1. Z jakiej księgi biblijnej pochodzą te utwory?

Przedstaw ich problematykę

a) "I ujrzałem: Gdy otowrzył pieczęć szóstą, nastąpiło wielkie trzęsienie ziemi i słońce stało się
czerwone jak krew" "A gdy otworzył pieczęć piątą"

Ten cytat pochodzi z Apokalipsy św. Jana. W tej księdze opisany jest koniec świata, sąd ostateczny
oraz to co spotka ludzi po końcu. Opisy końca mówią o wielu katastrofach oraz zarazach.

- Podaj topos z nią związany i wyjaśnij znaczenie: Topos apokaliptyczny - topos końca świata
spowodowany przez katastrofy

b) "Lecz wyciągnij tylko rękę i dotknij jego kości i ciała" "przywdziałem wór na swe ciało"

Księga Hioba, problematyką w utworze jest cierpienie niezawinione, dlaczego człowiek potrafi
cierpieć, choć nie popełnił grzechu.

- Podaj związek frazeologiczny z nią związany i wyjaśnij znaczenie (biblijne i współczesne)

Pocieszyciel Hioba- przyjaciel, który w obliczu nieszczęścia chce nam udowodnić, że wynikło ono
z naszej winy przez co zwiększa nasze zmartwienie. W księdze żona Hioba - dbała o niego, lecz
pragnęła wrócić do dobrobytu

2. Pojęcia

księga teandryczna - księga napisana przez ludzi natchnionych przez Boga

wulgata - przekład Biblii na język łaciński dokonany przez św. Hieronima

ewangelia niesynoptyczna - ewangelia św Jana - o innym spojrzeniu, różniąca się od pozostałych

ewangelii

septuginta - przetłumaczenie Starego Testamentu z hebrajskiego na język grecki

3. Jakie wnioski na temat losu ludzkiego i cech człowieka wynikają z Księgi Rodzaju? (2 wnioski
i 3 cechy)

- Popełnianie błędów jest nieodłączną częścią życia ludzkiego

- Człowiek ma wolną wole, lecz jego los zależny jest od Boga

cechy: grzeszny, poddany Bogu, niewierny

4. Podaj trzy argumenty udowadniające stwierdzenie "Biblia jest źródłem kultury europejskiej"

- Jest podstawą "fundamentem" jednej z najpopularniejszych religii (chrześcijaństwa)

- wprowadzone zostały z niej liczne frazeologizmy biblijne, których używa się współcześnie

- jest inspiracją wielu znanych dzieł np. "Ostatnia wieczerza"

5.

Stary testament - XIIw. p.n.e - I w. p.n.e - hebrajski

Nowy testament- 51 - 96 r. n. e - greka

6. Wyjaśnij biblijne znaczenia frazeologizmu i użyj go w współczesnym zdaniu

egipskie ciemności - oznacza, iż jest bardzo ciemno, jedną z plag w Egipcie była ciemność

W domu nie było prądu przez co panowały egipskie ciemności

wieża babel - w księdze rodzaju ludzie, który mówili jednym językiem, postanowili wybudować
wieżę sięgającą nieba. Bóg pomieszał im języki, przez co nie mogli się porozumieć i budowala nie
powstała

Nienawidzę pracować w grupie, ponieważ czuje się jakbym stała na wieży Babel

7. Określ sens przenośny teksty "Królestwo niebieskie podonne jest do skarbu.."

Człowiek który odkryje swoją wiare, gotowy będzie poświęcić wszystko co posiada aby dostać się
do nieba.

"Królestwo niebieskie podobne jest również do sieci"

Jest to obraz sądu ostatecznego. Po śmierci sądzeni będziemy za nasze grzechy, życie na ziemi, i
zsyłani do piekła lub nieba.

8. Przeczytaj poniższy frag. utworu. Określ typ psalmu i podaj 2 argumenty na poparcie
swojego stanowiska. "W grzechach srogich ponurzony"

błagalny, osoba prosi prosi Boga, by ten jej wysłuchał, oraz by okazał jej miłosierdzie

Przedstaw obraz Boga ukazywany w psalmach:

Bóg w psalmach przedstawiany jest jako autorytet. Postać wobec której czujemy respekt. Jest
wszechwiedzący i wszechmocny.

