:
- Con xem mêëy böng höìng kia coá àeåp hún mêëy böng höng giaã
con mua úã trïn phöë khöng?
- Àeåp quaá, böë aå - cö con dêu nhêån xeát
- Àuáng röìi, noá àeåp thïë maâ con laåi baão laâ cêy hoa giaã cuãa Taâu
àeåp.
- Böë hoãi con úã ngoaâi àoá con hay xem ti vi thêëy caác cö lïn sên
khêëu coá àeåp khöng, böë cöng nhêån, nhûng mùæt àaân baâ Viïåt Nam laâm
gò coá àöi löng mi cûáng quïìu nhû löng cêåt trêu nhû thïë. Con aå, cêy hoa
cuäng vêåy thöi, hoa gò maâ àem coå rûãa bùçng xaâ phoâng böåt thò coân cao
quyá caái nöîi gò, cho nïn böë khöng thñch, con aå.
Chõ con dêu nghe cuå noái àuáng quaá, thaão naâo cuå khöng thñch ra
thaânh phöë söëng laâ phaãi. ÚÃ thaânh phöë caái quaái gò cuäng giaã, ài chúå mua
boá rau muöëng chó àûúåc vaâi ngoån non che bïn ngoaâi, vïì giúã laåt buöåc
bïn trong toaân laá vúái ngoån giaâ àau àaáu. Vïì nhaâ, tröng thêëy caác thiïëu
nûä laâng ài cêëy haái möì höi möì kï nhïî nhaåi, cö naâo cuäng khoãe maånh,
maá höìng möi àoã, ngûåc cùng troân tröng múái thñch laâm sao. Laâ àaân baâ
söëng úã thaânh phöë, chõ coân laå gò, muöën cùng muöën troân thò ài myä viïån,
ñt tiïìn thò lïn Haâng Ngang, Haâng Àaâo, treo àêìy trong caác tuã kñnh...
Nghô maâ chaán, öng cuå tröìng hoa laâ hoa thêåt, hoa giaã Taâu àeåp
mêëy thò cuäng laâ cuãa giaã, thïë múái biïët ngûúâi giaâ nhòn caái gò cuäng phaãi
nhòn thûåc chêët chûá khöng nhòn caái maâu phêën son loeâ loeåt.
Cuå Nghiïn àûúåc anh Sûúng cho möåt bao taãi löng lúån, trúâi nùæng
cuå àem taäi ra phúi trïn möåt goác sên, cuå giúã ài giúã laåi trïn nïìn xi
mùng noáng boãng vaâi nùæng cho thêåt khö röìi cuå laåi xuác vaâo bao taãi àïí
trïn goác bïëp. Möåt höm, ra àêìu laâng cuå baão àûáa chaáu nöåi con nhaâ caã:
- Maây lêëy cho öng mûúån caái dêåm xuác hïën.
Thùçng Töm trúån troân mùæt:
- Öng àõnh ra söng xuác hïën aâ?
- ÛÂ.
Saáng höm sau, ba öng chaáu vaác dêåm ra búâ söng.
Bùæt àûúåc àuã, cuå Nghiïn àaäi hïën röìi nhùåt ra nhûäng con to cho
vaâo dêåm cuãa hai àûáa chaáu.
- Thùçng Töm, thùçng Cua àem vïì cho u chaáu nêëu bêìu, chöî naây
àïí öng.
Thùçng Cua baão:
- Öng nhùåt luöåc nhûäng con beá bùçng caái cuác aáo naây thò àïën bao
giúâ.
- Khöng, öng chó lêëy nûúác thöi, öng lêëy nûúác àïí tröån vúái àêët buân
ao àïí ra giïng hai thay àêët cho lan, caác chaáu aå.
Thùçng Töm, thùçng Cua vöën rêët quyá öng, nhûäng lúâi öng noái böë
meå chuáng coân phaãi nghe phaãi súå, húi möåt tñ laâ phaãi lïn xin yá kiïën öng
cú maâ, cho nïn chuáng vaác chiïëc dêåm ra vïì, doåc àûúâng hai àûáa gùåp chuá
Tuác ài thùm àöìng, chuá Tuác hoãi:
- Thùçng Töm, thùçng Cua ài caâo hïën vúái öng vïì àêëy aâ? Chuáng
maây laâm thïë naâo maâ caâo àûúåc toaân hïën cuå, thïë haã?
Thùçng Töm noái:
- Öng chaáu choån tûâng con möåt, thïë naây nhiïìu quaá, chuá ngöìi
xuöëng àêy, chaáu baão.
Nghe thùçng Töm noái coá veã quan troång, chuá Tuác bêåp chiïëc cuöëc
xuöëng rïå coã röìi nghe xem thùçng Töm noái gò. Noá ngûãa caái dêåm ra truát
möåt nûãa söë hïën trong dêåm vaâo chiïëc raá röìi àûa chuá Tuác, noá noái möåt
cêu rêët giöëng cêu cuãa cuå Nghiïn noái vúái noá luác naäy:
- Chuá Tuác àem chöî naây vïì àïí thñm nêëu canh bêìu, ngoåt lûå, nhaâ
chaáu thïë naây nhiïìu lùæm röìi.
Chuá Tuác nghe thùçng Töm noái, chúáp chúáp àöi mùæt, biïët tñnh noá,
chuá noái:
- Chuá xin, thñm maây thñch lùæm àêy. Lêu lùæm, chuá múái laåi tröng
thêëy múá hïën toaân con to nhû thïë naây.
Tröng chuá Tuác vai vaác cuöëc, möåt tay cùæp raá hïën ài ngûúåc búâ
söng vïì nhaâ, thùçng Cua baão anh:
- Thïë naâo thñm êëy cuäng khen tùæc lûúäi cho maâ xem.
***
Cuå Nghiïn ra ngoaâi búâ ao bùæc saáu viïn gaåch laâm àêìu rau röìi löi
nûãa caái thuâng phi vêîn duâng àïí nêëu baánh chûng àùåt lïn, xong xuöi cuå
àöí caã röí hïën vaâo, cuå xuöëng ao muác nûúác cho àêìy röìi gêíy cuãi chêm lûãa.
Cuå ninh suöët tûâ saáng cho àïën gêìn trûa, khi thêëy nhûäng ruöåt
hïën cuäng tan thaânh nûúác, cuå múái tùæt lûãa röìi àêåy vung laåi. Xong xuöi,
cuå ra àêìu höìi bï tûâng taãng àêët buân ao àaä phúi khö vaâo goác sên, cuå
ûúám söë àêët àuã àïí ngêåm hïët chöî nûúác hïën röìi duâng vöì àêåp nhoã ra, sau
àoá cuå mang trïn gaác bïëp xuöëng taãi löng lúån ruä ra tröån àïìu. Luác êëy, cuå
múái duâng caái gaáo muác nûúác hïën àöí vaâo, röìi àaánh nhû phu höì àaánh
vûäa. Söë àêët tröån nûúác hïën cuâng vúái löng lúån, cuå ûúác lûúång vûâa àuã àïí
àaánh möåt cöëi vûäa àêët luâ luâ möåt àöëng úã goác sên. Cuå cûá àïí nhû vêåy phúi
nùæng haâng tuêìn, chúâ cho khö hùèn cuå múái böí ra thaânh tûâng maãng cêët
vaâo bao taãi àïí chúâ sang thaáng hai múái lêëy thûá àêët buân êëy chùåt nhoã
nhû con chó àïí sang chêåu thay àêët tröìng lan.
Möåt höm, cuå Nghiïn sang chúi noái vúái öng Àaåo:
- Caác cuå quï mònh khöng coá truyïìn thöëng tröìng lan nïn haâng
chuåc nùm nay töi cho giöëng àïí gêy röìi cuäng vêîn hoãng.
Öng Àaåo tiïëp lúâi:
- Cuå aå, laâm gò thò cuäng phaãi coá truyïìn thöëng, con höìi coân cöng
taác ngoaâi Haâ Nöåi, mêët khöëi tiïìn mua àõa lan tröìng maâ cuäng chùèng ùn
thua, cuöëi cuâng thò chúi caái anh phong lan vêåy. Con nghô àõa lan noá
cuäng coá yá thûác tònh caãm nhû ngûúâi hay sao êëy. Con hoãi cuå: Nïëu àõa
lan khöng coá yá thûác nhû ngûúâi thò taåi sao caác cuå quy tiïn thò úã chêåu,
ngûúâi nhaâ phaãi khoanh vöi trùæng àïí tang, thïë röìi - chñnh mùæt con
tröng thêëy - chó sau möåt thúâi gian thò lan cuäng raåc.
- Àuáng thïë. Chúi àûúåc lan cuäng coân do caái têm nûäa, öng aå.
Ngûúâi chúi àõa lan maâ khöng tônh têm thò khöng chúi àûúåc àêu. Caái
chêåu cöí mùåt giaân ngaây xûa cuãa nhaâ töi caác cuå àïí laåi coá haâng chûä Nho:
"Bêët dung àan quïë xûng tiïìn böëi. Tûác hûáa haân mai böå hêåu trêìn" (Duâ
laâ àan quïë xûng laâ tiïìn böëi cuäng khöng dung naåp. Cêy mai ngheâo duâ
àïën sau cuäng lêåp tûác àûúåc tröìng). Mêëy chûä Nho viïët trïn chêåu lan
cuäng noái lïn caái quan àiïím cuãa ngûúâi xûa àêëy, öng aå. Chúi àïí khoe
rùçng mònh sang maâ chaã hiïíu caái gò thò giöëng lan noá cuäng chùèng chõu úã
vúái ngûúâi ta.
Öng Àaåo noái:
- Ngaây con coân cöng taác, coá möåt thúâi khaá nhiïìu öng naây öng noå
lùæm tiïìn mua nhûäng chêåu lan cûåc àùæt, coá chêåu mùåc biïn mua nùm
baãy triïåu maâ mua naâo coá ñt, mua dùm chêåu möåt luác, thïë röìi lan cuäng
hoãng.
Cuå Nghiïn vuöët choâm rêu trùæng nhû cûúác, nhòn ra nhûäng gioâ
phong lan cuãa öng Àaåo, veã têm àùæc lùæm.
- Töi nghô, chúi theo löëi ngûúâi giaâu khoe sang, thûåc tònh thò caái
têm hoå coá tônh àêu maâ lan chaã hoãng. Baác laâ ngûúâi caán böå vïì hûu söëng
úã laâng, baác chúi àûúåc phong lan êëy laâ do baác àaä bûúác àêìu tônh têm,
tônh nûäa thò baác chuyïín chúi caã àõa lan, töi chùæc thïë naâo baác cuäng
chúi àûúåc.
Hai cuå giaâ haâng xoám, möåt cuå taám mûúi, möåt cuå múái hûu, ngêîm
ra lúâi noái cuãa ngûúâi xûa chùèng boã ài àûúåc cêu naâo: “Öng saáu mûúi
phaãi hoåc öng saáu möët, cuå baãy mûúi phaãi hoåc cuå baãy möët”. Öng Àaåo
ngêîm nghô: Caác cuå quï mònh àêu coá phaãi laâ xoaâng./.
Thû tònh
Khöng bao giúâ töi noái hïët àûúåc nöîi loâng töi vúái ngûúâi êëy. Àoá laâ
möåt chuöîi cú man naâo laâ caãm xuác, tûâ vui sûúáng ngoåt ngaâo àïën êu lo
khùæc khoaãi. Àoá laâ doâng suöëi moãng maãnh khúi nguöìn tûâ àêu àoá sêu
xa, chaãy maäi giûäa coäi mung lung miïn man thiïm thiïëp cuãa loâng töi,
khe kheä ru dûúái boáng laá ïm àïìm ngaã soi hoùåc aánh lûãa khi chêåp chúân
khi rûåc rúä saáng loâa àïm thêu. Àoá laâ tiïëng goåi nhû êm thêìm maâ döåi
giûäa höìn, noá rung rinh hoa laá coã cêy vang giûäa nhûäng vaách àaá, tuön
daâo daåt mïnh mang trong coäi nùæng gioá vö cuâng vö têån.
Àoá laâ hû hònh hû aãnh. Vò leä àoá töi ngaåi rùçng ngûúâi êëy seä khöng
hiïíu yá töi.
Möîi khi gùåp ngûúâi êëy, töi cêët lúâi hoãi thùm. Nhûäng cêu töi noái ra,
töi biïët, rêët bònh thûúâng, thêåm chñ khöng hïì mang möåt êín yá gò. Noái
vaâi ba cêu xong, töi laåi lùång leä boã ài. Chñnh luác töi quay ài, khi ngûúâi
êëy àaä úã phña sau lûng, töi caãm thêëy sêu sùæc mònh laâ möåt ngûúâi keám
coãi. Möåt ngûúâi khöng diïîn àaåt nöíi nhûäng gò mònh nghô, khöng laâm
ngûúâi khaác chia xeã nöíi vúái mònh.
Töi gùåp ngûúâi êëy lêìn àêìu tiïn trong quaán sinh viïn mang tïn
Student Pub, möåt caái tïn kïët húåp nhiïåt tònh vui treã cuãa sinh viïn vúái
xu hûúáng sñnh ngoaåi lan traân khùæp xûá súã.
Quaán raãi raác àöå chuåc ngûúâi. Luác töi àang cö àöåc giûäa nhûäng bûác
tûúâng àùæp phuâ àiïu xuâ xò nhûäng gioâ lan heáo hon vaâ nhûäng bûác tranh
haâng chúå, têët caã múâ múâ trong boáng töëi dúã giùng dúã àeân thò hoå túái. Hoå
ngöìi baân caånh töi, röìi töi chuá yá àïën ngûúâi êëy.
Ngûúâi àúâi thûúâng noái vïì tònh yïu seát àaánh. Töi tin laâ coá . Búãi vò
seát êëy luön luön àaánh vaâo töi. Töi àa caãm vúái phuå nûä àïën nöîi luön
luön phaãi loâng hoå. Vaâ àêy laåi thïm möåt lêìn.
Lêìn múái nhêët.
Töi àùåt cho mònh kïë hoaåch àïën quaán êëy thûúâng xuyïn, hy voång
seä gùåp laåi ngûúâi ta .
Thúâi gian lêìn sau, töi gùåp àûúåc thêåt. Ngûúâi ta vêîn àuã dùm
ngûúâi nhû trûúác . Vêîn hïët sûác naáo nhiïåt, Vaâ ngûúâi êëy vêîn löi cuöën töi
nhû trûúác.
Ngûúâi êëy trùæng, xinh, têìm voác vûâa phaãi, gioång noái dõu ïm. Khoá
maâ miïu taã àûúåc ngûúâi êëy nhûng êën tûúång ngûúâi êëy àïí laåi trong töi
thò rêët sêu àêåm.
Töi àùæm àuöëi nhòn ngûúâi êëy, bùçng caái nhòn maâ töi tin laâ diïîn
àaåt hïët tònh töi.
Nhûng hònh nhû ngûúâi khöng àïí yá töi lùæm. Mùæt ngûúâi nhòn coäi
xa àêu àoá. aánh saáng tuå laåi trong àaáy mùæt nöîi niïìm xa vùæng.
Töi kïët luêån laâ ngûúâi coá têm höìn.
Vaâ töi cuäng laâ ngûúâi coá têm höìn. Giaá trõ têm höìn töi, theo töi,
thuöåc vïì ngûúâi.
Coá gò miïu taã àûúåc têm höìn töi bêy giúâ cho ngûúâi hay? Töi
khöng phaãi möåt nghïå sô, ngûúâi coá thïí haát lïn, veä nïn, hay viïët ra coäi
loâng mònh möåt caách àeåp àeä. Töi cuäng khöng àûúâng àöåt xöng vaâo giûäa
hoå àïí laâm thên vúái ngûúâi àûúåc. Töi muöën laâm caái gò àoá, nhûng töi
khöng thïí.
Töi giêån mònh khöng hoåc nhaåc tûâ nhoã àïí coá thïí viïët nhûäng baâi
ca, thêåm chñ daân dûång hùèn möåt chûúng trònh lûâng lêîy böën phûúng, àïí
ngûúâi êëy biïët danh töi, hiïíu loâng töi. Khi àoá duâ ngûúâi coá úã giûäa muön
ngûúâi, ngûúâi êëy cuäng nhêån ra töi, röìi traái tim ngûúâi dêìu sùæt àaá àïën
àêu cuäng phaãi rung àöång trûúác nöîi loâng töi. Maâ töi tin ngûúâi êëy
khöng sùæt àaá, vö tònh àêu.
Vò töi khöng tiïëp cêån àûúåc àaám àöng quanh ngûúâi êëy, töi nghô
àïën möåt meåo nhoã laâ viïët thû tònh. Töi nghô kyä nöåi dung laá thû àêìu
tiïn.
Noá phaãi thïí hiïån trung thûåc moåi yá nghô khön ngoan cuãa töi vaâ
moåi caãm xuác cuãa töi vïì ngûúâi êëy Cuöëi cuâng, töi chúâ möåt dõp thuêån lúåi.
Dõp àoá àïën. Töi nhòn thêëy ngûúâi àoá ài vaâo quaán cuâng baån beâ.
Tim töi àêåp thònh thõch.
Töi ngöìi rêët lêu, lùæng nghe tiïëng hoå noái vúái nhau chûá cuäng
khöng daám nhòn thùèng vaâo hoå.
Sau àoá töi quyïët àõnh haânh àöång, àuáng khi ngûúâi êëy àûáng dêåy
ài ra ngoaâi. Töi seä ài theo, leán boã thû vaâo tuái aáo ngûúâi êëy, hoùåc giaã vúâ
àaánh rúi thû trûúác mùåt ngûúâi ta röìi ài thùèng àïí ngûúâi ta phaãi nhùåt
lïn röìi toâ moâ múã ra àoåc, hoùåc seä tiïën àïën trûúác mùåt ngûúâi êëy maâ can
àaãm noái:
- Em úi, coá ngûúâi nhúâ töi chuyïín thû naây cho em. Em nhúá phuác
àaáp.
Nhûng àuáng vaâo thúâi àiïím quyïët àõnh nhêët, khi töi phaãi thûåc
hiïån möåt trong caác phûúng aán thò töi súå haäi. Cú höåi àaä qua ài.
Khi töi quay laåi chöî ngöìi, luáng tuáng cêìm lêëy cöëc nûúác cam uöëng
dúã thò töi nhêån thêëy nhûäng ngûúâi kia toâ moâ nhòn töi. Ngay ngûúâi êëy
cuäng chùm chuá nhòn töi, miïång ngûúâi cûúâi nhûng aánh mùæt ngûúâi thò
laå luâng thïë naâo àoá.
Töi ngûúång nguâng boã ài, coá mùåc caãm nhûäng aánh mùæt nhòn theo
toåc maåch vaâ chïë nhaåo.
Khi ài qua baäi raác cöng cöång, töi cêín thêån xeá nhoã bûác thû xêëu
söë, neám vaâo àoá.Loâng töi àau thùæt búãi möåt dûå àõnh töët àeåp khöng
thaânh.
Töi khöng ngúâ biïët bao caãm xuác, tûåa muön raáng mêy, kïët thaânh
möåt bûác thû nhû chêu ngoåc maâ laåi chõu söë phêån hêím hiu thïë. Thò ra
caái sûå böåc löå nöîi loâng mònh àêu dïî.
Nhúá laåi, töi àaä vaâi lêìn viïët thû tònh, maâ lêìn naâo cuäng hêím hiu.
Lêìn thò ngûúâi ta àem thû töi ra maâ bònh phêím vúái baån beâ ngûúâi ta.
Lêìn khaác, hoå àöët thaânh tro. Lêìn khaác nûäa, hoå laånh luâng gûãi traã laåi
töi.
Nhûng caác lêìn trûúác hoå àïìu laâ nhûäng ngûúâi töi quen biïët, coân laá
thû vûát vaâo àöëng raác naây laåi àõnh daânh cho möåt ngûúâi hoaân toaân xa
laå.
Àaân baâ quaã thêåt laâ möåt thïë giúái àöåc aác, khoá hiïíu, xa laå vaâ thuâ
àõch. Trûâ ngûúâi àaân baâ laâ meå töi. Töi lêín thêín tûå hoãi, vêåy thïë naâo laâ
nhûäng keã thuâ cuãa cha töi.
Töi àaä nghiïåm ra rùçng àaân baâ laâ quên giaã döëi. Mùåt hoå tûúi nhû
hoa, thên hònh hoå thêåt gúåi caãm, lúâi leä cuãa hoå thêåt mïìm yïëu, nhûng
coi chûâng.
Àöìng thúâi, töi ghen tõ, caãm phuåc vaâ súå nhûäng ngûúâi àaân öng coá
àaân baâ bïn mònh. Hoå thêåt laâ töët söë. Hoå thêåt laâ can àaãm vaâ taâi ba, búãi
hoå àaä chinh phuåc àûúåc àaân baâ. Hoå cûúäi àûúåc höí caái.
Trúâi àêët úi caái thên töi. Trúâi àaä sinh ra töi vêåy maâ trúâi khöng
ban cho töi möåt ngûúâi àaân baâ cuãa töi, tònh yïu cuãa töi.
Coá ai biïët töi àang khoác trong loâng àêu.
Töi êu sêìu dùæt xe àaåp vïì cùn nhaâ cuä kyä cuãa töi êín sêu trong
laâng ven àö. Núi àêy töi àaä ra àúâi, àaä lúán lïn vaâ coá leä seä chïët, trong cö
àún vaâ vö danh. Coá leä seä khöng möåt ai biïët töi tûâ trêìn luác naâo . Coá leä
chó coá möåt vaâi ngûúâi thên àûa töi àïën möå , trong tiïëng hoa rúi, àêët rúi
vaâ hûúng nïën chaáy khöng pha tiïëng cuãa möåt ngûúâi àaân baâ yïu dêëu
thên thiïët nhêët cuãa àúâi töi. Coá leä seä coá nhûäng thùçng ngöëc vaâ nhûäng
con àaân baâ laåc loaâi röëng lïn baãn ai àiïëu túãm lúåm cuãa chuáng vïì nhûáng
haânh vi sinh thúâi cuãa töi.
Chao úi, cûá nghô vïì cuöåc àúâi cö àún maâ úãn caã ngûúâi. Ngoaâi caái
nghïì mûu sinh maâ töi àang laâm, coân möåt yá nghôa naâo nûäa cho sûå töìn
taåi?
Leä naâo nhùåt vöåi lêëy möåt ngûúâi àaân baâ taáp qua cuöåc àúâi ta, àem
vïì nhaâ mònh, laâm àêìy nhaâ cûãa bùçng nhûäng àöì duâng dung tuåc, tÎ m
töëi bõ tûúác hïët yá nghôa cuãa haånh phuác, röìi cuâng ngûúâi àoá sinh ra
nhûäng àûáa con? Leä naâo cuöåc hön phöëi cuãa ngûúâi thúâi hiïån àaåi cuäng
chó nhùçm laâm cöng cuöåc truyïìn giöëng. Leä naâo cuöåc àúâi tröi qua trong
nhûäng cuöåc chung chaå maâ caã hai bïn àïìu thêëy laâ thêëp heân, nhú nhúáp,
nùång nïì? Cuöåc chung chaå daâi lên dûúái möåt maái nhaâ so vúái cuöåc chung
chaå ven àûúâng àêìy buåi hoùåc trong nhûäng voâm thuï chúáp nhoaáng, cuöåc
naâo thuá võ hún cuöåc naâo?
Töi buöìn naãn quaá.
Bïn tai töi böîng vùèng àïën tiïëng cuãa baâ haâng nûúác:
- Chaáu úi, dûâng laåi àaä.
Töi mïåt moãi liïëc nhòn baâ . Caái mùåt tröng nhùn nheo tröng maâ
chaán.
- Chaáu ài àêu vïì khuya thïë?
- Ài chúi aå .
- Vaâo àêy baác baão àaä. Ngöìi xuöëng àêy. Thïë naây nheá. Töëi nay con
Mai caånh nhaâ chaáu noá ngaä xe maáy àêëy.
- Thïë aå? Thïë thò sao?
- Thò sao laâ thïë naâo. Chaáu sang maâ thùm noá. Tònh haâng xoám
maâ.
- Chùèng coá chaáu thò àaä coá ngûúâi khaác. Thiïëu gò thùçng ài xe maáy
àïën chia buöìn.
- Chaáu chûa hiïíu. Chaáu laâ ngûúâi àaân öng laáng giïìng, chaáu cûá
àïën chûá. Baác thêëy chaáu cûá thui thuãi möåt mònh. Chaáu àïën chúi vúái noá
ài chaáu seä thêëy vui àêëy.
- Caám ún baác.
Töi noái vúái àiïåu bêët cêìn, röìi àûáng lïn dùæt xe vïì.
Töi nùçm vùæt tay lïn traán. Mai, úâ, chùèng coá gò àùåc biïåt. Cö ta laâ
sinh viïn nùm cuöëi, coân töi laâ möåt keã laâm thuï. Noái àïën tûúng àöìng
thò chùèng coá gò. Nhûng sang bïn êëy möåt chuát cuäng àûúåc. Àúä buöìn.
Súám tinh mú höm sau, töi loâ doâ mang quaâ cho ngûúâi öëm, sang
bïn nhaâ Mai . Cö chùèng coá veã gò cuãa ngûúâi àau yïëu, trûâ caánh tay böng
gaåc trùæng löëp. Töi cûúâi ngûúång nghõu.
Mai coá veã vui mûâng vaâ dõu daâng. Cö caãm ún töi cho quaâ. Cö lêëy
chuâm nho trïn tuã laånh xuöëng múâi töi ùn. Thêëy töi ngaåi, cö bûát nho
àûa vaâo têån tay töi.
- Anh nhaát àêëy.
- Tñnh töi noá thïë.
- Thïë thò laâm sao anh lêëy vúå àûúåc.
- Töi coá noái seä lêëy vúå àêu.
Mai móm cûúâi.
- Nhûng anh cuäng phaãi lêëy vúå chûá.
- Phaãi.
- Anh coá ngûúâi yïu chûa?
- Töi khöng chùæc lùæm, töi khöng biïët.
- Anh phaãi biïët chûá.
- Töi khöng hiïíu àaân baâ, aâ, phuå nûä.
- Hoå khoá hiïíu lùæm aâ?
- ûâ
- Hoå khöng khoá hiïíu nhû anh tûúãng àêu,
- Töi khöng tin.
- Khöng tin caái gò cú.
- Phuå nûä.
Mai chùm chuá nhòn töi:
- Thïë anh tin gò?
- Tin rùçng cuöåc àúâi chùèng coá gò caã.
- Thïë anh coá muöën phuå nûä tin anh, gûãi cuöåc àúâi vaâo tay anh
khöng.
- ...
- Laâm sao hoå daám tin möåt ngûúâi coi cuöåc söëng chùèng laâ caái gò
caã?
Töi laåi laâm thinh.
Mai noái:
- Anh thöng caãm, xñ xoáa nïëu em coá laâm anh buöìn. Nïëu anh
chaán, anh coá thïí vïì. Duâ sao em cuäng caãm ún.
- Tñ nûäa töi vïì.
Mai laåi nhòn töi:
Anh coá muöën nghe àaân khöng?
- Coá.
"You my heart, you my soul"
- Anh coá thñch cêu àoá khöng?
- Thñch.
- Em cuäng thñch. Anh àaä thûåc sûå yïu ai chûa?
- Chûa.
- Chó coá ngûúâi tònh trong möång?
Töi cûúâi xoâa.
Anh chó thïë, vò anh toaân ài tòm ngûúâi úã xûá xa. Luác naâo anh cuäng
ài àêu êëy. Boån con gaái chuáng em thûåc tïë hún. Boån em biïët rùçng ngûúâi
yïu, vaâ ngûúâi chöìng khöng bao giúâ tûâ trïn thiïn àûúâng xuöëng vúái
chuáng em.
Hoå coá khi úã rêët gêìn. Miïîn laâ hoå àïën.
Töi muöën trïu Mai:
- Thïë nïëu anh àïën?
- Anh àïën ài.
Töi ngaåc nhiïn nhòn Mai. Mai quay mùåt nhòn ra cûãa söí. Ngoaâi
êëy nùæng súám laâm song sùæt sún vaâng aánh lïn.
- Nïëu anh thñch, anh àûâng tin phuå nûä chuáng em. Nhûng àöi khi
anh cuäng coá thïí tin.
Töi phên vên möåt laát, röìi chaåm tay mònh vaâo tay Mai àang àùåt
trïn thaânh ghïë. Mai àïí yïn tay.
Töi noái nhoã maâ vêîn run tiïëng:
- Mai anh àïën nheá. Khöng, töëi nay anh àïën nheá.
- Anh cûá àïën luác anh muöën.
Töi àûáng soi gûúng nhaâ töi. Kòa, sao mònh xêëu trai nhû vêåy nhó.
Giaá mònh àeåp trai thïm coá phaãi töët khöng.
- Àïí coá thïm loâng tin maâ àïën nhaâ Mai. Maâ sao àïën bêy giúâ
mònh múái àïí yá laâ Mai cuäng hay àïën thïë?
Trûúác kia, àaä bao giúâ mònh lûu têm àïën cö beá Mai laáng giïìng
àêu. Thêåt laâ gêìn nhaâ xa ngoä.
Chaâ, sao mònh xêëu trai nhû vêåy nhó. Nhûng maâ loâng ta laåi àang
söi lïn àêy naây.
Töi laåi nghô àïën viïåc viïët möåt laá thû tònh. Gûãi cho Mai.
Nhûng viïët àûúåc àoaån múã àêìu thò töi nhêån thêëy viïåc àoá laâ thûâa.
Töëi nay mònh seä sang chúi nhaâ Mai cú maâ. Mònh seä noái nhûäng gò
mònh nghô cho Mai biïët.
Töi sang nhaâ Mai chúi, ruã em ài chúi maâ khöng cêìn àïën bêët cûá
bûác thû naâo laâm thöng àiïåp baáo trûúác. Lêìn àêìu tiïn töi nhêån thêëy
àûúåc yïu nhau laâ haånh phuác nhû thïë naâo, àûúåc chia xeã caãm xuác laâ
sung sûúáng nhû thïë naâo.
Tuy nhiïn àöi khi, trong caái àêìu cuãa töi vêîn lûúån bay chên
dung cuãa nhûäng laá thû tònh múái. Töi cuäng chùèng biïët thïë laâ thïë naâo.
Chùæc àoá laâ di chûáng cuãa thúâi möång mú say àùæm, hay möång mú say
àùæm coân chûa chïët trong töi.
Giaä tûâ hy voång
Töi àaä boã qua têët caã àaân baâ àeåp maä àïí lêëy Huïì.
Töi noái töi tûâ boã, vò töi àeåp maä. Hún thïë, töi laåi coá chuát taâi saãn,
tuy chûa thïí goåi laâ giaâu coá nhûng cuäng àuã saánh vai vúái thiïn haå. Töi
àaä traãi qua nhiïìu möëi tònh, àïí biïët rùçng àaân baâ àeåp maä thò thûúâng
xêëu xa vïì tñnh tònh lùæm. Hoå kiïu ngaåo vaâ khöng chung thuãy. Hoå
thûúâng lûâa döëi.
Thêåt ra ban àêìu töi khöng àïí yá àïën Huïì. Cö chó laâ nhên viïn
phoâng giêëy cuãa cú quan nghiïn cûáu haåt nhên, suöët ngaây bêëm maáy
photocopy, baân vïì quêìn aáo giaây muä vaâ chúâ àúåi nhûäng khoaãn lûúng
thûúãng. Cö úã quï Ninh Bònh lïn Haâ Nöåi baám truå, úã troå vúái giaá trùm
nùm mûúi nghòn àöìng möîi thaáng, ài laâm bùçng xe mini Taâu maâu àoã.
Baån cö thûúâng laâ ngûúâi ngheâo. Toám laåi, cö khöng coá gò àùåc sùæc. Töi
quen cö hoaân toaân tònh cúâ, trong möåt quaán ùn, núi töi ngêîu nhiïn vaâo
vaâ thêëy cö àang duâng bûäa trûa.
Töi àaä nhòn cö möåt laát. Lûng cö húi guâ, maá traái coá möåt búát daâi,
maâ laân toác xoäa khöng che hïët àûúåc. Khi cö àûáng dêåy, töi nhêån thêëy
daáng cö têìm thûúâng.
Tuy vêåy, töi àaä goåi cö laåi, laâm quen vúái cö. Röìi moåi chuyïån diïîn
tiïën bònh thûúâng. Hònh nhû cö tûå haâo àaä laâm thên àûúåc vúái töi, möåt
trai Haâ Nöåi göëc, àeåp khöng keám taâi tûã.
Töi àûa cö ài chúi nhiïìu núi, giúái thiïåu cho cö biïët võ ngon,
hûúng thúm, sùæc àeåp Haâ thaânh. Cö àûúåc nïëm Black Lebel trong
Daewoo Hotel, àiïìu maâ cö haänh diïån giúái thiïåu maäi vúái baån beâ. Töi
mua cho cö mêëy böå aáo vaáy maâ cö diïån haâng thaáng khöng àöíi.
Töi laái canö àûa cö ài daåo Höì Têy. Mùåt höì loang loaáng traãi röång
tûåa nhû tiïëp giaáp vúái chên trúâi àaä hònh thaânh nïn möåt chiïëc löìng
tuyïåt àeåp nhöët chuáng töi àang di àöång.
Töi móm cûúâi vúái Huïì. Hai tay cö baám lêëy thaânh canö, mùåt cö
raång rúä, toác cö bay daåt vïì sau nhû möåt khöëi lûãa maâu àen àang chaáy.
Töi ön laåi trong oác cêu noái cuãa Huïì höm naâo : "Em chûa bao giúâ
thûåc sûå yïu ai".
"Thêåt thïë chûá?" - Töi àaä hoãi nhû vêåy.
"Thêåt". Töi nhòn cö vaâ töi àaä tin cö. Töi àaä ngêìm hoãi nhiïìu
ngûúâi vïì cö, töi thêëy coá cú súã àïí tin cö.
Töi laâ ngûúâi thñch ùn chúi thêåt, nhûng (hay chñnh vò thïë) maâ töi
troång chûä trinh tiïët cuãa àaân baâ. Töi biïët roä rùçng àaân baâ khoá giûä trinh
tiïët lùæm. Trûâ nhûäng ngûúâi ñt ai àïí yá àïën, hoå coá nhiïìu àiïìu kiïån àïí giûä
mònh hún, hay noái cho àuáng hún, hoå coá ñt àiïìu kiïån àïí trao thên.
Töi vûâa àiïìu khiïín canö vûâa hoãi :
- Thïë em muöën àiïìu gò trûúác khi chuáng ta töí chûác lïî cûúái.
- Coá súám quaá khöng anh?
Hoaân toaân khöng súám. Anh àaä hai mûúi baãy tuöíi röìi coân gò. Vaâ
em cuäng àaä hai ba.
- Em coá möåt mong muöën.
- Nhû thïë naâo?
- Em muöën àûúåc möåt mònh túái ngaây àoá.
- Nghôa laâ... anh hiïíu.
Chñnh töi cuäng muöën thïë. Töi muöën giûä gòn sûå trinh baåch cuãa
ngûúâi vúå chûa cûúái cho àïën giúâ phuát troång àaåi àoá. Sûå trong saåch nuöi
dûúäng tònh yïu chên chñnh. Ngay nhû töi, töi cuäng tûâ boã nhûäng thuá
vui thïí xaác. Töi cho laâ àïí àaåt muåc àñch lúán lao cuãa àúâi ngûúâi, ngûúâi ta
coá thïí hy sinh möåt söë lúåi ñch nhêët àõnh, ai cuäng thïë. Töi àùåt loâng tin úã
Huïì, do chöî töi thêëy àïën töi coân àaáng tin.
Töi tùng töëc ca nö àöåt ngöåt àïí Huïì ngaã vaâo töi röìi caã cûúâi.
Töi vaâ Huïì ài mua aáo cûúái. Chuáng töi muöën lïî phuåc ngaây àoá
àûúåc lûu giûä. Chuáng töi vaâo moåi cûãa haâng maâ chuáng töi ûng yá, dúä
tûâng böå aáo xuöëng, mùåc thûã vaâo ngûúâi. Huïì àaä ûng yá vaâi chiïëc, nhûng
töi baão Huïì cûá ài, àïën khi khöng coân möåt böå naâo àaáng xem nûäa, múái
quay laåi mua böå töët nhêët.
Böîng nhiïn trïn phöë Haâng Böng, töi gùåp Tön Nûä Kim Cûúng,
möåt hoa hêåu cuä cuãa loâng töi. Cö ta nhòn thêëy chuáng töi dùæt tay nhau
thò núã möåt nuå cûúâi mûúâi phêìn chïë nhaåo, khinh khónh bûúác sang bïn.
Töi nhöí möåt baäi nûúác boåt. Kim Cûúng cûúâi to:
- Xin chaâo àaåi ca. Chuác phuác nheá.
Röìi ài thùèng.
Huïì cùn vùån töi:
- Ai thïë?
- Möåt con àiïëm.
- Sao noá biïët anh?

