o‰ …^ Ê l

ô ^nÖ^fÎ]
MRÜ╈Þ^• oµ^nµ å…^Û• ÝNLMN …^ŽjÞ] Ùô^‰ )ÝNLLR MRÜ╈Þ^• å…æ•

ÙçòŠÚ †m‚Ú
†ÛÂ Øn`‰ ‚ÛvÚ
†ne• †‰
†jì] Ün׉ ‚ÛvÚ †jÒ•

á] … æ ^Ž Ú
oÛ•^a àm‚Ö] ÄnÊ… †jÒ•
oÖçßi ‚nÛu †a^› †jÒ•

á^jŠÒ^µ oÚ•^Ò] Ù^fÎ]

 ó•ç• oÚ †ŽjßÚ äfi†Ú Ôm oÖ^‰ o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] /
äÿŽm‚Þ] æ †Ã• æ kn’í• áôçÚ]†nµ …• ÐnΕ lô^ÃÖ^_Ú äe o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] /
äÿΡ •…çÚ oe•] æ oÛ× p^a äj•… Ý^Ûi æ p…çaŸ Ù^fÎ] ‚ÛvÚ †jÒ• äÚ¡Â
(oÏnf_i l^ne•] (á^m•] (o‰^ß• äÃÚ^q (îm…^i (äËŠ×Ê (Ý¡‰] ä×Ûq ‡] pæ
l^Âç•çÚ àm] åÿ…^e …• lŸ^ÏÚ ‡] æ •…]• ”^’jì] (á• ˆq æ o‰^ß• á^j‰^e
ó‚ßÒ oÚ Ù^fÏj‰]
ók‰^ãÞ• á^+‚ߊmçÞ ðô]…• …]•çÛÞ ^÷ʆ‘ o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] …• t…‚ßÚ lôŸ^ÏÚ /
ók‰] •]‡• lŸ^ÏÚ •m]†mæ æ á•†Ò å^içÒ …• o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] /
ók‰] ‡^rÚ ÄfßÚ †Òƒ ^e o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] gôÖ^_Ú ‡] å•^Ëj‰] /

ISSN:: 0021-0773

å…^Û• àm] p^ãe

om^Óm†Ú] …Ÿ• Q) oÞ]†m] Ù^m… NQLLL) oÞ^jŠÒ^µ änµæ… MQL

þþþ
•ç• å•^j‰†Ê †m‡ oÞ^ŽÞ äe lŸ^ÏÚ

á^jŠÒ^µ oÚ•^Ò] Ù^fÎ]

Dá^jŠÒ^µ kÚçÓuE
ÜŽ• äÏf› (…çaŸ (Ù^fÎ] á]çm] (Ù^fÎ] á]çm] á^e^nì
MOLT ojŠµö Ñæ‚ß‘
LLUNDPNDOROMDPQML VàË×i
LLUNDPNDUUNLDOQSO
LLUNDPNDOROMDPPUR V‹mçÞ …æ•
info@iap.gov.pk VÔnÞæ†jÓnÖ] ôkŠµ
www.allamaiqbal.com Vkñ^‰ gmæ
 l^q…‚ßÚ

Q p…çaŸ Ù^fÎ] ‡]… ݆ v Ú

S ‚ÛvÚ ¡ùÚ ]‡†nÚ …çŠÊ憵 á^nÞ^Ú^‰ ‚` †Â^• Io‰æ•†Ê
MO pçÏÞ ä×#Ö] |æ…ö ‚nù‰ †jÒ• æ] †Ã• äßnñ• …• pç×a• gÖ^Æ á^e‡ æ äŽm‚Þ]
NQ •ßÚ oÒ Œ^f †jÒ• …çÞ †ônŽÛ•
PO oÊ^‘ ܉^Î †jÒ• Ù^fÎ] p^â äŽm‚Þ] …• p†,Þ‡^e æ äÃÖ^_Ú l…憕
QM oÚ†ì p^ßÛâ… …^ÏËÖ]æƒ †jÒ• kÛÓu äe Ù^fÎ] äÚ¡Â äÿmç‰ æ• å^,Þ
RU o׉ùçi p‚`Ú ‚ÛvÚ †jÒ• Ù^fÎ] †ô’ oÂ^Ûjq] æ o‰^n‰ (oím…^i ‚ôÏÞ
TQ †‘^Þ ‚ÛvÚ †jÒ• •]ˆì†Ê Éæ†Ê †Ã• …• äÿŽm‚Þ] kÊ^e
UU ‚a]‡ Ø–Ê] ‚ÛvÚ oÚæ… æ o×n×ì
MMM àÛu†Ö] ÄnÛ‰ DðNLLR ^i ðMUTRE o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] äm…^•]
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ]
pç+ ‡^e á]†m] ‡ oÞ]• oÚ ä3Þ•ZZ
XXpç+ ‡]… ^Ú ^e Üm‡]… ݆vÚ
Dp…çaŸ Ù^fÎ]E
‡]… ݆vÚ
á]†nm• äÛnÓu
pç+ ‡^e á]†m] ‡]… ojË+ äÒ p]
Ý¡‰ æ] Õ^µ Ùô• æ D”EÙ牅 †e
]… Ù]çu] kŠre á]†m] ‡] äÒ á•
•çe å]†Ûa àm†j`e Ðu å… …•
Ür …^ÓÊ] •…æ• k‰• äe ^i
o+‚Þ‡^‰ oµ •ßn,Þ… †ÓÊ
àm• æ Ü× oÃÎ]æ á^$…]æ
†¿Þ gu^‘ á• å•]• oßÃÚ •ô]•
á^ŽÞ á^ʆ ‡] ‚ne^m •çì ‡ Üâ
‚• •nµ …• àm‡ •çì ]‚ì p‡
kì^je á^Šßm] (kʆÃÚ Ðm†› …•
ànÛ×ŠÚ †e å… kŠnÞ ]… á]†Ê^Ò
[á^ßÚ©Ú †e (Ðf‰ …• ‚jÊ] •nµ
…†• •‡ ÜÖ^ g×Î †e •i†ÓÊ
•çe äjˉ oßÃÚ …ùô •ö •Ú¡Ò ^e
ç,jË+ oe äjÊ^m ojŠa •ÏÞ
CO ^Ú á]†m] pç‰ p•†Ú ‚‰… oÚ
Q
pçq ‡]… p] ^â äjÓÞ Ümç+ çi ^e
Ý^Ûi ”¡ì] äe Ðu ‚Ûu ‚Ãe
]… Ù^fÎ] äÿÚ¡Â àm†Ê•
•çe å^+• ^Ú …]†‰] ‡] äÒ á•
ÜÎ… •‡ á]†m] ÐŽÂ ‡] oŠe pæ
o+‚Þ‡ †nÛ• …• •‡ ^â ä›çÆ
ànÛ×ŠÚ †e ‚â• p…^nŽa äÒ ^i
†Že l^Ú^ÏÚ …^ã¾] †ãe
=á^ßÚ©Ú p] =Ðu á]•†Ú ^Û• p] äÒ
CM ‚• •mçì Ý^ÏÚ ‡] ä+• äÒ †â
kì^ß• ]… •ˆm] (kì^ߎe •çì äÒ †â
ànfe ]… CN XXä×#Ö] ØøÃørûmø àûøÖZZ ofÞ …•
á^`q …• †Ê^Ò äÒ Ðu ‚ߊµ oÒ
†¿Þ æ pœ… •çì Ù^fÎ] ^fu†Ú
•çe äjË+ •e¡ÏÞ] ‡ æ Ür ‡]
æ] kË+ oÚ Ý†u |†› ‡] ä3Þ•
^Ú á]‚Þ‡ á‡æ… ‡] •çe å‚m•
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] ‡]… ݆vÚ

‚ßøÒø †e ^q ‡] Ü×¾ ܉… äÒ á]æ ‚ßÓŽe á^Ú¡Æ †nrÞ‡ äÒ á•

k‰ 啇 Ø›^e äÿßn‰ †e •… k‰• k‰ å‚Ú• á]†m] pç‰ æ] á^Ú‡ àm]
•] oã×ùÖ] |æ…ö o‰‚Î Ý• ‡] •] oa^+• ‡] oÞ]†m] ‚• å‚Þ‡
á‡ æ •†Ú æ á]çq æ †nµ †fâ… àÓ• ke á• kÎæ Üna]†e] •^e
sÂ
á^Ú‡ gu^‘ äÿjŠm^• gm^Þ á^Ú•†Ú †e ‚â• p…]‚ne äÒ á•
p‡ •]‚ne äÿŽm‚Þ] ‡] É…^Ê p‡ •]‡• =á]çq p] ‚mç+ äÒ á•
oµ ‚Þ†n+ o,×Ûq ]… æ] å]… pæ áô^Ú†Ê åÿ•^Ú• á^q •ç+
Üj‰çvÚ ^i ‚Þ…• ‡]†Ê†e Ür áô^Þ]çq ]… Ðùu Ü2†µ
‚nÚ• ]†Ûu äÿÖŸ á^e^nì …• ‚n`• †a Õ^µ áçì …^%Þ ‡]
]ˆÊ á^q ojŽ`e ]… á]†m] å•†Ò ^–Ê …• †fÒ] ä×#Ö] äÿÛÇÞ
…æ• å‚m•†+ æ‡] h†Æ æ ц• k‰• …çÞ l^m• á]‚e å‚ßÓÊ] çi †µ
h¡ÏÞ] ‹Û• ‡ ‚•^e p] å…ùƒ h^Šu …• Ý…^Û• á]†m] ‡] ä2†a
pçq ‡]… á• ke†i …^ßÒ …• pç+‡^e oÞ]• ä3Þ• XXäÛnÓuZZ p]
•çe á^ßùÚ •ˆm] Ì_Ö ä×Ûq •çe á]†m] …• ä3Þ• =ç+ †’jíÚ
‡‡‡

^ãj•]••^m

óÙ^fÎ] XXp•çìZZ äÿËŠ×Ê å…^•] IM

óDMPMVð^ŠÞE XX¡÷nûfô‰ø àønûßôÚôç+ ÛöÖû] o×øÂø àømû†ôËôÓF×ûÖô äö×#Ö] ØøÃørûm$ àûÖø æøZZ äÿm• äe äm…^•] IN
VÄ×_Ú^e á]†m] á^Þ]çq äe h^_ì Ù^fÎ] Íæ†ÃÚ ÙˆÆ äe å…^•] IO
^Û• áô^q æ àÚ áô^q Ür á^Þ]çq p] ^Û• áô^e^nì …• Ý‡ç‰ äÖŸ É]†2 áç2

‡‡‡

R
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ]

á^nÞ^Ú^‰ ‚` †Â^• __ o‰æ•†Ê

‚Ûu] ¡ùÚ ]‡†nÚ …çŠÊ憵

å‚nÓ2
å‚m•^Þ Ÿ÷çÛÃÚ äÒ ojÏnÏu pçÞˆÆ åÿ…æ• äe äÚ^ßa^• æ o‰æ•†Ê hô^ŠjÞ] àôÛ•
kÛâ ä‰^Ûu àm] áô•æ†‰ äe oÚ^,ßa o‰æ•†Ê äÒ k‰] àm] (•ç• oÚ äjʆ+
Ðe^‰ …ô‚jÏÚ kÖæ• äÒ (‚nŽÒ kÛu‡ ^j‰]… àm] …• Ù^‰ o‰æ k•^Û+
]… •i^nu Øu]†Ú àm†ì• ! á^Ú^‰ àm] Ý•†Ú o×ùÚ …æ†Æ †ô+^nu] ! á^nÞ^Ú^‰
äÚ^ßa^• kô‰…•^Þ h^ŠjÞ] åÿ…^e…• kŠíÞ †•^u äÖ^ÏÚ ó•çÛÞ oÚ p†¶‰ k•]•
æ ØÚ]ç ‹¶‰ (‚ßÒ oÚ &ve á• áô‚• å•æ†‰ p^â åˆn,Þ] æ pçÞˆÆ åÿ…æ• äe
äe •Þ^nÊ]†›] æ •çÛvÚ oi^ËjjÖ] oe äe ‚•†rßÚ äÒ •‡^‰ oÚ àâ†fÚ ]… oÂ^•æ]
óÜnÓu á• á]‚mæ^q †ô$] æ o‰æ•†Ê
óá^mçÞˆÆ (á^nÞ^Ú^‰ (äÚ^ßa^• (o‰æ•†Ê Vp‚n×Ò p^â å/]æ

•ne oÞŸç› o×nì l‚ùÚ …• äÒ (kŠm] oe•] …^Óa^• o‰æ•†Ê ܉^ÏÖ]çe] äÿÚ^ßa^•
(•†Ò Å憕 ä‰^Ûu àm] àj•çÞ äe oÞ^Ú‡ o‰æ•†Ê ók‰] å‚• ^ŽÞ] Ù^‰ sßµ æ o‰ ‡]
äe ]… Ùˆßi æ o,jË•• á]…æ• (å•çÛÞ Ä_Î ]…•çì Äm†‰ ‚•… á^nÞ^Ú^‰ …]‚jÎ]†µ kÖæ• äÒ
àn,j¶Ö] ••çÒ^e (å‚Þ^‰… •^m‡ †$] p…]‚jÖæ• …çÚ] …• á^Ò†i å^¶‰ ( ä×Ûq ‡] ó•†e oÚ †‰
p]†e …]ç+^Þ ôÄ•æ àm] ó‚• oÚ äj•]„+ pçÞˆÆ á^Ò†i å‚ßm• kÖæ• p^â äm^µ ànÞˆÆ …•
äÿj•„+ p^nu] ^e ^i (•‡]•†µ äÚ^ßa^• p^ŽÞ] äe äÒ å•çÛÞ …]•]æ ]… o‰æ•†Ê à›æ knßÚ]
oÚ oÉ æ] oßÃm (•…]•‡^e á‚• •çÚ^ì ‡] ]… á^nÞ]†e] o×ùÚ o‰^ß••çì Œ^Šu] …^íjÊ]†µ
ojÎæ oÖæ 󕕆,Þ •çÚ^ì ‚Ûu] àe] †’Þ æ oÞ^Ú^‰ ØnÂ^Û‰] äjìæ†Ê] ØÃŽÚ äÒ (•†Ò

S
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] á^nÞ^Ú^‰ ‚` †Â^•I o‰æ•†Ê

á^mçÞˆÆ æ á^nÞ^ì]†Î ͆› ‡] (å•†Ò Ùˆßi á^nÞ^Ú^‰ kÖæ• (‚n‰… Ý^rÞ] äe äÚ^ßa^• äÒ
PLL Ù^‰…• ]… äÚ^ßa^• ÌnÖ^i æ] (‚m• oÚ†e o‰æ•†Ê †m‡ kne ‡] äÒ á^ß2 ó‚m•†+ …^ßÒ†e
Vk‰] å‚Þ^‰… á^m^µ äe LÑL ³aþ
…]ça^• äÿÚ^Þ àm] àÚ ÜjË+ äÒ …^e •^jŽa sßµ å‚• l†ra‡
á• p•^m‡ l‚ùÚ æ] †ô$] å^• àm] …]æ]ˆ‰ “í• á•çfÞ æ á^Ú‡ oÚ]…•^Þ gf‰ äe
V•…]• oÚ å^,Þ]…
kŠnÒ sß+ àm] …]æ]ˆ‰ á•‚e kŠne Ù^‰ Üj•]• ä,Þ ]… àí‰
äe kfŠÞ ]…æ] p‚ßÛiæ^í‰ æ á]†Â^• äe ]… •çÛvÚ á^_׉ •^m‡ äqçi ‚m^• km^`Þ
æ] äe ]… á• æ ‚ßÒ oÚ åæ¡Â ]… á^_׉ •m^j‰ á^j‰]• äe o‰æ•†Ê å•†Ò å‚a^ŽÚ ^ãÞ•
ó•‡^‰ oÚ •ÓŽnµ
å…æ• á• ^m àm] äe æ] äÿ Ú^ßa^• æ o‰æ•†Ê kneçŠßÚ ”ç’ì …• äÒ (k‰^q àm] ‡]
(áæ]†e •…æ•] (äi] á^Ú†a áç2 á^ÏÏùvÚ †%Ò] ók‰] •çqçÚ †¿Þ Í¡jì] á^ÏÏùvÚ á^nÚ oe•]
àm…ù‡ ànŠvÖ]‚f (ÐË• å•]‡^•… (•]çq oÂ]• ^•… (†ËÞ]‡æ†Ê á^Ú ù̂Ö] Äm‚e (oÞ^ÛÃÞ o×f•
^ãÞ• Ù^%Ú] æ oÓŠßn+]†e óŒ óp] (Íçm ]‡†nÚ oßÇÖ]‚f (hçrvÚ †ËÃq ‚ÛùvÚ (hçÒ
åÿ†Ò„i Ÿ÷æù] ‚m^• äŽm‚Þ] àm] ªŽßÚ ó‚Þ] äjŠÞ]• á^mçÞˆÆ ‚` åÿ‚m†Ê• ]… o‰æ•†Ê äÿÚ^ßa^•
Ù• p]†Ã• †ÒƒZZ h^e …• o‰æ•†Ê äe Äq]… á• …• äÒ (‚•^e oÊç ‚ÛùvÚ h^fÖŸ] h^fÖ
†Â^• †Û á^m^µ †jŽne oÊç ‚ÛùvÚ äÒ (••†+ oÚ Ýç×ÃÚ oÖæ ók‰] äjÊ… àí‰ XX†‘^Þ
]… oí×e äÃe]… (oŠì†‰ oÚ]†`e (p‡æ†Ú oñ^ŠÒ †¿Þ ànÛa ‡] æ k‰] äj•]• †¿Þ …• ]…
CM
ók‰] å•†Ò ØÚ^• å…æ• àm] äe (‚ß•^e oÚ á^nÞ^Ú^‰ ‚` ^m Üa• á†Î p]†Ã• ‡] äÒ (ˆnÞ
á^Ú‡ åÿ‚m‚µ áç2 ÷]†a^¾ ]… á• äÚ^ßa^• á‚• •ÓŽnµ •çÛvÚ á^_׉ äe ^÷nÞ^$
†ì• …• á^nÞ^Ú^‰ ‚` …• äÚ^ßa^• (‚• †Òƒ äÒ á^ß2 ^Úù] ó•…æ• oÚ åç×q äe á^mçÞˆÆ
kne ‚ß2 ˆq äe á^mçÞˆÆ ‚` …• o‰æ•†Ê p^â å‚m†Ê• ‡] æ •çe å‚n‰… á^m^µ äe Üa• á†Î
ók‰] å‚Þ^ÛÞ oÎ^e p†,m• ˆn2 æ] äÿjË+ •çÛvÚ á^_׉ çrâ æ |‚Ú …•
oe•] å…æ• Ôm áç3Ûâ ]… 啇^m †’ Ùæ] äÛnÞ æ ML †’ l^fm•] ^Ë‘ ä×Ö] xneƒ
äj•]„+ p†ã2çßÚ æ oì†ùÊ æ p†’ß Ìm•… …• ]… o‰æ•†Ê (å•]• …]†Î o‰…†e •…çÚ
oÖæ (kŠnÞ^Ú^‰ ‚` l^fm•] äÿÚ]•]‚ß2 †a MM †’ Ùæù] äÛnÞ l^ne•] ^Ú †¿Þ äe ók‰]
äe Üa l^ne•] …• á^nÞ^Ú^‰ kÖæ• kŠÓ• ‡] ‹µ (‚m• Üna]çì †i‚Ãe äÒ á^ß2
T
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] á^nÞ^Ú^‰ ‚` †Â^•I o‰æ•†Ê

äe p‚ùq l]†nnÇi æ Ùçùvi á• äÿnuæ… æ o‰^‰] p^ãÊ‚a (l^Âç•çÚ …• ”ç’ì

äÿÚ^ßa^• àm] †e^ße ók‰] äjŽ+ å…æ• æ• àm] á‚• ]‚q Üa ‡] &Â^e äÒ (‚Ú• •çqæ
ókŠÞ]• á^mçÞˆÆ ‚` l^ne•] åÿ‚m‚µ á]çi oÛÞ äqæ 4na äe]… o‰æ•†Ê
oßn àm‚ùÖ]…‚‘ •^j‰] (å•†Ò Õ…• k‰…• ]… …çÒ„Ú ä×òŠÚ äÒ oÞ]‚ßÛŽÞ]• ànÖæù] ‡] oÓm
oÒ•æ… àŠvÖ]çe] •^j‰] ä3Þ^ß2ZZ Vk‰] äj•çÞ æ] päÚ^ßa^• æ o‰æ•†Ê åÿ…^e…• äÿÖ^‰… …• æ] ó•çe
wÝóÝIá^nÞ^Ú^‰ ‚`Ây å…æ• ànÛa Ùç’vÚ ^â†,m• æ p•]†Ú (oÏnΕ (…ç`ŽÚ oñ]…^íe
CN
óXXk‰] å…æ• á^Ûa á^m^ÛÞ p^a^Ûn‰ ‡] oÓm Üa o‰æ•†Ê ànß3ßm] (‚Þ•çe
àm] å•]‡ ]‡†nÚ ÐÖ^ìæ (ÍçÞ^Û% p…çÞ ‚ÛvÚ (^Ó¶m… á^m áç2 oÞ]‚ßÛŽÞ]•
‡] ó‚Þ] äjŠÞ]• oÞ^Ú^‰ ‚` l^ne•] .…ˆe åÿ‚ßm^ÛÞ ]… o‰æ•†Ê (å•]• kmçÏi]… äŽm‚Þ]
¼m]†• p^•^Ïi äe o‰æ•†Ê á^j‰]•ZZ Vk‰] äj•çÞ ÍçÞ^Û% p…çÞ ‚ÛvÚ (ä×Ûq
CO
XXók‰] å‚Ú• ‚m‚µ (•çe å•…æ• •çqæ äe ML †’Â …• á^nÞ^Ú^‰ kÖæ• äÒ (oím…^i
á^nÞ^Ú^‰ ‚` äe o‰æ•†Ê kneçŠßÚ …• æ ••†+ à•æ… ä×òŠÚ kÏnÏu äÒ á• p]†e
æ o‰æ•†Ê äe]… á^mçÞˆÆ á^Ú‡ oßÃm (MM†’ á]†Â^• kf‰^ßÚ (‚Þ^ÛÞ oÎ^e p] äãf•
åÿ…^e …• äÒ p•^m‡ l^m]æ… äe Äq]… ^q àm] óÜnßÒ oÚ o‰…†e oÖ^Ûq] …ç› äe æ] äÿÚ^ßa^•
á•çe ¼×Æ æ k‰] kf$ ^a å†Ò„i …• o‰æ•†Ê æ •çÛvÚ á^_׉ o’í• p^ãjf‰^ßÚ
ÌÎùçi (‚Þ] å•]• á^ŽÞ …çÒ„Ú äÿÖ^‰… …• oßn àm‚Ö] …‚‘ ä×Ûq ‡] (á^ÏÏùvÚ ]… ^ãÞ• †%Ò]
á^_׉ äe o‰æ•†Ê äÿÚ^ßa^• ^÷Û×ùŠÚ äÒ (Ümç• oÚ …æ••^m ]… äjÓÞ àm] ^`ßi æ ÜnßÒ oÛÞ
…• ]… kf‰^ßÚ ànß2 ók‰] äjʆ,Þ …]†Î æ] o‰^ß•…‚Î •…çÚ æ k‰] å‚Ú^nÞ ‚ߊµ •çÛvÚ
á^mçÞˆÆ ‚` á]†Â^• ó•†Ò å‚a^ŽÚ á]çi oÚ Üa äÚ^ßa^• ^e MM á†Î á]†Â^• äÿ_e]…
p^`Ú^Þ…^Ò æ l^uçjÊ ‡] àí‰ å^+ †a p‚rŠÂ (p†ã2çßÚ (oì†ùÊ (p†’ß áç2
oÚ †i†e äÚ^ßa^• á^Þ^Ú†ãÎ ‡] ]…æ] äŽnÛa äjì]•†µ ˆnÚ• äÇÖ^fÚ •m^j‰ äe (•æ… |æ‚ÛÚ
! oÞ^jŠn‰ oì†ùÊ å…æ• àm] l^ne•] á^+‚ßm^ÛÞ ‡] oÓm …^$• ‡] ¼ÏÊ ]… äÞçÛÞ ‚ß2 ^Ú Ÿ^u ó‚ßÞ]•
…• oì†ùÊ ä×Ûq ‡] óÜnßÒ oÚ ØÏÞ ! k‰] å‚Þ^Ú oÎ^e ØÚ^Ò …ç› äe ^÷fm†Ïi æ] á]çm• äÒ
‡] ]…æ] (å•çÛÞ Ìn‘çi ݇…]çì xjÊ Ý^,ßa ]… •çÛvÚ á^_׉ oŽÒ †ÓŽÖ p] å‚n’Î
V•…^Û• oÚ Ø–Ê] gi]†Ú äe -ß•ça …ç`ŽÚ åô^• æ Üj‰… äÚ^ßa^• á^Þ^Ú†ãÎ àm†j+…ˆe
-ß•ça ‚‘ ‡] †jŽne oÖ• …^nŽa äe p] Üj‰… ‚‘ ‡] †jŽne oßÓ• †ÓŽÖ äe p]
CP
-Þ/…] ‡] çnÞ Üj‰… àjì^‰ Ønu äe p‚ŽÞ äj‰… (p•çe çi äjŠe …] á0ne
U
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] á^nÞ^Ú^‰ ‚` †Â^•I o‰æ•†Ê

(k‰] å‚• å‚nŽíe •çÛvÚ á^_׉ |‚Ú äe Üa á• äÒ †Â^• †,m• å‚n’Î …•

Vk‰] å‚• äjŠÞ]• Éæ…• p^a äÞ^ŠÊ] ‡] l…^f †‰]†‰ äÚ^ßa^•
XXå^,Þ àÒ äÚ^ß`• äe (Œ†¶Ú àÚ‡ZZ VÜjË+ XX[•çe ä• 4na á^ãq äe†+• æ] áç2ZZ V^jË+
CQ
X å^Óe á^nÚ ‡] Éæ…• æ †n+ k‰]… çiZ VÜjË+ (†Še†‰ k‰] Éæ…• äÚ^ßa^• äÒ (^jË+
á^_׉ •uæ‚ÛÚ •a]çì æ ØnÚ p^•^Ïi äe ˆnÞ oì†ùÊ k‰]‚mça ä3Þ^ß2
å‚m•^Þ ]… o‰æ•†Ê oÖ^ Í]‚â] æ äÚ^ßa^• oj‰æ• à›æ ‚ß×e •‡…] æ kna^Ú •çÛvÚ
äe k‰] å‚• t…• á^jŠn‰ îm…^i …• äÒ (]… †m‡ km]æ… …çÒ„Ú p^ãjne ók‰] äjʆ+
V•…• oÚ †›^ì
Ý^Þ †e æ •†Ò †Ã• äe äÚ^ßa^• o‰æ•†Ê ܉^ÏÖ]çe] äÒ k‰] ä×Ûq á• †e Üj‰… &m‚uæ
sna •çì äÚ^ßa^• äÛaZZ VkË+ •çÛvÚ ó‚Þ]çì†e oÛa ‡æ… àm‚ß2 æ •†Ò •çÛvÚ á^_׉
VkË+ ܉^ÏÖçe] óXXkŠa Üj‰… áç2 •†Ú …]ˆa àÚ å^¶‰ …‚Þ] æ Üj‰… &m‚u †,Ú (kŠnÞ
p]‚ì äÒ (ÜÞ]• àm] ^Úù] ó‚•^e Üj‰… áç2 •†Ú ‚ß2 çi å^¶‰ …‚Þ] ÜÞ]‚Þ =•^e ‡]…• ‚Þæ]‚ì oÞ^+‚Þ‡ZZ
CR
ókʆe æ•†Ò ä‰çe ànÚ‡ æ kË,e àm] XXó‚m†Ê^nÞ †,m• Üj‰… áç2 å‚ße 4na ]… àjŽmçì
á^_׉ •†Šµ æ ̉çm †nÚ] …Ÿ^Šã¶‰ •çÛvÚ á^_׉ …•]†e |‚Ú àÛ• …•
V•ç• oÚ å‚a^ŽÚ äÚ^ßa^• á^Ú†ãÎ äe oì†ùÎ om^ßjÂ] oe ˆnÞ •çÊÚ
CS…ƒçÞ ^m Üq •çfÞ çi ‡] †j`Ú Ý^‰ ^m Üj‰… •çfÞ çi áç2 …‚Ë‘
CT
…‡ Üj‰… •†ÓÞ á]æ]†Ê p^ãÖ^‰ äe Ù^‰ Õ‚Þ] äe oÛâ p•†Ò çi ä2 á• p•†Ú ‡
CU
†ÓßÚ kŠn%m‚u á^Ò (†+• ‹µ àm] ‡] ]… oÖæ]‡ Üj‰… äÿ’ùÎ á]çíÚ
æ oì†ùÊ ‚m^’Î …• •Þ^Þ^Ú†ãÎ æ äÚ^ßa^• äe om^ßjÂ] oe æ äÇÖ^fÚ†µ p^ãŽm^j‰ ànß2
kf‰^ßÚ æ á^mçÞˆÆ kÖæ• k‰^n‰ ‡] äãf• oe äÒ (k‰] á]æ]†Ê o×nì •Þ]†‘^ÃÚ
á]†nÚ] ‚ßâ• oÚ á^ŽÞ ^a o‰… †e äÒ p…ç› ó•†n+ oÚ ªŽßÚ äÚ^ßa^• äe pçÞˆÆ á^a^•
àm• gnƆi †e]†e äj‰çnµ Üa^e ]… o×ùÚ …^íjÊ] æ oj‰æ• à›æ æ oßm• k‰^n‰ oÞ^Ú^‰
oÖæ (‚Þ•çÛÞ oÚ †a^¾ •^m‡ äqçi ˆnÞ Ý•†Ú oj‰æ• à›æ Œ^Šu] àjín,Þ]†e äe Ý¡‰]
p†,i…^Æ æ l^uçjÊ äe (å•]• …]†Î •çì h^ÏÞ æ …^Õ ]… oßm• k‰^n‰ á^mçÞˆÆ
•çÛÞ ]æ á^nÞ^Ú^‰ æ†nµ ÷]†a^¾ ]…•çì ^ãÞ• ‚ß2†a ó‚ßjì]•†µ oÚ äm^ŠÛa p^a…çŽÒ
pçÞˆÆ á^a^• p]†e ó•çe †,m• ^ãÞ• Í‚a oÖæ (‚Þ•…æ• ÄÛq …^e…• äe]… á]†Â^• (商Ò
á^Ži^uçjÊ æ ^ãÚ^Þ…^Ò •m^j‰ æ |‚Ú äÓ×e (o×ùÚ …^íjÊ] æ oj‰æ• à›æ p^ãŽm‚Þ] äÞ

ML
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] á^nÞ^Ú^‰ ‚` †Â^•I o‰æ•†Ê

gf‰ æ •çfÞ …^+‡^‰ äqæ 4na äe ^ãÞ• p^ãÊ‚a äe äÚ^ßa^• äÒ k‰^q àm] ‡] ó•çe Ü`Ú
Õ…• hçì …^e…• á]†Â^• ]… á^mçÞˆÆ k‰^n‰ àm] ók‰] ànÛa …• Üa á• á‚ŽÞ …‚Î
o–Ãe oÖæ ó‚Þ•‡ oÚ kŠµ ]… á• á^Þ^Ú†ãÎ æ äÚ^ßa^• äÒ (k‰^q àm] ‡] (‚Þ•çe 商Ò
ä×Ûq ‡] ó‚Þ] å•]• á^ŽÞ äÚ^ßa^• á‚ŽÞ äjʆm„µ gf‰ ]… †+• p^ã×Ú^ á^ÏÏùvÚ
†Ã• æ Ñæƒ gu^‘ (å‚Þ]… àí‰ •çÛvÚ á^_׉ åÿ…^e …• hçÒ àm…ù‡ ànŠvÖ]‚fÂ
gf‰ (å•çÛÞ ‚nÒªi ]…æ] àj•]• ofa„Ú æ oßm• •^m‡ Øm^Ûi ^÷‘ç’íÚ æ á•çe k‰æ•
k×ù äÓÞ^ß2ZZ Vk‰] äj•çÞ äjŠÞ]• äßnÚ‡ ànÛa …• †Â^• äe ]… á^_׉ •çì^Þ kf‰^ßÚ
äÿÚ^Þ…^Ò†e æ] h^jÒ Ù^Ûj•] æ ˜Ê… äe o‰æ•†Ê Ý^ãiù] ÷]†a^¾ äÚ^ßa^• äe æ] lô^ËjÖ] Ý‚Â
CM L
XXó‚•^e å•çe ‚m^e ŒçrÚ
p†a^¿i äfßq •çÛvÚ á^_׉ oj‰†µ àm• Üaæ oj‰æ• †Ã• Üa ^Ú †¿Þ äe oÖæ
äÒ ‚Þ•çqçÚ p•^m‡ p^ã×nÖ• ók‰] äjËãÞ o‰^n‰ p^a š†Æ ^ãÞ• h^ÏÞ †m‡ …• (äj•]•
hçÒ àm…ù‡ ànŠvÖ]‚f àm] äe äÒ (‚ßâ• oÚ á^ŽÞ ]…æ] oßm• •^ÏjÂ] á•çe ÌnÕ æ kŠ‰
ók‰] å•†Ò ‚nmªi ]…æ] àôjì^‰ CMM XXpçnÞ• š]†Æ] äÿ×n‰æ ]… àm•ZZ æ •…]• …]†Î] Üa
k‰• äe æ •çì kÖæ• p…]‚m^µ p]†e •çÛvÚ á^_׉ (k‰] Ýç×ÃÚ äÒ p…ç›
àm†i oßÆ ‡] oÓm äÒ ]… á^j‰æ‚ßa ä×Ûq ‡] (äm^ŠÛa p^â…çŽÒ |çjÊ å]… læ†$ á•…æ•
! •çì á^,j•„+ Ø%Ú å•^q àm] …• æ kʆ+ •nµ (‚• oÚ hçŠvÚ Ñ†• p^â…çŽÒ
p‡^Æ gÏÖ äe (å•]• …]†Î h^ÏÞ ]… l]æˆÆ ofa„Ú æ oßm• k‰^n‰ ! àn,jÓf‰ æ àn,j¶Ö]
äÞ^ì æ …^Óne á^Ú•• .…ˆe åæ†+ ànß3Ûa kŠÞ]çi äÞ^`e àm] ^e æ] ókŽ+ …ç`ŽÚ Üa
á^ËÖ^íÚ ^m æ ‚m^ÛÞ g×q l]æˆÆ äe (‚Þ•çe á^n’ åÿ•^Ú• •…çÚ †a …• äÒ (]… å‚Že]†ì
ÑæƒZZ äÿrnjÞ ga„Ú æ àm• äe •çÛvÚ á^_׉ äqùçi 6m] †e ^ße MC Nó•†e àne ‡] ]… •çì •^m‡
á]†Â^• ͆› ‡] ‚ß2 †a •çÛvÚ á^_׉ äjʆ,Žnµ k‰^n‰ ók‰] å•çfÞ æ] XXofa„Ú
á^Ûa …• ‡çßa á• äÞ]†,i…^Æ äÿfßq oÖæ ( ‚• oÚ •m^j‰ æ •çµæ… äÿ×n‰æ †a^e •…^e…•
oßm• äÞ]…^Ò^m… k‰^n‰ ”ç’ì …• æ†Šì †‘^Þ ä×Ûq ‡] æ •çe å‚• …^Ó•• †’Â
Vk‰] äj•çÞ •çÛvÚ
MC O
k‰‚• ]ˆÆ †ãe ‡ äÞ (á^+…‚e †ãe ‡] Üm‡^Æ äÒ oßÃm (•çe á]æ‚ßa äe äÒ á•
äÒ (äÚ^ßa^• ofa„Ú gÖ^_Ú äÞ •çÛvÚ á^_׉ äe äÒ (k‰] á• †e å]ç+ äÛa àe]
á^Žì…• äÿj•„+ äe …^íjÊ] (oj‰æ• à›æ p^a äŽm‚Þ] äÛa ‡] •nµ äÓ×e (•…]‚Þ oÚ^ÏÚ
MM
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] á^nÞ^Ú^‰ ‚` †Â^•I o‰æ•†Ê

k‰^n‰ ^e ¡÷Ú^Ò äÒ wXXo‰…^µ àm‚e Ý•†Ò å‚Þ‡ ÜrÂZZy Ür p^nu] (oÞ]†m] á‚ùÛi
.…ˆe …^Óa^• àm] äÒ (k‰^q àm] ‡] ó‚Þ‚Ú^nÞ ‚ߊµ (‚Þ•çe …^+‡^‰ á^nÞ^Ú^‰ ojÖæ•
á^_׉ …^e…• á]†Â^• ÙçfÎ •…çÚ (k‰] å•†Ò áçjËÚ ]… ÜÖ^ á]†Â^• àm†jÊæ†ÃÚ äÒ Ü¿Þ
(ÌnÖªi îm…^i Á^vÖ ‡] Üa]… o‰æ•†Ê äÿÚ^ßa^• àm] †e ^ße ókʆ,Þ …]†Î •]0Þ Õ†i •çÛvÚ
oÛÞ •] oj‰æ• à›æ Ý]†Ú æ änuæ… †¿Þ ‡] äÛa ‡] †jÛ`Ú æ äq…‚ßÚ Åôç•çÚ å^,Þ ‡] Üa
Á^vÖ †a ‡] ^÷ÃÎ]æ †$] å^• àm] ókŠÞ]• hçŠßÚ Ü`Þ á†Î ^m á^mçÞˆÆ ‚` l^ne•] äe á]çi
‚m^e æ ‚•^e oÚ á• ofnÒ†i ðˆq Ôm (äj•]• l‚uæ æ ke]†Î á^nÞ^Ú^‰ å…æ• l^ne•] äe
ó•ç• oe^m‡…] Üa• †’Â …^Óa^•
‡‡‡

^ãj•]••^m

(oŠnËÞ ‚nÉ ÐnÏvi (oßmæˆÎ ‚ÛvÚ äÚ‚ÏÚ^e (áæ]†e ¸^2 pæ… ‡] (h^eŸ] h^fÖ (oÊç ‚ÛvÚ IM
óQMUIQOR(QPO(QPTIQQL” (•MOUM á]†ãi
(äfß• æ• (Ùæù] h^jÒ (N t (l^n×Ò XXæ] äÿÚ^ßa^• æ o‰æ•†Ê åÿ…^e …•ZZ (oßn àm‚Ö] …‚‘ IN
óMQ” (ÝMURO
óS” (ÝMUQU (çÓŠÚ (Do‰æ… á^e‡ äeE …^$• æ …^+‡æ… óóóo‰æ•†Ê (ÍçßÛ% p…çÞ ‚ÛvÚ IO
óNLR” (ÝMOPU (Ýæ• ¸^2 (á]†ãi (oÎ^n‰ †ne• ‚ÛvÚ ••çÒ äe (á]çm• (oÞ^jŠn‰ oì†Ê IP
óOPP” (á^Ûâ (çÛâ IQ
óO(P(Q(R” (•MOSO á]†`i (oΕ^‘ Œ…‚Ú †ËÃq (àjÚ •m] †mæ (á^jŠn‰ îm…^i IR
óMNT” (á]çm• (oÞ^jŠn‰ oì†Ê IS
óMOL” (á^Ûâ (çÛâ IT
óMPT” (á^Ûâ (çÛâ IU
óNONINOO” (•MOSQ á]†`i (á]†m] oe•] äj•„+ ‡] (hçÒ àm…‡ ànŠvÖ]‚f IML
óNOO” (á^Ûa (çÛâ IMM
Vk‰] å‚• å•…æ• •^m‡ p^ã×nÖ• äjÊ… àí‰ Øn’Ëi äe Ømƒ p^a †$] …• å…^e àm] …• IMN
óÝMUON (•]†,ßnßÖ Do‰æ… á^e‡ äeE o‰æ•†Ê ÅçÛrÚ …• (XXpçÞˆÆ •çÛvÚZZ (oÓ‰æ^eçÒ^m!M
óÝMUQT (•]†,ßnßÖ (å•0â á†Î †ì• ^i Üm‚Î á]…æ• ‡] á]†m] îm…^i (á]†,m• æ oÓ‰æçnÖç,m‚µ óæ óá
óQN” (•MOQO á]†`i (ÐÏvÚ p‚ãÚ æ pçßnÚ ofjrÚ ••çÒ äe (á]çm• IMO
‡‡‡

MN
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ]

æ] †Ã• äÿßnm• …• pç×â• gÖ^Æ á^e‡ æ äŽm‚Þ]

pçÏÞ ä×ùÖ] |æ… ‚n‰ †jÒ•

å‚nÓ2
‡] äÒ k‰] ‚ßâ ‡]•†µ äjÓÞ æ •m‚Þ] Ôm…^e á]†Â^• ä×Ûq ‡] pç×â• gÖ^Æ
å0mæ …^ÓÊ] æ äjŠm†,Þ å‡^i æ çÞ oa^,Þ ^e oËŠ×Ê ÐnÛ æ ÐnΕ Øñ^ŠÚ äe oʆ›
‡] æ k‰] å‚nŽÒ Ü¿Þ äe å‚n’Î æ pçß%Ú æ ÙˆÆ gÖ^Î …• †jŽne ]… •çì †Óe æ
oÓf‰ (k‰] 商e …^Óe ••çì ‚m‚q Ôf‰ …• ]… ^â p…æ• çÞ àm] †,m• ͆›
(l^ÇÖ p]…]• Ì׉ .…ˆe á]†Â^• åçn• æ Ôf‰ ‡] p†m„µ †n$ªi ÜÆ… äe äÒ
oÚ …^Û• äe æ] •çì åÿ0mæ äÒ k‰] om^â äm]…• æ Äm^ß‘ (l^fnÒ†i (l^u¡_‘]
”^ì p] åçn• äe æ] pæ•…] æ o‰…^Ê …^Õ] Ù¡ì …• ^â o+0mæ àm] ó•æ…
om^ß•• (†jŽne gÖ^Æ pæ•…] æ o‰…^Ê …^$• ÐnΕ ÜãÊ p]†e ók‰] å‚• å‚Þ^rß+
æ o‰…†e ^e Üm] å•†Ò oÉ äÖ^ÏÚ àm] …• ók‰] p…憕 pæ á^e‡ æ àaƒ ^e
Üm•‡]•†¶e ÜãÚ àm‚e ‡]•†µ æ•…] æ ç+ o‰…^µ äm^µ ‚ß×e †Â^• àm] …^$• ÐnΕ äÃÖ^_Ú
óÜn‰^ߎe ]… æ] á^e‡ æ äŽm‚Þ] gÖ^Æ †Ã• ‡] p‚a]ç• Øn×vi æ ØÏÞ ^e æ
á^e‡ (àaƒ (oÓf‰ o+0mæ (p†ÓÊ o+0mæ (pç×a• gÖ^Æ Vp‚n×Ò p^â å/]æ

äÚ‚ÏÚ
Ü╈n‰ åÿ‚‰ ‡]•†µ äjÓÞ æ •m‚Þ] Ôm…^e †ÓËjÚ á]†Â^• ä×Ûq‡] pç×a• gÖ^Æ
æ çÞ oa^,Þ ^e ˆnÞ oËŠ×Ê ÐnÛ æ ÐnΕ …^nŠe Øñ^ŠÚ äe äÒ CMk‰] ‚ßâ åÿ…^Î äf• p†râ
Ü¿Þ äe å‚n’Î æ pçß%Ú æ ÙˆÆ gÖ^Î …• †jŽne ]… •çì †Óe æ å0mæ …^ÓÊ] æ äjŠm†,Þ å‡^i
k‰…•^Þ ]… á^,j•„+ ‡] äÞ]…çÒ …çÒ ‚n×Ïi (†%Þ æ †Ã• …• äÒ á^ß3Ûâ æ] ók‰] å‚nŽÒ
pæ†nµ (äŽm‚Þ] æ †Û×Î …• æ k‰] p] å‡^i å]… àjÊ^m Ù^fÞ• äe ˆnÞ •çì †ÓËi …• (•…]‚ßµ oÚ
MO
ÝNLLR)MR• Do‰…^ÊE l^nÖ^fÎ] æ] †Ã• äÿßnm• …• pç×a• gÖ^Æ á^e‡ æ äŽm‚Þ]

oÚ ]‚q àãÒ Ý牅 æ à߉ ‚ße æ ‚nÎ ‡] ]… •çì æ •‚ߊµ oÛÞ ]… á^nßnŽnµ †ÓÊ ‡] ͆‘
gf‰ ànÛâ äeó•‡]‚Þ] oÚ …• çÞ ou†› (oßÃÚ æ ÀËÖ …• …^Óje] æ o+‡^i •^rm] ^e æ ‚ßÒ
ànjŠíÞ gÖ^Æ ó‚Þ] äjŠÞ]• æ•…] ‚m‚q l^ne•] …]„+ äm^µ æ †Ã• …• çÞ Ôf‰ 憎nµ ]… æ]
憎nµ Ðve æ k‰] å•†Ò •…]æ æ•…] †ôÕ …• ]… oËŠ×Ê l^m†¿Þ æ ‚m^Ï äÒ k‰] oŠÒ
ó‚Þ] äjʆ+ ÐŽÚ †‰ æ] †Ã• ‡] æ] áô^nßnŠµ æ äjŽ+ •mçì ‡] ‹µ á]†Â^•
p…æ•çÞ ‹u oÖæ •†,Þ oÚ Ý]†ju] åÿ‚m• äe o‰…^Ê Ý‚ÏjÚ á]†Â^• äe ä2†+] gÖ^Æ
ä_e]… àm] …• pæ ó•…]• oÚ ‡^e p‚ßâ æ oÞ]†m] p]†Ã• ‡] ˜vÚ ‚n×Ïi ‡] ]… æ] …^Óje] æ
†â àm‡] •ßne æ •Þ]• …^Ò äÒ k‰] å•]• á• †ãe ^ßne ÜŽ2 æ ^Þ]• Ù• á]•ˆmZZV‚ŠmçÞ oÚ
CN
XXóÜm†m„¶Þ ]… á• •Þ]• p…çj‰‚e ˆq Üm†,ße ä2 †â æ Üm†n+ †Ê†µ †âç+ æ•
æ ‚ß×e kÛâ ‡] å•^Ëj‰] ^e æ ‚ãÞ oÛÞ á^nßnŽnµ p^µ p^q …• ]… •çì p^µ å^+ 4nâ æ]
æ] äe XXš^nÊ œ‚fÚZZ ‡] ••çì äÿjË+ äe äÒ ojfâçÚ æ l…‚Î ‡] p†n+ å†ãe æ oÖ^ ‚’ÏÚ
ànÛâ äe ó‚Þ†n,e ÐŽÚ †‰ á• ‡] ‚ßÞ]çje á^+‚ßm• äÒ k‰] oÓf‰ •^rm] Ù^fÞ• äe (å‚• ^_Â
æ Ôf‰ ^e äÒ oÞ^Ú‡ ^i (æ] …^Õ] …• oÞ^ÃÚ oÂ]‚i æ †Â^• •]†Ú kÊ^m…• äÒ k‰] ØnÖ•
æ á^ne åçn• ^e äÒ ojÎæ ^Ú] (k‰] …]ç•• ^Ú p]†e (Üm…]‚Þ om^ß•• æ] oÓf‰ p^â o+0mæ
æ oÞ‚Þ]çì æ h]„q äm^Ú ä2 æ] …^Õ] äÒ Ünßne oÚ ÜnßÒ oÚ Ø‘^u om^ß••æ] †nfÃi ‡†›
V‚mç+ oÚ om^q …• äÞçÛÞ á]çß äe ók‰] ÐnÛ Ünâ^ËÚ æ gÖ^_Ú pæ^u å‡]‚Þ] ä2^i
CO
^Ú Ù^e ‡] •æ… oÚ Ÿ^e •æ• áç3Ûâ äm^‰ pçrÚ ^Ú ‡] ˜nÊ Üm‡]憵 ݆+ p^Ûâ ^Ú
ÜnjŠâ ‡]憵 ‚ß×e …^nŠe ^Ú V äÒ k‰] àm] †Ã• Ýç`ËÚ ó‡]憵 ‚ß×e oßÃm ‡]憵 ݆+
ànÚ‡ á^nÒ^ì äÓ×e ÜnÞ^‰†e ˜nÊ á^nßnÚ‡ äe Ünâ]çì oÛÞ äÒ kŠnÞ ^ßÃÚ á]‚e àm] oÖæ
‚n•…çì p]…æ^Ú (^Ú ‡]憵 p]‚ß×e äÒ ]†2 ‚Þ…]‚Þ ]… ^Ú ‡] omçq ˜nÊ kÎ^nÖ æ •]‚Ãj‰]
ˆnÞ ^Ú p^↵ äÿm^‰ ‚ßÒ oÚ kÒ†u Ÿ^e äe æ… äŽnÛâ •i• •æ• äÒ …ç› á^Ûâ æ k‰]
ó•æ… oÚ Ÿ^e äe æ… •æ• ‚ßÞ^Ú
V‚mç+ oÚ †,m• om^q …•
k‰] †e]†e á^Ûm] äe äÒ •çì †ËÒ äe ݇^Þ k‰] †e]†e ᕆΠäe k‰æ• &m‚u ÜjË+
CP
k‰] †e]†e á^Ú†u äe Ù^vÚ •â]çì •çì oŽÒ†‰ kíe æ àÓÚ oßÛ•• ï†2 ç+
†¿Þ ÔnÞ †+] oßÃm (ᕆΠoßÃm á^Ûm] æ (k‰] k‰æ• &m‚u •çì †ËÒ ‡] •]†Ú
kÏnÏu …• (‚Þ…]‚ßµ oÚ †ËÒ ]… á• oì†e äÒ àjË+ k‰æ• &m‚u äÒ Ünßne oÚ ÜnßÒ
(•‡…çÞ oŽÒ †‰ ˆnÞ kíe æ ‚ßÓÞ oßÛ•• ^Ú ^e ç,e ï†2 äe áçßÒ] ók‰] ᕆΠá^Ûâ
MP
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] æ] †Ã• äÿßnm• …• pç×a• gÖ^Æ á^e‡ æ äŽm‚Þ]

kŠnÞ p‡^nÞ †,m• æ k‰] oÊ^Ò ^Ú sÞ… æ á^Ú†u p]†e Ù^vÚ •a]çì á^Ûâ äÒ ]†2
ó‚ßßÒ oßÛ•• ^Ú ^e kíe æ ï†2 äÒ
Ôf‰ …^ßÒ …• äÏe^‰ oe æ å‡^i Ünâ^ËÚ á•†e…^Ò äe æ ‚ßÞ^Ú oe p^â oßm†Ê• oßÃÚZZ
å•]• gÖ^Æ …^Õ] äe ‡^jÛÚ ¡Ú^Ò p] å†ã2 CQXX•†Ê äe †’vßÚ æ †Óe p^â gnÒ†i æ ‚m‚q
‡] oÓm äe p] äÚ^Þ …• äÒ ‚ãÞ oÚ t…] …‚Î á• ^â oßm†Ê• oßÃÚ àm] äe •çì æ] ók‰]
CR
XXóom^Ûnµ änÊ^Î äÞ ‚Þ]• oÚ oßm†Ê• oßÃÚ ]… p†Â^• •ç’ÏÚZZ (‚ŠmçÞ oÚ •Þ^j‰æ•
(kmŸæ (lçfÞ (‚nuçi áç2 oÛãÚ p•^ÏjÂ] æ p†ÓÊ oÞ^fÚ æ l^Âç•çÚ gÖ^Æ
äe ••çì åÿ0m æ p^â äŽm‚Þ] ^e ]… p‡^rÚ ÐŽÂ æ oÏnÏu ÐŽÂ æ ojŠâ á^ãq (á^ŠÞ]
VÜm‡]•†µ oÚ oÞ^ÃÚ àm] ‡] p] å…^µ oô‰…†e äe Ôßm] äÒ ‚ŽÒ oÚ &ve
gÖ^Æ äŽm‚Þ] DÌÖ]
‚nuçiIM
äe äjŠÞ]çjÞ ØnÖ• æ á^â†e äe änÓi ^e ^ãßi ÙçÏ h^e…] ‡] Ôm 4nâ †¿Þ áçßÒ^i
å•çÛÞ å]… ]… á^Þ• •çì km]‚â …çÞ äe ‚Þæ]‚ì äÒ oÞ^ŠÒ †,Ú (‚e^m å]… ‚nuçi äÖªŠÚ
æ• †â ‡] æ ‚Þ] oÎæƒ •çã• æ o×Ï ٟ‚j‰] äfi†Ú æ• †â p]…]• äÒ oÞ^ŠÒ oßÃm (k‰]
^e ]çn• æ ÐnΕ ]… oßÃÚ ànÛâ gÖ^Æ ^Ú] CSó‚Þ…]•…çì†e oÖ] ÌŽÒ æ o× Ü× kfÏßÚ
V‚ßÒ oÚ á^ne ànß2 •çì ”^ì åÿçn•
pæ ‡] •çì äÒ ànÃÚ k‰] p‚u äÛâ l‚uæ
]…æ] †Ú äÒ oÏnÏu k‰] oñˆq äÛâ ojŠâ
Ý^âæ] oÚ†+†‰ äe kŠe á]çjÞ oʆ›
CT
]ˆq] †e å‚ßÒ]†µ •†Ò á]çjÞ ˆ+†â
äjŽ+ ^a… æ å‚• äjË+ Ýæ• æ Ùæ] p^â ņ’Ú •ç• oÚ ä¿u¡Ú äÒ …ç› á^Ûâ
æ Ýç‰ p^â ņ’Ú …• Ýæ• æ Ùæ] p^â ņ’Ú äÿrnjÞ ”^ì p•†,• ^e á• oµ …• æ k‰]
ņ’Ú ^e äÞ^+]‚q …ç_e ]… Ýæ• æ Ùæ] p^â ņ’Ú ‡] Ý]‚Ò †a †+] ók‰] å‚• á^ne Ý…^ã2
p‚u æ Ìm†Ãi l‚uæ V‚mç+ oÚ ó‚• ‚â]çì …^Ó•• kne oßÃÚ ÜnÞ]çíe Ý…^ã2 æ Ýç‰
å]… á• äe á]çi oÛÞ ð]ˆq] †e àjì^‰ å‚ßÒ]†µ æ ‚m^ÛÞ oÚ Ý^âæ] oÚ†+ †‰ äe äÒ •…]• ànÃÚ
á‚• ݆+†‰ æ ð]ˆq] †e àjì^‰ å‚ßÒ]†µ ^e äÒ k‰] oÏnÏu oñˆq ojŠâ ànß3Ûâ ókÊ^m
l^ne] ^e Ôf‰ àm] •ç• oÚ å‚â^ŽÚ äÒ …ç› á^Ûâ ó‚n‰… á• äe á]çi oÛÞ Ý^âæ] äe
^â… ¡÷Ú^Ò Ýæ• æ Ùæ] p^â ņ’Ú ^rßm] …• ó•…]• læ^Ëi ¡÷Ú^Ò •çãÃÚ oÞ^ÃÛÖ] ÍçÎçÚ
MQ
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] æ] †Ã• äÿßnm• …• pç×a• gÖ^Æ á^e‡ æ äŽm‚Þ]

á^Ûâ àm] kÏnÏu …• æ ókŠnÞ ànß2 oÞ^ÃÛÖ] ÍçÎçÚ †Ã• …• äÒ oÖ^u …• ‚Þ] å‚•
ó•çe ‚â]çì …]ç•• …^nŠe g×_Ú ÜãÊ (á• ^e om^ß•• áæ‚e äÒ k‰] gÖ^Æ oÞ^e‡ p…æ•çÞ
àÒ… æ Øn‘] Ø‘] ]… p•çqæ ‚nuçi æ •…]• ØÚ^Ò ànÏm Ý¡‰] àm• kÏnÏu äe gÖ^Æ
Wå‚• äjË+ äÒ …ç› á^Ûâ ^Ú] kŠnÞ Ù^u Øâ] ‡] †a^¾ äe ä2†+] ó‚Þ]• oÚ Ý¡‰] ànÒ…
‚m^•(p†n¿Þ æ Ù‚ne ‡] ‹µ ]… p•çqæ ‚nuçiZZ ÄÎ]æ …• CUXXóå†øÒûƒô å†ø%øÒø] ^÷òn• göüuøö] àÚZZ
àm] ÜÆ… †e oÖæ CML XXó‚•^e å•†Ò á^ne ^fm‡ gÖ^Æ å‡]‚Þ] äe ‚ßâ ä_ì á]†Â^• ‡] oŠÒ †jÛÒ
ók‰] å•çe ]憵 oe oßm• o×Û àm‡]çÚ æ ÌnÖ^Ói äe àjì]•†µ …• î‰]… å‚nÏÂ
æ ‚ßne oÛÞ oÖ^ì Ðu ‡] ]… oÞ^ÓÚ æ ä¿vÖ 4nâó‚Þ‡ oÚ tçÚ l‚uæ æ] †ÓËi …•
oÚ ]†Ê l…‚Î p^â äÞ^ŽÞ …• †ÓËi æ kÏ×ì p^â om^fm‡ p^•^Ûi äe ˆnÞ ]… á]†,m•
ä3Þ• æ ‚nm^µ ‚â]çíÞ †m• æ äj‰^ì†e äÒ ‚Þ]• oÚ p…]‚ßµ …^fÆ ]… á^ãq àm] æ] ó‚Þ]çì
ók‰]‚ì Õ^µ l]ƒ ^ãßi ‚Þ^Ú oÚ
CMM
á‚• ‚â]çì áˆqçÚ oÞ^n ‚nuçi †ve kŠŽÞ ‚â]çì …„,â… ‡] •çqæ …]‚ßµ •†+
äjŠe]æ änÊç‘ ä׊׉ æ äÎ†Ê 4nâ äe gÖ^Æ äÒ á• ^e äÒ k‰] p…æ••^m …çì …•
†ÓËi æ ‚m^ÛÞ oÚ ï… æ] †Ã• p^q p^q …• oÞ^ʆ ‚ß×e p^â äŽm‚Þ] Ù^u àm] ^e (kŠnÞ
çÞ (oßÃÚ …• oßm†Ê• çÞ …^ßÒ …• Ÿ^e kne …• 󂉅 oÚ †¿Þ äe ÐnÛ ojʆÃÚ Øñ^ŠÚ …• æ]
…]‚ßµ •†+ ZZV‚ßÞ^Ú oiæ]†› †µ æ Äm‚e æ †Óe l^fnÒ†i ó‚m• á]çi oÚ ˆnÞ ]… á^e‡ …• o,ßâ•
á• ‡] äÒ •ç• oÚ å‚m• á]æ]†Ê gÖ^Æ …^Õ] á]çm• …• å‚Ú• ÑçÊ kne …• äÒ XX•çqæ
VÜm‡]•†µ oÚ †m‡ äÞçÛÞ ‚ß2 ØÏÞ äe ä×Ûq
CMN
^Ú ‹,Ú ‚ßnŽÞ ‚ã• †e äÞ ‚ßÎ †e •çe á]çjÞ l„Ö äjÊ… æ†Ê †â• …•
oÛÞ oËßÚ ^ãÞ• á^nÚ …• XXäÞZZ Ôm ‡] å•^Ëj‰] ^e ]… •…çÚ æ• å^+ 4nâ o‰…^Ê á^e‡ …•
oÚ å‚m• gÖ^Æ …^Õ] …• æ k‰] sm]… å…^Î äf• …• p‡^‰ oËßÚ ÅçÞ àm] ^Ú] (‚Þ‡^‰
^e ]… ͆› æ• †â (‚ã• †e äÞ ‚ßÎ †e äÞ V•ç• äjË+ äÒ àm] p^re Ýæ• Å†’Ú …• ó•ç•
ók‰] äjì^‰ oËßÚ äj•]„+ ‚ã• æ ‚ßÎ àne^Ú äÒ XXäÞZZ Ôm
***
CMO
ᇠå†_Î ànß2 •mç‰ àŠu •æ• àjŽmçì oe äÒ Ý‡^Þ Ñç• á]‚e
…• oßm†Ê•çÞ •çì ”^ì åçn• äe gÖ^Æ oÖæ (•‡^i oÚ àŠu pç‰ äe Ñç• Ÿ÷çÛÃÚ
]… æ] àŠu áç2 äÒ oÎç• l‚• àm] äe ݇^ße V‚mç+ oÚ æ •…]„+ oÚ •m^ÛÞ äe ]… oßÃÚ
ó•æ• oÚ •mç‰ äe á]ˆm… ц æ á^Þ‡ ‹ËÞ æ •ç• oÚ •çì oe •çì ‡] ‚ßne oÚ
***

MR
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] æ] †Ã• äÿßnm• …• pç×a• gÖ^Æ á^e‡ æ äŽm‚Þ]
CMP
Œ^nÎ ÜßÒ •çì ‡] ä• á^Ú ‚Ûâ åæ‚Þ] ÜÛi^Ú á^ßnŽÞ Œ¡µ äÿÏ×u †‰
^e äÒ ÜjŠâ oÞ^ŠÒ äÏ×u †‰ àÚ oßÃm CMQXXk‰] ä×nu æ †ÓÚ oßÃÚ äe ànŽÞ Œ¡µZZ
á^Ú‚Ûâ Ìm•… …• sÞ… æ ÜÆ …• ]… •çì æ ‚ßßÒ oÚ á•çe àn,ÛÆ äe †a^¿i ä×nu æ †ÓÚ
ó‚Þ…]‚ßµ oÚ å^•
***
CMR
ÜßÒ ‡]æ• oe^i à‰… ‚ß2 oÒ‡æ… Ýˆmæ• †Ã• äe ‚nÎ •çfÞ kÏŽÚ oe
(oŠÒ gm†íi ^m Õ¡â p]†e á•†Ò Ø‘] †e †ÓÊ ‡] k‰] äm^ßÒ XXh^i à‰…ZZ
äe àjímæ• ^e ÜãÞ• ‚ße æ ‚nÎ p^â kÏŽÚ á•†e àne ‡] p]†e oe^i à‰… CMSàjÊ^i á^ÛŠm…
ók‰] gÖ^Æ ‚ßÞ^Ú oe p^â oßm†Ê•çÞ ‡] †Ã•
åÿ‚mæ]†i æ äÏe^‰ oe æ å‡^i ^â †nfÃi æ ^â gnÒ†i àm] o,×Ûq ‚• ä¿u¡Ú äÒ á^ß2
ó‚ß•^e oÚ …]•…çì †e ˆnÞ Í…/ oÞ^ÃÚ ‡] á•çe çÞ àÛ• äÒ ‚Þ] gÖ^Æ Ù^nì
lçfÞ IN
†fÚ^nµ äe ]… •çì l•]…] oÂçÞ äe Ý]‚Ò †â á^Û×ŠÚ á]‚ßÛŽÞ]• æ á]†Â^• æ á^ÛnÓu
ó‚Þ] äjË+‡^e †%Þæ †Ã• á^e‡ äe ]… •çì of×Î l^‰^Šu] æ å•çÛÞ …^`¾] Ý¡‰] ᪎Ö] Ün¿Â
äÒ •ç• oÚ o•^Þ á^ŠÞ] æ á^ãq å…^e…• •ßne oÂçÞ ‡] (lçfÞ æ ouæ äe •^ÏjÂ] ÜnÞ]• oÚ
CMT
ó‚Þ]• oÚ oÚ¡‰] oßne á^ãq äÿÚ‡Ÿ æ •†m„µ oÚ ]… ojŠâ †‰]†‰ …• äÚ^ km]‚â Ø‘]
äe ]… •mçì kfvÚ Ù^ÛÒ æ of×Î l•]…] ˆÇÞ æ ‚ß×e å‚n’Î ä‰ á•æ†‰ ^e gÖ^Æ
oÞ^e… …]‚Ö• àm] ä2çÒ …• ]… •çì Ù• æ] ók‰] å•çÛÞ ‡]†e] D”E Ý¡‰] oÚ]†+ Ù牅
äjì^‰ o,Þ/…] å^+…^Ò ‡] †i àn,Þ… ]… gÖ^Æ †Ã• äÒ k‰æ] Ý†Ò äÿ•^Ê] ó‚ßne oÚ …^jʆ+
‡] oÓm …• gÖ^Æ ó•ˆm… oÚ kŽãe •m]•… äÿ•ç+ †â ‡] ••çì †nfÃi äe äÒ á]‚ß2
V‚mç+ oÚ oßÃÚ àm] …• •…^Õ]
p…]•†e äùÖ‡ kŠÖ牅 kÃÞ á]çì ‡ ]†Ú äÒ ]•… äÿ•ç+ ‡] Ý•ˆm… kŽãe
CMU
p…^$• lˆÂ ‚ߊmçÞ Ønñ†fq äe •â^q †jÊ• á]†ne• äÒ oãŽßã•
oÖçu] (•…^Û• †m^ÇÚ hçqæ ‡] ]… •Þ^ÓÚ] ‹Ò †â äÒ k‰] å‚nÏ àm]†e gÖ^Æ
•ç’ÏÚ åÿ•^q æ •†Ò ‡^‰ l†%Ò -ßâ• (äÚ^,ßâ äÒ Ý^ÏÚ á• …• æ (p…^Þ‡ Ý^ÏÚ …• 商Ò
á]‡æ†Ê á^jŠÓm…^i àm] …• †Že l^rÞ p]†e pçË_’Ú É]†2 (‚• äjËãÞ Ôm…^i å]… á• …•
ók‰] …]‚Ö• ànÛâ Ðm†› æ ņ• ‡] pæ†nµ …• p…^,j‰… æ l•^É å]… ^ãßi ‹µ ó‚m•†+
^ãÞ• çi†µ …• ^i ‚â• oÚ á^ÓÚ] ^Ú ØÏ äe Ý¡‰] oÚ]†+ Ù牅 p^â å‡çÚ• gÖ^Æ †¿Þ äe
MS
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] æ] †Ã• äÿßnm• …• pç×a• gÖ^Æ á^e‡ æ äŽm‚Þ]

