Neden Üniversitede Devrimci Mücadele?

A rtık eğitim bir bütün halinde; tek tip insanlar yetiştiren, sistemin devamı ve ihtiyaçları çerçevesinde şekillenmiş bir
hal almıştır. Daha ilkokul sıralarından itibaren yetenekleri sınırlayan, hayalleri daraltan, hakim anlayışın dikte
edildiği bir eğitim sistemi mevcuttur. Bu düzen içinde üniversite en somut haliyle, bir avuç zengin azınlık için kalifiye
eleman yetiştirilip, ar-ge çalışmaları yapılan, kariyer hayallerinden başka hayalleri olmayan rekabetçi, tartışmak-
tan, sorgulamaktan, özgürce düşünmekten uzak, tüketen ama üretmeyen bir gençlik yaratma alanıdır. Bilim eğer
piyasa için değer ifade etmiyorsa hiçe sayılmakta, değersiz kılınmaktadır. Öğrenciler, yemek paraları, barınma
masrafları, ikinci öğretimde harçlarla boğuşmaktadır. Üniversitenin öznelerine, üniversitenin yönetiminde söz hakkı
tanınmamakta, öğrenci temsilci meclisleri ise tepeden atama usülüyle dostlar alışverişte görsün diye vardır. Ancak
bu böyle gitmez, gitmemelidir.

Tek tip yaşama karşı çıkmak için, rekabetçi anlayışa karşı dayanışmayı örgütlemek için, parasız barınma, ulaşım,
beslenme, öğrenim imkânı için, patronlar için değil, halk için bilim üretmek, öznesi olduğun üniversitede söz söy-
leyebilmek için, alternatifler yaratmak, düşünmek, yeteneklerinle gelişmek, var olanı sorgulamak, yaşanılabilir bir
dünyayı bugünden kurmak için üniversitede devrimci siyasette örgütlenmelisin!

Örgütlenmek, özgürleşmenin ilk adımıdır. Devrimci Gençlik saflarında örgütlen, özgür bilim, parasız, demokratik
eğitim, özerk, demokratik üniversite mücadelesini birlikte örelim!

Dergimizin İlk Sayısına

Toplatma Kararı

D evrimci Yol’da Devrimci Gençlik dergisi için, dergimizde yayımlanan ha-

berler, makaleler ve fotoğraflarda “terör örgütlerinin cebir, şiddet veya
tehditlerinin meşru gösterildiği ve bu yöntemlere başvurmayı teşvik ettiği”
bahanesiyle “THKP-C / Devrimci Yol” propagandası yapıldığı iddia edile-
rek toplatma kararı çıkarılmıştır.

Yapılan eylemlere her fırsatta saldıran, onlarca insanın yaralanmasına

ve dört insanımızın ölümüne sebep olan faşizmin baskılarına boyun eğ-
medik, eğmeyeceğiz. Keyfi saldırı, gözaltı, tutuklama terörüyle devrim-
cilere saldıranlar bilmelidirler ki bütün bu çabaları sonuçsuz kalacaktır.
Bizler tüm bu saldırılara cevabımızı eşit, parasız, bilimsel, demokratik
ve anadilde eğitim talebimizi, özgürlük, demokrasi ve sosyalizm müca-
delemizi yükselterek sokaklarda “Tek Yol Devrim!” şiarıyla vereceğiz.

Devrimci basın üzerindeki yasaklama, toplatma, kapatma vb. her

türden gerici uygulama derhal son bulmalıdır. Dergimizin yasaklanması
bizleri mücadelemizden ve yeni dergilerimizi hazırlamaktan geri koymayacaktır.

Bütün halkımızı bu faşist, gerici uygulamalara karşı dergimizle dayanışmaya ve mücadeleyi yükseltemeye
çağırıyoruz!

Özgür Basın Susturulamaz!

Baskılar Bizi Yıldıramaz!

1
YÖK Düzeni Yıkılacak!

Önümüzdeki en önemli görev; egemenlerin korkularını büyütmek ve mücadeleyi

yükseltmektir. “Kapitalizmde Korku” isimli kitabında Dieter Duhmn, egemenlerin
korkusunun, meşru olmayan bir iktidarı ellerinde tutmaktan ve bunu milyonlarca insana
rağmen yapmaktan ileri geldiğini söyler. İşte bugün bize düşen, egemenlerin bu tepeden
tırnağa gayrı-meşru varlıklarını teşhir etmek ve beraberinde insanlığa yakışan bir düzenin
nüvelerini bugünden yaratmaktır.

