ang medisina dahil sa sariling hilig at pag-
Reviewer in Filipino 10
3 r d Quarter
KABANATA 6: Si Basilio
Talasalitaan
 Misa de Gallo – misa sa hatinggabi o madaling-
araw sa panahon ng kapaskuhan
 Primer año – unang taon
 Adsum – narito po ako
 Aprobado – mainam na marka
 Sobreseliente – pinakamataas o pinakamahusay
na marka
 Kinahihimlayan – kinalilibingan
 Magpaalila - magpaalipin
 Binulay-bulay – pinagisipan
 Di makagulapay – nahihirapan gumalaw
 Masikhay – masipag
 Napahinuhod - nanaig/nanalo/nangibabaw
Pangyayari:
 Si Basilio ay nagtungo sa gubat ng mga Ibarra at
tinungo niya ang libingan ng kanyang ina.
 Lanbintatlong taon (13) na ang nakalipas nang
namatay ang kanyang ina.
 Isang lalaking sugatan ang nagutos sa kanya na
sunugin ang lugar kasama ang kaniyang
bangkay (Elias). Isa pang lalaki ang tumulong sa
kanya, binigyan siya ng salapi at iniutos na
lumayo sa bayan na iyon (Ibarra).
 Lumuwas siya ng Maynila upang kunin ang
naipong pera
 Natagpuan niya sina Kapitan Tiyago o Don
Santiago de los Santos at Tiya Isabel, Malungkot
si Kap Tiyago dahil kakapasok lang ni Maria
Clara sa monasteryo, kaya tinanggap na utusan
si Basilio at pinag-aral siya sa San Juan de
Letran.
 Unang Taon: tanging maibigkas niya ay
"adsum" at ang kanyang pangalan. Nilalayuan
ng mga kaklase maging ang kanyang gurong
Dominiko ay hindi siya tinatanong sa klase.
 nakamit ni Basilio ang markang aprobado.
 Ikalawang Taon: Binigyan ng sumbrero,
sapatos, at mga lumang damit si Basilio galing
kay Kap Tiyago.
 Ikatlong Taon: Naging guro niya ang isang
Dominikong masayahin, palabiro at magpatawa.
Naisipan ng propesor na magtanong kay Basilio
upang lituhin ito sa pagtatanong ng liksyon.
Nasagot ni Basilio nang tuloy-tuloy.
 Nagkaroon ng alitan ng ilang mga kadete ang isa
niyang propesor at naghamunan sa labanan
gamit ang sable at baston. Kung sino man ang
sasali ay bibigyan ng malaking marka. Sumali at
nanalo sa labanan si Basilio. Nakamit niya ang
pinakamahusay na marka (sobrasaliente).
 Inilipat si Basilio sa Ateneo Municipal.
 Gusto sana ni Kapitan Tiyago na abogasya ang
pipiliin ni Basilio sa pag-aaral pero pinili niya
uugali.
 Pumayag si Tiyago sa medisina dahil sa
magagawang lason mula sa dugo ng intsik na
namatay sa sipilis.
 Dalawang buwan na lamang at doktor na siya.
Makakauwi na siya sa kanyang bayan upang
magpakasal kay Huli.
