Professional Documents
Culture Documents
Epekto NG Paggamit NG Wikang Filipino La
Epekto NG Paggamit NG Wikang Filipino La
Epekto NG Paggamit NG Wikang Filipino La
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
Baitang Bahagi ng
Katuparan na Kinakailangan
Baitang-11 ng Senior High School
PAHINA NG PAGSANG-AYON
PASASALAMAT
PAGHAHANDOG
Jane C. Crispino
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
ABSTRAKTO
Taon: 2018
Natapos:
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
Nilalaman Pahina
Dahon ng pagpapatibay
Pasasalamat
Paghahandog
Abstrato
Panimula
Lugar ng Pag-aaral
Balangkas na teyoretika
Balangkas ng konseptwal
Paglalahad ng Sulirananin
Kahalagahan ng Pag-aaral
Kahulugan ng termino
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
Dayuhan na Literatura
Lokal na Literatura
Dayuhan na pag-aaral
Lokal na pag-aaral
Pamaraan ng Pananaliksik
Instrumento sa Pag-aaral
Balidasyon ng Instrumento
Paraan ng Pagsasagawa
KABANATA 1
Ang Suliranin at Sandigan ng Pag-aaral
Panimula
asignatura. At dahil nga sa madalas na nagagamit ang wikang ito, mahinang pag-
intindi naman sa sariling wika ang kapalit nito o mababang uri ng pag-iintindi ang
Maraming nang nagbago sa panohon natin ngayun mula ng ipinatupad ang K-12
Con kung anong wika ang dapat gamitin sa deliberasyon, kung Ingles ba o Filipino.
Nanalo ang Filipino subalit napagkayarian pa rin na Ingles ang magiging wika ng
deliberasyon.
bawat mamamayan. Ang ekonomiya ay hindi lalago o uunlad kung ang mga tao
ibang paraan upang mas mapaikli ang pagbigkas o paggamit ng ating wika, ilang
kapalit ng salita.
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
LUGAR NG PAG-AARAL
Pigura Blg. 1
Pigura Blg. 2
Ang Misyon ng East Systems Colleges of Rizal, “Is to Prepare and Develop
Students/Individuals who are socially responsible component in their Trade and
Guide by the Higher Education that will Value, Use, and Adapt the Latest trends
and innovations in line with Business, Information Technology and Computer
Based Education.”
Ang Bisyon ng East Systems Colleges of Rizal ay, “Is to Become the Leader that
will bring, Adapt and Serves as a Medium in bringing the Equality Business
Information Technology Standards and Will Prepare the Students on the Global
use of the Computer through its Successful Graduates”
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
Balangkas na Teoretikal
Batay naman sa aking karanasan, higit kong nauunawan ang mga itinuturo ng
aking mga propesor kung ipinapaliwanag nila sa wikang Filipino ang mga
mahihirap na aralin. Higit rin akong malayang nakapagpapahayag ng aking mga
paliwanag o saloobin sa klase kapag pinahihintulutan akong magsalita sa
nakasanayan kong wika.
Mahalagang matutuhan ang wikang Ingles, ngunit higit na mainam kung ang mga
mag-aaral ay tinuturuan muna sa wikang Filipino o sa rehiyonal na wikang kanilang
nakasanayan sapagkat madali nilang maiintindihan ang mga aralin gamit ito.
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
Paalala din ng komisyon, kung may mga pangamba ang ilan na humina sa wikang
Ingles ang mga Pinoy, higit umanong dapat na ikatakot kung ang sariling wika ng
mga Pilipino ang maglalaho.—FRJimenez
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
Balangkas ng Konseptwal
Pigura 2
Paglalahad ng Suliranin
Kahalagahan ng Pag-aaral
bagaman de jure ("sa prinsipyo") itong iba rito. Noong 2007, ang wikang
ikalawang wika nila ang wikang Filipino. Ang wikang Filipino ay isa sa mga
Kalakhang Maynila.
