Tehnička dijagnostika

Seminarski rad

SADRŽAJ
1.0 Uvod 3
2.0 Trakasti transporteri 4
2.1 Elementi trakastih transportera 5
3.0 Vibracija kao parametar tehničkog stanja sistema 5
3.1 Opšta svosjtva 5
3.2 Uzročnici nastanka vibracija 6
3.3 Karakteristike vibracija 6
3.4 Nivo komleksnih vibracija(složene vibracije) 7
4.0 Metodologija mjerenja i analiza vibracija 8
4.1 Granične vrijednosti 10
4.2 Mjerne tačke 11
5. 0 Analiza vibracija 11
5.1 Prikupljanje podataka 12
6. 0 Zaključak 14
7. 0 Literatura 15
8. 0 Prilozi 16

1
 Tehnička dijagnostika
Seminarski rad

REZIME
U ovom semiminanarsrskokom radu prikikazazan je poststupupak kontntrorole vibrbracacijija kod
trakakasastotog transportera.Postupak se sastoji od :
- O dabira param eta ra
- Mjernih tačaka

- Odababirira mjejernrnih insnstrtrumumenenatata

- Prikaz rezultata mjerenja te upoređivanjivanje sa graničnim vrijednostinostima

2
  Tehnička dijagnostika
Seminarski rad

KONTROLA POVIŠENIH VIBRACIJA KOD TRAKASTOG TRANSPORTERA

1.0 Uvod
Trakasti transporteri bitan su faktor u današnjoj industriji. Koriste se za transport materijala
iz jednog procesa u drugi, u saradnji sa ražličitom transportnom I strojnom opremom.
Važnost trakastih transportera češto je zanemarena jer se oni uobičajeno promatraju kao
dio opreme koji ne stvara probleme i koji radi dugo vremena bez kvara. Kao i svaki drugi
tehnički sistem, on se sastoji iz nekoliko dijelova. Najče šće su to pogonski elemenat –
elektromotor, reduktor, odgovarajuće spojnice i osovine i naravno sama transportna traka.

Kao takav tehnički sistem je izuzetno funkcionalan i rasproširen. Koristi se u svim granama
privrede, najčešće u energetskom sektoru gde je najviše zastupljen. Ali, da bi naš trakasati
transporter uopšte funkcionisao i vršio ispravno svoj zadatak, on mora biti ispravan, tj u
radnom stanju. Jedna od najboljih metoda utvrđivanja stanja našeg tehničkog sistema
jeste kontrolom vibracija na našim mjernim ta čkama.Ipak, prije samog mjerenja vibracija
potrebno je sprovesti čitavu pripremu, upoznat se detaljno sa datim tehničkim sistemom,
određivanje mjernih tačaka, graničnih vrijednosti...

Slika 1. Najraniji primitivni trakasti transporter (lijevo), savremeni trakasti transporter

(desno)
U ovom seminarskom radu govorit ćemo o:
- Nameni trakstih transportera
- Elememenentimtima trakskstih trananspsporortetera
- Vibracijama kod pogonskog dijela trakastih transportera
- Postuptupak mjerjerenjenja vibracracija kod trakraksatsatih transansporportertera

3
 Tehnička dijagnostika
Seminarski rad

- Dijagnagnostosticiciranranju stanja tehničkog sistemtema

2.0 Trakasti transporteri

Transporteri sa trakom opšte namene prenose materijal ili komadnu robu na horizontalnim
ili malo nagnutim trakama koje su ujedno nosivi i vučni delovi transportera.

Izvode se kao staciocionarnarni, prenosnosivi ili prevovoznizni. Trakaskasti transnsporporterteri imaju širokoku
i raznovrsnu primenu u rudnicima, metalurškoj i hemijskoj industriji, na gra đevinskim
i zemljanim gradilištima, u prehrambenoj industriji, poljoprivredi, skladištima i prometu
gde dolazi u obzir i prenošenje komadne robe kao što su vre će, sanduci, paketi i slično.

U industriji se upotrebljavaju i kao radna podloga – Trakasti transporteri služe za male

protoke masa i kratke udaljenosti, te za velike protoke ( 40000 t/h ) i velike daljine prenosa
( 100 km ). Dugi su do 500 m, ređe do 5 000 m i vi še.
Osnovna šema trakastog transportera prikazana je na slici 1.

