ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ PDF

Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΦΥΣΙΚΗ
Κριτήρια Αξιολόγησης
Κριτήριο 1ο(Κρούσεις – Ταλαντώσεις)
ΘΕΜΑ Α (Μονάδες 25):

Βάλτε σε κύκλο την σωστή απάντηση:
Α1. Κατά την πλαστική κρούση δύο σωμάτων ισχύει ότι:
α. η μηχανική ενέργεια του συστήματος των δύο σωμάτων παραμένει σταθερή.
β. η μηχανική ενέργεια του συστήματος των δύο σωμάτων αυξάνεται.
γ. η κινητική ενέργεια του συστήματος των δύο σωμάτων παραμένει σταθερή.
δ. η ορμή του συστήματος των δύο σωμάτων παραμένει σταθερή.
Α2. Σφαίρα Α συγκρούεται μετωπικά και ελαστικά με ακίνητη σφαίρα Β μεγαλύτερης μάζας. Η
ταχύτητα της σφαίρας Α μετά την κρούση
α. θα είναι ίση με την ταχύτητα που είχε πριν την κρούση.
β. θα μηδενισθεί.
γ. θα έχει αντίθετη κατεύθυνση από την αρχική.
δ. θα είναι ίση με την ταχύτητα που θα αποκτήσει η σφαίρα Β.
Α3. Σώμα εκτελεί ταυτόχρονα δύο απλές αρμονικές ταλαντώσεις με εξισώσεις x1=Α1ημωt και
x2=Α2ημ(ωt+π). Οι ταλαντώσεις γίνονται στην ίδια διεύθυνση και γύρω από το ίδιο σημείο. Για τα
πλάτη Α1 και Α2 των ταλαντώσεων ισχύει ότι Α2 > Α1. Η σύνθετη ταλάντωση που εκτελεί το σώμα
έχει πλάτος
α. Α2 + Α1. β. Α2 - Α1.
γ. Α1 – Α2. . δ. √𝛢12 + 𝛢22 .
Α4. Σώμα εκτελεί εξαναγκασμένη ταλάντωση. Παρατηρείται ότι για δύο διαφορετικές συχνότητες f 1
και f 2 του διεγέρτη με f 1 < f 2 το πλάτος της ταλάντωσης είναι ίδιο. Για την ιδιοσυχνότητα f 0 του
συστήματος ισχύει:
α. f 0 < f 1. β. f 0 > f 2. γ. f 1 < f 0 < f 2. δ. f 1 = f 0.
Α5.Ερωτήσεις Σωστού – Λάθους
Για κάθε μια από τις επόμενες προτάσεις να μεταφέρετε στο τετράδιό σας το γράμμα της και δίπλα
να γράψετε την ένδειξη (Σ), αν αυτή είναι Σωστή, ή (Λ), αν αυτή είναι Λανθασμένη.
α. Κατά την κρούση δύο σωμάτων η κινητική ενέργεια του συστήματος πάντα διατηρείται.
β. Σώμα Α συγκρούεται ελαστικά και κεντρικά με ακίνητο αρχικά σώμα Β που έχει την ίδια μάζα με
το Α. Τότε η ταχύτητα του Α μετά την κρούση μηδενίζεται.
γ. Έκκεντρη ονομάζεται η κρούση αν οι ταχύτητες των σωμάτων βρίσκονται σε τυχαία διεύθυνση.
δ. Κατά τον συντονισμό η ενέργεια του διεγέρτη μεταφέρεται στο ταλαντούμενο σύστημα, κατά τον
βέλτιστο τρόπο.
ε. Σε μια φθίνουσα ταλάντωση, στην οποία η αντιτιθέμενη δύναμη είναι ανάλογη της ταχύτητας, και ο
λόγος δύο διαδοχικών μεγίστων απομακρύνσεων προς την ίδια κατεύθυνση διατηρείται σταθερός.
ΘΕΜΑ Β (Μονάδες 25):

Β1. Σε μετωπική κρούση δύο σωμάτων Α και Β, που κινούνται αντίθετα και έχουν μάζες m και 3m
αντίστοιχα, δημιουργείται συσσωμάτωμα που παραμένει ακίνητο στο σημείο της σύγκρουσης. Ο λόγος
της κινητικής ενέργειας ΚΑ του σώματος Α προς την κινητική ενέργεια ΚΒ του σώματος Β πριν την
κρούση είναι ίσος με:
α. 1/3. β. 2. γ. 3.
Να δικαιολογήσετε την επιλογή σας
Β2. Ένα κατακόρυφο ιδανικό ελατήριο σταθεράς k έχει το άνω άκρο του στερεωμένο σε ακλόνητο
σημείο και βρίσκεται στη θέση φυσικού μήκους. Στο ελεύθερο άκρο του ελατηρίου και ενώ αυτό
- 711 - ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

βρίσκεται στη θέση φυσικού μήκους, στερεώνεται μάζα m. Από τη θέση αυτή το σύστημα αφήνεται
ελεύθερο και αρχίζει να εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση.
Η μέγιστη δυναμική ενέργεια του ελατηρίου κατά τη διάρκεια της απλής αρμονικής ταλάντωσης του
σώματος είναι ίση με:
𝑚 2 𝑔2 2𝑚2 𝑔2 𝑚 2 𝑔2
i. . ii. . iii. .
𝑘 𝑘 2𝑘
Β3. Ένας ταλαντωτής εκτελεί σύνθετη ταλάντωση που προκύπτει από δύο επιμέρους ταλαντώσεις
της ίδιας διεύθυνσης ίδιου κέντρου ίδιας συχνότητας και με διαφορά φάσης Δφ=π. Αν εκτελούσε
ανεξάρτητα τις επιμέρους ταλαντώσεις θα είχε ενέργεια Ε1=1,6J και E2=0,9J. Τώρα που εκτελεί την
σύνθετη ταλάντωση θα έχει ενέργεια :
i) E=2,26J ii) E=0,7J iii) E=1,8J
ΘΕΜΑ Γ (Μονάδες 25):

Σώμα Σ1 μάζας m1 βρίσκεται στο σημείο
Α λείου κατακόρυφου τεταρτοκυκλίου
(ΑΓ). Η ακτίνα ΟΑ είναι οριζόντια και
ίση με R = 5m. Το σώμα αφήνεται να
ολισθήσει κατά μήκος του
τεταρτοκυκλίου. Φθάνοντας στο σημείο Γ
του τεταρτοκυκλίου, το σώμα συνεχίζει
την κίνησή του σε οριζόντιο επίπεδο με το
οποίο εμφανίζει συντελεστή τριβής μ = 0,5. Αφού διανύσει διάστημα S1 = 3,6m, συγκρούεται
κεντρικά και ελαστικά στο σημείο Δ με σώμα Σ2 μάζας m2 = 3m1, το οποίο τη στιγμή της κρούσης
κινείται αντίθετα ως προς το Σ1, με ταχύτητα μέτρου υ2 = 4m/s, όπως φαίνεται στο σχήμα.
Γ1. Να υπολογίσετε το μέτρο της ταχύτητας του σώματος Σ1 στο σημείο Γ, όπου η ακτίνα ΟΓ είναι
κατακόρυφη.
Γ2. Να υπολογίσετε τα μέτρα των ταχυτήτων των σωμάτων Σ1 και Σ2 αμέσως μετά την κρούση.
Γ3. Δίνεται η μάζα του σώματος Σ2, m2 = 3kg. Να υπολογίσετε το μέτρο της μεταβολής της
ορμής του σώματος Σ2 κατά την κρούση και να προσδιορίσετε την κατεύθυνσή της.
Γ4. Να υπολογίσετε το ποσοστό της μεταβολής της κινητικής ενέργειας του σώματος Σ 1 κατά την
κρούση.
Δίνεται: η επιτάχυνση της βαρύτητας g = 10m/s2.
Θεωρήστε ότι η χρονική διάρκεια της κρούσης είναι αμελητέα.
Ημερ. 2016

ΘΕΜΑ Δ (Μονάδες 25):

Στην ελεύθερη άκρη ενός κατακόρυφου ιδανικού ελατηρίου σταθεράς
k=100N/m, του οποίου η άλλη άκρη είναι στερεωμένη σε οροφή, δένουμε
σώμα Σ1 μάζας m1=2kg και τo αφήνουμε να ισορροπήσει. Σε κατακόρυφη
απόσταση h=4,4m κάτω από το σώμα Σ1 βρίσκεται σώμα Σ2 μάζας
m2=2kg το οποίο αρχικά είναι ακίνητο. Κάποια στιγμή εκτοξεύουμε το
σώμα Σ2 κατακόρυφα προς τα πάνω με ταχύτητα μέτρου υο και όταν
φτάσει στο Σ1 συγκρούεται πλαστικά με αυτό. Το συσσωμάτωμα που
δημιουργείται μετά την κρούση, εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση
πλάτους 0,4m.
Δ1. Να βρείτε πόσες φορές μηδενίζεται η δυναμική ενέργεια του
ελατηρίου σε κάθε περίοδο της ταλάντωσης. Να δικαιολογήσετε την
απάντησή σας.
Δ2. Να βρείτε την αρχική ταχύτητα υ0 του σώματος Σ2.
Δ3. Να γράψετε την εξίσωση της απομάκρυνσης του συσσωματώματος σε συνάρτηση με το χρόνο
θεωρώντας t=0 τη στιγμή της κρούσης και τα θετικά προς τα πάνω.
Δ4. Να γράψετε την εξίσωση της δυναμικής ενέργειας του ελατηρίου σε συνάρτηση με την
απομάκρυνση του συσσωματώματος από τη θέση ισορροπίας και να σχεδιάσετε την αντίστοιχη
γραφική παράσταση σε αριθμημένους άξονες.
Δίνεται η επιτάχυνση βαρύτητας g=10m/s2.
Λύσεις Κριτήριο 1ο
[Θ.Α. δ,γ,β,γ, Λ,Σ,Λ,Σ,Σ, Θ.Β. Β1.iii,Β2. ii, Β3,i, Θ.Γ.υΓ=10m/s, υ1΄=-10m/s, υ2΄=2m/s, 18Κgm/s,
56,25% , Θ.Δ. μια φορά, υ0=10m/s , x=0,4ημ(5t+π/6)(SI),
Uελ=50x2-40x+8 (SI)]

Α1. Διακρότημα δημιουργείται μετά από σύνθεση δύο αρμονικών ταλαντώσεων της ίδιας διεύθυνσης που
γίνονται γύρω από το ίδιο σημείο, όταν οι ταλαντώσεις έχουν
α. ίσα πλάτη και ίσες συχνότητες.
β. διαφορετικά πλάτη και ίσες συχνότητες.
γ. διαφορετικά πλάτη και διαφορετικές συχνότητες.
δ. ίσα πλάτη και συχνότητες που διαφέρουν πολύ λίγο μεταξύ τους.
Α2. Σφαίρα Σ1 συγκρούεται μετωπικά και ελαστικά με ακίνητη σφαίρα Σ2 τετραπλάσιας μάζας. Μετά
την κρούση
α. η σφαίρα Σ παραμένει ακίνητη.
β. η σφαίρα Σ1 συνεχίζει να κινείται στην ίδια κατεύθυνση.
γ. όλη η κινητική ενέργεια της σφαίρας Σ1 μεταφέρθηκε στη σφαίρα Σ2.
δ. ισχύει 𝛥𝑝 ⃗⃗⃗⃗2 , όπου 𝛥𝑝
⃗⃗⃗⃗1 = − 𝛥𝑝 ⃗⃗⃗⃗1 , 𝛥𝑝
⃗⃗⃗⃗2 οι μεταβολές των ορμών των δύο σφαιρών.

Α3. Σφαίρα, μάζας m1, κινούμενη με ταχύτητα υ1 , συγκρούεται μετωπικά και ελαστικά με ακίνητη
 
σφαίρα μάζας m2. Οι ταχύτητες υ1′και υ2′των σφαιρών μετά την κρούση
α. έχουν πάντα την ίδια διεύθυνση. β. σχηματίζουν μεταξύ τους γωνία 90ο.
γ. έχουν πάντα αντίθετη φορά. δ. έχουν πάντα την ίδια φορά.

Α4. Κατά τη σύνθεση δύο απλών αρμονικών ταλαντώσεων, ίδιας διεύθυνσης και ίδιου πλάτους, που
γίνονται γύρω από το ίδιο σημείο και που οι περίοδοι τους Τ1 και Τ2 διαφέρουν πολύ λίγο μεταξύ
τους, προκύπτει ταλάντωση μεταβλητού πλάτους με περίοδο Τ που είναι ίση με
𝛵1 + 𝛵2 2𝛵1 .𝛵2 𝛵1 .𝛵2 |𝛵1 − 𝛵2 |
α. 𝛵= . β. 𝛵= . γ. 𝛵= . δ. 𝛵 =
2 𝛵1 + 𝛵2 |𝛵2 − 𝛵1 | 2
Α5.Ερωτήσεις Σωστού – Λάθους
α. Σε μία απλή αρμονική ταλάντωση αν η εξίσωση της απομάκρυνσης είναι x = 5∙ημ2t (S.I.), τότε η
εξίσωση της ταχύτητας είναι υ = 5∙συν2t (S.I.).
β. Σε μια εξαναγκασμένη ταλάντωση η ενέργεια που προσφέρεται στο σύστημα αντισταθμίζει τις
απώλειες και έτσι το πλάτος της ταλάντωσης διατηρείται σταθερό.
γ. Σε μία φθίνουσα μηχανική ταλάντωση, στην οποία η δύναμη που αντιστέκεται στην κίνηση είναι
της μορφής F΄=-bυ, η σταθερά απόσβεσης b είναι ανεξάρτητη από το σχήμα και τις διαστάσεις του
αντικειμένου που κινείται .
δ. Μικρή σφαίρα, που κινείται ευθύγραμμα και ομαλά σε οριζόντιο επίπεδο, συγκρούεται ελαστικά και
πλάγια με κατακόρυφο τοίχο. Στην περίπτωση αυτή η γωνία πρόσπτωσης της σφαίρας είναι ίση με τη
γωνία ανάκλασης.
ε. Σκέδαση ονομάζεται κάθε φαινόμενο του μικρόκοσμου στο οποίο τα «συγκρουόμενα» σωματίδια
αλληλεπιδρούν με σχετικά μικρές δυνάμεις για πολύ μικρό χρόνο.

Β1. Μια μικρή σφαίρα Σ1 μάζας m1 συγκρούεται μετωπικά και ελαστικά με άλλη ακίνητη μικρή
σφαίρα Σ2 μάζας m2. Στην κρούση αυτή η σφαίρα Σ1 μεταφέρει στην Σ2 το 64% της κινητικής της
ενέργειας. Για τις μάζες των δύο αυτών σφαιρών ισχύει:
α) m2=0,8m1 β) m1=0,6m2
γ) m2=0,8m1 ή m1=0,6m2 δ) m2=4m1 ή m1=4m2 .
Β2. Τα ελατήρια των δύο ταλαντωτών Α και Β του σχήματος
έχουν ίδιο φυσικό μήκος και σταθερές που συνδέονται με τη
σχέση kΑ=2kΒ. Τα σώματα που κρέμονται από τα ελατήρια είναι
ίδια. Φέρνουμε τα σώματα στη θέση που τα ελατήρια έχουν το
φυσικό τους μήκος και τα αφήνουμε ελεύθερα να εκτελέσουν
κατακόρυφη ταλάντωση. Λόγω των τριβών, μετά από κάποιο
χρονικό διάστημα τα σώματα θα σταματήσουν να ταλαντώνονται.
Αν η θερμότητα που εκλύθηκε στο περιβάλλον λόγω των
αποσβέσεων του σώματος Α είναι 2J η θερμότητα που εκλύθηκε
στο περιβάλλον λόγω των αποσβέσεων του σώματος Β είναι:
α. 1J β. 2J γ. 4J
Να δικαιολογήσετε την επιλογή σας.
Β3. Ένα σώμα εκτελεί σύνθετη ταλάντωση που
προκύπτει από την σύνθεση δύο απλών αρμονικών
ταλαντώσεων της ίδιας διεύθυνσης, ίδιας συχνότητας
και κοινού κέντρου ταλάντωσης. Στο σχήμα φαίνονται
τα διαγράμματα των ταχυτήτων των δύο απλών
αρμονιών ταλαντώσεων με τον χρόνο. Αν το κινητό
εκτελούσε μόνο την πρώτη από τις δύο αυτές

ταλαντώσεις θα είχε ενέργεια ταλάντωσης E1=5J, ενώ τώρα που εκτελεί την σύνθετη ταλάντωση
έχει ενέργεια,
α. Ε=20J. β. Ε=45J γ. Ε=50J
Σημειώστε τη σωστή πρόταση δικαιολογώντας την επιλογή σας.

Σώμα Σ1 μάζας m1=1Kg εκτοξεύεται από τη
θέση Α του σχήματος με οριζόντια
ταχύτητα μέτρου υ0=10m/s. To σώμα Σ1
αφού διανύσει απόσταση d=18m πάνω σε
οριζόντιο δάπεδο, με το οποίο εμφανίζει
συντελεστή τριβής μ1=0,1 συγκρούεται
κεντρικά και πλαστικά με σώμα Σ2 μάζας m2=2Kg, το οποίο τη στιγμή της κρούσης κινείται αντίθετα
ως προς το σώμα Σ1 με ταχύτητα μέτρου υ2=1m/s, όπως φαίνεται στο σχήμα. Μετά την ολοκλήρωση
της κρούσης το συσσωμάτωμα ολισθαίνει στο οριζόντιο δάπεδο και αφού διανύσει διάστημα s=2m
τελικά ακινητοποιείται.
Γ1. Να υπολογίσετε το μέτρο της ταχύτητας του σώματος Σ1 ελάχιστα πριν από τη κρούση.
Γ2. Να υπολογίσετε το μέτρο της ταχύτητας του συσσωματώματος καθώς και τη θερμότητα που
παράχθηκε κατά την κρούση.
Γ3. Να υπολογίσετε το μέτρο της μέσης δύναμης που δέχθηκε το σώμα Σ2 από το σώμα Σ1κατά την
κρούση και να προσδιορίσετε την κατεύθυνση της, αν είναι γνωστό ότι η χρονική διάρκεια της
κρούσης ήταν Δt=0,01s .
Γ4. Nα υπολογίσετε το συντελεστή τριβής μ2 μεταξύ του συσσωματώματος και του οριζόντιου
δαπέδου, και το ρυθμό μεταβολής της κινητικής ενέργειας του συσσωματώματος τη χρονική στιγμή
κατά την οποία το μέτρο της ορμής του είναι p=3Kgm/s.
Δίνεται: g=10m/s2.

Στο κάτω άκρο από ένα κατακόρυφο ελατήριο σταθεράς
Κ=100N/m είναι δεμένο ένα σύστημα δύο σωμάτων Σ1 και Σ2
που έχουν μάζες m1=0,25Kg και m2=0,75Kg. Τα σώματα αυτά
είναι κολλημένα μεταξύ τους με ειδική κόλλα και το σύστημά
τους συνδέεται κατάλληλα μέσω νήματος με το σημείο ενός
δίσκου. Όταν ο δίσκος περιστρέφεται με σταθερή συχνότητα
το νήμα ασκεί στο σύστημα των σωμάτων δύναμη που
μεταβάλλεται αρμονικά με το χρόνο με συχνότητα ίδια με την
συχνότητα περιστροφής του δίσκου. Έτσι το σύστημα εκτελεί
εξαναγκασμένη ταλάντωση .
Δ.1 Να βρείτε πόσες περιστροφές ανά π min πρέπει να
διαγράφει ο δίσκος ώστε το σύστημα να είναι συντονισμένο.
Κάποια στιγμή κόβουμε το νήμα και αγνοώντας τις αποσβέσεις
θεωρούμε ότι το σύστημα εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση
με μέγιστη ταχύτητα υmax=5m/s.
Δ.2 Να βρείτε την εξίσωση της κινητικής ενέργειας ταλάντωσης με την απομάκρυνση του ταλαντωτή
K(y) και να γίνει σε βαθμολογημένους άξονες η αντίστοιχη γραφική παράσταση. Επίσης να
υπολογίσετε το ρυθμό μεταβολής της κινητικής ενέργειας ταλάντωσης, όταν το ελατήριο καθώς
συσπειρώνεται έχει μήκος μικρότερο από το φυσικό του μήκος κατά 0,2m.
Δ.3 Να βρείτε την μέγιστη δύναμη που ασκεί η συγκόλληση στο σώμα Σ2.

Κάποια στιγμή που το σώμα είναι στην ανώτερη ακραία θετική θέση διαβιβάζουμε στην περιοχή ρεύμα
αέρα και η ταλάντωση γίνεται φθίνουσα με αποσβέσεις την μορφής F=-0,7υ (S.I). Ύστερα από τρεις
ταλαντώσεις το ελατήριο είναι συσπειρωμένο (από το φυσικό του μήκος ) κατά Δℓ=0,156m. Να
υπολογίστε:
Δ.4 το ρυθμό μείωσης της ενέργειας, όταν ο ταλαντωτής έχει ταχύτητα μέτρου υ=0,8m/s ,
Δ.5 το ποσοστό μείωσης της ενέργειας του ταλαντωτή ανά περίοδο.
Δίνεται g=10m/s2
[Θ.Α δ,δ,α,γ, Λ,Σ,Λ,Σ,Σ, Θ.Β,Β1.δ, Β2.γ, Β3.α, Θ.Γ.υ1=8 m/s, 27J, F=600N , μ2=0,1 , -3J/s, Θ.Δ,
Ν=300 στροφές ,Κ=12,5-50y2 (S.I) , dK/dt=-120Js , Fmax=45N ,
dE/dt=-0,448J/s , 36% ]

Α) Βάλτε σε κύκλο την σωστή απάντηση:
Α1. Ένα σώμα εκτελεί κίνηση που προέρχεται από τη σύνθεση των εξής απλών αρμονικών
ταλαντώσεων: x1=0,1ημ10t (SI) , x2=0,2ημ(10t+π) (SI).Οι δύο ταλαντώσεις εξελίσσονται στην ίδια
διεύθυνση και γύρω από την ίδια θέση ισορροπίας.
α. το πλάτος της σύνθετης ταλάντωσης είναι Α=0,1m.
β. η μέγιστη ταχύτητα της σύνθετης ταλάντωσης είναι υmax=10m/s.
γ. η περίοδος της σύνθετης ταλάντωσης είναι Τ=0,1s.
δ. η φάση της σύνθετης ταλάντωσης είναι φ=10t (SI).
Α2. Η επιτάχυνση ενός σώματος που κάνει απλή αρμονική ταλάντωση:
α. έχει την ίδια φάση με την δύναμη επαναφοράς
β. προηγείται της ταχύτητας κατά π rad
γ. προηγείται της απομάκρυνσης κατά π/2 rad
δ. είναι ομόσημη με την απομάκρυνση του σώματος.
Α3. Ένα σώμα εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση. Ο ρυθμός μεταβολής της ταχύτητάς του είναι
μέγιστος σε απόλυτη τιμή όταν
α. η δυναμική ενέργεια της ταλάντωσης του σώματος είναι μηδέν.
β. η ορμή του σώματος είναι μηδέν.
γ. η δύναμη επαναφοράς που δέχεται το σώμα είναι μηδέν.
δ. η κινητική ενέργεια του σώματος είναι μέγιστη.
Α4. Σώμα Σ1 μάζας m1 είναι κολλημένο με σώμα Σ2 μάζας m2
και εκτελούν απλή αρμονική ταλάντωση πλάτους Α και
περιόδου T. Το σώμα που είναι προσαρμοσμένο στο ένα άκρο
του ιδανικού ελατηρίου είναι το Σ1 και το επίπεδο είναι
οριζόντιο και λείο. Μια στιγμή που τα σώματα έχουν την
μέγιστη δυνατή ταχύτητα και φορά κίνησης προς τα δεξιά, το Σ2 αποκολλάται ακαριαία από το Σ1.
Μετά την αποκόλληση το σώμα Σ1 εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση :
α) διαφορετικού πλάτους αλλά της ίδιας περιόδου.
β) διαφορετικού πλάτους και διαφορετικής περιόδου.
γ) του ιδίου πλάτους αλλά διαφορετικής περιόδου.
δ) του ιδίου πλάτους και της ίδιας περιόδου.

Α5. Ερωτήσεις Σωστού – Λάθους

α)Όταν ένα σώμα ξεκινάει την ταλάντωση του την t=0 από την θέση ισορροπίας είναι σίγουρο ότι δεν
έχει αρχική φάση ταλάντωσης.
β) Η δύναμη επαναφοράς σε μία ταλάντωση έχει φορά πάντοτε προς την θέση ισορροπίας της
ταλάντωσης.
γ) Μονάδα μέτρησης του b είναι το Κg∙s-1.
δ) Σε μία εξαναγκασμένη ταλάντωση εάν η σταθερά απόσβεσης γίνει μηδενική, τότε το πλάτος της
ταλάντωσης γίνεται σε κάθε περίπτωση άπειρο.
ε)Η σταθερά Λ της φθίνουσας ταλάντωσης εξαρτάται από την ταχύτητα με την οποία κινείται το
σώμα που ταλαντώνεται.

Β1. Ένα σώμα Σ1 μάζας m1 είναι δεμένο στην άκρη οριζόντιου ιδανικού ελατηρίου σταθεράς k και
εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση πλάτους Α σε λείο οριζόντιο επίπεδο . Όταν το Σ1 διέρχεται από
τη θέση ισορροπίας του, συγκρούεται πλαστικά με ακίνητο σώμα Σ2 μάζας m2. Αν η ενέργεια της
ταλάντωσης του συσσωματώματος μετά την κρούση είναι ίση με το ¼ της ενέργειας της ταλάντωσης
του Σ1 πριν την κρούση, τότε ο λόγος m1/m2 των μαζών των δύο σωμάτων είναι ίσος με
α. 1/3. β. 3 γ. 1.
Β2. Ένα σώμα εκτελεί κίνηση που προέρχεται από τη σύνθεση των εξής απλών αρμονικών
ταλαντώσεων: x1=0,2ημ50πt (SI) , x2= 0,2ημ54πt (SI)
Οι δύο ταλαντώσεις εξελίσσονται στην ίδια διεύθυνση και γύρω από την ίδια θέση ισορροπίας. Στο
χρονικό διάστημα που το σώμα εκτελεί 260 ταλαντώσεις η ενέργεια ταλάντωσης μηδενίζεται
α. 5 φορές . β. 20 φορές . γ. 52 φορές.
Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση.
Β3. Ένα σύστημα μάζας – ελατηρίου
(m=1kg, k=400N/m) εκτελεί κατακόρυφη
εξαναγκασμένη ταλάντωση με τη βοήθεια
ενός περιστρεφόμενου δίσκου (διεγέρτη).
To διάγραμμα απομάκρυνσης – χρόνου
δείχνεται στο διπλανό σχήμα.
Αντικαθιστούμε το σώμα με άλλο
τετραπλάσιας μάζας και θέτουμε το
σύστημα σε νέα εξαναγκασμένη ταλάντωση χωρίς να μεταβάλλουμε τη συχνότητα του διεγέρτη. Το
διάγραμμα απομάκρυνσης χρόνου για τη νέα ταλάντωση μπορεί να είναι το
α. (I) β. (II) γ. (III)



Στη μια άκρη ενός αβαρούς και μη εκτατού νήματος μήκους ℓ=0,4 m
δένουμε ένα σώμα μάζας M=1,9kg. H άλλη άκρη του νήματος είναι
στερεωμένη σε οροφή και το σύστημα βρίσκεται σε ισορροπία. Ένα
βλήμα μάζας m=0,1kg κινούμενο με ταχύτητα μέτρου υ0=160m/s που
σχηματίζει γωνία φ=600 με την οριζόντια διεύθυνση σφηνώνεται
ακαριαία στο σώμα μάζας Μ. Να βρείτε:
Γ1. Την ταχύτητα του συσσωματώματος αμέσως μετά την κρούση.
Γ2. Το επί τοις % ποσοστό της αρχικής κινητικής ενέργειας του
βλήματος, που μετατράπηκε σε θερμότητα κατά την κρούση.
Γ3. Το συνημίτονο της γωνίας θ που σχηματίζει το νήμα με την
κατακόρυφο, τη στιγμή που το μέτρο της τάσης του νήματος είναι το μισό της τάσης που είχε αμέσως
μετά την κρούση.
Γ4. Το ρυθμό μεταβολής της βαρυτικής δυναμικής ενέργειας του συσσωματώματος τη στιγμή που το
νήμα σχηματίζει με την κατακόρυφο τη γωνία θ.
Δίνονται: επιτάχυνση βαρύτητας g = 10m/s2, συν60ο=1/2,980/3=18.

Ένα σώμα μάζας m1=1Kgr ηρεμεί τοποθετημένο στο κάτω άκρο
κατακόρυφου ελατηρίου σταθεράς K=100N/m, το άνω άκρο του
οποίου είναι προσδεδεμένο στην οροφή. Σώμα μάζας m2=1Kg
εκτοξεύεται από κάτω προς τα πάνω και συγκρούεται πλαστικά
με το m1 δημιουργώντας συσσωμάτωμα. Η ταχύτητα που έχει το
m2 ακριβώς πριν την κρούση είναι ίση με υ0 =2,5m/s. Εάν η
ταλάντωση του συσσωματώματος είναι απλή αρμονική, να βρείτε:
Δ1. το πλάτος ταλάντωσης του συσσωματώματος αμέσως μετά
την κρούση
Δ2. τη θερμότητα που εκλύεται κατά την διάρκεια της πλαστικής
κρούσης
Δ3. το ρυθμό μεταβολής της ορμής και της ταχύτητας του
συσσωματώματος αμέσως μετά την κρούση. Στην περίπτωση
αυτή να θεωρήσετε θετική φορά της ταλάντωσης την κατακόρυφη προς τα πάνω.
Στην συνέχεια τοποθετούμε το σύστημα κατακόρυφου ελατηρίου-συσσωματώματος μέσα σε ένα
δοχείο που περιέχει πεπιεσμένο αέρα, με αποτέλεσμα κατά την κίνηση του συσσωματώματος να
παρουσιάζεται δύναμη απόσβεσης της μορφής F=-4 ℓn2∙υ(S.I) . Εξαιτίας της δύναμης αυτής το
συσσωμάτωμα εκτελεί πλέον φθίνουσα ταλάντωση με το πλάτος να αλλάζει με τον χρόνο με βάση την
A=A0e-Λt.Εάν η περίοδος της φθίνουσας ταλάντωσης είναι Τ=1sec,και θεωρώντας σαν t=0 κάποια
στιγμή που το συσσωμάτωμα βρίσκεται στην κάτω ακραία θέση της ταλάντωσης του με αρχικό πλάτος
ταλάντωσης αυτό που βρήκατε στο ερώτημα Δ1, να βρείτε:
Δ4. πόσο απέχει το συσσωμάτωμα από το φυσικό μήκος του ελατηρίου , 1sec μετά από την έναρξη
της φθίνουσας ταλάντωσης. Για το ερώτημα αυτό να θεωρήσετε ότι Λ =b/2m .
[Θ.Α. α, α, β, γ, Λ,Σ,Σ,Λ,Λ, Θ.Β. Β1.α, Β2.β, Β3.α , Θ.Γ. υΚ=4m/s, 98,75%, συνθ=1/6 , 60J/s ,
Θ.Δ. Α=0,15m , Q=0,625J, -10N,-5m/s2,0,275 m ]

Κριτήριο 4ο (Κρούσεις- Ταλαντώσεις)

Α1. Καθώς ένα σώμα που κάνει ΑΑΤ πλησιάζει προς την θέση ισορροπίας της ταλάντωσης του:
α. η κινητική ενέργεια της ταλάντωσης του αυξάνεται και η δυναμική ενέργεια της ταλάντωσης
ελαττώνεται
β. η κινητική ενέργεια της ταλάντωσης του ελαττώνεται και η δυναμική ενέργεια της ταλάντωσης
αυξάνεται
γ. τόσο η κινητική ενέργεια όσο και η δυναμική ενέργεια της ταλάντωσης του ελαττώνονται
δ. τόσο η κινητική ενέργεια όσο και η δυναμική ενέργεια της ταλάντωσης του αυξάνονται
Α2. Σε μία φθίνουσα ταλάντωση, όταν μεγαλώνει η σταθερά απόσβεσης b:
α. η περίοδος της φθίνουσας ταλάντωσης μειώνεται
β. το πλάτος της ταλάντωσης φθίνει με πιο αργό ρυθμό
γ. η ενέργεια της ταλάντωσης φθίνει με πιο αργό ρυθμό
δ. εάν αυξηθεί πολύ η τιμή της b η κίνηση γίνεται απεριοδική
Α3. Ένα σώμα Σ1 μάζας m1=m κινείται με οριζόντια ταχύτητα υ1 πάνω σε λείο επίπεδο και
συγκρούεται μετωπικά και ελαστικά με ακίνητο σώμα Σ2 μάζας m2=3m. Το ποσοστό της κινητικής
ενέργειας του σώματος Σ1 που μεταφέρεται στο σώμα Σ2 είναι
α. 25% β. 50% γ. 75% δ. 100%
Α4. Ένα σώμα μάζας m1=m κινείται πάνω σε λείο οριζόντιο επίπεδο με ταχύτητα υ1. Το σώμα
συγκρούεται ελαστικά και μετωπικά με ακίνητο σώμα μάζας m2=m.
α. Μετά την κρούση δημιουργείται συσσωμάτωμα.
β. Κατά την κρούση το σώμα μάζας m1 δίνει όλη την κινητική του ενέργεια στο σώμα μάζας
m2.
γ. Μετά την κρούση το σώμα μάζας m1 επιστρέφει προς τα πίσω με ταχύτητα ίσου μέτρου
με τη υ1.
δ. Η θερμότητα που παράγεται στην κρούση ισούται με τη μεταβολή της κινητικής ενέργειας
του συστήματος των σωμάτων.
α. Σε μια φθίνουσα ταλάντωση, η δύναμη της τριβής είναι πάντοτε ίση με τη δύναμη επαναφοράς της
ταλάντωσης.
β. Σε κάθε απλή αρμονική ταλάντωση, η απομάκρυνση και η επιτάχυνση έχουν την ίδια φάση.
γ. Όταν μια σφαίρα μικρής μάζας προσκρούει ελαστικά και κάθετα στην επιφάνεια ενός τοίχου ή στο
δάπεδο ανακλάται με ταχύτητα ίδιου μέτρου και αντίθετης φοράς.
δ. Στην εξαναγκασμένη ταλάντωση ο εξωτερικός διεγέρτης επιβάλει τη συχνότητά του στην
ταλάντωση.
ε. Στην πλαστική κρούση δεν ισχύει η αρχή διατήρησης της ορμής.