6 Kasım 1981’de kurulan

YÖK’ün ne olduğunu ve ne
amaçla kurulduğunu anlamak
mik yaşamdan koparmaktır.
6 Kasım 1981’de YÖK’ü
Demokles’in Kılıcı misali akademi-
kapsamına alan bir nitelikte idi.
Bundan dolayı egemenler genç-
liği etkisizleştirdikleri oranda,
için sadece kurulduğu döneme nin başına bela eden cuntacıların bir bütün halinde halk muhale-
bakmak bile yeterlidir. YÖK, 12 temel amaçlarından biri de; 68 fetini de engelleyebileceklerinin
Eylül 1980 askeri-faşist cuntası- ile başlayan, 70’li yılların ortala- farkındaydılar. İşte bu yüzden
nın hemen ertesinde gündeme rına doğru devrimci mücadelenin gençlik, sadece 60’lı, 70’li yıllar-
getirilmiş ve hepimizin en yay- rotasını çizecek denli olgunlaşan da değil her dönem sistemin ege-
gın bildiği adıyla, üniversitele- devrimci gençlik hareketinin de- menlerinin hedefinde olmuştur.
rin MGK’sı olarak kurulmuştur. yim yerindeyse kökünü kazımak Gençlik, egemenler açısından o
YÖK’ün kuruluş amacı, dar an- idi. Çünkü gençliğin devrimci denli büyük bir tehdit olarak al-
lamda sadece üniversiteleri de- eylemi, sadece üniversiteleri/ gılanmıştır ki, 70’li yılların dev-
netim altına almak değil; bunun okulları değil; köylülüğü, memur- rimci gençlik önderlerinin tümü
daha ötesinde eğitim sistemini, ları, esnafları, işçi hareketini ve bir biçimde katledilmiştir. Deniz
üniversite yaşamını, akademide sendikaları, Alevileri-Kürtleri, kı- Gezmiş ve arkadaşları idam edil-
üretilen bilimi, bilim insanlarını sacası toplumun kapitalist sistem- miş, Mahir Çayan ve yoldaşları,
ve de öğrencileri kapitalizmin (ve den mağdur olan tüm kesimlerini Arnavutköy’de, Maltepe’de ve
de faşizmin) ih-
tiyaçları çer-
çevesinde ye-
niden biçim-
l e n d i r m e k t i r.
YÖK’ün amacı;
tektipleştirmek,
baskı altında
tutmak, eğiti-
min özelleşti-
rilmesinin (ser-
mayeye peşkeş
çekilmesinin)
önünü açmak,
muhalif-sol-
devrimci dina-
mikleri tasfiye
etmek, bilimin
yerine hurafe-
yi getirmek ve
gençliğin için-
deki anti-em-
peryalist/ilerici
öğeleri akade-

