UNIVERZITET U TUZLI

MEDICINSKI FAKULTET

Tuzla, 2018.
1. UVOD

Kompjuterizovana tomografija lokomotornog sistema je radiološka metoda snimanja koja pored

rentgen zračenja, primjenjuje i tomografiju, metodu koja se zasniva na matematičkoj proceduri
obrade snimaka ili tomografskoj rekonstrukciji snimaka uz primjenu savremenih računara i
programskih paketa u njima. Dobijaju se slike aksijalnh presjeka, debelih po nekoliko
milimetara, iz kojih se poslije mogu praviti koronalna ili sagitalna ravan.
Kompjuterizovana tomografija je procedura koja se može raditi nativno ili sa kontrastom. Brza
je, bezbolna, neinvazivna i precizna. Pomaže pri otkrivanju različitih bolesti i stanja.
2. TOK PREGLEDA

2.1. PRIPREMA PACIJENTA

Prije izvođenja pregleda potrebna je psihička i fizička priprema pacijenta. Psihička priprema
podrazumijeva upoznavanje pacijenta sa načinom i tokom pretrage. Važno je upozoriti pacijenta
da se tokom pretrage ne smije pomijerati. Fizička priprema podrazumijeva skidanje svih
nepotrebnih odjevnih predmeta, nakita i drugih metalnih predmeta sa snimanog polja koji bi
mogli praviti artefakte na snimku. Ako se radi kontrastna pretraga potrebno je da pacijent ima
laboratorijski nalaz ureje i kreatinina. Inžinjer radiologije prije početka pregleda, ako se radi
kontrastno snimanje, mora da pita pacijenta da li je ikad radio CT, da li ima alergije i, ako ih ima,
na šta je alergičan. Ako pregled radi mlađa ženska osoba inžinjer je mora pitati da li postoji
mogućnost postojanja trudnoće jer je CT kontraindikovan u trudnoći. Još jedna od stvari koja se
mora pitati pacijenta pri samom naručivanju, u slučaju da se radi kontrastna pretraga, je da li je
dijabetičar i da li pije terapiju. U slučaju da je dijabetičar i pije Metformin onda mora prestati da
ga pije 48h prije i 48h poslije pretrage.

2.2. POZICIONIRANJE PACIJENTA

Pacijent se postavlja na sto u supinacijski položaj. U gentri ulazi prvo nogama. Stopala treba da
budu postavljena pod uglom od 90 stepeni u odnosu na potkoljenice, maksimalno primaknuta i
simetrično postavljena ako je to moguće. Ruke su podignute iznad glave i savijene u laktovima.
Prilikom apliciranja kontrastnog sredstva, ruka u kojoj je braunila mora biti ispružena.

Slika 1. Pozicioniranje pacijenta

2.3. POZICIONIRANJE LASERA

Stol podižemo na visinu na kojoj će nam medio-sagitalni laseri biti na sredini snimanog dijela
tijela. Drugi aksijalni laser na CT aparatu nam označava mjesto odakle kreće snimanja i njega
postavljamo tako da bude ispred stopala.
 Slika 2. Pozicioniranje lasera

2.4. SKENIRANJE

Biramo program u kom ćemo raditi skreniranje. Nakon toga određujemo topogram. Prilikom
određivanja topograma bitno je da sem stopala obuhvatimo i skočni zglob. Topogram je dužine
128 ili 256 mm. Debljina sloja je 1-3mm. Smjer snimanja je kraniokaudalan.
 Slika 3. Određivanje topograma

2.5. REKONSTRUKCIJE

Po završetku skeniranja dobijamo stopalo samo u aksijalnoj ravni, a na CT-u imamo mogućnost
3D rekonstrukcije i pravljenja i druge dvije ravni, tj. koronalu i sagitalu. Za CT stopala se
uglavnom radi sagitala debljine po 1 mm u prozoru za kost. Još jedna rekonstrukcija koju ljekari
traže kod ovog pregleda je i SSD rekonstrukcija.
SSD (Shaded surface display) pruža 3D pogled na površinu objekta. Površina objekta mora se
prvo odvojiti od drugih struktura, proces koji se zove segmentacija. Za koštane strukture ovo
može biti jednostavno kao i izbor praga koji isključuje strukture mekog tkiva. Za ostale objekte,
segmentacija može zahtijevati precizno uređivanje.
Sa uzastopnim interaktivnim koracima isključivanja / uključivanja različitih tipova tkiva i
smanjivanja područja interesa, mogu se vizualizovati površine koje bi inače bilo teško
vizualizirati. Ovaj proces selekcije tipova tkiva / regija od interesa je naročito pogodan za
otkrivanje i proučavanje površinskih preloma, koji često ostaju skriveni iza susednih površina
kostiju. Ove tehnike površinskog modeliranja obično pružaju pomoćni uređaji za disartikulaciju
koji, u suštini, čini nevidljivim jednu ili više struktura kostiju zglobova. Disartikulacijom se
može praktično "razgraditi" koštani zglob i proučiti unutrašnje površine preostalih struktura za
prelome.
Slika 4. Prikaz stopala u sve tri ravni

Slika 5. SSD (Shaded surface display) rekonstrukcija

3. ZAKLJUČAK

Kompjuterska tomografija je dijagnostička metoda koja je brza, neinvazivna, bezbolna i daje

nam mnogo više informacija od klasične rentgenografije jer imamo mogućnost gledanja iz sve tri
ravni i mjerenja denziteta struktura. CT skeneri obično prikazuju prelome koji se ne vide na
klasičnom RTG snimku. Ova dijagnostičke metoda je superiornija u odnosu na magnetnu
rezonancu kada je u pitanju pregled kostiju, dok je magnetna rezonanca superiornija u odnosu na
CT kada je u pitanju pregled mekotkivnih struktura.
4. LITERATURA

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov
2. https://www.eastriverimaging.com
3. http://www.podiatrynetwork.com
4. https://emedicine.medscape.com
5. https://radiopaedia.org