KABANATA 7: Si Simoun
Talasalitaan
 Mulato – mestisong negro
 Mulala – tanga, hangal, walang malay, inosente
 Alatiit –
 Natigatig –
 Nagkikibit balikat – ipinagwalang bahala
 Kasagwaan –
Pangyayari:
 Nakita ni Basilio si Simoun, nakilala niya ito
noong nagtanggal ng shades
 Natuklasan niya ang dalawang lihim nito: Si
Simoun at Ibarra ay iisa; Ang plano ni Simoun
na pabagsakin ang pamahalaan at simbahan
 Pagtanggi ni Simoun sa pagpapatayo ng
akademya dahil makakalimutan daw ng mga
indyo ang sarili nilang wika
 Hindi pumayag dito si Basilio: maghiganti man
ay huli na daw; hangad nya pang maging doctor
at makatulong sa kapwa
 Hinayaan ito ni Simoun dahil baka magbago pa
isip nito, sa utang na loob, kapwa sawimpalad
 pinagkatiwalaan niya din si Basilio na di niya
ipagsasabi ang nalaman
KABANATA 8: Maligayang Pasko
Talasalitaan
 Himala – milagro
 Nasalat – nahipo
 Sapantaha – akala
 Tumitinag – gumagalaw
 Pumulas – lumabas
Pangyayari:
 Paghiling ng himala ni Huli sa mga birhen na
malutas na ang kanilang mga suliranin sa buhay
 Simula na ng paninilbihan ni Huli kay Hermana
Penchang
 Pinagluto ng umagahan si tandang selo, dali dali
itong lumabas, umiiyak na ang dalawa
 Ang pasko ay di daw para sa mga bata dahil:
gumigising ng maaga, nagdadamit ng bago at di
komportable, nagmimisa, pagkanta o pagsayaw.
Tapos ay kinukuha ng inyong magulang ang
bigay na pera
  Mga nangyari kay tandang selo: binisita ng mga
kamag anak, nagtago sa pasko, umiyak,
natrauma at napipi/walang boses
 Ito ay dahil hindi niya nakayanan ang sinapit ng
kanyang anak at apo
KABANATA 9: Mga Pilato
Poncio Pilato – ay naghugas ng kamay sa pagkamatay ni
Hesus
Pilato – iniaalis ang sarili kahit may partisipasyon sa
kasalanan
Talasalitaan
 Paglusob – pagsalakay
 Matutudla –mababaril
 Pagsasanggalang – pagtatanggol
 Sumasalungat – tumututol
 Mabubulid – mahuhulog
 nagbabalat kayong - nagpapanggap
Tatlong Pilato sa kasawian ni tandang selo:
1. Tinyente ng mga Guardia Sibil
- nagwalang bahala lamang at pagtupad lng sa
tungkulin ang ginawang pagsamsam ng sandata
2. Padre Clemente
- tagapangasiwa ng asyenda
- tungkuling magsumbong na may armas
- isinisi lamang sa tulisan
3. Hermana Penchang
- “bagay lang parusahan dahil makasalanan”
- di marunong magdasal si Huli sa wikang
kastila
- Si Basilio ay Demonyo nagbabalat kayong
estudyante
Upang makaligtas ang dalaga sa kasalanan, magbasa
daw ng aklat na Tandang Basiong Macunat
Nakauwi na si Kabesang Tales sa kanyang tahanan at
nalugmok sa lungkot habang katabi si tandang selo
 Cabeza Telesforo Juan de Dios - Tales
KABANATA 10: Kayamanan at Karalitaan
Talasalitaan
 Lugmok - nakalubog.
 narahuyong - naakit
 lantay - tunay
 namamalikmata - di makapaniwala
 panggigilalas – pagkagulat
 Gilit – hiwa
Pangyayari:
 Pakikituloy ni Simoun sa bahay ni Kabesang
Tales.
 Pinili ang bahay niya dahil ito ay nasa pagitan
ng Tiyani at San Diego
 Panunudla ng rebolber ni Simoun.
 Pagdating ng mga mamimili ng alahas.
 Unang sisidlan: Alahas at Relika sa sinaunang
sibilisasyon
 Ikalawang sisidlan: Hiyas
 Ikatlong sisidlan: Orasan, Kalupi, Lalagyan ng
Posporo, Agnos, at Relikaryong may Brilyante
 Ikaapat na sisidlan: Lagas na batong hiyas
 Agnos ni maria clara - 500
KABANATA 11: Los Banos
Talasalitaan
 Peninsula – noong rehimeng Kastila katumbas
ito ng salitang España
 Dampalit – daang paliit
 Puñales! – isa itong pahayag na padamdamo
ekspresyon na katumbas ng “Caramba!”