- Àiïëm thò ai chùèng biïët.
Huïì toã veã giêån. Töi vöåi thanh minh:
- Em àûâng cho laâ anh noái thêåt. Cö ta laâ baån cuä cuãa anh, chó thïë
thöi. Giûäa anh vaâ cö ta chùèng coân gò vúái nhau àêu. Thïë nïn cö ta múái
toã thaái àöå xêëu. Chuáng ta nïn quïn chuyïån khoá chõu àoá ài.
Töi noái thïm:
- Cö ta laâ ngûúâi àaân baâ xêëu xa, àaáng khinh gheát, àaáng chïët nûäa.
Do töi cöë gùæng vaâ chên thaânh, thaái àöå Huïì tûâ buöìn baä chuyïín
sang vui tûúi. Huïì cuâng töi choån böå vaáy trùæng tuyïåt myä, noá laâm Huïì
àeåp thïm nhiïìu phêìn.
Thïë röìi ngaây cûúái àaä àïën.
Nhûäng tiïåc mùån, tiïåc ngoåt, phong bò, lúâi chuác tuång vaâ nhûäng
khuön mùåt àaä qua. Bêy giúâ töi höìi höåp trûúác cûãa gian phoâng riïng
cuãa chñnh mònh.
Töi kheä goä cûãa. Im lùång. Töi kheä àêíy cûãa bûúác vaâo. Tûâ trong
phoâng phaã ra hûúng thúm àöåc àaáo cuãa nûúác hoa xõt phoâng. Dûúái aánh
àeân nguã maâu höìng nhaåt, chiïëc maân tuyn trùæng nhû nhûäng daãi mêy
moãng nheå nhuöëm aánh bònh minh che chúã möåt ngûúâi phuå nûä yïëu àuöëi,
laâ vúå töi.
Huïì nùçm quay lûng ra phña cûãa. Töi nhòn thêëy lùçn lûng daâi coá
veã run rêíy vaâ cùng thùèng. Töi caãm thêëy xuác àöång vaâ yïu thûúng vúå
töi, ngûúâi töi àaä choån àïí ài suöët àûúâng àúâi töí êëm cuãa töi, chöî dûåa cuãa
töi.
Töi lùång leä nùçm caånh Huïì. Töi nghô rùçng àêy laâ giúâ phuát cêìn
ngûúâi àaân öng cû xûã tïë nhõ, thêån troång. Giúâ phuát naây seä ài maäi maäi
vaâo cuöåc àúâi hoùåc nhû möåt tûúång àaâi tuyïåt vúâi cuãa tònh aái, hoùåc nhû
möåt dêëu êën lïn thõt da ngûúâi nö lïå, hoùåc nhû möåt sûå ghï túãm khöng
gò nguöi quïn àûúåc. Nïn töi phaãi hïët sûác giûä gòn, phaãi vêån duång têët
caã hiïíu biïët vaâ tònh caãm ra.
Töi phaãi múã cho àûúåc caánh cûãa cuöåc chung söëng daâi lêu giûäa hai
vúå chöìng, caánh cûãa khoá múã bêåc nhêët trong vö söë caánh cûãa cuöåc àúâi
..........
Töi gaâo lïn:
- Àiïìu àoá xaãy ra nhû thïë naâo! Nhû thïë naâo!
Huïì súå haäi neáp vaâo goác tûúâng, laâm chiïëc maân cûúái nhùn nhuám.
Daãi hoa höìng caâi úã goác maân rúi böåp xuöëng gaåch hoa.
- Noái! Cö phaãi noái! Cö àaä lûâa döëi töi nhû th ïë naâo!
Huïì lùæp bùæp :
- Àoá laâ vaâo möåt àïm töëi. Ngûúâi yïu em gaái em àaä ruã em ài chúi
ngoaâi baäi tha ma. Em àaä àöìng yá. Em cuäng khöng hiïíu mònh laâm gò.
-Thêåt quaá túãm lúåm. ùn nùçm vúái möåt thùçng nhoác con. Vaâ àaä giêëu
giïëm têët caã.
Huïì khoác nûác núã:
- Em khöng thïí noái ra àiïìu êëy. Em muöën söëng bònh thûúâng.
Töi chò chiïët:
- Thò cö cûá viïåc söëng theo yá cö. Nhûng taåi sao cö laåi lûâa döëi töi laâ
ngûúâi àaä thaânh thêåt àïën vúái cö. Cö phaãi hiïíu töi muöën gò chûá. Töi ghï
túãm nhûäng con chung chaå hún caã nhûäng con àiïëm thêåt sûå cú.
Huïì chùæp tay trûúác ngûåc:
- Em xin anh tha thûá cho em. Em khöng noái ra súám, chñnh vò
em cêìn anh. Em yïu anh.
Töi heát:
- Yïu tao? Yïu maây thò coá? Ngay ngaây mai, cêìn phaãi laâm thuã
tuåc ly dõ. Trúâi úi.
Töi giêåt àöí maân cûúái, neám tung àöì àaåc khùæp phoâng. Vûâa quay
cuöìng nhû àiïn, töi vûâa rïn ró:
- Trúâi úi laâ trúâi. Ngûúâi nhû quyã daå xoa, nhû Chung Vö Diïåm thïë
kia maâ cuäng coân mêët trinh. Thaâ ta lêëy möåt con xinh àeåp maâ thêët tiïët
coân hún, Coân hún úã chöî coân coá nhan sùæc cuãa noá maâ loâe àúâi. Sao ta laåi
tin ngûúâi àïën thïë cú chûá. Sao ta khöng kiïím tra trûúác têët caã.
Töi àuâng àuâng múã cûãa nhaâ, chaåy ra phöë, bêët chêëp nûúác mùæt cuãa
Huïì vaâ sûå can ngùn cuãa gia àònh töi. Töi phoáng xe giûäa àïm àöng gioá
laånh lúâ múâ aánh saáng àeân cao aáp ven àûúâng maâ nghe traái tim mònh roã
maáu. Tònh aái trûúác mùæt töi laâ cùn hêìm àen àùåc nhúáp nhuáa leáp nheáp
nhûäng êm thanh cuöìng loaån vaâ àúán àau.
Àïm àoá, töi bùæt àêìu trúã laåi vúái löëi söëng ùn chúi maâ töi töi tûúãng
coá thïí tûâ boã.
Khi ngûúâi ta yïu
Töi chúâ naâng. Khùæc khoaãi. Höìi höåp. Mong naâng xuêët hiïån nhû
möåt con chim vaâng anh àöåt ngöåt quay vïì löìng. Muâa thu cao vúâi.
Nhûäng daãi nùæng xuyïn qua lúáp mêy laäng tûã, roåi xuöëng mùåt àêët aánh
vaâng trong suöët. Maái toác naâng coá leä trong nhû chêët deão dûúái aánh
nùæng dõu àoá. Nhûng nïëu nhû naâng khöng coá maái toác àoá thò töi vêîn
yïu naâng thiïët tha. Moåi thûá thuöåc vïì naâng àïìu laâ kyã vêåt cuãa töi. Giaá
töi lûu giûä vônh viïîn àûúåc, töi seä saánh chuáng vúái hûúng hoa böën muâa,
mêåt ngoåt cuãa ong, thaåch cao cuãa nghïå thuêåt vaâ bao nhiïu thûá khaác
nûäa.
Coá tiïëng goä cûãa. Naâng àaä trúã vïì. Trïn tay naâng laâ thûåc phêím
àûång trong tuái ni löng.
Naâng noái vúái veã quan têm sêu sùæc:
- Em chùæc anh àaä àoái. Em seä nêëu cúm ngay bêy giúâ.
Töi caãn naâng laåi: "Khoan àaä". Vaâ töi bïë àùåt naâng lïn giûúâng,
say sûa ngùæm nghña cú thïí êëm aáp cuãa naâng àûúái böå quêìn aáo moãng.
Naâng nhû pho tûúång Nûä thêìn tònh aái, maâ laåi cuãa riïng töi. Maâ
naâng múái mûúâi taám tuöíi vaâ töi hai mûúi.
Tiïëng goä cûãa böîng tùæt. Traái tim töi ngûng àêåp trong khoaãnh
khùæc. Naâng vuåt biïën mêët nhû laân khoái sûúng trûúác cún gioá. Töi chöìm
dêåy nhòn quanh. Phoâng khöng coá ai. Têëm gûúng lúán úã tuã aáo chó chöåp
àûúåc hònh boáng töi; töi trûâng mùæt nhòn boáng töi.
Töi chúâ naâng àaä lêu, lêu lùæm. Hònh aãnh naâng choaán hïët têm trñ
töi. Coá leä töi seä vúä buâng ra trong möåt luác naâo àoá, vaâ möîi maãnh vúä cuãa
töi àïìu lêëp laánh naâng.
Naâng múái dêåy luác taám giúâ saáng thöi maâ. Trûúác khi ài, naâng àaä
hön töi möåt nuå hön thêåt dõu daâng. Àöi giaây cuä cuãa naâng vêîn úã trong
phoâng, àöi giaây maâu trùæng. Naâng àaä ài ra ngoaâi vúái àöi giaây múái, maâu
àen.Vaâ chiïëc quêìn boâ, chiïëc aáo sú mi trùæng ngaâ.
Töi nhoaâi ngûúâi ra cûãa söí, nhòn xuöëng mùåt àûúâng. Phoâng töi úã
têìng hai trong khu têåp thïí nùm têìng. Töi thêëy naâng àang bûúác ra
àûúâng, daáng treã trung vaâ tûå tin. Töi nhòn naâng ài qua àûúâng, sang
vóa heâ bïn kia vaâ bùæt àêìu bûúác doåc theo caác daäy nhaâ cao têìng. Chiïëc
aáo trùæng cuãa naâng nöíi bêåt. Naâng coá thïí ài àêu vaâo luác chñn giúâ saáng
nhû thïë naây?
Töi quay vaâo phoâng, vöåi vaâng mùåc quêìn aáo múã cûãa, chaåy xuöëng
cêìu thang, höëi haã chaåy theo hûúáng naâng ài. Töi muöën laâm möåt keã
quan saát naâng, möåt anh thuã kho, möåt ngûúâi baão vïå nghiïm ngùåt. Vò
naâng múái coá mûúâi taám tuöíi thöi, töi coá quyïìn nghi ngúâ rùçng traái tim
treã trung, söi suåc cuãa naâng coá thïí dêîn naâng àïën nhûäng chöën khöng
hay.
Phöë àêìy caám döî àaä hiïån ra.
Töi phaãi bao vêët vaã múái chiïëm àûúåc tònh yïu cuãa naâng. Tònh
yïu cuãa anh, em ài àêu maâ khöng ruã anh?
Naâng dûâng laåi, noái chuyïån vúái möåt cö baán taáo. Caánh tay naâng
giú lïn, laâm möåt dêëu hiïåu.
Röìi naâng móm cûúâi. Ngûúâi baán haâng cuäng móm cûúâi, xoâe mêëy
ngoán tay. Naâng lùæc àêìu, röìi bûúác ài uyïín chuyïín trïn àöi giaây da múái.
Töi biïët roä cùåp chên trong àöi giaây êëy, chuáng thêåt thanh tuá vaâ dõu
daâng. Chên àang ài túái miïìn xa, ngaây caâng rúâi xa cùn höå thên thûúng
cuãa töi. Naâng coá thïí ài àêu vaâo ngay sau töëi tên hön?
Naâ n g treâo lïn möåt chiïëc xñch lö. Ngûúâi àaåp xe húi treã trai. Chiïëc
xe àuãng àónh ài. Nhûäng ngûúâi ài xe maáy vaâ xe àaåp lûúát voâng qua
khöëi vuöng vuöng lùn chêìm chêåm êëy. Naâng ngöìi kheáp àuâi, nhûng veã
thoaãi maái. Töi úã sau naâng möåt khoaãng khöng xa. Nïëu muöën, naâng
quay àêìu laåi thò coá thïí nhòn thêëy töi. Nhûng naâng àaä khöng quay
àêìu laåi. Nhû thïë laâ naâng coá möåt chuã àñch, möåt möëi quan têm úã àùçng
trûúác, naâng khöng coân nghô àïën àùçng sau. Sao naâng khöng ngoaái àêìu
laåi, nhòn vïì núi naâng àaä noái rùçng naâng caãm thêëy rêët haånh phuác?
Naâng phaãi coá luác nghô túái haånh phuác àoá chûá? Nhûng naâng chó nhòn
àêu àêu. Hay thêåt àêëy. Nhûng thïë coá leä cuäng àuáng, húåp lyá, coá thïí xaãy
ra lùæm. Búãi vò töi àaä nghe noái coá nhûäng ngûúâi àaân baâ phuå chöìng ngay
tûâ ngaây chung söëng àêìu tiïn. Naâng, töi àêu àaä hiïíu thêëu naâng, àêu
biïët naâng nghô gò. Töi hêìu nhû coân laâ möåt ngûúâi muâ trûúác naâng. Töi
muöën nhòn xuyïn vaâo khöëi yá nghô trong àêìu naâng. Töi muöën hiïíu caã
nhûäng yá nghô àen töëi cuãa naâng!
Àûúåc coá thïí laâ naâng khöng coân nghô àïën töi nûäa, àûúåc lùæm,
nhûng quyïìn cuãa töi laâ nghô àïën naâng, baám saát naâng, vò töi yïu naâng,
cêìn naâng. Hún nûäa töi àaä coá quyïìn chi phöëi naâng, àûúåc phaáp luêåt
cöng nhêån. Töi quyïët khöng àïí naâng tûå do ài tòm thuá vui cuãa riïng
mònh nhû thïë. Töi muöën biïët vúå töi nghô gò, muöën ài àêu, laâm gò.
Töi thêëy naâng ngêåp ngûâng, röìi dûâng laåi úã cûãa haâng baán tuã
tûúâng. Naâng têìn ngêìn nhòn nhûäng chiïëc tuã àeåp àeä vaâ àùæt tiïìn. Baân
tay nhoã beá àeo nhêîn cûúái cuãa naâng vuöët doåc thên tuã súâ lïn mùåt kñnh.
Nhûng chuáng töi laâm gò coá ngay tiïìn mua caái tuã àoá.
Naâng thêåt nhoã beá so vúái chiïëc tuã, coá leä chiïëc tuã coá thïí chûáa
nhiïìu phuå nûä bùçng naâng.
Naâng noái chuyïån vúái anh baán tuã. Neát mùåt naâng thêåt cúãi múã.
Vêën àïì laâ úã àêy? Töi chûa bao giúâ biïët àuã nhûäng quan hïå riïng tû cuãa
naâng. Naâng chùæc khöng ài tòm tuã àêu. Thöët nhiïn, töi hiïíu rùç n g
mònh cêìn phaãi chinh phuåc laåi naâng. Töi luön luön phaãi hún caác tònh
àõch cuãa töi, nhêët àõnh thïë. Traái tim nhoã beá vaâ àa caãm cuãa naâng coá
thïí àang xao àöång vúái anh baán tuã, nhûng töi muöën noá chó rung àöång
vúái töi thöi. Töi beân gheá vaâo hiïåu myä phêím ngay gêìn chöî naâng. Töi
muöën thêëy vúå töi phaãi àeåp, vaâ phaãi nhúá àïën töi. Sùæc àeåp cuãa vúå töi
phaãi laâ cuãa riïng töi, khöng ai coá thïí chiïëm àoaåt. Nïëu tïn baán tuã
àõnh chim vúå töi, töi seä daåy cho hùæn möåt baâi hoåc nhúá àúâi.
Naâng lïn xe, laåi ài tiïëp. Töi vöåi vaâng cho höåp phêën vaâo tuái, theo
saát naâng. Nhûng naâng khöng nhêån thêëy töi.
Muâa thu múái cao laâm sao. Vaâ gioá, rêët nhiïìu gioá. Gioá rung nhûäng
taán cêy nhû nhûäng àêìu xanh gêåt guâ. Nhûäng voâm laá xanh mûúåt nhû
toác naâng. Nïëu muâa thu cuãa möåt trùm nùm sau coá khaác ài, tònh töi àöëi
vúái naâng khöng àöíi. Naâng laâ veã àeåp vônh hùçng.
Naâng àïën daäy phöë baán quêìn aáo. Baåt ngaân quêìn aáo. Naâng ài doåc
phöë, mùæt chùm chuá tòm kiïëm. Töi hiïíu röìi, naâng muöën mua cho mònh
möåt böå quêìn aáo àeåp. Vïì chuyïån naây thò töi khöng phaãn àöëi. Naâng laâm
àeåp àïën mûác naâo, tuyâ sûác.
Naâng àaä mua möåt chiïëc aáo gioá vûâa vùån. A'o àeåp, tröng hiïån àaåi.
Naâng vöën coá khiïëu thêím myä cao. Chiïëc aáo àoá, cuäng tûúng tûå chiïëc aáo
gioá cuä, tön höng vaâ cùåp chên àêìy àùån, cên àöëi cuãa naâng. Naâng xoay
mònh ngùæm nghña trûúác gûúng daâi. Töi biïët laâ naâng vûâa yá lùæm. Vaâ töi
chúåt cûúâi nho nhoã, thñch thuá búãi thaái àöå húi tûå maän vaâ sung sûúáng
cuãa naâng.
Naâng vêîn chûa ài khoãi chúå quêìn aáo. Naâng kñn àaáo nhòn möåt söë
ngûúâi àaân öng treã ngûúåc xuöi. Naâng nhòn chùm chuá quaá. Naâng nhòn
gò, tòm ai? Cúá sao àöi luác naâng laåi ngoaái àêìu nhòn möåt tay lõch sûå hoùåc
laånh luâng, hoùåc trai lú ài qua? Naâng hy voång chuáng seä àïí yá túái naâng
chùng? Hay naâng thêëy úã chuáng veã àaân öng maâ töi khöng coá? Töi phêåt
yá röìi àêy. Naâng muöën gò vêåy?
Kòa naâng dûâng chên trûúác cûãa haâng daânh cho àaân öng. Naâng
lûúäng lûå, röìi hoãi mua möåt chiïëc aáo baânh tö maâu xaám. Traái tim töi àêåp
nùång nïì. Àoá chñnh laâ loaåi aáo möåt baån trai cuãa naâng xûa kia hay mùåc,
luác àeâo naâng trïn chiïëc xe maáy xõn cuãa hùæn.
Xûa kia naâng vö tû, töi chêëp nhêån. Giúâ thò khaác àêëy. Chiïëc aáo
kia sao maâ giöëng chiïëc aáo cuãa hùæn, ûâ, giöëng möåt caách túãm lúåm. Naâng
mua cho ai àêy maâ khöng goåi töi cuâng ài. Mua cho ngûúâi û? Mua cho
töi û? Nhûng töi àêu coá thñch aáo baânh tö, töi gheát kiïíu àoá, laåi caâng
gheát caái maâu kia. Naâng quaá biïët àiïìu àoá coân gò? Leä naâo àêy chùèng
phaãi laâ tùång phêím cuãa möåt tònh caãm vuång tröåm àöëi vúái möåt keã giêëu
mùåt naâo àoá? Coá leä hùæn seä mùåc ngay trûúác mùåt naâng, phuãi buåi taâ aáo,
thñch thuá vúái yá nghô laâ àaä quyïën ruä àûúåc möåt ngûúâi àaân baâ. Coân sau
àoá, nhûäng chuyïån sau àoá? Nhêët àõnh hùæn seä khöng mùåc vaâo caác dõp
vui mûâng, lïî tïët nhû töi mùåc böå com lï naâng tùång. Vò giûäa möåt ngûúâi
chöìng vúái möåt nhên tònh coá sûå khaác xa vïì caách cû xûã.
Laâm sao coá thïí hiïíu thêëu möåt ngûúâi àaân baâ, ngay khi àaä kïët
nghôa vúå chöìng vúái ngûúâi àoá.
Töi chúåt nhúá cêu ca dao: "Hai tay cêìm hai quaã höìng, Quaã chaát
phêìn chöìng, quaã ngoåt phêìn trai", maâ buöìn.
Naâng quay trúã laåi chöî xñch lö, troã tay. Naâng àïën cöng viïn?
Naâng ngöìi xuöëng möåt àêìu chiïëc ghïë bï töng dûúái taán si? Mùæt naâng
nhòn ra höì. Naâng àang mú maâng? Kòa, naâng mú höì cûúâi. Töi àang
àûáng ngay bïn naâng, lo êu, giêån dûä nhòn naâng, maâ naâng coá thêëy töi
àêu. Töi àaão mùæt nhòn quanh, tûå hoãi naâng àïën àêy laâm gò, boã töi nùçm
coâng queo möåt mònh trïn giûúâng cûúái.
Möåt höìi lêu, naâng àûáng dêåy, goåi xñch lö vïì nhaâ. Töi nhanh nhû
cùæt vïì phoâng trûúác. Töi ngöìi yïn lùång trong chiïëc ghïë xa löng cuä vaâ
huát thuöëc laá. Höåp phêën töi àïí trïn baân. Töi chúâ naâng múã cûãa bûúác vaâo
àïí nöí möåt phaát suáng àêëu, nïëu trïn tay naâng khöng coá chiïëc aáo àaân
öng quaái gúã êëy, hay duâ coá cuäng chiïëc aáo êëy. Naâng thûåc sûå khöng hiïíu
töi. Phaãi, naâng vêîn chûa thuöåc vïì töi hoaân toaân. Töi chûa thïí tin
tûúãng naâng àûúåc.
Naâng vaâo nhaâ nhû möåt cún gioá. Töi cùng thùèng nhòn naâng.
Naâng múã chiïëc tuái trong tay...
Töi giêåt mònh.
aánh nùæng gêìn trûa chiïëu qua löî thöng húi trïn cao roåi vaâo töi
múâ nhaåt. Cûãa phoâng vêîn àoáng kñn. Naâng àang thûã quêìn aáo trong
phoâng, hêìu nhû ngay bïn caånh töi. Thên hònh naâng nhû Kiïìu tùæm.
Naâng thêëy töi thûác giêëc thò cûúâi, rêët êu yïëm vaâ phuåc tuâng. Naâng baão:
- Anh dêåy ài. Muöën ùn àùåc saãn thò mùåc quêìn aáo vaâo.
Töi múã to mùæt nhòn kyä böå quêìn aáo naâng lêëy trong tuã ra àûa cho
töi. Chñnh laâ böå com lï maâu trùæng cuãa töi, böå maâ töi yïu thñch nhêët
vaâ giûä gòn nhêët. Chiïëc caâ vaåt coá ghim maå vaâng cuäng laâ caái töi àaä boã
cöng tòm choån. Liïëc xuöëng gêìm giûúâng, thêëy àöi giaây múái vaâ ûa thñch
cuãa töi.
Naâng laâm möåt cûã chó quy ûúác, coá nghôa laâ naâng muöën noái naâng
yïu töi. Töi móm cûúâi, vêîy naâng laåi gêìn.
Dô nhiïn laâ töi àang rêët sung sûúáng, haånh phuác. Vaâ chiïëc höåp
phêën àeåp hún, haão haång hún höåp töi thêëy trong mú thuöåc vïì naâng.
Chuáng töi àaä hûáa vúái nhau laâ seä yïu thûúng nhau àïën haâng trùm
nùm, cho àïën khi ngoån gioá cuãa àõnh mïånh cuöën chuáng töi ài nhû
nhûäng chiïëc laá àaä hïët thúâi.
Hai giúâ saáng

