4.

HAFTA
Yazı Türleri
Resmi (Biçimsel) Yazılar (Dilekçe, Tutanak, Karar)

Bu hafta iĢlenen konular, ders kitabınızda Yazı Türleri baĢlıklı bölümde yer
almaktadır. Bu bölümde yer alan yazı türlerinden dilekçe, tutanak ve karar bu hafta; rapor, iĢ
mektupları ve özgeçmiĢ önümüzdeki hafta ele alınacaktır.
Ders kitabınızda yazı türleriyle ilgili bilgileri okuduktan sonra verilen örnekleri
incelemeniz ve benzerlerini yazmanız, bu türleri kavramanızda yardımcı olacaktır.
Yazı türlerinden haberdar olmamız öğrencilik hayatımızda olduğu gibi, hatta ondan
ziyade, iĢ hayatımızda da bizim için gerekli ve önemlidir. Bu yazı türlerini bilmemiz,
öğrenciliğimizde ve iĢ hayatımızda bize daha baĢarılı bir Ģekilde iletiĢim kurma imkânı
verecektir.

Dilekçe
Bu haftanın konusu olan yazı türleri içinde dilekçe en yaygın yazılı iletiĢim Ģeklidir.
Dilekçe, bir kurumdan bir talepte bulunmak üzere kaleme alınan resmî bir mektuptur. Türk
Dil Kurumu dilekçeyi “Bir dileği bildirmek için resmî makamlara sunulan, imzalı ve adresli,
pullu veya pulsuz yazı, istida, arzuhâl” Ģeklinde tanımlamaktadır (Güncel Türkçe Sözlük,
www.tdk.gov.tr). Bu mektubun hedefine ulaĢması için öncelikle birtakım Ģeklî hususlara
dikkat edilerek yazılması ve muhtevasının uygun bir üslupla dile getirilmesi beklenir. Usulüne
uygun yazılmayan bir dilekçe, talebimizi dile getirmemize yardımcı olmak yerine yanlıĢ
anlaĢılmalara ve iletiĢim hatalarına sebebiyet verebilecektir.
Bir talebimizi iletmek üzere bir dilekçe yazmak istediğimizde, dilekçeyi ileteceğimiz
kurumun konuyla ilgili matbu dilekçesi varsa onu kullanırız. Matbu dilekçeler, bir form
Ģeklinde hazırlanmıĢtır; bu formda doldurmamız gereken bölümler vardır. Bu bölümler
arasında genellikle ad soyad, iletiĢim bilgileri ve tarih bulunur; bunun haricinde belirtilen yere
imza atmamız beklenir. Kurumlar, iĢleri hızlandırmak ve standardize etmek için matbu
dilekçe kullanabilir.
BaĢvuruda bulunacağımız konuyla ilgili matbu dilekçe yoksa, usulüne uygun Ģekilde
dilekçeyi bizim oluĢturmamız gerekir.
Dilekçe elle yazılabileceği gibi bilgisayarda da yazılabilir.
Ders kitabınızda dilekçe yazarken Ģekil ve içerik bakımından uyulması gereken
kurallar sıralanmıĢtır.
 Burada, dilekçe yazımıyla ilgili hususları ana hatlarıyla ifade etmek istiyoruz; bu
hususları farklı kaynaklarda birtakım değiĢikliklerle görebilirsiniz.
Dilekçeyi A4 boyutunda, beyaz ve çizgisiz bir kağıda yazmalıyız. Sayfa kenarlarına
gerekli boĢlukları bırakmalıyız. Bu boĢlukları kabaca yukarıdan üç, soldan bir buçuk-iki,
sağdan bir-bir buçuk ve alttan bir buçuk-iki parmak Ģeklinde belirleyebiliriz. Hayali olarak
tasarladığımız bu boĢlukların arasında dilekçeyi yazmak için gerekli alan oluĢacaktır.
Dilekçeye tarih atarak veya hitap ederek baĢlayabiliriz. Tarih, sayfanın sağ üst
köĢesine atılabileceği gibi, imzanın üstüne de atılabilir. Tarih, rakamlardan oluĢmalıdır ve gün
ya da ay ismi yazılmamalıdır. Örneğin 12 Kasım 2015 veya 12.11.2015/PerĢembe Ģeklindeki
bir baĢlık yanlıĢ olacaktır.
Tarihten sonra bir satır kadar boĢluk bırakılır ve dilekçenin hitap kısmına geçilir.
Dilekçenin hitap kısmının tümü büyük harflerden oluĢabileceği gibi yalnızca baĢ harfler de
büyük yazılabilir. Hitapta yer alan kelimelerde kısaltmaya gidilmemelidir:

