(2) Alamat- Ang (2) Panahon ng Awit at Korido na

mga tuluyang Bugtong o palaisipan kinabibilangan ng mga awit at korido,

pagsasalaysay na mga tulang pandamdamin, mga
kaiba sa mito Binubuo ng mga tuluyan at gayon din ng mga dulang
sapagkat parirala o pawang pang-aliw.
itinuturing ang pangungusap na
alamat na titii patula at
ng mga patalinghaga ang mga
nagkukuwento at bugtong at palaisipan. 1.) Panahon ng
Mayaman sa ng mga nakikinig. Panitikang
mga Halimbawa: Pansimbahan
kuwentong- Halimbawa: Ang Alamat ng Ilog- Munting palay, -Layunin ng mga
bayan ang Cambinlew Pinuno ang buong bahay (ilaw) Kastila ang
Pilipinas. Ito Dala mo, dala ka pagpapalaganap
ang kabang- yaman ng ating (3) Salaysayin- Dala ka ng iyong dala (sinelas) ng relihiyon kaya
panitikan. Dito nasasalamin ang maaaring pabula, ang unang panahon ng pananakop ay
naging buhay ng ating mga ninuno. mga kuwentong pagpapalaganap ng panitikang
Ang panahon ng kuwentong engkantado, mga pansimbahan at kagandahang-asal.
bayan ay kinabibilangan ng mga (a) kuwentong D. Bulong
kuwentong- bayan,(b) kantahing- panlinlang, katusuhan, kapilyuhan o
bayan (c)karunungang bayan, at katangahan at iba pa. Ginagamit na A. Dalit
isinasama rin dito ang (d) bulong. pangkukulam Iba’t
o Pange-engkato ang tinatawag na ibang santo’t
a. Kuwentong bayan-Ang kwentong bulong. Ang halimbawa nito’y ang santa ang
bayan o folklore ay mga salaysay, B. Kantahing sinasabi kapag may nadaanang punso pinagdadalitaan.
tradisyonal na paniniwala, at Bayan sa lalawigan na pinaniniwalaaang May dalit kay
kaugalian sa isang komunidad na tinitirhan ng mga duwende o nuno. Maria na naging
napasa sa iba’t ibang henerasyon sa Ang kantahing kaugalian na sa
pamamagitan ng pagbabali-balita nito bayan ang oral na pagpapahayag ng mga lalawigan
o pagpapahayag gamit ang kilos. damdamin ng mga katutubo. May ___________________________ ng Bulacan,
iba’t ibang uri ito batay sa iba’t Nueva Ecija, Rizal, Laguna, Cavite,
ibang okasyong pinaggagamitan ng Quezon, Marinduque at Mindoro.
mga ito. May mga para sa GInaganap ito tuwing Mayo.
(1) Mito- tuluyang pagpapatulog ng mga sanggol na
pagsasalaysay ma tinatawag na oyayi, may sa
itinuturing na pamamangka na kilala sa tawag na B. Mga
totoong soliranin o talindaw, may diona o Nobena
nagaganap sa awiting pangkasal, may kumintang o Ang
lipinang iyon awit pangdigma, may kundiman o awit nobena’y mga
noong mga ng pag-ibig at iba pa. katipunan ng
panahong nagdaan. Maaaring mahati ang mga paksain mga
noong panahon ng Kastila sa (1) panalangin na
Halimbawa: Mito ng mga Maranao C. Panahon ng Panitikang Pansimbaha na kailangang
“Ang Pinagmulan Nitong Daigdig” Karunungang- kinabibilangan ng mga dalit, nobena, ganap sa loob
bayan buhay- buhay ng mga santo’t santa, ng 9 na araw.