Slika 2. Osnovni elementi tranportera sa trakom

- 1.Gornja (radna, nose ća) strana trake;

- 1. Donja (povratna), strana trake;
- 2. Valjci koji nose traku;
- 3. Valjc na mestu nasipanja (utovara) materijala;
- 4. Pogonski doboš;
- 5. Zaatezni doboš ;
- 6. Zatezn i teg;

4
  Tehnička dijagnostika
Seminarski rad

- 8. Utova rni koš;

- 9. Istovar materijala (preko čela transportera);

Osnovni i najva žniji deo transportera sa trakom je beskrajna gumirana traka koja služi kao
nosač tereta i vu čno sredstvo. Traka se vodi preko najmanje dva valjka, jednog pogonskog i
drugog zateznog, koji su postavljeni na krajeve noseće strukture. Njihovo osno rastojanje
definiše transportnu udaljenost.

Radna opterećenja i povratna ne opterećenja grana trake, oslanjaju se na određeni broj,

duž trake pravilno raspoređenih nose ćih valjaka. Pogonsku stanicu koja se sastoji od
pogonskog motora, reduktora, pogonskog valjka –dobo ša, elementa za zatezanje i skupa
nose ćih valjaka objedinjuju noseću strukturu u obliku rešetkaste metalne konstrukcije. Ta
struktura može biti stabilna –nepokretna, mobilna - pokretna, ili prenosiva.
2.1 Elementi Trakastih transportera

Traka je osnovni i najodgovorniji element transportera. Traka treba da bude :

a) Gipka
b) Da ima dovoljnu jačinu
c) Da je otporna na habanje i udare

Traka je najva žniji i najčešće najskuplji deo trakastog transportera. Traka mo že biti od
tekstila, gume ili polimernih materijala s ulo šcima kao vučnim elementima (transporter s
mekom trakom), od žičanog pletiva ( transporter sa žičanom trakom ) ili od čeličnog lima
(transporter s čeličnom trakom).

Posebni vrste trakastih transportera jesu transporteri s čeličnom trakom i sa žičanom

trakom. Transporteri sa čeličnom trakom imaju beskonačnu valjanu čeličnu traku kao
nosivi i vučni deo.

Dobo ši trakastih transportera – prestavljaju dio pogonskog sistema, odnosno predaju

mehaničku energiju sa elektromotora na traku.
Razlikujemo: Pogonske, prevojne, zatezne i otklonske doboše.

Pogonski mehanizam trakastih transportera sastoji se od motora, reduktora i pogonskog

bubnja. Kao pogonski motori služe kavezni asinhroni motori s reduktorom i spojnicom za
pokretanje ili kolutni asinhroni motori. Motor i reduktor vezani su na pogonski bubanj sa
strane ili su ugrađeni u pogonski bubanj te se sila trenjem prenosi s pogonskog bubnja na
traku. Za kratke trake naj če š ći je pogon s jednim bubnjem, koji može biti smješten uz
glavu ili na kraju.

5
  Tehnička dijagnostika
Seminarski rad

3.0 Vibracija kao parametar tehničkog stanja sistema

3.1 Op šta svojstva

U posljednje vrijeme razvijena je potpuno nova tehnologijologija mjerenja vibracija koje zbog
svog generisanog sadržaja predstavljaju jedan od najznačajnijih pokazatelja sveukupnog
dinamičkog stanja mašine kao sistema, ili pojedinih njenih sastavnih dijelova.Uz pomoć
vibracija moze se pratiti stanje velikog broja tehničkih sistema.

Pod mehaniičkim vibracijamaijama, u opštem slucaju,podrapodrazumjezumjevamo oscilatorno kretanje

krutog tijela u odnosu na njegov ravnotežni polo ža.Uzor čnik kretanja je poremećajna
prininududna sila koja po svojojoj pririrododi može biti detetermrmisisanana ili
sluučajajnana.S.Slolobobodndnim vibracracijamijama nazivzivamo periodiodičnično kretantanje koje tijelo izvodi po
prestastanku djelovlovanjanjaa poreremećajnjne sile.e.U svim slu čajajevevimima opšti op kararaktkter
kretetananja može se izrarazizititi harmonijskom vremenskom funkcijom,a kao osnovni
parametri za njenu idetfikaciju može se uzeti, alternativno i jedna od veličina kao što su
amplituda pomjeranja,njegova brzina, odnosno ubrzanje.
3.2 Uzro čnici nastanka vibracija

