ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 51

 (ευρεση Διαλυτότητας  μιας ουσίας από %w/w) 

 Α) Η  περιεκτικότητα  κορεσμένου  διαλύματος  Na2CO3   στους

0º  C  είναι  17%  w/w. Ποια είναι η διαλυτότητα του Na2CO3  στο
νερό στους 0º C; 

Β)Κορεσµένο διάλυµα BaCℓ2  όγκου 1000 mℓ στους 20º C έχει

πυκνότητα 1,29 g/mℓ

και περιέχει 339,04 g BaCℓ2 . Ποια είναι η διαλυτότητα του BaCℓ2 

στο νερό; 

ΛΥΣΗ:

Α) Από την % w/w περιεκτικότητα του κορεσμένου διαλύματος έχουμε: 

Σε 100 g κορεσμένου διαλύματος περιέχονται 17,7 g Na2CO3 .

Η ποσότητα του  H2O είναι: 

mΗ2Ο =m διαλύματος – m διαλυμένης ουσίας

m       =100 – 17,7 = 82,3 g  

Έτσι έχουμε:

Σε 82,3 g H 2 O  διαλύονται το πολύ 17,7 g Na2CO3

Σε 100  g H 2 O  διαλύονται το πολύ   x 1    g Na2CO3 

Δηλαδή,

82.3χ =100*17.7  è χ=21.51g Na2CO3 

Άρα, η διαλυτότητα του Na2CO3  στους 0º C είναι 21.51g Na2CO3  σε 100g νερό

Β) Υπολογίζουµε τη µάζα του διαλύµατος που έχουµε από τον τύπο της πυκνότητας:

m= V  ρ ⇒ m=1.29g/ml*1000ml=1290g

 
Οπότε η µάζα του H 2 O είναι: 

mΗ2Ο =m διαλύματος – m διαλυμένης ουσίας

m       =1290 – 339,04 = 950,96 g Έτσι έχουµε: 

Σε 950,96 g H2O µπορούν να διαλυθούν 339,04 g BaCℓ2

Σε   100    g H2O µπορούν να διαλυθούν     x 2      g BaCℓ2

Δηλαδή,

950.96*x2= 100*330.04

x2 = 35.65 g BaCℓ 2

Άρα, η διαλυτότητα του BaCℓ2  στους 20º C είναι 35.65 g BaCℓ 2 σε 100g νερό

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ52

 (από την Διαλυτότητα μιας ουσίας υπολογισμός %w/w , %w/v) 

Η  διαλυτότητα  του  KCℓ  στο  νερό  είναι  34%  στους 20º  C.  Το 
κορεσμένο  διάλυμα KCℓ στους 20º C έχει πυκνότητα 1,174 g/mℓ. Να
υπολογιστούν:    

η % w/w περιεκτικότητα του κορεσμένου διαλύματος στους 20º C.

η % w/v περιεκτικότητα του κορεσμένου διαλύματος στους 20º C. 

ΛΥΣΗ:

  Από την περιεκτικότητα του κορεσμένου διαλύματος έχουμε: 

Σε 100 g H 2 O μπορούν να διαλυθούν 34 g KCℓ, οπότε προκύπτουν 134 g κορεσμένου

διαλύματος.

 Έτσι έχουμε:

Σε 134 g κορεσμένου διαλύματος περιέχονται 34 g KCℓ

Σε 100 g κορεσμένου διαλύματος περιέχονται x 1   g KCℓ

Δηλαδή,

134x =100*34  è x=3400/134 = 25,37 g KCℓ

Άρα, το κορεσμένο διάλυμα KCℓ στους 2 0º έχει περιεκτικότητα 25,37%w/w

  Θα υπολογίσουμε πρώτα τον όγκο του κορεσμένου διαλύματος (που περιέχει 100g νερό
άρα έχει μάζα 134g ) από τον τύπο της

πυκνότητας:

V=m/ρ è V= 134/1.174=114,14ml

Στην ποσότητα αυτή του διαλύματος περιέχονται 34 g KCℓ, οπότε: 

Σε 114,14 mℓ κορεσμένου διαλύματος περιέχονται 34  g KCℓ

Σε    100   mℓ κορεσμένου διαλύματος περιέχονται  x 2   g KCℓ

Δηλαδή,

114.14*x2 =100*34 è x2 =3400/114.14= 29,79 g KCℓ

Άρα, το κορεσμένο διάλυμα KCℓ έχει περιεκτικότητα 29,79 %w/v στους 20º C. 