Õ^µ •çqæ ‡] †m‚Ïi (Ünâ• “níŽi k‰…•^Þ ‡] ]… k‰…• å]… æ ÜnÞ^Ûe á^Ú] …• ^â äßjÊ ‡]
-ßâ†Ê æ] †›^íe Üâ æ äjŠe å‡]†n• ]… Ñ¡ì] Ý…^ÓÚ äÂçÛrÚ Ý¡‰] †fÚ^nµ Œ‚ÏÚ æ
ók‰] äjÊ^m gni†i …^Ò ‡çÚ… |†• æ •ßm†Ê•
p…]‚m†ì äÿÚ^,ßâ ÐÞæ… kìæ†Ê •çã• p牅^2 äe l‚uæ äÒ •…çÞ á• …•
p…]‡^e ݆+ •]• Ý‚Î äe æ] 'æ‚u oÞ‡…] •†¶‰ ^•^Ûi äe æ] Å^jÚ
p…^$• ‡ æ oÖ^ÃÊ] ‡] †i†e äm^µ æ• ‚nuçi ÜÖ^Â äe •i]ƒ äÿfi… á^ŽÞ
CNL
p…^rßâ ämçµ äm Ý•†+ æ Ü3nµ ņ• äe ‚ß2 ^i àjì^i äâ]†ne äjínŠ+ á^ßÂ
äe ˆnÞ gÖ^Æ ‡] ØfÎ á^+‚ߊmçÞ æ á]†Â^• †,m• á^nÚ …• ä2†+] ^â äŽm‚Þ] àm]
^e lçfÞ äÿÖ^ŠÚ …• gÖ^Æ á^ne åÿçn• æ å^,Þ äÿmæ]‡ (Ünßne oÚ äÒ á^ß2 ^Ú] (•…çì oÚ ÜŽ2
ók‰æ] •çì ”^ì æ] p^â äŽm‚Þ] æ k‰] læ^ËjÚ …^nŠe á]†,m•
kmŸæ æ kÚ^Ú] IO
•çì äÿòŽÞ •]†Ê] å‚ Ôm äÒ ‚Ú• oÚ …]ç+^Þ æ kí‰ …^nŠe gÖ^Æ †e äÖªŠÚ àm]
äÿÎ†Ê ä‰ æ •^jËâ á^nÚ …• æ ‚Þæ]‚ì l^Îç×íÚ àm†jãe ]… á^Þ^Û×ŠÚ (ofa„Ú p‚ߊµ
oì†e Ý^rÞ] äe ‚ße p^µ •]†Ê] ¼ÏÊ ˆnÞ ^ãÞ• á^nÚ …• æ ^ãÞ• àm†i†e ]… ^â oËßu (á^Þ^Û׊Ú
]… oãÖ] kÛu… åÿ†m]• æ ‚Þ•†Û• oÚ ‚Þæ]‚ì l^Îç×íÚ àm†i å‚mˆ+†e ]… p†a^¾ Ý^Óu]
o+‚Þ‡ Ôm Ðu á]†,m• omç+ (•æ‚ÃÚ åÿ‚ àm] ˆq äÒ ‚Þ‚m• oÚ äjŠeæ†Ê æ -ßi …‚ÏÞ•
äe äÓ×e (p†a^¾ Ù^ÛÂ] Ý^rÞ] äe äÞ ]… p†i†e gÖ^Æ ‹Ó†e ó‚Þ…]‚Þ ]… äÆ‚Æ• oe æ Ý]…•
VkË+ oÚ æ kŠÞ]• oÚ à›^e oÒ^µ
2C 1
•ç• çi àm• çi †ËÒ Üâ äÒ Õ^µ ç• Õ^µ •çqæ …]‚ßµ •mŸ• ˆq kŠn2 àm• æ †ËÒ
gâ„Ú ”ç’ì …• k‰] äjŠÞ]çjÞ á^ßnÛ›] ^e ‹Ò 4nâ äÒ k‰] àm] kÏnÏu
åÿ†m]• ‡] ]… æ] æ ‚Þ] å•]• æ] äe ä΂އ kfŠÞ äÒ oÞ^ŠÒ ^Še ^Ú] ‚mç,e pˆn2 gÖ^Æ oÃÎ]æ
Vk‰] äjË+ ^ãÞ• î‰^µ …• æ] æ ‚Þ] äjŠÞ]• áæ†ne á^Ûm] Øâ]
CNN
]†Ú çì k•‡ p] ä΂އ äe àÓÚ kfŠÞ ˆm†Ú á^q äe ܉çŠÊ цe äßÛ ‡ ‚â]‡
(]…^Ó•• (gÖ^Æ äÒ ]†2 CNOó‚Þ] äjʆ+ æ] á•çe o×n–Ëi †e ØnÖ• ]… æ] …^Õ] ‡] oì†e Üâ p] å‚Â
ók‰æ] •çì àí‰ àm] ó‚Þ]• oÚ àm†ËÞ …]ˆâ ‚‘ …çì …• æ àm• oe ]… äe^v‘ Ù^,‰‚e
CNP
k‰] àm†ËÞ …]ˆâ ‚‘ …çì …• k‰] àm• oe äe^v‘ Ù^,‰‚e
äe ‚ÏjÃÚ æ gâ„Ú oÃn• pæ äÒ ‚m• oÚ†e æ] á]†’ Üâ æ á^j‰æ• †¿Þ …^`¾] ‡] ^Ú]
å•çe •Ò^µ ‚Þ‡†Ê 啇^m æ æ] knÚç’ÃÚ æ †fÚ^nµ p]†e Ý¡ŠÖ] än× o× l†–u oßnŽÞ^q
MT
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] æ] †Ã• äÿßnm• …• pç×a• gÖ^Æ á^e‡ æ äŽm‚Þ]

†‰ …• l†–u á• á]‚Þ‡†Ê æ Ý¡ŠÖ] än× o× l†–u äe æ] ÐŽÂ æ l•]…] …^`¾] ók‰]
p^â äuçÞ æ ^â kfÏßÚ ]… æ] o‰…^Ê l^n×Ò ‡] oÛn¿Â •íe æ ‚Þ‡ oÚ tçÚ •…^$• †‰^i
•m^j‰ …• æ •…æ• oÚ l†–u á• |‚Ú …• ˆÇÞ äÿjÓÞ á]…]ˆâ ó‚ßâ• oÚ ØnÓŽi o× ٕ
pæ †e om^j‰…‚nu …• äÒ om^ãÞ• äe h^_ì æ •‡…æ oÚ l^â^fÚ Ý^ÏÚ oÖ^ Ý^Ú] á• ‡] •çì
V‚mç+ oÚ (‚Þ] å‚Þ]çì ç×Æ Ý¡ŠÖ] än× o× Ý^Ú] Üm†Ói …• ]… æ] …^jË+ æ ‚Þ] äjʆ+ •]†m]
àÚ …^rßâ äÞç,Þ]‡ ‚ßÖ^,‰ àÚ …^jË+ …ç• ‡] oÞ]•^Þ äe
Ý] å•†Ò ç×Æ om^j‰ …‚nu äe Ý] å•†Ò ç,jË+ •m]…• äÒ
…^Ò ä2 ÜÞ^ãq ^e Ý‚m^e o× …^Ò ä2 ÜÞ^ŠÒ ÙçfÎ æ •… äe
CNQ
k‰] o× ^e ÜßÒ oÚ o× ˆÒ àí‰ k‰] o× á^ãßµæ]‚nµ äŽm‚Þ]…•
ojŠâ á^ãqIP
CNR
XXk‰] †m„µ^Þ …^ÓÞ] á• •çqæ æ knÃÎ]æ Ôm á^ãqZZ äÒ àm] ÜÆ… äe gÖ^Æ †¿Þ äe
æ] ˆq ]… ˆn2 4nâ æ k‰] Ø›^e k‰] Ðu l†–u •çqæ æ Ðu ˆq ä2 †â (äÛâ àm] ^e
Vk‰] p‚e] p•çqæ
k‰] Ø›^e Ðu ˆq †â æ 4nâ k‰] ojŠâˆq ä2†â ]†2 ••†+ oÚ å†ni l‚uæ l^f$• …• ØÏÂ
CNS
k‰] Øñ^u gÖ^Æ æ ^Ú gÖ^Æ æ ^Ú á^nÚ …• omæ• Üâæ ‡] ^Ú] Üm•çì àn á^Ûâ ^Ú
kŠnÞ pˆn2 (‚Þ] å•†Ò ^â]†+ 5çµ äÒ om^â p‡^e ä_ŠË‰ æ ^â &ve ˆnÞ gÖ^Æ å^,Þ …•
CNT
ók‰] äj•]‚Þ p•…æ^j‰• ‚m]ˆËne †Že p^â oÞ]•^Þ †e æ ‚•^e á^Þ• •çì Øãq †e o×nÖ• äÓßm] ˆq
æ •]‚Ãj‰] åÿ‡]‚Þ] äe ‹Ò †â äÒ ‚Þ]• oÚ ‡]… äÿßnm• ]… ojŠâ á^ãq á^ãßµ æ ]‚nµ æ]
p^â oßÃÚ h^i äÒ ]… á• æ ••†+ oÚ ‚ßÚ å†ãe á• ‡] æ ‚e^m oÚ …• ]… á• •mçì kÎ^nÖ
æ †e‚i om]‚ì ‡]… kÊ^m…• …• •mçì á]çi å‡]‚Þ] äe ÜÒ k‰• äÒ äe á^Ûâ (kŠnÞ†i†e
…• å‚• å•]• æ] äe á^ãq àm] …• äÒ om^â k‘†Ê ‡] ‚m^fÞ Ù^u †â äe oÖæ ó‚m^ÛÞ †ÓËi
Vk‰æ] •çì àí‰ ó•‡…çe k×ËÆ ojŠâ ‡]… ÌŽÒ
h^m…• oâ^,Þ äe p…]‚Þ äŽm‚Þ] h^i á^ãÞ ä2 ]‚nµ ä2 k‰] ‡]… äÿßnm• ÜÖ^Â
h^m…• oâ¡Ò ͆› àÓ• æ ÌÖ‡ Üì k‰] ÜÒ ä2 l…ç‘ åÿç×q o‰†Þ oßÃÚ äe †+
CNU
h^m…• oâ^Ú g• p…^ãe xf‘ †+ kŠnÞ …]‚ßµ kÛnßÆ kÎæ æ å‚Ú ÌÒ ‡] k‘†Ê
á^ŠÞ] IQ
p]†e ^â‡]… æ àjË+ p]†e ^ãßí‰ …^nŠe ‡çßâ äÒ (äjì^ß•^Þ •çqçÚ àm] (á^ŠÞ]
•m]†+ æ ^â •ßne (•‡^‰ oÚ ˆm^ÛjÚ l^Þ]çnu †,m• ‡] ]… æ] ä3Þ• æ •…]• á‚• ÌŽÒ
MU
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] æ] †Ã• äÿßnm• …• pç×a• gÖ^Æ á^e‡ æ äŽm‚Þ]

(á^Ûm]ZZ (k‰æ] á^Ûm] æ Ü× ^Þ^Ûâ (k‰] á^ŠÞ] knÞ^ŠÞ] Õ¡Ú ä3Þ• æ k‰æ] p^â
†m‡ äÒ å^,Þ• •ç• oÚ äjË+ á^ŠÞ] oÞ]çnu ÑçÊ æ pçßÃÚ æ Ÿ]æ p^â…æ^e äe kÏnÏu…•
COL
XXó‚ßÒ oÚ ]‚nµ p†ÓÊ æ p•^ÏjÂ] p^ße
á^ŠÞ]ZZ äÒ ]†2 •†,Þ oÚ Ý]†ju] å‚m• äe æ] ‚ß×e Ý^ÏÚ æ á^ŠÞ] äe pç×â• gÖ^Æ
••†+ gf‰ ànÛâ äe COMXXó•æ… oÚ …^Û• äe •çqæ ÜÖ^ l]†–u æ ojŠâ gi]†Ú ÄÚ^q
V‚Þ]• oÚ á• …^fmçq æ •çì p^â äm†+ †$] ‡] ]… ^n‰• kËâ
CON
^n‰• kËâ ••†+ h• pçq àm] ‡] å•çe Ù‡] Ü× äe äÓÞ]‡ Ý] äm†+ †ÛŽÚ ÜÒ
ó‚Þ]• oÚ ojŠâ p^â ‡]… àm†i Ün¿Â ]… á^ŠÞ] kÏ×ì ‡]… (pç×â• gÖ^Æ ]‡†nÚ
ÐŽÂ äÒ k‰] Ðu ^e æ] p^fm‡ äÿ_e]… á^Ûâ kÏnÏu …• á^ŠÞ] äÿÞ^Ê…^Â oa^+• •çìZZ
oÚ ]‚nµ …ç×fi ÐŽÂ ànÛâ …• á^ŠÞ] á^ãßµ æ †a^¾ p^â o+0mæ äÛâ COOó•ç• oÚ å‚nÚ^Þ
àm] gÖ^Æ ók‰] å•…æ• •çqæ äe ]… ojŠâ …ç• oÚ†+ äÒ k‰] ÐŽÂ ànÛâ æ ‚ßÒ
oÚ oÒ^ì 商µ á• ‡] åÿ‚nÚ• †e ]… kÚ^nÎ æ ‚Þ]• oÚ á^ŠÞ] ‡] ]… ojŠâ …ç• æ oÚ†+
Vk‰] á^ŠÞ] äÒ •…^Û•
COP
‚• á^ŠÞ] äÒ oÒ^ì åÿ•†µ ‡] ‚Ú• oÚ kÚ^nÎ ]… ojŠâ …ç• †,ße (äÚ^,ßâ àm] k‰] ݆+ ^Ú ‡
ÐŽÂ IR
ÐnΕ æ Í…/ (oÞ^ãq om^fm‡ æ àŠu oi…^f äe ^m p‡^rÚ ÐŽÂ äe gÖ^Æ å^,Þ
†mç’i ók‰] äÞ^jŠÚ p] åçn• ^e äÞ]‚ßÚ…æ^e oâ^,Þ (p‡^rÚ àŠu äe æ] å^,Þ ók‰]
…• ó•çe ‚Þ]çi oÚ ^Â‚Ú àm] ‚â^• ‚ßÒ oÚ äñ]…] oÃnf› †¾^ßÚ æ kÃnf› ‡] äÒ om^â
æ] ó•…çì oÚ ÜŽ2 äe oÏnÏu ÐŽÂ æ p‡^rÚ àŠu ‡] p†m„¶Ö• t]ˆjÚ] (gÖ^Æ äÿŽm‚Þ]
V‚ßÒ oÚ ^ße oÏnÏu ÐŽÂ æ p†a^¾ p^â om^fm‡ á^nÚ …]çj‰] o×µ
kŠnÞ çi á^e†ãÚ †m• Ù• k‰] kÚ^nÎ kŠnÞçi á^Û+ å‡]‚Þ] …• äÒ ^â äßjÊ ä2
kŠnÞ çi á]ˆì om^fm‡ äe †â• …^ãe k‰] om^•^Ûi •çì ÐŽÂ ‡] çi -Þ… äjŠÓ•
COQ
kŠnÞ çi á]•‡]… äŽm‚Þ] å‚e†Â 4nâ äe ‚Þ] äבçu á^nñ^•^Ûi †ãÚ æ h^jÂ
ó‚mçq oÚ p…æ• ^m… æ †â^¿i ‡] æ •…]• …]†Î äÞ^Ê…^ oâ^+••çì Ý^ÏÚ …• gÖ^Æ
om^fm‡ å‚â^ŽÚ †+] äÒ k‰] …æ^e àm] †e æ k‰] …]•…çì †e oÞ^ʆ äÿfi†Ú ‡] æ] ÐŽÂ
ÐŽÂ gi]†Ú äe ]… á^ŠÞ] ^ãßi äÞ (•†n+ l…ç‘ pçßÃÚ Än‰æ ÐÊ] ‡] (p‡^rÚ p^â
oÚ †m„¶Ö• æ ^fm‡ …‚Î á• ]… l]‚â^ŽÚ p†â^¾ l…ç‘ äÓ×e ••†+ oÚ áçÛßâ… oÏnÏu
p^•^Ûi …• áç2 kÏnÏu á^Þ]• ‡]… pæ †¿Þ äe ó‚ßÒ oÚ •çì h„q ]… å‚ßßne äÒ •‡^‰
NL
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] æ] †Ã• äÿßnm• …• pç×a• gÖ^Æ á^e‡ æ äŽm‚Þ]

äÒ^q á• ‡] ]… á^fnÖ ‚ß p]çÞ æ ‚Þ…^ãe Е^ (‚ßßne oÚ ]… Ðu àŠu p^â åç×q (…^ãe
àŠu gÖ^Æ äÒ k‰æ… ànÛâ ‡] ó‚Þ…]• oÚ k‰æ• (‚ßmç+ oÚ ‡^e ]… Ðu ÐŽÂ äÿ’Î
]… l„Ö àm] æ •†e oÚ l„Ö p†a^¾ p^â om^fm‡ ‡] æ •†,Þ oÚ …‚Î å‚m• äe ˆnÞ ]… p‡^rÚ
V•‡^‰ oÚ á^m^ÛÞ ˆnÞ •çì …^Õ] …•
…^ãe k‰] …^fÆ pçŠn+ äÿÞ^• kâ… …• áçßq k‰] •çâ åÿ…^Šì… åÿ‡^Æ kÛÆ …•
…^ãe k‰] …]ˆÚ ÄÛ• ]†i á]‚nã• Üâ àÛ2 k‰] ½^Še ͆› ]†i á^Ëm†u Üâ
COR
…^ãe k‰] …^,Þ å‡^Æ ]†i àn,Þ… ï… ÜnŠÞ k‰] om^‰ änÖ^Æ ]†i ànÓŽÚ ‚Ãq
gÖ^Æ p†Ã• á^e‡ D h
†e åæ¡Â ó•ç• oÛÞ •æ‚vÚ æ] †ÓÊ æ äŽm‚Þ] äe ^ãßi gÖ^Æ p^â p…æ• çÞ
ˆnÞ •…çì oÚ ÜŽ2 äe gÖ^Æ …^$• …• äÒ Ù^nì áç+ ^Þç+ …ç‘ (Äm‚e æ ‚m‚q l^fnÒ†i
æ Ù^nì p^â l…ç‘ ‡] o–Ãe ä2†+] ók‰æ] Ù^nì å‚mæ]†i æ …^Óje] pæ†nÞ åÿ‚ßm^ÛÞ
oÖ^ì ^â äm]…• àm] ‡] ]… æ] Ý¡Ò Ù^u àm] ^e (‚Þ…]‚Þ oÞ]‚ß2 -Þ… æ] †Ã• …• oÃm‚e Äm^ß‘
VÜnßÒ oÚ †Òƒ ]… ‚ß2 p] äÞçÛÞ ^q àm] …• óÜne ^m oÛÞ Üâ
änfŽi IM
COS
‚ßßne ^vnŠÚ ‡^rÂ] äíŠÞ ]… †%Þ ‚ßÛãÊ á]çnu äÛŽ2 †‰ äÿqçÚ ]… Ü¿Þ
***
COT
‚Þ^Ú o×nÖ äÿÛnì än‰ äe àÚ äÿf×Ò å^n‰ kŽ+ ÜÖ• •æ• ‡] …• æ …]çm• äÓŠe
•^–i IN
COU
k‰] ‚ß2 ^m kÊ… ‚ß2 g• ‡ äÒ Ý] omç+ ä2 k‰] ‚ßÞ^Ú Ý^• äe oâ^n‰ äe àÚ xf‘ ç2
***
Ý^ Äq†Ú Üâ æ ‚m• ”^ì ݆vÚ Üâ Ý^q†Ê …• oj‰…• •çe äÒ ]… á•
CPL
Ý ^ Þ ‚e omçÓÞ äe p•†,Þ …^ãÞ‡ ÙçfÎ Œ^µ •Ò^ŽÒ •çfÞ á^‰•
***
CPM
Ù• •^ãÞ á^m‡ †e ]†Ú p^ße á^ãßµ Ù• •^ãÞ Ý•ç‰ p‡^‰ …^Ò äe ]‚nµ
***
CPN
‚Þ^Ú ^ãf• äe •mçì o+†ni ‡] Ý‡æ… •‚ßì Ý‡æ… äe É]• oß•æ… ‡] Üf•
äm^ßÒ IO
CPO
h^jãÚ äe Ümç• oÚ •mçì á^jÒ h^fu] ‡ Ý…]• p] äÞç+ km^ßÒ
NM
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] æ] †Ã• äÿßnm• …• pç×a• gÖ^Æ á^e‡ æ äŽm‚Þ]

æ oe†Â l^ne•] …•E ]… Dp‡çi (•mçì äÚ^q (g’Î YE á^jÒ h^jâ^Ú (á^jÒ
ó‚ßÒ oÚ å…^µ æ å‚n‰çµ æ å•ç‰†Ê Do‰…^Ê
CPP
Üe^jãÚ •nµ ‚m…]„,Ú á^jÒ …^i h^jâ^Ú àm…‚Þ]æ
óÜßÒ oÚ å…^µ •mçì ài…• ]… äÚ^q á^j‰æ• p^â äm^ßÒ †›^ì äe oßÃm
CPQ
‚â• á]æ… -m… äe å…^j‰ oÞ^Žì… ï†2 Ô•… ‡ ••†,Þ å†ni Õ^ì ‡æ… ^i
Vå…^j‰ oôÞ^Žì… (Dá^ŠÞ] ‡] äm^ßÒE]çâ …• Ð×ÃÚ ˆn2^Þ å…ƒ Vá]æ… -m… CPRå…ƒ V -m…
æ …çÞ (kŠnÞ •ne p] å…ƒ äÓÞ• Ù^u ]… á^ŠÞ] oÒ^ì •çqæ äÒ k‰] àm] ‡] äm^ßÒ ó…çÞ
ók‰] å‚• km^ß ‚n•…çì •e^i
l^vnÛ×i IP
k‰] Ý]æ äÛâ •çì †+ …• -ß2 äe å•^e æ… ojŠßÚ …]çíÛÆ äÒ äßm†m• Ý‚Ûâ á^â
CPS
k‰] Ý^ì äÒ å•^e á]‡ äÞ äjíµ oÚ ‡ àÓnÖ àÒ æ†+ å•^r‰ æ äΆì á]çjÞ …] Ý]æ
†ŽÞ æ ÌÖ IQ
CPT
kŠn2 Ý¡ŠÖ]…]• æ †$çÒ æ …çu äÒ ‚Þ]• Ý]‚Ú •…çì lç×ì äe å•^e äÒ †â k‰æ• ^e
Ý¡ŠÖ]…]• äe ]… lç×ì æ †$çÒ h• äe ]… å•^e (…çu äe ]… k‰æ• äÒ àm] àÛ•
ók‰] å•…æ• •çqæ äe ˆnÞ om^fm‡ †ŽÞ æ ÌÖ (k‰] å•†Ò änfŽi
Œ^ßq IR
CPU
kŠnÞ ÜÒ p^q ]•^e •^e• á^ãq kŠnÞ ÜÖ] •çfÞ †+ •^e• á^ãq
CQL
ÜjŠe á^Ûnµ ä2 äÒ Ü‰^ß• ä2 ÜjŠÚ äÒ àÚ …]„,e ÜjŠÖ] á^Ûnµ äÿÞ^Ûnµ kŠÚ
CQM
‚ßßne ^m†$ ‡ †i]†Ê äm^µ ]… p^µ ‚ßßne ^µ äÿ×e• †ã+ áç2 á]æ†â…
‡]…• k‰‡]…• äj•… àm] †‰ ÜÞ]• äÓÞ]‡ ^• äe pç• äÿÞ^ŠÊ] ÜßÒ äiçÒ äÒ äe
‡]†Ê æ k‰] gnŽÞ •ÏÞ ä+ åç×q ànÚ‡ ^i ð^ŠÚ æ k‰] |^f‘ š†Â äÿßm• á^Ú‡ ^i
‡^jÛÚ ^ãÞ^Ú‡ ‡ kÞ^Ú‡ •^e ànÚ‡ äe àn,Þ †m‡ Ô×Ê ç2 kßnÚ‡ •^e á^Ú‡ äe
‡]†Ûâ kÚˆe äe äÞ^Ûm‚Þ •n æ l†ŽÂ å]†Ûâ kÚ‡… äe äÞ^ÏnÊ… xjÊ æ l†’Þ
CQN
‡^Þ äÛâ •‡^nÞ æ •^e Ø+ äÛâ •…^ì çi ‡] k‰çi …• p]‚+ äÒ ànÓŠÚ äÿjŠì gÖ^Æ
p†n+ ärnjÞ
oßÓ• …^rßâ æ Ôf‰ …• o,ßâ•çÞ æ äŽm‚Þ] …• oßm†Ê• oßÃÚ äÒ àm] àí‰ å^içÒ
æ] …^Õ] äe ˆm^ÛjÚ o×Ó• (•…çì oÚ ÜŽ2 äe á]æ]†Ê gÖ^Æ …^Õ] …• äÒ äÞ]†Â^• p^â
NN
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] æ] †Ã• äÿßnm• …• pç×a• gÖ^Æ á^e‡ æ äŽm‚Þ]

]‚q æ æ] …^Õ] ÜãÊ (oÓf‰ Ðm^Ε æ p†ÓÊ Ìm]†¾ àm] ^e om^ß•• áæ‚e äÒ å‚nŽíe
(kÚ^Ú] (lçfÞ (‚nuçi ‡] gÖ^Æ ók‰] àÓÛÚ ^Þ ^÷fm†Ïi æ] …^Õ] …• 冉^Þ ‡] 冉 àjì^‰
äÒ p] åçn• á• äe äÞ ^Ú] ‚mç+ oÚ àí‰ †,m• Åç•çÚ ^`â• æ ÐŽÂ (á^ãq (á^ŠÞ]
äÒ p] ämæ]‡ (•†,Þ oÚ Åç•çÚ †â äe ‚m‚q ämæ]‡ ‡] æ] ó‚Þ] äjì]•†µ á• äe á]†,m•
ó‚Þ] äjŠq •ç‰ á• ‡] †jÛÒ á]†,m•
ó•…]• læ^Ëi á^nßnŠµ æ á^nßnŽnµ ^e ••çì çôÞ p^â äŽm‚Þ] á^ne …• ˆnÞ æ] Ôf‰
åÿçn• äe äÒ Ù^nì áç+^Þç+ …ôç‘ †,m• æ gm†Æ p^â äm^ßÒ (‚m‚q l^fnÒ†i (å‡^i l^ãnfŽi
åÿçn• àm] æ å^,Þ äÿmæ]‡ àm] ^e äÒ p] å‚ßÞ]çì p]†e ]… æ] …^Õ] ÜãÊ (商e …^Óe ••çì ”^ì
‚m• …• æ] †Ã• t]çÚ p^m…• …• ‚â]çíe ‹Ò †â æ… àm] ‡] ó•‡^‰ oÚ …]ç•• (kŠnÞ ^ß•• á^ne
ó•ç• ^ß•• æ] á^e‡ æ äŽm‚Þ] Ðm^Ε æ ‡çÚ… ^e (†jŽnµ ‚m^e (•…æ• k‰‚e h^nÛÒ p^â†ã+ æ
‡‡‡

^ãj•]••^m
óMS ” (M t (• MOSM (á]†`i (ˆÒ†Ú †ŽÞ (懅• äÞ^ínÚ (ànŠu ‚ÛvÚ ( p†ñ^u IM
óUO ” ( ÝNLLM (†nÛŽÒ •]‡• (‹Óe ᡉ…] (gÖ^Æ …^+ •^m (ànŠu Í^_Ö] (oÖ^u IN
(…çaŸ (h•] oΆi ‹×rÚ (gÖ^Æ o‰…^Ê l^n×Ò (Dgi†ÚE ànŠu o–Fi†Ú ‚n‰ (Ø•^Ê IO
óT ” (ÝMUUS
óMTS ” (á^Ûâ IP
óMN ” (• MOSR (á]†`i (o‰æ•†Ê l]…^ŽjÞ] (Ýç‰ ¸^2(†Ã• o‰^ß• Ôf‰ (•æ†‰ (^ŠnÛ• IQ
(o2]†Ò (á^e‡ oÚçÎ å…‚jÏÚ (gÖ^Æ ½ç_ì h^íjÞ] (pç×m†e l•^fÂ)͆ŽÚ (p…^’Þ] IR
óMQN ”(ÝMUSO
óMP” (•MORN (á]†`i (†rÊ l]…^ŽjÞ] (ÜnÓu æ Í…^ å^+ ‚m• ‡] l‚uæ äÿÖ^‰… (å•]‡ àŠu (o×Ú• IS
óOQ VN (Ø•^Ê IT
óá^Ûâ IU
óON ” (ÝMUQN (b<+ o× (D‚ßâE æ•…] oΆi àÛrÞ] (gÖ^Æ Ý¡Ò à‰ô^vÚ (àÛu†Ö]‚f (p…çßre IML
óONR VO (Ø•^Ê IMM
óOM VO (á^Ûâ IMN
óOTT ” (á^Ûâ IMO
óPRS ” (á^Ûâ IMP
óNPS ” (^ŠnÛ• IMQ
óPSM VM (á^Ûâ IMR

NO
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] æ] †Ã• äÿßnm• …• pç×a• gÖ^Æ á^e‡ æ äŽm‚Þ]
óNPU” (•MOSQ (læ†$ IMS
óMPN” (•MORN (ÜÎ (oÚ¡‰] l]…^ŽjÞ] (oÚ¡‰] oßne á^ãq †e p] äÚ‚ÏÚ (o–Fi†Ú (p†`_Ú IMT
óT VN (Ø•^Ê IMU
óá^Ûâ INL
óMQO VO (á^Ûâ INM
óMRO” (á^Ûâ INN
óOMM” (ànŠu Í^_Ö] (oÖ^u INO
óPMP” (Ø•^Ê INP
óOTOIOTP VM (á^Ûâ INQ
óMSR ” W•MOQS (á]†`i (k%Ãe l]…^ŽjÞ] (^â oßne á^ãq æ pçÖçÚ (oÏi ‚ÛvÚ (p†ËÃq INR
óSU VO (Ø•^Ê INS
óMPO ” (p†`_Ú INT
óQNIQO VO (Ø•^Ê INU
F
óPO” (•MOQU (á]†`i (]…‚‘ l]…^ŽjÞ] (Ýæ• ¸^2 (o`Ö] Ù‚Â (oF–i†Ú (p†`_Ú IOL
óMS ” (å•]‡ àŠu (o×Ú• IOM
óP VO (Ø•^Ê ION
óSP”(• ÝMOTM (á]†`i (†nfÒ †nÚ] l]…^ŽjÞ] (änÊç‘ ']†nÚ •‡…] (ànŠvÖ]‚f (hçÒ àm…‡ IOO
óMOO VO (Ø•^Ê IOP
óRP VO (á^Ûâ IOQ
óNMO” (á^Ûâ IOR
óNPP VN (á^Ûâ IOS
óMOP” (á^Ûâ IOT
óTU” (á^Ûâ IOU
óOUM VN (á^Ûâ IPL
óQM” (á^Ûâ IPM
óMPS” (á^Ûâ !PN
óNQS ” (á^Ûâ IPO
óUOT ” (^ŠnÛ• IPP
óSR ” (Ø•^Ê IPQ
óNPM” (•MOSQ (læ†$ IPR
óNLT ” (Ø•^Ê IPS
óMLN” (á^Ûâ !PT
óNQU” (á^Ûâ IPU
óNNO” (á^Ûâ IQL
óNPN ” (á^Ûâ IQM
óMPP” (á^Ûâ IQN
NP
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ]

…çÞ †ônŽÛ•
p…çaŸ Ù^fÎ] …^fi oÞ]†m] •^j‰] (àŠu †nÚ ‚n‰ lô^Ûn×Ãi áçÚ]†nµ å^içÒ oŽaæ0µ
•ßÚ oÒ Œ^f †jÒ•

å‚nÓ2
†nÚ ‚n‰ Ý^ße ‚m^ÛÞ oʆÃÚ ]… ojn’í• äÒ k‰] á• †e äÖ^ÏÚ àm] …• å‚Þ…^,Þ
p…çaŸ Ù^fÎ] ‚ÛvÚ äÚ¡Â †jÒ• äÚ¡Â äÒ kmŸæ æ kÖ^‰… á]‚Þ^ì ‡] àŠu
p‚q æ] kne†i æ Ün×Ãi …• æ kʆ+ •çì km^Ûu äÿm^‰ …• oÞ]çqçÞ åÿ…æ• ‡] ]…
oÊ…^ æ o‰…^Ê h•] …• ^Þ]çi kì^‰ p†Â^• pæ ‡] æ k•]• Ùæ„fÚ Èn×e
…ôçÞ ‡] p†nŽÛ• æ Ý¡‰] á^`q …• …]‚Ú^Þ oÊçŠ×nÊ æ oÚ¡‰] á^ʆ …• äj‰…]æ
áô]†+ h]çì ‡] ]… å…^Î äf• Ý•†Ú ^i •^ãÞ pæ k‰• …• ]… Øãq ^e 凅^fÚ
æ …^ÛÃj‰] ^e 凅^fÚ åÿ•^Ú• æ ‚â• oa^+• á^Þ• äe æ •‡^‰ …]‚ne o+•‡ …^ÛÃj‰]
p^nÊ]†Çq äÿŽÏÞ …• á^jŠÒ^µ Ý^ße ]… o×ÏjŠÚ …çŽÒ á^Ú‡^‰ æ ‚ßÒ …^Û%j‰]
ó‚m^ÛÞ ou]†› á^`q
óå…^Î äf• (…çÞ †nŽÛ• (o‰…^Ê á^e‡ (Ù^fÎ] (àŠu †nÚ Vp‚n×Ò p^â å/]æ

äÚ‚ÏÚ
àe ‚ÛvÚ oŽÒ †ÓŽÖ ^e p†ÛÎ p†ra UN æ UM p^â Ù^‰ •æ‚u o‰…^Ê á^e‡
l…æ^rÚ gf‰ äe †,m• pç‰ ‡] ó•^ãÞ å…^Î äf• äe ^µ Œ…^Ê pçÚ] …]‚Þ^j‰] oËÏ$ ܉^Î
oÞ^+/]æ å…^Î äf• ^e á]†m] Ý•†Ú p‚Þæ^Žmçì æ p•]0Þ Õ†jŽÚ ªŽßÚ àj•]• æ om^nÊ]†Çq
æ l^ÇÖ o›^Ãi Üâ pæ… †e æ •çe å‚m•†+ oÞ]†m] p^â á^e‡ •ô…]æ km†ÓŠß‰ á^e‡ ‡]
äÒ o×× äe å…^Î äf• Ýô•†Ú áç+^Þç+ p^â á^e‡ æ o‰…^Ê á^e‡ á^nÚ †ne^Ãi æ l^fnÒ†i
ó†m„µ ^Þ …^ÓÞ] •çÛÞ oÚ p†Ú] ‚Ú• äjË+

NQ
ÝNLLR)MR• Do‰…^ÊE l^nÖ^fÎ] …çÞ †ônŽÛ•

Ôm äe äÒ DÑó³âþ PNMóÝE pçÞˆÆ •çÛvÚ á^_׉ äÿÞ^+ 啇]æ• p^â oŽÒ†ÓŽÖ

äÿ×n‰æ p†râ OUR ^m OUQ Ù^‰ ‡] (†nŽÛ• •†,m• k‰• äe æ •çe ᕆΠ•j‰•
á^Ûâ …• ä2 óå…^Î äf• …• á]†m] oÚ¡‰] -ßa†Ê æ o‰…^Ê á^e‡ ƒçËÞ æ •†jŠ+ …• •çe p†,m•
Ôf‰ äe äÒ ‚n‰… …çã¾ äe å…^Î äf• …• CMp…çaŸ ojÓÞ Ý^Þ äe p†Â^• p†ra Ý…^ã2 á†Î
Íç’i oÞ^fÚ …• h^jÒ ànjŠíÞ •…^,Þ ànß3Ûa æ •æ†‰ oÚ †Ã• oÞ^‰]†ì á]†Â^•
æ ! p†mçra o× ! •íe sß+ ^i]• ‡] hçrvÛÖ] ÌŽÒ Ý^Þ äe o‰…^Ê á^e‡ äe oÚ¡‰]
Ì×jíÚ p^â†ã• äe ͆øuô Øa] oju æ á]‚ßÛŽm‚Þ] (]†Ã• (änÊç‘ ‡] p…^nŠe åæ†+ kÛmˆÂ
Èn×fi p]†e óóóæ l]†r+ (Œ…^ße (Ù^,ße (†nÛq] (o×a• (†nÛŽÒ (á^j×Ú (…çaŸ áç2 å…^Î äf•
(…^m• á• …• o‰…^Ê á^e‡ kʆŽnµ …• •çe oÛùãÚ ä×n‰æ oÚ¡‰] Íç’i æ Ý¡‰] ànfÚ àm•
ó•çe äjŠq å]… å…^Î äf• äe o‰…^Ê á^e‡ p]çÖ ^e Ý¡‰] ànfÚ àm• äÒ pæ… á• ‡]
á^e‡ æ ‚m^ÛÞ ^Ëm] •ÏÞ å…^Î äf• …• o‰…^Ê á^e‡ •†jŠ+ …• kŠÞ]çi oÚ ^ãßm] äÿÛâ
æ …^ÓÊ] á^ne p]†e ]… á• æ ‚ßÒ …]•…çì†e å0mæ knÛa]‡] …^e…• á^e‡ á]çß äe ]… o‰…^Ê
(îm…^i á^e‡ á]çß äe ˆnÞ æ ‚Þ^‰^ߎe ä×n‰æ àm†jÛãÚ äÞ]†Â^• Ì›]ç æ l^‰^Šu]
äe ]… á^Þ• æ ‚m^ÛÞ oʆùÃÚ óóóá]•†Ú oŽÞ]• äe Ýç× †m^‰ æ g› (äÚ^Þ -ßa†Ê (å†Ò„i
ó•ˆn,Þ] †e o‰…^Ê á^e‡ äe gjÒ •…^,Þ
àm] Üâ ‡^e Ù^fÎ] oÒ•çÒ á]…æ• …• o‰…^Ê á^e‡ †e oŠn×,Þ] á^e‡ •‡^i äÿÛâ ^e
‚Þ]çje äÒ á• ^Ú] •]• äÚ]•] •çì å]… äe å…^Î äf• Ý•†Ú p^ãn+•^jŠm] æ äÞ]•†Ú kÛâ äe á^e‡
‚â• …]†Î å…^Î äf• …• o‰…^Ê á^e‡ …]çj‰] äÿÞ]çjŽµ ]… oiçÓÖ^n‰ Ù^fÎ] áç2 oÛ× gÖ^›
ó•çe p‡]†n• àŠu †nÚ ‚n‰ ^ãßi
oÞ]‚ßÛŽÞ]• p^â äŽm‚Þ] •†m„µ kãq ]… Ù^fÎ] äÒ •çe àŠu †nÚ ‚n‰ ‚ß×e …^ÓÊ]
ókì^‰ å•^Ú• ‚ÖçÞ…• æ áçŠ×ÓnÞ (áæ]†e (l†,ni ÔnÚ áç2
á^nÚ ½^fi…] †nrÞ‡ äÏ×u àm†jÛãÚ äÒ •†Ò kne†i ojn’í• äÒ •çe àŠu †nÚ ‚n‰ àm]
ØÚ^Ò oÞ^ŠÞ] æ] ‡] æ kìçÚ• o‰…^Ê æ‚e äÒ •çe àŠu †nÚ ‚n‰ àm] æ ‚m•†+ á]†m] æ á^jŠÒ^µ
ó‚ßÒ á^ne o‰…^Ê á^e‡ äe ]… •çì äŽm‚Þ] åÿæ^ÏÞ ‚Þ]çje äÒ •çÛÞ æ] äe oâ]… æ kì^‰ ‡…^fÚ æ
á• Ù^fÎ] …• ]… oe¡ÏÞ] æ oŽßÚ •]‡• |æ… äÒ •çe àŠu †nÚ ‚n‰ oÚ¡‰] kne†i àm]
k‰^m… …]• å‚` p•¡nÚ MUOL ^m æ MUNU Ù^‰ …• Ù^fÎ] ojÎæ äÒ •†Ò …]‚ne äÞç+
…• ]… oÚ¡‰] ØÏjŠÚ …çŽÒ Ôm •^rm] |†› (‚• á^j‰æ‚ßa ØÒ -nÖ Ü×ŠÚ hˆu
NR
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] …çÞ †ônŽÛ•

Ù^‰ …• Œ‚ÏÚ Í‚â æ äŽm‚Þ] á• pæ ‡] ‹µ äÒ kín,Þ]†e å…^Î äf• á^Þ^Û׊Ú

àm] CNó‚n•çµ ÐÏvi äÿÚ^q á^jŠÒ^µ Ý^Þ äe ØÏjŠÚ …çŽÒ Ôm ØÓ• äe p•¡nÚ MUPS
om^j‰ •çì ‚Þ]çje äÒ •‡^Še p‚ßÛŽm‚Þ] Í…^ Ù^fÎ] ‡] kŠÞ]çi äÒ •çe àŠu †nÚ ‚n‰
CO
ó‚ßÒ Ù‚e o‰^ß••çì äe ]…
äÒ -nÖ Ü×ŠÚ äÿÞŸ^‰ Œ¡q] …• Ù^fÎ] DoŠÛ•MOLUE p•¡nÚ MUOL Ù^‰ …•
•çe äŠ×q ànÛâ …• æ ‚• å‚mˆ+†e ‹Þ] †ËßÒ k‰^m… äe •çe å‚m•†+ ØnÓŽi •^e• äÖF] …•
Ý¡Â] å…^Î äf• …• á^Û×ŠÚ ØÏjŠÚ kÖæ• Ôm ‹n‰ªi åÿ…^e…• ]… •çì oím…^i äÿm†¿Þ äÒ
…• ó‚m•†+ á^jŠÒ^µ ØÏjŠÚ …çŽÒ á‚Ú• •çqæ äe Œ^‰] æ äm^µ ^â‚Ãe äÒ k•]•
|†› kŠÞ]çi æ] æ ‚• †+ åç×q |^ßq o× ‚ÛvÚ …• Ù^fÎ] äÚ¡Â ‚ß×e |æ… kÏnÏu
CP
ó•…æ• …• ]†q] æ ØÛ äe ]… Ý¡‰] ÜÖ^ äÿÇe^Þ
àjÚ
h^rßµ lçÓÖ^n‰ óæE †ÓËjÚ †Â^• oiçÓÖ^n‰ äj‰…]æ Í…^Â æ …çaŸ p^ÞŸçÚ (Ù^fÎ]
ó³âþ MOMS kŽãfm•…] Ùæ] óÍ W ÝMTSS †fÚçÞ)U ^e Ðe^_Ú • ó³âþ MNQR á^e• Üâ‚râ
äf• á^Þ^Û×ŠÚ pç+ o‰…^µ åÿ‡]æ• †µö …çßí‰ ànjŠíÞ DÝMUOT Øm…æ• NM ^e †e]†e •
Ôm ‡] äÒ oÖ^u …• (•†Ò XXp•çìZZ äe kŽ+‡^e åÿ•^Ú• ]… ànÚ‡ цŽÚ Ý•†Ú äÒ k‰] å…^Î
p‚nÚçÞ æ Œªm çm• äÿrßµ …• p•¡nÚ ÜjŠne æ Ü╇çÞ á†Î …• á^Û×ŠÚ Ø×Ú äÿÃÚ^q pç‰
o•^Ú äÿÞ^ŠÊ] å…^Î äf• …• á^Þ^Û×ŠÚ äÿÖ^‰ …]ˆa kÖæ• pç‰ †,m• ‡] æ •‡ oÚ ^µ æ k‰•
l•^n‰ æ p…憉 á†Î å• ‡] ‚Ãe á^ãq ‡] Än‰æ åÿ‡çu àm] á^Þ^Û×ŠÚ æ •çe äjŽ+
å…^Î äf• Ý•†Ú ÜŽjvÚ æ .…ˆe p^ãÞ]‚Þ^ì kÖ^‘] æ å‚• o+•†e äe ÝçÓvÚ †mˆ+^ße
Œ^Šu] p†Že Í…^ÃÚ æ äËŠ×Ê (Ýç× ^e á^Û×ŠÚ á]†ÓËß•æ… æ •çe äjʆ+ Ù]æ‡ -Þ…
†+ …^ÛÃj‰] p^ãjÖæ• p^â…]‚ßµ Í¡ì †e p†ÓÊ ½çω àm] äÿÞ^j‰• …• ó‚ßj•]• o,Þ^,ne
Ù^fÎ] (‚ßj•^,Þ] oÚ …æ ä›çÆ äÞ^nÊç‘ p^â^m¨… ojì†Ò …• ]… ц• Ý•†Ú äÿŽm‚Þ] äÒ
XXp•çìZZ äe kŽ+‡^e …• ]… á^Þ^Û×ŠÚ (oÚ¡‰] -ßa†Ê å^+• Ù• …çßí‰ á• (p…çaŸ
ó‚nÞ^•çµ ÐÏvi äÿÚ^q á^Ú‡ •]‚ne æ …^Û%j‰] än× ]… ànÛ×ŠÚ kÒ†u æ •çÛÞ o×Û oâ]…
Øãqæ Ü×¾æ †ÏÊ ÝçÛ‰ äÒ •çe oßnÚ‡†‰ (•çe á• Õ†vÚ æ …ç’Ú Ù^fÎ] äÒ ]… oΆ•
ó•]• oÚ p•çe^Þ †‘†‘ k‰• äe ]… •†jŠÒ^ì æ kìç‰ oÚ ]… á• Ý•†Ú l^nu àÚ†ì
äjŽ+ ц• á^Û×ŠÚ Ý•†Ú p^Ûßa]… æ] ànm• ‚ß×e …^ÓÊ] Éæ†Ê äÒ …]‚Ú^Þ …çßí‰ àm]
NS
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] …çÞ †ônŽÛ•

Ù¡Ïj‰] …çÕ (oÚ¡‰] oŽßne ^e (•]0Þ æ -Þ… p]…æ æ ‚ß,Ê] æ†Ê ]… ^â‡†Ú om^ß•• ^Þ åÿ•†µ
äe kŽ+‡^e l…‚Î äe á^Ûm] æ kÒ†u Ñç• æ •†Ò …]‚ne ÜÖ^ á^Þ^Û×ŠÚ …• ]… of×›
†m‡ äe ]… á^ãq á^Þ^Û×ŠÚ kŠÞ]çi æ kín,Þ]†e ànÚ‡ цŽÚ Ø×Ú …• ]… XXp•çìZZ pç‰
ó‚Þ]çì ]†Ê •^vi] p]çÖ
)ˆni k‰] Œ^ÛÖ] Èni áç2 ^â äjÓÞZZ VkŠÞ]• oÚ äÒ Ü×Î †nŽÛ• ‡…^fÚ àm]
gÖ^Î …• ]… äÞ^ßne á^ãq äÿŽm‚Þ] àm] á‚nÞ^‰… …çã¾ äe XXˆm†+ ‹µ]æ (†¶‰ çi p…]‚Þ†+
†Ã• gÖ^Î …• ]… †ÓËi àm] kŠíÞ kãq àm‚e ó•]• “níŽi †%Þ gÖ^Î ‡] †i†$çÚ Ü¿Þ
ànnfi …• ]… æ•…] á^e‡ l]†nfÃi æ l^u¡_‘] ÜjŠne á†Î ‡^Æ• …• ^Ú] k•]• 䕆 故]
•çì äÿŽm‚Þ] …^ã¾] p]†e ]… o‰…^Ê á^e‡ (àm]†e^ße ó‚nÞ^‰… Ý]‚Þ^e •çì oÞ^ãq äÿŽm‚Þ]
á]…]‚Ú^Þ ‡] (kmŸæ æ kÖ^‰… á^Ú•æ• ‡] …^fi oÞ]†m] •^j‰] Ôm ‡] äÒ ]… oÞ^e‡ ó‚mˆ+†e
oÞ]çq á]…æ• ^i oÒ•çÒ …^+‡æ… ‡] á^ʆ æ kÛÓu æ h•] æ †Ã• ànÚ‡†‰ (‡]†n•
á^e‡ äe äÒ oÖ^u …• ó‚m‡…æ oÚ ÐŽÂ á]‚e æ •çe äjʆ+ ]†Ê ØÚ^Ò p†ÓÊ Éç×eæ
…^njì] •çì …^ÓÊ] á^ne p]†e ]… á^e‡ á• kŠÞ]çi oÚ æ k•]• oÊ^Ò o_׊i ˆnÞ oŠn×,Þ]
äjìçÚ• æ‚e oÒ•çÒ á]…æ• ‡] p‡]†n• àŠu †nÚ ‚n‰ æ] oÞ]†m] •^j‰] äÒ ]… oÞ^e‡ ^Ú] ó‚ßÒ
…• ]… XXp•çìZZ Ýç`ËÚ äÒ kŠÞ]• oÚ áç2 ókì^‰ •çì oÞ^ãq äÿŽm‚Þ] å^,ÞŸçq (•çe
“íŽÚ æ †i ]çjvÚ †µ æ †i h]„q æ †i †m„¶Ö• æ †i -Þ… •çì o‰…^Ê Èn×e æ xn’Ê á^e‡
p†jŽne •çnÞ kÏnÏu •ç+ æ •†Ò ‚Þ]çi †n‰ á]‚e †i Än‰æ oÎ^Ê• …• æ •]• ‚Þ]çi åç×q †i
àŠu †nÚ ‚n‰ ••^j‰] oÂ^ŠÚ äÿrnjÞ …• ä2 ókì^‰ ‚Þ]çi •çì oÞ^ãq Ý^nµ p]†m„µ ]…
æ •æ†Ê (äÞ]†+ çrjŠq äÿŽm‚Þ] ÉçfÞ äe æ äjÊ^m ØÚ^Ò ÍçÎæ á^e‡ àm] p^m]æ‡ äe p‡]†n•
å‡^i †ne^Ãi æ oÞ^ÃÚ àjín,Þ]†e …• ]… á• á^+/]æ kÊ^_Ö æ •çe å‚m• †i å‚Þ‡]†e ]… á• ‡]†Ê
ó•çe äjÊ^m…• p•^j‰] äe •çe æ] äÞ^ßne à•æ… äÿŽm‚Þ] æ •^Îùæ àaƒ •æ]†i äÒ p]
‡çÚ… äÒ k‰] oÛÖ^ äÓ×e CQ(‚Þ]çì á]çjÞ †Â^• æ ÜnÓu (ÍçŠ×nÊ ^ãßi ]… Ù^fÎ]
ouæ… p^ãÞ^rnâ äÒ k‰] oÊ…^ æ kínÚ• Üâ …• ]… kÃm†• Ðm^Ïu æ kÏm†›
äÿÞ]…‚ß×Î …^ÓÊ] æ å•…æ• …• ]çÞ äe pçÖçÚ XXoÞZZ åÿ•†µ …• ]… ‡]†n• p‚É Ñç• æ] äÿÞ^nÊç‘
…• ! ‡]†n• gnÇÖ] á^ŠÖ ! á]‚Þ… äÿq]çì gíjßÚ á^+/]æ æ †Óe l]†nfÃi ^e ]… oÎ]†Â
†ÓËi ^e å]†Ûa oÚæ… oí×e ‚ÛvÚ àm‚Ö] Ù¡q oßne á^ãq ‡] Üã×Ú oiçÓ×Ú o‰^fÖ
ó•çe å•…æ• åç×q …• o‰æ•†Ê ÜnÓu o‰^Ûu
NT
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] …çÞ †ônŽÛ•

^m æ àn›¡‰ |‚Ú (o‰…^Ê h•] ànŽnµ á]†Â^• ‡] p…^nŠe †Ã• áç2 Ù^fÎ] †Ã•
p^â•…• ànfÚ äÓ×e (•çfÞ äj•„+ á]…^+‡æ… Ý•†Ú äÿÞ^Ï•^ p^â‡ç‰ æ ^â •…• †,Þ^ne
Ù^,ß2 äe ]… ц• á^Þ^Û×ŠÚ å^+ç×+ p•¡nÚ ÜjŠne æ Ü╇çÞ á†Î …• äÒ •çe p] å‡^i
ó•†ŽÊ oÚ ojí‰ äe äÞ^ŽßÚ ••
…• k‰]çì (•çe å•†Ò ÌŽÒ äÒ ]… om^â p…^rßa^Þ æ ^â p…]çÛa^Þ äÿÛa (Ù^fÎ]
äjìçÚ• æ‚e àŠu †nÚ ‚n‰ äÒ ]… oÞ^e‡ á• oßÃm W•…]„,e •m^ÛÞ äe o‰…^Ê á^e‡ äÿÚ^q
[•çe äÒ àŠu †nÚ ‚n‰ ^Ú] ó•çe
ÄÛrÚ Ù^fÎ] †Òƒ h^jÒ gôu^‘ ÔÖ^‰ ‚nrÛÖ]‚f äÒ p‡]†n• àŠu †nÚ ^ÞŸçÚ
àm] oßÛmö •çì †+] ó•†Ò …^njì] p•†+^• äe ]… Ù^fÎ] CR(k‰] å•]• gÏÖ •] àm†vfÖ]
‡ æ ‚â¡Ò ^m æ ‚m• …• …^Ò ‡] oeçì ÄÊ]‚Ú ØnÒæ Ôm kŠÞ]çi oÚ Ù^fÎ] (•çfÞ h^íjÞ]
CS
ó•çe pæ p…‚µ ØÇ• äÒ ••†+ p†â^Ú
p‡]†n• àŠu †nÚ ‚n‰ äÿÚ^Þ gŠÞ
^i àŠu †nÚ ‡] (ànŠu •çÛvÚ á^_׉ ‚n‰ †jÒ• ]… àŠu †nÚ ‚n‰ äÿÚ^Þ gŠÞ
Vk‰] å•çÛÞ •…]ˆ+ †m‡ |†• äe Ý¡ŠÖ] än× o× Ý^Ú] l†–u
å^• ‚n‰ àe ܉^Î †nÚ ‚n‰ àe ä×#Ö] …çã¾ †nÚ àe å^• ‚ÛvÚ †nÚ àe àŠu †nÚ ‚n‰ pçÖçÚ
å^• ‚n‰ àe Ù¡q ‚n‰ àe ˆmˆÂ å^• àe •ç’ÏÚ å^• àe …]‚Ú å^• àe p‚ãÚ †nÚ àe á^_׉
å^• àe àm‚Ö] ð^ãe àe o× †n• ‚n‰ àe ‹Û• å^• àe å^• ‚ÛvÚ ‚n‰ àe †nfÒ å^• àe Ù^Ûq
àe …ç’ßÚ ‚n‰ àe Ù¡q ‚n‰ àe o× ‚n‰ àe Ý^Ú] ‚n‰ å^• àe ‚Ûu] †nÚ] ‚n‰ àe àm‚Ö] àÒ…
àe ä×#Ö]‚f ‚n‰ àe oÖæ àm‚Ö] ‹Û• àe Øn×ì ‚n‰ àe ä×#Ö] gnfu àe '‚vÚ àm‚Ö] Ý^¿Þ
àe †a^› ‚n‰ àe Üna]†e] àe '…^u àe æ†Šì ‚n‰ àe ä×#Ö]‚f ‚n‰ àe Ù^ÛÒ ‚n‰ àe ä×#Ö]…çÞ
†ËÃq Ý^Ú] àe ä×#Ö]‚nf Üna]†e] àe t^ßm• áçÚªÚ ‚ÛvÚ ‚n‰ àe š…^ ‚n‰ àe àŠu ‚n‰
CT
óoz× l†–u àe àznŠu Ý^Ú] l†–u àe àm‚e^ÃÖ] àm‡ àe †Î^e ‚ÛvÚ Ý^Ú] àe Ñ•^‘
‚n‰ ‚Þ‡†Ê àm‚e^ÃÖ] àm‡ Ý^Ú] äe ä_‰]æ äÞ æ o‰ ^e p‡]†n• àŠu †nÚ ‚n‰ gŠÞ äÓÞ• ä‘¡ì
󂉅 oÚ àznŠu Ý^Ú] ð]‚ãŽÖ]
kmŸæ æ kÖ^‰… á]‚Þ^ì l†ra Ø×Â
…• ^m Œ^f oße æ änÚ] oße …^jŽÒ æ Øãq æ Ü×¾ †e]†e …• kmŸæ æ kÖ^‰… á]‚Þ^ì
oËÞ ^m æ ‚Þ‚• oÚ †,m• p^â ànÚ‡†‰ äe à›æ p¡q äe †mˆ+^Þ ^m æ ‚Þ•†e oÚ †Še ^Ëjì]
oÚ l…ç‘ om^â ànÚ‡†‰ …• ^÷ÚçÛ à›æ p¡q äÒ k‰] oãm‚e ó‚Þ‚m•†+ oÚ ‚×e
NU
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] …çÞ †ônŽÛ•

g׉ àm] †e]†e …• ó‚ßj•]• om^â äΡ ‡]†e] oz× ٕ äe kfŠÞ á• Ý•†Ú äÒ kʆ+
p^µ š…^Â ‚n‰ Ý^Þ äe àm‚e^ÃÖ] àm‡ Ý^Ú] •Ÿæ] ‡] oÓm oÇn×fi æ o‰^n‰ p^â knÖ^ÃÊ
än× ]… •çì l]‡…^fÚ æ •‡]•†¶e Ý¡‰] Èn×fi äe ànÚ‡†‰ á• …• ^i k•]•†e ‡]†n• äe ˆm†+
ó‚Þ^•ç¶e ØÛ äÿÚ^q á^n‰^f æ á^mçÚ] äÿÞ]†e^q kÚçÓu
ämçË‘ æ kmŸæ á]‚Þ^ì
†,m• á• æ ‚• †’Ú oÖ]æ äÒ ànŠu ‚n‰ Ý^Þ äe oÓm (•çe ‚Þ‡†Ê æ• ]… š…^ ‚n‰
†$] †e äÒ æ†Šì ‚n‰ Ý^Þ äe •^ãÞ •çqæ 䑆 äe ^µ ojn’í• pæ ØŠÞ ‡] äÒ àŠu ‚n‰
‡] ókÊ^m k‰• ‡]†n• kÚçÓu äe kÎ]‚‘ æ kÞ^Ú] æ l•^•… æ Ý¡‰] ànfÚ àm• Èn×fi
p]çŽnµ •çì …^+‡æ… äe äÒ ‚Ú• ]‚nµ å‡]æ• †µ oÊ…^ (àm‚Ö] ‹Û• ‚n‰ (ØŠÞ àm]
oŽÏÞ ämçË‘ kÚçÓu …• æ kŽ+ ^nÖæ] hçfvÚ æ á]…^+ˆna†µ …]•†‰ æ á¡Ú^Ò
ó•çe á]æ]†Ê l•]…] l†–u á• äe kfŠÞ ]… pçË‘ å^••^µ æ k•]• …^fjÂ] …çì…•
•^nße ÄnŽi ga„Ú äÿm^µ†e ]… á^nÞ]†m] o×ùÚ l‚uæ Œ^‰] äÒ pçË‘ ØnÂ^Û‰] å^•
Øn×q á]‚Þ^ì àm] äe kfŠÞ å•…æ• …• kÚçÓu Ôm p]çÖ kvi ]… á]†m] †‰]†‰ æ å•^ãÞ
‡] Ý^ãÖ] ^e æ •†Ò ]‚nµ äÞ]‚m†Ú oÏŽÂ ‚ßj•]• l†`• Œ‚Ïi æ l…^ã› äe Œ…^Ê …• äÒ
^e ]… á^nÞ]†m] kŠÞ]çi ÄnŽi ga„Ú á•†Ò oÛ‰… ^e (á]‚Þ^ì àm] l…^ã› æ k‰]‚Î
ó‚Þ]•†+ ‚vjÚ æ ÐËjÚ †,m‚Óm
á]†m] äe ‚ßâ oÖçÇÚ å^••^µ áçm^Ûâ o+‚ßâ^ßµ
‡] •çì á^Þ• ]†m‡ (•çÛÞ oÚ p•^ p†Ú] á]‚Þ^ì àm] ^e ØnÂ^Û‰] å^• o,j‰çnµ
în• (å•]çÞ^ì ànÛâ ‡] äÓÞ^ß2 ó‚Þ•çe Íæ†ÃÚ Í…^ o×ne•…] àm‚Ö] oË‘ în• ØŠÞ
Ù^‰ äe ÙçjÏÚE …‚nu în• æ k•]• kÚ‚ì äe †•^u …çŽv׉ oÊç‘ …]ˆa å• ‚nßq
啇]æ• t^iE -Þ…  å¡Ò pæ á]‚m†Ú ^i •]• …çj‰• ‚nßq în• †Šµ DÑó³âþ TUO
åæ†+ àm] kãq àm‚e óäÃn• á^nÚ …• Ý^Ú] 啇]æ• ‡] •çe pˆÚ… á• æ ‚Þ…]„+ †‰ †e DÕ†i
Ñ ó³âþ ULS Ù^‰ …• …‚nu în• †Šµ (ØnÂ^Û‰] å^• æ ‚ßjË+ oÚ ! †‰  ! •^fֈΠ]…
Ù^‰ …• Ùæ] g‰^Ûã› å^• (ØnÂ^Û‰] å^•‡] ‚Ãe ó•^ãÞ †‰ †e ]… á]†m] kß_׉ t^i
áçm^Ûa àm‚Ö] †n’Þ (å^••^µ àm] kß_׉ á^Ú‡ …• ó‚n‰… oa^••^µ äe óÑ ó³âþ UOL
äe ‚• ÜÛ’Ú o,Ö^‰ 啇çÞ …• DóÝMQOLóÍE †e^e àm‚Ö] †nã¾ †Šµ DóÝMQQRóÍE
p…]•†‰ Øe^ÏÚ …• æ] p^âˆm†+ æ -ßq oÖæ (•‡]•†¶e å…^Î äf• …• …‚µ l^uçjÊ ØnÛÓi
OL
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] …çÞ †ônŽÛ•