Unidos, naging lingua franca ito sa iba't ibang mga bansa. Ito'y ginagamit
KABANATA 2
DAYUHANG LIERATURA
Device (LAD Idinagdag niya na “everyone is born with some sort of universal
Antonio Piafetta noong 1525, mas maaga pa daw napormalisa ang wikang
Filipino ngayin kaysa sa kasaysayan ng bansa. May mga pamilyar na salita ang
salitang buhok at ngipin. Ibig sabihin nito ay nagkakaisa na tayo noon pa man sa
Ayon kina barker at barker (1993), ikinukunekta ng wika ang nakaraan, ang
naipapahatid parin nila ang kanilang mga ideya, tagumpay, kabiguan, at maging
ang kanilang mga plano o adhikain sa hinaharap. Sa pamamagitan nito, ang mga
sikolohikal, at kultural. Ganito rin kaya ang mangyayari sa inyo kung babalikan sa
inyo kung babalikan natin at susuriin ang kasaysayan n gating wikang Filipino.
kaisipan; gayunman, mas angkop marahil sabihing ang wika ay ang saplot-
LOKAL NA LITERATURA
Marso 17, 2003 na muling nagtatakda sa wikang Ingles bilang pangalawang wika
baitang ng paaralang primarya. Bukod pa rito, iniaatas ding gawing Ingles ang
loob ng silid-aralan ang ilalaan sa pagtuturo na gamit ang wikang Ingles. Inilabas
din ng Kagawaran ng Edukasyon ang Order No. 36 noong Agosto 22, 2006 upang
at Agham, Inc. (WIKA), labag umano sa Saligang Batas ang dalawang kautusan.
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
Anila, taliwas ang mga kautusang ito sa isinasaad sa Article XIV Section 6 ng
edukasyon.”
pribadong paaralan na kung saan higit na ginagamit ang Ingles bilang wikang-
Filipino.”
Batay naman sa aking karanasan, higit kong nauunawan ang mga itinuturo ng
aking mga propesor kung ipinapaliwanag nila sa wikang Filipino ang mga
estudyante ang pagtuturo gamit ang wikang Ingles. Bukod sa lumalawak ang
wikang Ingles lalo na’t ito ang wikang ginagamit sa larangan ng komersyo at
agham.
aralin gamit ang mga ito. Naipakita na ito sa mga pag-aaral, gaya ng ginawa ng
saan higit na natuto ang mga mag-aaral sa Iloilo nang Ilonggo ang ginamit na
wikang panturo.
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
Istambay na Istandardisasyon
Isang problema pa rin ang paraan ng pagsulat ng mga salitang Ingles sa Filipino.
Inilabas ng Komisyon sa Wikang Filipino (KWF) noong 2001 ang Alfabeto at
Patnubay sa Ispeling ng Wikang Filipino na nagsasabing “kung ano ang baybay,
siya ring sulat.” Kaya isusulat ang salitang Ingles gaya ng “magnetic” sa
“magnetik,” ang “” sa “ekwipment,” at ang “census” bilang “sensus.”
Ngunit tila hindi pa rin ito sapat sa paglinang ng iisang pamantayan sa wikang
Filipino upang maging ganap na pambansang wika ito. Para sa iba, walang
kaganapan at linaw ang pamantayan.
“Intelektwalisado na ang Filipino dati pa,” aniya. “Ngunit ang masakit nito,
kumukontra sa paggamit ng Filipino ang mismong KWF.”
Ayon kay Nadera, ang KWF ang siya umanong kumakampi sa pagpapatupad ng
Ingles bilang midyum sa pagtuturo. Dahil dito, naitutulak palayo ang mga Pilipino
sa pagtangkilik sa sariling wika.
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
Aniya, “kahit ang mga taga-KWF, hindi ginagamit ang rebisyong ginawa noong
2001”.
Kung gayon, ibabalik din ang mga salitang “soljer” bilang “kawal,” “kaf” bilang
“ubo”, at “vekeyshun” bilang “bakasyon.”
Nakakaapekto rin sa problema sa wika ang iba’t ibang mga patakarang pangwika
ng mga pamantasan, ayon kay Nadera.