 Simbad – isang marino na and mga paglalakbay
ay isnasalaysay sa Arabian nights
 Armas de salon – sandatahang pandekorasyon
sa salas
 Tumudla – bumaril
Padre Irene - akademya
Sibyla
Camorra - palayain si selo
“Wala ang masama sa bundok ngunit sila’y nasa bayan”
Mga Suliranin:
 Pagpapatupad sa akademya ng wikang kastila
 Pagbabawal ng armas
 Kahilingan ng guro ni Tiyani – bahay paaralan
dahil sira ang bubong
 Palayain si tandang selo
KABANATA 12: Placido Penitente
Talasalitaan
 Dia Pichido – Petsa na napapagitnaan ng
holiday o bakasyon
 Mangilak – Manghingi
 Bantayog – Monumento
 Puerta – Pintuan
 Umiibis – Bumababa mula sa sinakyan 
 Tandang Basyong Macunat – isang aklat na
naglalaman ng mga payo ng kura at mga
salaysay tungkol sa kasamaang dulot ng
pagpapaaral ng mga anak
 Intramuros o walled city – sa loob ng Maynila
na namomoogan
 Panghihinawa - pagkasawa
Pangyayari:
 Malungkot na tumungo sa Pamantasan ng Santo
Tomas si Placido Penitente, sapagkat nais na
niyang tumigil sa pagaaral
 Habang papasok ay nakasabay niya ang iba't ibang
mga estudyante mula sa ibang mga paaralan na
papasok rin
  Bago makapasok ay nagulat siya nang tapikin siya
ni Juanito Pelaez na anak ng isang mestisong
kastilang mayaman
 Nagkamustahan ang dalawa, at nagkwento ng
kanyang bakasyon si Juanito. Napatanong na rin si
Placido tungkol sa mga pangyayari ng nakaraang
araw
 Niyaya ni Juanito si Placido na maglakwatsa
ngunit tumutol siya dito. May naalala bigla si
Juanito, kaya humingi siya ng abuloy kay Placido
para sa monumento ng isang Paring Dominikano
 Nadaanan nila si Isagani at ang ibang estudyante
na tumitingin sa mga magagandang dalaga na
nagsisimba pati ang mga bumababa sa mga
karwahe
Nakita niya si Paulita Gomez, na kasintahan ni
Isagani, at ang kanyang kasama na si Donya Victorina.
 Papasok na si Placido ngunit may tumawag sa
kanya, at pinalalagda siya sa isang kasulatang tutol
sa balak na pag papaaral kay Macaraig. Dahil
nagmamadali na si Placido hindi na siya pumirma.
Tauhan:
 Placido Penitente - Ang mag-aaral na nawalan
ng ganang magtapos ng pag-aaral dahil sa mga
suliraning pampaaralan.
 Juanito Pelaez - Ang kubang mag-aaral na may
kayabangan ngunit kinagigiliwan ng mga
propesor at nabibilang sa kilalang angkang may
dugong Kastila.
 Isagani - Ang makatang pamangkin ni Padre
Florentino at kasintahan ni Paulita Gomez. Isa
rin siya sa mga mag-aaral na sumusuporta sa
hangarin na magkaroon ng eskwelahan para sa
wikang Kastila ang Pilipinas.
 Tadeo - Estudyanteng tamad mag-aral at
nagdadahilang maysakit ngunit nakakapasa pa
rin sa klase.
 Paulita Gomez - Kasintahan ni Isagani,
pamangkin ni Donya Victorina
KABANATA 13: Ang Klase ng Pisika
Talasalitaan
 Lavvoisier, Secchi at Tyndall- mga banyagang
siyentipiko
 Ampliacion- mataas na kurso
 Pagupak- patunog na yari sa kahoy na
ginagamit sa misa kung Biyernes Santo sa halip
na kampanilyang metal
 Dominus Vibiscum- Sumaiyo ang Panginoon
 Requiescat in pace- sumalangit nawa o espiritu
santo
 Santisimo- Banal na Sakramento
 Eskaparate- Salaming dibisyon
 Ponograpo- Pangkaraniwang aparatong
pampatugtog
 Aglahiin- Pang-iinsulto
 Kamagong- Mahogany
 Asoge- Mercury o Merkurio
Pangyayari:
 Paglalarawan sa silid-aralan ng pisika; nakasulat
ang "Viva".
