XIV საუკუნის 30-იან წლებში მიტროპოლიტის

კათედრა მოსკოვში გადაიტანეს

დაპირისპირებულები იყვნენ მოსკოვისა და ტვერის

სამთავროები

მოსკოვის ურჩობას მოჰყვა ოქროს ურდოს

ლაშქრობა და კულიკოვის ბრძოლა 1380 წელს.
გაიმარჯვეს რუსებმა დიმიტრი დონელის
სარდლობით (1359-1389)

1382 წელს კულიკოვის ბრძოლიდან 2 წლის შემდეგ

ახალმა ყაენმა თოხთამიშმა გაილაშქრა რუსეთზე,
გადაწვა მოსკოვი და რუსეთი აიძულა ხარკის
მიცემა გაენახლებინათ უწინდებურად.

ივანე III (1462-1505)

მის დროს ქვეყანა მონღოლთა ბატონობისაგან
განთავისუფლდა.

1480 წელს დგომა უგრასთან. იმიტომ ერქვა ასე რომ

საბრძოლველად გამზადებული მონღოლთა და
რუსთა ჯარი ერთამენთს უბრძოლველად
დაშორდნენ.

მონღოლთა ბატონობისას რუსეთში შეიქმნა

საფოსტო გზების ქსელი, ხდებოდა მოსახლეობის
აღწერა, საგადასახადო სისტემა,ჯარის
რეორგანიზაცია მონღოლურ მოდელზე და ა.შ

ეს გავლენა მანამდე იყო სნამ XVIII საუკუნეში

პეტრე I-მა არ წამოიწყო ქვეყნის ევროპეიზაცია.

მოსკოვის სამთავროს შეუერთდა ნიჟნი

ნოვგოროდი, ტვერი,ნოვგოროდი. ნოვგოროდი
ჩართული იყო გერმანულ ქალაქ ჰანზასთან
ვაჭრობაში

რუსეთის ცენტრალიზაციის პროცესი დასრულდა

ივანე მრისხანეს დრო (1547-1584) 1533 წელს კი
მოსკოვის დიდი მთავარი გახდა.

მან შეადგინა სამართლის კოდექსი – სუდებნიკ

ელიტური საჯარისო კორპუსი – სტრელცი
რუსული პარლამენტი – ზემსკი სობორ

1552 1556 წლებში ივანე IV-მ მოახდინა ყაზანისა და

ასტრახანის ანექსირება და ვოლგისპირეთიც
შემოიერთა.

ბალტიის ზღვაზე გასასვლელისთვის მან წამოიწყო

24 წლიანი ომი შვედეთის პოლონეთისა და ლიტვის
კოალიციის წინააღმდეგ, რომელსაც ლივონიის ომი
ეწოდა 1558-1583

ოპრიჩნინა იმართებოდა მეფის და მისივე

დანიშნული ოპრიჩნიკების მიერ

ივანეს გარდაცვალებით მალევე დასრულდა

რიურიკოვიჩების დინასტიის მეფობის ხანა. ამ
ყველაფერმა გამოიწვია ქაოსიდა 1613 წელს
რომანოვების ტახტზე ასვლამდე გაგრძელდა.

რეჩ პოსპოლიტა ეწოდება პოლონეთის სამეფოსა

და ლიტვის დიდი საჰერცოგოს გაერთიანებულ
სახელმწიფოს. შეიქმნა 1569 წელს პოლონეთსა და
ლიტვას შორის დადებულ ლიუბლინის უნიის
ხელშეკრულების შემდგომ. სახელმწიფოს
მართავდა სეიმი. სატახტო ქალაქი იყო კრაკოვი
XVII საუკუნის მიწურულს კი ვარშავა გახდა.
ევროპულმა სახელმწიფოებმა და რუსეთმა სამჯერ
დაიპყრეს რეჩ-პოსპოლიტა 1772 1793 1795 წლებში.
საბოლოო ჯამში რუსეთმა პრუსიამ და ავსტრიამ
გაინაწილეს მათი მიწები. 1795 წელს გადადგა
სტანისლავ ავგუსტი და ამით დასრულდა რეჩ
პოსპოლიტას არსებობა.

