1.

Politika sitnih koraka

2. Demokratija kao nacelo evropske unije
3. Jezici u Evropskoj Uniji
4. Sfere vazenja prava EU
5. Znacaj Evropskog prava – Zak Delor
6. Ugovor o Eu – Nacelo Demokratije
7. Osnove Evropskog prava
8. Nacelo otvorenosti EU
9. Kvorum za rad parlamenta
10.Funkcije parlamenta
11.Ciljevi Evropske Unije
12.Delorov predlog
13.Budzetska funkcija Evropskog parlamenta
14.Vrijednosti Evropske Unije
15.Funkcionalizam
16.Uloge savjeta
17.Centralna banka
18.Teorije o EU
19.Clan 49. Ugovor o EU
20.Nastanak i funkcije savjeta
21.Ugovor o reformi EU
22.Clanstvo u EU
23.Instucije EU kao izraz politckih principa
24.Spakov izvjestaj
25.Lob/Hobs/Ruso o EU
26.Politicke grupe u Evropskom parlamentu
27.Evropsko pravo u uzem smislu
28.Zastita zivotne sredine
29.Opsti sud
30.Preambula Ugovora o EU
31.Postupak pitanja EU
32.Sustina EU
33.Prava drzava clanica
34.Evropske agencije
35.Period preispitivanja

1
36. Istupanje iz EU
37. Tijela u Evropskom parlementu
38. Preambula EEZ
39. Evropski Savjet
40. Glasanje u parlamentu
41. Nadnacionalnost
42. Glavna razlika izmedju medjunarodne organizacije i nadnacionalne
organizacije
43. Razvoj Evropskog prava
44. Jedinstveni Evropski Akt – JEA
45. Vladavina prava
46. Funkcija parlamenta
47. Deklaracija o buducnosti
48. Budzet EU
49. Budzet kao funkcija Evropskog parlamenta
50. Finansijski sud
51. Preambula Ugovora EU
52. Pojacana saradnja drzava clanica Evropske Unije
53. Izrada Ustava EU
54. Spoljna aktivnost
55. Bezbjednost u EU
56. Politika EMU
57. Reforma Ustava
58. Znacaj Lisabonskog Ugovora za medjunarodne odnose
59. Ugovor iz Mastrihta – Ugovor o EU
60. Pojam EU
61. Pojacana saradnja nakon Lisabonskog ugovora
62. Neofunkcionalizam
63. Sudska organizacija Evropske Unije
64.Zasto je EU i dalje zavisna od drzava clanica?
65.Medjunarodne organizacije
66.Konstituitivni elementi Medjunarodne organizacije
67.Vrste medjunarodnih ugovora koje zakljucuje EU sa trecim licima
68.Supranacionalni karakter prava EU
69.Koji su faktori podstakli proces evropskih integracija?

2
70.Ugovorna sposobnost EU?
71.Fušeova komisija
72.Čerčil i 1946. Godina
73.Maršalov plan
74.Koji su teoreticari od znacaja a Evropski razvoj evropskih integracija, ko
je to predlozio , plan o zajednici za ugalj i celik i kada?
75.Ugovor o stvaranju Evropske Ekonomske Zajednice (EEZ) i Evropske
zajednice za atomsku energiju (EURATOM)
76.De Gol
77.Kokfildov izvjestaj
78.Kriterijumi iz Kopenhagena za prijem novih clanica 1993. Godine
79.Ugovor iz Nice
80.Ugovor o pristupanju 2003. I 2005
81.Ugovor s Ustavom za Evropu iz 2004. Godine
82.Koji su razlozi koji su postojali za izradu Ustava EU?
83.Lisabonski ugovor 2009. Godina
84.Izostatci u Lisabonskom ugovoru?
85.Pravo gradjanstva EU
86.Koja su to svojstva koja nedostaju EU koja se u opstoj teoriji ustavnog i
medjunarodnog prava smatraju nezaobilaznim?
87.Evropska Komisija
88.Znacaj Evropske Komisije
89.Evropski Parlament
90.Znacaj Evropske Centralne Banke
91.Funkcionalni federalizam
92.Federalizam
93.Medjuvladina saradnja
94.Liberalna medjuvladina saradnja
95.Teorija supranacionalnog upravljanja
96.Obiljezja EU koja je razliku od ostalih Medjunarodnih organizacija
97.Nadnacionalni elementi EU
98.Institucije su odredjene clanom 13 i one su
99.Savjet
100. Pravna priroda EU prije Lisabonskog ugovora
101. Supranacionalni karakter prava

3
 102. Ekonomsko-socijalni komitet
103. Solunski Samit
104. Robert Suman
105. Nacelo proporcionalnosti
106. Nacelo javnosti
107. Nacelo lojalnosti
108. Nacelo zivotne sredine
109. Nacelo supsudijarnosti
110. Nov Polet (1986. – 2000.)
111. Odlucivanje u Evropskoj Komisiji
112. Pravna zastita Evropske Unije
113. Znacaj Majskih izbora
114. Kojim Ugovorom je Osnovana EU?
115. Evropska Centralna Banka
116. Teorije Evropske Integracije
117. Vrste Evropskih agencija
118. Lok/Hobs/Ruso
119. Vremenska crta

1.Politika sitnih koraka je naziv za razdoblje od 1969. Do 1985. . U tom

razdoblju je postalo neophodno da se na organe zajednice prenesu suvjerena
prava drzava clanica kako bi se ostvario cilj (1972.) – Da se do kraja decenije
zajednica preobrazi u Evropsku Uniju. Politika sitnih koraka inaugurisana je na
Haskoj konferenciji 1969. Godine , in a toj konferenciji se raspravljalo o
buducnosti Evrope. Nagovjesteno je stvaranje ekonomske i monetarne unije
kao i uspostavljanje evropske politicke saradnje.

2.Demokratija kao nacelo evropske unije se uzima zato sto je demokratija

vladavina naroda. Razvijeni su razliciti modeli demokratije
4
(parlamentarna,predsjednicka,participativna,predstavnicka,deliberativna,komp
leksna). U elemente demokratije se ubrajaju:

-periodicni izbori drzavnih organa

-pravno obezbijedjena odgovornost nosilaca vlasti

-mogucnost da parlamentarna manjina mirnim putem preuzme vlast kad

vecina izgubi povjerenje

Parlamentarna predstavnicka demokratija ima prednost nad drugim modelima

demokratije. Pojedini pisci misle da EU nije drzava i da demokratija u njoj nije
moguca.

Kao deficiti navedeni su:

-Pozicija Evropskog parlamenta u odnosu na savjet u vrsenju legislative funkcije

-Nedovoljna ukljucenost nacionalnih parlamenata u legislativni process

-Nedostatak javnosti

-Slaba kontrola Evropskog parlamenta nad radom komisije

Lisabonskim ugovorom otklonjeni su odredjeni deficiti u EU.

3. Jezici u EU – Prema odredbama Evropskog prava treba razlikovati:

Autentican,sluzbeni i radni jezik.

Autenticni jezici su jezica na kojima su objavljeni Evropski konstituitivni

ugovori, dok je ugovor o EUZC zakljucen samo na Francuskom jeziku, Ugovor o
EEZ i ugovor EAZ na Njemackom,Francuskom, Italijanskom i Holandskom
jeziku.Mastrihtski Ugovor iz 1992. Objavljen je na jezicima svih tadasnjih drzava
clanica.

Postoje 24 Sluzbena jezika.Priznavanje svih 24 jezika za sluzbene jezike u EU

obavezuje institucije Unije da pravne akte objavljuju na tim jezicima.

Radni jezici su: Engleski, Francuski i Njemacki.

4.Sfere vazanje prava EU – Ugovori kojima je konsituisana EU imaju pored

prostornog vremenskog i prostornog imaju personalnu i materijalnu sferu
vazenja. Eu ne raspolaze ni vlastitom drzavnom teritorijom niti je ovlascena da
5
ostvaruje suverena prava na teritorijama svojih drzava clanica. Teritorija Unije
odredjuje se prema podrucju vazenja njenog prava. EU nema, posto nije drzava
, nema svoj narod tj personalni subjekt. Pravo EU se bar do sada samo
ograniceno i indirektno bavilo nacionalnim manjinama.

U svojoj materijalnoj sferi vazenja uredjuju omedjenu vlast kao dio evropskog
integracionog procesa.

5.Znacaj Evropskog prava – Zak Delor – Zak Delor je dao veoma znacajan
predlog za ostvarenje ekonomske i monetarne unije predvidjene Jedinstvenim
Evropskim Aktom. Taj predlog je bio na dnevnom redu evropskog samita u
Hanoveru 1988. Godine, na kome je utvrdjena i obaveza i Delorovog komiteta i
komiteta guvernera centralnih banaka drzava clanica da ispituju mjere koje
treba preduzeti radi realizacije ovog cilja. 1989. Godine Delorov izvjestaj
podnijet je sefovima drzava ili vlada na sjednici u Madridu ,a ovaj izvjestaj
nudio je postepeno priblizavanje ekonomskoj i monetarnoj uniji koja je trebala
da bude ostvarena u tri stepena.

Prvi stepen – trebalo je ostvariti jedinstveno trziste

Drugi stepen – Predvidjalo se osnivanje Evropske centralne banke

Treci stepen – Evropska centralna banka bi preuzela funkcije nacionalnih

centralnih banaka i stekla monopol na emitovanje novcanica u zajednici

6.Ugovor o EU – nacelo Demokratije

7.Osnove Evropskog prava – Rijec Evropa potice iz Grcke

mitologije.Savremeno evropsko pravo produkt je evropskih nacija drzava, i od
tih nacija-drzava konstituisanih evropskih zajednica i EU. Unija danas ima 28
drzava clanica, 503 miliona stanovnika i obuhvata 23 evropska jezika i aktivna
je u gotovo svima oblastima modernog zivota. Evropsko pravo obuhvata pravo
Eu i drugih oblika saradnje izvan EU. Pravo Eu je najvazniji dio Evropskog prava.
Izrazom Evropsko pravo obuhvaceni su pravo koje stvara EU , norme koje
donose savjet Evrope, organizacija za Evropsku bezbijednost i saradnju, kao i
Evropska zona slobodne trgovine i drugi slici institucionalni oblici.