ó³âþ UPR îm^i …• å^• †n• æ •^jËnÞ †$©Ú •çe äÖ^,ße äÿßÆ^Ê] ‡] äÒ p…ç‰ å^• †n• áç2
æ •çÛÞ äÖ^,ße Õ†i äe …çfrÚ ]… æ] á^m†ÓŽÖ æ •†Ò ä×Ûu å^••^µ áçm^Ûâ pæ•…] äe óÑ
æ ‚m•†+ Ùæ] g‰^Ûã› å^• …^e…• åÿ‚ßâ^ßµ óÑó³âþ UQL Ù^‰ …• áçm^Ûâ ärnjÞ … •
CU
ó‚m• •çì Ý‚ÏÚ …^%Þ ]… pçË‘ å^••^µ ànŠvi á^m^• p^â om]†m„µ
æ] á^â]†Ûâ æ ‚ßâ äe áçm^Ûâ kŽ+‡^e
á•…æ• k‰• äe ݈ äe á]†m] …^e…• …• o+‚ßâ^ßµ Ù^‰ MQ •æ‚u ‡] ‹µ áçm^Ûâ
äÒ g‰^Ûã› å^• æ (‚m• kv×’Ú äÿßnm• …• ]… ‚ßa äe kŽ+‡^e (äjÊ… k‰• ‡] ÔÖ^ÛÚ
•jÓ×ÛÚ àjʆ+ ‹µ ‡^e p]†e W•çe å‚Ú• …^jʆm„µ p•†ÛÞ]çq æ knÛnÛ‘ Ù^ÛÒ ^e ]… pæ
Œ¨…ZZ äÓÞ• ½†• äe (‚ß,Ê] pæ †‰†e km^Ûu äm^‰ †n‰ ݆+ p†ÓŽÖ ^e äÒ (‚• á• †e
æ W‚Þ]•†+ ͆ŽÚ æ àm†Î ànÚç’ÃÚ äÿÛñ] oÚ^‰] †Òƒ äe ]… •çì äÿ‰æ†vÚ ÔÖ^ÛÚ †e^ßÚ
†›^ì ‡çÒ†Ú kÖ^‰… á]‚Þ^ì kfvÚ ]†Ú ‚v×Ö] oÖ] ‚ãÛÖ] àÚ äÒ kË+ ˆnÞ áçm^Ûâ
]„Ö XXó•çe ànÛâ p]†e ˜vÚ (á]†Ú^Ò ]‡†nÚ p‡^‰^Þ æ om^jÇq p]†Ú] Ñ^ËÞ Ÿ÷ç‘] æ (k‰]
æ Ù^q… ‡] oÃÛq æ á]…]•†‰ å]†Ûâ CML…]ç‰ …]ˆa å• äÒ •]• …çj‰• pçË‘ å^••^µ
‚ßÞ^‰… Üm‚Ïi äe ‚•^e oÞ^ÛãÚ ànß2 ÐmŸ äÒ oÛn¿Ãi æ Üm†Ói Ý¡‰] ànfÚ àm• á^+…ˆe
‚n‰ •†Šµ o× †n• ‚n‰ ÄÛq àm] á^nÚ…• ó‚ßßÒ oa]†Ûâ ]… áçm^Ûâ äÃn• á^m]çŽnµ æ
…çµ å^• ÜnÏÚ æ ‚Þ‚• å…^Î äf• oa]… ‚Þ•çe š…^Â ‚n‰ Øn×q á]‚Þ^ì ‡] äÒ ‹Û• å^•
æ ”^ì åô^,i…^m‡ Øn×q á]‚Þ^ì á• …]ˆÚ Ôßm] äÒ W‚ßjì]•†µ Ý¡‰] Èn×fi äe æ (‚Þ‚m•†+
å^• (àm• å^• (•çe †Šµ ‚Þ‡†Ê sßµ ]… ‚ÛvÚ ‚n‰ á]‚Þ^ì á• ‡] ók‰] å…^Î äf• …• Ý^Â
†nÚ ‚n‰ (†nfÒ å^• ÜŽ• kŽµ ‡] Wå^• ‡æ†nÊ ‚n‰ æ •çÃŠÚ ‚n‰ (†nfÒ å^• (Øn×ì
‚q ]… l†–u á• äÒ k•]• Ý^Þ Ü‰^Î ‚n‰ pæ åÿçÞ æ •çŽ+ á^ãq äe ÜŽ2 p‚ãÚ
CMM
ó‚Þ] äj•çÞ àŠu †nÚ ‚n‰
…• †’ äÿÞ^,m pçÏi æ ‚â‡ …• äÒ àm‚n‰ å^• Ý^Þ äe k•]• p†Šµ å^• ‡æ†nÊ ‚n‰
Äôe]çi ‡] Ü×ãq †`• Ôm•ˆÞ Ôßm] •…]ˆÚ æ kÊ… oÚ …^ÛŽe ä×#Ö] ð^nÖæ] ‡] æ •çe å…^Î äf•
Õ^µ ànÚ‡†‰ …• Ý^Â æ ”^ì km^ß •…çÚ äÒ å^• á‚n‰ ^aç2 Ý^Þ äe k‰] •^e• Ý¡‰]
p^ãÖ^‰ àne h]†içe] †nÚ ‚n‰ æ ܉^Î †nÚ ‚n‰ oßÃm (á^_׉ å^• ‚n‰ á]†Šµ ó•çe äjŽ+
á• …• lçÓÖ^n‰ æ ‚Þ‚• Ù^fÎ] å^+•]‡ lçÓÖ^n‰ ÜnÏÚ p•¡nÚ MTNLIMSQL
æ Ü×ÃÚ ]… äËm^› àm] •]†Ê] äÿÛâ ó•çe h^Šu …• ^Û× æ ^ʆ p^ãÞ]‚Þ^ì ànÚ‡†‰ …^+‡æ…

OM
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] …çÞ †ônŽÛ•

…• gjÒ •…^,Þ …• äÒ …^m• á• …• Ý¡‰] á^Ç×fÚ ˆnÞ æ ‚Þ] äjŠÞ]• å…^Î äf• Ý•†Ú p^Ûßâ]…
ó‚Þ•çe äjÊ^m ]ˆŠe oi…^ãÚ áç+^Þç+ p^â äßnÚ‡
p•¡nÚ MSSQ Ù^‰ …• •çe ä×#Ö] …çã¾ †nÚ …‚µ äÒ Ü‰^Î †nÚ ‚n‰ ‚Þ] äj•çÞ
æ (•†e á^m^µ äe g› æ oÚ¡‰] Ýç× æ á^ʆ …• ]… •çì l¡n’vi æ (kÊ^m l•Ÿæ
‚ÛvÚ ‚n‰ p^ãÚ^Þ äe †Šµ ‚Þ‡†Ê …^ã2 ]… å^• ä×#Ö] …çã¾ †nÚ ^Ú] ókì^‰ äŽnµ ke^f›
p†Šµ ]… å^• ‚ÛvÚ †nÚ ‚n‰ æ •çe ä×#Ö] kÛÃÞ †nÚ æ ä×#Ö] ˜nÊ †nÚ (å^• ‚Ûu] †nÚ (å^•
‚n‰ ó‚m•†+ p…çaŸ Ù^fÎ] ‚ÛvÚ †jÒ• äÚ¡Â •^j‰] pæ äÒ àŠu †nÚ ‚n‰ Ý^Þ äe ‚Ú•
æ o× ܿÃÚ ‚n‰ Ý^Þ äe p†Šµ ]… æ] æ oÒ‡ ‚ÛvÚ ‚n‰ Ý^Þ äe •çe p‚Þ‡†Ê ]… àŠu†nÚ
äÚ]•] pçÎ oÞ^Ûm] ^e ]… á^Ò^nÞ åÿ†n‰ …çaŸ …• ‡æ†Ú] Üâ ànŠu ka^qæ Ý^Þ äe æ] ‚Þ‡†Ê
ók‰] á^nÚ …• ÜnÛ‘ oj‰æ• æ] ^e ]… å‚Þ…^,Þ æ •…]• l†ã• oÞ]• o‰…^Ê äe æ ‚â• oÚ
àŠu †nÚ ‚n‰ l^¡›] æ •Þ]•
æ •çŽ+ á^ãq äe å‚m• lçÓÖ^n‰ …• p•¡nÚ MTPP Ù^‰ …• àŠu †nÚ ‚n‰
äe ‚Þ] å•çe p@‚ÛvÚ …çÞ …^ßÚ o,Ûâ äÒ å•]çÞ^ì á^nÚ …• †ã• àm] …• ]… •çì l¡n’vi
󕕆+ ^vב æ ^Û× æ ^ʆ Äf› ÙçfÏÚ kŠÞ]çi æ ‚nÞ^‰… Ù^ÛÒ ‡] p] äq…•
å‚Ú• …^Û• äe å…^Î äf• …• pçÏi æ Å…æ æ Ü× á^Žì …• h^jÊ• äÛâ á]‚Þ^ì àm]
CMN
ó‚Þ] å‚• 商ە •çì …^+‡æ… á¡Ú^Ò ‡] oe†Â æ æ•…] æ o‰…^Ê h•] æ á^e‡ …• æ ‚Þ]
æ æ•…] æ o‰…^Ê h•] æ á^e‡ p†n+]†Ê äe …^•†‰ o•çâ ^e oÒ•çÒ ‡] àŠu †nÚ ‚n‰
á^Ûâ …• ä2MC Oó‚• Üm†Ò ᕆΠÀÊ^u o,Ö^‰ kËa …• ojm]æ… äe (k•^Û+ kÛâ oe†Â
pæ… ‡] kË+ àŠu †nÚ (Ýçߎe ]†i ᕆΠlæ¡i Üâ]çì oÚ kË+ ]… pæ …‚µ p‡æ… à‰
pæ ók‰] †›^ì h^nj‰• ]†i äÒ äÞç+ †a kË+ …‚µ [ÀËu ‡] ^m [ÜßÒ kñ]†Î Ìv’Ú
ᕆΠÌ×jíÚ p^â kñ]†Î äe á^ß2 æ •†Ò ÀËu ‡] ‚nrÚ ä×#Ö] Ý¡Ò læ¡i äe Å憕
óá]†Î] á^nÚ ‡]†Ê]†‰ æ kì^‰ hæ„rÚ æ •…æ• l†nu …• ]… …‚µ äÒ kʆ+ á‚Þ]çì
‚ÛvÚ †n• Ý^Þ äe Ý^ÏÚ oÛÖ^ oÞ^uæ… Ôm kÚ‚ì …• àŠu †nÚ (…‚µ l^Êæ ‡] ‚Ãe
‡] Ý¡Ò æ †nŠËi æ &m‚u æ äÏÊ …• æ •çe …‚µ p^jÛâ oe†Â æ o‰…^Ê l^ne•] …• äÒ
p‚ß2 æ •]• äÚ]•] •çì l¡n’vi äe kŽ+ oÚ hçŠvÚ å…^Î äf• …• †’ á]‚Ú•†‰
…• á• †e áæˆÊ] æ kì]•†µ p‡æ‚Þ] •Þ]• äe lçÓÖ^n‰ …• ÙçÓ‰] Äו äÿ‰…‚Ú …• ˆnÞ
•†Ò „Û×i Ý¡Ò æ äÏÊ æ &m‚u æ †nŠËi …• ‚Ûu] †nŽe ^ÞŸçÚ æ ÜÖ^ hçfvÚ ^ÞŸçÚ •ˆÞ
ON
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] …çÞ †ônŽÛ•

æ kŽ+ †’ p^v’Ê æ ^Ç×e p^¶Ûâ oe†Â æ o‰…^Ê l^ne•] æ á^e‡ æ (æ•…] á^e‡ …• æ
Ù^ÛÒ ‡] äq…• á• äe Ý¡‰] Í…^ÃÚ æ Ýç× …• ]… •çì Øn’vi óÝMTRM Ù^‰ …•
CMP
ó•†Ò ͆jÃÚ •çì Ý^ÏÚ kÛ¿Â äe å…^Î äf• …• ]… oÚ¡‰] Ýç× á^+…ˆe äÒ ‚nÞ^‰…
æ ^â oÛ‰… oe oì†e åÿ‚a^ŽÚ ^e ^Ú] ‚• lçÓÖ^n‰ ‚rŠÚ kÂ^Ûq Ý^Ú] ‡^Æ• …•
… • æ • ^ã Þç ‰ Ô m äe ] … Ý ^ÏÚ à m ] p çß ÃÚ p ^m ] ˆ Ú ^â p • ^Ï j ] o e æ ^â o j Ö] ‚  oe
ókʆ+ •nµ oÛ×ÃÚ …^Ò ‚Þ]çì oÚ Œ…• äÒ p] 䉅‚Ú
sÖ^Ò äe àŽnÚ 5^Ó‰] Ý^Þ äe ^â onŠ×,Þ] äÿ×n‰æ äe óÝMTTU Ù^‰ …• 䉅‚Ú àm]
‚n‰ sÖ^Ò á• •^j‰] àm†i Ø•^Ê æ àm†i äjŠq†e æ àm†jãe äÒ oÖ^u …• (•çe å‚m•†+ Ù‚fÚ
å‚nÞ^‰… Üâ äe ànj‰]… oÞ^Ûm] æ pçÏi æ k×n–Ê æ Ø–Ê …• Ün¿Â oi†ã• àŠu †nÚ
lçÓÖ^n‰ Ì×jíÚ ou]çÞ ‡] (àŠu †nÚ ‚n‰ •çqæ gf‰ äe Ý•†Ú kãq àm] ‡] ó•çe
]… 䉅‚Ú á• l^n•^m… Üâ àŠu †nÚ æ (‚ßj•]• oÚ ØnŠ+ 䉅‚Ú á]‚e ]… •çì á]‚Þ‡†Ê
]… oe†Â æ o‰…^Ê lô^ne•] æ á^e‡ æ Ý¡Ò æ †nŠËi æ &m‚u æ äÏÊ Üâ æ (•†Ò oÚ ‹m…‚i
ókìçÚ• oÚ á^âæ0µ •Þ]• äe Ì×jíÚ |ç_‰ …•
Ù^fÎ] ^e àŠu †nÚ ‚n‰ …]‚m• ànjŠíÞ
æ^ÓrßÒ åÿ†ã2 ^e àŠu Ý¡Æ ^ÞŸçÚ ‹×rÚ …• (àŠu †nÚ ‚n‰ ^ÞŸçÚ p‡æ…
VkË+ àŠu Ý¡Æ ^ÞŸçÚ [kŠnÒ á• ‡] Õ•çÒ àm] äÒ ‚n‰†µ æ ‚• æ†eæ… oÒ•çÒ
CMQ
XXóÜßÒ •Ûn×Ãi ^i k‰] å•^j‰†Ê àÚ •ˆÞ ]… æ] äÒ ‡æ‚â¡Ò ‚ÛvÚ …çÞ în• †ŠµZZ
‡] ‹µ æ •†n+ ]†Ê ]… oÚ¡‰] Ýôç× ‡] oÒ‚Þ] Õ•çÒ àm] k‰]çì oÚ ‚ÛvÚ …çÞ în•
p†n+]†Ê p]†e ]… Õ•çÒ àm] àŠu †nÚ ^Ú] •…^Û,e …^Óe p‡æ‚â¡Ò á^Ò• …• ]… pæ á•
]†m‡ ó•…• á^nÚ…• kÛâ æ] Ün×Ãi äe äÒ ‚• á• †e æ kŠÞ]• ‚ÃjŠÚ oÚ¡‰] Í…^ÃÚ æ Ýç×Â
…çÞ în• äe kÚ‚ì àŠu †nÚ Üâ æ k•]• Ýç× p†n+]†Ê p]†e ݇Ÿ o+•^Ú• Õ•çÒ Üâ
oÚ •çì oÞ^ŠÞ] äÿËn¾æ (•çe äj•]•†e å^içÒ ‚ß2 †â oÚ^+ Íç’i …• äÒ ]… ‚ÛvÚ
ó•^ãÞ Ù^fÎ] ÌÒ …• …çÞ ‡] p†nŽÛ• p‡æ‚â¡Ò á‡ç‰ p^q äe àm] †e^ße ók•^,Þ]
Dk‰] l^nu ‚nÎ …• …çaŸ …• †•^u Ù^u …• äÒ Ù^fÎ] äÚ¡Â ‚Þ‡†ÊE Ù^fÎ] ‚mæ^q
^e ]… pæ æ •]• æ•…] æ oe†Â (o‰…^Ê á^e‡ •‡çÚ• Ù^fÎ] äe àŠu †nÚ ‚n‰ äÒ ‚ŠmçÞ oÚ
Ñç• æ] Ù• …• oÚ¡‰] æ oÛm‚Î Ýç× p]†e æ kì^‰ ^ß•• oÚ¡‰] Íç’i æ kÛÓu
äÒ k•]„+ †n$ªi Ù^fÎ] …• p] å‡]‚Þ] äe æ •…æ• •çqæ äe p†n+]†Ê †’u æ ‚u oe
OO
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] …çÞ †ônŽÛ•

or߉ äjÓÞ æ kÊ]†¾ (p‡^nÞ oe (kÂ^ßÎ (o+•^‰ ‚ßÞ^Ú Ù^fÎ] l^n‘ç’ì ‡] p…^nŠe
kÊ… oÚ æ] •nµ ‚n‰ o+‚Þ‡ l^¿vÖ àm†ì• ^i Ù^fÎ] kãq àm‚e ó‚• •^j‰] ‚ßÞ^Ú ^÷ßnÂ
CMR
ókʆ+ oÚ ÔÛÒ æ km]‚a pæ ‡] •çì oÛ× Øñ^ŠÚ …• æ
àŠu †nÚ ‚n‰ ‚m^ÏÂ æ …^ÓÊ]
•çì oÞ^+‚Þ‡ ä2 óå…^Î äf• …• •çe l]•^‰ á]‚Þ^ì É]†2 æ ÜŽ2 àŠu †nÚ ‚n‰
Ðu …• p…çaŸ Ù^fÎ] áç2 p] äÇe^Þ ]†m‡ (å•]• …]†Î ]‚ì Ù牅 k߉ oÃÎ]æ pç,Ö] ]…
k߉ ÐnΕ p]†q] …• ]… àŠu †nÚ ‚n‰ ^ãßi •çì o+‚Þ‡ äÿÛâ …• äÒ ‚mç+ oÚ .…ˆe á•
CMS
ók‰] å‚m• ]‚ì †fÚ^nµ
àjË+ àí‰ äe äfn› l^Û×Ò ^e ‚m^e Õ•çÒ äÒ •çe ‚ÏjÃÚ p@‚ÛvÚ …çÞ á• =p…•
…^`2 æ Ù^‰ …^ã2 à‰ äe oÒ•çÒ áç2 äÒ å…^Î äf• …• •çe oÛ‰… àm] æ ‚m^Ž+ á^e‡
p] äm‚â Ôm†â æ ‚Þç• ÄÛq å•]çÞ^ì •]†Ê] äÒ •çÛÞ oÚ Ý‡Ÿ ‚n‰… oÚ ‡æ… …^`2 æ å^Ú
pæ… ‡] Õ•çÒ ó•†n+ Ý^rÞ] XXoÞ]çì ä×#Ö] ÜŠeZZ ܉… å^,Þ• æ ‚ßâ• Õ•çÒ äe …çì]†Ê
äÿÛ×Ò á^Þ^ÛãÚ …ç–u …• •çe å‚• äj•çÞ XXÜnu†Ö] àÛu†Ö] ä×#Ö] ÜŠeZZ •mæ… äÒ ouçÖ
CMT
ó‚• oÚ ‡^Æ• Õ•çÒ p]†e p‚Ãe p^â •‡çÚ• ‹¶‰ ó‚Þ]çì oÚ ]… XXä×#Ö] ÜŠeZZ
ˆnÞ g• äÛnÞ ‡^ÛÞ ˜nÊ ‡] æ •†Ò oÚ ]•] ÄÎçÚ äe ]… äÞ^,rßµ äÿ–m†Ê àŠu †nÚ ‚n‰
æ pçÏi ^e oÞ^ŠÞ] æ •çe p‚ÛvÚ Ñ¡ì] oÃÎ]æ åÿç‰] àŠu †nÚ ó•^jŠm] oÛÞ ‡^e ˆ+†â
CMU
ó•çì †’Â…• ^jÛâ oe Å…æ æ ‚â‡ …•
Ùæ]‚jÚ o‰…• gjÒ
Üm†Ò ᕆΠ•‡çÚ• ‡] ‹µ å…^Î äf• oÛ× p^â å‡çu …• äÒ ofjÒ ‡] oì†e
äÿÚ^Þ…‚ßÓ‰] (ÀÊ^u á]çm• (p‚É á^j‰çe æ á^jŠ×+ ‡] •çe l…^f (‚• oÚ ‹m…‚i
äe Å憕 àŠu †nÚ äÒ …^$• àm] †m^¿Þ æ o×n㉠…]çÞ] (oÚ^q p^ínÖ‡ æ ̉çm (oÚ^¿Þ
ó•†Ò …^$• æ …]†‰] á]‚e Ù^fÎ] Ün×Ãi
àŠu †nÚ ‚n‰ ‹m…‚i åÿçn•
•çe †mˆ+^Þ •†Ò oÚ ‹m…‚i àŽnÚ 5^Ó‰] 䉅‚Ú …• äÒ …^+‡æ… á]‚e àŠu †nÚ
å^n‰ äjíi pæ… …• ]… ^fËÖ] p‡æ… ó‚â• Ün×Ãi á]‡çÚ• •Þ]• äe ]… o‰…^Ê p^fËÖ] äÒ
‚Ãe ó•^ãÞ DÑE pæ… †e kŽ,Þ] æ] [k‰] Ý]‚Ò DÙE äÒ ‚n‰†µ p‡çÚ• •Þ]• ‡] (k•çÞ

OP
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] …çÞ †ônŽÛ•

äe VkË+ àŠu †nÚ ^ÞŸçÚ ó•^ãÞ DpE pæ… †e kŽ,Þ] æ] [k‰] Ý]‚Ò DÝE äÒ ‚n‰†µ
æ] äÒ ànÛa kË+ [k‰] ànŠvi æ •^e^• Ý^,ßa ä2 àm] äÒ •‚Þ‚n‰†µ =•^e^• =äe
p†,m• ˆn2 ØÎ]Ÿ ók‰] ÜãÚ …^nŠe (‚Þ] o‰…^Ê Íæ†u p (Ñ (Ù (Ý VäÒ ‚Þ]• oÚ
ó‚Þ] o‰…^Ê p^fËÖ] oßÃm Íæ†u (^ãßm] äÒ •]• “níŽi æ (kË,Þ
o‰…^Ê äe ]†Þ• (•†Ò oÚ kñ]†Î ]… oe†Â ^m æ o‰…^Ê †Ã• ‡] kne Ôm ojÎæ àŠu †nÚ
æ oe^rßµ …^Õ] ‡] oi^ne] å^,Þ• ó•^jŠm] oÚ …• á• †nŠËi æ |†• …• æ •çÛÞ oÚ oßÃÚ
•Þ]• àaƒ ‡çÒ†Ú †jãe æ †jŽne Åç•çÚ ^i (‚Þ]çì oÚ †e kne á• l^Ê•]†jÚ ‡] æ•…]
CNL
ók•]• †¿Þ •nµ Ù^fÎ] ‹m…‚i …• ˆnÞ ]… åçn• àm] æ ••†+ á^âæ0µ
oe†Â æ oe^rßµ (æ•…] (o‰…^Ê …^Õ] ‡] (kne ^â‚‘ àŠu †nÚ äÒ k‰^rßm] äjÓÞ
‡æ… äe ‡æ… (‹m…‚i åÿçn• àm] ó•çe ÝæˆÖ Ý^,ßa …• á• åÿ•^Ëj‰] äe …•^Î æ 商¶‰ †›^ì …•
oju æ o‰…^Ê á^e‡ p†n+]†Ê …• †i ݆,Ö• æ †i‚ßÛΡ ]… ‚ÃjŠÚ æ •çâ^e á]çqçÞ àm]
ó•†Ò oÚ †,m• p^ãÞ^e‡ æ oe†Â
àŠu †nÚ äÒ á• ‡] ‚Ãe ó‚Þ]çì oÚ Œ…• æ] äÿÞ^ì …• àŠu †nÚ •ˆÞ Ù^fÎ] ‡^Æ• …•
^rÞ]‚e …çÞ á• Ù^fÞ• äe Üâ Ù^fÎ] (‚• äjʆm„µ •^j‰] á]çß äe àŽnÚ 5^Ó‰] åÿ‚ÓŽÞ]• …•
ó‚Ú•…• àŠu †nÚ á]‡çÚ• •Þ]• …^Û• …• æ kÊ…
æ o‰…^Ê …^$• äÃÖ^_Ú äe ^â kÂ^‰ äÓ×e •†Ò oÛÞ ‹m…‚i ^ãßi àŠu †nÚ ‚n‰
ók•]• oÚ •çì †›^ì oe^rßµ æ æ•…] æ oe†Â
äe l¡n_Ãi …• (‚Ú• …çaŸ äe lçÓÖ^n‰ ‡] Øn’vi äÿÚ]•] p]†e Ù^fÎ] äÓÞ• ‡] ‚Ãe
äe ˆnÞæ] æ ‚n‰†µ oÚ àŠu †nÚ ‡] ]… •çì lŸ^Ó•] æ kŽ+ oÚ ‡^e lçÓÖ^n‰
•]• oÚ î‰^µ o+‚Þ‡]†e æ om^Þ]• æ p…^n•ça kŽ,Þ]†‰ äe æ kΕ äe Ù^fÎ] p^㎉†µ
ó•çÛÞ oÚ à•æ… Ôm…^i l^ÓÞ æ
æ k‰]çì oÚ oe^jÒ Üâ †+] æ k•]• …^njì] …• p•^m‡ p^ãe^jÒ àŠu †nÚ
äÒ oÚ^,ßa ä2 (•†Ò oÚ oŠmçÞæ… ]… á• ‚m• oÛÞ •çì Œ…• ]… á• ‚m†ì kÂ^_j‰]
äe ]… Øn’vi äÿÚ]•] æ •†Ò Ý^Ûi ]… •çì Œ…• …çaŸ sÖ^Ò kßÛÞ…ç+ åÿ‚ÓŽÞ]• …• Ù^fÎ]
å‚ÓŽÞ]• ànÛâ …• kŽ+†e …çaŸ äe æ •çÚ‡• ]… oe†Æ †ÓËi æ kÊ… á^ÛÖ• æ á^jŠ×,Þ]
kÛâ äËŠ×Ê ‹m…‚i äe æ ‚• Ý]‚íj‰] p•^j‰] kÛ‰ äe h^rßµ å^,ŽÞ]• æ kßÛÞ…ç+
ÝçrÞ h^jÒ àŠu †nÚ äÒ oÖ^u …• (kÊ… àŠu †nÚ •ˆÞ lçÓÖ^n‰ äe p‡æ… Wk•^Û+
OQ
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] …çÞ †ônŽÛ•

kÛnÎ VkË+ àŠu †nÚ (‚n‰†µ ]… oŠmçÞæ… k× (Ù^fÎ] ó•†Ò oÚ oŠmçÞæ… ]… ᕆÏÖ]
=p…• CNMókŠnÞ á• ‚m†ì l…‚Î æ k‰] Õ‚Þ] kÂ^–e ]†Ú æ k‰] änµæ…NR h^jÒ àm]
CNN
ó…^Ò‚m^e •†Ò ç2 á^+…ˆe ‚ßßÒ ànß2
ànŠu †nÚ ‚n‰ ga„Ú
kŠm‡ p] äÞç+ äe †Û †ì• ^i •çe kmŸæ æ kÖ^‰… á]‚Þ^ì ‡] àŠu †nÚ äÓßm] ^e
äÒ •]• oÚ î‰^µ (‚n‰†µ oÚ æ] ga„Ú ‡] ‹Ò †a ó‚ŽÞ †n,j‰• ]… oŠÒ æ] ga„Ú Õ…• äÒ
Ñ†Ê ^ãßi äÞ (^â äÎ†Ê äÿÛâ á]æ†nµ æ á^fu^‘ äÒ ‚• gf‰ h†ŽÚ kÉæ àm] óÜÞ^Û×ŠÚ àÚ
o‘^ì Ý]†ju] æ‚e kfŠÞ ^â ä×vÞ †m^‰ æ ^â Ôn‰ (^â om] •çe (^âæ‚ßa äÓ×e (oÚ¡‰] Ì×jíÚ
(^âæ‚ßa ¡÷%Ú Ì×jíÚ ga„Ú æ á^m•] á^fu^‘ kÊ^m l^Êæ ojÎæ äÒ ^rÞ• ^i ‚Þç• Øm^Î
CNO
ó‚ßßÒ …]ˆ+†e •çì h]•• ^e] …æ] l^Êæ ܉]†Ú äÒ ‚Þ•çe á• †e óóóæ á^mçŠn (^â Ôn‰
àŠu †nÚ ‚n‰ •^j‰] æ á^âæ0µ •Þ]• Øe^ÏjÚ Ý]†ju]
æ „Ê^Þ á^ÛŽ2 ^Ú] (‚Þ•çe oßm• æ ga„Ú †a ‡] æ äÏf› †â ‡] àŠu †nÚ á]•†+^•
äe æ] á^Ûm] æ pçÏi æ ”¡ì] æ ‹m…‚i åÿçn• æ oÛ× kÛ¿Â æ àŠu †nÚ p]†n+
oÚ æ] p^µ •nµ ]… •^j‰] •ËÒ á^Þ• äÒ (•çe å•†Ò hæ„rÚ ]… á]•†+^• p] å‡]‚Þ]
æ ‚nÞ]•†+ oÚ ‡^e Ùæ] kÖ^u äe ]… •ËÒ •çì æ ‚• oÚ å•…‡• kí‰ ˆnÞ æ] æ ‚Þ•^ãÞ
á‚• “ì†Ú Ý^,ßa (‚Þ•†Ò oÚ l^Î¡Ú àŠu †nÚ ^e á]•†+^• ojÎæ ó‚n•çµ oÚ å^,Þ•
CNP
ó•çfÞ ‚߉†ì á^,jìçÚ• •Þ]• …^Ò àm] ‡] æ] æ ó‚Þ•†Ò oÛÞ æ‚e kŽµ •…ç–u ‡]
^ßÇj‰] Œ…•
Ù^ÛÒ …• (oΡì] oÖ^ Øm^–Ê äe äj‰]…• æ å•^‰ …^nŠe •çe p•†Ú àŠu †nÚ
^â…^e Ù^fÎ] äÒ ‚Þ] äj•çÞ ók‰] kmŸæ æ kÖ^‰… á]‚Þ^ì åÿ‚ßfm‡ äÒ äÞç+ á• W^ßÇj‰]
äÒ á^ß2 ók‰] äjìçÚ• àŠu †nÚ ‚n‰ ••^j‰] ‡] ]… ^ßÇj‰] Œ…• äÒ •çe äj•]• …^`¾]
‡] ]… p‡^nÞ oe æ o+•^‰ Ù^fÎ] V‚ŠmçÞ oÚ å•†Ò á^ŽÞ †›^ì ]… äjÓÞ àm] Ù^fÎ] ‚mæ^q
^Û×ÃÖ] ‹Û• gÏÖ •†m„µ Ý‚Â †,m• Åç•çÚ CNQók•]• '…] äe àŠu †nÚ ••^j‰]
ó•^jÊ] ‚a]çì …çÒ„Ú †,m• äÿvË‘ …• äÒ àŠu †nÚ pç‰ ‡] k‰]
àŠu †nÚ ‚n‰ Ñ¡ì]
•Þ]•†+^• æ kÊ… oÚ ^â á^j‰†fÎ äe ävi^Ê p]†e ‡^ÛÞ ‡] ‚Ãe ^â xf‘ àŠu †nÚ ‚n‰
OR
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] …çÞ †ônŽÛ•

oÚ •^m om^âˆn2 æ] ‡] Üâ å]… †nŠÚ …• æ ‚Þ•†Ò oÚ oa]†Ûa á^j‰…ç+ äe àjÊ… …• ]… æ]

ó•çÛÞ oÚ ä•^Ê] æ kŠŽÞ oÚ ‹m…‚i o‰†Ò †e kŽ+ oÚ†e áç2 CNRó‚ßjʆ+
pæ oÞ^e… Ý¡Ò æ •çe …çÞ …^fi ‡] äÒ ]†2 (•çe l†_Ê …• ‹Þ] ᕆΠ^e ]… àŠu †nÚ
á• ó‚Þ]çì oÚ †e ‡] ]… ᕆΠåÿ…^µ o‰ ‡] p] å…^µ (‚r`i …• àŠu †nÚ óoÞ^ŠËÞ äÿÓ×Ú ]…
ó‚Þ^ÛÞ ‡^e ‡^ÛÞ ‡] ˆ+†â †Û á^m^µ ^i Ñ¡ì] á^Û×ÃÚ .ô…ˆe
ókŠm‡ oÚ …^Îæ æ kÞ^jÚ æ o+•^‰ km^ãÞ …• äÒ Ä•]çjÚ •çe oÞ^ŠÞ] àŠu †nÚ
ä3Þ• ó…^nŠe äÿ¿Ê^u æ …^•†‰ •ça^e •çe ojn’í• ó•çe á^,Ûâ •ˆÞ^e‡ æ] oŽßÚ .…ˆe
äÿÛâ ^e (h†ŽÛÖ] Än‰æ •çe oÞ^ŠÞ] ó•†Ò oÛÞ •çÚ]†Ê ˆ+†â •çe äjʆ+ ]†Ê äÒ ]…
á^fu^‘ ä2 æ (gm•] ä2 (oÊç‘ ä2 ókËÖ] æ ‹Þ] æ oÞ^e†ãÚ äe k•]• oÒç׉ l^Ïf›
ók•]• Ý]†ju] äe äjínÚ• æ äÞ^e•ù©Ú p…^jÊ… á^,Ûâ ^e óÌ×jíÚ ga]„Ú æ (á^m•]
àŠu †nÚ á^,jÊ^m kne†i
oÓm (‚Þ] äjÊ^m k‰• oÞ^ãq l†ã• äe ài æ• àŠu †nÚ á]•†+^• äÿÛâ Œœ… …•
‡] ‚Ãe äÒ DÝMUTPóÍ! ÝMUMM Ù]æ…^Þ Í]†›] …• …•^Î Ÿ^Ò ‚ÖçjÚE ˜nÊ ‚Ûu] ˜nÊ
•^vi] …• pæ ó•ç• oÚ å•†Û• æ•…] á^e‡ †Â^• àm†j+…ˆe p…çaŸ Ù^fÎ] æ pç×a• gÖ^Æ
MUQM Ù^‰ …• ‚Ûu] ˜nÊ ók‰] …]•…çì†e p] å0mæ Ý]†ju] ‡] Ðe^‰ pæ…ç• †nâ^Ûq
äÚ¡Â †,m• á• æ CNSó‚m•†+ oÞ]‚Þ‡ Ù^‰ …^ã2 æ ‚• ÜãjÚ p‚߶Öæ]… äò›çi …• p•¡nÚ
ók‰] 商jŠ+ Ñ^Ê• p^â äÞ]†Ò †e äm^‰ •i†ã• äÒ p…çaŸ Ù^fÎ] ‚ÛvÚ
àjË+ †Ã• ‡] ]… á]•†+^• ^÷fÖ^Æ àŠu †nÚZZ V‚ŠmçÞ oÚ pç•… àŠu ¼f‰ ‚n‰
äe äÓ×e k•]• oÛÞ ‡^e àjË+ †Ã• ‡] ]… á^Þ• ^ãßi äÞ äÒ ]… ài æ• †,Ú •†Ò oÚ kÃÞ^ÛÚ
oÚ ØÛ äe ànŠvi æ ÐmçŽi äÞç+ äÛâ (á^Þ• p†Â^• ”^ì •]‚Ãj‰] æ ävm†Î gf‰
CNT
XXó˜nÊ ‚Ûu] ˜nÊ æ p…çaŸ Ù^fÎ] ‡] ‚ßi…^f ài æ• àm] æ •…æ•
…• lçÓÖ^n‰ …• àŽnÚ 5^Ó‰] …• Ù^fÎ] ‚ßÞ^Ú ]… •çì l¡n’vi ˆnÞ ‚Ûu] ˜nÊ
•ÏÞ á]çß ^e ]… •çì †$] ànjŠíÞ æ ‚• oe¡ÏÞ] p†Â^• æ ‚nÞ^‰… á^m^µ äe àŠu †nÚ •ˆÞ
Ù• æ ^f‘ k‰• p†Ã• p^a äÂçÛrÚ ‡] ‚m^e •†,m• …^$• ‡] æ ‚nÞ^‰… ¸^2 äe p•^m†Ê
ó•†Ò •^m äÚ^Þ á]‚Þ‡ æ (†Ê^ŠÚ àÚ
àŠu †nÚ oe]çq †•^u æ o‰^ß• kÎæ
æ xm†‘ (s߉ äjÓÞ æ á]• äjÓÞ æ h]çq †•^u (oΡì] à‰^vÚ äÿÛa^e àŠu †nÚ
OS
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] …çÞ †ônŽÛ•

óÝ^Â æ ”^ì •ˆÞ^e‡ æ] oÛ× kÂ^r• æ …^jË+ kÚ^ã• æ •çe ànÚ] æ ÐnΕ æ k‰]…
æ] äÒ (•çe å‚m‚Þ oŠÒ ˆ+†â (•çe áæ†e å‡]‚Þ] ‡] kÎæ äe p‚ße p^µ ]… àŠu †nÚ
5^Ó‰] á]•^j‰] äÿŠ×q …• p‡æ… ó‚m^e …ç–u p] äŠ×q …• …†ÏÚ ‚ÂçÚ ‡] †i†m• p] äÏnΕ
p]†e äÏnΕ æ• ^ÚZZ VkË+ æ‚e å‚ÓŽÞ]• oŠn×,Þ] ‹nñ… ó‚n‰… †nìªi ^e äÏnΕ æ• (àŽnÚ
(‚m‚• Ø_ÃÚ àÚ p]†e äÏnΕ æ• ^Û• ZZ VkË+ äm^ßÒ äe äב^Ê ¡e æ] XXóÜm‚• †¿jßÚ ^Û•
‡] kŠa î‰^µ àm] …• äÒ pˆß› äe äjínÚ• š]†jÂ] XXóÜm•çe ^Û• …^¿jÞ] …• ^ãÖ^‰ ^Ú oÖæ
äÿŽm‚Þ] …• ]… …ç_‰ àm] åÿ‚Þ…^,Þ (î‰^µ àm] ó•çe á]çjÞ å‚n•çµ oÚ]†+ åÿ‚ßÞ]çì àaƒ
†m• Ù^fÎ]ZZ VkË+ æ‚e DàŠu †nÚ ‡] †nÆE ••^j‰] äÒ å^,Þ• (•†e æ†Ê Ù^fÎ] î‰^µ
^e †ãÛq…ˆe á^j‰]• ànß3Ûâ æ XX=‚m• oÚ †m• äŽnÛa Ù^fÎ]ZZ V•]• î‰^µ æ] XX=p‚Ú•
•^e ˆnì †v‰ZZ VkË+ †ãÛq…ˆe äe á]æ†n•çÞ] äÒ ^q á• (‚ßÒ oÚ oÂ]‚i ]… á]æ†n•çÞ]
XXó‚ßjŠe àÚ †e ]… å]… äÒ ‚Þ•çe á]•‡• ˆnì †v‰ZZ V•]• î‰^µ æ] æ XX=pç• ]æ†Ú^Ò ^i
àŠu †nÚ äe XXð^Û×ÃÖ] ‹Û•ZZ gÏÖ p]‚â]
äe ]… (XX†‰ZZ gÏÖ k‰]çì à,n×ÓnÚ h^rßµ …]‚Þ^j‰] äÒ p•¡nÚ MUNN Ù^‰ …•
àm] àÚ (‚nâ‚Þ ^Û×ÃÖ] ‹Û• gÏÖ àŠu †nÚ Ý•^j‰] äe ^i (kË+ Ù^fÎ] ‚ßÒ É¡e] Ù^fÎ]
^m æ oËnß’i àŠu †nÚ ^m• VkË+ æ‚e h^rßµ oŠn×,Þ] …]‚Þ^j‰] ó݆m„µ oÛÞ ]… gÏÖ
æ‚e h^rßµ oŠn×,Þ] Vkãq àm‚e =ÜßÚ •] å‚Þ‡ Ìnß’i VkË+ Ù^fÎ] [•…]• oËnÖªi
àm‚e =ÜßÚ •] å‚Þ‡ Ìnß’i VkË+ Ù^fÎ] [•…]• oËnÖªi ^m æ oËnß’i àŠu †nÚ ^m• VkË+
äe ó‚ßßÒ ^_Â] àŠu †nÚ äe ]… ^Û×ÃÖ] ‹Û• gÏÖ äÒ ‚Þ‚• á• †e ^â oŠn×,Þ] Vk`q
äe ÜÓu áç2 æ (‚ßÞ^‰†e àŠu †nÚ äe ^i (‚Þ•†e lçÓÖ^n‰ äe ]… ÜÓu (Ù^fÎ] •^ãߎnµ
‡] äÒ Ü‰†i oÚ …‚ÏÞ• h^_ì ‡] àÚ V•çÚ†Ê h^ßq oÖ^ ‚n‰ (‚m•†+ Üm‚Ïi •i†–u
…• ]… p‚Þæ]‚ì h^j (^â oŠn×,Þ] h^_ì kŠÞ]• oÚ æ] äÒ k‰] oãm‚e CNUóh^jÂ
=kÊ^m á] çi †jÛÒ á^ãq …• oßm• ˜m]†Ê …• p…]çj‰] æ pçÏi àm‚e =•…]• oµ
Ù^fÎ] ‚m• ‡] àŠu †nÚ ‚n‰
á]çß äe ä2 (k•]• àŠu †nÚ †n‰ ‚ß×e äÿŽm‚Þ] àÚ]• …• k‰• äÒ ]… oi‚Ú Ý^Ûi …• Ù^fÎ]
Ý]†ju] ••^j‰] äe p] å‡]‚Þ] äe sÖ^Ò kßÛÞ…ç+ …• •^j‰] Ôm á]çß äe ^â‚Ãe ä2 æ (•†+^•
kŽµ äj‰çnµ äÓ×e •†Ò oÛÞ kÒ†u æ] •æ‚Ûa ˆ+†â •çì äÿjË+ äe äÒ (k•]„+ oÚ
ä×#Ö]‚f ‚ÛvÚ ‚n‰ äe ÝMUMO Ù^‰ …• Ù^fÎ] ók•]• oÚ †e Ý^+ o,jŠa• äe …çÞ åÿç‰] á• †‰
OT
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] …çÞ †ônŽÛ•

&ve æ] ^e æ (Ü•^e å‚m‚Þ ]… æ] àÚ äÒ kŠnÞ ÜÖ^ h†ÇÚæ цŽÚ …• p‚ßÛŽÞ]• 4nâ VkË+
]… •çì æ ‚m• oÚ ‚ße ÜÞ^e‡ o×ùÓe ܉… oÚ àŠu †nÚ •nµ ojÎæ oÖæ (Ü•^e äj‰çn¶Þ …• ^â
COL
=Ý…æ^ne á^e‡ †e ÜÞ]çi oÛÞ Ý] å‚nÛãÊ hçì äÒ ]… o×m^ŠÚ oju ÜßÒ oÚ •çÚ]†Ê
o•‡çÚ• áæ^ÃÚ (oÏm‚‘ ‚Ûu] †n`¾ †jÒ• k•]••^mE MULP Ù^‰ …• ojÎæ Ù^fÎ]
äe p] äÚ^Þ (kÊ… á^jŠ×,Þ] äe Øn’vi äÿÚ]•] p]†e DGovernment College University
Íç’i åÿ…^e…• oi^m• ᕆΠ…• ^m• k•çÞ ä×Ûq ‡] •†Ò oiŸ]©‰ æ] ‡] æ k•çÞ àŠu †nÚ
U…• oÊ^• æ oÊ^Ò h]çq àŠu †nÚ æ (‚nm^ÛÞ †Òƒ ]… äm• æ å…ç‰ kŠa †+] æ [kŠa
V‚mç+ oÚ ]…• -ôÞ^e …• Ù^fÎ] ók•çÞ Ù^fÎ] p]†e ävË‘
‡^e àÚ äÿŽm‚Þ] Ø+ äÿ3ßÆ æ] ‹ËÞ ^e ók‰] ݆u ]†Ú æ] á^j‰• ók‰] pç–i†Ú å^+…^e ÄÛ• æ]
äÒ Üâ]çì oÚ á^Û‰• æ ànÚ‡ ‚Þæ]‚ì ‡] óÝ‚• á]• äjÓÞ àÚ äÒ •çe æ] læù†Ú àm] ó•ç• oÚ
COM
ó•ç• å‚nÚ• àÚ ojŠa .… …• çÞ oi^nu ^i ÜßÒ l…^m‡ ]… æ] †,m• …^e
^rÞ• ók‰] å•çÛÞ á^ne æ•…] †Ã• äe àŠu †nÚ ‚n‰ äe ]… •çì l^e„q oa^+ Ù^fÎ]
æ ÜjÊ^m •…憵 æ] á^Ú]• …• k‰] å‚n‰… ˜nÊ ‚n‰ ‡] àÚ äe XXÙ^fÎ]ZZ V‚m^Ú†Ê oÚ æ•…] äe äÒ
CON
óÝ‚• á^Ûâ Ø%Ú
äÒ (…^e Ôm †,Ú (‚Þ]çì oÛÞ àŠu †nÚ •nµ ]… •…^Õ] p†Â^• ‡^Æ• …• Ù^fÎ]
Ý^Þ äe p] ä3e (äÒ •çe ojÎæ á• æ •…æ• á^e‡ †e •^j‰] •nµ ]… •†Ã• ‡] Å]†’Ú Ôm ^÷Î^Ëi]
]… ä3e Ù^fÎ] ó‚ßÒ ØÇe ]… Õ•çÒ kË+ Ù^fÎ] äe äÒ (•çe àŠu †nÚ å]†Ûa (o× á^Šu]
]… ä3e ‚• äjŠì áç2 æ •†Ò kÒ†u •^j‰] Ù^fÞ• äe ]… å]… ‡] oŽíe (kʆ+ •çÆ• …•
•nµ kŽ+†e àŠu †nÚ ó•†Ò -Þ…• ‚ß2 oÏm^Ε á‚nŽÒ ‹ËÞ p]†e æ (•…æ• ànm^µ
á^e‡ äe oÂ]†’Ú ˆnÞ Ù^fÎ] ók‰] p…]ç•• äe Üa àm] á•†Ò ‚ß×e VkË+ oÂ]†’Ú æ Ù^fÎ]
á• àÚ]• …• áç2 VkË+ oÚ Ù^fÎ] ók‰] Ün¿Â o×nì çi á^Šu] VkË+ æ kì^‰ æ•…]
OC O
óÜßne oÚ æ] •çqæ äÿßnñ• …• ]… •çì æ Ý] å‚• æ] áç2 Ý] äjÊ^m •…憵 ‚n‰
àŠu †nÚ åÿ‚Þ^Ú‡^e …^$•
‡] •ne kfv‘ äe " # ݆Ò] Ù牅 åÿ†n‰ ‡] pæ†nµ äe •çì l^Ûn×Ãi …• àŠu †nÚ
‡] àm] æ •]• oÚ •‡çÚ• kfv‘ å]… ‡] †jŽne æ k•çÞ oÚ †jÛÒ æ] ó•çe ‚ÏjÃÚ •…^,Þ
…^+•^m äe å•]çÞ^ì á^nÚ …• oÞ•†Î .…ˆe á• ‡] ók‰] ojfv‘ á^nÊç‘ l^Ûn×Ãi Ùç‘]
COP
ópæ •çì ¼ì äe k‰] å‚Þ^Ú
OU
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] …çÞ †ônŽÛ•
àŠu †nÚ ‚n‰ l^Êæ æ ‚Öçi îm…^i
ÜŽ2 lçÓÖ^n‰ oÖ]çu ‡] äÖ]çÞ]†qç+ …• ÝMTPP Øm…æ• MT …• àŠu †nÚ ‚n‰
æ ‚nŽÒ oÎ^e p]†‰ äe kì… lçÓÖ^n‰ …• MUNU †fÚ^j¶‰ NQ…• æ •çŽ+ á^ãq äe
èÛu… Ÿù] ÔßF׉…] ^ÚZZ ó•çÛÞ t]†íj‰] Üm†Ò ᕆΠ‡] ]… îm…^i åÿ•^Ú àm] (Ù^fÎ] äÚ¡Â
…]ˆÚ ke†i Ôßm] äÒ •†Ò á]çi ä2 CORóp†ÛÎ MOPQ Ù^‰ ^e k‰] †e]†e äÒ COQXXànÛÖ^Ã×Ö
ó•…]• gÖ†e äÞ^fm†Æ •^m†Ê á^Ú^‰ á• …• .…ˆe á•
p‡]†n• àŠu †nÚ ‚n‰ á^j‰æ•
á]†m] …• äÒ á• (æ] oÛ×Î á^j‰æ• ^m æ àŠu †nÚ ‚n‰ Ôm•ˆÞ …^nŠe á^j‰æ• á^nÚ ‡]
óÍ ÝMTQS )Ñ ³âþ MNSPæE oÞ^ÛÃÞ o×f• äÚ¡Â k‰] å‚• äjì^ß• äÛâ ‡] †jŽne
äÚ¡Â äÒ (k‰] æ•…] á^e‡ äe ÜrÃÖ] †Ã• h^jÒ ÌÖ©Ú DÝMUMP )óÑ ó³âþ MOON
…]•…çì†e å0mæ p…^fjÂ] ‡] á]†m] …• ]… o×f• á• äÿÛq†i ^e oÞ¡n+ oÂ]• †íÊ oÏi ‚ÛvÚ
^m†2 Ñæ…^Ê ‚ÛvÚ ^ÞŸçÚ ‡] ]… o‰…^Ê á^e‡ o×f• ó‹nËÞ †$] àm‚e ^ß•• ]… á^nÞ]†m] æ •†Ò
‚n‰ ^e æ] äÞ^j‰æ• ¼e]æ… ók•]• om^Þ]çi k‰• o‰…^Ê á^e‡ …• æ •çe äjʆ+ ]†Ê oiçÒ
äe ˆnÞ p…^$• (æ•…] …^$• †e áæˆÊ] oÞ^ÛÃÞ o×f• ó•çe äÞ^ÛnÛ‘ …^nŠe p‡]†n• àŠu †nÚ
ànŠu Í^_Ö] ‡] ‚m^e àŠu †nÚ ‚n‰ †,m• á^j‰æ• ‡] ó•…]• †%Þ æ Ü¿Þ ‡] ÜÂ] o‰…^Ê
æ•…] æ o‰…^Ê á^e‡ äe p‡…] á]†+ …^$• ]… pæ OC Só•†Ò •^m MUMQ Ù^‰ äe oÊçjÚ oÖ^u
†%Þ l^n×Ò ànß3Ûa æ pæ gni^ÓÚ æ lŸ^ÏÚ æ p‚É l^nu k‰^ãÞ• ä×Ûq ‡] (k‰]
æ ók‰] å‚• äj‰]…• Äf› …çm‡ äe ‚ßa …• Ý MTRT …• äÒ o‰…^Ê Ùç‘] h^jÒ æ oÖ^u
…• ÝMTQP …• äÒ k‰] àŠu †nÚ ‚n‰ †,m• á^j‰æ• ‡] (pçÖçÚ àm‚Ö] Ý^Ú] ànß3Ûa
Üâ pæ ó‚n•çµ æ†Ê á^ãq ‡] ÜŽ2 MUMS Œ…^Ú MT …• æ kÊ^m l•Ÿæ l]†r+
ó^Þ]çi k•]• oj‰• Ý¡Ò æ †nŠËi (Ùç‘] (äÏÊ …• Üâ æ •çe ᕆΠÀÊ^u
á^e‡ æ oÚ¡‰] -ßa†Ê æ Ýç× …• äÛa äÒ àŠu †nÚ ‚n‰ á^j‰æ• ‡] ‚ßÞ]æ]†Ê
oÚ …^Û• äe å…^Î äf• .†j‰ á]•^j‰] ‡] oŠn×,Þ] æ p‚ßa (oe^rßµ (æ•…] (oe†Â (o‰…^Ê
ð^Û×ÃÖ] ‹Û• h^jÒ …• ànŠu •çÛvÚ á^_׉ ‚n‰ †jÒ• ]… á^+…ˆe àm] äÿÛâ äÒ (‚ßm•
†nÚ ‚n‰ oʆÃÚ …• ÔÖ^‰ ‚nrÛÖ]‚f æ k‰] å•†Ò oʆÃÚ Üâ• h^e …• àŠu †nÚ ‚n‰
Ý¡‰] á^ãq †+…]‚ne á• ‚ßÛŽÞ]• ‚Þ‡†Ê Ù^fÎ] ‚mæ^q †jÒ• æ å‚n•çÒ p•^j‰] äe àŠu
Ù^fÎ] äÚ¡Â åÿ…^e…• †,m• …ô^$• æ •æ… å‚Þ‡ h^jÒ …• ]… ^â oßj•çÞ æ ^â oßjË+ …^nŠe ä2
PL
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] …çÞ †ônŽÛ•

ók‰] å•…æ• Ü×Î …• (k‰] äÖ^ÏÚ àm] åÿ‚Þ…^,Þ „ì«Ú ‡] äÛâ äÒ p…çaŸ
]… p‚ÃjŠÚ •çâ ^e á]çqçÞ ‚Þ]çi oÚ p‡]†n• àŠu †nÚ ‚n‰ áç2 p•^j‰] ^Ú]
•ne äÒ ‚Þ^‰… Ù^ÛÒ ‡] p] äq…• äe •çì Ün×Ãi æ kne†i km^Ûu …• ]… æ] æ ‚ßÒ ÌŽÒ
˜nÊ ‡] ˆnÞ ]… h†Æ äÓ×e •…]• Íç_ÃÚ •çì äe ]… Ý¡‰] á^ãq †¿Þ ^ãßi äÞ Ù^‰ o‰ ‡]
p‡æ‚â¡Ò á‡ç‰ p^q äe …çÞ äÿ×vÞ åÿç‰] á• äÒ ]†2 ó•…æ• l†nu …• •çì ÉçfÞ
äÒ •çe àŠu †nÚ ‚n‰ àm] æ •]• Ù^fÎ] áç2 ˆnj‰ Ü×¾ oÞ^ŠÞ] k‰• äe …çÞ †nŽÛ•
á^Ú‡^‰ ••^j‰] ànm• ‚ß×e l^Ûn×Ãi äÿm^‰ …• ‚Þ]çje ^i •çÛÞ kne†i Ù^fÎ] áç2 p†ÓËjÚ
|æ… Ý^rÞ]†‰ (‚mç+ oÚ îm…^i ä3Þ^ß2 æ ‚ßÒ ou]†› á^jŠÒ^µ Ý^Þ äe ]… o×ÏjŠÚ …çŽÒ
çÞ äŽm‚Þ] àm] kŠÞ]çi æ] æ ‚• o×rjÚ pæ ÜnÛ‘ k‰æ• |^ßq o× ‚ÛvÚ …• äÚ¡Â
ó‚Þ^‰… …çã¾ äe Ù• áçì ‚‘ äe ]…
‡‡‡

^ãj•]••^m

(•MORM (á]†`i (o‰^f ‚ÛvÚ ‡] o•]çu ( áæ]†e æ•…]æ•] xnv’i (h^fÖŸ] h^fÖ (oÊç ³M
ó QS” ( Nt
(OOR” (Ot (ÝMUTS (…çaŸ (p…^nË‘ Ý‚ÏÚ ànã• äÿÛq†i (Ù^fÎ] á]‚mæ^q (‚mæ^q (Ù^fÎ] IN
ó MO” ( Pt W OTS
óMN” (ÝNLLM (…çaŸ (p…^nË‘ Ý‚ÏÚ ànã• äÿÛq†i (Ù^fÎ] …^ÓÊ] (‚mæ^q (Ù^fÎ] IO
óMO” (Pt (Ù^fÎ] á]‚mæ^q IP
(…çaŸ (á^jŠÒ^µ oÚ•^Ò] Ù^fÎ] (p…^nË‘ Ý‚ÏÚ ànã• äÿÛq†i (Ù^fÎ] á]ˆnÚ (‚ÛvÚ (…çßÚ IQ
M” (ÝMUUN
óPS” (ÝMUTO (…çaŸ (Ù^fÎ] ݈e (Ù^fÎ] †Òƒ (‚nrÛÖ]‚f (ÔÖ^‰ IR
óMON” (Mt (Ù^fÎ] á]‚mæ^q IS
h^e (ÝMUTM (…çaŸ (àŠu †nÚ ‚n‰ pçÖçÚ ð^Û×ÃÖ] ‹Û• (•çÛvÚ á^_׉ ‚n‰ (ànŠu IT
oj‰…çnÞçm (Ù^fÎ] äÿÚ^Þ àŽq (Dgi†ÚE l•^f (pç×m†e WMOO” (Mt (Ù^fÎ] á]‚mæ^q WÜâ•
óT” (ÝMUSS (…çaŸ (sÖ^Ò Øjßm…æ]
óNMP” (Mt (Ñ ³aþ MNPS (o,߉ ¸^2 (oòfÛe (äj•†Ê îm…^i (܉^Î ‚ÛvÚ (äj•†Ê IU
óNOQINOS” (Mt (á^Ûâ (çÛâ IML

PM
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] …çÞ †ônŽÛ•

óNLR (NLP” (Ý ðMUTT (…çaŸ (á^ŽÊ •i• l]…^ŽjÞ] (†nÏÊ …^+‡æ… (‚n‰ †nÏÊ (àm‚Ö] ‚nuæ IMM
óSR” (Ù^fÎ] †Òƒ IMN
óå…^Î äf• äe Ý¡‰] •æ…æ Ý^,ßâ ‡] k‰] oÛ‰… á^jŠÒ^µ …• ᕆΠÀËu IMO
óUR” (Nt (ÝMUTR (…çaŸ (•æ… å‚Þ‡ (‚mæ^q (Ù^fÎ] IMP
óMNU” (Mt (Ù^fÎ] á]‚mæ^q IMQ
óMON” (á^Ûâ IMR
óMPS” (á^Ûâ IMS
óMMP” (á^Ûâ IMT
óNLR” (†nÏÊ …^+‡æ… IMU
óNSP” (Ù^fÎ] †Òƒ INL
óNML” (Mt (Ù^fÎ] á]‚mæ^q INM
óMRM” (^i oe (á]†`i (oÎ^n‰ †ne• ••çÒ äe (p†’ß áô]çm• INN
óUOOIUOQ” (NMt (ÝMURP (…çaŸ (h^rßµ å^,ŽÞ]• (änÚ¡‰] Í…^ÃÚ å†ñ]• æ•…] INO
óPS” (Ù^fÎ] †Òƒ INP
óMON” (Mt (Ù^fÎ] á]‚mæ^q INQ
óMOM” (á^Ûâ INR
óSP” (ÝMUTU (…çaŸ (oj‰…çnÞçm sÖ^Ò kßÛÞ…ç+ (k‰] oÓm^`Ö• (‚Ûu] àm‚Ö] †n`¾ (oÏm‚‘ INS
(á^jŠÒ^µ æ á]†m] o‰…^Ê lô^ÏnÏvi ˆÒ†Ú (á^jŠÒ^µ á^mç+ o‰…^Ê (àŠu ¼f‰ ‚n‰ (pç•… INT
óMRM” (ÝMUSP (•^e• Ý¡‰]
óQR” (Ù^fÎ] †Òƒ INU
óRT” (Pt (Ù^fÎ] á]‚mæ^q IOL
óP (PU” (MUOP (o×a• (]…• -ôÞ^e (‚ÛvÚ äÚ¡Â (Ù^fÎ] IOM
óMOO” (Mt (Ù^fÎ] á]‚mæ^q ION
óST” (]…• -ôÞ^e IOO
óàŠu †nÚ ‚n‰ åÿ•]çÞ (ànŠu ka^qæ p^`j•]••^m ‡] IOP
óMOO” (Ù^fÎ] á]‚mæ^q æ MLSäÿm• (ð^nfÞ] åÿ…ç‰ (‚nrÚ á•†Î IOQ
(1YM (30YÙ (1YM (20YÕ (1YM (50Yá (30YÙ (60YŒ (200Y… (1YM (40YÝ IOR
(10Yp (40YÝ (30YÙ (1YM (70YÅ (30YÙ (1YM (400Yl (40YÝ (8Y| (200Y…
óp†ÛÎ 1345YÄÛq (50Yá
óMUR” (NMt (änÚ¡‰] Í…^ÃÚ å†ñ]• æ•…] IOS
‡‡‡

PN
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ]

Ù^fÎ] p^â äŽm‚Þ] …• p†,Þ‡^e æ äÃÖ^_Ú l…憕

oÊ^‘ ܉^Î †jÒ•

å‚nÓ2
äe Ý¡‰] ‡] oÏ×i …• Ù^fÎ] ‚ÛvÚ äÚ¡Â l]†¿Þ (‚nßÒ oÚ ä¿u¡Ú äÒ of×_Ú
o+‚Þ‡ åÿ…]•] ]• æ] p†ÓÊ p^â äÆ‚Æ• ‡] oì†e ˆnÞ æ àÏjÚ oßne á^ã2 Ôm äe^%Ú
k‰] ànÛ×ŠÚ ÄÚ]çq ”ç’íe ÄÚ]çq åÿ…]•] äe á‚nŽíe á^Ú^‰ o,Þç,2 æ
ó‚•^e äj•]• om• …^Ò äŽnÛa p]†e ‚Þ]çi oÚ •çì kÖ^‰… kÃnf› p^–jÎ] äe æ
äe kŽ+‡^e k–ãÞ á]…]„,Þ^nße ‡] oÓm æ äj•]• omŸ^e p†ÓÊ tçÚ (Ù^fÎ]
†nì] åÿ‚‰ …• oŽm‚Þ] •]‡• æ oÚ¡‰] †ÓËi p^â å†`2 àm†i Õ^ße^i ‡] æ àjŽmçì
ó‚•^e oÚ¡‰] ÄÚ]çq oÞçßÒ Øñ^ŠÚ p^Ž,â]… ‚Þ]çi oÚ æ] …^ÓÊ] æ k‰]
(oÂ^Ûjq] km†m‚Ú (Ý¡‰] á‚Ûi æ -ßâ†Ê (Ù^fÎ] ‚ÛvÚ Vp‚n×Ò p^â å/]æ
óoÚæ… àm‚Ö] Ù¡q ^ÞŸçÚ (ojne†i æ oÛn×Ãi l^ne•]
äÚ‚ÏÚ
ç• å‚Þ‡ å‚nÚ… p^â ‹ËÞ ‡] ç• å‚ßm^µ ]… îm…^i àÒ ¼f•
àÒ ‡çÚ• k‰• É†Ú ]… o+‚Þ‡ àÒ ‡æ†Ú] ^e ‚Þçnµ ]… •æ•
k‰†µ g• æ …çÒ ‡æ… p•†+ äÞ…æ k‰‚e …æ• ]… Ý^m] äÿj•…
CM
çi Ù^fÏj‰] çi Ù^u ‡] •ˆnì çi Ù^u çi o•^Ú ‡] ‚Þ‡ †‰
æ o‰^n‰ æ oËŠ×Ê Än‰æ l^¡›] ^e Ù^fÎ] äÒ ‚‰… oÚ …^–vj‰] äe …^’jì] äe
æ ÐŽÂ ‡] oŽi• …• æ •…]• än‘çi Ýæ]‚Ú (o+‚Þ‡ á]‚nÚ …• k‰] äj•]• äÒ oÂ^Ûjq]
(á]†m] (á^j‰æ‚ßa á^Þ^Û×ŠÚ oßÃm ÜrøÂø Ý^Ûi äÒ o‰…^Ê àm†n• àí‰ ^e Ñç•
•ŽÒ æ •fßq æ Ù]‚q ]… o+‚Þ‡ •†n+ oÚ †e …• ]… á^jŠÓnq^i æ änÒ†i (á^jŠÞ^ÇÊ]
PO
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] Ù^fÎ] p^â äŽm‚Þ] …• p†,Þ‡^e æ äÃÖ^_Ú l…憕