Β1. Ένα σώμα εκτελεί ταυτόχρονα δύο
ταλαντώσεις που δεν έχουν αρχική φάση,
γίνονται γύρω από την ίδια θέση ισορροπίας,
στην ίδια διεύθυνση, με το ίδιο πλάτος ,με
συχνότητες που είναι παραπλήσιες μεταξύ τους,
με την ω1 να είναι μεγαλύτερη από την ω2. Η
εξίσωση της ταλάντωσης 1 είναι της μορφής:
x1=Aημ200πt (SI) Για την χρονική μεταβολή

της απόλυτης τιμής του πλάτους της σύνθετης ταλάντωσης δίνεται στο διπλανό διάγραμμα. Ο
αριθμός των περασμάτων του σώματος από την θέση ισορροπίας του σε χρονικό διάστημα ίσο με δέκα
περιόδους διακροτημάτων είναι ίσος με:
α) 2000 β) 2010 γ) 1990
Β2. Δυο κατακόρυφα ιδανικά ελατήρια με σταθερές Κ1 και Κ2 αντίστοιχα είναι στερεωμένα από το
ένα άκρο τους στην οροφή, ενώ από το άλλο άκρο τους έχουμε κρεμάσει δυο σώματα με μάζες m 1 και
m2 αντίστοιχα για τις οποίες ισχύει m1=2m2. Τα δυο σώματα ισορροπούν ακίνητα και η επιμήκυνση
των δυο ελατηρίων είναι η ίδια. Εκτρέπουμε το πρώτο σώμα κατακόρυφα προς τα κάτω κατά d και το
δεύτερο σώμα κατακόρυφα προς τα πάνω κατά d και στη συνέχεια τα αφήνουμε ταυτόχρονα ελεύθερα
να κινηθούν από τη θέση όπου τα εκτρέψαμε χωρίς αρχική ταχύτητα. Τα δυο σώματα εκτελούν απλή
αρμονική ταλάντωση. Το πρώτο σώμα διέρχεται για πρώτη φορά από τη θέση ισορροπίας του
α. ταυτόχρονα με το δεύτερο σώμα.
β. πριν από το δεύτερο σώμα.
γ. μετά από το δεύτερο σώμα.
Να αιτιολογήσετε την επιλογή σας.
Β3. i) Μια σανίδα εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση σε οριζόντιο
επίπεδο με κυκλική συχνότητα ω και πλάτος Α. Πάνω στη σανίδα
βρίσκεται ένα σώμα Σ όπως φαίνεται στο σχήμα. Η ελάχιστη τιμή του
συντελεστή τριβής ολίσθησης μεταξύ σώματος και σανίδας ώστε το
σώμα να μην ολισθαίνει πάνω στη σανίδα, είναι:
α. μmin = ωg2/A β. μmin = ω2A/g γ. μmin = ωA/g
ii) Τοποθετούμε το σώμα σε μια άλλη σανίδα με την οποία ο ελάχιστος συντελεστής τριβής
ολίσθησης ώστε το σώμα να μην ολισθαίνει πάνω στη σανίδα, είναι διπλάσιος του προηγούμενου και
το σώμα εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση με ίδια περίοδο. Τότε η μέγιστη ενέργεια ταλάντωσης του
σώματος σε σχέση με την προηγούμενη ταλάντωση
α. παραμένει ίδια. β. διπλασιάζεται. γ. τετραπλασιάζεται.

Ένα σώμα μάζας m1=2Kgr ηρεμεί τοποθετημένο στο κάτω
άκρο κατακόρυφου ελατηρίου σταθεράς Κ=100N/m, το άνω
άκρο του οποίου είναι προσδεδεμένο στην οροφή. Σώμα
μάζας m2=2Kgr βρίσκεται σε ύψος h=0,2m πάνω από την
θέση φυσικού μήκους του ελατηρίου. Την ίδια στιγμή που
αφήνουμε ελεύθερο να κινηθεί το m2 εκτοξεύουμε το m1
από την θέση ισορροπίας του προς τα πάνω με αρχική
ταχύτητα υ0=6 m/s, με αποτέλεσμα τα δύο σώματα να
συγκρούονται πλαστικά στην θέση φυσικού μήκους του ελατηρίου. Εάν η ταλάντωση του
συσσωματώματος είναι απλή αρμονική, να βρείτε:
Γ1) την ταχύτητα του σώματος m1 ακριβώς πριν την κρούση
Γ2) την θερμότητα που εκλύεται κατά την διάρκεια της πλαστικής κρούσης
Θεωρώντας σαν t=0 την στιγμή της σύγκρουσης και ως θετική φορά την κατακόρυφη προς τα πάνω,
να βρείτε:
Γ3) την χρονική εξίσωση της δύναμης του ελατηρίου αμέσως μετά την κρούση


Στο σχήμα τα σώματα Σ1 και Σ2
(αμελητέων διαστάσεων) με μάζες m1=1Kg
και m2=3Kg συνδέονται μεταξύ τους με
αβαρές νήμα μέσω τροχαλίας αμελητέας
μάζας. Το σώμα Σ1 είναι στερεωμένο σε
ελατήριο σταθεράς Κ1=100N/m και το
σύστημα ισορροπεί με το ελατήριο Κ1 να
έχει επιμήκυνση. Τη χρονική στιγμή to=0
κόβουμε το νήμα οπότε το σώμα Σ1 εκτελεί
απλή αρμονική ταλάντωση, ενώ το σώμα Σ2
αφού ολισθήσει χωρίς τριβές πάνω στο κεκλιμένο επίπεδο κατά διάστημα d=0,4m συναντάει το
ελεύθερο άκρο ενός ελατηρίου σταθεράς Κ2=150N/m, το άλλο άκρο του οποίου είναι στερεωμένο
σταθερά. Η γωνία κλίσης του κεκλιμένου επιπέδου είναι φ=300.
Να θεωρήσετε θετική τη φορά προς τα πάνω.
Δίνεται g=10m/s2.
Δ1. Να υπολογίσετε τη γωνιακή συχνότητα και το πλάτος της ταλάντωσης του σώματος Σ1.
Δ2. Να γράψετε την εξίσωση της δυναμικής ενέργειας σε συνάρτηση με την απομάκρυνση για την
ταλάντωση του σώματος Σ1 και να κάνετε το διάγραμμα U-x.
Δ3. Να γράψετε την χρονική εξίσωση της κινητικής ενέργειας για την ταλάντωση του σώματος Σ1
και να την παραστήσετε γραφικά για χρόνο μιας περιόδου.
Δ4. Να υπολογίσετε τη μέγιστη συσπείρωση του ελατηρίου Κ2.
Δ5. Να υπολογίσετε το ρυθμό μεταβολής της κινητικής ενέργειας του σώματος Σ2, τη χρονική
στιγμή t1 στην οποία το σώμα Σ1 θα βρίσκεται στη θέση ισορροπίας του για πρώτη φορά.
[Θ.Α. α, δ, γ ,β, Λ,Λ,Σ,Σ,Λ , Θ.Β. Β1.γ, Β2.α, Β3.i.a,ii.γ, Θ.Γ. υ1=2m/s, 8J ,
Fελ=40-40ημ(5t+π/2)(S.I) , Θ.Δ. ω=10rad/s, Α =0,15m, U=50x2,K=1,125συν2(10t+π/2),x3=0,4m,
3,75π J/s]
Κριτήριο 5ο(Ρευστά)

Α1. Σ’ ένα σημείο του δοχείου του σχήματος υπάρχει οπή εμβαδού διατομής
Α1=Α. Το δοχείο τροφοδοτείται με νερό μέσω μιας βρύσης εμβαδού διατομής
Α2=2Α έτσι ώστε η ελεύθερη επιφάνεια του νερού στο δοχείο να παραμένει
σταθερή. Η ταχύτητα υ1 της ροής του νερού στην οπή και η ταχύτητα υ2 της
ροής του νερού από τη βρύση συνδέονται με τη σχέση:
α. υ2=υ1/2. β. υ2=υ1 γ. υ2=2υ1. δ. υ2=4υ1.
Α2. Από μια βρύση που βρίσκεται στο έδαφος εκτοξεύεται κατακόρυφα προς
τα πάνω μια φλέβα νερού. Καθώς η φλέβα του νερού ανεβαίνει:
α. μειώνεται το εμβαδόν της διατομής της γιατί αυξάνεται η ταχύτητα του νερού.
β. μειώνεται το εμβαδόν της διατομής της γιατί μειώνεται η ταχύτητα του νερού.
γ. αυξάνεται το εμβαδόν της διατομής της γιατί μειώνεται η ταχύτητα του νερού.
δ. αυξάνεται το εμβαδόν της διατομής της γιατί αυξάνεται η ταχύτητα του νερού.

Α3. Η ταχύτητα με την οποία ρέουν τα νερά ενός ποταμού, σταθερού πλάτους d, σε ένα σημείο όπου
το μέσο βάθος είναι , είναι . Σε ένα άλλο σημείο του ποταμού όπου τα νερά ρέουν με ταχύτητα , το
μέσο βάθος του ποταμού είναι που είναι ίσο με:
α. h1 β. h1/2 γ. 2h1 δ. 4h1
Α4. Σύμφωνα με την εξίσωση του Bernoulli, σ’ ένα οριζόντιο σωλήνα που ρέει ένα ρευστό, όταν
αυξάνεται η πίεση:
α. μειώνεται η ταχύτητα ροής του. β. αυξάνεται η ταχύτητα ροής του.
γ. μειώνεται η παροχή. δ. πυκνώνουν οι ρευματικές γραμμές.
α.Η υδροστατική πίεση στον οριζόντιο πυθμένα ενός ανοιχτού δοχείου το οποίο περιέχει υγρό,
εξαρτάται από τον τόπο στον οποίο βρίσκεται το δοχείο.
β. Η εξίσωση του Bernoulli είναι συνέπεια της αρχής διατήρησης της ενέργειας στα ρευστά.
γ. Κατά μήκος μιας ρευματικής γραμμής το άθροισμα της πίεσης, της κινητικής ενέργειας ανά μονάδα
όγκου και της βαρυτικής δυναμικής ενέργειας ανά μονάδα όγκου είναι σταθερό σε οποιοδήποτε
σημείο της.
δ. Στη στρωτή ροή δεν μπορούν δύο ρευματικές γραμμές να τέμνονται.
ε. Το αίμα είναι νευτώνειο ρευστό.

Β1. Στον πυθμένα μιας μεγάλης δεξαμενής νερού με βάθος Η, έχει
προσαρμοστεί ένας κατακόρυφος λεπτός σωλήνας σταθερής διατομής και
μήκους h, από τον οποίο εκρέει το νερό με σταθερή παροχή. Θεωρώντας το
νερό ιδανικό ασυμπίεστο υγρό:
i) Η ταχύτητα του νερού στο σημείο Β, στην αρχή του λεπτού σωλήνα, είναι
ίση:
α. υB=√2gH β. υB=√2g(H − ℎ) γ. υB=√2g(H + h)
Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να την αιτιολογήσετε.
ii) Η διαφορά πιέσεων ανάμεσα στο σημείο Α της ελεύθερης επιφάνειας του
νερού και στο σημείο Β, είναι:
α. pA-pB=ρgΗ β. pA-pB=ρgh γ. pA-pB=ρg(Η-h)
Β2. Το δοχείο του σχήματος περιέχει υγρό πυκνότητας και
κλείνεται με έμβολο εμβαδού Α1 και βάρους w . Η βάση του δοχείου
έχει εμβαδόν Α2 =20Α1. Ο πυθμένας του δοχείο βρίσκεται σε βάθος
h από το έμβολο. Ένα σημείο Β του υγρού βρίσκεται σε βάθος h/5
από το έμβολο.
i) Αν η διαφορά πίεσης των σημείων Β και Γ είναι Δp=4,8∙103N/m3,
η υδροστατική πίεση στο σημείο Γ του πυθμένα είναι:.
α) 4∙103N/m3 β) 5∙103N/m3 γ) 6∙103N/m3
ii) Ασκούμε στο έμβολο κατακόρυφη εξωτερική δύναμη F μέτρου
F=2w. Η δύναμη που ασκείται τώρα στον πυθμένα είναι αυξημένη
κατά
α. 40w β. 20w γ. 2w

Β3. Το σύστημα των τριών οριζοντίων αγωγών του σχήματος

αποτελείται από 3 σωλήνες σταθερής διατομής, οι οποίοι
διαρρέονται από το ίδιο ιδανικό ρευστό. Οι σωλήνες (1) και (2)
έχουν το ίδιο εμβαδόν διατομής Α1=Α2, ενώ ο σωλήνας (3)
έχει εμβαδόν διατομής μικρότερο κατά 25% σε σχέση με τους
άλλους δύο σωλήνες. Αν η παροχή στον αγωγό (2) είναι 60%
μεγαλύτερη από την παροχή στον αγωγό (1), για τα μέτρα των ταχυτήτων στα σημεία (1), (2) και (3)
ισχύει:
α. υ2=υ1>υ3 β. υ1<υ2<υ3 γ. υ2>υ1>υ3
Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας .

Στο διπλανό σχήμα φαίνεται ένα τμήμα ενός
οριζόντιου κυλινδρικού σωλήνα εμβαδού
2
διατομής A1=9cm (περιοχή (1) και(3)), ο
οποίος τροφοδοτείται από νερό σταθερής
παροχής Π=0,9L/s και παρουσιάζει στένωση
εμβαδού διατομής A2=3cm2 στην περιοχή (2).
Ένας λεπτός κυλινδρικός σωλήνας σχήματος U,
που περιέχει υγρό πυκνότητας ρυγ=2000kg/m3,
έχει προσαρμοστεί στις περιοχές (1) και (2) του
οριζόντιου σωλήνα, ενώ στην περιοχή (3) έχει
προσαρμοστεί λεπτός κατακόρυφος σωλήνας,
όπως φαίνεται στο διπλανό σχήμα. Να υπολογίσετε:
Γ1. Τη μάζα του νερού που διέρχεται ανά δευτερόλεπτο από μια διατομή της στένωσης του σωλήνα.
Γ2. Το μέτρο της ταχύτητας ροής του νερού στις περιοχές (1) και (2).
Γ3. Την υψομετρική διαφορά του υγρού στα δύο σκέλη του σωλήνα σχήματος U.
Γ4. To ύψος της στήλης του νερού στο κατακόρυφο σωλήνα, αν η πίεση στην περιοχή (2) του
οριζόντιου σωλήνα είναι ίση με την ατμοσφαιρική.
Δίνονται: η πυκνότητα του νερού 1000kg/m3, καθώς και η επιτάχυνση της βαρύτητας g=10m/s2. Να
θεωρήσετε ότι το νερό και το υγρό πυκνότητας , συμπεριφέρομαι ως ιδανικά ρευστά.

Μια κυλινδρική δεξαμενή με εμβαδόν βάσης Α=400 cm2 και
ύψος Η = 3,2 m έχει στην κατακόρυφη επιφάνεια, και σε ύψος
h1=0,8m, μια οπή εμβαδού διατομής A1=2cm2 . Στη δεξαμενή
ρίχνουμε νερό με βρύση σταθερής παροχής Π=0,6L/s.
Παρατηρούμε ότι το βεληνεκές της φλέβας νερού που
εξέρχεται από την οπή μεταβάλλεται, μέχρι που κάποια στιγμή
σταθεροποιείται. Να υπολογίσετε:
Δ1) το σταθερό βεληνεκές της φλέβας.
Δ2) το ύψος της στάθμης του νερού όταν το βεληνεκές είναι
σταθερό.
Όταν το ύψος του νερού είναι h2, κλείνουμε την οπή.
Δ3) Σε πόσο χρόνο θα γεμίσει η δεξαμενή;
Όταν η δεξαμενή είναι γεμάτη, ανοίγουμε την οπή.
Δ4) Να υπολογίσετε την κινητική ενέργεια του νερού ανά μονάδα όγκου στο σημείο επαφής της
φλέβας με το έδαφος.

Δ5) Σε ποιο ύψος από τη βάση του κυλίνδρου πρέπει να ανοίξουμε τρύπα ώστε η φλέβα του νερού
να φτάνει στο δάπεδο στη μεγαλύτερη δυνατή απόσταση από το δοχείο.
Δίνονται: g=10m/s2, ρν=103Kg/m3.
[Θ.Α. α, γ, β, α, Σ,Σ,Σ,Σ,Λ,Θ.Β. Β1. β, Β2.β, Β3.γ , Θ.Γ.-, Θ.Δ. x1=1,2m, h2=1,25m,Δt=130s,
32∙103 J/m3 , y=1,6m]
Κριτήριο 6ο(Ρευστά)

Α1. Στο διπλανό σχήμα φαίνεται ένας υδραυλικός ανυψωτήρας,
τα έμβολα του οποίου είναι κυλινδρικά με εμβαδόν διατομής
A1/A2=1/20. Αν για την ανύψωση του αυτοκινήτου απαιτείται
δύναμη ίση με 1920 Ν, τότε στο έμβολο (1) πρέπει να ασκηθεί
δύναμη τουλάχιστον ίση με:
α. 20 Ν β. 9,6 Ν γ. 96 Ν δ. 38400
Α2. Όταν ανοίξουμε μια βρύση ώστε να δημιουργηθεί μια φλέβα νερού η οποία κινείται προς τα
κάτω, τότε
α. η παροχή της φλέβας παραμένει αυξάνεται
β. το εμβαδόν διατομής της φλέβας αυξάνεται
γ. η παροχή της φλέβας μειώνεται
δ. το εμβαδόν διατομής της φλέβας μειώνεται
Α3. Σε μια φλέβα νερού που ρέει στρωτά μέσα σε σωλήνα μεταβλητής διατομής, όταν οι ρευματικές
γραμμές πυκνώνουν
α. η ταχύτητα και η πίεση του ρευστού αυξάνονται
β. η ταχύτητα του ρευστού μειώνεται και η πίεση αυξάνεται
γ. η ταχύτητα του ρευστού αυξάνεται και η πίεση μειώνεται
δ. η παροχή και η ταχύτητα μειώνεται και η πίεση αυξάνεται
Α4. Με έναν σωλήνα που διαρρέεται από ιδανικό υγρό γεμίζουμε ένα δοχείο όγκου 𝑉 σε χρονική
διάρκεια 𝛥𝑡. Αν επαναλάβουμε τη διαδικασία αλλά με το δάχτυλό μας στενέψουμε το άκρο του σωλήνα
από το οποίο εκρέει το υγρό, τότε
α. η ταχύτητα του υγρού αυξάνεται και το δοχείο θα γεμίσει στον ίδιο χρόνο
β. η πίεση του υγρού αυξάνεται και το δοχείο θα γεμίσει γρηγορότερα
γ. η ταχύτητα του υγρού μειώνεται και το δοχείο θα γεμίσει στον ίδιο χρόνο
δ. η ταχύτητα του υγρού αυξάνεται και το δοχείο θα γεμίσει γρηγορότερα
α. H εξίσωση του Bernoulli αποτελεί άμεση συνέπεια της αρχής διατήρησης της ύλης
β. Όταν ρέει ιδανικό ρευστό με σταθερή παροχή σε οριζόντιο κυλινδρικό σωλήνα μεταβλητής
διατομής, στις περιοχές στις οποίες το εμβαδόν της εγκάρσιας διατομής αυξάνεται, η πίεση
μειώνεται.
γ. Σε μια στρωτή ροή ιδανικού ρευστού σε οριζόντιο σωλήνα μεταβλητής διατομής με σταθερή
παροχή, η κινητική ενέργεια ανά μονάδα όγκου του ρευστού είναι μεγαλύτερη στα σημεία που η πίεση
είναι μικρότερη.

δ. Η υδροστατική πίεση στον πυθμένα ανοιχτού δοχείου το οποίο περιέχει υγρό σε ισορροπία και
βρίσκεται στην επιφάνεια της γης είναι ανεξάρτητη της πυκνότητας του υγρού.
ε. Η εξίσωση συνέχειας είναι συνέπεια της αρχής του Pascal.

Β1. Στον οριζόντιο κυλινδρικό
σωλήνα ΒΓ μεταβλητής διατομής
του Σχήματος 3, ρέει με σταθερή
παροχή νερό, το οποίο θεωρείται
ιδανικό ρευστό με φορά από το Β
προς το Γ. Για τα εμβαδά των
εγκαρσίων διατομών των περιοχών
(1) και (2), αντίστοιχα, ισχύει
A1=2A2. Σε σημείο Δ της περιοχής
(1) έχουμε προσαρμόσει ένα λεπτό
κατακόρυφο σωλήνα, στον οποίο η
ελεύθερη επιφάνεια του νερού
βρίσκεται σε ύψος h από την
οριζόντια διεύθυνση x΄x.
Το νερό που εξέρχεται από το στόμιο Γ του σωλήνα χύνεται σε δοχείο μεγάλου όγκου που είναι
στερεωμένο σε οριζόντιο έδαφος. Στη βάση του δοχείου στη θέση (3) υπάρχει μικρή οπή Ζ με
A
εμβαδόν διατομής A3 = 2 . Λόγω της εξόδου του νερού από την οπή Ζ το δοχείο δεν μπορεί να
2
γεμίσει και η ελεύθερη επιφάνεια του νερού σταθεροποιείται σε ύψος Η (Σχήμα 3).
Ο λόγος του ύψους h του νερού στον κατακόρυφο σωλήνα προς το ύψος H του νερού στο δοχείο είναι
ίσος με:
i) 3/4 ii) 3/8 iii) 3/16.
Β2. Στο σχήμα απεικονίζεται διάταξη που περιλαμβάνει τα εξής: Δοχείο ύψους h που έχει μια οπή
Ο εμβαδού ΑΟ στο μέσο του ύψους του h/2 από τη
βάση του, αντλία που αντλεί νερό από λίμνη με υ
σωλήνα σταθερής διατομής Ασ=2ΑΟ .
Το δοχείο βρίσκεται πάνω σε τραπέζι που απέχει Ο 𝛰
𝜐
h/2 από την ελεύθερη επιφάνεια του νερού. Όταν h
γεμίσει το δοχείο, παρατηρούμε ότι η στάθμη του ℎ
νερού στο δοχείο παραμένει σταθερή. Θεωρείστε 2
αντλία
ότι το νερό συμπεριφέρεται ως ιδανικό ρευστό.
Η ισχύς της αντλίας δίνεται από τη σχέση:
i. 𝜬𝜶𝝂𝝉𝝀. = 𝟏, 𝟓 ∙ 𝝆𝜜𝝄 ∙ (𝒈𝒉)𝟑/𝟐 ℎ
𝟏𝟑
ii. 𝜬𝜶𝝂𝝉𝝀. = ∙ 𝝆𝜜𝝄 ∙ (𝒈𝒉)𝟑/𝟐 2
𝟏
𝟖 νερό
iii. 𝜬𝜶𝝂𝝉𝝀. = 𝟖
∙ 𝝆𝜜𝝄 ∙ (𝒈𝒉)𝟑/𝟐
Επιλέξτε τη σωστή σχέση και δικαιολογείστε .
Β3. Ο σωλήνας στο ροόμετρο Venturi είναι
οριζόντιος και διαρρέεται από ιδανικό ρευστό,
όπως φαίνεται στο σχήμα 3.
Η εγκάρσια διατομή στην περιοχή (1) έχει
εμβαδόν Α1 και η αντίστοιχη στην περιοχή (2)
έχει εμβαδόν Α2 με Α1 /Α2=1/2

Η επιτάχυνση της βαρύτητας είναι ίση με g και η υψομετρική διαφορά της στάθμης του υγρού που
περιέχεται στους κατακόρυφους λεπτούς ανοιχτούς σωλήνες είναι ίση με h.
Διπλασιάζουμε την ταχύτητα ροής του ιδανικού ρευστού στην περιοχή (1). Η υψομετρική διαφορά της
στάθμης του υγρού στους κατακόρυφους λεπτούς ανοικτούς σωλήνες γίνεται ίση με
i.1/ 2h ii. 2h iii. 4h.
α) Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση.
β) Να δικαιολογήσετε την επιλογή σας.

Ανοικτό κυλινδρικό δοχείο έχει στη βάση
του οπή εμβαδού Α1=2cm2 και οριζόντιο
σωλήνα προσαρμοσμένο σε αυτήν με το
ίδιο εμβαδόν διατομής.
Ο σωλήνας στη συνέχεια στενεύει και το
εμβαδόν του γίνεται Α2=1cm2. Ο
πυθμένας του δοχείου απέχει από το
οριζόντιο έδαφος ύψος h=1,8m. Το
δοχείο περιέχει νερό σε ύψος
Η=1,8m. Θεωρούμε ότι η ταχύτητα του νερού στην επιφάνεια αυτού μέσα στο δοχείο
είναι μηδενική.
Γ1. Να υπολογίσετε σε πόση οριζόντια απόσταση x φτάνει η φλέβα του νερού από το άκρο
του σωλήνα εκροής.
Γ2. Να υπολογίσετε την ταχύτητα του νερού υ1 στο σωλήνα εμβαδού Α1.
Γ3. Να υπολογίσετε την πίεση του νερού στο σωλήνα εμβαδού Α1.
Γ4. Να υπολογίσετε το εμβαδόν της κυκλικής τομής της ρευματικής φλέβας τη στιγμή που
φτάνει στο έδαφος. Δίνονται η ατμοσφαιρική πίεση patm=105N/m2, η πυκνότητα του νερού ρ=103kg/m3
και g=10m/s2

Στο διπλανό σχήμα φαίνεται ένας σωλήνας
με μεταβλητή διατομή στο οποίο ρέει
ιδανικό υγρό πυκνότητας 𝜌1 =800𝑘𝑔/𝑚3. Ο
σωλήνας τροφοδοτείται με 4𝑘𝑔 υγρού ανά
δευτερόλεπτο. Στις περιοχές (1) και (3)
έχει εμβαδόν 𝛢1 =10-3𝑚3 ενώ στην περιοχή
(2) έχει εμβαδόν 𝛢2 = 5 ⋅10-3𝑚3. Ένας
δεύτερος λεπτός κυλινδρικός σωλήνας
σχήματος 𝑈 έχει προσαρμοστεί στον πρώτο
σωλήνα στις περιοχές (1) και (2) και
περιέχει υγρό σε ισορροπία πυκνότητας 𝜌2
= 10800 𝑘𝑔 𝑚3, ενώ η υψομετρική διαφορά
των σταθμών που φαίνεται στο σχήμα είναι
ίση με το ύψος του υγρού στο σωληνάκι.
Στην περιοχή (3) έχει προσαρμοστεί κατακόρυφο ανοικτό στην ατμόσφαιρα σωληνάκι και η ελεύθερη
στάθμη του υγρού πυκνότητας 𝜌1 που περιέχεται απέχει από το σημείο (3) και αυτή απόσταση ℎ. Τα
τρία σημεία (1), (2) και (3) βρίσκονται όλα στην ίδια ρευματική γραμμή.
Δ1. Να υπολογίσετε την παροχή με την οποία τροφοδοτείται ο σωλήνας
Δ2. Να βρείτε τα μέτρα των ταχυτήτων του υγρού στις περιοχές (1) και (2)

Δ3. Να υπολογίσετε το μέτρο της συνισταμένης δύναμης που δέχεται το υγρό πυκνότητας 𝜌1 καθώς
διέρχεται από το τμήμα μεγαλύτερης διατομής στο τμήμα μικρότερης
Δ4. Να βρείτε την υψομετρική διαφορά ℎ
Δ5. Να υπολογίσετε την πίεση 𝑝2
Δίνεται η επιτάχυνση της βαρύτητας 𝑔 = 10𝑚/𝑠2 και η ατμοσφαιρική πίεση 𝑝𝑎𝑡𝑚 = 105𝑁/𝑚
[Θ.Α. γ, δ, γ, α, Λ,Λ,Σ,Λ,Λ, Θ.Β, Β1.iii, Β2. ii, Β3. iii, , Θ.Γ, x=3,6m, υ2=6m/s, υ1=3m/s,
p1=1,135∙105N/m2, υ3=62m/s, Α3=2/2 cm2 , Θ.Δ.- ]
Κριτήριο 7ο(ΣΤΕΡΕΟ ΣΩΜΑ)
ΘΕΜΑ Α0(Μονάδες 25):

Α1. Ένα παιδί κάθεται στην περιφέρεια μύλου μιας παιδικής χαράς ο οποίος περιστρέφεται. Το
παιδί πλησιάζει προς το κέντρο. Τριβές και αντιστάσεις αμελητέες. Επιλέξατε την ορθή απάντηση.
α. Θα αυξηθεί η στροφορμή του συστήματος μύλος-παιδί.
β. Η κινητική ενέργεια του συστήματος θα αυξηθεί.
γ. Η κινητική ενέργεια του συστήματος θα μείνει σταθερή.
δ. Η στροφορμή του παιδιού θα αυξηθεί.
Α2. Ένα αυτοκίνητο κινείται προς το βορρά με επιβραδυνόμενη κίνηση και οι τροχοί του εκτελούν
κύλιση χωρίς ολίσθηση. Στην κίνηση αυτή
α. ο ρυθμός μεταβολής της στροφορμής κάθε τροχού κατευθύνεται προς την ανατολή,
β. η στροφορμή κάθε τροχού ως προς τον άξονά του έχει κατεύθυνση προς τον βορρά,
γ. η γωνιακή επιτάχυνση κάθε τροχού κατευθύνεται προς την δύση,
δ. η ροπή που δέχεται κάθε τροχός ως τον άξονά του κατευθύνεται προς το νότο.
Α3. Στο γιό - γιό του παρακάτω σχήματος αφήνουμε το δίσκο ελεύθερο να κινηθεί
κατακόρυφα προς τα κάτω. Κάποια στιγμή το νήμα τελειώνει και ο δίσκος συνεχίζει
την κίνησή του χωρίς την επίδραση του νήματος. Τότε ο δίσκος
α. Επιταχύνεται μεταφορικά και περιστροφικά.
β. Επιταχύνεται περιστροφικά και κινείται ομαλά μεταφορικά.
γ. Περιστρέφεται ομαλά και επιταχύνεται μεταφορικά.
δ. Κινείται ομαλά μεταφορικά και περιστροφικά.
Α4. Η διπλή τροχαλία του σχήματος ισορροπεί.
α. Για τις μάζες των δυο σωμάτων ισχύει m1>m2.
β. Οι τάσεις που εμφανίζονται στα δυο νήματα έχουν ίσα μέτρα.
γ. Η ροπή που προκαλεί στην τροχαλία το νήμα που είναι τυλιγμένο στο μεγάλο δί-
σκο είναι διπλάσια από αυτήν που προκαλεί το νήμα που είναι τυλιγμένο στο μικρό
δίσκο.
δ. Στο σημείο στήριξης στο κέντρο της τροχαλίας δεν ασκείται καμία δύναμη.
Για κάθε μια από τις επόμενες προτάσεις να μεταφέρετε στο τετράδιό σας το
γράμμα της και δίπλα να γράψετε την ένδειξη (Σ), αν αυτή είναι Σωστή, ή (Λ), αν αυτή είναι
Λανθασμένη.
α. Μια συμπαγής σφαίρα και μια κοίλη σφαίρα που έχουν ίδια μάζα και ίσες ακτίνες, έχουν την ίδια
ροπή αδράνειας.