8.Nacelo otvorenost EU –
6
9.Kvorum za rad parlamenta – Kvorum je zakonom predvidjen broj clanova
jedne organizacije cije je prisustvo na sjednici potrebno da bi se poslovi mogli
obavljati. Kvorum za rad Evropskog parlamenta postoji kad je prisutna
najmanje trecina njegovih clanova odnosno 255 poslanika. Generalni
sekretarijat Evropskog parlamenta obezbjedjuje sve potrebne tehnicke uslove
za njegov rad.

10.Funkcije parlamenta – Parlament ima 4 funkcije:

1. Zakonodavna (Legislativna)
2. Budzetska
3. Kontrolna
4. Izborna
I. Zakonodavna – Osnovna funkcija Evropskog parlamenta je u izradi
zakonodavnih akata. Parlament moze neformalno predloziti donosenje
novih zakonodavnih akata. Evropski parlament se ukljucuje u
zakonodavni proces posto mu komisija podnese zakonodavni predlog.
II. Budzetska – Evropski parlament je formalno ukljucen u budzet unije
budzetskim ugovorima iz 1970. Godine i 1975. Godine. Lisabonskim
ugovorom Parlament je postao jednak partner sa Savjetom u izradi
godisnjeg budzeta Unije.
III. Kontrolna – Obuhvata ovlascenja postavljanja pitanja , rasprave i
istrazivanja. Meka parlamentarna moc je moc rasprave (debata). Ona je
nakon stupanja na snagu Lisabonskog ugovora prosirena na oblast
zajednicke spoljne i bezbjednosne politike. Parlament raspolaze
formalnim ovlascenjem istrazivanja. On je ovlascen da ustanovi
privremeni istrazni anketni odbor radi ispitivanja navodnih povreda ili
lose primjene prava EU.
IV. Izborna - Na osnovu rezultata izbora za Evropski parlament, Evropski
Savjet odlucujuci kvalifikovanom vecinom predlaze kandidata Evropskog
parlamenta za predsjednika komisije. Evropski parlament bira ovog
kandidata vecinom od ukupnog broja svojih clanova. Ukoliko ovaj
kandidat ne dobije potrebnu vecinu, Evropski Savjet odlucujuci
kvalifkovanom vecinom predlaze novog kandidata u roku od mjesec
dana koga bira Evropski parlament po istom postupku.

11.Ciljevi EU –
7
 1. Unapredjenje mira
2. Sloboda kretanja lica
3. Uspostavljanje unutrasnjeg trzista
4. Uspostavljanje ekonomske i monetarne Unije cija je moneta Evro
5. Unapredjenje svojih interesa i vrijednosti

12.Delorov predlog - Zak Delor je dao veoma znacajan predlog za ostvarenje

ekonomske i monetarne unije predvidjene Jedinstvenim Evropskim Aktom. Taj
predlog je bio na dnevnom redu evropskog samite u Hanoveru 1988. Godine,
na kome je utvrdjena i obaveza i Delorovog komiteta i komiteta guvernera
centralnih banaka drzava clanica da ispituju mjere koje treba preduzeti radi
realizacije ovog cilja. 1989. Godine Delorov izvjestaj podnijet je sefovima
drzava ili vlada na sjednici u Madridu ,a ovaj izvjestaj nudio je postepeno
priblizavanje ekonomskoj i monetarnoj uniji koja je trebala da bude ostvarena
u tri stepena.

Prvi stepen – trebalo je ostvariti jedinstveno trziste

Drugi stepen – Predvidjalo se osnivanje Evropske centralne banke

Treci stepen – Evropska centralna banka bi preuzela funkcije nacionalnih

centralnih banaka i stekla monopol na emitovanje novcanica u zajednici

13.Budzetska funkcija Evropskog parlamenta - Evropski parlament je formalno

ukljucen u budzet unije budzetskim ugovorima iz 1970. Godine i 1975. Godine.
Lisabonskim ugovorom Parlament je postao jednak partner sa Savjetom u
izradi godisnjeg budzeta Unije

14.Vrijednosti Evropske Unije – Unija je utemeljena na vrijednostima

postovanja ljudskog dostojanstva , slobode demokratije , jednakosti , vladavine
prava i postovanja ljudskih prava.

15.Funkcionalizam – Tvorac funkcionalisticke teorije bio je David Mitrani ,

ukazao je da je osnovni uzrok II svjetskog rata nacionalizam. Mitrani je odbacio
ideju o medjunarodnoj federaciji i Svjetskoj vladi kao prijetnju inidividualnoj
slobodi. Istovremeno usprotivio se formiranju regionalnih federacija. Mitrani je
8
predlozio stvaranje medjunarodnih funkcionalnih agencija.Agencije bi imale
ovlascenja u posebnoj oblasti zivota. To su bile oblasti tipa zeljeznicki i
postanski saobracaj, zdravstvena zastita i pomorstvo. Agencije tipa Zeljeznickog
i postanskog saobracaja dovele bi do povezivanja vlada, socializovalo politiku.

16.Uloge savjeta – Lisabonskim ugovorom odredjeni su konkretni zadaci

savjeta:

Njegove funkcije su:

1. Funkcija upravljanja (vlade)

2. Stvaranje prava
3. Usvajanje budzeta
4. Spoljni poslovi
5. Izmjene i dopune evropskih osnivackih ugovora
6. Imenovanje i druga personalna ovlascenja
7. Pravna i druge kontrole

I. Funkcija upravljanja (vlade) – Savjet predstavlja vazan politicki organ

upravljanja EU. Savjet utvrdjuje politiku i uskladjuje aktivnosti Unije u
skladu sa uslovima predvidjenim Ugovorima. Savjet, na preporuke
Komisije , utvrdjuje predlog osnovnih smjernica ekonomskih politika
drzava clanica i Unije i o tome podnosi izvjestaj Evropskom savjetu.
Savjet takodje vrsi nadzor ekonomskog razvoja svake drzave clanice
unije i daje sveobuhvatnu ocjenu.
II. Stvaranje prava – Savjet je centralni, ali ne i jedini, zakonodavac u EU.
Savjet i Evropski parlament zajednicki, na predloge Komisije, usvajaju
Zakonodavne akte. Savjet donosi i nezakonodavne akte i zakljucuje
medjunarodne sporazume sa trecim drzavama i medjunarodnim
organizacijama. Takodje ima vaznu ulogu u prijemu novih drzava u Uniju.
III. Usvajanje budzeta – Iako Budztsku vlast dijeli sa Evropskim
parlamentom, Savjet raspolaze sa njenim velikim dijelom. Oni utvrdjuju
godisnji budzet u EU. Predlog budzeta sadrzi predracun prihoda i
rashoda. Komisija moe najkasnije predlog dati do 1.9. godine koja

9
 prethodi budzetu. Savjet salje predlog Evropskom parlamentu i on je
usvojen ukoliko se Evropski parlament saglasi sa njim u roku od 42 dana.
Ukoliko Evropski parlament ne prihvati predlog, on mora biti u skladu sa
visegodisnjim finanskijskim okvirom koji se usvaja za period od minimum
5 godina.
IV. Spoljni poslovi – Savjet i Evropski parlament zajedno usvajaju mjere
kojima se odredjuje okvir za sporovodjenje trgovinske politike. Oni daju
ovlascenja Komisiji da zapocne pregovore o trgovinskim sporazumima sa
jednom ili vise drzava , odnosno medjunarodnim organizacijama, s tim
sto Savjet zakljucuje te sporazume.Savjet ima znacajnu ulogu u saradnji
sa trecim drzavama i pruzanju humanitarne pomoci.
V. Izmjene i dopune Evropskih osnivackih ugovora – Znacaj savjeta ugleda
se i u popunjavanju praznina u Ugovorima.
VI. Imenovanje i druga personalna ovlascenja – Personalna vlast EU nalazi
se u rukama Savjeta. Savjet odredjuje plate, naknade i penzije svih
clanova Komisije, Evropskog Savjeta, predstavnika za spoljnu politiku i
bezbijednost, suda pravde Eu i generalnog sekretara Savjeta.
VII. Pravna i druge kontrole – Savjet u odredjenim slucajevima posjeduje
kontrolu prava prema organima i drzavama clanicama. Posjeduje tekucu
kontrolu nad djelatnoscu Komisije u oblasti spoljne trgovine, vrsi
kontrolu Ekonomskog razvoja drzava clanica. Savjet ostvaruje indirektnu
kontrolu nad aktivnostima Komisije, Evropskog parlamenta i Evropske
centralne banke.Takodje Savjet je duzan da utvrdi , na predog Komisije,
postojanje prekomjernog deficita i uputi drzavi clanici preporuke kako da
prevazidje to stanje. Takodje je moze i novcano kazniti

17.Centralna banka –

18.Teorije o EU – Postoje3 osnovne teorije:

1.Funkcionalizam

2.Federalizam

3.Funkcionalni federalizam

19.Clan 49. Ugovor o EU

20.Nastanak i funkcije savjeta

10
21. Ugovor o reformi EU – Prvi nacrt reformskog ugovora zavrsen je 5. Oktobra
2007. Godine i sacinjen je od 2 teksta:

-Tekst ustavnog ugovora

-Tekst postojecih Evropskih konstitutivnih ugovora

U Lisabonu je postignuta saglasnost o sadrzini ovog akta.

