SPRAWOZDANIE 1

PROSZĘ PODAĆ NR GRUPY:

SPRAWOZDANIE
Temat ćwiczenia zgodny z wykazem tematów: PONIŻEJ PROSZĘ ROK:
IMIĘ NAZWISKO PODAĆ TERMIN
20 ... ... r.
ZAJĘĆ:

SKALOWANIE OPORNICY
PN WT SR CZ PT SB ND
SUWAKOWEJ
(DZIELNIKI NAPIĘCIA)
GODZINA
ROZPOCZĘCIA ZAJĘĆ: ___ : ___
UWAGA !!! Wypełniamy tylko białe pola. W punkcie 1, proszę zakreślić odpowiednie pola i podać godzinę w której odbywają się zajęcia, zgodnie z planem zajęć.

Wprowadzenie teoretyczne:

Opornica suwakowa jest to element elektryczny o regulowanej wartości

oporu elektrycznego. Zbudowana jest z rury porcelanowej umocowanej
na dwóch przeciwległych podstawach, nawiniętym na nią drutem
oporowym. Ruchomy kontakt odprowadza prąd od miejsca styku z
drutem oporowym do jednego lub dwóch zacisków.

Skalowanie to kalibracja urządzeń pomiarowych polegająca na

uzgodnieniu skali mierzonej wielkości z wzorcami tej wielkości, co
umożliwia pomiar wielkości rzeczywistej

Dzielnik napięcia do czwórnik, które zapewnia uzyskanie określonego

stosunku pomiędzy napięciem wejściowym, a wyjściowym. Dzielnik
wypięcia buduje się z elementów pasywnych (np. rezystory,
kondensatory, cewki).

* rysunki proszę zamieszczać na drugiej stronie a w tekście podać odnośniki

 SPRAWOZDANIE 2

1. Proszę zestawić układ pomiarowy według schematu

Wiedząc, że:
RX
U wyjściowe =U wejściowe ∙
R X + R1

Proszę przekształcić wzór tak aby można było wyliczyć poszczególne wartość Rx

Poniżej proszę wyprowadzić wzór zakładając że: Rx = R1

Rx
U wy =U we ⋅
R x + R1

U wy Rx
=
U w e R x+ R 1

U wy Rx
=
U we 2 Rx

U wy 1
=
U we Rx

U we
=R x
U wy

2. Zmieniaj wartości opornicy dekadowej tak aby wartość napięcia na woltomierzu wynosiła
dokładnie tyle ile podaje wyprowadzony wzór.
 SPRAWOZDANIE 3

Wykonaj pomiary i wypełnij tabele zmieniając wartości napięcia zasilania 5V, 10V, 12V

Odczyt wartości z miernika

zakres
Wynik pomiaru= ∗odczyt ze skali
maksymalna liczba działek

W każdym przypadku zmień ustawienia suwaka zgodnie z rysunkiem 1.

Rysunek 1. Ustawienia suwaka opornicy

Tabela 1
L.p. Napięcie Napięcie Rezystancja Niepewność Rezystancja
Wejściowe Wyjściowe na opornicy Pomiaru na opornicy
dekadowej Tabela 5 suwakowej
1 159 0,09 159
2 407 0,09 407
3 700 0,09 700
4 5V 2,5V 950 0,09 950
5 1234 0,09 1234
6 1500 0,09 1500
X 830 0,09 830
Tabela 2
L.p. Napięcie Napięcie Rezystancja Niepewność Rezystancja
Wejściowe Wyjściowe na opornicy Pomiaru na opornicy
dekadowej Tabela 5 suwakowej
1 157 0,09 157
2 417 0,09 417
3 674 0,09 674
4
5
10V 5V 919
1180
0,09
0,09
919
1180
6 1419 0,09 1419
X 809 0,09 809
 SPRAWOZDANIE 4

Tabela 3
L.p. Napięcie Napięcie Rezystancja Niepewność Rezystancja
Wejściowe Wyjściowe na opornicy Pomiaru na opornicy
dekadowej Tabela 5 suwakowej
1 154 0,22 154
2 420 0,22 420
3 677 0,22 677
4
5
12V 6V 921
1179
0,22
0,22
921
1179
6 1429 0,22 1429
X 811 0,22 811

Proszę przepisać wartości rezystancji z tabeli 1,2,3 do odpowiednich kolumn tabeli 4.

Tabela 4
5V (Tabela1) 10V (Tabela1) 12V (Tabela1) Wartość średnia
L.p (X)
(Y)
1 159 157 154 156,67
2 407 417 420 414,67
3 700 674 677 683,67
4 950 919 921 930
5 1234 1180 1179 1197,67
6 1500 1419 1429 1449,34
X 830 809 811 817

Proszę wyliczyć średnią wartość rezystancji i wpisać do ostatniej kolumny tabeli.

Następnie proszę sporządzić wykres zależności średniej wartości rezystancji od położenia

suwaka opornicy. W tabeli czerwonymi literami X i Y oznaczono kolumny które należy brać
pod uwagę podczas sporządzania wykresu

Po wykonaniu wykresu dodaj linię trendu i równanie krzywej regresji na podstawie którego
proszę wyliczyć pozycję suwaka dla rezystancji zmierzonej w punkcie X

Proszę oszacować niepewności pomiarowe wiedząc, że klasa przyrządu to 1,5

klasa∗zakres
∆ X= (1.1)
100
 SPRAWOZDANIE 5

Niepewność pomiarowa dla danego zakresu

∆X
U B(V )= (1.2)
√3

Tabela5 Obliczenia niepewności pomiarowych dla kolejnych zakresów pomiarowych (wzór 1.1
i 1.2)
5V zakres (10V) 10V (zakres 10V) 12V(zakres 25V)

0,09 0,09 0,22

Tutaj proszę wkleić wykres wykonany w arkuszu kalkulacyjnym lub na papierze

milimetrowym.

Wykres zależności rezystancji opornicy od położenia jej suwaka

1600

1400 f(x) = 258.82 x − 100.53

1200

1000
Rezystancja[Ω]

800

600

400

200

0
1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5 5 5.5 6

Numer opozycji na opornicy suwakowej

Proszę wyliczyć położenie suwaka na podstawie równania krzywej regresji

817 = 258.82x - 100.53

817+100.53=258.82x

817+100.53
=x
258.82
 SPRAWOZDANIE 6

X=3,55

Wnioski:

Przesuwając klamrę po zwoju możemy zmniejszać lub zwiększać

oporność rezystora.
Klamra pełni jednocześnie połączenie pomiędzy zwojem drutu
oporowego, a szyną.
Im dalej klamra znajduje się od miejsca przyłącza do drutu oporowego
tym większa rezystancja. Im bliżej, tym mniejsza rezystancja.