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
Ibang usapin naman ang kalagayan ng Filipino sa UST. Ani Candido, ang hindi
pagkakaroon ng departamento sa Filipino dito ang dahilan kung bakit
nakakaligtaan ang pagsunod sa iisang istandard sa Filipino. Noong 2004,
nabuwag ang Department of Languages na siyang nangangasiwa dati sa
pagtuturo sa wikang Filipino at pinalitan ito ng General Education Department.
“Dito kasi sa UST, wala tayong ginagamit na alituntunin. Tinuturo ang nirebisang
paggamit ng alpabeto, ngunit mapapansin na hindi pa rin naiintindihan ng lahat
ang paggamit nito,” ani Candido. Halimbawa nito ang pagsulat sa salitang
“alpabeto,” na maaaring gawing “alfabeto”. O “efekto,” sa halip na “epekto.”
Hindi rin sumusunod sa itinakdang bagong alpabeto ng KWF ang Ateneo, ayon
naman kay Michael Coroza, propesor ng malikhaing pagsulat sa Ateneo De Manila
University at dating patnugot sa Filipino ng Varsitarian. Aniya, “sinusunod ng
Ateneo ang tradisyon ng panitikang Pilipino, dahil ito ang nakagisnan natin.”
Pinabulaanan naman ito ni Nadera. Aniya, mali ang paniniwala na tanging wikang
Ingles lamang ang nagsisilbing susi sa kaunlarang pang-ekonomiya.
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
Dagdag pa niya, “higit na maigi kung sa mother language natututo ang mga bata
upang mapadali ang kanilang pag-aaral ng mga asignatura.”
“Nakasanayan na kasing ituro ang Ingles sa UST. At lahat halos ng mga aklat na
ginagamit nakasulat sa Ingles,” ani Madrunio.
Dagdag niya, ginagamit ang wikang Ingles dahil ito ang nakagisnang midyum ng
pakikipag-ugnayan ng bansa sa loob ng isang siglo. Sa pagsulong ng ekonomiya
ng bansa, malaki rin ang naitutulong nito lalo na sa larangan ng negosyo at
turismo.
“Nasanay na ang mga Pilipino sa paggamit ng Ingles kung kaya’t ito ang
inaasahang gagamitin sa iba’t-ibang larangan sa buhay. Hindi lamang ito
tumutulong sa pagpapaunlad ng turismo ng bansa, ito rin ang kinakailangan sa
patuloy na pagsulong ng globalisasyon.”
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
“Hindi na natin maaalis ang wikang Ingles dahil nakakabit na ito sa ating
bokabularyo,” dagdag ni Madrunio.
Ayon kay Madrunio, isa itong penomenong panlingguwistika kung saan magkasalit
na ginagamit ang dalawang magkaibang wika.
“Halimbawa, kung magsasalita ako nang tuloy-tuloy sa Filipino tapos biglang may
sasabihing salita sa Ingles, code- switching iyon.”
“Noong mga 1950’s, kahit nakapagtapos lamang ng elementarya ang isang tao,
makakapagturo ka na gamit ang wikang Ingles. Ngayon, nahihirapan ang mga tao
na magsulat at magsalita ng tuloy-tuloy kapwa sa Ingles at Filipino.”
“Wala kasing sistema, kung kaya’t natatabunan ang Filipino. Nadadamay pa tuloy
pati ang Ingles. Kung magkakaroon lamang ng sistema at ng pagkakaisa,
malamang maisasaayos ang pagsasalita ng Filipino at babalik ito sa pagka-
elegante nito,” aniya.
“Kung mayroon lamang istandardisasyon ang Filipino, maaaring maghari ito laban
sa Ingles. Doon muna tayo magsimula,” ani Candido.
DAYUHANG PAG-AARAL
Ang bansa bilang “archipelagic” o binubuo ng 7,100 pulo kabilang ang mayor na
pulo ng Luzon, Visayas at Mindanao. Kinakatawan ito ng mga wikang etniko na
naglalarawan ng kani-kanilang mga katutubong kasaysayan; maliban pa sa mga
mayor na wikang Tagalog, Bisaya at Muslim.