2
Devrimci Gençlik
Kızıldere’de çatışmalarda öldü-
rülmüş, İbrahim Kaypakkaya ise
işkencede katledilmiştir. Fakat,
buna rağmen gençlik mücadele-
den koparılamamış bugüne uza-
nan bir direngenlik sergilenmiştir.
Hepimizin bildiği gibi, devrim-
cilerin en önemli niteliklerinden
biri de dün-bugün arasındaki
ilişkiyi kurarken, dünde takılıp
kalmamaları; geçmiş dönemde
yaşanan pratiklerden doğru so-
nuçlar çıkararak, onları bugüne
taşıyabilmeleridir. Bundan dola-
yı, bugün bizler için önemli olan
sadece, faşizmin kurumlarından
biri olan YÖK’e karşı
değil, baştan aşağı
YÖK’leştirilmiş olan ODTÜ’de Comer’in arabasını tutuşturan ateşte
eğitim sistemine karşı
nasıl ve hangi araçlar-
la mücadele edilece-
ğidir.
Yaratıcılık bu nok-
tada en büyük avan-
tajımızdır. Yaratmak
dediğimizde birileri-
nin sıkça ifade ettiği
gibi ‘’ artık yeni şey- Ve hiçbir gülümseme öksüz kalmasın diyedir.
ler söylemek lazım,
yeni bir sosyalizm ta-
nımı yapmak gerek”
ya da “21. Yüzyılın
sosyalizmi” gibi, dün Soğumasın diye ana kucağındaki evlat duygusu
bugün diyalektiğini
paramparça ederek
sistemiçileşmenin su-
larında kulaç atmayı
kastetmiyoruz. Gezi
Ahmet’iz, Mehmet’iz, Medeni’yiz, Abdullah Cömert’iz. lerin
Direnişi’nde ifadesini
bulan yaratıcılıklar sö-
zünü ettiğimiz. Bugü-
ne dek Gezi’ye dair
fikirlerimizi ayrıntılı
sayılabilecek biçimde
ifade ettik. Bu anlamda tüm yön-
leriyle bir tekrar yapmak en azın-
dan yazımızın kapsamında de-
ğil. Gezi Direnişi’ndeki gençliğin
etkisi, direngenliği ve yaratıcılığı
çeşitli biçimlerde devam etmekte.
Bugün örneğin Ahmet Atakan’ın
katledilmesinin hemen sonra-
sında 19 ilde militan bir direniş
ortaya konuyorsa, hiç kimse di-
renişin sönümlendiğini iddia ede-
mez. Bu, ancak değişik biçimler-
de devam ettiğinin bir göstergesi
olabilir. Bu anlamda sürmekte
Üniversite Gündemi
olan kesitte ortaya çıkan dilden jisi egemenleri korkutmakta, bu
mizaha, barikattan karikatüre, enerjinin diğer halk kesimleri ile
paylaşma kültüründen “para”sız buluşması potansiyeli onları kay-
bir düzenin mümkün olduğunun gılandırmaktadır. O denli kaygı-
gösterilmesine, birbiriyle bir ara- lanmış durumda ki egemenler ve
ya gelmesi imkansızmış gibi gö- onların bugünkü temsilcisi AKP,
rünen toplum kesimlerinin aynı örneğin İstanbul Üniversitesi’nde
mevzide direnmesine dek hemen bugün itibariyle fakülteler ara-
her şey, “Direnmek Yaratmaktır” sı geçiş yasaklanmış durumda.
olarak ifade edebileceğimiz bir Yani İstanbul Üniversitesi öğren-
anlamda kendisini var ediyor. cisi olan herhangi bir öğrenci
Evet, direnen yaratır. Direniş, kendi fakültesi haricinde hiçbir
sistemin alternatifini de, aşılmaz fakülteye gezmek için bile olsa
gibi görülen sorunları da, umut- girememekte. Yine bu senenin
suzluğun karşısında umudu da başı itibariyle özellikle devrimci
öğrenciler polis tarafından aleni
bir biçimde tehdit
Biz Devrimci Gençliğiz edilmekte, soruş-
turma açılacağı
söylenerek korku-
Soğuk sularına 6. Filo’nun döküldüğü tulmak istenmek-
Dolmabahçe’de saklıdır kimliğimiz tedir. Elbette ki
devrimci gençlik
bu tür tehditlere
Biz Devrimci Gençliğiz aldırmayacak ve
İstanbul Hukuk’un koridorlarındadır çalışmalarına de-
vam edecektir.
Hala Önder Babat’ın naif gülümsemesi Önümüzdeki
en önemli görev;
Bunca acıya katlanmak. egemenlerin kor-
kularını büyütmek
ve mücadeleyi
Biz Devrimci Gençliğiz y ü k s e l t m e k t i r.
“ Ka p i t a l i z m d e
Korku” isimli ki-
Ali İsmail olur ismimiz tabında Dieter
Hepimiz Ethem’ce işçiyiz, emekçiyiz. Duhmn, egemen-
meşru
korkusunun,
olmayan
bir iktidarı ellerin-
Bedellerimizin büyüklüğüne saygıdan de tutmaktan ve
bunu milyonlarca
Barikata döner bedenimiz. insana rağmen
yapmaktan ileri
yaratır/somut hale getirir. Genç- geldiğini söyler.
liğin son dönemlerde, bu anlam- İşte bugün bize düşen, egemen-
daki yaratıcılığı tarif ettiğimiz lerin bu tepeden tırnağa gayrı-
duruma en güzel örnektir. Bütü- meşru varlıklarını teşhir etmek ve
nüyle değişmiş olmasa da bugün beraberinde insanlığa yakışan
direnişin öncesine oranla çok bir düzenin nüvelerini bugünden
daha farkında, yüzü sola daha yaratmaktır.
dönük, sistemi daha iyi tanıyan Bunun önkoşulu ise uzun bir
bir gençlik vardır. süreçte oluşmuş rekabet ve ben-
Faşizmin ve onun bugünkü merkezcilikten sıyrılıp, Gezi’de
‘ustaları’nın Ekim ayında (üniver- yankılanan “Birimiz hepimiz,
sitelerin açıldığı dönem) büyük hepimiz birimiz için!” şiarına sa-
‘provokasyon’lar beklemelerinin! rılmaktır. “Faşizme Karşı Omuz
nedeni tam da burada aranmalı- Omuza!” haykırışını milyonların
dır. Gençliğin açığa çıkan ener- diline taşımaktır.
3
Daha Fazla Polis Değil,
Özgür Bilim, Parasız Eğitim,
Özerk Demokratik Üniversite İstiyoruz!

Bilindiği gibi kitleler oligarşinin politikalarının daha rahat, engelsiz yürütülmesi

amacıyla her alanda bir biriyle doğrudan ilişkili bir şekilde baskı altında tutulmaya
çalışılır. Üniversiteler, emperyalizme ve oligarşiye karşı halkın devrimci mücadele tarihinin
hep içinde, faşizme karşı mücadelenin en keskin noktasında yer almıştır. 12 Eylül açık
faşist darbesi ardından YÖK ile pek çok yönden zapturapt altına alınmaya çalışılmış olsa
dahi, bugün hala üniversiteler ve dolayısıyla öğrenci gençlik toplumsal muhalefetin tam
ortasında yer almaktadır.