…• ‚m^e äÒ pçvÞ äe k‰] å•†Ò oʆÃÚ o+•çÛì æ lçì… æ á‚• Ün׊i p^q äe Üñ]•
æ ‡æ†nµ æ ‚n,ßq ^a oj•‡ æ ^a p‚n×µ km†ËÂæ km•^Ú çm• ^e ^nÞ• ‚ôm]‚• å^,q^Ú•
ó‚• •]‡• ÜÆ ‚ôße æ l^nu ‚nÎ ‡] æ ‚Ú•†e †Ë¿Ú
‡]… æ ˆÚ…†µ æ ]ˆÊ |†Ê æ ànß›†µ p^â äÛÇÞ æ ‡]çßÖ• æ …æ†µ |æ… p^â äÖ^Þ Ô•¡e
(Ø›^e h^e…] áô‡ .… æ †,q ànÞçì àôÓ• •çì †ô,Þ •çì †ô¿ßfu^‘ àm] æ å^+• äÿÞ]‡†Ê àm]
of×Î l^ÞçßÓÚ æ äjËãÞ †Â^ŽÚ äe æ •…æ• oÚ ‚qæ äe ]… å•]‡• æ k‰æ• h•] …]ˆa á]…]ˆa
†a äÒ á^ß2 ó‚Žíe oÚ ØÏn‘ ]… |æ… æ ^Ïi…] ]… †ÓÊ æ äŽm‚Þ] x_‰ æ ‚e^m oÚ å]…
•]• åô]çì •]• àm] æ ‡çŠÖ• x‘^Þ àm] äÿÖ^Þ æ Ý^nµ ‚Þ]çi oÚ ‚•^e äj•]• oÎæƒ æ Ù• ‹Ò
ó•‡^‰ •mçì o+‚Þ‡ äÿÚ^Þ†e ‡^‰ äßnÚ‡ ]… ‚ãÃi æ †ÓËi åÿç‰] æ çq
Üã×Ú á^ʆ æ Íç’i …ôçÞ ‡] p] äÇf‘ æ -Þ… (†ÓÊ ‚ß×e ÜnÓu æ †Â^• àm] …^$• …•
•^vi] åÿ‚nÏ ‡] oÂçÞ (ÀÊ^u æ oÚ^q æ …^_ æ pçÖçÚ àm‚Ö] Ù¡q ^ÞŸçÚ kʆÃÚ ‡]
äiçÒ æ äÞ¡â^q l^f’Ãi äÞç+†â ‡] …æ• äe …çŽÒ åÿ…]•] …• oj‰æ• ÅçÞ |æ… æ oÚ¡‰]
ók‰] †¿Þ á^ÃÚ] æ äqçi Øe^Î …^nŠe äÒ •ç• oÚ å‚m• p†ÓÊ …^’vÞ] æ äÞ]†¿Þ
omçâ æ p^â àÚ äÿßn‰ áæ…• om懅• …]†Î oe àÚ Ù•
CN
omç,jË+ Ý…]• •mçì ^e àÚ äÒ oâ]çì ä2 àÚ ‡] ànŽßÛa p] àí‰
ÜŽnÞ‡ ‚Ö^Þ ‹Ò äÒ Ý…çÚ á• äÞ kË+ oÚ h^i g• ÔÚ†Ò Ý‚nß•
ÜŽnÒ äÞ]憵 àÚ äÒ p…]‚ßµ äÞ kìç‰ á^,Þ^,ne kßÚ oe á]çi
CO
ÜŽmçì å]… É]†2 ݇æ†Ê] •çì k‰çâ• ÜŽ2 ‡] †i å†ni g• †+]
æ å‚Þ‡…] æ å‚Þ‡]†e Ý]‚Ò †â æ •‚ÃjÚ Ù^fÎ] …^$• (†Ã• æ îm…^i æ äŽm‚Þ] p•]æ …•
(æ] …^$• æ†Û×Î ók‰] kÏnÏu á]æ†â… p]†e p] ä•çi æ •]‡ æ kʆÃÚ ‡] oÞ^ãq (^Ž,â…
ó•†n+ oÚ†e …• ]… o‰^n‰ æ oßm• (oÂ^Ûjq] æ o,ßâ†Ê (oÛ× Øm^ŠÚ ‡] oÃn‰æ Ìn›
p]†e æ Ý•†Ú á]‚qæ Ôm†vi æ p…]‚ne p]†e k‰] p] ä×n‰æ æ o+‚Þ‡ äÿÚ^Þ ànñ• (æ] á]çm•
æ á^‰• ài áô^•çµ å‚Þ/ oâ]çì /]/ æ p…^Ò^m… æ o+•†e æ kÖ^_e än× á^nÇ› æ á^n’Â
äÿÂçÛrÚ ànß3Ûa æ ànÛ×ŠÚ …çÚö] æ á^ãq sߎjÚ Å^•æ] äe •^ÏjÞ] æ äjÓÞ ^â‚‘
Ôm•ˆÞ ØÚ^Ò p^â á^ŠÞ] Ì‘ äe ]… pæ äÒ oi^¿u¡Ú æ ^â äjÓÞ ‡] k‰]†µö æ] l^Û×Ò
VÜm…æ• oÚ ‚â• oÚ á^ŽÞ ]… æ] †ÓÊ ‡†› äÒ Ù^%Ú æ• oÓm (äÞçÛÞ p]†e ó‚ßÒ oÚ
•Þ•†+ Ø›^e •nµ ••†,Þ Üì •ßi …‚Þ] á^q çq ‚•^e Ðu äÒ †a
PP
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] Ù^fÎ] p^â äŽm‚Þ] …• p†,Þ‡^e æ äÃÖ^_Ú l…憕
CP
kŠnÞ ä×#Ö]†nÆ hçÂ†Ú •†›^ì kŠnÞ å]… æ] äÿßn‰ …• ]…
•†Ò Üq æ •^fÎ …„Þ oÖæ k•]• p†âç+ •†Ò Ý•• o+‚ße p†’e oe ‡] Ý••
CQ k‰]†i kŠµ á^,‰‡ oÚ¡Æ pçì ‡] oßÃm
•†Ò Ü솉 o,‰ •nµ o,‰ äÒ Ý‚m‚Þ àÚ
Vk‰] äjË+ Ø×Ú äÿÃÚ^q äe Äq]…
‚Þ] äjì]‚Þ] çÞ |†› á^ãq á]‚ßÚ •…• àãÒ Ýˆe àm…• ݇… •æ… ^i ‚ßjʆe
CR
‚Þ] äjì^‰ oßÛrÞ] …çfÎ ÜnŠÏi †ãe ‚ß2 p•‡• àËÒ äÒ ÜÞ]‚Þ •nµ àm‡] àÚ
Ù^fÎ] ^e pçßÃÚ æ ouæ… ½^fi…] æ p†ÓÊ æ oß⃠kô×$^ÛÚ äÒ …^ãe p]†ÃŽÖ] Ô×Ú
smæ†i ]… omçq 凅^fÚ æ of×› Ù¡Ïj‰] æ p•]‡• |æ… äÒE æ] …^Õ] †n$ªi kvi äj•]•
æ] ‚m^Ï æ l^m†¿Þ ‡] p…^Õ] …• æ ‚ßÒ oÚ ^â Øn×vi æ] …^ÓÊ] Í]†›] …• D‚ßÒ oÚ
åÿæ^ÏÞ æ ä‘¡ì ]… Ù^fÎ] àÚZZ V‚mç+ oÚ ^â oÞ]†ßí‰ ‡] oÓm àÛ• æ ‚ßÒ oÚ pæ†nµ
åÿçnÚ æ oÚ¡‰] á^m•] æ á^ÛÖ^ æ á^m‡^Æ äÿÖ^‰ ‚’ãÞ á]‚mæ^q oÂ^ŠÚ æ l]‚a^rÚ
æ á]‚ßÚ†ßâ æ á]…çŽÞ]• †Òƒ ‡] ‹µ æ ÜjŠÞ]• äÖ^‰ ‚’ãÞ á^j‰çe àm] äÿjÊ^m Ù^ÛÒ å‚n‰…
VÜjË+ ànß2 •çì |æ‚ÛÚ å…^e…• oÚ¡‰] Ù^q…
‚n‰… oÖ^u keçÞ ]… ៕ oe ‚n‰… oÖ^fÎ] kÊ… †+ oÖ‚ne
k•„+†e á]…]ˆâ ‚‘ ˆÒ p‚u]æ kŽ+ Ù^fÎ] äÿ‘^ì †•^u †’Â
CS
…]ç‰ ‚‘ …ô^Ò •†Ò ‡…^fÚ àmæ …^Ú æ …^i oŽnq ‚ßjŽ+ á]†Â^•
‚ùqô äe Ù^fÎ] …^ÓÊ] æ ‚m^Ï (oÚ¡‰] p^â …çŽÒ …• äÒ k•]• …^¿jÞ] ‚m^e
æ ‚m^Ï oב] †’ß æ äm^Ú †nÛì äÒ k•]• äqçi ‚m^e ˆnÞ p†,Þ‡^e …• æ •ç• p†,Þ‡^e
Õ…• p]†e †,m• á^Ú‡ †â ‡] •ne äÒ p] äj•… W‚â• oÚ ØnÓŽi äËŠ×Ê ]… Ù^fÎ] …^ÓÊ]
p^Ë‘ æ …ç• …^ßÒ …• oΆi æ äÉçi æ oÂ^Ûjq] ÜÖ^‰ l^›^fi…] æ o+‚Þ‡ oÏnÏu oßÃÚ
äiçÒ æ l^f’Ãi åÿ‚Þ†e àne ‡] •çì oÏnÏu oßÃÚ äe äËŠ×Ê ]†m‡ óÜm‚ßÚ ‡^nÞ á]‚e Ù^u Øâ]
oÚ•†Ú ànÏm äe Vk‰]†• æ †nì æ Ðu^Þ æ Ðu ˆnÛi äÿ×n‰æ æ …‚‘ äÿÉ gqçÚ æ ^â oßne
ÄÊ^ßÚ äÿÞ‡æ… ‡] äÞ ]… kÏnÏu æ Ðu æ ‚Þ…]• äqçi Øñ^ŠÚ ÐÛ äe ‚Þ…]• oËŠ×Ê kne†i äÒ
Ý^Ûi …• k‰] •‡…] ^e æ ݆jvÚ äŠËÞ oÊ äÒ]… †¿Þ á• äÓ×e (‚nÚö] æ Üne æ o’í•
^i •ç• oÚ ^ãÞ• •çqæ æ l]ƒ ðˆq (á• äe Ý]†ju] æ ‚ßâ• oÚ …]†Î ]çŽnµ (l^nu Øôñ^ŠÚ
äÒ ^rÞ• (½]†Ï‰ äÿjË+ äe æ (äÞ kÏnÏu ‡] æ ‚ßÞ]çi oÚ àj•„+ •çì áô^q ‡] äÒ om^q

PQ
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] Ù^fÎ] p^â äŽm‚Þ] …• p†,Þ‡^e æ äÃÖ^_Ú l…憕

‡] ^Ú äÒ oÞ^ãq …• ]„Ö æ k‰] Ù„jfÚ æ k•‡ æ kŠµ ˆn2 äÛa kŠnÞ kÏnÏu æ Ðu
äÿßnÚ‡ äe äjŠe Ôm†â æ Üm†e oÚ sÞ… †ÓÊ p^â oÏnÏu oe æ ^â oj•‡ æ ^â ojŠµ àm]
…• •ne æ ÜÒ æ Üm†Û• oÚ †e ^ãÞ• p]†e oj× (•mçì äÿe†ri æ Å¡›] á]ˆnÚ æ oÖ^ÃËÞ]
ÅçÞ æ •]†Ê] l]ƒ ‡] Ø× àm] äÒ Ün‰… oÚ ärnjÞ àm] äe Ý^rÞ]†‰ æ Ünm• oÚ †e t¡Â •‚‘
p^â å‡çÚ• æ äÞ^ÊçŠ×nÊ …^ÓÊ] äÿÃÖ^_Ú åÿ†›^ì k‰] äjʆ+ äÛߎ2†‰ á^Þ• kne†i
^â .… äe oÞçì ‚ßÞ^Ûâ äÒ •ç• oÚ oÂ]‚i àaƒ …• Ù^fÎ] äÚ¡Â †ôn¿Þ om^â kn’í•
ó•…æ• oÚ å]†Ûa o+‚Þ‡ Ðm†› æ l^nu oÚ†+ æ •æ… oÚ
CT
kË+ á]çjÞ †fÛnµ æ •†Ò om†fÛÇnµ Ù^fÎ] l†–u (á^ã,Þ oßÃÚ åÿ‚m• …•
àí‰ (Ù^fÎ] p^â äŽm‚Þ] kÛ¿Â o‰…†e æ kn’í• äÿÃÖ^_Ú l…憕 åÿ…^e…•
în• ÙçÎ äe (‚rß+ oÚ Ü×Î àm] á]çi …• äÞ æ äÖ^ÏÚ àm] äבçu …• äÞ äÒ k‰] …^nŠe
Vp†jŠf• •çÛvÚ
CU
‚m^Þ Í†¾ …• á]†Ò oe †ve äÒ ‚m^Þ Í†u …• ˆ+†a oÞ^ÃÚ
‚߉^ߎe (‚ße ^m…• ]… Üna^ËÚ äÒ k‰] á^+‚ߊmçÞ æ á]†Â^• äÿËn¾æ (Ù^fÎ] †¿Þ …•
om^Þ]çi l…‚Î ‡] æ Äf› p^ßÆ ‡] äÒ k‰] á^Þ•†e ó‚Þ‡^‰ …^Ó•• Ý•†Ú åÿ•çi p]†e ]… ^ãÞ• æ
g×Î áç2 æ ‚Þ‡^‰ …^ÓÊ] ànnfi äÿ×n‰æ (äÞ]‚ßÛiæ^í‰ ]… •çì †ßa (‚Þ…]• É]†‰ •çì …• äÒ
ó‚ßÞ^‰†e ^â k×Ú h^’Â] æ ^â .… äe áçì æ ‚ß•^e äj•]• •¶› (k×Ú äÿßn‰ …•
=k‰æ‡…• …ô^+•…憵 æ ÐÖ^ì k‰çrjŠq ^µ]†‰ †Â^• l†_Ê
CML
=Ø+ô …^fÞ] p]†Â^• oe oj×Ú Ù• ç2 k×Ú äÿßn‰ …‚Þ] †Â^•
æ oi]ƒ p^â•]‚j‰] (†ßâ á^fu^‘ æ á^+‚ßmç+ ]•^fÚ äÒ ‚ßÒ oÚ ‚nÒªi Ù^fÎ]
‚ßßÒ á]…]‚Ú^Ú‡ æ ]†Ú] †,Žm^j‰ æ …^m ÌÖ‡ æ Ù^ì Ìn‘çi äÿ×n‰æ ]… •çì p^â knÊ¡ì
g×Î (á• äÿrnjÞ äÒ (•nµ ‚Þ…• …‚Þ] àm• æ ‚ßmçre •mçì •ç‰ oµ ‡] á^ŠÒ á^m‡ æ
æ ‚• ‚â]çì Øñ^ŠÚ knÃÎ]æ æ …çÚ] Ðm^Ïu äe kfŠÞ Ðm¡ì ÐnÛvi Ÿ÷«Ú æ kÏnÏu
å]… …• ‚‰ kô•]•]†Ê æ Äf› kÂ^ßÚ p†n+ äŽm… æ ‹ËÞ lˆÂ ‚ô•… ÄôÞ^Ú Ý^rÞ]†‰
kn’í• (á^njŠm‡æ• ‡] oâçfÞ] oÞ^›†‰ ‚•… Ô• oe æ •ç• oÚ kn’í• om^ÊçÓ•
ó•…æ• ‚â]çì …^e ]… p†n’u p^â ÔÚ•• æ æ… æ• æ ç+ æ• (äjÊ^Ó• Üâ ‡] (å…^µæ• p^â
‚ßmç+ oÚ æ ‚ße^m…• æ ‚ßÞ]çì àÚ †Ã• àÚ ‡] ‹µ
CMM
oa^+• •çì •†Ú Ôm •†Ò áç+ †+• ]… oÞ^ãq
PR
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] Ù^fÎ] p^â äŽm‚Þ] …• p†,Þ‡^e æ äÃÖ^_Ú l…憕

p^â t†Ú æ t†â æ ¼m†Ëi †µ p^â oÖ•ˆe æ ½]†Ê] †µ p^â oì^jŠ+ †’ …• ÄÎ]çe
•çì (]†+ •çì (Ý•†Ú g×Æ] äÒ …^Ûne o_nvÚ …• æ †‘^ÃÚ p^nÞ• p•^’jÎ] æ o‰^n‰
oe æ ‚ßÖçÇŽÚ '•]çu ‡] •mçì Ün×+ ᕆe …• äe ^ãßi æ àjŽmçì …^jʆ+ äÛa æ å]çì
æ …^nÃÚ (Ù^fÎ] á]çm• (‚ßÞ‡ oÚ àÚ]• ^ãÞ• äÿΆËi äe (^â á^ŠÞ] p†+ ‚Þçnµ p^q äe p…^Û•
p]†e .†j‰ k‰] p•^ãq (àjŠm‡ äÿjŠm^• o_nvÚ p‡^‰‡^e p]†e k‰] ou†› •…æ^Žnµ
á^• ˆn,Þ] Œ]†a om^`ßi ‡] ^i ^â á^ŠÞ] äe p•†Ûm^µ ‡…‚Þ] æ p†nÖ• Œ…• æ kn%nu åÿ•^Â]
|æ… æ •Ú]…• æ ‚â• ‚Þçnµ Üâ äe ]… †,m‚Óm ‡] ]‚q á^,jŠÓ• ojŽÒ (‚â^Óe
ó‚ßÒ Üa]†Ê ]… oÃÎ]æ p…]‚ßm•
CMN
Ý…]• äÞ^Ú‡ •æ… (]•†Ê xf‘ É]†Še Ý•çÛÞ o› äÒ oa… äe (oa^,Þ †+• ÜßÓÞ
æ ^â•…• pç,ßí‰ æ •^ÛÞ Ôm äÓ×e kŠnÞ •†Ê Ôm Ù^fÎ] äÒ k‰] †Òƒ á^m^•
•m‚Þ] •]‡• ÄÚ]çq æ Ý¡‰] p^nÞ• Ý^Ûi …• ^â‚nÚ] æ †ÓÊ ‡†› æ ^â •m]†+ æ l¡m^Ûi
†Že p^ße p•]‡• äe ÐŽÂ æ oâ]çì kÖ]‚ (‹ËÞ kÚ¡‰ (æ] ÜãÚ o+0mæ ók‰]
oe ‡çÚ…ZZ pæ (•…]• p] å0mæ å^,m^q (o,•„+ •çì ‡] æ …^%m] Ø‘] (æ] äÿËŠ×Ê …• ók‰]
æ †,m‚Óm ÄÊ^ßÚ km^Â… äe]… ^â á^ŠÞ] æ ‚ßÒ oÚ á]çß p•çì …ô]†‰] ‡] ‚Ãe]… XXp•çì
lô^¡›] ‹ôµ …• p] pçßÃÚ äÿÞ^Žm‚Þ] •]‡• ÜnÖ^Ãi æ ‚ßÒ p ÐmçŽi å]… àm]…• p…^Ò]‚Ê
àm] …• Ù^fÎ] ó‚â• oÚ äñ]…] oím…^i l^Î^Ëi] æ o‰^ß• äÃÚ^q (ojì^ß• á]æ… ÄôÚ^q
^ÞŸçÚ …^ÓÊ] smæ†i ^e äÒ äjìçÚ• àm] …• ]… •jÖ^‰… æ k‰] pçÖçÚ †,Žm^j‰ (䑆Â
‚m‚µ •çì ànÚ‡†‰ æ oÚ¡‰] ÄÚ]çq æ ц• Ý]çÎ] á^nÚ…• om^mçµ æ Õ†vi (‚Þ]çi oÚ
†Òƒ •çì l]†›^ì …• ànß3Ûâ æ XX•çr‰ …• •Þ^j‰• …• àÚ †ÓÊZZ VäjË+ •çì æ •…æ•
^ÞŸçÚ pçß%Ú äÿÃÖ^_Ú àÛ• •Î^i] …• p‡æ… å•†Ò oÚ Øn’vi ^µæ…] …• äÒ oÞ^Ú‡ (商Ò
Vå‚n‰… kne àm] äe
CMO
o,jËì ‡] äe å•çãne ••çÒ o,jË•• àm] …^m •…]• k‰æ•
oÚ æ ‚m• oÚ †nvjÚ •] äm^ŠÛa æ •…æ• oÚ †e •^m†Ê äÒ å‚• g×ÏßÚ á^ß2 á^ã+^Þ
ц• Ý•†Ú Ý…]• 懅• äÒ k‰] äjË+ æ å•†Ò äÛq†i æ] p]†e ]… †Ã• (å•^jÊ] oÎ^Ëi] ä2 ‚‰†µ
àj•]• ^e ‚m^e ^Ú ]†2 æ ‚ßßÒ †ÓÊ ànß2 àm] ‚Þ] å•†Ò çì om^‰• ài äe äÛa àm] äÒ á^Þ^Û×ŠÚ æ
óÜn•^e äj•]• …^e ̉ªi ànß2 p…^+‡æ… (^ÞŸçÚ áç3Ûa ‚ßÛŽm‚Þ] oÞ^Û×ÃÚ æ á]†ÓËjÚ
p†ÓÊ äÿÚ^Þ t]†ÃÚ (^ÞŸçÚ Õ^µ á]æ… æ k‰] ØÚ^Ò á^ŠÞ] ‹µ …• ^ÞŸçÚ ‚ßÞ^Ú Ù^fÎ]
PS
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] Ù^fÎ] p^â äŽm‚Þ] …• p†,Þ‡^e æ äÃÖ^_Ú l…憕

æ o+•]‡• áô^+•]‚Ö• †e æ ^Ú †e æ (•ç• oÚ æ] oÞ^uæ… †Ë‰ p^Ûßa]… æ •‡^‰ oÚ ]… æ]

•nµ]… p†jãe …^+‡æ… (‚ßÛŽm‚Þ] æ• àm] l^Ûn×Ãi ‡] àjʆ+ Ý^ãÖ] ^e äÒ k‰] o,j‰…]æ
ó‚ÞçŽe Ø‘æ k‰^nfÞ] kÖ^‰… äÿrnjÞ äÒ oÛnÖ^Ãi äÿÛŽ2†‰ äe æ ‚ßßÒ Ün‰†i •çì pæ…
•^e •çÞ (p•…çì (k‰] á]çnu h• …^fe á]…^e (ç• †e] (ç• á^Û‰•
ärnjÞ
…• oΡì] ØÚ^Ói (Ù^fÎ] †¿Þ …• äÒ Üm†n+ oÚ ärnjÞ ‚• äjË+ ä3Þ• äÂçÛrÚ ‡]
p‡^‰‡^e (æ] •^ÏjÂ] …• äÒ k‰] ä×u†Ú ä‰ ‚ßÚ‡^nÞ oÂ^Ûjq] km†m‚Ú æ o+‚Þ‡ åÿ…]•]
…^ãÚ ]… l…‚Î äÒ áçÞ^Î ‡] kÂ^›] VÙæù] ó•ç• oÚ ØÚ^• ˆnÞ ]… Ý¡‰] …• ofa„Ú †ÓËi
àm†i oÖ^ÃjÚ á]çß äe ‹ËÞ Ù†jßÒ VÝæ• ó•ç• oÚ l…‚Î …• •^ŠÊ ÄÞ^Ú æ ‚ßÒ oÚ
‡] †m„µ á^Ú†Ê •ç• oÚ ! á]æ… •Þ^Ú†Ê kŠnÞ •çì †e äÒ †aZZ oa^+• •çì l…ç‘
ó‹ËÞ ØÚ^Ói äÿ×u†Ú àm†i oÖ^ÃjÚ á]çß äe o`ÖF] kônÛÒ^u äe äqçi VÝç‰ CMPXXá]†,m•
p^âæ†nÞ †e á‚Ú• Ðm^Ê p]†e †ÛjŠÚ åÿ‡…^fÚ äÏm†› ‡] (‹ËÞ ØÚ^Ói …• om^ãÞ ä×u†Ú
àm] ‡] å•^Ëj‰] …• ]‚ì kô‰]çì †e]†e …• Ün׊i æ Ñ¡ì p^âæ†nÞ kmçÏi æ kÃnf›
äe ]… pæ æ ‚ßÒ •^rm] •†Ê …• ]… åˆn,Þ] ‚m^e çq æ kŠqö |æ… ó‚m• oÚ k‰• äe l…‚Î
商e '…] äe ]… ä3Þ• (‚ßÒ o‰…†e (‚ßÒ ‚ÏÞ (‚ßÒ Ù]©‰ ‚Þ]çje ^i ‚m^ÛÞ ˆãrÚ Ý‡Ÿ •Þ]•
‹ËÞ ØÚ^Ói äÿÚ‡Ÿ (•^ãjq] |æ… äÒ •†m„¶Þ äÞ]…çÒ …çÒ ‚ßÞ^ŽÒ oÚ æ] É^Ú• æ Ù• äe ^m
ókŠnÞ …ç’jÚ (á^m^µ ]… kʆŽnµ ‚ôÞæ… àm] æ k‰] kÊ… •nµ ½ô†• •nµ æ
CMQ
àÚ ÜjŠ+ ‚ße†a (݆n‰ô Ôf‰ Øn‰ á• àÚ ÜjŠÓ• äÞ^íje (àÚ Üj‰†µ äÞ l…ç‘
äÞçÛÞ ‡] (p•çì oe ‡ôçÚ… æ p•çì …ô]†‰] …• (Ù^fÎ] oÞ^ʆ æ oËŠ×Ê •ßne åÿ…^’Â
åÿ•çi äe á]†Ú• æ á^ÛÒ^u å^,Þ åÿçvÞ æ ^â á‚Ûi pç+ æ kË+ -ßa†Ê …• …^Ó•• p^â
V‚mç+ oÚ äßnÚ‡ àm] …• ók‰] ØÚªi Øe^Î (Ý•†Ú
k‰] k×Ú ‡] Ù^ÛÒ ]… æ] †âçq k‰] kÛu… kÂ^Ûq ¼e… ]… •†Ê
•^e …]†uø] äÿÚ^,ßa ÐôÞæ… •^e …^m kÂ^Ûq ^e oÞ]çi ^i
Ý^¿Þ ‚e^m oÚ •]†Ê] ‡] k×Ú Ý]†ju] k×Ú ‡ •†n+ oÚ •†Ê
CMR
•ç• ݈×Îö (g×› kÉæ åÿ†_Î •ç• Ü+ kÂ^Ûq …‚Þ] ^i •†Ê
á^ne xm†’i äe á^Þ]çq äe h^_ì äÚ^Þ ‚mæ^q äÿÂçÛrÚ …• äÒ Ù^fÎ] †,m• äÿn‘çi

PT
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] Ù^fÎ] p^â äŽm‚Þ] …• p†,Þ‡^e æ äÃÖ^_Ú l…憕

Ðu (knÛu (p•†ÛÞ]çq (kÂ^ßÎ (ÜÓvÚ àônÏm áç2 om^â o+0mæ ‡]†u] àÛ• (å‚•
ók‰] o+‚Þ‡ áçò• Ý^Ûi …• ˆnÚ• kfvÚ Ý¡Ò á^ne æ h•] h]•• km^Â… (p•]‡• æ oj‰†µ
‚m^e æ äj•]• oÞ]‡…] ^â á^ŠÞ] äe ‚Þæ]‚ì äÒ å•†Ò oʆÃÚ ojÛÃÞ á]…]ˆâ ‡] oÓm ]… á^e‡ æ]
ó•…æ• …• å‡†Ö äe ]… ^â g×Î àm†i kí‰ ^i ‚•^e á^e†ãÚ æ å‚ßâ• ànÓŠi p…‚Î æ] äÒ
=h•] •‡^Æ• æ ÐŽÂ •m^ãjÞ] g×› …‚Þ] àjìç‰ ^µ]†‰ àm•
=k‰æ†e• oe (çe æ -Þ… oe (h•] oe k‰æ] pçe æ -Þ… ‡ Ø+ pæ†e•
óóóg•ç2 ••†+ oÚ Ôm…^i àÚ ‡æ… h•] oe Üßne ç2 ]… oÞ]çqçÞ
=k‰]‚ì Ð×ìø äÛa àÚçÚ æ †Ê^Ò k‰^_ì á•…æ• gÖ†e ‚e ͆u
=oÚ•• Ý^ÏÚ ‡] ç• †fì ^e oÚ•• Ý]†ju] knÚ••
=áˆe oÚ^+ oj‰æ• Ðm†› †e ài äe ài ¼e… æ ¼f• ‡] oÚ••
CMS
=Ù• p]æ (Ù• ‡] •ˆm†,e †+] Ù• Ù• p^ßãµ …• †n+ ]… àm• æ †ËÒ
]… æ] pçÓnÞ •æ… (•çì o+‚Þ‡ …• ÜnÞ]çje Ù^fÎ] á]…]‚j‰æ• ^Ú äÒ k‰] ‚nÚ]
äÒ o_m]†• …• æ Ünm• Ðñ^Ê •çì oÂ^Ûjq] æ p•†Ê l^nu l¡ÓŽÚ †e æ ÜnßÒ Ù^fÞ•
k‰] å‚ŽÞ …^Ó•• Ù^fÎ] kn’í• ‡çßâ (g×› kÏnÏu á^‰^ß•^ßÃÚ æ †¿Þ Øâ] †e ˆre
p^â oÞ^+‚Þ‡ p]†e ]… Ù^fÎ] †ÓÊ æ Ý^nµ ^Ú äÒ ‚‰… ]†Ê p‡æ… äÒ k‰] àm] àÚ …^¿jÞ]
óÜnâ• …]†Î ^Ûßa]… (•mçì
o‰…^Ê á^e‡ •‡…]†µ …^nŠe æ á]‚mæ^q äÿm^Ú†‰ ‡] kÛŠÎ Ôm Ù^fÎ] (Ñ]†Æ] 4na oe
æ] ókŠnÞ oÞ‚• •çÚ]†Ê ˆ+†a á^Þ^e‡ o‰…^Ê ^Ú á•†+ äe æ] Ðu äÒ ‚m• oÚ …^Û• äe
†iŸ^e æ ‡]…• æ …æ• p^â 懅• gu^‘ æ •m‚Þ] …æ• (†ÓËjÚ (†Â^• (ÍçŠ×nÊ (†¿ßfu^‘
oju æ] kn’í• äÿÇf‘ äÒ k‰] ojn’í• æ Í]†›Ÿ] ÄÚ^q äÿÇe^Þ (Í^‘æ] àm] äÿÛâ‡]
ó•…]„+ oÚ †$] á^ÓÚ æ á^Ú‡ •e^i pæ…
kìæ†Ê] àãÒö •i• ÜrÂø äe àÚ p]çÞ
CMT
k‰] †fì oe ‡çßâ ÜÎç• äÿÛÇÞ ‡ h†Â
‡‡‡

PU
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] Ù^fÎ] p^â äŽm‚Þ] …• p†,Þ‡^e æ äÃÖ^_Ú l…憕

^ãj•]••^m

äÚ‚ÏÚ^e WOO” (•MOTP (…çaŸ(h^rßµ å^,ŽÞ]• (pçÖçÚ å]… …• Ù^fÎ] (‚n‰ (݆Ò] ‚ÛvÚ IM
óMLL” (Ù^fÎ] lô^n×Ò (•MOPO (om^߉ (á]†ãi (•æ†‰ ‚Ûu]
óNLS” (Ù^fÎ] lô^n×Ò (Ù^fÎ] ‚ÛvÚ IN
óNOL” (á^Ûâ IO
óOL” (á^Ûâ IP
óNOU” (á^Ûâ IQ
WNOU” (•MORP (á]†ãi (å^,ŽÞ]• l^ne•] å‚ÓŽÞ]• (Ù^fÎ] kì^ß• (^•… Ý¡Æ (å•çj‰ IR
óNRL” (Ù^fÎ] lô^n×Ò
(äÚ‚ÏÚ (•MOQT (á]†ãi (á]†m] -ßa†Ê •^nße (]•†Ê †Â^• p]çÞ (îm^ŽÚ (ànŠu ‚ÛvÚ (oÞ‚m†Ê IS
óML”
(äÚ‚ÏÚ (ÝMURT(o2]†Ò (á^jŠÒ^µ oÚ•^Ò] Ù^fÎ] (oÚ]†+ Ý^ße Ù^fÎ] gni^ÓÚ (oŽm†Î ä×#Ö]‚f IT
óOU”
óMP” (•MORU (á]†ãi (-Þ†ne (‚uçÚ ‚Û‘ äÚ‚ÏÚ ^e (‡]… àŽ×+ (•çÛvÚ în• (p†jŠf• IU
óNUP” (Ù^fÎ] lô^n×Ò IML
óMRS” (Ù^fÎ] lô^n×Ò IMM
óMNM” (á^Ûâ IMN
óMTLSkne (Ùæù] †jÊ• (• MOTR (á]†ãi (Œ†â (áçŠ×ÓnÞ ‚Öçßm… xnv’i äe pçßÃÚ pçß%Ú IMO
OL” (Ù^fÎ] lô^n×Ò IMP
NPR” (á^Ûâ IMQ
óTU” (]•†Ê †Â^• p]çÞ WQT” (á^Ûâ IMR
OTU” (á^Ûa IMS
óNPP” (á^Ûâ IMT
‡‡‡

QL
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ]

kÛÓu äe Ù^fÎ] äÚ¡Â äÿmç‰æ• å^,Þ

oÚ†ì p^Ûßâ… …^ÏËÖ]æƒ †jÒ•

å‚nÓ2
äÒ k‰] oʆ¾ àm†jì]†Ê D|¡_‘]E á^+/]æ å0mæ æ á^ne ͆¾ àm†jÛÒ (á^+/]æ
å0mæ æ kÛÓu å/]æ ä×Ûq ‡] (•]• p^q á• …• (á]çi oÚ ]… Ýç`ËÚ æ oßÃÚ
‡] oÓm (]… ämç‰æ• å^,Þ †+] ók‰] á^ne p^ãi…ç‘ ‡] (kÛÓu á^+/]æ
…• (ämç‰æ• å^,Þ àm] ók‰] oj‰…• àí‰ (ÜnÞ]‚e Ù^fÎ] p‡…æ äŽm‚Þ] p^ãn+0mæ
oÚ ÜŽ2 äe oÞçÂ†Ê kÛÓu æ oÛn×Ò kÛÓu gnÒ†i …• æ kÛÓu åÿ/]æ
äÿÞ^+æ• •†Ò…^Ò ó•…]• æ] †,Žßm†Ê• à⃠‡] á^ŽÞ (Ù^fÎ] äÚ¡Â …^Óâ]… ó•…çì
æ• p‚ße‡†Ú p]†e (oÞçÂ†Ê kÛÓu æ oÛn×Ò kÛÓu gnÒ†i æ• …• kÛÓu
àm] åÿ‚ßÞ]çìók‰] p…]„+ •‡…] åÿçn• æ• æ •†,Þ ÅçÞ æ• æ oßÃÚ ÅçÞ
kÛÓu …çvÚ æ• äe äj‰çnµ oÞ^ÃÚ (kÛÓu oßÃÚ ‡] oâ^+• †e áæˆÊ] (•âæ0µ
äÿŽm‚Þ] …• (äj‰çnµ oÞ^ÃÚ àm] ó•†Ò ‚â]çì kÊ^m…• ]… oÞçÂ†Ê kÛÓu æ oÛn×Ò
ók‰] oÞ‚nß• ˆnÞ á^m‡æ†Ú] p]†e omç+ äÒ k‰] Í…/ á^ß2 á• (Ù^fÎ] †,Žßm†Ê•
óoÞçÂ†Ê kÛÓu (oÛn×Ò kÛÓu (kÛÓu Vp‚n×Ò p^â å/]æ

äÚ‚ÏÚIM
CM
ó‚•^e oÚ Ñ†• Ý]çÎ] p] •†Ò ‚m^e ä2 ‹µ (Ù^fÎ] äÚ¡Â p^â pçß%Ú ‡] oÓm
pç‰ ‡] æ á^Þ^Û×ŠÚ p]†e k‰] p†_ì Œ^Šu] omç‰ ‡] (á• p†Ã• p^â äm^Ú áæ…•
ópçßÃÚ æ oÞ^uæ… p^â p†fì •çì (†,m•
àm] åÿ‚Þ…^,Þ à⃠á]çßÂ æ• (ojne Ø`2æ‚’Þ^µ pçß%Ú àm] p^â ¼ì †‰ àne …•

QM
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] kÛÓu äe Ù^fÎ] äÚ¡Â äÿmç‰æ• å^,Þ
CN
óoÞçÂ†Ê kÛÓu æ oÛn×Ò kÛÓu W‚nŽÒ •çì pç‰ äe ]… •âæ0µ
k‰] äjÊ^m…• äÞç+ àm] (oÞ•†Î -ßâ†Ê ˆnÞ æ o‰…^Ê p^â -ßâ†Ê Œ^‰] †e å‚Þ…^,Þ
ó•…çì oÚ ÜŽ2 äe (Ù^fÎ] äÚ¡Â äÿŽm‚Þ] kì^‰ …• (gnÒ†i æ• àm] om^ßÃÚ p^nÊ]†Çq äÒ
p^â l…^ãÚ ‡æ†Ú] p^nÞ• …• å0mçe (•…]• p] å0mæ om^ßÃÚ á^ŽÞ äÞ]†Â^• †nÆ äÿŽm‚Þ]
äÛâ äÿŽm‚Þ] ^Ú] W•‡^‰ oÚ …^Ó•• ]… á]…çŽÞ]• æ á]‚ßÛŽÞ]• p‡…æ äŽm‚Þ] á^ŽÞ (áç+ äÞç+
X•†Ò ‚m^e ä2 ‹µ pçß%Ú p†Ã• p^â äm^Ú áæ…• (om^ßÃÚ o+‚nßi Üâ…• æ Ù^fÎ] äÚ¡Â †,Þ ç‰
ók‰] å•†Ò á^ŠÛâ (‚Þçnµ æ á^Ûnµ æ Ý^nµ oÞ^ŽÊ] …çÞ ‡] oÞ^ÛÒ àn,Þ… äe ]… ц• Ý]çÎ] p]
‡] COW‚•^fÞ ^ß•• Ù^fÎ] äÚ¡Â äÿÞ^‰^ß• kì^ß• p^â å•æ†‰ †,m• ^e oŠÒ †+]
pæ… •nµ p^â^ß,ßi p]†e om^Ž+ å]… ^Ú äÿÚ¡Â äÒ kÊ^m ‚â]çì …• pçß%Ú àm] ¼ì†‰
ók‰] å•]• …]†Î •‰†µ •…çÚ (]… á^Þ^Û׊Ú
pç‰ äe o‰^ß• •…• ‡] äÓ×e Wk‰] äjʆm„¶Þ á^m^µ (•‰†µ |†› äe (pçß%Ú àm]
äÒ k‰] p] äÞç+ äe (Ù^fÎ] äÚ¡Â àí‰ p^â o+‡^i ók‰] äjÊ^m å]… (o‰^ß• á^Ú…•
^e (ÜÓm æ kŠne á†Î äÿâ• àm‡^Æ• …• ]… ^â k×Ú æ á^Þ^Û×ŠÚ ‡æ… æ Ù^u (Ù^fÎ] omç+
å•æ†‰ áô^+•]‚Ö• æ á^â^+• Ù• p]†e æ k‰] äjŠŽÞ p†,Þ‡^e äe (•mçì ‚ß×e |æ…
ó‚mç+ oÚ àí‰ •çì p^â
äm^‰ Ù^fÎ] äÚ¡Â äÞ]…æ^e àm• æ äÞ^‰^ß• kʆÃÚ p^â å•æ†‰†e á^ß2 á• (^ßÃÚ -Þ…
…• p†n,ÛŽ2 …^nŠe äÿÞçÛÞ ók‰] oÖ ù̂ Çi á^e‡ äÿjŠe Ù• oŠÒ †jÛÒ äÒ k‰] å‚ßÓÊ]
h^i ÜÖ^Â ‚n•…çì ^e Ù^fÎ] p‡…æ ÐŽÂ æ om^Ž+‡]… (á• æ •…çì oÚ ÜŽ2 äe pçß%Ú àm]
ók‰] å•†Ò omçq•‚Ú ‚n•…çì ‡] W‚n•…çì‡] •çì äÿÞ^â^+• Ù• Ì‘æ ^e æ] ók‰]
Ÿ …• pçß%Ú åÿ‚ßm]†‰ p^â å^+‚m• (á‚• p‡^‰ ^q (om]†‰ pçß%Ú äÿjŠq†e o+0mæ
oב] äÿjŠâ á]çß äe ]… p‡]•†µ á^j‰]• äÓßm] áæ‚e (Ù^fÎ] äÚ¡Â ók‰^ãÞ^j‰]• pŸ äe
oÞ^ŠÛâ^Þ (kË+ á]çje ‚m^• ók‰] äjŠÞ]• †i†e ]… •çì p^â å^+‚m• |†› (•†m„¶e ^â pçß%Ú
pçß%Ú åÿ‚ßÞ]çì (ØnÖ• ànÛâ äe ók‰] äjÓÞ ànÛâ (pçÖçÚ ^e Ù^fÎ] p^â pçß%Ú om^ße†m‡
ó•çe ‚â]çì (Ù^fÎ] äÿÞ]‡…æ äŽm‚Þ] p^a å^+‚m• åÿ‚ßßÒ kÊ^m…• ^Ú †¿Þ •…çÚ
kÛÓu æ oÛn×Ò kÛÓu gnÒ†i æ• …• Øn×vi á•]• á^ŽÞ (^Ú o‰^‰] Í‚â
‚Þ]çi oÚ äÒ k‰] äjÊ… Ù^fÎ] äÚ¡Â …^$• É]†‰ äe p] ämæ]‡ ‡] •âæ0µ àm] ók‰] oÞç†Ê
󕕆+ (Ù^fÎ] o‰…^Ê p^â å•æ†‰ äe (å0mçe (^â å•æ†‰ äe (oßjÚ áæ…• oâ^,Þ ‡^Æ•†‰
QN
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] kÛÓu äe Ù^fÎ] äÚ¡Â äÿmç‰æ• å^,Þ

á^mçrŽÞ]• å0mçe(݆jvÚ á^mçrŽÞ]• oe•] æ oÞ^e‡ p^ãm‡…æ …^Ò p]†e (åçn• àm]
ó•†n+ …]†Î p†jŽne p†n+ å†`e •…çÚ ‚Þ]çi oÚ (o‰…^Ê á^e‡ o×nÛÓi p^â å…æ•
[kŠn2 kÛÓuIN
CP
ók‰] kʆÃÚ æ á^ʆ (p‚ßÛŽÞ]• æ •Þ]• (Ü× (om^Þ]• (å/]æ …• kÛÓu
‡] •ç• oÚ &ve á•…• äÒ k‰] oÛ× (oËŠ×Ê áô^+/]æ å0mæ …• kÛÓu ànß3Ûâ
æ †Že oñ^Þ]çi æ l…‚Î åÿ‡]‚Þ] äe W•mçì k•†‰ …• kŠâ äÓÞ^ß2 (^n•] Ðm^Ïu
kÊ^m…• (á• km^Æ æ å‚m^Ê æ k‰] à⃠‡] t…^ì …• •çqçÚ ðô^n•] (kÛÓu Åç•çÚ
•ˆÞ …•óoÞ^ŠÞ] l†ì• …• (k‰] ojíe ÔnÞæ p…^,j‰… æ ^nÞ• …• k‰] Ù^ÛÒ
Ý]ç ^e äÒ k‰] kÏnÏu …]†‰] ókË+ á]çjÞ ‹Ò 4nâ^e äÒ k‰] p…]†‰](á^nÊç‘
CQ
óÔ×ãÚ ^m æ k‰] •íe á^m‡ á^Þ• p]†e ]†m‡ WkË+ á]çjÞ
k‰] om^‰^ß• æ Õ…• om^Þ]çi æ kÖ^u Ôm (kÛÓu Vk‰] å‚Ú• oÞ•†Î -ßâ†Ê …•
…^Ò æ •ç• •^ŠÊ ‡] ÄÞ^Ú æ ‚ßÒ kÊ^m…• ]… knÃÎ]æ æ Ðu ‚Þ]çi oÚ á• ÔÛÒ äe “í• äÒ
CS
ók‰] ØÏÂæ Ü× äÿ_‰]æ äe (Ðu äe á‚n‰… (kÛÓu CRó‚â• Ý^rÞ] ÜÓvÚ æ ànÏm ^e ]…
Ù^fÎ] †¿Þ ‡] kÛÓu IO
oÛn×Ò kÛÓu (-Þ†Ê kÛÓu áç2 ofnÒ†i p^ãi…^f æ kÛÓu åÿ/]æ Ù^fÎ]
ók‰] å•…æ• †Ã• …• ]… oÞçÂ†Ê kÛÓuæ
(•…]‚Þ p‡ç‰ †+] Ðu Vk‰] ànß2 àm] kÛÓu ‡] Ù^fÎ] Ìôm†Ãi (цŽÚ Ý^nµ …•
æ (á^ʆ æ äËŠ×Ê omç+ (pçÖçÚ àm‚Ö] Ù¡q æ o×Âçe •r߉ …• Ù^fÎ] ók‰] kÛÓu
äe pçÖçÚ àm‚Ö] Ù¡q äÒ oÖ^u …• ók‰] å•]• …]†Î æ‡]†i äÿËÒ æ• …• (]… ÐŽÂ æ ØÏÂ
ók‰] å]… äjŽ+ Ü+ äÎ^Þ …^fÆ …• á^ß3Ûâ o×Âçe (k‰] 啇 k‰• om^m†fÒ ØÛvÚ åÿ•†µ
VÝ^rÞ]†‰ æ k‰] å‚• Ìn‘çi äÞç+æ• Í…^ æ ÍçŠ×nÊ å]… á^m^µ
CT
kʆ+ Ù• ‡] ‡ç‰ ç2 ••†+ oÚ †Ã• k‰] kÛÓu •…]‚Þ p‡ç‰ †+] Ðu
ók‰] ½çe†Ú (-Þ†Ê kÛÓu p^╆҅^Ò äe (Ù^fÎ] p^â å•æ†‰ ‡] kne 啇^m †$] ànÛâ …•
Vl^nu äÞ Wk‰] .†Ú ‡] p…^j‰†µ (-Þ†Ê kôÛÓu p^â •†Ò…^Ò -ßâ†Ê …• (Ù^fÎ] Ìm†Ãi
CU
.†Ú …^j‰†µ æ] kÛÓu äÛâ .†Ú …^+†µ äŽm‚Þ] •†+ ‚ŽÒ
kßÒók‰] å‚Ú•…æ•ˆÚ æ kßÒ k‰ç+] pç+æ kË+(цŽÚ Ý^nµ ‡] p†,m• p^q…•

QO
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] kÛÓu äe Ù^fÎ] äÚ¡Â äÿmç‰æ• å^,Þ

•^m ÍçŠ×nÊ kÛÓu …æ•ˆÚ •†Ú oÖæ (k‰] å•†Ò änqçi ]… p…]• äm^Ú†‰ Ý^¿Þ •†Ó×ÛÂ
ók‰] 商ە†e å‚ßfm†Ê kÛÓu ]… å‚•
äm^Ú†‰ Ý^¿Þ oi…^f äe W•…]• o+‡^i •m^â å•æ†‰ …• Ù^fÎ] p…æ• Ý^nµ (ÜnjË+
Vk‰] å•]•…]†Î á^ãq á^Úæ†vÚ pæ… •nµ ]… om^â ØnÖ• ànß2 (á^ß3Ûâ (oÞ^ãq p…]•
‚Þ] †e æ .†e æ ï^• ]… ØíÞ á^Ûâ ‚Þ] †,m‚Óm p^–Â] Ý•• oße
k‰] l†_Ê ‡] k‰^‰ ànÚ‡ ^µ †+] k‰] l†_Ê ‡] k‰]‡ •†ì …] É^Ú•
‡^m] …^Ò •çÛvÚ ‡ ‚m^nÞ ‡^‰…^Ò oÓm ^چʅ^Ò oÓm
CML
[kŠm‡ …^ì •ç• oÚ àÛ2 ^µ]†‰ kŠm‡ …^Ò kÛŠÎ ‡] äÒ oßne äÞ
‡] oÃn‰æ •íe - k‰] äŽnµ çÞ p^nÞ• Ý•†Ú ‡] oÃn‰æ •íe åÿ‚ßm^ÛÞ …æ•ˆÚ •†Ú
oÛÞ å†`e •mçì sÞ†j‰• ‡] (p…]• äm^Ú†‰ •^’jÎ] äÿì†2 …• †+…^Ò á]çß äe äÒ oÚ•†Ú
‡] á]çi oÚ ]… †m‡ p^â…çvÚ ók‰] ÜÓvÚ æ p] äŽm… …æ•ˆÚ •†Ú p^â äjË+ ó‚Þ†e
VkÊ^m…• …æ•ˆÚ •†Ú p^â äjË+
p] å•æ‚Þ]…‡ ^e ]… á•…^Ó•• äÒ k‰] •‡…] oe ‹Ú áç3Ûa kÞ^ßí‰ =ÜnÓu p] IM
Wp] å•†Ò p†m„µ Ün׊i äe •…^ˉ ]… á]†+…^Ò æ
Wp] å•]• sÞ… (商e^Þ ˆm憵 äe (]… àÓâçÒ•^â†Ê ÐuIN
Wå‚Ú á^ŽÞ k‰…• kÛÓu^e (]… k‰…•^Þ äÿŽm‚Þ] =ÜnÓu p]IO
…ô]• äm^Ú†‰ äÒ oÞ]• oÛÞ çi ^m• Wk‰] á]…æ•ˆÚ •ˆÛj‰• ‡] á]…]• äm^Ú†‰ p‡æ†`e IP
[k‰] •‡• (å…^Ò 4nâ
Ðu ‡] á]†+ …^Ò á•†Ò Ýæ†vÚ oßÃm …]• äm^Ú†‰ ݆q p]†e äÞç,2 çi IQ
CMM
[p] å‚n•]†i •‡çµ á^••çì
p^â å•æ†‰ ‡] kne 啇çÞ ók‰] äjŠÞ]• †n%Ò†ônì ]… kÛÓu äÚ^Þ ‚mæ^q …• Ù^fÎ]
ó•…]• ”^’jì] á]çß àm] äe h^jÒ 6m] …• Ù^fÎ]
Ýç`ËÚ Ôm ókÊ^m…• á]çi oÚ (]… kÛÓu ‡] (äÞ^+æ• oÚç`ËÚ (Ù^fÎ] åÿ•æ†‰ äÞçÛÞ àm] …•
ó‚ßÒ oÚ †âç+ ]… †âç+^Þ kÛÓu ók‰] Ü׆¶`• kÛÓuók‰] †n%Ò†ônì kÛÓu ‡]
tæ]†e (Ü× ᕠók‰] kÛÓu á^Ú†Ê …• äÒ ‚â• oÚ ]… oÛ× p^â äÞ^ŽÞ Ù^fÎ]
äÞ^,ne Ðu ‡] †+] æ ‚ßÒ oÚ p†fÚ^nµ omç+(•‚ßfe Ðu äe Ù• †+] Ü× ᕠW•…]• å]… Õ¡Ê]
V‹µ ók‰] p†Ê^Ò (••†+
QP
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] kÛÓu äe Ù^fÎ] äÚ¡Â äÿmç‰æ• å^,Þ
CMN
k‰] †eæ †ve oÓm…^i æ] …çÞ k‰] †• oÞ]çì Ù•ô ‡ç‰ oe ]… Ü×Â
æ áçínf• ‡] W‚Þ]‡ç‰ oÚ ]… -Þ†Ê] äÿßn‰ (k‰] å‚• …æ• kÛÓu ‡] äÒ oÛ×Â
V‹µ (k‰] ‹n×e] †+ p…^m æ •†e oÚ ]… Ý]çÎ] äÿm^Ú†‰ W•†e oÚ l„Ö Ýçrâ
CMO
oßÒ •Þ•†Î †nŽÛ• äÿjŽÒ oßÒ •Þ^Û×ŠÚ ‚•^e á• †j•çì
V ]†m‡
á^ÚŸ] oÖ^‘æ oe Ñ]†Ê ‡] á^ÚŸ] oÖ^Ûq oe Ù¡q ‡]
CMQ C1P
á^niç⟠‡] k‰] ÐŽÂ ^e Ü× á^niçÆ^› ‡] k‰] ÐŽÂ oe Ü×Â
(^rßm] …• ók‰] å•]• …]†Î kfvÚ p]†e ]… kÛÓu •†Ò…^Ò (†,m• á^ne …• Ù^fÎ]
Vk‰] äjË+ æ] ó•…]• …]†Î Ü× Ìm•……• kÛÓu
p] å•…çì^Þ Í‚â †e p†ni ØÏ p] å•†Ú kÛÓuæ Ü× kfvÚ oe
CMT CMS CMR
àÒ …]†Ò …‚nu ]… gãÖçe àÒ …]‚m• ‡] å‚ßßne ]… …çÒ
(^Ú &ve •…çÚ á]çßÂ æ• †e áæˆÊ] (ц• Ý]çÎ] p] (•†Ò ‚m^e ä2 ‹µ pçß%Ú …•
kÛÓu æ• ]… k‰^n‰æ àm• om^q …• Ù^fÎ] (oÞçÂ†Ê kÛÓu æ oÛn×Ò kÛÓu oßÃm
Vk‰^n‰ Üâ æ k‰] kÛÓu (àm• Üâ oßÃm k‰] å‚nÚ^Þ
CMU
pç+‡^e kÛÓu æ• àm‡ ]… Ðu Øâ] pç+‡^e k‰^n‰ æ àm• oßÃÚ
àí‰ók‰] å‚• å‚nÚ^Þ kÛÓu (á^+†ãe oe æ á]…]•^Þ ‡] om^e… á^Þ (†,m• p^q …•
ók‰] äjŠÞ]• p…]• äm^Ú†‰ ‡] (]… ^ãfn‰• ‡] p…^nŠe æ]ók‰] p] äŽm… (àjÚ àm] …• (Ù^fÎ] äÚ¡Â
(•çŽÞ áç+†+• p…]• äm^Ú†‰ Ý^¿Þ †+] äÒ k‰] å•†Ò p†n+ ärnjÞ •] å•æ†‰ á^m^µ …•
Vk‰] ànß2 Ù^fÎ] åÿ•æ†‰ ókŠnÞ •ne oÚ^ì p懅• (•Þ]• æ àm• gôm„ãi p懅•
•†e Ø‘^u á• •…^Ò oÚ àm] äÞ]• •†2 †,m• ojÚ] †e ojÚ]
k‰] kÛÓu á•çe… á^q á^• ài ‡] k‰] kÛÓu á•çe… á^Þ á^ËnÕ ‡]
k‰] p†+]•ç‰ p…• Ý•• åÿ•†µ k‰] p…• Ý•• çÞ gm„`i åÿçn•
CNL
Ý^ì p]•ç‰ àm• æ gm„ãi æ •Þ]• Ý^¿Þ àm] ••†,Þ Ÿ^e æ äi ^i
oÞçÂ†Ê kÛÓuæ oÛn×Ò kÛÓu IP
óomç+ oÚ àí‰ æ] ^e äÒ k‰] oŠÒ á• ^m æ àí‰ Üâ (ç,ßí‰ oßÃÚ äe Ün×Ò
Ðu ^e †jŽne ]†m‡ Wk‰] DÅE o‰çÚ gÏÖ (kË‘ àm] Vk‰] å‚Ú• t]… ‚ßÞ• -ßâ†Ê …•

QQ
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] kÛÓu äe Ù^fÎ] äÚ¡Â äÿmç‰æ• å^,Þ
CNM
ókË+ oÚ àí‰ oÖ^Ãi
oÖæ ók‰] å‚• kË‘ (kfŠÞ p^m ^e (ÜnÓu åÿ/]æ (oÛn×Ò kÛÓu gnÒ†i …•
ók‰] hçŠßÚ Ün×Ò p^‰çÚ äe äÒ ojÛÓu oßÃm Íç‘çÚ ànŽÞ^q k‰] ojË‘
ó•çe áçÂ†Ê (oÓ×Ú ^m å^••^µ †â gÏÖ ók‰] †’Ú Üm‚Î á^â^••^µ Ý^ Ý^Þ (áç†Ê
CNN
ók‰] å‚Ú• …^Óa^fi æ …^ÓÛj‰ (•Ò†‰ oßÃÚ äe å/]æ àm]
á^_׉ 啇çÞ äÿÏf› ‡] å^••^µ ànÚç‰ (oÞ^$ ‹ŠÚ]… DÅE o‰çÚ ^e á^ÚˆÛâ áç†Ê
^ße ó•†Ò xjÊ ]… p…^nŠe p^â†ã• äÒ k‰] …çŽÒ á• å^••^µ àm†i …ç`ŽÚ ˆnÞ æ †’Ú
CNO
ó†’Ú å^••^µ (áçÂ†Ê äe hçŠßÚ (k‰] ˆn2†â ^m ‹Ò†â oÞçÂ†Ê (àm]†e
†+] ó‚Þ…]• om^ßÃÚ omæ… ^mæ… (oÞçÂ†Ê kÛÓu æ oÛn×Ò kÛÓu gnÒ†i æ•
omæ… ^mæ… (•†m„¶e ]… áçÂ†Ê æ Ün×Ò äÿmç‰ äÛâ omæ… ^mæ… (oŠÒ†â ^m æ ݆jvÚ åÿ‚ßÞ]çì
ó‚• ‚â]çì ˆn,Þ]†e •‰†µ •m]†e kÛÓu om^ßÃÚ oÞ]çíÛâ^Þ ^m æ
ç_‰…] ók‰] ç_‰…] àí‰ Ùæ] äÿjÓÞ ók•„+ ‚m^fÞ äjÓÞ æ• ‡] &ve äe •æ…æ p]†e
g› Ü× áæ‡çÚ Ý¡Ò …• k‰] àÓÛÚ ä2†+] (kŠnކÕ áæ‡çÚ Ý¡Ò†â (k‰] ‚ÏjÃÚ
CNP
ó‚•^e oÃnf› kÛÓu ^m
àí‰ (Ù^fÎ] äÒ ojfŠÞ äe (kÊ^m…• á]çi oÚ å‚• •^m àí‰ á•]• …]†Î æ‡]†i ^e
†Â^• ]… æ] äÓßm] ‡] äj‰çnµ (k‰] å•…æ• •çì Ýç¿ßÚ …^$•…• (äÞ]‡…æ äŽm‚Þ] æ äÞ^ÛnÓu
CNQ
ók‰] ‚ßÚ ä×+ (‚߉^ß• oÚ
äŽm‚Þ] æ †ÓÊ Ð×ì áçÛ–Ú á^Ûâ ^e (á]†Â^• äÿÞ^m]†+ Ý•†Ú å^,j‰^ì (Ýæ• äÿjÓÞ
‚ÖçjÚ á]†Â^• ˆÇÚ æ g×Î …• ^â k×Ú äÒ k‰] àm] Ù^fÎ] äÚ¡Â ‚ßÛ•‡…] àí‰ ók‰]
CNR
ó‚Þ†nÚ oÚ å‚• .…ˆe á]…]‚Ûj‰^n‰ k‰• …• oÖæ (‚Þç• oÚ
oÛn×Ò kÛÓu ¼ì†‰ ^e Ù^fÎ] àí‰ o+0mæ æ• (k×Ú äe •†Ómæ… æ äŽm‚Þ] Ð×ì
ó•†Ò Ünâ]çì Ù^fÞ• p†içÞ p^â p…]„+ á]çß ^e ]… &ve àm] ^Ú ók‰] oÞçÂ†Ê kÛÓu æ
h¡ÏÞ] Ý^nµ æ] å^,Þ …• IPLM
á]çß ^e æ ц• Ý]çÎ] p] (•†Ò ‚m^e ä2 ‹µ pçß%Ú ‡] kne Ômæ o‰ …• Ù^fÎ] äÚ¡Â
ók‰] å•†Ò á^ne ]… pçfÞ l…‚Î äÿm†¿Þ (oÛn×Ò kÛÓu
]†m‡ W‚‰… oÚ †¿Þ äe oÃnf› oÞ^_׉ ÜÓu^e (p‚Þæ]‚ì ÜÓu á]çß äe (lçfÞ omæ… ^mæ…

QR
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] kÛÓu äe Ù^fÎ] äÚ¡Â äÿmç‰æ• å^,Þ