MUSTAFA KEMAL ÜNĠVERSĠTESĠ REKTÖRLÜĞÜNE

Mustafa Kemal Üniversitesi Rektörlüğüne
FEN EDEBĠYAT FAKÜLTESĠ DEKANLIĞINA
Fen Edebiyat Fakültesi Dekanlığına
TÜRK DĠLĠ VE EDEBĠYATI BÖLÜM BAġKANLIĞINA
Türk Dili ve Edebiyatı Bölüm BaĢkanlığına
HATAY SAĞLIK YÜKSEKOKULU MÜDÜRLÜĞÜNE
Hatay Sağlık Yüksekokulu Müdürlüğüne

Hitap yazıldıktan altına, hitap edilen kurumun bulunduğu ilçe veya il yazılır.
Hitaptan sonra dilekçenin ana bölümüne geçilir. Bu bölümde kendimizi bir cümleyle
kısaca tanıtmamız beklenir:

Bölümünüz 2015xxxxxx numaralı 1. sınıf öğrencisiyim.

0326xxxx numaralı telefon abonenizim.

1234xxxxx numaralı müĢterinizim.

Beldeniz Cumhuriyet Mahallesinde ikamet etmekteyim.

 Kendimizi tanıttıktan sonra dilekçede amacımızı kısa ve öz bir Ģekilde, dolaylı ifadeler
kullanmadan dile getirmemiz gerekir.
Ana bölümden sonra sol alt tarafta iletiĢim bilgileri yazılır; onunla hizalı olacak
Ģekilde, sağ alt tarafa ad ve soyad yazılır ve üstüne imza atılır.

Dilekçeyle birlikte sunacağımız bazı ekler olabilir. Bu ekler, adetleriyle birlikte

adresin alt tarafında belirtilmelidir:

EK: Öğrenci Belgesi (2 adet)

Ekler birden fazlaysa numaralandırılarak belirtilmelidir:

EKLER:
1- Öğrenci Belgesi (1 adet)
2- Vesikalık Fotoğraf (6 adet)

12.11.2015
FEN EDEBĠYAT FAKÜLTESĠ DEKANLIĞINA
ANTAKYA
Fakülteniz Tarih Bölümü 2015xxxxxxx numaralı 1. sınıf öğrencisiyim. Burs
baĢvurusunda kullanmak üzere öğrenci belgesi almak istiyorum. Gereğini arz ederim.

Cumhuriyet Mah. Ġmza

1347 Sok.
No: 15 Ad SOYAD
Antakya / HATAY
 Geçtiğimiz yıllarda öğrencilere yazdırdığımız dilekçelerde rastlanan yanlıĢlıkları
aĢağıdaki Ģekilde sıralayabiliriz:
YanlıĢ kâğıt kullanılması
Dilekçe kâğıdının yıpratılması, katlanması
Sayfa kenarlarında gerekli boĢlukların bırakılmaması
Tarih yazılırken gün ismi, ay ismi yazılması
Tarihin yanlıĢ yere atılması
Hitap edilen kurumun bulunduğu yerin yazılmaması veya yanlıĢ yazılması
YanlıĢ hitap edilmesi
Hitap sonundaki yönelme ekinin (+e, +a) üstten kesmeyle ayrılması
Hitap sonuna virgül veya noktalı virgül konması
Paragraf giriĢlerine dikkat edilmemesi
Ana bölümde günlük konuĢma dilinin kullanılması
Ana bölümdeki ifadelerin sade ve anlaĢılır olmaması
Ana bölüme “Ben” diye baĢlanması
Üniversite, fakülte veya bölümden “Okulunuz” diye söz edilmesi
Ġmlâ ve noktalama kurallarına uyulmaması
Adresin baĢına “Adres” veya “ĠletiĢim Bilgileri” yazılması
Adresin sonuna ilçe ve il bilgisinin yazılmaması
Adresin kâğıdın orta bölümüne kadar taĢırılması
Ġmzanın, ad ve soyadın altına atılması
Ġmza ve ad soyadın, adresin hizasında olmaması
Dilekçenin eki yokken, “Ekler” diye yazılması
Dilekçenin tek bir eki varken “Ekler” diye yazılması
Eklerin adetinin belirtilmemesi
Eklerin numaralandırılmaması
 Tutanak
Türk Dil Kurumu tutanağı “1. Meclis, kurul, mahkeme vb. yerlerde söylenen sözlerin
olduğu gibi yazıya geçirilmesi, tutulga, zabıt, zabıtname 2. Belgelenmesi gereken bir durumu
tespit edenler tarafından imzalanan belge, zabıt varakası 3. Birçok kimsenin imzaladığı rapor,
mazbata” Ģeklinde tanımlamaktadır (Güncel Türkçe Sözlük, www.tdk.gov.tr).
Tutanak, bir durumu veya olayı olduğu gibi kayda geçmek üzere hazırlanan bir çeĢit
rapordur. Sınıfta imzaladığımız yoklama belgeleri de bir çeĢit tutanaktır. Bu tutanağa imza
atarak iĢlenen derste hazır olduğumuzu resmî değeri olan bir belgeyle kayıt altına almıĢ
oluruz.
Resmî toplantılarda, iĢ toplantılarında tutanaklar konuĢulanları kayıt altına almak için
düzenlenir. Günlük hayatın akıĢı içerisinde bir arızanın veya kazanın tespiti, bir malın veya
eĢyanın teslimi ile ilgili düzenlenen tutanaklara imza atmamız muhtemel vakalardandır. Bu
durumda dikkat edeceğimiz husus, tutanağın gerçeğe uygun düzenlenmiĢ olduğunu kontrol
ederek imza atmaktır.
Tutanak, A4 boyutunda beyaz ve çizgisiz kağıda yazılmalıdır. Bütün yazılarda olduğu
tutanakta da sayfa kenarlarında gerekli boĢluklar bırakılmalıdır. Tutanağın baĢında genellikle
“Tutanaktır” Ģeklinde bir ifade yer alır. Durum özetle ve gerekli noktalara değinilerek
anlatıldıktan sonra, tarih atılır ve tutanak ilgililerce imzalanır.