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
Ganito kahalaga ang wika, “etniko” man o mayor. Ito ang nag-iisang dahilan…
kung bakit para sa inyong lingkod, nananatiling buo ang integridad ng lipunang
Filipino; sa bawat sulok ng komunidad sa kanayunan, ang mayamang kasaysayan
nito… ay inilalarawan ng pagkakaroon ng etniko at katutubong wika.
SABI NGA NILA….kung ang batayan ng isang mayamang bansa ay ang paggamit
ng dayuhang wika; sandali po…. 333 taung kontrolado ng bansang Espanya ang
bansa; habang 48 taun naman ang bansang Amerika….kung ito ang sukatan….
bakit nananatiling mahirap ang ating bansa? Kung ito ang batayan… simula ng
ang bansa ay sakupin ng mga dayuhan….wala pa ring lupa ang mga magsasaka;
wala pa ring sariling bahay ang mga maralita; nana-natiling sahuran ang mga
manggagawa…. at marami sa mga anak nito ay mas gustong makipag-hagaran
sa mga “bala” ng bansang Iraq at Libya, makakain lamang ang kanilang pamilya.
SABI DIN NILA…. dahil 99% ng mga mamamayang Filipino ay sadlak sa
kahirapan; at ang pulitika at ekonomiya ng bansa ay kontrolado ng 1% pamilya at
mga angkan…. ang pagpapaka-dalubhasa sa dayuhang wika ay mas
pakikinabangan ng 1% populasyon… hindi ng 99% ng mga mamamayan. Maliban
pa dito sa katotohanang maraming “dayuhang kumpanya” ang narito sa bansa…
dahil sa murang halaga ng kaniyang “raw materials” at “sahod” kumpara sa iba.
Kung susundan ko ang lohikang ito…. hindi ang pagpapakadalubhasa sa
dayuhang wika…. ang magga-garantiya sa pagbangon ng ekonomiya ng bansa;
hinding hindi, yon ang SABI ng marami!
Ang “wika” ay kumakatawan ng ating lahi; kinakatawan nito ang ating pagka-
Filipino; kumakatawan ito ng mayamang kasaysayan laban sa mga dayuhang
minsan at patuloy na nag-iinteres na “sakupin” ang ating bansa. Ito ang
kumakatawan sa maraming “Bonifacio”, GOMBURZA at mga walang pangalang
aktibista sa ibat-ibang panahon…. sa pagtatanggol sa kaniyang “pagka-Filipino”.
Ito ang nagbibigay integridad sa ating pagkakakilanlan…. bilang isang malayang
bansa!
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
SABI NGA NILA… sa isang banda, hindi rin naman sapat na sabihing “ikaw” ay
Nasyunalista o maka-bayan kung ikaw ay nagpipilit na gamitin ang wikang Filipino;
hindi ito sapat na dahilan….. ang wika ay ang siyang kumakatawan sa tanging
interes ng isang “malayang bansa”; nang isang lipunang umaasa sa kaniyang
sariling lakas at kakayahang lumikha ng produksiyon; nang isang lipunang may
pananaw na “Pambansang Industriyalisasyon at Reporma sa Lupa” bilang
salalayan ng isang “totoong makabayang lipunan!” Ang “wika” at ang “Karakter”
ng pagiging isang makabayang Filipino ay magkatambal na elementong sukatan
ng pagka-Filipino!
LOKAL NA PAG-AARAL
Kung papansinin naman talaga natin, ang programang pang-ekonomiko pati ang mga
batas ay nakalimbag at nakasalin sa Ingles,” ani Cabuhay.
Ibinahagi rin niya na ang Ingles at Filipino ay hindi magkaaway kung hindi
magkatulong sa pagpapatakbo ng ekonomiya. Inilatag niya ang mahalagang papel ng
Ingles sa mundo ng ekonomiya tulad ng pang-unawa ng mga konseptong abstract,
paggamit ng mga paraang holistiko, pag-aayos ng mga simbolo, at pagtatrabaho sa
mga dayuhang kompaniya.
