Journal of Research Vol. XXI No. 2 (2012) pp.
30-42
Published by the Isabela State University
Cabagan, Isabela
ISSN-0116-7413
WIKANG FILIPINO BILANG AKADEMIK NA KURSO
AT AKADEMIK NA DISIPLINA
Jaine Z. Tarun, Ph.D.
Associate Professor V College of Teacher Education,
Isabela State University, Cabagan, Isabela 3328 Philippines
ABSTRAK
Pinamagatang “Wikang Filipino
Bilang Akademik na Kurso at Akademik
na Disiplina” ang pag-aaral na ito kung
saan pinagtuunan ng pagsusuri ang mga
programa sa Filipino partikular ang
kurikulum sa Filipino ng Isabela State
University sa mga lebel na di-gradwado
at gradwado upang magamit na saligan
sa pagmumungkahi ng mga akademik na
kurikulum para sa Disiplinang Filipino
bilang larangan ng pag-aaral na
tutugon sa vertikalisasayon na tuon ng
inibersidad. Ginamit sa isinagawang
pag-aaral ang documentary analysis o
pagsusuring dokumentari. Sa Pag-aaral
na ito, tiniyak na walang programa sa
Filipino ang unibersidad na lilinang dito
bilang isang disiplina kaya’t
inimumungkahi sa pag-aaral na ang
mga kurikular na programa sa Filipino
na maaaring tutugon sa tuon ng
unibersidad na vertikalisasyon sa mga
programa nito katulad ng mga
programa sa Disiplinang Filipino.
________________________________
Mga Pangunahing Salita (Key Words):
Akademik na Kurso, Akademik na
Disiplina, Disiplinang Filipino,
Vertikalisasyon, Espesyalista,
Jeneralist
|Page
INTRODUKSYON
May tatlong kurikular na
programa para sa gustong magmedyor sa
Filipino ang umiiral dati. Ang
binalangkas ng DepEd (DECS) na
BEEd- ang Filipino ay bilang erya ng
espesyalisasyon (pero sa ngayon ay
tinanggal na sa kurikulum nito na
pinalitan ng mga content courses) at ang
BSEd – Filipino bilang major. Sa
tersyari naman, binalangkas ng CHED
ang A.B. Filipino. May ilang mga
unibersidad rin ang may mga programa
sa gradweyt na lebel gaya ng
M.A.T./M.A.E.D medyor sa Filipino at
M.A. Filipino (Liwanag, 2005).
Anu’t anuman ang mga sabjek na
Filipino sa mga programang nabanggit
ay binubuo ng magkakahiwalay na
sabjek na may iba’t ibang tuon. Walang
disiplinal na anchor kung kaya’t walang
disiplinal na focus at tunguhin. Ito ang
dahilan kung kaya’t hindi ito nakalinang
ng mga dalubhasa o espesyalista sa
larangan ng Araling Filipino o sa mga
erya at sab-erya nito. Hindi kataka-
takang maraming gurong “jack of all
trades” at “Master o Doctor of None”
ang nalikha sa maraming panahon
(Ramos, 2005).
Kaugnay ng mga nabanggit,
minarapat ng mananaliksik na pagtuunan
 Tarun, J.Z. / Journal of Research (Vol. XXI No.2 -2012) 30-38
ng pag-aaral ang Filipino kurikulum ng
Isabela State University sa mga
programa nito sa andergradweyt at
gradweyt na lebel upang magamit na
saligan sa pagmumungkahi ng mga
akademik na kurikulum para sa
Disiplinang Filipino bilang larangan ng
pag-aaral.
PAGLALAHAD NG SULIRANIN
Pangkalahatang layunin ng pag-
aaral na matasa ang kurikulum ng
Filipino sa mga kurikular na programa
ng Isabela State University nang sa
gayon ay makapagmungkahi ng mga
akademik na kurikulum para sa mga
andergradweyt at gradweyt na pag-aaral
na lilinang sa Filipino bilang akademik
na disiplina ng unibersidad na tutugon sa
vertikalisasyon na tuon nito.
Upang matamo ang layunin ng
pag-aaral na ito, tinugunan ang mga
sumusunod na tanong:
1. Anu-ano ang mga kurikulum ng
Filipino sa mga programa ng
unibersidad?
2. Anu-ano ang mga hakbang na
isinagawa/isinasagawa ng
unibersidad upang malinang ang
Filipino bilang isang akademik na
Disiplina para makatugon sa
vertikalisasyon na tuon nito?
KAHALAGAHAN NG PAG-AARAL
Magsisilbing batayan o saligan ng
mga administrador at fakulti ng
unibersidad ang ginawang pag-aaral
tungo sa paglinang ng Filipino at iba
31 | P a g e
pang larangan (e.g. Science, Math, etc.)
bilang isang akademik na disiplina na
tutugon sa vertikalisasyon na tuon hindi
lamang sa mga fakulti kundi maging sa
mga programa nito.
Kung maisasakatuparan ang mga
mungkahi ng pag-aaral na ito,
makakadebelop ang unibersidad ng mga
intelektwal, iskolar, risertser at higit sa
lahat ng mga eksperto, espesyalista at
dalubhasa hindi sa Filipino bilang isang
jeneral na larangan kundi sa mga erya at
sab-erya nito bilang akademik na
disiplina.
MGA KAUGNAY NA LITERATURA
Ayon kay Ramos (2005), ang
kurikulum sa Filipino ay walang
disiplinal na anchor kung kaya’t walang
disiplinal na fokus at tunguhin. Hindi
malalim ang pagkaunawa at pagtinging
teoretikal at emperikal. Sapagkat hindi
lohikal ang mga tipoloji ng mga
kaalaman o sadyang walang taxonomi.
Inilahad niya ang mga sumusunod na
kurso sa Filipino upang maunawaang
hindi ito lilinang ng mga intelektwal at
espesyalista sa Filipino.
1. Balarila ng Wikang Pambansa
2. Pamamahayag
3. Literaturang Pambata
4. Sikolohiya ng Wika
5. Pulitika ng Wika
6. Dula
7. Nobela
8. Panulaan
9. Rehiyunal na Literatura
10. Metod at Teknik sa Pagtuturo
11. Paghahanda ng Materyales sa
Pagtuturo
12. Pilosopiya ng Pagtuturo
 Tarun, J.Z. / Journal of Research (Vol. XXI No.2 -2012) 30-38