β. Η ροπή αδράνειας εκφράζει στην περιστροφή, ότι εκφράζει η μάζα στη μεταφορική κίνηση, δηλαδή
την αδράνεια του σώματος στη στροφική κίνηση
γ. Ένας συμπαγής δίσκος κυλίεται χωρίς να ολισθαίνει με σταθερή γωνιακή ταχύτητα πάνω σε
οριζόντιο επίπεδο. Όλα τα σημεία του δίσκου κινούνται με την ίδια γραμμική ταχύτητα.
δ. Ένα στερεό σώμα περιστρέφεται με σταθερή γωνιακή ταχύτητα ω γύρω από σταθερό ακλόνητο
άξονα. Αν διπλασιάσουμε το μέτρο της γωνιακής ταχύτητας του σώματος, τότε η κινητική του
ενέργεια διπλασιάζεται.
ε. Η ροπή του βάρους μίας ομογενούς σφαίρας που κατεβαίνει σε κεκλιμένο επίπεδο, είναι η αιτία
της γωνιακής της επιτάχυνσης.
ΘΕΜΑ Β0(Μονάδες 25):

Β1. Στο διπλανό σχήμα αφήνουμε το σώμα Σ μάζας m να κινηθεί, δεμένο
στο άκρο ενός μη εκτατού νήματος, το οποίο είναι τυλιγμένο σε τροχαλία
μάζας Μ=2m. Η τροχαλία μπορεί να στρέφεται χωρίς τριβές, γύρω από
οριζόντιο άξονα που περνά από το κέντρο της Ο. Δίνεται Ιcm=1/2MR2. Η
δύναμη που ασκεί ο άξονας στην τροχαλία έχει μέτρο:
α. F= 0,75 Μg β. F= Μg γ. F= 1,25Μg
Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.
Β2. Στο σχήμα η σανίδα αλλά και κάθε κύλινδρος έχουν την
ίδια μάζα m. Οι δύο κύλινδροι κυλίονται χωρίς ολίσθηση σε
ακίνητο δάπεδο ενώ η σανίδα έχει μέτρο ταχύτητας υ και δεν
ολισθαίνει ως προς τους κυλίνδρους. Η κινητική ενέργεια του
όλου συστήματος είναι
α. Κ=3/2 mυ2 β. Κ=5/2 mυ2 γ. Κ=7/8 mυ2
Επιλέξτε με δικαιολόγηση τη σωστή απάντηση. Δίνεται η ροπή αδράνειας του κυλίνδρου ως προς τον
άξονα περιστροφής του Icm=1/2MR2.
Β3. Λεπτοί ομογενείς δακτύλιοι Δ1 και Δ2
περιστρέφονται γύρω από κατακόρυφο άξονα που
διέρχεται από το κέντρο τους. Στο διπλανό διάγραμμα
φαίνεται η μεταβολή της γωνιακής ταχύτητας των δύο
δακτυλίων σε συνάρτηση με τον χρόνο. Την ίδια χρονική
στιγμή t οι δύο δακτύλιοι Δ1 και Δ2 έχουν διαγράψει Ν1
και Ν2 περιστροφές αντίστοιχα.
Για τον αριθμό των περιστροφών Ν1 και Ν2 ισχύει η
σχέση:
α. Ν1=2Ν2 β. Ν1=Ν2 γ. Ν2=2Ν1
ΘΕΜΑ Γ0(Μονάδες 25):

Ομογενής, άκαμπτη και μικρού πάχους σανίδα ΑΒ μάζας Μ = 2kg και μήκους ℓ = 4m ισορροπεί σε
πλάγια θέση με τη βοήθεια υποστηρίγματος, το οποίο έχουμε στερεώσει σε λείο οριζόντιο δάπεδο. Η
σανίδα ακουμπά με το άκρο της Α στο λείο δάπεδο σχηματίζοντας γωνία φ = 30ο με αυτό.
Η σανίδα συνδέεται με την κορυφή του υποστηρίγματος με άρθρωση σε σημείο της Γ, το οποίο απέχει
από το άκρο της Β απόσταση (ΒΓ) = 1,5m. Η σανίδα μπορεί να περιστρέφεται χωρίς τριβές γύρω από
οριζόντιο άξονα που διέρχεται από το σημείο Γ (κάθετος στο επίπεδο του σχήματος).
Ομογενής κύλινδρος μάζας ΜΚ = 2 kg και ακτίνας RΚ βρίσκεται σε επαφή με τη σανίδα στο σημείο Δ,
το οποίο απέχει από το Γ απόσταση (ΓΔ) = 0,2 m. Στο μέσο της επιφάνειας του κυλίνδρου, που φέρει

ένα λεπτό αυλάκι, έχουμε τυλίξει πολλές φορές λεπτό, αβαρές και μη εκτατό νήμα, στο άλλο άκρο του
οποίου έχουμε δέσει σώμα Σ μικρών διαστάσεων μάζας ΜΣ = 2 kg.
Το νήμα περνάει από το αυλάκι ομογενούς τροχαλίας μάζας ΜΤ = 2 kg και ακτίνας RΤ, την οποία
έχουμε στερεώσει σε ακλόνητο σημείο. Η τροχαλία μπορεί να περιστρέφεται χωρίς τριβές γύρω από
οριζόντιο άξονα που διέρχεται από το κέντρο μάζας της και είναι κάθετος στο επίπεδο της
τροχαλίας. Το τμήμα του νήματος που συνδέει τον κύλινδρο με την τροχαλία έχει διεύθυνση
παράλληλη με τη σανίδα. Αρχικά ασκούμε δύναμη F στο κέντρο μάζας του κυλίνδρου με διεύθυνση
παράλληλη προς την διεύθυνση ΑΒ, ώστε το σύστημα κύλινδρος-τροχαλία-σώμα να ισορροπεί, όπως
φαίνεται στο Σχήμα 7.
Γ1. Να υπολογίσετε το μέτρο της δύναμης F .
Τη χρονική στιγμή t = 0 καταργούμε ακαριαία τη δύναμη και το σώμα Σ αρχίζει να κατέρχεται
κατακόρυφα, ενώ ο κύλινδρος αρχίζει να ανέρχεται στη σανίδα εκτελώντας κύλιση χωρίς ολίσθηση
και το νήμα δεν ολισθαίνει στο αυλάκι της τροχαλίας.
Γ2. Να αποδείξετε ότι το μέτρο της επιτάχυνσης με την οποία κατέρχεται το σώμα Σ είναι ίσο με 4
m / s2 και να υπολογίσετε το μέτρο της επιτάχυνσης του κέντρου μάζας του κυλίνδρου.
Τη χρονική στιγμή t1 = 0,5 s κόβουμε ακαριαία το νήμα στο σημείο που εφάπτεται με τον κύλινδρο και
στο σημείο πρόσδεσης με το σώμα Σ. Μετά το κόψιμο του νήματος, αυτό δεν εμποδίζει την κίνηση του
κυλίνδρου και του σώματος. Ο κύλινδρος συνεχίζει την κίνησή του εκτελώντας κύλιση χωρίς
ολίσθηση.
Γ3. Να υπολογίσετε τη χρονική στιγμή t2 στην οποία ο κύλινδρος σταματά στιγμιαία να κινείται πάνω
στη σανίδα.
Γ4. Να υπολογίσετε το συνολικό διάστημα που διάνυσε ο κύλινδρος από τη χρονική στιγμή t = 0 έως
τη χρονική στιγμή t2.
Γ5. Να δείξετε ότι κατά τη διάρκεια της ανόδου του κυλίνδρου πάνω στη σανίδα, από τη χρονική
στιγμή t = 0 έως τη χρονική στιγμή t2, που ο κύλινδρος σταματά στιγμιαία, η σανίδα δεν ανατρέπεται.
Δίνονται:
• ημφ = 0,5
• η επιτάχυνση της βαρύτητας g=10m/s2
• η ροπή η ροπή αδράνειας ομογενούς κυλίνδρου ως προς άξονα που διέρχεται από το κέντρο
μάζας του είναι ίση με Ιcm(κυλίνδρου) =
1 2
ΜΚR 
2
• η ροπή αδράνειας της ομογενούς τροχαλίας ως προς άξονα που διέρχεται από το κέντρο
μάζας της είναι ίση με Ιcm(τροχαλίας) =
1 2
ΜΤR
2

• ο άξονας περιστροφής του ομογενούς κυλίνδρου παραμένει συνεχώς οριζόντιος σε όλη τη

διάρκεια της κίνησής του
• η αντίσταση του αέρα θεωρείται αμελητέα για όλα τα σώματα
• ο χαρακτηρισμός λεπτό νήμα αφορά νήμα αμελητέου πάχους.
ΘΕΜΑ Δ0(Μονάδες 25):

Δύο όμοιες ομογενείς ράβδοι ΑΒ και ΓΔ συγκολλούνται έτσι
ώστε να σχηματίζουν το γράμμα T, όπως φαίνεται και στο
διπλανό σχήμα. Στο άκρο Β της ράβδου ΑΒ θα συγκολληθεί το
κέντρο μάζας της ράβδου ΓΔ. Το σύστημα των δύο ράβδων έχει
στερεωθεί μέσω άρθρωσης στο άκρο Α της ράβδου ΑΒ σε
κατακόρυφο τοίχο. Μέσω νήματος το σύστημα ισορροπεί. Το ένα
άκρο του νήματος είναι δεμένο στο κέντρο μάζας της ράβδου
ΑΒ, έχοντας κάθετη διεύθυνση, ενώ το άλλο έχει δεθεί στον
κατακόρυφο τοίχο. Η ράβδος ΑΒ σχηματίζει με τον κατακόρυφο
τοίχο γωνία φ για την οποία δίνονται ημφ=0,6 και συνφ=0,8. Η
κάθε ράβδος έχει μάζα m = 0,6Kg και μήκος ℓ=1m. Η ροπή αδράνειας ράβδου ως προς άξονα κάθετο
που διέρχεται από το κέντρο μάζας υπολογίζεται από τον τύπο Icm=1/12mL2.
Δ1. Να υπολογίσετε την τάση του νήματος στην κατάσταση ισορροπίας.
Κάποια στιγμή κόβουμε το νήμα οπότε το σύστημα των ράβδων αρχίζει να περιστρέφεται σε
κατακόρυφο επίπεδο γύρω από οριζόντιο άξονα που διέρχεται από το άκρο Α της ράβδου ΑΒ χωρίς
τριβές.
Δ2. Να βρείτε τη ροπή αδράνειας του συστήματος των δύο ράβδων ως προς τον άξονα περιστροφής
που διέρχεται από το άκρο Α.
Δ3. Να υπολογίστε τη γωνιακή επιτάχυνση του συστήματος τη στιγμή που η ράβδος ΑΒ σχηματίζει
γωνία θ με τον κατακόρυφο τοίχο για την οποία δίνεται ημθ=0,85 .
Δ4. Ποια είναι η κινητική ενέργεια του συστήματος τη στιγμή που η ράβδος ΓΔ γίνεται οριζόντια;
Αντικαθιστούμε τη ράβδο ΓΔ με μια άλλη
ράβδο ΚΛ μάζας m1=0,7Kg και μήκους ℓ1. Το
σύστημα των ράβδων ΑΒ και ΚΛ έχει τώρα
ροπή αδράνειας ως προς τον άξονα που
διέρχεται από το άκρο Α ίση με Ι΄ολ(Α) =1
Kgm2. Τοποθετούμε το σύστημα σε τέτοια
θέση ώστε η ράβδος ΑΒ να είναι οριζόντια
και το αφήνουμε ελεύθερο να κινηθεί όπως
φαίνεται στο παρακάτω σχήμα. Μόλις η
ράβδος ΚΛ γίνει οριζόντια συγκρούεται
ελαστικά με σώμα Σ μάζας Μ=1Kg το οποίο
ισορροπεί στο άκρο οριζόντιου ιδανικού
ελατηρίου σταθεράς K=80N/m. Το άλλο άκρο του ελατηρίου έχει στερεωθεί ακλόνητα σε κατακόρυφο
τοίχο. Το σώμα Σ κινούμενο πάνω στο λείο οριζόντιο δάπεδο εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση.
Δ5. Να βρείτε τη γωνιακή ταχύτητα του συστήματος των δύο ράβδων αμέσως μετά την κρούση και
το πλάτος ταλάντωσης του σώματος Σ. Δίνεται g=10m/s2.
m
[Θ.Α. β, α, γ, α, Λ,Σ, Σ, Λ ,Λ, Θ.Β, Β1.γ Β2.γ, Β3.α, , Θ.Γ, 𝐹 = 30 Ν, 𝑎𝑐𝑚 = 2 s2, 𝑡2 = 0,8 s, 𝛥𝑥𝜊𝜆 =
0,4 m, 𝛮1 = 2,4 Ν δεν συμβαίνει ανατροπή.
, Θ.Δ. TN=10,8N, Ιολ(Α) =0,85 Kgm2, aγων=9rad/s2, Κολ,τελ=16,2J, ω΄= 0, Α=0,5m]


Α1. Μια ράβδος μάζας m και μήκους L βρίσκεται ακίνητη σε οριζόντια θέση
με το ένα άκρο της στερεωμένο σε σταθερό σημείο Ο. Τη χρονική στιγμή
t0=0 αφήνουμε τη ράβδο ελεύθερη να κινηθεί στο κατακόρυφο επίπεδο.
α. Η ράβδος θα περιστραφεί με σταθερή γωνιακή επιτάχυνση.
β. Κατά την περιστροφή της ράβδου, η κινητική της ενέργεια παραμένει
σταθερή.
γ. Η ράβδος θα περιστραφεί με σταθερή γωνιακή ταχύτητα.
δ. Όταν η ράβδος βρεθεί σε κατακόρυφη θέση η γωνιακή της επιτάχυνση είναι μηδέν.
Α2. Στερεό σώμα περιστρέφεται γύρω από σταθερό άξονα. Αν το αλγεβρικό άθροισμα των ροπών
των δυνάμεων που δέχεται το σώμα ισούται με μηδέν, τότε
α. η γωνιακή ταχύτητα του στερεού μεταβάλλεται με σταθερό ρυθμό.
β. η γωνιακή ταχύτητα του στερεού παραμένει σταθερή.
γ. η γωνιακή επιτάχυνση του στερεού μεταβάλλεται.
δ. το κέντρο μάζας του στερεού κινείται με σταθερή ταχύτητα.
Α3. Ένα μηχανικό στερεό περιστρέφεται γύρω από ακλόνητο άξονα περιστροφής. Αν διπλασιαστεί η
στροφορμή του στερεού, χωρίς να αλλάξει θέση ο άξονας περιστροφής γύρω από τον οποίο
στρέφεται, τότε η κινητική του ενέργεια
α. παραμένει σταθερή β. διπλασιάζεται
γ. υποδιπλασιάζεται δ. τετραπλασιάζεται
Α4. Ένα ελεύθερο στερεό σώμα βρίσκεται πάνω σε λείο οριζόντιο επίπεδο και δέχεται μόνο μια
δύναμη που ο φορέας της διέρχεται από το κέντρο μάζας του. Η κίνηση που εκτελεί το στερεό είναι
α. μεταφορική και περιστροφική γύρω από άξονα που διέρχεται από το σημείο εφαρμογής της
δύναμης.
β. μόνο μεταφορική.
γ. μεταφορική και περιστροφική γύρω από άξονα που διέρχεται από το κέντρο μάζας του.
δ. μόνο περιστροφική γύρω από άξονα που διέρχεται από το κέντρο μάζας του.
α. Η κινητική ενέργεια λόγω περιστροφής των αστέρων νετρονίων (pulsars), αυξάνεται στα
τελευταία στάδια της ζωής τους.
β. Οριζόντιος δίσκος στρέφεται χωρίς τριβές με σταθερή γωνιακή ταχύτητα γύρω από
άξονα που διέρχεται από το κέντρο του και είναι κάθετος στο επίπεδό του. Από μικρό
ύψος αφήνουμε ελεύθερο να πέσει σε σημείο της επιφάνειας του δίσκου ένα κομμάτι
πλαστελίνης. Η στροφορμή της πλαστελίνης κατά την κρούση της με το δίσκο παραμένει σταθερή.
γ. Όταν μία αθλήτρια του καλλιτεχνικού πατινάζ που στριφογυρίζει στο παγοδρόμιο συμπτύσσει τα
χέρια της, η γωνιακή ταχύτητα περιστροφής της μειώνεται .
δ. στη μεταφορική κίνηση το ευθύγραμμο τμήμα που συνδέει δυο τυχαία σημεία του σώματος
μετατοπίζεται παράλληλα προς τον εαυτό του.
ε. η ροπή αδράνειας ενός στερεού σώματος, ως προς διάφορους παράλληλους μεταξύ τους άξονες,
είναι μέγιστη για τον άξονα που διέρχεται από το κέντρο μάζας του σώματος.


Β1. Σε οριζόντιο επίπεδο ο δίσκος του σχήματος με ακτίνα R κυλίεται χωρίς
να ολισθαίνει και η ταχύτητα του κέντρου μάζας του Κ είναι υ cm . Δυο σημεία
Μ και Ν ισαπέχουν από το κέντρο Κ του δίσκου και έχουν ταχύτητες, τα μέτρα
των οποίων συνδέονται με τη σχέση υΜ = 7υΝ . Η ταχύτητα του κέντρου μάζας
του δίσκου είναι
α. υcm =7/3 υΝ β. υcm =4 υΝ γ. υcm =2 υΝ
Β2. Οριζόντια ομογενής ράβδος μάζας m και μήκους L μπορεί να περιστρέφεται στο κατακόρυφο
επίπεδο γύρω από οριζόντιο άξονα που διέρχεται από το ένα άκρο της Ο. Αρχικά η ράβδος βρίσκεται
σε οριζόντια θέση. Τη χρονική στιγμή t0 την αφήνουμε ελεύθερη να κινηθεί. Όταν η ράβδος φτάσει
στην κατακόρυφη θέση έχει γωνιακή ταχύτητα ω1.
Επαναλαμβάνουμε το ίδιο πείραμα στερεώνοντας στο ελεύθερο άκρο της ράβδου μια σημειακή μάζα
m. Στην περίπτωση αυτή όταν η ράβδος φτάσει στην κατακόρυφη θέση έχει γωνιακή ταχύτητα ω 2. Ο
λόγος των γωνιακών ταχυτήτων ω1/ω2 είναι:
α. 2/3 β. 23/3 γ. 32/2
Δίνεται η ροπή αδράνειας ράβδου μάζας m και μήκους L ως προς άξονα που διέρχεται από το κέντρο
μάζας της ICM=1/12mL2.
Β3. Ο δίσκος του παρακάτω σχήματος έχει βάρος μέτρου w,
ακτίνα R και το επίπεδο του είναι κατακόρυφο. Στο ανώτερο
σημείο του δίσκου ασκείται οριζόντια δύναμη F, όπως φαίνεται
στο σχήμα. Το εμπόδιο έχει ύψος h = R/5. Η ελάχιστη τιμή
του μέτρου της δύναμης F που πρέπει να ασκήσουμε στο δίσκο
ώστε να υπερπηδήσει το εμπόδιο είναι ίση με:
α.w/2 β. w/3 γ.w/4

Η λεπτή, ομογενής ράβδο ΟΑ του σχήματος έχει μήκος L , μάζα M
και μπορεί να περιστρέφεται σε κατακόρυφο επίπεδο γύρω από
ακλόνητο άξονα (άρθρωση) που διέρχεται από το άκρο Ο. Στο
άλλο άκρο Α της ράβδου είναι δεμένο ένα αβαρές νήμα, στο άλλο
άκρο του οποίου είναι αναρτημένο, μέσω τροχαλίας ακτίνας R, ένα
σώμα Σ μάζας m1=0,15Kg. Το νήμα είναι κάθετο στο ράβδο ΟΑ
στο άκρο της Α. Η ράβδος , το σώμα Σ και η τροχαλία ισορροπούν
ακίνητα με τη ραβδο να σχηματίζει γωνία φ=450 με το οριζόντιο
δάπεδο. Να βρείτε:
Δ1. Το μέτρο της τάσης Τ1 του νήματος στο σημείο Α.
Δ2. Τη μάζα Μ της ράβδου.
Δ3. Το μήκος L της ράβδου, αν η ροπή αδράνειας της ως προς τον
άξονα που διέρχεται από το σημείο Ο είναι : ΙΟ=1510∙10-4 Kg∙m2.
Δ4. Το μέτρο της δύναμης F που ασκεί η άρθρωση στη ράβδο.
Δίνονται η ροπή αδράνειας ράβδου μάζας m και μήκους L ως προς άξονα που διέρχεται από το
κέντρο μάζας της Ιcm = 1/12mL2 και g=10m/s2.


Στο παρακάτω σχήμα ένας τροχός και ένας ομογενής κύλινδρος βρίσκονται πάνω σε μεγάλου μήκους
τραχύ κεκλιμένο επίπεδο γωνιάς κλίσης φ=300 και ισορροπούν. Τα στερεά σώματα συνδέονται με
αβαρές μη εκτατό νήμα το οποίο είναι δεμένο στο κέντρο του τροχού και σε σημείο της περιφέρειας
του κυλίνδρου. Ο τροχός αποτελείται από έναν ομογενή δίσκο ακτίνας R=20cm , στον οποίο
συμμετρικά ως προς το κέντρο του έχουμε κολλήσει έναν ομογενή δακτύλιο ακτίνας r=10cm. Στην
περιφέρεια του δακτυλίου έχουμε τυλίξει πολλές φορές ένα αβαρές μη εκτατό νήμα στο άκρο Α του
οποίου ασκείται δύναμη F=20N ώστε το σύστημα να ισορροπεί. Η συνολική μάζα του τροχού είναι
m2=2kg και η ροπή αδράνειας ως προς άξονα κάθετο στο επίπεδό του που διέρχεται από το κέντρο
του: Iτροχού= 0,08kgm2 . Ο κύλινδρος έχει άγνωστη μάζα m1 και ακτίνα R1=10cm. Η ροπή αδράνειας
του κυλίνδρου ως προς άξονα κάθετο στο επίπεδό του που διέρχεται από το κέντρο του δίνεται από
τον τύπο: Icm=1/2m1R12.
Δ1. Να υπολογίσετε τη μάζα m1 του κυλίνδρου στην κατάσταση ισορροπίας του συστήματος.
Τη χρονική στιγμή t0=0 κόβουμε το νήμα που συνδέει τα δύο σώματα και ταυτόχρονα μειώνουμε το
μέτρο της δύναμης στην τιμή F΄=12N , οπότε αυτά αρχίζουν να κινούνται πάνω στο κεκλιμένο
επίπεδο εκτελώντας κύλιση χωρίς ολίσθηση.
Δ2. Να υπολογίσετε για τον κύλινδρο
α) την επιτάχυνση του κέντρου μάζας
β) την ελάχιστη τιμή του συντελεστή στατικής τριβής που απαιτείται ώστε να κυλίεται χωρίς να
ολισθαίνει στο κεκλιμένο επίπεδο.
Δ3. Να υπολογίσετε την επιτάχυνση του άκρου Α του νήματος. Το νήμα καθώς ξετυλίγεται έχει
διεύθυνση συνεχώς παράλληλη στο κεκλιμένο επίπεδο.
Τη χρονική στιγμή t1=2s ο τροχός εισέρχεται σε τμήμα του κεκλιμένου επιπέδου που είναι εντελώς
λείο.
Δ4.Να βρείτε την ταχύτητα του σημείου Α του νήματος τη χρονική στιγμή t2=4s.
Δίνεται g = 10m/s2 .
[Θ.Α. δ, β, δ, β, Σ, Σ, Λ, Σ, Λ, Θ.Β, Β1.β, Β2. β, Β3. β, , Θ.Γ, T1=5N, M=0,210Kg, L=0,15m,
F=5N,Θ.Δ. m1=8kg, αcm1=10/3 m/s2, μs,min=3/9, αA=3 m/s2 , υA=11 m/s]


Α1. Ένα στερεό εκτελεί μεταφορική κίνηση όταν
α. η τροχιά κάθε σημείου είναι ευθεία γραμμή.
β. όλα τα σημεία του έχουν ταχύτητα που μεταβάλλεται με το χρόνο.
γ. όλα τα σημεία του έχουν κάθε στιγμή την ίδια μεταξύ τους ταχύτητα και ο προσανατολισμός του
παραμένει σταθερός.
δ. μόνο το κέντρο μάζας του διαγράφει ευθύγραμμη τροχιά.
Α2. Ένα στερεό εκτελεί στροφική κίνηση γύρω από σταθερό άξονα όταν
α. όλα τα σημεία του σώματος, εκτός εκείνων που βρίσκονται πάνω στον άξονα περιστροφής, έχουν
την ίδια γραμμική ταχύτητα.
β. όλα τα σημεία του σώματος, εκτός εκείνων που βρίσκονται πάνω στον άξονα περιστροφής, έχουν
την ίδια γωνιακή ταχύτητα.
γ. τα σημεία που βρίσκονται πιο κοντά στον άξονα περιστροφής ολοκληρώνουν γρηγορότερα μια
πλήρη περιστροφή.
δ. τα σημεία που βρίσκονται πιο κοντά στον άξονα περιστροφής έχουν μεγαλύτερη γωνιακή ταχύτητα.
Α3. Ένα στερεό εκτελεί μόνο μεταφορική κίνηση. Επομένως
α. κάποια χρονική στιγμή δύο σημεία του μπορεί να έχουν διαφορετικές ταχύτητες
β. κάποια σημεία του μπορεί να παραμένουν ακίνητα
γ. όλα τα υλικά του σημεία μπορεί να κινούνται σε κυκλικές τροχιές
δ. η απόσταση δύο σημείων του μπορεί να μεταβάλλεται.
Α4. Εκτοξεύουμε προς τα πάνω και ταυτόχρονα θέτουμε σε περιστροφή ένα νόμισμα. Για όσο
χρονικό διάστημα το νόμισμα βρίσκεται στον αέρα (η αντίσταση του αέρα θεωρείται αμελητέα)
διατηρούνται σταθερά τα μεγέθη
α. μόνο η στροφορμή του
β. μόνο η μηχανική του ενέργεια
γ. η μηχανική του ενέργεια και η στροφορμή του
δ. η μηχανική του ενέργεια, η ορμή του και η στροφορμή του.
α. όταν η ολική στροφορμή ενός συστήματος σωμάτων παραμένει σταθερή, τότε η συνολική
εξωτερική ροπή που ασκείται στο σύστημα είναι μηδέν
β. όταν μια ομογενής σφαίρα κυλίεται σε πλάγιο επίπεδο, χωρίς να ολισθαίνει, τότε η κινητική
ενέργεια λόγω περιστροφής και το μέτρο της στροφορμής της σφαίρας αυξάνονται
γ. Όταν οι ακροβάτες θέλουν να κάνουν γρηγορότερα στροφές στον αέρα τεντώνουν τα χέρια και τα
πόδια τους.
δ. Η στροφορμή ενός υλικού σημείου έχει τη κατεύθυνση της γραμμικής του ταχύτητας.
ε. Η στατική τριβή που δέχεται μία σφαίρα που κυλίεται πάνω σε κεκλιμένο επίπεδο, αφαιρεί
μηχανική ενέργεια και την μετατρέπει σε θερμότητα.
Β1. Ένας τροχός ακτίνας κυλάει χωρίς να ολισθαίνει σε οριζόντιο
δάπεδο με το κέντρο μάζας να έχει σταθερή ταχύτητα . Δύο
αντιδιαμετρικά σημεία Γ και Δ της περιφέρειας του τροχού κάποια
στιγμή έχουν ταχύτητες και . Για το μέτρο της ταχύτητας του

κέντρο μάζας και τα μέτρα των ταχυτήτων των σημείων Γ και Δ ισχύει η σχέση:

Β2. Ένας ομογενής τροχός μάζας m και ακτίνας
R τοποθετείται σε κεκλιμένο επίπεδο γωνιάς
κλίσης φ. Στο κέντρο μάζας του τροχού ασκείται
δύναμη F σταθερού μέτρου F = w (όπου w το
βάρος του τροχού) όπως φαίνεται στα διπλανά
σχήματα 1 και 2. Στο σχήμα 1 η δύναμη F
ασκείται έτσι ώστε η διεύθυνσή της να είναι
παράλληλη στο κεκλιμένο επίπεδο. Στο σχήμα 2
η δύναμη F ασκείται έτσι ώστε η διεύθυνσή της
να είναι παράλληλη στο οριζόντιο επίπεδο. Ο τροχός σε κάθε περίπτωση όταν αρχίσει να κινείται
εκτελεί κύλιση χωρίς ολίσθηση.
Ι. Να δικαιολογήσετε σε κάθε περίπτωση τη φορά της στατικής τριβής που δέχεται ο τροχός.
ΙΙ. Αν TS1 η δύναμη της στατικής τριβής που δέχεται ο τροχός από το κεκλιμένο επίπεδο του
σχήματος 1 και TS2 η δύναμη της στατικής τριβής που δέχεται ο τροχός από το κεκλιμένο επίπεδο
του σχήματος 2 τότε ο λόγος των μέτρων των δυνάμεων TS1/TS2 είναι:
α. 4/3 β.3/4 γ. 1
Δίνονται ημφ=0,8, συνφ=0,6, και η ροπή αδράνειας του τροχού ως προς άξονα που διέρχεται από
κέντρο του και είναι κάθετος στο επίπεδό του είναι Icm=1/2mR2.
Β3. Ομογενής δίσκος μάζας M και ακτίνας R μπορεί να κυλιέται χωρίς να ολισθαίνει σε οριζόντιο
επίπεδο. Στο κέντρο Κ του δίσκου δένουμε το ένα άκρο αβαρούς μη έκτατου νήματος . Αν στο
ελεύθερο άκρο του νήματος ασκείται οριζόντια δύναμη σταθερού μέτρου F όπως φαίνεται στο σχήμα
(1) τότε ο δίσκος αποκτά γωνιακή επιτάχυνση αγων(1). Αν στο ελεύθερο άκρο του νήματος δέσουμε
μικρό σώμα μάζας m=M και ασκήσουμε την ίδια οριζόντια δύναμη F, όπως φαίνεται στο σχήμα (2) ο
δίσκος αποκτά γωνιακή επιτάχυνση μέτρου αγων(2).
Ο λόγος των επιταχύνσεων αγων(1)/αγων(2) είναι ίσος με:

α. 1/2 β. 1 γ. 5/3
Να θεωρήσετε ότι το μικρό κινείται χωρίς τριβές και ότι η ροπή αδράνειας ενός ομογενής δίσκου ως
προς άξονα που διέρχεται από το κέντρο του ισούται με : Ιcm=1/2 MR2.

H ράβδος ΓΔ του σχήματος έχει μάζα Μ=3Kg , μήκος L=2m και
μπορεί να στρέφεται στο κατακόρυφο επίπεδο γύρω από οριζόντιο
άξονα που διέρχεται από το ένα άκρο της Γ, ενώ στο άλλο άκρο
της Δ, είναι κολλημένο σημειακό σώμα, Σ1, μάζας m1=1Kg.
Εκτρέπουμε τη ράβδο από τη θέση ισορροπίας της σε θέση που να
σχηματίζει με τη κατακόρυφο γωνία θ=600 , και την

ελευθερώνουμε. Όταν η ράβδος διέρχεται από την κατακόρυφη θέση το σώμα Σ1 συγκρούεται
κεντρικά με σημειακό σώμα Σ2, μάζας m2=4Kg, που ηρεμεί δεμένο στο κάτω άκρο κατακόρυφου
νήματος που έχει μήκος ίσο με αυτό της ράβδου. Το σύστημα ράβδος-σώμα Σ1 ακινητοποιείται
αμέσως μετά τη κρούση.
Γ1. Να βρείτε τη ροπή αδράνειας του συστήματος ράβδος –σώμα Σ1 ως προς τον άξονα περιστροφής
του.
Γ2. Τη στιγμή που η ράβδος σχηματίζει γωνία 300 με την κατακόρυφο, να βρείτε τη γωνιακή
επιτάχυνση του συστήματος ράβδος – σώμα Σ1 και το ρυθμό μεταβολής της στροφορμής μόνο της
ράβδου ως προς τον άξονα περιστροφής της.
Γ3. Να βρείτε την κινητική ενέργεια του συστήματος ράβδος –σώμα Σ1 ως προς τον άξονα
περιστροφής του, όταν η ράβδος διέρχεται από την κατακόρυφη θέση και ελάχιστα πριν συγκρουσθεί
με το σώμα Σ2.
Γ4. Να εξετάσετε αν η κρούση είναι ελαστική.
Δίνονται: ημ300=συν600=1/2, ημ600=συν300=3/2, η ροπή αδράνειας της ράβδου ως προς τον άξονα
που διέρχεται από το κέντρο μάζας της και είναι κάθετος σε αυτή Ιcm=1/12 ML2 και η επιτάχυνση της
βαρύτητας g=10m/s2. Τριβές δεν υπάρχουν.

Στο παρακάτω σχήμα ο
δίσκος έχει μάζα m1=2Kg,
ακτίνα R=0,2m και το
κέντρο μάζας του έχει
συνδεθεί ακλόνητα με το
ένα άκρο οριζόντιου
ιδανικού ελατηρίου
σταθεράς Κ=300Ν/m το
άλλο άκρο του οποίου
είναι στερεωμένο σε
σταθερό σημείο. Ένα σώμα
μάζας m2=1,2Κg είναι
στερεωμένο στο κέντρο
του δίσκου μέσω αβαρούς
νήματος και το σύστημα
ισορροπεί.
Τη χρονική στιγμή t0=0 κόβουμε το νήμα.
Δ1. Να δείξετε ότι το κέντρο μάζας του δίσκου θα εκτελέσει απλή αρμονική ταλάντωση
θεωρώντας γνωστό ότι κατά την κίνησή του ο δίσκος κυλίεται χωρίς να ολισθαίνει.
Τη στιγμή που κόβουμε το νήμα, το σώμα μάζας m2 βρίσκεται σε ύψος h από μια ράβδο που
διατηρείται σε οριζόντια θέση και πάνω στην κατακόρυφο που διέρχεται από το άκρο της
ράβδου. Το μήκος της ράβδου είναι L=1,6m και η μάζα της m=1,2Kg. Το σώμα μάζας m2
συγκρούεται πλαστικά με τη ράβδο και ταυτόχρονα το σύστημα αφήνεται ελεύθερο να περιστραφεί
καταφέρνοντας μόλις να εκτελέσει ανακύκλωση στο κατακόρυφο επίπεδο.
Δ2. Να υπολογίσετε την αρχική κινητική ενέργεια του σώματος μάζας m2 ακριβώς πριν την
κρούση.
Δ3. Να γράψετε τη χρονική εξίσωση της κινητικής ενέργειας λόγω περιστροφής του δίσκου
και να την σχεδιάσετε για χρόνο μιας περιόδου της ταλάντωσης.
Δ4. Να υπολογίσετε το ρυθμό μεταβολής της κινητικής ενέργειας του δίσκου, τη χρονική
στιγμή που το κέντρο μάζας του διέρχεται από τη θέση x1=+0,02m για πρώτη φορά.

Να θεωρήσετε θετική την κατεύθυνση που φαίνεται στο σχήμα.

