Filipino Gawaing Online 2 

Casuncad, Marie Bernadette F.  2 ID-1 

Manzo, Jaimee Asun O. 
Mercado, Alyssa Mikkaela P. 
 
1. Talakayin nang komprehensibo kung paano nagsisilbing bentahe (advantage) ng 
tagasalin, ng akdang isinasalin, ng manunulat, at ng aktuwal na disiplina ng 
pagsasalin ang nilalaman ng pahayag ng PEN International at PEN American 
Center tungkol sa karapatan at tungkulin ng tagasalin. 
 
Madaming  bentahe  ang  mga  nagsasalin,  at  ang  mga  manunulat.  Isa  sa  mga  bentahe  nila  ay 
makikilala  sila  sa  gawaing  pampanitikan  sa  pagsasalin.  Sila  rin  ay  ituturing  na  manunulat  ng 
orihinal  na  akda  at  magkakaroon  sila  ng  karapatang  ari  sa  akda  bilang  isang  awtor. 
Makakatanggap  din  ang  mga  nagsalin  ng  akda  ng  kaukulang  bayad  sa  kanilang  pagsasalin. 
Magiging  bentahe  din  sa  akdang  isinalin  dahil  ito’y  makikilala  at  maintindihan  ng  iba’t ibang 
lahi  ang  akda.  Ang  mga  manunulat  naman  ng  akda  ay  magiging  kilala  sa  mundo  sapagkat 
kung  ang  kanilang  akda  ay  naisalin,  sila’y  maaaring  nabasa  na  ng  ibang  lenggwahe  ang 
kanilang  naisulat  at  ito’  ang  magiging  instrumento  upang  sila  ay  sumikat,  sila  din  ay 
mabibigyang  galang  sapagkat  orihinal  na  gawa  parin  nila  ang  naisalin  kaya’t  silay  may 
karapatang ari pa din at mabibigyan ng kaukulang bayad sa akdang kanilang naisulat.   
 
2. Paghambingin  at  pagtambisin  ang  estado  at  espasyo  ng  pagsasalin  sa  pagitan  ng 
Pilipinas  at  mga  bansa  sa  Kanluran.  Maglatag  ng  mga  mungkahing  gawain  upang 
maging isang regular at propesyonal na gawain ang pagsasalin sa bansa. 
 
Ang  pagsasalin  ay  nagpayaman  at  nakabuo  ng  pagpapalitan  ng  kultura  sa  pagitan  ng  iba't 
ibang  mga  pangkat  etniko.  Ang  Ingles  ay  isang  tuwid na pasulong na wika na paghahambing 
sa  mga  pamamaraan ng pagpapahayag sa mga wikang Timog Silangang Asya (Filipino, Tsino, 
Hapon,).  Samakatuwid,  hindi  ka  makakakuha  ng  aktwal  na  kahulugan  kung  isasalin  mo 
lamang  ang  salita  sa  pamamagitan  ng  salita.  Ang  Pilipinong  tagasalin  ay  nakatuon  sa 
damdamin  at  sa  mga  mambabasa,  mas  pinipiling  gamitin  ang  retorika  upang  mabasa  ang 
pagsasalin,  habang  ang  mga  tagasalin  ng  Kanluran  ay  karaniwang  nakatuon  sa  pagsunod  sa 
istruktura ng pangungusap at mga patakaran sa gramatika. 
 
 
 
 
3. Bigyang-depenisyon  at  bigyang-halimbawa  (2)  ang  mga  sumusunod  na  teorya  at/o 
pilosopiya sa pagsasalin ng mga kilalang iskolar sa pagsasalin – 

a. Formal Equivalence at Dynamic Equivalence ni Eugene Nida 

Ang  Formal  Equivalence  o  Formal  Correspondence  ay  ang  pagsasalin  sa akda ng halos wala 