Phaåm Söng Höìng
Böën giúâ rûúäi chiïìu.
Khoái nhoám bïëp than nhêët loaåt xöng lïn muâ mõt, ngaåt thúã.
Coá nhaâ àaä múã tivi.
Caác con àïì chung thên tñnh toaán, thò thaâo nhû buön baåc giaã vúái
may ruãi.
Àaám treã con ài hoåc thïm lao rêìm rêìm vaâo caái phoâng beá xñu,
hònh nhû àïí àiïím danh hún laâ hoåc...
***
Taám giúâ töëi.
Nhaâ àöëi diïån, caách nhaâ töi khoaãng möåt meát, múã kïnh Trung
ûúng.
Tûâ nhaâ chung vaách bïn phaãi oang oang gioång thuyïët minh khï
nöìng cuãa phim Höìng Köng: "Maåt àaåi hoaâng tön".
Nhaâ chung vaách traái àang say sûa eo eáo haát theo bÎ ng
karaoke, gioång cö cai sô nhoäng nheäo chùèng biïët laâm nuäng vúái ai qua
daäy nhaâ thöng trêìn.
Tiïëng böë meå quaát thaáo con vaâ tiïëng chuáng caäi giaã, trong möåt
trêån chiïën dexiben aác liïåt.
Cêu noái "vaách coá tai" coá leä khöng thêåt saát vúái daäy nhaâ naây... Coá
leä phaãi noái laâ vaách coá ...loa múái àuáng... Noá cûá tùng êm chuyïån cuãa
nhaâ naây sang nhaâ kia oang oang...
Cho àïën gêìn mûúâi möåt giúâ khuya.
Coân laåi möåt nhaâ chuêín bõ ùn töëi, hoå söëng theo chïë àöå laâm viïåc úã
khaách saån.
Sau möåt töëi söëng trong thûá vùn minh thöng trêìn "taåp pñ luâ" nhû
thïë, àùåt lûng xuöëng laâ töi lùn ra chïët ...giêëc. Coân lêëy sûác chöëng choåi
vúái ngaây mai.
Cho àïën höm...
Hai giúâ saáng.
Kiïíu àau thêåt laå: quay phaãi cuäng àau, quay traái cuäng àau, àûáng
lïn chùèng àúä, ngöìi xuöëng vêîn meáo mùåt...
Liïìu, vúá taåm hai viïn khaáng sinh, uöëng xong töi quyïët àõnh: ai
laâm viïåc nêëy.
Töi tùæt àeân, nùçm xuöëng.
Hoaá ra giûúâng töi múái sùæm maâ àaä coá moåt. Tiïëng kïu múái haách
dõch chûá (chùæc noá tûúãng noá laâ chuã cuãa àïm).
Röìi coá tiïëng ngûúâi ûúá...ûúá...
Tiïë n g ngûúâi noái mú coá möåt ngûä àiïåu vaâ vùn phaåm laå nhû möåt
ngoaåi ngûä...
Vaâ tiïëng gioá muâa va vaâo àïm, goåi cûãa kyã niïåm.
Khöng hiïíu sao töi böîng nghô àïën möåt tuöíi giaâ coân khaá xa...,
àïën nhûäng giúâ söëng phñ phaåm trong caái öìn aâo cuãa àúâi söëng ban ngaây...
úã caái khu nhaâ chung trêìn ngùn vaách lùæm àiïìu naây vaâo luác khuya coá
nhûäng phuát tõch mõch möåt caách laå, tûúãng nhû coá thïí nghe àûúåc tiïëng
thò thêìm cuãa thêm têm mònh.
***
Tûâ höm êëy cûá khoaãng hai giúâ saáng laâ caái àau laåi dûång töi dêåy.
Vaâ töi bùæt àêìu laâm quen vúái cuöåc söëng cuãa àau. Vaâ töi thêëy nhû têm
höìn mònh böîng giaâu coá thïm.
Nhûng sau möåt tuêìn, àau quaá, töi àaânh ài khaám bïånh.
Baác sô baão töi àau daå daây röìi cho thuöëc.
Töi uöëng, uöëng rêët chùm.
Vaâ töi khöng àau nûäa.
***
Töi ùn àûúåc, nguã àûúåc, beáo hùèn ra, nhûng töi vêîn khöng vui vaâ
caãm thêëy nhû àaánh mêët möåt caái gò.
Khöng hiïíu coá phaãi lúâi ngûúâi àoá traách töi söëng coân húâi húåt nïn
töi khöng nhuã àûúåc chùng? Vaâ qua àïm lêu lùæm múái laåi mêët nguã êëy
töi chúåt hiïíu ra mònh àaä mêët caái gò.
Thïë laâ thónh thoaãng töi laåi boã, kiïn quyïët boã, khöng uöëng thuöëc
vaâ höìi höåp, vaâ haáo hûác chúâ cún àau heån àïën àaánh thûác möåt cuöåc söëng
khaác luác hai giúâ saáng.
Khoaãnh khùæc
Töi sùæp phaãi àöëi mùåt vúái ngûúâi êëy.
Nhûng töi khöng nhúâ ngûúâi khaác ài höå.
Töi àinh ninh cö beá thuúã êëy àaä chïët thêåt trong töi.
...
Möåt caái bùæt tay bònh thûúâng sau mûúâi baãy nùm.
Vaâ chuáng töi àaä thoaã thuêån xong húåp àöìng cho hai cú quan súám
hún dûå kiïën.
- Töi seä thöng baáo cuå thïí anh biïët ngûúâi theo doäi viïåc thûåc hiïån.
Töi cêìm tuái, àûáng lïn.
- Kòa, sao em vöåi thïë. Anh chûa kõp hoãi thùm gò.
Anh nhòn töi.
Möåt caái nhòn ngoaâi húåp àöìng.
Töi ngöìi xuöëng.
Im lùång.
- Em vêîn khöng thay àöíi, vêîn bûúáng bónh, quyïët àoaán, vaâ húi
taân nhêîn vúái anh. Nhûng sao em gêìy thïë?
Im lùång.
- Em coá nghe anh noái khöng? Em nhòn xem, em àaä laâm gò vúái
mònh suöët nhûäng nùm qua?
"Ta phaãi vïì thöi. Anh êëy àaä coá gia àònh, mònh cuäng vêåy".
Töi ghe roä tiïëng chên mònh dûát khoaát, bûúác ra khoãi phoâng.
Möåt hai... möåt hai.
Töi àaä boã anh möåt khoaãng xa úã phña sau.
Cö beá trong töi hònh nhû àaä chïët thêåt.
...
Nhûng cö beá (?) böîng oaâ khoác.
Nûúác mùæt cö ûúát àêìm mùåt töi.
Hoå coá ba ngûúâi

Thuyâ Dûúng
Baâ Thuyã àùåt chiïëc laân nùång xuöëng bêåc heâ, voâng tay ruát chiïëc
then sùæt ngang caâi cöíng - cûãa khoaá! Baâ nhúán nhaác nhòn böën xung
quanh. Öng êëy ài àêu vaâo giúâ naây? Cö haâng xoám ngoá cöí ra trûúác röìi
leåt xeåt chiïëc deáp lï àûa cho baâ chuâm chòa khoaá:
- Öng chaáu vaâo viïån, nhúâ chaáu noái baâ àûâng mong.
- Vaâo viïån? Laâm sao?
Cö gaái nhòn gûúng mùåt hoaãng höët cuãa baâ nhoeãn cûúâi:- Gúám baâ
lo cho öng quaá ài thöi. Öng vêîn khoeã, öng baão coá ngûúâi baån chiïën àêëu
cuä múái gùåp, bõ öëm nïn vaâo thùm. Baâ yïn têm.
Baâ cûá ài ra ài vaâo, chöëc chöëc laåi ngoá lïn chiïëc àöìng höì treo
tûúâng. Thûác ùn trïn baân àaä nguöåi ngùæt. Baâ truát vaâo xoong hêm laåi,
röìi quay ra cûãa ngoáng.....
Caánh cûãa laåch caåch, baâ lêåt àêåt bûúác ra. Öng àêíy chiïëc xe àaåp
vaâo sên, daáng mïåt moãi ûu tû.
- Sao öng chùèng hoãi han gò àïën meå con noá thïë? - Vûâa àúm cúm
ra baát, baâ vûâa traách yïu.
- Con cuán vêîn ài mêîu giaáo chûá? Chuã nhêåt thïë naâo meå con noá
chùèng àûa nhau vïì. Naây baâ coá biïët töi vûâa gùåp ai khöng? Anh Thaânh
baâ aå!
Baâ ngöìi nhòn öng ùn vaâ nghe öng kïí vïì cuöåc gùåp gúä bêët ngúâ vúái
ngûúâi baån chiïën àêëu - ên nhên cuä.
Se loâng trûúác hoaân caãnh eáo le cuãa ngûúâi baån chöìng chûa biïët
mùåt, baâ ruåt reâ àïì nghõ:
- Laát nûäa töi vúái mònh cuâng vaâo thùm öng êëy. Röìi àïm nay nïëu
cêìn thò mònh cûá úã laåi àoá, töi ruã con beá Mai nhaâ bïn nguã cuâng cuäng
àûúåc.
Mùåt öng chúåt tûúi lïn:
- Thïë thò may quaá! Tûâ naäy àïën giúâ töi chûa biïët tñnh sao, chó lo
baâ möåt mònh úã nhaâ súå vùæng....
Baâ run rêíy khoaá cöíng, khoaá cûãa nhaâ röìi chùèng bêåt àeân, thay
quêìn aáo maâ gêìn nhû àöí sêåp xuöëng chiïëc giûúâng caånh cûãa söí. Baâ nùçm
ngûãa mùåt lïn trêìn vaâ mùåc cho nûúác mùæt tuön rúi, Ngay tûâ luác nhòn
thêëy daáng ngûúâi nùçm trong chiïëc giûúâng bïånh, tim baâ àaä chúåt buöët
nhoái lïn röìi höìi höåp, höìi höåp. Khi gûúng mùåt kia quay laåi, mïåt moãi
múã mùæt nhòn, caã löìng ngûåc baâ dûúâng nhû tùæc ngheån röìi böîng chöëc
nhû vúä ra tröëng hêîng.
Öng lêìn tòm baân tay baâ lo lùæng:
- Baâ laâm sao thïë? Baâ mïåt hay sao maâ mùåt taái ài....
- Khöng, töi thêëy h úi choáng mùåt. Taåi caái muâi bïånh viïån....
Baâ trêën an öng vaâ cöë tûå trêën tônh mònh. Àöi mùæt kia nhòn baâ
trên trên röìi kheáp mi laåi, rung nheå.
Thuyã cuöëng quyát ài tòm chiïëc voã aáo böng tñm than múái may. Em
gaái Thuyã giêåt tay: "Cö Thoa mûúån tûâ naäy ài àêu röìi êëy....". Thuyã ngöìi
thêìn mùåt vaâ xuyát muöën khoác. Biïët mùåc caái gò bêy giúâ....
Meå bûúác vaâo ngaåc nhiïn: "Sao con baão ài chúi vúái baån?". Cö em
gaái laáu taáu.... Meå nghô ngúåi röìi aâ lïn möåt tiïëng. Löi trong tuã ra chiïëc
aáo len àang àan dúã, meå höëi haã khua àöi kim vaâ luön miïång sai hai chõ
em: "Lêëy cho meå höåp kim chó, khêu hai vaåt naây vaâ haâng cuác bêëm, àûa
chiïëc kim moác trong loâng nhû coá lûãa àöët. Dûúái göëc cêy baâng àêìu phöë
chùæc hùèn anh êëy àang dûåa xe chúâ. Thúâi gian qua bao lêu röìi, coá leä
anh êëy àaä boã vïì. Chiïëc kim àêm vaâo ngoán tay, gioåt maáu àoã ûáa ra.
Cuäng chùèng thêëy caãm giaác gò, theo thoái quen Thuyã àûa ngoán tay lïn
miïång muát. Meå beã chiïëc cöí aáo sú mi phña trong ra ngoaâi, vuöët doåc
theo thên aáo len guå sêîm vaâ haâi loâng giuåc: "Con ài àûúåc röìi àêëy!".
Chùèng kõp soi gûúng, cuäng chùèng kõp àïí yá thêëy nuå cûúâi tinh
quaái cuãa cö em gaái, Thuyã lao ra khoãi nhaâ. Gêìn àïën chöî ngoùåt Thuyã
húi luâi laåi - seä chùèng coá ai ngoaâi nhûäng chiïëc laá baâng nêu àoã nùçm thúâ
úã trïn heâ phöë cho maâ xem. Böîng traái tim Thuyã àêåp döìn dêåp, gêëp gaáp,
maáu noáng traân lïn mùåt - ngûúâi ta vêîn chúâ kia vúái veã àêìy kiïn nhêîn.
- Meå em khöng cho ài sao? Anh àaä nghô phaãi quay vïì röìi cú àêëy.
- Khöng - meå àöìng yá nhûng.... - Thuyã böîng phaá ra cûúâi.
Bêy giúâ cö múái thêëy mònh treã con vaâ ngúá ngêín laâm sao. aáo naâo
thò cuäng thïë thöi. Chó tñ nûäa laâ cö laâm hoãng cuöåc cö hoâ heån àêìu tiïn
chó búãi möîi möåt chiïëc aáo múái! Moåi chuyïån giúâ àaä qua röìi, chiïëc aáo len
meå cho mûúån laåi húåp vúái cö ghï gúám. Cö coá thïí tûúãng tûúång ra gûúng
mùåt cuãa mònh - trùæng höìng vúái àöi mùæt saáng àen laáy vaâ àöi möi àoã
thùæm nhû tö son.
Baâ lêåp cêåp nhoãm dêåy, ài vaâo trong phoâng, múã ngùn tuã nhoã... röìi
laåi trúã ra chiïëc giûúâng bïn cûãa söí. Baân tay baâ lêìn giúã, vaâ muâi êëm cuãa
chiïëc aáo cuä keáo laåi caã khoaãng àúâi thiïëu nûä àùæm say.
Anh àûa Thuyã vïì thùm quï ngoaåi. Baâ ngoaåi anh rùng àen nhûác
vaâ àöi mùæt coân tinh anh lùæm. Dò hún anh chûa àêìy chuåc tuöíi, daáng
oáng aã, toác daâi vaâ gûúng mùåt buöìn buöìn. Dò vûâa ra cöíng, baâ ngoaåi thúã
daâi, nhòn theo noái nhû vúái chñnh mònh: "Daåm ngoä xong laâ anh êëy ài B.
Ba, böën nùm röìi chùèng coá tin. Ai àaánh tiïëng hoãi, baâ ûúám thûã thò
dò laåi döîi boã cúm..." Anh ruã Thuyã ra vûúân. Nhûäng cêy xoan àang muâa
àúm hoa, ngaâo ngaåt thúm, ngoåt ngaâo, quyïën ruä. Nhûäng vêìng hoa xöm
xöëp vûâa trùæng vûâa tim tñm àïën dõu daâng, nùçm goån trong loâng cuãa
vêìng laá xanh. Nhûäng caánh hoa raãi trùæng àûúâng ài. Baân chên trêìn cuãa
Thuyã caãm nhêån àûúåc sûå ïm dõu cuãa chuáng. Cö giêåt mònh khi caãm
nhêån àûúåc sûå ïm dõu cuãa chuáng. Cö giêåt mònh khi caãm thêëy coá chiïëc
nhõ tñm daâi coå nheâ nheå lïn maá chên. Cö quay trúã laåi lêëy chiïëc chöíi
tranh vun nhûäng caánh hoa beá boãng ngú ngaác vaâo göëc cêy.
- Em laâm gò thïë?
- Em caãm thêëy thûúng thûúng khi àaåp lïn nhûäng caánh hoa
moãng manh naây, anh aå.
Búâ vai ngûúâi con trai maånh meä vaâ êëm aáp laâm sao. Anh cuái saát
gûúng mùåt Thuyã. Àöi mùæt anh àen vaâ saáng quaá. Thuyã kheáp haâng mi
rêåm. Àöi möi ngûúâi con trai chaåm nheå lïn toác, lûúát qua maá vaâ khao
khaát gùæn chùåt lïn möi Thuyã. Coá linh caãm nhû ai àoá vûâa nhòn, Thuyã
dûát ra, chuái àêìu vaâo ngûåc anh vaâ vêîn thoaáng thêëy caái daáng oáng aã cuãa
dò. Cho àïën têån luác vïì, cö vêîn coân núm núáp xêëu höí vïì àiïìu êëy....
Àûa hai àûáa ra têån àêìu laâng, dò àûáng trïn cêy cêìu àaá xanh,
phña dûúái coá doâng nûúác nhoã trong veo chaãy qua, nhòn Thuyã cuäng bùçng
möåt aánh mùæt coá nûúác vaâ kheä nhuã: "Thaânh ài röìi bao giúâ röîi cûá lïn baâ
vaâ dò chúi nheá!". Nhòn daáng dò luãi thuãi quay vïì, múá toác daâi àêåp ài àêåp
laåi húâ hûäng dûúái kheo chên, Thuyã múái thêëu nöîi cö àún xa caách ngûúâi
yïu cuãa dò, cuãa bao ngûúâi con gaái khaác vaâ sùæp túái laâ mònh. Loâng buöìn
àïën naát vuån, cö cûá guåc àêìu vaâo lûng aáo anh, mùåc cho nûúác mùæt noáng
rûåc, mùån, trong rõn chaãy....
Baâ gêëp laåi chiïëc aáo trong boáng töëi vaâ lêím bêím: "Mêëy chuåc nùm
qua bùåt tin, giúâ múái gùåp laåi anh êëy. Nhûng sao maâ buöìn quaá dò úi.
Anh êëy trú troåi coá möåt mònh. Vúå mêët súám, àûáa con nuöi tûâ ngaây
trûáng nûúác giúâ cuäng úã maäi nûúác ngoaâi...". Gioåt nûúác mùæt böîng rúát
xuöëng tay baâ, huát vaâo chiïëc aáo len.
Ngaây nhêån àûúåc tin Thaânh hy sinh, Thuyã àaä nhaãy böí vïì vúái dò.
Cö cûá àûáng khoác hu hu dûúái göëc xoan trong vûúân. Nhûäng quaã xoan
khö vaâng treo lùæt lay trïn nhûäng caânh cêy khùèng khiu truåi laá. Dò öm
Thuyã vaâo loâng cuâng khoác: "Nñn ài Thuyã, dò cuäng coân möåt chiïëc giêëy
baáo tûã nûäa. Duâ chûa thaânh vúå thaânh chöìng nhûng möåt ngaây nïn
nghôa, dò phaãi sang bïn êëy bêy giúâ. Chaáu vaâo vúái baâ ài....".
Hai vai dò böîng chöëc coâng xuöëng. Ngûúâi con gaái àeåp nhêët laâng
êëy cho àïën gêìn 70 tuöíi vïì giaâ maâ vêîn coân laâ con gaái! Hai nÎ m sau
Thuyã gùåp ngûúâi chöìng bêy giúâ. Traái tim tûúãng àaä heáo khö böîng höìi
sinh trúã laåi. Thuyã àaåp xe vïì n guã vúái dò möåt àïm. Hai dò chaáu thuã thó
bïn nhau trong gian traái nhaâ coá chiïëc giûúâng àöi vaâ hai chiïëc göëi
thïu chim böì cêu lêìn àêìu tiïn àûúåc mang ra duâng. Dò öm lêëy Thuyã
nhû ngaây naâo: "Mûâng cho chaáu. Àaân baâ phaãi coá chöìng con nhû cêy
phaãi àúm hoa kïët traái. Dò lúä röìi phaãi chõu. Laâng trïn xoám dûúái giúâ
àêy vùæng hùèn boáng thanh niïn trai traáng. Caác cö tuöíi chaáu ngaây ra
àöìng, töëi laåi tuám tuåm toaân àaám con gaái vúái nhau, töåi lùæm!". Tûâ cûãa söí
múã ra khu vûúân böîng àûa laåi hûúng hoa thoaãng ngoåt ngaâo. Thuyã duåi
mùåt vaâo chiïëc göëi thïu àöi chim àang chuåm moã vaâo nhau vaâ êm thêìm
khoác khöng ra tiïëng.
Baâ têìn ngêìn nghe öng baân: "Töi àaä nghô röìi. Coá leä phaãi àûa anh
êëy vïì àêy chùm soác. Giaâ caã, öëm àau thïë maâ thui thuãi coá möåt mònh...".
Baâ ngúá ngûúâi, lùæp bùæp: "Chuyïån laâ thïë naây... daâi doâng lùæm..." Öng
nhòn baâ, caái nhòn êëm aáp: "Thöi baâ chùèng cêìn phaãi bùn khoùn nhiïìu.
Nïëu ngaây êëy anh Thaânh khöng coäng töi vûúåt r ûâng, khöng lêëy
thên che àaån cho töi thò liïåu töi coân vïì vúái meå con baâ àûúåc khöng?".
Nhû àaä chêëm dûát cêu chuyïån vaâ yá öng àaä quyïët, dùæt chiïëc xe vaâ xaách
chiïëc cùåp löìng thûác ùn baâ àaä chuêín bõ sùén, öng laåi têët taã ài, boã mùåc baâ
vúái nhûäng yá nghô ngöín ngang vaâ bao möëi bÎùn khoùn nhû tú röëi.
Ngaây Thaânh àöåt ngöåt trúã vïì, Thuyã vûâa tiïîn chöìng lïn àûúâng
thaáng trûúác. Cö sûäng súâ khöng cêët nöíi lúâi, cûá àûáng chön chên bïn
cûãa.
- Em coá khoeã khöng. Tòm maäi múái ra nhaâ em. Anh mûâng quaá.
Cö nhû con caá mùæc caån, cöë húáp húáp chuát khñ. Nöîi vui mûâng vò
anh coân söëng, caãm giaác vïì cö, vïì anh, vïì sûå thay àöíi giûäa hoå tûâ giúâ
phuát naây, sûå trúá trïu cuãa söë phêån... vúä oaâ ra. Anh bûúác àïën àùåt tay
lïn vai cö ên cêìn:
- Anh mûâng cho em....
Thuyã ngûúác lïn. Búâ vai anh êëm noáng vaâ tin cêåy biïët bao. Cö coá
caãm giaác hay chñnh noá vaâ kheä run nheå - trong möåt chúáp mùæt. Böîng
chöëc cö theâm khaát àûúåc tûåa maái àêìu nhoã nhùæn yïëu úát cuãa mònh lïn
àöi vai êëy, àûúåc duåi gûúng mùåt mònh vaâo vêìng ngûåc röång cuãa ngûúâi
àaân öng - dûúâng nhû vêîn hïët sûác thên thiïët vúái cö kia. Chó möåt chuát
nûäa thöi, nïëu nhû cuâng vúái aánh mùæt àau àaáu àang nhòn cö, caánh tay
bêët àöång chó cêìn kheä möåt cûã chó... Chuát nûäa, chuát nûäa thöi.... Thúâi
gian dûúâng nhû quay ngûúåc laåi mêëy nùm vïì trûúác!
Böîng trong cö coá caái gò àoá tûåa nhû con töm buáng nûúác. Caái cûåa
mònh àêìu tiïn cuãa con cö - noá maáy, maáy nhùæc cö vïì sûå coá mùåt cuãa noá!
Cö choaâng tónh, kheä cùæn möi vaâ ngoaái ra, keáo ghïë múâi anh ngöìi.
Cho àïën luác anh quay vaâo chiïën trûúâng, cö khöng daám gùåp laåi anh
lêìn naâo. Cö vêîn nhúá cêu chuyïån maâ baâ ngoaåi cö thûúâng kïí. Ngûúâi
àaân öng ra bïí coá àûúåc bònh yïn hay khöng laâ do ngûúâi vúå úã nhaâ coá
troân trinh tiïët hay khöng. Chöìng cö, cha cuãa àûáa con cö seä bònh yïn
ài qua cuöåc chiïën tranh àïí trúã vïì búãi vò cö coá loâng son sùæt àúåi chúâ!
Chùæc chùæn thïë.....
Chiïëc chiïëu àaä àûúåc traãi ài traãi laåi àïën mêëy lêìn maâ baâ chöëc chöëc
laåi keáo goác naây, goác kia, lêëy phêët trêìn phêíy phêíy. Cö haâng xoám gheá
qua nhùæc nhoã:
- Höm nay öng baâ àoán öng anh kïët nghôa tûâ bïånh viïån vïì phaãi
khöng aå? Bêy giúâ tònh nghôa nhû öng baâ laâ hiïëm hoi lùæm....
Baâ chùèng coân loâng daå naâo àïí tiïëp chuyïån cö ta. Caã ngûúâi baâ nhû
àang trong cún möång du. May mùæn laâ sûå têët bêåt cuãa öng, vò noá öng
khoãi thêëy àûúåc bùn khùn vaâ caã sûå thúâ thêîn bêët chúåt cuãa baâ nhûäng
ngaây naây. Saáng súám nay öng nhòn baâ doâ hoãi:
- Àïm nay töi ra nguã úã caái giûúâng phoâng ngoaâi nheá. Àïm höm
nhúä anh êëy coá thïë naâo coân biïët....
ñt phuát ngöìi laåi noái chuyïån troâ sau bûäa cúm, lêëy cúá àïí baác vûâa
öëm dêåy coân mïåt, baâ ruát lui vaâo phoâng trong. Chiïëc göëi, têëm chùn
moãng coân vûúng muâi quen thuöåc cuãa öng khiïën baâ trùn trúã. Nhûng
cuäng khöng hùèn thïë. Nhû laâ giûäa hoå böîng coá thïm möåt ngûúâi, möåt àöi
mùæt êm thêìm doäi theo. Ngay chñnh luác naây baâ cuäng caãm nhêån t hêëy.
Coá leä phaãi noái hïët vúái öng êëy. Xûa nay öng chó biïët baâ coá yïu möåt
ngûúâi trûúác khi lêëy öng. Vaâ coá leä chñnh öng cuäng khöng thïí ngúâ àûúåc,
traãi qua bao nùm thaáng maâ têån trong sêu kñn núi traái tim, baâ vêîn
daânh möåt goác cho ngûúâi àaân öng kia. Ngûúâi êëy giúâ àêy laåi söëng chung
vúái hoå trong möåt maái nhaâ!
Baâ gûúång nheå giúã mònh, chó súå hai ngûúâi àaân öng nhaâ ngoaâi biïët
mònh coân thao thûác. Baâ thêìm caãm ún chöìng - nïëu àïm nay öng vêîn
nùçm bïn baâ nhû moåi àïm, liïåu baâ coá thïí chúåp mùæt nöíi khöng, vaâ saáng
mai trúã dêåy coá thïí nhòn ngûúâi àaân öng coá möåt thúâi tûúãng nhû laâ cuãa
baâ möåt caách bònh thaãn nhû baâ àaä cöë gùæng tûâ chiïìu? Mêëy chuåc nÎ m
caách xa, röìi tuöíi taác giaâ caã, baâ cûá ngúä moåi chuyïån seä bònh thûúâng....
cuäng nhû baâ àaä ngúä möåt lêìn....
N hêån àûúåc thû vaâ thiïëp múâi, Thuãy cûá bêën lïn: Xin pheáp cú
quan, gûãi con sang öng baâ nöåi, choån lûåa àöì mûâng "sao cho vûâa àeåp
vûâa coá yá nghôa".... Àïí möîi khi nhòn thêëy noá, hoå - nhêët laâ anh êëy phaãi
nhúá vïì mònh. Caã nhaâ anh vui mûâng khi thêëy Thuãy. Dò anh chaåy ra
têån ngoaâi sên dêîn cö vaâo. Cö theo dò xuöëng bïëp, saâ vaâo giûäa àaám caác
baâ caác chõ àang laâm cöî tñu tñt. Mêm baát baây haâng daäy, tiïëng chùåt thõt
cöm cöëp, tay caác chõ tröån nöåm deão nhû muáa, baâ bïëp trûúãng luön
miïång sai phaái ngûúâi naây, ngûúâi kia... Möåt vaâi ngûúâi trong hoå biïët cö,
yá tûá àûa mùæt nhòn nhau röìi àïìu nhòn vïì phña cö. Möåt baâ baåo miïång
nhêët trong boån xuyát xoa: "Àuáng laâ gaái möåt con tröng moân con mùæt.
Giaá nhû höìi êëy khöng coá caái giêëy baáo tûã nhêìm thò mêëy nùm
trûúác chuáng töi àaä laâm cöî àoán chõ phaãi khöng?". Thuyã cuái mùåt "daå,
daå". Cö mûâng thêìm trong buång laâ àaä choån chiïëc aáo maâu hoaâng yïën
thïu nhûäng caánh hoa nêu may kiïíu xanh tï múái nhêët, laâm nöíi bêåt
nûúác da trùæng höìng cuâng caái daáng thon lùèn cuãa cö. Seä coá sûå tûúng
phaãn giûäa cö vaâ cö dêu - ngûúâi ài cuâng anh tûâ chiïën trûúâng ra vúái
nûúác da tai taái in roä dêëu vïët cuãa trêån söët reát rûâng. Cö thúã ra nheâ nheå
vaâ caãm thêëy àûúåc an uãi phêìn naâo vúái yá nghôa àaân baâ hïët sûác vúá vêín
êë y .
Àaám rûúác dêu ài vaâo àïën ngoä. Anh tröng chûäng chaåc vaâ àêìy veã
àaân öng trong böå comlï àen. Cö gaái vúái taâ aáo daâi trùæng, khuön mùåt
ngúâi lïn vò haånh phuác. Tiïëng phaáo nöí chaát chuáa eáp vaâo hai bïn thaái
dûúng, húi khoái uâa vaâo sùåc lïn trong löìng ngûåc. Mùæt cö hoa lïn vaâ
trong àêìu yá nghô duy nhêët cûá xoaáy maäi, xoaáy maäi: "Anh êëy khöng coân
laâ cuãa cö maâ laâ cuãa ngûúâi con gaái kia!". Trong luác nhöën nhaáo khöng ai
àïí yá, cö boã vaâo buöìng. Sûác lûåc vaâ traái tim dûúâng nhû tiïu tan. Cö
mong àïën tï taái loâng àûúåc biïën khoãi núi naây, biïën ài ngay lêåp tûác àïí
khoãi phaãi nhòn, nghô ngúåi, tiïëc nuöëi vaâ àau àúán thïë naây... Coá boáng
ngûúâi bûúác vaâo. Cö cuäng khöng coân àuã sûác àïí gòn giûä, àaânh phoá mùåc
têët caã. Dò cêìm baân tay cö êëp vaâo tay mònh, thúã daâi khöng noái. Cö guåc
àêìu vaâo àöi vai gêìy, moãng maãnh cuãa dò, tûåa caã cú thïí mònh lïn àoá vaâ
cùæn rùng vaâo vai aáo dò àïën gêìn raách.... Giúâ phuát naây chó coá dò múái
thêëu hiïíu vaâ thûúng xoát cö....
Töi àûúåc dò kïí cho nghe têët caã nhûäng àiïìu vïì cö êëy ngaây töi àöåt
ngöåt trúã vïì. Dò cheáp miïång: "Khöí thên noá, coá chuát nûúác mùæt naâo
tûúãng àaä khoác hïët ngaây nghe tin chaáu hy sinh. Noá lêëy chöìng, traái tim
cûá nhû xeã àöi, phêìn daânh cho chöìng, phêìn vêîn heáo khö vò chaáu...".
Töi mong muöën gùåp laåi em biïët bao. Muöën àûúåc têån mùæt nhòn
thêëy em nhûng súå mònh khöng àuã sûác. Hún böën nùm qua, töi luön
mong chúâ àïí coá ngaây gùåp laåi... Nhûng khöng phaãi nhû bêy giúâ....
Àïm trûúác khi chia tay, boån baån beâ yá tûá ra vïì súám. Töi dùæt xe
àûa em ài. Dûúâng nhû caã caái thõ xaä nhoã naây cuäng cuâng thao thûác.
Em baåo daån chûa tûâng thêëy, voâng tay öm ngang ngûúâi töi thò thaâo:
"Ra ngoaâi àï ài anh!". Ngaây êëy caánh thanh niïn yïu nhau, muöën tröën
traánh aánh mùæt cuãa moåi ngûúâi àïí quêën quyát bïn nhau thò chó coá möåt
caách ra búâ àïí söng Nguyïåt Giang. úã àoá, möåt bïn laâ thõ xaä, coân bïn kia
doâng söng röång thêîm àen vúái caánh böìi baäi luön thoang thoaãng võ ngai
ngaái cuãa phuâ sa múái, hûúng mú maâng cuãa bùæp ngö àang lïn sûäa vaâ
thoaãng thúm man maác cuãa nhûäng buåi hoa daåi núã vöåi trong àïm.
Töi ngûãa cöí hñt cùng ngûåc khöng khñ trong laânh cuãa àïm xuên.
Em keáo tay töi ài roä nhanh. Töi múã to mùæt vaâ nhêån ra bïn nhûäng luâm
cêy luáp xuáp laâ tûâng cùåp, tûâng cùåp quêën quñt vaâo nhau. Chên em chùæc
àaä moãi nhûng nhûäng luâm cêy coá ngûúâi dûúâng nhû keáo dòa vö têån. Töi
böîng nhúá ngaây mai phaãi túái nûãa söë thanh niïn trong thõ xaä lïn àûúâng
vaâo böå àöåi! Khöng àuã kiïn nhêîn, töi keáo em vaâo ngöìi huá hoaå ngay
xuöëng möåt buåi cêy tröëng. Em dûåa hùèn vaâo töi tin cêåy. Ngûúâi em mïìm
êëm vaâ run rêíy. Töi bïë em vaâo loâng. Tûâng gioåt maáu, tûâng tïë baâo trong
con ngûúâi töi söi lïn reáo chaãy. Möåt àiïìu gò àoá cuöën chuáng töi vaâo trêån
cuöìng phong ïm aái.
Chuáng töi dûâng nhû sùæp tan chaãy ra trong noáng, trong gioá cuöën,
vaâ hoaâ quyïån vaâo nhau laâm möåt. Böîng coá tiïëng thöín thûác, khêín naâi
àêu àêy àêåp vaâo tiïìm tûác töi: "Anh àûâng ài, àûâng ài. Em khöng thïí
söëng maâ khöng coá anh. Chuáng ta röìi seä coá con maâ anh!". Töi bûâng
tónh vaâ laånh buöët caã vuâng ngûåc. Em ngûúác lïn, àöi mùæt khao khaát
vaâ àam mï, ngú ngaác. Töi dòu em quay vïì. Chùæc töi khöng thïí tha thûá
cho mònh nïëu töi àïí em úã laåi vúái möåt àûáa con nhoã bú vú.
Dò àaä noái vúái töi saáng nay: "Giaá biïët súám dò àaä khuyïn chaáu
cûúái Thuyã. Cuöåc àúâi biïët trûúác thïë naâo. Chó cêìn àûúåc laâ cuãa nhau, vò
nhau vaâi ba ngaây cuäng laâ àiïìu haånh phuác".
Möåt àïm raãnh röîi hiïëm hoi núi àoáng quên. Töi mú maâng nguã,
mú vïì em vaâ thêëy mònh trúã thaânh àaân öng trong voâng tay êëm noáng
cuãa em. Tónh dêåy, töi raä rúâi mïåt moãi cuâng vúái nöîi luyïën tiïëc.....
Giêëc mú êëy coân trúã laåi khöng phaãi möåt lêìn.
Töi quay mùåt ài khöng daám nhòn daáng em vúái khuön ngûåc àêìy
vaâ chiïëc buång àaä nhu nhuá. Töi nuöët khan nûúác miïëng, cöë ghòm möåt
cún àau cuöån tûâ trong loâng ngûåc, thñt chùåt lêëy cöí hoång vaâ ghòm cûáng
hai bïn thaái dûúng. Em àaä laâ cuãa möåt keã naâo àoá vaâ töi trúã thaânh möåt
ngûúâi thûâa, thûâa vônh viïîn vúái em! Trúâi úi - Nïëu ngaây êëy.... Ngûúâi
àaân baâ êëm nöìng kia, caái lûng húi àêîy ra laâ vò töi, cùåp chên daâi, trùæng
xanh vaâ húi moâng moång úã mùæt caá laâ cuãa töi vaâ chiïëc buång vun cao öm
chñnh àûáa con töi!
Quay trúã vaâo chiïën trûúâng töi thêëy dïî chõu hún. Nöîi àau khöng
cöìn caâo nhû trûúác nhûng lùæng sêu, àêîm buöìn. Höm tiïîn töi ài, meå
khoác: "Con coân söëng laâ phuác lúán lùæm röìi. Caái söë chuáng maây dang dúã....
nhûng phaãi gùæng lïn cho qua caái àêån naây con aå. Röìi em noá seä tòm cho
con möåt ngûúâi vúå thaão hiïìn!...".
Söë tên binh böí sung cho trung àöåi töi coá chaâng kyä sû treã nhûng
àaä coá vúå vaâ hònh nhû àaä kõp chïë taåo möåt tñ nhau trûúác khi lïn àûúâng.
Mêëy thùçng trai tên xuám vaâo cêåt vêën: "Naây thïë caái àïm tên hön nhû
thïë naâo haã? Öng truyïìn cho boån naây chuát kinh nghiïåm giùæt lûng
vöën!".
- Thò cûá thïë maâ tiïën haânh.... - Duäng ngùæc ngûá.
- Thïë laâ thïë naâo chûá? Töëi om om hay àïí àeân?
Cûá thïë, caái boån "nhêët quyã, nhò ma, thûá ba laâ lñnh" êëy vûâa doâ
vûâa gúåi vaâ dêîn dùæt thïë naâo maâ cêåu chaâng kia kïí hïët.... Coá thïí nhû
vêåy seä àúä nhúá vúå chùng? Àïm êëy töi laåi mú. Giêëc mú giöëng nhû ngaây
xûa trúã laåi. Coá àiïìu khaác giúâ àêy khöng phaãi laâ em möåt ngûúâi àaân baâ
khaác coá chiïëc buång àaä luâm xuâm. Nhûng tiïëng nûác núã thò roä raâng laâ
cuãa em: "Xin löîi, em khöng thïí, khöng thïí!". Töi giêåt thoát mònh trúã ài,
khöng bao giúâ töi gùåp laåi nhûäng giêëc mú kia nûäa.
Bom caây naát caã möåt goác rûâng. Sau àoá laâ sûå yïn ùæng àöåt ngöåt, laå
thûúâng. Töi mûâng ngöët lïn khi thêëy mònh coân nguyïn veån. Töi chúåt
choaáng ngûúâi - coân thùçng Duäng! Nöîi vui mûâng cuãa töi vûâa naäy múái
ñch kyã laâm sao. Töi vûâa reáo goåi vûâa chui luãi tòm. Coá tiïëng laâo thaâo àêu
àêy. Duäng! Möåt bïn chên cêåu ta loang àoã maáu. Xeá öëng quêìn, bùng
taåm vïët thûúng, xöëc cêåu ta lïn vai, töi raáng sûác bûúác. Laåi coá tiïëng
maáy bay, tiïëng nöí inh tai, caát, buåi, caânh cêy bay, àöí raâo raâo. Töi lêåt
cêåu ta qua lûng röìi chöìm lïn. Chùèng coá yá nghôa gò roä rïåt, chó nhû möåt
thoái quen. Cêåu ta thïìu thaâo giûäa tiïëng bom nöí gêìn: "Nïëu em coá sao -
anh nhúá vïì tòm Thuyã, vúå em.... Nhúâ anh tröng nom cho meå con cö
êëy!". Töi baâng hoaâng - àuáng Thuyã thêåt röìi. Bao lêu nay töi àaä ngúâ ngúå
nhûng chùèng daám hoãi....
Suöët caã ngaây, töi lï thên mònh àoái laã, kiïåt sûác, vaâ keáo lï trïn
lûng ngûúâi chöìng cuãa ngûúâi yïu mònh cuäng luác ngêët luác tónh. Coá luác
naâo àoá cêåu ta khêín khoaãn: "Boã em xuöëng - anh cöë maâ tòm vïì àún võ
keão chïët uöíng caã hai!".
Töi nghiïën chùåt hai rùng. Töi súå chñnh caái yá nghô seä thay ngûúâi
chöìng àïí chùm soác meå con cö êëy. Vûâa nhoåc nhùçn lï tûâng bûúác, töi vûâa
nhoåc nhùçn khöng keám àïí hêët caái yá tûúãng maâ cêåu ta àaä gieo mêìm cho
töi. Khöng - töi chó muöën gaâo lïn - nïëu àûúåc söëng thò seä laâ caã hai. Töi
laâm sao daám nhòn thùèng vaâo mùæt em, chûá àûâng noái söëng bïn em suöët
àúâi nïëu töi coá giêy phuát naâo àoá khöng gùæng hïët mòn h Thuyã úi!
Töi àïí Duäng úã laåi bïånh viïån daä chiïën vaâ trúã vïì àún võ, möåt nûãa loâng
nheå nhoäm vaâ nûãa kia tröëng vùæng. Ngay caã sau naây khi hoaâ bònh trúã
vïì, töi vêîn nguyïn caãm giaác vúái hai nûãa roä raâng êëy khi tûâ xa xa theo
doäi, vêîn biïët em söëng cuâng chöìng àêìm êëm!
"Töi xin moåi ngûúâi thûá löîi vò àïën luác sùæp phaãi ài xa múái noái àïën
àiïìu naây. Töi vö cuâng caám ún caái giêy phuát àaä gùåp laåi anh, anh
Thaânh! Anh àaä quaá cao thûúång khi cûáu töi trong chiïën trûúâng vaâ
ngay caã bao nÎ m sau khöng möåt lêìn xuêët hiïån mùåc duâ töi àaä nhùæn
tòm.... Bêy giúâ töi àaä coá thïí yïn loâng nhùæm mùæt. Bïn nöîi àau bïånh
têåt, töi coân coá nöîi àau àúán hún laâ boã Thuyã möåt mònh trïn àúâi. Giúâ
phuát töi nhêån ra anh laâ ngûúâi xûa cuãa Thuyã àaä khiïën töi vûäng têm.
Nhûäng ngaây coân laåi Thuyã coá thïí tòm àûúåc chöî dûåa vûäng chùæc tûâ anh.
Töi àaä nhúâ cêåy anh möåt lêìn vaâ lêìn naây thò anh phaãi giuáp töi.
Con gaái! Con coá nhúá buöíi chiïìu caách àêy ñt lêu àaä phoáng xe maáy ra
tòm böë úã Cêu laåc böå vaâ phuång phõu: "Möåt nhaâ laåi coá hai öng - möåt baâ!
Con thêëy kyâ kyâ thïë naâo êëy. Coân haâng xoám laáng giïìng ngûúâi ta nhòn
vaâo chûá...". Luác êëy böë àaä noái vúái con vaâ bêy giúâ böë nhùæc laåi: "Röìi àïën
luác con seä hiïíu. Dûúâng nhû ba chuáng ta gùæn boá vúái nhau búãi duyïn
phêån vaâ àiïìu êëy laâ may mùæn cho möîi ngûúâi"....
Trong nhaâ chó coân hai ngûúâi - nhûng hoå vêîn thêëy àêu àoá bïn
caånh coân coá ngûúâi thûá ba nûäa.
Hoå bao giúâ cuäng coá ba ngûúâi.
Ban mai bònh yïn

