Graffiti

Kunst of vandalisme?

Anne Dijke
Thijs Maat
Renske Bijl

V5B
Maart 2020
 Inhoud
Ons plan
• Introductie
• Plan van aanpak en planning

Internet research
• Wat is graffiti en wat is vandalisme
• Professionele en onprofessionele graffiti
• Graffiti in de buurt
• Politie

Interview via de mail met ‘Super A’

• Benadering
• Vragen gestuurd en antwoorden ontvangen

Klas research
• Onderzoeksresultaten
• Eens met de klas of niet…

Conclusie
• Antwoord op hoofdvraag
• Zijn we anders gaan denken?
• Hebben we iets geleerd?
 Ons plan
Toen wij begonnen met dit onderzoek hebben wij eerst een plan van aanpak gemaakt. Dit onderzoek is
namelijk best wel groot en dus hebben we wel een structuur nodig. Hieronder staat ons plan, wat we de
eerste les hebben gemaakt. Dit hebben we gemaakt nadat we ons onderwerp hadden gekozen. Wij kwamen
best wel snel op ons gekozen onderwerp.

Ons onderwerp is graffiti en dan in het bijzonder het verband tussen graffiti en vandalisme. We wilden
erachter komen of er überhaupt een verband is tussen deze twee begrippen. Eerst gingen wij zelf nadenken

wat we ervan vonden. Toen gingen we een planning maken. Onze planning staat hieronder:

Natuurlijk hebben we ons niet helemaal gehouden aan dit schema, omdat er wel eens een lesje uitviel, maar
dit hebben we dan een andere les ingehaald of thuis iets langer doorgewerkt. Zo hebben we het uiteindelijk
wel binnen deze periode af kunnen maken.

Onze hoofdvraag is:

Behoort graffiti tot vandalisme of tot kunst?
Dan hebben we nog een aantal deelvragen:
Wat is graffiti?
Wat is de regelgeving wat betreft graffiti?
Doet de politie er iets tegen en zo ja wat doet de politie ertegen?

Deze vragen hebben wij in ons onderzoek proberen te beantwoorden aan de hand van verschillende
manieren. We hebben in de klas onderzoek gedaan. Ook hebben we vooral internet research gedaan en we
hebben nog een graffiti Artist benaderd.
 Internet research
Graffiti begon met muurtekeningen en hiërogliefen, al uit de tijd van de Romeinen,
Vikingen en Vandalen. Graffiti was in de oudheid meestal bedoeld om te laten zien dat
men ergens was geweest. De Vandalen is een stam uit Scandinavië. In de loop der tijd zijn
ze door Duitsland getrokken en lieten ze naast vernielingen ook graffitisporen na. Hier
komt het begrip Vandalisme vandaan.

Heel vroeger tekende grotbewoners met kleurstoffen op de wanden van de grotten. Ze

vertelden jachtverhalen en lieten stappenplannen achter.
Op de muren van Pompeï is er ook graffiti gevonden, dit zijn voornamelijk
graffitiboodschappen, namen en officiële aankondigingen.
In de jaren 60 lieten jongeren hun handtekening achter, zo bakende ze hun territorium af.
Daarna werd de graffiti veel gebruikt door politieke activisten die in de metro of op
bekende plaatsen statements maken.
Op dit moment is graffiti gewoon een echte kunstvorm en zijn er ook exposities. Dit was
anders dan voorheen want toen werden graffitikunstenaars niet echt serieus genomen en
vonden de mensen het maar gepruts.

Je hebt veel verschillende soorten van graffiti met uitlopende doelen. Zo heb je graffiti die een
mening weergeeft van de kunstenaar of gewoon puur om een saaie muur wat kleur te geven. Hier
een paar voorbeelden:
- Gang graffiti: dit hoort bij bendes dat word geplaatst om bijvoorbeeld de rand van hun gebied aan te
geven. Zo kan je weten dat je je nu in een gevaarlijk gebied bevindt. Het doel is dus om een bezette
gebied zichtbaar te maken voor andere. (niet-legaal)
- Reverze graffiti: Dit word gezien als een legale manier van van graffiti. Mensen die dit doen
gebruiken graffiti om muren die zijn bekladderd weer schoon te krijgen. Maar wel op een manier dat
er een patroon zichtbaar word. Het doel is dus om de muren weer schoon te krijgen. (legaal)
- Post-graffiti: Deze vorm van graffiti is puur voor kunstgaleries of mensen die het willen kopen voor
thuis. De graffiti word gespoten op een schilderdoek, vaak een groter schilderdoek dan normaal. Het
doel van deze vorm kan zeer verschillend zijn. (legaal)
- Doodling: Dit is iets wat je veel ziet in een stad of op bijvoorbeeld treinen. Dit zijn losse gedachtes
en dit word vaak niet gedaan door professionals. Het doel kan erg verschillend zijn. Zoals ik al zei
het zijn losse gedachtes dus het kan uiting zijn van iets waar iemand niet mee eens is of het is
gewoon verveling en gaat iets spuiten omdat hij het mooi vind. (niet-legaal)