S obziroirom na karaktakter i prirodrodu vibracracija mehanhaničkčke vibracracije su, u opštem

slučajuu
slu podijeljene na dvije grupe:prinudne i sopstvene.
Lista potencijalnih poremećenih uzro čnika vibracija može biti:
- Neuravravnotnoteeženosnost masa rotaotaciocionih dijeloelova sististema
- Nedovoovoljnljna dinamnamiička krutostost ku ćišta
ći i temeemelja sististema
- Poreremećaj centntri čnonoststi spojojninice i leežajaja
- Ugib vratila
- Pohabaabani,ni,eksekscencentrični ili oštećeni zupčani
zup cnici
- Loši pogogononskski kaiševi i lananci

- Neisisprpravavni kotrtrljaljajući le žajeajevi

- Odststupupananja obrtrtnonog
momomenenta - Elekektrtromagngnetne
sile

- Aerodina m ičke silile

- Nejednednak zazor između rotootora i stattatora motora
- O labavljljenost sp ojeveva
Svaki uzrok vibracija ima svoje karakteristike.

6
 Tehnička dijagnostika
Seminarski rad

Prinudne vibracije su posljedica djelovanja dinamičkih sila,koje se unutar sistema mijenjaju

po pravcu ili veličini.

Sopstvene vibracije su funkcija različitih konstanti mehaničkog sistema.Za razliku od

prinudnih vibracija koje prestaju po djelovanju poremećajne sile,na sopstvene vibracije je
moguće djelovati preko izmjene konstrukcionih parametara sistema.

3.3 Karakteristike vibracija

Osnovne karakteristike koje identifikuju vibracije jesu:

-
Frekvkvenenccija
- vibibraracicija Am p lituda
- vibbracijaa B rzina viib r
- acija Ubrza nje
vibraccija

Stvarni sadržaj karakteristika je u činjenici da se one koriste za detekciju i opisivanje

neželjenog ponašanja sastavnih dijelova sistema.

Frekvekvencincija vibracracija poma že nam da identintifikfikujeujemo koji je dio sistemtema neispspravravan

i ukazuje na vrstu problema.Dobijene vibracije imaće frekvenciju koja zavisi od brzine
rotiranja dijela sistema koji je neispravan ili ima smetnje.Razne smetnje na sastavnim
dijelovima sistema uzrokuju frekvencije vibracija.To omogućava da identifikujemo prirodu
problema.

Karakteristike pomjeranja,brzine i ubrzanja mjere se radi utvrđivanja veličine vibracija.Sa

gledi šta rada sastavnog dijela i sistema,ampituda vibracija predstavlja indikator koji se
koristi za utvrđivanje koliko je dobar ili lo š nijhov rad.Brzina vibracija predstavlja najbolji
indikator stanja sistema ili dijela sistema.
3.4 Nivo kompleksnih vibracija(slo ženih vibracija)

Vibracije sastavnih dijelova siste ma su kom pleksne i s astoje se od vi

šee frekekvevencncijija.a.UgUglalavnvnomom,u,ukukupnpno ili totatalnlno pomjmjererananje biće zbor svih pojejedindina
čninih vibracija.Tamo gdje je vibracija kompleksna,da bismo primjenili pomjeranje na
dijagramu nivoa vibracija,treba najprije utvrditi pojedinačna pomjeranja i njihove
frekvencije.To se vrši pomoću analizera vibracija sa podesivi filterom.

Signal vibracija snimljen na nekom karakterističnom mjernom mjestu mašine jeste suma
velikog broja manje ili više izraženih individualnih izvora i po pravilu,sadrži u sebi dosta
kompmpleleksksnonog sadrdržažajaja.P.Pod pretetpopoststavavkokom da su amplplituitude 4 osnonovnvne
vibrabracicije
identične( 1= 2=A 3=A = i) ( Slika ),a frekvencije međusobno dosta različite : debalans ( 1 x
A A 4 A
n),olabavljenost (2 x n ),ošte ćenost zup čanika ( r x n),ošte ćenost kotrljajućeg ležaja ( s x n) –
ukupna amplituda složenog signala,bi će jednaka 4A.Ovakav model prostog sabiranja nije
7
  Tehnička dijagnostika
Seminarski rad

moguć za složenije slučajeve koji se u praksi svakodnevno sreću ( n-broj obrtaja, r-broj
zuba zupčanika i s- broj kuglica u ležaju).