İ ktidar her alanda olduğu gibi

özgün ihtiyaçları çerçevesinde,
üniversitelerdeki baskısını arttır-
maya yönelik uygulamalar ge-
liştirmeye, tehditler savurmaya
devam ediyor. Faşizm sıkıştıkça
daha da koyulaşıyor. AKP, Ha-
ziran ayı boyunca, emperya-
lizme/oligarşiye uşaklık bilinci
ekseninde gerçekleştirdiği bütün
politikaların karşılığını halkın so-
kaktaki direnişiyle aldı. Gezi Par-
kı ile nitel bir sıçramaya ulaşan
bu toplumsal birikim, esas itiba-
riyle, Gezi’ye müdahale ile bir
kez daha teşhir olan, güvenlikçi,
baskıcı politikanın karşılığı oldu.
Gezi Direnişi süresince açığa çı-
kan tepki, yaşanan son saldırılar
kadar onları önceleyen politika-
ların hem sonucu hem de cevabı
niteliği taşımaktadır. Suriye politi-
kalarından kentsel dönüşüme, tu-
tuklama furyasından sağlık poli-
tikalarına kadar yaşanan hemen
her pratik bu durumu önceleyen
politikaların sadece bazılarıdır.
Elbette ki bütün bu süreçler, on-
larca yıldır olduğu gibi üniver-
siteli-öğrenci gençliğin dışında
gelişen bir durum değildir. Üni-
versitelere ÖGB’lerin yerine poli-
sin yerleştirilmesi meselesinin de
yalnızca üniversiteyle ve devletin
üniversite özelinde yürüttüğü po-
litikalarla açıklanması eksik bir
tanımlama olacaktır. Üniversite-
ye yönelik bu hamle ile yalnızca
üniversiteler değil, bir bütün ha-
linde bütün bir toplum hedef tah-
tasına konmaktadır.
Bilindiği gibi kitleler oligarşi-
nin politikalarının daha rahat,
engelsiz yürütülmesi amacıyla
her alanda bir biriyle doğrudan
ilişkili bir şekilde baskı altında
tutulmaya çalışılır. Üniversiteler,
emperyalizme ve oligarşiye karşı
halkın devrimci mücadele tarihi-
nin hep içinde, faşizme karşı mü-
cadelenin en keskin noktasında
yer almıştır. 12 Eylül açık faşist
darbesi ardından YÖK ile pek
çok yönden zapturapt altına alın-
maya çalışılmış olsa dahi, bugün
hala üniversiteler ve dolayısıyla
öğrenci gençlik toplumsal muha-
lefetin tam ortasında yer almak-
tadır.
Öğrenci gençliğin bu toplum-
sal dinamiği ve devrimci potan-
siyeli karşısında çeşitli şekillerde
saldırılar gerçekleştirilmiş ve gü-
nümüzde de AKP eliyle gerçek-
leştirilmeye devam edilmekte-
dir. Üniversiteler, oligarşinin ve
uluslararası tekellerin ihtiyaçları,
sömürü politikalarının zorunlu
ve bir o kadar ‘doğal’ sonucu
olarak; bilim üretilen değil bilim
pazarlanan, bilim insanları değil
bir meta olarak tariflenen bilimin
pazarlamacılarını hedefleyen,
öğrenciyi müşteri, üniversiteyi
her yönüyle, derinlemesine sö-
mürmeyi hedefleyen, rant kapısı
olarak gören, neo-liberal saldırı-
larla karşı karşıyadırlar. Varlığı
ile devletin yapısının eğitim ala-
nındaki cisimleşmiş bir tezahürü
niteliği taşıyan üniversiteleri, ser-
mayenin ve siyasal iktidarın hiza-
sında sabit kılmak için geliştiril-
miş bir araç olarak, Demokles’in
Kılıcı’nı okulların üzerinde salla-
yan YÖK ve onun gerici uygu-
lamaları, üniversiteleri demok-
ratik olmayan, neo-liberal kabın
şeklini alan, rantsal, anti-bilimsel
alanlar haline çevirmiştir. Öte
yandan tekçi, asimilasyoncu poli-
tikalar uzun yıllardır olduğu gibi
‘demokratikleşme ve barış süreç-
lerinden’ etkilenmeden halen sür-
mekte, Kürt halkına/gençliğine
yönelik saldırılar da üniversite-
lerde anadilinde eğitim hakkının
gaspından başlayarak gerçekleş-
tirilmekte, hakim asimilasyoncu,
tekçi zihniyet ile Kürt halkı yok
sayılmaktadır. Tüm bu çürümüşlü-
ğe ve saldırılara karşı, devrimci