TUTANAKTIR

25.05.2014 tarihinde Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesinde

düzenlenen YGS sınavı öncesinde saat 08.00’de 2 (iki) adet el dedektörü Bina Cihaz ve
Denetim Görevlisi Ahmet DEMİR tarafından polis memuru Mehmet ÇELİK’e teslim
edilmiştir.

25.05.2014

Teslim Eden Teslim Alan

İmza İmza

Ahmet DEMİR Mehmet ÇELİK

 Karar
Türk Dil Kurumunun karar için belirttiği karĢılıklar arasında Ģunlar bulunmaktadır: “1.
Bir iĢ veya sorun hakkında düĢünülerek verilen kesin yargı 2. Herhangi bir durum için
tartıĢılarak verilen kesin yargı, hüküm 3. Bu yargıyı bildiren belge” (Güncel Türkçe Sözlük,
www.tdk.gov.tr).

Bir kurumun, bir kurulun veya baĢka bir birimin toplantısı neticesinde alınan kararlar,
yazılı hâle getirilerek kayıt altına alınır. Alınan kararlar birden fazlaysa numaralandırılır.
Kararın altında toplantıya katılanların imzaları bulunur. Alınan kararların oy birliğiyle mi, oy
çokluğuyla alındığı belirtilir.

Mustafa Kemal Üniversitesi

Fen Edebiyat Fakültesi

Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü

Bölümümüz 17 numaralı ve 10.10.2015 tarihli Bölüm Kurul toplantısında, öğrenci alımı

başvuru dosyasının ekteki şekliyle kabulüne ve dekanlık makamına arzına oybirliğiyle karar
verilmiştir.

10.10.2015

İmza

Ad SOYAD

Bölüm Başkanı

İmza İmza

Ad SOYAD Ad SOYAD

Üye Üye

İmza İmza

Ad SOYAD Ad SOYAD

Üye Üye
ÖRNEK SORULAR
1. Herhangi bir durumu veya olayı kayıt altına almak üzere düzenlenen ve ilgililerce
imzalanan yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Dilekçe B) Mektup
C) Faks D) Tutanak E) Tebliğ

2. Aşağıdaki dilekçe hitaplarından hangisi doğrudur?

A) MUSTAFA KEMAL ÜNĠVERSĠTESĠ DEKANLIĞINA
B) Antakya Lisesi Müdürlüğünden
C) FEN EDEBĠYAT FAKÜLTESĠ BAġKANLIĞINA
D) ZĠRAAT FAKÜLTESĠNE
E) GIDA MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜM BAġKANLIĞINA

3. Dilekçeyle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Dilekçede ad ve soyad sağ alta yazılır.
B) Dilekçede hitap büyük harflerle yazılır.
C) Dilekçede tarih sol üst köĢeye atılır.
D) Dilekçenin ekleri varsa adet belirtilerek yazılır.
E) Dilekçede sol alt tarafa iletiĢim bilgileri yazılır.

4. Aşağıdakilerden hangisi dilekçe yazımında yapılan hatalardan biridir?

A) Tarihi sağ üst köĢeye atmak
B) Sayfa kenarlarında boĢluklar bırakmak
C) Hitapta geliĢigüzel kısaltmalara yer vermemek
D) Ġmzayı ad ve soyadın altına atmak
E) Adresi sol alt köĢeye yazmak

5. Bir kurumun, kurulun veya birimin toplantısı neticesinde ulaşılan hükümleri kayıt
altına alan yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tutanak B) Dilekçe
C) Rapor D) Ġhbarname E) Karar

CEVAPLAR: 1-D, 2-E, 3-C, 4-D, 5-E