Slika3 . Primjer generisanja složenih vibracija

Mjerena ubrzanja vibracija tjesno su povezana sa inercionim silama koje djeluju na

sistem,pri čemu se mogu javiti relativno velike sile pri visokim frekvencijama,mada
pomjeranje i brzina vibracija mogu da budu mali.Prekojrekojerna sila može rezultirati u
prekidu podm azi vanja a za tim m ože do ći d o oštećenja površ i ne
ležaj
le a.Uglaa.Uglavnom,vnom,mjeremjerenja ubrzanja vibracija se preporučuju
preporu za frekvencijencije vibracija
iznad 60000 ciklusa u minuti, mada se mogu korstiti i mjerenja brzina.

Pored toga,pri ocjenjivanu nivoa vibracija treba mjeriti i fazu,koja omogućije primjenu
pogogodndnijeijeg načina
na za uporoređđivivananje jedndnog kretetananja sa drugugim.im.UpUporore
đivivananjejem relativnog kretanja dva ili više dijelova sistema,često je bitno kod
dijagnosticiranja specifičnih neispravnosti na sastavnim dijelovima sistema.

Mjererenenje faze je važno va i za balalansnsirairanjnje masese.A.Ako je proboblelem dijejela ili

siststememaa debabalalans pri čemu se mo že mjererititi fazaza,o,ondnda možemo mo u tom slu
čajaju izvrvršišititi balansiranje dijela.Naš cilj je da upotrebimo kontrolu vibracija,radi
detekcije,odnosno otkrivanja smetnji u njihovoj radnoj fazi da bi se planiralo njihovo
otklanjanje.Nije cilj da se odreredi koliliki nivo vibrbracacijija siststem ili dio siststemema
može da izdrži prijije nego otkaže,već da se postigne odgovarajuća opomena u
pogledu smetnji,tako da se one mogu eliminisati prije otkazivanja sistema.Apsolutne
tolerancije vibracija ili granice za bilo koji dio sistestema nisu moguće. mogu AnaAnaliza
neispispravravnosnosti i otkaziazivanvanje je priliično kompleksna da bi takve granice mogle da
postoje.Iskustvo specijalista za vibracije može pomoći za dobijanje izvjesnih realnih
smjernica.Prilkom utvrđivanja prihvatljivih nivoa vibracij a s i s t em a , t r e b a
razmotriti iskustvo i činioce k ao što su:b:bezezbjbjedednonostst,t,troškovovi
otklklananjajanjnja neisisprpravavnonoststi,i,trtro škokovi usljljed zaststojoja u proizvodnji,va žnost
sistema u tehnološkom lancu proizvodnje i drugo.

8
  Tehnička dijagnostika
Seminarski rad

4.0 Metodologija mjerenja i analiza vibracija

Mjerenje vibracija na pogonskim dijelovima okretanja bagera PH 2300, sa instrumentom
Portable Balacing set PBS-380, sa sljedećim tehničkim karakteristikama:
Vibracijska osjetila:

-Piezoelektrična br. 8002 i 8108

-Osjetljivost: 9,78 mV/ms -2 i 9,43 mV/ms -2
-Rezonantna frekvencija: 15 KHz
-Radna temperatura T min/T max: -35°C/150°C
-Poprečna osjetljivost: 3,3%;2,6%
-Masa: 60 gr.
Tačnost: 10% u skladu sa DIN 45666

Donja grani čna frekvencija: 1Hz; 10Hz

Konverzija: brza ,spora

Mjerne veličine:
veli Vibracracijsijsko ubrzarzanjenje,vi,vibrabracijcijska brzina i vibracracijsijski pomakmak(vršno
i efektivno)
Frekvencijsko područje

Analize vibracija: 1Hz do 1000Hz (1Hz-10Hz,10Hz-100Hz, i 100Hz-1000Hz)

Postotna širina analize vibracija: 23%, 10%, 6%, 3% i 1,5%

Režim rada pri frekvencijskoj analizi vibracija: Manuel

Napajanje: Akumulatorsko,NiCd baterije.