22.Clanstvo o EU stvara prava i obaveze drzava clanica

PRAVA – drzave clanice imaju pravo da ucestvuju u:

a) Reviziji ugovora
b) Prijemu novih drzava clanica
c) Zakonodavstvu Unije
d) Izvrsenju prava unije
e) Pravosudju
f) Odlucivanje o sjedistu institucija unije ili o sastavu odredjenih
oragana unije
g) Donosenje pratecih akata za izvrsenje prava unije
h) Zastitna klauzula

OBAVEZE:

a) Postovanje prednosti (suprematije)

b) Primjena prava unije
c) Obezbjedjenje efektivne pravne zastite radi ostvarivanja prava unije
d) Djelotvorno izvrsenje prava unije
e) Preuzimanje i ostvarivanje direktive
f) Tumacenje u saglasnosti sa pravom unije
g) Obaveze zastite iz prava unije

23.Institucije EU kao izraz politickih principa –

24.Spakov izvjestaj – Na konferenciji u Mesini 1955. Obrazovana je studijska

grupa na cijem celu je bio Pol Anri Spak sa zadatkom da prouci mogucnosti sire

11
privredne integracije evropske sestorice. U izvjestaju te studijske grupe iz 1956.
Godine poznatom pod nazivom ‘’Spakov izvjestaj’’ predlozena je opsta
ekonomska integracija drzava clanica. Na osnovu Spakovog izvjestaja bili su
pripremljeni ugovor o osnivanju Evropske Ekonomske Zajednice (EEZ) i ugovor
o Evropskoj Atomskoj zajednici (EURATOM). Svecano potpisivanje bilo je u
Rimu 1957. Godine a stupili su na snagu 1958.

25. Lok/Hobs/Ruso o EU –

Doprinijeli su nastanku shvatanja o narodnoj suverenosti a Ruso se pored toga

zalagao za federalnu drzavu.

26.Politicke grupe u Evropskom parlamentu – Poslije izbora 2009. Godine, u

Evropskom parlamentu je obrazovano 7 politickih grupa:

1. Evropska ujedinjena ljevica

2. Progresivna alijansa socijalista i demokrata
3. Evropska slobodna alijansa
4. Alijansa liberala i demokrata za Evropu
5. Evropske narodne partije
6. Evropskeptici
7. Nacionalisti

27.Evropsko pravo u uzem smislu – Pravo koje stvara Evropska Unija, pravo
koje proistice iz Ugovora o EU , kao i pravo ciji je izvor Ugovor o funkcionisanju
Evropske Unije. Poslije stupanja na snagu Lisabnoskog ugovora izrazi Pravo EU i
Evropsko pravo u uzem smislu imaju istu sadrzinu.

Pravo Eu dijeli se na tri sastavna dijela:

1.Ustavno pravo EU – uredjuje sastav EU njene glavne organe i druga
tijela, izvore prava unije i posebna obiljezja to prava ukljucujuci i nacela
prednosti i neposrednog pravnog dejstva
2.Sud pravde EU – Ovaj sud je razvio osnovna obiljezja prava EU
posebno nacela Suprematije i neposrednih dejstava izvora ovog prava.
3.Materijalno pravo – obuhvata norme koje se odnose na siroke oblasti
politika o kojima je postignut dogovor pri zakljucenju osnivackih ugovora
EU.
12
28.Zastita zivotne sredine

29.Opsti sud

30.Preambula Ugovora o EU

31.Postupak pitanja EU

32.Sustina EU

33.Prava drzava clanica

34.Evropske agencije

35.Period preispitivanja –

36.Istupanje iz EU – Ni ugovori o osnivanju (EZUC, EEZ i EAZ) ni Ugovori o

Evropskoj Uniji (Amsterdam, Nica, Mastriht) nisu predvidjeli istupanje drzave
clanice iz EU. Jednim clanom Ustava Evropske Unije je odredjeno dobrovoljno
istupanje iz EU, drzava clanica koja zeli da napusti Uniju, treba da obavijesti
Evropski Savjet u skladu sa uputstvima Evropskog Savjeta pregovara i
zakljucuje sporazum o istupanju. Ustav EU prestaje da se primjenjuje na tu
drzavu od dana stupanja na snagu sporazuma o istupanju ili posle 2 godine od
dana dostavljanja obavjestenja Evropskom Savjetu.

37.Tijela u Evropskom Parlamentu – Biro i Konferencija predsjednika, Odbor

Biro – Tijelo sastavljeno od predsjednika i potpredsjednika. Ono je zaduzeno za

donosenje odluka o finansijskim i administrativnim pitanjima koja se odnose na
unutrasnju organizaciju parlamenta i njegovih clanova.

Konferencija predsjednika – Sastavljena je od predsjednika parlamenta i

predsjedavajucih politickih grupa u parlamentu.

Odbor – Evropski parlament ima stalne odbore koji se sastaju u Briselu.

Zasjedaju od 2 – 3 nedelje svakog mjeseca u Briselu , osim Avgusta. Odbori
pripremaju odluke ali ih ne donose. Donosenje odluka pripada Parlamentu.

38.Preambula EEZ - U preambuli ugovora o EEZ navedeni su ciljevi :

-Da se postave temelji zajednice naroda Evrope

13
-Da se obezbijedi ekonomski i drustveni napredak

-Da se osigura stalni privredni razvoj

39.Evropski Savjet - Evropski Savjet je postao institucija EU nakon sto je

Lisabonski Ugovor stupio na snagu.U pocetku su sastanci sefova drzava bili
neformalni i neredovni, tek na Samitu u Parizu , francuski predsjednik Valeri
Žiskar d’Esten predlozio je institucionalizovanje sastanka sefova drzava i
predlog je prihvacen. Razlog brzog prihvatana institucionalizovanja Evropskog
Savjeta bili su veliki ekonomski problemi.Prvi redovan sastanak odrzan je u
Dablinu 1975. On ne obavlja zakonodavnu funkciju. Evropski Savjet cine sefovi
drzava ili vlada drzava clanica kao i njegov predsjednik i predsjednik
Komisije.Predsjednik Evropskog Savjeta :

a) Predsjedava i rukovodi njegovim radom

b) Obezbjedjuje adekvatnu pripremu i kontinuitet rada Evropskog Savjeta u

saradnji sa predsjednikom Komisije

c) Nastoji da olaksa uskladjivanje stavova i postizanje konsenzusa u okviru

Evropskog Savjeta

d) Podnosi izvjestaj Evropskom Parlamentu posle svakog sastanka Evropskog

Savjeta.

Predsjednik Evropskog Savjeta nema pravo glasa u Evropskom Savjetu.

Evropski Savjet drzi sastanke u Junu i Decembru Svake godine. Prvo su se

sastanci odrzavali u drzavama clanicama koje su predsjedavale Savjetu
Evropske Unije. 2002. Godine odluceno je da sjediste Evropskog Savjeta bude u
Briselu.Evropski Savjet zasjeda na poziv njegovog predsjednika.Na sastancima
Evropskog Savjeta donose se kljucne odluke o ekonomskoj i politickoj
integraciji, budzetskim sporovima, o pristupanju novih clanova EU i slicno.Do
saglasnosti o odlukama dolazi se ubjedjivanjem, bilateralnom i multilateralnom
razmjenom misljenja, pogadjanjem.Evropski Savjet tezi da usvaja svoje odluke
jednoglasno ili barem konsenzusom.To nije moguce i tada se pristupa glasanju
pri cemu odredjene zemlje clanice pokazuju izvjesne rezerve kad su u pitanju
zaključci.
14
Ovlascenja Evropskog Savjeta – nije nikada imao a nema ni sad precizno
utvredjena ovlascenja ali ipak se mogu utvrditi 4 osnovna ovlascenja:

a) Lisabonskim ugovorom priznata im je vazna ustavna funkcija.Na

njegovim sastancima se razmatraju pitanja revizije evropskih osnivackih
ugovora ili prosirenja.Duzan je obavijestiti nacionalni parlament o svojim
odlukama
b) Evropski savjet ima vaznu institucionalnu funkciju. On odredjuje sastav
Evropskog parlamenta, sastav Komisije, imenuje Visokog predstavnika za
spoljne poslove i bezbjedonosnu politiku i bira druge funkcionere.
c) Ima znacajnu ulogu u spoljnoj i bezbjedonosnoj politici
d) Ima znacajnu ulogu u formulisanju politike u ‘’lisabonskom procesu’’ i
nadzorom nad njenim ostvarivanjem. Lisabonskim ugovorom je stekao
vazne ustavne funkcije ali je lisen zakonodavne funkcije koju sada
obavljaju Evropski Parlament i Savjet.

40. Glasanje u parlamentu - Ukoliko Ugovorima nije drugacije predvidjeno

Evropski parlament odlucuje vecinom glasova prisutnih clanova.Poslovnikom
Parlamenta je predvidjeno da kvorum cini jedna trecina poslanika parlamenta
(255 poslanika). Od ovog pravila da se odluke donose vecinom datih glasova,
postoje 2 izuzetka:

a) Odredjeni clanovi Ugovora odredjuju vecinu zahtjevom da Parlament mora

da odluci vecinom od ukupnog broja clanova (najmanje 384 glasa). Tako ,
nominovani predsjednik Komisije bice izabran vecinom od ukupnog broja
clanova parlamenta.

b) Odredjeni clanovi Ugovora zahtjevaju dvojnu kvalifikovanu vecinu.Tako za

izglasavanje nepovjerenja Komisiji zahtjeva se dvotrecinska vecina glasalih,
koja mora predstavljati vecinu od ukupnog broja clanova Parlamenta.

41.Nadnacionalnost – Nadnacionalnost srijecemo kod nadnacionalnih

organizacija, koje imaju odredjena ovlascenja koja ih u izvjesnom smislu
stavljaju u nadredjen polozaj u odnosu na drzave clanice, znatno vise nego kod
obicnih medjunarodnih organizacija.

15
42.Glavna razlika izmedju medjunarodne organizacije i nadnacionalne
organizacije – Medjunarodna organizacija ne moze donositi odluke umjesto
njenih clanica dok nadnacionalna organizacija pod odredjenim uslovima i jasno
utvrdjenim procedurama , moze.

43.Razvoj Evropskog prava - Rijec Evropa potice iz Grcke mitologije.Savremeno

evropsko pravo produkt je evropskih nacija drzava, i od tih nacija-drzava
konstituisanih evropskih zajednica i EU. Unija danas ima 28 drzava clanica, 503
miliona stanovnika i obuhvata 23 evropska jezika i aktivna je u gotovo svima
oblastima modernog zivota. Evropsko pravo obuhvata pravo Eu i drugih oblika
saradnje izvan EU. Pravo Eu je najvazniji dio Evropskog prava. Izrazom Evropsko
pravo obuhvaceni su pravo koje stvara EU , norme koje donose savjet Evrope,
organizacija za Evropsku bezbijednost i saradnju, kao i Evropska zona slobodne
trgovine i drugi slici institucionalni oblici.

