Senario 2 (Kaedah Simpleks)

Sebuah syarikat berurusan dengan tiga produk A, B, dan C. Ia perlu diproses di tiga jabatan
X, Y, dan Z. Produk A memerlukan 2 jam jabatan X, 3 jam jabatan Y dan produk B
memerlukan 3 jam, 2 jam dan 2 jam jabatan X, Y, dan Z masing-masing.Produk C
memerlukan 4 jam dalam jabatan Y dan 5 jam jabatan Z. Sumbangan keuntungan A, B dan
C adalah RM 3, Rm 5 dan RM 4 masing-masing. Cari gabungan optimal produk untuk
memaksimumkan keuntungan. Pada tempoh perancangan yang akan datang, 8 jam jabatan
X, 15 jam jabatan Y dan 10 jam jabatan Z disediakan untuk pengeluaran.

Keupayaan
Masa dalam jam yang diperlukan se unit produk tersedia dalam
Jabatan
jam
A B C
X 2 3 0 8
Y 3 2 4 15
Z 0 2 5 10
Keuntungan per
3 5 4
unit dalam Rm

Biarkan

a=bilangan produk a yang terhasil

b=Bilangan produk b yang terhasil

c=Bilangan produk c yang terhasil

Masalah ini boleh diringkaskan seperti berikut :

P ( keuntungan maksimum )=3 a+5 b+ 4 c

Subjek kepada kekangan ialah

2 a+3 b ≤ 8 1 (keupayaan tersedia dalam jam untuk jambatan X)

3 a+2 b+ 4 c ≤15 2 (keupayaan tersedia dalam jam untuk jambatan

Y)

2 b+5 c ≤10 3 (keupayaan tersedia dalam jam untuk jambatan

Z)

a ≥ 0 , b ≥ 0 ,c ≥ 0(kekangan ketidaknegatifan)

LANGKAH 1 : Tuliskan dalam bentuk piawai :

Memaksimumkan Memaksimumkan :

P ( keuntungan maksimum )=3 a+2 b+ 4 c P−3 a−5 b+ 4 c−r−s−t=0

Subjek kepada
Subjek kepada
2 a+3 b+ 0 c+ r+ 0+0=8
2 a+3 b+ r=8
3 a+2 b+ 4 c +0+ s+ 0=15
3 a+2 b+ 4 c + s=15
0 a+ 2b+ 5 c+ 0+0+t=10
2 b+5 c +t=10
a ≥ 0 , b ≥ 0 ,c ≥ 0 ,r ≥ 0 , s ≥ 0 , t ≥ 0
a ≥ 0 , b ≥ 0 ,c ≥ 0 ,r ≥ 0 , s ≥ 0 , t ≥ 0

di mana a merupakan pemboleh ubah ketidaknegatifan yang mempunyai nilai di antara 0

hingga 8 mewakili pembolehubah lalai untuk masa pertukangan yang tidak digunakan. b
merupakan pemboleh ubah ketidaknegatifan yang mempunyai nilai di antara 0 sehingga 15
yang juga mewakili pembolehubah atau masa penyerapan yang tidak digunakan. c
merupakan pemboleh ubah ketidaknegatifan yang mempunyai nilai di antara 0 sehingga 10
yang juga mewakili pembolehubah atau masa penyerapan yang tidak digunakan.
LANGKAH 2 :Pindahkan dalam bentuk tablo

Pemboleh Nilai θ
a b c r s t Operasi
ubah bebas
r 2 3 0 1 0 0 8
s 3 2 4 0 1 0 15
t 0 2 5 0 0 1 10
P -3 -5 -4 0 0 0 0
Tablo 1

di mana penyelesaian

a=0

b=0

c=0

r =8

s=15

t=10

LANGKAH 3 : Tentukan lajur pivot berdasarkan nilai negatif dalam baris operasi.

Pemilihan lajur pivot berdasarkan nilai negatif tertinggi pada baris fungsi objektif. Lajur pivot
yang dipilih adalah jalur b.

Lajur pivot dipilih

Pemboleh Nilai θ
a b c r s t Operasi
ubah bebas
r 2 3 0 1 0 0 8
s 3 2 4 0 1 0 15
t 0 2 5 0 0 1 10
P -3 -5 -4 0 0 0 0
Tablo 2

Nilai paling negatif

LANGKAH 4 : Tentukan baris pivot berdasarkan nilai negatif dalam hasil θ .

Pemilihan baris pivot berdasarkan nilai terendah pada lajur θ setelah angka nilai
dibahagikan oleh elemen lajur b. Baris pivot yang dipilih adalah baris r.

Baris pivot dipilih

Pemboleh Nilai θ
a b c r s t Operasi
ubah bebas
3 8 8
r 2 0 1 0 0 =2.67
3
15 15
s 3 2 4 0 1 0 =7.5
2
10 10
t 0 2 5 0 0 1 =5
2
P -3 -5 -4 0 0 0 0

LANGKAH 5: Bahagi baris pivot dengan elemen pivot. Gantikan pemboleh ubah asas
baris pangsi dengan pemboleh ubah dari lajur pangsi.
Elemen baris r sebelum ini dibahagi 3. Kemudian tukarkan pembeoleh ubah baris r dengan
b.