4
Devrimci Gençlik
öğrenciler eşit, parasız, bilimsel,
demokratik ve anadilde eğitim
taleplerini ortaya koymaktadır.
Devrimci öğrencilerin bu haklı
ve meşru mücadelesine topyekün
bir taarruzla; soruşturmalarla,
okuldan atmalarla, uzaklaştırma
cezalarıyla, ÖGB’leriyle, çevik
kuvvet polisleriyle, sivil polisle-
riyle, TOMA’larıyla saldırmakta-
dırlar. Şimdi ise bu bütün baskı
araçlarının yerine zaten okulları
mesken eyleyen sivil polislerin,
kendi hukuklarını dahi tanıma-
dan okullara sürekli giren çevvik
kuvvet diye tabir ettikleri polis-
lerin yanına, malumun ilanı adı-
na, polise istihbarat toplayan ve
öğrencileri fişleyen ÖGB’lerin
yerine doğrudan ‘koruma polisi’
adını verecekleri polisleri yerleş-
tireceklerini söylüyorlar. Her ge-
çen gün üniversitelerdeki sözde
güvenlik önlemlerini arttırıyorlar.
Binlerce kamera ile gözetliyor,
devrimci öğrencileri fişliyorlar.
Ama on yıllardır olduğu gibi ha-
len bütün bu gerici uygulamalara
karşı öğrenci gençliği susturama-
dılar, sindiremediler. Saldırıyor-
lar, çünkü gençliğin devrimci po-
tansiyelinden ve dinamizminden
korkuyorlar. Bütün bu kokuşmuş
düzenin tehdidi olan devrimci
politikanın emekçi halkın çocuk-
larına ulaşmasından gençliğin
daha geniş kitleler halinde po-
litikleşmesinden, örgütlenmesin-
den korkuyorlar. Öğrenci genç-
liğin örgütlü halde mücadelesin-
den, faşizme ve emperyalizme
karşı, neoliberal politikalara
karşı, asimilasyona, Kürt halkına
dönük yürütülen kirli savaş poli-
tikalarına karşı, katliamlara karşı
mücadelesinden korkuyorlar.
Halktan, üniversitelerdeki
emekçi çocuklarından, öğren-
ci gençlikten korkuyorlar çünkü
güçlü, yıkılmaz, sarsılmaz de-
dikleri düzenleri, çürümüştür.
Ortadoğu’da kardeş halklara
karşı yürüttükleri savaş politi-
kaları çökmüştür. Kar hırsıyla
saldırdıkları işçi emekçileri taşe-
rona mahkum etme politikaları
çökmüştür. Bir yandan barış sü-
reci deyip öte yandan katliam-
lar yürüten, Roboski’de katilleri
koruyan, doktorları, avukatları,
gazetecileri, Kürt siyasetçileri
adalet tiyatrolarıyla tutuklayan,
işkence yapan politikaları çök-
müştür. Faşizmin bütün bu uy-
gulamaları, onun politikalarının
sürdürülemez olduğunu bir kez
daha göstermiştir. Bugün daha
net görülmektedir ki er ya da geç
nihayet faşizme karşı halk kaza-
nacaktır. Üniversitelere daha çok
5
Üniversite Gündemi
polisle geliyorlar, çünkü faşizme
karşı demokrasi, emperyalizme
karşı bağımsızlık, kapitalizme
karşı sosyalizm mücadelemizin
damarlarını kopartmaya çalışı-
yorlar!
Yağma yok. Onların bu kor-
kularını büyüteceğiz, nasıl ki
bugüne kadar onlarca koldan
yürüttükleri baskıları yasakları
sökmediyse, yeni baskı uygula-
maları da sökmeyecek. Onlar
Akrep’leriyle, TOMA’larıyla,
gaz bombaları, plastik mermi-
leriyle, keyfi gözaltı, tutuklama
terörleriyle saldırmaya devam
ettikçe bizler onların karşısında
yılmadan, öğrenci gençliği hal-
kın meşru devrimci mücadelesini
örgütleyeceğiz. Bulunduğumuz
her alanda daha çok örgütlene-
rek korkularını büyüteceğiz. Ali
İsmail’in Ethem’in, Abdullah’ın,
Medeni’nin, Mehmet’in, Ah-
met’in ve onlarca devrimci öğ-
rencinin katili olan faşizmden he-
sap soracağız!
Özgür Bilim, Parasız Eğitim,
Özerk Demokratik Üniversite
İstiyoruz!
Yaşasın Emperyalizme Karşı
Bağımsızlık, Faşizme Karşı
Demokrasi, Kapitalizme Karşı
Sosyalizm Mücadelemiz!
 F Tipi Üniversite Genelgesi
Halkın Meşru Direnişini Engelleyemez!