13. Malikhaing Pagsulat larangang ito ang tinatawag na akademik na

14. Bilinggwal na Edukasyon
15. Pagsasalin
Ayon pa rin kay Ramos, malinaw na
hindi ang akademik na mga erya at sab-erya
ng disiplinang Filipino ang pinag-aaralan
kundi kalipunan lamang ang kurikulum sa
Filipino ng kung anu-anong sabjek na hindi
lilinang ng isang dalubhasa sa disiplinang
ito. Marapat na masuri, mauri at mapag-
ugnay-ugnay ang mga kaalaman ayon sa
angkop na tipolohiya ng karunungan ng
Disiplinang Filipino. Kailangang maging
sistemik at sistematik ang pagsama-sama ng
mga tipak-tipak, hiwa-hiwalay at nagkalat
na kaalaman tungkol sa larangang ito. Ang
may sistematik na iskema, balangkas at
pagkakaayos ng mga karunungan sa
Disiplinang Filipino.
Sa UP, mas gusto ng administrasyon
na mga senyor fakulti o gurong may Ph.D.
lamang ang magtuturo ng mga kurso sa
G.E. program. Ang mga may Ph.D. lamang
ang pinagtuturo sa dalawang program sa
gradwadong pag-aaral (i.e. masters at
doktoral). Ang mga dalubhasa sa Panitikan
at Creative Writing ay hindi pinagtuturo sa
mga kurso sa wika. Hindi rin pinagtuturo sa
mga kurso sa Disiplinang Filipino sa
gradwadong pag-aaral ang mga gurong
hindi medyor sa Filipino sa kanilang
masteral at doktoral degree bagamat
Filipino ang medyor sa kanilang Bachelor’s
degree. Esensya ito ng vertikalisasyon na
tuon ng unibersidad (Constantino, 2005).

Konseptwal na Balangkas ng Pag-aaral

Filipino Bilang Akademik na Larangan

Bilang Akademik na Disiplina

Bilang Akademik na Kurso

Gen. Ed. Content Area of Vertikal na Horizontal na

specializati tuon tuon
Subject courses on/Major

Mga Larangan Erya, Sab-erya,

ng Pag-aaral Sab-sab-erya
Jeneralist

Espesyalista

Pagsusuri / Analisis

Mga Mungkahing Akademik na Larangan ng Pag-aaral o

Kurikulum na Programa
32 | P a g e
 Tarun, J.Z. / Journal of Research (Vol. XXI No.2 -2012) 30-38

Pinag-aaralan ang Filipino bilang isang Pinagkunan ng Datos

akademik na larangan sa mga
sumusunod: bilang akademik na kurso at
bilang akademik na disiplina. Bilang
akademik na kurso, bahagi ito ng mga
sabjek na pinag-aaralan sa Gen. Ed.
Curriculum, bilang content courses sa
degree program na BEEd at bilang major
subjects sa BSEd (Espiritu, 2003).
Tinatawag na jeneralist sa Filipino ang
produkto ng ganitong kurikulum. Ang
Filipino bilang akademik na disiplina
naman ay may vertikal at horizontal na
tuon ang mga larangan ng pag-aaral
(AB- Filipino, MA- Filipino at Ph.D-
Filipino) na naka-anchor sa mga erya,
sab-erya at sab-sab erya ng Araling
Filipino na poprodyus ng isang
espesyalista (Ramos, 2005). Sa ganito,
sunuri ang mga programa ng Isabela
State University nang sa gayon ay
makapagmungkahi ng mga akademik na
larangan ng pag-aaral o kurikular na
programang tutugon sa vertikalisasyon
na tuon nito.
Nilikom sa pamamagitan ng mga
dokumentong naglalahad ng mga datos
na sinuri para sa pag-aaral na ito. Ang
mga datos na nakalap sa pamamagitan
ng mga materyales at dokumento ay
ginamit at inuri upang mailahad ang
sitwasyong pang-akademik/kurikula sa
Filipino ng Isabela State University sa
dalawa nitong kampus - ang Echague at
Cabagan.
Pagsusuring Istatistikal
Sinuri, inilarawan at inihayag ang
mga datos na nakuha sa mga dokumento
sa paraang kwaliteytib.
RESULTA AT DISKASYON
Inilalahd sa bahaging ito ang resulta at
diskasyon ng pag-aaral.
Filipino Bilang Akademik na Kurso