mga sulang pansimbahan, sermon at Maaaring sunod- sunod na araw o
mga nauukol sa kagandahang- asal at
tuwing Martes (halimbawa ng isang tulang pang-aliw, (c) tuluyang pang- pangangaluluwa, tibag, santakrusan, pitong pantig; ang ikatlo ay may
araw sa loob ng isang linggo). Batay aliw at (d) dulang pang-aliw. moriones at hugas- kalawang. limang pantig (5-7-5). Kahit na
na ito sa santo’t santa ng 3.) sa tiyak na tanghalan- ginaganap napakaikli ng haiku, ito’y dapat na
namiminitakasi. a.) Awit at Korido (Metrical ang moro- moro, carilyo, senakulo at may masaklaw na kahulugan ,
Romance) sarsuwela. matayog na kaisipan, matiim na
damdamin at di mapasusubaliang
C. Mga _________________________ kariktan.
Buhay- Katuringan
buhay ng Bunuhay naman ng makatang
mga Santo’t Batay sa anyo, ang awit ay Ildefonso Santos ang tulang tanaga.
Santa binubuo ng 12 pantig sa loob ng isang Ito’y maikli ring katulad ng haiku
taludtod sa isang taludturan. ngunit ito’y may sukat at tugma at
Sa layunin ng mga Kastilang ang bawat taludtod ay may pitong
mapalaganap ang relihiyon, sumulat Ang korido naman, batay pantig.
sila ng mga nauukol sa buhay- buhay kay dela Costa’y “romansa o harak
ng mga santo’t santa para garing que al suela accompanar con la gitara Ang Dula
halimbawa ng mga tao. alson el fandango…” (awit o sayaw na Nabigyang- sigla ang Pambansang
isinasagawa sa saliw ng gitara Wika dahil na rin sa pagtataguyod ng
katulad ng pandaggo). pananakop. Binigyan pa nila ng
pagkakataon ang isang Pilipino, si
D. Akdang Tula Jose P Laurel upang mangulo sa
baying sa kanilang pamamatnubay.
Nasangkot ang Pilipinas. Nasakop ng
mga Hapones.
Mailkling Katha
Pangmagandang- asal.
Itinuturing
-Kaalinsabay ng pagtuturo ng na
relihiyon ang pagtuturo ng
kagandahang- asal, mabuting Ladino Bunga ng kahirapang ng buhay
pakikipamuhay sa kapuwa, paggalang dulot ng digmaan. Ang mga tao’y
sa sarili, sa magulang at sa -mga tulang halong Kastila at pinakamaunlas ang sangay ng humanap ng kahit na kaunting
nakatatanda at iba pa. Tagalog ang wika. mailkling kuwento sa lahat ng sangay mapaglilibangan sa mga dulaan.
ng pantikan sa panahong ito. Sa Natigil ang pagsasapelikula dahil sa
Ang Dula at Dulaan pamamahala ng Surian ng Wikang giyera at ang mga artista ng puting
Kung ang pag-uusapan ay Pambansa, pinili ang itinuturing na tabing ay lumipat sa pagtatanghal sa
ang pook na pinagdarausan ng dula pinakamahusay na maikling kuwento mga dulaan. Ang malalak’t maliliit na
noong panahon ng Kastila, mahahati sa panahong ito. teatro tuloy ay nagsipaglabas ng
ito sa tahanan, sa labasan at sa tiyak dula.
na entablado. Ang Tula
Nobela
2.) Pahahon ng Awit at Korido 1.) sa tahanan- ginaganap ang mga Namalasak ang haiku noong
duplo at karagatan, bugtungan at panahong iyon. Ang Haiku ay isang Sa panahon ng pananakop ng
Tulad ng nabanggit na, dulog o pamamanhikan uri ng tula na binubuo ng labimpitong mga Hapones, masasabing lalong
nahahati sa apat na bahagi ang 2.) sa labasan- ginaganap ang pantig na nahahati sa tatlong hindi namulaklak ang pagsulat ng
panahong ito: (a) Awit at Korido (b) panunuluyan o pananapatan, taludtod. Ang unang taludtod ay may nobela. Dahilan ito sa kahirapan ng
limang pantig; ang ikalawa’y may
buhay at halos walang magamit na
papel ang mga manlilimbag.