Lï Thu Thuyã
Buöíi saáng Kim nguã dêåy muöån. Mêëy ngûúâi anh àang taán laåi giêëc
mú àïm qua àïí àaánh àïì. Kim cûúâi lú mú. Caác öng anh trñ thûác hùèn
hoi, öng naâo cuäng öm tûâ möåt caái bùçng àaåi hoåc trúã lïn. êëy vêåy maâ coân
mï tñn.
Thùçng cu Àiïåp chaåy vaâo giûúâng lay Kim:
- Cö uát! Dêåy ba hoãi kòa! Àïm qua cö uát mú thêëy gò? - Àïm qua
cö uát mú thêëy chaáy nhaâ - Tiïëng anh Minh.
- Tra baãng thûã chaáy nhaâ ra con gò? - Tiïëng chõ Saáu.
- Chaáy nhaâ ra mùåt chuöåt! - Tiïëng ai àoá Kim khöng nhêån ra.
Têët caã cûúâi êìm.
Kim xuöëng nhaâ dûúái giuáp meå dïåt nöët chiïëc chiïëu. Vuång vïì, cö
laâm hoãng möåt maãng lúán. Meå mùæng Kim àuïính àoaãng. Buöìn. Kim boã
lïn nùçm àoåc saách.
Àö heån saáng nay lïn àûa Kim ài Myä Sún. Hún taám giúâ, nùæng
lïn, chùæc laâ Àö khöng àïën. Kim tùåc lûúäi. Àö bao giúâ cuäng sai heån. Ban
àêìu Kim coân húân döîi, sau quen dêìn, Kim xem chuyïån êëy laâ bònh
thûúâng. Coá möåt àiïìu Kim thûúâng súå thoát tim laâ Àö hay uöëng rûúåu.
Àöi khi Kim phaãi ài tòm. Kim lo Àö quaá cheán, phoáng xe xaãy ra tai
naån thò nguy. Àö khöng biïët laâ Kim luön lo lùæng cho mònh.
Chõ Saáu thûúâng mùæng Kim:
- Boã quaách noá ài cho röìi. Em khöng gùåp àûúåc thùçng naâo tûã tïë
hún sao? Àaân öng gò rûúåu cheâ töëi ngaây. Thónh thoaãng laåi boã nhaâ ài
hoang úã caái tuöíi chùèng treã trung gò.
Anh Minh thò noái khöng nïí nang:
- Hùæn coá caái gò maâ mï hoùåc àûúåc àûáa cûåc kyâ khoá tñnh nhû maây.
Tao thò chó thêëy hùæn vûâa giaâ vûâa xêëu.
Kim thúã daâi. Chùèng ai lyá giaãi àûúåc tònh yïu. Kim hiïíu Kim yïu
Àö àau àúán nhû thïë naâo. Àö khöng hiïíu vêåy. Kim biïët Àö khöng yïu
mònh. Àö lûâa döëi Kim. Àö cùåp böì vúái Kim vaâ noái vúái baån beâ anh ta
muöën laâm caãnh. Kim àaä thûã bûát mònh ra khoãi Àö. Möåt lêìn, hai lêìn,
ba lêìn.... mûúâi lêìn vaâ Kim khöng àuã sûác. Àö thò nghiïm tuác möåt caách
chúi chúi. Maâ chúi thêåt. Luác àêìu Kim coân khöí súã. Sau Kim thaã loãng
luön.
Kim nghô àïën ngûúâi àaân baâ Àö yïu hún mûúâi nùm nay vaâ ruãa
thêìm: "Àöì rùæn àöåc!". Kim khöng biïët Àö coân nö lïå quaá khûá àïën bao
giúâ? Àö hay haát "Em giúâ àaä hai con röìi àoá!" Kim nhûác nhöëi. Hai con
röìi. Àö vêîn chúâ baâ ta quay vïì. Vêîn chúâ gia àònh kia naát beát ra àïí
minh chûáng tònh yïu vaâ loâng haâo hiïåp.
Kim nhúá vïì nhûäng ngaây boã Huïë ra ài. Thõnh giúâ chùæc con bïë con
böìng! Höìi êëy Kim vaâ Thõnh yïu nhau. Möëi tònh àêìu chùèng àïí laåi cho
Kim chuát kyã niïåm gò ngay caã nuå hön. "Mònh thïë naâo êëy!" - Kim tûå
nhuã thêìm . "Mònh luön söëng trong traång thaái mï saãng". Möîi nùm àïën
ngaây sinh nhêåt Kim ài ngöìi caâ phï möåt mònh. Kim daânh riïng nöîi
buöìn cho möëi tònh vúái Thõnh. Àuáng ra laâ coá möåt lêìn Kim töí chûác sinh
nhêåt linh àònh. êëy laâ nùm Kim vaâ Duäng quen biïët nhau. Duäng yïu
Kim. Baån beâ ai cuäng uãng höå hoå. Kim cuäng rêët muöën yïu Duäng. "Anh
êëy töët!". Àïm àïm ài chúi vúái Duäng vïì Kim vuâi mùåt vaâo trong chùn.
Kim viïët vïì Duäng. Kim tûúãng tûúång ra Duäng bïn caånh vaâ noái
vúái anh nhûäng lúâi yïu thûúng. Thïë nhûng Kim vaâ Duäng tûå nhiïn bêåt
ra, chùèng àïën àêu hïët. Lyá do möåt phêìn tûâ sûå xuêët hiïån cuãa Àö. Khi
gùåp laåi Duäng, Kim day dûát. Nhiïìu lêìn cö maåo hiïím àïën ngöi nhaâ troå
cuãa anh. Kim àûáng rêët lêu dûúái chên cêìu thang. Bïn khung cûãa söí
Duäng cùæm cuái veä àöì aán. Kim biïët chó ngûúác lïn laâ Duäng seä thêëy cö.
Duäng seä chaåy ra àoán. Maäi maäi trong Duäng, Kim laâ möåt tiïn nûä muâ
loaâ.
Àö viïët cho Kim nhûäng doâng thû àêìy ùæp yïu thûúng. Àoåc nhêåt
kyá Àö, Kim biï ët rùçng nhûäng doâng êëy Àö tûâng viïët cho ngûúâi yïu cuä.
Tûâ ngaây chõ ta lêëy chöìng, Àö khöng gúãi nhûäng doâng êëy ài. Àö súå anh
chöìng àoåc àûúåc nhûäng bûác thû seä àaánh vúå.
Sao Duäng khöng viïët gò cho mònh nhó? Kim tûå hoãi. Röìi Duäng seä
yïu ngûúâi con gaái khaác. Cêìu cho anh àûúåc haånh phuác. Bao giúâ vúái
Duäng, Kim cuäng thêåt dõu daâng. Nïëu quaá khûá höìi sinh, em seä yïu
anh. Kim mú maâng.
Kim nghe tiïëng thùçng Àiïåp lñu lo:
- Àïm kia maá nùçm mú coá öng giaâ cho maá con söë nùm saáu. Nguã
dêåy maá biïíu con ài mua cho maá con nùm saáu. Höìi àïm xöí söë ra con
saáu lùm.
- Maây veä!
Kim nghe tiïëng anh Minh cûå thùçng Àiïåp.
Laåi söë àïì. Àïm qua Kim cuäng nùçm mú. Giûäa giêëc nguã nùång nïì
cuãa Kim hùæn àïën. Hùæn àûa Kim qua daäy sûúng muâ. "Thêìn chïët"! Kim
súå haäi. Kim àaä tûâng tûå tûã. Chuyïån naây xaãy ra àaä mûúâi nùm. Luác naâo
Kim cuäng theâm chïët. Trong mú Kim laåi thêëy súå võ thêìn nùæm quyïìn
sinh tûã cuãa con ngûúâi. Kim àúåi pheáp mêìu àïën vúái cö. Sûå bêët tûã chó
daânh cho thiïíu söë coá nhûäng quyïìn nÎ ng töëi thûúång. Thêëu àaáo têët caã
khöng gian thúâi gian vö têån, vûúåt ra ngoaâi thïë giúái hûäu haån vaâ tûúng
àöëi naây. Laâm sao Kim coá thïí söëng laâm nïn möåt viïåc gò thêåt kyâ diïåu?
Thïë laâ Kim khao khaát.
Ta khöng nïn nhêëm nhaáp nöîi buöìn-muön-thuúã. Kim goåi tònh

yïu cuãa mònh bùçng caái tïn nhû vêåy. Kim àaä traãi nghiïåm nhûäng xoát
xa, niïìm day dûát, thûúng àau, oan traái, hêån sêìu, cay àùæng, thêåm chñ
thuâ hêån. Cuöëi cuâng Kim thêëy mònh quaá cö àún. Röìi cö yïu sûå cö àún
duâ cö chûa biïët têån duång hoaân caãnh êëy àïí hoåc nhûäng àiïìu phi phaâm.
Quaá nhiïìu thoái quen maâi moân Kim.
Chuöîi ngaây daâi phiïìn muöån. Àiïåp khuác vêën naån vang lïn trong
caã giêëc nguã. "Ài vïì àêu?". Kim bûác böëi: Tònh yïu, hoåc vêën, giaáo àiïìu ,
tiïìn baåc... nhû xiïìng xñch. Khi Kim mú thêìn chïët àûa Kim àïën doâng
söng. Bïn kia laâ vûúân Uyïín laåc, leä ra Kim àûúåc nghó ngúi úã àoá. Kim
biïët chöën êëy laâ núi daânh cho nhûäng ngûúâi suöët àúâi laâm àiïìu thiïån.
Kim tûâng phaåm nhiïìu sai lêìm, nghiïm troång vaâ khöng nghiïm troång.
Coá yá vaâ vö yá. Kim àem laåi àau khöí cho ngûúâi vaâ vêåt. Coá sinh linh chïët
oan vò Kim. Vêåy laâ Kim khöng àûúåc giaãi thoaát hoaân toaân. Kim saám
höëi.
Kim laåi mú thêëy àõa nguåc nhû thïí cö thoaát ra tûâ chöën êëy. Thêìn
chïët àaä noái vúái Kim laâ cö khöng àaáng bõ giam cêìm trong àoá. Linh
höìn vaâ thïí xaác Kim cuäng chûa quaá hû hoaåi àïí taåo hoaá phi cöng taåo
taác lêìn nûäa, àiïìu cêìn thiïët laâ traã Kim vïì trêìn gian, söëng nöët kiïëp con
ngûúâi. "Muöën liïîu thoaát sinh tûã thò àûâng bao giúâ laâm àiïìu aác nûäa".
"Haäy söëng vúái tñnh baãn thiïån!". Àêëy laâ nhûäng àiïìu cuöëi cuâng thêìn
chïët dùån. Kim thoaát voâng luên höìi. Kim khoãi phaãi àêìu thai kiïëp söëng
múái.
"Têët caã nhû thêåt êëy! Hay laâ àïm qua mònh kinh nghiïåm sûå
chïët. Dïî lùæm chûá". Kim trùn trúã. Kinh phêåt baão con ngûúâi ta coá thïí
chïët khi àang cöë söëng vaâ ngûúåc laåi. Ba thò baão: "Söëng chïët nhû trúã
baân tay".
Kim bùæt àêìu hònh dung vïì àöi mùæt bñ êín, nhiïìu nùm nay àöi
mùæt êëy doäi theo Kim. Ban àêìu cö khöng àïí yá. Röìi cö thêëy noá úã moåi núi
moåi luác. Cö giam mònh trong phoâng kñn àïí söëng riïng vúái àöi mùæt êëy,
cö soi boáng vaâo àöi mùæt vaâ thêëy mònh tûâ chên tú àïën keä toác. Rêët
nhiïìu khi àöi mùæt chiïëu vaâo Kim tia saáng laånh luâng nghiïm khùæc.
Nhêët laâ khi Kim laâm nhûäng viïåc Kim khöng thñch maâ cö cuäng cûá
laâm. Coân thò cö luön thêëy àöi mùæt nhòn cö bao dung tûâ aái.
Saáng nay Kim ön laåi toaân böå giêëc mú vúái nhûäng bùn khoùn. Kim laåi
thêëy àöi mùæt. Cö móm cûúâi viïët:
"Mùæt ngûúâi tònh nùm xûa.
Hùçng àïm vïì xua tan cún aám muöåi
Hùçng àïm ta thêìm hön mùæt sao trúâi..."
Cö nghe nhûäng giai àiïåu vang ngên giûäa khöng gian bao la.
Bêìu trúâi xanh trong, gioá löìng löång. Nhûäng khuác nhaåc huyïìn hoùåc roát
vaâo tai Kim. Àö àïën àûa Kim ài Myä Sún cuâng. Anh ta nhòn cö vaâ
buöng möåt cêu:
- Höm nay tröng em thêåt laå luâng!
Kim khöng biïët Àö khen hay chï mònh. Cö thêëy mònh laånh
nhaåt vúái Àö hùèn, Kim chòm trong nhûäng húåp êm tûâ cêy àaân vö hònh.
Kim biïët giûäa àöi mùæt vaâ tiïëng nhaåc kia coá sûå àöìng nhêët vúái nhau.
Àö laái xe àûa Kim qua nhûäng vuâng quï quen thuöåc. Anh ta
àang cöng taác taåi möåt phoâng vùn hoaá. Saáng nay anh ta àûa Kim ài
khaão saát àïí viïët baâi vïì nhûäng di saãn vùn hoaá Chùmpa úã miïìn Trung.
Kim quan saát quï hûúng. Nhûäng kyã niïåm thúâi thú êëu uâa vïì. Kim
nghe tiïëng goåi cuãa möåt nhên vêåt trong vúã kõch tûâng àïí êën tûúång sêu
sùæc nhêët suöët tuöíi thú cö:
"Thúâi gian úi! Thúâi gian úi! Thúâi gian úi!".
Àoá laâ tiïëng goåi cuãa Thiïn YA - NA, trong vúã kõch "Tònh sûã thiïn
YA - NA". Ngûúâi naây àaä tûâng laâ thêìn tûúång thúâi thú êëu cuãa Kim.
- Thúâi gian úi! - Kim heát vang.

Àö dûâng xe laåi:
- Em laâm sao vêåy?
Kim im lùång.
Àö àaåp maáy vaâ buöng möåt cêu cuåc cùçn: "Àöì khuâng!". Xe àïën
nhaâ thúâ Traâ Kiïåu. Àö muöën gheá. Kim caãn. Àö thöi. Kim lêím bêím:
- Coá thïí tiïìn kiïëp ta àaä söëng buöíi hoaâng kim cuãa kinh àö sû tûã.
- Coá thïí! - Àö phuå hoaå.
- Luác naây àêy em àinh ninh mònh laâ hêåu thên cuãa cöng chuáa
Chùmpa. Em tûâng gùåp Thiïn YA - NA thaánh mêîu, Ngûúâi taåo dûång
nïn vûúng quöëc Chùmpa.
- Coân anh laâ thêìn vûúng Bhaàresvana. Göëc rïî cuãa vûúng quyïìn.
Àö cuäng söi nöíi goáp chuyïån.
- Khöng ngúâ chuáng ta tha hoaá àïën mûác naây - Kim vui veã - Coá
khi kiïëp sau chuáng ta thaânh khó.
- Coi chûâng thaânh thêåt àêëy cö beá, ai maâ biïët àûúåc xûa kia mònh
khöng tûâng àuâa cúåt kiïëp sau mònh laâm luä vö tñch s ûå - Àö trêìm ngêm.
Xe vaâo Thaánh àõa Myä Sún. Tûâ ngaân xûa núi àêy laâ àõa àiïím haânh
hûúng thiïng liïng cuãa haâng chuåc triïìu àaåi vaâ haâng triïåu con ngûúâi.
Myä Sún laâ núi thúâ phuång võ thêìn vua Bhaàresvana. Tñn ngûúäng chñnh
cuãa vûúng triïìu Chùmpa laâ thúâ tûå thêìn - vua vaâ caác thêìn linh baão höå
vûúng quöëc cuäng nhû vûúng quyïìn. Dên töåc Chùmpa àaä mêët tïn trïn
baãn àöì thïë giúái, giúâ àêy chó coân rúi rúát laåi caác di tñch maâ Myä Sún laâ
àiïín hònh.
Àöëi diïån vúái sûå thõnh suy cuãa Lõch sûã. Möîi nöîi trùæc êín boáp chùåt
Kim. Cö àau thùæt. Cö àõnh noái möåt àiïìu gò àoá vúái Àö thò bêët chúåt àöi
mùæt bñ êín hiïån ra cùæt ngang.
- Em giöëng nhû möåt ngûúâi ngoaåi tònh vêåy! - Àö nhòn Kim ngúâ
vûåc. Kim ngùæm àöi mùæt úã võ trñ trûåc diïån nhêët. Àö thêëy Kim khöng
phaãn ûáng gò trûúác cêu noái cuãa mònh. Àö bûåc tûác, anh ta choåc cho Kim
ghen:
- Anh nhúá Phûúång ghï!
Kim im lùång. Phûúång laâ tïn ngûúâi àaân baâ tònh àõch. Àö cûúâi
khêíy:
- Em say àùæm möåt thùçng cha naâo röìi phaãi khöng?
- Àïí töi yïn - Kim chau maây - Anh cûá àïën chöî ngûúâi àaân baâ kia
maâ ùn maây tònh yïu....
Kim àõnh noái thïm nhûng trong giêy laát Kim dûúâng nhû thêëy
àöi mùæt kia ngoaãnh ài hûúáng khaác. Kim hoaãng höët. Cö suyát khoác. Àö
tûúãng Kim buöìn mònh nïn keáo cö vaâo loâng hön kheä. Kim lùæc àêìu. Taåi
sao Kim khöng nhêån ra àöi mùæt êëy súám hún nhó. Noá laâ haâo quang cuãa
Thiïn YA - NA. Toaân thên Kim chêën àöång khi khaám phaá ra àiïìu êëy.
- Em khöng coân yïu anh nûäa phaãi khöng? - Àö hoãi Kim.
- Anh àuã nhaåy caãm àïí nhêån ra àiïìu àoá - Kim àaáp.
- Àûâng baão anh doåa- Àö noáng nêíy - Anh seä giïët chïët em vaâ giïët
caã thùçng cha kia, em àúåi àêëy.
Kim thêëy Àö thêåt thaãm haåi. Anh ta àaä mêët cö thêåt sûå. Khi anh
ta nhêån ra anh ta yïu Kim thò quaá muöån röìi. Kim khöng thïí tön thúâ
Àö. Kim tön thúâ con ngûúâi bêët tûã êëy: Kim tin vaâo sûå thêìn kyâ caãm
ûáng. Kim tin Thiïn YA - NA seä taái sinh vaâ Ngûúâi àang úã àêu àoá. Kim
ài tòm ngûúâi.
Tham voång chiïën thùæng