Haziran direnişi haklıdır ve mutlaka nihayete ulaşacaktır. Halkın, gençliğin

meşru talepleri bu gibi geri uygulamalarla sönümlendirilemeyecek denli güçlüdür.
Soruşturmaları, gözaltıları, polisleri, kameraları, yeni genelgeleri karşısında da
özgür bilim, eşit parasız eğitim, özerk demokratik eğitim mücadelesini yükselteceğiz.
Üniversitelerde ve sokaklarda binlerce devrimcinin katili olan devletten hesap
soracağız!
Ali Köse

H aziran ayında başlayan Gezi

Direnişi sonrası, sokaktaki
halk muhalefetinin önünü kes-
meye çalışan devlet, toplumun
bütün kesimlerini baskı altında
tutmaya çalışıyor. Bu kapsamda
üniversitelere yönelik saldırılar-
da gittikçe artıyor. İçişleri bakan-
lığının üniversitelere gönderdiği
yeni baskı hamlesi olan genel-
gede; üniversitelerde ve yurtlar-
da meydana gelmesi muhtemel
olayları engellemek amacıyla
kamera sistemi ile beraber fiziki
güvenlik tedbirlerinin alınması,
Yurt-Kur Bölge Müdürlerinin üni-
versite güvenlik koordinatörleri
ile yurtlarda meydana gelebile-
cek olaylarla ilgili sürekli irtibat
halinde olması, yerleşkelerde
meydana gelebilecek olaylara
süratle müdahale edilmesi için
rektörlüklerce valiliklerden öğre-
tim yılını kapsayacak şekilde ih-
tiyaç halinde güvenlik gücü, sivil
polis görevlendirme talep edil-
mesi, üniversitelerde meydana
gelebilecek olayları engellemek
amacıyla yeteri kadar kamera
sistemi ile beraber fiziki güvenlik
tedbirlerin öncelikli olarak ele
alınması, kampüs giriş çıkışları-
na turnike sistemi kurulması ve
giriş-çıkışların manyetik kartlarla
sağlanması gibi maddeler bulu-
nuyor.
Bugün üniversitelerde hali ha-
zırda onlarca sivil polis görev
yapmakta, yüzlerce kamera ile
öğrenciler fişlenmektedir. Çevik
Kuvvet polisleri çok basit, sıra-
dan gerekçelerle üniversitelere
girmekte, öğrencilere saldırmak-
tadır. Rektörler ve dekanlar po-
lis amiri gibi davranmakta, polis
fezlekeleri referans alınarak so-
ruşturmalar açılmakta, öğrenci-
lere cezalar verilmektedir. Hal
böyleyken bütün bu baskılara
karşı Haziran direnişinde ön saf-
larda yer alan gençlik bu gibi
korku ve baskı ortamı yaratmak
amacıyla oluşturulan, ilan edilen
genelgelere de boyun eğmeye-
cektir.
Haziran direnişi haklıdır ve
mutlaka nihayete ulaşacaktır.
Halkın, gençliğin meşru talep-
leri bu gibi geri uygulamalarla
sönümlendirilemeyecek denli
güçlüdür. Soruşturmaları, gözal-
tıları, polisleri, kameraları, yeni
genelgeleri karşısında da özgür
bilim, eşit parasız eğitim, özerk
demokratik eğitim mücadelesini
yükselteceğiz. Üniversitelerde ve
sokaklarda binlerce devrimcinin
katili olan devletten hesap sora-
cağız!

6
Faşizme Karşı Demokrasi İçin;
Sokağa, Eyleme, Özgürleşmeye!

Buradaki en önemli olgu egemenlerin kar hırsının, halkların geleceğini karanlığa

sürükleyen bir niteliğe sahip olmasıdır. Bir çok geri uygulama ile birlikte on yıllarca
mücadele edilerek elde edilmiş kazanımlara ve hatta insanlığın en temel haklarına dahi
düşmanca, sömürü ve kar hırsı ile oligarşiye hizmette kusur etmemek niyetiyle saldıran AKP
iktidarının, emekçi halkı hiçe sayarak yürüttüğü günlük politikalarının artık uygulanamaz/
devam ettirilemez hale geldiğinin göstergesidir.
Emek Devrim