44.Jedinstveni Evropski Akt – JEA – Ovaj Akt usvojen je 28. Februara 1986.
Godine ,ostvario je 6 bitnih promjena u Zajednici:

a) Dovrsenje jedinstvenog trzista

b) Institucionalna reforma

c) Formalno priznanje Evropskog Savjeta

d) Prosirenje nadleznosti Zajednice

e) Postavljanje temelja za vece ekonomsko i monetarno priblizavanje drzava

clanica

f) Institucionalizaciju saradnje drzava clanica u oblasti spoljne politike

Tim promjenama trasiran je put za potpisivanje Ugovora o Evropskoj Uniji, na

konferenciji u Mastrihtu.Time su stvoreni neophodni ciljevi za sirenje zajednice
u 1995. Godini (Austrija,Finska,Svedska).

Institucionalizovana je Evropska politicka saradnja- EPS, a Evropski Savjet

pravno je utemeljen.

16
U preambuli Jedinstvenog Evropskog Akta naglasena je teznja za stvaranjem
Evropske Unije. Do kraja 1992. Godine trebalo je okoncati ustanovljenje
jedinstvenog trzista. Za njega je bilo potrebno imati 4 velike ekonomske
slobode: Sloboda kretanja robe, usluga, lica i kapitala.

Donosenjem JEA otvarena je veca efikasnost u radu institucija Zajednice, a

takodje je i proizveo znacajna integrativna dejstva u oblasti politicke saradnje
drzava clanica Zajednice.

45.Vladavina prava - Tvorac doktrine vladavine prava bio je Albert Dajsi u 19.
Vijeku. Njegovo shvatanje vladavine prava utemeljeno je na 3 nacela:

a) Nacelu jednakosti

b) Doktrini jednakosti

c)Djelotvornoj pravnoj zastiti

Sadrzinu svog ucenja Dajsi je izlozio rijecima: ‘’Nijedan covjek ne moze se

kazniti niti nezaonito trpjeti tjelesne patnje ili gubitak imovine, osim kad je
pred redovnim sudovima zemlje i u redovnom zakonskom postupku utvrdjena
povreda prava. On naglasava da se doktrina jednakosti sastoji u jednakosti
pred pravom ili u jednakosti podloznosti svih klasa redovnom pravu zemlje u
postupku pred redovnim sudovima. Vladavina prava obuhvata elemente
formalnog pojma pravne drzave ,ali ne i elemente materijalnog pojma pravne
drzave. Ti elementi su:

a) Podjela vlasti
b) Vezanost zakonom
c) Zabrana samovolje
d) Sudska zastita od strane nezavisnih sudova

Pojam pravne drzave uveo je u francusko javno pravo De Malber. Kao elementi
pravne drzave navode se:

a) Suprematija Ustava
b) Prednost zakona u odnosu na druge pravne akte
c) Domen rezervisan za zakon

17
 d) Podjela vlasti
e) Zabrana samovolje
f) Sudska pravna zastita
g) Odgovornost drzave

Vladavina prava u Njemackoj – Pravna drzava je ne samo drzava zakona vec i

drzava pravde.Osnovna nacela su:

a) Prevlast prava
b) Osnovna ljudska prava
c) Vezanost uprave i sudstva zakonom i pravom
d) Zakonitost
e) Pravna sigurnost
f) Zabrana povratnog dejstva zakona
g) Sudska kontrola zakona i drugih akata javne vlasti
h) Procesna osnovna prava

46.Funkcija parlamenta

47.U Deklaraciji o Buducnosti, Konferencija poziva siroki auditorijum na

raspravu o buducnosti Unije. Ukazuje se na potrebu da se posebno rasprave
pitanje o razgranicenju nadlenosti izmedju EU i drzava clanica, statusu povelje
Unije,o osnovnim pravima i ulozi nacionalnih parlamenata u Evropskoj
arhitekturi.

U sastav Konvencije o Buducnosti Evrope trebalo je da udju predstavnici

nacionalnih parlamenata, nacionalnih vlada, Evropskog Parlamenta i Evropske
Komisije. Posle razmatranja navedenih Ustavnih pitanja, Konvencija je
neocekivano odlucila da pripremi nacrt Ustava EU.

Predlozi Konvencije o Buducnosti Evrope pravno ne obavezuju i nisu mogli biti

osnov za reviziju osnivacnih ugovora. Nakon prijema novih drzava clanica u

18
Maju 2004. Godine na sastanku Evropskog Savjeta u Briselu 18. Juna 2004
godine postignuta je saglasnost u pogledu konacnog teksta Ustava EU. Svecano
potpisivanje medjunarodnog ugovora o Ustavu za Evropu od strane
predstavnika 25 drzava clanica usljedilo je 29.Oktobra 2004. Godine u Rimu.

48.Budzet EU – Budzetska vlast EU se dijeli izmedju Savjeta i Evropskog

parlamenta.Ova dva organa utvrdjuju godisnji budzet Unije u posebnom
zakonodavnom postupku uredjenim clanovima 314. I 315. Ugovorom o
funkcionisanju EU.Predlog budzeta sadrzi predracun prihoda i predracun
rashoda.Komisija predaje svoj predlog budzeta Savjetu najkasnije do 1.
Septembra godine koja prethodi godini izvrsenja budzeta, a zatim Savjet daje
svoj stav o budzetu i prosledjuje ga Evropskom parlamentu najkasnije do 1.
Oktobra te iste godine.Budzet je usvojen ako se Parlament usaglasi u roku od
42 dana. Ukoliko ga ne prihvati , godisnji budzet Unije mora biti u skladu sa
visegodisnjim finansijskim okvirom, koji se utvrdjuje za period od najmanje pet
godina.

49.Budzet kao funkcija Evropskog parlamenta

50.Finansijski sud – Finansijski sud stvoren je Ugovorom o izmjeni finansijskih

propisa zajednice iz 1975. Godine.Svoju djelatnost zapoceo je u Oktobru 1977.
Godine.Status institucije Zajednice, ravnopravan s drugim institucijama, stekao
je Ugovorom iz Mastrihta iz 1992. Godine.Ugovorima iz Amsterdama i Nice
ovlascenja finansijskog suda su ojacana.Finansijski sud sastoji se od po jednog
clana iz svake drzave clanice Evropske Unije. Trenutno ima 28 clanova, ali
mnogi smatraju da je za ostvarenje zadatka tog suda dovoljno 10
clanova.Clanove finansijskog suda imenuje Savjet, imenovani clanovi biraju
predsjednika suda na 3 godine.Clanovima finansijskog suda nije dozvoljeno da
obavljaju bilo koju placenu ili neplacenu profesionalnu djelatnost dok traje
njihov mandat.Funkcija clana prestaje ostavkom i finansijski sud nema
funkcije , on vrsi samo racunovodstvenu kontrolu svih prihoda i rashoda Unije.

Kontrole koje primjenjuje Finansijski sud su:

-Zakonitost

-Regularnost

-Ekonomicnost
19
51.Preambula Ugovora o EU sadrzi dodatne elemente u odnosu na ugovor o
EEZ. Pored privrzenosti slobodi , demokratiji , ljudskim pravima, privrednom i
socijalnom napretku ukazuje se in a opste gradjanstvo Unije , identitet i
samostalnost Evrope i nacelo supsidijarnosti kao osnove Evropske Unije.

52.Pojacana saradnja drzava clanica Evropske Unije – Amsterdamskim

Ugovorom je prvi put predvidjena mogucnost saradnje izmedju drzava clanica
Unije.Ona omogucava grupi drzava clanica unutar Unije da blize saradjuju nego
sto je predvidjeno pravilima koja se primjenjuju na sve drzave clanice.Pojacana
saradnja predstavlja mogucnost odredjenih drzava clanica da donose pravne
akte i druge odluke radi realizacije ciljeva Unije.

Lisabonskim ugovorom je predvidjeno da drzave clanice koje zele da uspostave

pojacanu saradnju upucuju zahtjev Savjetu.

53.Izrada Ustava EU –

54.Spoljna aktivnost – Savjet i Evropski parlament zajedno usvajaju mjere

kojima se odredjuje okvir za sporovodjenje trgovinske politike. Oni daju
ovlascenja Komisiji da zapocne pregovore o trgovinskim sporazumima sa
jednom ili vise drzava , odnosno medjunarodnim organizacijama, s tim sto
Savjet zakljucuje te sporazume.Savjet ima znacajnu ulogu u saradnji sa trecim
drzavama i pruzanju humanitarne pomoci.

55.Bezbjednost u EU -

56.Politika EMU – Osnovni nedostatak EMU ogleda se u tome sto je

monetarna politika strogo centralizovana a fiskalna i makroekonomska politika
su ostale pretezno nacionalne.Drzave clanice EMU postigle su sporazum o
makroekonomskoj politici neophodnoj za upravljanje evrom, ali pakt o
stabilnosti i razvoju nije bio postovan.Ne vidi se u ovom trenutku kako ce
drzave clanice EMU postici saglasnost o nizu ekonomskih i monetarnih
pitanja.Njemacka se zalaze svodjenje budzetskih deficita na minimum i strogu
monetarnu discipline,Francuska trazi aktivniju ulogu drzave u ekonomskim i
monetarnim pitanjima a Ujedinjeno Kraljevstvo Velike britanije i Irske ne
prihvata Evro kao svoju monetu.

20
57.Reforma Ustava – Prvi nacrt reformskog ugovora zavrsen je 5. Oktobra
2007 godine i sacinjen je od 2 teksta: Tekst Ustavnog ugovora i Tekst
postojecih evropskih konstituitivnih Ugovora.U Lisabonu postignuta je
saglasnost o sadrzini ovog akta.

Njemacka i druge drzave clanice odbacile su ideju o Ustavu i predvidjele

mogucnost da drzave clanice ratifikuju ovaj reformski Ugovor bez odrzavanja
referenduma.

