Professional Documents
Culture Documents
Nestan Sulava Davit Guramisvilis Simbolur-Alegoriuli Leqsi 'Amicanad Igavi, Asaxsnelad Advili - Interpretacia
Nestan Sulava Davit Guramisvilis Simbolur-Alegoriuli Leqsi 'Amicanad Igavi, Asaxsnelad Advili - Interpretacia
1
Tavisi poeturi memkvidreobis arsi: ~qrTilis puris qerqSia Sig TaTuxi Cavdeo! qerqi
gafcven, ganagde, SigniT guls ki sWamdeo~. isic unda gavixseno, rom
guramiSvilma ~qacvia mwyemsis~ erT-erT personaJs aTqmevina: ~Zlivs miswavlia
an-ban-gan-doni~; poemis am sityvebs mecnierTa nawili avtobiografiulad miiCnevs
da personaJis sityvebi TviT avtoris azris gamoxatulebad miaCnia. gansaxilveli leqsis
siRrme ki sapirispiros gvimtkicebs, naTlad Cans, rom poets sakmaod safuZvliani
saRvTismetyvelo codna aqvs SeZenili.
ganxilva daviwyoT leqsis pirveli taepis sintagmis, saRvTo saxelis _ ~Zveli dRe
Rame mzianis~ raobis garkveviT, risTvisac saWiroa misi gaazreba bibliuri
saxismetyvelebis safuZvelze.
2
SevniSnav, rom ~Zveli dRe~ orgvar simbolur xat-saxes gulisxmobs: igi
arsobrivad samebas aRniSnavs, hipostasurad _ calke mama RmerTsa da calke Ze
RmerTs.
pirveli, vinc daviT guramiSvilis ~Zveli dRe Rame mzianis~, ufro zustad,
~mziani Ramis~ mecnieruli axsna SemogvTavaza, iyo sargis caiSvili, romelmac
manana gigineiSvilis sakandidato disertaciis oponirebisas gamoTqva Semdegi
mosazreba: ~Zveli dRe mama RmerTia, romelmac mogvivlina axali dRe, Ze uflisa,
qriste RmerTi. Zveli dRe gardamovida axal dReSi da a. S., maSasadame,
gamoTqmaSi ~Zveli dRe-Rame mziani~ (an cal-calke ~Zveli dRe mziani~ da ~Zveli
Rame mziani~) nagulisxmebia mama RmerTi da ara konkretulad Ze uflisa, qriste,
rogorc Cans, guramiSvili sxva Sinaarss debda aRniSnul gamoTqmaSi~ (caiSvili
1974: 314); igi sxvaganac Seexo am sakiTxs da aRniSna, rom RmerTs ifqli
RvarZlisagan unda ~ganerCia da axali cxovreba moeniWebina adamianTaTvis,
romelTac ver ganerCiaT keTili da boroti. Tu davakvirdebiT, es aris tipiuri
himnografiuli Tema da guramiSvili analogiuri poeturi xerxebiT amuSavebs mas~
(caiSvili 1980: 49). mkvlevari imowmebs ioane mtbevris wm. basilisadmi miZRvnili
sagaloblis erT tropars: ~viTarca Rrubelman, aRmoivse soflisa igi brZenTa
mecniereba da ganarCie ifqli RvarZlisagan da Sehkribe saunjeTa~ (iqve).
~guramiSvili, romelic sxvagan RmerTs Zvel dRes uwodebs (gaixseneT agreTve leqsi
kd. ~mzeTamzis Sesxma~... ~miuwvdomelo naTelo, grZelo Zvelo dReo), axal
konteqstSi axsenebs RvTaebis CvenTvis nacnob saxelebs (katafatika da apofatika),
1
pirveli Teofania moses mier almodebuli mayvlis xilva iyo.
3
romelSiac orive momentia Caqsovili. RmerTi aris Zveli dRe-Rame mziani, e. i. cal-
calke rom davSaloT, igi aris Zveli dRe mziani da Zveli Rame mziani~ (iqve). e. i.
mkvlevarma es saRvTo saxeli katafatikur-apofatikur safuZvelze axsna, magram
mTavari isaa, rom man ~mziani Rame~ qristianuli RmerTis saxelad, arsobriv
saRvTo saxelad miiCnia.