G ezi Parkı eylemleriyle başla-

yan süreç, esas itibariyle onu
önceleyen iktidar politikalarının
lunmak önemsenmeli bugüne ve
geleceğe iz düşürmede rehber iş-
doğrultusunda gerçekleştirmeye
çalıştığı bütün politikaların karşılı-
levi görmelidir. ğıdır.
halktaki karşılığı olarak ortaya Gezi Parkı eylemlilikleri ile baş- Buradaki en önemli olgu ege-
çıkmıştır. Son dönemde özellikle layan direniş süreci, egemenlerin menlerin kar hırsının, halkların ge-
Erdoğan’ın yoğun manipülasyon on yıllardır sömürü politikalarının leceğini karanlığa sürükleyen bir
çabasına alet ettiği bir çok ar- dönemsel ihtiyaçları çerçevesinde niteliğe sahip olmasıdır. Bir çok
güman iktidarın pervasızlığının geliştirdikleri, doğrudan emper- geri uygulama ile birlikte on yıllar-
göstergesi olurken, söylenen her yalizm menşeili AKP iktidarının, ca mücadele edilerek elde edilmiş
yalanın adeta bir bumeranga dö- içeride ve dışarıda gerçekleştirmiş kazanımlara ve hatta insanlığın en
nüşerek sahibini vurması, iktida- olduğu veya doğrudan emper- temel haklarına dahi düşmanca,
rın alenen insanlık suçu işlediği- yalizmin ve oligarşinin ihtiyaçları sömürü ve kar hırsı ile oligarşiye
nin göstergesidir de.
Bu bağlamda Gezi
Direnişi biçimiyle or-
taya çıkan refleksi
doğru tanımlamak
için eylemlerin hedefi
olan iktidarın genel
ve sınıfsal niteliğini
anlamadan değerlen-
dirmelerde bulunmak
yanılgı ihtimalini artı-
rabileceği gibi süre-
cin doğru bir şekilde
ilerlemesinin önünde
engel de teşkil edebi-
lir. Gerçekte mesele-
nin özü üç beş ağaç-
la açıklanamayacak
denli derin ve kap-
samlıdır. Bu bağlam-
da süreci önceleyen
politikaları incelemek
ve bu doğrultuda de-
ğerlendirmelerde bu-