Osnovna izmedju Lisabonskog Ugovora i Ugovora sa Ustavom za Evropu ogleda

se u tome sto Lisabonski Ugovor ne odredjuje sebe kao Ustavni akt.U ovom
Ugovoru se koristi drugacija terminologija od one u Ustavu za Evropu:

-Ministar inostranih poslova postaje visoki predstavnik

-Izraz Evropski zakon i Evropski okvirni zakon koristi se termini – Uredba i

Direktiva

58.Znacaj Lisabonskog Ugovora za medjunarodne odnose –

59.Ugovor iz Mastrihta potpisan je 7. Februara 1992. Godine.Njegova

ratifikacija je ostvarena mnogo teze nego sto se pretpostavljalo.U Danskoj je
prvobitna verzija Ugovora odbijena na referendum, tek kada su unijete
posebne odredbe ugovor je prihvacen, na drugom referendum u Maju 1993.
Godine.

Stupanjem na snagu Ugovora iz Mastrihta uspostavljena je Unija koja pociva na

tri stuba.

Prvi stub sadrzi supranacionalne elemente,posebno u oblasti ekonomske i

monetarne politike

Drug ii Treci stub pocivaju na nacelu medjuvladine saradnje.

Ugovorom iz Mastrihta ostvarene su brojne promjene.Narocito su vazne dvije

promjene.

Prva:

U pokusaju resavanja demokratskog deficit izmjenjene su odredbe o

imenovanju Evropske Komisije i uvedena je nova zakonodavna precedura.

21
Druga:

Ogledala se u organizaciji ekonomske i monetarne Unije i vremenskog

redosleda njenog uspostavljanja u tri etape.(Delorov predlog)

Prvi stepen – trebalo je ostvariti jedinstveno trziste

Drugi stepen – Predvidjalo se osnivanje Evropske centralne banke

Treci stepen – Evropska centralna banka bi preuzela funkcije nacionalnih

centralnih banaka i stekla monopol na emitovanje novcanica u zajednici

Izricito je utvrdjeno da ukljucivanje jedinstvene monete mora otpoceti

1.Januara 1999, i ako se to ostvari Evro ce postati jedinstvena moneta 11
drzava clanica (od 15 drzava clanica EU u to vrijeme).

Svrha ovih promjena bila je jacanje uloge Evropskog parlamenta.

60.Pojam EU – EU je medjuvladina i adnacionalna Unija 28 drzava.EU se

definise kao:

-Federacija u monetarnim odnosima

-Konfederacija u ekonomskoj i socijalnoj politici

-Medjunarodna organizacija u spoljnoj politici

EU ima 28 drzava , 503 miliona stanovnika i 23 jezika.

EU danas: specificna (nije ni opsta, ni specijalizovana)nadnacionalna,javna i

regionalna medjunarodna organizacija.

61.Pojacana saradnja nakon Lisabonskog ugovora

62.Neofunkcionalizam – Neofunkcionalizam podvlaci vaznost saradnje u

medjunarodnim odnosima.Neofunkcionalisti ukazuju da su tehnokrate
pogodinije a razvitak saradnje od vladinih predstavnika.Neofunkcionalisti tvrde
da ako drzave saradjuju u izvjesnim ogranicenim podrucjima i stvaraju
odredjena tijela , da se staraju o toj saradnji, drzave ce saradjivati i u drugim
oblastima vodjene nevidljivom rukom integracija.Pristalice neofunkcionalizma
iznose 4 vazna razloga za osnivanje ovog ucenja:
22
1.Drzava je mnogo slozenija od predstava o njoj koje zastupaju realisti

2.Djelatnost interesnih grupa i birokrata nisu ogranicne na unutrasnju politicku

arenu

3.Ne drzavni subjekti su znacajni u medjunarodnoj politici

4.Evropska integracija napreduje zahvaljujuci spillover pristalicama

Spillover : zajednicka akcija u jednoj oblasti izazvace nove potrebe i problem

koji ce povecati pritisak za preduzimanje zajednickih akcija u drugim oblastima.
(tipa nema integracija u oblasti poljoprivrede bez integracije transporta i sluzbe
za podrsku poljoprivredi.)

63.Sudska organizacija Evropske Unije –

Sud pravde

Sud pravde predstavlja jedan od temelja Evropske Unije zato sto i obezbjedjuje
uzajamna ograncenja moci njenih aktera – Institucija Unije,nacionalnih vlada i
individualnih lica.Postoji konsenzus o neophodnosti postojanja Suda pravde
kao autoritativnog tumaca evropskih konstituitivnih ugovora i sekundardnog
evropskog prava.To je i razlog sto je 6 drzava clanica Zapadne Evrope
uspostavilo taj sud.

Sud pravde i Opsti sud staraju se o postovanju prava prilikom tumacenja i

primjene evropskih osnivackih ugovora i drugih izvora, pisanih i nepisanih ,
prava EU.

Sud pravde imao je 7 sudija.Odredbe o broju sudija mijenjale su se pri svakom

prosirenju Unije.Trenutno ima 28 sudija i precizirano je da se Sud pravde
sastoji od jednog sudije po svakoj drzavi clanici.U proslosti 5 velikih drzava
clanica birale su dodatnog sudiju.Evropski Savjet je 1993. Odlucio da
‘’ekstradjelujuci sudija’’ moze postati generalni pravobranilac.Odluka je
donijeta da se izbjegne paran broj sudija.Kada se 1995. Godine Zajednica

23
prosirila na jos 3 zemlje (Austrija,Finska,Svedska), sesnaesti sudija postao je
generalni pravobranilac.Lisabonski ugovor zadrzao je resenje iz Nice da se
sudije postavljaju zajednickim sporazumom vlada drzava clanica na period od 6
godina.Dozvoljeno je ponovno imenovanje sudija kojima je mandate
istekao.Sudije se biraju medju licima cija je nezavisnost izvan sumnje i koja
ispunjavaju uslove za uzbor za najvise funkcije u svojim drzavama.Lisabonskim
ugovorom osniva se komitet koji daje misljenje o podobnosti kandidata za
obavljanje sudske funkcije i opstih pravobranilaca Suda pravde i Opsteg Suda
prije nego sto vlade drzava clanica pristupe imenovanju.Komitet se sastoji od 7
clanova koji se biraju iz reda bivsih clanova Suda pravde i Opsteg suda.

Svaki sudija ima vise referenata (po pravilu 3) koji mu pomazu u vrsenju sudske
funkcije.Za vrijeme sluzbe sudiji nije dozvljeno vrsenje druge politicke ili
administrativne funkcije,osim ako to ne odobri Savjet.Sudiji prestaje sluzba
redovnom zamjenom,smrcu,ostavkom ili razrjesenjem.Ukoliko sudija ne
ispunjava trazene uslove i obaveze sluzbe po misljenju drugih sudija moze biti
razrjesen duznosti.

Sud pravde zasjeda u vijecima ili u Velikom Vijecu.Kada je to predvidjeno

statutom Sud pravde moze da zasjeda u punom sastavu.To je jako rijetko i
jedino ako je slucaj od velike vaznosti kao npr. odluka o razrjesenju visokog
funkcionera Unije.U vecini slucajeva odlucuje vijece od 3 ili 5 sudija.Drzava
clanica ili Institucija Unije moze zahtjevati da slucaj razmatra Veliko vijece od
13 sudija, kojim predsjedava Predsjednik Suda Pravde.

Sudu pomaze 8 pravobranilaca,koje imenuju sporazumno vlade drzava clanica i

cija je nezavisnost izvan svake sumnje sumnje i koja ispunjavaju uslove za
uzbor za najvise funkcije u svojim drzavama.Sud bira jednog od pravobranilaca
na godinu dana za prvog pravobranioca.Njegov zadatak je da uskladi rad
pravobranilaca i osigura izvrsenje brojnih njima povjerenih poslova.Njegova
osnovna uloga je da javno predstavi obrazlozene zavrsne predloge u vezi sa
predmetima koji su pokrenuti pred Sudom.u dosadasnjoj praksi 5 veliki drzava
clanica imale sup o jednog
pravobranioca(Britanija,Njemacka,Francuska,Italija,Spanija),a ostala tri
pravobranioca su iz manjih drzava clanica njihovom ravnomjernom rotacijom.

Sud takodje ima i sekretara koga Sud pravde imenuje na 6 godina.

24
Postupci u Sudu pravde se mogu voditi na 24 sluzbena jezika.Proces donosenja
presude u vijecima odvija se na francuskom.Presuda se izradjuje na
francuskom i prevodi se na jezik slucaja.

Konacna presuda se donosi vecinski ako nije postignut konsenzus ,a sve sudije
koje su ucestvovale u donosenju presude su duzne da potpisu presudu.

Opsti Sud

Opsti sud poceo je sa radom 31.Oktobra 1989. Godine.Trebao je da rastereti

Evropski Sud Pravde i da doprinese kvalitetu sudjenja potpunijim istrazivanjem
cinjenica slucaja.

Opsti sud nadlezan je za vodjenje prvostepenog postupka,sa izuzetkom onih

koji su u nadleznosti specijalizovanih sudova.

Sud pravde i Opsti sud staraju se o postovanju prava prilikom tumacenja i

primjene evropskih osnivackih ugovora i drugih izvora, pisanih i nepisanih ,
prava EU.

Ugovorom iz Nice uvedeno je da je Opsti sud sastavljen od najmanje jednog

sudije iz svake drzave clanice ,a takodje je dozvoljeno da Prvostepeni(Opsti)
sud ima vise sudija od broja drzava clanica, ali ta mogucnost jos nije
iskoriscena.

Opsti sud ima 28 sudija,a postoji mogucnost da u radu Opsteg suda ucestvuju
praviobranioci.Sudije Opsteg suda imenuju sporazumno vlade drzava clanica
na 6 godina.Clanovi Opsteg suda se imenuju sporazumno vlade drzava clanica i
cija je nezavisnost izvan svake sumnje sumnje i koja ispunjavaju trazene
uslove.Sudije Opsteg suda biraju iz svojih redova predsjednika Sudan a 3
godine.

Opsti sud zasijeda u vijecima od 3 ili 5 sudija.Sudije biraju predsjednika

vijeca.Predsjednik vijeca od 5 sudija bira se na 3 godine i moze biti ponovo
izabran po isteku mandata. U odredjenim slucajevima moze zasijedati i u vijecu
od jednog sudije al ii u Velikom vijecu.