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 53

 (Διαλυτότητα μιας ουσίας) 

Η  διαλυτότητα  του  Na 2 SO 4   είναι  9%  στους  10º  C.    Αν  έχουμε  75 
g  διαλύματος A Na 2 SO 4   

περιεκτικότητας  4%  w/w,  ποια  ποσότητα  κορεσμένου  διαλύματος  στους 10ºC

μπορούμε να παρασκευάσουμε, αν εξατμίσουμε κατάλληλη ποσότητα νερού; 

ΛΥΣΗ:

Συμβολισμοί που ισχύουν :

m1 ,  m2        : ποσότητες διαλυμένης ουσίας στα διαλύματα Α, Β αντίστοιχα.

mΔ1,   mΔ2 :  ποσότητες διαλυμάτων Α, Β αντίστοιχα.

Έστω ότι θα εξατμισθούν x g H 2 O.

Αρχικό Διάλυμα Α:

Από την 4 % w/w περιεκτικότητα του διαλύματος A έχουμε:

Σε 100 g διαλύματος περιέχονται  4 g Na 2 SO 4

Σε   75 g διαλύματος περιέχονται x 1  g Na 2 SO 4

Δηλαδή,

100*x1 = 75*4 è x1=300/100=3  g Na 2 SO 4

Τελικό Διάλυμα Β:

Στη συμπύκνωση διαλυμάτων ισχύει για την μάζα της διαλυμένης ουσίας : 

m 1  = m 2  = 3 g 

m Δ2  = m Δ1  - mH2O

m Δ2  = 75 - x  = (75-x) g

Επειδή η διαλυτότητα του Na 2 SO 4  είναι 9% έχουμε: 

Σε  100  g  H 2 O  μπορούν  να  διαλυθούν  9  g  Na 2 SO 4 , 

οπότε  η  μάζα  του  κορεσμένου διαλύματος είναι:      

 m κορεσμένου διαλύματος = m Na 2 SO 4   +mH2O

m κορεσμένου διαλύματος = 9 + 100 = 109 g 

Δηλαδή έχουμε:

Σε 109      g κορεσμένου διαλύματος περιέχονται 9 g Na 2 SO 4

Σε (75-x)  g κορεσμένου διαλύματος περιέχονται 3 g Na 2 SO 4

Έτσι προκύπτει η αναλογία:

109*3=(75-x)*9  è x=75- (109/3)=  38,66 g.

Άρα, θα εξατμισθούν 38,66 g H 2 O. 

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 54 διαλυτότητα

. Σε 150 g Η2Ο διαλύονται 50 g ΚΟΗ και σχηματίζεται διάλυμα ∆.

α. Να υπολογίσετε την % w/w περιεκτικότητα του ∆.

β. Αν η πυκνότητα του ∆ είναι 1,25 g/mL, να υπολογίσετε την %

w/v περιεκτικότητα του ∆.

γ. Αν στο ∆ διαλύσουμε ακόμη 10 g ΚΟΗ, προκύπτει διάλυμα ∆1 το

οποίο είναι κορεσμένο. 

Να υπολογίσετε την διαλυτότητα του ΚΟΗ στο νερό, σε g KOH ανά

100 g H2O, στη θερμοκρασία του ∆1.

δ. Αν θερμάνουμε το ∆1, το διάλυμα στη νέα θερμοκρασία θα είναι

κορεσμένο ή ακόρεστο;

ΛΥΣΗ:

Δεδομένα

ΔΙΑΛΥΜΑ Δ mδο=50g   mδ/τη=150g   d=1.25g/ml

Διαλυμα Δ1      προσθήκη mΔο=10g

α. Η μάζα του ∆ είναι:                                               

m∆ = mνερού + mKOH = 150g + 50g = 200 g

για να υπολογίσουμε την περιεκτικότητα %w/w πρέπει να ξέρομε την μάζα της

διαλυμένης ουσίας (50g)που περιέχεται σε ορισμένη μάζα διαλύματος (200g)

Σε 200g διαλύματος ∆ περιέχονται 50 g ΚΟΗ.

Σε 100g διαλύματος ∆ περιέχονται x; g ΚΟΗ.               