Sa bahaging ito inilalahad ang

METODOLOHIYA mga datos na naglalarawan sa Filipino
bilang akademik na kurso.
Inilalahad sa bahaging ito ang
disenyo ng pananaliksik, pinagkunan ng Filipino sa General Education
datos, instrumentong ginamit sa pagkuha Curriculum
ng datos, mga hakbang sa pagkuha ng Deskriptib na titulo ng mga Filipino
datos at pagsususuring istatistikal. sabjek:
Filipino 11 – Sining ng
Disenyo ng Pananaliksik Pakikipagtalastasan
Filipino12 -Gamiting Filipino,
Ginamit nag deskriptiv na disenyo Pagbasa at
ng pananaliksik sa pag-aaral na ito Komposisyon
partikular ang pagsusuring dokumentari Filipino 13 – Filipino sa Tanging
o trend analysis. Gamit
33 | P a g e
 Tarun, J.Z. / Journal of Research (Vol. XXI No.2 -2012) 30-38

Filipino 15 – Komunikasyon sa ay hindi pa nirerebisa ng ISU sa kabila

Akademikong Filipino ng mga pagbabagong isinagawa ng
Filipino 16 – Pagbasa at Pagsulat CHED Teknikal Committee noong 2004
Tungo sa Pananaliksik at ipinaiimplementa simula School Year
Filipino 17 – Panitikang Filipino 2005-2006.

Ipinakikita ng Talahanayan 1 ang Talahanayan 1. Filipino Bilang General

Filipino bilang akademik na kurso sa Education Subject sa mga Degree Program
General Education Curriculum ng mga ng Isabela State University – Echague at
degree program ng Isabela State Cabagan Campus
University – Echague at Cabagan GEC Filipino Komponent/

Kabuuang
Mga Degree Progam Rekwayrment
Kampus.

Yunit
Filipino Filipino Filipino
1 12 1 15 1 17
1 3 6
BEEd (lahat ng Erya ng       9
Kapansin-pansin na sa kurikulum Ispesyalisasyon)
ng GE, ang mga batayang sabjek sa BSEd (lahat ng Medyor)       9
BS in Dev.Com. (lahat ng       9
Filipino ay di pare-pareho. Tanging ang Medyor)
mga degree program na Bachelor in AB Mass Com.       9
AB Psychology       6
Elementary Education at Bachelor in AB English       6
Secondary Education (Bachelor of… ay AB Sociology       6
AB Political Science       6
nakalagay sa CMO No. 30 s. 2004) sa AB Legal Mgt.       6
ilalim ng Teacher Education bilang AB major in Peace &       6
Security
applied discipline/gamiting disiplina ang BS Nursing       6
sumunod sa “Enhanced General BS Public Administration
BS Business Administration












6
6
Education Courses” sa kabuuang yunit (lahat ng Medyor)
BS Entrepreneurship       6
na 9 katumbas ng tatlong (3) sabjek: BS Agricultural Engineering       6
Filipino 15 – Komunikasyon sa BS Chemical Engineering       6
BS Food Engineering       6
Akademikong Filipino; Filipino 16 – BS Animal Husbandry       6
Pagbasa at Pagsulat Tungo sa BS Accountancy       6
BS Agri-Business       6
Pananaliksik at Filipino 17 – Masining BS Information Technology       6
na Pagpapahayag at ang iba pa na BS Food Technology       6
BS Hotel & Restaurant       6
ipinakukuha na ibang programa ay Management
BS Architecture       6
pawang mga luma na. BS Industrial Technology       6
BS Home Technology       6
     
Ang Filipino11 – Sining ng BS Land Fisheries
BS Forestry      
6
6
Pakikipagtalastasan ay isa sa mga GE BS Agriculture       6
BS Biology (lahat ng       6
sabjek na ipinakukuha noong kalalabas Medyor)
ng CMO No.56 s. 1996 samantalang ang BS Chemistry       6
BS Criminology       6
Filipino 12 – Gamiting Filipino/Pagbasa DAT-BAT       6
at Komposisyon, Filipino 13 – Filipino BS Industrial Education       6
Doctor of Veterinary       6
sa Tanging Gamit at Filipino 17 – Medicine
Panitikang Filipino ay mga kurso o
sabjek na nasa MECS Order No. 26 s.
1983 (Tarun, 2007) na hanggang ngayon