æ†e æ… læ†$æ l…‚Î åÿ‚Þ…]•‡^e p^â ØÚ^ ^e á•†Ò o×Û æ á•†Ò …^Ó•• p]†e á]†fÚ^nµ Ý^Ûi
VkË+ æ] W‚Þ] å•çe
‚Þ‡ oÚ á^_׉ ÜÓu†e ^µ kŽµ ‚ßÒ p…^q Ðu ÜÓu lçfÞ ^i
†nÆ ÜÓu ‚e^jÞ†e æ] l…‚Î †m• äß`Ò á^_׉ †’Î •â^,Þ …•
]… Ý^m] ‚â• om^ÆçÆ å‡^i ]… Ý^ì †â •jfv‘ •‡^‰ äjíµ
‹Ò‚ße …• Ðu •†Ú ‚jËnÞ ^i Œçâ oÎ^e ‹e ²] æ] Œ…•
Õ^µ á^q æ] Ý• ‡] Õ^ì ÌÒ …• Õ^i ï^• …‚Þ] •i• æ] ÜôÞ ‡]
CNS
æ] k‰] á^fã,Þ ]… ²] é†_Ê æ] k‰] ᕆΠæ Øm†fq oßÃÚ
ók‰] å‚Ú• kf%Ú å^,Þ^e æ oÛn×Ò kÛÓu kfŠÞ ^e kÛÓu oßÃÚ àm] ‡] ‹µ
Vk‰] †i†e (äÞ^m]†+ àÊ ØÏ ‡] pçfÞ kÛÓu
CNT
áæ†e ‚m• ojÚ] •†nÛ• ‡] áçßÊæƒ ØÏ ‡ †i†e •jÛÓu
V‚ß•^e ànß2 ‚m^e oÛn×Ò kÛÓu äÿÞ]çjŽµ ^e pçfÞ kÚ] á^Þ]†ÛÓu ó‚ß•^e †fâ… oe ‚ßÞ]çi oÛÞ ^ãjÚ]
t]†ì oe æ å^¶‰ oe æ å¡Ò oe t^i æ kíi ‡] ‡^nÞ oe oÞ]†ÛÓu
oÚ ‡ ••†+ †i î×i Üìö †â •ô…•ö p• ‡ •ˆnì àm•æ†Ê •â^,Þ ‡]
l^ßñ^Ò ••çÛÞ xf‘ ‡] å‡^i l^nu æ] å^,vf‘ å• …‚Þ]
CNU
h¡ÏÞ] Ý^nµ æ] å^,Þ …• h]†ì •Þ^Êç› …æ‡ ‡] †e æ †ve
ˆm… ˆm… àÒ ]… •çfÃÚ à`Ò†â IPLN
(äŽm‚Þ] oÖ^nù‰ ‡] (k‰^n‰ æ kʆÃÚ æ †ßâ æ h•] æ ‚ÏÞ p^nÞ• äÿjʆŽnµ l^ne•] …•
Ù^fÎ] l^nu á]…æ• (p‡…æ äŽm‚Þ] †n‰ äe •]‡• p] äŽm‚Þ] ^e †+] ó•ç• oÚ •^m äÞ]‚ßÚ æ†e•
Ünâ]çì æ†eæ… æ] äÿŽm‚Þ] oßvßÚ ^e (Ùçvi áæ‚e ÜnÏjŠÚ ¼ì p^q äe (Ümç• æ†eæ…
Vk‰] äj•]• …]†Î àjŠÓ• æ á‚nj‰†µ (á‚n•]†i †n‰ …• (äj‰çnµ (Ù^fÎ] äÿŽm‚Þ] oÖ^nù‰ ó‚•
ÜjŠŠ+ æ] ‡] æ Üj‰çnµ æ] äe ÜjŠŽÞ l†_Ê ^e Ù^‰ á]…]ˆâ
COM
ÜjŠÓ• Ý‚nj‰†µ Ý‚n•]†i k‰] ͆u OC Læ• àm] Üj•„+†‰ àÓnÖ æ
^e k‰] †j`e XXˆm… ˆm… àÒ ]… •çfÃÚ àãÒ †âZZ äÒ Ù^fÎ] àí‰ Øn×viæ xn•çi p]†e
óÜmç• ^ß•• Ù^fÎ] ojì^‰ †m‡ •ßne
á]†fÚ^nµ kÖ^‰… ók‰] oßm• áæ…• •ßne …^jì^‰ Œ^‰] †e Ù^fÎ] p†,Þ çÞ äÿŽm…

QS
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] kÛÓu äe Ù^fÎ] äÚ¡Â äÿmç‰æ• å^,Þ

åô^,Þ æ çÞ †’ á•]• ‚Þçnµ ók‰] •†,Þ æ å^,Þ …• Ùçvi •]• áæ†e (Ù^fÎ] å^,Þ ‡] (oãÖ]
äÿÛâ †nŠÚ …• Ý¡‰]†fÚ^nµ ó•ç• oÚ å‚m• Ù^fÎ] áæ‡çÚ àí‰ …• (†fÚ^nµ kÖ^‰… äe çÞ
V•†Ò kne†i (^Ž+ ojn+ ojÚ] æ ‚nŽÒ ojŠâ äÿvË‘†e çÞ •ôÏÞ (ànŽnµ ànj‰]… á]†fÚ^nµ
C33
k‰] å•†Ò ]æ æ] •çÆ• …• ÜŽ2 k‰] å•…æ• É]†2 ‚‘ àm^Ò çÞ †’Â
OC N
‚m † Ê• o m ^Ž+ o j n+ o j Ú] ‚nŽÒ ojŠâ äÿvË‘ †e çÞ •ÏÞ
V‚m•…çÞ…• ]… •nµ p^â ÝçÎ ‚ßŠÚ çÞ å]… |†› ^e Ý¡‰]†fÚ^nµ
OC O
•…çÞ…• ànŽnµ Ý]çÎ] ‚ßŠÚ •†Ò ‡^Æ• çÞ ànm• á^ãq …•
ó‚n‰… p†Že äÿÃÚ^q æ o+‚Þ‡ äe †fÚ^nµ çÞ å]… ‡] å†ãe sßµ ÜÒ k‰•
‚Þ‚• ànŽÞ ‚ßŠÚ á^+‚ße IPLNLM
•†¶‰ á^Î^ì ‚ßŠÚ ]… á^+‚ße •†¶‰ á]…]• Ðu äe Ðu oßnÚ] ^i
•]• ˆm憵 äÿm^µ ]… àÓâçÒ •^Ž+ †jŠÒ^ì å•†Ú ‡] ^â ä×Õ
OC P
•çe… á^m^Ú†Ê …^Ò ‡] o,q]çì •æˆÊ ]… á]‚ße …^Ò …^fjÂ]
‚Þ•…çì kŠÓ• á^nßnŽnµ IPLNLN
OC Q
kŠe å‡^i …^’u ]… á^ŠÞ] ÅçÞ kŠÓ• †Ónµ àãÒ †â æ] lçÎ
‚Þ‚• •]‡• ^â å‚ße IPLNLO
OC R
‚m†ì á]‚Þæ]‚ì ‡] ‡^e ]… å‚ße ‚nÚ• Ý•• ài …‚Þ] á^q å‡^i
•†Úö àãÒ p^nÞ• IPLNLP
OC S
àÛ• æ †m• æ äÞ^íŽi• .†Ú àãÒ p^nÞ• .†Ú æ] á•]‡
‚• ‚ÖçjÚ p•]‡• IPLNLQ
OC U OC T
æ] Õ^i ‡] ‚nÓ2 àn•çÞ oÚ àm] æ] Õ^µ †nÛ• ‡] •]‡ km†u
ó•†Ò å‚â^ŽÚ á]çi oÚ ]… ]‚ì Ù牅 ànm• á^Ûâ æ å]… á^Ûâ (oÛn×Ò pçfÞ kÛÓu …•
ó•…]• å…^•] oÂ^Ûjq] æ p•†Ê p^ãnj‰^Òæ •çfÛÒ äe (á^ŠÞ] …• l^Ë‘ o–Ãe •ßm†Ê• ^e Ù^fÎ]
Øe^ÏÚ …• p†m„µ^Þ Ün׊i (݈ àj•]‚Þ (Ù• kʆÃÚ ‡] knÚæ†vÚ (oŽm‚Þ] Œ†i
äe ók‰] ‚m‚q …^+‡æ… á^ŠÞ] oÂ^Ûjq] æ p•†Ê p^ãfn‰• ‡] oâ]çì áæˆÊ æ ouæ
•‡çÚ• æ á•^ãÞ äßn‰ …• Ù• æ kÂ^r• æ oÒ^fne Œ…• •‡çÚ•†e áæˆÊ] (ØnÖ• ànÛâ
V‚mç+ oÚ oÛn×Ò kÛÓu åÿ…^e…• ojË,• ^e Ù^fÎ] (^•… æ Ün׊i æ ݈Â
QT
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] kÛÓu äe Ù^fÎ] äÚ¡Â äÿmç‰æ• å^,Þ

‚ßÒ oÚ áç+†+• ài …• ]… |æ… ‚ßÒ oÚ áçŠÊ] ä2 ÜÞ]• oÛÞ àÚ

‚ßÒ†µö ]… oãi †â æ] kÛÓu ‚ßÒ …•ö ]… Íˆì †â æ] kfv‘
PC L
ˆm… ˆm… àÒö ]… •çfÃÚ àãÒ †â ˆnì äÒ ‚mç+ ]… å‚Þ^Ú…• åÿ‚ße
Ðu Ù^Ûq äe Ðu Ù¡q ‡] kÊ^nâ… IPLO
Ù^fÎ] (äÚ^Þ ‚mæ^q -߉ á]†+ †$] …• Ù^fÎ] æ pçÖçÚ äÿßÚ]•†µ pç+æ kË+ …•
äm†¿Þ æ• pçÖçÚ î‰^µ …• [kÊ… Ðu …]‚m• äe á]çi oÚ äÞç,2 äÒ k‰] å•†Ò •‰†µ
VÜnÞ]çíe W•m]‡ Ýæ• æ á•…æ• k‰• äe oÞ^_׉ oÓm Vk‰] kÊ^m…• Øe^Î
kŠÓ• Üâ‡] ]… Õ¡Ê] á]çi oÚ k‰• äe ‚m• ]†i á^_׉ †+] kË+
l^ãq •†+ •çì á^Ú]• ‡] ‚mç• l^ßñ^Ò àm] •ç• á^m†Â ^i •^e
•mçì ‡ ]… æ] æ‡] oßne ]… •mçì •ne äÞ oßne ÜÒ äÞ æ] •çqæ …•
PC N
†nÛe Ø+ô …• î×Ú æ …çÚ áç2 äÞ…æ †n+ •^m PC MXXá^_׊e Ÿ]ZZ äÿjÓÞ
цŽÚ æ Ý¡‰] á^ãq æ á^ãq ‡] ämç‰ äÛâ ojì^ß• ^e Ù^fÎ] äÒ k‰] àm] kÏnÏu
äe ‚ÏjÃÚ (á^Þ^Û×ŠÚ k‰• …• l…‚Î •çfÞ ‡] o•^Þ p^â p†m„µ gn‰• äe äqçi^e æ ànÚ‡
oÛÞ oÖæ (•…æ• oÚ oΡì] oÖ^Ãi (l…‚Î áæ‚e •ßne VkË+ oÚ æ •çe l…‚Î äÿm†¿Þ
äÒ •…]• á• äe Øm^Ûi l†n’e æ •ßne áæ‚e l…‚Î (•‡^Še å‚ßm^µ -ßâ†Ê Ôm ‚Þ]çi
(^ãÞ• pæ• äÒ k‰] ݇Ÿ knÞ^ŠÞ] oΆi æ •†jŠ+ p]†e ó•ç• oÞ^ŠÞ] †nÆ æ h†ùíÚ
CPO
ó‚Þç• gnÒ†i Üâ^e
Ù^‰ …• XXoÂ^Ûjq]æ o‰^n‰ Í‚â Ôm á]çß äe Ý¡‰]ZZ á]çßÂ^e äÒ p] äÖ^ÏÚ …• Ù^fÎ]
æ kÒç• áæ‚e Ý¡‰] …ç’i äÒ k•]• ‡]†e] ]… å‚nÏ àm] ˆnÞ (•†Ò ¸^2 ÝMULU
CPP
ó •]…‚Þ á^ÓÚ] æ†nÞ æ l…‚Î
Ù^fÎ] ókŠnÞ á]çíÛâ^Þ (p…æ^e ‚nuçi æ o,Þ^,m æ p…çvÚ l…‚Î pæ å‚nÏÂ äe
V‚mç+ oÚ Ðu •†Ú äe …^Ó•• h^_ì …•
PC Q
àÓ• oן] oeù… ͆u æ• ‡] à`Ò †m• àm] áçŠÊ] = Ðu •†Ú
Vk‰^a oÚ^Ò^Þ äÿÛa äÿŽmæ (oÃÎ]æ åô^,m^q æ Ýô^ÏÚ ‡] ^ãÞ^Û×ŠÚ æ ^ãÞ^ŠÞ] o+•^jÊ] …æ•
PC R
p] å•]‡ àna^• äÒ àÒ ÜÒ oŠÒ†Ò p] å•^jÊ] …æ• •mçì Ý^ÏÚ ‡]
om^•^Ûi …^nŠe (Ù^fÎ] äÿÞ^Ê…^ åô^,Þ ‡] •mçì äÿj•„+ Ýô^ÏÚ äe oÚ¡‰] kôÚ] kôÊ^nâ…

QU
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] kÛÓu äe Ù^fÎ] äÚ¡Â äÿmç‰æ• å^,Þ

ó‚Þ]• oÚ p†fÖ• ]… ojŠÚ æ ÐŽÂ p^ãjÞ] æ p†â^Î ]… ojŠÚ æ ÐŽÂ p]‚je] æ] ók‰]
Vk‰] ànß2 (•íe ànÛâ …• (Ù^fÎ] p^â •çÛßâ…
Í‚‘ ‡] …• áæ†e ]… •çì †âç+ Ì׉ áç2 ç• ^ßÊ Ðu p^•… …•
PC S
k• †‰ …çÞ ‡] àÒ à•æ… •çì ÜŽ2 kŽìæ -߉ á^ãq àm] Ý¡¾ …•
V^â p‚ßÛÞ]çi àm] äÿÛâ ^e
PC T
gn’Þ Ðu Ù^Ûq ‡] oe^nÞ Üâ gn’Þ Ðu Ù¡q ‡] p†n+ äÞ ^i
CPU
àÊ æ k‰] †ÓÚ ànÒ h^e…] kÛÓu IPLP
á^ŽÞ]… ^ãÞ^Ú…• æ ^â•…• oÛn×Ò kÛÓu ¼ì†‰ ^e k•]• •¡i Ù^fÎ] äÒ å‡]‚Þ] †â
äŽm‚Þ] æ á^e‡ äÿÞç+æ• ‚Þçnµ ók‰] å•†Ò …^Ó•• ]… ^â•…• †jŽne oÞçÂ†Ê kÛÓu …• (‚â•
ók‰] å‚Ú•†e á• åÿ‚` ‡] Ù^fÎ] ^ãßi äÒ k‰] p…^Ò ‚m‚q …^+‡æ… ^i àãÒ…^+‡æ… ‡]
Vk‰] å•æ†‰ á• ‡] ‹µ æ äjŠÞ]• àm• h^e…] kÛÓu ]… oÛn×Ò kÛÓu æ]
QC L
á]‚e Üâ ]… ànÒ h^e…] kÛÓu á^n ݕ†Ò àm• h^e…] kÛÓu
p] †e ók‰] àãÒ p†Ã• gÖ^Î …• çÞ p^â Åç•çÚ |†› Ù^fÎ] äÚ¡Â äÿjŠq†e †ßâ
æ ^ãn+0mæ (‚Þ^‰†e •Þ^+‚ßÞ]çì oâ^+• äe ]… ‚m‚q á‚Ûi p†m„µ gn‰• äÒ àm]
V…]†Î àm‚e k‰] å•…æ• ]… ‚m‚q á‚Ûi p^ãnj‰^Òæ ^╆҅^Ò
omç‰ ‡] àÊ æ †ÓÚ oÃnf› ‚Ú^nµ Wk‰] àÊ æ †ÓÚ (p†Že á^ßÛ•• kÛÓu IM
omæ… ^mæ… (ài †nÛÃi …• Ù^fÎ] …^Ó•• Ý^nµ ók‰] ài†nÛÃi †,m• pç‰ ‡] æ á^q gm†íi
p]†e l^nu á•]• …]†Î …çvÚ äÓ×e (kŠnÞ á^ãq ‡] á^ŠÞ] p†n+ å†`e æ •m^‰•^e æ]
ók‰] oÞ^ÛŠq p^â‡^nÞ äe omç+ î‰^µ
æ kfvÚ æ Ñç• Ý^ÏÚ æ k‰] å‚• ^â… àm• ‚ße ‡] ànÒ h^e…] kÛÓu IN
ók‰] å•]• k‰• ‡] ]… ÐŽÂ gjÓÚ
p] äÞ^‰… knÛÒ^u p•]‚ì… ànß2 W‚ߎm‚Þ] oÚ á^,q]çì k‰]çì äe (á^Ú¡Æ IO
k•†‰ …• ^Ú] ‚Þ] å•†Ò šç å†`2 ‚m‚q á^,q]çìók‰] á^,q]çì oÇn×fi æ
ó‚ßâ]çì oÚ Än_Ú æ æ… äÖ^fÞ• ]… Ý•†Ú p^â å•çi äj‰çnµ •mçì
•]†Ú †e (ànÒ h^e…] kÛÓu ƒçËÞ †m‡ (Ý•†Ú p^â å•çi oßm• á^Þ^‰… Ý^nµ IP
ó‚ßßÒ oÚ †nŠËi æ †nfÃi ]… àm• á^,q]çì

RL
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] kÛÓu äe Ù^fÎ] äÚ¡Â äÿmç‰æ• å^,Þ

^â懅• .†Ú æ • ]‡ IPLQ

Ôm ^e á^ŠÞ] ók‰] o‰^ß• á^ŠÞ] äÿßnÚ‡ …• Ù^fÎ] Ìn_Ö p^â k•]•†e ‡] oÓm
CQM
ók‰] p…]‚Ú æ‡…• á• æ •…]• l^nu ‡] á^ŽÞ (kË‘
Ñ¡ì] å^,Þ ‡] ]… àm• äÒ oÞ^ŠÒ Ý^Ûi ^e Ù^fÎ] äÚ¡Â •ßne …^Ó•• p^â læ^Ëi ‡]
äjË+ Ý^Ûiók‰] 懅• &ve …• (‚Þ] å‚m• á^ʆ æ Íç’i å^,Þ ‡] ^m æ äÞ]æ…‚ßi ‚ô⇠æ
ó•…]• l†ì•æ ^nÞ• æ ÐŽÂæ ØÏ æ ànÚ‡ æ á^Û‰• ‚ôÞçnµ ‡] á^ŽÞ †jŠe àm] …• Ù^fÎ] p^â
å…^•] •…çÚ ]… h†Æ kÛÓu äÿm^‰ †m‡ p^â k×Ú Ù^fÎ] (oÞçÂ†Ê kÛÓu á]çß …•
•¡i oÞçÂ†Ê kÛÓu p•^e• …• æ •mçì p•çe^Þ …• á^Þ•(‚ßjŠâ †nÆ †ne‚i äÿjŽÒ á^Þ• ó•…]•
á^Þ•ó‚Þ]†fíne •mçì •çqæ ‡] oÖæ ‚Þç• oÚ †¿Þ gu^‘ àÊ æ Ü× …• á^Þ•ó‚ßßÒ oÚ
CQN
ó•†nÚ oÚ ‚Öçi ˜vÚ äe ^â懅• á^•†nÛ• …• æ ‚Þ] 商j‰ •mçì àn,Þ ‡] ]… Ðu •ÏÞ
om^j‰æ‡…• ók‰] Ù^fÎ] p†,ÞçÞ p^â…çvÚ ‡] oÓm (Üm•†Ò å…^•] á]‚e äÒ ä3Þ•
ó•†Ò Ünâ]çì Ù^fÞ• ]… &ve (äÖ^ÏÚ àm] •m^rß+ …• ^Ú ó•…]• p] äÞ^+]‚q †jÊ• Ù^fÎ] †Ã• …•
[kŠn2 懅• IPLQLM
k‰] å‚n•çµ 懅• …• æ] Ø‘] k‰] å‚n•çµ çqæ kŠq …• o+‚Þ‡
QC O
‚ße å‡]†n• ]… Ù^ÃÊ] †jÊ• ‚ßÛÒ ]… ‚‘^ÏÚ ‚n‘ 懅•
C5P
懅• É]†2 ‡] Õ^ì àm] •i• 懅• É]• ‡ á^ŠÞ] áçì ݆+
QC R QC Q
k‰^Â‚Ú ‡] ]…• ]… •Þ]æ…^Ò k‰^Â‚Ú ‡] ^Ïe ]… oÞ^+‚Þ‡
QC S
Œ^ß• •çì p懅• ‡] ]… •mçì Œ^‰] •…]• 懅• †e o+‚Þ‡
QC T
^â äßnm• æ] h^i ‡] ^â äßn‰ ^â äßn‰ …• Ù• “Î… C58^ßÛi ‡]
QC U
l^nu •†n+ æ] ç2 •†nÚ Ðu †nÆ l^nu •†n+ 懅• ‡ç‰ ‡ Ù•
óóók‰ 懅• ànÚ] o• †â l†_Ê k‰çe æ -Þ… á^ãq á^q 懅•
óóó]… Õ]…•] o‰çÚ ‚•^e †–ì ]… Õ^ì ‚Žíe ‡]憵 kÎ^›
óóóp•çì p^m…• ‡ oe^jne tçÚ p•çì p]…• äÚ^,ßâ 懅•
RC L
•†Ò 商ŠÊ] ‡ç‰ á^’ÏÞ ]… ä×Õ •†Ò å•†Ú ^ßÛi oËÞ ]… å‚Þ‡
óóókŽÓÞ Ù• …• 懅• Üíi äÒ †â IPLQLN
kne äÿÞçÛÞ WkŠn2 懅• äÒ •‰†µ àm] î‰^µ …• ovn•çi æ |†• 4nâ áæ‚e ^Ú

RM
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] kÛÓu äe Ù^fÎ] äÚ¡Â äÿmç‰æ• å^,Þ

†jŠe …• (ˆnÞ á^ŠÞ] •çqæ …• 懅• oÖ^ì p^q †,m• oÞ^ne …• óÜm•…æ• ]… Ù^fÎ] p^â
Ù^fÎ] Ù^nù‰ äÿŽm‚Þ] ^e ‚Þçnµ …• å‡^i p懅• p‚ße •ÏÞ ók‰] å‚• Ì‘æ Ù^fÎ] p†ÓÊ
ók‰] ‚m‚q p^â懅• äe •†Ómæ… (á•æ •…]• p‚Ú^nµ àãÒ p^â懅• ‚ÏÞ ók‰] …]• oßÃÚ
àãÒ p^â懅• ‡] ç• Õ^µ àãÒ p^âçe æ -Þ… ‡] …„+ …•
ç• å‡^i p懅• ‚ßfŽÏÞ çq æ• ^e •‡†nÞ á^Ú^‰ àãÒ àm]
Œ^ß• •çì p懅• ‡] ]… •mçì Œ^‰] •…]• 懅• †e o+‚Þ‡
懅• ‡] ˆnì äÖŸ oÒ^ì kŽÚ 懅• ‡] ˆni •çâ æ •ç+æ ÜŽ2
kŽì æ -߉ áç2 á]†,m• Ù^Ûm^µ kŽÓÞ Ù• …• 懅• Üôíi äÒ †â
†nÏÊ àne á^ãq Ý^q 懅• †nÚ æ á^_׉ äÿm^Ú†‰ 懅•
‚ßÒ Ý†vÚ •çì ‡ ]… ^Ú æ‡…• ‚ßÒ Ý•• 懅• ]… Ø+æ h•
RC M
‚â• oÚ á敆+ p^ßãµ ]… å…ƒ ‚ãq oÚ †e ^Ú Õ^ì ‡] …†• áç2
V‚mç+ oÚ †,m• p^q …• ^m æ
RC O
‚Þ^Ú ‡]憵 ‡] æ kŠÓŽe •†¶`• ‚Þ^Ú‡^e RC N^ßÛi Ðn×íi ‡ áç2
V†,m• p^q …• æ
kŠm‡ 懅• oe á^Š2 ÜÞ]• oÛÞ kŠm‡ çÊ… †ÓÊ oe æ Õ^2 á^fm†+
RC P
kŠm‡ çâ ²] oe äÒ oÞ^Û×ŠÚ oÚ^Ûi^Þ .†Ú k‰æ] gn’Þ
…†• oe æ] †jŠÒ^ì oj×Ú IPLR
oÚ^Ò^Þ ØnÖ• ^ãßi (oÞæ†ne åÿ‚Þ…]•‡^e p^â ØÚ^ á]çß äe oÞçÂ†Ê kÛÓu •†Ò…^Ò
kì^ß• ‚m^e ]… á• oÂ^Ûjq] æ oΡì] æ ojnù’í• p^â gn‰• ó‚•^e ‚Þ]çi oÛÞ ^ãÞ^ŠÞ]
ók‰] oÞ‚Þ^Ú äj‰çnµ (á• oÃnf› p^â ‚Ú^nµ ^ãj× •çqæ ^e (‚m•†i oe ó•†Ò á^Ú…• æ
Ù^fÎ] äÚ¡Â ók‰] äjínÚ• Üâ äe æ] o×Ú æ oßm• kʆÃÚ ^e Ù^fÎ] äÿÞ]†Â^• Œ^Šu]
V‚mç+ oÚ (oÞ^ŠÞ] p^â懅• á•†Ú æ á•]‡ ‚Ú^nµ
…ç+ Õ^ì …• p] å•†Ú áç2 ài äe á^q …çnÆ •Ÿæ] ‡ ‚Ú• gn’Þ oe
óóóài ÙçÇŽÚ á^Þ‡ áç2 á^Þ]çqçÞ àãÒ á]†nµ äÞ^,ne ^nu ‡]
†n+ 商ì æ ^ÛÞ •çì æ ÜŽ2 ïç• †n‰] •çì ÌÖ‡ äe æ] á]†jì•
óóóäjì• Èni æ• Ø%Ú á]æ†e] äjì^e Ù• (äjì]•†µ (äjì^‰

RN
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] kÛÓu äe Ù^fÎ] äÚ¡Â äÿmç‰æ• å^,Þ

†i Ôm…^i æ] Ý^• ‡] æ] xf‘ …†• oe æ] †jŠÒ^ì oj×Ú

RC Q
.†Ú Œ†i æ •^ÃÚ †ÓÊ æ] …^Ò .†e æ ‡^‰ •¡i …‚Þ] á^Ú‡ †â
äe ‡^nÞ äÒ k‰] …^Ó•• á^ß3Þ• (啇 áçÂ†Ê p^â k×Ú Ì‘æ …• Ù^fÎ] á^ßí‰
á• Ün•^e oÚ †,m• ØnÖ• Ù^fÞ• Ù^fÎ] á^ßí‰ pŸ äeŸ …• †+] ó•…]‚Þ xn•çi æ |†•
Vk‰] …]†Ïßm‚e
ØÛÂ oe p^â äjË+ ‡] á^ÚŸ] IPLS
óÜnÞ]çì oÚ (]… ^jŠm] p^a äÃÚ^q oÂ^Ûjq] p^↎Π†,m• ( àí‰ á^Ûâ äÿÚ]•] …•
^nÞ• …^Ó•• p^â o,j‰]…• äe á^Þ•ó‚ßjŠâ k‰æ• •n æ Øníe ^ãÞ• á]‚ßÛÞ]çi oßÃm
VÙ^fÎ] á^ne …• æ ‚ßÖçÇŽÚ
CRR
k‰çµ ‚ße …‚Þ] æ ‚ÞˆÇÚ ‡] ØÊ^Æ
Vom^â k×Ú ànß2
RC S
kŠfÞ ]•†Ê Ôm •ÏÞ •…^+‡æ… kŠrÞ áæ†ne •çì ‡æ†Ú] ‚u ‡]
Vom^â k×Ú ànß2
ØÛ oe p^â äjË+ ‡] á^ÚŸ] ØÇe …‚Þ] p†jÊ• á^Ò^nÞ ‡]
RC T
†m• †nÛÃi ݆u kŽì ‡] oßÃm †nÆ äe àjŠe ^Êæ ‚ôã æ] àm•
VäÒ oÚ•†Ú á• p]†e •…çì Èm…• ‚m^e Ý^rÞ] †‰ æ
CRU
äjì^ßŽÞ ]… •mçì .†Ú æ •†Úö
‡‡‡

^ãj•]••^m

äÓnÖ^u …• ók‰] å‚• †ŽjßÚ ÝMUOP …• pçß%Ú àm] (•æ†‰ ‚Ûu] p^Ε •âæ0µ Œ^‰] †e IM
l^n×Ò äe •ç• Åçq… ók‰] äjŠÞ]• †$] àm] †ŽÞ Ù^‰ ]… ÝMUOR Ù^‰ Dá^Ò^ÚE om^Ïe ‚ÛvÚ
…çe‡ (p•çì 1e ‡çÚ… (p•çì …]†‰] p^â äÂçÛrÚ ØôÚ^• (p …çaŸ Ù^fÎ] ^ÞŸçÚ o‰…^Ê …^Õ]
(†Ê^ŠÚ ÄÚ Ñ†• Ý]çÎ] p] •†Ò ‚m^e ä2 ‹µ (äÚ^Þ ‚mæ^q (цŽÚ Ý^nµ (‚m‚q ‡]… àŽ×+ (ÜrÂ
(om^߉ l]…^ŽjÞ] (á]†`i (ÜjŽa ¸^2 (•æ†‰ ‚Ûu] Ý^Ûjâ]æ xnv’i äe (‡^ru áô^ÇÚ…]
‚ÛvÚ äÚ‚ÏÚ æ xnv’i (D …çaŸ åÿ ‚ÓnÚE (p…çaŸ Ù^fÎ] á]çm• æ sßµ æ å^rßµ ”ó•MOTM
Ù^‰ …• ц• Ý]çÎ] p] •†Ò ‚m^e ä2 ‹µ äÒ k‰] p…æ• •^m äe ݇Ÿy óMQ ” (Dá^Ò^ÚE om^Ïe

RO
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] kÛÓu äe Ù^fÎ] äÚ¡Â äÿmç‰æ• å^,Þ

Ù^‰ …• (å‚Ú• •ø] äÛnÛ• …• äÒ †Ê^ŠÚ pçß%Ú oÖæ (‚n‰… ¸^2 äe äfi†Ú ànÖæù] ÝMUOR
ów†ne•†‰ __ •çe å‚• å•æ†‰ á^jŠÞ^ÇÊ] äe Ù^fÎ] l†Ê^ŠÚ ànu ÝMUOO
Vk‰] †m‡ |†• äe pçß%Ú àm] p^â ¼ì †‰ IN
•†Ú W†ÏÊ W²]Ÿ] äÖ] Ÿ WoÞçÂ†Ê kÛÓu IoÛn×Ò kÛÓu Wh^jÛÖ^ †ãÚ äe h^_ì V ‚n`Ûi
kÚ] ^e ‚ß2 oʆu W冕^u l^n‰^n‰ Wá^m‚ßâ Ñ]†jÊ] †e ‚ß2 oÓ•] WkÃm†• …]†‰] …• W†u
óh«Ú kÖ^‰… …ç–u …• Wц• Ý]çÎ] p] •†Ò ‚m^e ä2 ‹µ Wäne†Â
^ãm…]„+ á]çß …• ó•ç• oÚ å‚m• àjÚ æ Ù^fÎ] p†Ã• p^â á]çß …• o‰^‰] læ^Ëi Ôm
†jŽne o‰…^Ê p^ãfnÒ†i æ å/]æ àjÚ …• äÓnÖ^u …• (•…çì oÚ ÜŽ2 äe †jŽne oe†Â p^ãfnÒ†i
ó•ç• oÚ å‚m•
…• å‚m‚µ àm] ó•æ†‰ oÚ o‰…^Ê †Ã• æ ‚Þ]çì oÚ o‰…^Ê †Ã• ^Ú] kŠÞ]• oÛÞ p…^jË+ áô^e‡ Ù^fÎ]
ᕆΠ^m æ oe†Â oÃnf› …ç› äe äÒ oÞ^ŠÒ ók‰] å‚• å‚m• á]æ]†Ê á]†m] äÿj•„+ o•‡çÚ• -ßâ†Ê
•æ†‰ oÚ æ ‚Þ]çì oÚ Ù^fÎ] ó‚Þ•†Ò oÚ ]‚nµ ]… o‰…^Ê p^ãßjÚ á‚Þ]çì om^Þ]çi (‚Þ‚Þ]çì oÚ
om^Þ]çi áæ‚e á‚Þ]çì om^Þ]çi ˆnÞ á]†m] …• ókŠÞ]• oÛÞ o‰…^Ê …^jË+æ o‰…^Ê †%Þ àj•çÞ oÖæ
ó•ç• oÚ å‚m• •]†Ê] …• àj•çÞ
‡] oÂçÞ ]… †Ã• (á^ÊçŠ×nÊ ‡] oŽíe ó•…]• •çqæ kì^ß•æ †Ã• åÿ…^e…• (äm†¿Þ æ• (ÜÒ k‰• IO
p] å0mæ kôu^‰ (†Â^• á^e‡ æ k‰] á^ãq äÿßnñ• á^e‡ ^ãÞ• …æ^e …• ]†m‡ W‚߉^ß• oÛÞ kì^ß•
ànŠu Ý¡Æ †jÒ• äÿj•çÞ (XXÙ^nì åÿ†jŠ+ZZ äÖ^ÏÚ äe •ç• Åçq…E ‚â• oÚ ØnÓŽi ]… á^e‡ ‡]
æ †Ã• äÒ kŠÞ• Ýæ• äÿm†¿Þ WD•MOST á^e• MN (l^¡›] äÚ^Þ‡æ… (oÞ^ßm• oÛnâ]†e]
äÿjŠâ (oe•] p^ãfjÓÚ p†n+ ØÓ• …• (å0mçe W‚Þ…]• å‚nßi Üâ…• æ Ôm•ˆÞ p‚Þçnµ (kì^ß•
Åçq…Eó‚•^e oÚ †¿Þ •…çÚ (†ßâ ‡] á]†n+ å†ãe kì^ß• p^Ïi…] (ÜŠnÖ^ñ… oe•] gjÓÚ oב]
(‚×qN …• (•MOSM (á]†`i (å^+• lô]…^ŽjÞ] (oßnŠu ‚n‰ ^•… ‡] (oe•] p^ãfjÓÚ äe •ç•
å…æ• àm] á]†Â^• ‡]‚Þ] ÜŽ2 ‡] á]†m] äÿ›æ†ŽÚ l^ne•] (Ýæ• åô^+‚m• Œ^‰]†e DMQS”
( ‚uçÚ ð^n• ‡] kì^ß• æ †Ã• äe •ç• Åçq…E ‚â• •m]ˆÊ] ]… äÃÚ^q o‰^n‰ …çÕ kŠÞ]çi
ó DUM ” (•MOSS (‚m…]æ†Ú l]…^ŽjÞ] (á]†`i
Ømƒ (á]†`i (á]†`i åô^,ŽÞ]• äe äjŠe]æ (]‚íâ• äÿÚ^Þ kÇÖ äÿŠ‰çÚ (äÚ^Þ kÇÖ (]‚íâ• †fÒ] o× IP
啇]æ• æ 啇^m ^e †e]†eE Ürßµæ Ý…^`2 á†Î …• (á^Û×ŠÚ á^ÛnÓu ä×Ûq ‡] (kÛÓu åÿ/]æ
äe •íe l^rÞ •ôÞ]• oßÃÚ äe ]… kÛÓu åÿ/]æ æ]ók‰] oÞ^m•^fΠ憊솑^Þ ÜnÓu (D p•¡nÚ
Vk‰] äjʆ+ …^Ò
^q àm‡ pæ… oÞ^‰• äe p…• k‰• äe kÛÓu †+]
ÜjŠe á‚• ‚m^e áæ†e (or߉ ^nÞ kÛÓu †+æ

RP
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] kÛÓu äe Ù^fÎ] äÚ¡Â äÿmç‰æ• å^,Þ

V ^m æ
á• k× äe ojÛÓu ‡] oãi
oßne ^i Ý^Û ‡] p†µ äÒ
óçÛâ Iå
(•MORP (á]†`i (änÚ¡‰Ÿ] gjÓÖ]…]• l]…^ŽjÞ] (Ý…^`2 ¸^2 ( ᕆΠŒçÚ^Î ( o•†Î ä×Ö]‚f IR ù
ó kÛÓu åÿ/]æ Ømƒ
ä×Ûq ‡] óäjʆ+ …]†Î h^jÒ …^ßÒ …• †jŽne æ k‰] å‚Ú• kÛÓu åÿ/]æ …^e kŠne ÜnÓu ᕆΠ…• IS
ó óóóæ Q åÿ…ç‰ ‡] ML äÿm•æ (O åÿ…ç‰ ‡] TM äÿm•æ (O åÿ…ç‰ ‡] PT äÿm•æ (N åÿ…ç‰ ‡] MNU äÿm• …•
‚Ûu] Ý^Ûja] æ xnv’i äe (p…çaŸ Ù^fÎ] ‚ÛvÚ ^ÞŸçÚ o‰…^Ê …^Õ] l^n×Ò ( Ù^fÎ] ‚ÛvÚ IT
óNNQ” ( цŽÚ Ý^nµ (•æ†‰
óNOP ” ( á^Ûâ (çÛâ IU
óNRQ ” ( á^Ûâ (çÛâ IML
V k‰] ànß2 Ù^fÎ] åÿ•æ†‰ àjÚ ( á^Ûâ (çÛâ IMM
Üm‚Π܊כ àm] kŠÓ• á]çjÞ äÒ ÜnÓu p] ]†Ú kÛÓu äe ofm†Ê
p] å•çÚ†Ê Ün׊i pçì ]†Ú p] å•æ‚Þ] …‡ ‡] ]… Ý^ì ‹Ú
†n• pçq Ý] äŽni •†e ]…^ì ‡ †n‰] Üm^Þ h• ]… †ve ‚ßÒ
[ sÞ… 商e^Þ æ …^Ò†µ ˆm憵 äe s߉ äjÓÞ p] p•]• àÓâçÒ Ðu
h]†‰ Ý]• äe p†n,Þ ]… †–ì h]ç‘ á]•†,Ú kÛÓu äe ]… ^_ì
…^Òæ h]çì æ …çì ‡] k•„+ •…]‚Þ …]• äm^Ú†‰ …^e ànÚ‡ •æ• äe
[ •‡• k‰] …^Ò 4nâ àm] äÒ oÞ]‚Þ •ˆÚ k‰• ‡] p‡æ†ãe k‰]… á^ãq
[p] å•…çì áçŠÊ •Þ]• æ ØÏ àm] äe [p] å•…æ• •‡çµ æ] ݆q oe
óOMN” ( äÚ^Þ ‚mæ^q ( Ù^fÎ] IMN
ó á^Ûâ (çÛâ IMO
•j‰†µ ]… ]‚ì ˆq †+] á^ŠÞ] ( oßm• †¿Þ ‡] ó ‚ßjŠâ á^+‚ßßÒ á^nÇ› æ á^ŽÒ†‰ ( á^niçÆ^› IMP
ó…^Ó•• ^Þ ^m æ ‚•^e …^Ó•• †¿Þ •…çÚ ˆn2 k‰] àÓÛÚ ók‰] oiçÆ^› (‚ßÒ
ÜnŠÏi •íe æ• äe ]… ojŠâ VäÒ •ç• äÊ^•] á^niç⟠åÿ…^e…• óOMN” ( äÚ^Þ ‚mæ^q ( Ù^fÎ] IMQ
ÜÖ^ ‡] æ àm†e ÜÖ^ ‡] •íe l^nu pæ†nÞ lç⟠ólç‰^Þ ÜÖ^ æ lçaŸ ÜÖ^ ( ‚ßßÒ oÚ
ó •ç• oÚ å‚m• lç‰^Þ ÜÖ^ …• äÒ k‰Ÿ^e
Ù牅 oÞ^‰… Ý^nµ †e]†e …• ^Ú] (k•]• ]‚ì Ù牅 ^e ofŠÞ ‚ôÞçnµ ä2†+] (gãÖçe] ^m gãÖçe IMR
ó •†Ò oÚ …æ• (]‚ì Ù牅 å]… ‡] ]… Ý•†Ú æ k•]• …^Ó•• omæ… ^mæ… (]‚ì
o× ók‰] å‚ßßÒ ä×Ûu …^nŠe (…]†Ò ók‰] gÖ^› oe] àe o× Ý^Þ (‚‰] ^m †n• oßÃÚ äe …‚nu IMS
ó •…]• l†`• …]†Ò …‚nu äe oµ …• oµ p^â ä×Ûuæ ^ã,ßq …• kÂ^r• ØnÖ• äe DÅE
RQ
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] kÛÓu äe Ù^fÎ] äÚ¡Â äÿmç‰æ• å^,Þ

óOMO ” ( äÚ^Þ ‚mæ^q ( Ù^fÎ] IMT

óOTU ” ( óóó •†Ò ‚m^e ä2 ‹µ ( Ù^fÎ] IMU
óPLN ” ( á^Ûâ (çÛâ INL
ót]… ‚ßÞ• -ßâ†Ê ‡] ØÏÞ äe æ ÜnÓu å/]æ Ømƒ ( äÚ^Þ kÇÖ ( ]‚íâ• INM
ó á^Ûâ (çÛâ INN
ó á^Ûâ (çÛâ INO
óMQS ” (•MOQS (á]†`i (†nfÒ †nÚ] (ç_‰…] †Ã• àôÊ (ànŠvÖ]‚f ( hçÒ àm…‡ INP
(Ý‚ÏÚ p…^nË‘ kì• àn`• †jÒ• äÛq†i (Ù^fÎ] äÚ¡Â …^ÓÊ] æ o+‚Þ‡ (‚mæ^q( Ù^fÎ] INQ
óMRU (MRT æ RLæ QU ” ( M t (‚`ŽÚ (pç•… Œô‚Îö áô^j‰• l]…^ŽjÞ]
óMTS ” ( á^Ûâ (çÛâ INR
óOUM”(óóó•†Ò ‚m^e ä2 ‹µ ( Ù^fÎ] INS
ó á^Ûâ (çÛâ INT
ó á^Ûâ (çÛâ INU
Vk‰] àm] k‰…• ÷]†a^¾ ó‚•^e å•]• ï… •æ†‰ ‚Ûu] xnv’i àjÚ …• oµ^2 å^fj•] ‚m^• IOL
ÜjŠÓ• Ý‚nj‰†µ Ý‚n•]†i k‰] ͆u ä‰ àm] Üj•„+†‰ àÓnÖ æ
óNLT ” (цŽÚ Ý^nµ (Ù^fÎ] IOM
óSM ” (p•çíne ‡çÚ… (Ù^fÎ] ION
•…çÞ…• ók‰] å‚m•…çÞ…• oßÃÚ äe (•…çÞ…• åÿ/]æ oÞ^m^µ ņ’Ú …• óMR ” (p•çì …]†‰] (Ù^fÎ] IOO
ó k‰] äjÊ… …^Ò äe (•†Ò ‡^Æ• ØÃÊ g‰^ßi äe
óSL ” ( p•çíne ‡çÚ… (Ù^fÎ] IOP
óSM” (á^Ûâ (çÛâ IOQ
ó á^Ûâ (çÛâ IOR
ó á^Ûâ (çÛâ IOS
ó á^Ûâ (çÛâ IOT
óá^Ûâ (çÛâ IOU
óOUN” (äÚ^Þ ‚mæ^q (çÛâ IPL
…^_Î] àÚ ]æ„Ëßi á] ÜjÃ_jj‰] á] ‹ÞŸ]æ àrÖ] †ŽÃÚ ^m V àÛu†Ö] åÿ…ç‰ ‡] OO äÿm• äe •…]• å…^•] IPM
äÒ ‚nÞ]çi †+] = á^m†µ æ á^nÚ•• åæ†+ p] óá^_׊e Ÿ] áæ„Ëßi Ÿ ]æ„ËÞ^Ê š…Ÿ]æ l]çÛŠÖ]
‚n• …æ• æ D‚mç•E ‚n• áæ†ne ànÚ‡ æ á^Û‰• p^ãÞ]†Ò‡] oÞ]†Ò ‡] ‚mç• …æ• ^i ‚mç• áæ†ne
ÌŽÒ äe •ç• Åçq…E ojru æ oÞ^â†e æ oÞ^_׉ äe †,Ú D‚mçŽÞE ‚nŽÞ áæ†ne æ D‚mç•E
(kÛÓu †Ç‘] o× ••çÒ äe ( p‚fnÚ Ø–ËÖ] çe] àm‚Ö] ‚n•… ‡] …]†eŸ] å‚Âæ …]†‰Ÿ]

RR
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] kÛÓu äe Ù^fÎ] äÚ¡Â äÿmç‰æ• å^,Þ

ó D å‚• •^m äÿm• Ømƒ (•MOSM (á]†`i (†nfÒ †nÚ] lô]…^ŽjÞ]

óNTM ” ( äÚ^Þ ‚mæ^q ( Ù^fÎ] IPN
(á]†`i (oÚ¡‰] p^a •âæ0µ †ôŽÞ äÿŠ‰çÚ (Ý]…• ‚Ûu] äÿÛq†i (Ý¡‰]…• oßm• †ÓËi p^nu] ( Ù^fÎ] IPO
óMLS ” (^i oe
óMTO ( MTN ” ( Ù^fÎ] äÚ¡Â …^ÓÊ] æ o+‚Þ‡ ( ‚mæ^q (Ù^fÎ] IPP
óOUN ” (óóó• †Ò ‚m^e ä2 ‹µ ( Ù^fÎ] IPQ
ó á^Ûâ (çÛâ IPR
ó á^Ûâ (çÛâ IPS
óá^Ûâ (çÛâ IPT
óOUO ” ( á^Ûâ (çÛâ IPU
V ÜnÞ]çíe ]… Ù^fÎ] †Ã• àjÚ IQL
=ài †nÛÃi á^q gm†íi [àÊæ †ÓÚ àÊ æ k‰]†ÓÚ ànÒ h^e…] kÛÓu
p] å•^jÊ] …æ• Ñç• Ý^ÏÚ ‡] p] å•]‡• àm• ‚ße ‡] ojÛÓu
Ý¡Æ ‚Žm‚Þ] äq]çì Ý^Ò äe ^i Ý^¿Þ •†n+ æ] †ne‚i ‡] gjÓÚ
àm• ‚m‚ri ‚ßÒ æ] •]†Ú †e ànŽßÖ• &m‚u ^e k×Ú în•
Ün×Ò hç2ˆq kŠnÞ •Ëm†u ‹Ò ÜnÞæ• oÚçÎ l‚uæ æ] Ý• ‡]
OUO ” ( óóó•†Ò ‚m^e ä2 ‹µ
æ oÂ^Ûjq] Ýç× ä×rÚ äe ]… XXÙ^fÎ] p•çì …]†‰] …• om^j‰ 懅•ZZ á]çßÂ^e p] äÖ^ÏÚ å‚Þ…^,Þ IQM
oôi• åÿ…^Û• …• å‚• •^m äÿÖ^ÏÚ óÝ] äjʆ+ ¸^2 •†m„µ æ Ý] å•†Ò Üm‚Ïi ‡]†n• å^,ŽÞ]• oÞ^ŠÞ]
ó ‚n‰… ‚â]çì ¸^2 äe …çeˆÚ ä×rÚ
óOUO ” ( óóó•†Ò ‚m^e ä2 ‹µ (Ù^fÎ] IQN
óMO ” ( p•çì …]†‰] ( Ù^fÎ] IQO
óNQ ” ( á^Ûâ (çÛâ IQP
ó ‚•^e oÚ æ‡…• ( ^‚ùÚ åÿ/]æ ‡] …ç¿ßÚ IQQ
óMO ” (p•çì …]†‰] (Ù^fÎ] IQR
óPMU ” ( †Ê^ŠÚ pçß%Ú ( Ù^fÎ] IQS
óMO ” ( p•çì …]†‰] (Ù^fÎ] IQT
ó á^Ûâ (çÛâ IQU
óMO!MP ” ( á^Ûâ (çÛâ IRL
óPMU ” ( †Ê^ŠÚ pçß%Ú (Ù^fÎ] IRM
ó ‚•^e oÚ æ‡…• oßÃÚ äe (oøßôÚö äŽm… ‡] ( ^ßÛi IRN

RS
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] kÛÓu äe Ù^fÎ] äÚ¡Â äÿmç‰æ• å^,Þ

óMO ” ( p•çì …]†‰] ( Ù^fÎ] IRO

óPPN ” ( ‡^ru á^ÇÚ…] ( Ù^fÎ] IRP
óOUO ” ( óóó•†Ò ‚m^e ä2 ‹µ (Ù^fÎ] IRQ
ó á^Ûâ (çÛâ IRR
ó OUP” (á^Ûâ (çÛâ IRS
ó á^Ûâ (çÛâ IRT
Vk‰] ànß2 ØÚ^Ò kne óá^Ûâ (çÛâ IRU
äjì]•†µ Ðu ‡ Ù• oÚçÎ å•
äjì^ßŽÞ ]… •mçì .†Ú æ •†Úö

‡‡‡

RT
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ]

Ù^fÎ] †ô’Â oÂ^Ûjq] æ o‰^n‰ (oím…^i ‚ôÏÞ

o׉ùçi p‚`Ú ‚ÛvÚ †jÒ•

å‚nÓ2
Äe^ßÚ l…^Æ æ ‚ßa p] äÞ^ŠÊ] læ†$ gŠÒ Ùô^fÞ‚e om^µæ…] á]†+ …^ÛÃj‰] •æ…æ
l^nu …• (p…çi ]†¶Ú] kÖæ• ÌÕ æ gm‡ -Þ…æ] .†Ú oµ …• å…^Î äf•
p^â äŽm‚Þ] á‚Ú• ‚m‚µ ^Ú] ók•]„+ p‚e …^nŠe †n$ªi ‚ßa o‰^n‰ æ oÂ^Ûjq]
pô‚ßa ÄÚ]çq p…]‚ne gqçÚ oÞ^ãq p^ãe¡ÏÞ] †n$ªi å0mçe æ å…^Î äf• …• ‚m‚q
ó‚Ú• •çqçe ‚ßâ …• oâ]çím•] ‡• p^â •fßq …„,â… àm] ‡] æ ‚• á^Û×ŠÚ æ æ‚ßa
†$] †e å…^Î äf• oím…^i k•„+†‰ äÞç,2 äÒ ‚â• á^ŽÞ ^i •…]• oÉ äÖ^ÏÚ àm]
‡] g‰^ßÚ Õ…• àj•]‚Þ æ k‰…• p†fâ… ‡] o•^Þ p^â•çfÛÒ æ ^â ÌÕ
&Â^e ðMUOL ^i ðMTSO p^ãÖ^‰ àne (å…^Î äf• …• oÚ¡‰] p/çÖ¨‚m]
¼m]†• Øn×vi æ ämˆri ó‚• á^Þ^Û×ŠÚ æ ^â æ‚ßâ pˆm†Þçì æ -ßq æ ojíe‚e
†e^e ^i k‰] äÖ^ÏÚ àm] †,m• Í‚â (ˆnÞ &ve •…çÚ p^ãÖ^‰ oím…^i ‚ÏÞ æ
oím…^i ¼m]†• àm†j‰^Šu …• (Ù^fÎ] å0mçe (á]†fâ… oב] •ÏÞ á•†Ò äjŠq
ó‚ßÒ à•æ… ]… XXÝ¡‰] äe kô‰…• åô^,ÞZZ knÛa] æ ÜãÚ Åç•çÚ (‚ßâ
o× ‚ÛvÚ W-nÖ Ü×ŠÚ Wå†,ßÒ W‚ßâ Wá^jŠÒ^µ WÙ^fÎ] Vp‚n×Ò p^â å/]æ
ó^nÞ^jm†e oΆ• ‚ßâ oÞ^¶ÛÒ W|^ßq

äÚ‚ÏÚ
p]†e ^nÞ^jm†e p‡]æ/…çe (Ù^fÎ] äÚ¡Â l•Ÿæ ‡] •nµ äâ• æ• ^÷fm†Ïi (ÝMTRL ‡]
†+• ‚• …çfrÚ àmçÞ oím…^i ¼m]†•^e á• á•]• Ðnf_i æ •çì p…]•] å^,j‰• ÜÓnvi
á^m†q …• ó‚ßÒ •^rm] ‚ßâ …• p…^ÛÃj‰] kôÚçÓu Ýô^¿Þ …• p] ä¿u¡Ú Øe^Î p^â oÞç+
RU
ÝNLLR)MR• Do‰…^ÊE l^nÖ^fÎ] Ù^fÎ] †ô’Â oÂ^Ûjq] æ o‰^n‰ (oím…^i ‚ôÏÞ

l…^‰] oב] äÿ×n‰æ oßÃm (ojÖæ• åô^,j‰• om^ãÞ |†› äÒ •çe p…]•] l^u¡‘] àm]
á^ÛÖ…^µ (ÝMTQT læ] …• (ˆnÞ á• ‡] •nµ CMókʆ+ ØÓ• ^nÞ^jm†e ¼ô‰çi ‚ßâ p…^ÛÃj‰]
l…‚Î á• gqçÚ äe äÒ ‚Þ^‰… gmç’i äe oÞçÞ^Î (‚ßâ †e †jãe kÚçÓu p]†e ^nÞ^jm†e
lô…^¿Þ kôvi å†ÛÃjŠÚ àm] å…]•] æ ‚• oÚ …]„+]æ ^nÞ^jm†e kíi æ t^i äe ‚ßâ ojÖæ•
á]çß ‚ßâ om^nÞ^jm†e ØÒ …]‚Þ^Ú†Ê ókʆ+ oÚ …]†Î ^nÞ^jm†e kÚçÓu æ á^ÛÖ…^µ ÜnÏjŠÚ
ó‚• Øm‚fi ^nÞ^jm†e kíi æ t^i ÜnÏjŠÚ å‚ßm^ÛÞ äe gni†i àm‚e æ kʆ+ äß_׊Ö] gm^Þ
á^mçrŽÞ]• ¼‰çi ‚ßâ ojŠnÖ^Þçn‰^Þ •fßq MUMR ^i MULS p^ãÖ^‰ Ù¡ì …• ^Ú]
á]†fâ… •ÏÞ ^e å0mçe æ •†Ò ]‚nµ p] å•çi ØÓ• •fßq àm] ^â ‚Ãe æ kʆ+ ØÓ• p‚ßâ
‚• lô]‡…^fÚ äe p‚Þ^+ ^Ûi^ãÚ p†fa… ^e ”ç’íe æ (oÞ^ãq Ùæ] -ôßq ‡] ‹µ á•
CN
ó‚• Øm‚fi p…^ÛÃj‰]
Ù¡Ïj‰] ‡] •nµ ‚ßâ l
ô Ÿçvi
oΆ• ‚ßâ oÞ^¶ÛÒ á]…æ• …• å…^Î äf• îm…^i Ùçvi …• äÒ p] å‚Û Øñ^ŠÚ ‡] oÓm
ÄÚ]çq ó•çe å…^Î äf• á^Þ^Û×ŠÚ ÝˆnÖ^Þçn‰^Þ äÿÖªŠÚ (•]• pæ… Ù¡Ïj‰] ‡] •nµ ^nÞ^jm†e
æ oΡì] p^ãÚ^¿Þ äÂçÛrÚ (oÂ^Ûjq] Ýô^¿Þ (-ßa†Ê (á^e‡ †¿Þ ‡] (å…^Î äf• á^Û׊Ú
p‚ßa ÄÚ]çq †,m• ^e á^••çì ”ç’íÚ o+•]çÞ^ì æ o’í• ànÞ]çÎ æ l^mçßÃÚ
‚ÛvÚ ”ç’ì àm] …• ó•çe læ^ËjÚ á^m•çãm æ (á^nvnŠÚ (^ãÓn‰ (^â æ‚ßâ ‚ßÞ^Ú
^e ÜnjŠâ oj×Ú ^ÚZZ V•çe äjË+ (‚ßa ‡] om]‚q ‡] •nµ (á^jŠÒ^µ ‹‰©Ú (|^ßq o×Â
(å0mæ p^â …^nÃÚ æ ^㕇…] (” ù ^ì p^â å/]æ æ ^ãÚ^Þ (á^Ú•çì ”^ì á‚Ûi æ -ßa†Ê
æ îm…^i (•çíe ”ç’íÚ ÜômçÏi æ Ý牅 æ l]•^ (ànÃÚ oΡì] l]…†ÏÚ æ ànÞ]çÎ
å…^e…• ” ù ^ì p†ÓËi ‡†› (ä‘¡ì …ôç_e Wå0mæ p^ãm ‡]憵 ‚ß×e æ •]‚Ãj‰] (k߉
CO
àm] ‡] XXóÜnjŠâ k×Ú Ôm (o××ÛÖ] àne ànÞ]çÎ äÛâ ÜÓu äe WÜm…]• oÞ^+‚Þ‡ ‡] æ o+‚Þ‡
•çe ‚ÏjÃÚ äÒ k•]• ‚ßâ o×Ú åÿ†,ßÒ oŽÚ ^e oÛnÏjŠÚ •^–i (•†,Þ ‡†› àm] (kãq
km^ãÞ …• äÒ áç+^Þç+ oÚçÎ ÄÚ]çq æ ga]„Ú ‡] oÞ^ßÒ^‰ ^e k‰] oÃnf› ‚u]æ Ôm ‚ßâ
”ç’íe !^Úù] !á^Þ^Û×ŠÚ oŽÚ CPó‚ßâ• oÚ ØnÓŽi ]… †m„µ^Þ ämˆri æ ‚vjÚ k×Ú Ôm
…]†Î Å^ÃŽÖ] kvi ÜjŠne åÿ‚‰ Ùæ] äÿÛnÞ …• ]… …çŽÒ àm] k‰^n‰ (‚ßâ ‡] om]‚q p]†e
ó‚• &Â^e ]… á^Û×ŠÚ æ æ‚ßâ äÿÃÚ^q æ• än× ˆnÚ• kÞçŽì p^â •ßÒ]æ æ •]•

SL
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] Ù^fÎ] †ô’Â oÂ^Ûjq] æ o‰^n‰ (oím…^i ‚ôÏÞ

oΆ• ‚ßâ oÞ^¶ÛÒ æ -nÖ Ü׊Ú

o,ß_׊Ö] gm^Þ åÿ…]•] knÖçòŠÚ (-nÖ Ü×ŠÚ hˆu ‹ôn‰ªi ‡] •nµ Ù^‰ àm‚ß2
^e ä2†+ pæ ó‚• å•†¶‰ á‡†Ò Ý^Þ äe oŠn×,Þ] ¼‰çjÚ á]‚ßÚ…^Ò ‡] oÓm äe (‚ßâ
‡] æ •çe om^m…çjÓmæ p…]çíÞ^ãq äe •^njÂ] ‡] p] ä+… ^e k‰†µ Ù^nì ^Ú] •çe •]‚Ãj‰]
oÚ †›^ì ànÛâ äe (•çe å…^Î äf• åÿ‚ßm• …^+‡çÚ• æ ‚ßâ äÿj•„+ ÜnÎ á^jŠ×,Þ] æ] å^+‚m•
•]•^µ k‰• …æ• å‚ßm• …• äÒ ‚nÚ] àm] äe •†e …^e æ ‚ŽÓe sÞ… ‚m^e ‚ßâ äÒ k•]‚ßµ
á‚• oe†Æ áçÚ‡• ‡] ojŠm^e äÒ •çe †nÇ‘ oÒ•çÒ ‚ßÞ^Ú ‚ßâ å^+‚m• àm] ‡] ó•†n,e
^Ú]CQó‚ßÒ Í†’i æ Øì• á• …•æ å•†Ò å•^Ëj‰] •çì äÿn$…] ‡] ‚e^m å‡^q] ^i ‚m• áæ†ne ‡]†Ê]†‰
Ý^Ûi æ •çe å‚• …]‚ne Üâ• ‡çÞ åÿ‚‰ †ì]æ] …• ‚ßâ ]†m‡ •çfÞ •ne oe]†‰ á‡†Ò p]†e (‚ßâ
‡] oi^nu äÒ å†,ßÒ hˆu äe p•æˆe æ å‚Ú•…• •fßq äe Í…/ p] äÞç+ äe ¼‰çjÚ äÏf›
oÖ…çÚ á^q †mˆ+^Þ äÒ •çe p†$©Ú pç,jË+ (Ùçvi àm] äÿrnjÞ ! ‚ßj‰çnµ (•çe äjÊ^m çÞ
áçÞ^Î äe æ •]• Ý^rÞ] äjÓ×Ò …• ! á‡†Ò ànŽÞ^q ! çjßnÚ ^e á^jŠ×,Þ] kÎæ …çŽÒ †m‡æ
gm^Þ p]…ç• kmç– äe á^m‚ßâ á• ä_‰]çe æ ‚• Íæ†ÃÚ DÝMULUE ‚ßâ p^â]…ç•
CR
ó‚Þ‚Ú•…• äß_ŠÖ]
l^e^íjÞ] oÓm W‚ßÒ Ù^fÞ• ]… oi^e^íjÞ] äÚ^Þ†e æ• kʆ+ ÜnÛ’i Íç‘çÚ p]…ç•
á^+‚ßm^ÛÞ p]†e Ýæ•æ (‚Þ•çfÞ ]…ç• ç–Â ØÇ• kf‰^ßÚ äe äÒ om^–Â] p]†e ÜnÏjŠÚ
…• -nÖ Ü×ŠÚ hˆu ‹n‰ªi Ø‘^u Ýæ• Åç•çÚ àm] óá^Û×ŠÚ p^↎Π”ç’íÚ
]…ç• …• ^âæ‚ßâ áæˆÊ] ‡æ… ƒçËÞ †e]†e …• oŽßÒ]æ •çì äÒ •çe^Ò]• …• ÝMULR
ó‚• oÚ hçŠvÚ
p^Ïm†Ê• ÜnÏÚ p^ãm‚ßâ pç‰ ‡] o+‚ßm^ÛÞ äe ‡çßâ á]çq p‚Þ^+ ÝMUMM …•
kŽ+†e ‚ßâ äe p•æˆe pæ ó•†Ò oÚ knÖ^ÃÊ p•]0Þ l^–nÃfi än× …çŽÒ á• …• oeçßq
‚ßâ …• ‹n×,Þ] …^ÛÃj‰] æ …^Ûj%‰] än× l]‡…^fÚ á]‚nÚ äe ^µ ÝMUMU Øñ]æ] …•æ
•çì l]‡…^fÚ ¡÷Û (‚ßâ †ô‰^i†‰ …• oÚçÛ š]†jÂ] ^m XXÙ^i…^âZZ …çj‰• ^e æ k•]„+
h]ˆu] p^–Â] Í¡jì] (‚• oÚ †jŽne ‹n×,Þ] än× l]‡…^fÚ äÒ ä2 †â ó•†Ò Å憕 ]…
•¡i hˆu æ• †â o‰^n‰ áô]†fâ… ókÊ^m oÚ p†jŽne l‚• ˆnÞ å†,ßÒ æ -nÖ Ü׊Ú
…ô„+•æ‡ æ äfÞ^qæ• gô’Ãi ^Ú] ó‚Þˆm†e ^ãÞ^e^nì äe ]… p†jŽne á]æ†nµ ^i ‚Þ•†Ò oÚ
kÞçŽì æ •…çì †e äe †mˆ+^Þ æ ‚• oÚ å‚Þ^ŽÒ ^ãÞ^e^nì x_‰ äe ˆnÞ ^ãÞ• á…]‚ʆ›
SM
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] Ù^fÎ] †ô’Â oÂ^Ûjq] æ o‰^n‰ (oím…^i ‚ôÏÞ