kang  binabago.  Kung  gaano  kalalim  ang  mga  salitang  naisulat  ng  awtor  ay  ganun  din  dapat 
kalalim  ang  salitang  dapat  gamitin  sa  pagsasalin.  Sa  ganitong  paraan  ng  pagsasalin,  ang 
nagsasalin  ay  dapat  tumitingin  sa  bawat  aspekto  ng  akda  at  dapat  maihayag  nya  ng  klaro  at 
husto  ang  mga  salita.  Ayon  kay  Constantinescu  (2010)  ang  Dynamic  Equivalence  ay 
itinutukoy  sa  mga  tuntuning  degree  na  kung  saan  ang  mga  tagatanggap  ng  mensahe  sa  wika 
ng  receptor  ay  tumugon  dito  sa  kalakhan  ng  parehong  paraan  tulad  ng  mga  receptor  sa 
wikang  pagkukunan.  Ito  ay  naglalaman  ng  tatlong  sukat:  (1)  katumbas  (equivalent): 
tumutukoy  sa  mensahe  ng mapagkukunan-wika, (2) natural:  tumuturo sa wika ng receptor at 
(3)  ang  pinakamalapit, na nagbubuklod ng dalawang orientasyon nang magkasama sa batayan 
ng  ang  pinakamataas  na  antas  ng  pag-asa.  Ang  salitang  natural  ay  naaangkop  sa tatlong mga 
lugar  ng  proseso  ng  komunikasyon;  para  sa  isang  natural  na  pag-render  ay  dapat  magkasya 
(1)  ang  wika  at  kultura  ng  receptor  nang buo, (2) ang konteksto ng partikular na mensahe, at 
(3)  ang  tagapakinig  na  wika  ng  madla.  Ang  mga  sagot  ay  hindi  maaaring  magkapareho  sa 
tagpuan  ng  kultura  at  magkakaibang  kasaysayan,  bagaman  dapat  mayroong  isang  mataas  na 
antas  ng  pagkakapantay-pantay  ng  pagtugon,  o  magkakaroon  ng  pagsasalin  -  nabigo  upang 
maisagawa  ang  layunin  nito.  Ang  matagumpay  na  pagsalin  ay  nagsasangkot  ng  mga 
kumplikadong  hamon  sa  intelektwal  tulad  ng  pangangailangan  para  sa  malawak,  tumpak  at 
epektibong  komunikasyon  sa  pagitan  ng  mga  gumagamit  ng  iba't  ibang  wika  na  magbibigay 
sa tagasalin ng posisyon ng bago at madiskarteng kahalagahan. 

Mga halimbawa: 

1. “Thou  anointest  my  head  with  oil.  May  we  live  in  the  daily  enjoyment  of  this 
blessing, receiving a fresh anointing for every day's duties.” - Psalm 23:5b 
Isa  sa  halimbawa  ay  ang  pagsasalin  ng  isang  taludtod  ng Bibliya,  sa Psalm 23:5b ang 
formal  equivalence  nito  ay:  “Iyong  pinahiran  ang  aking  ulo  ng  langis;  ang aking saro 
ay  inaapawan.”  habang  sa  tekstong  dynamic  equivalance,  ito  naman  ay:  “Tanggapin 
mo ako bilang pinarangalan na panauhin.”  
 
 
 
 2. “The point is not how we use a tool, but how it uses us.” - Nick Joaquin 
Formal:  Ang  punto  ay  hindi  kung  paano  natin  ginagamit  ang  mga kagamitan, ngunit 
kung paano tayo ginagamit nito. 
Dynamic:  Dapat  mas  bigyang  pansin  kung  paano  nakikinabang  sa  atin  ang  mga 
kagamitan, hindi sa paraan ng ating paggamit nito. 

b. Semantic at Communicative Translation ni Peter Newmark 

Ang  ​Communicative  Translation  ay  isang  paraan  ng  pagsasalin  na  isinasagawa  sa  isang 
subhektibong  paraan,  sapagkat  nais  nitong  maghatid  ng  partikular  na  epekto  sa  isip  ng 
mambabasa  na  makikita  sa  kanilang  pisikal  at  mental  na  reaksyon  habang  binabasa  ang 
isinaling  teksto.  Ang  komunikatibong  pagsasalin  ay  mas  simple’t  malinaw,  mas  tuwid,  at 
nagbabago  batay  sa  rehistro  ng  wikang  patutunguhan,  kaya’t  mapapansin  na  kadalasang 
nagiging  heneralisado  ang  mga  kumplikadong  terminolohiya  kapag  ito  ay  naisalin  na. 
Samantala,  ang ​Semantic Translation ay nananatili sa konteksto ng kulturang pinagmulan nito at 
mas  detalyado  kumpara  sa  Communicative  translation,  dahil  binibigyang-halaga  rin  ng 
tagasalin  ang  proseso  sa  pagbuo  ng  nilalaman  ng  akda.  Sa  ganitong  klase  ng  pagsasalin, 
itinuturing  sagrado  ang  bawat  salita  at  nais  nitong  maipakita  maging  ang  tiyak  na  tono  at 
estilo  ng  pinagmulang  teksto,  kaya  ito  nagreresulta  sa  pagsasalin  na  mas mahirap unawain at 
intindihin  para  sa  mambabasa.  Ayon  kay  Newmark  (1988),  kung  tutuusin,  ang  pagsasalin  ay 
maaaring  maging  uri  ​Communicative  a​ t  ​Semantic​,  ngunit  nakadepende  parin  ito  kung  saan 
ninanais  na  bigyang-diin  ng  tagasalin,  at  kung  ano  ang  mas  makatutulong  para  sa 
mambabasa, o sa tunguhang lenggwahe.   