Cemi azriT, daviT guramiSvilis am leqsSi yuradRebas iqcevs ~Zveli dRe Rame
mziani~, rogorc oqsimoronuli saRvTo saxeli, romlis meore nawili ~mziani Rame~
pirvelad SoTa rusTvelis ~vefxistyaosanSi~ dasturdeba da romelic drosivrculi
TvalsazrisiT, or urTierTsapirispiro cnebas moicavs 2, kerZod, ~mziani~, romelic
sagnis aRmniSvneli sityvidan momdinareobs da damowmebul konteqstSi Tvisebas
gamoxatavs, rac imas miuTiTebs, rom igi, TvisebriobasTan erTad, sivrculi kategoriis
gamomxatvelia; amave dros, igi drois kategorias ganekuTvneba. Sesaqmis procesis
dawyebamde iyo udroJamoba, maradiuloba. Rame da dRe, rogorc droiTi kategoriebi
(drois klasikuri da qristianuli TvalsazrisiT gaazrebis Sesaxeb: mWedliZe, 2006),
gulisxmoben sruliad gamokveTil dros, romelic, bibliuri kosmogoniiT, RvTisgan
qmnilia, anu isini droiT kategoriaSi arian moqceulni; saRvTo saxeli ~mziani Rame~
gulisxmobs maradisobas imitom, rom igi bibliur kosmogoniamde arsebul drosivrcul
areals moicavs, ris gamoc igi RmerTis saxelad moiazreba. daviT guramiSvilis
sityvebi: ~viremdis ganaxldeboda Zveli dRe Rame mziani, ifqli kalozed eyara,
ganurCeveli, bziani~ _ adasturebs, rom igi aris: 1. arsobrivad _ qristianuli RmerTis
saRvTo saxeli da 2. hipostasurad _ saxeli ori hipostasisa: calke mama RmerTisa da
calke Ze RmerTisa; amitom igi drois kategorias uTuod gulisxmobs, radgan Ze
RmerTi gankacda; ~mziani~ TavisTavad gulisxmobs dRes, anu igi droiTi kategoriaa,
da Ramec droiT kategorias ganekuTvneba, rac simbolurad miuTiTebs ~mziani
2
rusTveluri ~mziani Ramisa~ da ~uJamo Jamis~ Sesaxeb axali Tvalsazrisi ix. sulava 2010: 382-
389.
4
Ramis~ erTianobas. igi gulisxmobs macxovris gankacebasa da kacobriobisaTvis mis
mxsnelad movlinebas. am saRvTo saxelis raobis gansazRvrisas gasaTvaliswinebelia
is, rom igi araa arc katafatikuri, arc apofatikuri, igi mTlianobaSia antinomiuri saRvTo
saxeli, radgan ori urTierTsapirispiro mniSvnelobis mqone cnebaTa SesityvebiT erTi
axali mTlianoba iqmneba.
daviT guramiSvilis sityvebi mowmobs, rom mis mier dasaxelebuli ~Zveli dRe
Rame mziani~ hipostasurad mama RmerTicaa da Ze RmerTic, kerZod, daviT
guramiSvilis leqsSi damowmebuli ~Rame mziani~ uSualod mosdevs ~Zvel dRes~,
romelic, agreTve, mravalganzomilebiania, igi arsobrivad qristianuli RmerTia,
samebaa, hipostasurad mama RmerTia, rasac adastureben Zveli qarTuli da
ucxoenovani saRvTismetyvelo Txzulebebi. aq saubaria ~Zveli dRe Rame mzianis~
ganaxlebaze, rac uTuod gvagulisxmebinebs imas, rom ~Zveli dRe Rame mziani~
qristianuli RmerTis arsobrivi saxeliა, hipostasurad ki mama RmerTia, magram
ganaxlebuli ~Zveli dRe Rame mziani~ macxovaria, Ze RmerTia (sakiTxis kvlevis
istoriis Sesaxeb ix. mosia, 2005: 47-151); saintereso isaa, rom orive saRvTo saxeli
erTsa da imave brunvaSi dgas, rac imas miuTiTebs, rom isini, rogorc winadadebis
wevrebi, erTi da igive wevria winadadebisa da erTnairadaa gasaazrebeli. e. i.
saRvTo saxeli ~Zveli dRe Rame mziani~ daviT guramiSvilTan, erTi mxriv, arsobrivia
da qristianul RmerTs, samebas, niSnavs, meore mxriv, hipostasuria da or hipostass
cal-calke _ mama RmerTsa da Ze RmerTs aRniSnavs.
6
tite mosias dakvirvebiT, `d. guramiSvilis koncefciiT, `Zveli dRis~ (mama
RmerTis) ganaxlebamde ifqli kalozed eyara ganurCevelad, bziani, xolo roca igi
ganaxlebis Sedegad `axal dRed~ iqca, `ganwminda RvarZlian nakmaziani~.