64.Zasto je EU i dalje zavisna od drzava clanica?

a) EU nema sredstva prinude – policiju i vojsku

25
 b) Budzet EU je ogranicen na 1,24% doprinosa budzeta drzava clanica
c) EU nema poreze nego funkcionise po principu jasne podjele nadleznosti
sa drzavama clanicama

65.Medjunarodne organizacije:

Oblik institucionalizacije medjunarodnih odnosa koji se definise na bazi 4

osnovna kriterijuma:

1. Prema obimu aktivnosti dijele se na:

a) Opste
b) Specijalizovane
2. Prema pravnoj prirodi odluka koje donose:
a) Koordinirajuce – nemaju ovlascenja da donose obavezujuce
odluke
b) Nadnacionalne – odluke obavezne, neposredno primjenjljive
3. Na osnovu kriterijuma obima clanstva:
a) Univerzalne
b) Regionalne
4. Na osnovu kriterijuma clanova dijele se na:
a) Javne – clanice su drzave
b) Nevladine – clanovi su grupe pojedinaca

66.Konstituitivni elementi Medjunarodne organizacije:

1. Osnivaci drzave clanice

2. Njihovo osnivanje podrazumijeva donosenje osnivackog akta
3. Medjunarodne organizacije imaju svoje stalne organe
4. Medjunarodne organizacije imaju definisanu oblast djelovanja kao
osnivacki cilj svog postojanja
5. Medjunarodne organizacije imaju poseban pravni status

67.Vrste medjunarodnih ugovora koje zakljucuje EU sa trecim licima:

1. Pridruzivanje – Pocetni dio politike prosirenja EU, priprema drzava za

pristupanje.

26
 2. Pristupanje – Ostvarivanje punopravnog clanstva u Uniji , koje se
osttvaruje nakon okoncanja pristupnih pregovora,zakljucenja ugovora o
pristupanju, njegove ratifikacije drzavi pristupnici i svim clanicama Unije
u davanje saglasnosti od strane Evropskog parlamenta.
3. Prosirenje EU – taj isti proces pristupanja neke drzave clanice je za nju
process sirenja Unije.

68.Supranacionalni karakter prava EU:

1. Ovim pravom se EU jasno izdvaja od prava u oblasti zajednicke spoljnje i

bezbjedonosne politike politike EU i prava drugih institucionalnih oblika
regionalne saradnje Evropskih drzava.
2. EU ima institucije koje djeluju nezavisno od drzava clanica
3. Unija moze donositi odluke vecinom
4. Osnivacki ugovori i odluke Unije omogucavaju nastanak prava i obaveza
za individualne subjekte
5. Institucionalno pravo uredjuje sastav EU njene glavne organe i izvore
6. Proceduralno(administrativno pravo) EU naziva se i sudskim
preispitivanjem ili sudskom kontrolom akata u EU
7. Materijalno(supstitucionalno) pravo obuhvata norme koje se odnose na
siroke oblasti politika o kojima je postignut dogovor pri zakljucenju
osnivackih ugovora evropskih zajednica
8. Materijalno pravo EU = pravo Ekonomije EU = privatno pravo EU

69.Koji su faktori podstakli proces evropskih integracija?

1. Pobunjenicke sile II svjetskog rata nalazile su se van sjedista Evrope.

2. Njemacki politicari i podjela Njemacke
3. Nacionalizam Evropskih drzava
4. Projekat Evropa vidjen kao protivteza Sovjetskom ekspancionizmu
5. Cercil u svom Ciriskom govoru zalagao se za ujedinjenje Evrope

70.Ugovorna sposobnost EU?

1. Eu je iskljucivo nadlezna za zakljucenje medjunarodnih ugovora kada je

to predvidjeno nekim aktom Unije ili je to potrebno za vrsenje poslova
Unije iz oblasti unutrasnje nadleznosti
27
 2. Zakljucivanje medjunarodnih ugovora od strane EU moguce je od kako je
stupio na snagu Lisabonski Ugovor.

71.Fušeova komisija – Na Konferenciji sefova drzava ili vlada u Bonu 1961.

Godine obrazovana je komisija sa zadatkom da preispita mogucnosti politicke
saradnje drzava clanica.Na celu te komisije izabran je francuski politicar
Kristijan Fuse. Fuseova Komisija pripremila je 2 izvjestaja:

1. Prvi izvjestaj – Novembar 1961. Godine trebalo je konstituisati Evropsu

kao ‘’Uniju drzava’’ koja postuje nacionalni identitet drzava clanica.Unije
je trebala da bude savez nezavisnih drzava utemeljen na medjunarodnoj
saradnji.Prema Fuseovom predlogu organi te zajednice bi bili:
a) Savjet – sastavljen od sefoa drzava i vlada
b) Evropska parlamentarna skupstina
c) Komisija
2. Drugi izvjestaj – Januar 1962. Godine

72.Čerčil i 1946. Godina – Vinston Čerčil se u svom cuvenom Ciriskom govoru

na univerzitetu u Cirihu 19. Septembra 1946. Godine ,zalozio za ujedinjenje
Evrope , koja treba da postane zona prosperiteta za stanovnistvo od ‘’stotina
miliona’’ . Iz ruina i mrznje mora biti ponovo uspostavljena ‘’Evropska
porodica’’ kojoj treba utvrditi odgovarajucu strukturu pogodnu za ostvarivanje
mira,bezbjednoti,slobode , zivota i napretka.Čerčil je smatrao da se mora
obnoviti partnerstvo izmedju Francuske i Njemacke, ali takodje nije smatrao da
je Britaniji mjesto u tako integrisanoj Evropi.

73.Maršalov plan - službeno nazvan Plan evropske obnove, je bio službeni

plan SAD o obnovi poslijeratne Evrope i suzbijanju
uticaja komunizma nakon Drugog svjetskog rata. Zadatak izrade plana dobio
je Džordž Maršal i njegove kolege iz Stejt departmenta, a ponajviše su uz
Maršala doprinijeli Vilijam Klejton i Džordž Kenan.
Plan obnove je napravljen na sastanku između država učesnica plana 12.
jula 1947. Maršalov plan nudio je takvu vrstu pomoći i Sovjetskom Savezu i
njegovim saveznicima, no samo ako bio oni napravili političke reforme i
prihvatili neki oblik spoljašnje kontrole.
74.Koji su teoreticari od znacaja a Evropski razvoj evropskih integracija, ko je
to predlozio , plan o zajednici za ugalj i celik i kada?
Žan Mone - 1949. godine
28
Robert Šuman 1950. Godine
Ciljevi EUZČ:
Ekonomski – Proizvodnja, snadbjevanje ,modernizacija
Neekonomski – Izbjegavanje rata
75.Ugovor o stvaranju Evropske Ekonomske Zajednice (EEZ) i Evropske
zajednice za atomsku energiju (EURATOM) – Potpisan je u Rimu 25.3.1957.
Ciljevi:
a) Rast i razvoj
b) Zaposlenost i socijalna zastita,standard
c) Zastita zivotne sredine,solidarnost
Zadatci EUROATOM:
a) Rast proizvodnje atomske industrije
b) Istrazivanje i razvoj
c) Standard zastite,snadbijevanje

76. De Gol - Povratak generala De Gola na vlast znacio je i uspostavljanje Pete

Francuske republike.Zelja Generala DeGola je da se organizuje politicka
saradnja izmedju drzava Evropske sestorice, pored postojecih Evropskih
institucija sa ekonomskim ciljevima,kako bi Evropa obezbijedila veci uticaj u
svjetskim zbivanjima.Trazio je reformu NATO-a , tj. da taj savez ne bude pod
iskljucivim vodjstvom SAD-a.Istovremeno smatrao je da Francuska treba da
zapocne aktivnu politiku prema istoku kako bi se smanjila zavisnost drzava
istocne Evrope od Moskve.

77.Kokfildov izvjestaj – Novi evropski komesar lord Kokfild izdradio je Bijeli

papir o kompletiranju jedinstvenog trzista i dostavio ga na razmatranje
Evropskom Savjetu na sjednici odrzanoj 1985. Godine u Milanu.U bijelom
papiru navedeno je 279 mjera koje treba usvojiti za dovrsenje procesa
stvaranja jedinstvenog trzista.

78.Kriterijumi iz Kopenhagena za prijem novih clanica 1993. Godine –

1. Funkcionalno trzisna privreda

29
 2. Demokratski politicki sistem
3.Sprovodjenje acquis communataire – pravna tekovina EU

79.Ugovor iz Nice – Stupio na snagu 1.2.2003. godine. U Nici su razrjesena

pitanja preostala iz Amsterdama.Promjene izvrsene u Nici pretezno se odnose
na Prvi stub EU, uoci prijema 10 novih clanica izvrsena je nova raspodjela
poslanickih mjesta drzava clanica u Parlamentu, utvrdjene su izvjesne
promjene u procesu odlucivanja u Savjetu.

80.Ugovor o pristupanju 2003. I 2005. – Tim ugovorom predvidjeno je da ce 10

drzava postati clanice EU od 1.Maja.2004. godine.Istovremeno tim ugovorom
predvidjene su odredbe cija je svrha bila da olaksaju primjenu prava Unije u
novim drzavama clanicama.Uvedena su ogranicenja privremenog karaktera u
pogledu slobode kretanja radnika i slobode vrsenja usluga.Ovim ugovorom
predvidjeno je pristupanje Bugarske i Rumunije u EU 1.1.2007. godine.

81.Ugovor s Ustavom za Evropu iz 2004. Godine - Vlade drzava clanica

nezadovoljne.Glavni razlog za donosenje ugovora iz Nice je potreba resavanja
institucionalog karaktera.Ustav Eu ukinuo je Ugovore Evropskih zajednica, kao i
kasnije zakljucene Ugovore.

82.Koji su razlozi koji su postojali za izradu Ustava EU? – Ustavom se utvrdjuje

oblik vladavine , ovlascenja raznih institucija i organa, granice tih ovlascenja i
lista prava i sloboda gradjana.

