‫ ﺻﻠﻰ ﺍﷲ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ‬- ‫ ﺃﻧﻪ ﲰﻊ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﷲ‬-‫ﺭﺿﻲ ﺍﷲ ﻋﻨﻪ‬-‫ﻋﻦ ﺃﰊ ﻛﺒﺸﺔ ﺍﻷﳕﺎﺭﻱ‬

‫ﻴﻪ‬‫ ﻓ‬‫ﻲ‬‫ـﻘ‬‫ـﺘ‬‫ ﻳ‬‫ﻮ‬‫ـﺎ ﻓﹶﻬ‬‫ﻠﹾﻤ‬‫ﻋ‬‫ﺎﻟﹰﺎ ﻭ‬‫ﷲ ﻣ‬ ُ ‫ ﺍ‬‫ﻗﹶﻪ‬‫ﺯ‬‫ ﺭ‬‫ﺪ‬‫ﺒ‬‫ ﻋ‬: ‫ﻔﹶﺮﹴ‬‫ ﻧ‬‫ﺔ‬‫ﻌ‬‫ﺑ‬‫ﺄﹶﺭ‬‫ﺎ ﻟ‬‫ﻴ‬‫ﻧ‬‫ـﺎ ﺍﻟﺪ‬‫ﻤ‬‫ ﺇﹺﻧ‬: ‫ ﻳﻘﻮﻝ‬-
‫ﺪ‬‫ﺒ‬‫ﻋ‬‫ﻭ‬.‫ﺎﺯﹺﻝﹺ‬‫ﻨ‬‫ﻞﹺ ﺍﻟﹾـﻤ‬‫ﺬﹶﺍ ﺑﹺﺄﹶﻓﹾﻀ‬‫ ﻓﹶﻬ‬، ‫ﺎ‬‫ﻘ‬‫ ﺣ‬‫ـﻪ‬‫ﻴ‬‫ ﻓ‬‫ﻠﻪ‬‫ ﻟ‬‫ﻠﹶﻢ‬‫ﻌ‬‫ﻳ‬‫ ﻭ‬‫ﻪ‬‫ـﻤ‬‫ﺣ‬‫ ﺭ‬‫ﻪ‬‫ﻴ‬‫ﻞﹸ ﻓ‬‫ﺼ‬‫ﻳ‬‫ ﻭ‬‫ـﻪ‬‫ﺑ‬‫ﺭ‬
‫ﺎﻟﹰﺎ‬‫ ﻣ‬‫ـﻲ‬‫ ﺃﹶﻥﱠ ﻟ‬‫ ﻟﹶﻮ‬: ‫ﻝﹸ‬‫ﻘﹸﻮ‬‫ ﻳ‬‫ـﺔ‬‫ ﺍﻟﻨﹺـّـﻴ‬‫ﻕ‬‫ﺎﺩ‬‫ ﺻ‬‫ﻮ‬‫ﺎﻟﹰﺎ ﻓﹶﻬ‬‫ ﻣ‬‫ﻗﹾﻪ‬‫ﺯ‬‫ﺮ‬‫ ﻳ‬‫ﻟﹶـﻢ‬‫ـﺎ ﻭ‬‫ﻠﹾﻤ‬‫ ﺍﷲُ ﻋ‬‫ﻗﹶﻪ‬‫ﺯ‬‫ﺭ‬
‫ﺎﻟﹰﺎ‬‫ ﺍﷲُ ﻣ‬‫ﻗﹶﻪ‬‫ﺯ‬‫ ﺭ‬‫ﺪ‬‫ﺒ‬‫ﻋ‬‫ ﻭ‬, ٌ‫ﺍﺀ‬‫ﻮ‬‫ـﺎ ﺳ‬‫ـﻤ‬‫ﻫ‬‫ﺮ‬‫ ﻓﹶﺄﹶﺟ‬‫ـﻪ‬‫ـﺘ‬‫ ﺑﹺﻨﹺـﻴ‬‫ﻮ‬‫ ﻓﹶﻬ‬،‫ﻞﹺ ﻓﹸﻠﹶﺎﻥ‬‫ﻤ‬‫ ﺑﹺﻌ‬‫ﻠﹾﺖ‬‫ﻤ‬‫ﻟﹶﻌ‬
‫ﻞﹸ‬‫ﺼ‬‫ﻟﹶﺎ ﻳ‬‫ ﻭ‬‫ﻪ‬‫ﺑ‬‫ ﺭ‬‫ﻪ‬‫ﻴ‬‫ﻲ ﻓ‬‫ﻘ‬‫ﺘ‬‫ﻠﹾﻢﹴ ﻟﹶﺎ ﻳ‬‫ﺮﹺ ﻋ‬‫ﻴ‬‫ ﺑﹺﻐ‬‫ـﻪ‬‫ﺎﻟ‬‫ـﻲ ﻣ‬‫ﺒﹺﻂﹸ ﻓ‬‫ـﺨ‬‫ ﻳ‬‫ﻮ‬‫ـﺎ ﻓﹶﻬ‬‫ﻠﹾﻤ‬‫ ﻋ‬‫ﻗﹾﻪ‬‫ﺯ‬‫ﺮ‬‫ ﻳ‬‫ﻟﹶـﻢ‬‫ﻭ‬
‫ ﻟﹶـﻢ‬‫ﺪ‬‫ﺒ‬‫ﻋ‬‫ ﻭ‬, ‫ﺎﺯﹺﻝﹺ‬‫ﻨ‬‫ ﺍﻟﹾـﻤ‬‫ﺚ‬‫ﺒ‬‫ﺬﹶﺍ ﺑﹺﺄﹶﺧ‬‫ﺎ ﻓﹶﻬ‬‫ﻘ‬‫ ﺣ‬‫ـﻪ‬‫ـﻴ‬‫ ﷲِ ﻓ‬‫ﻠﹶﻢ‬‫ﻌ‬‫ﻟﹶﺎ ﻳ‬‫ ﻭ‬‫ﻪ‬‫ـﻤ‬‫ﺣ‬‫ ﺭ‬‫ـﻪ‬‫ـﻴ‬‫ﻓ‬
‫ﻞﹺ ﻓﹸﻠﹶﺎﻥ‬‫ﻤ‬‫ ﺑﹺﻌ‬‫ـﻪ‬‫ﻴ‬‫ ﻓ‬‫ﻠﹾﺖ‬‫ﻤ‬‫ﺎﻟﹰﺎ ﻟﹶﻌ‬‫ ﻣ‬‫ـﻲ‬‫ ﺃﹶﻥﱠ ﻟ‬‫ ﻟﹶﻮ‬: ‫ﻘﹸﻮﻝﹸ‬‫ ﻳ‬‫ﻮ‬‫ـﺎ ﻓﹶﻬ‬‫ﻠﹾﻤ‬‫ﻟﹶﺎ ﻋ‬‫ﺎﻟﹰﺎ ﻭ‬‫ ﺍﷲُ ﻣ‬‫ﻗﹾـﻪ‬‫ﺯ‬‫ﺮ‬‫ﻳ‬
[‫ ﺣﺪﻳﺚ ﺣﺴﻦ ﺻﺤﻴﺢ‬:‫ ]ﺭﻭﺍﻩ ﺍﻟﺘﺮﻣﺬﻱ ﻭﻗﺎﻝ‬.ٌ‫ﺍﺀ‬‫ﻮ‬‫ـﺎ ﺳ‬‫ـﻤ‬‫ﻫ‬‫ﺭ‬‫ ﻓﹶﻮﹺﺯ‬‫ﻪ‬‫ﺘ‬‫ ﺑﹺﻨﹺﻴ‬‫ﻮ‬‫ ﻓﹶﻬ‬،