Zvelma dRem axali dRe gagviTena, xolo vidre es moxdeboda, manamde Cvensa
daSlilsa veravin aRaSenebda. ai, gaTenda axali dRe, e. i. mogvevlina qriste, romelic
`qveyanas danamSvenebda, yuriTac kargsa gvasmenda, TvaliTac kargs
gviCvenebda~. gamoTqmaSi _ `axali dRe~_ advili misaxvedria, rom mesia,
macxovari aris nagulisxmevi. swored `axali dRis~ variaciul mxatvrul saxesxvaobas
unda warmoadgendes `mziani Rame~ (mosia 2005: 135-136).
7
komentars moiTxovs taepebi: `manamdis Cvensa daSlilsa veravin aRaSenebda,
ra dRe gaTenda axali, qveyanas danamSvenebda~; isini yuradRebas iqceven imiT,
rom maTSi, saRvTismetyvelo swavlebis gaTvaliswinebiT, simbolurad saubaria
pirvelcodvis Sedegad darRveuli (`daSlilsa~) sulierebis aRdgenaze (`aRaSenebda~),
macxovris movlinebam, Ze RmerTis gankacebam gaxada SesaZlebeli
pirvelcodvisagan kacobriobis ganwmenda, rac guramiSvilis mier `axali dRis
gaTenebad~, `qveynis damSvenebad~ aris aRqmuli.
8
4. ~mziani Rame~ hipostasuri saRvTo saxelia. es hipostasuri simboluri saRvTo
saxeli aRniSnavs or hipostass: mama RmerTsa da Ze RmerTs, rasac daviT
guramiSvilis sityvebi mowmobs: ~viremdis ganaxldeboda Zveli dRe Rame mziani,
ifqli kalozed eyara, ganurCeveli, bziani~; xolo petre laraZis sityvebSi: ~uJamo Jamis
metrfe da mziani RamiT sviani~ _ ~uJamo Jamsa~ da ~mzian RameSi~ qristianuli
RmerTi unda moviazroT. am simbolur saxelTa drosivrculad gaazreba emyareba
zesTasoflisa da samyaros, maradisobisa da drois saRvTismetyvelo arss, radgan
maTSi, erTi mxriv, Teimuraz bagrationis kvalobaze, RvTis dausabamoba,
dausrulebloba, maradiuloba, sivrculi dausazRvreloba igulisxmeba (bagrationi 1960:
123-124), xolo, meore mxriv, macxovris, Ze RmerTis JamSi moqceva da,
Sesabamisad, amqveyniuri dro moiazreba.
8. leqsis `dRe Zveli~ da `dRe axali~ RvTis hipostasur arss Seicavs, isini mama
RmerTsa da Ze RmerTs gulisxmoben. frazaSi `dRed ar gagviTenebda~ `dRe~,
miuxedavad imisa, rom konkretul dros asaxavs, Secvlil semantikas gulisxmobs, misi
arsi maradisobas swvdeba, ris gaTvaliswinebac `dRis gaTenebas~ Rrma simboluri
sazrisis mqone hipodigmur-paradigmul sintagmad warmogvidgens. esaa qristianuli
epoqis dadgoma da maradiuloba.
damowmebuli literatura:
1. areopageli 1995 _ wm. dionise areopageli, saRvTo saxelTa Sesaxeb, J.: gza
samufo, # 1, 1995.
9
2. aRmsarebeli 1995 _ wm. maqsime aRmsarebeli, sqolioebi, J.: gza samufo, # 1,
1995.
3. bagrationi, 1960 _ T. bagrationi, poema vefxistyaosanisa, gaioz imedaSvilis
redaqciiT, gamokvleviTa da saZiebliT, Tb., 1960.
4. gamsaxurdia 1984 _ z. gamsaxurdia, vefxistyaosani inglisur enaze, Tb., 1984.
5. gigineiSvili 1968 _ m. gigineiSvili, `mziani Rame~ vefxistyaosnisa da qristianuli
msoflmxedvelobis sakiTxi, kr.: Zveli qarTuli mwerlobis sakiTxebi, 3, Tb., 1968.
6. grigolaSvili 2005 _ l. grigolaSvili, daviT aRmaSeneblis ~galobani sinanulisani~,
Tb., 2005.
7. gulaberisZe 2007 _ nikoloz gulaberis Ze, sakiTxavi da galobani suetisa
cxovelisaÁ, gamosacemad moamzada, gamokvleva da leqsikoni daurTo nestan
sulavam, Tb., 2007.
8. guramiSvili 1980 _ d. guramiSvili, TxzulebaTa sruli krebuli, sargis caiSvilis
winasityvaobiTa da redaqciiT, Tb., 1980.