9. W podanym fragmencie wskaż cechy stylu biblijnego (podkreśl i nazwij cechy) "Potem
wspomniał Bóg na Noego i na wszystkie zwierzęta, i na wszystko bydło, które było z nim na arce i
sprawił, ze powiał wiatr na ziemi i wody zaczęły opadać. Zamknęły się źródła otchłani i upusty
nieba i ustał deszcz z nieba"

-zdania rozpoczynające się od spójników

-powtarzanie tych samych informacji innymi słowami

-podniosłość i poetyckość
"I zrodził Noe trzech synów: Sema, Chama i Jafeta, ale ziemia była skażona w oczach Boga i pełna
niepewności. I spojrzał Bóg na ziemię, a oto była skażona, gdyż wszelkie ciało skaziło drogę swoją
na ziemi"

-zaczynanie zdań od spójników

-zdania złożone

-paralelizm

10. Omów dosłowne i alegoryczne znaczenie pieśni nad pieśniami

dosłowne: Historia dwojga kochanków, mówiących o wzajemniej miłości do siebie

alegoryczne: historia miłości Boga do narodu żydowskiego

Testament- przymierze człowieka i Bofa

sacrum- boskie, duchowe zjawisko

profanum - zjawisko połączone ze strefą ludzką i cielesną

ew. synoptyczna - o wspólnym spojrzeniu (Marek, Mateusz, Łukasz)

apokryf- tekst o charakterze biblijnym, ale nie włączony w skład kanonu Biblii

kanon biblijny- grupa ksiąg uznana za teandryczne

werset- najmniejsza jednostka w wypowiedzi biblijnej

apokalipsa- katastrofa na wielką skalę (wizja św Jana)

teodycea- pojęcie w filozofii, rozważanie na temat problemu istnienia zła na świecie

eschatologia- dział w teologii chrześcijańskiej traktujący o śmierci i końcu świata

alegoria - motyw np, w literaturze, oprócz znaczenia dosłownego ma ta także znaczenie ukryte

Psalm - liryczny utwór religijny o poetyckim charakterze i silmym zrymowaniu

tora - pięcioksiąg Mojżeszowy wchodzi w skład ST

Podział ks ST - tora NT - 4 ewangelie (Marka, Mateusza, Łukasza, Jana)

Styl biblijny:
-szyk podniosły

- archiaczne słownictwo (przestarzałe)

- rozpoczynanie zdań od spójników

- zdania wielokrotne złożone

- paraleizm - powtarzanie strukt. składniowych

- powtarzanie tych samych słów innymi słowami

Topos apokalipsy - 4 jeźdzców apokalipsy

Alfa i Omega - początek i koniec, symbol wszechwiedzy Boga

Symbole z apokalipsy: liczba 7, 4 jeźdców, alfa i omega, abadon (anioł zagłady), gwiazda
spadająca z nieba

Rodzaje psalmów: błagalne, pochwalne, dziękczynne, patriotyczno-religijne, mądrościowe,

królewskie

Jabłko adama - anatomiczna nazwa chrząstki na męskiej szyji

zakazany owoc - zakazana rzecz i przez to bardzo pociągająca

sodoma i gomora - miejsce szczególnej rozpusty i grzechu

plagi egipskie - dotkliwe, nieznośne zdarzenia, ciąg tragicznych wypadków

wieża babel - zamęt, bałagan, chaos

manna z nieba -cudowny ratunek, dar od Boga

salomonowy wyrok - rozwiązanie bardzo roztropne

kainowe znamię - piętno bratobójstwa

Hiobowa wieść - tragiczna, zła

trąba jerychońska - człowiek małointeligentny

syn marnotrawny - ktoś kto zbłądził lecz zrozumiał swój bład i potrafił się do niego przyznać

rzeź niewiniątek - trudna sytuacja

judaszowe srebrniki - zapłata otrzymana za zdrade, pieniądze zarobione w nikczemny sposób