Mga halimbawa: 

1."It  takes  people  a  long  time  to  learn  the  difference  between  talent  and  genius, 
especially ambitious young men and women." - Louisa May Alcott, Little Women 

Semantic:  Matagal bago matutunan ng mga tao ang kaibahan ng talento at henyo, lalo 
na ang mga ambisyosong batang lalaki at babae. 

Communicative:  Matagal  bago  maunawaan  ng  tao  ang  pagkakaiba  ng  talento  at 
talino, lalo na ang mga kabataang lalaki at babae na puno ng ambisyon. 

2.  “Oh  Yes  Aurora!  We  see  you!"  The  two  witches in the left and right mirrors were 
waving  manically,  eyes  bulging  as  the  smiled  at  her  like  mad-women.  -  Serena 
Valentino, Mistress of all Evil 
 Semantic:  "Ay  oo  Aurora!  Nakikita  ka  namin"  Ang Dalawang Mangkukulam na nasa 
loob  ng  kaliwa't  kanan  na  salamin  ay  masigasig  na  Kumakaway,  ang  mga  mata  ay 
luwa at nakangiti ng parang baliw. 

Communicative:  Ang  mga  mata  ay  nanlalaki  at  sila’y  nakangiti  na  sila’y  parang 
nababaliw.  

  

c. Skopos Theory ni Hans Vermeer 

Ang  Skopos  Theory  ay  isa  sa  mga  paraan  ng  pagsasaslin  na  kung  saan,  mas  binibigyan  ng 
pokus  ang  tunguhang  wika  kumpara  sa  pinagmulang  wika, upang makarating sa pagsaalin na 
sapat  lamang  upang  maunawaang  maigi  ng  mambabasa.  Mayroong  dalawang  pangunahing 
batas  sa  teoryang  nabanggit,  una  ang  ​coherence  rule,​   na  nagsasabi  na  dapat  gawing  layunin  ng 
tunguhang  lenggwahe  na  maging  kapantay  nito  ang  sitwasyon  at  eskala  ng  pang-unawa  ng 
mambabasa.  Ikalawa  na  ang  fidelity  rule,  na  nagsasabi  na  dapat  mayroong 
pagkakapantay-pantay  sa  pagitan  ng  sinimulaang  teksto  at  ng  tunguhang  teksto,  nang  hindi 
natatabunan  ang  relasyon  nilang  dalawa.  Itinutukoy  ito  ni  Vermeer  bilang  isang  klase  ng 
“dethroning”  ng  sinimulaang teksto, dahil ang mahalagang relasyon ay hindi sa pagitan ng SL 
at  TL,  kundi  ang  tunguhang  lenggwahe  at  ang sakop na mambabasa nito.  Dahil sa debateng 
ito,  may  ikatlong  idinagdag  na  tuntunin  si  Christiane  Nord  rito,  ang  “functionality  plus 
loyalty”,  kung  saan  sinasabing  may  tungkuling  maging  tapat  ang  tagasalin  sa  orihinal  na 
may-akda  at  sa  mambabasa  ng  isinaling  akda.  Isinasaad  rin  nito  na  wala  namang  matatag  na 
klase  ng  pagsusuri  ng  mga  teksto,  ngunit  mahalaga  na  parehong modelo ng pag-aanalisa ang 
gamitin para sa SL at TL.  

Mga halimbawa: 

1. “I love you from the bottom of my heart” - Mahal na mahal kita. 

2. “Time is gold” - Ang oras ay mahalaga. 

II.  Panuto:  Subuking  isalin  ang  mga  pamilyar  na pahayag sa ibaba. Isang salin lamang ang 

kinakailangang isulat bilang panumbas sa bawat bilang. 

1. Adding insult to injury. - ​Pagdagdag ng insulto sa pinsala.  

2. Sometimes, you really have to bite the bullet. 

 Minsan, kailangan mo na rin kailangang lakasan ang iyong loob. 

3. The Filipino is worth dying for. - ​Ang kamatayan ay may kabuluhan para sa Pilipino 

4.  Ganito  ba  talaga  ang  tadhana  natin?  Kalaban  ng  kalaban.  Kalaban  ng  kakampi. 
Nakakapagod​. 

Is this really our fate? Enemies against enemies. Enemies against allies. It’s exhausting. 

 
Mga Talasanggunian: 
 
 
Bermann, S. & Porter, C. (2014). “​A Companion to Translation Studies”​ . John Wiley & Sons Ltd, 
Chichester, West Sussex, UK., pp. 74, 75-76 
 
Constantinescu, A. (2010). “​Nida’s Theory of Dynamic Equivalence​.”​ L
​ inguistic and Philosophical 
Investigations. 9(1), pp. 284–289 
 
Newmark, P. (1988). “​Approaches to Translation​”. Prentice Hall International, Ltd. 
Hertfordshire, UK. pp. 38-56