Dit zijn een paar voorbeelden maar er zijn er nog veel meer, (politiek, erkenning en beledigen). Hier
kan je dus ook zien dat er legale en niet legale vormen zijn van graffiti. De legale manier is vaak
mooier en word veel meer geaccepteerd dan de niet legale graffiti.

Het verschil tussen professioneel en onprofessioneel is heel groot. Het professioneel graffiti is
betaald werk en word gedaan door kunstenaars die worden betaald. De betaalde kunstenaars zijn
vooral bezig in de post-graffiti. Zij laten hun werk verkopen aan mensen die het willen hebben. Ook
zie je de betaalde kunstenaars terug in het mooier maken van saaie gebouwen of bijvoorbeeld een
skatebaan. Deze werken vaak in een groep en worden betaald per dienst. Dit heb ik zelf
meegemaakt bij mijn (thijs) in het dorp Sint-laurens waar de skatebaan en een tunneltje werd
gegrafittid. De niet betaalde kunstenaars werken in hun vrijetijd en kunnen dit thuis doen of op
openbare werken. Als ze thuis werken doen ze dat vaak op een schilderdoek, sommige proberen dit
dan te verkopen en andere maken het voor eigengebruik. Als ze het ze het op openbare werken doen
is het om verschillende redenen. Het kan zijn dat ze een mening willen geven dat ze niet met iets
eens zijn. Andere redenen kunnen zijn om zichzelf bekend te maken met hun kunst. Hier voor
worden ze niet betaald en het word vaak weg gehaald omdat de gemeente er niet naar gevraagd had.
Dus daarom is de vorm van onprofessionele graffiti vaak gezien als vandalisme.

Graffiti in de buurt

In een artikel van de PZC werd laatst verteld dat mensen die graffiti
spuiten het eindelijk ergens legaal kunnen spuiten, namelijk op een
graffiti contest wedstrijd.

Zie link hieronder van het graffiti jam. Een opgerichte wedstrijd
voor graffitispuiters

https://www.youtube.com/watch?time_continue=48&v=qzGcLmLmvRU&feature=emb_logo

In Zeeland heeft het zich tegenwoordig wel meer gelegaliseerd. Hieronder staan een aantal
voorbeelden van gelegaliseerde graffiti in Zeeland, van links naar rechts van boven naar beneden;
• Cinecity XL vlissingen
• Duif in middelburg
• ‘Graffiti wall’ in Vlissingen
• Annie MG Smidt tunnel in goes
Als wij zouden moeten kiezen tussen kunst of vandalisme, vinden wij dit zeker bij kunst passen. Dit heeft
een aantal redenen. Ten eerste is het gelegaliseerd, dus mensen hebben hier echt om gevraagd of het mocht.
Ook is het zo dat mensen er echt over na gedacht hebben. Dat zie je ook bij de cinecity XL in Vlissingen.
Toen er een nieuwe zaal werd gemaakt, gingen ze ook nadenken over de buitenkant en hoe het er zo tof
mogelijk uit kon zien. De kunstenaar is Stefan Thelen. Hierover later meer…

Grijpt de Politie in op het gebied van graffiti?

Op de site van de politie hebben wij een forum gevonden over het gebruik van graffiti. Daarin stonden
veelgestelde vragen over graffiti. Hieronder gaan wij er een paar beantwoorden en bespreken:

1. Mag ik graffiti spuiten op een kale muur? Nee dit mag niet. Dit wordt gezien als vernieling van
gebouwen. Dit is dus strafbaar. Dit vinden wij ook best wel logisch, want als iemand bijvoorbeeld
zomaar op je huis graffiti gaat spuiten, ben je ook niet blij. Dit is natuurlijk een extreem voorbeeld, maar
je moet als politie/gemeente ook grenzen trekken.
2. Waar kun je legaal graffiti spuiten? Dit kan op de door de gemeente aangewezen plekken,
bijvoorbeeld onder een brug of op een viaduct. Meestal staat er een bord bij. Als dit er niet bij staat (en je
hebt het ook niet aan de gemeente gevraagd) en je doet het toch, kun je een fikse boete krijgen.
3. Wat gebeurt er als je betrapt wordt bij graffiti? Als je betrapt wordt bij graffiti wordt je aangehouden
en moet je mee naar het politiebureau. Als je minderjarig bent belt de politie je ouders. Afhankelijk van
de schade ga je naar halt of naar het Openbaar Ministerie.
4. Hoe duur is de boete graffiti spuiten? 140 euro + 9 euro administratie kosten. Wij vinden dit wel veel
geld, maar ook zeker wel terecht. Als je het echt op een
openbare plek doet waar het niet mag, is dit gewoon
grensoverschrijdend gedrag.