34 | P a g e
 Tarun, J.Z. / Journal of Research (Vol. XXI No.2 -2012) 30-38

Inilalahad ng Talahanayan 2 ang Filipino Bilang Area of Specialization

mga content course sa Filipino na
naglalarawan rin sa Filipino bilang
akademik kurso. May dalawang sabjek o
content course sa Filipino bilang learning
area katumbas ng 6 yunit: ang Filipino
20 – Panitikang Filipino at Filipino 21 –
Mga Anyo ng Kontemporaryong
Panitikan. Ang mga sabjek na ito ay
itinatakda ng CHED sa kurikulum ng
BEEd mula sa tatlo (3) nitong
pagpipilian na content courses: (1)
Panitikang Filipino, (2) Mga Anyo ng
Kontemporaryong Panitikan at (3)
Pagpapahalagang Pampanitikan.
Isang suliranin ang maaring
maidudulot ng ganitong pagtatakda ng
mga sabjek na may pagpipilian ang mga
institusyong nag-oofer nito tulad ng ISU
sa pagkuha ng “Licensure Examination
for Teachers” ng mga gradweyt sapagkat
walang kasiguruhan kung alin ba sa mga
sabjek o content course na ito ang
pinagkukuhanan ng aytem sa pagsusulit.
Isa pang obserbasyon na sa Panitikan
lamang nakafokus ang mga sabjek na ito
at wala sa Linggwistika/gramatika.
sa BSEd at MAEd na Programa
Pinatutunayan ng Talahanayan 3
ang “maling pagkilala” sa Filipino bilang
major o mdisiplina sa sapagkat malinaw
n nakasasaad sa CMO No, 30 S. 2004 na
isa lamang itong area of specialization o
akademik na kurso na pinag-aaralan sa
larangan ng edukasyon sa sekundarya.
Mapapansin na hindi ang mga
akademik na area at sub-area ng
disiplinang Filipino ang pinag-aaralan
kundi kalipuman lamang ang kurikulum
ng Filipino ng samut-sarinmg sabjek na
walang proseso, taksonomiya,
klasipikasyon at integrasyon ng mga
imperikal and teoretikal na kaalaman
tungo sa isang larangan (Ramos, 2005).
Talahanayan 3. Filipino Bilang Major
Sabjek sa BSEd.
Mga Major Sabjek sa Filipino
Course
Code/Descriptiv Descriptiv na Titulo
na Bilang
Major 1 Introduksyon sa Pag-aaral ng Wika

Major 2 Panimulang Linggwistika

Talahanayan 2. Filipino Bilang Content Major 3 Istraktura ng Wikang Filipino
Course sa BEEd. Major 4 Ang Filipino sa Kurikulum ng Batayang
Edukasyong
Major 5 Pagtuturo at Pagtataya sa Pakikinig at
Content Courses sa Filipino Pagsasalita
Major 6 Pagtuturo at Pagtataya sa Pagbasa at Pagsulat
Course Descriptiv na Titulo Introduksyon sa Pagsasalin
Code/Descriptiv na Major 7
Major 8 Introduksyon sa Pagpapahayag
Bilang
Major 9 Panitikan ng Rehiyon
Fil 20 Panitikang Filipino
Major 10 Kulturang Popular
Fil 21 Mga Anyo ng Sanaysay at Talumpati
Major 11
Kontemporaryong Panitikan
Major 12 Panulaang Filipino

Major 13 Maikling Kwentong Filipino

Major 14 Pagbasa ng mga Obra Maestrang Filipino

Major 15 Panitikan ng mga Umuunlad na Bansa

Major 16 Pagpapahalagang Pampanitikan

35 | P a g e
 Tarun, J.Z. / Journal of Research (Vol. XXI No.2 -2012) 30-38

Mga Major Sabjek sa Filipino Talahanayan 4. Filipino Bilang Major

Course Sabjek sa MAEd.
Code/Descriptiv Descriptiv na Titulo
na Bilang
Major 17 Panunuring Pampanitikan
Paghahanda at Ebalwasyon ng Kagamitang Mga Major Sabjek
Major 18
Panturo Course Descriptiv na titulo
Major 19 Pagtuturo at Pagtataya sa Panitikan code/Descriptiv
Major 20 Pananaliksik sa Wika at Panitikan na Bilang
Filipino 211 Linggwistikang Filipino
Filipino 212 Sarbey ng Panitikang Filipino
Filipino 213 Malikhaing Pagsulat
Nakikita naman sa Talahanayan 4 Filipino 214 Maunlad na Gramatika
ang kalipunan ng mga sabjek sa Filipino Filipino 215 Natatanging Paksa
sa programang MAEd ng College of Filipino 216 Pagpaplanong Instruksyunal at
mga Pamamaraan sa Pagtuturo ng
Teacher Education. Ang mga sabjek sa Filipino pati Praktikum
kurikulum na ito ay ginawan ng rebisyon
noong 2007 at sinimulang iimplementa
noong School Year 2008-2009 kung saan Filipino Bilang Akademik na Displina
ginawang “synchronized” ito sa
dalawang kampus ng ISU, ang ISU- Inilalahad ang maga datos na
Echague at ISU-Cabagan. magpapatunay sa Filipino bilang
akademik na disiplina sa mga programa
ng Isabela State University.
Makikita na ang mga kurso o
sabjek na tipak-tipak at hiwa-hiwalay ay Filipino Bilang isang Degree Program
hindi lilinang ng mga intelektwal,
akademik at resertser at espesyalista sa May tatlong applied discipline
Filipino sapagkat ang tungkulin lamang ang mga akademik na programa nito.
ng ganitong kurikulum ay ang Ang Science na may pinakamaraming
magpakadalubhasa sa larangan ng degree program o disiplina kabilang rito
pagtuturo (De Villa,2004). ang Public Administration at
Criminology na mga fields of study sa
HUSOCOM partikular sa Social Science
Nangangahulugan lamang ito na at Bachelor of Science in Industrial
kailangan magbawas ng kurikulum na Education na maaring kabilang sa
may tunguhing linangin ang Filipino larangan ng edukasyon. Pumapangalawa
bilang akademik na displina na may rito ang Arts na mapapansing ang mga
sariling akademik na register at degree program o disiplina ay mga fields
terminograpic (Fortunato, 2005). of study sa HUSOCOM kung saan sa
Humanities ay may Bachelor of Arts in
English; sa Social Science ay may
Bachelor of Arts in Psychology,
Sociology, Political Science, Legal
Management at Peace and Security at sa
Communication naman ay may Bachelor
36 | P a g e
 Tarun, J.Z. / Journal of Research (Vol. XXI No.2 -2012) 30-38