Slika 4. PBS-380

9
  Tehnička dijagnostika
Seminarski rad

Sve mašine u toku rada proizvode vibracije i iste su prateća pojava koja se javlja pri
eksploataciji.Mehani čke vibracije koje najčešće okružuju čovjeka le že u opsegu 1-200
Hz.N.Njijihohova potptpununa elimimininacacijija je nemomoguća, a moguće je iste svesesti na
grananicicu definisanih od strane proizvođača,odnosno svjetskih usvojenih standarda i normi:
-VDI 2056, Mjerila za ocjenu vibracija strojeva-preporuke

-DIN 45.665 i DIN 45.666 standard

-ISO 2372, 2373, 2954 standard

-E 90-100, Francuske norme

Usljed velikog nivoa pomaka, brzine i ubrzanja vibracija uzrokuju:

-buku u industrijskim i drugim pogonima.
-brzo i nekontrolisano habanje vitalnih dijelova ma šina, transportnih i pretovarnih sistema i
niz drugih uređaja.

-djelimično ili potpuno oštećenje industrijskih i drugih građevinskih objekata.

-profesionalna oboljenja koja se javljaju kao posljedica izloženosti i dejstva vibracija na
čovjeka.

M ehaničke vibracije nastaju iz različitih uzroka kao što su: nestabilnost mehaničih sistema,
promjemjena pravca kretantanja ma šineine, mehanani čkog sistemtema ili elemenmenataata, gravitvitaciacioni
transport materijala-udari materijala u zidove transportnog sistema i dr.

N ekorisne vibracije kao nepo željne pojave u odvijanju mehani čkih procesa mogu da
izazazovovu veliklika o štećenjnja, počev
po od samomog objekjektata, prekeko mašina
ma i ureeđajaja, pa do
građevinskih konstrukcija i objekata.

Najve ći dio vibracracija je uzrokookovan mehanianičkčkim defektektom strojeojeva i ovisi o

njegovgovim mehaničkim karakteristikama. Postoje međutim i vibracije koje su uzrokovane
hidrauli čnim, aerodinamičkim i elektromagnetnim fenomenima.Često se razli čiti uzroci
poklapaju i tvore vibracije složenih zakonitosti.
4.1 Grani čne vrijednosti

Mjerila za ocjenu vibracija strojeva po VDI 2056 –preporuke svrstane u šest grupa i to:
Grupa K Neki transmisijski dijelovi pogonskih i radnih strojeva koji su čvrsto povezane
sa cjelinom stroja, naročito serijski elektromotor snage do 15 KW.
Grupa M Srednji strojevi, naročito
naro elektromotromotori snage 15 do 75 KW bez posebnih
fundamenata. Pored njih čvrsto postavljeni transmisijski dijelovi i strojevi (do 300 KW) sa
samim obrtnim dijelovima na posebnim fundamentim dijelovima.

10
 Tehnička dijagnostika
Seminarski rad

Grupa G Veći strojevi postavljenvljeni na stabilni, krutim ili teškim fundamentimentima, veći
pogonski radni strojevi sa samo obrtnim masama.

Tabela 1. Kriterijum za ocjenu vibracija (po VDI 2056)

4.2 Mjerne ta čke

Mjerne tačke pri mjerenju datog tehničkog sistema trebaju biti pa žljivo odabrane. Najčešće
su to na ulazu i izlazu iz mašinskog sklopa (elektromotor, reduktor, itd).
U tehničkokom sistemtemu koji se sastojtoji iz elektrktromoomotortora, reduktuktoraora, i predajdajniknika
snage (pogonski doboš) imamo npr. sedam tačaka mjerenja, i to na ulazu i izlazu
svakog elementa.