“Sesungguhnya dunia hanyalah diberikan untuk empat orang : (pertama) hamba yang
Allâh berikan ilmu dan harta, kemudian dia bertakwa kepada Allâh dalam hartanya,
dengannya ia menyambung silaturahmi, dan ia menyadari bahawa dalam harta itu ada
hak Allâh. Inilah kedudukan paling baik (di sisi Allâh). (kedua) hamba yang Allâh
berikan ilmu namun tidak diberikan harta, dengan niatnya yang jujur ia berkata,
‘Seandainya aku memiliki harta, aku pasti mengerjakan seperti apa yang dikerjakan Si
Fulan (orang pertama).’ Maka dengan niatnya itu, pahala keduanya adalah sama.
(ketiga) hamba yang Allâh berikan harta namun tidak diberikan ilmu, lalu ia
menggunakan hartanya sewenang-wenang tanpa ilmu, tidak bertakwa kepada Allâh
dalam hartanya, tidak menyambung silaturahim dan tidak mengetahui bahawa dalam
harta itu ada hak Allâh. Ini adalah kedudukan paling jelek (di sisi Allâh). Dan (keempat)
hamba yang Allâh tidak berikan harta dan juga ilmu, ia berkata, ‘Seandainya aku
memiliki harta, aku pasti mengerjakan seperti apa yang dikerjakan Si Fulan(orang
ketiga).’ Maka dengan niatnya itu, keduanya mendapatkan dosa yang sama.” [Shahih:
HR. Ahmad (IV/230-231), at-Tirmidzi (no. 2325), Ibnu Mâjah (no. 4228), al-Baihaqi
(IV/)]
1