“Kapag walang transaksiyon, walang ekonomiya at kung isiipin natin, kung walang
lipunan, walang transaksiyon, wala tayong ekonomiya. . . Ang susunod na
pangunahing papel ng wika ay bilang isang instrumento sa globalisasiyon tungo sa
mga panlipunang layunin o mga social objectives,” ani Cabuhay.
Dagdag niya na ang paggamit niya ng wikang Filipino ang naging paraan upang
mailuklok siya sa posisyon ng tagapangulo ng KWF noong 2008 ng dating pangulong
Gloria Macapagal-Arroyo.
Bukod sa pagiging sandata ang wika, binigyang-kahulugan ni Santos ang wika bilang
“kaluluwa ng ating pagkatao at isang biyaya.” Ito, ayon sa kaniya, ang natutunan niya
kay Carlo J. Caparas, isang kilalang manunulat ng Filipino komiks.
Para naman kay Tacbad, bagaman Ingles ang wika ng komersyo, hindi pa rin ito ang
susi sa kaunlaran ng bansa.
“Ang Japan ang isa sa pinakamayamang bansa sapagkat ginagamit nila ang wikang
sarili. Hindi ginamit ng Japan para umunlad ang wikang Ingles,” ani Tacbad.
Ibinahagi rin niya ang isang parirala tungkol sa pagpapalakas ng wikang Filipino mula
sa sanaysay ni Conrado de Quiros na nagsasabing ang pagnanais natin palakasin
ang wikang Filipino ay hindi nagsasantabi sa pagnanais din na palakasin ang wikang
Ingles ngunit bilang pangalawang lengguwahe lamang.
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
KABANATA III
Pamamaraan ng Pananaliksik
Instrumento ng Pag-aaral
Sa Isinagawang pag-aaral, ang mga mananaliksik ay napiling gamitin ang
pamamaraang talatanungan kung saan madaling makakasagot ang mga Napiling
tagatugon. Ang Resulta ng talatanungan ang magsisilbing basihan ng mga
mananaliksik upang malaman ang Epekto ng paggamit ng wikang Filipino
laban sa Wikang Ingles sa Paaralang ESCR.
Ang talatanungan ay may isang Parte lamang ito ay may Sampung (10)
katanungan sa nagnanais malaman kung ano ang kanilang Pananaw Ukol sa
Epekto ng Paggamit ng Wikang Filipino laban sa Wikang Ingles.
Balidasyon ng Instrumento
Ang bawat kabanata sa pag-aaral na ito ay ipinasa sa Propesor sa Filipino
upang mabago ang kamalian at lagayan ng balidasyon upang maipagpatuloy ang
pagsasagawa ng pag-aaral na ito. Sa pag-aaral na ito gumawa ang mananaliksik
ng talatanungan na nagsilbing basihan upang maalaman ang pananaw ng mga
kabataan at mag-aral ukol sa Epekto ng paggamit ng Wikang Filipino laban sa
Wikang Ingles na Ipinasa sa Guro, Propesor, Mananaliksik Estadistikal para sa
balidasyon at kaayusan ng nilalaman ang mga mungkahi para sa pagbabago ng
Talatanungan ay inilakip.
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
Paraan ng Pagsasagawa
Ang bawat mananaliksik ay nagbasa at nangalap ng ibat ibang impormasyon
sa banyaga at local na literature at pag-aaral tungkol sa pananaw at opinyon ng
mga kabataan at mag-aaral ukol sa Epekto ng Paggamit ng Wikang Filipino laban
sa Wikang Ingles. Sa pamamagitan ng pagsasagawa na iito na ilahad nila ang
mungkahi, paksa, at sinuri ng isang propesor sa pananaliksik kasama ang kapwa
mag-aaral at pagkatapos ay inaprobahan at binuo ng mga espisipikong pag-
aaralang mananaliksik ay gumamit ng kompyuter at Internet upang mailahad at
malaman ang mga kakailanganinng datos at mga importanteng Dokumento na
kakailanganin upang maisagawa ng mabilisan ang pananaliksik na ito.