Pemboleh Nilai θ
a b c r s t Operasi
ubah bebas
2 1 8 R1
b 1 0 0 0
3 3 3 3
s 3 2 4 0 1 0 15
t 0 2 5 0 0 1 10
-
P -3 -5 0 0 0 0
4

LANGKAH 6 : Jalankan operasi baris untuk menukar kemasukan (entry) ke pemimpin

(pivot).

Pemboleh a b c r s t Nilai θ Operasi

 ubah bebas
2 1 8
b 1 0 0 0
3 3 3
5 −2 29
s 0 4 1 0 R2−2 R1 (new)
3 3 3
−4 −2 14
t 0 5 0 1 R3−2 R1 (new)
3 3 3
1 5 40
P 0 -4 0 0 R4 + 5 R 1( new)
3 3 3

LANGKAH 7 : Teruskan langkah 3 hingga 6 kerana baris objektif masih mengandungi

nilai negatif (mencari elemen pivot kedua)

Langkah 3:

Pemboleh Nilai θ
a b c r s t Operasi
ubah bebas
2 1 8
b 1 0 0 0
3 3 3
5 −2 29
s 0 4 1 0
3 3 3
−4 −2 14
t 0 5 0 1
3 3 3
1 5 40
P 0 -4 0 0
3 3 3

Langkah 4:

Pemboleh Nilai θ
a b c r s t Operasi
ubah bebas
2 1 8
b 1 0 0 0 ∞
3 3 3
 5 −2 29 29
s 0 4 1 0
3 3 3 12
−4 −2 14 14
t 0 5 0 1
3 3 3 15
1 5 40
P 0 -4 0 0
3 3 3

Langkah 5:

Pemboleh Nilai θ
a b c r s t Operasi
ubah bebas
2 1 8
b 1 0 0 0
3 3 3
5 −2 29
s 0 4 1 0
3 3 3
−4 −2 1 14 R3
c 0 1 0
15 15 5 15 5
1 5 40
P 0 -4 0 0
3 3 3

Langkah 6:

Pemboleh Nilai θ
ubah a b c r s t Operasi
bebas
2 1 8
b 1 0 0 0 R1 ( lama )=R1 (baru)
3 3 3
41 −2 −4 89
s 0 0 1 R2−4 R3 (new )
15 15 5 15
 −4 −2 1 14
c 0 1 0 R3 ( lama )=R3 ( baru)
15 15 5 15
−11 17 4 256
P 0 0 0 R4 + 4 R3 (new)
15 15 5 15

Last skali :

Langkah 3:

Pemboleh Nilai θ
a b c r s t Operasi
ubah bebas
2 1 8
b 1 0 0 0
3 3 3
41 −2 −4 89
s 0 0 1
15 15 5 15
−4 −2 1 14
c 0 1 0
15 15 5 15
−11 17 4 256
P 0 0 0
15 15 5 15

Langkah 4:

Pemboleh Nilai θ
a b c r s t Operasi
ubah bebas
2 1 8
b 1 0 0 0 4
3 3 3
41 −2 −4 89
s 0 0 1 89/41
15 15 5 15
−4 −2 1 14
c 0 1 0 -7/2
15 15 5 15
−11 17 4 256
P 0 0 0
15 15 5 15
Langkah 5:

Pemboleh Nilai θ
a b c r s t Operasi
ubah bebas
2 1 8
b 1 0 0 0
3 3 3
−2 15 −12 89 41
a 1 0 0 R
41 41 41 41 15 2
−4 −2 1 14
c 0 1 0
15 15 5 15
−11 17 4 256
P 0 0 0
15 15 5 15

Langkah 6:

Pemboleh Nilai θ
ubah a b c r s t Operasi
bebas
15 −10 8 50 2
b 0 1 0 R 1− R 2
41 41 41 41 3
−2 15 −12 89
a 1 0 0
41 41 41 41
−6 4 5 62 4
c 0 0 1 R3 + R
41 41 41 41 15 2
45 11 24 765 11
P 0 0 0 R4 + R 2
41 41 41 41 15
LANGKAH 8 : Interpretasi

Oleh kerana tiada nilai negatif dalam baris fungsi objektif, maka proses lelaran berhenti,
tablo yang terbentuk ini merupakan tablo terakhir. Daripada tablo ini didapati nilai maksimum

765 89 50 62
ialah apabila, a= , b= , c= , r=0 , s=0 ,t=0 .
41 41 41 41

Maka,

7
Produk A=2
41

9
Produk B=1
41

21
Produk c=1
41

P ( keuntungan maksimum )=3 x+ 5 y+ 4 z

( 417 )+5 ( 1 419 )+ 4( 1 2141 )

¿3 2

27
¿ RM 18
41