83.Lisabonski ugovor 2009. Godina – Lisabonski ugovor stupio je na snagu u

Decembru 2009. Godine.Lisabonski ugovor djelimicno je izmijenio ili ocuvao niz
uredaba sadrzanih u ustavu za Evropu.Ovim ugovorom nije obezbijedjena
dovoljna zastita Evropske Unije od udara.

Razlog az donosenje Lisabonskog ugovora – On pojacava demokratski

legitimitet Unije, povecava nadleznost parlamenta sto je i prouzrokovalo
reviziju Sporazuma iz 2005. Godine

Lisabonskim ugovorom izvrsene su vazne promjene u Evropskom

Parlamentu,Evropskom Savjetu,Komisiji,Savjetu i drugim institucijama Unije.

Broj institucija je povecan,a broj komesara u komisji smanjen.

30
Obezbjedjuje da institucije obavljaju posao profesionalno,efikasno is to
transparentnije.

84.Izostatci u Lisabonskom ugovoru? – U Lisabonskom ugovoru izostalo je

svako pominjanje simbola Unije, ali je 16 drzava clanica usvojilo Deklaraciju o
simbolima EU.

85.Pravo gradjanstva EU –

1. Gradjanin Unije je svako lice koje ima drzavljanstvo neke od drzave

clanica
2. Gradjanstvo Unije komplementira a ne zamjenjuje nacionalno pravo.
3. Pravo gradjanstva Unije obuhvata i neka prava svojstvena drzavljanstvu i
neka odredjena politicka prava.

86.Koja su to svojstva koja nedostaju EU koja se u opstoj teoriji ustavnog i

medjunarodnog prava smatraju nezaobilaznim?

1. Nepostojanje vlastite teritorije

2. Nepostojanje vlastitog naroda
3. Ogranicenost vlasti Unije
4. Nepostojanje suvereniteta Unije

87.Evropska Komisija – Evropska Komisija je glavno politick oi izvrsno tijelo EU

koja u svojoj nadleznosti ima postupke iz domena zakonodavne, izvrsne i
kvazisudske funkcije.Ona podstice opsti interes Unije , stara se o primjeni
ugovora i mjera koje su u skladu sa ugovorima utvrdile institucije.

Njene funkcije su:

1. Zakonodavna
2. Izvrsna
3. Uloga komisije u procesu prosirenja
4. Monopol inicijative
5. Savjest EU
6. Upravljanje finansijama EU

Evropska Komisija je temeljna institucija EU cije aktivnosti prozimaju sve

znacajne evropske procese.

31
Clanovi Evropske Komisije nazivaju se komesari,a iz njihovih redova bira se
predsjednik Komisije.

88.Znacaj Evropske Komisije –

1. Evropska Komisija je temeljna institucija EU

2. Predlagaca pravnih akata
3. Cuvar osnivakih ugovora
4. Vrsi kontrolnu funkciju
5. Preko Suda pravde vrsi kvazisudsku funkciju
6. Radi na donosenju budzeta
7. Akter u procesima odrzavanja mira
8. Odrzavanje prijateljskih odnosa sa drzavama u okruzenju

89.Evropski Parlament – Institucija sa naglasenim nadnacionalnim obiljezjima.

Osnovan je 1952. Godine kao Zajednicka skupstina EZUČ.Naziv Evropski
Parlament prvi put je upotrijebljen 1958. Godine.

Osnovne nadleznosti:

1. Ovlascenja vezana za usvajanje budzeta

2. Ucesce u donosenju pravnih akata
3. Davanje saglasnosti za pristupanje novih clanica u EU
4. Izborna funkcija
5. Kontrolna Funkcija

Prekretnice poput uvodjenja Evra i prosirenje EU u proteklim godinama ostavili

su traga na Evropskom Parlamentu.

90.Znacaj Evropske Centralne Banke –

1. Neprofitna institucija
2. Vrsi emisionu funkciju
3. Emituje gotov novac
4. Odobrava kredite poslovnim bankama
5. Regulise kamatnu stopu na finansijskim trzistima
6. Odrzava stabilnost monetarne Unije
7. Kontrolise protok novca
8. Regulise novcani opticaj

32
 9. Organizuje i vodi platni promet zemlje
10.Finansira drzavni budzet
11.Kontrolise bankarski sistem

91.Funkcionalni federalizam – Ime mu je dao Žan Mone i bio je tvorac plana za

konstituisanje Evropske zajednice za Ugalj i Celik. Žan Mone se zalagao za
veliko trziste na Evropskom kontinentu,za razvitak supranacionalnih institucija.

92.Federalizam – Lider ovog pokreta bio je Altijero Spineli. Federalisti su se

zalagali za federalno resenje, tj. za cist prenos politicke vlasti na nov
nadnacionalni Evropski centar.Takodje jako bitan zastupnik ideje o federalizmu
bio je Robert Štice koji je analizirao 3 dimenzije:

1. Osnivacka
2. Institucionalna
3. Funkcionalna

93.Medjuvladina saradnja – Svi djeluju kako bi zadovoljili svoje potrebe i

vlastite interese. Stenli Hofman je rekao:

1. Evropska integracija je moguca samo u globalnom okviru

2. Nacionalne vlade su kljucne u integraciji
3. Integracija je moguca u onim oblastima gdje postoje zajednicki interesi

94.Liberalna medjuvladina saradnja – Endru Moravcik:

1. Liberalizam vlada u nacionalnim interesima

2. Medjuvlaina dogovaranja na nivou EU
3. Institucionalizovani okvir koji ce se brinuti o ispunjavaju dogovorenih
obaveza

95.Teorija supranacionalnog upravljanja – Santhole i Suit:

1. Razvijanje transnacionalnog drustva

2. Velika uloga supranacionalnih organizacija
3. Regulisanje bitnih stvari na visokom nivou

96.Obiljezja EU koja je razliku od ostalih Medjunarodnih organizacija:

33
 1. Pravna i poslovna sposobnost
2. Institucije
3. Sopstveni zakonodavni , izvrsni i sudski postupci
4. Vlastite nadleznosti
5. Sopstveni organizicioni principi

97.Nadnacionalni elementi EU –

1. Sirina podrucja na kojima se saradjuje

2. Obaveznosti postovanja zajednickih vrijednosti
3. Autonomnost institucija u stvaranju prava
4. Samostalnost institucija
5. Finansijska samostalnost
6. Obimna pravna zastita
7. Nedovrenosti i trajnost EU

98.Institucije su odredjene clanom 13 i one su:

1. Evropski parlament
2. Evropski Savjet
3. Savjet
4. Evropska Komisija
5. Sud pravde
6. Evropska centralna banka
7. Finansijski sud

99.Savjet – Obavlja zakonodavnu i budetsku funkciju zajedno sa Evropskim

Parlamentom.Cine ga resorni ministri drzava clanica. Donosi pravo
obavezujuce odluke. Ima rotirajuce sestomjesecno predsjednistvo.

Nacini glasanja:

1. Kvalifikovana vecina – 15 drzava koje imaju 62% ukupnog stanovnistva-

Odluku mogu blokirati 4 najvece drzave
2. Prosta vecina
3. Jednoglasnost
4. Svaka drzava ima pravo Veta.

Pojavljuje se u 10 sastava:

34
 1. Opsti poslovi
2. Spoljni poslovi
3. Ekonomski i finansijski poslovi
4. Pravosudje i unutrasnji poslovi
5. Zaposlenost, socijalna politika
6. Konkurentnost
7. Transport,telekomunikacije i energija
8. Poljoprivreda i ribarstvo
9. Zivotna sredina
10.Obrazovanje,omladina i kultura

100.Pravna priroda EU prije Lisabonskog Ugovora – Prije stupanja na snagu

Lisabonskog Ugovora EU nije bila subjekat medjunarodnog prava,pa samim tim
nije mogla zakljucivati medjunarodne ugovore,takodje njeno pravo nije bilo
priznato kao suprematizovano (da je iznad drugih)

101.Supranacionalni karakter prava – Jeste cinjenice da je pravo EU iznad

nacionalnih prava clanica u presudi Njemackog Ustavnog ograniceno je
prenosenje suverenih prava. Mogu se prenijeti,ali kroz formu zakona koji je
prosao oba doma skupstine dvotrecinskom vecinom.

102.Ekonomsko-socijalni komitet – Sastavljen je prema dvostrukom mjerilu:

1. Nacionalnom
2. Razlicitim ekonomskim i drustvenim oblastima organizovanog
gradjanskog drustva

Broj clanova Ekonomsko-socijalnog komiteta ne prelazi 350.Prije stupanja

Lisabonskog ugovora na snagu imao je 344 clana podjeljena u 3 grupe:

I. Predstavnici poslodavaca
II. Predstavnici posloprimaca i sindikata zaposlenih
III. Razlicite interese – seljastvo,zanatlije,mali biznis,slobodne
profesije,potrosacke i ekoloske organizacije,neprofitna
udruzenja,porodice i zene,invalide,akademsku zajednicu.

Svaka drzava clanica predlaze u okviru sopstvene kvote predstavnike u svaku

od ovih grupa.Kvote su bile utvrdjene na sledeci nacin:

35
24 – Njemacka,Francuska,Italija i Velika Britanija

21 – Spanija i Poljska

15 – Rumunija

12 - Belgija,Bugarska,Grcka,Holandija,Austrija,Portugal,Svedska,Ceska,

Madjarska

9 – Danska,Finska,Irska,Litvanija i Slovacka

7- Estonija,Letonija i Slovenija

6 – Luksemburg i Kipar

5 – Malta

Clanovi Komiteta se imenuju na 5 godina.Njihov mandat se moze

obnoviti.Ekonomsko-socijalni komitet bira iz svog sastava predsjednika i
funkcionere na dvije ipo godine.Komitet saziva predsjednik na zahtjev
Evropskog parlamenta,Savjeta ili Komisije, s tim sto se Komitet moze sastati in
a sopstvenu inicijativu.

103.Solunski Samit – Na Solunskom Samitu 2003. Godine nacrt ustava EU

podnijet je na razmatranje Evropskom savjetu u Solunu.Solunski Samit je
podrzao predlozeni nacrt Ustava za Evropu,smatrajuci ga ‘’istorijskim
korakom’’ u procesu evropske integracije.