9. doliZe 2009 _ T. doliZe, kosmiuri moZraobis Teoria grigol noselTan,
bizantinologia _ 2, 1, Tb., 2009.
10.vaxtang meeqvse 1975 _ vaxtang meeqvse, Targmaneba vefxistyaosanisa,
wignSi: SoTa rusTveli, vefxis tyaosani, aRdgenili a. SaniZis mier, Tb., 1975.
11.wm. ioane oqropiri 1998 _ wm. ioane oqropiri, TargmanebaÁ maTes
saxarebisaÁ, III, Tb., 1998.
12.kilanava 1988 _ b. kilanava, ~daviTianis~ wyaroebis kvaldakval, J. ~kritika~,
#3, 1988.
13.Лосев,1980 - Ал. Лосев, История античной эстетики, Поздный Элинизм, Москва, 1980.
14.loski 2007 _ v. loski, dogmaturi RvTismetyveleba, Tb., 2007.
15. Н. Лосский, 1991- В. Лосский, Очерк мистического богословия Восточной церкви, в кн.
Мистическое богословие. Киев. 1991.
16.mosia 2005 _ t. mosia, ~daviTianis~ saxismetyveleba, Tb., 2005.
17.mWedliZe 2006 _ m. mWedliZe, miqael fselosis filosofiuri pozicia, saazrovno da
pedagogiuri meTodi, Tb., 2006.
18.nozaZe 1957 _ v. nozaZe, vefxistyaosanis mzismetyveleba, santiago de Cile,
1957.
19.nozaZe 1957 _ v. nozaZe, vefxistyaosanis RmrTismetyveleba, parizi, 1963.
20.platoni 1994 _ platoni, timeosi, ZvelberZnulidan Targmna, gamokvleva da
SeniSvnebi daurTo baCana bregvaZem, Tb., 1994.
21.rafava 1966 _ m. rafava, vefxistyaosnis zogi adgilis gagebisaTvis, kr.: SoTa
rusTaveli, istoriul-filologiuri Ziebani, Tb., 1966.
22.SoTa rusTveli 1966 _ SoTa rusTveli, vefxis tyaosani, teqsti ZiriTadi variantebiT,
komentarebiTa da leqsikoniTurT, or tomad, a. SaniZisa da a. baramiZis
redaqciiT, gamomc.: `mecniereba~, Tb., 1966.
23.Shotha Rusthaveli 2005 - Shotha Rusthaveli, The Man in the Panther’s Skin, a Close Rendering
from the Georgian Attempted by Marjory Scott Wardrop, Tbilisi, 2005.
24.sulava 2010 _ n. sulava, ~vefxistyaosnis~ ~mziani Rame~ da ~uJamo Jami~ _
drosivrculi poetika, saerTaSoriso samecniero konferencia ~ena da kultura~, I,
quTaisi, 2010.
25.caiSvili 1980 – s. caiSvili, winasityvaoba wignisaTvis: daviT guramiSvili,
TxzulebaTa sruli krebuli, Tb., 1980.
26.caiSvili 1962 _ s. caiSvili, rusTaveli da daviT guramiSvili, Tb., 1962.
27.caiSvili 1974 _ s. caiSvili, SoTa rusTaveli _ daviT guramiSvili, Tb., 1974.
28.wereTeli 2005 _ l. wereTeli, ~Zveli dReTa~ (mama-Zeoba) daviT aRmaSeneblisa
cxovrebasa da ~daviTianSi~, kreb.: daviT guramiSvili _ 300, Tb., 2005.
29.WeliZe 1993 _ e. WeliZe, adamiani _ xati pirmSoxatisa, Tb., 1993.
10
30.xinTibiZe 2009 _ e. xinTibiZe, vefxistyaosnis ideur-msoflmxedvelobrivi samyaro,
Tb., 2009.
Nestan Sulava
The names of The God mentioned in the “Knight in the Tiger’s Skin” _ “The Sunny Night”, “one of ones
spirit” and “time with no time” _ in the same time by imagination faces are meaning and hypostass. These
names are the names of the God. By the meaning of the poetry all of them are joint of two words which are
against to each other by meaning. After joining these two words we make new meaning of the joint word
and the value of this word is the new meaning and the form itself. Two above mentioned words “the sunny
night” and “time with no time” have the meaning against each other but they are antonyms.
The analyses of “the sunny night” by hypostass is the base of analyses this name as a timespace poetry.