Interview met Stefan Thelen

Stefan thelen is een kunstenaar die zelf uit Zeeland komt en heel veel werken heeft gemaakt. Al zijn werk
komt voort uit persoonlijke ervaringen of gedachten die uitgroeien tot concepten die frictie tussen fictie en
non fictie. Hij heeft werken over de hele wereld, zo ook in Amerika. Hieronder kun je zien hoe hij te werk
gaat. Wij hebben hem een Berichtje gestuurd op Instagram met de vraag over zijn kunstwerken. Tot alle
verbazing heeft hij gereageerd op ons berichtje.
We moesten via de mail een vragenlijstje sturen met de vragen die we aan hem wilden stellen. Hieronder
staan de vragen opgesomd met de antwoorden:

1. Sinds wanneer is uw fascinatie voor graffiti ontstaan?Tijdens een treinrit naar Amsterdam in 1994
zag ik voor het eerst graffiti langs het spoor. Vanaf dat moment begon de fascinatie. Ik ging er op letten
en het zelf proberen. Eerst tekenen en een half jaar later spoot ik mijn eerste piece onder een treinviaduct
in Goes West
2. Vind u graffiti vandalisme of niet? En zoja waarom?
Graffiti is illegaal ontstaan. Later kwamen er vrijplaatsen waar legaal graffiti gespoten mag worden.
Hall of Fames genoemd
Hierdoor is er een splitsing ontstaan. De illegale variant is zeker een vorm van vandalisme.
Maar ook daarin zijn verschillende varianten. Er zijn graffiti spuiters die overal hun tags achterlaten
en het puur doen om schade te maken en je hebt graffitispuiters die proberen een mooi kunstwerk
te maken.
3. Vind u dat er altijd toestemming moet worden gevraagd voor graffiti?
Nee, deze kunstvorm is van origine illegaal dus dan zou het geen graffiti meer zijn.
4. Het ‘oog’ bij cinecity in Vlissingen, hoelang heeft u daar over gedaan? Werkt u met een
heel team of doet u alles in uw eentje?
Over het algemeen werk ik alleen. Soms huur ik een assistent in. Dit is afhankelijk van de
werkzaamheden.
Ik heb het oog twee keer geschilderd. De eerste keer heb ik mij laten adviseren door een verf
leverancier over een verfsysteem.
Na twee jaar liet dit verfsysteem los. Enorm balen maar na overleg met de klant en verfleverancier
tot een overeenkomst gekomen en het oog nogmaals geschilderd met een ander verf systeem. Ik
heb beide keren ongeveer twee a drie weken aan het oog gewerkt
De projecten zoals het oog of de andere murals die ik maak vallen voor mij niet onder de noemer
"graffiti" maar street art.
Het heeft niets meer te maken met graffiti. Een totaal andere kunstvorm. De enige overeenkomst is
dat ik een spuitbus gebruik.
5. Welk werk bent u het meeste trots op? Hoe heet het en waar staat het?
Er is niet echt één bepaald werk waar ik echt trots op ben.
Ik heb het geluk dat ik over de hele wereld mijn werk mag maken op straat en schilderijen en
sculpturen mag tonen in museums en galeries.
De afgelopen jaren heb ik mooie projecten mogen doen en er staan veel mooie projecten in de
planning.
Ik denk dus dat ik meer trots ben op dat ik dit allemaal mag doen.
Ben er nog niet klaar mee.

Wij vinden het ten eerste super leuk dat hij de tijd heeft genomen om te antwoorden. Het is
namelijk niet zomaar een kunstenaar. Ook vinden we sommige antwoorden best opvallend. Zelf
hadden we nooit gedacht dat Stefan vind dat er geen toestemming voor moet worden gevraagd.
Bij zo’n professionele graffiti Artist hadden wij het zeker wel verwacht. Omdat hij alles in z’n eentje
doet, hadden wij wel verwacht dat hij bij de cinecity er zeker wel een maandje over zou doen. Maar
dit is dus helemaal niet zo! We vinden echt dat die super snel werkt en ook nog eens goed.
 Hieronder staan nog een paar werken van Stefan thelen:

Klas Research
Aan de leerlingen van vwo 5 hebben we drie vragen gesteld wat ging over graffiti de vragen zijn best wel
algemeen dus leerlingen vonden het ook best wel lastig om ze te beantwoorden. Hieronder staan ze vermeld:
• Is graffiti kunst of vandalisme?
• Als je een kunstenaar bent die zich bezighoudt met graffiti, heb je een vergunning nodig of is dat niet per

sé nodig?
• Moet graffiti verboden worden of niet?