of Arts in Development Communication. saan ba ito dapat nakaangkla, sa Arte ng

Pumapangatlo naman ang Teacher Edukasyon ba o sa Edukasyon mismo
Education na may mga degree program subalit ito naman ay nasa ilalim ng
na Bachelor in Elementary Education at programa ng Teacher Education na
Bachelor in Secondary Education (Sa siyang nagke - cater sa mga graduate ng
CHED Memo Order No. 30 s. 2004 BEEd, BSEd at ng iba pa gaya ng BSHT.
ginagamit ang Bachelor of sa dalawang Kinikitaan din ito ng suliranin sapagkat
degree na ito). ang kurikulum ng BEEd ay jeneralist at
walang area of specialization na Home
Ang mga major na tinutukoy sa Technology naman ang MAEd
BSEd kurikulum ay ang mga area of kurikulum. Samakatuwid, maituturing
specialization na itinatadhana ng CMO ang mga graduate ng kurikulum na ito
No. 30 s. 2004 na mga sumusunod: mula sa nabanggit na “Master of None”
Mathematics, Science, English, Social (Ramos, 2005).
Science at Filipino (naka-asterisk ang Malinaw na malinaw na sa mga sa
dalawang huling akademik na kurso datos na inilahad, walang programa sa
sapagkat sa ngayon ay sinuspinde ang Filipino bilang isang akademik na
pag-oofer nito sa Cabagan Kampus disiplina ang unibersidad (Tarun 2007)
alinsunod sa ipinatutupad na palisi ng bagama’t may mga hakbang na itong
unibersidad sa bilang ng estudyante na isinasagawa para makatugon sa tuon
kumukuha nito subalit patuloy pa rin ito nitong vertikalisasyon sa ilan nitong
sa Echague Kampus). Sa CHED Memo programa sa ibang larangan.
No. 30 s. 2004 ay hindi major kundi
Area of Specialization ang tawag nito sa Talahanayan 5. Mga Applied Discipline ng
mga kinikilalang major ng BSEd ISU at ang mga Degree Program Nito
kurikulum ng unibersidad sapagkat Mga Applied Discipline
malinaw na ang tinutukoy na major sa Science Arts Teacher Education
(NON – (HUSOCOM)
CHED Memo No. 04 s. 1997 ay ang mga HUSOCOM)
disiplina o degree mismo (i.e. BS Degree Program / Degree Degree Program /
Discipline Program / Discipline
Biology – Biology bilang disiplina o Discipline
major, Bachelor of Secondary Education Bachelor of Science Bachelor of Bachelor in
in Nursing Arts in Elementary
– Secondary Education bilang disiplina o Development Education
Communication
major, Bachelor of Elementary *Bachelor of Science Bachelor of Bachelor in
Education – Elementary Education in Public Arts in Secondary Education
Administration Psychology Majors (Areas of
bilang disiplina o major atbp). Ito ang specialization):
mga dahilan kung bakit binuwag na ng Mathematics,
Science, English,
administrasyon ang iba’t ibang *Social Science,
*Filipino
departamento ng mga erya sa CTE. Sa Bachelor of Science Bachelor of ? Master of Arts in
graduate program ay may Master of Arts in Business Arts in Education
Administration Sociology Majors (Areas of
in Education na may mga area of (lahat ng Medyor) Specialization):
specialization rin gaya ng sa BSEd. Mathematics,
Science, English,
Nilagyan ito ng question mark sa *Social Science,
*Filipino
talahanayan sapagkat hindi tiyak kung Bachelor of Science Bachelor of