Δίνονται η ροπή αδράνειας του δίσκου Ι=1/2 m1R2 , η ροπή αδράνειας ράβδου μάζας m
και μήκους L ως προς άξονα που διέρχεται από το κέντρο μάζας της Ιcm = 1/12mL2 και
g=10m/s2.
[Θ.Α. γ, β, γ, γ, Λ, Σ, Λ, Λ, Λ Θ.Β, Β1.β, Β2. ii.γ, Β3.i., ii., Θ.Γ, Ιολ(Α)=8kg∙m2, αγων=25/8 rad/s2,
(dL/dt)ραβ=12,5 Kgm2/s2, Κτελ=25J, Κολ(μετά)=12,5J, ανελαστική , Θ.Δ.
D=200 N/m, ΣF=-(2K/3)∙x, Κ=38,4 J, Κ=0,08συν2(10t+π/2) , 1,23 J/s]

Α1. Η ροπή μιας δύναμης ως προς έναν άξονα παραμένει σταθερή όταν
α. διπλασιαστεί το μέτρο της δύναμης.
β. αλλάξει μόνο η φορά της δύναμης.
γ. η δύναμη μετατοπιστεί πάνω στο φορέα της.
δ. η δύναμη μετατοπιστεί παράλληλα στο φορέα της.
Α2. Η γωνιακή ταχύτητα περιστροφής ενός στερεού σώματος σε σχέση
με το χρόνο μεταβάλλεται όπως στο διπλανό σχήμα. Από τα παρακάτω
διαγράμματα εκείνο που αποδίδει τη γωνιακή επιτάχυνση του σώματος
σε συνάρτηση με το χρόνο είναι το :
Α3. Ο θεμελιώδης νόμος της στροφικής κίνησης

α. δεν ισχύει στην περίπτωση που ο άξονας περιστροφής μετατοπίζεται.
β. ισχύει στην περίπτωση που ο άξονας περιστροφής αλλάζει κατεύθυνση.
γ. προβλέπει πως όταν η συνολική ροπή είναι μηδέν, το στερεό θα είναι σίγουρα ακίνητο.
δ. ισχύει ακόμα και όταν η συνολική ροπή μεταβάλλεται με το χρόνο.
Α4. Η αρχή διατήρησης της στροφορμής
α. ισχύει πάντοτε.
β. εκφράζει για τη στροφική κίνηση ότι ο νόμος διατήρησης της ορμής στη μεταφορική κίνηση.
γ. δεν ισχύει για σύστημα σωμάτων.
δ. έρχεται σε αντίθεση με την αρχή διατήρησης της ενέργειας.
α. Όταν σε ένα αρχικά ακίνητο στερεό ασκηθεί ένα ζεύγος δυνάμεων, αυτό θα εκτελέσει μόνο
στροφική κίνηση.

β. Στην ομαλή στροφική κίνηση ενός στερεού, όλα τα σημεία του έχουν την ίδια γραμμική ταχύτητα.
γ. Η στιγμιαία ισχύς μιας δύναμης μεταβλητής ροπής δίνεται από τη σχέση P=τ∙ω.
δ. Η αλγεβρική τιμή της ροπής ενός ζεύγους δυνάμεων εξαρτάται από το σημείο του επιπέδου τους
ως προς το οποίο υπολογίζεται.
ε. Όταν σε έναν τροχό που κυλίεται αυξάνεται η μεταφορική ταχύτητά του τότε πάντοτε αυξάνεται
και η γωνιακή ταχύτητα.

Β1. Ο ομογενής δίσκος μάζας m και ακτίνας R του σχήματος
βρίσκεται ακίνητος σε οριζόντιο επίπεδο. Ασκούμε στο δίσκο
οριζόντια σταθερή δύναμη F στο σημείο Σ. Τότε ο δίσκος κυλίεται
χωρίς να ολισθαίνει. Το μέτρο της στατικής τριβής που ασκείται
στον δίσκο κατά την κίνησή του είναι:
α. Τστ=F/3 β. Τστ= 2F/3 γ. Τστ = 0
2
Δίνεται η ροπή αδράνειας του δίσκου Ι =1/2mR .
Β2. Ένας ομογενής τροχός αφήνεται από τη κορυφή ενός πλάγιου επιπέδου. Ο τροχός κυλίεται σε
όλη τη διάρκεια της κίνησης του και φθάνει στη βάση του επιπέδου με ολική κινητική ενέργεια Κ. Αν
η ροπή αδράνειας του τροχού ως προς άξονα που διέρχεται από το κέντρο του και είναι κάθετος στο
επίπεδο του είναι Ι =1/2mR2, τότε η κινητική ενέργεια του τροχού λόγω της μεταφορικής κίνησης
του, Κμετ είναι ίση με
α. 2Κ/3 β. Κ/3 γ. Κ/2
Β3. Μία σφαίρα, κυλάει (χωρίς να ολισθαίνει) πάνω
σε οριζόντιο τραπέζι ύψους h. Τη στιγμή που η
σφαίρα εγκαταλείπει το τραπέζι ο λόγος της
μεταφορικής κινητικής ενέργειας προς την
περιστροφική κινητική ενέργεια είναι ίσος
με ΚΜΕΤ/ΚΣΤΡ=5/2. Ελάχιστα πριν η σφαίρα κτυπήσει
στο δάπεδο για το λόγο της μεταφορικής κινητικής
ενέργειας προς την περιστροφική κινητική ενέργεια
ισχύει :
α. Κ΄ΜΕΤ/Κ΄ΣΤΡ=5/2 β. Κ΄ΜΕΤ/Κ΄ΣΤΡ<5/2 γ. Κ΄ΜΕΤ/Κ΄ΣΤΡ>5/2


Η διπλή τροχαλία του σχήματος μάζας M=8 kg ,
αποτελείται από δυο ομόκεντρους λεπτούς ομογενείς
δίσκους, με ακτίνες R =0,2 m και 2R , που είναι
συγκολλημένοι μεταξύ τους, ώστε να περιστρέφονται
σαν ένα σώμα, χωρίς τριβές γύρω από οριζόντιο
σταθερό άξονα που διέρχεται από κέντρο Κ της
τροχαλίας και είναι κάθετος στο επίπεδό τους. Η ροπή
αδράνειας της τροχαλίας ως προς τον άξονα
περιστροφής της είναι I=MR2 . Στην περιφέρεια του
μεγάλου δίσκου είναι τυλιγμένο νήμα (1), το ελεύθερο
άκρο του οποίου οριζόντια έχει συνδεθεί με το κέντρο

μάζας ομογενούς δίσκου μάζας m1 =2 kg και ακτίνας r. Ο δίσκος αυτός βρίσκεται πάνω σε οριζόντιο
δάπεδο και στην εξωτερική του περιφέρεια έχουμε τυλίξει νήμα, στην άκρη του οποίου μπορούμε να
ασκούμε οριζόντια δύναμη F εφαπτόμενη στο ανώτερο σημείο του.
Στην περιφέρεια του μικρού δίσκου είναι τυλιγμένο νήμα (2) στο άλλο άκρο του οποίου κρέμεται
μικρών διαστάσεων σώμα μάζας m2= 2 kg.
Γ1. Όταν το σύστημα ισορροπεί ακίνητο, να υπολογίσετε τα μέτρα των τάσεων στα
νήματα (1) και (2) και να αποδείξετε ότι η δύναμη F έχει τιμή 5 Ν.
Γ2. Όταν κόψουμε το νήμα (2), ο δίσκος μετατοπίζεται προς τα δεξιά, καθώς κυλίεται χωρίς
ολίσθηση και έτσι η διπλή τροχαλία περιστρέφεται. Να βρεθεί το μέτρο της επιτάχυνσης του
κέντρου μάζας του δίσκου (μονάδες 4) και να
υπολογιστεί το έργο της δύναμης F στο πρώτο δευτερόλεπτο της κίνησης.
Αν αντί για το νήμα (2) κόβαμε το νήμα (1). Τότε:
Γ3. Να υπολογίσετε το μέτρο της στροφορμής του συστήματος τροχαλία – νήμα – σώμα m2 κατά τον
άξονα στροφής της τροχαλίας, μετά από χρονικό διάστημα Δt= 0,5 s από το κόψιμο του νήματος (1).
Γ4. Να αποδείξετε ότι η μεταβολή της μηχανικής ενέργειας του σώματος μάζας
m2 , είναι αντίθετη από τη μεταβολή της μηχανικής ενέργειας της τροχαλίας, όταν το σώμα μάζας m2
έχει μετατοπιστεί κατά h= 1 m ως προς την αρχική
του θέση (μονάδες 3) και να γίνει το διάγραμμα της κινητικής ενέργειας της τροχαλίας σε συνάρτηση
με το χρόνο σε βαθμολογημένους άξονες, από τη χρονική στιγμή t0 = 0 έως τη στιγμή που το σώμα
μάζας m2 έχει μετατοπιστεί κατά h =1 m .
Για τον σχεδιασμό του διαγράμματος θεωρήστε ως αρχή μέτρησης του χρόνου
t0 = 0 τη στιγμή που κόπηκε το νήμα (1).
Δίνονται η ροπή αδράνειας δίσκου μάζας m1 και ακτίνας r ως προς τον άξονα που
διέρχεται από το κέντρο μάζας του και είναι κάθετος στο επίπεδό του Icm = ½ mr2 .
Όλα τα νήματα να θεωρηθούν λεπτά, αβαρή και μη εκτατά και να θεωρήσετε ότι δεν γλιστρούν στα
αυλάκια των δίσκων. Δίνεται το μέτρο της επιτάχυνσης της βαρύτητας g = 10 m/s2 . Να θεωρήσετε
ότι οι αντιστάσεις του αέρα είναι αμελητέες.
Ο.Ε.Φ.Ε 2018 (Β)

Μια συμπαγής ομογενής σφαίρα
μάζας m=0,7Kg και ακτίνας r ,
αφήνεται από το σημείο Α ενός
πλάγιου επιπέδου που σχηματίζει
γωνία φ με το οριζόντιο δάπεδο. Το
σημείο Α βρίσκεται σε ύψος
H=84cm από το οριζόντιο δάπεδο.
Η σφαίρα καθώς κατέρχεται
κυλιόμενη διέρχεται από τα σημεία Β
και Γ που απέχουν από το σημείο Α
κατακόρυφη απόσταση h1 και h2
αντίστοιχα, με h2=4h1 . Μόλις η
σφαίρα φτάσει στη βάση του πλάγιου
επιπέδου, μπαίνει σε κυκλική στεφάνη ακτίνας R=28cm . Η σφαίρα κυλιόμενη εντός της κυκλικής
στεφάνης εκτελεί ανακύκλωση.
Δ1. Να βρείτε το μέτρο της επιτάχυνσης του κέντρου μάζας, αcm , της σφαίρας κατά την κίνησή της
στο πλάγιο επίπεδο.
Δ2. Να βρείτε το λόγο των μέτρων LB/LΓ των στροφορμών της σφαίρας στις θέσεις Β και Γ.

Δ3. Να βρείτε το μέτρο της ταχύτητας του κέντρου μάζας της σφαίρας υcm στο ανώτερο σημείο της
στεφάνης (σημείο Δ στο σχήμα).
Δ4. Να βρείτε το μέτρο της δύναμης N που δέχεται η σφαίρα από τη στεφάνη στο σημείο Δ.
Δίνονται: Η ροπή αδράνειας της σφαίρας ως προς άξονα που διέρχεται από το κέντρο μάζας της:
Icm=2/5 mr2 , ημφ=0,7. Η ακτίνα της σφαίρας r είναι πολύ μικρή σε σχέση με την ακτίνα R της
στεφάνης,g=10m/s2.

[Θ.Α. γ ,δ ,δ ,β, Σ, Λ, Σ, Λ, Σ, Θ.Β, Β1. γ, Β2. α, Β3. γ, Θ.Γ, [F = 5N, α1=2m/s2, xcm=1m, WF= 10
J, Lτροχ-m2=2Κgm2/s, t = 1 s, ΔΕΜΗΧ(τροχ)=16J, K = 16t2, 0 ≤ t ≤ 1s,
Θ.Δ. αcm=5 m/s2, ½, υcm=2m/s, Ν=3Ν ]
Κριτήριο 11ο(ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΣΜΟΣ - ΕΝΑΛΛΑΣΣΟΜΕΝΟ)

Α1. Για να προκαλέσουμε εμφάνιση ΗΕ∆ από επαγωγή σε ένα πηνίο, πρέπει
οπωσδήποτε:
α. το κύκλωμα του πηνίου να είναι ανοικτό
β. το κύκλωμα του πηνίου να είναι κλειστό
γ. να μετακινήσουμε το πηνίο
δ. να μεταβληθεί η μαγνητική ροή που διέρχεται από το πηνίο
Α2. Τα αμπερόμετρα και τα βολτόμετρα εναλλασσόμενου ρεύματος δείχνουν:
α. τη στιγμιαία τιμή β. τη μέση τιμή
γ. τη μέγιστη τιμή δ. την ενεργό τιμή.
Α3. Η ηλεκτρεγερτική δύναμη από επαγωγή στο SI μετριέται με
α. N (Newton). β. J (Joule). γ. V (Volt). δ. W (Watt).
Α4. Ο κανόνας του Lenz αποτελεί έκφραση
α. της αρχής διατήρησης της ενέργειας.
β. της αρχής διατήρησης της ορμής.
γ. του θεωρήματος διατήρησης της μηχανικής ενέργειας.
δ. της αρχής διατήρησης του ηλεκτρικού φορτίου.
α. Ο κανόνας του Lenz είναι συνέπεια της αρχής διατήρησης του φορτίου
β. Η ενεργός ένταση του εναλλασσόμενου ρεύματος μεταβάλλεται αρμονικά με το χρόνο.
γ. ΗΕ∆ από αυτεπαγωγή εμφανίζεται κάθε φορά που μεταβάλλεται η ένταση του ρεύματος που
διαρρέει ένα πηνίο.
δ. Το Weber (Wb) είναι μονάδα μέτρησης της μαγνητικής ροής.
ε. Μέσα σε μαγνητικό πεδίο τοποθετούμε μια σφαίρα. Η ολική μαγνητική ροή που θα περνάει μέσα από
αυτή είναι ίση με μηδέν.
Β1. Σε ένα οριζόντιο επίπεδο (π) βρίσκεται ένας κυκλικός
αγωγός, ακτίνας r, ο οποίος διαρρέεται από ηλεκτρικό ρεύμα
έντασης Ι. Ένας ευθύγραμμος κατακόρυφος αγωγός απέχει
κατά R=2r από το κέντρο Κ του κυκλικού αγωγού και

διαρρέεται από ρεύμα της ίδιας έντασης Ι, όπως φαίνεται στο σχήμα.
Η ένταση του μαγνητικού πεδίου στο κέντρο Κ του κυκλικού αγωγού έχει μέτρο:
Επιλέξτε και δικαιολογείστε .

Β2. Ένας ευθύγραμμος ρευματοφόρος αγωγός, πολύ μεγάλου
μήκους, διαρρέεται από ρεύμα έντασης Ι1, ενώ σε απόσταση
α, από αυτόν συγκρατείται ένα τετράγωνο αγώγιμο πλαίσιο
ΓΔΕΖ, πλευράς 2α το οποίο διαρρέεται από ρεύμα έντασης
Ι2, όπως στο σχήμα. Ο ευθύγραμμος αγωγός είναι
παράλληλος στην πλευρά ΓΔ του πλαισίου. Ο ευθύγραμμος
αγωγός και το πλαίσιο βρίσκονται πάνω σε λείο οριζόντιο
δάπεδο. Μόλις το πλαίσιο αφεθεί ελεύθερο, θα κινηθεί:
α) παράλληλα προς τον αγωγό και προς τα δεξιά
β) κάθετα προς τον αγωγό αποκρινόμενο από αυτόν
γ) παράλληλα προς τον αγωγό και προς τα αριστερά
δ) κάθετα προς τον αγωγό πλησιάζοντας προς αυτόν
Επιλέξτε και δικαιολογείστε
Β3. Το πηνίο του σχήματος αποτελείται από 100 σπείρες,
που η κάθε μία έχει εμβαδόν S=10cm2 και αντίσταση 
Rσπ.=0,04Ω. Το πηνίο συνδέεται με βαλλιστικό γαλβανόμετρο n
αντίστασης RG=2Ω. Το σύστημα βρίσκεται σε ομογενές
μαγνητικό πεδίο με το επίπεδο των σπειρών κάθετο στις
μαγνητικές γραμμές. Αν με περιστροφή του πηνίου κατά 90ο
Σχήμα 1.
(ώστε το επίπεδο των σπειρών να γίνει παράλληλο με τις
γραμμές), από το γαλβανόμετρο διέρχεται φορτίο 0,05C τότε το μέτρο του μαγνητικού πεδίου  είναι:
α. B=5T β. B=2T γ. B=3T
Η φορά της καθέτου στον δακτύλιο φαίνεται στο σχήμα 1.
Επιλέξτε την απάντησή σας. Δικαιολογήστε την επιλογή σας.
Θερμική συσκευή με στοιχεία κανονικής λειτουργίας 60V/30W συνδέεται σε σειρά με αντιστάτη με
τιμή R. Στα άκρα συνδεσμολογίας εφαρμόζουμε τάση υ =200√2ημ(100πt)S.I και η συσκευή
λειτουργεί κανονικά.
Γ1. Βρείτε την τιμή της αντίστασης R.
Γ2. Να γραφεί η εξίσωση σε συνάρτηση µε τον χρόνο της τάσης στα άκρα του αντιστάτη.
Γ3. Βρείτε την μέση ισχύ στο κύκλωμα.
Γ4. Να γίνει η γραφική παράσταση της στιγμιαίας ισχύς σε συνάρτηση με το χρόνο από t=0 έως t=
0,04s
Ο αγωγός του διπλανού σχήματος αφήνεται ελεύθερος να πέσει μέσα
σε οριζόντιο ομογενές μαγνητικό πεδίο μέτρου B = 0,5T, του οποίου
οι δυναμικές γραμμές είναι κάθετες στο επίπεδο κίνησής του. Ο
αγωγός έχει μήκος ℓ=2m και μάζα m=0,1Κg, ενώ εμφανίζει ωμική
αντίσταση RΚΛ=2Ω .
α. Να περιγράψετε την κίνηση του αγωγού και να υπολογίσετε την
οριακή ταχύτητα που θα αποκτήσει τελικά.
β. Την στιγμή που ο αγωγός αποκτάει την οριακή του ταχύτητα, να
υπολογίσετε το ρεύμα που διαρρέει κάθε κλάδο του κυκλώματος

καθώς και την τάση στα άκρα του αγωγού. Λειτουργεί κανονικά ο λαμπτήρας;
γ. Την χρονική στιγμή που ο αγωγός έχει αποκτήσει το μισό της οριακής του ταχύτητας, να
υπολογίσετε:
i. το ρυθμό μετατροπής της ενέργειας του ηλεκτρικού ρεύματος σε θερμότητα πάνω στον λαμπτήρα.
ii. το ρυθμό μεταβολής της κινητικής ενέργειας του αγωγού ΚΛ.
iii. το ρυθμό με τον οποίο ελαττώνεται η βαρυτική δυναμική του ενέργεια.
δ. Κάποια στιγμή και ενώ ο αγωγός κινείται Με σταθερή ταχύτητα, ο λαμπτήρας καίγεται.
Θα μεταβληθεί ο τρόπος κίνησης του αγωγού; Αν ναι, υπολογίστε την κινητική ενέργεια που θα
αποκτήσει τελικά.
Δίνονται: R =30Ω , g =10m /s2 , ενώ για το λαμπτήρα έχουμε στοιχεία κανονικής λειτουργίας:
9V/2, 7W.

[Θ.Α. δ,δ,γ,α, Λ,Λ,Λ,Σ,Σ, Θ.Β, Β1.γ, Β2.δ, Β3.γ, Θ.Γ, R =280Ω, υR =140√2ημ(100πt)S.I,
100W,Θ.Δ. α. 22 m/s, β. 2/3 Α, 1/3 Α, 20 V,γ. i. 0,83 W, ii. 5,5 W, iii. 11 W, δ. 180 J]
Κριτήριο 12ο(ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΥΛΗ)

Α1. Τα αστέρια στο τελευταίο στάδιο της ζωής τους μετατρέπονται σε αστέρες νετρονίων ή Pulsars.
Όταν εξαντλήσουν τις πηγές ενέργειας που διαθέτουν συρρικνώνονται αλλά:
α. η ροπή αδράνειάς τους παραμένει σταθερή,
β. μειώνεται τη στροφορμή,
γ. η ροπή αδράνειάς τους και η στροφορμή τους παραμένουν σταθερές,
δ. μειώνεται η ροπή αδράνειας τους ενώ η στροφορμή τους παραμένει σταθερή
Α2. Η εξίσωση συνέχειας για ένα ιδανικό ρευστό αναφέρει ότι
α. η ταχύτητα του ρευστού είναι παντού η ίδια μέσα σε ένα σωλήνα, ακόμα και αν είναι μεταβλητής
διατομής
β. η πυκνότητα του υγρού μειώνεται όταν η διατομή του σωλήνα μειώνεται
γ. το γινόμενο της ταχύτητας του υγρού επί τη διατομή του σωλήνα παραμένει σταθερό για κάθε
σημείο
δ. οι ρευματικές γραμμές του ρευστού μειώνονται όταν η διατομή του σωλήνα αυξάνεται
Α3. O τροχός του σχήματος είναι αρχικά ακίνητος στο
λείο οριζόντιο επίπεδο και αρχίζει να κινείται με την
επίδραση οριζόντιας δύναμης F η οποία ασκείται στο άκρο
νήματος που είναι τυλιγμένο στην περιφέρεια .Ο λόγος της
κινητικής ενέργειας που οφείλεται στην μεταφορική κίνηση
προς την κινητική ενέργεια που οφείλεται στην
περιστροφική κίνηση Kμετ/ Kπερ είναι :
α. 2 β. 1 γ. 1/2 δ. 4
2
Δίδεται Ι=1/2 MR
Α4. Στο παραπάνω σχήμα φαίνεται ραβδόμορφος μαγνήτης να
πλησιάζει κυκλική μεταλλική σπείρα, με τον άξονα του Ν
μαγνήτη κάθετο στο επίπεδο της σπείρας.
α. Το επαγωγικό ρεύμα που θα δημιουργηθεί στη σπείρα θα
έχει φορά σύμφωνα με την κίνηση των δεικτών ρολογιού.
S
β. Το επαγωγικό ρεύμα που θα δημιουργηθεί στη σπείρα θα

έχει φορά αντίθετη της κίνησης των δεικτών ρολογιού.

γ. Θα δημιουργηθεί επαγωγική τάση, αλλά όχι επαγωγικό ρεύμα.
δ. Δεν θα δημιουργηθεί επαγωγική τάση, ούτε επαγωγικό ρεύμα.
Α5. Η μέση επαγωγική ΗΕΔ που θα εμφανιστεί σ' ένα κύκλωμα, όταν μεταβληθεί η μαγνητική ροή
μέσα απ' αυτό κατά ΔΦ,
α. εξαρτάται από το αν το κύκλωμα είναι ανοικτό ή κλειστό.
β. είναι ανάλογη προς το χρονικό διάστημα που διάρκεσε η μεταβολή της μαγνητικής ροής.
γ. είναι αντιστρόφως ανάλογη προς το χρονικό διάστημα που διάρκεσε η μεταβολή ΔΦ της
μαγνητικής ροής.
δ. είναι ανεξάρτητη από το χρονικό διάστημα που διάρκεσε η μεταβολή της μαγνητικής ροής.

Β1. Η ομογενής τροχαλία του διπλανού σχήματος έχει ακτίνα
R και μπορεί να περιστρέφεται χωρίς τριβές γύρω από
οριζόντιο άξονα κάθετο στο επίπεδό της, ο οποίος διέρχεται
από το κέντρο της Κ. Μέσω αβαρούς μη εκτατού νήματος που
είναι τυλιγμένο στο αυλάκι της τροχαλίας συνδέονται μαζί της
δύο σώματα, ένας τροχός μάζας M και ακτίνας R και ένα σώμα
Σ μικρών διαστάσεων μάζας m. Το τμήμα ΔΕ του νήματος
είναι εφαπτόμενο στην περιφέρεια του τροχού και το σημείο Δ
είναι αντιδιαμετρικό του σημείου Γ, που είναι το σημείο
επαφής του τροχού με εμπόδιο ύψους h = R/2 . Η ελάχιστη
τιμή της μάζας m, ώστε o τροχός να υπερπηδήσει το εμπόδιο
είναι ίση με :
M√3 M√3 M√3
α) m = β) m = γ) m =
3 4 2
Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας
Β2. . Σε τρία διαφορετικά πειράματα, όπου χρησιμοποιείται το ίδιο αγώγιμο πλαίσιο, η μαγνητική
ροή Φ που διέρχεται από το πλαίσιο σε συνάρτηση με το χρόνο t, παριστάνεται αντίστοιχα με τα
παρακάτω διαγράμματα:
Σε ποια περίπτωση η ένταση του επαγωγικού ρεύματος που διαρρέει το πλαίσιο έχει μεγαλύτερη
τιμή;
α. Στο διάγραμμα I. β. Στο διάγραμμα ΙΙ. γ. Στο διάγραμμα ΙΙΙ.
δ. Δεν έχω τ’ απαραίτητα στοιχεία ν’ απαντήσω.
Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας.
Β3. Ομογενής κυκλικός δακτύλιος (1) και ομογενής κυκλικός δίσκος (2) ίδιας μάζας Μ και ίδιας
ακτίνας R,

στρέφονται με το επίπεδό τους οριζόντιο, γύρω από τους κατακόρυφους άξονες που διέρχονται από
το κέντρο τους, χωρίς τριβές. Από το ίδιο ύψος h αφήνουμε να πέσουν δυο όμοια σφαιρίδια
πλαστελίνης, μάζας m=M/10, που κολλάνε σε σημεία της περιφέρειας. Οι ροπές αδράνειας των δύο
σωμάτων, ως προς τον άξονα περιστροφής τους, διαφέρουν κατά 50 %.Ο λόγος των γωνιακών
ταχυτήτων των δύο συστημάτων μετά τη συγκόλληση της πλαστελίνης θα είναι:
ω1 ω1 11 ω1 12
α. =1 β. = γ. =
ω2 ω2 12 ω2 11
Μια κοίλη σφαίρα μάζας Μ=5Κg και ακτίνας
R=0,25m, που το κέντρο μάζας της συμπίπτει με
το γεωμετρικό της κέντρο, αφήνεται ελεύθερη από
την κορυφή πλαγίου επιπέδου γωνίας κλίσης φ
(ημφ=0,8 και συνφ=0,6) και μήκους s=11,5m. Κοντά
στην κορυφή το επίπεδο είναι τραχύ και η σφαίρα
κυλιέται χωρίς να ολισθαίνει. Το μήκος του
τμήματος του επιπέδου που δεν είναι λείο είναι
S1=2,5m , ενώ το υπόλοιπο μήκους 9m είναι λείο.
Ο λόγος των μέτρων των επιταχύνσεων του
κέντρου μάζας της σφαίρας στο τραχύ και στο λείο τμήμα του επιπέδου είναι 5/8, αντίστοιχα. Η ροπή
αδράνειας της σφαίρας υπολογίζεται από την σχέση Icm=λ∙MR2, όπου λ θετική σταθερά. Να
υπολογίσετε :
Γ1. την κινητική ενέργεια της σφαίρας τη στιγμή που φτάνει στη βάση του πλαγίου επιπέδου.
Γ2. τη σταθερά λ.
Γ3. το ποσοστό % της κινητικής ενέργειας της σφαίρας που εμφανίζεται ως κινητική ενέργεια λόγω
στροφικής κίνησης , όταν φτάνει στη βάση του πλαγίου επιπέδου.
Γ4. τον αριθμό των περιστροφών της σφαίρας από τη στιγμή που την αφήσαμε ελεύθερη ως τη στιγμή
που φτάνει στη βάση του πλαγίου επιπέδου
Δίνεται: g=10m/s2.

Σώμα μάζας m1= 2 kg είναι δεμένο
στο ένα άκρο ιδανικού οριζόντιου
ελατηρίου σταθεράς K =200 N/m,
το άλλο άκρο του οποίου είναι
ακλόνητα στερεωμένο.
Απομακρύνουμε το Σ1 από τη θέση
ισορροπίας κατά 3 m και τ’
αφήνουμε ελεύθερο. Στη θέση x=+

3
συναντά ακίνητο σώμα Σ2, ίσης μάζας και συγκρούεται κεντρικά και ελαστικά μαζί του. Στη
2
συνέχεια το Σ2 συγκρούεται κεντρικά και πλαστικά με ακίνητο σώμα Σ3 μάζας m3=1kg , που είναι
δεμένο στο κάτω άκρο κατακόρυφου αβαρούς και μη εκτατού νήματος, μήκους ℓ.
Θεωρήστε λείο το οριζόντιο δάπεδο, ότι οι κρούσεις διαρκούν αμελητέο χρόνο και
σαν στιγμή t = 0, τη στιγμή της σύγκρουσης των σωμάτων Σ1 και Σ2 . Υπολογίστε:
Δ1. Το ρυθμό μεταβολής της ορμής του ταλαντωτή Σ1 - ελατήριο κατά τη χρονική στιγμή t=π/8 s.
Δ2. Το μέτρο της ταχύτητας του συσσωματώματος Σ2 - Σ3 αμέσως μετά την κρούση τους.
Δ3. Το μέτρο της στροφορμής του συσσωματώματος στο ανώτατο σημείο της τροχιάς του, αν
θεωρήσουμε ότι κάνει οριακή ανακύκλωση.
Δ4.Την απόσταση d που χώριζε αρχικά τα σώματα Σ2 και Σ3 , εάν ο χρόνος ανάμεσα στις δύο
συγκρούσεις (την ελαστική των Σ1 - Σ2 και την πλαστική των Σ2 - Σ3 , είναι ίσος με το χρονικό
διάστημα ανάμεσα σε δύο διαδοχικούς μηδενισμούς της ταχύτητας του Σ1 (μετά την 1η κρούση).
Δίνονται: g =10 m/s2 , π =3,14.

[Θ.Α. δ, γ, α, γ, γ, Θ.Β, Β1. β, Β2. β, Β3. γ, Θ.Γ, Γ1. 460J, Γ2. 0,6 Γ3. 8,15%, Γ4.15/π,Θ.Δ.
dp
Δ1. = 50 6Kgm /s2 , Δ2. V=10 m/s,Δ3. L = 12 5 Kgm 2 /s ,Δ4. d=4,71m]
dt

Α1. Εάν υ1 είναι το μέτρο της γραμμικής ταχύτητας του άκρου ενός ωροδείκτη και υ2 το μέτρο της
γραμμικής ταχύτητας του άκρου ενός λεπτοδείκτη που έχει διπλάσιο μήκος από τον ωροδείκτη, τότε:
υ1 υ1 1 υ1 υ1 1
α) =12 β) = γ) = 24 δ) =
υ2 υ2 12 υ2 υ2 24
Α2. Ροπή αδράνειας ενός στερεού σώματος ως προς κάποιον άξονα περιστροφής p ονομάζουμε:
α. το άθροισμα των γινομένων των στοιχειωδών μαζών, από τις οποίες αποτελείται το σώμα, επί τις
αποστάσεις τους από τον άξονα p.
β. το γινόμενο της μάζας του σώματος επί το τετράγωνο της απόστασης του κέντρου μάζας από τον
άξονα p.
γ. το άθροισμα των γινομένων των στοιχειωδών μαζών από τις οποίες αποτελείται το σώμα, επί τα
τετράγωνα των αποστάσεών τους από τον άξονα p.
δ. το γινόμενο της μάζας του σώματος επί την απόσταση του κέντρου μάζας από τον άξονα p.
Α3. Τα υψηλά κτίρια:
α. Στην διάρκεια του σεισμού εκτελούν ελεύθερη ταλάντωση
β. Τα κατασκευάζουμε με πολύ μικρό b για να ταλαντώνονται δύσκολα όταν συμβαίνει σεισμός
γ. Κατά την διάρκεια του σεισμού εκτελούν εξαναγκασμένη ταλάντωση
δ. Κατασκευάζονται με ιδιοσυχνότητα κοντά στην συχνότητα των σεισμικών κυμάτων
Α4. Σώμα εκτελεί φθίνουσα ταλάντωση με δύναμη απόσβεσης
Fαπ = -bυ. Αν Α0 , Α1 , Α2 είναι τα πλάτη τις στιγμές 0, Τ και 2Τ αντίστοιχα, η σχέση που τα συνδέει
είναι :
α)𝜜𝟏 = 𝜜𝟎 𝜜𝟐 β) 𝜜𝟎 = 𝜜𝟏 𝜜𝟐 γ) 𝜜𝟐 = 𝜜𝟎 𝜜𝟏 δ) 𝜜𝟏 = √𝜜𝟎 𝜜𝟐

Α5. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιο σας, δίπλα στο
γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή τη λέξη
Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη.
α. Σε μία φθίνουσα ταλάντωση στην οποία η αντιτιθέμενη δύναμη είναι ανάλογη της ταχύτητας (F=-
bυ), για ορισμένη τιμή της σταθεράς απόσβεσης b η περίοδος μειώνεται.
β. Σε κάθε ελαστική κρούση δύο σφαιρών που έχουν ίσες μάζες, οι σφαίρες ανταλλάσσουν ταχύτητες.
γ. Το επαγωγικό ρεύμα έχει τέτοια φορά, ώστε το μαγνητικό του πεδίο να αντιτίθεται στο αίτιο που
το προκαλεί.
δ. Η σύνθεση δύο απλών αρμονικών ταλαντώσεων, της ίδιας διεύθυνσης που γίνονται γύρω από ίδιο
σημείο με συχνότητες που διαφέρουν λίγο μεταξύ τους, είναι απλή αρμονική ταλάντωση .
ε. Η ροπή ζεύγους δυνάμεων είναι η ίδια ως προς οποιοδήποτε σημείο του επιπέδου τους.
ΘΕΜΑ Β Μονάδες 25):

Β1. Συρμάτινο πλαίσιο αντίστασης R βρίσκεται μέσα σε ομογενές μαγνητικό πεδίο με το επίπεδό του
κάθετο στις μαγνητικές γραμμές του πεδίου. Το πλαίσιο απομακρύνεται εκτός του μαγνητικού πεδίου
σε χρόνο t διατηρώντας το επίπεδό του κάθετο στις μαγνητικές γραμμές του πεδίου, με αποτέλεσμα
να μετακινηθεί φορτίο Q μέσα από τη διατομή του σύρματος.
Αν απομακρύνουμε το πλαίσιο από το πεδίο με τον ίδιο τρόπο σε χρόνο 2t τότε το φορτίο που θα
περάσει από τη διατομή του είναι:
Q
α. . β. Q. γ. 2Q. δ. 4Q.
2
Β2. Στο παρακάτω σχήμα δίνεται ένα κύκλωμα εναλλασσόμενου ρεύματος. και δίπλα η γραφική
παράσταση της στιγμιαίας τάσης στα άκρα του αντιστάτη R με αντίσταση R=5Ω, σε συνάρτηση με το
χρόνο.
Η εξίσωση της έντασης του ρεύματος που διαρρέει το κύκλωμα σε συνάρτηση με το χρόνο στο S.I
είναι:
α. i=4ημ(100πt) β. i=4ημ(200πt/3) γ. i=2√2ημ(200πt/3)
Να επιλέξτε την σωστή απάντηση και να την αιτιολογήσετε.
Β3. Σε κεκλιμένο επίπεδο γωνίας κλίσης θ είναι
τοποθετημένα δύο σώματα Σ1 και Σ2 με μάζες m1 και m2
αντίστοιχα, που εφάπτονται μεταξύ τους. Το σώμα Σ1 είναι
δεμένο στο άκρο ελατηρίου σταθεράς k, ενώ το άλλο άκρο
του ελατηρίου είναι στερεωμένο στη βάση του κεκλιμένου
επιπέδου, όπως φαίνεται στο Σχήμα 2 . Μετακινώντας τα
δύο σώματα προς τα κάτω, το σύστημα τίθεται σε ταλάντωση πλάτους Α. Η συνθήκη για να μην
αποχωριστεί το Σ1 από το Σ2 είναι:
α) Α∙k < (m1 + m2)∙gημθ
β) Α∙k > (m1 + m2)∙gημθ
γ) Α∙k > (m1 + m2)∙2gημθ
Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας .


Ένα σώμα μάζας m1 είναι στερεωμένο στην άκρη
νήματος μήκους ℓ=0,24m και είναι αρχικά
ακίνητο με το νήμα σε οριζόντια θέση. Αφήνουμε
το σώμα ελεύθερο να κινηθεί. Τη στιγμή που
φτάνει στην κατώτερη θέση με το νήμα
κατακόρυφο και έχοντας ταχύτητα υ1,
συγκρούεται μετωπικά και Ε=0,08 J και
περιόδου Τ=1s στο λείο οριζόντιο επίπεδο. Τη
στιγμή της κρούσης το σώμα μάζας m2 βρίσκεται
για πρώτη φορά στην ακραία θέση της ταλάντωσής του x= -A. Μετά την κρούση το σώμα μάζας m1
ακινητοποιείται.
Γ1. i) Αν το σώμα μάζας m2 ξεκίνησε την ταλάντωσή του τη χρονική στιγμή t0=0 χωρίς αρχική φάση,
να γράψετε τη χρονική εξίσωση της απομάκρυνσής του.
ii) Να υπολογίσετε τη χρονική στιγμή στην οποία γίνεται η κρούση των δυο σωμάτων
Γ2. Να υπολογίσετε τη μάζα m1 του πρώτου σώματος.
Γ3. Να υπολογίσετε την περίοδο και την ενέργεια της ταλάντωσης του σώματος μάζας m2 μετά την
κρούση.
Γ4. Για τη νέα ταλάντωση του σώματος μάζας m2 μετά την κρούση:
i) Να γράψετε τη χρονική εξίσωση της απομάκρυνσης θεωρώντας χρονική στιγμή t=0 τη
στιγμή της κρούσης.
ii) Να σχεδιάσετε το διάγραμμα ταχύτητας – χρόνου για χρόνο μιας περιόδου, θεωρώντας
χρονική στιγμή t=0 τη στιγμή της κρούσης.
Να θεωρήσετε θετική τη φορά του σχήματος.
Δίνεται g=10 m/s2 και π2=10.

Δύο χάλκινα οριζόντια σύρματα ΑΓ και ΔΖ, αμελητέας αντίστασης, απέχουν μεταξύ τους απόσταση
L=0,5m. Τα άκρα Α,Δ συνδέονται με αντιστάτη αντίστασης R1=12Ω, ενώ τα άκρα Γ,Ζ με αντιστάτη
αντίστασης R2=6Ω. Αγωγός ΗΘ, μήκους d=1m, αντίστασης R=4Ω, κινείται με σταθερή ταχύτητα
υ=12m/s, έχοντας τον άξονά του διαρκώς κάθετο στα σύρματα ΑΓ και ΔΖ. Ο αγωγός ΗΘ εφάπτεται
στα σύρματα ΑΓ και ΔΖ στα σημεία Κ, Λ. Στο χώρο υπάρχει ομογενές μαγνητικό πεδίο έντασης
B=2T, με τις δυναμικές γραμμές του κάθετες στο επίπεδο που ορίζουν τα σύρματα ΑΓ και ΔΖ και
με φορά προς το επίπεδο αυτό.
Δ1. Να υπολογίσετε με χρήση του Νόμου Faraday το μέτρο της επαγωγικής ΗΕΔ που αναπτύσσεται
στο τμήμα ΚΛ του αγωγού ΗΘ και να δικαιολογήσετε την πολικότητά της

Δ2. Να υπολογίσετε το μέτρο της δύναμης που πρέπει να ασκούμε στον αγωγό ΗΘ, ώστε αυτός
να κινείται με σταθερή ταχύτητα.
Δ3. Να υπολογίσετε την τάση VΚΛ , στα σημεία Κ,Λ του αγωγού ΗΘ καθώς και την ένταση του
ρεύματος που διαρρέει τους αντιστάτες R1, R2
Δ4. Ποιο κλάσμα της προσφερόμενης ενέργειας στη διάταξη καταναλώνεται ως θερμική στους
αντιστάτες R1, R2

[Θ.Α. γ, γ, γ, δ, Λ,Σ,Σ,Λ,Σ, Θ.Β, Β1.β, Β2. α, Β3. α, Θ.Γ, Γ1. x = 0,2ημ2πt, t1=0,75s,, Γ2. m1
=0,1Kg, Γ3. T =1s, 0,32J, Γ4. x΄=0,4ημ(2πt+11π/6),
υ΄=0,8πσυν(2πt+11π/ 6),Θ.Δ. 12V, 2N, 2/3 A, 4/3 A, 2/3]
ΘΕΜΑ A (Μονάδες 25):

A1. Στο παραπάνω κύκλωμα, αναπτύσσεται μεγαλύτερη
ηλεκτρεγερτική δύναμη από επαγωγή
στο πηνίο, όταν ο μαγνήτης
α. πλησιάζει το πηνίο αργά.
β. πλησιάζει το πηνίο γρήγορα.
γ. είναι ακίνητος.
δ. απομακρύνεται αργά.
Α2. Ένας δίσκος που περιστρέφεται γύρω από ακλόνητο άξονα που διέρχεται από το κέντρο του υπό
την επίδραση σταθερής ροπής δύναμης επιβραδύνεται. Η γωνιακή επιτάχυνση του δίσκου έχει φορά
α. ίδια με τη στροφορμή του δίσκου
β. ίδια με τον ρυθμό μεταβολής στροφορμής του δίσκου
γ. αντίθετη από τη ροπή δύναμης που ασκείται στον δίσκο
δ. ίδια με την γωνιακή ταχύτητα του δίσκου
A3. Τα τρία δοχεία του διπλανού σχήματος
περιέχουν το ίδιο υγρό και μέχρι το ίδιο ύψος.
Σε ποιο από τα τρία δοχεία η δύναμη που
ασκείται στον πυθμένα έχει μικρότερο μέτρο
από το βάρος του υγρού που περιέχεται στο
αντίστοιχο δοχείο;
α. Στο δοχείο Δ1.
β. Στο δοχείο Δ2.
γ. Στο δοχείο Δ3.
δ. Και στα τρία δοχεία η δύναμη στον πυθμένα έχει ίδιο μέτρο με το βάρος του υγρού που περιέχουν.
A4. Στο διπλανό σχήμα ο ραβδόμορφος μαγνήτης
βρίσκεται πολύ κοντά στο πηνίο και παραμένει ακίνητος
ως προς αυτό. Το γαλβανόμετρο δεν δείχνει να περνάει
ρεύμα, διότι
α. ο ακίνητος μαγνήτης έπρεπε να είχε τοποθετηθεί
μέσα στο πηνίο.

β. δεν διέρχεται ροή μέσα από τις σπείρες του πηνίου.

γ. το γαλβανόμετρο δεν μπορεί να ανιχνεύσει ασθενή ρεύματα.
δ. δεν έχουμε μεταβολή ροής μέσα από τις σπείρες του πηνίου.
A5. Ερωτήσεις Σωστού – Λάθους

α. Η ολική κινητική ενέργεια ενός λεπτού δακτυλίου που κυλίεται χωρίς να ολισθαίνει είναι διπλάσια
από την κινητική ενέργειά του λόγω περιστροφής.
β. Νευτώνεια ρευστά ονομάζουμε αυτά που υπακούουν στο νόμο του Νεύτωνα .
γ. Ένα σώμα εκτελεί εξαναγκασμένη ταλάντωση. Για τη μέγιστη κινητική του ενέργεια και για τη
μέγιστη δυναμική του ενέργεια ισχύει πάντα Κmax=Umax .
δ. Η εξίσωση του Bernoulli είναι συνέπεια της αρχής διατήρησης της ενέργειας στα ρευστά.
ε. Ένα στερεό σώμα περιστρέφεται με σταθερή γωνιακή ταχύτητα ω γύρω από σταθερό ακλόνητο
άξονα. Αν διπλασιάσουμε το μέτρο της γωνιακής ταχύτητας του σώματος, τότε η κινητική του
ενέργεια διπλασιάζεται.
ΘΕΜΑ B (Μονάδες 25):

B1. Μια συμπαγής και ομογενής σφαίρα μάζας
𝑚 και ακτίνας 𝑟, αφήνεται να κινηθεί χωρίς
αρχική ταχύτητα από το σημείο Α μιας
καμπυλόγραμμης σιδηροτροχιάς
από ύψος ℎ = 2,5𝑅, όπου 𝑅 η ακτίνα του
κυκλικού τμήματός της, όπως φαίνεται στο
σχήμα. Η σφαίρα κατά τη διάρκεια της κίνησής
της κυλίεται χωρίς να ολισθαίνει και η ροπή
αδράνειάς της ως προς τον άξονα περιστροφής
της δίνεται από τη σχέση 𝛪𝑐𝑚 =2/5𝑚𝑟2. Αν η
ακτίνα της σφαίρας είναι 𝑟 = 𝑅/7 (δηλαδή όχι
αμελητέα σε σύγκριση με την ακτίνα της κυκλικής τροχιάς), τότε το ύψος ℎ από το οποίο την αφήσαμε
α) είναι ακριβώς το ύψος που απαιτείται ώστε η σφαίρα να εκτελέσει ανακύκλωση
β) είναι μεγαλύτερο από το ύψος που απαιτείται ώστε η σφαίρα να εκτελέσει ανακύκλωση
γ) είναι μικρότερο από το ύψος που απαιτείται ώστε η σφαίρα να εκτελέσει ανακύκλωση
Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να αιτιολογήσετε την
επιλογή σας
Β2. Στο διπλανό σχήμα φαίνεται πώς μεταβάλλεται με το χρόνο
t, η μαγνητική ροή Φ που διέρχεται από ένα πλαίσιο.
Ποιο σχήμα δίνει τη γραφική παράσταση της ηλεκτρεγερτικής
δύναμης Єεπ που αναπτύσσεται στο πλαίσιο σε συνάρτηση με το
χρόνο;

α. Το σχήμα Ι. β. Το σχήμα ΙΙ. γ. Το σχήμα ΙΙΙ.

Β3. To δοχείο του διπλανού σχήματος είναι
κυλινδρικό και περιέχει ιδανικό ρευστό, ενώ στο
σημείο Β υπάρχει μικρή οπή που το εμβαδόν
της μπορεί να θεωρηθεί αμελητέα σε σύγκριση με
την ελεύθερη επιφάνεια του δοχείου. Στην οπή
είναι συνδεδεμένο ένα ροόμετρο Venturi. Η
υψομετρική διαφορά ℎ που φαίνεται στο σχήμα είναι
ίση με 0,2𝑚 και τα εμβαδά διατομής του σωλήνα
στα σημεία Β και Γ ικανοποιεί τη σχέση 𝐴𝐵/𝛢𝛤=1 /5.
Αν ακόμα γνωρίζετε ότι η στάθμη στο κυλινδρικό δοχείο παραμένει σταθερή και η επιτάχυνση της
βαρύτητας είναι ίση με 𝑔 = 10𝑚/𝑠2, η ταχύτητα του
ρευστού στο σημείο Β είναι ίση με:
α) 2𝑚/𝑠 β) 10𝑚/𝑠 γ) 5𝑚/𝑠
Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να αιτιολογήσετε την επιλογή σας

Βλήμα μάζας 𝑚 = 0,01𝑘𝑔 κινείται
οριζόντια με ταχύτητα μέτρου 𝜐0 =
500𝑚/𝑠 και συγκρούεται με ακίνητο
σώμα μάζας 𝑚1 = 1𝑘𝑔 που κρέμεται σε
ένα αβαρές και μη εκτατό νήμα μήκους
𝑙 = 0,8𝑚. Το βλήμα διαπερνά το σώμα
μάζας 𝑚1 και εξέρχεται από αυτό με
ταχύτητα 𝜐, ενώ το σώμα μάζας 𝑚1
κινείται με το νήμα πάντα τεντωμένο
και μέχρι να γίνει οριζόντιο. Στη συνέχεια το βλήμα συγκρούεται κεντρικά και πλαστικά με σώμα
μάζας 𝑚2 = 1,99𝑘𝑔, το οποίο είναι δεμένο στο άκρο ιδανικού οριζόντιου ελατηρίου σταθεράς 𝑘 =
200𝑁/𝑚, το άλλο άκρο του οποίου είναι ακλόνητο. Το σώμα μάζας 𝑚2 πριν την κρούση ισορροπούσε
ακίνητο με το ελατήριο στο φυσικό του μήκος και συσσωμάτωμα που σχηματίζεται εκτελεί απλή
αρμονική ταλάντωση με 𝐷 = 𝑘.
Γ1. Να υπολογίσετε το μέτρο της ταχύτητας που απέκτησε το σώμα μάζας 𝑚1 αμέσως μετά την
κρούση
Γ2. Να βρείτε το πηλίκο των μέτρων των μεταβολών της ορμής του βλήματος εξαιτίας των δύο
κρούσεων του
Γ3. Να υπολογίσετε το πλάτος της ταλάντωσης του συσσωματώματος
Γ4. Να βρείτε την απόλυτη τιμή του ρυθμού μεταβολής της κινητικής ενέργειας του
συσσωματώματος τη χρονική στιγμή κατά την οποία η δύναμη που δέχεται από το ελατήριο έχει
μέτρο ίσο με το μισό της μέγιστης τιμής της
Γ5. Ποιο θα έπρεπε να είναι το μήκος του νήματος ώστε το σώμα μάζας 𝑚1 μετά την κρούση να
εκτελούσε οριακή ανακύκλωση;
Δίνεται η επιτάχυνση της βαρύτητας 𝑔 = 10𝑚/𝑠2. Να θεωρήσετε ότι το βλήμα μετά την πρώτη
κρούση του κινείται οριζόντια


Δύο λεπτές και ομογενείς ράβδοι με
μάζες 𝛭1 = 6𝑘𝑔 και 𝑀2 = 3𝑘𝑔 έχουν μήκη
𝑙1 = 2𝑚 και 𝑙2 = 1𝑚 αντίστοιχα, είναι
κολλημένες μεταξύ τους στο κοινό τους
άκρο Ο, σχηματίζοντας μεταξύ τους ορθή
γωνία. Από το Ο διέρχεται οριζόντιος
ακλόνητος άξονας περιστροφής για το
σύστημα των δύο ράβδων, το οποίο
μπορεί να περιστρέφεται χωρίς τριβές,
όπως φαίνεται στο σχήμα. Στο άλλο άκρο
της ράβδου μάζας 𝛭1 είναι κολλημένη
σημειακή μάζα 𝑚1 =0,5𝑘𝑔 και πάνω της
έχουμε στερεώσει ιδανικό ελατήριο
σταθεράς 𝑘 = 300 𝛮/𝑚, στο άλλο άκρο
του οποίου ισορροπεί ακίνητη μάζα 𝑚2 =
2𝑘𝑔, με το ελατήριο να είναι επιμηκυμένο κατά 𝛥𝑙. Το σύστημα ισορροπεί ακίνητο με τη ράβδο μάζας
𝛭1 να είναι οριζόντια, με τη βοήθεια αβαρούς και μη εκτατού οριζόντιου νήματος, που είναι δεμένο
στο κέντρο της ράβδου μάζας 𝛭2, ενώ το άλλο άκρο του είναι ακλόνητα δεμένο σε τοίχο.
Δ1. Να υπολογίσετε το μέτρο της τάσης του νήματος .
Μια χρονική στιγμή ένα σώμα μάζας 𝑚3 =
1𝑘𝑔 κινείται κατακόρυφα προς τα πάνω με
ταχύτητα 𝜐0 και συγκρούεται κεντρικά και
πλαστικά με το σώμα μάζας 𝑚2. Το
συσσωμάτωμα που προκύπτει εκτελεί απλή
αρμονική ταλάντωση τέτοια ώστε η δυναμική
ενέργεια του ελατηρίου να μηδενίζεται μια
φορά στη διάρκεια μιας περιόδου.
Δ2. Να υπολογίσετε το μέτρο της
ταχύτητας 𝜐0.
Δ3. Να βρείτε τη μέγιστη τιμή που μπορεί
να πάρει το πλάτος της ταλάντωσης του
συσσωματώματος, έτσι ώστε το νήμα που
είναι δεμένο στη ράβδο μάζας 𝑀2 να
παραμένει διαρκώς τεντωμένο
Απομακρύνουμε το ελατήριο και το συσσωμάτωμα που είναι δεμένο σε αυτό από το σύστημα
και κόβουμε το νήμα, με αποτέλεσμα το σύστημα ράβδοι – σώμα μάζας 𝑚1 να ξεκινήσει να
περιστρέφεται σε κατακόρυφο επίπεδο.
Δ4. Να υπολογίσετε την κινητική ενέργεια της ράβδου μάζας 𝛭1 τη στιγμή που έχει διαγράψει 𝜃 =
90° γωνία με την αρχική της θέση.
Δίνεται ότι η ροπή αδράνειας λεπτής και ομογενής ράβδου ως προς άξονα που διέρχεται από το
κέντρο της και είναι κάθετος σε αυτή υπολογίζεται από τη σχέση 𝛪𝑐𝑚 = 1/12 𝑀𝑙2 και η επιτάχυνση της
βαρύτητας 𝑔 = 10𝑚/𝑠2.
Να θεωρήσετε τις τριβές με τον αέρα αμελητέες.

[Θ.Α. β, β, γ, δ, Σ,Λ,Λ,Σ,Λ Θ.Β, Β1.β, Β2.α, Β3.β, Θ.Γ, Γ1.4m/s, Γ2.80/19,
Γ3.0,5m,Γ4.125√3 J/s,Γ5.4/15 m, Θ.Δ.,.]


Α1. Στο ελεύθερο άκρο κατακόρυφου ελατηρίου σταθεράς k είναι δεμένο σώμα μάζας m το οποίο
εκτελεί εξαναγκασμένη ταλάντωση. Αρχικά η συχνότητα της διεγείρουσας δύναμης είναι f = f0, όπου
f0 η ιδιοσυχνότητα του ταλαντούμενου συστήματος. Αν κάποια στιγμή διπλασιάσουμε τη μάζα του
σώματος, τότε το πλάτος της ταλάντωσης του συστήματος:
α. θα αυξηθεί. β. θα παραμείνει σταθερό.
γ. θα ελαττωθεί. δ. θα μηδενιστεί.
Α2. Ένα σώμα εκτελεί ταυτόχρονα δύο απλές αρμονικές ταλαντώσεις
ίδιας διεύθυνσης που εξελίσσονται γύρω από την ίδια θέση ισορροπίας. Οι εξισώσεις που
περιγράφουν τις ταλαντώσεις που πραγματοποιούνται είναι χ1 = Α ημω1t και χ2 = Α ημω2t με ω1≅ω2.
Η συνισταμένη κίνηση που πραγματοποιείται:
α. έχει πλάτος που μεταβάλλεται εκθετικά με το χρόνο.
β. έχει πλάτος που μεταβάλλεται γραμμικά με το χρόνο.
γ. έχει σταθερό πλάτος.
δ. έχει πλάτος που μεταβάλλεται αρμονικά με το χρόνο.
Α3. Ένα σώμα μάζας m ισορροπεί δεμένο στο κάτω άκρο κατακόρυφου ελατηρίου σταθεράς Κ, το
πάνω άκρο του οποίου είναι στερεωμένο σε σταθερό σημείο. Απομακρύνουμε το σώμα προς τα κάτω
κατά d, στην κατακόρυφη διεύθυνση και στη συνέχεια το αφήνουμε ελεύθερο να κινηθεί. Τότε αυτό
εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση πλάτους d και περιόδου Τ. Αν επαναλάβουμε το ίδιο πείραμα
εκτρέποντας το σώμα κατά 2d τότε
α. η ενέργεια της ταλάντωσης του σώματος θα παραμείνει σταθερή.
β. η περίοδος της ταλάντωσης του σώματος θα παραμείνει σταθερή.
γ. η μέγιστη ταχύτητα της ταλάντωσης του σώματος θα παραμείνει σταθερή.
δ. η μέγιστη επιτάχυνση της ταλάντωσης του σώματος θα παραμείνει σταθερή.
Α4. Τα παιδιά από μικρή ηλικία μαθαίνουν ότι οι κινήσεις που κάνουν με τα πόδια τους όταν κάνουν
κούνια πρέπει να έχουν μια συγκεκριμένη συχνότητα για να:
α. για έχουν μεγαλύτερη ισορροπία
β. για να επιτυγχάνεται συντονισμός και το πλάτος της αιώρησης να γίνεται μέγιστο.
γ. για να μειώνουν το πλάτος της αιώρησης τους πιο γρήγορα
δ. τίποτε από τα παραπάνω.
Α5. Σώμα εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση. Αν η απομάκρυνση x από τη θέση ισορροπίας του
δίνεται από την εξίσωση x = Αημωt, τότε η τιμή της δύναμης επαναφοράς δίνεται από τη σχέση
α. F = – mω2Ασυνωt. β. F = mω2Αημωt.
γ. F = – mω2Αημωt. δ. F = mω2Ασυνωt.

Β1. Ένας μαγνήτης πέφτει κατακόρυφα, περνώντας μέσα
από ένα μεταλλικό κυκλικό οριζόντιο δακτύλιο, όπως στο
σχήμα. Ο δακτύλιος συγκρατείται ακίνητος, στη θέση που
φαίνεται στο σχήμα.
Α) Αν η επιτάχυνση του μαγνήτη στη θέση Α είναι α1=0,8g,
όπου g η επιτάχυνση της βαρύτητας, τότε η δύναμη που
ασκείται στο μαγνήτη από το μαγνητικό πεδίο του
δακτυλίου, έχει μέτρο:
i) F1=0,2mg,

ii) F1=0,8mg,
iii) F1=1,2 mg,
όπου m η μάζα του μαγνήτη.
Β) Όταν ο μαγνήτης περάσει μέσα από το δακτύλιο, τότε η επιτάχυνση του μαγνήτη στη θέση Γ
έχει μέτρο:
i) α2=0,9g, ii) α2=g, iii) α2=1,1g.
Β2. Ένα σώμα εκτελεί φθίνουσα αρμονική ταλάντωση με πλάτος που μειώνεται εκθετικά με το χρόνο
σύμφωνα με τη σχέση Α=Αοe−Λt. Τη χρονική στιγμή t2=2T το πλάτος της ταλάντωσης είναι ίσο με A2=
A0/25. Τη χρονική στιγμή t1=T το ποσοστό επί της εκατό μείωσης της ολικής ενέργειας της
ταλάντωσης είναι:
i. 80% ii. 96% iii. 25%
Β3. Δυο διαπασών εκπέμπουν ήχους με συχνότητες f1 και f2 οι οποίες διαφέρουν ελάχιστα μεταξύ
τους. Η σύνθεση των δυο ήχων δημιουργεί διακρότημα. Αν το κλάσμα της περιόδου του
διακροτήματος προς την περίοδο της πρώτης ταλάντωσης είναι Tδ/T1=/50, η συχνότητα της
δεύτερης ταλάντωσης f2, είναι μικρότερη από τη συχνότητα της πρώτης ταλάντωσης f1, κατά
ποσοστό:
i. 98%. ii. 96%. iii. 4%. iv. 2%.

Το στερεό σώμα του διπλανού σχήματος είναι
ένα καρούλι που αποτελείται από δύο
πανομοιότυπους δίσκους μάζας Μ1=1Kg και
ακτίνας R1= 0,4m ο καθένας και από έναν
εσωτερικό κύλινδρο μάζας Μ2=2Kg και ακτίνας
R2= 0,4m.
Γ1. Να υπολογίσετε τη ροπή αδράνειας του
καρουλιού ως προς τον άξονα χ΄χ που συμπίπτει με τον άξονα συμμετρίας του κυλίνδρου και
διέρχεται από τα κέντρα και των δύο δίσκων.
Στερεώνουμε το καρούλι, ώστε να μπορεί να περιστρέφεται χωρίς
τριβές γύρω από το σταθερό οριζόντιο άξονα που ταυτίζεται με τον
άξονα χ΄χ . Στην περιφέρεια του κυλίνδρου τυλίγουμε πολλές φορές
ένα αβαρές και μη εκτατό νήμα και στο ελεύθερο άκρο του δένουμε
ένα σώμα Σ μάζας m=5kg. Αρχικά το σύστημα του καρουλιού και του
σώματος Σ διατηρείται ακίνητο με το νήμα τεντωμένο. Τη χρονική
στιγμή t=0 αφήνουμε το σύστημα ελεύθερο να κινηθεί, οπότε το
καρούλι αρχίζει να περιστρέφεται γύρω από τον άξονα χ΄χ και το
σώμα αρχίζει να κινείται κατακόρυφα προς τα κάτω. Θεωρούμε ότι
το νήμα δεν ολισθαίνει στην περιφέρεια του κυλίνδρου.
Γ2. Να υπολογίσετε το μέτρο της επιτάχυνσης με την οποία κινείται
το σώμα Σ.
Γ3. Να υπολογίσετε το μέτρο της συνολικής στροφορμής του
συστήματος του καρουλιού και του σώματος Σ ως προς τον άξονα χ΄χ τη χρονική στιγμή t1 κατά την
οποία το καρούλι έχει εκτελέσει N=25/π περιστροφές από τη χρονική στιγμή t=0 που άρχισε να
περιστρέφεται.
Τοποθετούμε το σύστημα του καρουλιού και του σώματος Σ πάνω σε δύο οριζόντιες σανίδες,

έτσι ώστε οι δύο δίσκοι να βρίσκονται συνεχώς σε επαφή με

τις σανίδες, ενώ το σώμα Σ κρέμεται δεμένο στο ελεύθερο
άκρο του νήματος που είναι τυλιγμένο γύρω από τον
κύλινδρο. Οι σανίδες βρίσκονται σε μεγάλο ύψος πάνω από το
έδαφος. Αρχικά το σύστημα του καρουλιού και του σώματος
Σ διατηρείται ακίνητο με το νήμα τεντωμένο. Μόλις
αφήσουμε το σώμα Σ ελεύθερο να κινηθεί κατακόρυφα προς
τα κάτω, οι δύο δίσκοι κυλίονται χωρίς να ολισθαίνουν πάνω
στις σανίδες
Γ4. Να υπολογίσετε το μέτρο της γωνιακής επιτάχυνσης του
καρουλιού.
Γ5. Να υπολογίσετε το μέτρο της γωνιακής ταχύτητας του
καρουλιού τη χρονική στιγμή t2 κατά την οποία το σώμα Σ
έχει μετατοπιστεί κατακόρυφα προς τα κάτω από την αρχική του θέση κατά H=162,5m.
Η ροπή αδράνειας του κυλίνδρου ως προς άξονα που ταυτίζεται με τον άξονα συμμετρίας του και η
ροπή αδράνειας κάθε δίσκου ως προς τον άξονα που διέρχεται από το κέντρο του και είναι κάθετος
στο επίπεδο του δίνονται από την ίδια σχέση: Ι=ΜR2/2 .
Δίνεται η επιτάχυνση της βαρύτητας είναι: g=10m/s2.

Στην πειραματική διάταξη του σχήματος δίνεται ότι το οριζόντιο δάπεδο είναι λείο, τα ελατήρια
ιδανικά και οι σταθερές τους συνδέονται µε τη σχέση k1= 3k2. Επίσης, το αριστερό άκρο του
ελατηρίου σταθεράς k1 είναι ακλόνητα στερεωμένο και το σώμα μάζας m1 αρχικά ισορροπεί,
απέχοντας από το σώμα μάζας m1= m2 απόσταση x1= 0,4 m. Δίνουμε στη μάζα m1 ταχύτητα 42
m/s με φορά προς τ΄ αριστερά και αυτή αρχίζει να εκτελεί απλή αρµονική ταλάντωση με περίοδο T =
0,2π s .
Δ1. Αν θεωρήσουμε ως θετική φορά τη φορά προς τα δεξιά, να γραφεί η εξίσωση της ταλάντωσης
που κάνει η m1
Δ2. Να δειχθεί ότι η m1 θα συγκρουστεί με τη m2 και να βρεθεί μετά από πόσο χρόνο από τη
στιγμή που η m1 τέθηκε σε ταλάντωση, θα συμβεί αυτό.
Δ3.Αν η κρούση των m1 και m2 είναι κεντρική και ελαστική, να βρεθεί ο λόγος m2/ m3 , δεδομένου
ότι η μέγιστη συσπείρωση του ελατηρίου σταθεράς k2 είναι Δ = 0,6m .
Δ4. Να υπολογιστεί ο λόγος της ενέργειας της νέας ταλάντωσης που θα κάνει η m 1 προς την
ενέργεια της αρχικής της ταλάντωσης, καθώς και η συχνότητα της νέας ταλάντωσης.

[Θ.Α. γ, δ, β, β, γ, Θ.Β. Β1.Α.i, Β.i, Β2.ii, Β3.iv, Θ.Γ, Γ1., Γ2. Γ3. Γ4.,Θ.Δ. Δ1. x=0,4 2
⋅ημ(10t + π)(S.I.),, Δ2. t= π/8s,,Δ3. 1/3,,Δ41/2, f= 5/π Hz]

ΘΕΜΑ Α(Μονάδες 25):

Α1. Μικρό σώμα μάζας m είναι στερεωμένο στο κάτω άκρο
κατακόρυφου ελατηρίου σταθεράς Κ και εκτελεί απλή αρμονική
ταλάντωση πλάτους Α. Η μεταβολή της ταχύτητας ταλάντωσης του
σώματος σε συνάρτηση με το χρόνο φαίνεται στο διπλανό σχήμα.
α. Η αρχική φάση της ταλάντωσης είναι π/2.
β. Τη χρονική στιγμή 0,5s το σώμα έχει μέγιστη δυναμική ενέργεια.
γ. Η περίοδος της ταλάντωσης είναι 3s.
δ. Τη χρονική στιγμή 1,5s ο ρυθμός μεταβολής της ορμής του
σώματος είναι μηδέν.
Α2. Δυο σώματα ίσης μάζας είναι στερεωμένα στο ελεύθερο άκρο
όμοιων ελατηρίων (ίδιας σταθεράς). Τα σώματα ξεκινούν ταυτόχρονα
να εκτελούν φθίνουσα ταλάντωση έχοντας το ίδιο αρχικό πλάτος Α 0.
Στο παρακάτω διάγραμμα φαίνεται η μείωση του πλάτους των δυο
ταλαντώσεων σε συνάρτηση με το χρόνο.
α. Ο συντελεστής απόσβεσης είναι ίδιος και για τα δυο σώματα.
β. Τη χρονική στιγμή t1 τα δυο σώματα έχουν την ίδια ολική ενέργεια.
γ. Η φθίνουσα ταλάντωση του πρώτου σώματος γίνεται με
μεγαλύτερη περίοδο.
δ. Από τη χρονική στιγμή μηδέν μέχρι τη χρονική στιγμή t1 το έργο της τριβής της δεύτερης
ταλάντωσης είναι μεγαλύτερο από της πρώτης.
Α3. Σώμα εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση και στο παρακάτω
διάγραμμα φαίνεται η μεταβολή της δυναμικής ενέργειας
ταλάντωσης σε σχέση με το χρόνο. Η συχνότητα της ταλάντωσης
είναι ίση με
α. 1,25 Hz. β. 2,5 Hz.
γ. 0,8 Hz. δ. 0,4 Hz.
Α4. Κλειστό ορθογώνιο αγώγιμο πλαίσιο κινείται με σταθερή ταχύτητα, έτσι ώστε το επίπεδό του να
είναι κάθετο στις γραμμές ομογενούς μαγνητικού πεδίου. Στο παραπάνω πλαίσιο εμφανίζεται ρεύμα
εξ επαγωγής:
α. μόνο όσο διαρκεί η είσοδός του στο πεδίο.
β. μόνο όσο διαρκεί η έξοδός του από το πεδίο.
γ. όσο κινείται παραμένοντας εξ ολοκλήρου μέσα στο πεδίο.
δ. όσο διαρκεί η είσοδός του ή η έξοδός του από το πεδίο.
Α5. Τα αμπερόμετρα και τα βολτόμετρα που χρησιμοποιούνται για μετρήσεις στο εναλλασσόμενο
ρεύμα δίνουν :
α)την ενεργό τιμή των μεγεθών. β) τη μέση τιμή.
γ) το πλάτος. δ) τη στιγμιαία τιμή.