•çe oÂç•çÚ àm†i å‚ÛÂ (‚ßâ …• ^nÞ^jm†e l…‚Î oßnŽÞ^q äÿÖ^ŠÚ ó‚nÚ^rÞ] oÚ o×vÚ
(^nÞ^jm†e àjÊ… ‡] ‚Ãe ojŠm^e ^m• ó‚Þ•†Ò oÚ •¡i á• p]†e hˆu æ• †â á]…]‚Ú•†‰ äÒ
…çŽÒ æ• äe ^m •†Ò oÚ Å^Ê• ˆi àm] ‡] å†,ßÒ äÒ äÞç+ á• ‚•^e ‚u]æ …çŽÒ Ôm ‚ßâ
[•çe á• …^j‰]çì -nÖ Ü×ŠÚ äÒ äÞç+ á• •ç• ämˆri ØÏjŠÚ
p]æ†Þ^Ú†Ê gm‡ -Þ…æ] á^ßnŽÞ^q ÌÕ æ ‚ßâ oÖçÇÚ p…çi] †¶Ú] o•^µæ†Ê ØnÖ• äe
of×› å^q åˆn,Þ] äe ^m äÒ oÞ^m‚ßâ •çqææ oÖ^Û• ‚ßâ …• l…‚Î £ì æ á^m…çÛni …‚jÏÚ
kÖ^ì•CS(‚Þ•çe äÞ^,ne p‚vjÚ ^m …^ÓÛâ pçrjŠq …• •çì p^â om]…]• ÀËu kônÞ äe ^m æ
Øôñ]æ] æ Üâ‚Ëâ åÿ‚‰ †ôì]æ] …• (D‹n×,Þ] æ äŠÞ]†Ê (Ù^Çi†µ p^â …çŽÒE á^nm^µæ…] o×ÛÂ
p…^ÛÃj‰] ojÖæ• ÝMSRQ ‡] ^nÞ^jm†e oôΆ• ‚ôßâ oÞ^¶ÛÒ ó‚• ‡^Æ• ‚ßâ …• Üâ‚rnâ åÿ‚‰
å…^Î äf• †‰]†‰ Ý]…• Ý]…• æ •‡ äÉçi äe k‰• ÝMSTQ …• ‹¶‰ (•]• ØnÓŽi Ù^,ße …•
oÃnf› Äe^ßÚ æ læ†$ l…^Æ äe DÙ^‰MNU •æ‚uE ÝMUMP ^i æ •…æ• …• ͆’i äe ]…
‹µ oju æ MSRL äöâ• ‡] á^•…‚Î •a^Ò Å憕 •çqæ^e á^Þ^Û×ŠÚ ó•çe ÙçÇŽÚ ‚ßâ
]… ^nÞ^jm†e l…‚Î …ç`¾ CTgm‡ -Þ…æ] ànŽÞ^q àm†ì• (DÝMTQTE †Ë¾ å^• …•^ãe .ô†Ú ‡]
…• ^nÞ^jm†e p…^ÛÃj‰] Üm/… †e]†e …• Õ‚Þ] Õ‚Þ] ^ãÞ• kÚæ^ÏÚ ‚ß2 †a W‚ßjʆm„¶Þ oÞ^‰• äe
om]‚q l^‰^Šu] (ÝMULR …• -nÖ Ü×ŠÚ hˆu ‹n‰ªi ^e (Ù^u†ãe ókŠÓ• Üâ
oÚ¡‰] ànÚ‡†‰ •^rm] p]†e ØÚ^Ò æ -ßâ^Ûâ oŽfßq l…ç‘ äe ]… á^Þ^Û×ŠÚ (of×›
p]†e äÞ^+]‚q l^e^íjÞ] Ðu äÒçjßnÚ ! oÖ…çÚ lô^u¡‘] ó•]• á^Ú‡^‰ ‚ßâ …• äÞ^+]‚q
^i MUMN ‡] ó‚• oÏ×i o‰^n‰ p^ãjÊ †Žnµ á^Þ• oe^m k‰• oÂçÞ (‚• Øñ^Î á^Þ^Û׊Ú
æ •çe -nÖ Ü×ŠÚ æ å†,ßÒ hˆu æ• àne ofŠÞ p…^ÓÛâ æ •Ú]…• åÿ…æ• ^÷fm†Ïi ÝMUNN
oßfÚ ]… -nÖ Ü×ŠÚ †¿Þ ^fm†Ïi å†,ßÒ (äÞ^mçq kÛÖ^ŠÚ ojŠmˆÛâ æ p…^ÓÛâ ärnjÞ …•
CU
ókʆm„µ (‚ß•^e äj•]• å‚ßm•…• äÞ^+]‚q p] äÃÚ^q á^Þ^Û×ŠÚ äÒ àm] †e
p]†e ókŠm†,Þ oÚ ^nÞ• äe á^jŠ×,Þ] Ôßn kŽµ ‡] ‡çßa àmçÞ ‚ßâ MUMP …•
änÓi ^ãÞ• äe ‚Þ]çi oÚ k•]‚ßµ oÚ äÒ k•]• •çqæ oÞ^ãq l…‚Î æ• á^Ú‡ á• ‚ßâ
äôÚ æ †e] p¡eŸ ‡] ^Óm†Ú• æ p^µæ…] |†_Ú p^â …çŽÒ †,m• ]†m‡ óän‰æ… æ ^nÞ^jm†e V‚ßÒ
åÿ…^e…• ók•]‚Þ p…^Ò ^ãÞ• ^e Üâ ‚ßâ æ ‚Þ‚• oÚ å‚m• ÜãfÚ (‹n×,Þ] p^m…• pæ†nÞ
•çqæ p†’jíÚ om^ß•• (oÞ^+…‡^e ¼e]æ… æ ‚‘^ÏÚ ØônÖ• äe (•ne æ ÜÒ (ˆnÞ á^ÛÖ•
(-ßq …• ‹n×,Þ] kÖæ• …^jÊ… æ oÞ^ãq Ùæ] -ßq Å憕 ‡^Æ• …• p•æˆe ^Ú] MC Lók•]•
SN
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] Ù^fÎ] †ô’Â oÂ^Ûjq] æ o‰^n‰ (oím…^i ‚ôÏÞ

‚ôm• ‡] än‰æ… ÝMUMSh¡ÏÞ] p^ßÃÚ †,m• ͆› ‡] ókím… á^jŠ×,Þ] ‡] ^ãm‚ßâ Œ†i
‚ßâ á]†fâ… p]†e àm] †e ^ße ó•çe ^nÞ• oÂ^ri…] l…‚Î àm†j+…ˆe o•^µæ†Ê (‚ßâ á]†fâ…
àm] äÓ×e •]• ‚nÚ] á^Þ• äe ^ãßi äÞ (‚nÚ• ‚a]çì p•æ‡ äe Ñ•^‘ †rÊ äÒ àm] Œ^Šu]
MC M
ókʆ+ ]†Ê ˆnÞ ]… å…^Î äf• …^ßÒ æ ä•ç+ oi‚Ú Õ‚Þ] …• Œ^Šu]
Œô^Šu] æ oÞ^Û% p…çi]†¶Ú] …• kÊ¡ì äe ½çe†Ú p^ãeç•• ‡æ†e ^e MUNN ‡]
‡] p‚Þ^+ á‚nŽÒ k‰• æ kÊ¡ì •ôfßq kôŠÓ• æ p…çi ]†¶Ú] á• äÿmˆri p]†e †_ì
Å憕 ]•‚rÚ á• á]†fâ… æ å†,ßÒ äe ‚ßâ á^Þ^Û×ŠÚ Ô• (kÊ¡ì •ôfßq ^e p…^ÓÛâ
äÿm^‰ ‡] ^–Ê ‚ß2 †â WkÊ^m äÚ]•] ÝMUOL ^i æ kʆ+Ÿ^e oÚçÎ p^ãŽßi †,m• …^e æ ‚•
MC N
ó•çÛÞ oÚ å†ni æ àn,߉ å‚ßm• lô^Î^Ëi] æ '•]çu
ÄÊ^ßÚ äÒ ‚Þ‚n‰… ärnjÞ àm] äe ‚ßâ áô^Þ^Û×ŠÚ ‡] „ËßjÚ oaæ†+ ÝMUOL …•
Ôni] †ÓÚ• Ùç‘] ^e …çŽÒ åÿ…]•] äe Øm^Ú äÒ ‚ßâ ^e •^vi] …• ‚Þ]çi oÛÞ ‚ßâ á^Þ^Û׊Ú
ó‚ßßÒ †ÓÊ ‚ßâ ‡] ]‚q ØÏjŠÚ p…çŽÒ äe ‚m^e oÚ ^ãÞ• kãq àm] ‡] ó•ç• ànÚªi (•çe
äÚ¡Â ¼ô‰çi ÝMUOL …• •^e• äÖF] †`• …• -nÖ Ü×ŠÚ kŠŽÞ …• p] äe^_ì …• …]‚ßµ àm]
ä‰ ó‚• •]†m] I kÊ^m l†`• oÞ^jŠÒ^µ †Â^• æ ÍçŠ×nÊ á]çß äe ^â ‚Ãe äÒ I Ù^fÎ]
åÿ/]æ sm†fÛÒ å^,ŽÞ]• …• o× kÛu… p†â•ç2 Ý^Þ äe p‚ßâ omçrŽÞ]• Üa ‚Ãe Ù^‰
Ù^Û• p‡†Ú á^j‰]E á^ÇÊ] p]†e XXÌÖ]ZZ (h^rßµ p]†e XX¸ZZ I •†Ò Å]‚e] ]… XXá^jŠÒ^µZZ
óá^jŠ2ç×e ‡] äjʆ+†e XXá^j‰ZZ æ MC O†nÛŽÒ p]†e XXÕZZ (Doe†ÇÚ
[•çe äÒ Ù^fÎ]
å•]çÞ^ì …• lçÓÖ^n‰ …• ÝMTSS †fÚçÞ)U …• (‚ÛvÚ …çÞ în• ‚Þ‡†Ê Ù^fÎ] ‚ÛvÚ
(å‚ߊmçÞ (†ÓËjÚ (†,Žâæ0µ á]çß äe pæ MC Pó‚Ú• ^nÞ‚e Ô×ŠÚ oÊç‘ æ á^Û×ŠÚ p]
pæ MC Qó•…]• l†ã• å…^Î äf• pç,n‰…^Ê †Â^• æ gm•] (ÍçŠ×nÊ (…]‚Ûj‰^n‰ (ï…çÚ
á^e‡ ‹m…‚i p]†e …çŠÊ†µ …^nj‰• kÛ‰ ^e …çaŸ ojÖæ• åÿ‚ÓŽÞ]• …• ÝMULM …•
á^Ûâ …• äËŠ×Ê æ •^’jÎ] æ îm…^i oe†Ú á]çß äe ‹¶‰ æ ‚• …^Óe ÙçÇŽÚ oŠn×,Þ]
äe ÐÊçÚ äËŠ×Ê äÿj•… …• æ kÊ… á‚ßÖ äe ÝMULQ …• (kì]•†µ ‹m…‚i äe å‚ÓŽÞ]•
äÿÖ^‰… äñ]…] ^e æ kÊ… á^ÛÖ• äe ‚Ãe oi‚Ú ó‚• sm†fÛÒ å^,ŽÞ]• ‡] p†jÒ• äq…• kÊ^m…•
…• p†jÒ• äÿq…• ˆnÞ înÞçÚ å^,ŽÞ]• ‡] á]†m] …• äÃnf_Ö] ‚Ãe^Ú …ôç_i áô]çß kvi p]
äe kŽ+‡^e ‡] ‹µ æ •†Ò Øn’vi ÑçÏu äÿj•… …• á‚ßÖ …• ànß3Ûâ CMRókʆ+ äËŠ×Ê
SO
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] Ù^fÎ] †ô’Â oÂ^Ûjq] æ o‰^n‰ (oím…^i ‚ôÏÞ

ó•…æ• pæ… kÖ^Òæ äe …çaŸ

Ôm ‡] äÒ oi¡ÓŽÚ æ ‚ßâ …• á^Þ^Û×ŠÚ o+‚Þ‡ †ôn$ªi kvi MUNR Ù^‰ ‡] pæ
äf• …• á^Þ^Û×ŠÚ p]†e ‹n×,Þ] ojÖæ• p^âæ†nÞ †,m• pç‰ ‡] æ å†,ßÒ hˆu ͆›
ókì]•†µ oÂ^Ûjq] l]‡…^fÚ äe æ ‚• k‰^n‰ •…]æ äÞŸ^ÃÊ (‚Þ•çe å•…æ• •çqçe å…^Î
‡] ^Û‰… æ ‚m•†+ h^íjÞ] h^rßµ p…]„,ÞçÞ^Î p]…ç• kmç– äe †›^ì ànÛãe
-nÖ Ü×ŠÚ Œ¡q] k‰^m… äe MUOL …• ó•çe ]…ç• á• Ùô^ÃÊ ç– ÝMUOL ^i MUNS
p…]„,Þ^nße æ å…^Î äf• Ù¡Ïj‰] |†› (k‰^n‰ äe •æ…æ ‡^Æ• ‡] ó‚• å‚mˆ+†e •^e• äÖF] …•
oŽÚ ^e æ kʆ+ ØÓ• æ] àaƒ …• ‚ßâ oe†Æ Ù^Û• …• oÚ¡‰] æ ØÏjŠÚ ojÚçÓu
‚u]æ kÖæ• Ôm äe á• Øm‚fi æ á^jŠ×,Þ] Éçm †ôm‡ ‡] å…^Î äf• om^â… ”
ô ç’ì …• å†,ßÒ
äe Ù¡Ïj‰] pô^_Â] áæ‚e oi¡nÓŽi á^ß2 á‚Ú•‚m‚µ pæ †ô¿ße ókì]•†µ kËÖ^íÚ äe
…• ÝMUON ^i MUOL …• pæ ó•çe á^Þ• Ðu …• kÞ^nì ‚ßâ áô^Þ^Û×ŠÚ Ün¿Â äÿÃÚ^q
äe (•çe å‚• ØnÓŽi ‚ßâ o×ì]• Øñ^ŠÚ Øu åÿ…^e…• äÒ (á‚ßÖ •ô†+ ô̂ nÚ ànÚç‰ æ ànÚæ•
CMS
ó•†Ò kÒ†• p‚Þ^+ ÙôçÛŽe ‚ßâ oô‰^n‰ á]†fâ… †ôm^‰ å]†Ûa
‚ßâ á^Þ^Û×ŠÚ oa]çím•]‡•
Ôm •æ‚u (å…^Î äf• äe Ý¡‰] •æ…æ ‡] ‚Ãe á†Î Ôm (á^Þ^Û×ŠÚ äÒ •†Ò á^ƒ] ‚m^e
å0mçe å…^Î äf• p^â†ã• †jŽne …• knÃÛq àm] ó‚Þ•]• oÚ ØnÓŽi ]… ‚ßâ knÃÛq Ý…^`2
á^Ú‡ á^Ûâ …• ó‚ßj•]• …ç–u ÙçÇÚ á^Û×ŠÚ kÚçÓu ‡] •nµ ^i ‚߉ änu^Þ †‰^i†‰ …•
…• ànß3Ûâ W‚Þ•]• oÚ ØnÓŽi á^Þ^Û×ŠÚ ]… h^rßµ knÃÛq ‚‘ …• å^rßµ ‡] •ne
Ý^Ûi …• (oΆ• Ùô^,ße …• ó‚ßj•]• …ç–u á^Þ^Û×ŠÚ (á• p^â^j‰æ… æ ^â†ã• …• (Ù^,ße
(•^e•…‚nu …• å0mçe (àÒ• …• ó‚Þ•†Ò oÚ o+‚Þ‡ á^Þ^Û×ŠÚ (á• om^j‰æ… ou]çÞ
æ Ü╈Þ^• p^â 傉 …• á^Þ^Û×ŠÚ åçÓ• tæ] ó‚Þ•çe ¼×ŠÚ knÃÛq á^Þ^Û׊Ú
^Ú] ó•çe ‚ßâ †‰^i†‰ p]æ†Þ^Ú†Ê ÙçÇÚ p…çi] †¶Ú] äÒ p] å…æ• á^Ûâ oßÃm (•çe Üâ‚Ëâ
…^ŽÊ kvi æ ‚ßâ …• ^â oŠn×,Þ] ƒçËÞ ØmŸ• äe (‚ßÛi…‚Î äÃÚ^q àm] ÝMTRL …•
•fßq …çã¾ á]…æ• …• pæ… àm] ‡] ó•çe äjÊ… ÐÚ… ‡] ÷]†a^¾ (p…^ÛÃj‰] kÖæ• k‰^n‰
]… àjÊ^m læ]†› æ á‚•çÞ •çì áôæ…• ‡] åô]…ZZ á^Û×ŠÚ ÄÚ]çq (oa]çím•]‡• p]†e o×Ú
àm] l…ç‘ †â …• ó‚• oÚ ‡^Æ• •nµ ^ãi‚Ú ‡] ojŠm^e oÚ äÒ p‚ßm]†Ê CMTXXó‚mˆ+†e
ók•]• ‡^nÞ †ÓÊ •çì æ •m‚Þ] …æ• oÞ]†fâ… äe p…]‚ne
SP
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] Ù^fÎ] †ô’Â oÂ^Ûjq] æ o‰^n‰ (oím…^i ‚ôÏÞ

IMSRNE pç×a• ä×#Ö] oÖæ å^• ‚ßÞ^Ú p•]†Ê] ó‚nŽÓÞ Ùç› á]‚ß2 懅• àm]
oÞ^e (‚n‰†‰ äe Íæ†ÃÚ DÝMTMS IMTUTE pç×a• á^ì ‚Ûu] ‚n‰ (DÝMSLO
! |^ßq o× ‚ÛvÚ æ DÝMTSS IMUOTE Ù^fÎ] ‚ÛvÚ (†,n× oÚ¡‰] å^,ŽÞ]•
á]†ÓËß•æ… of×› 凅^fÚ †e]†e …• ä×#Ö] oÖæ å^• ó‚Þ•…敆e†‰ ! •çì p^ãËÕ æ ^ãiçÎ^e
äÛq†i o‰…^Ê äe ]… á• (Ìm†• ᕆΠ‡] †jãe Õ…• p]†e æ k•]•†e oe¡ÏÞ] oÚ^+ (p‚ßâ
ojÖæ• p^âæ†nÞ än× •…ç• Ý^,ßâ äe ók•]•†e ‚n‰†‰ ]… p‚Ãe p^ãÚ^+ ó•†Ò
]… æ] äe†ri ókì^‰ †ŽjßÚ æ k•çÞ •…ç• l^fqçÚ ‡] †$©Ú æ ÐnΕ o×n×vi (…^ÛÃj‰]
•nÒ^e äŽnÛâ ‚m^e (•…]• oÛm]• kÚ^Î] ‚’Î ‚ßâ …• Ý¡‰] †+] äÒ •çe äjì^‰ ‚Â^ÏjÚ
æ knvnŠÚ æ Ý¡‰] àôm•^nße p^â äŽm‚Þ] Õ†jŽÚ äqæ †e æ] ó‚•^e äj•]• læ^Ëi æ‚ßâ
oÚ pæ ó•†Ò oÚ ‚nÒªi oÞ^Þçm -ßa†Ê ^e om^ß•• k߉ æ •ç`m ‡] æ• á• Õ†jŽÚ ']†nÚ
p†ÓËß•æ… Ý^¿Þ æ• †â …• ]†m‡ kʆ+]†Ê ]… oe†Æ •Þ]• o×Û p^╆e …^Ò ‚m^e kË+
äe ÝMTST …• ‚n‰†‰ CMUók‰] å‚• å•^ãÞ ØÏ æ ouæ †e Œ^‰] (knvnŠÚ æ Ý¡‰]
p]çŽnµ DÝMTUTE .†Ú Ý^,ßâ äe æ ‚Ú•…• äß_׊Ö] gm^Þ p…]„,ÞçÞ^Î p]…ç• kmç–Â
^e Ý¡‰] äÒ •çe …]çj‰] •^nße àm] †eæ] Åç•çÚ ó•çe ‚ßâ á^Þ^Û×ŠÚ äÿÃÚ^q gnÎ… oe
oe†Æ •…憵 æ •‡çÚ• ‚m^e á^Þ^Û×ŠÚ á^Þ]çq æ ‚m^ne …^ßÒ ‚Þ]çi oÚ oe†Æ p^â äŽm‚Þ]
•çe Í‚â àm]^e ó‚Þ…æ• k‰‚e äÃÚ^q …• ]… •çì …]æ]ˆ‰ oÂ^Ûjq] Ýô^ÏÚ ^i ‚ßßÒ äe†ri ]…
•‚ri å‚• äjì^ß• ˆÒ†Ú äe ]… á• æ ‹n‰ªi ÝMTSQ …• ]… †,n× oÚ¡‰] å^,ŽÞ]• äÒ
of×› 凅^fÚ ^e äÒ •çe Øñ]æ] …• ‡çßâ •^ãÞ á^nße pæ äÒ oj–ãÞ ó•†Ò Øm‚fi oÚ¡‰]
‡] àjŠq p…æ• p]†e ‚n‰†‰ ÜnÛ’i äÒ ‚‰… oÚ †¿ße ó‚• æ†eæ… á]æ‚ßâ o×Ú åÿ†,ßÒ
CNL
ó•…æ• Üa]†Ê ]… á^jŠÒ^µ á‚Ú• •çqçe p^j‰]… …• Ý^+ ànjŠíÞ (å†,ßÒ
kÚçÓu æ k‰] Ý•†Ú km†%Ò] kÚçÓu (o‰] †ÓÚ• p^ßÃÚ äÒ •çe ‚ÏjÃÚ pæ
‚m^e á^Þ^Û×ŠÚ àm] †e^ße W•çe ‚a]çì ^âæ‚ßâ kÚçÓu •m^ßÃÚ (‚ßâ …• Ý•†Ú km†%Ò]
ó‚ßßÒ ]‚nµ •çì knÃÛq ^e g‰^ßjÚ om^q …çŽÒ åÿ…]•] …• ^i ‚Þ‡^‰ ^nãÚ æ å•^Ú• ]… •çì
•^ËjŠÚ á^Þ^Û×ŠÚ p]†e ØÏjŠÚ ojÖæ• á‚Ú• •çqçe p]†e p†nfÃi (Üm]•]…^µ àm] ‡] ^÷Ã_Î
æ •†,Þ ‡†› àm] ‡] ókË+ Ünâ]çì àí‰ •çì p^q …• ä_e]… àm] …• W•ç• oÛÞ
l‚Že á^Þ^Û×ŠÚ (DÝMUMME ‚•çÇÖ DÝMULQE Ù^,ße ämˆri äÒ ojÎæ ”ç’íe
áôçÞ^Î àômæ‚i å]… …• äÒ oÚ^+ †â ‚m^e äÒ ‚• p‚ßm]†Ê gôqçÚ †Ú] Üm] ó‚Þ•…çì á^Ói
SQ
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] Ù^fÎ] †ô’Â oÂ^Ûjq] æ o‰^n‰ (oím…^i ‚ôÏÞ

‚Þ‚• oÚ p†jŽne oÞçÞ^Î p^â ànÛ–i …^j‰]çì á^Þ^Û×ŠÚ (‚• oÚ äj•]•†e ‚ßâ o‰^‰]
gm^Þ ÝMULR …• Ý^rÞ]†‰ ó‚Þ•†Ò oÚ •¡i äÞ^+]‚q oi^e^íjÞ] p^â å‡çu p]†e æ
]… á^Þ• äj‰]çì àm] á^Þ^Û×ŠÚ á^+‚ßm^ÛÞ ^e å†Ò]„Ú Ý^,ßâ çjßnÚ •†Ö (‚ßâ äÿß_ŠÖ]
ó‚ß•^e äj•]• äÞ^+]‚q äne^íjÞ] p^â å‡çu á^Þ^Û×ŠÚ ‚• …†ÏÚ æ kʆm„µ
ó‚• á^Þ^Û×ŠÚ ‡] ^â oŠn×,Þ] p•†ŠÖ• &Â^e ]†a^¾ ! ^Ú] IoÞ^ãq Ùæ] -ßq
àm] ‚ßâ …• ó•çe á^ÛÖ• ‡] p…]‚ʆ› äe -ßq äe kÊ¡ì …^e…• æ oÞ^Û% •æ…æ á• k×Â
†fâ… (•çqçÚ Äô•æ ‡] ók‰] oÞ^Û% á^_׉ (á^Þ^Û×ŠÚ äÿËn×ì äÒ k•]• •çqæ …ç’i
äe ]… á^Þ^Û×ŠÚ á]†fâ… æ •†e •ç‰ DÝMTQRIMUNLE Ô×ni …^â•^,Þ^+ Ù^e ^âæ‚ßâ
(DÝMUMRE á^Þ^Û×ŠÚ ^e ©ßãÓÖ äÚ^Þ á^Ûnµ …• pæ ó‚Þ]çì]†Ê å†,ßÒ …• kmç– pç‰
ärnjÞ …• ó•†Ò Ý¡Â] oÞçÞ^Î á^Þ• p]†e ]… ]ˆrÚ äÿne^íjÞ] p^â å‡çu àj•]• Ðu
å‚• •^ãߎnµ p‚Þ^+ ¼‰çi äÒ (kÖæ• ^e p…^ÓÛâ Ý‚Â åÿ‡…^fÚ ànjŠíÞ …• á^Þ^Û׊Ú
æ á^Þ^Û×ŠÚ á^nÚ p…•]†e Œ^Šu] á‚Ú• •çqçe gqçÚ ÜãÚ àm] ó‚Þ•†Ò kÒ†• (•çe
…• Œ]†â æ Œ†i å…^eæ• (‚• äq]çÚ kŠÓ• ^e kÚæ^ÏÚ k–ãÞ ojÎæ ^Ú] ó‚• ^âæ‚ßâ
pæ… ]•‚rÚ á^Þ^Û×ŠÚ æ ^âæ‚ßâ á^nÚ å‚ßÒ]†µ p^ãm†n+ …• æ kʆ+ lçÎ á^Þ^Û׊Ú
(•çe å†,ßÒ ^e p…^ÓÛâ á^a]çì äÒ |^ßq o× ‚ÛvÚ å0mçe (á^Þ^Û×ŠÚ á]†fâ… ó•]•
©ßãÓÖ á^Ûnµ ‡] ‚Ãe Ù^‰ 啇]æ• ^Ú] ó‚ßjʆ+ …]†Î p†i…]ç•• knÃÎçÚ …• ‡æ… äe ‡æ…
p]†e äÞ^+]‚q äÿne^íjÞ] p^â å‡çu Åç•çÚ (å†,ßÒ MUNT o‰^‰] áçÞ^Î …• äÒ ojÎæ
æ ^âæ‚ßâ ‡] Üâ (…^e àm] á^Þ• ó‚• äjʆ+†‰ ‡] á^Þ^Û×ŠÚ äÿßãÒ •…• (‚• •… á^Þ^Û׊Ú
Üm†vi ^e ÝMUOLIOM …• ^ãÞ• šç …• ó‚Þ‚• †ËßjÚ l‚Že ^â oŠn×,Þ] ‡] Üâ
ó‚ßjì^‰ Üa]†Ê ]… å†,ßÒ á]†‰ oÞ]†,Þ l^fqçÚ (p…^ÓÛâ Ý‚Â k–ãÞ …• kÒ†•
(‚ßâ Ù¡Ïj‰] ‡] ‚Ãe †+] äÒ Œ^Šu] àm] æ ‚Þ•çe å‚Þ^Ú ^ãßi äâ†e àm] …• á^Þ^Û׊Ú
l‚Že ]… á^Þ• (‚ßm• h^Šve Ýæ• k‰• ‚Þæ†ã• á]çß äe ^m ‚ß•^e äj•]‚Þ oâ^,m^q
æ Üne ^e æ ‚Þ•çe å‚• o,j‰•æ• æ Í¡jì] …^2• •çì á^nÚ …• oju á^Þ• ó•]• oÚ …]‡•
á]‚nÚ äe Ù^fÎ] äÒ DMUOLE •çe o‰^Šu äÿ¿vÖ ànß2 …• ó‚ßjŠm†,Þ oÚ å‚ßm• äe Œ]†â
‚ßâ á^Û×ŠÚ ÄÚ]çq p]†e o×ÏjŠÚ àãnÚ k`q ]… oe†Æ Ù^Û• äÿnu^Þ ku]†’e æ ‚Ú•
Ý¡‰] p]†e (ànŽi• p^â Ð_Þ æ oËŠ×Ê p^â äj•çÞ æ †$©Ú …^Õ] ^e æ] ó•†Ò •^ãߎnµ
h†Æ ‡] †i oßjʆm„µ æ †i å‚Þ‡ †‰ gi]†Ú äe äÒ •†Ò •^ãߎnµ p/çÖ¨‚m] á^ß2 àmçÞ
SR
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] Ù^fÎ] †ô’Â oÂ^Ûjq] æ o‰^n‰ (oím…^i ‚ôÏÞ

oÚ¡‰] æ] •ô^ãߎnµ ó•çe ànŽnµ á]†fâ… åÿ•†Ú æ å•^jÊ] ÐÚ… ‡] oâ]çì ‹n×,Þ] æ om]†+
å‚Þ‡ oßm• Ý¡‰] •çe ‚ÏjÃÚ æ] ó•çe p•çì -ßa†Ê †e ‚nÒ^i ^e æ •çì äe oÓjÚ æ å‚Þ‡
æ …^Ò Ðm†› ‡] p•]‡• t]†ÃÚ pç‰ äe oÞ^ŠÞ] |æ… oÖ^Ãi æ •çÑ á• ˆÚ… æ k‰]
VkË+ oÚ pæ CNMók‰] oÛm]• ••çÒ
‚n‰… Ø+ äÿ×Ê^Î (É]… æ É^e …• äÒ ˆnì
‚m‡æ á]…^ãe •^e
‚m†Ê• ]çÞ É†Ú
‚m…• á^fm†+ äÖŸ
‚n2 å‡^i Ø+ àŠu
‚m†ì çÞ ÜÆ ÐŽÂ
CNN
‚n‰… Ø+ äÿ×Ê^Î É]… æ É^e …• äÒ ˆnì
•i• …• •æ‡ ^m †m• æ k‰] l^m•^Ú …• Ñ†Æ å†ì†ì ^i h†Æ •çe ‚ÏjÃÚ pæ
CNO
ókìç‰ ‚a]çì •çì l^Â]†jì] oÞ^_n•
lôçÎ gôf‰ p•æˆe äÒ •†Ò •^rm] á^Û×ŠÚ ÄÚ]çq …• omæ†nÞ á^ß3Þ• æ] p^â Ý^nµ
…• äÒ ojí‰ å‡…^fÚ …• ^i kì^‰ å•^Ú• ]… á^Þ• æ ‚• á^,Ûâ ‹ËÞ äe •^ÛjÂ] æ g×Î
äÒ kʆ+ oÚ lçÎ äŽm‚Þ] àm] (k•„+ oÚ á^Ú‡ ä2†a ó‚ßßÒ kÒ†• (‚Þ…]•æ… •nµ
æ å‚nÏ äe p‚ße p^µ æ á• …^ã¾] …• æ ‚Þ] å‚• ‚ßÛÞ]çi æ †¿Þ gu^‘ Ôßm] á^Þ^Û׊Ú
…• äŽnÛa ‡] †i ÜÛ’Ú äÒ ‚Þ…]‚Þ ]… ke†Æ æ om^ãßi ‹u á• ^ãßi äÞ (oÚ¡‰] p/çÖ¨‚m]
p…çŽÒ p]†e XXá^jŠÒ^µZZ |¡_‘] Åô]‚e] ó‚ßjŠa •çì ‚m‚q îm…^i •ÏÞ p]†q] Ù^u
…• æ kÊ^m omçŠÛa Ù^fÎ] ‚ß×e p^â Ý^nµ ^e äÒ•çe oÓ2çÒ …„e (ØÏjŠÚ æ oÚ¡‰]
ó‚• Øm‚fi ‚ßâ á^Þ^Û×ŠÚ oב] …^Õ äe ÝMUOQ
ÐÏvi ]… …^Õ àm] ^i ‚ßj•]• ‡^nÞ ^Þ]çi æ o‰^n‰ p†fa… äe ‚ßâ á^Þ^Û×ŠÚ áçßÒ]
äÒ oòfÛe Øa] á]• h]•• æ h†Æ…• å‚• kne†i á]‚ÎçÏuZZ |^ßq o× ‚ÛvÚ ó‚Žíe
CNP
(XX•‡^‰ Üa]†Ê ]… å†,ßÒ æ á^Þ^Û×ŠÚ áô^nÚ p…^ÓÛâ l^fqçÚ ^i •çe å‚n•çÒ ^ãi‚Ú
å†,ßÒ p]…‡æ ^e Í¡jñ] ^e •†Ò Ý¡Â] å†,ßÒ äe æ kʆ+ k‰• …• ]… á^Þ^Û×ŠÚ p†fâ…
km†%Ò] kÖ^m] •• …• MUOS …• äÒ å†,ßÒ CNQó‚m^ÛÞ p…^ÓÛâ á^Þ• ^e k‰] †•^u
ó•…æ• •…]æ |^ßq †e oÓ×ãÚ äe†• àm] æ kʆm„¶Þ ]… |^ßq •^ãߎnµ (•çe å•†Ò ]‚nµ Ð×_Ú
SS
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] Ù^fÎ] †ô’Â oÂ^Ûjq] æ o‰^n‰ (oím…^i ‚ôÏÞ

á^Þ^Û×ŠÚ oÞçn×nÚ l…‚Î †e ^ãßi æ •†ÓÞ •^ÛjÂ] å†,ßÒ á]†‰ äe †,m• îm…^i á• ‡] |^ßq
äΡ æ ÐŽÂ ^e äÒ Ù^fÎ] CNRó•†Ò Èn×fi l‚Že ]… äÞ^+]‚q k×Ú æ• äÿm†¿Þ æ •çÛÞ änÓi
…• (•çe á^Þ^Û×ŠÚ p]†e á^jŠÒ^µ ànÚ‡†‰ …• oÚ¡‰] ojÚçÓu Ù^fÞ• äe oË‘çÖ] ‚m]‡
•çe ‚ÏjÃÚ (|^ßq å]†Ûa äe pæ ó•†Ò oÚ knÖ^ÃÊ |^ßq …æ^m æ •æ‚Ûa l‚Ú á• Ý^Ûi
‚a]çíÞ á]æ‚ßa om]æ†Þ^Ú†Ê …^e †m‡ å^,3na äÒ k‰] ØÏjŠÚ p…çŽÒ oÚ¡‰] ‚ßâ äÒ
àí‰ á^Þ• l^Óm†vi æ ^âæ‚ßa om]†+ o×Ú †_ì ‡] á^Û×ŠÚ p^â å•çi p]†e æ] ókÊ…
oß× æ oÛ‰… á^jŠÒ^µ om^µ†e Ý¡Â] äÒ MUPL Ù^‰ ^i •]‚Þ •j×ãÚ Øq] ^Ú] ó‚Þ]… oÚ
…• pæ ó‚•^e oÚ¡‰] kÚ] p]†e •m懅• àm†j+…ˆe ÐÏvi ‚a^• æ ‚ßne ÜŽ2 äe (‚•
CNS
ó•†Ò Ün׊i àm†Ê• á^q äe á^q ÝMUOT
Ù¡Ïj‰] å]… …• ‚ßâ á^Þ^Û×ŠÚ á]†fâ… †m^‰æ æ] p•†Ûm^µ äe äÒ oÛn¿Â k–ãÞ
ó•çe å•]• k‰• ‡] ]… •çì .çÖ¨‚m] æ †ÓËjÚ àm†j+…ˆe áçßÒ] (•çe å‚Ú•…• kÒ†ve o×Ú
Øn×vi æ ämˆri W‚ÏÞ
k•„+…• á^Ú‡ ‡] (å…^Î äf• á^Û×ŠÚ ÄÚ]çq îm…^i ‡] å^içÒ æ 商ŽÊ …^nŠe p…æ†Ú …•
äÿÞ^f×› om]‚q k–`Þ …• Ù^fÎ] oÛ‰… kônÖ^ÃÊ Å憕 ^i DÝMSLSóÍE gm‡ -Þ…æ]
‚ßâ á^Þ^Û×ŠÚ k•çÞ†‰ …• ØÚ^Â æ• å…]çÛa äÒ Üm•]• á^ŽÞ (DÝMUOLE á^Þ^Û׊Ú
óçÞ p/çÖ¨‚m] á•çfÞ DNWg‰^ßÚ p†fâ… ‡] o•^Þ •^vi] æ Ý^rŠÞ] ÌÕ DMV•çe Ønì•
†nÏÊ †ŽÎ (…^ÛÃj‰] kÖæ• àjʆ+ l…‚Î ‡] ‹µ (]… ‚ßâ áô^Þ^Û×ŠÚ knÃÛq km†%Ò]
ànÚ‡ äe á^,jŠe]æ æ ‚ßâ äjnÖ]•çòÊ Ý^¿Þ †n‰] äj‰çnµ äÒ •]• oÚ ØnÓŽi ‚ßâ om^j‰æ… æ
äÒ á^Ú‡ †a ó•çe á^Þ• oב] äÿÆ‚Æ• á^Þ æ h• á•…æ• k‰‚e kãq àm] ‡] ó‚Þ•çe
äjŠe]æ †ŽÎ àm] (‚Þ•^ãÞ oÚ p…^e…• äe pæ… (ÜÒ^u ÄÊ^ßÚ ÀËu p]†e ànÚ‡ á^fu^‘
ÝMTQS …• •…ç• p‡]‚Þ] å]… ØnÖ• äe á^ßm] ó‚Þ•çe h^e…] lô]…çj‰• ‡] knÃfi äe …çfrÚ
æ ‚Þ‚• Ýæ†vÚ •çì p^â knÓÖ^Ú æ oÞçÞ^Î ÑôçÏu Ý^Ûi ‡] (‚ßâ …• ^nÞ^jm†e l…‚Î än×Â
àj•çÞ æ á‚Þ]çì kÛÃÞ ‡] á^Þ• á]‚Þ‡†Ê ^ãÖ^‰ ‹¶‰ ó‚ßjÊ^m oÒ^Þ•…• æ kí‰ o+‚Þ‡
Ù^fÞ• äe ‚Þ•çe …çfrÚ äÒ •çe å‚• om äÞç+ äe á^Þ• knÕæ ó‚Þ‚• äj•]‚ã,Þ ]‚q
á^ÏÊ]çÚ Ì‘ äe •]• oÚ å‡^q] á^Þ• ÄÊ^ßÚ äÒ á^Ú‡ †a •çì oב] á^fu^‘ æ á]…]‚Öçni
äÿßjÊ •i• …• ^â…^e æ ^â…^e ó‚Þç• å‚Þ^ŽÒ ^ãÞ^e^nì äe oŠn×,Þ] p^âæ†nÞ á^ËÖ^íÚ ^m
oãm‚e ó‚ßjìç‰ oŽÒ …•]†e æ o,Þ^ì p^ãÂ]ˆÞ …• …^Û%j‰] æ …^ÛÃj‰] æ •]‚fj‰] á]†fâ…
ST
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] Ù^fÎ] †ô’Â oÂ^Ûjq] æ o‰^n‰ (oím…^i ‚ôÏÞ

ókʆ+ ]… oâ^Ú àm†jŽne …^ÛÃj‰] †nµ (•çÖ• Ø+ h• ‡] äÒ k‰]

•çì á]†fâ… äÒ om^q ók•]‚Þ oÞ^m^µ ^mç+ á^Þ^Û×ŠÚ Ün¿Â †ôŽÎ oô+•çÖ• h]çì
á]†fa†e å^+æ ‚Þ•†Ò oÚ ä×Ú^ÃÚ •çì p^m^Â… á^q†‰†e •çì ÄÊ^ßÚ ÀËu •Ò^ŽÒ…• ˆnÞ
äe oÎ^nj•] ]… á^Û×ŠÚ ÄôÚ]çq (‚Þ•]• oÚ •^vi] k‰• äß_׊Ö] gm^Þ ^e oÞ^Ú‡ æ å†,ßÒ
…• oÊ^Ò •Þ]• àj•]‚Þ æ á^Þ^Û×ŠÚ oÂ^Ûjq] oa^+• ^Þ (Ô• oe ó•çfÞ Ôm†vi
]… oÞ]†fâ… ó•çe å•]• l•^ •çqçÚ Äô•æ ÙçfÎ äe ]… á^Þ• (•çì oÞçÞ^Î ÑçÏu ” ô ç’ ì
(]†+çÞ oÚ¡‰] Í…^ÃÚ æ ^â äŽm‚Þ] äe oÊ^Ò ¼×Ši àj•]‚Þ ØônÖ• äe (Üm•†Û•†e äÒ Üa
‚ßÚ å†ãe ‚ßâ áô^Þ^Û×ŠÚ äÿÃÚ^q åÿçÏÖ^e pôæ†nÞ ‡] ‚ßjŠÞ]çjÞ æ ‚ßjÊ… äâ]†ne äe km^ãÞ …•
pç×m†e ‚Ûu] ‚n‰ (ä×#Ö] oÖæ å^• ‚ßÞ^Ú o‘^í•] p†fâ… kôvi äÒ om^ãj–ãÞ ó‚Þç•
(‚Þ‚Ú• •çqçe pç×a• á^ì ‚Ûu] ‚n‰†‰ (ä×#Ö] kÚ]†Ò în• (DÝMSTQ IMTNUE
†e]†e …• ä×#Ö] oÖæ å^• ó‚ß•^e †$©Ú äÞ^Û^Î ÄÚ]çq àm] p…]‚ne æ Ý^rŠÞ] …• ‚ßjŠÞ]çjÞ
l^Ê^ßÚ h^Þ Ý¡‰] ^e á•çe oÊç‘ äÒ k•]• ‡]†e] p‚ßâ áô]†ÓËß•æ… of×› 凅^fÚ
æ ‡…^fÚ oj–ãÞ oÓm V‚Ú• •çqçe äì^• æ• pæ k–ãÞ …• •†,Þ àm] ^e ó•…]‚Þ
á• oב] tæ†Ú ^â‚Ãe CNTpç×m†e ‚Ûu] ‚n‰ æ kÊ^m l†`• XXoe^aùæZZ Ý^Þ^e äÒ †n,jí‰
á^Þ^Û×ŠÚ •†Ò oÉ ¼ÏÊ äÒ ‚• g×› |¡‘] æ çq kÛÖ^ŠÚ p] äì^• p†,m• æ ‚•
‚n‰ ó•çe åæ†+ àm] á^m]çŽnµ ‡] ä×#Ö] kÚ]†Ò în• ó•…]• ‡^e omæ‚ßâ ܉]†Ú pô]†q] ‡] ]…
]… of×› •‚ri k–ãÞ (•çe ‚Ú•…• ^â oŠn×,Þ] om^–Î kÚ‚ì …• äÒ CNUpç×a• ‚Ûu]
á^Þ]çq äe o+…ˆe l^Ú‚ì (†,n× oÚ¡‰] å^,ŽÞ]• •^rm] ^e æ] ä2†+ ók•]„+ äm^µ
•Þ]• àjŠÞ]• Ðm†› ‡] ‚ßâ áô^Û×ŠÚ ÄôÚ]çq om^â… å]… æ] …]‚ßµ …• oÖæ (•†Ò ‚ßâ á^Û׊Ú
àm] ‡] æ ‚Þ…^+‚Þ^Ú å…^Î äf• …• ^â oŠn×,Þ] äÒ •çe äjÊ^m á^ßnÛ›] æ] ók•„+ oÚ oe†Æ
æ á^nvnŠÚ om^ß•• å]… …• ‚m^e æ ‚nf×› 凅^fÚ äe ]… á^Þ• p†i†e á]çi oÛÞ •çe ‚ÏjÃÚ æ…
oÚ oÓm ]… kÃnf› æ Ý¡‰] ‚n‰†‰ ó‚n•çÒ ^â oßÛ•• á•æ•‡ æ †,m‚Óm ^e á^Þ^Û׊Ú
àm] ‡] COLW^jÓm p]‚ì äe á^Ûm] ‡] k‰] l…^f oÏnÏu àm• äÒ •çe …æ^e àm]†e æ kŠÞ]•
å•†Ò …• ‚ß2 †a ‚ßjŠâ á^Û×ŠÚ (‚Þ…]• ÙçfÎ ]… om^jÓm Ø‘] àm] äÒ oÞ^ŠÒ äÛa k`q
•†,Þ àm] ^Ã_Î COMó‚ß•^e äj•]• Í¡jì] †,m‚Óm ^e •çì p^â ànm• †,m• æ oßm• p^â
ó‚ßÒ Ìm•… p†fâ… ànß2 †‰ kŽµ …• ]… g’ÃjÚ æ Ün¿Â †ŽÎ á• kŠÞ]çi oÛÞ
æ• Ùç› …• p…^nŠe p^ãfnŽÞ æ ‡]†Ê äÒ ÜjŠne åÿ‚‰ Øñ]æ] …• ‚ßâ á^Û×ŠÚ ÄÚ]çq
SU
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] Ù^fÎ] †ô’Â oÂ^Ûjq] æ o‰^n‰ (oím…^i ‚ôÏÞ

‡] k‰…• oËm†Ãi ^e Ñ¡ì p†fâ… ‚ßÚ ‡^nÞ ojí‰ äe Ôßm] (‚Þ•çe å•^ãÞ†‰ kŽµ á†Î
…• ]… á^Þ• kŠÞ]çjÞ kŠíÞ ØÚ^ (Üm•†Û•†e äÒ äÞç+ á^Ûâ ó‚Þ•çe oÚ¡‰] p/çÖ¨‚m]
†n‰^Ëi æ k•]•†e ØnÖ• äe (ˆnÞ Ýæ• ØÚ^ ó‚ßÒ ÜrŠßÚ æ ‚vjÚ ‚u]æ …^Õ Ôm †m‡
å†,ßÒ äÒ k‰] oãm‚e ó•çe å‚Û ÌÕ ‡çßâ (Ý¡‰] ‡] á]†fâ… læ^ËjÚ o’í•
Ñ^ËÞ Üíi áô‚n•^µ æ á^Þ^Û×ŠÚ ÌônÖi …• (†,m• pç‰ ‡] ‚ßâ äÿß_ŠÖ] gm^Þ æ ç‰ Ôm‡]
ó‚Þ•çfÞ …]„+æ†Ê p] ä¿vÖ á^Þ• á^nÚ …•
†ã• oq^ŠÞ p^â äÞ^ì…^Ò ‡] oÓm …• ÝMTSS …• p†+…^Ò •fßq ànjŠíÞ
p…]• äm^Ú†‰ ‚• æ p…^ÛÃj‰] ‚• (•fßq àm] kna^Ú ó•]• ï… pˆÒ†Ú ‚ôßâ …• …ç¶+^Þ
(^Þçµ (oòfÛe ‚ßÞ^Ú ‚ßâ †j+…ˆe p^⠆㕠…• ^â ‚Ãe äÒ •çe ojŠnÖ^n‰ç‰ äÿŽm‚Þ] ^e æ
äÒ •çe oÃnf› ó‚• p†+…^Ò p^â äm•^vi] æ ^ãÞ^Ú‡^‰ ØnÓŽi äe †rßÚ ^Ò]• æ äjÓ×Ò
á• æ •†Ò oÚ Ñ†Ê ‚ßa á^Û×ŠÚ ÄÚ]çq oôŽÚ ^e ^â äm•^vi] æ ^ãÞ^Ú‡^‰ àm] kna^Ú
…• ó‚Þ…]•†e Ý^+ á^Þ^Û×ŠÚ Í]‚a] p^j‰]… …• ‚ßjŠÞ]çi oÛÞ ^â äm•^vi] æ ^ãÞ^Ú‡^‰
…• ókʆ+ ØÓ• oòfÛe …• ‹Þ]†ËßÒ ànjŠíÞ ØnÓŽi ^e ‚ßa o×Ú åÿ†,ßÒ ÝMTTQ
pô^ãjnÖ^ÃÊ ^e ä×e^ÏÚ pô]†e ˆnÞ á^Û×ŠÚ oô,ßa†Ê p^ãÞ^Ú‡^‰ (á• ‡] ‹µ p^ãÖ^‰
…• æ ‚Þ•]• •m]ˆÊ] ]… •çì pô^ãjnÖ^ÃÊ ^nÞ^jm†e †ô$©Ú km^Ûu ^e æ ^âæ‚ßâ oôjŠnÖ^Þçn‰^Þ
‡] ó‚• Üa]†Ê ‚ßâ o×Ú •ôfßq áæ…• …• á^Þ^Û×ŠÚ æ ^âæ‚ßâ p^â•…çì†e äÿßnÚ‡ ärnjÞ
æ ‡]‚Þ^ne äΆËiZZ k‰^n‰ p]†q] …• ^nÞ^jm†e äÿß_ŠÖ] gm^Þ p^âæ†nÞ äÒ k‰] Ù^‰ ànÛâ
pæ… á^Þ^Û×ŠÚ æ ^âæ‚ßâ á^nÚ kÚç’ì •i• àjì^‰ …æ ä×Õ äe XXàÒ kÚçÓu
•^rm] p†n+ …• æ‚ßâ æ á^Û×ŠÚ äÿÃÚ^q æ• á^nÚ oòfÛe …• ‚Þ‚• ÐÊçÚ á^Þ• ó‚Þ•…æ•
ók•]• †e …• oÛn¿Â l^Ë×i ͆› æ• †â p]†e p†n+ …• àm] äÒ ‚ßßÒ
ÄôÚ]çq ‡çßa äÒ oÖ^u …• ‚• sÞ†Çe ‚ßa o‰^n‰ Äô•æ (Ü╇çÞ åÿ‚‰ †ôì]æ] …•
á]†fâ… äÒ oi…ç‘ …• ‚‰… oÚ †¿ße ó‚Þ•çe ÜãÚ ØÚ^Â æ• á• ÄÊ… äÿŽm‚Þ] …• á^Û׊Ú
pæ†nÞ ‡] æ ‚ßj•]• oÚ ^nÞ^jm†e k‰^n‰ æ …^jÊ… ‡] oj‰…• Õ…• ‚ßa á^Û×ŠÚ ÄÚ]çq
æ á^Þ^Û×ŠÚ oŽÒ …•]†e æ pˆm†Þçì ‡] ^Še ä2 (‚Þ•çe å^+• Ý¡‰] å‚Þ‡^‰ æ oe¡ÏÞ]
æ ‚n‰… oÚ Ù¡Ïj‰] äe ‚ßâ †i•æ‡ 傉 Ôm ØÎ]‚u æ ‚Þ•†Ò oÚ p†n+ç×q ^â æ‚ßâ
ó‚Ú• oÚ •çqçe †jãe ¼m]†• ^e oÚ¡‰] p…çŽÒ
äe (oÚ¡‰] kÚ] æ Ý¡‰] ‡] k‰…• Õ…• ^e Ù^fÎ] (ÜjŠne åÿ‚‰ Øñ]æ] …• Ù^u†ãe
TL
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] Ù^fÎ] †ô’Â oÂ^Ûjq] æ o‰^n‰ (oím…^i ‚ôÏÞ

äÿßãÒ æ å•…çìæ†Ê Üì‡ æ CONókŠq å†ãe Ý¡‰] ‡^‰ á^ŠÞ] p/çÖ¨‚m] ‡] çvÞ àm†jãe
‚ß2 …• ]… æ] ‡] •nµ á]†fâ… äe kfŠÞ Ù^fÎ] p†i†e ó‚nŽíe Ý^njÖ] ]… ‚ßâ á^Þ^Û׊Ú
ó•†Ò ä‘¡ì á]çi oÚ l…^fÂ
W•çqçÚ ¼m]†• ‡] Ù^fÎ] k‰…• Õ…• !M
W‚ßa 啇 …^ÛÃj‰] äÿÃÚ^q …• oÚ¡‰] kÚ] Ün¿Â l…‚Î äe Í]†•] !N
Womæ‚ßa Ýô^¿Þ †e]†e …• †i†e pô/çÖ¨‚m] á]çß äe Ý¡‰] äe ÜÓvÚ •^ÏjÂ] !O
ó^ãÞ^ŠÞ] km]‚a h^jÒ á]çß äe ‚nrÚ á•†Î ‡] Ý^ãÖ] !P
á^Þ• æ ‚ßÓÊ] p‚ßâ á^Û×ŠÚ ^ãÞç×nÚ Ù• …• ‚nÚ] …çÞ (Ù^fÎ] äÒ •çe •…]çÚ àm] äe ‚nÒ^i ^e
ó•†Ò å•^Ú• å‚ßm• äÿÃÚ^q p]†e ]…
æ á^Û×ŠÚ pô^â å•çi l^nuæ… äÒ ‚ß2 †aZZ V‚ߊmçÞ oÚ ”ç’ì àm] …• æ†ãÞ
'•]çu oÃnf› lŸçvi †$] †e Ÿç‘] ‚Þ•çe ‚•… Ù^u …• äÒ á^Žm] ¼‰çjÚ l^Ïf›
áô^âƒ] …• ^‘ç’íÚ æ •†Ò oÚ ]†q] ÜãÚ oŽÏÞ Üa Ù^fÎ] ‚ÛvÚ †‰ ^Ú] kʆ+ oÚ ØÓ•
oÚ …]†Î æ] †n$ªi kvi †jÛÒ Ý•†Ú pô^â å•çi oôÖæ ók•]• •^m‡ †n$ªi †jÞ]çq ØŠÞ
†jŽne ^Ú] •çe •…^Õ] om^fm‡ †›^íe wÙ^fÎ]y æ] kneçfvÚZZ V•çe ‚ÏjÃÚ pæ COOXXó‚ßjʆ+
äÒ •çe p†,ßÖ pôçrjŠq …• á^Þ^Û×ŠÚ àaƒ äÒ oÃÎçÚ …• kŠÞ]çi äÒ•çe á• †›^íe
OC P
XXó‚ßÒ ànÚªi oi…ç’e ]… ‡^nÞ àm] •ˆmæ^ne á• äe ]… •çì
ärnjÞ
oΆ• ‚ßâ oÞ^¶ÛÒ ØnÓŽi Å憕 ^i ^â oÖ^Çi†µ •æ…æ ‡] (‚ßa å…^Î äf• îm…^i
VärnjÞ …• æ kʆ+ …]†Î p…^ÛŽfe '•]çu æ lŸçvi •çíj‰• (^nÞ^jm†e
äe ^ãm‚ßâ Ý]…• Ý]…• æ •]• k‰• ‡] ]… •çì o×Ú o,2…^¶Óm æ l‚uæ ‚ßâ !M
W‚Þ‚Ú•…• o‰çm^Ú æ ØÃËßÚ p^âæ†nÞ l…ç‘
Äe^ßÚ l…^Æ æ oŽÒ å†ãe äe Ý^Ûi oÛu… oe æ kÞçŽì ^e p…^ÛÃj‰] p^âæ†nÞ !N
æ å•…çì kŠÓ• •^’jÎ] äÒ p] äÞç+ äe ‚ßjì]•†µ å…^Î äf• p‡…] †m^ìƒ æ o×Ú
‚e^ÃÚ …• ^ãm‚ßâ lô]…æ„Þ p^ãÖçµ æ ^â ¡› p•çqçÚ ^e ÜjŠne åÿ‚‰ …• ^nÞ^jm†e äÿjím…æ†Ê
W•†Ò ‚•… æ kʆ+ ÐÞæ… ]•‚rÚ (^â äÞ^ì …• ^ãÞ• oÖçµ åÿ†nìƒ æ
…^ÛÃj‰] ‡] •çì á]†fâ… k×ËÆ æ ÌÕ ØnÖ• äe á^Û×ŠÚ æ æ‚ßâ ÄôÚ]çq æ• †â !O
W‚Þ‚• †nÏvi æ ‚Þ•…çì o×n‰ l‚Že
TM
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] Ù^fÎ] †ô’Â oÂ^Ûjq] æ o‰^n‰ (oím…^i ‚ôÏÞ

æ ‚•… ‡] ^ãÖ^‰ (Üj‰ kvi á†Î æ• Ùç› …• á^Û×ŠÚ æ æ‚ßâ ÄÚ]çq æ• †a !P

W‚Þ‚Þ^Ú gÏ o,ßa†Ê æ oÛ× o+‚ßÖ^e
æ• †a •^vi] æ Ý^rŠÞ] &Â^e (ÜjŠne á†Î Ùæù] äÿÛnÞ …• äjŠq†e á]†fa… •çqæ !Q
! áç+ äÞç+ Íô‚â æ• æ læ^ËjÚ oŽÚ æ• ^e ‚ß2 †a ! á^Þ• oÃÛq •¡i æ ‚• äÃÚ^q
W‚• p…^ÛÃj‰] p^âæ†nÞ kŠÓ• æ ‚ßa Ù¡Ïj‰] äe †rßÚ
Ù^fÎ] kôm]‚a ^e p•çì -ôßa†Ê ‡] k‰…• kô•]•†e æ oÚ¡‰] p/çÖ¨‚m] !R
…çŽÒ …• ØÏjŠÚ ojÚçÓu pô]çÖ †m‡ á^Þ• á‚Ú• •†+ æ oÚ¡‰] kÚ] pô‡æ†nµ gôqçÚ
ó‚• á^jŠÒ^µ ‹ôn‰ªjÖ] ‚m‚q
‡‡‡

^ãj•]••^m

(•MORM (á]†`i (Ø×ÛÖ] àne†ŽÞ (pç× ˆm憵 äÿÛq†i (‚ßâ àmçÞ îm…^i (á]†,m• æ Õ (]çÞçjÞ] IM
óMLM”
(•mæ…• o× äÿÛq†i (^nŽm] ц• æ hçßq (oΆ• hçßq îm…^i (á]†,m• æ çÒ (ÜnÒ oÒ IN
óORN” (•MOSN (‚`ŽÚ (pç•… Œ‚Î á^j‰•
óOSQ” (á^Ûâ IO
4I Syed Muhammad Aslam, ed., Islam and Democracy in Pakistan, National Institute
of Historical and Cultural Research, Islamabad, 1995, pp. 35-37.
óNPO” (Nt (•MOTS (ÜÎ (á^m•] †ŽÞ (ojËß‘ áçm^Ûa äÿÛq†i (‚ßa îm…^i (Ù]çn‰†µ (†n¶‰] IQ
óNPQ” (á^Ûâ IR
óMLM” (á^Ûâ IS
8I Ikram, S.M. Muslim Rule in India and Pakistan, Students Books, Karachi, 1985
reprint, p. 481.
óOTS” (ÜnÒ oÒ IU
óNQL” (†n¶‰] IML
óNQM” (á^Ûâ IMM
(•MORM (á]†`i (†nfÒ †nÚ] (o×–Ëi •çÛvÚ äÿÛq†i (á^`q îm…^i äe oa^,Þ (ØÃÖ †a]çq (æ†`ÞIMN
ó MPLS” ( Ot
óOTT” (ÜnÒ oÒ IMO

TN
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] Ù^fÎ] †ô’Â oÂ^Ûjq] æ o‰^n‰ (oím…^i ‚ôÏÞ
14I Shafique, Khurram Ali, Iqbal: An Illustrated Biography, Iqbal Academy Pakistan,
Lahore, 2007, p.16.
••çÒ äe (å…^Î äf• …• o‰…^Ê h•] (äÿÚ^ߎÞ]• (XXp…çaŸ Ù^fÎ]ZZ (àŠu (oˉçm (p…çÓ•] IMQ
(ÜÓm •íe (Ý…^`2 ‚×q (•MOSQ (á]†`i (oÚ¡‰] •^•…] æ -ßa†Ê l…]‡æ (ä•çÞ] àŠu
óNNOINOR”
óá^Ûâ (çÛâ IMR
17I Robinson, Francis, ed., The Ca mbridge Encyclopa edia of India , Cambridge
University Press, Cambridge, 1989, pp. 133-137.
óOMM” (†n¶‰] IMT
óOMO” (á^Ûâ IMU
ó^rÞ^Ûâ INL
lô^ÏnÏvi ˆÒ†Ú (•Þ]• äÿÚ^ß×’Ê (XXäiç+ (ÀÊ^u (Ù^fÎ] p^a äŽm‚Þ] äe p†¿ÞZZ (å^• ݆Ò] ‚ÛvÚ (Ý]†Ò] INM
óMOM!MOT” (D•MOSRE QT !QU å…^Û• (•^e• Ý¡‰] (á^jŠÒ^µ æ á]†m] o‰…^Ê
(ÝMUUN (•^e• Ý¡‰] (á^jŠÒ^µ æ á]†m] o‰…^Ê l^ÏnÏvi ˆÒ†Ú (цŽÚ Ýô^nµ (‚ÛvÚ (Ù^fÎ] INN
óNPU”
WMMS!MMU” (ðMUTN (…çaŸ (…çaŸ äfjÓÚ (á^jŠÒ^µ †ÓËÚ (Ìnßu ‚ÛvÚ (‚a^• INO
óMQQ!MRM” (MOP å…^Û• (•Þ]• äÿÚ^ß×’Ê
óOMS” (†n¶‰] INP
25I Kulke, Hermann and Dietmar Rothermund, History of India, 3rd edn., Guildford
and King's Lynn, London, 1998, p. 264.
26I Syed, p. 31.
(XXÙ^fÎ] †ÓËi æ oe†Æ á‚Ûi ÝçrâZZ (ànŠvi (oÎ]†Ê VNOR!NOR ” (p…çÓ•] oˉçm INS
óPM!QN” (D•MOSTE (QT!QU å…^Û• (•Þ]• äÿÚ^ß×’Ê (l^ne o× äÛq†i
(ä•çÞ] àŠu ••çÒ äe (å…^Î äf• …• o‰…^Ê h•] äÿÚ^ߎÞ]• óXXpç×m†e p]… ‚Ûu]ZZ (†+‡†e INT
óMMN” (ÜÓm •íe (Pt (•MOTL (á]†`i (oÚ¡‰] •^•…] æ -ßa†Ê l…]‡æ
óMMO” (^rÞ^Ûâ (XXpç×a• á^ì ‚Ûu]ZZ (†+‡†e INU
30I Robinson, pp. 352-355.
óNOO!NOQ” (p…çÓ•] oˉçm IOM
32I Ikram, p. 481.
óQTL” (Ot (•MOQL (á]†`i (†nfÒ †nÚ] (o×–Ëi •çÛvÚ äÿÛq†i (‚ßa ÌôŽÒ (ØÃÖ †a]çq (æ†`Þ IOO
óQTM” (^rÞ^Ûâ IOP
‡‡‡

TO
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ]

•]ˆì†Ê Éæ†Ê †Ã• …• äŽm‚Þ] kÊ^e

†‘^Þ ‚ÛvÚ †jÒ•

å‚nÓ2
(ànm^µ äÿÏf› ÑçÏu (oÂ^Ûjq] Øñ^ŠÚ (äÚ^ ݕ†Ú •…• áç3Ûâ oi^Âç•çÚ
àãÒ á^m]†‰ àí‰ …^$• …• óóóæ á]†+…^Ò æ á^Þ‡ ÑçÏu (o‰^n‰ l¡ÓŽÚ
áô†Î …• Ÿ^u æ ÜjŠne á†Î …• äÒ äjʆ,Þ …]†Î km^ß •…çÚ á^ß2 á• o‰…^Ê
gi]†Ú äe †•^u áô^ŠÞ] äÿŽm‚Þ] ó‚ßÒ oÚ g×q ]… äqçi ÜÓm æ kŠne
†ÓËi äÿ‘†Â …• Ùçvi ànÛâ Œ^‰] †e óäj•„+ áæ†Î •ßne äÿmæ]‡ ‡] kŠiæ^ËjÚ
äm†¿Þ (sn•çm ^ÛnÞ ¼‰çi (o‰…^Ê ‚m‚q †Ã• åçÓ•†µö á^Ûjì^‰ (äÒ k‰]
‚ßÞ^Ú oÞ^ŠÒ pæ ‡] ‹µ æ (‚• ^ße ‚ôm‚ri (o‰…^Ê ‚m‚q †Ã• …‚µ æ ‡]•†µ
æ p†ã¶‰ h]†ã‰ (D•]‚Ú^eóÌÖ]E ç×Ú^• ‚Ûu] (D‚nÚ]óÝE &Ö^$ á]çì] p‚ãÚ
…• o‰…†e àôÛ• å‚Þ…^,Þ †•^u äÿÖ^ÏÚ …• ó‚Þ•æˆÊ] á• om^fm‡ †e •]ˆì†Ê Éæ†Ê
]… ofÖ^q æ ÜãÚ sm^jÞ æ å•†Ò oq¡ùu ]… •] äŽm‚Þ] kÊ^e •]ˆì†Ê Éæ†Ê †Ã•
ók‰] å•]• äñ]…]
(p‡æ†Ú] Øm^ŠÚ (^ßÃÚ æ Åç•çÚ (äŽm‚Þ] kÊ^e (Éæ†Ê †Ã• Vp‚n×Ò p^â å/]æ
óoÂ^Ûjq] •^ÏjÞ]