 Pagpapakilala sa Dominikong guro na si Padre
Millon.
 Tinanong ni Padre Millon tungkol sa salamin
ang isang binatang mataba at antukin.
 Si Juanito Pelaez naman ang sunod na tinanong.
 Tinapakan ni Juanito si Placido at nabaling
naman sa kanya ang pansin ng guro.
 Labinlimang marka
 Nagalit si Placido at lumabas na ng klase.
 Liban niya ay 15
KABANATA 14: Sa Bahay ng mga Estudyante
Talasalitaan
 Facultad – nagaaral ng kursong
pampropesyunal o pang-akademiko
 Mapakiling – pumanig
 Nang-uulot – nang uudyok
 Nagpipingkian – nagaaway
 Magpalikawlikaw – magpaligoy- ligoy
 Kasigabuhan - silakbo
Pangyayari:
 Malaki, maluwang at may dalawang palapag ang
bahay ni Makaraig
 Sa umaga, ito ay napupuno ng katahimikan,
Subalit pagsapit ng ikasampu, wala nang
humpay ag tawanan at sigawan
 Mayroong iba’t ibang mga Gawain: may mga
magaaral na nagkakasugupaan
 Iba’t iba ang maririnig ditto: baston bayolin
 Nawala ang ingay noong dumating ang mga
kasami ng Akademiya. Pinapunta sila ni
Makaraig upang magpulong
 Dumating si Sandoval, isang kastila na kawani
ng pamahalaan.
 Habang hinihintay si Makaraig. Nagkaroon ng
iba’t ibang haka haka sa usapin
 Tanging si Sandoval at Isagani ang umaasam na
magtatagumpay ang kaninalang proposisyon
 Kapag maganda ang takbo ng usapin, ibig ni
Juanitong angkinin ang malaking halaga ng
karangalan
 Si Pecson, ang binatang mapangambahin ay
nagwikang baka sila’y ipa bilanggo.
 “Aba, hindi ako kasali riyan” – Juanito
 “Ano ang bataywan mo ang walang sariling
pagiisip ang Kapitan Heneral?” – Sandoval
 Para sa akin, may sarili siyang pagiisip ng mga
nakapaligid sa kanya – Pecson
 “Para sa ikabubuti ng kabataan ang kahilingan
tungkol sa Akademia, kaya walang katwiran ang
mga pamahalaan na tutulan ito”
 “Natatakot ang pamahalaan na maunaan
maunawan natin ang batas kung marunong
magkastila
 Mahilig magtalumpati at makipagtalo si
sandoval kaya sinamantala niya kung may
pagkakataon
 Nagbigay ng talumpati si Sandovalpatungkol sa
pagtugon ng pamahalaan sa pangangailangan ng
basa
 Niyakap si Sandoval ng mga nakikinig
 “Nasabi mo ang lahat na iyan sapagkat ikaw ay
kastila
 Ikaw man ay magpapalagay na ako ay isang
pilibustero”.
 Dumating na si Makaraig, isang binatang
makisig at may magandang tindig
 Siya ay nagbabasa ng mga aklat na
pinagbabawal ng pamahalaan
 Iniulat ni Makaraig na sinabi ni Padre Irene na
nasa kamay n ani Don Custodio ang usapin,
kaya’t kailangan nila itong pakilingin
 Mayroong dalawang paraan ayon kay irene ang
dalawang
 Dalawang uri ng parran kay pepay ang G.Pasta
 Si pepay ay isang mananayaw na nilalapitan ng
mga taong maynais hilingnkay Don Custodio
 Hindi ito sinangayunan ni Isagani
 Sa kabilang banda si ginoong pasta na maari
ding makatulong
 Upang mapakiling nga sa
 Muli di sumang ayon si isagani
 Si Isagani ang personal na kakausap kay
ginoong pasta
 Kung hindi man gumana, maaaring gawin ang
nais nilang mananahi at mananayaw
 Ipapaalam ni Isagani ang nangyari sa kanilang
paguusap, kinahapunan sa unibersidad.