Nguyïîn Quöëc Thaái
Töi quyïët àõnh chêëp nhêån hoaân caãnh. Cuöåc chiïën tranh giaânh
tònh aái cuãa töi àaä keáo quaá daâi, töi àaä mïåt moãi, phêìn thùæng khöng
nghiïng vïì töi. Töi thêëy khöng nïn keáo daâi thúâi kyâ nhûäng aão voång
hún nûäa, Töi cho rùçng lêëy möåt ngûúâi cêìn àïën mònh laâ caách hay nhêët
àïí kïët thuác cuöåc àúâi àún chiïëc.
Coân coá giaãi phaáp naâo hay hún bûåúác vaâo àúâi vúái tû thïë cuãa ngûúâi
chiïën thùæng, möåt öng chuã?
Ngûúâi töi àõnh lêëy coá chñn àiïím töët: treã hún töi mûúâi tuöíi, töët
nghiïåp àaåi hoåc, laâm cuâng cú quan, thöng minh, coá chñ tiïën thuã, àûúåc
loâng cêëp trïn, söëng möåt mònh taåi cùn höå tûå thuï, coá xe maáy riïng,
cuöëi cuâng vaâ laâ quan troång nhêët: dûúâng nhû yïu töi.
Ngêîu nhiïn maâ laåi coá chñn àiïím. Àoá laâ con söë töët àeåp, biïíu thõ
sûå àêìy àuã.
Thêåt ra töi khöng yïu Nhi. Khöng bao giúâ nhúá nhung, khao
khaát. Hònh boáng Nhi chûa bao giúâ aám aãnh töi. Cuäng coá möåt lêìn, ngaây
xa xûa, töi hêìu nhû coá xuác àöång thïë naâo àoá. Àoá laâ thúâi töi hoaân toaân
trùæng tay trong quan hïå vúái phaái nûä.
Nhûng maâ Nhi, noái thïë naâo nhó, coá veã kïët töi lùæm. Nhi thûúâng
tòm cúá va chaåm vúái töi dûåa ngûúâi vaâo töi, thêåm chñ coá lêìn coân tòm
àûúåc caách gaác chên vaâo loâng töi nûäa.
Nhi noái rùçng Nhi chaán gheát nhûäng ngûúâi àaân öng theo àuöíi
mònh. Hoå chó laâ nhûäng ngûúâi àaân baâ khöng vuá. Mùåc duâ àaä coá thúâi gùæn
boá vúái ngûúâi àaân öng naâo àoá, nhûng Nhi quaã quyïët rùçng àoá laâ cuöåc
tònh rêët àaáng chaán. Anh ta coá chung vúái Nhi rêët nhiïìu kyã niïåm,
nhûng kyã niïåm àoá thò coá giaá trõ gò àêu. Töi àaä thêëy mùåt anh ta. Anh
ta thêåt sûå khöng coá gò àùåc biïåt.
Töi thêëy yïn têm. Töi coá caái hún anh ta vaâ vaâi ngûúâi khaác nûäa.
Töi múái coá tiïìn mua riïng möåt ngöi nhaâ böën têìng cúä lúán, thuï möåt baâ
giaâ giuáp viïåc. Hún nûäa têìm voác ngûúâi töi khöng àïën nöîi naâo.
Töi coá khaá àuã caác yïëu töë cú baãn cuãa möåt ngûúâi àaân öng khi àùåt vêën àïì
lêëy vúå.
Töi tûå nhuã: Seä coá ngaây Nhi laâ tiïën sô, giaáo sû. Mònh cuäng cúä àoá.
Caác con mònh têët seä khaá.
Thïë laâ àaám cûúái àûúåc töí chûác.
Höm thûã aáo cûúái, Nhi àùæc yá nhòn töi, hoãi:
- Anh thêëy em àeåp khöng?
- Rêët àeåp.
Àöìng thúâi töi nghô:
Àùçng naâo àoá cuäng laâ vúå mònh röìi.
oác töi tûå àöång lïn chûúng trònh söëng chung. Àoá laâ nhûäng quy
trònh àaä saách vúã hoáa cöång vúái nhûäng saáng kiïën riïng cuãa töi.
***
Nhi luön luön hoãi töi:
- Anh thêëy em àeåp chûá?
Töi noái döëi:
- Àeåp lùæm.
Nhi hay noái:
- Xinh àeåp nhû em maâ mùåc böå quêìn aáo naây thò uöíng quaá.
Thónh thoaãng töi laåi mua cho Nhi möåt böå quêìn aáo, hay vaáy, hay
giaây, muä múái. Nhûäng myä phêím thò têët nhiïn. Tûâ höm cûúái àïën nay,
töi àaä àöíi xe cho Nhi möåt lêìn, lêëy chiïëc Viva àen tuyïìn Nhi thñch. Tuái
tiïìn cuãa töi àaä hao khaá nhiïìu. Nhi sang troång hún thò töi cuäng thñch,
nhûng Nhi caâng sang troång thò caâng tûå àùæc. Vúå töi baão töi:
- Myä nhên thaânh thõ cuäng chùèng hún nöíi gaái quï naây.
Röìi Nhi ài hoåc. Haâng tuêìn, haâng thaáng Nhi àoâi töi phaãi àem
tiïìn dûå trûä chi cho. Töi caãm thêëy mïåt moãi búãi caái yá chñ khöng ngûâng
muöën hún ngûúâi cuãa Nhi. Naâo coá phaãi töi khöng hiïíu tiïën böå laâ töët.
Nhûng trûúác khi cûúái Nhi töi quaã thêåt chûa lûúâng hïët caái giaá cuãa tiïën
böå.
Tiïën böå, àoá laâ chiïëc cên maâ àêìu naây böíng thò àêìu kia chòm, àöëi
vúái töi laâ nhû thïë.
Trong khi töi kiïëm tiïìn thò Nhi baão vïå xong luêån aán thaåc sô. Nhi
böîng nhiïn coá caái thuá maâ töi trûúác kia chûa gùåp, àoá laâ phên tñch, töíng
kïët vaâ giaãng giaãi. Bêët cûá vêën àïì naâo töi àûa ra, Nhi àïìu thêëy ngay cú
súã cuãa noá. Cö êëy sùén saâng àaánh guåc töi vïì lyá luêån.
úã cú quan, chuáng töi laâm cuâng möåt phoâng. Nhi tñm mùåt laåi möîi
khi töi coá sai lêìm. Cuöëi cuâng cuäng àïën möåt höm Nhi baão töi:
- Anh phaãi kheáo leáo chûá. Ai laåi coá sú suêët thïë nïëu coá phaãi giêëu
ài. Anh lùæm luác laâm em phaát ngûúång.
Cö êëy coá yá vêån àöång laänh àaåo àïì baåt cö êëy laâm trûúãng phoâng.
Töi baão:
- Chuáng ta phaãi coá möåt àûáa con.
Nhi nuäng nõu:
- Anh, chuáng mònh phaãi tiïën böå chûá. Bao giúâ em laâm xong luêån
aán tiïën sô, thò coá phaãi chuáng mònh àûúåc hoaân toaân tûå do khöng, Bêëy
giúâ laâm gò chùèng àûúåc?
Tuy nhiïn, do töi kiïn trò àêëu tranh nïn Nhi àöíi yá, bùçng loâng
sinh con. Coá àiïìu yá trúâi khöng thuêån, Nhi laåi xaãy thai. Tûâ àoá cö êëy
quyïët chñ àúåi baão vïå luêån aán tiïën sô xong múái àêìu tû vaâo viïåc nöëi doäi
töng àûúâng. Cö êëy àùng kyá hoåc nghiïn cûáu sinh ngay. Luác àoá, Nhi hai
mûúi saáu tuöíi.
***
Nùm Nhi ba mûúi nhùm tuöíi thò töi coá baâ vúå laâ tiïën sô, trûúãng
phoâng vaâ möåt con trai hoåc lúáp möåt. Coân töi múái laâ thaåc sô.
Töi xin chuyïín phoâng. Taåi phoâng múái, töi àûúåc àïì baåt phoá
phoâng.
Vúå töi mong laâm giaáo sû.
Ngûúâi ngoaâi baão gia àònh töi gia giaáo, thaânh àaåt.
Töi cuäng mong laâ giaáo sû, tiïën sô. Nhûng chïët caái gia àònh töi,
cho chñ thùçng nhoã saáu tuöíi àïìu àaä quaá quen vúái tiïån nghi hiïån àaåi Töi
khöng thïí àïí gia caãnh sa suát. Maâ vúå töi thò bêån tiïën böå, hún nûäa cö êëy
khöng biïët kiïëm tiïìn. Do àoá mùåc nhiïn töi phaãi lao àöång hïët sûác
mònh. Möåt nùm töi chaåy choåt àïí viïët ñt nhêët möåt cuöën saách, baãn thaão
vûâa giao rúâi tay thò kïë hoaåch múái àaä hiïån trong àêìu khöng luác naâo
nghó ngúi. Khöng coân thúâi gian maâ hoåc nghiïn cûáu sinh.
Lao têm khöí tûá àêm ra ngûúâi töi quùæt queo, toác xuâ ra nhû löng
vaâ àaä hoa rêm. Tröng töi nhû thùçng nghiïån.
Vúå töi thêët voång lùæm. Giúâ cö ta àaä beáo xuå, caái lûng vöën guâ caâng
guâ thïm, gioång noái ngaây caâng cûáng ra.
Vúå baão:
- Anh phaãi têím böí ài. Tröng cûá nhû öng cuå. Mùåc tûã tïë vaâo. Ài
thùèng ngûúâi lïn. Noái nùng vúái ngûúâi ta tinh tûúáng hún nûäa. Xêëu
chaâng höí ai, hûã?
Töi àaáp:
- Giúâ ùn sêm, nhung cuäng chùèng beáo nöíi.
Cö vúå töi cûúâi tñt mùæt, liïëc tònh vúái anh laáng giïìng. Coá leä cö ta
thñch veã treã khoãe cuãa anh ta. Töi vúâ nhû khöng thêëy.
Töi nghô:
Mònh thûã taán möåt cö beá xem daåo naây phong àöå thïë naâo.
Viïåc àoá thûã chûa xong thò vúå töi phaát hiïån ra. Cö ta dûúâng nhû coá tai
mùæt khùæp núi. Cö ta heát:
- Àuá àúãn vûâa chûá,
Trong khi giêån dûä, cö ta quay sang baão thùçng con:
- Hoåc ài, cho tûã tïë vaâo, liïåu maâ ra daáng àaân öng. Khöng choá noá
mï.
Töi thêëy cêu àoá coá yá nhùçm vaâo töi. Töi nuöët hêån. Cuäng tòm kïë
phuåc hêån, nhûng khöng thaânh cöng. Cú quan khöng phaãi chöën àïí töi
cúãi aáo cho ngûúâi xem lûng, hún thïë giúâ àêy cú quan cuäng laâ chiïën
trûúâng maâ töi laâ bïn yïëu thïë lûåc. úã gia àònh, thò thùçng con töi àaä bõ
meå noá mua chuöåc mêët röìi. Meå noá muöën coá àöìng minh. Coân keã trung
gian beá xñu êëy thò laåi súå töi. Con naâo chaã súå böë.
Ngaây giöî baâ giuáp viïåc cuä cuãa töi, töi sûåc nhúá ra, àõnh mua quaâ
gûãi con chaáu baâ, goåi laâ chuát nhúá thûúng. Nhi biïët chuyïån, cêìm phùæt
boåc quaâ, noái:
- Vúá vêín, meå mònh chùèng cuáng, cuáng ngûúâi dûng. Múã ra maâ ùn
coân hún.
Cö êëy neám goái quaâ lïn baân. Töi àöåt nhiïn taát Nhi. Cö ta long
soâng soåc mùæt:
- Thaâ anh nguã vúái con úã gaái bêy giúâ, töi coân th ñch hún anh laâm
nhûäng chuyïån haäo huyïìn.
Töi tûå hoãi, phaãi chùng àêy laâ möåt tiïën sô.
Cú quan àaánh giaá vúå töi coá nhiïìu cöëng hiïën, quyïët àõnh xin Nhaâ
nûúác phong hoåc haâm phoá giaáo sû.
Nhaâ nûúác cöng nhêån Nhi.
Nhûng töi laâ möåt nhaâ chuyïn mön vaâ laâ chöìng Nhi, töi biïët roä
giaá trõ saãn phêím cuãa Nhi. Àoá laâ sûå sao cheáp laåi nhûäng giaá trõ maâ
ngûúâi khaác àaä nghô ra, hoùåc cuäng àaä sao cheáp. Tûåu trung, àoá laâ möåt
sûå hiïíu biïët haân lêm, khö cûáng, khöng vö nghôa hoaân toaân nhûng
cuäng chùèng coá gò àaáng ngúåi khen, khêm phuåc.
Vúå töi khoaãn àaäi àöìng nghiïåp, baân beâ möåt bûäa say, no. Töi uöëng
thêåt say, cho mïìm toaân thên, röìi caáo mïåt ài nùçm súám. Nhûäng àïm
qua, Nhi luön tûâ chöëi töi.
Loâng Nhi lêu nay àaä khaác.
Vaâ loâng töi, vöën àaä laånh tûâ luác lêëy Nhi, caâng laånh.
Nhi khöng thaânh cöng trong cuöåc àêëu tranh giaânh ghïë giaám
àöëc. Cö êëy luön trêìm uêët
Töi biïët vò sao cú quan khöng uãng höå Nhi. Ngûúâi ta súå möåt
ngûúâi àaân baâ nhiïìu tham voång maâ laåi cûáng rùæn, thuã àoaån. Vúå töi àêìu
tiïn chó laâ cö gaái nhiïìu tham voång, nhûng cuâng vúái nÎ m thaáng, yá chñ
hún àúâi vaâ thöëng trõ àúâi ngaây caâng taáng lïn. Cuöåc söëng chung vúái Nhi
àaä cho töi hiïíu, khi khöng yïu möåt ngûúâi àaân baâ thò àûâng lêëy ngûúâi
ta laâm gò. Nïëu, laåi lêëy phaãi möåt ngûúâi coá caá tñnh gang theáp cuãa àaân
öng thò caãnh nö lïå cuäng khöng àaáng súå hún. Keã nö lïå thûåc sûå chöëng
chuã nö laâ chuyïån húåp àaåo, nhûng ngûúâi chöìng gêy chiïën tranh vúái vúå
thò thiïn haå xem laâ khöng húåp àaåo. Duâ anh coá kïí lïí nguyïn cúá cuãa
xung khùæc thò ngûúâi ta cuäng thúâ ú, thiïëu tin cêåy anh. Nhêët laâ khi anh
àõnh chöëng möåt ngûúâi àaân baâ maâ vïì nguyïn tùæc, ngûúâi àoá coá võ thïë
hún, coá giaá trõ xaä höåi cao hún anh..
Töi baão Nhi:
- Chuáng ta khöng húåp nhau.
Nhi thaãn nhiïn:
- Sao ngaây àoá anh àoâi lêëy töi bùçng àûúåc?
- Vò töi nghô cö yïu töi, cêìn töi.
Nhi laånh nhaåt noái:
- Ngaây êëy anh khöng lêëy töi thò choá noá lêëy anh. Anh chùèng kïí lïí
vúái moåi ngûúâi rùçng anh thêët tònh laâ gò. Nhûäng cö beá da trùæng àuâi àaâi
noá cho anh hñt khoái, phaãi khöng naâo. Anh luác naâo cuäng hïëch mùæt lïn.
Chùèng coá töi thò anh àêu coá ngaây nay.
- Cö àöëi vúái töi thêåt xa laå. Caái töi cêìn laâ möåt ngûúâi àaân baâ thûåc
sûå cú.
- Thïë töi chùèng cho anh caái thûåc sûå àaân baâ àoá laâ gò.
- Ngu xuêín. Thêåt ngu xuêín hïët chöî noái.
- Anh ngu hay töi ngu?
- Têët caã àïìu ngu. Cö ngu vò cö nghô kiïíu cö. Töi ngu vò töi aão
tûúãng. Chuáng ta seä li dõ.
- Nïëu li dõ töi, anh àûúåc caái gò?
- Àûúåc tûå do. Àûúåc thoaát khoãi möåt sïëp trong nhaâ mònh, thoaát
caái aão tûúãng laâ mònh coá vúå. Töi lêu nay, haâng chuåc nùm nay, àaä nghô
rùçng cö laâ gaä àaân öng coá sinh thûåc khñ àaân baâ cú.
Nhi cûúâi nhaåo:
- yá kiïën àoá khöng coá cú súã lyá luêån. Thêåt ra anh seä gùåp möåt ngûúâi
khaác, maâ anh seä vúä möång. Nhûäng ngûúâi khaác liïåu coá caái gò hún töi?
- Coá chûá. Coá tònh yïu. Coá nûä tñnh. Ngûúâi ta seä yïu cöng viïåc bïëp
nuác maâ ñt ngûãa cöí lïn noác nhaâ. Ngûúâi ta seä troång thaânh quaã cuãa
chöìng mònh, biïët thïë naâo laâ àuã chûá khöng chaåy theo nhûäng chên trúâi
haäo. Haäo huyïìn, quaá haäo huyïìn. Cö cûá nghô cö xinh àeåp. Nhòn laåi
xem, thêåt ra thúâi treã cö àen, giaâ, thö. Cö muöën c ö laâ baác hoåc. Thûåc ra
àoá laâ hoåc vêën sao cheáp. Cö muöën laâm baâ chuã, tûâ trong nhaâ àïën ngoaâi
àúâi. Cö muöën töi ùn, úã, nguã, ài laåi theo yá cö cú. Cö muöën töi hoaân myä
theo kiïíu cö quan niïåm cú. Sao maâ töi ngu thïë, laåi lêëy cö cú chûá.
- Anh tiïëc aâ?
- Phaãi, töi tiïëc.
- Anh coá biïët rùçng anh laâ möåt àaân baâ khöng?
Töi nghiïën rùng:
- Ngûúâi nhû cö têët nhiïn coi töi yïëu àuöëi. Nhûng nhûäng gò cö coá
nhúâ ai? Cö àaä leo lïn trïn bêåc thang naâo? Luác naâo cö cuäng noái:
"Chuáng ta chó coá thïë thöi aâ". Töi moân moãi vò cö. Chïët vò ngûúâi khöng
yïu, thêåt khöí súã quaá.
Nhi cûúâi nhaåt.
***
Töi choaâng tónh dêåy.
aánh ban mai chiïëu qua cûãa söí lúán, cùn phoâng àêìy aánh saáng múâ
múâ cuãa sûå khúãi àêìu, nhû àêìy ùæp nhûäng vi sinh vêåt li ti, nhûäng buåi
hoa vaâ sûúng trúâi tinh khöi.
Töi nhòn àöìng höì. Àaä quaá saáu rûúäi. Sùæp àïën giúâ ài laâm.
Töi vöåi vaâng vaâo nhaâ tùæm. Vûâa xoa boåt sûäa tùæm lan khùæp ngûúâi,
töi vûâa nghô àïën giêëc mú àïm qua, àïën Nhi, maâ saáng nay töi seä gùåp
vaâ seä laåi hoãi thùm:
Tònh hònh cuãa em thïë naâo?
Töi seä laåi móm cûúâi thöng caãm, seä laåi pha troâ, seä tiïëp tuåc tûâ chöëi
Nhi.
Töi seä tiïëp tuåc cuöåc chinh phuåc möåt ngûúâi phuå nûä àaáng yïu, cho
àïën khi húåp duyïn.
Búãi vò töi àaä lêëy Nhi àêu. Cuöåc söëng kinh hoaâng, buöìn teã maâ töi
àaä traãi qua, àoá chó laâ aác möång ngêîu nhiïn àïën trong möåt àïm.
Ngûúâi ta coá thïí lêìm, song àaân öng bònh thûúâng khöng ai mnöën söëng
àúâi úã kiïëp vúái möåt ngûúâi khöng phaãi àaân baâ.
Cêy böì kïët núã hoa

Voä Thõ Xuên Haâ
Khi con gaái xaách va li ra sên bay cuâng ngûúâi chöìng ngoaåi quöëc,
baâ bùæt àêìu cuöåc chúâ àúåi daâi dùçng dùåc.
Nhûng nïëu chó coá möîi viïåc chúâ àúåi thöi thò khöng ai thiïët söëng
caã, cûá viïåc nùçm xuöëng möåt maãnh àêët naâo àoá, chúâ àïën khi ngûúâi thên
cuãa mònh trúã vïì vaâ rúi xuöëng coã xanh nhûäng gioåt lïå. Àùçng naây baâ coân
vö khöëi viïåc phaãi laâm vaâ thïë laâ sûå chúâ àúåi cûá len loãi trong tim vaâo
nhûäng àïm daâi.
Buöíi saáng, nhû thûúâng lïå chõ giuáp viïåc goä àöåp àöåp vaâo caánh cûãa
göî. Baâ vöåi vaâng nhêëc àöi chên tï cûáng vò giêëc nguã chêåp chúân, thêåp
thïînh chaåy ra nhêëc caái then to àuâng nùång túái haâng kyá, àùåt àûáng vaâo
xoá cûãa.
- Saáng súám maâ thuyïìn caá àaä gheá chúå röìi.
Chõ ta thöng baáo - Nhaâ chõ úã cuöëi chúå - caái chúå àöëi diïån daäy phöë
chaåy ra biïín. Sau nhaâ laâ doâng söng Hûúng chaãy lùång leä vaâ bêín thóu vò
raác chúå thaãi ra. Buöíi súám, thuyïìn caá tûâ cûãa Thuêån hay phaá Tam
Giang n gûúåc lïn, khaách buön àoán tûâ khuác naây, àûúåc giaá thò dên chaâi
khoãi chaåy thïm haâng cêy söë ngûúåc söng nûäa àïí àöí vaâo chúå Lúán. Chõ
giuáp viïåc luác naâo cuäng têët tûúãi, nïn têët tûúãi caã trong lúâi thöng baáo coá
caá tûúi. Baâ lêëy röí vaâ tiïìn, ài ra chúå. Baâ choån lûåa caá ngon, àùåt 3 con
nuåc hoa tûúi roái vaâo röí, traã tiïìn vaâ thêìm nghô: "Bïn àoá luác naâo noá
cuäng phaãi ùn àöì ûúáp laånh, khöng hiïíu coá chõu nöíi caái reát khöng?".
Möåt ngûúâi con trai ài ngang qua trûúác mùåt baâ, kheä chaâo:
- Baâ ài chúå súám aå!
- Chaâo cêåu!
- Baâ coân nhúá con khöng? Höìi lêu con àûa chõ gò ra sên bay.
- A, cêåu laái tùæc xi. - Baâ reo nho nhoã, nhû vûâa gùåp laåi caái dô vaäng
chia ly ngaây naâo.
- Chõ êëy chùæc gûãi tiïìn vïì nuöi baâ chûá?
Anh hoãi möåt cêu xaä giao.
- öì - Baâ nhùn mùåt, dô vaäng vuåt tùæt - Töi coá lûúng hûu.
Chúåt nhêån ra khöng cêìn phaãi giaäi baây, nhêët laâ vúái ngûúâi laå, baâ
vaâo nhaâ vaâ àoáng sêìm cûãa laåi. Baâ ngoá cöí vaâo cùn phoâng töëi om àêìy
muâi dêìu traâm cuãa chöìng, goåi:
- Öng daåy maâ ùn chaáo caá, caá tûúi öng aå.
Cûá nhû thïí öng chûa tûâng àûúåc baâ cho ùn caá tûúi bao giúâ. Chõ
giuáp viïåc àaä àùåt söi nöìi chaáo, xùæn tay laâm caá, röìi loåc, ûúáp thêåt kyä thêåt
àïìu vúái tiïu haânh vaâ muöëi.
Baâ xùæn cao tay aáo ra vûúân. úã khoaãng àêët beá xñu bùçng hai maãnh
chiïëu to gheáp laåi, laâ caã möåt maãnh vûúân chen chuác caác loaåi rau thúm,
úát, àu àuã, nhûän göëc bñ àao, mûúáp. Ngaây trûúác coân coá möåt cêy trûáng caá
rúåp boáng caã khoaãnh sên röång. Nhûng vò rïî noá ùn röång ra khùæp vûúân
vaâ laá ruång khöng xuïí nïn chöìng baâ quyïët àõnh àöën cêy trûáng caá ài.
Öng ra sên ngùæm nghña tiïëc reã maäi röìi baão chõ giuáp viïåc ra chúå tòm
ngûúâi. Chõ ta àûa vaâo möåt ngûúâi àaân öng vúái con dao chùåt cêy sùæc
leåm. Baâ ngöìi trong nhaâ buöìn rêìu:
"Con beá maâ coân úã nhaâ laâ noá seä khöng cho chùåt. Saáng ra lêëy gò àïí
leo lïn ngùæm mùåt trúâi?"
Khi caái cêy àöí xuöëng, tim baâ buöët nhoái. Baâ coân buöìn baä möåt
thúâi gian nûäa. Trong laá thû gûãi cho con gaái, baâ viïët nhû tûå an uãi
mònh:
"Cêy trûáng caá to quaá, nhiïìu quaã chñn ruång ngoaâi sên. Saáng ra
meå khöng kõp queát laâ nhùång xanh bay túái caã àaân. Nïn ba meå quyïët
àõnh àöën noá ài. Bêy giúâ saáng ra, mùåt trúâi roåi vaâo têån cûãa söí. Thïë hoaá
laåi vui con aå".
Con gaái baâ viïët thû vïì thûúâng chùèng kïí roä àiïìu gò. Coá lêìn gûãi
tiïìn vïì vaâ nhùæn:
"Nïëu coá ngûúâi sang, meå mua cho con möåt cên böì kïët. Toác con
bêy giúâ cûá ngaã sang maâu àoã, chaán quaá. Khöng hiïíu do khñ hêåu bïn
naây hay do nûúác göåi àêìu cöng nghiïåp?".
Thïë thò coá khoá gò. Hai öng baâ baân nhau gûãi cho noá caã yïën. Baâ
sai chõ giuáp viïåc ra chúå khuên caã gaánh böì kïët xanh vïì. Hai öng baâ
ngöìi bûát tûâng quaã raãi ra trïn chiïëc sên àêìy nùæng.
Caã ngaây höm àoá muâi böì kïët böëc lïn laâm hoå thi nhau hùæt húi.
Möîi lêìn nhû vêåy chõ giuáp viïåc laåi chaåy böí àïën caái tuái löi ra möåt quyïín
söí xem boái, lêím nhêím nhûäng àiïìu ûáng nghiïåm. Naâo laâ cö con gaái
àang nhúá meå. Naâo laâ con gaái àang nhúá meå. Naâo laâ höm nay cö mùåc
möåt chiïëc vaáy àoã thùæt nú àen, tröng löång lêîy nhû möåt baâ hoaâng vaâ
àang rêët haånh phuác. Àïën chiïìu thò chñnh öng cuäng toâ moâ muöën xem
quyïín boái. Öng muöën biïët con gaái coá cêìn dêìu traâm khöng, trong thû
khöng thêëy noá noái gò vïì viïåc àaä hïët àau khúáp chên hay chûa? Öng
ngöìi ngêín ra trong boáng chiïìu. Baâ phaãi giuåc:
- Öng vaâo nhaâ ài keão gioá.
Röìi baâ têët tûúãi chaåy ra phöë mua cho con gaái ñt mùng khö, haânh
khö. Baâ muöën tûå tay lûåa thûá mùng lûúäi lúån, moãng vaâ vaâng sêîm.
Thïë laâ cuäng àuã hïët ngaây. Möåt ngaây nheå nhoäm tröi qua. Àïm,
muâi dêìu traâm tûâ chiïëc giûúâng öng nùçm bay ra. Baâ nhoãm dêåy loeåt xoeåt
deáp ra baân lêëy caái phñch nûúác söi àöí vaâo chêåu pha tñ nûúác nguöåi vaâ tñ
muöëi, röìi bûng vaâo.
- Öng ngêm chên vaâo àêy. Nguöåi nûúác thò laåi pha thïm nûúác
noáng vaâo. Thïë, nhû moåi khi töi baây cho öng êëy. Röìi sau hùéng xoa dêìu.
Baâ nùçm thûúåt ra sau möåt ngaây àêìy rêîy nhûäng viïåc khöng tïn. Nöîi
nhúá con len loãi trong giêëc nguã khöng àûúåc sêu cuãa baâ. Baâ vúái tay sang
bïn caånh, cûá ngúä àûáa con gaái àang cuöån mònh úã àêu àêy. Baâ xoa baân
tay lïn traái tim, tûå nhùæc nhúã: "Haäy cöë àêåp àïìu àùån. Haäy cöë...".
Àöåt ngöåt, hoå nhêån àûúåc thû con gaái baáo tin sùæp vïì thùm nhaâ.
Saáng naâo ra chúå baâ cuäng dùån:
- Mêëy höm nûäa chaáu noá vïì laâ phaãi phêìn töi nhûäng con caá tûúi
nhêët àêëy, ngöå nhúä töi coá nguã quïn ài.
Chõ giuáp viïåc phò cûúâi:
- Cûá àïí con lo khoaãn chúå buáa cho. Baâ cûá tha höì ngöìi chúi vúái cö
êë y .
Caã phöë chúå nhanh choáng biïët laâ cö con gaái cuãa hai öng baâ sùæp
vïì.
- Baâ sûúáng nheá. Thïë naâo cö êëy cuäng vaác vïì caã nuái cuãa.
Hoå theâm khaát chia xeã. Ngay caã anh laái xe, möåt súám noå cuäng
chùån baâ ngang phöë àïí nhùæn nhuã:
- Chõ êëy vïì, baâ cûá goåi chaáu nheá. Chaáu seä biïëu öng baâ möåt
chuyïën xe.
Baâ gêåt àêìu. Nhûng trong buång thêìm nghô, roä kheáo thïë.
Röìi thò cö con gaái vïì thêåt, cö bûúác xuöëng sên bay vaâo trong muâa
hoa mai hoa àaâo chûa núã. Caái giaá laånh thên thuöåc êåp vaâo khiïën cöí
hoång cö tùæc ngheån. Saáng súám öng baâ àaä àûáng úã cûãa àoán khaách cuãa
sên bay, run lïn vò reát vaâ höìi höåp. Anh laái xe nhanh nheån chaåy ra
mua giuáp hoå hai böng höìng àoã rûåc àûúåc boåc cêín thêån trong giêëy boáng
kñnh.
- Duâ sao vúái ngûúâi ngoaåi quöëc, cuäng phaãi lõch sûå möåt chuát.
Anh beän leän cûúâi vaâ trao cho möîi ngûúâi cêìm möåt böng.
Nhûng cö con gaái chó vïì möåt mònh. Cö ngú ngaác bûúác ra khoãi
phoâng kñnh, nhòn thêëy meå, cö chaåy böí túái. Nûúác mùæt ngûúâi meå chaãy
kñn àaáo trong khoeá mùæt. Baâ quïn trao hoa cho con. Thïë laâ ngûúâi laái
xe vöåi àúä lêëy àïí trao cho cö. Anh móm cûúâi veã böëi röëi. Öng cuäng trao
hoa cho con, thêëy vui hùèn vò lêìn àêìu tiïn àûúåc trao hoa cho con gaái.
Hoå rñu rñt cûúâi noái suöët chùång àûúâng vïì.
Chõ giuáp viïåc noái rùçng caã goác chúå àïí daânh thûác ùn tûúi cho baâ.
Caá cua, töm huâm möîi thûá möåt ñt àïí saáng rûåc caã goác bïëp. Cö con gaái
nhùn mùåt.
Baâ saáng kiïën múâi luön xoám giïìng thên thuöåc sang ùn bûäa cúm
hoåp mùåt. Caã ngûúâi laái xe cuäng àûúåc múâi úã laåi. Anh luön kñn àaáo ngùæm
cö gaái, duâ àaä biïët chöìng cö laâ möåt anh chaâng ngoaåi quöëc cao to vaâ khaá
àeåp trai so vúái àaân öng xûá súã naây. Coân cö thò duâ khöng ûa mêëy veã lam
luä cuãa moåi ngûúâi, nhûng sûå kiïu haänh khi àûúåc hoå vêy quanh thaán
phuåc.
Àïm höm àoá cö nùçm gaác chên lïn meå nuäng nõu:
- Toác meå baåc röìi, hay con mua thuöëc nhuöåm toác cho meå.
- Meå giaâ röìi, cêìn gò.
- Ba àang xoa dêìu húã meå?
- ûâ, àïm naâo cuäng vêåy. Chöìng con thïë naâo?
- Cö kheä thúã daâi. Kheä àïën nöîi baâ khöng hïì nghe tiïëng. aánh
trùng chiïëu chïnh chïëch qua cûãa söí, loåt vaâo giûúâng hai meå con.
- Hùæn cuäng bònh thûúâng thöi meå aå. Chuáng con ài laâm hêìu nhû
rêët ñt gùåp nhau.
Baâ caãm thêëy lo lùæng. Muâi hûúng thúm sûåc cuãa con gaái laâm tim
baâ àêåp gay gùæt.
- Noá coá yïu con khöng?
- Cuäng nhû nhûäng thùçng àaân öng khaác thöi meå aå.
- Con phaãi chuá yá àïën mònh nheá. úã núi àêët khaách quï ngûúâi, meå
lo lùæm.
- Meå àûâng lo laâm gò. Söë con laâ söëng trong nhung luåa, khöng bao
giúâ àoái àêu.
Cö ruác rñch cûúâi, röìi thiïëp nguã trong aánh trùng dõu daâng. Baâ trúã
dêåy lêëy nûúác cho öng ngêm chên. Nhûng öng kheä thò thaâo baão baâ:
- Àêëm höå töi caái chên möåt luác keão con beá súå muâi dêìu.
Buöíi saáng cö trúã dêåy, nhùn mùåt khi bûúác vaâo toa leát.
- Tiïìn con àûa, ba meå xêy ngay caái toa leát múái ài. Höi quaá, dïî
sinh bïånh têåt lùæm.
Cö ngöìi ngêy ra nghô, ûâ, kyâ laå thêåt, mònh nhòn thêëy caái gò cuäng
nhoã hùèn ài. Caái gò cuäng möëc meo cuä kyä. Nhûng àêy laâ quï mònh, laâ
ngöi nhaâ maâ mònh theâm khaát àûúåc nhòn thêëy noá. Cö chaåy ra haâng göåi
àêìu ngoaâi phöë. Àûáa baån cuä buång chûãa vûúåt mùåt àang àûáng goâ lûng
göåi àêìu cho khaách, reo:
- Öi, khaách quyá! Tao àõnh vaän khaách thò vaâo thùm.
- Cho maây höåp phêën laâm quaâ. Mêëy nhoác röìi?
- Sùæp hai. Coân maây? Noá àêu maâ khöng vïì cuâng?
- Tao chûa coá con. Àeã bïn êëy khöng dïî, phaãi keâm theo nhiïìu
khoaãn tiïìn lùæm múái nuöi nöíi. Maây àun böì kïët göåi àêìu cho tao nheá.
- úâ, baâ àêìm maâ cuäng göåi böì kïët sao?
Cö baån rñu ran hoãi àuã thûá chuyïån. Röìi dòm toác cö trong thûá
nûúác vaâng saánh maâu mêåt ong. Cö hoãi:
- Maây coân hay tùæm söng khöng?
- Lêu lùæm röìi, tûâ caái daåo thaânh phöë khöng coá nûúác, coân söng thò
caån.
- Nûúác söng trong lùæm, nhûng àïën gêìn thò toaân raác.
Cö baån phaá lïn cûúâi:
- Trong khöng coá nghôa laâ saåch.
Cö àúåi cho trúâi töëi hùèn múái chaåy ra söng. Trúâi reát nhûng húi êëm
cuãa nûúác söng laâm cö phêën chêën hùèn lïn. Cö nhaãy xuöëng nûúác vaâ oaâ
khoác nûác núã. Coá nïn noái ra hïët nhûäng gò maâ cö àaä phaãi chõu àûång?
Nhûng cö khöng coá quyïìn laâm cho meå lo lùæng. Cö saãi tay búi theo
chiïëc thuyïìn chaâi àang thaã lûúái àïm. aánh lên tinh lêëp laánh trïn caánh
tay trêìn vaâ rûåc rúä trïn maái toác nhû nhûäng chuâm hoa sao, doâng nûúác
thên thuöåc öm lêëy cú thïí cö vöî vïì. Baâ höët hoaãng chaåy ra söng goåi:
- Lïn thöi con! Nûúác triïìu àang lïn!
Cö noái voång lïn tûâ trong nûúác:
- Meå vïì ài. Bïn êëy con coân búi ngûúåc söng Xen.
Baâ khöng daám boã cö möåt mònh dûúái doâng söng, àaânh ngöìi phïåt
bïn meáp nûúác chúâ.
Nhûäng ngaây vui veã tröi qua nhanh choáng. Cö con gaái laåi xaách
va li ra sên bay. Trûúác khi maáy bay cêët caánh, cö giuái vaâo tay ngûúâi laái
xe möåt phong thû, dùån:
- Chöëc nûäa nhúâ anh àûa giuáp cho ba meå töi.
Vêåy maâ tim anh vêîn àêåp thònh thõch. Nhû coá ai thoâ tay vaâo boáp
nùån trïu choåc noá. Tiïëng cûúâi trong treão vaâ gioång noái êëm aáp cuãa cö
nhû buãa vêy quanh anh. Khi maáy bay àaä mêët huát trïn bêìu trúâi xanh
thùèm röìi, anh vêîn àûáng lùång leä úã goác cûãa tiïîn khaách. yá àõnh múã bûác
thû ra, toâ moâ chuát ñt möåt goác cuöåc àúâi cö cûá thöi thuác trong anh. Maâ
laá thû cuäng chó kheä laách ngoán tay laâ múã àûúåc ra. Nhûäng doâng chûä
troân trônh roä neát àêåp vaâo mùæt anh.
"Ba meå!
Con quyïët àõnh noái roä cho ba meå hay hoaân caãnh cuãa con hiïån
taåi. Nhûäng ngaây úã nhaâ thêëy ba meå vui quaá, moåi ngûúâi cuäng vui quaá,
nïn con cûá chêìn chûâ khöng daám. Bêy giúâ thò con höëi hêån àaä khöng
kõp laâm möåt viïåc laâ lau khö doâng nûúác mùæt cuãa meå.
Con lêëy phaãi möåt ngûúâi coá bïånh. Anh ta sang Viïåt Nam lêëy vúå
cöët coá ngûúâi hêìu haå vaâ vò anh ta cho rùçng duâ sao núi àêët khaách quï
ngûúâi chuáng con cuäng khöng coá löëi thoaát. Anh ta kïët baån trai vaâ con
chûa bao giúâ àûúåc thûâa hûúãng möåt möëi tònh vúå chöìng thûåc sûå.
Nhûng con khöng coá tiïìn àïí àûa àún ra toaâ. Bïn naây boã nhau töën
keám lùæm. Möåt öng giaâ giaâu coá àaä bao con tiïìn àïí vïì thùm nhaâ. Con
hûáa sau àoá seä lêëy öng ta nïëu öng ta cho con tiïìn àïí ra toaâ. Sau naây
khi coá chuát vöën liïëng maâ öng ta haâo phoáng cho, con seä laåi ly dõ vúái öng
ta.
Ba meå, con ghï súå möåt cuöåc söëng àaåm baåc. Con súå nhûäng con
àûúâng lêìy löåi, con söng raác rûúãi lïình bïình. Con cêìn phaãi coá tiïìn àïí
trúã vïì. Àoá khöng phaãi laâ sô diïån maâ laâ loâng tûå troång cuãa thïë hïå chuáng
con.
Sau naây vïì, con seä lêëy möåt ngûúâi chöìng Viïåt tûã tïë. Con tin laâ seä
coá ngûúâi nhòn con bùçng con mùæt veån nguyïn, trong treão. Nhêët àõnh
ngûúâi êëy àang àúåi con úã àêu àoá.
aâ maâ luác ba meå àoåc thû thò con àang bay trïn bêìu trúâi, con àang
nhòn roä daãi àêët hònh chûä S. Meå nhúá tröìng cho con cêy böì kïët thïë vaâo
chöî cêy trûáng caá bõ chùåt nheá. Noá seä núã hoa vaâ cho traái...".
Anh thêîn thúâ nhòn lïn bêìu trúâi. Núi êëy khöng möåt gúån mêy.
Bêìu trúâi trong veo vaâ thoaáng àaäng. Anh cuäng chùèng biïët mònh àõnh
chúâ àúåi àiïìu gò, lùång leä lï bûúác ra khoãi cùn phoâng kñnh.
Röìi anh quyïët àõnh giêëu laá thû vaâo trong löìng ngûåc.
Luác àoá hai öng baâ àang ngöìi chúâ ngûúâi laái tùæc xi. Öng àêëm khúáp
chên moãi nhûâ, kïu lïn:
- Anh ta laâm gò maâ lêu thïë nhó?
Coân baâ thò ngöìi thu lu dûúái aánh nùæng hanh heo. Khi êëy nûúác
mùæt baâ àaä khö vaâ trong loâng khöng nghô ngúåi gò, chó thêëy tröëng vùæng
vaâ laånh àïën ghï ngûúâi.
Nhûng khi ngûúâi laái xe bûúác ra vúái nuå cûúâi beän leän trïn möi (àöi
tay run rêíy giêëu trong vaåt aáo khoaác), baâ àöåt nhiïn thêëy muâa àöng
coân laåi khöng àaáng súå vaâ cuöåc chúâ àúåi daâi dùçng dùåc lêìn naây cuäng
khöng àaáng súå nûäa....
Cêy thöng nhoã