--------------------------------------------------------------------------------

პეტრე I (1682-1725) ერთპიროვნული მმართველი 1689

წლიდან გახდა.

ევროპისაკენ ფანჯრის გასაჭრელად შვედებთან

ჩრდილოეთის ომი წამოიწყო 1700-1721

ნარვას ციხესთან მან პირველად წააგო ბრძოლა

მაგრამ ჯარის რეორგანიზაცია მოახდინა და
მომდევნო წლებში მნიშვნელოვანი გამარჯვებები
მოიპოვა.

1703 წელს აიღე ციხესიმაგრე ნიენშანცი, რომელიც

მდებარეობდა მდინარე ნევას შესართავთან.

კარლ XII-მ საპასუხო შეტევა წამოიწყო 1709 წელს

რუსებმა უმნიშვნელოვანესი გამარჯვება მოიპოვეს
პოლტავის ბრძოლაში. კარლ XII-მ კი ოსმალეთს
შეაფარა თავი.

1721 წელს შვედეთსა და რუსეთს შორის დაიდო

საზავო ხელშეკრულება. რუსეთმა მნიშვნელოვანი
ტერიტორიები შემოიერთა და ყველაზე
მნიშვნელოვანი ფანჯარაც გაჭრა ევროპაში.

პეტრე I-მა სამშობლოს მამის ტიტული 1721 წლის 22

ოქტომბერს მიიღო.
1696 წელს რუსებმა აზოვის ციხესიმაგრე დაიკავეს
ოსმალებთან ბრძოლაში.

თუმცა ორ ფრონტზე ბრძოლისათვის საკმარისი

ძალა არჰქონდა რუსეთს და 1713 წელს
ადრიანოპოილის ხელშეკრულებით რუსეთმა
აზოვის ციხესიმაგრე და შავ ზღვაზე გასასვლელი
დათმო. ამით კი საშუალება მიეცა შვედებთან
სრული ძალები მიემართა

1722 წელს ასტრახანიდან რუსულმა სამხედრო

ფლოტმა ლაშქრობა წამოიწყო სეფიანთა
ტერიტორიების დასაუფლებლად.

1723 წელს ბენტი ბაქო რეშთი ასტრაბადი ირანმა

რუსეთის კუთვნილებად აღიარა.

პეტრეს რეფორმები 2 ნაწილად იყოფა 1695-1715 და

1715-1725 წლები.

--------------------------------------------------------------------------------
1329 წელს რომის პაპის ბრძანებით კათოლიკური
ეკლესიის საეპისკოპოსო ცენტრი სმირნიდან
თბილისში გადმოიტანეს

პირველი მისიონერები იყვნენ ფრანცისკელთა

პრდენის წევრები მინორიტები

40-იან წლებში გამოჩნდნენ დომინიკელთა ორდენის

წევრები

XVI საუკუნის დასაწყისში ოსმალებმა ფორ-

დარდანელის სრუტე ჩაკეტეს და შეტევაზე
გადმოვიდნენ. ამის გამო თბილისის კათოლიკური
საეპისკოპოსო და მრევლიც შემცირდა

XVI საუუკუნის 10-იან წლებში ევროპასთან

ურთიერთობა გამოცოცხლდა.

პიეტრო დე ლა ვალეს მოხსენების შემდეგ

თეატინელები ჩამოვიდნენ, ავიტაბილე,არქანჯელო
ლამბერტი, ჯუდიჩე მილანელი, კასტელი.

1626 წელს ვატიკანში შეადგინეს ინტრუქცია.

მისიონერებმა თავიდან გორში დაიდეს ბინა და მათ

მფარველობას მეფე თეიმურაზ I უწევდა. მაგრამ
როსტომის გამეფების შემდეგ 1633 თეიმურაზი
იმერეთშI გაიხიზნა

სამეგრელოშI ოდიშში გადავიდნენ მერე და ლევან II

დადიანი მფარველობდა (1611-1657)

XVII საუკუნის 60-იან წლებში კაპუცინები

ჩამოვიდნენ