Β1. Σώμα Σ μάζας είναι δεμένο στο άκρο οριζόντιου ιδανικού
ελατηρίου το άλλο άκρο του οποίου είναι στερεωμένο σε
κατακόρυφο τοίχο. Το σώμα εκτελεί απλή αρμονική
ταλάντωση με πλάτος A1 και γωνιακή συχνότητα ω1. Βλήμα
μάζας m2=m1/3 κινείται ευθύγραμμα με ταχύτητα υ0 στη

διεύθυνση του άξονα του ελατηρίου και συγκρούεται πλαστικά με το σώμα τη στιγμή που αυτό
βρίσκεται στην ακραία θέση της ταλάντωσης. Αν το συσσωμάτωμα που δημιουργείται εκτελεί νέα
απλή αρμονική ταλάντωση με πλάτος διπλάσιο του αρχικού τότε η ταχύτητα του βλήματος είναι:
α) υ0= 6ω1Α1 β) υ0= 3ω1Α1 γ) υ0= 3ω1Α1
Β2. Ένα σώμα εκτελεί ταυτόχρονα δύο απλές αρμονικές ταλαντώσεις (1) και (2) οι οποίες
πραγματοποιούνται στην ίδια διεύθυνση και γύρω από την ίδια θέση ισορροπίας. Οι εξισώσεις
απομάκρυνσης από τη θέση ισορροπίας είναι: χ1=Α1ημ(ωt) και χ2=Α2ημ(ωt+φ). Αν οι ενέργειες Ε, η
διαφορά φάσης φ των ταλαντώσεων (1) και (2) είναι: Ε1, Ε2 των ταλαντώσεων (1) και (2) και η
ενέργεια Ε της συνισταμένης ταλάντωσης συνδέονται με τη σχέση: Ε=Ε1+Ε2+√E1 E2
α)π/3 rad β)π/2 rad γ)π rad
Β3. Στο παρακάτω σχήμα στον πυθμένα του κυλινδρικού δοχείου ύψους h το
οποίο περιέχει νερό πυκνότητας ρ, υπάρχει μια οπή εμβαδού διατομής Α 1=Α.
Το εμβαδόν διατομής του κυλινδρικού δοχείου είναι πολύ μεγάλο έτσι ώστε η
στάθμη του νερού σ’ αυτό παραμένει σταθερή. Κάτω από τον πυθμένα του
κυλινδρικού δοχείου υπάρχει ένα ελατήριο σταθεράς Κ στο άνω άκρο του
οποίου είναι στερεωμένο ένα πρισματικό δοχείο εμβαδού βάσης Α2=16Α και
ύψους h/8 το οποίο είναι γεμάτο με νερό και είναι κλειστό αεροστεγώς. Τα
τοιχώματα του δοχείου έχουν αμελητέο βάρος. Όταν το νερό που βγαίνει από
την οπή πέφτει πάνω στο κλειστό δοχείο που βρίσκεται πάνω στο ελατήριο,
αυτό ισορροπεί σε απόσταση 3h από τον πυθμένα του δοχείου. Αν η ένταση της
βαρύτητας είναι g και η ταχύτητα του νερού μετά την επαφή του με το
πρισματικό δοχείο είναι μηδέν, η δυναμική ενέργεια του ελατηρίου είναι:

Στο κάτω άκρο κατακόρυφου ελατηρίου σταθεράς Κ1=80N/m είναι
στερεωμένο ένα σώμα μάζας m1=0,4Kg. Με το σώμα Σ1 μέσω ενός αβαρούς
νήματος είναι συνδεμένο ένα δεύτερο σώμα μάζας m2=0,4Kg. Κάτω από το
σύστημα των δυο σωμάτων και στην ίδια κατακόρυφο βρίσκεται ένα άλλο
κατακόρυφο ελατήριο σταθεράς Κ2 με το κάτω άκρο του στερεωμένο στο
δάπεδο. Στο πάνω άκρο του είναι στερεωμένο ένα σώμα Σ3 μάζας m3=0,4Kg.
Αρχικά τα τρία σώματα ισορροπούν με το Σ2 να απέχει από το Σ3 απόσταση
h=0,8m. Τη χρονική στιγμή t0=0 κόβουμε το νήμα ενώ ταυτόχρονα δίνουμε
στο σώμα Σ3 ταχύτητα υ0 κατακόρυφη προς τα πάνω έτσι ώστε αυτό να
εκτελεί ταλάντωση με χρονική εξίσωση απομάκρυνσης x=(0,8/π)ημ5πt(S.I).
Γ1. Να υπολογίσετε την ενέργεια της ταλάντωσης του σώματος Σ1 αφού
κόψουμε το νήμα.
Γ2. Να γράψετε την εξίσωση της απομάκρυνσης για την ταλάντωση του
σώματος Σ1 αφού κόψουμε το νήμα και να τη σχεδιάσετε για χρονικό
διάστημα μιας περιόδου.

Το σώμα Σ2 κινούμενο προς τα κάτω συγκρούεται κεντρικά και πλαστικά με το σώμα Σ3 .

Γ3. Να υπολογίσετε το ποσοστό της αρχικής κινητικής ενέργειας του συστήματος των σωμάτων Σ2
και Σ3 που γίνεται θερμότητα κατά την πλαστική κρούση.
Γ4. Μετά την πλαστική κρούση των σωμάτων Σ2 και Σ3 το συσσωμάτωμα εκτελεί απλή αρμονική
ταλάντωση.
Γ4.1. Να γράψετε τη σχέση που δίνει τη δύναμη επαναφοράς της ταλάντωσης του συσσωματώματος
σε συνάρτηση με το χρόνο θεωρώντας χρονική στιγμή t0=0 τη στιγμή της κρούσης.
Γ4.2. Να σχεδιάσετε τη δύναμη επαναφοράς της ταλάντωσης του συσσωματώματος σε συνάρτηση με
το χρόνο για χρόνο μιας περιόδου, θεωρώντας χρονική στιγμή t0=0 τη στιγμή της κρούσης.
Να θεωρήσετε: τις αντιστάσεις του αέρα αμελητέες, ότι τα σχήματα δεν είναι υπό κλίμακα, τις
διαστάσεις των σωμάτων αμελητέες, π2=10, θετική την κατεύθυνση που φαίνεται στο σχήμα. Δίνεται
η επιτάχυνση της βαρύτητας: g= 10m/s2

Στο διπλανό σχήμα φαίνεται μια ομογενής ράβδος Κ
ΟΑ μήκους ℓ=1m και μάζας Μ = 0,016 kg η οποία Ο
μπορεί να περιστρέφεται χωρίς τριβές σε
κατακόρυφο επίπεδο, γύρω από οριζόντιο άξονα
που διέρχεται από το ένα άκρο της O και είναι
κάθετος σ’ αυτή. Η ράβδος σχηματίζει με τον
ορίζοντα γωνία θ (με ημθ = 0,6 και συνθ = 0,8) και
παραμένει ακίνητη με τη βοήθεια οριζόντιου
αβαρούς μη εκτατού νήματος ΑΓ που έχει όριο
θραύσης Fθρ=1,44 Ν. θ
Τη χρονική στιγμή t = 0 αφήνεται να κινηθεί από Γ
το σημείο Ο ομογενής κύλινδρος μάζας m1 και A
ακτίνας R = 0,1 m. Ο κύλινδρος κυλίεται χωρίς να
ολισθαίνει πάνω στη ράβδο έτσι ώστε ο άξονάς
του να μετακινείται παράλληλα στον εαυτό του και κάθετα
στο κατακόρυφο επίπεδο. Το διπλανό διάγραμμα παριστάνει
τη μεταβολή της στροφορμής του κυλίνδρου σε συνάρτηση
με το χρόνο.
Να υπολογιστούν:
Δ1. Το μέτρο της στατικής τριβής μεταξύ του κυλίνδρου
και της ράβδου.
Δ2. Η μάζα m1 του κυλίνδρου.
Δ3. Για ποιες τιμές του συντελεστή στατικής τριβής μεταξύ ράβδου και κυλίνδρου συμβαίνει κύλιση
χωρίς ολίσθηση.
Δ4. Ο ρυθμός μεταβολής της κινητικής ενέργειας του κυλίνδρου τη στιγμή που το νήμα είναι έτοιμο
να σπάσει.
Δ5. Η απόσταση που έχει διανύσει ο κύλινδρος τη στιγμή που η δύναμη που δέχεται η ράβδος από
την άρθρωση είναι κάθετη στη δύναμη που ασκεί το νήμα στην ράβδο.
Δίνονται η επιτάχυνση της βαρύτητας g=10m/s2 και η ροπή αδράνειας του κυλίνδρου Icm=1/2 mR2
[Θ.Α. δ ,δ, α, δ, α, Θ.Β, Β1.α, Β2.α, Β3.β, Θ.Γ, Γ1. 0,1J, Γ2.x=0,05ημ(102t+3π/2)(S.I),Γ3. Π=-
100%, Γ4. ΣF=-4 ημ(55t+π/2)(S.I),
Θ.Δ. Δ1. Τστ=0,4 N, Δ2. m1=0,2kg,Δ3. μ0,25, Δ4 dK/dt=2,4 J/s Δ5. d=0,2m]


Α1. Μικρό σώμα μάζας m είναι στερεωμένο στο κάτω άκρο κατακόρυφου ελατηρίου σταθεράς Κ και
εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση πλάτους Α με περίοδο Τ. Διπλασιάζουμε το πλάτος της
ταλάντωσης που εκτελεί το σώμα. Τότε το μέτρο του μέγιστου ρυθμού μεταβολής της ορμής του
σώματος
α. θα παραμείνει ίδιο. β. θα υποδιπλασιαστεί.
γ. θα τετραπλασιαστεί. δ. θα διπλασιαστεί.
Α2. Μικρό σώμα μάζας m είναι στερεωμένο στο κάτω άκρο
κατακόρυφου ελατηρίου σταθεράς Κ και εκτελεί απλή αρμονική
ταλάντωση. Η μεταβολή της κινητικής και της δυναμικής ενέργειας
σε συνάρτηση με το χρόνο φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα.
α. Το σώμα ξεκινάει την ταλάντωσή του χωρίς αρχική φάση.
β. Η περίοδος ταλάντωσης είναι 0,8s.
γ. Τη χρονική στιγμή t1 το σώμα διέρχεται από τη θέση ισορροπίας.
δ. Στη διάρκεια της πρώτης περιόδου η κινητική ενέργεια του σώματος γίνεται ίση με τη δυναμική
δυο φορές.
Α3. Αν η μαγνητική ροή που διέρχεται από την επιφάνεια που ορίζει ένας αγωγός αυξάνεται µε
σταθερό ρυθμό, η ηλεκτρεγερτική δύναμη που δημιουργείται στον αγωγό
α. αυξάνεται β. μειώνεται
γ. μένει σταθερή δ. αρχικά αυξάνεται και μετά μειώνεται.
Α4. Δυο σώματα κινούνται στην ίδια οριζόντια διεύθυνση σε αντίθετη κατεύθυνση και με ορμές ίσου
μέτρου. Τα σώματα συγκρούονται κεντρικά και πλαστικά. Το ποσοστό επί τοις εκατό της κινητικής
ενέργειας του συστήματος των δυο σωμάτων που μετατρέπεται σε θερμότητα εξαιτίας της κρούσης
είναι:
α. 25 %. β. 50 %. γ. 75 %. δ. 100 %.
Α5.Να γράψετε στο τετράδιό σας το γράμμα κάθε πρότασης και δίπλα σε κάθε γράμμα τη λέξη
Σωστό, για τη σωστή πρόταση, και τη λέξη Λάθος, για τη λανθασμένη.
α. Θέση ισορροπίας της ταλάντωσης είναι η θέση όπου η δυναμική ενέργεια της ταλάντωσης είναι
μέγιστη.
β. Το εμβαδόν της επιφάνειας που περικλείεται ανάμεσα στη γραμμή της γραφική παράστασης και
στον άξονα των χρόνων, στο διάγραμμα EEΠ = f (t), είναι ίσο με την μεταβολή της μαγνητικής ροής.
γ. Η υδροστατική πίεση στον οριζόντιο πυθμένα ενός ανοιχτού δοχείου το οποίο περιέχει υγρό,
εξαρτάται από τον τόπο στον οποίο βρίσκεται το δοχείο.
δ. Το συνολικό έργο της στατικής τριβής στην κύλιση χωρίς ολίσθηση ενός στερεού σώματος είναι
ίσο με μηδέν.
ε. Η πίεση που δημιουργεί ένα εξωτερικό αίτιο σε κάποιο σημείο ενός ακίνητου υγρού μεταφέρεται
αναλλοίωτη σε όλα τα σημεία του.
Β1. Σώμα Σ1 μάζας m1 εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση επάνω σε λείο οριζόντιο επίπεδο
στερεωμένο στο ένα άκρο οριζόντιου ιδανικού ελατηρίου, το άλλο άκρο του οποίου είναι στερεωμένο
σε σταθερό σημείο. Όταν το σώμα διέρχεται από τη θέση ισορροπίας του, συγκρούεται κεντρικά και
ελαστικά με δεύτερο αρχικά ακίνητο σώμα Σ2 μάζας m2=2m1.
i. Αν Α και Α΄ είναι το πλάτος της ταλάντωσης σου σώματος Σ1 πριν και μετά τη σύγκρουσή του με
το σώμα Σ2, τότε ισχύει η σχέση:
α. A´=A/3 β. A´=2A γ. A´= 2A/3

ii. Αν Ε και Ε΄ είναι η ενέργεια της ταλάντωσης του σώματος Σ1 πριν και μετά τη σύγκρουσή του με
το σώμα Σ2, τότε ισχύει η σχέση:
α. E´= E/4 β. E´=2E/9 γ. E´= E/9
Β2. Ένα δοχείο περιέχει νερό μέχρι ύψους Η και βρίσκεται
πάνω σε ένα οριζόντιο δάπεδο. Ανοίγουμε δύο μικρές οπές
στο δοχείο σε ύψη h1 και h2 = 3 h1 πάνω από το οριζόντιο
δάπεδο, όπως φαίνεται στο σχήμα 2. Οι δύο φλέβες του
νερού που εκρέει από τις δύο μικρές οπές συναντούν το
δάπεδο στο ίδιο σημείο Α.
Να θεωρήσετε ότι:
• η ταχύτητα με την οποία κατεβαίνει η στάθμη του
νερού στο ανοιχτό δοχείο είναι αμελητέα
• το νερό συμπεριφέρεται ως ιδανικό ρευστό
• η ατμοσφαιρική πίεση παραμένει σταθερή.
Η σχέση που ισχύει είναι
i) H = 4h1 ii) H = 5h1 iii) H = 6h1
β) Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας.
Β3. Ένας απομονωμένος ομογενής αστέρας σφαιρικού σχήματος ακτίνας R στρέφεται γύρω από
άξονα που διέρχεται από το κέντρο μάζας του με αρχική κινητική ενέργεια λόγω ιδιοπεριστροφής K0.
Ο αστέρας συρρικνώνεται λόγω βαρύτητας διατηρώντας το σφαιρικό του σχήμα και την αρχική του
μάζα. Σε κάποιο στάδιο της συρρίκνωσής του η ακτίνα του υποδιπλασιάζεται. Η νέα κινητική του
ενέργεια λόγω ιδιοπεριστροφής είναι ίση με K.
Δίνεται η ροπή αδράνειας ομογενούς συμπαγούς σφαίρας ακτίνας r ως προς άξονα που διέρχεται το
2 2 K
κέντρο μάζας της Icm = mr . Ο λόγος είναι ίσος με
5 K0
i) 1/2 ii) 2 iii) 4
β) Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας.
Ο οριζόντιος σωλήνας του σχήματος αποτελείται από τρία τμήματα A, Β και Γ με
διατομές Α1 = 15 cm2 και A2 =10 cm2 και Α3, αντίστοιχα. Στο σωλήνα ρέει νερό σταθερής παροχής
και μετράμε υψομετρική διαφορά Δh = 25 cm στη στάθμη των δυο ανοικτών κατακόρυφων σωλήνων.
Στο τέλος του τμήματος Γ το νερό εξέρχεται στην ατμόσφαιρα από το άκρο Δ.

Να υπολογιστούν:
Γ1. Οι ταχύτητες ροής στα τμήματα Α και Β του σωλήνα.
Γ2. Αν δίνεται ότι h2 = 80 cm, να υπολογιστεί η διατομή Α3 του σωλήνα στην έξοδο του.
Κάποια χρονική στιγμή, που τη θεωρούμε ως t = 0, τοποθετούμε πάνω στο έδαφος, στην πορεία της
φλέβας του νερού που εξέρχεται από τον κυλινδρικό σωλήνα, ένα κυλινδρικό δοχείο εμβαδού βάσης
Α0 = 400 cm2 με αποτέλεσμα όλο το νερό που εξέρχεται από τον οριζόντιο σωλήνα να διοχετεύεται
στο κυλινδρικό δοχείο, το οποίο αρχίζει να γεμίζει. Σε κάποιο σημείο της παράπλευρης επιφάνειας
του δοχείου υπάρχει μια μικρή οπή εμβαδού Α4 = 6 cm2. Η οπή απέχει από τη βάση του δοχείου ύψος
h3 = 0,6 m. Η στάθμη του νερού στο κυλινδρικό δοχείο ξεπερνά το επίπεδο που βρίσκεται η οπή και
τελικά σταθεροποιείται με ύψος H πάνω από τη βάση του δοχείου ( Η > h3 ), ενώ νερό εκτοξεύεται
συνεχώς οριζόντια από την οπή.
Να υπολογίσετε:
Γ3. Τη χρονική στιγμή t1 που το ύψος του νερού φθάνει στο οριζόντιο επίπεδο που βρίσκεται η οπή.
Γ4. Το ύψος Η από τη βάση του δοχείου που σταθεροποιείται η στάθμη του νερού.
Δίνονται: g = 10m/s2, πυκνότητα νερού: ρν = 103 Kg/m3, patm = 105 N/m2.

Στο σχήμα τα σώματα Σ1 και Σ2
(αμελητέων διαστάσεων) έχουν ίσες
μάζες m1=m2=1Kg και δεν παρουσιά-
ζουν τριβή με το οριζόντιο δάπεδο.
Το σώμα Σ3 μάζας m3=4Kg
παρουσιάζει τριβή με το οριζόντιο
δάπεδο. Τα ελατήρια είναι ιδανικά και έχουν σταθερές Κ1=100Ν/m και Κ2=400Ν/m. Αρχικά το σώμα
Σ1 ισορροπεί μέσω ενός νήματος με το ελατήριο Κ1 να είναι συσπειρωμένο, ενώ τα σώματα Σ2 και Σ3
ισορροπούν με το ελατήριο Κ2 στο φυσικό του μήκος. Η τάση του
νήματος έχει τιμή Τ=8Ν και τα σώματα Σ1, Σ2 απέχουν μεταξύ τους d=0,12m. Τη χρονική στιγμή
to=0 κόβουμε το νήμα και το σώμα Σ1 εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση.
Δ1. Να γράψετε τη χρονική εξίσωση της απομάκρυνσης για την ταλάντωση του σώματος Σ1.
Δ2. Να υπολογίσετε τη χρονική στιγμή στην οποία το σώμα Σ1 συγκρούεται με το σώμα Σ2.
Δ3. Μετά την κρούση (η οποία είναι ελαστική και μετωπική) το σώμα Σ1 ακινητοποιείται στιγμιαία,
ενώ το Σ2 αρχίζει να εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση με το σώμα Σ3 να παραμένει συνεχώς
ακίνητο. Θεωρώντας χρονική στιγμή t0΄=0 τη στιγμή της κρούσης, να γράψετε τις χρονικές
εξισώσεις των απομακρύνσεων για τις κινήσεις των δυο σωμάτων μετά την κρούση.
Δ4. Να γράψετε τη χρονική εξίσωση της στατικής τριβής στο σώμα Σ3 και να τη σχεδιάσετε για
χρόνο μιας περιόδου.
Δ5. Να υπολογίσετε τον ελάχιστο συντελεστή στατικής τριβής ώστε το σώμα Σ3 να παραμένει
συνεχώς ακίνητο.
Να θεωρήσετε θετική την φορά που φαίνεται στο σχήμα. Δίνεται g=10m/s2 και π2=10.

[Θ.Α. Α.1. (δ) Α.2. (β) Α.3. (γ) Α.4. (δ), Α.5. Λ, Σ, Σ, Σ,Σ, Θ.Β, Β1.α,γ, Β2.i, Β3.iii, Θ.Γ. Γ1.
υ1 = 2 m/s, υ2 = 3m/s, Γ2. Α3 = 6 cm2, Δt1=8s, Γ3. υ4 = 5m/s, Γ4. Η = 1,85 m , Θ.Δ, Δ1. x =
0,08ημ(10t+3π/2) (S.I.), Δ2. t=2π/30s, Δ3. Σ1 : x΄ = 0,04ημ(10t+π/2) (S.I.), Σ2 : x΄΄=
0,023ημ20t (S.I.), Δ4. Τστ= -83ημ20t (S.I.), Δ5. μmin =0,23.]


Α1. Ένα σώμα εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση περιόδου Τ. Αν τη χρονική στιγμή t = 0 το σώμα
βρίσκεται στην αρνητική ακραία θέση της ταλάντωσης του, τη χρονική στιγμή t =3T/4
α. η επιτάχυνση του σώματος είναι μηδενική
β. η κινητική ενέργεια του σώματος είναι μηδενική
γ. το μέτρο της δύναμης επαναφοράς που δέχεται το σώμα είναι μέγιστο
δ. το σώμα βρίσκεται στη ακραία θετική θέση της ταλάντωσης του
Α2. Μια εναλλασσόμενη τάση περιγράφεται χρονικά από την εξίσωση: υ =10ημ100πt. (S.I.).
Η τάση αυτή εφαρμόζεται στα άκρα ενός ωμικού αγωγού µε αντίσταση R = 2 kΩ. Η εξίσωση που
περιγράφει το ρεύμα που διαρρέει τον αγωγό, σε συνάρτηση με τον χρόνο είναι:
α. i =5 ⋅ 103ημ(100πt) (S.I) β. i= 5 συν(100πt) (S.I)
-3
γ. i =5⋅10 ημ (50πt) (S.I ) δ. i =5⋅10-3 ημ(100πt) (S.I )
Α3. Ο ομογενής δίσκος του σχήματος 1 ισορροπεί σε λείο
οριζόντιο δάπεδο. Κάποια χρονική στιγμή ασκούμε στον
δίσκο ζεύγος δυνάμεων, όπως φαίνεται στο σχήμα 1.
Η κίνηση του δίσκου είναι :
α. μόνο στροφική με σταθερή γωνιακή ταχύτητα.
β. μόνο μεταφορική με σταθερή ταχύτητα.
γ. μόνο στροφική με σταθερή γωνιακή επιτάχυνση.
δ. μόνο μεταφορική με σταθερή επιτάχυνση.
Α4. Η εξίσωση της συνέχειας των ιδανικών ρευστών είναι άμεση συνέπεια της αρχής διατήρησης
α. της ενέργειας. β. της ύλης.
γ. της ορμής. δ. της στροφορμής.
Α5. Να χαρακτηρίσετε αν το περιεχόμενο των ακόλουθων προτάσεων είναι Σωστό ή Λάθος,
γράφοντας στο τετράδιό σας τη λέξη Σωστό ή Λάθος δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί στην κάθε
πρόταση.
α. Η φορά του εναλλασσομένου ρεύματος αλλάζει περιοδικά.
β. Η εναλλασσόμενη τάση στα άκρα ενός αντιστάτη και το ρεύμα που τον διαρρέει έχουν την ίδια
συχνότητα και βρίσκονται σε φάση (παίρνουν ταυτόχρονα μέγιστη και ελάχιστη τιμή).
γ. Η ενεργός τιμή του εναλλασσόμενου ρεύματος αποτελεί τη μέση τιμή της έντασής του.
δ. Το αίτιο παραγωγής θερμότητας σε ένα αντιστάτη όταν διαρρέεται από ρεύμα είναι ίδιο, είτε
πρόκειται για συνεχές είτε για εναλλασσόμενο ρεύμα.
ε. Το πλάτος του εναλλασσόμενου ρεύματος μεταβάλλεται ημιτονοειδώς με το χρόνο.
Β1.Σε μια φθίνουσα μηχανική ταλάντωση το πλάτος A
μειώνεται εκθετικά με το χρόνο σύμφωνα με τη σχέση: Α =
Α0e-Λt, όπου Α0 το αρχικό πλάτος της ταλάντωσης και Λ μια
θετική σταθερά. Η σειρά των μέγιστων απομακρύνσεων
προς την ίδια κατεύθυνση Α0, Α1, Α2 που φαίνονται στο
διάγραμμα μπορεί να είναι:
i) Α0 = 40cm, Α1 = 30cm, Α2 = 20cm
ii) Α0 = 40cm, Α1 = 10cm, Α2 = 5cm
iii) Α0 = 40cm, Α1 = 20cm, Α2 = 10cm
Β2. Δύο σώματα Σ1 και Σ2 ίσης μάζας είναι στερεωμένα στα άκρα δυο κατακόρυφων ιδανικών
ελατηρίων, τα άλλα άκρα των οποίων είναι στερεωμένα στο δάπεδο. Τα σώματα ισορροπούν με τα δυο

ελατήρια συσπειρωμένα κατά Δℓ1 και Δℓ2 αντίστοιχα. Εκτρέπουμε κατακόρυφα προς τα κάτω τα δυο
σώματα κατά d και στη συνέχεια τα αφήνουμε ταυτόχρονα ελεύθερα να κινηθούν. Τα δυο σώματα
εκτελούν απλή αρμονική ταλάντωση. Όταν το σώμα Σ1 διέρχεται από τη θέση ισορροπίας του για
πρώτη φορά, το σώμα Σ2 φτάνει για πρώτη φορά στην ακραία θέση της ταλάντωσής του. Για τις
αρχικές συσπειρώσεις των δυο ελατηρίων ισχύει η σχέση:
i. Δℓ1=Δℓ2 ii. Δℓ1=2Δℓ2 iii. Δℓ1=4Δℓ2
Β3. Δύο σώματα Σ1 και Σ2 με μάζες m και 4m αντίστοιχα έχουν ίσες κινητικές ενέργειες. Τα σώματα
κινούνται σε αντίθετες κατευθύνσεις και συγκρούονται πλαστικά. Ο λόγος της τελικής κινητικής
ενέργειας του συστήματος των σωμάτων προς την αρχική κινητική ενέργεια του συστήματος των
σωμάτων είναι ίσος με
i) 1/4 ii) 1/10 iii) 1/5
Η ράβδος ΚΛ μήκους ℓ = 1m , μάζας m = 2 kg και ωμικής αντίστασης R =
2Ω μπορεί να κινείται χωρίς τριβές, σε επαφή με τους λείους
κατακόρυφους αγωγούς Αx και Γy παραμένοντας συνεχώς κάθετη σε
αυτούς. Τα άκρα Α και Γ των αγωγών συνδέονται μέσω ενός βαλλιστικού
γαλβανομέτρου. Το γαλβανόμετρο και οι αγωγοί Αx και Γy δεν
παρουσιάζουν ωμική αντίσταση ενώ το μόνο τμήμα του συστήματος που
μπορεί να κινείται είναι η ράβδος. Στο χώρο του συστήματος υπάρχει
ομογενές μαγνητικό πεδίο έντασης B = 2Τ, με οριζόντιες δυναμικές
γραμμές και φορά όπως στο σχήμα. Τη χρονική στιγμή t0 = 0 η ράβδος
αφήνεται ελεύθερη να κινηθεί, ενώ τη χρονική στιγμή tορ η ταχύτητα της
σταθεροποιείται. Μέχρι τη χρονική στιγμή tορ έχει περάσει από το
γαλβανόμετρο φορτίο q = 40C.
Γ1) Ποια η σταθερή ταχύτητα που αποκτά η ράβδος;
Γ2) Ποια η απώλεια μηχανικής ενέργειας του συστήματος μέχρι τη χρονική στιγμή tορ ;
Γ3) Ποια η χρονική στιγμή tορ;
Γ4) Αν από την αρχή του φαινομένου μέχρι τη χρονική στιγμή t1 = 1,6s έχει περάσει από το
γαλβανόμετρο φορτίο q1 = 8C να βρείτε:
i) Τις απώλειες μηχανικής ενέργειας του συστήματος μέχρι τη χρονική στιγμή t1.
ii) Τους ρυθμούς μεταβολής της δυναμικής ενέργειας και της κινητικής ενέργειας της ράβδου καθώς
και το ρυθμό απωλειών λόγω φαινομένου Joule στο σύστημα τη χρονική στιγμή t1.
Δίνεται g =10 m/s2.
Η τροχαλία του παρακάτω σχήματος αποτελείται από έναν δίσκο μάζας 𝛭1
= 4𝑘𝑔 και ακτίνας 𝑅1 = 0,4𝑚 και από έναν κύλινδρο μάζας 𝛭2 = 2𝑘𝑔 και
ακτίνας 𝑅2 =0,2𝑚, που είναι κολλημένοι μεταξύ τους. Ο άξονας
περιστροφής της τροχαλίας είναι οριζόντιος, ακλόνητος και διέρχεται από
το κέντρο του δίσκου και από τα κέντρα των δύο βάσεων του κυλίνδρου.
Στην περιφέρεια του δίσκου είναι τυλιγμένο αβαρές και μη εκτατό νήμα στο
άκρο του οποίου είναι δεμένο ένα σώμα μάζας 𝑚 =1𝑘𝑔. Στην περιφέρεια
του κυλίνδρου είναι τυλιγμένο δεύτερο αβαρές και μη εκτατό νήμα, στην
άκρη του οποίου είναι δεμένο ένα έμβολο μάζας 𝛭 = 1𝑘𝑔 και εμβαδού 𝛢 =
0,01𝑚. Το έμβολο κλείνει αεροστεγώς ένα δοχείο το οποίο είναι γεμάτο με
νερό, σε ύψος ℎ = 2𝑚, όπως φαίνεται στο διπλανό σχήμα. Το σύστημα
τροχαλία – μάζα –

έμβολο – νερό ισορροπεί.

Δ1. Να υπολογίσετε την πίεση που επικρατεί στον πυθμένα του δοχείου
Την χρονική στιγμή 𝑡 = 0 κόβουμε το νήμα που ενώνει τον κύλινδρο με το έμβολο, με αποτέλεσμα το
σώμα μάζας 𝑚 να κατέρχεται χωρίς το νήμα να γλιστρά στην περιφέρεια του δίσκου.
Δ2. Να υπολογίσετε την γωνιακή επιτάχυνση της τροχαλίας
Δ3. Να υπολογίσετε τον ρυθμό μεταβολής της στροφορμής του δίσκου, ως προς τον άξονα
περιστροφής του
Δ4. Αν γνωρίζετε ότι αρχικά το σώμα μάζας 𝑚 βρισκόταν στο ίδιο οριζόντιο επίπεδο με το έμβολο,
να υπολογίσετε τον ρυθμό μεταβολής της κινητικής ενέργειας της τροχαλίας την χρονική στιγμή που
το σώμα φτάνει στο έδαφος.
Ανοίγουμε μια πολύ μικρή οπή στο δοχείο σε ύψος ℎ1 = 0,8𝑚 από το έδαφος και το νερό εκτοξεύεται
οριζόντια.
Δ5. Να βρείτε το βεληνεκές της φλέβας του νερού.
Δίνεται ότι η ροπή αδράνειας του δίσκου ως προς τον άξονα περιστροφής του 𝛪1 = ½ 𝛭1𝑅12, του
κυλίνδρου ως προς τον άξονα περιστροφής του 𝛪2 = ½ 𝛭2𝑅22 και η επιτάχυνση της βαρύτητας 𝑔 =
10𝑚/𝑠2. Το νερό θεωρείται ιδανικό ρευστό με πυκνότητα 𝜌 = 1000 𝑘𝑔/𝑚3. Τριβές μεταξύ του
εμβόλου και του δοχείου καθώς και μεταξύ της τροχαλίας και του άξονα περιστροφής της δεν
υπάρχουν. Οι αντιστάσεις του αέρα να θεωρηθούν αμελητέες.
Για τις πράξεις √26 = 5,1

𝑚
[Θ.Α. 1.(α),2. (δ), 3.(γ),4. (β), 5. Σ,Σ,Λ,Λ,Λ, Θ.Β, Β1.iii, Β2.iii, Β3.ii, Θ.Γ, 𝜐𝜊𝜌 = 10 𝑠 , ℎ𝜊𝜌 =
𝑑𝑈 𝐽 𝑑𝐾 𝐽
40𝑚, 𝛦𝛼𝜋𝜔𝜆 = 700J, 𝑡𝜊𝜌 = 5𝑠, 𝜐1 = 8 𝑚⁄𝑠, 𝛦𝛼𝜋𝜔𝜆 = 96J, 𝐹𝐿1 = 16𝑁, = −160 , = 32 ,
𝑑𝑡 𝑠 𝑑𝑡 𝑠
𝐽
𝑃𝑅 = 128 𝑠 ,Θ.Δ. -.]

Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις A1 έως
και Α4 και δίπλα του το γράμμα που αντιστοιχεί στο σωστό συμπλήρωμά της.
Α1. Κατά τη σύνθεση δύο απλών αρμονικών ταλαντώσεων ίδιας διεύθυνσης, που γίνονται γύρω από
την ίδια θέση ισορροπίας, με το ίδιο πλάτος Α και συχνότητες f1 και f2 δημιουργείται σύνθετη κίνηση,
η οποία παρουσιάζει διακροτήματα. Η περίοδος του διακροτήματος είναι ίση με
1
α) Τ = β) Τ = 1 − 1
f1 − f2 f1 f2
1
γ) Τ = f1 − f2 δ) Τ = .
2 f1 − f2
Α2. Αν η ενεργός τιμή της έντασης του εναλλασσομένου ρεύματος που διαρρέει έναν αντιστάτη
διπλασιαστεί, ο ρυθμός µε τον οποίο ο αντιστάτης αποδίδει θερμότητα στο περιβάλλον
α) διπλασιάζεται. β) τριπλασιάζεται.
γ) τετραπλασιάζεται. δ) παραμένει ίδιος.
Α3. Υλικό σημείο εκτελεί ταυτόχρονα δύο ταλαντώσεις με την ίδια θέση ισορροπίας, ίδια διεύθυνση
και εξισώσεις απομάκρυνσης x1=0,05ημ2πt και x2=0,08ημ(2πt+π) στο SI. Η εξίσωση απομάκρυνσης
της σύνθετης ταλάντωσης στο SI είναι:
α. x=0,12ημ2πt β. x=0,03ημ(2πt+π)
γ. x=0,03ημ(2πt) δ. x=0,03ημ4πt

Α4. Η υδροστατική πίεση σε ένα σημείο Α εντός υγρού, που βρίσκεται σε ένα ποτήρι σε τραπέζι στη
Γη.
α. Είναι ανάλογη του ύψους του υγρού στο ποτήρι
β. Είναι ανάλογη του ύψους του σημείου Α από τον πυθμένα του ποτηριού
γ. Είναι ανάλογη της απόστασης του σημείου Α από την ελεύθερη επιφάνεια του υγρού
δ. Εξαρτάται από την ατμοσφαιρική πίεση.
πρόταση.
α. Σε ένα μονωμένο σύστημα δύο σφαιρών που συγκρούονται ελαστικά, η ορμή της κάθε σφαίρας
διατηρείται σταθερή.
β. Σκέδαση είναι φαινόμενο του μικρόκοσμου κατά το οποίο δύο σωματίδια αλληλεπιδρούν μεταξύ
τους με μεγάλες σχετικά δυνάμεις για μικρό χρονικό διάστημα.
γ. Ο ρυθμός μεταβολής της στροφορμής ενός σώματος είναι ανάλογος με τη συνισταμένη δύναμη που
δέχεται .
δ. Σε ακίνητο αγωγό μέσα σε σταθερό μαγνητικό πεδίο δεν αναπτύσσεται ηλεκτρεγερτική δύναμη.
ε. Σε μια εξαναγκασμένη ταλάντωση σώματος, το πλάτος είναι ανεξάρτητο από τη συχνότητα του
διεγέρτη.
Β1. Σε κυλινδρικό δοχείο βρίσκεται νερό μέχρι ύψους h.
Πάνω από το νερό βρίσκονται οι υδρατμοί του , κι αυτό γιατί η
θερμοκρασία του νερού είναι αυξημένη. Ανοίγουμε μια μικρή
τρύπα στο πλευρικό τοίχωμα στο δοχείο ,σε απόσταση h/2 από
την ελεύθερη επιφάνεια του νερού. Η φλέβα του νερού που
πετάγεται από την τρύπα φτάνει σε οριζόντια απόσταση s=h
από τη βάση του δοχείου. Αν Ρατμ. Είναι η ατμοσφαιρική πίεση,
τότε η πίεση των υδρατμών στο δοχείο είναι
i. Ρο = Ρατμ. ii. Ρο = 2Ρατμ. iii. Ρο = 0.5Ρατμ
Επιλέξτε τη σωστή σχέση και δικαιολογείστε την επιλογή σας.
Β2. Η ράβδος ΚΛ του σχήματος μπορεί να ολισθαίνει, χωρίς τριβές,
στους οριζόντιους αγωγούς ∆x και Ζx΄ παραμένοντας πάντα κάθετη
σ΄ αυτούς. Τα άκρα ∆ και Ζ των αγωγών συνδέονται µε αντιστάτη R.
Όλη η διάταξη βρίσκεται σε ομογενές κατακόρυφο μαγνητικό πεδίο.
∆ίνουμε στη ράβδο αρχική ταχύτητα υ παράλληλη στους αγωγούς και
την αφήνουμε ελεύθερη. Η κίνηση της ράβδου θα είναι :
i) ευθύγραμμη ομαλή.
iii) ομαλά επιταχυνόμενη.
iii) επιταχυνόμενη μέχρις ότου η ταχύτητά της αποκτήσει μια οριακή τιμή (υορ).
iv) επιβραδυνόμενη.
Β3. Στο παρακάτω σχήμα, ένα σώμα Σ1 είναι δεμένο
στο δεξιό άκρο ιδανικού ελατηρίου σταθεράς k , το
άλλο άκρο του οποίου είναι δεμένο σε ακλόνητο τοίχο.
Το οριζόντιο επίπεδο είναι λείο. Δεύτερο σώμα Σ2
κινείται με ταχύτητα u2 στη διεύθυνση του άξονα του
ελατηρίου με κινητική ενέργεια Κ2 ,και συγκρούεται
πλαστικά και κεντρικά με το Σ1. Η ενέργεια της
ταλάντωσης του Σ2 είναι

𝒎𝟐 𝒎𝟐 𝒎𝟏
i. 𝜠𝟐 = ∙ 𝑲𝟐 ii. 𝜠𝟐 = ( )𝟐 ∙ 𝑲𝟐 iii. 𝜠𝟐 = ( )𝟐 ∙ 𝑲𝟐
𝒎𝟏 +𝒎𝟐 𝒎𝟏 +𝒎𝟐 𝒎𝟏 +𝒎𝟐
Ορθογώνιος δίσκος μάζας m1=2Kg είναι δεμένος στα πάνω άκρα δύο
όμοιων κατακόρυφων ιδανικών ελατηρίων που έχουν το ίδιο φυσικό
μήκος και την ίδια σταθερά Κ1=Κ2=50N/m. Τα κάτω άκρα των
ελατηρίων έχουν στερεωθεί σε οριζόντιο δάπεδο. Το σύστημα αρχικά
ισορροπεί.
Γ1. Μετακινούμε το δίσκο κατακόρυφα προς τα κάτω συσπειρώνοντας
επιπλέον τα ελατήρια κατά d=0,1m και αφήνουμε το σύστημα ελεύθερο
να κινηθεί.
α) Να δείξετε ότι το σύστημα των δύο ελατηρίων και του δίσκου
εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση.
β) Να γράψετε την εξίσωση απομάκρυνσης ταλάντωσης του συστήματος θεωρώντας θετική φορά
προς τα κάτω και χρονική στιγμή t=0 η στιγμή που αφήνεται ελεύθερο.
γ) Ποια χρονική στιγμή για πρώτη φορά μετά την έναρξη της αρμονικής ταλάντωσης η δύναμη του
κάθε ελατηρίου έχει μέτρο 5N ;
Γ2. Κάποια στιγμή που ο ορθογώνιος δίσκος βρίσκεται στην πάνω ακραία θέση τοποθετούμε στο
κέντρο του, χωρίς αρχική ταχύτητα, ένα σώμα Σ μάζας m2=2Kg και το σύστημα συνεχίζει να κινείται
εκτελώντας νέα αρμονική ταλάντωση. Να βρείτε το λόγο των μέτρων της ελάχιστης προς τη μέγιστη
δύναμη που δέχεται το σώμα Σ από τον ορθογώνιο δίσκο στη διάρκεια της ταλάντωσης που εκτελούν.
Γ3. Όταν το σύστημα ορθογώνιος δίσκος – σώμα Σ – δύο ελατήρια βρίσκεται στην πάνω ακραία θέση,
βλήμα μάζας m3=1Kg το οποίο κινείται κατακόρυφα προς κάτω και ελάχιστα πριν την κρούση έχει
ταχύτητα υ3=10m/s, σφηνώνεται στο σώμα Σ. Το σύστημα ορθογώνιος δίσκος – συσσωμάτωμα – δύο
ελατήρια εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση. Να βρείτε σε πόση απόσταση από τη θέση της κρούσης
ακινητοποιείται στιγμιαία το συσσωμάτωμα βλήμα – σώμα Σ για δεύτερη φορά.
Δίνεται : g=10m/s2 και ότι ο ορθογώνιος δίσκος σε όλη τη διάρκεια της κίνησής του παραμένει
οριζόντιος με τα ελατήρια να έχουν συνεχώς τις ίδιες παραμορφώσεις.
Ομογενές στερεό σώμα Σ συνολικής μάζας Μ = 8 kg αποτελείται από δύο κολλημένους ομοαξονικούς
κυλίνδρους με ακτίνες R και 2R, όπου R = 0,1 m όπως φαίνεται στα σχήματα 4α και 4β (το 4β
αποτελεί εγκάρσια τομή του 4α).

3
Η ροπή αδράνειας του στερεού Σ ως προς τον άξονα περιστροφής του είναι I = ΜR2 . Το στερεό Σ
2
μπορεί να περιστρέφεται χωρίς τριβές γύρω από σταθερό οριζόντιο άξονα Ο΄Ο. Ο οριζόντιος άξονας
περιστροφής συμπίπτει με τον άξονα συμμετρίας του κυλίνδρου. Γύρω από τον κύλινδρο του στερεού
ακτίνας R είναι τυλιγμένο πολλές φορές αβαρές μη εκτατό νήμα μεγάλου μήκους, στο ελεύθερο άκρο
Α του οποίου ασκείται οριζόντια δύναμη μέτρου F=100N.
Στο ελεύθερο άκρο αβαρούς μη εκτατού νήματος μεγάλου μήκους, που είναι τυλιγμένο στον κύλινδρο
ακτίνας 2R, είναι δεμένο σώμα Σ1 μάζας m1=2kg. Το σώμα Σ1 συνδέεται με αβαρές μη εκτατό νήμα με
σώμα Σ2 μάζας m2=1kg, που συγκρατείται στερεωμένο σε κατακόρυφο ελατήριο σταθεράς Κ.
Το σύστημα του στερεού Σ και των σωμάτων Σ1 και Σ2 αρχικά ισορροπεί, με το ελατήριο να έχει
επιμηκυνθεί κατά Δℓ=0,2m από το φυσικό του μήκος. Τη χρονική στιγμή μηδέν (t0=0s) το νήμα που
συνδέει τα σώματα Σ1 και Σ2 κόβεται. Το σώμα Σ2 αρχίζει να εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση, ενώ
το στερεό Σ αρχίζει να περιστρέφεται γύρω από τον οριζόντιο άξονα περιστροφής του Ο΄Ο.
Δ1. Να υπολογίσετε την τιμή της σταθεράς Κ του ελατηρίου.
Δ2. Να γράψετε την εξίσωση της απομάκρυνσης σε συνάρτηση με τον χρόνο της απλής αρμονικής
ταλάντωσης που εκτελεί το σώμα Σ2. Θεωρήστε ως θετική φορά τη φορά προς τα πάνω.
Δ3. Να υπολογίσετε το μέτρο της επιτάχυνσης του σώματος Σ1 (μονάδες 4) και να προσδιορίσετε
την κατεύθυνσή της (μονάδα 1).
Δ4. Να υπολογίσετε το μέτρο του ρυθμού μεταβολής της στροφορμής του στερεού S.
20
Δ5. Να υπολογίσετε το έργο της δύναμης F, όταν το στερεό Σ έχει εκτελέσει περιστροφές.
π
Δίνεται η επιτάχυνση της βαρύτητας g=10m/s2.
Όπου εμφανίζεται το π να μη γίνει αριθμητική αντικατάσταση.
Να θεωρήσετε ότι :
• κατά τη διάρκεια της περιστροφής του στερεού Σ το σώμα Σ1 δεν συγκρούεται με το στερεό
Σ.
• η τριβή του νήματος με τους κυλίνδρους του στερεού είναι αρκετά μεγάλη, ώστε να μην
παρατηρείται ολίσθηση.
• κατά τη διάρκεια της ταλάντωσης του σώματος Σ2, ο άξονας του ελατηρίου παραμένει
κατακόρυφος.
• η αντίσταση του αέρα είναι αμελητέα.

[Θ.Α.Α1.α, Α2.γ, Α3.β , Α4.γ , Α5. Λ ,Σ ,Λ ,Σ, Λ, Θ.Β, Β1.i, Β2.iv , Β3.iii, Θ.Γ,
Γ1.k=100N/m, y=0,1ημ(52t+π/2) (S.I) , t=π2/10 s, Γ2.Fmin/Fmax=1/7 , h=0,11m , Γ3.x=0,21m]
Θ.Δ. Δ1.Κ=100Ν/m, Δ2.x=0,3ημ(10t+π/2) (S.I), Δ3.α2=6m/s2, Δ4.dL/dt=3,6Kg∙m2/s2,
Δ5.WF=400J]


Α1. Ένα σώμα εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση και τη χρονική στιγμή κινείται προς τη θέση
ισορροπίας του έχοντας θετική επιτάχυνση. Τη χρονική στιγμή :
α. το σώμα βρίσκεται σε μία θέση του θετικού ημιάξονα.
β. το σώμα επιταχύνεται.
γ. η ταχύτητα του σώματος είναι αρνητική.
δ. το μέτρο της δύναμης επαναφοράς που δέχεται το σώμα αυξάνεται.
Α2. Κεντρική ονομάζεται η κρούση κατά την οποία τα διανύσματα των ταχυτήτων των κέντρων
μάζας των σωμάτων που συγκρούονται:
α. βρίσκονται πάνω στην ίδια ευθεία πριν από την κρούση.
β. είναι παράλληλα πριν από την κρούση.
γ. έχουν τυχαίες διευθύνσεις πριν από την κρούση.
δ. είναι κάθετα πριν από την κρούση.
Α3. Στη διάταξη που φαίνεται στο διπλανό σχήμα, τα τρία σώματα Α,
Β και Γ είναι κρεμασμένα μέσω ιδανικών ελατηρίων από την ίδια
ράβδο. Ο κυκλικός δίσκος Δ μπορεί να περιστρέφεται σε κατακόρυφο
επίπεδο γύρω από οριζόντιο άξονα που περνάει από το κέντρο του.
Αυξάνουμε αργά – αργά τη συχνότητα περιστροφής του δίσκου,
ξεκινώντας από πολύ μικρές τιμές, κι έτσι η ράβδος Ρ εξαναγκάζεται
να εκτελέσει α.α.τ., σταθερού πλάτους παραμένοντας διαρκώς
οριζόντια. Αν mA = mB = m, mΓ = 2m, και kA = kΓ = k, kB = 2k, με ποια
σειρά θα αποκτήσουν μέγιστο πλάτος ταλάντωσης τα τέσσερα σώματα;
α. Α - Β - Γ, β. Γ - Β - Α,
γ. Β - Α - Γ, δ. Γ - Α - Β
Α4. Στα άκρα μιας αντίστασης R εφαρμόζουμε εναλλασσόμενη τάση της μορφής υ=Vημωt.
H στιγμιαία τιμή της έντασης του ρεύματος που διαρρέει την αντίσταση R ισούται με την ενεργό τιμή
της έντασης του ρεύματος όταν η φάση είναι:
α. π/2 β. π/4 γ. 0 δ. π
πρόταση.
α. Κατά τη σύνθεση δύο απλών αρμονικών ταλαντώσεων ίδιας θέσης ισορροπίας, ίδιας συχνότητας,
ίδιας διεύθυνσης, το πλάτος της συνισταμένης ταλάντωσης εξαρτάται από τη διαφορά φάσης τους.
β. Η μονάδα μέτρησης της ροπής αδράνειας είναι 1N.m .
γ. Όταν μία σφαίρα μικρής μάζας προσκρούει ελαστικά και πλάγια στην επιφάνεια ενός κατακόρυφου
τοίχου, ανακλάται με ταχύτητα ίδιου μέτρου αλλά η γωνία πρόσπτωσης της δεν είναι ίση με τη γωνία
ανάκλασης της.
δ. Στην απλή αρμονική ταλάντωση η δύναμη επαναφοράς και η απομάκρυνση του σώματος από τη
θέση ισορροπίας είναι μεγέθη συμφασικά.
ε. Η φάση της ταλάντωσης στην απλή αρμονική ταλάντωση αυξάνεται γραμμικά με το χρόνο.

Β1. Τη χρονική στιγμή t1 το σώμα m1 συγκρούεται κεντρικά και πλαστικά με ακίνητο σώμα μάζας
m2=3m1 . Το ποσοστό της κινητικής ενέργειας του σώματος m1 ελάχιστα πριν από την κρούση που
μετατράπηκε σε θερμότητα κατά την κρούση ισούται με:
i. 25% ii. 50% iii. 75%


Β2. Ένας ταλαντωτής εκτελεί φθίνουσα μηχανική ταλάντωση με περίοδο Τ στην οποία το πλάτος
μειώνεται με το χρόνο σύμφωνα με τη σχέση: A= A0e-Λt, (το A σε cm και το t σε sec). Αν τη χρονική
στιγμή 2T sec το πλάτος είναι 25 cm, ενώ τη χρονική στιγμή 4Τ sec γίνεται 16 cm, το πλάτος της
ταλάντωσης τη στιγμή 5Τ θα είναι:
i. 12,8 cm, ii. 20,0 cm, iii. 12,0 cm,
Β3. Στο σχήμα υπάρχει χρονικά σταθερό και ομογενές μαγνητικό
πεδίο στη σκιασμένη ορθογώνια περιοχή. Το πεδίο είναι
κατακόρυφο, άρα κάθετο στο οριζόντιο επίπεδο, με φορά από τον
αναγνώστη προς τη σελίδα. Έξω από τη σκιασμένη περιοχή δεν
υπάρχει μαγνητικό πεδίο. Ένας μεταλλικός δακτύλιος κινείται με το
επίπεδό του κάθετο στις δυναμικές γραμμές, με σταθερή
ταχύτητα και με διεύθυνση κάθετη προς τα όρια του πεδίου, από τη
θέση 1 προς τη θέση 5. Το διπλανο σχήμα αντιστοιχεί σε κάτοψη της
διάταξης.
Ι. Να αναφέρετε σε ποιες θέσεις (από τις πέντε) δημιουργείται
επαγωγικό ρεύμα στο δακτύλιο, αιτιολογώντας.
ΙΙ. Για κάθε θέση που δημιουργείται επαγωγικό ρεύμα να
εξηγήσετε αν η φορά του είναι δεξιόστροφη (όπως τη φορά των
δεικτών του ρολογιού) ή αριστερόστροφη (αντίθετη με τη φορά
των δεικτών του ρολογιού), αιτιολογώντας
Από μια βρύση σταθερής παροχής εξέρχεται νερό με ταχύτητα μέτρου υ0 = 0,5 m /s, το οποίο
δημιουργεί κατακόρυφη φλέβα. Η φλέβα του νερού, τη χρονική στιγμή που εξέρχεται από το στόμιο
της βρύσης, έχει εμβαδόν διατομής Α = 10cm2 . Η βρύση γεμίζει από μικρό ύψος ένα άδειο κυλινδρικό
δοχείο εμβαδού διατομής Αδ = 600cm2 όγκου Vδ = 72 L και ανοικτό στο πάνω μέρος του.
Γ1. Να υπολογίσετε το χρονικό διάστημα που απαιτείται για να γεμίσει η βρύση το δοχείο.
Γ2. Να υπολογίσετε την κατακόρυφη απόσταση h1 από το στόμιο της βρύσης, όπου το εμβαδόν
διατομής της φλέβας του νερού υποτριπλασιάζεται.
Τη χρονική στιγμή όπου το δοχείο γεμίζει με νερό, ανοίγουμε στο πλευρικό τοίχωμα μια τρύπα
εμβαδού διατομής ΑΤ = Α/2 .
Γ3. Να βρείτε το μέτρο της ταχύτητας εκροής του νερού από την τρύπα όταν η ελεύθερη
επιφάνεια του θα σταθεροποιηθεί.
Κάποια χρονική στιγμή κλείνουμε την τρύπα, με αποτέλεσμα το δοχείο που ακουμπά στο έδαφος να
γεμίσει και ακολούθως κλείνουμε και τη βρύση.
Γ4. Να βρείτε σε ποιο ύψος από τη βάση του δοχείου πρέπει να ανοίξουμε μια οπή ώστε η φλέβα του
νερού να φτάνει στο δάπεδο στη μεγαλύτερη δυνατή απόσταση και να υπολογίσετε την κινητική
ενέργεια ανά μονάδα όγκου μιας στοιχειώδους μάζας νερού ελάχιστα πριν χτυπήσει στο έδαφος.
Να θεωρήσετε ότι οι αντιστάσεις του αέρα είναι αμελητέες και το νερό είναι ιδανικό ρευστό.
Δίνονται η πυκνότητα του νερού ρ = 103 kg/m3 και το μέτρο της επιτάχυνσης
της βαρύτητας g = 10 m/s2 . Ο.Ε.Φ.Ε 2017


Στο παρακάτω σχήμα το οριζόντιο επίπεδο είναι
λείο και δεν έχουμε απώλειες ενέργειας λόγω
τριβών στην περιστροφή των όμοιων τροχαλιών Τροχαλία Τροχαλία
μάζας m1=m2=m=1kg και ακτινών R=0,1m. Το βάθρο m1 m2
έχει μάζα M=3,5kg , και το σώμα που κρέμεται
έχει μάζα MΣ=1,05kg. Το νήμα είναι τεντωμένο ,μη
Βάθρο Μ
εκτατό και αμελητέας μάζας. Ο άξονας της
τροχαλίας(1) είναι στερεωμένος στο βάθρο . Τη
χρονική στιγμή to=0 αφήνουμε το σώμα Σ να κινηθεί
. Η ροπή αδράνειας των τροχαλιών ως προς τον Σ
άξονα περιστροφής δίνεται από τη σχέση 𝜤𝒄𝒎 =
𝟏
𝒎𝑹𝟐 , και η επιτάχυνση της βαρύτητας
𝟐
2
g=10 m/s .
Δ1. Υπολογίστε την επιτάχυνση αΣ με την οποία
κατέρχεται το σώμα Σ.
Δ2. Υπολογίστε την ταχύτητα του Σ όταν κατέλθει κατά h=2,625m.
Δ3. Υπολογίστε τη στροφορμή της κάθε τροχαλίας ως προς τον άξονα περιστροφής της, όταν το Σ
κατέλθει h=2,625m.
Δ4. Το ρυθμό μεταβολής της κινητικής ενέργειας του σώματος Σ όταν αυτό κατέλθει κατά
h=2,625m.

[Θ.Α.Α1. β, Α2.α, Α3. δ, Α4. β, Α5. Σ, Λ, Λ, Λ, Σ,
Θ.Β, Β1.iii, Β2.i, Β3. Ι) Επαγωγικό ρεύμα στο δακτύλιο δημιουργείται στις θέσεις (2) και (4)
ΙΙ) Στη θέση (2) η φορά του επαγωγικού ρεύματος είναι αριστερόστροφη. Στη θέση (4) είναι
δεξιόστροφη, Θ.Γ.Δt=144s, h1=0,1m, υ = 1 m /s, h=0,6m, dΚ/dV=12∙103J/m3 ,
𝟐𝟏
Θ.Δ. Δ1.𝜶 = 𝟒
= 𝟓. 𝟐𝟓𝒎/𝒔𝟐 ,, Δ2. 𝒖𝜮 = 𝟓. 𝟐𝟓𝒎/𝒔, Δ3. 𝑳𝟏 = 𝟎. 𝟐𝟑𝟔 𝒌𝒈. 𝒎𝟐 /𝒔 , 𝑳𝟐 =
𝒅𝑲𝜮
𝟎. 𝟐𝟔𝟐𝟓 𝒌𝒈. 𝒎𝟐 /𝒔 , Δ4. 𝒅𝒕
= 𝟐𝟖. 𝟗𝟒 𝑱/𝒔]

Κριτήριο 21ο(ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΣΜΟΣ - ΕΠΑΓΩΓΗ - ΕΝΑΛΛΑΣΣΟΜΕΝΟ)
ΘΕΜΑ Α:
Α1. Στο διπλανό σχήμα ο αγωγός ΑΓ κινείται με ταχύτητα υ κάθετη
προς τον αγωγό προς τα δεξιά και στο ομογενές μαγνητικό πεδίο.
Ποια από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστή;
α. Μπροστά (δεξιά του) και πλησίον του ΑΓ οι μαγνητικές γραμμές
αραιώνουν, ενώ πίσω (αριστερά του) πυκνώνουν
β. Μπροστά (δεξιά του) και πλησίον του ΑΓ οι μαγνητικές γραμμές
πυκνώνουν, ενώ πίσω (αριστερά του) αραιώνουν
γ. Καμιά μεταβολή στην πυκνότητα των μαγνητικών γραμμών δε συμβαίνει
δ. Αν ο αγωγός κινηθεί με αντίθετη ταχύτητα, τότε μπροστά (αριστερά του) και πλησίον του ΑΓ οι
μαγνητικές γραμμές πυκνώνουν, ενώ πίσω (δεξιά του) αραιώνουν
Α2. Έστω οριζόντιο ομογενές μαγνητικό πεδίο έντασης Β

και ένας μακρύς ευθύγραμμος οριζόντιος αγωγός που
διαρρέεται από ρεύμα έντασης Ι κάθετο στη διεύθυνση των
μαγνητικών γραμμών, όπως στο σχήμα (φορά ρεύματος
προς τον αναγνώστη). Ποια από τις επόμενες προτάσεις
είναι σωστή;
α. Στην περιοχή του σημείου Α (πάνω από τον αγωγό) το μαγνητικό πεδίο ενισχύεται, ενώ στην
περιοχή του σημείου Γ εξασθενεί
β. Σε κανένα σημείο στην περιοχή του Α το συνιστάμενο μαγνητικό πεδίο δεν είναι μηδέν
γ. Στην περιοχή του σημείου Α (πάνω από τον αγωγό) οι μαγνητικές γραμμές αραιώνουν, ενώ στην
περιοχή του σημείου Γ πυκνώνουν
δ. Το προϋπάρχον μαγνητικό πεδίο Β δεν παραμορφώνεται σε καμία περιοχή του
Α3. Το συνολικό φορτίο που μετακινείται σε κλειστό κύκλωμα, λόγω του φαινομένου της επαγωγής,
εξαρτάται από (επιλέξτε τη σωστή πρόταση)
α. Τη χρονική διάρκεια του φαινομένου
β. Το ρυθμό με τον οποίο μεταβάλλεται η μαγνητική ροή
γ. Την ένταση του ρεύματος στο κύκλωμα
δ. Την ωμική αντίσταση που παρουσιάζει το κύκλωμα
Α4. Ποια από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστή;

α. Η εναλλασσόμενη τάση στα άκρα ενός αντιστάτη και το ρεύμα που τον διαρρέει έχουν την ίδια
συχνότητα και παρουσιάζουν διαφορά φάσης π/2, δηλ. όταν το ένα μέγεθος μεγιστοποιείται
απολύτως το άλλο μηδενίζεται και αντιστρόφως
β. Η ενεργός τιμή του εναλλασσόμενου ρεύματος αποτελεί τη μέση τιμή της έντασής του
γ. Το αίτιο παραγωγής θερμότητας σε ένα αντιστάτη όταν διαρρέεται από ρεύμα είναι ίδιο, είτε
πρόκειται για συνεχές είτε για εναλλασσόμενο ρεύμα
δ. Το πλάτος του εναλλασσόμενου ρεύματος μεταβάλλεται ημιτονοειδώς με το χρόνο.

ΘΕΜΑ Β :
Β1. Δύο παράλληλοι αγωγοί μεγάλου μήκους διαρρέονται από αντίρροπα
ρεύματα ίσης έντασης Ι και βρίσκονται μέσα σε ομογενές μαγνητικό πεδίο
έντασης Β, με το επίπεδο που ορίζουν κάθετο στις γραμμές του μαγνητικού
πεδίου (βλέπε διπλανό σχήμα). Ο αγωγός 1 είναι ακλόνητα στερεωμένος
και ο αγωγός 2 ελεύθερος να κινηθεί. Για να ισορροπεί ο αγωγός 2 θα
πρέπει η μεταξύ τους απόσταση r να είναι
𝜤𝟐 𝜤 𝜤
𝒊. 𝒓 = 𝟐𝒌𝝁 𝒊𝒊. 𝒓 = 𝟐𝒌𝝁 𝒊𝒊𝒊. 𝒓 = 𝟒𝒌𝝁
𝜝 𝜝 𝜝
Επιλέξτε τη σωστή απάντηση και να τη δικαιολογήσετε.
10=2+8 μονάδες
B2. Ένας αγωγός μήκους 𝓵
αφήνεται την t=0 να πέσει από
κάποιο ύψος πάνω από την
επιφάνεια της Γης, σε περιοχή
στην οποία υπάρχει οριζόντιο
ομογενές μαγνητικό πεδίο
έντασης Β. Ο αγωγός, σε όλη τη
διάρκεια της κίνησής του,
παραμένει οριζόντιος και κάθετος στις μαγνητικές γραμμές. Ποιο από τα παραπάνω διαγράμματα
παριστάνει την τάση στα άκρα του στις διάφορες χρονικές στιγμές (η αποδεδειγμένη σχέση της
αναπτυσσόμενης ηλεκτρεγερτικής δύναμης στα άκρα κινούμενου αγωγού εντός ομογενούς μαγνητικού
πεδίου θεωρείται γνωστή, δηλ. δεν απαιτείται απόδειξή της);
i. Το α ii. Το β iii. Το γ
Επιλέξτε τη σωστή απάντηση και να τη δικαιολογήσετε.
B3. Κυκλικός οριζόντιος βρόχος εμβαδού Α βρίσκεται εντός ομογενούς μαγνητικού πεδίου έντασης
Β. Το κάθετο στο επίπεδο του βρόχου διάνυσμα n (η επιλογή του, όπως στο σχήμα που ακολουθεί,
δηλοί ότι η αριστερόστροφη κίνηση, δηλ. αντίθετης φοράς κίνησης των δεικτών ρολογιού, να
χαρακτηρίζεται ως θετική και η αντίθετη δεξιόστροφη, δηλ. όμοια με τη φορά κίνησης των δεικτών
του ρολογιού, ως αρνητική, βλέπε βέλη κάτω από τα σχήματα) σχηματίζει γωνία θ με την κατεύθυνση
του μαγνητικού πεδίου Το μέτρο της έντασης Β μπορεί να αυξάνεται ή να μειώνεται, όπως
καταγράφεται στο σχήμα. Ποια η φορά της αναπτυσσόμενης επαγωγικής ηλεκτρεγερτική δύναμης και
του αντίστοιχου ρεύματος. Η απάντηση να δοθεί με τις λέξεις θετική ή αρνητική, χωρίς δικαιολόγηση.
i. Σχήμα α: Θετική - αρνητική

ii. Σχήμα β: Θετική - αρνητική
iii. Σχήμα γ: Θετική - αρνητική
iv. Σχήμα δ: Θετική - αρνητική

ΘΕΜΑ Γ:
Ορθογώνιο πλαίσιο εμβαδού 𝑨 = 𝝅√𝟐 𝒎𝟐 , αμελητέας ωμικής αντίστασης, 𝜨 = 𝟐𝟓 𝝈𝝅𝜺𝜾𝝆ώ𝝂 και με το
επίπεδό του κάθετο προς τη διεύθυνση εκτεταμένου ομογενούς μαγνητικού πεδίου έντασης Β αρχίζει
𝒓𝒂𝒅
να περιστρέφεται την t=0 (εντός του πεδίου) με σταθερή γωνιακή ταχύτητα 𝝎 = 𝟏𝟎𝟎𝝅 𝒔
γύρω από
άξονα που βρίσκεται στο επίπεδό του και είναι κάθετος στις μαγνητικές γραμμές, ενώ είναι
συνδεδεμένο με εξωτερική αντίσταση R (βλέπε επόμενο σχήμα, το διάνυσμα n είναι κάθετο στο
πλαίσιο και περιστρέφεται μαζί του). Αν το πλάτος της εναλλασσόμενης τάσης που επάγεται στα άκρα
του είναι 𝑽 = 𝟐𝟓𝟎 ∙ √𝟐 𝑽 και η μέση καταναλισκόμενη ισχύς από την R είναι 𝑷 ⃖⃗⃗ = 𝟏𝟎𝟎 𝑾 να
υπολογίσετε ή να προσδιορίσετε:
Γ1. Την ένταση του μαγνητικού πεδίου Β, το πλάτος Ι του επαγωγικού ρεύματος στο κύκλωμα και
την τιμή της αντίστασης R.
Γ2. Τις αρμονικές συναρτήσεις που περιγράφουν χρονικά την ένταση 𝒊 = 𝒊(𝒕), την τάση 𝒗 = 𝒗(𝒕) και
την ισχύ 𝒑 = 𝒑(𝒕) .
Γ3. Την τιμή της τάσης και της ισχύος που καταναλώνει η αντίσταση τη στιγμή 𝒕𝟐 = 𝟐, 𝟓 ∙ 𝟏𝟎−𝟑 𝒔
Δίνεται 𝝅𝟐 ≅ 𝟏𝟎
ΘΕΜΑ Δ:
Δύο παράλληλοι οριζόντιοι αγωγοί Αx και Α΄x' με αμελητέα αντίσταση απέχουν μεταξύ τους 𝓵 = 𝟏 𝒎
και τα άκρα τους Α και Α΄ συνδέονται με αγωγό αντίστασης 𝑹 = 𝟓 𝜴 .Ένας άλλος αγωγός ΚΛ, με
μάζα 𝒎 = 𝟎, 𝟓 𝒌𝒈, χωρίς αντίσταση, μπορεί και ολισθαίνει χωρίς τριβές μένοντας κάθετος και σε
επαφή με τους παράλληλους αγωγούς Αx και Α΄x΄. Το σύστημα των τεσσάρων αγωγών βρίσκεται
μέσα σε ομογενές μαγνητικό πεδίο έντασης 𝚩 = 𝟎, 𝟓 𝑻 κάθετο στο επίπεδό τους (βλέπε επόμενο
σχήμα). Ο αγωγός ΚΛ είναι αρχικά ακίνητος και τη χρονική στιγμή t=0 του ασκείται δύναμη F, της
ίδιας διεύθυνσης με αυτή των παράλληλων αγωγών, η οποία τον εξαναγκάζει να κινηθεί με σταθερή
𝒎
επιτάχυνση 𝜶 = 𝟐 𝒔𝟐.
Δ1. Να προσδιοριστεί η συνάρτηση 𝑰 = 𝑰(𝒕) (ένταση ρεύματος συναρτήσει του χρόνου), να

κατασκευαστεί η αντίστοιχη γραφική παράσταση και να υπολογιστεί το επαγωγικό φορτίο που
διακινήθηκε μέχρι τη χρονική στιγμή 𝒕 = 𝟔 𝒔.
Δ2. Να προσδιοριστεί η συνάρτηση 𝑭 = 𝑭(𝒕) (εξωτερική δύναμη συναρτήσει του χρόνου).