Àöî Thõ Hiïìn Hoaâ
Kyâ hoåp thûá nhêët Höåi àöìng nhên dên tónh khai maåc vaâo ngaây 12
thaáng 12. Vên dêåy tûâ 5 giúâ saáng thu xïëp viïåc nhaâ, lo bûäa saáng vaâ
trûa cho caác con röìi vöåi vaä àaåp xe ài. Àoaån àûúâng 15 cêy söë, ngûúåc gioá
bùæc quaã laâ vêët vaã vúái sûác voác cuãa möåt phuå nûä ngoaâi böën mûúi tuöíi.
Trúâi reát maâ ngûúâi Vên ûúát àêîm möì höi. May quaá Vên àaä àïën àuáng
giúâ.
Àêy laâ lêìn àêìu tiïn Vên àùåt chên túái truå súã Uyã ban nhên dên
tónh, núi maâ úã trûúâng caác cö vêîn goåi laâ tónh àûúâng. Tónh àûúâng khöng
sang troång nhû cö tûúãng nhûng coá veã hêëp dêîn riïng. Trong nhûäng
ngöi nhaâ cao têìng, nhên viïn vaâo ra höëi haã, tiïëng chuöng àiïån thoaåi
luön reáo vang. Nhûäng chiïëc ötö con lao vaâo cöíng tónh möîi luác möåt
nhiïìu, caái xanh, caái trùæng. Vên toâ moâ àïëm àûúåc hún hai mûúi chiïëc.
tûâ trong xe bûúác ra hêìu hïët caác võ àïìu ùn mùåc giöëng nhau com lï, caâ
vaåt, tay xaách cùåp, tay coân laåi luön chòa ra bùæt chùåt nhûäng baân tay
khaác. Caác võ êëy cûá bùæt tay, cûúâi noái vaâ rêìm rêåp bûúác lïn cêìu thang.
Böîng Vên chuá yá àïën möåt ngûúâi traåc tûá tuêìn daáng cao mùæt saáng
tûâ chiïëc xe maâu trùæng bûúác ra. Vêîn àöi mùæt long lanh kia, àöi mùæt
nhû öm caã thïë gian trong loâng noá vaâ luác naâo cuäng nhû nuöët thoãm
Vên. Àoá laâ àöi mùæt cuãa Phûúng. Tiïëng chuöng leng keng. Vên theo
moåi ngûúâi vaâo phoâng hoåp, nhûng àêìu oác thò quay cuöìng trúã laåi hún
mûúi nùm trûúác, thúâi coân trong quên nguä.
Nùm 1968, vûâa rúâi ghïë nhaâ trûúâng, Vên laâm àún xin nhêåp nguä.
Trong söë ba mûúi chiïën sô gaái. Vên laâ ngûúâi nöíi tröåi. Vúái daáng voác
maãnh mai, gûúng mùåt dõu daâng, vêìng traán cao thöng minh, Vên luön
gêy àûúåc êën tûúång àùåc biïåt cho moåi ngûúâi. Laâ möåt trong söë ñt chõ em
hïët cêëp ba, Vên àûúåc biïn chïë vïì böå phêån vùn thû. Tuy khöng àûúåc
àïën lúáp hoåc àaánh maáy maâ do keâm cùåp taåi chöî, sau nûãa thaáng Vên àaä
àiïìu khiïín thaânh thuåc caác con chûä. Àöi tay cö àiïu luyïån, nhû baân
tay ngûúâi nghïå sô trïn phñm àaân. Caác cöng vùn Vên trònh baây vûâa
chuêín x aác, vûâa àeåp mùæt, khiïën ngûúâi àaánh maáy cuä nöíi tiïëng khoá tñnh
cuäng phaãi têëm tùæc khen.
Vên nhanh choáng chiïëm àûúåc caãm tònh cuãa nhiïìu ngûúâi trong
àoá coá caác cêåu cöng vuå cuãa trung àoaân. Cêåu naây coá caái tïn con gaái,
Thanh Phûúng, àöi mùæt to, àen luön lêëp laánh saáng. Cêåu mïën Vên
theo àiïìu ngûúâi lñnh, möåt àiïìu "àöìng chñ Vên", nghe cûáng nhùng
nhùæc, nhûng buâ laåi àöi mùæt àeåp cuãa cêåu nhòn Vên thò àñch thõ cuãa
chaâng trai àam mï.
Hïët giúâ laâm viïåc Vên vûâa múã cuöën "Vùn nghïå quên àöåi" ra thò
tiïëng Thanh Phûúng àaä giuåc giaä ngoaâi thïìm:
- Àöìng chñ Vên! Múâi àöìng chñ ra têåp thïí thao
- Töi khöng thñch thïí thao.
- Khöng àûúåc. Lñnh E böå laâ phaãi gioãi têët caã moåi lônh vûåc. Ra
nhanh keão bõ ghi tïn vaâo söí trûåc ban àêëy.
Vên àaânh miïîn cûúäng ra sên. Sùæp àïën ngaây hai thaáng chñn,
trung àoaân töí chûác thi vùn nghïå, khöng hiïíu àaåo diïîn naâo tûå phên
cöng cho Vên vai chñnh trong vúã kõch cuãa E böå. Vên khùng khùng tûâ
chöëi. Cêåu cöng vuå nhanh nhaãu baáo caáo thuã trûúãng, vúái mong moãi thuã
trûúãng seä thuyïët phuåc àûúåc Vên. Thuã trûúãng noái vúái cêåu ta:
- Baão àöìng chñ Vên rùçng àêy laâ lïånh cuãa töi. Àöìng chñ êëy phaãi
diïîn kõch. Khi nhêån àûúåc mïånh lïånh, Vên nghiïm tuác traã lúâi: Àöìng
chñ baáo caáo vúái thuã trûúãng, töi khöng àuã khaã nùng thi haânh mïånh
lïånh êëy, xin nhêån kyã luêåt.Chó hai ngaây sau Vên coá quyïët àõnh xuöëng
traåi chùn nuöi caách E böå 5 cêëy söë. Nhiïìu ngûúâi buöìn vaâ tiïëc thay cho
Vên, nïn maách nûúác:
- Xin löîi thuã trûúãng ài, röìi vui veã ra têåp kñch, goåi laâ vùn nghïå
cho vui êëy maâ, sao phaãi chõu àaây àoaå nhû thïë.
Vên lùèng lùång khoaác ba lö lïn àûúâng, khöng möåt lúâi phên bua. úã
traåi chùn nuöi Vên bùm beâo, nêëu caám, gaánh nûúác rûãa chuöìng möîi
ngaây àïìu àùån hai lêìn. Xong viïåc cö tha höì àoåc saách, cheáp thú vaâo söí
tay hoùåc thïu thuâa khÎ n göëi, cö thêëy thoaãi maái hún nhiïìu. Cuâng vúái
Vên, coá ngûúâi baån gaái tïn Baåch, àang úã diïån "caãm tònh" àûúåc chó àõnh
laâm töí trûúãng. Möåt höm nghe tin thuã trûúãng sùæp xuöëng thùm, Baåch
cuöëng cuöìng thu doån nhaâ cûãa, chuöìng traåi, Vên baão:
- Ngaây thûúâng nhû thïë naâo, höm nay cûá vêåy viiïåc gò phaãi giaã vúâ.
Nay thuã trûúãng xuöëng thò saåch seä, mai thuã trûúãng vïì thò sao?
Baåch xuyát xoa:
- Duâ sao cuäng laâ coá khaách, maâ khaách laåi laâ thuã trûúãng, khöng
thïí nhû ngaây thûúâng àûúåc. Tao phaãi doån deåp cho phong quang.
Thanh Phûúng ài cuâng thuã trûúãng, Baåch tñu tñt pha nûúác múâi
chaâo, röìi dêîn hoå ài thùm chuöìng traåi. Vên thaãn nhiïn ngöìi bùm beâo,
chó kheä "chaâo thuã trûúãng" röìi laåi cuái xuöëng laâm viïåc nhû thûúâng.
Thanh Phûúng vaâ Baåch àïìu múâi Vên nghó tay uöëng nûúác, Vên
àaáp:
- Caám ún hai àöìng chñ, töi àang laâm nhiïåm vuå, vaâ tiïën g dao
bùm xuöëng maånh hún, coá nhaát dao dñnh chùåt vaâo àoân kï, gúä maäi múái
ra.
Khi thuã trûúãng ra vïì Thanh Phûúng naán laåi ñt chuát, noái nhoã àuã
Vên nghe:
- Thöi, xin baâ, àûâng giêån caá cheám thúát nûäa. Thuã trûúãng baão coá
muöën trúã laåi trung àoaân thò noái vúái töi. Töi seä baáo caáo àïí thuã trûúãng
xem xeát.
Vên laånh nhaåt:
- Töi hoaân toaân phuåc tuâng sûå phên cöng cuãa töí chûác, khöng coá yá
kiïën àïì àaåt gò.
Höm sau Baåch baão Vên:
- Maây ngang thêåt àêëy, maâ cuäng daåi nûäa. Nhû thïë laâ maây thiïåt.
Ngûúâi ta laâ cêëp trïn, mêët gò cêu noái maâ maây cuäng tiïëc.
- Maây nghô àún giaãn quaá. Khöng phaãi chó laâ vaâi cêu noái laâ nhên
caách con ngûúâi . Tao khöng muöën mònh bõ coi thûúâng.
Mùåc duâ Vên khöng àïì àaåt nguyïån voång, nhûng ñt ngaây sau Vên
coá quyïët àõnh trúã laåi trung àoaân àaánh maáy nhû cuä. Baåch noái:
- Söë maây sûúáng, khöng muöën noá cuäng àïën. Coân tao chùèng biïët
phaãi úã àêy àïën bao giúâ?
- Maây tûúãng thïë laâ sûúáng û? nïëu maây xin vúái thuã trûúãng thò tao
àöìng yá àöíi. Maây vïì trung àoaân, tao úã laåi àêy.
Baåch giêîy nêíy:
- Tao coá biïët àaánh maáy àêu, vúái laåi tao xem yá, thuã trûúãng quyá
maây lùæm.
Vên trúã vïì E böå lùång leä laâm viïåc. Khi röîi raäi cö tòm àïën gian thû
viïån nhoã úã ban hai, mûúån nhûäng cuöën tiïíu thuyïët múái vïì àoåc, mùåc
cho caác baån chúi thïí thao, têåp vùn nghïå, hoùåc keáo nhau vaâo xoám laâm
cöng taác dên vêån. Cêåu cöng vuå toã roä sûå qua têm àùåc biïåt, möîi lêìn àún
võ têåp dûúåt baáo àöång àïm, hay haânh quên daä ngoaåi, cêåu àïìu ró tai
Vên trûúác.
Àún võ giao möîi ngûúâi tùng gia 20 cên rau xanh, cêåu nhêån caã
phêìn cuãa Vên. Coân thuã trûúãng tuy kñn àaáo hún nhûng cuäng giêëu àûúåc
sûå caãm tònh. Thónh thoaãng öng gheá vaâo phoâng vùn thû ngöìi trêìm
ngêm haâng giúâ, vúái möåt àöëng giêëy túâ trûúác mùåt, nhûng thûåc chêët chó
àïí nhòn Vên àaánh maáy. Nhiïìu bûäa cúm öng cöë tònh àúåi Vên cuâng
xuöëng nhaâ ùn, nïëu àaä vaän ngûúâi, öng tûå bï thûác ùn tûâ baân trung taáo
cuãa öng àùåt sang baân àaåi taáo cuãa nhoám chiïën sô trong àoá coá Vên.
Caách vaâi chuã nhêåt, öng laåi ruát tiïìn baão cöng cuå mua thïm thûåc
phêím laâm bûäa ùn tûúi, múâi Vên cuâng dûå. Vên cöë traánh, höm thò noái
"Em àau buång quaá" vaâ vêíy dêìu gioá khùæp giûúâng, mùæc maân nùçm tûâ
saáng àïën töëi. Coá höm biïët thoáp, Vên ruã mêëy cö baån vaâo xoám chúi
mang theo cuöën tiïíu thuyïët àïí coá thïí ngöìi dûúái boáng tre naâo àoá tûâ
saáng àïën chiïìu. Tuy nhiïn cuäng nhiïìu höm khöng sao tûâ chöëi àûúåc
Vên àaânh phaãi laâ khaách quyá cuãa thuã trûúãng. Thanh Phûúng rñu rñt
suöët bûäa: " Vên thêëy moán nöåm thïë naâo, coá hún àûát mêëy thñm dûúái
nhaâ bïëp khöng? Thuã trûúãng thñch ùn nöåm, mònh tröí hïët taâi nùng.
Coân moán söët vang naây nhaâ bïëp laâ chõu hùèn röìi. Mònh p haãi hoåc
ba ngaây úã nhaâ cuå Hoa kiïìu ngoaâi phöë àêëy". Vên chó cûúâi chùèng noái gò.
Coân thuã trûúãng thò luön gùæp thûác ùn vaâo baát Vên. Nhûäng bûäa nhû
vêåy Vên ùn àûúåc rêët ñt vaâ caãm thêëy khoá chõu búãi aánh mùæt laå luâng cuãa
thuã trûúãng. Thanh Phûúng thûâa biïët tònh caãm thuã trûúãng daânh cho
Vên nïn cêåu caâng söët sùæng taåo àiïìu kiïån àïí thuã trûúãng vui. ùn xong
cêåu baão Vên: "Em ngöìi àêy roát nûúác múâi thuã trûúãng àïí anh thu doån
baát àôa traã nhaâ bïëp". vaâ cêåu biïën ài chûâng nûãa giúâ. Möîi lêìn taåo àûúåc
cho thuã trûúãng vui, cêåu cuäng rêët vui, vò cêåu biïët Vên khöng hïì coá
tñnh yá gò, vúái laåi thuã trûúãng àaä ngoaåi tûá tuêìn, coân cêåu ta laâ chaâng trai
múái hai mûúi möët tuöíi, rêët xûáng àöi vûâa lûáa vúái Vên.
Thûåc tònh Vên coá àïí yá àïën Phûúng, búãi cêåu khaá àeåp trai . Veã
mùåt vaâ voác daáng cuãa Phûúng khöng cö gaái naâo coá thïí boã qua àûúåc.
Vên cuäng ao ûúác coá ngûúâi baån àúâi nhû thïë. Nhûng khöng hiïíu sao cûá
nhòn Phûúng cûúâi noái vêng daå vúái thuã trûúãng laâ Vên khöng chõu àûúåc.
Vên thûúâng tòm nhûäng cêu chuyïån dên gian àïí chïë giïîu Phûúng. Coá
lêìn Vên thuãng thùèng noái: "Sao anh cûá xun xoe vúái cêëp trïn thïë tröng
xêëu hùèn ài". Mùåt cêåu ta àoã bûâng, nhûng khöng hïì tûå aái. Cêåu traã lúâi
àêìy tûå tin:
- Vên cho thïë laâ xêëu, coân töi cho thïë laâ cêìn.Vêën àïì chó laâ quan
niïåm khaác nhau vïì caách söëng thöi.
Vên bôu möi, toã veã xem thûúâng. Bêët ngúâ cêåu ta têën cöng laåi tuy
vêîn vûâa cûúâi vûâa noái:
- Coá leä cêåu àûúåc böë meå chiïìu chuöång lùæm nïn coá lúán maâ khöng
coá khön. Thaão naâo ngaây túá múái nhêåp nguä, haânh quên qua laâng cêåu,
thêëy cêåu vêîn àûúåc meå coäng trïn vai, úã àêy cöë reân luyïån cho choáng lúán
nheá.
Àoá laâ möåt caách àaánh chöëng laâng cuãa Phûúng. Khi Vên sùæp àïn
haån ra quên, Phûúng nheå nhaâng baây toã:
- Vên aå! Vúái töi luön xung khùæc, nhûng caác cuå baão nhûäng ngûúâi
xung khùæc múái söëng gêìn nhau àûúåc bïìn lêu maâ khöng buöìn chaán.
Vên nïn xêy dûång gia àònh vúái töi.
Vên húi giïîu cúåt:
- Coá thïí àêëy, nhûng cêåu coá bao giúâ yïu quyá túá àêu.
- Öi, Vên cûá noái thïë. Giaá ruöåt gan túá nhû ruöåt baánh thò túá boác
hïët cho Vên xem. Tñnh túá phöíi boâ, nhûng túá nhiïåt tònh vúái moåi ngûúâi,
túá rêët yïu Vên. Nïëu Vên khöng chï túá xêëu giai, con nhaâ ngheâo thò
chuáng mònh baáo caáo töí chûác.
- ûâ cêåu cûá baáo caáo ài.
Noái vêåy vaâ Vên nhòn thùèng vaâo Phûúng khiïën mùåt cêåu àoã bûâng.
Caái nhòn coá leä noái àuáng cêu traã lúâi hún, nïn sau àoá Phûúng buöìn hùèn
vaâ ñt xuöëng phoâng nûä.
Hïët nghôa vuå caác chiïën sô gaái ngûúâi thò chuyïín ngaânh röìi lêëy
chöìng, ngûúâi lêëy chöìng röìi xuêët nguä vïì quï. Riïng vên xin úã laåi thïm
ba thaáng àïí ön thi vaâo àaåi hoåc. Thuã trûúãng àñch thên liïn hïå vúái ngên
haâng tónh cho Vên chuyïín ngaânh nhûng Vên tûâ chöëi. Höm chia tay
thuã trûúãng laåi múâi cúm thên mêåt. Vên àïën vúái veã mùåt vui tûúi chûa
tûâng thêëy. Ngûúåc laåi thuã trûúãng vaâ Phûúng neát mùåt cûá rêìu rêìu.
Gioång thuã trûúãng caâng buöìn baä hún:
- Vûâa röìi mònh thay mùåt àaãng böå chó àaåo chi böå möåt, phaãi laâm
moåi thuã tuåc kïët naåp Vên cho xong, nhûng Vên laåi ruát àún röìi û? Sai
laåi laâm nhû thïë?
- Baáo caáo thuã trûúãng, àún giaãn vò töi muöën giûä laåi laá àún àêìy
têm huyïët cuãa mònh laâm kó niïåm. Chùæc töí chûác cuäng chùèng cêìn giûä
noá laâm gò. Hún nûäa töi súå khi mònh ài röìi nhûäng lúâi têm huyïët êëy seä
bõ àöët ra tro, nïn xin laåi. Àêu ngúâ nhûäng ngaây cuöëi cuâng thuã trûúãng
laåi quan têm àùåc biïåt .
Phûúng àúä lúâi:
- Vên cûá noái thïë àïí thuã trûúãng thïm buöìn, suöët thúâi gian qua,
luác naâo thuã trûúãng cuäng quan têm àïën Vên. Coá àiïìu cêåu húi ngang,
giaá ngaây êëy cûá laâm baãn kiïím àiïím, duâ àún giaãn cuäng àûúåc thò sûå viïåc
àaä khaác röìi.
Ngaây êëy, sau hún möåt nùm reân luyïån, vêën àûúåc giúái thiïåu ài hoåc
lúáp àöëi tûúång Àaãng, dûå àõnh seä kïët naåp lúáp àaãng viïn Höì Chñ Minh
àêìu tiïn. Möåt höm vò toâ moâ muöën xem thanh niïn àõa phûúng haát
duám, Vên ruã chõ Mú, töí trûúãng nuöi quên cuâng ài. Vên mùåc thûúâng
phuåc, aáo trùæng quêìn àen, thaã àuöi sam daâi. Mú vêån böå thu àöng, àöåi
muä mïìm toác buái goån. Hai ngûúâi khoaác tay nhau àûáng neáp bïn buåi tre
nhòn vaâo sên vui. Luác êëy laâ 10 giúâ àïm.
Thuã trûúãng coá viïåc qua, nhêån ngay ra Vên, coân ngûúâi kia öng
àinh ninh laâ möåt chaâng trai. Höm sau Vên àûúåc chuã nhiïåm chñnh trõ
múâi lïn. Mùåc duâ cö hïët lúâi thanh minh vaâ àûúåc chõ Mú laâm chûáng
nhûng öng naây vêîn khöng nghe. Öng dûát khoaát noái : "Thuã trûúãng cêëp
trïn yïu cêìu àöìng chñ viïët kiïím àiïím vïì viïåc ài chúi àïm vúái nam
giúái". Vên chó khoác maâ khöng biïët viïët. Baãn thên sûå viïåc khöng coá gò
nhûng ngûúâi ta thêëy ngaán vò thaái àöå tiïëp thu ñt cêìu thõ cuãa Vên. Thïë
laâ thúâi haån thûã thaách cuãa Vên maäi keáo daâi, nhúá laåi chuyïån khöng vui
êëy, Vên traã lúâi cûáng coãi:
- Nhûng höìi àoá töi khöng coá khuyïët àiïím.
Thuã trûúãng nghiïm gioång cùæt ngang:
- Thöi, chuyïån àaä qua khöng nhùæc laåi nûäa, coá àiïìu giúâ Vên ài
boån mònh lo cho Vên nhiïìu lùæm. Boån mònh luön taåo àiïìu kiïån giuáp àúä
nhûng Vên khöng hiïíu àuáng nïn sûå phêën àêëu chûa kïët quaã. Nhûäng
bûúác àûúâng tiïëp theo Vên phaãi cöë gùæng nhiïìu hún.
- Vêng. Thuã trûúãng yïn têm. Töi luön nhúá, muåc àñch cuãa àúâi
mònh àang úã phña trûúá c .
Àñch thõ ngûúâi êëy laâ Phûúng. Khi giaãi lao Vên thêëy nhiïìu ngûúâi
nûäa àïën bùæt tay anh. Coá ngûúâi àûa caã têåp vùn baãn xin anh chûä kyá.
Vên àûáng lùång cuöëi höåi trûúâng nhòn anh, khöng daám àïën bùæt tay nhû
nhûäng ngûúâi kia. Maäi àïën cuöëi giúâ chiïìu Vên múái coá dõp chaâo hoãi
ngûúâi baån cuä.
Nhêån lúâi múâi nöìng nhiïåt cuãa Phûúng, höm sau Vên àïën thùm
vùn phoâng cuãa anh. Cùn phoâng khöng röång, nhûng toaân nhûäng thûá
àùæt tiïìn. Tûâ böå salon boåc da àoã tña, àïën chiïëc quaåt cêy coá àiïìu khiïín
tûâ xa, caái baân daán phooác boáng loaáng, caái ghïë boåc nhung coá baánh xe
quay, têët caã laâm Vên choaáng ngúåp vaâ xa laå. Khöng àõnh so saánh
nhûng tûå nhiïn. Vên cûá nghô àïën caái baân moåt ruöîng cuãa mònh, caái
baân cuãa cö àaä ngöìi soaån nhiïìu trang giaáo aán vaâ chaám haâng ngaân baâi
vùn cuãa bao thïë hïå hoåc troâ.
Möîi lêìn ngöìi laâm viïåc, Vên phaãi lêëy túâ baáo hay miïëng bòa àùåt
lïn nhûäng löî thuãng nham nhúã maâ luä moåt khiïu khñch cö. Chiïëc ghïë
trïn buåc giaãng àaä long möng tûâ bao giúâ, trûúác khi ngöìi cö cûá phaãi
xoay xoay lùæc lùæc cho böën chên ghïë can bùçng vaâ àûáng vûäng. Cö súå
mònh vö yá ngaä tïn buåc giaãng thò cuäng àïí laåi êën tûúång xêëu khoá loâng
göåt rûãa. Nhaâ trûúâng chûa àuã kinh phñ àïí trang bõ laåi, nïn caác giaáo
viïn àaânh phaãi vui loâng.
- Kòa ngöìi xuöëng ài, ngûúâi àöìng àöåi xinh àeåp. Baån khöng khaác
ngaây xûa mêëy, chó thiïëu hai daãi àuöi sam vaâ chiïëc muä mïìm thöi.
Vên nheå nhaâng ngöìi xuöëng chiïëc ghïë laå. Phûúng ruát àiïån thoaåi
tûâ tuái aáo àûa lïn miïång, chó hai phuát sau möåt cö gaái treã, tûúi roái, bï
chiïëc khay saáng boáng àûång hai cöëc nûúác àùåt lïn baân. Cö ta ài ra, muâi
thúm tûâ quêìn aáo, tûâ àêìu toác vêîn coân phaãng phêët trong loâng. Vên hoãi:
- Cöng vuå cuãa sïëp àêëy û?
- Àêu coá. Cö êëy laâ nhên viïn vÎ n phoâng cuãa Súã. Naây, Vên thêëy
cuöåc hoåp höm qua thïë naâo?
- Mònh búä ngúä lùæm nïn nhêån xeát rêët khoá. Chó caãm thêëy moåi viïåc
suön seã quaá, dûúâng nhû têët caã àûúåc xïëp àùåt tûâ trûúác.
- Khöng phaãi laâ xïëp àùåt trûúác maâ laâ viïåc chuêín bõ nhên sûå àûúåc
laâm rêët kyä vaâ dûå kiïën chñnh xaác. Naâo, bêy giúâ cêåu kïí vïì àúâi söëng,
cöng taác cuãa cêåu, coá khoá khùn gò cêìn giuáp àúä khöng?
Ban àêìu Vên caãm thêëy choaáng ngúåp vaâ xa laå, bêy giúâ caâng thêëy
laåc loäng hún. Vên kheä khaâng noái:
- Moåi viïåc rêët bònh thûúâng. Trûúác hïët mònh cêìn sïëp tòm giuáp àõa
chó cuãa thuã trûúãng:
- Àún giaãn quaá. Thuã tûúãng nghó hûu röìi, nhûng nhaâ úã gêìn àêy,
chuáng mònh coá thïí gùåp thuã trûúãng ngay bêy giúâ. Mònh àiïån xem cuå coá
nhaâ khöng nheá.
Vên muöën gùåp laåi ngûúâi thuã trûúãng cuä vò cö thêëy ngaây xûa cö
hiïíu lêìm öng. Nhûäng tònh caãm öng giaânh cho Vên àaä xem thûúâng.
Möåt lêìn öng nhúâ Vên tröng nhaâ höå àïí öng ài giao ban. Biïët Vên hay
àoåc saách, öng sïëp sùén trïn baân nhiïìu cuöën saách quyá, vaâ coá möåt cuöën
söí dûúâng nhû vö tònh chûa gêåp laåi. Chûä öng khaá àeåp. Vên khöng
traánh àûúåc toâ moâ. Trïn àêìu trang múã sùén öng ghi: "Nùm thaáng seä
tröi qua, caác cuöåc chiïën tranh seä chêëm dûát ... seä thöi gêìm theát, chó
coân laåi bêët diïåt têëm loâng dõu daâng, tròu mïën vaâ trong trùæng cuãa em
..." (Con àûúâng àau khöí). Phña àûúái trang êëy öng ghi: "Coá ngûúâi goåi
mònh laâ Grigörim nhûng mònh c hùèng bao giúâ coá Acxinhia? ...". Vên
khöng àoåc nûäa, cö cho rùçng thuã trûúãng cöë tònh noái àiïìu àoá vúái mònh.
Àoá cuäng laâ möåt caách taán tónh maâ thöi. Luác êëy cö múái 19 tuöíi,
maäi àïën luác hoåc xong àaåi hoåc, röìi coá gia àònh Vên múái hiïíu àoá laâ nöîi
buöìn, nöîi khaát khao àûúåc chia seã cuãa möåt ngûúâi cö àún.
Thuã trûúãng úã trong cùn höå trïn têìng ba cuãa möt chung cû. Maái toác
öng baåc trùæng nhû cûúác, nhûng taác phong vêîn nhanh nheån nhû thuúã
öng coân laâ chó huy trung àoaân. Gùåp laåi Vên öng lùång leä, tay xiïët chùåt,
toác rung rung, mùæt aánh lïn nhûäng tia saáng laå.
Phûúng ngöìi dûúåc ñt phuát thò xin pheáp vïì àïí àiïìu khiïín möåt
cuöåc hoåp quan troång. Thuã trûúãng baão:
- ûâ anh vïì nhûng hoåp xong phaãi àïën àêy nheá. Chuáng ta töí chûác
möåt bûäa liïn hoan mûâng ngaây höåi ngöå.
Vên vöåi vaâng lïn tiïëng:
- Xin thuã trûúãng àïí cho khi khaác. Höm nay em phaãi vïì vò chiïìu
coá tiïët giaãng àêìu, vúái laåi khöng àûúåc baáo trûúác, caác chaáu seä àúåi cúm.
- Nhûng khi khaác laâ khi naâo? Chùèng leä ba chuáng ta gùåp laåi maâ
khöng coá bûäa tiïåc mûâng. Xin pheáp nhaá, duâ sao töi vêîn laâ thuã trûúãng
cuãa caác võ. Caác võ àûâng coá traái lïånh ngûúâi giaâ.
Vên böëi röëi, Phûúng móm cûúâi àúä lúâi:
- Em biïët höm nay anh rêët xuác àöång vaâ rêët vui. Nhûng em cuäng
bêån maâ Vêîn chûa chuã àöång. Em xin àïì xuêët chuã nhêåt tuêìn sau Vên
cho caã hai chaáu lïn àêy, bûäa tiïåc seä keáo daâi hùèn möåt ngaây.
Trong luác Phûúng noái, thuã trûúãng cûá ûâ ûâ, röìi öng hoãi:
- Àûúåc khöng Vên?
- Daå, àûúåc.
- ûâ, vêåy thò túá giao hïët cho Phûúng chuã trò, túá seä chuã chi. Thöi
cêåu vïì hoåp ài.
Phûúng ài röìi, thuã trûúãng baão Vên:
- Thùçng naây khaá lùæm àêëy. Bêy giúâ noá gaánh nhiïìu troång traách
nïn bêån thêåt. aâ maâ ngaây xûa chuáng maây tònh yá vúái nhau phaãi khöng?
- Thûa thuã trûúãng, em thñch àöi mùæt cuãa cêåu ta. Möîi lêìn nhòn
vaâo àöi mùæt êëy em cûá thêëy nhû mònh vûâa nhû àûúåc tùæm maát. Giaá nhû
cêåu ta búát lùng xùng quanh thuã trûúãng thò coá leä em yïu röìi.
- Maây vêîn nhû xûa. Noá chùm soác, phuåc vuå thuã trûúãng sao laåi goåi
laâ lùng xùng? Coá thïí maây khöng yïu noá, nhûng noá rêët yïu maây. Khi
maây ài röìi noá cûá ngêín ngú. Tao phaãi lûåa gûãi noá ài hoåc lúáp sô quan
chñnh trõ. Giúâ noá trûúãng thaânh, nhûng vêîn giûä tònh nghôa thêìy troâ.
- Thïë coân gia àònh anh êëy? Em chûa kõp hoãi gò.
- Noá laâ con ngûúâi coá taâi vaâ coá chñ nïn cöng tû veån caã àöi àûúâng.
Noá lêëy möåt cö mêåu dõch viïn xinh gaái, giúâ ra ngoaâi múã cöng ty riïng.
Nghe noái buön baán phaát taâi lùæm. Coân maây töët caã chûá?
Vên caãm thêëy yïn têm vaâ muöën giaäi baây têët caã vúái ngûúâi thuã
trûúãng giaâu tònh caãm cuãa mònh:
- Em coá möåt gia àònh àêìm êëm, nhûng tònh yïu thò lúä dúã.
- Lúä dúã thïë naâo. Noá phaãn böåi maây û?
- Khöng, ngûúâi phaãn böåi laâ em vaâ ngûúâi chung thuyã cuäng laâ em.
Chó taåi öng trúâi eáo le, cho hai ngûúâi cuâng möåt tñnh caách yïu
nhau. Chuáng em yïu nhau tûâ nùm hoåc thûá ba àïën nùm cuöëi cuâng.
Möåt höm em àûa anh êëy vïì thùm quï. Hai àûáa treâo lïn rûâng
cêy thöng Cön Sún, tòm àïën phiïën àaá röång bïn búâ suöëi, ngûúâi xûa vêîn
goåi Thaåch Baân, núi truyïìn rùçng Nguyïîn Traäi thûúâng ngêm thú, àoåc
saách. Anh êëy nùçm lùn trïn àaá, giang röång chên tay, vui thñch noái:
"Àêy laâ trûáng chim phûúång hoaâng, anh laâ chuá phûúång hoaâng
con vûâa núã". Em ngöìi xa tuãm tóm cûúâi. Böîng möåt cö gaái tûâ dûúái loâng
suöëi ài lïn, tay cêìm caái liïìm gioång khêín khoaãn: - "Anh gò úi, em nhúâ
anh nêng höå gaánh raâng lïn vai. Noá nùång quaá". Anh êëy söët sùæng ài
theo cö gaái vaâ úã laå dûúái loâng suöëi khaá lêu.
Cö gaái noái khêín khoaãn nhû thïë, nhûng mùæt cö ta cûá luáng liïëng
vaâ maá thò höìng rûåc. Tïå haåi hún, suöët àûúâng vïì anh êëy cûá têëm tùæc
khen: "Cö beá khoeã thêåt, gaánh raâng nùång àïën mûác anh khöng nhêëc
nöíi". Em bûåc quaá, khöng kòm neán àûúåc, beân xùéng gioång: "Anh àûâng
giaã vúâ nûäa, raâng raâng laâ thûá cêy nheå nhêët. Duâ boá to bùçng coát thoác thò
vêîn nhêëc böíng nheå nhaâng. Anh thñch úã àêëy vúái cö ta thò cûá viïåc, sao
phaãi bõa chuyïån laâm gò". Anh êëy khùng khùng caái àiïìu êëy laâ sûå thêåt.
Cuöåc caäi vaä keáo daâi àïën luác vïì nhaâ. Nghe chuyïån meå em baão: "Anh
chõ khöng biïët, cö êëy boá cuãi bïn trong, raâng raâng chó phuã ngoaâi thöi,
vò kiïím lêm cêëm chùåt cêy maâ. Àoá laâ nhûäng ngûúâi bïn kia söng, hoå
chúã thuyïìn sang lêëy cuãi". Em búát giêån nhûng muöën choåc tûác anh ta.
Vïì trûúâng em viïët mêëy doâng. Cho vaâo phong bò cêín thêån:
Xûa úã Cön Sún, rûâng truác moåc daây
Cho tiïëng saáo nêng vùn thú vi vuát
Nay úã Cön Sún thöng xanh baát ngaát
Cho con ngûúâi biïët söëng thanh cao
Àïën Cön Sún chùèng thêëy thöng reo
Chùèng thêëy laá rûâng phúi phúái
Chó thêëy möåt böng lau chêëp chúái
sao daám vñ mònh núã ra tûâ trûáng phûúång hoaâng? ...
Sau möåt tiïët hoåc anh ta hûâng hûåc tûâ trïn lúáp chaåy vïì, gêìn nhû
quùèng vaâo baân tay em möåt túâ giêëy khöí röång, coá mêëy doâng àöëi àaáp:
Ngûúâi Cön Sún thñch söëng thanh cao
Nhû truác, nhû thöng nöëi àúâi baát ngaát
Ngoån gioá naâo qua cuäng rung tiïëng nhaåc
Nïn ngúä cuöåc àúâi cuäng giöëng nhû mú
Trûáng- Àaá núã con - ngûúâi - àaá laâ ta.
Traái tim àaá laâm sao caãm nhêån
Thò xûáng vúái lau kia baåc phú toác hêån
Taåo daáng têìm thûúâng cho thön àûáng thanh cao
Thïë laâ hai àûáa giêån nhau. Röìi khoaá hoåc kïët thuác, anh êëy ra
trûúâng ài àêu, khöng hïì noái vúái em möåt lúâi. Em cuäng chùèng hoãi möåt
cêu. Tuy nhiïn em biïët roä anh êëy vïì tònh baån, nhûng coi nhû khöng
biïët. Sau àoá em nhanh choáng xêy dûång gia àònh, vò tuöíi cuäng àaä
nhiïìu vaâ vò khöng muöën anh êëy thûúng haåi em chúâ àúåi àún cöi. Trûúác
khi lêëy chöìng em àaä viïët mêëy cêu tûå an uãi mònh, àõnh gûãi cho anh êëy
khi naâo cêìn thiïët:
Àaä laâ thöng têët phaãi thanh cao
Chùèng cêìn àïën möåt böng lau taåo daán g
Duâ chùèng bao giúâ phûúång hoaâng dûâng caánh
Thò möåt mònh thöng haát vúái rûâng xanh.
Oaái oùm thay khi em vûâa coá àûáa con àêìu loâng thò anh êëy tòm
vïì. Luác êëy chó coân biïët nhòn nhau maâ khoác, khoác trong giêån dûä, khoác
trong tiïëng tiïëc nuöëi.
Thuã trûúãng nghe xong truát möåt húi thúã daâi vaâ thöët lïn.
- Öi cêy thöng nhoã cuãa töi, hoaá ra caã trong tònh yïu maây cuäng
ngang ngaånh vaâ kiïu kyâ thïë, thaão naâo maây khöí.
Chuã nhêåt sau Vên nguã dêåy vûâa kõp rûãa mùåt chaãi àêìu, àaä nghe
thêëy tiïëng coâi bim bim ngoaâi cûãa. Thò ra Phûúng cho xe xuöëng àoán
meå con Vên.
Trong xe khöng coá Phûúng maâ coá thuã trûúãng. Öng ài baách böå
quanh khu nhaâ têåp thïí giaáo viïn, röìi cheáp miïång:
- Hoå coân vêët vaã quaá.
Khi ötö vïì àïën nhaâ thuã trûúãng, Phûúng àaä chúâ sùén úã àoá. Thuã
trûúãng hoãi:
- Xong caã chûa?
- Baáo caáo, têët caã sùén saâng, chó àúåi lïånh cuãa thuã trûúãng nûäa thöi.
- Töët! caái xe cuãa cêåu sang thêåt àêëy nhûng maâ khoá chõu ghï.
Mònh khöng quen vúái loaåi xe gùæn maáy àiïìu hoaâ, chó ûa loaåi Uoáat thöi.
Vên noái vui:
- Thïë nïn thuã trûúãng múái vïì hûu, thïë hïå Uoáat àang luâi vaâo lõch
sûã. Höm nay sïëp Phûúng cúãi Complï, mùåc aáo àêìu bïëp chûá? Coá moán
nöåm vúái söët vang nûäa khöng?
- Chõu! Chõu! bêy giúâ thò mònh chõu hùèn. Vúái laåi mònh laâm thò
chõ em caác nhaâ haâng hoå kiïån chïët. Mònh chó viïåc kï ra giêëy nhûäng
thûá cêìn duâng. Hoå seä mang àïën ngay bêy giúâ.
Bûäa ùn vui veã. Phûúng ñt noái hún ngaây xûa. Thuã trûúãng luön
gùæp thûác ùn cho Vên vaâ hai àûáa treã. Coân Vên cûá bùn khoùn maäi vïì
möåt àiïìu, lêu sau múái gheá tai Phûúng hoãi:
- Sao thuã trûúãng laåi úã möåt mònh?
- Cûá hoãi, thuã trûúãng seä traã lúâi. Vên muöën biïët gia àònh thuã
trûúãng úã àêu?
- aâ, caác anh caác chõ êëy söí löìng bay hïët. Ngûúâi vaâo Saâi Goân, ngûúâi
lïn Haâ Nöåi. Coân baâ xaä nhaâ mònh sau nùm nùm laâm giaám àöëc súã, àaä
nghó hûu, úã Haâ Nöåi vúái con giai. Mònh thñch úã àêy cho yïn tônh. Ngaây
ngaây àoåc baáo, xem ti vi vaâ tûúái mêëy chêåu caãnh, vui àaáo àïí. aâ naây
Phûúng, mònh vûâa xuöëng trûúâng cuãa Vên, xem ra trûúâng lúáp vaâ chöî
ùn úã cuãa giaáo viïn coân luái xuâi lùæm. Khi naâo hoåp baân, cêåu phaãi quan
têm àùåc biïåt àïën trûúâng naây.
Phûúng àïí vöåi baát xuöëng nhû súå khöng noái ngay thuã trûúãng seä
hiïíu lêìm:
- Thuã trûúãng aå, phêìn trûúâng lúáp, khöng chó laänh àaåo caác cêëp maâ
toaân xaä höåi phaãi quan têm. Riïng em muöën quan têm àïën chiïën sô
gaái cuãa thuã trûúãng. Em àaä cho kiïím tra xem xeát röìi. Hoaá ra võ êëy vêîn
giûä caái tñnh ngang nhû ngaây xûa, thaânh ra cho àïën bêy giúâ võ êëy vêîn
coân àang tiïëp tuåc phêën àêëu àêëy aå.
Thuã trûúãng thöët lïn, veã sûãng söët lùæm:
- Thêåt khöng Vên?
- Daå, thêåt aå. Nhûng àiïìu àoá laâ bònh thûúâng coá gò maâ thuã trûúãng
xuác àöång thïë?
Phûúng noái tiïëp:
- Laänh àaåo nhaâ trûúâng phaãn aánh rùçng võ êëy tuy laâ giaáo viïn daåy
gioãi nhiïìu nùm, nhûng hay laâm traái yá laänh àaåo, nhiïìu khi con phaãn
àöëi quyïët liïåt thaânh ra hoå rêët ngaåi vaâ khöng coá hûúáng phaát triïín gò.
Ngaây xûa em noái vúái thuã trûúãng yïu quyá võ êëy thïë maâ coân
khöng chõu àûúåc, huöëng höì bêy giúâ ngûúâi khaác?
Thuã trûúãng laåi buöng möåt tiïëng thúã daâi vaâ cheáp miïång:
- Öi! Cêy thöng nhoã töåi nghiïåp! Giaá mi söëng mïìm maåi ài chuát
nûäa coá hún khöng.
Àûúåc thïí Phûúng cao gioång:
- Túá biïët àïën bêy giúâ cêåu cuäng khöng ûa tñnh túá, nhûng vúái tû
caách àöìng àöåi cuä, túá noái thêåt, tûâ nay boã caái tñnh ûúng ûúng êëy ài.
Laänh àaåo hoå laâm gò mùåc hoå. Sai hoå phaãi chõu. Mònh laâ nhên
viïn cûá chêëp haânh, viïåc gò phaãi yá kiïën naây yá kiïën noå. Baáo caáo thuã
trûúãng, em àaä trao àöíi vúái ban giaám hiïåu àïí hoå hiïíu rùçng Vên laâ möåt
àöìng chñ töët.
Vên vöåi giuåc hai con sang phoâng bïn xem ti vi àïí thoaãi maái
tranh luêån vúái Phûúng. Ban àêìu cö coân nheå gioång nhûng caâng noái
caâng söi nöíi:
- Noái nhû anh thò tûâ nay Vên naây coá mùæt nhû muâ, coá tai nhû
àiïëc phaãi khöng? Thuã trûúãng chùæc chûa quïn chûá, ngaây chuáng em
múái nhêåp nguä, caác thuã trûúãng thûúâng daåy rùçng; "Laâ chiïën sô caách
maång phaãi söëng trung thûåc, biïët àiïìu gò phaãi noái ngay, noái thùèng, noái
thêåt vaâ noái hïët". Nhûäng àiïìu êëy àaä trúã thaânh nguyïn tùæc söëng cuãa em
röìi. Em khöng thïí laâm ngú khi laänh àaåo vò mêu thuêîn caá nhên maâ
buöåc möåt giaáo viïn gioãi xuöëng giûä thû viïån, àiïìu giaáo viïn coá chuyïn
mön cao xuöëng daåy lúáp thûúâng àïí ngûúâi thên vaâo daåy lúáp choån. Coân
eáp caã giaáo viïn ûu tuá vïì hûu súám àïí tuyïín nhûäng ngûúâi coá nhiïìu tiïìn.
Phaãn àöëi nhûäng viïåc laâm êëy sao laåi goåi laâ ûúng bûúáng?
- Nhûng baâ con coá àûúåc gò khöng?
- aâ têët nhiïn laâ àûúåc nïëm nhiïìu thûã thaách.
Phûúng laâ ngûúâi biïët kiïìm chïë. Anh khöng tranh luêån tiïëp, ngöìi
im tay nùæm chùåt caái cöëc bia Vên caâng say sûa:
- Sïëp Phûúng àûâng coá tûå aái àêëy nheá! Rêët caám ún nhûäng lúâi chó
baão chên thaânh, nhûng tiïëp thu húi bõ khoá àêëy. Sau gêìn ba mûúi
nùm gùåp laåi töi khöng thaânh ngûúâi nhû thuã trûúãng vaâ Phûúng mong
muöën, àiïìu àoá laâ àaáng tiïëc cho töi. Song töi khöng an hêån vò nhûäng
viïåc àaä laâm. Mang tiïëng ûúng bûúáng nhûng loâng töi ngay, daå thùèng,
chûa tûâng haåi ai. Töi coá niïìm tûå haâo cuãa riïng mònh, àoá laâ tñnh trung
thûåc, thùèng thùæn khöng bõ baâo moân trong bêët cûá hoaân caãnh naâo. Tûå
haâo hún, haâng ngaân hoåc sinh cuãa töi àaä mang theo phêím chêët êëy ra
trûúâng, seä coá ñch nhiïìu cho àêët nûúác.
Thuã trûúãng gêìn nhû choaâng tónh:
- öì giaáo viïn vùn coá khaác, noái hay lùæm. Hún hùèn cö vùn thû ngaây
naâo. Phûúng, chuáng mònh nêng cöëc, chuác mûâng möåt nhaâ giaáo têm
huyïët, chuác cho cêy thöng nhoã cuãa chuáng ta maäi maäi xanh tûúi.
Sau khi caån möåt húi thuã trûúãng laåi noái tiïëp:
- Phûúng naây. Höm trûúác Vên coá àoåc möåt àoaån thú mònh cho laâ
hay lùæm: "Ngûúâi Cön Sún thñch söëng thanh cao, nhû truác nhû thöng
ngang trúâi vêîy gioá". Noá laâ ngûúâi sinh ra trïn maãnh àêët thiïng nïn noá
khaác chuáng mònh, giöëng nhû cêy thöng moåc trïn àöìi soãi, khö cùçn,
khöng àûúåc túái vun vaâ hûúãng nhiïìu maâu múä nhû bao cêy khaác,
nhûng thöng vêîn töët tûúi.
Phûúng coá veã trêìm tû. Coá leä anh khöng thñch nhûäng cêy thöng
chó toaân laá nhoån nhû kim, mùåc duâ chuáng quanh nùm xanh mûúát.
Dûúâng nhû hiïíu roä têm traång Phûúng. Vên chuã àöång thay àöíi chuã àïì:
- Naây sïëp Phûúng! Ngaây xûa anh baão baáo caáo töí chûác huyïån
mònh sao chùèng thêëy. Àaáng leä cûá maånh daån baáo caáo thò bêy giúâ sïëp
phu nhên röìi, mònh seä chùèng nganh ngaånh gò àêu.
Vên noái röìi cûúâi rêët tûúi, dûúâng nhû muöën khoaã lêëp nhûäng ûu
tû trong loâng àöìng àöåi nùm xûa.
- Thöi àûâng giïîu túá. Cêåu keán ngûúâi cao siïu, coân túá ngûúâi trêìn
mùæt thõt nïn cêåu xem thûúâng.
Thuã trûúãng ngaã ngûúâi trïn ghïë, lim dim nhòn hai chiïën sô cuãa
mònh. Tiïëng öng nho nhoã nhû voång àïën maäi núi xa.
- Phûúng naây! Haäy tûúãng tûúång têët caã moåi ngûúâi àïìu nhùæm mùæt
laâm ngú trûúác nhûäng àiïìu traái thò xaä höåi seä ra sao. Cêåu ngêîm kyä maâ
xem.
Noái röìi öng àûáng lïn keáo nheå laá reâm, khung cûãa hiïån ra. Nùæng
trûa àang troân boáng. Cùn phoâng bûâng saáng nhû vûâa àûúåc tên trang.
Chiïìu daây bûác tûúâng