æ… äe æ… Ünâ^ËÚ æ oÞ^ÃÚ Åçßi Ý‚Â ^e D•MOMO!MOPQE •]ˆì†Ê Éæ†Ê †Ã• …•

Ø‘^u (“íŽÚ æ å‚nŽm‚Þ] •nµ ‡] Åç•çÚ 4nâ áæ‚e æ] …^Õ] g×Æ] óÜnjŠâ
“jíÚ æ å0mæ p^â ͆u ^ãßi æ] ó‚ßÒ oÚ †mç’i æ ànnfi ]… æ] oÞ^+‚Þ‡ h^Þ l^¿vÖ
äÿÛâ kÏnÏu …• æ (‚ßÒ oÚ †mç’i æ ànnfi ]… •çì knÃÎçÚ ¼ÏÊ æ (‚Þ‡ oÚ •çì äe
oju æ (k‰æ] åÿ0mæ á^e‡ äe (æ] p^â äŽm‚Þ] æ ^â äË›^ æ ^â ‹u h^i‡^e æ] p^â†Ã•
TQ
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] •]ˆì†Ê Éæ†Ê †Ã• …• äŽm‚Þ] kÊ^e

(k‰] ᇠÔm äÿË›^Âæ Œ^Šu] åÿ‚ßßÒ á^ne æ] †Ã• ó•ç• oÚ äjì^ß• Üâ ^–Ú] áæ‚e
Éæ†Ê p^â äŽm‚Þ] †ã• …• Ømƒ …• ó‚ßÒ oÚ Ý^nÎ äÃÚ^q p^â k߉ †e]†e …• äÒ oÞ‡
óÜnmçq oÚ •…^Õ] …• ]… •] äŽm‚Þ] kÊ^e æ Üm•†+ oÚ •]ˆì†Ê
oßnÚ‡ ÐŽÂ IM
CO CN CM
]†2 ók‰] å‚• p…æ]• †jÛÒ á^n’Â æ …]çm• ( †n‰] Væ] †ôÕ Ùæ] †jÊ• ä‰ åÿ…^e…•
oÛÞ †m„µ ‚ÏÞ CP†,m• p‚Öçi ^e äŠm^ÏÚ …• (]… å‚• •^m †jÊ• ä‰ àm] àí‰ á]‚Î^Þ g×Æ] äÒ
áç2 ók‰] oΡì] äÿfßq (•†n+ oÛÞ …]†Î &ve •…çÚ Ÿ÷çÛÃÚ äÒ oÛãÚ ØÚ^ ^Ú] ó‚ßÞ]•
l^Žâ]çì æ pˆm†Æ Ì›]ç æ äÞ^Ú†vÚ l^‰^Šu] æ oßnÚ‡ ÐŽÂ (†jÊ• ä‰ àm] …•
á^e‡ ‡] Ø‘æ o’í• äÿe†ri äÛâ ‡] •ne æ (å‚• ÈÖ^e å‡^i †jì• Ôm oŠßq Õ^Þ‡ç‰
äÿÖ^‰ …]ˆâ ‡] •ne îm…^i …• äÒ k‰] å‚• |†_Ú …^Ó•• á^ß2 (XXá]çqçÞ åÿ†Â^•ZZ Ôm
V‚ßÞ^Ú Ôniæ…] l^ÇÖ ‚Ú^Še †jÊ• ä‰ àm] …• ó•…]‚Þ p‚ßÞ^Ú 4nâ o‰…^Ê †Ã•
ài (Õ^ßiçã• …ç’i (æ•^q h• (á^jŠµ (á]… (Õ^Þ •…• sߎi (o•çÆ^Ûâ (o,e]çíÛâ
p†jŠe (…æ• ÌnÒ •fßq (͆’i †jŠe (^Ïe Õ^Þ •…• ØnÚ (ä‰çe (oÞ^m†Â (kËq (äßâ†e
CQ
ó‚â• oÚ á^ŽÞ oeçì äe ]… …^Õ] àm] o×ùÒö Ünâ^ËÚ æ oÞ^ÃÚ (óóóæ lçã• (áçì ‡]
oßnÚ‡ ÑçŽÃÚ IN
•…]æ o‰…^Ê †Ã• …• ŒçŠvÚ l…ç‘ äe ]… •†Ú ÑçŽÃÚ …^e ànjŠíÞ p]†e Éæ†Ê
p•†Ú ( ‚•^e •†Ú Üâ †+] æ (k‰] ᇠŸ÷çÛÃÚ o‰…^Ê †Ã• ÑçŽÃÚ æ] ‡] •nµ ó•†Ò
æ CRp…]‚–ì äÃe]… Váç2 oÞ^Þ‡ †Ã• …• ók‰] å‚• Ìn‘çi ᇠÝ^ÏÚ …• äÒ k‰]
á]çi oÛÞ á]‚ß2 æ (•…]‚Þ “íŽÚ æ à•æ… åÿ†ã2 (•†Ú ÑçŽÃÚ Üâ CSpçrß+ ojŠãÚ
åÿ†ã2 ‡] (á]†,m• ‡] †jvm†‘ æ] (Ù^u †â äe ó•]• “níŽi o‰…^Ê †Ã• oô×ùÒö ÑôçŽÃÚ ‡]
Vk‰] äÏe^‰ oe o‰…^Ê †Ã• îm…^i …• Üâ ‡^e äÒ k‰] äjË+ àí‰ oßnÚ‡ •†Ú ÑçŽÃÚ
àÚ ÑçŽÃÚ I
݆• oe äÿßâ†e ài á• ^e
•‚ßÚ æ†nÞ p^â Ñ^‰ †e
óóó•^jŠm] .†Ú áç2
àÚ ÑçŽÃÚ

TR
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] •]ˆì†Ê Éæ†Ê †Ã• …• äŽm‚Þ] kÊ^e

óóók‰] äjŽ+ •çÚ]†Ê p^ã׊އ omç+

àÚ ÑçŽÃÚ
kÃnf› áç3Ûâ
•…]• ovm†‘ †mˆ+^Þ ÝçãËÚ
àÚ kŠÓ• ^e æ]
]… l…‚Î äÿÞ^Ε^‘ áçÞ^Î
‚ßÒ oÚ ‚nmªi
CT
óóók‰•]‡• äÞ^nŽuæ æ]
V‚ßjŠâ æ] oÞ]çqçÞ æ oÒ•çÒ á]…æ• l]†›^ì á]çqçÞ á]†Šµ oâ^+ (Éæ†Ê ÑçŽÃÚ
^rÞ• …• äÒ kŠâ p] ä2çÒI
‡çßâ ( ‚Þ•çe Е^ àÚ äe äÒ oÞ]†Šµ
†ÆŸ p^â^µ æ Ôm…^e p^â ᕆ+æ Üâ…• p^âçÚ á^Ûâ^e
]… æ] g• Ôm äÒ ‚ߎm‚Þ] oÚ oÒ†jì• Ýç’ÃÚ p^â ÜŠfi äe
CU
ó•†e •çì ^e •^e
æ] ‡] onÖ^ÃjÚ åÿ†ã2 æ •…]• k‰æ• ]… æ] Éæ†Ê äÒ k‰] p•†Ú oâ^+æ] ÑçŽÃÚ
æ äj•]• …ç–u æ] o+‚Þ‡ …• oÞ^Ú‡ äÒ oÛãfÚ …^nŠe åÿ†ã2 oâ^+ æ ‚ßÒ oÚ Ün‰†i
V•…]• k‰æ• ]… æ] ‡çßâ Üâ æ (•…]• l†ËÞ æ] ‡] Üâ Éæ†Ê æ (k‰] äjÊ… …^ßÒ ^â‚Ãe
…^m p] ( p•çe á^e†ãÚ ä2 I
…^m àm†i äÞ^,m p]
óóó ojË+ oÚ Éæ…• ojÎæ p•çe á^e†ãÚ ä2
CML
óóó p•†e oÚ ÐŽÂ å^+]†2 pç‰ äe ]†Ú ÜÖ^¾ oâ^n‰ …• æ
äÒ •…]• äÞ^Ε^‘ æ oÛnÛ‘ …^nŠe æ äÞ^Þ‡ p^â ØÛÃÖ] ‹Ó ÑçŽÃÚ àm] Øe^ÏÚ …• Éæ†Ê
ók‰] å‡^i ¡÷Ú^Ò o‰…^Ê †Ã• …•
^ßÊæ Ù]æ‡ æ .†Ú IO
^Ú] ók‰] Éæ†Ê †Ã• åÿ‚Û l^Âç•çÚ ‡] (o+‚n‰çµ æ ^ßÊ æ Ù]æ‡ æ .†Ú äÖªŠÚ
V•ç• oÚ •Ûn׊i Ý^rÞ]†‰ æ •†m„µ oÚ ]… ^ßÊ kÏnÏu æ] å†ìŸ?^e

TS
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] •]ˆì†Ê Éæ†Ê †Ã• …• äŽm‚Þ] kÊ^e

Ü+†Ú ‡] ‹µ å^,3nâ àÚI

݆,ße äßnm• …• äÒ Ý] 商ÓÞ kñ†q
†,m• ]†Ú .†Ú ˆn2 4nâ äÒ Ý] 商Úö …‚Î á• æ
CMM
ó‚ßÒ oÛÞ ke^$
]… ^Ú æ k‰] å]†Ûâ Ù]æ‡ æ .†Ú ‡] p] äÖ^â ^e æ] à⃠…• ˆnÞ Ø‘æ æ ÐŽÂ oju æ
CMN
ó•‡]‚Þ] oÚ km]‚â Ñ•^‘ •^m äe
CMO
ó.†Ú lçã• (lçã• ‡] Ý•çe †µö àÚ ( å•I
CMP
óÜn,e]çíÛâ …• .†Ú ‚ßi …ç•I
]… Ý•…• æ l†ËÞ æ ØnÚ æ ÐŽÂ æI
á^j‰†fÎ äÿÞ^f• ke†Æ …•
CMQ
ók‰] å‚mçq .†Ú Ý^Þ äe o•çÚ
oßne‚e æ Œªm æ p‚nÚçÞ IP
æ (kŠnÞ å‚ßm• äe p‚nÚ] ó•ç• oÚ å‚nß• äÞ]‚nÚ]çÞ àvÖ Éæ†Ê p^â†Ã• †%Ò] …•
(äjʆ+]†Ê ½çω æ kŠÓ• æ oâ^n‰ ]… å‚ßm• æ (å‚• Ý^Ûi äj•„+ …• •çì …çÚ] äÿÛâ
V•…]‚Þ oâ^n‰ äÿÓÖ ˆqö oÚçãËÚ ]•†Ê á^Ò•çÒ à⃠æ (k‰] 商Úö Üâ ‚n•…çì oju æ
•çe å•†Ú ‚n•…çìI
]•†Ê æ •çe å•†Ú ‚n•…çì
á^Ò•çÒ à⃠…•
k•]• p] å‚ŽÛ+ -ß+ ÝçãËÚ
]… äßãÒ ÀËÖ àm] ke]†Æ ^ãÞ•
•çì p^â ÐŽÚ …•
oâ^n‰ k•…• äÿÓùÖ ^e
CMR
ó‚Þ•çÛÞ oÚ †mç’i
Vk‰] •^jÃÚ p‚nÚçÞ æ oßne‚e æ Œªm àm] äe æ]
Ý•^jÃÚ •çì p‚nÚçÞ äe àÚI
à Ò •ç+

TT
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] •]ˆì†Ê Éæ†Ê †Ã• …• äŽm‚Þ] kÊ^e
CMS
ópçß• oÚ ]… kÛ×¾ •‡æ
oÓm…^i km^ãÞ ‡] àÚ I
CMT
óÜÞ‡ oÚ Í†u g• km^ãÞ‡] æ
CMU
ók‰ oÓm…^i äÿm• àÚ ojŠâ äÛâ I
CNL
óÝ•†Ò oÚ äm†+ äßnm• …• ‡æ… Ý^Ûi I
ÜßÚ àm] æ I
^ãßi oÞ‡
CNM
󕆉 o×’Ê äÿÞ^j‰• …•
hçì p^â‡æ… •^m IQ
p^â‡æ… •^m äe äŽnÛâ æ kŠnÞ o•]… XX áçßÒ]ZZ o+‚Þ‡ knÃ•æ ‡] å^,3nâ Éæ†Ê
Vk‰] äj•„+ hçì
‚ßjÊ… ^â‡æ… á• I
hçì p^â‡æ… á•
CNN
óóó…^• †‰ ÜÖ^‰ p^â‡æ… á•
Väj•„+ p^â•^m áô‚nß•æ á‚m• p]†e •…]• om^â å†rßµ æ]
á‚m• p]†e å†rßµ Ôm I
á‚nß• p]†e å†rßµ Ôm
CNO
óóó k‰ oÊ^Ò àÚ p]†e å†rßµ Ôm óóó
Éæ†Ê †Ã• …• ^â á]…æ• á• äe kŽ+‡^e p懅• æ oÞ]çqçÞ æ oÒ•çÒ á]…æ• •^m
æ (k‰] å•†Ò •^m oÒ•çÒ á]…æ• ‡] •çì p^â†Ã• o–Ãe …• æ] ó•ç• oÚ å‚m• …]†Ói äe
‡] XX çi ‡] ‚ÃeZZ†Ã• …• ó‚ßÒ oÚ ØÏÞ ]… á]…^+‡æ… á• ‡] om^â 军^ì ^â†Ã• ‡] oì†e …•
V ‚ßÒ oÚ •^m XXo,Ö^‰ kËâ p]ZZ h^_ì ^e oÒ•çÒ á]…æ•
o,Ö^‰ kËâ p] I
kÛmˆÂ kË,• äÿ¿vÖ p]
kÊ… ä2 †â çi ‡] ‚Ãe
CNP
ókÊ… kÖ^ãqæ áçßq ‡] oâçfÞ] …•

TU
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] •]ˆì†Ê Éæ†Ê †Ã• …• äŽm‚Þ] kÊ^e

V‚mç+ oÚ àí‰ p] ä3e †jì• á^e‡ ‡] XXkŠnÞ oŠÓ3nâ Ø%Ú äÒ oŠÒZZ †Ã• …• æ
‚m• oÚ oŠÒ äÒ Ý] å‚m• h]çì àÚ I
CNQ
óóó Ý] å‚m• ˆÚ†Î åÿ…^j‰ Ôm h]çì àÚ
V †,m• p‚Öçi †Ã• …• ˆnÞ æ
]… oßn,ÛÆ Ô2çÒ p†µ àÚ I
•…]• àÓŠÚ o‰çÞ^nÎ] …• äÒ Ü‰^ß• oÚ
oßn,ÛÆ Ô2çÒ p†µ óóó
•†nÚ oÚ ä‰çe Ôm ‡] g• äÒ
CNR
ó‚Ú• ‚â]çì ^nÞ• äe ä‰çe Ôm ‡] å^+†v‰ æ
Ô‰æ†Â Ø%Ú (äÞ]†jì• p^ãm‡^e ^÷‘ç’íÚ (äÞ^Ò•çÒ p^ãm‡^e ‡] æ] …^Õ] …• oâ^+æ
Vk‰] äjÊ… àí‰ ØnfÎ àm] ‡] æ 䉅‚Ú á]…æ• ÐŽÚ æ Œ…• (p‡^e
•çe …æ• h]çì o‰†Ò p^Ú†+ I
]憵 oe æ ‚ßöi àÚ
]… Ø›^e p^â ¼ì Ý…•^Ú å^,Þ ‡] …æ•
CNS
óÝ•†Ò oÚ Õ^µ •çì äÿßãÒ p^â ÐŽÚ ‡]
•ç+ p‡^e p^â Õ•^e •^e p^â Ý^e á• I
^â oÎ^Î] †_Â ‡] sn+ p^â ä2çÒ á•
CNT
ó‚ßjÊ… ^â‡æ… á•
‚m• oÚ ‚ßi á]…^e ä2çÒ á^nÚ…• I
•ßn,Þ… p^ãÒ•^e •^e oÒ•çÒ
CNU
óoÎ^› Ôm †m‡ å•^jŠm]
•çe oÒçÒ p^â Ô‰æ†Â áç3Ûâ á]çi oÚ I
COL
ó‚m• ]… •çì p^nÞ• p] äŽn• ÜŽ2 æ• ^e
å^,3nâ äÒ àÚ (àÚ I
•†,Öæ æ Ôf‰ oÒ•^e•^e ˆq
á^Û‰• •çÖ• äÚ p^â Ý^e kŽµ †e
COM
óÝ] å•çfÞ pˆn2
UL
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] •]ˆì†Ê Éæ†Ê †Ã• …• äŽm‚Þ] kÊ^e

݈mæ• oÚ Ü•ç+ æ• äe p…]ç•ç+I

•]ˆÛâ  Œ¡n+ æ• ‡
CON
óÜÞ^fŠ2 oÚ gÒçÒ Ø+ .†e Üm^â àì^Þ äe æ
COO
óóóÜm• oÚ ^â Ô‰æ†Â …^m• ‡] àÚ I
p‡çÚ• •Þ]• Ø%Ú àÚ I
]… •] 䉂ßâ Œ…• äÒ
COP
óÜjŠâ ^ãßi (•…]• oÚ k‰æ• …]æ äÞ]çm•
o+•]çÞ^ì o+‚Þ‡ IR
á•†Ò àãµ æ àjŠ• (o›^nì ØnfÎ ‡] (äÞ^ì …• äÞ^Þ‡ p^â…^Ò ‡] Ý]‚Ú Éæ†Ê †Ã• …•
]… o+‚Þ‡ ÅçÞ àm] äj•„+ …• æ] ó•æ… oÚ àí‰ (óóó æ p…]• ä3e (á•†Ò æ…^q (kì…
á^Þ‡ oÞ^+‚Þ‡ ^e ]… •çì o+‚Þ‡ ó‚ßÒ oÚ •^m l†Šu ^e á• ‡] æ (k‰] å•†Ò äe†ri
V•…çì oÚ ä_fÆ á^Þ• Ù^u äe æ ‚ßÒ oÚ äŠm^ÏÚ oÖçÛÃÚ
ÜŽm‚Þ] oÚ äÞ^ì Ôm äe àÚ I
ÜŽ2 oÞ oÞ áç3Ûâ (à•æ… •Þ^Æ]†2 ^e óóó
•mçŽi oe (Øfßi (†ÓËjÚ •Þ^f• ^e
COQ
óóó•æ‚vÚ^Þ ‚ßífÖ ^e p•]‡çÞ äe æ
ØÚ^Ò åÿ•^‰ á^Þ‡ p] (‚nâ• å^ßµ ]†Ú I
á^jÒ‡^Þ p^â kŽ,Þ]†‰ (k‰çµ p]…æ ‡] äÒ
]… oßnßq …æ• ÌnÒ •fßq †nŠÚ
‚ßßÒ oÚ Ù^fÞ•
]çâ äŽnÛâ á^jÞ^fm†+ Í^Ó• …• æ
•ˆnÚ• oÚ å‡^i †n• pçe äe
ojíf•çì p^â ØÃÞ p] (•i•†µö p^â Ñ^q] p] ‚nâ• å^ßµ ]†Ú óóó
îf_Ú p…^Óâ^n‰ …• ànŠÚ p^â ͆¾ •æ†‰ p] æ
o›^nì ï†2 †n,Ö• ÜÞ†i p] æ
COR
óóó ^âæ…^q æ ^ã•†Ê g• æ ‡æ… Ù]‚q p] æ

UM
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] •]ˆì†Ê Éæ†Ê †Ã• …• äŽm‚Þ] kÊ^e

[k•^Ò Üâ]çì äŽËße ]… ^â ä3Æ^e å…^eæ• ^m•I

]… ^â oÞ]‚ÃÛ• æ
k•]„+ Üâ]çì å†rßµ kŽµ á^Û‰• …•
COS
[•†e ‚â]çì ]‚‘ …^¿jÞ] pç‰ äe ]†Ú …• -Þ‡ å…^eæ• ^m•
Ý] å•†Ò æ…^q ]… Ý^e kŽµ p^â ä×µ àÚ I
COT
óÝ] äjŠ• Üâ ]… å†rßµ p^â äŽn• æ
oÂ^Ûjq] •^ÏjÞ] IS
†Ã• äe oÞ^Ú‡ æ (kÊ^nÞ oÂ^Ûjq] !o‰^n‰ äÿe†ri p]†e oj‘†Ê •]ˆì†Ê Éæ†Ê
Ù• (ànj‰]… á^+‚ߊmçÞ æ á]†Â^• æ (•çe äjŠÓ• Üâ…• o‰^n‰ p^âæ†nÞ äÒ kì]•†µ
(o+•…ç솉 (kŠn•…^Þ• á]†Â^• g×Æ] æ (‚Þ•çe 商e å^ßµ ]æˆÞ] äe (‚nÚçÞ æ äjŠÓ•
oב] Åç•çÚ ]… oŽm‚Þ] .†Ú æ (…çrÊ æ ÐŠÊ äe …^íjÊ] (om]†+ l„Ö (p†,Þ]†mæ •çì
æ om]†+ l„Ö ànÛâ …^2• (Ùæù] †jÊ• ä‰ …• (ˆnÞ Éæ†Ê ó‚Þ•çe å•]• …]†Î •çì †Ã•
Ôm ‚m• ‡] ]… äÃÚ^q æ] Üâ ‡^e ^Ú] ók‰] å‚• h^Šu æ ‚u ‡] •ne oÒ^fne æ l…^Šq
‡] oÓm ók‰] å•†Ò ‚ÏÞ ]… á• …^Õ] oì†e…• æ äjŠm†,Þ äË›^†µö å†Â^• æ Œ^Šu á‡
†Ã• …• ók‰] á^Þ‡ …†• äe ÅçÛrÚ…• äÒ k‰] oi^nʆ æ ànÞ]çÎ ^e æ] p^â p†n+…•
åÿ‚n‰çµ Ñ]…æ] …• Ý^Þ æ• kf$ æ†+ …• kfvÚæ ÐŽÂ äÒ ‚mç+ oÚ XXÉ^e xjÊZZ p^fm‡
ókŠnÞ ÐŽÂ ÀËu æ ^Ïe àÚ^• äÚ^Þ‚Ï †,m• l…^f äe æ kŠnÞ Ñ¡› æ t]敇]
Ý^Þ æ• kŠ‰ ‚Þçnµ ‡] àí‰ I
kŠnÞ †jÊ• Ôm äÿßãÒ Ñ]…æ] …• o•çÆ ^Ûâ æ
k‰] àÚ kíf•çì pçŠn+ ‡] àí‰
COU
óóóçi äÿ‰çe äÿjìç‰ p^â Ðm^Ï•^e
á^ŠßrÛâ †,m• áç3Ûâ (]… æ] äŽÛâ áçÞ^Î ók‰] àne‚e kÖ]‚ æ áçÞ^Î äe æ]
V•†e oÚ å^ßµ ÐŽÂ äe á• Øe^ÏÚ …• æ] ók‰] äjì^ß• ÝçÓvÚ (æ]
•çe á]ˆmæ• kÖ]‚ kŠ‰ á^ÛŠm… ‡] àÚ •^ÛjÂ] äÒ ojÎæ I
†ã• Ý^Ûi …• æ
‚Þ•†Ò oÚ äÓi äÓi ]†Ú p^â É]†2 g×Î

UN
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] •]ˆì†Ê Éæ†Ê †Ã• …• äŽm‚Þ] kÊ^e

]†Ú ÐŽÂ äÿÞ^Ò•çÒ p^â ÜŽ2 äÒ ojÎæ

‚ßjŠe oÚ áçÞ^Î åÿ†ni Ù^Ûj‰• ^e
‚m^e ‚m^e ‚m^e V ÜjÊ^m…• óóó
CPL
óóó Ý…]‚e k‰æ• …]æ äÞ]çm•
ç×q ˆq æ ‚Þæ… oÚ (ç‰ á• äe ç‰ àm] ‡] (å•]…] æ …^njì] oe äÒ ]… oÚ•†Ú Éæ†Ê
oÚ XXå‚Þ‡ Ôm äÖ^ËiZZ æ XXå‡^ßqZZ]… á^Þ• æ ‚ßÒ oÚ •^ÏjÞ] (‚ßßne oÛÞ pˆn2 •çì p^â^µ
•çì (‚Þæ†e •çì …^Ò ØvÚ äe ^i (‚ßjŠâ Œçeçi] †¿jßÚ Ì‘ …• äÒ oÚ•†Ú ó‚Þ]çì
äÿÛ×Ò Ñô¡›] =4nâ †,m• æ ànÛâ ¼ÏÊ ^Ú] ó‚Þ] Õ]…çì •çì æ •çµ •çì æ •…çì†e
VkŠÞ]• á]çi oÚ ‚ßíŽm… æ ˆß› ]… å‚Þ‡ Ý•• †e (æ] Íô†› ‡] XXå‡^ßqZZ
kíf•çì p^â å‡^ßq I
Ùç×Ú p^â å‡^ßq
†ÓËjÚ kÒ^‰ p^â å‡^ßq
(•çµ •çì (•…çì†e •çì p^â å‡^ßq
CPM
óóóànÃÚ p^â kÎæ p^â å^,jŠm] …• (Õ]…çì •çì
V‚njŠnÞ XXå‚Þ‡ Ôm äÿÖ^ËiZZ ˆq pˆn2 äÒ ‚m] å‚nŽm‚Þ] 4nâ ^m• äÒ ‚‰†µ oÚ ‡^e æ
…æ• Œªm kÏnÏu àm] äe oâ^+ I
‚nßÒ oÚ äŽm‚Þ]
CPN
ó‚ßjŠnÞ å‚Þ‡ Ôm äÿÖ^Ëi ˆq äe pˆn2 p‡æ†Ú] p^â å‚Þ‡ äÒ
á^Þ• oßÛ•• æ oj‰æ• å^,3nâ äÒ oÞ^ŠÒ äe æ] äÒ kʆ+ ärnjÞ á]çi oÚ o×Ò …ç› äe
V•…]• äÞ^ßne‚e p†¿Þ (kì^ß• ‡^e á]çi oÛÞ ]…
Üm• oÚ ^â]‚‘ æ ^â ͆u æ ^â†ÓÊ oiæ^Ëi oe á^ãq ‡] àÚ I
k‰] ‚ßÞ^Ú á]…^Ú äÿÞŸ äe á^ãq àm] æ
k‰] oÚ•†Ú p^â^µ kÒ†u p]‚‘ ‡]†µö á^ãq àm]æ
‚߉çe oÚ ]… çi äÒ á^ß3Ûâ äÒ
CPO
óóó ‚ßÊ^e oÚ ]… çi …]æ h^ß› •çì à⃠…•
oÚ •^ÏjÞ] oi^Ïf› Í¡jì] ‡] æ (•…]‚Þ o•çì †¿Þ ˆnÞ Í]†•] æ á^nÂ] äe Éæ†Ê
äÒ ‚ßne oÚ ]… p] å‚ßâ• l^rÞ h]çì ‹µ CPP(•çe å‚nŽ2 ]… †ÏÊ î×i åÿˆÚ •çì æ] ó‚ßÒ
UO
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] •]ˆì†Ê Éæ†Ê †Ã• …• äŽm‚Þ] kÊ^e

V•†Ò ‚â]çì Øu ]… l¡ÓŽÚ äÿÛâ æ (‚Ú•‚â]çì Ý^rÞ]†‰

‚m• oÚ p‡^fŽi• g• …• äÞ^íµçi á^Û‰• ‡] oŠÒ I
•‡]‚Þ] oÚ ]… å†Ë‰ æ
‚ßÒ oÚ kÛŠÎ ]… á^Þ æ
‚ßÒ oÚ kÛŠÎ ]… oŠ¶µ æ
‚ßÒ oÚ kÛŠÎ ]… o×Ú É^e æ
‚ßÒ oÚ kÛŠÎ p] äʆ‰ å^n‰ ke†• æ
‚ßÒ oÚ kÛŠÎ ]… oŠmçÞ Ü‰] ‡æ… æ
‚ßÒ oÚ kÛŠÎ ]… äÞ^í–m†Ú åÿ†ÛÞ æ
‚ßÒ oÚ kÛŠÎ ]… oÓnj‰Ÿ p^â äÛÓ2 æ
‚ßÒ oÚ kÛŠÎ ]… àm•†Ê p^Ûßn‰ æ
‚â• oÚ Üâ ]… ^Ú Ü㉠æ
CPQ
óóó Ý] å‚m• h]çì àÚ
î×i æ ‚ßöi ô̂ ß› á^e‡ ^e ]… o‰^n‰ oâ^+æ oÂ^Ûjq] Øm^ŠÚ æ] (^â†Ã• oì†e …•
^ãÖ^‰ ‡] ‚Ãe æ]ók‰] †n,ÛŽ2 …^nŠe oí×i àm] XX†ã+ †µö ‡†Ú p]ZZ †Ã• …• æ (‚ßÒ oÚ |†_Ú
(á]†m] äe äm^ßÒ äe æ (k‰] å‚Þ^‰… kf$ äe ^÷Û‰… ]… •çì æ äjʆ+ ]… •] äÚ^߉^ß• (o+‚Þæ•
V‚mç+ oÚ (Øf×e æ Ø+æ †Ã• ànÚ‡ †‰
Ý‚• xi^Ê I
Ý‚Þ^‰… kf$ äe ]… •çì
k‰] ku]… ç‰ö äÛâ ‡] ÜÖ^nì †,m•
à›æ Ý^Ú á^e†ãÚ •çÆ•
oím…^i …^íjÊ]†µö Ðe]ç‰ ÔÞ^jŠµ
-ßâ†Ê æ á‚Ûi omŸŸ
áçÞ^Î äÿÏrÏq Ðq æ Ðq æ
k‰] ku]… ç‰ö äÛâ ‡] ÜÖ^nì †,m• å•
Øf×e æ Ø+æ †Ã• ànÚ‡ †‰ …• óóó
Üâ á• (àjŠm‡ k‰] ojfâçÚ
UP
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] •]ˆì†Ê Éæ†Ê †Ã• …• äŽm‚Þ] kÊ^e

çi á•çe •çqçÚ knÃÎ]æ äÒ ojÎæ

CPR
óóó•ç• oÚ äjʆm„µ Ù^‰ p^â Ù^‰ ‡] ‹µ
]… •çì áô^Ú‡ îôm…^i ‡] oÒ^ßjŽuæ †mç’i XXoßnÚ‡ p^â äm•ZZ †Ã• …• •]ˆì†Ê Éæ†Ê
á^• p]•†Ê äe äÒ k‰] om^â á^ŠÞ] ‡] àí‰ †Ã• àm] …• ók‰] äj•]„+ •m^ÛÞ äe
V‚ßßÒ oÚ o+‚Þ‡ äÞ^fm†Æ äÒ om^â á^ŠÞ] (‚Þ•^ÛjÂ] oe æ å‚• ‚m‚ãi (‚Þ…]‚Þ p‚nÚ]
om^ãßi p^â…^Æ …• I
‚Ú• ^nÞ• äe o+•çãne
•]• oÚ áçnÊ] æ -ße pçe áçì
…]• …^e pô^â á‡
‚Þ‚nm]‡ †‰ oe p^â•]‡ çÞ
oâ^n‰ æ î×i …^+‡æ… ä2 óóó
]… kÖ^‰… kôË,• pæ†nÞ (á^Þ
•çe å•†Ò hç×ÇÚ
]… †,m‚Óm pôç×+ á]•†Ú óóó
‚Þ‚m…• oÚ •…^Ò ^e
áçì ‡] p†jŠe á^nÚ …• æ
ÈÖ^e^Þ á]†jì• ^e
‚Þ‚• oÚ äe]çíÛâ
Ý]‚Â] ܉]†Ú …• äj‰çnµ óóó
…]• h^ß› ojÎæ
]… oÚçÓvÚ sßùŽi †µö á^ÛŽ2
kím… oÚ áæ†ne äe …^ŽÊ ^e ä‰^Ò ‡]
‚ßjÊ… oÚ æ†Ê •çì äe ^ãÞ•
oÒ^ßiçã• …ç’i ‡] æ
‚nŽÒ oÚ †ni á^• äjŠì æ †nµ h^’Â]
^â á]‚nÚ o•]çu …• äŽnÛâ ^Ú]
p‚m• oÚ ]… Ô2çÒ á^nÞ^q àm]
UQ
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] •]ˆì†Ê Éæ†Ê †Ã• …• äŽm‚Þ] kÊ^e

‚Þ] å•^jŠm] äÒ
‚Þ] äjŽ+ å†nì æ
CPS
óóó h• p^â å…]çÊ Ýæ]‚Ú •ˆm… äe
á]†,Þ (oÞ^ãq x_‰ …• (…çŽÒ oÂ^Ûjq] !o‰^n‰ Øm^ŠÚ ‡] †i]†Ê oâ^+ Éæ†Ê
æ á]‚ßÛŽÞ]• æ] ók‰] á…‚Ú^Šµ á‚Ûi |¡_‘] äe æ kʆŽnµ àm] Ý^rÞ]†‰ æ †Že åÿ‚ßm•
oâ^fi æ á^ãq oÞ]†mæ á^Þ• kÖ^‰… äÒ ‚Þ]çì oÚ á]†fÛÇnµ åÿ…^Ãj‰] äe ]… xב á^n‚Ú
Vk‰^ãÞ^ŠÞ]
]… oÞ]†mæ kÖ^‰… (á]†fÛÇnµ I
‚Þ•…æ• ^Ú á†Î äe •çì ^e
oµ^nµ p^â …^rËÞ] àm]
ÝçÛŠÚ p^â†e] æ
[‚ßjŠâ Œ‚ÏÚ p^â äm• ànß› ^m•
áçíÛâ p] (…•]†e p] (k‰æ• p]
p‚n‰… å^Ú äe ojÎæ
CPT
ó‹mçße ]… ^ã×+ Ý^Â ØjÎ îm…^i
‡‡‡

^ãj•]••^m

ó•MOOP (á]†`i (Ùæ] ¸^2 (†n‰] (•]ˆì†Ê Éæ†Ê IM

ó•MOOQ (á]†ãi (Ùæ] ¸^2 (…]çm• (çÛâ IN
ó•MOOS (á]†ãi (Ùæ] ¸^2 (á^n’ (çÛâ IO
ó•MOPN (á]†`i (Ùæ] ¸^2 (†,m• p‚Öçi (çÛâ IP
VÔÞ Üâ‡^e ó•…]‚Þ Å^q…] äe ‡^nÞ æ k‰] |†_Ú Åç•çÚ àm] ( Ùæ] †jÊ• ä‰ p^â†Ã• g×Æ] …• IQ
( XX^ß••^ÞZZ ( XX†n‰]ZZ (XXoñ^q†âZZ ( XX^m¨…ZZ ( XX l]†›^ìZZ ( XXå‚nÚ… äÿ×Õ ZZ( XXŒçâæ g•ZZ
óóó æXXå^ß+ZZ (XXá^ãßµ •ÏÞZZ ( XXŒ^ß•^ÞZZ ( XXÝ^ÏjÞ] ( XXl†ŠuZZ (XXä‰çeZZ
ók‰] á^nÞ^Ú^‰ †‘^ÃÚ æ p†râ Ý…^ã2 á†Î …çãŽÚ å†Â^• (gÃÒ kße (p…]‚–ì äÃe]… IR
'…^u Ý^Þ äe gÃÒ †Šµ ók•]• ojßÓÚ æ l…^Ú] î×e •æ‚u …• æ •çe h†Â ¡÷‘] gÃÒ •…‚µ

UR
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] •]ˆì†Ê Éæ†Ê †Ã• …• äŽm‚Þ] kÊ^e

]… äÃe]… oÞ^Û+‚e äe '…^u æ ‚m•†+ •çì …•]†e Ý¡Æ (•^jÓe Е^ äÃe]… ó‚• æ] ànŽÞ^q
oÞ^ÃÚ †e Ù^Ûj•] æ kÊ^_Ö äe æ] àí‰ æ (•çe †â^Ú æ• †â (p‡^i æ o‰…^µ †Ã• …• pæ ókŽÒ
(Q t (•MORQ (á]]†`i (†nfÒ †nÚ] (o‰…^Ê -ßa†Ê (‚ÛvÚ (ànÃÚE ók‰] Ì’jÚ ˆn,Þ] Ù•
DQRS”
•çÛvÚ á^_׉ o–Ãe æ †r߉ á^_׉ †‘^ÃÚ ]… æ] o–Ãe äÒ oÞ]†m] å†Â^• (pçrß+ ojŠãÚ IS
^ãßi æ •çÏËÚ •…^Õ] á]çm• ókŠnÞ äjŠÞ]• pˆn2 á]‚ß2 pæ Ù]çu] ‡] ó‚Þ] äjŠÞ]• pçÞˆÆ
DNLRL!NLQU” (R t (á^Ûâ (çÛâE ók‰] å‚Ú• ^â å†Ò„i …• á• ‡] p] å‚ßÒ]†µ l^Ã_Î
(á^n’ …]çm• (†n‰] Vp†Ã• äÿÂçÛrÚ sßµ ØÚ^• (•]ˆì†Ê Éæ†Ê ØÚ^Ò …^Õ] (•]ˆì†Ê Éæ†Ê IT
ó•MOPS (á^ÛÖ• (‚mçÞ l]…^ŽjÞ] (Ùæù] ¸^2 (D•†‰ Ø’Ê ‡^Æ• äe Üm…æ^ne á^Ûm] (†,m• p‚Öçi
ó O N P ! O N O ” ( X X à Ú Ñ ç Ž ÃÚZ Z
óOUL ” (XX†,m• p‚ÖçiZZ (á^Ûâ (çÛâ IU
óPLR ” (XX•†‰ Ø’Ê ‡^Æ• äe Üm…æ^ne á^Ûm]ZZ (á^Ûâ (çÛâ IML
óOPR ” (XXg• …• …]‚m•ZZ (á^Ûâ (çÛâ IMM
(o2]çÒ p•]†Ú ‡^ß`• …• (XXk‰] …çÒ Íçe •çÖçÚ †,m• p‚Öçi ^m•ZZ (oÞ^â†e p‚ãÚ V‚nßÒ å^,Þ IMN
óMQR (MQL ” (•MOSU (á]†`i (å†_Î †ŽÞ (•]ˆìçÞ Éæ†Ê äÿÚ^ßjì^ß•
óOLQ” (XXkÊ^m…•ZZ (•]ˆì†Ê Éæ†Ê ØÚ^Ò …^Õ] (•]ˆì†Ê Éæ†Ê IMO
óOOP ” (XXh]•†ÚZZ (á^Ûâ (çÛâ IMP
óOPP!OPQ” (XXg• …• …]‚m•ZZ (á^Ûâ (çÛâ IMQ
óOOU ” (XXoßnÚ‡ p^â äm•ZZ (á^Ûâ (çÛâ IMR
óNUM ” (XX•†eö ‚â]çì ]… ^Ú •^eZZ (á^Ûâ (çÛâ IMS
óOPO ” (XXäm‚âZZ (á^Ûâ (çÛâ IMT
óOTS ” (XX†,m• p‚ÖçiZZ (á^Ûâ (çÛâ IMU
óOQN ” (XXˆf‰ ÜâæZZ (á^Ûâ (çÛâ INL
óOUQ ” (XX•†‰ Ø’Ê ‡^Æ• äe Üm…æ^ne á^Ûm]ZZ (á^Ûâ (çÛâ INM
óNSP ” (XX^â‡æ… á•ZZ (á^Ûâ (çÛâ INN
óPMS ” (XXå†rßµZZ (á^Ûâ (çÛâ INO
óPMN ” (XXçi ‡] ‚ÃeZZ (á^Ûâ (çÛâ INP
óPNU ” (XXkŠnÞ ‹Ò 4nâ Ø%Ú äÒ oŠÒZZ (á^Ûâ (çÛâ INQ
óOUL!OUM ” (XX†,m• p‚ÖçiZZ (á^Ûâ (çÛâ INR
óNSR ” (XX^â‡æ… á•ZZ (á^Ûâ (çÛâ INS
óNSP ” (XX^â‡æ… á•ZZ (á^Ûâ (çÛâ INT

US
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] •]ˆì†Ê Éæ†Ê †Ã• …• äŽm‚Þ] kÊ^e

óOMT ” (XXoÒçÒ Ô‰æ†ÂZZ (á^Ûâ (çÛâ INU

óONL ” (á^Ûâ (çÛâ IOL
óOPP ” (XXg• …• …]‚m•ZZ (á^Ûâ (çÛâ IOM
óOTU ” (XX†,m• p‚ÖçiZZ (á^Ûâ (çÛâ ION
óPMT ” (XXå†rßµZZ (á^Ûâ (çÛâ IOO
óPNT ” (XX•‡ç‰ oÚ ä3Æ^e p]†e ÜÖ•ZZ (á^Ûâ (çÛâ IOP
óOOL ” (XXp‚e] oeæ†Æ …•ZZ (á^Ûâ (çÛâ IOQ
óOQQ ” (XXˆf‰ ÜâæZZ (á^Ûâ (çÛâ IOR
óPLO!PLP ” (XX•†‰ Ø’Ê ‡^Æ• äe Üm…æ^ne á^Ûm]ZZ (á^Ûâ (çÛâ IOS
óPOO ” (XXkŠnÞ ‹Ò 4nâ Ø%Ú äÒ oŠÒZZ (á^Ûâ (çÛâ IOT
óOQS ” (XXÉ^e xjÊZZ (á^Ûâ (çÛâ IOU
óPMT!PMU ” (XXå†rßµZZ (á^Ûâ (çÛâ IPL
óPLU ” (XX•†‰ Ø’Ê ‡^Æ• äe Üm…æ^ne á^Ûm]ZZ (á^Ûâ (çÛâ IPM
óOPS ” (XXg• …• …]‚m•ZZ (á^Ûâ (çÛâ IPN
óPLM ” (XX•†‰ Ø’Ê ‡^Æ• äe Üm…æ^ne á^Ûm]ZZ (á^Ûâ (çÛâ IPO
(Ý…]‚Þ p…^íe ‡çßâ àÚ æ k‰] á^jŠÚ‡ ¼‰æ áŸ]ZZ V‚ŠmçÞ oÚ (áæ‚m†Ê (•…•]†e äe p] äÚ^Þ …• IPP
†ÏÊ ‡] †µö Ün+‚Þ‡ äŽnÛâ Ø%ÚZZ VäÓßm] ˆnÞ ( PQR” (Éæ†Ê äÿÚ^ßjì^ß• V‚nßÒ å^,Þ XXóÝ…]‚Þ Üâ Ùçµ
(á^Ûâ óÝ…]• •^ÏjÂ] pˆn2 äe äÞ æ ÜÞ‚e äÞ (k‰] †n‰ Üf×Î äÞ ókŠnÞ k‰• …• ˆn2 4nâ æ k‰]
óPQQ!PQR ”
óPOP!POQ ” (XXkŠnÞ ‹Ò 4nâ Ø%Ú äÒ oŠÒZZ (•]ˆì†Ê Éæ†Ê ØÚ^Ò …^Õ] (•]ˆì†Ê Éæ†Ê IPQ
óOSP!OSQ ” (XX†ã+ †µö ‡†Ú p]ZZ (á^Ûâ (çÛâ IPR
óOOS!OPM ” (XXoßnÚ‡ p^â äm•ZZ (á^Ûâ (çÛâ IPS
óá^Ûâ (çÛâ IPT

‡‡‡

UT
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ]

oÚæ… æ o×n×ì

‚a]‡ Ø–Ê] ‚ÛvÚ

å‚nÓ2
åÿ‚ßm]†‰ æ †Že îm…^i oÞ^ʆ †Â^• àm†i .…ˆe (oí×e ‚ÛvÚ àm‚Ö] Ù¡q ^ÞŸçÚ
ᕆÎZ æ oÚ¡‰] Íç’i .…ˆe Í…^ÃÛÖ] é†m]• oj‰]†e äÒ k‰] pçßÃÚ pçß%Ú
äe o‰…^Ê oÞ^ʆ †Ã• …• ^ÞŸçÚ ƒçËÞ æ †n$ªi ó•ç• oÚ å‚Þ]çì pç×`µ á^e‡ …•
ó‚Þ] å‚Þ^ÛÞ …^ßÒ†e æ] Ýô^`Ö] ‡] ˆnÞ †•^u åÿ…æ• á]†Â^• oju äÒ k‰] p‚u
æ ^ÞŸçÚ †n$ªi kvi l‚• äe ˆnÞ oÞ^ÇÊ] å‡]æ• ‚ß×e †Â^• (o×n×ì ä×#Ö] Øn×ì •^j‰]
l^Ò†jŽÚ äe ᕆe oµ …• k‰] oŽ•çÒ †•^u äÖ^ÏÚ ók‰] å•çe Ù^fÎ] äÚ¡Â
ó^ÞŸçÚ æ o×n×ì áô^nÚ p†ßâ æ p†ÓÊ
ó†ßâ (äŽm‚Þ] (o×n×ì (^ÞŸçÚ Vp‚n×Ò p^â å/]æ
àm‚Ö] ð^`e ð^Û×ÃÖ] á^_׉ ‚ôÞ‡†Ê (pçÖçÚ äe Íæ†ÃÚ oí×e ‚ÛvÚ àm‚Ö] Ù¡q ^ÞŸçÚ
p]†Ã• àm†i .…ˆe ‡] (^Ë‘ ä×#Ö] xneƒ †jÒ• äÿjË+ äe ^ße ofn_íÖ] ànŠu àe ‚ÛvÚ
•…^Õ] åÿç×q àm†j`e æ …^ÓÊ] åÿçnÚ àm†j+…ˆe pæ pçßÃÚ pçß%Ú æ k‰] á]†m] Íôç’jÚ
ØÚ…†ve …• †jÊ• •• àÛ• …• kne …]ˆâ •• æ kŠne …^Û• äe äÒ ‚â• oÚ ØnÓŽi ]…
äÒ k‰] oÚç¿ßÚ oôµ^nµ lô^m^Óu ØÚ^• pçß%Ú l^mçjvÚ óå‚• å•æ†‰ …ç’ÏÚ Œ‚ŠÚ
å]… ‡] æ å•^‰ á^e‡ äe ]… pçßÃÚ Ðm^Ïu æ oÞ^ʆ æ oßm• lô^ÓÞ ^ãÞ]‚e ؉çi ^e ^ÞŸçÚ
CMó‚m^ÛÞ oÚ á^ne Øn%Ûi

(Ümç• oÚ äqçjÚ äjÓÞ àm] äe (ÜnßÒ äÃÖ^_Ú kÎù• äe ]… o×n×ì …^Õ] lô^n×Ò †+]
oÚ …^ã¾] h†ŽÚ oÊç‘ æ Í…^ p]†Ã• äe kfŠÞ o‘ù^ì lô•]…] å…]çÛâ änÖ] …^ŽÚ äÒ
•…^$• p^q p^q …• ^ʆ ‚m^Ï æ å•çe …]•…çì†e äÞ^Ê…^ Ñæƒ ‡] ˆnÞ •çì æ] ó•…]•
UU
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] oÚæ… æ o×n×ì

äe^_ì àôÛ• ó‚â• oÚ á^ŽÞ äΡ ^ÞŸçÚ äe äÛâ ‡] •ne pæ á^nßnŽnµ ‡] ók‰] •çãŽÚ
V‚mç+ oÚ (•†Ò •]†m] á]†m] …• äÒ p]
àÚ]• äe (Ý•†+ …^jʆ+ ojfn’Ú äe ^m Ýç• …^Ûne å^+†â äÒ k‰] á• †e l•^ ]… á]çi^Þ àm]
V݆e oÚ å^ßµ á^ʆ äe æ ݈mæ• oÚ †Ã•
Ýçߎe Ø›^e æ Ðu …ç• ‚ß2 ^i Ý‚• †Ò
Ýçߎe Ù• ‡] pˆn2 ^i ^â‡^‰ àm] ‚ßÓŽe
pçÞˆÆ †Â^• äÿÏm‚u äe oâ^+ ä$•^u •†fj‰• ‡] æ ÜãÞ oÚ Ù• &m‚u äe Ù• •ç+ å^,Þ•
oÚ Ø‰çjÚ á^ni^q^ßÚ †nµ äe woa^+y æ Ýç• oÚ á^jŠ×+ pç‰ oâ^+ (݈m†+ oÚ om^߉
…• æ Ý…^¶‰ oÚ á^q ^ÞŸçÚ oÞ p]çÞ äe æ Ýçß• oÚ ]… pæ Õ^Þ‡ç‰ p^â oãÖF] oãÖF] (Ý•†+
CNóÝ‡ç‰ oÚ Õ^µ ]… äŽm‚Þ] †jÊ• (oiçÓ×Ú ÔôÞ^f×+ á• •i•

Vk‰] ‚ß×e oí×e àm‚Ö] Ù¡q gôf‰ äe Ýæ… äfi†Ú æ Ý^ÏÚ o×n×ì †ô¿Þ …•
CO
•çíe ‚Ö^e oÚ Ýæ… oí×e àm‚Ö] Ù¡q ‡]
V‚â• oÚ …]†Î XXpçßÃÚ h^jÊ• ‚‘ Ñô†ŽÚZZ ]… î×e o×n×ì
C4
pçÖçÚ åô^+•]‡ oÚ^e î×e
C4
pçßÃÚ h^jÊ• ‚‘ Ñô†ŽÚ
C4
æ] Ý^rÞ] ð‚fÚ ^q àm] •çe å‚m•
CPæ] Ý^ãÖ] äÛŽ2 †‰ ànÖæ]

XXoÚæ… oí×e ‚ÛvÚ àm‚Ö] Ù¡q ^ßnÖçÚ l†–u å^+…^e äeZZ á]çß äe p…^Õ] …•
ó•…]• oÚ ‡]†e] äÞç+ àm] pçÖçÚ äe kfŠÞ ]… •çì lô‚nÏÂ
C5 •¡fÖ] Ý] …• ÐŽÂ åô^••^e
C5 •^ãÞ àm‚Ö] Ù¡q Ý^Þ †e äÓ‰
C5 pçßÃÚ h^jÊ• ‚•^e ÐŽÂ
C5 pçÖçÚ Õô^µ g×Î ‡] äjÊ^i
C5 ÐŽÂ Õô^ì p] änÞçÎ p] •^e •^•
CQÐŽÂ Õ^µ h^jÊ• ‚e^i çi ˆÒ

Vk‰] á]æ]†Ê pçÖçÚ äe kfŠÞ o×n×ì l‚nÏ äÒ ‚‰… oÚ l^f$] äe ˆnÞ o×n×ì †m‡ …^Õ] ‡]
C5 •¡fÖ] Ý] ‡] k‰^ì†e oÒ•çÒ
CR•^ãÞ ^µ pç× p^e• ‡] †i†e

MLL
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] oÚæ… æ o×n×ì
C5 ^Ú oí×e pçÖçÚ l†–u
CSá]‡^Þ pæ Ý^ße ‚• á^ãq äÒ
C6 ‡^‰ ÐŽÂ ‡ç‰ ØÏ p] •^e •^•
CT‡]çßÖ• •íe |æ… ÜnÓu p]
C gŽÚ] Ý…]†• oÞ‡ äÒ ÜjŽ+ …^ì k ô ŽÚ äÛâ
gŽÚ] Ý…^fÆ ^q äÛâ oÞ^ŽÊ oÚ• ]çâ äe
ÜjŠÓ• ^â‚ße äÛâ ÜjŠŠ+ ^â Ý]• äÛâ
CU
gŽÚ] Ý…^Ó• oßÒ äÒ Üj‰†e á^q æ á^ãq‡
C10 Ý…æ• •^m áç2 Ý^Þ äjŠrì á•
CML݆jŠÒ^ì •ç• •i• áç2 ݆+

áô^m^µ oe ÐŽÂ æ kÚ^Ïj‰] æ †f‘ äe o×n×ì XXá^ßne ^fm‡ZZ á]çß kôvi p†Ã• …•
á]†m] …• á^m…^i^i ojÎæ äÒ ‚mç+ æ ‚ßÒ oÚ å…^•] †i†e æ .…ˆe p]‚ì äe kfŠÞ pçÖçÚ
VäÒ ‚n‰… ^rßm] äe keçÞ æ ‚Þ•†Ò Èm…• oe lô…^Æ æ ØjÎ
C12
á‡ æ •†Ú .†Ûe ‚• àn,Þ… ä×q•
CMM
àËÒ oe áçì …• ä렮 á]…]ˆâ ‚‘
V•]‚Þ k‰• ‡] ]… †f‘ áô^Ú]• ˆnÞ àjʆµ åÿ…æ• àm] …• pçÖçÚ
‚m‚µ á^Êç› ]‚ì pç‰ ‡] ‚Ú•
‚nß• •çì •ôç,e ]†Þ• pçÖçÚ
•ˆÞ Ý• km^Ó• ‡] †Ó• ˆq ÔnÖ
•ˆÞ ÜÒ æ •ne ‡ oʆu Ü×Î Ôm
áçì tçÚ pç‰ ‚m• äÞ^Ï•^Â
áæ†e ‚Ú^Þ pæ á^+0Ú ‡] Ô•]
•çe àne ^fm‡ ÜŽ2 ]… á^Ï•^Â
•çe àm] Е^ pŸ]æ åÿçn•
áçì p^m…• pˆnì Ü›¡i …•
áçÓ‰ oe ••†,Þ •†f‘ ojŽÒ

MLM
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] oÚæ… æ o×n×ì

…^f+†Ú p^ß,ßi …• pçÖçÚ

…^ßÒ ]‚nµ^Þ †ve á• Ù• …•
àm†Ê• ^fm‡ å^• p^Ò •‡ å†ÃÞ
àm†Ê• ^m…• æ ˆnì á^Êç› Ýô^•
‚re kË_Ö †e æ †ãÎ †e ÜÏ•^ÂZZ
CMN
XX‚• 敆â àm] Ðô•^ àÚ (gr àm]
(pçßÃÚ áô]æ †â]… å]… †ô–ì Øô%Ú áç+ äÞç+ p^`fÏÖ äe ]… ^ÞŸçÚ •…^Õ] …• o×n×ì
|æ… ÜnÓu (pçßÃÚ áô^Û‰• á]• å]… (á^ʆ åô^+‚m• ‡] tæ] hô^jÊ• (á^ʆ ‚n•…çì
V‚Þ]• oÛÞ åˆrÃÚ ‡] †jÛÒ ]… •†Ã• æ k‰] å•†Ò •^m á• ˆq æ •íe
‡^rÂ] •…]• ^Ú] kŠnÞ †fÛnµ
CMO‡]… ^Ûe ‚mç+ Ô×Ê Ý^e ‡] äÒ
ô
V‚Þ]çì oÚ h^jÓÖ] Ýö] †ã¿Ú ]… pçßÃÚ pçß%Ú pæ æ
h^ßq á• x•]æ å•†Ò omç+ •nµ
CMP
h^jÓÖ] Ýö] †ôã¿Ú •e^jÒ …•
†âæ k‰] á^Žì…• åÿ…^j‰ ç3Ûâ pçÖçÚ (äÞ^Ê…^ †ôÕ …• äÒ •…]• å‚nÏ o×n×ì
V‚â‚e …]†Î •çì ‚ô•†Ú ]… oÚæ… ‚m^e (‚m]†‰ oÚ †Ã• äÞ^Ê…^ àônÚ^–Ú …• äÒ p†Â^•
kŠÚ ˆn,Þ] …ç• †ôÕ äÞ^Ê…^ ‚m]†‰ áç2
CMQ
‚ßÒ ^ÞŸçÚ î×e…ô^íjÊ] †e ^ËjÎ]
•çì àm• ^q äe ^q æ k‰^ÞŸçÚ †ôn$ªi kôvi ÷]‚m‚• o×n×ì ˆnÞ …^ÓÊ] æ Ôf‰ †ô¿Þ ‡]
V‚mç+ oÚ XXå†ÏÞ] …• of•ZZ Ý^Þ äe p†Ã• …• Ù^%Ú á]çß äe ó‚ßÒ oÚ Í]†jÂ] pæ äe ]…
^¶e †ŽvÚ •çì ‡ô^‰ æ ‡ç‰ ‡ p•†Ò á^ß3Þ•
^¶e †,m• ÜôÖ^Â ‚• ÜÖ• áô^jŠnÞ ˆÒ
çi ‡]æ• ( çi ‡ç‰ ( çi äÖ^Þ ( çi äÛÇÞ
^¶e …ƒ• ‚‘ •†Ò àÚ .… .… …• oÓm†â
gn’Þ ‚• ]… oŠÒ ^ÞŸçÚ ‡ç‰ æ Å^Û‰ ‡]
CMR
^¶e †rßì •‚•^e ^m •çe Ù• …• •Ži^Ò
oÚ ànÛ–i •çì …^Õ] …• ˆnÞ ]… oÚæ… lô^Û×Ò æ ^ãÂ]†’Ú (^â†Ã• o–Ãe o×n×ì
MLN
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] oÚæ… æ o×n×ì

oí×e ‚ÛvÚ àm‚Ö] Ù¡q ^ÞŸçÚ l†–u åô^+…^e äeZZ äe Ýç‰çÚ p] äÚç¿ßÚ …• ¡÷%Ú ó‚ßÒ
V•…æ• oÚ ]… pæ †m‡ …ô^Õ] XXoÚæ…
‚ßÒ oÚ km^Óu áç2 oÞ ‡] çߎe
‚ßÒ oÚ km^Ó• ^â om]‚q ‡æ
‚ßÒ oÚ áçì †µ ÐŽÂ &m‚u oÞ
CMS
‚ßÒ oÚ áçßrÚ ‡ç‰ p^â ä’Î
p] å‡çÒ …• ]… †ve pˆm†e †+
om å‡æ… Ôm kÛŠÎ ‚rß+ ‚ß2
•^e kŠnÞ æ p^Þ àm] kŠŽi•
CMT
•^e kŠnÞ •…]‚Þ •i• àm] äÒ†â
^Ú p]•ç‰ •çì ÐŽÂ p] •^e•^•
^Ú p^â k× ä×Ûq gnf› p]
^Ú ŒôçÚ^Þ æ lçíÞ p]æ• p]
CMU
^Ú ŒôçßnÖ^q æ á盡Ê] çi p]
V‚ßÒ oÚ ànÛ–i ]… oÚæ… †m‡ †ôÕ †,m• p^q …•
…^ne á]…^e (畆e] ( ç• á^Û‰•
CNL
…^Óe ‚m^Þ á]•æ^Þ …‚Þ] h•
å•^Ëj‰] •…çÚ •m^a†Ã• …• †nnÇi Õ‚Þ] ^e ]… ^ÞŸçÚ Äm…^’Ú o–Ãe pæ p•…]çÚ …•
‹fjÏÚ ^ÞŸçÚ …^Õ] ‡] ˆnÞ o×n×ì …^ÓÊ] æ ànÚ^–Ú o–Ãe äÒ Øe àm] ^`ßi äÞ V‚â• oÚ …]†Î
p•^m‡ lô^ne] ÐŽÂ •m^j‰ æ |‚Ú …• oÚæ… ‚ßÞ^Ú o×n×ì Ù^%Ú áô]çß äe ó‚•^e oÚ
Vk‰] …]†Î àm‚e ᕇ] kne ‚ß2 ók‰] å•æ†‰
o+‚Þ‡ p^nÛnÒ çi p] =ÐŽÂ
àÚ p^â k× ä×Ûq gnf› p]
àÚ Ýô^ãÖ] àÚ áôçÛ–Ú àÚ †ôÕ
CNM
àÚ p^fã‘ ojŠÚ àÚ …ôç•
ÐŽÂ á^_׉ ^•çì æ ÐŽÂ ^•çì p]
ÐŽÂ á^Ú†Ê æ å‚Þ^Ú†Ê ^•çì p]
MLO
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] oÚæ… æ o×n×ì

ÐŽÂ p]•ç‰ ^•çì æ ÐŽÂ ^•çì p]

CNN
ÐŽÂ p]ˆÊ] á^q •…• á^j‰]•
á• ‡ôæ†Ê] Ù• Íô†u æ ÐŽÂ ^•çì
CNO
á• ‡ôæ… æ g• æ å^Ú æ Ù^‰ ^•çì
å^n‰ oÞ]‚Þ‡ •çe ^nÞ• (ÐŽÂ p•çfÞ †+
CNP
å^ß+ g•†e ‚m…^e oÞ ÜÆ ˆq á• †ôe]
V•‡]‚Þ] oÚ pçÖçÚ †ôm‡ lô^ne] •ô^m äe ]… å‚ßÞ]çì (o×n×ì …ô^Õ] àm]
^Ú p]•ç‰ •çì ÐŽÂ p] •^e •^•
^Ú p^â k× ä×Ûq gnf› p]
^Ú ŒôçÚ^Þ æ lçíÞ p]æ• p]
CNQ
^Ú ŒôçßnÖ^q æ áô盡Ê] çi p]
VÙ^%Ú á]çß äe k‰] å•†Ò •âçÓÞ]… p‡^rÚ ÐŽÂ äŽnÛâ oÚæ…
•çe o,Þ… oµ ˆÒ p^â ÐŽÂ
•çe o,ßÞ kfÎ^Â •çfÞ ÐŽÂ
…]‚m^µ ‚•^fÞ å•†Ú †e ÐŽÂ
CNR
…]• ÝçnÎ †e æ ou †e ]… ÐŽÂ
•âçÓÞ •ô…çÚ ]… ^fm‡ ¼ôì ÐôŽÂ oßÃm p‡^rÚ ÐŽÂ •çì …ô^Õ] …• ^q äe ^q ˆnÞ o×n×ì
Vk‰] Ù• (Õ^µ ÐŽÂ p^q pæ †ô¿Þ ‡] ó‚Þ]çì oÚ ]†Ê p^fm‡ ÐŽÂ äe æ ‚â• oÚ …]†Î
Üm‚• ^fm‡ ¼ôì àŠuö Ðô•^Â
CNS
Üm‚• oßÃÚ om^fm‡ ‡] ØÊ^Æ
kŠÖ• á^mæ†ãÚ Õ^µ ÐŽÂ p^q
CNT
kŠ×+ æ h• …• äÒ ‚•^e Œçâ á•
Vk‰]… oÚæ… ¡÷%Ú ó‚ßâ• oÚ k×n–Ê ØÏ †e]… ÐŽÂ æ• †â o×n×ì æ oÚæ…
oŠe àÚ Ý•çÚ‡• Üâ ]… ØÏÂ
CNU
o‰†ËÚ ]… 7çßq Ümçq ‹¶‰ àm‡
]… •m‚Þ] …æ• ØÏ ݕçÚ‡•
COL
]… •mçì ݇^‰ äÞ]çm• àm‡] ‚Ãe
MLP
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] oÚæ… æ o×n×ì