Slika 5. Šematski prikaz mjernih tačaka

5.0 Analiza vibracija

11
 Tehnička dijagnostika
Seminarski rad

U signalu vibracija snimljenom na povrsini mašinskog djela (sklopa) prisutni su tragovi

mnogih individualnih signala generisanih na mjestima neželjenog transformisanja djela
korisnisne energergije u energergiju vibrirriranjanja. Radi identintifikfikovaovanja takvih izvora nije
dovolvoljno izvovodiditi samo uporore đivivananje ukupupnonog nivovoa vibrbracacijije, ve ć trebeba
izvvesti pažljijivo
pa rasčlanjivanje na sastavne djelove i procjeniti parcijalan udio svakog
djela. Postupak frekventnog razlučivanja naziva se frekventna analiza, a kao njen krajnji
rezultat dobija se pomenuti frekventni spektar. To se postiže filtriranjem signala
vremenskog zapisa vibracija u instrutrumementu zvanom analizelizer. Potpunpunije analizlize izvode
se uvjek u laboraoratortorijskijskim usloviovima, koris ćenenjem kvalitlitetnetnih analizalizera koji imaju
velike moguućnostosti amplitulitudne modifikacije i frekventne transformacije. Obrada signala
najčešće se izvodi analognim putem. U posledlednje vrijemjeme sve konkrekretnitniji je digitaitalni
postuptupak. Snadbadbjevjeveni brzim procesorima, ovakvi analizeri nude širok izbor funkcija u
analizi dinamičkih pojava u sva tri korišćena domena: amplitudnom, vremenskom i
frekventnom. Vremenski domen, baziran na opservaciji vremenskih funkcija, iako
tradicionalan metod krajnje je nepodesan za razmzmatatraranjnje slooženenijiijih pojajavava.
Snimimljeljeni signgnal obiično se saststojoji od veliklikog brojoja individualnih komponenti koje
djeluju istovremeno, a čije je parcijalne uticaje veoma teško odrediti kako po amplitudi,
tako i po frekvenciji. Frekventna analiza je postupak kojim se složena vremenska
funkcija razlaže na pojedinačne frekventne komponente i može se smatrati kamenom
temeljcem u razvoju i primjeni dijagnostičkih metoda. Prezentacija snimimljeljenonog signgnala
u frekekveventntnonom domemenu naziziva se spekektrtrom snagage i, u stvavari, prededststavavljlja razlzlo
ženenu enerergigiju po frekekveventntnonoj osi. Snimimljljeneni spekektatar je sintntezezaa komplepleksnksnog
dinamiamičkočkog stanjanja, ukljucjucujući geometmetrijsrijsku tačnosnost
ta i kvalialitet montaže. M atema ti čka
interpretacija ove tehnik e postavljena je na ba z i Furijj
Fu e ove
transformacije.Analiza vibracija vrši se kada periodične kontrole ukupnih vibracija
ili buke na tehničkim sistemima otkrivaju njihovo značajno pove ćanje. Ova analiza treba,
takođe da se izvrši na početku izvođenja programa održavanja prema stanju, kako bi se
utvrdiIo tehničko stanje sistema.
Postupak analize maze se podjeliti u dvije faze:
- prikupljanje podataka
- interperpretaretacijcija i obradrada podataataka (uporeoređivđivanjanje regististrovrovananih podataataka sa
baznim podacima o stanju sastavnih djelova ili sistema).

5.1 Prikupljanje podataka

Nivo upotrebljivosti izmjerenih rezultata umnogome zavisi od obima preduzetih pripremnih

aktivnosti i sprovedevedene metodologiologije mejrenja. Izbor reprezentzentne veli čine stanja, izbor r
broja i rasporeda mjernih mesta, izbor konfiguracije mjerne opreme zadovoljavoljavajućeajućegg
frekventnog i dinami čkog dijapazona izbor filtera optimalnih karakteristika - sarno su neki
od najznačajnih elemenata veoma značajnog procesa pripreme.
Danas skoro svaki mjerni instrument ima mogućnost izražavanja amplitude,
preko neke od fizičkih veličina stanja: pomjeraj, brzina, ubrzanje.
Ove veličine ne mogu biti generalno preporu čene, ve ć izbor svake veličine zavisi ad
slučaja do slučaja. Ipak, najviše je u upotrebi brzina vibracija, s obzirom da u sebi
istovremeno sadrži Iinearnu mjeru amplitude i frekvencije Filteri mogu da propuštaju sarno
one djelove signala koji su sadr žani u uskom frekventnom podru čju. Oni mogu imati
veoma razliličite karaktakterierististike, a izbor filtera zavisi od unapriprijed postavtavljeljenih
ciljevjeva. Analizirani signal na instrumentu za registrovanje moze biti prezentiran na
linearnoj i logaritamskoj skali. Linearni izlaz je pogodan za signale sa dominantnim
niskofrekventnim kompmpononenentatamama, a logagaritritamamskski podjedjedndnakako dobrbro istitiče sve
kompmpononenente po cjeleloj

12
  Tehnička dijagnostika
Seminarski rad

frekventnoj osi, sto je od zna čaja kod signala zvuka i visokofrekventnih vibracija. Za
uproošćavaavanje regististrovrovananih i analitilitičkičkih podataataka može se korististiti»iti»izvizvešteštaj
mjerenrenja vibracija i buke« (sl. 9.12). Za složene sisteme crtaju se"dijagrami trenda« (sl.
9.13).