Töi àang úã trong cùn phoâng cuä cuãa mònh.
Chöî naây ngaây xûa töi treo möåt bûác tranh phong caãnh.
Bûác tranh êëy àaä laâm töi nhû àûúåc gêìn thiïn nhiïn hún giûäa caác
toaâ nhaâ khöëi höåp goác caånh khö khan vaâ àún àiïåu.
Coân bêy giúâ chõ treo úã àêëy caái löìng baân nhûåa xanh.
Chöî kia laâ chöî cuãa chiïëc laá phong töi mang tûâ Nga vïì vúái bao kyã
niïåm. Röìi gioá to, röìi nùæng to, röìi àöå êím lúán, têët caã àaä êåp túái àêåp vaâo
caái laá moãng manh êëy cho àïën khi noá chó coân laåi nhûäng caái gên nhoã
xñu yïëu úát vaâ cuöëi cuâng tan ra, bay ài. Nhûng vúái töi bao giúâ chiïëc laá
phong vêîn cûá úã chöî àoá, úã chöî cuãa noá.
Coân bêy giúâ caái tuã àaä che kñn khoaãn tûúãng êëy.
Chöî kia nûäa vúái nhûäng daáng ngûúâi buöìn vui trïn bûác tûúâng, coá
àûúåc tûâ nhûäng lêìn töi nhòn rêët lêu vaâo nhûäng vïåt vöi vö tònh vaâ
tûúãng tûúång ra, nay phuã lúáp ve xanh.
Chùèng coân úã àêëy daáng ngûúâi giöëng daáng töi höìi beá.
Khöng thêëy àêu hai maái àêìu àang chuåm laåi thò thêìm.
Caái muäi cao hïëch vúái haâng mi rúåp buöìn úã goác tûúâng kia laâm töi
thêîn thúâ bao lêìn giúâ núi nao?
Têët caã, têët caã àïìu xa laå, xa laå quaá ...
Cuöåc àïën thùm cùn phoâng cuä àaä khöng nhû töi tûúãng.
Töi caáo tûâ khöng ùn cúm vúái chõ, ngûúâi chuã cùn phoâng sau töi.
Tuãi thên, möåt chuát caãm giaác bõ xuác phaåm, töi uïí oaãi àaåp xe giûäa
trûa heâ.
...
Vïì àïën nhaâ mònh, nhòn moåi vêåt trong phoâng, töi böîng nhúá túái
ngûúâi chuã cuä cuãa noá. Khöng biïët chöî hiïån nay töi àùåt giaá saách ngûúâi
chuã cuä àaä gûãi gùæm tònh caãm vaâo àoá? Bûác tûúâng êëy àaä chûáng kiïën
nhûäng gò trong phêìn àúâi cuãa hoå?
Chùèng hiïíu lúáp vöi queát àaä phuã lïn nhûäng kó niïåm naâo cuãa
ngûúâi chuã trûúác àêy.
Röìi töi chúåt giêåt mònh nhêån ra: Lúáp kyã niïåm cuãa töi trïn nhûäng
bûác tûúâng seä luön nùçm úã giûäa lúáp kyã niïåm cuãa ngûúâi àïën trûúác vaâ
ngûúâi àïën sau töi.
Vaâ caác bûác tûúâng cûá daây lïn cuâng vúái nhûäng lúáp kyã niïåm êëy.
Chuyïån tònh ngûúâi àiïn