37 | P a g e
 Tarun, J.Z. / Journal of Research (Vol. XXI No.2 -2012) 30-38

Mga Applied Discipline

Science Arts Teacher Education
Mungkahing Kurikulum sa Filipino
(NON – (HUSOCOM) Bilang Akademik na Disiplina
HUSOCOM)
in Entrepreneurship Arts in Political
Science
Bachelor of Science Bachelor of
in Agricultural Arts in Legal Rasyunal
Engineering Management
Bachelor of Science Bachelor of
in Chemical Arts in English Ang pangangailangan sa
Engineering
Bachelor of Science Bachelor of
pagkakaroon ng sentro sa wika na
in Food Arts Major on magpapaunlad sa Filipino hindi bilang
Engineering Peace and
Security sabjek lamang o akademik na kurso
Bachelor of Science kundi bilang akademik na disiplina ay
in Animal Husbandry
Bachelor of Science mahalagang isaalang-alang ng mga
in Accountancy
Bachelor of Science
pangunahing institusyon (Santos, 2003)
in Agri-Business sa Rehiyon 2 kabilang na rito ang Isabela
Bachelor of Science
in Information State University. Isang sentro na mag-
Technology eeksplor ng linggwistik na realidad at
Bachelor of Science
in Food Technology resources na human (Lynch, 2003) sa
Bachelor of Science
in Hotel & Restaurant
disiplinang Filipino.
Management Layunin
Bachelor of Science
in Architecture Nilalayon ng mga mungakahing
Bachelor of Science kurikulum ang mga sumusunod:
in Industrial
Technology
Bachelor of Science 1. Maitaas ang kalidad ng mga
in Home echnology
Bachelor of Science kurikular na programa sa Filipino
in Land Fisheries
Bachelor of Science tungo sa pagpapahusay ng mga
in Forestry kaalaman sa pagtuturo at reserts;
Bachelor of Science
in Agriculture 2. Malinang ang Filipino hindi lamang
Bachelor of Science
in Biology (lahat ng
basta kurso a linggwistik na sistema
Medyor) nito kundi bilang akademik na
Bachelor of Science
in Chemistry
disiplina;
*Bachelor of 3. Madebelop ang propesyonalismo at
Science in
Criminology etika ng pagtuturo at reserts sa
DAT-BAT Filipino; at
(Bachelor in
Agricultural 4. Matugunan ang mga
Technology)
*Bachelor of
pangangailangan ng mga guro sa
Science in Filipino sa Isabela State University
Industrial Education
o maging sa Rehiyon 2.

Mungkahing Kurukular na
Programa: Bakalaryat, Masteral at
Doktoral

38 | P a g e
 Tarun, J.Z. / Journal of Research (Vol. XXI No.2 -2012) 30-38

Naririto ang mga mungkahing C. Aralin sa Pragmatik na Filipino

A.B. FILIPINO M.A. FILIPINO Ph. D. FILIPINO
kurikulum para sa kurikular na programa
ng tatlong (3) lebel ng pag-aaral sa *Batayang *Varayti at *Sem: Varayti
Pag-aaral sa Varyasyon ng at Varyasyon ng
Filipino bilang akademik na disiplina o Pragmatik na Filipino: Rehiyunal, Wikang Filipino
degree na tutugon sa vertikalisasyon na Filipino Sosyal at
Okupasyunal
tuon ng unibersidad. *Sarvey sa mga *Sem: Wika
Pragmatik/Gamit na Akademya
Pag-aaral ng
Wikang Pambansa
Akademik na Kurikulum sa Tatlong *Diskors Analisis: * Sem: Diskors
Lapit at Metod sa Analisis ng
Lebel ng Pag-aaral Pag-aaral ng Teksto Wikang Filipino
at konteksto
A. Filipino Bilang Wika at Disiplina *GAmit ng Filipino *Sem: Wika,
A.B. FILIPINO M.A. FILIPINO Ph. D. FILIPINO sa mga Pili at Kapital at
Espeyal na Domeyn Paggawa
*Introduksyon *Saklaw, *Sem:Pilosopiya *Sem: Gamit ng
sa Disiplinang Kaalaman at ng Disiplinang Wika sa Mass
Filipino Development Filipino Midya
ng Araling
*Sem: Gamit ng
Filipino
Wika sa Piling
*Historikal na *Kasaysayan *Sem: Tunguhin, Larangang
Development ng ng Pag-unlad Kalakaran at Tuon Propesyunal
Wikang ng Wikang sa Disiplinang
Pambansa Pambansa ng Filipino
Pilipinas D. Aralin sa Leksikograpiya at
*Sem: Filipino Leksikokohiya
bilang Wikang
Pambansa at A.B. FILIPINO M.A. FILIPINO Ph. D. FILIPINO
bilang Opisyal na *Introduksyon *Sarbey ng mga *Sem:
Wika sa Pagtuturo sa Leksikograpik na Pagsusuring
at Gobeyrno Leksikograpiya Pag-aaral sa Panleksikograpiy
at Pilipinas a
Leksikolohiya
B. Aralin sa Istrukturang Filipino *Sarbey ng mga *Sem:
A.B. FILIPINO M.A. FILIPINO Ph. D. FILIPINO Diksyunaryo ng Leksikolohiyang
*Panimula sa *Maunlad na *Sem: Ponoloji at Wikang Filipino
Istruktura ng Gramar Morpoloji ng Pambansa
Wikang Filipino Filipino *Sining at Agham *Sem: Pagbuo ng
*Pahapyaw na *Sem: Sintaks ng ng Pagbuo ng Espeyalisadong
Kasaysayan ng Wikang Filipino Disksyunaryo Diksyunaryo
mga Gramar ng *Advans na *Sem: Pagbuo ng
mga Wika sa Leksikolohiya General/Sangguni
Pilipinas ang Diksyunaryo
*Kritikal na *Sem: Mga *Sem:
Sarvey ng mga Piling Gramar Terminoloji at
Gramar ng Terminograpi
Wikang
Pambansa E. Aralin sa Pagpaplanong Pangwika
*Sem: A.B. FILIPINO M.A. FILIPINO Ph. D. FILIPINO
Pagsusuring
Gramatikal *Panimula sa *Pagpaplanong *Sem:
*Sem: Kalakaran Pagpaplanong Pangwika: Komparatibong
at Tunguhin sa Pangwika Singkronik at Pagpaplanong
Paggawa ng Dayakronik na Pangwika
Gramar Perspektiba
*Advans na *Sem: Leksikal
Pagpaplanong at Semantik na
Pangwika: Mga Elaborasyon ng