104.Robert Šuman – On je predlozio stvaranje Evropske zajednice za ugalj i

čelik (EUZČ) ,koja se temeljila na francusko-njemackom udruzenju crne
metalurgije.Time je otvoren put pomirenja izmedju Francuske i Njemacke
pogotovo sto je stvaranje te zajednice znacilo pravnu jednakost Njemacke, sto
je odgovaralo Njemackom kancelaru Konradu Adenaureu.

105.Nacelo proporcionalnosti – Nacelo proporcionalnosti ( srazmjernosti ) –

Sadrzina i oblik preduzete akcije Unije ne prekoracuju onu mjeru koja je
neophodna za ostvarivanje ciljeva Ugovora.

106.Nacelo javnosti – U cilju unapredjivanja dobrog upravljanja i

obezbjedjivanja ucesca civilnog drustva, institucije i druga tijela unije obavljaju

36
svoj posao sto je vise moguce javno.Stoga Evropski Parlament zasjeda javno
kao i Savjet.Usvojeni akti se objavljuju.

107.Nacelo lojalnosti – U skladu sa ovim nacelo Unije i drzave clanice u punom

uzajamnom postovanju pomazu jedni drugima u ispunjavanju zadataka.Drzave
clanice preduzimaju sve mjere koje su neophodne ili su obezbijedili ispunjenje
obaveza koje proizilaze iz ugovora ili iz akata institucija Unije.

108.Nacelo zivotne sredine – Pri odredjivanju i sprovodjenju aktivnosti moraju

biti ukljuceni zahtjevi za zastitu zivotne sredine sa posebnom paznjom na
unapredjenje dugorocnog razvoja.

109.Nacelo supsidijarnosti – U oblastima koje ne spadaju u njenu iskljucivu

nadleznost , Unija intervenise samo ukoliko drzave clanice ne mogu na
odgovarajuci nacin da ostvare namjeravane ciljeve sopstvenim akcijama, niti na
centralnom, niti na regionalnom ili lokalnom nivou, ali koji mogu iz razloga
obimnosti ili dejstva predlozenih akcija biti bolje ostvareni na nivou Unije.

110.Nov polet (1986.-2000.) – Razdoblje stagnacije prevazidjeno je

donosenjem JEA 28. Februara 1986. Godine

-Poseban odbor Parlamenta na cijem celu je bio Altijero Spineli pripremio je

nacrt Ugovora o EU. Evropski Parlament je usvojio ovaj nacrt 1984.

-Obrazovana su 2 specijalna komiteta sa zadatkom da ispituju mogucnosti

institucionalnih reformi Evropskih zajednica. Dodzov i Andoninov komitet.

-Znacajan je Delorov predlog za stvaranje Evropske i Monetarne Unije koji je

bio na dnevnom redu Samita u Hanoveru 1988. Godine

-Veliki doprinos dala je Miteranova i Kolova inicijativa prema kojoj je trebalo

osnaziti demokratski legitimitet zajednice.

-Ugovor iz Mastrihta potpisan je 7. Februara 1992. Godine.

-U EU ulaze Austrija,Finska i Svedska 1995.

-Amsterdamski Ugovor potpisan je 2.Oktobra 1997. Godine

111.Odlucivanje u Evropskoj Komisiji – Evropska Komisija donosi odluke u 4

procedure.

37
 1. Usmeno – rasprava i glasanje
2. Pismeno – svakom komesaru se dostavlja predlog i ako ne ulozi
primjedbu smatra se usvojenom
3. Procedura ovlascivanja
4. Procedura delegacije

112.Pravna zastita Unije –

1. Sud pravde EU
2. Opsti sud
3. Specijalizovani sudovi

113.Znacaj Majskih izbora -

114.Kojim Ugovorom je Osnovana EU? – Ugovorom iz Mastriha 1992. Godine.

115.Evropska Centralna Banka – Centralna banka je jedna od 7 Evropskih

insitucija. Njeno sjediste je u Frankfurtu. Veliki znacaj ima Ekonomska i
Monetarna Unija koja je prosla nekoliko faza u svom stvaranju.

-1990. Godine stvorena sloboda protoka kapitala i sradnje izmedju banaka.

-1994.Godine Stvorena je Monetarna Unija

-1999. Godine uveden je Euro kao valuta

Organizacija Centralne Banke:

Cine je upravni i izvrsni odbor. Izvrsni odbor se sastoji od predsjednika ,

potpredsjednika i 4 clana. Upravni odbor se sastoji od izvrsnog odbora i
Guvernera Centralnih Banaka trenutno 19 drzava Euro Zone.Upravni odbor
utvrdjuje ekonomsku politiku, a izvrsni sporovodi ekonomsku i monetarnu
politiku.

Centralna Banka je samostalni subjekt medjunarodnog prava, njene odluke se

moraju postovati i ona ima pravo da emituje Euro obveznice, takodje je
karakterisu 4 tipa nezavisnosti:

1. Institucionalna – Clanovi organa djeluju potpuno samostalno u odnosu

na sve ostale institucije EU

38
 2. Vlastita – Obezbjedjuje clanovima Evropske Centralne Banke
obezbjedjuje svojim clanovima sigurnost , npr. po pitanju duzine
mandata ili nezavisnost da ih neko moze kritikovati zbog njihovog rada i
slicno.
3. Funkcionalna – Ona posjeduje sve mehanizme i sve nadleznosti da
ostvari svoju sustinu i svoj cilj.
4. Finansijska – Samostalnost nad sopstvenim finansijskim tokovima.

116.Teorije Evropske Integracije – 4 osnovne teorije su:

1. Funkcionalizam
2. Neofunkcionalizam
3. Federalizam
4. Funkcionalni – federalizam

117.Vrste Evropskih agencija – Agencije nastaju onda kada jedna grana vlasti,
ne moze da postigne sve obaveze koje ima. Ima ih oko 40 i podjeljene su u 2
grupe:

1. Izvrsne agencije – Njihov posao je da obavljaju poslove koje donose 7

institucija EU.
2. Nezavisne agencije – Njihov zadatak je da donose preporuke koje su
obavezne. Bez misljenja nadlezne agencije ni Evropski parlament, ni
Evropska Komisija ne mogu usvojiti ni jednu odluku.

Sve agencije su decentralizovane, odnosno nalaze se u razlicitim drzavama

clanicam Evropske unije.

118.Lok/Hobs/Ruso – Ruso je smatrao da treba izgraditi federaciju kako bi se

male drzave povezale sa velikim drzavama, medjutim njih trojica su bili puno
bitniji jer su govorili o teoriji drustvenog ugovora.Ta teorija govori o odnosu
39
pojedinca i vlasti, kada se pojedinci udruzuju i svoje pravo prenose na nekoga
ko ce vrsiti vlast.

Razlike medju njima:

-Hobs je smatrao da se jednom postignut drustveni ugovor ne moze raskinuti i

podrzavao je i apsolutizam.

-Lok je bio liberalniji pa je govorio o prirodnim pravima, dakle jaka vlast koja ce
da postuje prirodna prava

-Ruso je smatrao da je pojedinac nosilac suvereniteta i da u svakom trenutku

moze raskinuti drustveni ugovor – smijeniti vlast.

119 .Vremenska crta –

1926. – Grof Kalergi stvorio panevropski pokret koji se sastao u Beču.

19.Septembar 1946. – Govor na Univerzitetu u Cirihu Vinstona Čerčila o

ujedinjenju Evrope bez Velike Britanije.

9.Maj 1950. – Robert Šuman predložio stvaranje EUZČ

18.April 1951. – Zemlje Beneluksa,Njemacka,Italija i Francuska potpisuju

Ugovor o osnivanju EUZČ

1952. – U Parizu potpisan ugovor o stvaranju Evropske odbrambene zajednice.

1953. – Francuska predlaze stvaranje Evropske politicke zajednice iz 2 razloga:

1. Strah od naoruzane Njemacke

2. Shvatanju da gube nacionalni suverenitet

1954. – Pariski ugovori:

1. Njemacka naoruzana u okviru NATO-a

40
 2. Njemacka i Francuska ce same raspravljati o svim pitanjima

1955. – Konferencija u Mesini – Pol Anri Spak predlaze stvaranje EEZ i

EURATOM

25.Mart 1957. – Potpisani Rimski ugovori o stvaranju EEZ i EURATOM

1960. – Stvorena EFTA – Zona slobodne trgovine

30.Jun 1965. – Francuska primjenjuje politiku prazne stolice

1969. – Haska konferencija – Inagurisana Politika sitnih koraka – Razmatranje

stvaranje evropske i monetarne unije – Uspostavljanje Evropske politicke
saradnje

1972. – Cilj da se do kraja decenije Zajednica preobrazi u EU

1973. – Prijem Velike Britanije, Irske i Danske

1981. – Prijem Grcke

1984. – Predlozi Zaka Delora

1985. – Bijeli papir ,279 mjera za stvaranje jedinstvenog trzista – Lord Kokfild

28.Februar 1986. – Potpisan JEA

1986. – Prijem Spanije i Portugala

1988. – Hamburgska konferencija - Predlozi Zaka Delora

7.Februar 1992. – Potpisan Ugovor iz Mastrihta

1995. – Prijem Austrije,Svedske i Finske

1997. – Amsterdamski Ugovor:

1. Prosirenje nadleznosti Evropskog Parlamenta

2. Šengen zone
3. Fleksibilnost i medjudrzavna saradnja

26.Februar 2001. – Ugovor iz Nice:

41
 1. Sastav institucija
2. Podjela glasova u Savjetu
3. Pojacanja saradnja

2002. – Evro zamjenjuje nacionalne valute

2003. - Kipar,Ceska,Estonija,Litvanija,Letonija,Madjarska,Malta,Poljska,

Slovacka,Slovenija

2005. – Ruminija i Bugarska

2009. – Lisabonski Ugovor stupa na snagu:

1. EU postaje subjekt medjunarodnog prava

2. Uvodjenje funkcije predsjenika savjeta
3. Komesar za spoljnu i bezbjedonosnu politiku
4. Kvalifikovana vecina
5. Uvedena mogucnost istupanja iz Unije

42