To have the perfect explanation of this it is very important to know Davit Guramishvili’s “sum allegory easy
to explain” in which the “the sunny night” is explained by the meaning of timespace and in the same time
they are the symbol of the God, the son of the God.
“The sunny night” in the “Knight of the Tiger’s Skin” is the name of the God. It is showed by Rustveli: “
The God which was told as a face of sunny night”, “you were mentioned as a face of the god by ancient
philosopher” in which “as a face” is the son of the God, Christ, but “the sunny night” with these two names
is the God.
“The sunny night” is the hypostass. These means two names: The God and the son of the God. It is
confirmed by Guramishvili: “before the old sunny day night would be update”, but by Petre Laradze “the
lover of time with no time and fortuned by the sunny night”. In the “time with no time” and “the sunny
night” we must see the God. To review these names as a timespace is based on heaven and world in which
by Teimuraz Bagrationi we mean the endless, nonfinished God and time and space.
To sum up, Davit Guramishvili’s “the sunny night” in the sentence “before the old sunny day night would be
update” is the God, father and the son of the God. Guramishvili’s “the sunny night” helps us to explain the
meaning of Rustveli’s “the sunny night” also to explain “time with no time”, “one of ones spirit” . They are
the names of the Christian God. In this poetry Davit Guramishvili in the word « renewed » means spiritual
renewal, which comes from the New Testament.
Corn and bad corn is used as a christian symbol names. After Christ the world was renewed by spirit. Davit
Guramishvili told it means to be the « new day » in the world. After christ we can separate sin from the kind.
The « old day » and « new day » are the names of the God, names of the son and the father. In the poetry « it
will never comes day » day means the time, but as a symbol it means fulness, nonfinished time. Fot this
coming of the day means it is the beginning of the christian time.
To sum up, the wisdom of this poetry is : the names of the God : « sunny night », « old day » and « new day »
are connected to each other by meaning, they are symbols. In the words : « before the old sunny day night
would be update” the God must be understood as a renewing of the world.
nestan sulava
reziume inglisurisTvis
11
daviT guramiSvilis simbolur-alegoriuli leqsi `amicanad igavi,
asaxsnelad advili~ _ interpretacia
~vefxistyaosanSi~ damowmebuli saRvTo saxelebi _ ~mziani Rame~, ~erTarseba
erTi~ da ~uJamo Jami~ _ saRvTismetyvelo TvalsazrisiT erTdroulad aris arsobrivic da
hipostasuric; konteqsti miuTiTebs, rom es saxelebi arsobrivia da isini qristianul RmerTs,
samebas aRniSnaven. poeturi TvalsazrisiT, samive aris oqsimoroni, rac gulisxmobs
urTierTsawinaaRmdego Sinaarsis Semcveli sityvebis, anu ori leqsikuri erTeulis, Segnebulad
dakavSirebas erTmaneTTan, romelTa Sedegad Sesityvebis Semadgeneli sityvebis
Sinaarsisagan gansxvavebuli mniSvnelobis axali cneba miiReba da mTeli misi mxatvruli
Rirebuleba swored dapirispirebulobaTa erTianobaSia nagulisxmebi. swored amgvaria
zemoxsenebuli ori saRvTo saxeli ~mziani Rame~ da ~uJamo Jami~, romlebic
urTierTsapirispiro Sinaarsis Semcveli sityvebisagan Sedgeba, anu isini antinomiuria.
~mziani Ramis~ hipostasur saxelad gaazreba udevs safuZvlad misi drosivrculi poetikis
TvalsazrisiT ganxilvas; amgvari interpretaciisaTvis umniSvnelovanesia daviT guramiSvilis
~amicanad igavi, asaxsnelad advili~, romelSic ~mziani Ramis~ simboluri mniSvneloba
iZleva drosivrculi TvalsazrisiT axsnis safuZvels da erTdrouladaa arsobrivad RmerTis _
erTarseba samebis, hipostasurad _ calke mama RmerTisa da calke Ze RmerTis simboluri
gamoxatuleba.
leqsis `dRe Zveli~ da `dRe axali~ RvTis hipostasur arss Seicavs, isini mama RmerTsa
da Ze RmerTs gulisxmoben. frazaSi `dRed ar gagviTenebda~ `dRe~, miuxedavad imisa,
rom konkretul dros asaxavs, Secvlil semantikas gulisxmobs, misi arsi maradisobas swvdeba,
12
ris gaTvaliswinebac `dRis gaTenebas~ Rrma simboluri sazrisis mqone ipodigmur-
paradigmul sintagmad warmogvidgens. esaa qristianuli epoqis dadgoma da maradiuloba.
informacia Cemze:
13