39 | P a g e
 Tarun, J.Z. / Journal of Research (Vol. XXI No.2 -2012) 30-38

Prinsipyo, Filipino A.B. FILIPINO M.A. FILIPINO Ph. D.

Aspeto at FILIPINO
Hakbang Kontinente
*Sarbey ng Pag- *Sem: Pulitika ng
aaral sa Pagpaplanong H. Mga Epesyal na Kurso
Pagpaplanong Pangwika A.B. FILIPINO M.A. FILIPINO Ph. D. FILIPINO
Pangwika
*Sem:  Suliranin sa  Suliranin sa  Suliranin sa
Institusyunal na Wika Wikang Filipino
Pagpaplanong Pambansa
Pnagwika  Mga Piling  Mga Piling  Mga Piling
Babasahin sa Babasahin sa Babasahin sa
Wika Wikang Filipino
F. Aralin sa Interdisiplinal/Mutdisiplinal Pambansa
na Pag-aaral sa Filipino  Pananaliksik  Pananaliksik  Pananaliksik
 (Baby)  M.A. Thesis  Disertasyon
A.B. FILIPINO M.A. FILIPINO Ph. D. FILIPINO
Thesis
*Panimula sa *Interdisiplinal/ *Interdisiplinal/
Interdisiplinal Multidisiplinal Multidisiplinal na I. Elektiv/Kogneyt
at na Pag-aaral ng Pag-aaral ng A.B. FILIPINO M.A. FILIPINO Ph. D. FILIPINO
Multidisiplinal Filipino: Lapit, Filipino: Mga
na Pag-aaral ng Pagdulog at Teorya at Praktis *Anumang *Anumang * Anumang
Filipino Pamaraan Kurso sa Level Kurso na nasa Kurso na nasa
*Wika, Kultura *Sikolohiya ng Linggwistik na na Bakalaryat sa: Level na Doktoral na
at Lipunan Wika: (Ugnayan Pilosipiya ng Masteral sa: Level sa
ng Wika at Filipino larangan ng:
Sikolohiya)  Edukasyon  Edukasyon  Edukasyon
*Wika, Seks at *Sikolohiya ng Sosyolinggwistiks  Maskom/Pam  Maskom/Pam  Maskom/Pam
Kasarian Wika: (Ugnayan ng Filipino amahayag amahayag amahayag
ng Wika at  Panitikan  Panitikan  Panitikan
Lipunan)
 Malikhaing  Malikhaing  Malikhaing
*Panimulang *Pilosopiya ng Sikolinggwistiks
Pagsulat Pagsulat Pagsulat
Teorya at Wika: (Ugnayan ng Filipino
Praktis sa ng Wika at  Sikolohiya/S  Sikolohiya/S
Komunikasyon Pilosopiya) osyolohiya osyolohiya
*Wika, Batas *Pulitika ng Mga teorya ng  Pilosopiya at  Pilosopiya at
Jurisprudence Wika: (Ugnayan Komunikasyong iba pa iba pa
ng Wika at Filipino
Pulitika)
Antropolojikal na
Ang tatlong (3) kurikulum na AB,
Linggwistiks ng MA at Ph.D. Filipino kasama ng mga
Filipino kaukulang erya, sab-erya at sab-sab-erya
G. Aralin sa Global na Filipino maging ang mga sabjek dito ay lilinang
A.B. FILIPINO M.A. FILIPINO Ph. D. ng mga dalubhasa at espesyalista sa
FILIPINO
*Introduksyon sa *Deskriptiv na *Sem:
larangang ito. Samakatwid, ang mga
Global na Sarbey ng Filipino Etnograpiya ng kurikulum na ito ay inaahasang lilikha ng
Filipino sa Buong Daigdig Filipino sa
isang Bansa/
(1) mga gurong may malawak na
Kontinente kaalaman at pagkaunawa sa disiplinang
*Komparatibong *Sem: Filipino; (2) mga produktibong resertser
Pag-aaral sa mga Pagtuturo ng
Kurikulum at Filipino sa at iskolar; at higit sa lahat (3) lilikha ng
Programa sa Isang Bansa/ mga dalubhasa o espesaylista sa Filipino
Filipino sa Buong Kontinente
Daigdig bilang akademik na disiplina.
*Diskors Analisis *Sem: Sosyo-
ng Filipino sa mga Pulitika ng
Akdang Sinulat sa Filipino sa
Labas ng Pilipinas Isang Bansa/