Αρα     x =100*50/200= 25 g

Άρα το διάλυμα Δ έχει περιεκτικότητα 25 % w/w.

β. Υπολογίζουμε τον όγκο του ∆ από τον τύπο της πυκνότητας διαλύματος :

ρ=m/V à V=m/ρ= 200g/1,25g /mL=160ml

V= 160ml διαλύματος Δ

για να υπολογίσουμε την περιεκτικότητα %w/v πρέπει να ξέρομε την μάζα της

διαλυμένης ουσίας (50g)που περιέχεται σε ορισμένo όγκο  διαλύματος (160ml)

σε  160ml  διαλύματος ∆ περιέχονται 50 g ΚΟΗ.

Σε 100ml διαλύματος ∆ περιέχονται  ψ; g ΚΟΗ.                 

αρα    ψ = 100*50/160=31,25 g

Άρα το διάλυμα έχει περιεκτικότητα 31,25 % w/v.

γ. Μετά την προσθήκη 10 g ΚΟΗ, στο διάλυμα Δ1 υπάρχουν 150 g Η2Ο και (50 + 10)g=
60 g KOH.

Το διάλυμα είναι κορεσμένο, συνεπώς για τη διαλυτότητα του ΚΟΗ στο νερό εκφράζει
τα g της διαλύμένης ουσίας που μπορούν να διαλυθούν σε 100 g διαλύτη νερό στη
συγκεκριμένη θερμοκρασία, ισχύει:

Σε 150 g νερού διαλύονται μέχρι 60 g ΚΟΗ.

Σε 100 g νερού διαλύονται μέχρι ω; g ΚΟΗ.             

αρα    ω =100*60/150= 40 g

Συνεπώς η διαλυτότητα του ΚΟΗ στο νερό είναι 40 g ΚΟΗ/100 g νερού.

δ. Το ΚΟΗ είναι στερεή ουσία, συνεπώς αύξηση της θερμοκρασίας θα έχει ως
αποτέλεσμα αύξηση της διαλυτότητας. Επομένως το ∆1 στη νέα μεγαλύτερη
θερμοκρασία θα είναι ακόρεστο.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 55

Η διαλυτότητα μιας ουσίας Α στους 20º C είναι 22g/100g H 2 O και στους 30º C
είναι 26g/100g  H 2 O.  Ποια  ποσότητα  ουσίας  θα  κρυσταλλωθεί,  αν  1  kg 
κορεσμένου διαλύματος στους 30º C ψυχθεί στους 20º C; 

ΛΥΣΗ:

Στους 30º C:

Από την περιεκτικότητα του κορεσμένου διαλύματος A (22g/100g H 2 O) έχουμε: 

Σε 100 g H 2 O μπορούν να διαλυθούν 26 g ουσίας Α, οπότε η μάζα του κορεσμένου

διαλύματος είναι: 

m κορεσμένου διαλύματος = m Α  +     mH2O   

m κορεσμένου διαλύματος = 26+100 = 126 g

Στους 20º C:

Από την περιεκτικότητα του κορεσμένου διαλύματος B (26g/100g  H 2 O) έχουμε: 

Σε 100 g H 2 O μπορούν να διαλυθούν 22 g ουσίας Α. 

Γνωρίζουμε  ότι  όταν  ελαττώνεται  η  θερμοκρασία  ενός  διαλύματος  μειώνεται  η

διαλυτότητά του.  Έτσι, όταν το διάλυμα της ουσίας Α ψυχθεί από τους 30º C στους

20º C, η ποσότητα της ουσίας Α που παραμένει αδιάλυτη (κρυσταλλώνεται) είναι: 

       

m αδιάλυτης ουσίας Α = m  (διαλυμένης ουσίας Α στους 30º C)  - m(διαλυμένης ουσίας Α

στους 20º C)

          m αδιάλυτης ουσίας Α= 26 – 22 = 4 g

Οπότε, 

Από   126 g κορεσμένου διαλύματος κρυσταλλώνονται  4  g ουσίας Α

Από 1000 g κορεσμένου διαλύματος κρυσταλλώνονται   x g ουσίας Α

Δηλαδή,
126x= 1000*4  è x=4000/126=31.75 g ουσίας Α

Άρα, όταν το διάλυμα ψυχθεί από τους 30º C στους 20º C θα κρυσταλλωθούν
31.75 g ουσίας Α