Δ3. Να προσδιοριστεί η συνάρτηση 𝑷𝑭 = 𝑷𝑭 (𝒕) που περιγράφει το ρυθμό με τον οποίο μεταβιβάζεται
ενέργεια στον αγωγό από την F σε συνάρτηση του χρόνου και να κατασκευαστεί η αντίστοιχη γραφική
παράσταση.
Δ4. Αν το έργο που παράγει η δύναμη F από τη χρονική στιγμή t=0 μέχρι τη χρονική στιγμή 𝒕 = 𝟔 𝒔
είναι 𝟓𝟎, 𝟒 𝑱 να υπολογιστεί η θερμότητα που παράχθηκε στην αντίσταση στο ίδιο χρονικό διάστημα.
Δ5. Να υπολογιστεί ο ρυθμός με τον οποίο αυξάνεται η κινητική ενέργεια του αγωγού τη χρονική
στιγμή 𝒕 = 𝟔 𝒔.
ΛΥΣΕΙΣ Κριτήριο 21ο

( ΘΕΜΑ Α: β,γ,δ,γ ,
2𝐼 2 𝐼
ΘΕΜΑ Β :Β1. 𝑘𝜇 = 𝐼𝐵 → 𝑟 = 2𝑘𝜇 𝐵 → (𝑖𝑖), B2. 𝑉 = 𝜐𝐵ℓ = (𝑔𝐵ℓ)𝑡 → (𝑖𝑖),
𝑟
B3. Με αξιοποίηση του κανόνα του Lenz βρίσκουμε την κατεύθυνση του εξ επαγωγής μαγνητικού
πεδίου που παράγεται από το επαγωγικό ρεύμα στο βρόχο και με τον κανόνα δεξιού χεριού τη
ζητούμενη φορά. Έτσι
1) Στο α σχήμα πρέπει να είναι προς τα κάτω οπότε τα ηλεκτρεγερτική δύναμη – ρεύμα αρνητικά
2) Στο β σχήμα πρέπει να είναι προς τα πάνω οπότε τα ηλεκτρεγερτική δύναμη – ρεύμα θετικά
3) Στο γ σχήμα πρέπει να είναι προς τα πάνω οπότε τα ηλεκτρεγερτική δύναμη – ρεύμα θετικά
4) Στο δ σχήμα πρέπει να είναι προς τα κάτω οπότε τα ηλεκτρεγερτική δύναμη – ρεύμα αρνητικά
ΘΕΜΑ Γ:
𝑉 = 10 𝑚𝑉 𝑣(𝑡) = 250√2 𝑠𝑖𝑛(100𝜋𝑡) , (𝑆𝐼)
𝑣 = 250 V
{𝑝̄ = 0,4√2 𝐴}, {𝑖(𝑡) = 0,4√2 𝑠𝑖𝑛(100𝜋𝑡) , (𝑆𝐼) }, { }
𝑝 = 100 𝑊
𝑝̄ = 625 Ω 𝑝(𝑡) = 200 𝑠𝑖𝑛 2 (100𝜋𝑡) (𝑆𝐼)
,
ΘΕΜΑ Δ:
𝐼(𝑡) = 0,2𝑡, (𝑆𝐼) 𝑑𝐾 𝐽
{ }, 𝐹(𝑡) = 0,1𝑡 + 1, (𝑆𝐼) , 𝑝𝐹 (𝑡) = 0,2𝑡 2 + 2𝑡, (𝑆𝐼) , 𝑄 = 14,4 𝐽 , 𝑑𝑡 = 12 𝑠 )
𝛥𝑞 = 3,6 𝐶

Κριτήριο 22ο(ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΣΜΟΣ)
ΘΕΜΑ Α:
Α1. Σε απόσταση r1 από ευθύγραμμο ρευματοφόρο αγωγό, η ένταση του μαγνητικού πεδίου έχει
μέτρο Β1 = 0,2Τ. Σε απόσταση r2 = 2r1 από το ίδιο ρευματοφόρο αγωγό , η ένταση του μαγνητικού
πεδίου έχει μέτρο
α. B2 = 0,3T , β. Β2 = 0,1Τ , . Β2 = 0,4Τ
Α2. Στο σχήμα φαίνονται δυο δακτύλιοι (α) και (β) που διαρρέονται από επαγωγικό ρεύμα , λόγω
μεταβολής της έντασης του μαγνητικού πεδίου στο οποίο βρίσκονται.
B n B n
d
d 0
0 dt
dt
(α) (β)
I I
Αν 𝐵⃗ είναι η ένταση του μαγνητικού πεδίου και 𝑛⃗ το εμβαδικό διάνυσμα , η φορά του επαγωγικού
ρεύματος έχει σχεδιαστεί σωστά
α. στον δακτύλιο (α) , β. στον δακτύλιο (β), γ. σε κανένα από τους δύο.
Να επιλέξετε τη σωστή πρόταση.
Α3. Δυο ευθύγραμμοι ρευματοφόροι αγωγοί (α) , (β)

μεγάλου μήκους, με μονωτική περικάλυψη ο καθένας, Ι1 (α)
διατηρούνται παράλληλοι σε σταθερή απόσταση μεταξύ
τους όπως φαίνεται στο σχήμα. Στη θέση αυτή, ένα
τμήμα ΑΓ του αγωγού (α) δέχεται από το μαγνητικό
πεδίου του (β) δύναμη μέτρου F. (β)
Αν οι αγωγοί αυτοί, βυθιστούν σε υγρό ήλιο ενώ Ι2
διαρρέονται από τα ίδια ηλεκτρικά ρεύματα και
παραμένουν στην ίδια απόσταση μεταξύ τους , η μαγνητική δύναμη στο τμήμα ΑΓ μηδενίζεται. Το
υγρό ήλιο είναι :
α. σιδηρομαγνητικό υλικό , β. παραμαγνητικό υλικό , γ. διαμαγνητικό υλικό
Α4. Ένας κυκλικός
ρευματοφόρος αγωγός, έχει
το επίπεδό του κατακόρυφο.
Μια μικρή μαγνητική βελόνα
που μπορεί να στρέφεται
ελεύθερα ως προς σταθερό
άξονα που περνά από το
κέντρο της, ισορροπεί όπως
φαίνεται στο σχήμα (α). Το
κέντρο της βελόνας
ταυτίζεται με το κέντρο του κυκλικού αγωγού. Περιστρέφουμε τον αγωγό μέχρι να γίνει οριζόντιος.
Στη νέα θέση του αγωγού η μαγνητική βελόνα μπορεί να ισορροπεί όπως φαίνεται στο σχήμα

α. (β) , β. ( γ)
Α5. Ένας λαμπτήρας που διαρρέεται από εναλλασσόμενο ηλεκτρικό ρεύμα , από t=0 μέχρι t = 1s
σβήνει 100 φορές. Η συχνότητα του εναλλασσόμενου ρεύματος είναι
α. 100 Hz , β. 200Hz , γ. 50Hz
ΘΕΜΑ Β:
Β1. Στη διάταξη του σχήματος, το πηνίο έχει αμελητέα ωμική
αντίσταση και η πηγή δεν έχει εσωτερική αντίσταση. Όταν ο
διακόπτης δ είναι ανοικτός, η ένταση του μαγνητικού πεδίου
στο κέντρο του πηνίου έχει μέτρο Βο. Όταν ο διακόπτης δ
είναι κλειστός και η ένταση του ρεύματος έχει σταθεροποιηθεί
στη νέα τελική τιμή της, η ένταση του μαγνητικού πεδίου στο
κέντρο του πηνίου έχει μέτρο δδ
α. 2Βο , β. Βο/2 , γ. 4Βο
Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση. R R
Να αιτιολογήσετε την επιλογή σας. E
Β2. Στη διάταξη του σχήματος, κατά την κίνηση

του μαγνήτη κατά μήκος του άξονα του πηνίου ,
το επαγωγικό ρεύμα διαρρέει την αντίσταση R
με φορά από το Κ προς το Λ.
Ν S
Αν το πηνίο είναι ακλόνητο, τότε ο μαγνήτης
α. πλησιάζει προς το πηνίο
β. απομακρύνεται από το πηνίο
γ. παραμένει ακίνητος I Λ
Να αιτιολογήσετε την επιλογή σας. K R
Β3. Κυκλικός αγωγός , διαρρέεται από ηλεκτρικό ρεύμα

και βρίσκεται ακλόνητος μέσα σε ομογενές μαγνητικό
πεδίο έντασης μέτρου Β , με το επίπεδό του, παράλληλο
στις δυναμικές γραμμές. Στη θέση αυτή, η συνολική
ένταση του μαγνητικού πεδίου στο κέντρο του κυκλικού
αγωγού έχει μέτρο Βολ = Β 2 . Αν καταργηθεί το B
ομογενές μαγνητικό πεδίο , ή ένταση του μαγνητικού
πεδίου στο κέντρο του κυκλικού ρευματοφόρου αγωγού I
θα έχει μέτρο:
α. Β/2 , β. Β , γ. Β/4

ΘΕΜΑ Γ
Ορθογώνιο αγώγιμο πλαίσιο ΓΔΖΗ ωμικής αντίστασης
R = 10 Ω, βρίσκεται ολόκληρο μέσα σε ομογενές Z
μαγνητικό πεδίο και στρέφεται με σταθερή γωνιακή t1
ταχύτητα γύρω από άξονα του επιπέδου του, κάθετο
στις δυναμικές γραμμές. Την χρονική στιγμή t = 0 , το n
πλαίσιο είναι κάθετο στις δυναμικές γραμμές και το θ B 1
διάνυσμα 𝑛⃗ που είναι κάθετο στην επιφάνεια (εμβαδικό
Η Δ
διάνυσμα ), έχει την ίδια φορά με την ένταση του
πεδίου.
7
Την t1 = 10−2 s , το διάνυσμα 𝑛⃗ , σχηματίζει για 
3
δεύτερη φορά με την ένταση του μαγνητικού πεδίου ,
 Γ
γωνία 1 = rad και την ίδια χρονική στιγμή ο ρυθμός
3
που εκλύεται θερμότητα στο πλαίσιο λόγω φαινομένου
Joule είναι 40 J/s .
Να υπολογίσετε:
Γ1. τη γωνιακή ταχύτητα που περιστρέφεται το πλαίσιο.
Γ2. την ΗΕΔ από επαγωγή που αναπτύσσεται στο πλαίσιο την χρονική στιγμή t1 .
Γ3. τη μαγνητική ροή που διέρχεται από το πλαίσιο την χρονική στιγμή t1.
Γ4. τη μέση ισχύ που απαιτείται για την περιστροφή του πλαισίου.
Γ5. τη συνάρτηση που συνδέει τον ρυθμό μεταβολής της μαγνητικής ροής που διέρχεται από το
d
πλαίσιο με το χρόνο = f (t) , και να την παραστήσετε γραφικά.
dt
ΘΕΜΑ Δ:
Στη διάταξη του σχήματος , οι οριζόντιοι αγωγοί ΑΓ , Αχ και ΚΛ δεν έχουν ωμική αντίσταση. Ο
αγωγός ΚΛ μήκους L = 1m, ολισθαίνει χωρίς τριβές προς τα δεξιά με σταθερή ταχύτητα μέτρου υ =
4 m/s παραμένοντας σ’ επαφή με τους Αχ και Γy , κάθετα σ’ αυτούς και κάθετα στις δυναμικές
γραμμές κατακόρυφου ομογενούς μαγνητικού πεδίου που έχει ένταση μέτρου Β = 2Τ.
Α K x
B
xo F
n

Γ Λ Δ y
Το τμήμα ΓΔ = 12m του ευθύγραμμου αγωγού Γy παρουσιάζει ωμική αντίσταση R*=1Ω/m ενώ
μετά το σημείο Δ προς τα δεξιά δεν υπάρχει ωμική αντίσταση. Στον αγωγό ΚΛ ασκείται οριζόντια
δύναμη F⃗ κάθετη σ΄αυτόν και ομόρροπη της ταχύτητας.
Αν την χρονική στιγμή t = 0 ο αγωγός ΚΛ απέχει από τον ΑΓ απόσταση xo = 4m,
Δ1. Να υπολογίσετε τις τιμές των παρακάτω μεγεθών την t = 0:

α. τη δύναμη Laplace στον ευθύγραμμο αγωγό ΚΛ

β. το ρυθμό που προσφέρεται ενέργεια στο σύστημα μέσω του έργου της F
γ. τη διαφορά δυναμικού VKΓ.
Να υπολογίσετε και να παραστήσετε γραφικά σε βαθμολογημένους άξονες τις συναρτήσεις:
Δ2. την αλγεβρική τιμή της δύναμης Laplace στον ΚΛ με το χρόνο , FL = f(t), με θετική τη φορά
της ταχύτητας.
Δ3. την αλγεβρική τιμή της ⃗F με το χρόνο , F = f(t) , με θετική τη φορά της ταχύτητας.
Δ4. τη μαγνητική ροή που διέρχεται από το πλαίσιο ΑΚΛΓ , Φ = f(t) , σε συνάρτηση με το χρόνο, αν
το εμβαδικό διάνυσμα 𝑛⃗ , έχει την ίδια φορά με την ένταση του μαγνητικού πεδίου.

[ΘΕΜΑ Α: Α1.ΙΙ , Α2 . Ι , Α3 . ΙΙΙ , Α4 .Ι , Α5 .ΙΙΙ, ΘΕΜΑ Β:Β1. 𝛣 = 2𝛣𝜊 . Άρα σωστό
(B 2 )
2
είναι το α.Β2. Άρα σωστό είναι το β.Β3. = 2 + 2 ή 2Β2 = 2 + 2 ή Β =  .
Άρα σωστή είναι η β.
ΘΕΜΑ Γ
 7 7 3
Γ1. t1 = 2 + = ή ω= = 100 rad/s ,Γ2. Εεπ = 20Volt.,Γ3. 1 = Wb
3 3 3t1 15
d 40 3
Γ4. P𝜇 =
80
3
𝐽/𝑠 ,Γ5. =− (100t) SI .
dt 3
𝑑𝐸𝜋𝜌 4
ΘΕΜΑ Δ: Δ1. 𝐹𝐿𝜊 = 4𝛮 ,β. = 16𝐽/𝑠,γ. 𝑉𝐾𝛤 = 0 ,Δ2. FL = −(SI)
𝑑𝑡 1+ t
4
Για t > 2s θα είναι 𝐹𝐿 = 𝛮 , Δ3. Επειδή η ταχύτητα διατηρείται σταθερή θα είναι F + FL = 0 ή
3
4
F = -FL.Άρα από t = 0 μέχρι t = 2s με βάση την (1) θα είναι : F = (SI) και για t >2s με βάση
1+ t
4
την (2) θα είναι F = N , Δ4. Φ = 8+8t (SI). ]
3

Κριτήριο 23ο(ΟΛΗ Η ΥΛΗ)
ΘΕΜΑ Α:
Α1. Δύο σφαίρες συγκρούονται κεντρικά και ελαστικά. Επομένως:
α. μεγαλύτερο μέτρο έχει η μεταβολή της ορμής της σφαίρας με τη μικρότερη μάζα.
β. οι δύο σφαίρες έχουν ίδια μεταβολή στην ορμή τους.
γ. Η μεταβολή της κινητικής ενέργειας της σφαίρας με τη μεγαλύτερη μάζα είναι μικρότερη από τη
μεταβολή της κινητικής ενέργειας της σφαίρας με τη μικρότερη μάζα.
δ. το αλγεβρικό άθροισμα των ταχυτήτων πριν και μετά την κρούση είναι το ίδιο για κάθε σφαίρα.
Α2. Ένας τροχός κυλίεται χωρίς να ολισθαίνει σε οριζόντιο δάπεδο με το κέντρο μάζας του να έχει
ταχύτητα μέτρου 𝜐𝑐𝑚. Ένα σημείο που βρίσκεται πάνω στην κατακόρυφη διάμετρο του τροχού που
διέρχεται από το κέντρο μάζας του έχει συνισταμένη ταχύτητα που έχει μέτρο 0,25 𝜐𝑐𝑚. Η γραμμική
ταχύτητα που έχει το σημείο αυτό εξαιτίας της περιστροφικής κίνησης του τροχού είναι:
α. 0,75 𝜐𝑐𝑚 και ομόρροπη της 𝜐𝑐𝑚 β. 0,75 𝜐𝑐𝑚 και αντίρροπη της 𝜐𝑐𝑚
γ. 𝜐𝑐𝑚 και αντίρροπη της 𝜐𝑐𝑚 δ. 1,25 𝜐𝑐𝑚 και αντίρροπή της 𝜐𝑐𝑚
Α3. Πλαίσιο N σπειρών, με εμβαδό S η καθεμία, και
ολικής αντίστασης RΠ , στρέφεται μέσα σε
ομογενές μαγνητικό πεδίο έντασης Β, με σταθερή
γωνιακή ταχύτητα ω, γύρω από άξονα που
βρίσκεται στο επίπεδό του και είναι κάθετος στις
δυναμικές γραμμές του πεδίου, σχήμα (α). Τη
χρονική στιγμή που θεωρούμε ως αρχή μέτρησης του
χρόνου to=0, το πλαίσιο είναι κάθετο στις δυναμικές γραμμές του μαγνητικού πεδίου.
Για το πλαίσιο του σχήματος , η μαγνητική ροή που διέρχεται από την επιφάνειa των σπειρών του, η
επαγωγική ΗΕΔ που αναπτύσσεται και η ένταση του ρεύματος που το διαρρέει, περιγράφονται από
τις εξισώσεις:
Α4. Ένα σύστημα εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση με ολική ενέργεια Ε, πλάτος Α και περίοδο Τ.
Αν το σύστημα απορροφήσει επιπλέον ενέργεια 3Ε, τότε
α. η περίοδος της ταλάντωσης υποδιπλασιάζεται
β. η περίοδος της ταλάντωσης υποτριπλασιάζεται
γ. το πλάτος της ταλάντωσης διπλασιάζεται
δ. το πλάτος της ταλάντωσης τριπλασιάζεται
πρόταση.
α. Ραβδόμορφος μαγνήτης, αφήνεται από ορισμένο ύψος πάνω από κυκλικό αγωγό. Κατά την
εισχώρηση και αποχώρηση του μαγνήτη, το έργο της δύναμης Laplace ισούται με την απώλεια
ενέργειας λόγω θερμότητας.

β. Ισχυρό μαγνητικό πεδίο, μπορεί πιο εύκολα να δημιουργηθεί από σωληνοειδές πηνίο, παρά από
απείρου μήκους ευθύγραμμο αγωγό.
γ. Ένα σώμα εκτελεί φθίνουσα αρμονική ταλάντωση. Αν Α1 = 3,6 cm , Α2, Α3 = 0,4 cm, είναι τρία
διαδοχικά πλάτη, τότε Α2 = 1,6 cm.
δ. Όταν ένα σώμα ξεκινά να ταλαντώνεται από τη θέση ισορροπίας του τότε η αρχική φάση είναι
οπωσδήποτε ίση με μηδέν.
ε. Η γωνιακή επιτάχυνση που έχει ένα στερεό είναι διανυσματικό μέγεθος με φορά είτε ομόρροπη
είτε αντίρροπη με τη συνισταμένη των ροπών που δέχεται το στερεό.
ΘΕΜΑ Β:
Β1. Σώμα μάζας m είναι δεμένο σε ιδανικό κατακόρυφο ελατήριο
σταθεράς k, το άλλο άκρο του οποίο είναι ακλόνητα στερεωμένο στην
οροφή. Το σώμα ισορροπεί και το ελατήριο είναι τεντωμένο κατά d. Στη
θέση αυτή ασκούμε στο σώμα σταθερή κατακόρυφη δύναμη F= 2mg
προς τα κάτω και τη στιγμή που το σώμα έχει διανύσει απόσταση d
καταργούμε την δύναμη. Το πλάτος της ταλάντωσης που θα εκτελέσει
το σώμα είναι ίσο με:
i) A=d ii) A= 2d iii) A= √2d
Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση .
B2. Σώμα μάζας m2=m ισορροπεί ακίνητο ενώ είναι δεμένο στο ένα άκρο
αβαρούς και μη εκτατού νήματος μήκους ℓ, το άλλο άκρο του οποίου
είναι στερεωμένο ακλόνητα στην οροφή. Ένα δεύτερο σώμα μάζας m1 =m2
κινείται οριζόντια με ταχύτητα μέτρου υ1=υ και συγκρούεται κεντρικά και
ελαστικά με το σώμα μάζας m2. Τη χρονική στιγμή που το νήμα
σχηματίζει με την αρχική του κατακόρυφη θέση γωνία θ= 60°, το μέτρο
της τάσης του νήματος που ασκείται στο σώμα μάζας m2 είναι ίσο με:
i) T= 𝑚𝜐2/ℓ + 1,5𝑚𝑔 ii) T=𝑚𝜐2/ℓ - 0,5𝑚𝑔 iii) T=𝑚𝜐2/ℓ + 𝑚𝑔
Β3. Στον διπλανό κατακόρυφο σωλήνα Venturi ιδανικό ρευστό

πυκνότητας ρ1, ρέει από την περιοχή Δ με εμβαδό διατομής 𝛢𝛥 προς
την περιοχή Γ με εμβαδό 𝛢𝛤 =𝛢𝛥/2. Για τη μέτρηση της διαφοράς της
πίεσης του ρευστού μεταξύ των περιοχών Γ και Δ χρησιμοποιείται
μανόμετρο σχήμα U που περιέχει υγρό πυκνότητας ρ2 = 5ρ1. Αν οι
υψομετρικές διαφορές που φαίνονται στο σχήμα ικανοποιούν τη
σχέση h= 3h1, τότε η ταχύτητα ροής του ρευστού πυκνότητας ρ1
στην περιοχή Γ του σωλήνα Venturi, έχει μέτρο:


Β4. Α. Αντιστάτης με αντίσταση R1=108Ω συνδέεται σε σειρά με

αντιστάτη άγνωστης αντίστασης Rx. Το σύστημα των δύο
αντιστατών τροφοδοτείται από αρμονικά εναλλασσόμενη τάση
υ=120√2ημ(100πt) (SI) , ενώ μεταξύ πηγής και αντιστατών
παρεμβάλλεται ιδανικό αμπερόμετρο, του οποίου η ένδειξη είναι
IA = 5/6 A. Παράλληλα στον αντιστάτη Rx είναι συνδεδεμένο
ιδανικό βολτόμετρο. Η τιμή της Rx της άγνωστης αντίστασης είναι
ίση με:
i) Rx=36Ω ii) Rx= 72Ω iii) Rx= 100Ω
Β. Η σχέση που δίνει τη στιγμιαία ισχύ στα άκρα του αντιστάτη R1 σε συνάρτηση με το χρόνο p1=f(t)
είναι:
i) p1=50ημ200πt (SI)
ii) p1=150ημ100πt (SI)
iii) p1=150ημ200πt (SI)
ΘΕΜΑ Γ: Οι μεταλλικοί αγωγοί ΑΒ και ΓΔ του σχήματος έχουν

πολύ μεγάλο μήκος, αμελητέα αντίσταση και είναι παράλληλοι με το
επίπεδό τους κατακόρυφο. Συνδέουμε τα άκρα τους Α και Γ μέσω
ανοικτού διακόπτη δ1 με σύρμα αντίστασης R = 10 Ω. Το ίδιο κάνουμε
και με τα άκρα Β και Δ. Πάνω στο επίπεδο των δύο αγωγών είναι
τοποθετημένος, κάθετα προς τη διεύθυνση τους, άλλος ευθύγραμμος
αγωγός ΜΝ μήκους ℓ = 1 m, ο οποίος μπορεί να ολισθαίνει με τα
άκρα του σε συνεχή επαφή με αυτούς, χωρίς τριβές. Η μάζα του
αγωγού ΜΝ είναι m = 0,6 kg και η αντίσταση του ασήμαντη. Το
σύστημα όλων των αγωγών βρίσκεται μέσα σε οριζόντιο ομογενές
μαγνητικό πεδίο, του οποίου η μαγνητική επαγωγή (ένταση) Β = 2T
είναι κάθετη στο επίπεδό τους. Την χρονική στιγμή t0 = 0 ο αγωγός
ΜΝ τίθεται σε κίνηση με την επίδραση κατακόρυφης προς τα πάνω
σταθερής δύναμης F = 10 Ν και λίγο μετά, τη χρονική στιγμή
t1, κλείνουμε τον διακόπτη δ1. Διαπιστώνουμε τότε ότι από τη
στιγμή t1 κι έπειτα ο αγωγός κινείται με σταθερή ταχύτητα υ1, ίση με
εκείνη που είχε τη στιγμή t1 .
Γ1) Να βρείτε: τη χρονική στιγμή t1, την ταχύτητα υ1 και την ένταση του ρεύματος Ι1.
Γ2) Τη στιγμή t2 = 2t1 κλείνουμε και τον διακόπτη δ2. Να κάνετε το διάγραμμα Εεπ-t για το χρονικό
διάστημα από τη στιγμή 0 ως τη στιγμή t2 και να υπολογίσετε το φορτίο που διακινήθηκε μέσα στο
κύκλωμα στο ίδιο χρονικό διάστημα.
Γ3) Να περιγράψετε την κίνηση του αγωγού μετά τη στιγμή αυτή και να δείξετε ότι θα αποκτήσει
οριακή ταχύτητα την οποία και να υπολογίσετε.
Γ4) Να υπολογίσετε τη θερμότητα που ελευθερώνεται σε κάθε αντίσταση του κυκλώματος στο
χρονικό διάστημα 0 → t2.
Γ5) Κάποια χρονική στιγμή t3, κι ενώ ο αγωγός κινείται με την παραπάνω οριακή ταχύτητα,
καταργούμε τη δύναμη F. Να μελετήσετε την κίνηση του αγωγού μετά τη στιγμή t3 και να
υπολογίσετε τη μέγιστη μεταβολή στην ορμής του από τη στιγμή t3 και έπειτα.
Το μέτρο της επιτάχυνσης βαρύτητας είναι g = 10 m/s2.

ΘΕΜΑ Δ:
Τα δύο ελατήρια του σχήματος, έχουν σταθερές k1 = 300 N/m, το αριστερό, και k2 = 100 N/m το
δεξί. Το ένα άκρο τους είναι στερεωμένο σε ακλόνητο κατακόρυφο στήριγμα (στο Ε και στο Ζ,
αντίστοιχα) ενώ στο άλλο άκρο τους είναι προσδεμένο ένα σώμα, το Σ1 στο αριστερό ελατήριο και το
Σ2 στο δεξί. Τα δύο σώματα με μάζες m1 = 3 kg και m2 = 1 kg, αντίστοιχα, ηρεμούν πάνω σε λείο
οριζόντιο επίπεδο. Στο σώμα Σ1 είναι δεμένο το ένα άκρο ενός οριζόντιου σχοινιού, που το
άλλο άκρο του είναι στερεωμένο στο κεντρικό αυλάκι ενός ομογενούς κυλινδρικού τροχού μάζας Μ =
15 kgr. Ο τροχός ισορροπεί με τη βοήθεια του σχοινιού και της τριβής που αναπτύσσεται μεταξύ της
περιφέρειας του αυλακιού του και μιας πλάγιας άκαμπτης δοκού.
Οι ακτίνες του τροχού και του αυλακιού του είναι, αντίστοιχα, R = 0,15 m και r = 0,1 m.
Πάνω στον τροχό έχουμε χαράξει μια διάμετρο ΓΔ που είναι κάθετη στην πλάγια δοκό. Τα φυσικά
μήκη των ελατηρίων εκτείνονται από τα στηρίγματα Ε, Ζ μέχρι τη θέση Ι. Οι διαστάσεις των
σωμάτων θεωρούνται αμελητέες σε σχέση με τα μήκη των ελατηρίων. Η τάση του σχοινιού προκαλεί
στο αριστερό ελατήριο συμπίεση Δℓ.
Δ1. Να υπολογίσετε την τάση του σχοινιού και την συμπίεση του αριστερού ελατηρίου.
Κάποια στιγμή κόβουμε το σχοινί και ο τροχός αρχίζει να κυλίεται, χωρίς να ολισθαίνει, πάνω στην
πλάγια άκαμπτη δοκό, ενώ το σώμα Σ1 αρχίζει να εκτελεί α.α.τ . Αν εξαιρέσουμε τη βάση του
αυλακιού του τροχού, στα πλευρικά του τοιχώματα δεν αναπτύσσονται τριβές με τη δοκό.
Δ2. Να υπολογίστε την επιτάχυνση του κέντρου μάζας Ο του τροχού και την αρχική επιτάχυνση της
ταλάντωσης του Σ1.
Δ3. Να προσδιορίσετε την κατεύθυνση και το μέτρο της ταχύτητας των σημείων Γ και Δ της
διαμέτρου ΓΔ του τροχού στο τέλος της πρώτης περιστροφής.
Όταν το Σ1 φτάνει στη θέση Ι, όπου το ελατήριό του αποκτά το φυσικό μήκος του, συγκρούεται
πλαστικά με το Σ2.
Δ4. Να αποδείξετε ότι το συσσωμάτωμα θα κάνει α.α.τ. και να υπολογίσετε την ενέργεια και το
πλάτος αυτής της ταλάντωσης.
Δίνονται: g = 10 m/sec2 , ημφ = 0,6, συνφ = 0,8, και η ροπή αδράνειας τους τροχού Ιc.m=0,21 kgr.m2.

[ΘΕΜΑ Α: Α1.δ, Α2.α, Α3.γ, Α4.γ, Α5. α. Σ, β. Σ, γ. Λ, δ. Λ, ε. Σ
ΘΕΜΑ Β: Β1. iii, Β2. i., Β3. γ., Β4. i), ii)
ΘΕΜΑ Γ:Γ1. t1 = 1,5 s , Ι1 = 2 Α, Γ2. Εεπ = (40/3)t, q =3 C, Δq = 3 C
Γ3. ΣF = 0,8υ - 4 Ν, υορ = 5 m/s, Γ4. Q = 60 J. Γ5. υ΄ορ = -7,5m/s, ΔΡ =- 7,5 kg m/s2.
ΘΕΜΑ Δ: Δ1. 50 Ν, 1/6 m, Δ2. 2,5 m/s2, 50/3m/s 2, Δ3. 2,5√π m/s με φορά προς τα κάτω,
και υ= 0, 5√π m/ s με φορά προς τα πάνω Δ4. 3,125J, 0,125 m]


ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΦΥΣΙΚΗ

ΘΕΜΑ Α (Μονάδες 25):

ΘΕΜΑ Β (Μονάδες 25):

- 711 - ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

ΘΕΜΑ Γ (Μονάδες 25):

- 712 - ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

ΘΕΜΑ Δ (Μονάδες 25):

Κριτήριο 2ο(Κρούσεις – Ταλαντώσεις)

ΘΕΜΑ Α (Μονάδες 25):

- 713 - ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

ΘΕΜΑ Β (Μονάδες 25):

- 714 - ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

ΘΕΜΑ Γ (Μονάδες 25):

ΘΕΜΑ Δ (Μονάδες 25):

- 715 - ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

Κριτήριο 3ο(Κρούσεις – Ταλαντώσεις)

- 716 - ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

Α5. Ερωτήσεις Σωστού – Λάθους

ΘΕΜΑ Β (Μονάδες 25):

α. (I) β. (II) γ. (III)

- 717 - ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

ΘΕΜΑ Γ (Μονάδες 25):

ΘΕΜΑ Δ (Μονάδες 25):

- 718 - ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

Κριτήριο 4ο (Κρούσεις- Ταλαντώσεις)

ΘΕΜΑ Β (Μονάδες 25):

- 719 - ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

ΘΕΜΑ Γ (Μονάδες 25):

- 720 - ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

ΘΕΜΑ Δ (Μονάδες 25):

ΘΕΜΑ Α (Μονάδες 25):

- 721 - ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

ΘΕΜΑ Β (Μονάδες 25):

- 722 - ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

Β3. Το σύστημα των τριών οριζοντίων αγωγών του σχήματος

ΘΕΜΑ Γ (Μονάδες 25):

ΘΕΜΑ Δ (Μονάδες 25):

- 723 - ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

ΘΕΜΑ Α (Μονάδες 25):

- 724 - ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

ΘΕΜΑ Β (Μονάδες 25):

- 725 - ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

ΘΕΜΑ Γ (Μονάδες 25):

ΘΕΜΑ Δ (Μονάδες 25):

- 726 - ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

Κριτήριο 7ο(ΣΤΕΡΕΟ ΣΩΜΑ)

ΘΕΜΑ Α0(Μονάδες 25):

- 727 - ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

ΘΕΜΑ Β0(Μονάδες 25):

ΘΕΜΑ Γ0(Μονάδες 25):

- 728 - ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

- 729 - ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

• ο άξονας περιστροφής του ομογενούς κυλίνδρου παραμένει συνεχώς οριζόντιος σε όλη τη

ΘΕΜΑ Δ0(Μονάδες 25):

- 730 - ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

Κριτήριο 8ο(ΣΤΕΡΕΟ ΣΩΜΑ)

ΘΕΜΑ Α0(Μονάδες 25):

- 731 - ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

ΘΕΜΑ Β0(Μονάδες 25):

ΘΕΜΑ Γ0(Μονάδες 25):

- 732 - ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

ΘΕΜΑ Δ0(Μονάδες 25):

- 733 - ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