Phan Thõ Thanh Têm
Naâng xinh àeåp, töët buång, giaâu nûä tñnh. Àaám con trai luön vêy
quanh naâng, coân töi thò say sûa quan saát caái cung caách naâng kheáo leáo
àêíy tûâng chaân g ra möåt khoaãng caách maâ coá leä naâng cho laâ taåm àuã.
Töi coân nhúá in ngaây àêìu naâng vïì nhêån cöng taác. Naâng nhû ngoån gioá
laânh àïën vúái vùn phoâng buöìn teã, cùçn cöîi cuãa nùm gaä àûåc rûåa chuáng
töi. Naâng lêåp tûác bùæt tay vaâo queát doån; sùæp xïëp laåi moåi thûá röìi kiïëm
àêu vïì möåt boá hoa vi-ö-leát cùæm vaâo bònh, àûáng ra xa ngùæm nghña xuyát
xoa:
- Caác anh nhòn xem, maâu hoa húåp vúái phoâng àêëy chûá!
- ûâ, maâu hoa àeåp thêåt, cûá rûåc lïn nhû laâ maâu... maáu êëy! - Töi
laånh te àaáp.
- Ú!!! Maáu... cuãa anh maâu tñm?!
- Khöng, êëy laâ töi noái maâu maáu cuãa... baåch tuöåc!
Caã saáu chuáng töi cuâng cûúâi vui veã.
Chùæc vò töi hún tuöíi nïn luön àûúåc naâng nghe lúâi vaâ quan têm.
Coá lêìn naâng baão:
- Trai phoâng mònh, chó möîi anh Truác "giaâ" laâ vêîn coân... khöng
vêåy maâ daáng ài thò khêåt khûâ, neát mùåt caâu caåu, ùn noái noái cùæn caãu...
coá maâ... ma noá theâm lêëy...
- Mai noá theâm lêëy haã? - töi tónh bú - (naâng tïn Mai).
Höm phoâng töi àûúåc tùång caái gûúng, naâng thñch thuá ra mùåt, cûá
ngùæm nghña maäi. Möåt yá nghô chúåt àïën, töi trïu naâng:
- Soi vûâa vûâa thöi, cö khöng súå xêëu aâ?
- Súå xêëu! - naâng troân xoe àöi mùæt hiïëu kyâ hûúáng vïì töi.
- Àaân öng chuáng töi khi soi gûúng chó cöët àïí xem àaä hoaân chónh
chûa coân àaân baâ thò... Öi, nhûäng muån chûáng caá chïët tiïåt, àöi möi nhúåt
nhaåt quaá, cùåp mùæt vö höìn... àêm ra súå...
- Em vêîn cûá soi hïët caã phêìn cuãa caác anh àêëy!
- Thò ai cêëm, cö cûá nhòn kyä vaâo gûúng mùåt ài xem coá phaãi goâ maá
cö bùæt àêìu saåm hún khöng? Nhûäng nïëp nhùn úã àuöi mùæt vûâa moåc ra
hay sao, maâ hònh nhû coá caã... ria meáp nûäa kòa... - töi tûãng tûng nhaát
gûâng. Naâng suyát bêåt khoác.
Gêìn Tïët, naâng nhùæc töi:
- Nùm hïët Tïët àïën röìi, sao anh khöng cùæt toác ài? Cûá àïí daâi
ngoùçng, röëi buâ nhû töí quaå...
- Chùèng biïët toác ai daâi hún maâ laåi xui daåi ngûúâi ta cùæt toác chûá! -
Töi cûúáp lúâi naâng xong khoan khoaái thûúãng cho mònh möåt húi thuöëc
röìi nhaã ra thaânh nhûäng voâng troân khoái ngöå nghônh.
- Cûá àiïëu nöëi àiïëu thïë! Ngûúâi ta noái, möîi àiïëu thuöëc giaãm mêët....
- Ngûúâi ta noái bêåy àêëy - töi lêåp tûác chùån àûáng baâi giaãng cuãa
naâng. - Àaä goåi laâ "thuöëc" thò chùèng böí dûúng cuäng böí êm.
- Nhûng em khöng chõu nöíi muâi khoái thuöëc cuãa anh!
- êëy thïë nïn cö múái gaây nhom nhem nhû con caá mùæm thïë kia
chûá, cö haäy nghe töi, huát thuöëc ài cho noá... buå bêîm lïn möåt chuát maâ...
lêëy chöìng!
Thúâi gian lùång leä tröi, chuáng töi vêîn cûá triïìn miïn trong nhûäng
cuöåc tranh luêån vïì moåi chuã àïì nhû thïë. Töi rêët thñch choåc tûác naâng.
Thûúâng thò töi chùèng mêëy quan têm àïën nöåi dung nhûng laåi toã ra
quyïët chiïën quyïët thùæng àïí hoâng àûúåc thûúãng thûác caái lùæc àêìu chaán
naãn khi naâng "chaâo thua" vò chùèng coân gò coá thïí noái àûúåc nûäa vúái töi.
Daåo naây, coá möåt cêåu con trai baãnh choeå hay àïën àoán naâng sau giúâ
laâm viïåc. Tröng caái àiïåu naâng noái nùng, cû xûã vúái chaâng ta ra chiïìu
thêåt thên mêåt lùæm.
Töi soi gûúng nhiïìu hún vaâ xoát xa nhêån thêëy nhûäng nïëp nhùn
hùçn súám vaâ nhûäng súåi toác vöåi baåc...
Möåt chiïìu thûá baãy, khi thu doån söí saách trûúác luác ra vïì, tòm thêëy
túâ giêëy nhaáp cuãa töi, naâng noái nhû reo:
- Kiïën truác sû coân laâm thú nûäa kia àêëy!
- Traã laåi cho töi ngay! - töi xêëu höí gùæt goãng.
Naâng chùèng nhûäng àaä khöng traã maâ laåi xem xong coân gêëp cêët
vaâo xùæc. Àoá laâ möåt trong nhiïìu baâi thú töi viïët cho naâng.
Nhûäng cêu vùn ngö nghï cûá chêët chöìng möåt chöî vaâ töi nghô seä
chùèng bao giúâ chuáng àïën àuáng àõa chó. Nguyïn vùn:
"Mûúån"
"Cho anh mûúån aánh mùæt
Àïm vïì doäi sao tröi
Cho anh mûúån laân möi
Thò thêìm cuâng soáng vöî
Traái tim em dïî vúä
Àïí anh giuáp giûä cho
Khoãi thêëp thoãm êu lo
Chúå àûúâng ngûúâi theâm khaát
Têm höìn em trinh khiïët
Cho anh mûúån luön naâo
Daânh nöîi nhúá nön nao
Baån àúâi úi àñnh ûúác...".
- Chuã nhêåt trûúác, em thêëy anh àeâo möåt cö xinh nhû möång ài
trïn phöë Mú. ai àêëy? - naâng tiïëp tuåc.
- Ngûúâi yïu chûá coân ai nûäa! Dïî cö tûúãng töi ïë röìi àêy chùæc! - töi
vïnh vaáo haã hï (àoá laâ chõ hoå töi úã xa, múái vïì thùm).
- Xe em hoãng... anh àûa giuáp em vïì nhaâ àûúåc khöng? - Ngêåp

ngûâng möåt laát naâng êëp uáng.
- Mai thöng caãm, chiïìu nay töi troát heån vúái cö êëy röìi - ngay l êåp
tûác töi ngaåc nhiïn trûúác veã àùæc thùæng raáo hoaãnh cuãa chñnh mònh.
***
Khöng! Töi khöng yïu naâng! Chùæc chùæn laâ nhû vêåy! Töi khöng
nhúá roä vò sao, bùçng caách naâo maâ chuáng töi laåi úã bïn nhau gêìn gùån
àïën thïë trong caái àïm trùng muöån huyïìn aão êëy. Töi àaä àùæm àuöëi
dêng cho naâng têët caã têm höìn ngheâo naân cuãa töi vúái möåt àam mï kyâ
laå chûa tûâng coá trong töi. Vaâ àiïìu daåi döåt nhêët àaä xaãy ra: Töi ngheån
ngaâo thûa thöët: "Anh yïu em!".Vùèng bïn tai töi, gioång naâng thöín thûác
nhû voång laåi tûâ möåt thïë giúái xa xöi naâo: "Em àaä chúâ àúåi giêy phuát naây
bao lêu nay, em yïu anh!". Röìi naâng hön töi...
Khi tónh cún mï, töi baâng hoaâng nhúá laåi töi àaä noái vúái naâng:
"Anh yïu em!". Taåi sao töi laåi döëi tr aá, töi coá yïu naâng àêu!? Töi caách
naâng xa quaá, xa hún têët caã àaám con trai kia, töi coá quyïìn gò maâ xuác
phaåm naâng? Thïë laâ töi tòm caách tröën naâng, cuäng tröën traánh àïën cuâng
nhû khi tranh luêån êëy. Töi biïët naâng nhiïìu lêìn àïën tòm töi. Naâng öëm,
töi khöng daám àïën thÎ m. Naân g öëm ngaây caân g nùång töi vêîn khöng
daám àïën àïí thuá nhêån lúâi noái döëi cuãa mònh. Nghe ngûúâi ta noái naâng
öëm tûúng tû! Röìi naâng chïët! Töi àem caã möåt öm hoa vi-ö-leát àïën àùåt
trïn möå naâng...
***
Ngaây àêìu ài laâm sau àúåt nghó öëm khaá daâi, naâng cuâng loå hoa vi-
ö-leát trïn baân laâ ngûúâi àêìu tiïn àoán töi.
- Nghe meå noái höm nay anh ài laâm... Anh àaä khoeã hùèn chûa! -
naâng dõu daâng hoãi thùm vaâ chòa cho töi têëm thiïëp cûúái.
- Hön nhên laâ kïët thuác cuãa tònh yïu - theo thoái quen töi múã àêìu
cuöåc tranh luêån múái. Khöng coá tiïëng traã lúâi. Töi cay àùæng nghô: àuáng
laâ hön nhên cuãa naâng àaä kïët thuác giêëc möång tònh yïu trong töi. Tim
buöët nhoái, chûâng nhû töi öëm laåi.
- Anh xem ài chûá - naâ n g nhùæ c .
Töi lûúát àöi mùæt vö caãm lïn têëm thiïëp, àuáng laâ tïn chaâng kia
saánh cuâng tïn... cö baån thên cuãa naâng. Töi nhoaâi vïì phña gûúng,
choaâng öm xiïët lêëy naâng...
Maäi lêu sau múái nhêån thêëy böën gaä àûåc rûåc kia àang nhùn nhúã...
soi gûúng.
Miïìn coã hoang

Trêìn Thanh Haâ
Trong vûúân, coá möåt khoaãng nhoã baâ tröìng àuã caác thûá rau: chên
võt, maä àïì, diïëp caá, caã rau dïìn àêët. Baâ duâng thên lau neåp thaânh liïëp,
ken daây àïën nöîi gaâ cuäng khöng chui vaâo àûúåc. Suöët ngaây baâ úã ngoaâi
àaám àêët, cuöëc xúái, nhùåt coã daåi, thuöëc nam hïët caã. Muâa heâ baâ luöåc rau
sam, rau chên võt "ùn cho noá maát", nhûng àïën bûäa caã nhaâ chó ùn hïët
goác àôa, búãi noá cûá nhún nhúát, nhaân nhaåt thïë naâo êëy. Húi noáng söët möåt
tñ laâ y nhû rùçng baâ nhai diïëp caá bùæt àùæp lïn traán, höi úi laâ höi. Chó
bûäa naâo coá cua àöìng, meå nhöí rau dïìn àêët nêëu canh, cö Sûãu múái khen
ngon.
Ngaây cö Sûãu àaám cûúái, àaám thanh niïn heâ nhau àaåp gaäy caái
haâng raâo cuãa baâ àïí vaâo xem caái video böë àem tûâ trïn huyïån vïì chiïëu
böå phim àaánh cheám nhau cuãa Höìng Köng. Saáng sau ra vûúân, thêëy
àêët bõ dêîm àaåp vö söë dêëu giaây, rau coã naát beát lêîn vúái àêìu mêíu thuöëc
laá, baâ söët ruöåt chûãi um, àïën nöîi meå phaãi gùæt baâ múái thöi. Chiïìu laåi àaä
thêëy baâ mang cuöëc cheát ra cuöëc xúái. Chuá Thao tûâ bïn kia àöìi vaác
sang mêëy boá lau, luåi huåi tröìng laåi caái liïëp raâo cho baâ. Böë cùçn nhùçn:
"Khöng coá viïåc b aâ nghó cho khoeã, viïåc gò phaãi àêët vúái coã". Baâ thúã daâi,
dùån nhoã: "Nhúá döåi vaâo caái maáng sau nhaâ cho baâ àïí baâ tûúái cêy".
Löëi dêîn ra nhaâ chuá Thao bÎ ng qua möåt vaåt àöìi coã leác cao quaá
àêìu ngûúâi. Men búâ khe coá húi nûúác, leác xanh um tuâm, laá to vaâ daâi,
tröng rúån caã ngûúâi. Trong rûâng khöng coá loaåi cêy naâo laá sùæc nhû cêy
leác, chó cêìn vûúng nheå, nghe àau, y nhû rùçng laá leác cùæt. Thïë nhûng
chuá Thao khöng phaát àûúâng, cûá àaåp leác xuöëng maâ ài, thên leác gaäy
maáng voâng. Muâa khö, nhûäng ngûúâi ài bûát laá vïì hïî mûa xuöëng trïn
phiïën leác thónh thoaãng coá vùæt, sïn, nïn con àûúâng hêìu nhû boã hoang.
Lêu ngaây, tûâ nhûäng göëc leác gaäy, nhûäng mêìm leác non laá tûúi vaâ mïìm
vûún lïn vêîy vêîy.
Chuá Thao laâ ngûúâi trúã vïì cuöëi cuâng cuãa xoám. Ngaây chuá öm chiïëc
tuái leáp bûúác vaâo cöíng nhaâ, thñm Höìng àaä hai mùåt con, úã vúái chöìng bïn
chúå, caách söng vaâ möåt thöi àûúâng. Baâ öm lêëy chuá maâ khoác, maâ kïí lïí
thöi laâ kïí lïí. Meå vaâ cö Sûãu khoác thuát thñt. Chuá àûáng trûúác baân thúâ
mònh, chùèng noái gò, cú maá traái giêåt giêåt. Mùåt chuá tröng chùèng giöëng
mùåt ngûúâi trong aãnh, phña hay giêåt giêåt àen möåt maãng vaâ àêìy seåo
nhoã.
Baâ nhùæn qua chúå cho thñm Höìng. Thñm vïì coá möåt mònh, mùæt àoã
hoe. Vûâa thêëy chuá Thao thñm liïìn suåp xuöëng laåy. Cú maá traái cuãa chuá
caâng giêåt maånh hún. Chuá baão: "Sûå thïí àaä thïë, àûâng nghô ngúåi gò. Cöë
maâ söëng vuöng troân vúái ngûúâi ta". Thñm Höìng vïì, röìi lêu khöng thêëy
sang nûäa.
úã nhaâ àûúåc ñt lêu, chuá Thao laâm caái nhaâ bêy giúâ. Cùn nhaâ luác
múái dûång nùçm choãng loãn giûäa baåt ngaân coã leác, àûáng xa khöng tröng
thêëy. Chuá Thao cùåm cuåi cuöëc àêët tröìng khoai, tröìng sùæn. Àêët töët, chaã
mêëy chöëc vûúân chuá àaä coá caái àïí thu hoach. Bêy giúâ, nhûäng cêy xoaâi,
cêy maäng cêìu àaä lúán nhanh lïn khoãi ngoån leác. Nghe àêu chuá coân àõnh
xin xaä cho khai phaá mêëy vaåt àöìi phña sau àïí tröìng baåch àaân nhûng
xaä khöng cho. Öng Bñnh chuã tõch noái laâ àêët êëy nhiïìu bom àaån, àuång
vaâo lúä xaãy ra chïët choác, khöng ai chõu traách nhiïåm. Chuá gùåp böë nhúâ
noái höå. Böë baão: "Khöng dïî", chuá nhùæc laåi: "Vêng, khöng dïî", röìi vïì.
Nhûäng chiïìu muöån chùn trêu bïn naây àöìi nghe vùèng tûâ bïn kia
tiïëng saáo dùåt dòu nön nao. Tiïëng saáo phaãng phêët trong sûúng khoái
chiïìu nghe coá caái gò quùçn quaåi trong loâng. Caã rûâng leác rêåp rúân theo
tiïëng saáo. Luä chùn trêu àûáng ngêín quïn caã ngaây àang tùæt, quïn caã
àoái vaâ laånh. Dûát tiïëng saáo chuáng múái luåc àuåc luâa trêu vïì, thêìm thò
khaáo nhau: "Öng Thao tröng mùåt súå thïë maâ thöíi saáo hay taân baåo,
nhó!".
Baâ kïí, ngaây con gaái thñm Höìng xinh nhêët laâng Thûúång, nhaâ àaä
gaã chöìng röìi vêîn nhêët quyïët chöëi chó búãi mï tiïëng saáo chuá Thao. Àïm
vùn nghïå naâo coá chuá thöíi saáo; thanh nûä àûáng xem àöng nghõt, hïët
thaãy àïìu ngêy ngêët. Tiïëng saáo nhû coá buâa quyïën ruä hïët con gaái laâng,
àïën nöîi trai laâng coá bêån doaå beã hïët öëng saáo chuá Thao, cêëm chuá thöíi.
"êëy vêåy maâ bêy giúâ...". Noái thïë, baâ laåi khoác. Möîi lêìn nghe baâ khoác, cö
Sûãu nhùn mùåt: "Ai ngûúâi ta cuäng biïët, meå kïí laâm gò".
Quaäng gêìn Tïët mêëy cêy chanh gheáp trong vûúân chuá Thao tröí
boái. Giûäa möåt vuâng chó coá coã laâ coã, hûúng chanh ngoåt ngaâo, tinh
khiïët. Ong rûâng nûúng theo muâi hûúng ruã nhau bay vïì, rêåp rúân trïn
nhûäng vêìng hoa trùæng. Chuá Thao ngöìi haâng buöíi trêìm ngêm, mùæt vúâi
vúåi möng lung tröng ra baåt ngaân ngoån leác uöën cong theo gioá, cú maá
giêåt giêåt.
Tûâ àöå hoa chanh vûúân chuá Thao núã, cö Sûãu thónh thoaãng sai:
"Maây chaåy vaâo nhaâ öng Thao kiïëm ñt hoa vïì göåi àêìu". Cö àêm nghiïìn
thûá nûúác böì kïët nêëu thaã vaâi caánh chanh trùæng, hûúng thoang thoaãng,
thanh vaâ cay, göåi xong nhiïìu ngaây maâ hûúng coân uã trong toác. Hoa
chanh núã coá kyâ, nhûng cö Sûãu bao giúâ cuäng coá thïí göåi àêìu laâ nhúâ chuá
Thao nhùåt hoa ruång, hong khö, cêët kyä, möîi bêån laåi cö Sûãu möåt ñt. Cö
Sûãu coá lêìn àuâa: "Vò mêëy cêy chanh nhaâ öng Thao maâ tao lêëy àûúåc
chöìng", cö hïëch mùåt: "Coân maây, àïën thúâi khöng buâ giaá bùçng hoa
chanh àûúåc. Baão böë maây sùæm cho ñt voâng xuyïën...".
Cö Sûãu vöën khöng àeåp, da àen, voác ngûúâi to ngang, ùn noái àöëp
chaát. Hoåc xong trung cêëp nöng nghiïåp vïì xaä laâm kyä thuêåt viïn, cuäng
chên lêëm tay buân nhû ai, nhûng hïî trai laâng buöng lúâi taán tónh laâ cö
bôu möi ra chiïìu coi thûúâng. Cö noái cö thñch ngûúâi trònh àöå. Ngoaâi ba
mûúi, cö coân úã vêåy. êëy thïë nïn cö nhêån lúâi lêëy anh kyä sû cuâng cú q uan
böë.
Baâ cuäng hay sai. Baâ thûúâng sai mang nhûäng thûác rau trong
vûúân cho chuá Thao. Möåt lêìn sai ài baâ laåi àem chuyïån chuá Thao höìi
chûa ài böå àöåi ra kïí, naâo laâ chuyïån chuá Thao taát caá vïì bùæt baâ nêëu
canh rau têåp taâng ra sao, naâo laâ chuyïån chuá Thao cuöëc àêët khoeã nhû
thïë naâo. Thöi thò àuã chuyïån, daâi coá khi hïët buöíi, laâm meå phaãi nhùæc
kheä: "Chaåy uâ ài röìi vïì hoåc baâi".
Chuá Thao ñt qua nhaâ nhûng hïî qua laâ thïë naâo chuá cuäng mang
cho chuåc trûáng, miïëng thõt nhñm thõt chöìn bêîy àûúåc, ngöìi vúái baâ möåt
chöëc, noái dùm ba cêu laâ ài ngay. Coá lêìn cö Sûãu baão: "Hay anh lêëy vúå
ài. Àaä giaâ àêu. Em seä möëi cho anh con baån hoåc...". Khöng chúâ cö Sûãu
noái hïët, chuá Thao trûâng mùæt laâm cö êën gaäy thoãi son àang tö möi dúã,
xõu mùåt. Chuá Thao ài röìi cö múái toang toang; "Dúã húi, öng Thao öng
êëy giúã húi.
Thúâi naây àaân baâ rêy ra, khöëi àûáa theâm àaân öng khöng ai àïí
mùæt. Öng Thao coá húi bõ chaáy mùåt möåt chuát nhûng cuäng laâ àaân öng.
Coá vúå coá chöìng vêîn cûá hún thui thuãi möåt mònh. Biïët toan tñnh, chùm
chó nhû öng êëy, chaã mêëy chöëc maâ giaâu. Hay coân chung thuyã vúái baâ
Höìng? Baâ êëy àaä laâ vúå ngûúâi ta, coân thûúng tiïëc nöîi gò nûäa khöng
biïët...". Böë gùæt: "Biïët thò noái, khöng thò àûâng. Cö laâ hay noái nhiïìu". Cö
Sûãu àuâng àuâng: "Thêëy phaãi laâ töi noái chûá! Öng laâm nhû öng thûúng
öng Thao lùæm khöng bùçng. Thûúng sao àïí öng êëy ra úã rûâng möåt
mònh? Sao khöng chaåy cho öng êëy caái giêëy thûúng têåt?
Maâ öng chó baão vúái xaä möåt tiïëng laâ ngûúâi ta cho öng Thao thêìu
caái àöìi leác, thïë maâ khöng. Àïí cho coã noá moåc baåt ngaân, ngûúâi ta muöën
laâm kinh tïë laåi khöng cho". "Àaä baão lùæm bom...". "Bom caái gò? Öng
khöng phaãi súå cho caái tñnh maång cuãa öng Thao, öng súå caái khaác. Àaåo
àûác giaã tuöët?". "Cö àûâng coá höì àöì. Im ài cho töi nhúâ!". Böë bûåc böåi. Cö
Sûãu khöng im, cö xóa xoái: "Öng àûâng ó maâ quaát töi nheá! Öng bùæt ai im
àûúåc chûá töi thò àûâng hoâng. Töi biïët toãng trùm ngaân chuyïån xêëu xa
cuãa öng. Töi biïët caã caái giêëy àoâi nhêåp nguä laâ àïì tïn öng, nhûng vò öng
sùæp ài nûúác ngoaâi nïn phaãi caåy cuåc lo cho öng Thao ài thay.
Coá öng Thao gaánh hïët thiïåt thoâi öng múái thaânh öng naây öng noå.
êëy thïë maâ giaá öng Thao chïët ài coá khi öng laåi dïî chõu hún laâ thêëy öng
êëy luâ luâ dêîn xaác trúã vïì". "Maây, maây, maây...". Böë lùæp bùæp, mùåt àoã ngêìu.
Cö Sûãu ngoaãy mùåt boã ài. Baâ rïn rêím: "Vö phûúác, tao vö phûúác...". Meå
lùång im cùæn möi ngöìi möåt mònh trong buöìng. Böë nöí maáy xe phoáng ra
huyïån duâ chûa hïët ngaây chuã nhêåt.
Cö Sûãu lêëy chöìng chûa àêìy nùm thò tay xaách naách mang vïì
nhaâ. Meå keáo cö vaâo buöìng, mùåt taái nhúåt: "Laâm sao thïë haã". Cö Sûãu
khoác, noái trong nûúác mùæt: "Em daåi. Àaä choát úã àïën chûâng êëy thïë maâ
khöng úã luön, lêëy chöìng laâm gò cho noá nhuåc...". Meå àaão mùæt chung
quanh hoaãng súå: "Thò nho nhoã thöi! Coá gò cö noái ài xem naâo". Cö Sûãu
quïåt nûúác mùæt: "Caái söë em noá khöí. Ngoát ba chuåc tuöíi àêìu ai cuäng cûúâi
ïë êím, lêëy chöìng trònh àöå, ùn trùæng mùåc trún thiïn haå tûúãng sung
sûúáng, naâo ngúâ vúá phaãi thùçng cha bêët lûåc. Biïët em coá bêìu, noá àaánh
chûãi em thêåm tïå...". Trúâi úi laâ trúâi" - Meå bûng mùåt.
"Töi boã chöìng. Ai noái gò thò noái". Cö Sûãu tuyïn böë khi coá àuã mùåt
caã nhaâ. Baâ chu cheáo, baâ baão rùçng chñnh cö laâm nhuåc gia phong, rùçng
cö böi tro traát trêëu vaâo mùåt baâ. Baâ khoác, baâ chûãi êìm caã nhaâ. Böë im
lùång huát thuöëc, maäi sau múái noái: "Chuyïån xêëu, chùèng biïët giêëu ài, cûá
vaåch aáo cho ngûúâi xem lûng. Caái laâng naây khöng kheáo àïën luác cö Sûãu
àeã, hoå keáo caã àïën xem àûáa beá giöëng ai...". "Muöën xem töi cho xem
chûá! Töi súå gò maâ giêëu vúái giïëm". "Hay húám lùæm àêëy, cö lïn phöë maâ
xem, mêëy höm nay àêìu àûúâng xoá chúå, àêu cuäng thêëy tuå têåp àaâm tiïëu
chuyïån vúå chöìng cö. Cö khöng ngûúång nhûng maâ töi ngûúång, töi
nhuåc...". Cö Sûãu cuái nhòn caái buång sùæp vûúåt mùåt, laåi khoác. Nhaâ buöìn
nhû coá àaám.
Thaáng Chaåp thûá hai, hoa chanh vûúân chuá Thao núã. Cö Sûãu
khöng coân sai chaåy sang chuá Thao lêëy hoa chanh nûäa. Coã leác vêîn rêåp
rúân xanh biïëc möåt maâu, ngaân ngaân lúáp soáng xö àuöíi nhau chaåy qua,
xön xao, khêëp khúãi. Heo may thöíi löìng löång buöët lïn têån oác. Laåi mûa
phuân hay àöí vaâo buöíi chiïìu töëi, giùng mùæc lïn laâng maåc möåt laân
sûúng múâ daây àùåc. Baâ bêy giúâ chó coân ngöìi trong tay trïn bïëp lûãa, hïët
saáng túái chiïìu, hïët chiïìu túái töëi, àïm baâ nguã meå cuäng phaãi vuâi than
dûúái giûúâng cho baâ. Lêu baâ khöng coân nhùæc àaái vaâo caái maáng sau
vûúân nûäa. Khoaãng àêët cuãa baâ dïìn àêët giaâ núã tûâng böng hoa xanh
xaám daâi ngoùçng ngoùéng, chen chuác vúái luä coã höi hoa mêìu höìng höìng,
laá phuã möåt lúáp löng moåc nham nhaám. Caái liïëp raâo möåt lêìn gioá lay laâ
xiïu veåo chûåc ngaä. Phêìn caái cuöëc cheát, caán gaäy meå àaä cho vaâo bïëp
àun, lûúäi sùæt höm qua thùçng cu Ki àaä baán cho àöìng naát.
Con cö Sûãu xinh nhû tranh, chó möîi hay àaái dêìm. Khöng thêëy
haâng xoám àïën xem mùåt àûáa beá nhû lúâi böë, chó coá öng Bñnh chuã tõch
khöng con àïën nhêån thùçng beá nhûng cö Sûãu cûúâi baão: "Töi àeã, con töi,
chùèng con ai caã".
Cö àùåt thùçng beá vaâo caái nöi buöng muâng trùæng röìi haát: "Caái vaåc
maây nguã cho ngon. Mai sau maây lúán, tòm cho ra gaái ngoan maâ heån
hoâ...".
Cö baão: "Maây tröng chûâng em cho cö nheá! Cö chaåy quaâng ài möåt

tñ. Lêu ngaây nùçm öí, buöìn quaá! Cö vêën toác truâm khùn kñn mùåt, ài.
Quaá bûäa cö múái vïì. Tûâ ngoaâi ngoä àaä nghe tiïëng cö oang oang: "Àiïn,
öng Thao nhaâ naây àiïn mêët röìi". Meå têët taã chaåy tûâ dûúái bïëp lïn. Cö
Sûãu vûâa thaáo khùn vûâa noái: "Àaân baâ khöng chöìng laâng naây thiïëu gò.
Lêëy ai chùèng lêëy, laåi ài rûúác meå con con muå Nïìn. Mang göng suöët àúâi
maâ khöng traánh khoãi miïång thïë gian"....
aâ ra cö Nïìn vïì úã vúái chuá Thao. Cö Nïìn nhaâ úã gêìn trûúâng hoåc,
khöng thêëy noái coá chöìng nhûng coá ba àûáa con. Boån hoåc troâ hay vaâo
nhaâ cö xin nûúác uöëng, lúåi duång bûát traái àu àuã non, dùm quaã öíi xanh,
tröën hoåc chêëm muöëi úát, coá àûáa taáo túån coân lêëy cùæp trûáng gaâ, böìng caã
gaâ meå. Cö Nïìn biïët nhûng khöng chûãi, khöng mùæng. Àûúåc thïí boån treã
laåi laâm quaá. Cö laâ àöëi tûúång trong nhûäng cêu chuyïån cuãa àaám àaân
öng tuå têåp khi röîi raäi. Hoå àuâa phaát vaâo lûng nhau àöm àöëp: "Em Nïìn
êëy aâ, cûá xuöëng xïì kïí lïí nöîi bêët haånh laâ em mïìm loâng cho tuöët...". Àaân
baâ khinh nhúân cö ra mùåt. Hoå baão cö àô thoaä, hoå baão cö khöën naån.
Quanh nùm suöët thaáng, ngoaâi luä hoåc troâ chùèng coá ai túái nhaâ cö ban
ngaây ban mùåt.
Cö Sûãu lay göëi baâ, than thúã, chuyïån chuá Thao. Baâ ngöìi lùång im
hong tay trïn bïëp, chùèng ra nghe, chùèng ra khöng. Mùæt baâ àuåc múâ
nhû coá phuã sûúng khoái. Baâ cûúâi, phö haâm lûúäi tröëng trún soám seám.
Lêu baâ múái hoãi meå: "Thïë bao giúâ àïën giöî thùçng Sún?". Meå duåi mùæt,
nhùæc kheä "Chuá êëy coân söëng, àaä vïì". aâ thïë...". Mùæt baâ aánh lïn möåt chuát
saáng rêët nhoã, rêët moãng, röìi nguöåi tùæt nhanh choáng, laåi chó thêëy sûúng
khoái àuåc múâ. Meå vaâ cö Sûãu nhòn nhau, khöng ai noái.
Trong húi may, trïn nhûäng triïìn àöìi hoang chó coân möåt luä treã
chùn trêu. Chuáng co ro trong aáo túi, da taái xaám, giûäa löìng löång gioá.
Trïn muön triïåu laá leác xanh xuyïn qua lúáp lúáp mûa phuân laâ trong
treão, laâ reáo rùæt, laâ huyïìn hoùåc tiïëng saáo. Chûa bao giúâ tiïëng saáo nöîi
niïìm da diïët àïën thïë. Khöng àûáa naâo lïn tiïëng. Chuáng nùæm chùåt tay
nhau nhòn vïì hûúáng ngöi nhaâ nhoã bïn kia àöìi. Phña àoá, möåt laân khoái
bïëp moãng bay lïn, veä möåt àûúâng cong mïìm maåi, röìi toaã toaã vaâo trong
chiïìu muöån.

Tuyển Tập Truyện Ngắn Việt Nam Hiện Đại PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Tuyển Tập Truyện Ngắn Việt Nam Hiện Đại PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Tuyển Tập Truyện Ngắn Việt Nam Hiện Đại PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TUYÏÍN TÊÅP TRUYÏÅN NGÙÆN VIÏÅT NAM HIÏÅN ÀAÅI 1

Möåt lêìn, töi hoãi Àùång Quên Chi:

- Naây, àöå naây chöìng cö ài àêu thïë? - Töi hoãi.

- Öi, thïë thò öng úã hiïìn gùåp laânh àêëy.

- Coân em thò nhúá baác quaá.

Ngûúâi chaáu trai hoå ngoaåi baác Ba Phi

Töi ngaåc nhiïn:

"Caá biïët noái haã?".

Anh gaåt ngang, coá veã giêån:

Röìi anh kïu töi ra vïì àïí khöng noái gò nûäa.

"Khöng biïët hïët àêu", töi noái.

"Khöng phaãi chuyïån doác àêu".

"Phiïìn haâ chuyïån gò?".

"Baác Ba vui tñnh thïë thöi", töi noái.

Anh thúã daâi, ngûng möåt luác röìi noái tiïëp:

Sinh thúâi baác Ba Phi cuäng vêåy thöi...

Con kiïën thúå

- Boã tao ra... boã tao ra...

Lêìn múái nhêët.

Töi kïët luêån laâ ngûúâi coá têm höìn.

Coá ai biïët töi àang khoác trong loâng àêu.

Töi buöìn naãn quaá.

- Chaáu úi, dûâng laåi àaä.

- Chaáu ài àêu vïì khuya thïë?

- Thïë aå? Thïë thò sao?

- Anh nhaát àêëy.

- Tñnh töi noá thïë.

- Thïë thò laâm sao anh lêëy vúå àûúåc.

- Töi coá noái seä lêëy vúå àêu.

Mai móm cûúâi.

- Nhûng anh cuäng phaãi lêëy vúå chûá.

- Anh coá ngûúâi yïu chûa?

- Töi khöng chùæc lùæm, töi khöng biïët.

- Anh phaãi biïët chûá.

- Töi khöng hiïíu àaân baâ, aâ, phuå nûä.

- Hoå khoá hiïíu lùæm aâ?

- Hoå khöng khoá hiïíu nhû anh tûúãng àêu,

- Töi khöng tin.

- Khöng tin caái gò cú.

Mai chùm chuá nhòn töi:

- Thïë anh tin gò?

- Tin rùçng cuöåc àúâi chùèng coá gò caã.

Töi laåi laâm thinh.

- Tñ nûäa töi vïì.

Mai laåi nhòn töi:

Anh coá muöën nghe àaân khöng?

"You my heart, you my soul"

- Anh coá thñch cêu àoá khöng?

- Em cuäng thñch. Anh àaä thûåc sûå yïu ai chûa?

- Chó coá ngûúâi tònh trong möång?

Töi cûúâi xoâa.

Hoå coá khi úã rêët gêìn. Miïîn laâ hoå àïën.

Töi muöën trïu Mai:

- Thïë nïëu anh àïën?

- Anh àïën ài.

Töi noái nhoã maâ vêîn run tiïëng:

- Anh cûá àïën luác anh muöën.

Giaä tûâ hy voång