UNIT III

REGISTER NG WIKA

MEMBERS:
Ebrada, Arjay
Flores, Jenelyn
Gabotero, Stephanie
Gonida, Cristina
Gonzales, Trixian
ANG PANGHIHIRAM NG IBANG WIKA
1. Wala tayong pantawag sa mga bagay, kaisipan, karunungang hindi sa atin
nagmula.
Halimbawa: computer, Internet, modem, komunismo, brainstorming, at software
2. Wala tayong katutubong panumbas o katumbas na salita para sa salitang hiniram
Halimbawa: proton, karate, neutron, pizza, piston, golf, spaghetti, jazz at hamburger
3. Mapalawak ang ating talasalitaan
Dahil sa ang wikang Filipino ay isang buhay at dinarnikong wika, patuloy tayo sa
panghihiram upang maragdagan ang ating bokabularyo.
4. Upang hindi tayo malayo o mahiwalay sa mga pagbabagong nagaganap sa
mundo.
5. Upang magamit natin ang mga salitang hiram sa pakikipagtalastasan ; pasul at
man o pasalita
6. May mga salitang teknikal, siyentipiko at pantangi na hiniram natin sa iba
at ginagamit natin.

MGA URI NG PANGHIHIRAM

1. Panghihiram na Dyalektal -
- ito ay nagaganap lamang sa iba't ibang dyalekto ng isang wika. Pansinin natin ang
Tagalog, iba-iba ito.
Halimbawa: nakain (kumakain) bakin. ga (bakit ba?) kita na, tara na (halika na)

2. Panghihiram na Kultural
- Muli sa iba't isang wika sa kapuluan, na.nghihiram tayo ng wika mula sa maunlad
na lugar na patuloy na umaagos patungo sa mga lugar na hindi pa kas ing-unlad.
Halimbawa:
bodong (Ifugaw) - kasunduan sa kapayapaan ng dalawang pangkat
banhaw (Sebwano) - bagong buhay o resureksyon.
bana (Sebwano) - asawang lalaki
busong (Tagalog) - pagtampuhan ng pagkain o di mabigyang grasya
murmuray (Ilokano) - kalagayan ng isang bagong gising na di pa ganap na
gising
 3. Panghihiram na Pulitikal
- Mula sa wika ng mananakop umaagos ang wika sa nasasakupang bansa. May
aspektong dominasyon sa panghihiram na ito.
Halimbawa: demokrasya anarkiya komunismo subordinasyon

PAGPAPALAWAK NG BOKABULARYO
Katulad ng ihang wika, ang Filipino ay umuunlad din rnula sa kanyang mga katutubong wika
sa kapuluan. Dahil sa matagal na pananakop ng Kastila at Amerika sa hansa natin,
naimpluwensiyahan hindi lamang ang ating wika maging ang ating kultura. Gin agad,
ginamit at pinaunlad natin ang mga salitang Bala ng dayuhan. Naging inglesero't kastilaloy
ang marami sa ating marnamayan. Unti-unting nilukob ng mga wikang ito ang buong bansa
hanggang pati ang isip natin ay totoong matangay at kasamang malunod sa kumunoy ng
dayuhan.

- Pag-uulit-ulit ng buong salita o Hang pantig ng salita

Ganap na pag-uulit: araw-araw, gabi-gabi
sira-sira, pantay-pantay
Parsyal na pag-uulit: lulubog, iiral, susunod
Magkahalong parsyal at buo: kikisay-kisay, ari-arian
katangi-tangi, lulugu-lugo
- Paglikha - pagdebelop ng wika ayon sa kalikasan nito
- punlay (sperm) -binhisipan (seminar)
- hatinig (telepono) - agsikap (inhinyero)

- Paglalapi - idinurugtong ang mga panlapi sa salitang-ugat

nagtelex / nagteleks mag-xerox / nagseroks nagscan/ nag-iskan

- Pag-angkin/Panghihiram - panghihiram sa dayuhang wika

- hamburger - opera
- spaghetti - hara-kiri
- Pagtatambal- pagsasama ng dalawang salita
- balitang-kutsero - buto't balat
- buhay-alamang - asong-ulol
- Pagdaragdag/Pagtatakda ng Kahulugan- binibigyan ng kahulugan ang salitang
hiniram.
- coup d' etat – kudeta - rendezvous – tipanan
- Pagsasaling Idyomatiko- isinasalin sa Filipino ang mga idyoma sa Ingles.
- burn the midnight oil - magtrabaho magdamag
- from A to Z - magtapos multi simula hanggang huli.
- get down to business - simulan na ang pag-uusap
- in the same boat - pareho ng problema ang dalawang tao
- know the ropes - tingnan ang mga naging kalakaran/karanasan
- Paggamit ng Salitang Balbal- paglikha ng mga salitang lansangan
- nosibalasi / sino ba sila? - kay-oks/ okay
-swapings/ pangit - kotong/ kulimbat

- Paggamit ng Salitang kolokyal (Lalawiganin) at Dayalektal

asawa - agum (Bicol)

bana (Bisaya)

maganda - masanting (Kapampangan)

magana (Panggasinense)

mahusay (Waray)

bonita (Chavacano)
napintas (Ilokano)

- Pagpaparis ng Magkasama - mga bagay na kapag binanggit ay laginang mag-

kasama
- simula, wakas - kanan, kaliwa - timog, hilaga
- kanin, ulam - langit, lupa - itaas, ibaba
- Pagpapangkat-pangkat- mula sa punong salita, ipinapangkat o iginugrupo ang
mga salita
- Pamahalaan:
Republika

Federal

Presidensyal
- Pagsisingkahulugan - pagbibigay ng salitang kasinghulugan-maganda,
marikit,
marilag, kaakit-akit, mapanggayuma, mapamihag, maaya,
mainam, nakararahuyo, kaibig-ibig, kalugud-lugod, kahanga-hanga
- Pagsasalungatan- pagbibigay ng salungat na kahulugan
- nakalitaw - nakatago - mainit - malamig
- baluktot - tuwid -marami -kaunti
- mahinhin - magaslaw - tahimik - magulo
- maluwag - makipot - masipag - tamad
- sariwa - lanta -maitim - maputi
- Pagsisintunugan- paggamit ng mga salitang pareho ng baybay subalit nagkakaiba
ng tunog at kahulugan.
baga gatong o uling
baga gamit sa paghinga/parte ng katawan ng tao
bagil pamamagang tumutubo sa dibdib ng nagpasusong babae
baga katagang nagbibigay diin sa pangungusap
- -Paggamit ng Tayutay - sinadyang paglayo sa karaniwang gamit ng salita
upang maging maharaya at kaakit-akit ang pananalita
- pagtutulad (simili)
- pag-awangis (metaphor)
- pagbibigay-katauhan (personification)
- pagtawag (apostrophe)
- pagtatanong (rhetorical question)
- pagmamalabis (hyperbole)
- pag-uyam (sarcasm o irony)
- pagpapalit-saklaw (synechoche)
- paglilipat-wika (transferred epithets)
- pagsalungat (epigram o oxymoron)
- pagpapalit-tawag (metonymy)
- pagtanggi (litotes)
- paglumanay (euphemism)
- paghihimig (onomatopeia)
- pag-uulit (alliteration)
- pagsusukdol (climax)