40 | P a g e
 Tarun, J.Z. / Journal of Research (Vol. XXI No.2 -2012) 30-38
KONKLUSYON
Sa resulta ng isinagawang
pagsusuri, nabuo ang mga sumusunod na
konklusyon:
1. Pawang mga akademik na kurso
lamang sa Filipino ang programa ng
unibersidad sapagkat walang
programa ito sa Filipino bilang
akademik na disiplina o degree;
2. Tahasang masasabi na ang mga
akademik na kurso sa Filipino sa
mga kurikulum ng BSEd at MAEd
ay may tunguhing luminang ng
mahusay na guro sa pagtuturo ng
mga kurso o sabjek na basta na
lamang tinawag na Filipino; at
3. Sa kurikulum ng BSEd-Filipino at
MAEd-Filipino, lumilinang lamang
ito ng isang jeneralist sa larangan ng
Filipino.
REKOMENDASYON
Mula sa mga ibinigay na
konklusyon ng pag-aaral, naririto ang
mga inirerekomenda:
1. Linangin na nang lubusan ng
unibersidad ang Filipino hindi bilang
kalipunan ng mga topic oriented na
sabjek lamang kundi bilang akademik
na disiplina na batay sa mga
iminunungkahing kurikulum mula
bakalaryat hanggang doktoral na may
disiplinal na fokus, anchor at ugnayan;
2. Sapagkat kasalukuyang may
Department of Development
41 | P a g e
Communication and Languages ang
College of Development
Communication, Arts and Sciences sa
Cabagan Campus bagama’t wala
naman itong disiplina o degree sa mga
Wika, kinakailangan nitong magbukas
ng AB Filipino na siyang nakikitang
pangangailangan lalo na’t tuluyan
nang nasuspindi ang BSEd-Filipino ng
CTE at upang majastifay ng
departmento ang kanyang existence; at
3. Kailangang ihanda ng unibersidad ang
mga guro sa Filipino na magtapos
hindi lang ng master’s degree kundi
ng doctoral degree upang makatawag
sa pagdevelop ng mga intelektwal,
iskolar, resertser at higit sa lahat ng
mga eksperto o espesyalista sa
akademik na Disiplinang Filipino.
PASASALAMAT
Lubos na nagpapasalamat ang
risertser ISUC, CHED at sa buong staff ng
kagawaran ng riserts ng Cabagan Campus.
BIBLIOGRAPI
CHED Memorandum No. 04, s. 1997. (Guidelines
for Implementation of CHED Memorandum Order
No. 59, s. 1996. “New General Education
Curriculum.”
CHED Memoranduim Order No. 30 s. 2004 Revised
Policies ad Standards for Undergraduate Teacher
Education Curriculum
Constantino, Pamela C. 2005. Pagpaplanong
Pangwika. UP-SWF.
De Villa, Ma. Theresa V. 2004. “Ang Wikang
Filipino Para sa Isang Makabuluhang Kurikulum ng
Rehiyon.” Nasa Daluyan x(2): 67-76.
Espiritu, Clemencia C. 2003. “Ang Kurikulum ng
Filipino sa Antas Tersyarya.” Nasa Daluyan x(2):
86-94.
 Tarun, J.Z. / Journal of Research (Vol. XXI No.2 -2012) 30-38

Fortunato, Teresita F. 2005. “Multidisiplinal at

Interdisiplinaryong Filipino.” Nasa Daluyan: UP-
SWF.

Liwanag, Lydia M. 2005. “Pagtuturo ng Wikang

Filipino.” Nasa Daluyan x(20): 96-104.

Lynch, Brian K. 2003. Language Assessment and

Programmed Evaluation. Edinburgh: Edinburgh
University Press Ltd.

Ramos, Jesus F. 2005. Ang Wikang Pambansa sa

Ilang Kolehiyo at Unibersidad sa Metro Manila.
Nasa mga Pambansang Kamalayan sa Wika at
Edukasyon. Lungsod Quezon: DFPP.

Santos, Benilda S. (ed.) 2003. Ang Wikang Filipino

sa Loob at Labas ng Akademya’t Bansa. Lunsod
Quezon: UP-Sentro ng Wikang Filipino.

Tarun, Jaine Z. 2007. Implementasyon ng CHED

GEC sa Programa ng Filipino sa Ilang Piling
Institusyong Pantersyari sa Rehiyon 2.

42 | P a g e