De resultaten hebben we verwerkt in deze cirkeldiagrammen. Dit maakt het iets overzichtelijker.
De klas is het best wel met elkaar eens, en ook met ons. Wij vinden ons wel in de mening van de
klas.
Je ziet dat de kwestie over de vergunning wel iets is waar men over twijfelt. Zelf vonden wij dit ook
een twijfelgeval. Het is sowieso met graffiti zo dat je moet kijken in hoeverre het acceptabel is en
wanneer niet. Het ligt ook aan de plek natuurlijk waar je het spuit. Hieronder zie je daar
voorbeelden van:

Bij het eerste graffiti werk hebben we de gedachten erbij gegeven en de plek waar het gemaakt is en bij het
tweede graffiti werk hebben we niet zo zeer de

achterliggende betekenis erbij gegeven maar de

plek.

Het eerste graffiti werk is gemaakt nadat de aanslag was geweest op het satirische tijdschrift Charlie Ebdo.
Het graffitiwerk is erg mooi gemaakt en toen het gemaakt was, was het ook erg actueel, alleen de plek waar
het gemaakt is is midden in een woonwijk. Wij vinden zelf de boodschap dus wel mooi van dit
grafftikunstwerk, alleen de plek had over nagedacht moeten
worden.

Hier links zie de straat waarbij de graffiti van Charlie Ebdo in

was gemaakt. Je ziet het niet op deze foto, maar de graffiti is
weer weggehaald. Rechts is de trein waarop de graffiti is
gespoten. Wij vinden dit zelf niet kunnen.
Conclusie
Op de vraag of wij graffiti vandalisme vinden hadden we eigenlijk al best wel snel een antwoord.
De definitie van vandalisme is het zinloos kapot maken van andermans eigendommen. Niemand
heeft er een belang bij dat het kapot wordt gemaakt, maar toch doen mensen dit. Mensen worden
vandalen genoemd. Er is pas sprake van vandalisme wanneer er illegale graffiti wordt
toegepast.

We hebben veel graffiti voorbij zien komen op het internet en in onze stad middelburg. Aan de
hand hiervan hebben we besloten dat graffiti behoort tot vandalisme als de ‘artists’ het spuiten op
plekken waar het absoluut niet mag. Denk hierbij aan kerkjes, treinen, bushaltes etc. Dit
beschadigd namelijk delen van een stad, wat niet legaal is.

Graffiti is nou eenmaal een kunstvorm die vroeger begon en die er vooral voor was bedoeld om het
een soort ‘stiekeme’ hobby te maken. Vroeger vonden jongeren het een soort hype om het snel en
stiekem in een steegje te spuiten. Dit gaf een enorme boost, omdat niemand er iets van af wist,
behalve jezelf. Tegenwoordig wordt het steeds meer gelegaliseerd en staan er op internet ook
meerdere forums over dit onderwerp. Je kunt nu duidelijk zien waar het wel en waar het niet mag.
Je kan zelfs een soort vergunning aanvragen, wat inhoudt dat je op sommige plekken art ‘pieces’
mag laten zetten. Denk hierbij aan een viaduct of een leeg stuk muur in de stad. Dit moet zeker
wel gecommuniceerd worden met de gemeente, anders riskeer je nog steeds de kans op een
boete.

Over dit project

Wij vonden dit project en deze grote onderzoeksopdracht heel erg leuk om te doen. Het is namelijk
iets wat je zelf mocht verzinnen. Dit onderwerp sprak ons meteen aan. Wel vonden we het een
best lange opdracht en op een gegeven moment liepen we ook wel eventjes vast. We hebben er
wel veel tijd voor gehad, dus dat was fijn. Door ons aan de planning te houden ging het ook redelijk
goed. We hebben alles kunnen onderzoeken. En we zijn uiteindelijk op een goede conclusie
gekomen. We hebben er veel van geleerd. Wat we het fijne vonden aan dit project is dat dit een
soort voorbereiding is op ons profielwerkstuk. Dit is namelijk een nog veel grotere opdracht en
daarom konden we dit als een soort generale repetitie zien. De samenwerking ging ook goed,
omdat we ons aan de planning hielden