Pored informacija koje su potrebne za označavanje (skica) sistema i položaja davaoca i

mikrofona, treba obuhvatiti dodatne informacije kao što su: podaci o ozubljenju, broj
lopatica ventilatora, broj krilaca na radnom kolu pumpe i dr. Ponekad je potreno prikazati i
polo žaj cjevovvovodaoda, kanala zidova zgradade i sl. Kod uslovlova ispitivitivanjanja treba
obuhvahvatittiti: brzinu, opterećenja, temperaturu, protok itd. Mjerenje i registrovanje ukupne
amplitude ili amplitude "bez filtera« i-mjerenje preovlađajuće frekvencije treba obaviti u
svakoj mjernoj tački. Amplitude mjerene bez filtra i vrijednosti frekvencije korisne su iz više
razloga. Prvo, vrijedjednosnost amplitu litude ukazuzuje na to koliki je probleblem. Drugo,
vrijedjednosnosti dominainantnntnee frekekvevencncijije mogu da usmjmjerere našu pažnju
pa na sam izvovor
proboblelema i veomoma čeststo omoguućavaju otkrivanje frekvencije vibracija i buke, koje
nismo očekivali da ćemo na ći. Međutim, zaklju čci o prirodi problema ne mogu se
donjeti sarno na osnovu vrijednosti dobijenih bez filtra. Mora se izvrsiti detaljna analiza
vibracija ili buke sa podesivim filtrom pre dono šenja konačne odluke.

13
 Tehnička dijagnostika
Seminarski rad

Tabela 2. Izvještaj o kontroli nivoa vibracija

14
 Tehnička dijagnostika
Seminarski rad

6.0 Zaključak
Trakasti transporteri koriste se kao sastavni dijelovi u automatskoj distribuciji i skladištenju,
u kombinaciji s računalno upravljivim sistemima paleta. Trakasti transporteri smatraju se
sistemima koji štede radnu snagu jer omogućavaju da se velike količine materijala brzo
pomi ču kroz proces, što omogućuje da preduzeća otpremaju ili dobivaju veće količine
materijala uz manji skladišni prostor i niže troškove rada. U toku rada transporteri su
izloženi različitim mehaničkim opterećenjima.Kao posljedica tih opterećenja jesu povišene
vibracije,koje nepovoljno utiču na ispravno funkcionisanje transportera.Na osnovu
provedenih mjerenja utvrdimo stanje sistema.U našem sljucaju mejrimo nivo vibracija te
dobivene rezultate uporedimo sa graničnim vrijednostima. Ako su dobiveni rezultati
prelaze granične vrijednosti zakljucujemo da treba aktivirati sistem odr žavanja,te provjeriti
ispravnost dijelova sistema.

15
  Tehnička dijagnostika
Seminarski rad

7.0 Literatura

1 . Ž.Adamdamavavić:„Tehni
ć: čka dijagnagnostostika‟ ,1998. Godine
2 . Seminarskarski rad,Univerniverzitet u kragujevcujevcu,tehnu,tehniički fakultet Čačak,200k,2003 godinee
3. Internet

16
 Tehnička dijagnostika
Seminarski rad

8.0 Prilozi
8.1 Popis slika

Slika 1. Najraniji primitivni trakasti transporter (lijevo), savremeni trakasti transporter

(desno) 3
Slika 2. Osnovni elementi tranportera sa trakom 4
Slika 3. Primjer generisanja složenih vibracija 7
Slika 4. . PBS-380 9
Slika 5. Šematski prikaz mjernih tačaka 11

8.2 Popis tabela

Tabela 1. Kriterijum za ocjenu vibracija (po VDI 2056) 10

Tabela 2. Izvještaj o kontroli nivoa vibracija 13

17