V‚nß• ‚m^e pçÖçÚ ‡] l^ßñ^Ò ‡çÚ… æ …]†‰] äÒ ‚ßÒ oÚ ‚nÒ^i ]… ^Ú ˆnÞ o×n×ì ]„Ö
o×Âçe áçÞ^Î äe kŽ,Þ Øu äÒ p‡]…
COM
oÞ ‡ô^‰ å‚Þ‡ç‰ äe ‚nß• pçÖçÚ ‡]
V•…]• å‚nÏ o×n×ì ]†m‡
å^n‰ †jÊ• ‚ßÒ p•^Ú kÛÓu
CON
å^Ú ç2 ]… Ù• ‚ßÒ Í…^Â kÛÓu
æ• †â †m‡ …ô^Õ] …• æ ‚ßÞ]• xq…] km•^Ú ‡] ]… knÞ^uæ… æ• †â o×n×ì æ ^ÞŸçÚ
V‚Þ†n+ oÚ •^ÏjÞ] •^e äe ]… p•^Ú kôÛÓu æ Ü×Â
VoÚæ…
•çe p…^Ú oÞ‡ ài†e ]… Ü×Â
COO
•çe p…^m oÞ‡ Ù• †e ]… Ü×Â
Vo×n×ì
…^e .†Ú •…• äÒ oÛ× ]‚e p]
COP
…^Ú ‚ôßÞ^Ú •ç• ᕆ+ †e äÏ×u
VoÎçr׉ p^Ε oÞ^ÇÊ] ‚ßÛŽÞ]• äÿjË+ äe ^ße
pFç‚Ö] ØnÒæ ‚ßÞ^Ú ØÏ äÒ •…]• å‚nÏ ែfu^‘ ^e æ oÊç‘ p]†Ã• oÎ^e ‚ßÞ^Ú o×n×ì
†nq] ]… æ] äÒ Ø›^e æ Ðu äÿn–Î †â‡] äÓ×e ‚ßÒ oÛÞ †¿Þ pç• Ø›^e ^m æ Ðu äe äÒ k‰]
Ø›^e †e æ ‚ßÒ oÚ Å^Ê• Ðu ‡] äŽnÛâ †nÛ• ókŠnÞ àm] †nÛ• oÖæ ‚m^ÛÞ oÚ Å^Ê• ‚Þ‡^Še
ó‚ŽÒ oÚ á¡_e ¼ôì
Ñ¡ì] gôi^ÓÚ æ á^m•] äÿÛâ ]… Øm]ƒ… †,m• æ oâ]çì •çì ^m ‹ËÞ •ôâ]çì ^m ]çâ
…• ˆnÞ oÚæ… ók‰] å‚Þ]çì †fÒ] •ô^`q ]… ‹ËÞ kËÖ^íÚ " # ä×#Ö] Ù牅 ó‚Þ] å‚nâçÓÞ
ó‚ßÒ oÚ ‚nÒªi ‹ËÞ ¼f• äe ^â…^e pçßÃÚ pçß%Ú
‚•…^m áç2 †+• ‹ËÞ ^e ‹ËÞ
COQ
‚• …^Ò oe æ Ø›^ pæˆq ØÏÂ
•ç• á]‚ßì †+• ‹ËÞ ^e ‹ËÞ
COR
•ç• á^ãßµ å… kŽ+ áæˆÊ] kÛ×¾
^e äf›^íÚZZ á]çß äe p] å‚n’Î …• pæ ó‚ßÒ oÚ xnfÏi ]… oj‰†µ ‹ËÞ ˆnÞ o×n×ì
MLQ
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] oÚæ… æ o×n×ì

ànÛa äe æ k‰] å•^jÊ] kÖ„Ú †ÃÎ …• oj‰†µ ‹ËÞ k× äe á^ŠÞ] äÒ ‚mç+ oÚ XX‹ËÞ
Vå‚n•çµ æ] ‡] kÏnÏu …]†‰] æ k‰] …æ• ÙˆßÚ ‡] pæ kãq
k‰]†2 å‚n•çµçi ‡ kÏnÏu …ô]†‰] oÞ]•
COS
ofÏÂ …• á]æ… çi æ •nµ äe å]… •çe äÒ
…^`Ú ]… •ŠËÞ oŽÒ†‰ æ] äÒ k‰] •m^j‰ äÿjŠm^• ‹Ò á• †a o×n×ì †¿Þ …•
Vk‰] 商Ò
‚3nµ á^ß ojŠÚ ‚e ‡ ]… •Ò†‰ ‹ËÞ çÒ oŠÒ
COT
p…]•†‰ æ p…Ÿ^‰ á^m^• •çe á]‚nÚ àm…•
kÂ^ßÎ Œô…• ]… ^Ú æ ‚ßÒ oÚ •^ÏjÞ] ]… ‡• æ ”†u ^q äe ^q pçßÃÚ pçß%Ú …• oÚæ…
VÙ^%Ú á]çß äe W‚â• oÚ
‚ŽÞ †µö á^’m†u ÜŽ2 åÿ‡çÒ
COU
‚ŽÞ …•ö †µ ‚ŽÞ ÄÞ^Î Í‚‘ ^i
å]çì å‡]‚Þ] ÔnÖ å]çì oÚ æ‡…•
CPL
å^Ò .ô†e Ôm ]… åçÒ ‚e^jÞ †e
ó‚â• oÚ …]†Î àÚçÚ äÿm^Ú†‰ ]… kÛâ æ ‚ßÒ oÚ •âçÓÞ ‡• æ ”†u ‡] ˆnÞ o×n×ì
oÖ]æ …^fÓm äÒ ‚ßÒ oÚ á^ne XXp…^â‚ßÎ ÜnÓvÖ]‚f în•ZZ á]çß kôvi p] äÚç¿ßÚ …• pæ
V•†ÓÞ ÙçfÎ în• oÖæ •†Ò Üm‚Ïi æ] kôÚ‚ì …• äÞ]…„Þ …ç› äe …‡ æ Ù^Ú æ ‚Ú• în• •nµ Ý^•
äßÚ ^q àm] ]… …]•†Ú àm] kË+
å• ‡^e Ý•†Ûe p•…æ• ä3Þ•
ÜnÓu în• p] äÒ p•†+^• kË+
Ün¿Â Ùô^Ú àm] ojʆ,Þ æ… ä2 ‡]
k‰] kÛâ àÚçÚ †ôíÊ î‰^µ •]•
CPM
k‰] lˆÂ á^e•†Þ äiçÒ kô‰•
æ ‚Þ]• oÚ á^m^µ oe sÞ… æ †m„µ^Þ áô^Ú…• •ô…• (á^q àÛ•• ]… å^n‰ p^â懅• o×n×ì
V‚Þç• oÚ áæˆÊ] ‡æ… äe ‡æ… å^n‰ p^â懅• àm] äÒ ‚mç+ oÚ
Èm…• Ý•†+ oÚ †nµ àÚ …‚Î †â
‚Þç• oÚ †i p†q Üm^â 懅•

MLR
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] oÚæ… æ o×n×ì

ÌnvÞ æ …]‡ Ýç• oÚ àÚ …‚Î †â

CPN
‚Þç• oÚ †i pçÎ á]…^Ò än‰ àm]
•çì pç,Ö] XXå]çì å‡]‚Þ] ÔnÖ å]çì oÚ æ‡…•ZZ (äÒ ]… oÚæ… äÿn‘çi ˆnÞ o×n×ì ]„Ö
V‚ßÒ oÚ ‚nÒªi æ ‚â• oÚ …]†Î
•mçì p^ßÛi àm‡ •Ò‡^e á^ßÂ
CPO
•mçì p^µ äßÚ áæ†ne å‡]‚Þ] ‡
V‚mçq oÚ h•] ÐnÊçi ]‚ì ‡] äŽnÛâ oÚæ… ó‚ßâ• oÚ …]†Î ݇Ÿ á^ŠÞ] p]†e ]… h•] æ• †â
h•] ÐnÊçi Ünmçq ]‚ì ‡]
h…ø Ìô_Ö ‡] ‚• Ýæ†vÚ h•] oe
‚e k•]• ]… •çì äÞ ^ãßi h•] oe
CPP
•‡ Ñ^Ê• äÛâ …• •i• Ô×e
V‚â• oÚ …]†Î á]•†Ú äm^Ú†‰ ]… h•] ˆnÞ o×n×ì
kŠe•] á]•†Ú äÿm^Ú†‰ äÒ ‡çÚ• h•]
CPQ
oe•] p^ße äe ˆm^ÛjÚ á]çnu ‡ çi
V‚mç+ oÚ o×n×ì Ù^%Ú á]çß äe ó‚Þ] …]†Î oe †fâ… pçrjŠq …• æ• †â
Ù• p^ÆçÆ ‡] ‚m• oÚ áçßq •ô^m†Ê ‡^e
Ù• p]‚nµ^Þ åô]… ‚m^ÛÞ ^i çÒ p†fâ…
oÚ†vÚ Œ^ßŽâ… oÞ oÚ‚Ûâ ÐnÊ… oÞ
CPR
Ý] å•†Ò Ü+ àÛ2 åô]… ݆µ æ Ù^e oe Éô†Ú
Vk‰]… oÚæ…
…>• •ô †+ kŽ+ oÛâ É]†2 ^e în• p•
k‰æ‡…• ÜÞ^ŠÞ] æ ÜÖç×Ú •• æ Ý]• ˆÒ
kʆ+ ÜÖ• †‘^ß kŠ‰ áô^â†Ûâ àm‡
k‰æ‡…• ÜÞ^j‰• Üj‰… æ ]‚ì †ôn•
^Ú Üm] äjŠq •çŽÞ oÚ kÊ^m äÒ ÜjË+
CPS
k‰æ‡…• ÜÞ• •çŽÞ oÚ kÊ^m äÒ á• kË+
…• æ] ók‰] å•†Ò oñ^`i•^Ëj‰] ˆnÞ pçßÃÚ pçß%Ú p^`Þ^j‰]• æ l^m^Óu ‡] o×n×ì
MLS
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] oÚæ… æ o×n×ì

p]†e ]… á• æ ‚Þ]• oÚ á]•^Þ oj‰æ• ]… än‰æ… oj‰æ• XXá^e†j• æ †j•ZZ á]çß äe p†Ã•
änf• Œ†ì äe ]… än‰æ… pæ äÚç¿ßÚ àm…• ó‚ßÒ oÚ •]‚Û×Î †_ì †µö o×nì •çì áô^ß›çÛâ
V‚ßÒ oÚ å…^•] äÞç+ àm] pçßÃÚ pçß%Ú á^j‰]• äe æ ‚ßÒ oÚ
pçßÃÚ áô^j‰]• ‚Ú• •^m
pçÖçÚ á^ʆ ‚n•…çì ‡] gŽÚ]
h^ßq á• x•]æ å•†Ò oñç+ •nµ
h^jÓÖ] Ýö] †ã¿Ú •e^jÒ …•
oã×e] kËÖ] k‰] Œ†ì ^e äjË+
CPT
oâ†Û+ àn k‰] Œ†ì ^e oj‰æ•
V‚ßÒ oÚ ànÛ–i ]… oÚæ… †ôÕ …^ã2 á• ‡] ‹µ æ
5C 1
ànÏm ‚Ú• Œ†ì †ãÚ ä×e] †ôãÚ
5C 1
ànÒ k‰æ] †ãÚ æ k‰] †ãÚ æ] ànÒ
5C 1
ÌnÕ æ á]†mæ æ k‰] kŠ‰ æ] ‚ãÂ
5C 1
ÌnvÞ æ] p^Êæ æ kʇ æ] kË+
5C 1
àÓÚ …æ^e æ] ‚ß+ç‰ •…çì †+
5C 1
àí‰ 0Ò •†Ú ‚ß+ç‰ ‚ßÓŽe
5C 1
†n‰] æ] ØÏÂ æ k‰] †nÚ æ] ‹ËÞ
CPU
†n+ å•…çì •çì •Ëv’Ú á]…]ˆâ ‚‘
àm‡] pçÖçÚ pçß%Ú ó•†e oÚ …^Ò äe ]… oÖ^%Ú] æ ànâ]†e äŽnÛâ •çì …ô^ÓÊ] ‚nñ^i …• oÚæ…
äÒ ]… l^m^Óu æ l¡n%Ûi æ ^ãÞ^j‰]• ‡] p…^nŠe ók‰] Øn%Ûi ‡] …^•†‰ æ oßÆ …^nŠe kãq
æ å•]• .†e æ ï^• ^ãÞ• äe æ å‚Þ]…憵 o‘ô^ì äÿÏn׉ ^e …^ãÞ• ^ÞŸçÚ å•çe á]†,m• …ô^$• …•
å‚• äjË+ ‡^rm] km^ãÞ …• ä’Î å^+ ^ÞŸçÚ pôçß%Ú …• ók‰] å‚nÞ^‰… ¡Â] ‚u äe ]… kÆ¡e
V‚ßÞ^Ú (•ç• oÚ Ý^Ûi kne Ôm …• á^j‰]• å^+ äÒ ^rÞ• ^i å‚Ú• …• Øn%Ûi äÿÞç+ äe äÒ
•çe Ý†Ò …ô^Ó• …‚Þ] oÓÆ †Ú
CQL
•çe… …• ]… æ] (kÊ^m k‘†Ê äe†+
…• ók‰] 商e …^Ò äe ]… •æ… àm] ^ãmçß%Ú …• ä‘^ì •çì …^Õ] …• ˆnÞ o×n×ì
Ôm …• á^j‰]• å^+ æ å‚• á^ne Ømç› l^m^Óu æ ^ãÞ^j‰]• å^+ oÚæ… ‚ßÞ^Ú o×n×ì …ô^Õ]
MLT
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] oÚæ… æ o×n×ì

VÙ^%Ú á]çß äe (•ç• oÚ Ý^Ûi kne

‚•^e †• Œô^‰] oÞ^Û+ ‚e
CQM
‚•^e †µø å¡Ò …• ]… •‡•
Ý]†ju] æ l•]…] pçÖçÚ ^e o×n×ì äÒ ‚‰… oÚ l^f$] äe å‚• †Òƒ l^Ò†jŽÚ àm] ‡]
•çíne æ ók‰] á]æ]†Ê pçÖçÚ ƒçËÞ æ †$] pæ …^Õ] …• æ ‚m‡…æ oÚ p] å•^ÃÖ] ÑçÊ
lô^ne] ‚ßÞ^Ú •…^Õ]ZZ V‚mç+ oÚ o×n×ì …ô^Õ] åÿ…^e…• †,i…ç‘ o×ÃË_Ö •^j‰] äÒ kŠnÞ
CQN
XXó•…æ• oÚ “Î… äe ]… Ù• (‚ÛvÚ àm‚Ö] Ù¡q
‡‡‡

^ãj•]••^m
óPPT!PQL ” (•MOSM (á]†`i ( Ýç‰ ‚×q (á]†m] …• l^ne•] îm…^i (^Ë‘ ä×Ö] xneƒ (^Ë‘ IM
(á]†`i (ojÃm†• Üna]†e] ‚ÛvÚ ••çÒ äe (^ãÖ• ‚Þçnµ (o×n×ì …^Õ] á]çm• (ä×Ö] Øn×ì (o×n×ì IN
óQLT ” (•MOST
óOLQ ” (á^Ûâ (çÛâ IO
óOUL ” (á^Ûâ (çÛâ IP
óOTQ ” (á^Ûâ (çÛâ IQ
óPTM ” (á^Ûâ (çÛâ IR
óOMU ” (•MOST (á]†`i (oÞ^Ú]†ì ovÖ]‚f ••çÒ äe (o×n×ì …^Õ] l^n×Ò (ä×Ö] Øn×ì (o×n×ì IS
óOTR ” (á^Ûâ (çÛâ IT
óR ” (á^Ûâ (çÛâ IU
óQPO ” (á^Ûâ (çÛâ IML
óQPN ” (á^Ûâ (çÛâ IMM
óQPN ” (á^Ûâ (çÛâ IMN
óO ” (á^Ûâ (çÛâ IMO
óQPP ” (á^Ûâ (çÛâ IMP
óSQ ” (á^Ûâ (çÛâ IMQ
óO ” (á^Ûâ (çÛâ IMR
óM” (ÜÓm †jÊ• (•MOQO (á]†`i (†nfÒ †nÚ] (pçß%Ú (àm‚Ö] Ù¡q (pçÖçÚ IMS
óá^Ûâ (çÛâ IMT
óR ” (á^Ûâ (çÛâ IMU
óMQU ” (Ürßµ †jÊ • W á^Ûâ (çÛâ INL
MLU
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] oÚæ… æ o×n×ì
óNQQ ” (o×n×ì …^Õ] l^n×Ò (ä×Ö] Øn×ì (o×n×ì INM
óOTQ ” (á^Ûâ (çÛâ INN
óOQP ” (á^Ûâ (çÛâ INO
óNLT ” (á^Ûâ (çÛâ INP
óR ” ( ÜÓm †jÊ• (àm‚Ö] Ù¡q (pçÖçÚ INQ
óMQ ” (Ürßµ †jÊ• (á^Ûâ (çÛâ INR
óQTU ” (o×n×ì …^Õ] l^n×Ò (ä×Ö] Øn×ì (o×n×ì INS
óQNT ” ( á^Ûâ (çÛâ INT
óQQ ” (ÜÓm †jÊ• (pçß%Ú (àm‚Ö] Ù¡q (pçÖçÚ INU
óPM ” (á^Ûâ (çÛâ IOL
óOMR ” (á^Ûâ (çÛâ IOM
óQNN ” (o×n×ì …^Õ] l^n×Ò (ä×Ö] Øn×ì (o×n×ì ION
óORS ” (P †jÊ• (àm‚Ö] Ù¡q ( pçÖçÚ IOO
óQNN ” (o×n×ì …^Õ] l^n×Ò (ä×Ö] Øn×ì (o×n×ì IOP
óNOS ” (N †jÊ• ( àm‚Ö] Ù¡q (pçÖçÚ IOQ
óNOS ” (á^Ûâ (çÛâ IOR
óMQN ” (o×n×ì …^Õ] l^n×Ò (ä×Ö] Øn×ì (o×n×ì IOS
óMQR ” (á^Ûâ (çÛâ IOT
óNMkne (M †jÊ• (pçß%Ú (àm‚Ö] Ù¡q ( pçÖçÚ !OU
óR ” (á^Ûâ (çÛâ IPL
óQPL ” (o×n×ì …^Õ] l^n×Ò (ä×Ö] Øn×ì (o×n×ì IPM
óNQP ” (á^Ûâ (çÛâ IPN
óPMT ” (á^Ûâ (çÛâ IPO
óS ” ( ÜÓm †jÊ• ( pçß%Ú (àm‚Ö] Ù¡q ( oÚæ… IPP
óMQN ” (o×n×ì …^Õ] l^n×Ò (ä×Ö] Øn×ì (o×n×ì IPQ
óNM ” (á^Ûâ (çÛâ IPR
óNQ ” (ÜÓm †jÊ• (pçß%Ú ( àm‚Ö] Ù¡q (oÚæ… IPS
óQPO ” (o×n×ì …^Õ] l^n×Ò (ä×Ö] Øn×ì (o×n×ì IPT
óML ” (ÜÓm †jÊ• (pçß%Ú (àm‚Ö] Ù¡q (oÚæ… IPU
óPS ” (Q †jÊ• (pçß%Ú ( àm‚Ö] Ù¡q (pçÖçÚ IQL
óPQS ” (á^Ûâ (çÛâ IQM
óR ” ( †,i…ç‘ o×ÃË_Ö ‡] Àm†Ïi (o×n×ì …ô^Õ] á]çm• IQN
‡‡‡

MML
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ]

o‰…^Ê l
ô ^nÖ^fÎ] äm…^•]
DÝNLLR ^i ÝMUTRE ýÜa•ˆÞ^• ^i Ôm å…^Û•
àÛu†Ö] ÄnÛ‰

o Þ ^+ ‚ Þ ‡ æ † Ó Ê
OPR-OOMKÜrßµ Ù^fÎ] ‡] ‹e pç,n‰…^µ p]†Ã• Ù^fÎ] áô]æ†nµ àm‚Ö] …ç`¾ (‚Ûu]
NS-MUKÝæ• Ù^fÎ] †¿Þ …• Ýç‰ á^`qæ Ý¡‰] ÜôÖ^ •^vi] ‚mæ^q (Ù^fÎ]
TP-RUKÜa•ˆÞ^• Ù^fÎ] †ô’ oÂ^Ûjq] æ o‰^n‰ (oím…^i ‚ôÏÞ p‚`Ú ‚ÛvÚ (o׉ùçi
PN-OMKÜrßµ ^`ÖˆÆ Ù¡ì ‡] Ù^fÎ] oßne á^`q ØnÂ^Û‰] (oÛÒ^u
MRR-MROKÜa•ˆn‰ Ù^fÎ] ‚ÛvÚ …^$• æ …^+ ‡æ… Ün`Ëi…• Ù^fÎ] ‚mæ^q †jÒ• Ü`‰ p‚ÛvÚ o× (oÞ^‰]†ì
RT-QMKÜa•ˆÞ^• kÛÓu äe Ù^fÎ] äÚ¡Â äÿmç‰æ• å^,Þ p^Ûßâ… …^ÏËÖ]æƒ (oÚ†ì
NU-QKÜa• ‡^m Ù^fÎ] äÿŽm‚Þ] á^ãq p•^a oa^• (憊ì
UR-SUKÝ…^`2 .…ˆe Ù^fÎ] k•]‚+…ˆe á^nÛ•^â Øn×ì
NOR-NMSKÜrßµ oÞ•†Î lô^m• ‡] Ù^fÎ] p†m„µ Ý^`Ö] äÛnÓu (á]†ne•
TL-SOKÜa•ˆn‰ Ù^fÎ] å^+ ‚m• ‡] ]‚ì ^•… †‘^Þ (p‚m‡
MUN-MTMKÝ…^`2 Ù^fÎ] o‰…^Ê …^$• …• äm‚nÛvi ^•… Ý¡Æ (å•çj‰
NQQ-NPSKÝ…^`2 o‰^ß• Ù^fÎ] å…^e…• oÏnÏvi àŠu (á]æ…•^•
MRU-MROKÝ…^`2 Ù^fÎ] ‚ß×e äŽm‚Þ] ‡] äjÓÞ æ• †ËÃq ‚nù‰ (p‚n`•
OLL-NUSKÝ…^`2 Ù^fÎ] ÜôÆ …• Üm†Ò (oÞ^ãŽã•
P-MKÝç‰ p…ç⟠Ù^fÎ] äÚ¡Â Üm†Ò (oÞ^ãŽã•
OP-NSKÜa• …^ã2 Ù^fÎ] äÚ¡Â p†ÓÊ Ýô^¿Þ …• o‰^n‰ æ oßm• p^ã• ‡…] ܉^Î (oÊ^‘
MPM-MNQKÝæ• o+‚Þ‡ •ô憉 æ l^nu äÛÇÞ æ p…]‚ne ‚ß×e •^m†Ê (Ù^fÎ] ܉^Î (oÊ^‘
QL-POKÜa•ˆÞ^• Ù^fÎ] p^â äŽm‚Þ] …• p†,Þ‡^e æ äÃÖ^_Ú l…憕 ܉^Î (oÊ^‘
NPR-NMUKÝ…^`2 Ù^fÎ] äÿËŠ×Ê …•^’Ú æ „ìªÚ ‚nuæ (l†ŽÂ
MMM
ÝNLLR)MR• Do‰…^ÊE l^nÖ^fÎ] ( ÝNLLR ^i ÝMUTR) o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] äm…^•]
MSQ-MRMKÝç‰ Ù^fÎ] äÚ¡Â å^+‚m• ‡] á^jŠÒ^µ äm†¿Þ ‚nuæ (l†ŽÂ
OQS-OPUKÜrßµ w^nÖ]†j‰]y å‚n‰… p^a äÚ^Þ Ù¡ì ‡] Ù^fÎ] oʆÃÚ ‚ÛvÚ (Ñæ…^Ê †ÛÂ
QT-POKÜa•ˆn‰ km†Že åÿ‚ßm• o+‚Þ‡^‰ æ Ù^fÎ] å^+‚m• ‡] ^`Þ‚Ûi •…çì†e Øn`‰ ‚ÛvÚ (†ÛÂ
SP-ROKÜ`Þ p…çaŸ Ù^fÎ] knß›æ …ç’i ‚nuæ (oŽm†Î
MLP-MLMKÜa• ‡^m w‚a^• Ù^fÎ] ‚ÛvÚ VÜq†jÚy àznŠu Ý^Ú] l•^`• åÿ…^e…• Ù^fÎ] ‚m• àm‚Ö]ˆÃÚ ‚ÛvÚ
NR-MUKÜa• …^ã2 [•…]• kneçfvÚ á^nÞ]†m] á^nÚ…• Ù^fÎ] ]†2 ^•… (p…]æˆf‰ pçË_’Ú
SS-ROKÝ…^`2 Ù^fÎ] oÞ^Ú…• á^ŠÞ] æ äו^Ê äßm‚Ú ^•… (p…]æˆf‰ pçË_’Ú
OL-NOKÜa•ˆn‰ oa^+• •çì äÿŽm‚Þ] æ Ù^fÎ] ‚nÉ ‚ÛvÚ (àm‚Ö]ˆÃÚ
NRT-NNUKÜjŽa kÚçÓu æ Ù^fÎ] ànã• (p…^nË‘ Ý‚ÏÚ
NMT-MUOKÝ…^`2 Ù^fÎ] kÚ‚ì …• Ù^‰ Ø`2 ànã• (p…^nË‘ Ý‚ÏÚ
NLM-MTUKÔm Ù^fÎ] á]‚mæ^q å…^e…• oßí‰ ànã• (p…^nË‘ Ý‚ÏÚ
w p…çaŸ Ù^fÎ] …^fi oÞ]†m] •^j‰] (àŠu †nÚ ‚n‰ lô^Ûn×Ãi áçÚ]†nµ å^içÒ oŽaæ0µy …çÞ †ônŽÛ• oÒ Œ^f (•ßÚ
PN-NQKÜa•ˆÞ^•
TR-SSKÜa• ‡^m kìçÚ• ‚m^e Ù^fÎ]‡] ä3Þ• äÞ]憵 (Äf› ÔnÞ
MOQ-MNSKÝ…^`2 Ù^fÎ] å^+‚m• ‡] oím…^i Øm^ŠÚ ^•… Ý¡Æ (Ý]†â…æ
oÚ¡ ‰ ] l
ô ‚uæ æ oÚ¡‰] h
ô ¡ÏÞ]
MT-QKÝç‰ Ý¡‰] á^ãq l‚uæ æ Ù^fÎ] …çÓŽÖ]‚f (àŠu]
MTL-MSOKÝ…^`2 Ù^fÎ] †Ã• …• Ý¡‰] oe¡ÏÞ] l]…ç’i …çÓŽÖ]‚f (àŠu]
MNP-MMMKÜa•ˆn‰ Ù^fÎ] oÚ¡‰] lô‚uæ Ùô• å‚m] Ìm†• ‚ÛvÚ (p†â•ç2
MNN-MMOKÜa• Ù^fÎ] å^+ ‚m•‡] oÚ¡‰] lô‚uæ ¡`• (oßnŠu
OS-MOKÔm oÚ¡‰] hô¡ÏÞ] †ÓËjÚ æ †Â^• Ù^fÎ] àŠu å•]ˆ`• (pç•…
NPN-NOSKÜrßµ Ù^fÎ] äÚ¡Â ýh¡ÏÞ] äÿËŠ×Ê ‚nuæ (l†ŽÂ
MOL-MNQKÜa•ˆn‰ á]†m] oÚ¡‰] h¡ÏÞ] …• Ù^fÎ] äÚ¡Â Ü`‰ ÐvÖ] Ý^ÃÞ] (†$çÒ
MQN-MMOKÜrßµ oÞ]†m] -ßâ†Ê …• •çqæ l‚uæ ‡] p…^$• …^m]‚ì †`2çßÚ (ofvÚ
MT-MQKÜa•ˆÞ^µ á^Þ^Û×ŠÚ p…]‚ne æ oÚ¡‰] l‚uæ …• Ù^fÎ] Ü㉠^•… (p…]æˆf‰ pçË_’Ú
MRM-MOSKÝ…^`2 h¡ÏÞ] äßnñ• …• Ù^fÎ] äÚ¡Â ‚nÛu äq]çì (oÞ]•ˆm
h†ÇÚ g
ô m„`i
MMN-TSKÜa• h†Æ o,ßa†Ê æ o‰^n‰…^ÛÃj‰] än× 凅^fÚ æ Ù^fÎ] ‚a^• (p†â•ç2

MMN
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] ( ÝNLLR ^i ÝMUTR) o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] äm…^•]
RP-QMKÜa• ‡^m h†Æ á]†+ …^ÛÃj‰] o+•†e æ l…^‰]^e Ù^fÎ] åÿ‡…^fÚ Ìm†• ‚ÛvÚ (p†â•ç2
PR-NQKÝç‰ DÙ^fÎ] äÿËŠ×Ê äe oa^,ÞE oe†Æ äÞ oΆ• äÞ k‰^n‰ ‡] o×n×vi ܉^Î Œ‚ßãÚ (gnÓ•
UT-TOKÝæ• h†Æ ^e †+ åˆnj‰ Ù^fÎ] †ËÃq ‚nù‰ (p‚n`•
OL-MUKÜa•ˆÞ^µ oŽm‚Þ] h†Æ æ Ù^fÎ] oñ^Ïe ‚ÛvÚ (á^Ò^Ú
MTL-MRQKÔm Ù^fÎ] †¿Þ ‡] h†Æ oÂ^Ûjq] æ o‰^n‰ lô^nu ‚ÛvÚ (…çßÚ
†Ã•
MSL-MRMKÝæ• wpç•… àŠu å•]ˆ`• VÜq†jÚy äÚ^Þ oÎ^‰ ‚ÛvÚ äÚ¡Â(Ù^fÎ]
TN-RMKÝç‰ wp…^nË‘ Ý‚ÏÚ ànã• VÜq†jÚy åçÓ• hô]çq æ åçÓ• ‚ÛvÚ äÚ¡Â(Ù^fÎ]
U-MKÜa•ˆn‰ Ù^fÎ] Œ^f äe Ù^fÎ] äÚ¡Â p^a äÚ^Þ ‚ÛvÚ äÚ¡Â(Ù^fÎ]
NUR-NUOKÝ…^`2 Ù^fÎ] äÚ¡Â ÙˆÆ ànÛ–i ØnÂ^Û‰] (oÛÒ^u
QL-OMKÜa• ‡^m Ù^fÎ] l^nÖˆÆ …• p†n‰ çrÚ‡… ànŠu
PP-OMKÜa•ˆÞ^µ Ù^fÎ] o‰…^Ê †Ã• …• o‰^ß• XX á^Ú‡ZZ p^Ûßâ… …^ÏËÖ]æƒ (oÚ†ì
NS-MKÜa• Ù^fÎ] †Ã•…• ‚‘^ÏÚ æ oÞ^ÃÚ ‚ÛvÚ (p•^Ú]•
R-QKÜa•ˆÞ^• ‡ ] … ݆ v Ú äÛnÓu (á]†ne•
MML-USKÜ`Þ h†Æ æ ц• l^ne•] …• á• äßnŽnµ æ Ù^fÎ] oÞ^Û‰• †n‰ ˆn,Þ] |æ…
TT-TMKÜa•ˆn‰ ‡çÚ… æ …]†‰] pçß%Ú …• oÞæ…• oÏn‰çÚ ˆn,Þ] |æ…
RM-OUKÝ…^`2 Ù^fÎ] …^Õ] …• Ù‚ne l^‰^ÓÃÞ] ‚ÛvÚ (š^m…
MRL-MPOKÝæ• Ù^fÎ] äÚ¡Â å^+‚m• ‡] h•] æ †Ã• Ý^ÏÚ æ †n$ªi ‚ÛvÚ (š^m…
MPR-MOQKÜa•ˆn‰ Ür …çe‡ …• oÏn‰çÚ ä×nfÞ (în•
MNN-TSKÔm Ù^fÎ] …ô^Õ] …• æ l^ne•] æ á^m•] …• ‹n×e] …ôç’i ‚Ûu] †n`¾ (oÏm‚‘
NMR-NLSKÜrßµ DÙ^fÎ] Ýô¡Ò ‡]E ‹n×e] lô…æ^ŽÚ ‹×rÚ ‚Ûu] †n`¾ (oÏm‚‘
NO-MOKÝ…^`2 Ù^fÎ] ‡] p•^m ‚nÛvÖ]‚f äq]çì (oÞ^ʆÂ
UU-UOKÜa• ‡^m wl^ne o× VÜq†jÚy á^jŠÒ^µ l^ne•] æ Ù^fÎ] ‚Ûu] ˆmˆÂ
TR-SSKÜa• Ù^fÎ]†Ã• …• Ñ¡ì] p^a^+ ‚m•†e o•†,Þ pˆm憵 ‹n,Þ†Ê
MNR-MMSKÝ…^`2 Ù^fÎ] †Ã• ‚nuæ (oŽm†Î
MMR-USKÝ…^`2 Ù^fÎ] äÚ^Þ ‚mæ^q …• Ý¡‰] æ ÐŽÂ …^m]‚ì †`2çßÚ (ofvÚ
NN-MMKÜa•ˆn‰ Ù^fÎ] ‚ÛvÚ †jÒ• o‰…^Ê …^Õ] …• pˆnj‰ …æ‡ æ oi]‡…^fÚ p^â äŽm‚Þ] ^•… (p…]æˆf‰ pçË_’Ú
OL-MQKÜrßµ Ù^fÎ] …ô^Õ] …• o‰…^Ê á^Û׉ å^,m^q ànã• (p…^nË‘ Ý‚ÏÚ

MMO
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] ( ÝNLLR ^i ÝMUTR) o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] äm…^•]
NUM-NSOKÝ…^`2 Ù^fÎ] †Ã• …• oÞ^ŠÞ] Ünâ^ËÚ pç× (Ý‚ÏÚ
ONL-NUUKÜrßµ Ün×Ò hô†• æ Ù^fÎ] äÚ¡Â p†Ã• -ßâ• ‚ÛvÚ (…çßÚ
QT-OUKÝæ• Ù^fÎ] å^+ ‚m• ‡] †m‚Ïi ‚ÛvÚ (…çßÚ
NSN-NQSKÝ…^`2 Ù^fÎ] Ýô¡Ò oß•æ… …• †ÏÊ ‚ÛvÚ (…çßÚ
MOT-MLQKÜjŽa Ù^fÎ] äÖŸ å/]æ Ø+ p‚`Ú ‚ÛvÚ (x‘^Þ
UP-TUKÜa•ˆn‰ •…^ÓÊ] æ …^$• æ Ù^fÎ] äÚ¡Â äe oa^,Þ o× ànŠu (p…ƒçÞ
MOP-MOMKÜa•ˆn‰ XXÝ¡‰] Åç×›ZZ æ•…ö] äÿÚç¿ßÚ…• Ù^fÎ] p^`Ú^nµ æ oßne •nµ ànÛm ^Æ•
l ^ Ú ç¿ ß Ú
P-OKÝç‰ † Õ ‚ÛvÚ äÚ¡Â(Ù^fÎ]
MP-QKÜa•ˆÞ^µ äÚ^Þ Ù^fÎ] Ü׉] ( p…^’Þ]
MTL-MSSKÝæ• wÙ^fÎ] †Ã• ànÛ–iy Ür áô^Þ]çq ojÃm†• ‚Ûu] (…]‚ne
TM-SQKÜjŽa äÚ^Þ Ù^fÎ] ànŠu ‚ÛvÚ (ovnfŠi
MMKÝ…^`2 ÄnÊ… Ù^fÎ] ÄnʆÖ]‚f (kÏnÏu
NLP-NLOKÔm Ù^fÎ] äÚ¡Â ÙˆÆ Ôm ‡] oßnÛ–i ÄnʆÖ]‚f (kÏnÏu
NSO-NRUKÜjŽa Ù^fÎ] p] ä×#Ö]ˆmˆÂ (á^nÛnÓu
NRN-NRMKÜrßµ цŽÚ †Â^• …ç–ve o Ú ^ ¿Þ àn à Ú
MN-MMKÜrßµ ^Û• á^q ^Ú á^q (Ù^fÎ] †Ã• ànÛ–i ‚ÛvÚ (…çßÚ
PLL-OUUKÜrßµ …çaŸ ämçe p‚`Ú ‚ÛvÚ (x‘^Þ
7ç+^Þç+ l
ô ^n ’ í • æ Ù ^f Î ]
ojÃm†• o× †jÒ• å^+ ‚m• ‡] -nÖ Ü×ŠÚ æ Ù^fÎ] äÚ¡Â (á^ì ‚Ûu] ‚nù‰ Ün׉ ‚ÛvÚ (†jì]
PN-OMKÜa•ˆn‰
PU-OUKÔm Ù^fÎ] æ p‚É •^•…] àm†ŠÞ (†jì]
MMN-SUKÜrßµ ÀÊ^u Ý¡Ò …• ÐŽÂ ½^ŽÞ •^•…] àm†ŠÞ (†jì]
MRP-MQSKÔm †×,߶•] æ Ù^fÎ] h^jÊ• (†Ç‘]
RL-PSKÝç‰ p‚É oßne á^ãq ‚ÛvÚ ‚nù‰ (݆Ò]
OP-QKÜ`Þ Ù^fÎ] æ äiç+ (ÀÊ^u ‚ÛvÚ ‚nù‰ (݆Ò]
RT-QUKÜjËa o‰…^µ àm‚e Ý•†Ò å‚Þ‡ Ür ‚ÛvÚ ‚nù‰ (݆Ò]
MTP-MRQKÜrßµ Ù^fÎ] æ ÀÊ^u ‚Ûu] (p…]• ÜnÛi

MMP
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] ( ÝNLLR ^i ÝMUTR) o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] äm…^•]
MQN-MOUKÜjŽa oÎ]†Â l^ÃÛÖ oʆÃÚ †jì] ‚ÛvÚ (äÛn2
NP-MUKÝç‰ oÞ]‚Ûâ o× ‚nù‰ kÏm†› •^j‰] oÞ^ßÛ‰ oj‰æ• o× àm‚Ö] oÏi ÄnʆÖ]‚f (kÏnÏu
MRR-MROKÜa•ˆn‰ Ù^fÎ] ‚ÛvÚ …^$• æ …^+ ‡æ… Ün`Ëi…• Ù^fÎ] ‚mæ^q †jÒ• Ü`‰ p‚ÛvÚ o× (oÞ^‰]†ì
NMQ-MUUKÜjŽa wá]æ…•^• àŠu VÜq†jÚy Ù^fÎ] |…^• I Ý]ˆÂ h^açÖ]‚f oÞ^+‚Þ… |†• oFnvm (h^Žì
NQU-NPOKÜrßµ k‰] gn ÀÊ^u …^Õ] …• änÊ^Î …]†Ói ^m• p‚`Ú (á^Žì…•
PL-MMKÜjŽa á]‚Ûa å^• l†–u ‡] Ù^fÎ] l]†$ªi ‚ÛvÚ (š^m…
MQU-MPOKÜjËa ÜnÓu o‰æ•†Ê ‚ÛvÚ (š^m…
SR-PMKÜa• Œ^ß• Ù^fÎ] p‚nÉ ‚nÉ ‚nÏÊ ‚ÛvÚ (š^m…
TP-SUKÜa•ˆÞ^µ oÖ^,ße †Ã• …• o‰…^Ê á]†Â^• äÿŽm‚Þ] †n$ªi óÝóÕ (Ý¡‰Ÿ] Ìn‰
RM-OQKÜ`Þ oÏnf_i ‚m• ‡] ÀÊ^u æ Ù^fÎ] …• á^ʆ …ç’ßÚ (å•]‡ Ìm†•
SO-PMKÜjŽa ‚Ûu] Ù• Ù¡q …^$• æ Ù]çu] †e o•†,Þ Ü‰^Î (oÊ^‘
MLT-UQKÜa• …^ã2 p†`_Ú æ Ù^fÎ] lôæ^ËjÚ p^ãj•]•†e ˜Ãe äe oa^,Þ …‚ßÓ‰ (Œ^fÂ
SN-QUKÜa•ˆn‰ Ù^fÎ]æ ]…‚‘¡Ú å^+‚m•‡] kʆÃÚ oÚ¡‰] p…çòi ‚nuæ (l†ŽÂ
MTS-MTMKÔm Ü¿Â]‚ñ^Î æ Ù^fÎ] äÚ¡Â ‚nuæ (l†ŽÂ
MMU-MLSKÜjËa o‰æ•†Ê æ Ù^fÎ] p†ÓÊ k×$^ÛÚ ‚nuæ (l†ŽÂ
SR-RQKÜa• ‡^m äßnm• Ôm…• å†`2 æ• Vp†jŠf• æ Ù^fÎ] äΡ äÛ›^Ê
MT-QKÜa• …^ã2 ‚• ‚n•…çì äÒ oÃÛ• 牅çÒ Woñ^߉ oñ^Ïe ‚ÛvÚ (á^Ò^Ú
MQR-MQMKÔm ‚Ûu] Ùô• oßne 7^`q Üm†Ú (p‚Ûu] †nÚ
h†Æ æ ц• äÖªŠÚ ^e ä_e]… …• ‚Ûu] Ù• Ù¡qæ Ù^fÎ] ‚ÛvÚ oßne 7^`q Üm†Ú (p‚Ûu] †nÚ
OS-NQKÝ…^`2
MTP-MSSKÝç‰ ‚Ûu] Ù• Ù¡q …^$• …• ᇠ•ÏÞ Üm†Ú (p‚Ûu] †nÚ
MMO-TOKÝç‰ ÀÊ^u †Ã• …• ˆß› ‚nÛu äq]çì (oÞ]•ˆm
Ù^fÎ] æ á]†m]
MRP-MOSKÜ`Þ á]†m] …• o‰^ß• Ù^fÎ] †n‰ ܉^ÏÖ]çe] (†Ê•]…
MR-MKÜjËa á]†m] p…ç`Ûq k‰^m… oÞ]†ßí‰ •…]ˆ+ oÛ•^a (oÞ^rߊʅ
MSM-MRSKÜa•ˆn‰ •m•¡,ße …• Ù^fÎ] äÚ¡Â ‚Öçi •†,Ö^‰ k•]‚+…ˆe p…]ˆ+†e ÐvÖ] t]†‰
UN-TSKÜa• ‡^m Ù^fÎ] oj‰æ• á]†m] Ðm‚‘ ‚ÛvÚ (o×f•
ONU-ONMKÜrßµ á]†m] æ Ù^fÎ] p…^íe l†`•
MOL-MNQKÜa•ˆn‰ á]†m] oÚ¡‰] h¡ÏÞ] …• Ù^fÎ] äÚ¡Â Ü`‰ ÐvÖ] Ý^ÃÞ] (†$çÒ

MMQ
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] ( ÝNLLR ^i ÝMUTR) o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] äm…^•]
MM-MKÔm á^nÞ]†m] p]†e Ù^fÎ] Ý¡Ò p^a äeƒ^q ànŠu ‚ÛvÚ (oÞ‚m†Ê ( îm^ŽÚ
MT-MKÝæ• á]†`i …• Ù^fÎ] o××ÛÖ] àne å†,ßÒ áçÚ]†nµ oßí‰ ànã• (p…^nË‘ Ý‚ÏÚ
MML-UQKÜa•ˆn‰ Œ^ß•†‰ á^‰^ß• Ù^fÎ] l^Ãfji æ á]†m]…• Ù^fÎ] …^ÓÊ] æ …^$• ƒçËÞ oF–i†Ú ‚nù‰ (pç‰çÚ
SS-POKÜrßµ á• ‚mæ^q -ßâ†Ê æ á]†m] ànŠu ‚nù‰ (†’Þ
MLP-TOKÜjŽa á]†m] …• oËŠ×Ê k߉ ànŠu ‚nù‰ (†’Þ
MOR-MMMKÜ`Þ Ø‘Ÿ] p†nÛŽÒ p]†Ã• o‰^ß• á]†m] ‚nÛu äq]çì (oÞ]•ˆm
o‰æ•†Ê ÜnÓu æ äÚ^ßa^•
QT-QMKÜjËa o‰æ•†Ê äÚ^ßa^• oím…^i •‡…] …çÓŽÖ]‚f (àŠu]
MRU-MRMKÜjËa äÚ^ßa^• -ßa†Ê àm‚Ö] …ç`¾ (‚Ûu]
MN-SKÜa•ˆÞ^• á^nÞ^Ú^‰ ‚` †Â^• __ o‰æ•†Ê ¡ùÚ ]‡†nÚ (‚Ûu]
o‰æ•†Ê ܉^ÏÖ]çe] ÜnÓu k•]‚+…ˆe æ äÚ^ßa^• àmæ‚i å…]ˆa o‰æ•†Ê …^ßnÛ‰ •…]ˆ+ å…]•]
PM-NUKÜjËa
MLQ-UUKÜjËa äÚ^ßa^• á^Þ]ç×ãµ ØnÂ^Û‰] (oÛÒ^u
MSKÜjËa o‰æ•†Ê å†,ßÒ änu^jjÊ] Ý^nµ åÿ‚mˆ+ ‚ÛvÚ (á^nÛnu…
MQU-MPOKÜjËa ÜnÓu o‰æ•†Ê ‚ÛvÚ (š^m…
MPM-MNMKÜjËa äÚ^ßa^• …• Ñ¡ì] æ kÛÓu æ ‚ßµ ‚Ûu] †n`¾ (oÏm‚‘
MMU-MLSKÜjËa o‰æ•†Ê æ Ù^fÎ] p†ÓÊ k×$^ÛÚ ‚nuæ (l†ŽÂ
MUO-MSMKÜjËa äÚ^ßa^• Ý^rÞ] æ ‡^Æ• †e p†¿Þ p‚`Ú ‚ÛvÚ (x‘^Þ
US-RUKÜjËa o‰æ•†Ê äÚ^ßa^• …• ^râ æ ˆß› •…]çÚ ‚nÛu äq]çì (oÞ]•ˆm
äΆËjÚ l
ô Ÿ ^Ï Ú
NNT-NMRKÜjŽa o×Ú om]†‰ ä‰^Ûu æ oÏnΕ …çÓŽÖ]‚f (àŠu]
OLPKÝ…^`2 ovnfŠi ànŠu ‚ÛvÚ †jÒ• ‡] l^Êæ îm…^i å•^Ú å…]•]
MSO-MSNKÜa•ˆn‰ p…^nË‘ Ý‚ÏÚ kì• ànã• †jÒ• ÜÞ^ì k•„+…• h^jÊ• (†Ç‘]
tKÜa•ˆn‰ †ne• †‰ ‡] ‚ß2 oßí‰ h^jÊ• (†Ç‘]
UP-TUKÜa• …^ã2 oÚ]†,×e á]•^• ànŠu •Ÿæ] ‚nù‰ äÚ¡ù h^jÊ• (†Ç‘]
MQU-MPSKÝç‰ á• o‰…^Ê Üq]†i æ p†e^e l^ÃÎ]æ h^jÊ• (†Ç‘]
OS-NUKÝæ• w†’Þ ànŠu ‚nù‰VÜq†jÚy oÚ¡‰] †ßa |ôæ… Œçjni (l…^ãÒ…çe
ORO-OQTKÜrßµ Ð vÖ ] çâ ‚ÛvÚ (krãe
OPT-OPSKÜrßµ Ù ˆÆ ‚Ûu] (‚mæ^q
MMR
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] ( ÝNLLR ^i ÝMUTR) o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] äm…^•]
UQ-SQKÜ`Þ pçÖçÚ †Ã• …• o‰^ß• á^ʆ Ìm†• ‚ÛvÚ (p†â•ç2
MRO-MQOKÜrßµ å^• †e^e †jì• ÜÞ^ì á‚f×+ h^jÊ• å‚Ö^ì
MNO-UUKÝæ• Ý^¿Þ …^nù‰ àe Üna]†e] Ðv‰] çe] …^íjÊ] å‚a]‡
MML-UUKÜa•ˆÞ^• oÚæ… æ o×n×ì Ø–Ê] ‚ÛvÚ (‚a]‡
MNL-MMK
M Ü a •ˆÞ^ • ( ÝNLLR ^i ÝMUTR) o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] äm…^•] àÛu†Ö] ÄnÛ‰
NLQ-MTQKÜrßµ á^‰]†ì …^m• ‡] p†Â^• ànŠu (á]‚nù‰
TT-SQKÜa• …^ã2 pç×a• æ†Šì †nÚ] lô^nÖˆÆ l^Âç•çÚ àm†i ÜãÚ äe oa^,Þ †nŽe äm‡^•
SO-PQKÜa• …^ã2 å…^Î äf• …• o‰…^Ê o‰^ß• á^e‡ oô×Ú^Ói †n‰ Ðm‚‘ ‚ÛvÚ (o×f•
NST-NSQKÜjŽa þ†Ã•ÿ à@nfßÖ] Üi^ì ؉†Ú ‚Ûu] Üm†Ò (oÞ^ãŽã•
NUS-NROKÜrßµ o‰…^Ê †Ã• …• †nÛŽÒ p^â åç×q Üm†Ò (oÞ^ãŽã•
MQR-MPSKÜa•ˆn‰ †›^ì …^,Þ pçß%Ú äe Äq]… ‚ß2 oi]†$ªi Œ^nÖ] (oÏŽÂ
‡ KÜa•ˆn‰ ÙçòŠÚ †ne• àí‰ Øn`‰ ‚ÛvÚ (†ÛÂ
PL-NTKÜa• á^jŠÒ^µ…• o‰…^Ê oŠm…‚i Øôñ^ŠÚ ‚nuæ (oŽm†Î
QP-PQKÜa•ˆÞ^µ †Že ÑçÏu oÞ^`q äÿnÚ¡Â] ᕆΠ…çµ oe^nÚ^Ò
RP-QQKÜa•ˆÞ^µ p†n¿Þ p^ãÖˆÆ …• Ù^nì …ç‘ ‚Ûu] ‚mçÞ (Ø+
MTTKÔm wkÃÞy h«Ú kÖ^‰… …ç–u …• á^ì ànÛm (p…çaŸ
TN-QUKÝæ• æ]…• oÂ^Ûjq] •ÏÞ æ †nŠÚ æ• …• á^ŠÞ] …^m]‚ì †`2çßÚ (ofvÚ
MPQ-MMQKÝç‰ æ] …• k$]…æ •ÏÞ æ ØÚ^Ói †nŠÚ …• á^ŠÞ] …^m]‚ì †`2çßÚ (ofvÚ
TR-QMKÔm …^njì] æ †fq …^m]‚ì †`2çßÚ (ofvÚ
MUT-MQOKÜjŽa ànjŽÞ] å^+‚m• ‡] o‰^ß• á^`q …^m]‚ì †`2çßÚ (ofvÚ
PP-OQKÜa• …^ã2 á^jŠÆ]• …• o‰…^Ê l^ne•] îm…^i äe oa^,Þ p…çÞ (å•]‡ ‚ÛvÚ
MM
L -TQKÜa•ˆÞ^µ äÚ^Þ Ù‚•çì ‹mçßj‰• äÿíŠÞ xnv’i æ p‡^e kne ‚n•†Ö] ÜrÞ)†e^‘ ‚ÛvÚ
PKÜa• ‡^m ‡]… Íô†u ÙæçòŠÚ †m‚Ú
MNR-MNMKÜa• …^ã2 á^ŽÞ kŽãe á^j‰æ‚ßa á^nßÇÚ †Òƒ äÿÖ^‰… †`›] ‚ÛvÚ (•çÊÚ
MSR-MSMKÝæ• äÃn• æ å†Â^•] •]çq ‚ÛvÚ (…çÓŽÚ
ÌÖ]KÜa•ˆn‰ …^jË+ •nµ ^•… (p…]æˆf‰ pçË_’Ú
QL-PQKÜjËa á]†¿Þ gu^‘ oì†e å^+‚m• ‡] Œç› •^j‰ö] ànã• (p…^nË‘ Ý‚ÏÚ
NMS-MTQKÝç‰ knÚ•• Ün×Ãi æ Ù^fÎ] äÚ¡Â ‚ÛvÚ (…çßÚ
MMU-MLUKÜa•…^ã2 †‘^ÃÛÖ] o‰…^ËÖ] †ÃŽÖ] ^nqç×jÞœ èÛ×ÓÖ] ð]…æ^Ú äe p•^ÏjÞ] å^,Þ ‚Ûu] (oF‰çÚ

MMS
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] ( ÝNLLR ^i ÝMUTR) o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] äm…^•]
MOKÜrßµ þ†Ã•ÿ …çaŸ äe h^_ì ^j‰æ] •]•†`Ú
UT-TQKÜa•ˆÞ^• •]ˆì†Ê Éæ†Ê †Ã• …• äŽm‚Þ] kÊ^e ‚ÛvÚ (†‘^Þ
ST-RQKÜa•ˆÞ^µ •]ˆì†Ê Éæ†Ê †Ã• …• á^e‡ æ l…ç‘ Ùçvi ‚ÛvÚ (†‘^Þ
MLM-TQKÜa•ˆÞ^µ äÚ^Þ Ù‚•çì ‹mçßj‰• äÿíŠÞ xnv’i æ p‡^e kne †e^‘ ‚ÛvÚ)‚n•†Ö] ÜrÞ
NP-MOKÜa•ˆÞ^• æ] †Ã• äÿßnm• …• pç×â• gÖ^Æ á^e‡ æ äŽm‚Þ] ä×ùÖ] |æ… (pçÏÞ
MPR-MLQKÜa• ‡^m woÞ^jŠj×e àŠu Ý¡Æ Vgi†Úy ànfñ^jÖ] lœ†Ú o× ‚nù‰ (oÞ]‚Ûa
MRN-MQSKÜa•ˆn‰ p†nÛŽÒ p…•^Î p†Ã• àŠu ‚ÛvÚçe] ‚nÛu äq]çì (oÞ]•ˆm
OUO-ORQKÜrßµ å‚• •çÚ]†Ê pç,n‰…^Ê †Â^• ‚nÛu äq]çì (oÞ]•ˆm
MMO-TOKÝç‰ ÀÊ^u †Ã• …• ˆß› ‚nÛu äq]çì (oÞ]•ˆm
MQL-MNOKÔm pçÖçÚ †Ã• æ pçß%Ú …• ݇ æ ˆß› •…]çÚ ‚nÛu äq]çì (oÞ]•ˆm
h^jÒ oʆÃÚ
OLPKÝ…^`2 wÝ‚ÏÚ àn`• VÜq†jÚy Ù^fÎ] áô]‚mæ^q gjÒ ð]‚â] D†’fÚE å…]•]
OLPKÝ…^`2 wÝ‚ÏÚ àn`• VÜq†jÚy …çßÚ ‚ÛvÚ …çŠÊ憵 ‡] Ù^fÎ] áô^Ïm] D†’fÚE å…]•]
OUT-OUQKÜrßµ wÝ]…• ‚Ûu] VÜq†jÚy †’Þ ànŠu ‚nù‰ ‡] Ý¡‰] …• Ü× D†’fÚE àm‚Ö]…çÞ (ànŠu
…^fì] )/^i†µö…
OLPKÝ…^`2 kn׊i o`+] å…]•]
OLQKÝ…^`2 …çaŸ …• ÀÊ^u k•]‚+…ˆe å…]•]
NS-NOKÜjËa …çm^Ú çÓm…‚Ê çÓŠÞçm oÞ^ãq á^Ú‡^‰ ØÒ †ne• änÞ^ne å…]•]
NN-MUKÜjËa á]†m] o‰…^Ê h•] æ á^e‡ á^jŠ,ßa†Ê Ý^nµ å…]•]
OLOKÝ…^`2 w…ô^fì]y á^jŠÒ^µ o‰…^Ê àÛrÞ] ØnÓŽi å…]•]
OLOKÝ…^`2 á^jŠÒ^µ o‰…^Ê àÛrÞ] ØnÓŽi å…]•]
OLPKÝ…^`2 woÛÎ o× VÜq†jÚy †m‚ÇÖ] †nŠËi å…]•]
OLOKÝ…^`2 Ù^fÎ] o‰…^Ê lô^n×Ò oŠmçß•çì å…]•]
OLOKÝ…^`2 Ù^fÎ] †ÓÊ …• oÚ¡‰] oe¡ÏÞ] lô]…ç’i …^ßnÛ‰ å…]•]
OLPKÝ…^`2 ovnfŠi ànŠu ‚ÛvÚ †jÒ• ‡] l^Êæ îm…^i å•^Ú å…]•]

‡‡‡

MMT
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] ( ÝNLLR ^i ÝMUTR) o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] äm…^•]

^ãÞ• á]†m‚Ú æ l^q^a…^Û• l

ô ^’íŽÚ
NLP Vl^vË‘ (ÝMUTR äm…çÊ Ðe^_Ûe bMORP å^Ú àÛ`e (Ôm å…^Û• IM
‚Ûu] (l†ŽÂ ‚nuæ †jÒ• Vá]†m‚Ú áæ^ÃÚ (†Û Øn`‰ ‚ÛvÚ V†m‚Ú gñ^Þ (…çßÚ ‚ÛvÚ …çŠÊ†µ V†m‚Ú
p…^nË‘ Ý‚ÏÚ ànã• †jÒ• Vo‰…^Ê †ne•†‰ æ ÙçòŠÚ ý‚mæ^q
MTL Vl^vË‘ (ÝMUTS äm…çÊ Ðe^_Ûe bMORQ å^Ú àÛ`e (Ýæ• å…^Û• IN
‚Ûu] (l†ŽÂ ‚nuæ †jÒ•Vá]†m‚Ú áæ^ÃÚ (†Û Øn`‰ ‚ÛvÚ V†m‚Ú gñ^Þ (…çßÚ ‚ÛvÚ …çŠÊ†µ V†m‚Ú
p…^nË‘ Ý‚ÏÚ ànã• †jÒ• Vo‰…^Ê †ne•†‰ æ ÙçòŠÚ ý‚mæ^q
NMT Vl^vË‘ (ÝMUTT Ðe^_Ûe bMORR (Ýç‰ å…^Û• IO
‚Ûu] (l†ŽÂ‚nuæ †jÒ•Vá]†m‚Ú áæ^ÃÚ (†Û Øn`‰ ‚ÛvÚ V†m‚Ú gñ^Þ (…çßÚ ‚ÛvÚ …çŠÊ†µ V†m‚Ú
p…^nË‘ Ý‚ÏÚ ànã• †jÒ• Vo‰…^Ê †ne•†‰ æ ÙçòŠÚ ý‚mæ^q
OLR Vl^vË‘ (ÝMUTU äm…çÊ (Ý…^`2 å…^Û• IP
ýl†ŽÂ‚nuæ †jÒ•V†m‚Ú áæ^ÃÚ (†Û Øn`‰ ‚ÛvÚ V†m‚Ú gñ^Þ (…çßÚ ‚ÛvÚ …çŠÊ†µ V†m‚Ú
wÙ^fÎ] lô^Êæ Ù^‰ ànÛâ^rßµ kf‰^ßÛey p…^nË‘ Ý‚ÏÚ ànã• †jÒ• Vo‰…^Ê †ne•†‰ æ ÙçòŠÚ
PLL Vl^vË‘ (ÝMUUL IUM Ðe^_Ûe bMORTIRU (ÜŽ•GÜrßµ å…^Û• IRGQ
æ ÙçòŠÚ ýl†ŽÂ‚nuæ †jÒ• V†m‚Ú áæ^ÃÚ (†Û Øn`‰ ‚ÛvÚ V†m‚Ú gñ^Þ (p…^íe l†ã• …çŠÊ†µ V†m‚Ú
p…^nË‘ Ý‚ÏÚ ànã• †jÒ• Vo‰…^Ê †ne•†‰
MUP Vl^vË‘ (ÝMUUMIUNäm…çÊ Ðe^_Ûe bMORTIRU å^Ú àÛ`e (ÜjËa å…^Û• IS
‚Ûu] (l†ŽÂ‚nuæ †jÒ•Vá]†m‚Ú áæ^ÃÚ (†Û Øn`‰ ‚ÛvÚ V†m‚Ú gñ^Þ (…çßÚ ‚ÛvÚ …çŠÊ†µ V†m‚Ú
p…^nË‘ Ý‚ÏÚ ànã• †jÒ• Vo‰…^Ê †ne•†‰ æ ÙçòŠÚ ý‚mæ^q
NST Vl^vË‘ (ÝMUUN Ðe^_Ûe bMOSL (ÜjŽa å…^Û• IT
ýl†ŽÂ‚nuæ †jÒ• V†m‚Ú áæ^ÃÚ (†Û Øn`‰ ‚ÛvÚ V†m‚Ú gñ^Þ (…çßÚ ‚ÛvÚ …çŠÊ†µ V†m‚Ú
p…^nË‘ Ý‚ÏÚ ànã• †jÒ• Vo‰…^Ê †ne•†‰ æ ÙçòŠÚ
MRP Vl^vË‘ (ÝMUUO Ðe^_Ûe bMOSM (Ü`Þ å…^Û• IU
l†ŽÂ‚nuæ †jÒ• V†m‚Ú áæ^ÃÚ (†Û Øn`‰ ‚ÛvÚ V†m‚Ú gñ^Þ (oŽm†Î ‚nuæ †jÒ• V†m‚Ú
MNP Vl^vË‘ (ÝMUUOIUP Ðe^_Ûe bMOSM ISN(Üa• å…^Û• IML
l†ŽÂ‚nuæ †jÒ• V†m‚Ú áæ^ÃÚ (†Û Øn`‰ ‚ÛvÚ V†m‚Ú gñ^Þ (oŽm†Î ‚nuæ †jÒ• V†m‚Ú
MPR Vl^vË‘ (ÝMUUQIUR Ðe^_Ûe bMOSOISP (Ü╇] æ• GÜa• ‡^m å…^Û• IMNGMM

MMU
ÝNLLR)MR• (o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] ( ÝNLLR ^i ÝMUTR) o‰…^Ê lô^nÖ^fÎ] äm…^•]
oa^•çÞ Í…^ †jÒ• Vp…^íjÊ] †m‚Ú (oŽm†Î ‚nuæ †jÒ• V†m‚Ú
MSP Vl^vË‘ (ÝNLLNILO (Üa•ˆn‰ å…^Û• IMO
†Ç‘] h^jÊ• †jÒ• …çŠÊ†µ V†ne•†‰ (†Û Øn`‰ ‚ÛvÚ VÙçòŠÚ †m‚Ú
Vl^vË‘ (ÝNLLP (Üa• …^ã2 å…^Û• IMP
ÄnÊ… †jÒ• Vá]…æ^ŽÚ p]…ç• (†jì] Ün׉ ‚ÛvÚ †jÒ• V†ne•†‰ (†Û Øn`‰ ‚ÛvÚ VÙçòŠÚ †m‚Ú
oÖçßi ‚nÛu †a^› †jÒ• (oÛ•^a àm‚Ö]
Vl^vË‘ (ÝNLLQ (Üa• ˆÞ^µ å…^Û• IMQ
ÄnÊ… †jÒ• Vá]…æ^ŽÚ p]…ç• (†jì] Ün׉ ‚ÛvÚ †jÒ• V†ne•†‰ (†Û Øn`‰ ‚ÛvÚ VÙçòŠÚ †m‚Ú
oÖçßi ‚nÛu †a^› †jÒ• (oÛ•^a àm‚Ö]
MNL Vl^vË‘ (ÝNLLR Ðe^_Ûe (Üa• ˆÞ^• å…^Û• IMR
ÄnÊ… †jÒ• Vá]…æ^ŽÚ p]…ç• (†jì] Ün׉ ‚ÛvÚ †jÒ• V†ne•†‰ (†Û Øn`‰ ‚ÛvÚ VÙçòŠÚ †m‚Ú
oÖçßi ‚nÛu †a^› †jÒ• (oÛ•^a àm‚Ö]

‡‡‡

MNL