7
Devrimci Gençlik
hizmette kusur etmemek niyetiyle
saldıran AKP iktidarının, emekçi
halkı hiçe sayarak yürüttüğü gün-
lük politikaların artık uygulana-
maz/devam ettirilemez hale geldi-
ğinin göstergesidir.
Gelinen süreçte özellikle em-
peryalizmin taşeronu, faşizmin ve
oligarşinin temsilcisi olarak iktida-
ra gelen AKP’nin, emeğin sömürü-
sünden, demokratik taleplerin zor
yollarıyla bastırılmaya çalışılması-
na, keyfi gözaltılardan, tutuklama-
lara, adalet tiyatrolarından, Kürt
halkına yönelik aldatmacalara,
ve tekçi, asimilasyoncu, kadınları
yok sayan veya bir dolgu malze-
mesi olarak gören, Ortadoğu’da
kardeş halklara yönelik kışkırtma,
tehdit ve alenen gerçekleşen sal-
dırgan politikaları halk muhalefe-
tinin ortaya çıkması için önemli bir
etken olmuştur. AKP’nin tüm bu uy-
gulamalar çevresinde pervasızlığı
ve tabii olarak bir bütün halinde
devletin faşist ve oligarşik yapısı
içinde demokratik kanalları halka
kapatması; tüm bu farklı sorunla-
rın muzdariplerine veya muhatap-
larına artık sessiz ve edilgen bir
duruşun daha fazla taşınamaya-
cağı noktasında meşru bir zemin
kazandırmıştır. Dolayısıyla tam da
demokratik devrim programına
konu olabilecek yelpazeden doğ-
ru insanlar sokaklara çıkmıştır.
AKP uluslararası dengelerin
-ekstrem bir şekilde olmasa da,
dönemsel ihtiyaçlar çerçevesinde-
görece değişmesi, özellikle 2008
ve sonrası dönemde piyasalar da
halen aşılamamış kronik ve lokal
hallerde de olsa yaşanan dalga-
lanmalar ve kriz hallerinin yan-
sımasının da bir sonucu olarak,
temsil ve hizmet ettiği tekellerin
zorunlu heterojen yapısının sonu-
cu yaşanan çıkar ve pay çatışma-
larının krizini doğrudan yaşamak-
tadır. Bu nokta da elbetteki önemli
aktörlerden biri de, taraftarlarının
veya ona biat edenlerin deyişiyle
Hizmet, yani Gülen Cemaat’idir.
Esasen her ne kadar uhrevi mese-
leler eksenin bir araya gelmiş ola-
rak lanse edilse de Cemaat’in siya-
sal alanda popüler bir aktör olma
durumunun yanında bir sermaye
kliğini doğrudan temsil ettiği veya
organik olarak bütünlük arz ettiği
yadsınamaz bir gerçektir. AKP’nin
heterojen yapısı içinde önemli yer
tutan bir kesimle bir boğazlaşma
söz konusu olmasa da rahatsızlık
göze çarpmaktadır. Öte yandan
Suriye’de yaşanan, emperyalist-
ler ve dolayısıyla AKP açısından
tıkanan ya da istenilen sonuç alı-
namayan süreç taşeronluk politi-
kasının maşa ürünü AKP’yi zora
sokmaktadır. Mültecilerin durumu
ve savaşın Cilvegözü, Gaziantep
ve son olarak Reyhanlı patlama-
larıyla ülkeye sıçraması günlük
manipülasyon politkalarının işlevi-
ni yitirmesine neden olmaktadır.
Kısacası tüm bu sıkışan dinamik-
lerden doğru AKP bir yöneteme-
me kriziyle karşı karşıyadır. Bütün
medyayı Gobbels nizamına dizmiş
AKP egemenlerin sahnedeki
görünen yüzüdür. Ve bu yüz açıkça
halka karşı bir savaş başlatmıştır.
Buna karşılık da emekçi halkın
ve tüm Devrimcilerin, bu baskı
ve zulme karşı, bu vahşi soygun
ve sömürüye karşı, cesaret
ve kararlılıkla mücadeleye
atılmaktan, faşist zulme karşı
direnmekten başka bir yolu yoktur
hükümet, suni gündemler oluştura-
mamış, bütün çabasına, provakas-
yonlarına karşı iktidar ile çelişkisi
olan tüm kesimlerin yan yana ör-
gütlediği eylemlerin meşru zemi-
nini kaydıramamıştır. Ekonomik
krizin etkisi ile üst yapıda yaşadığı
sıkışıklığa ve krize karşı eylemci-
lerin meşru taleplerinden de geri
adım attıramamasıyla birlikte AKP,
süreç öncesi demokratik makyajlı
ılımlı rolünün aksine daha agresif
tavır sergilemiştir.
AKP’nin agresif, saldırgan tavrı
tesadüfi bir şekilde gelişmemiş ve
hatta kimi çevrelerce ifade edil-
diği gibi Erdoğan’ın kişisel özel-
liklerinden kaynaklanmamıştır.
Çeşitli kereler dillendirilen “süreç
yanlış işletildi, çadırlar yakılma-
malıydı. AKP isteseydi süreç bura-
8
Gençlik Gündemi
lara kadar gelmezdi” önermeleri
yanlıştır. Zira sokakta yaşanan
vahşet esasen oligarşinin ve do-
layısıyla AKP’nin sıkışıklığının te-
zahürüdür. Ayrıca sokağa çıkan
insanların tepkisi de yalnızca ser-
mayeye peşkeş çekilmek istenen
Gezi Parkı’ndan ibaret olmayıp,
onu önceleyen HES projelerinden,
özelleştirmelere, taşeronlaştırma-
lara, yolsuzluklara, sokak ortasın-
da polis infazlarına, alkol düzen-
lemesine, Ortadoğu’daki savaş
politikaları sonucu Reyhanlı’da,
Cilvegözü’nde patlayan bombala-
ra, N.Ç ve diğer davalardaki teca-
vüzcüyü koruyan adalet oyunları-
na, haksız ve keyfi gözaltı, tutukla-
malara, üniversite öğrencilerinin,
avukatların tutuklanmasına, KCK
adı altında yürütülen asimilasyon
ve imha politikalarına karşı da bir
duruşun somutlanması olmuştur.
Bir yönüyle toplumdaki birikmeler
bir potada birleşmiş ve nitel bir sıç-
rama ile sokağa yansımıştır.
Tüm bunların karşısında
halk düşmanı sömürücü azınlık;
Oligarşi, krizini aşmak için AKP
eliyle faşizmi işletmekte ve halka
saldırmaktadır. AKP’nin almış ol-
duğu ekonomik kararlardan uygu-
ladığı şiddete kadar her şey em-
peryalizm bağlamlı politikaların
bir sonucudur. Sokakta yaşanan
budur. Resme yukarıdan bakıldı-
ğında halka karşı alenen bir cep-
hesel savaş işletildiği görülecektir.
“Ayaklar baş olmuş” deyimi ise
oligarşinin AKP sözcülüğüyle hal-
ka savaş şiarıdır. Esasen tam da
bu noktada saflar iyiden iyiye be-
lirlenmiştir. Bir yanda halka karşı
sermaye gruplarının yanında hiz-
met sevdalısı AKP bir yanda ise
baş olmaya niyet etmiş sömürülen
ve ezilen halk vardır.
AKP egemenlerin sahnedeki gö-
rünen yüzüdür. Ve bu yüz açıkça
halka karşı bir savaş başlatmıştır.
Buna karşılık da emekçi halkın
ve tüm Devrimcilerin, bu baskı ve
zulme karşı, bu vahşi soygun ve
sömürüye karşı, cesaret ve kararlı-
lıkla mücadeleye atılmaktan, faşist
zulme karşı direnmekten başka bir
yolu yoktur.
Zorbalığınız Sökmeyecek

Söylediğiniz yalanların ortaya çıkmayacağına, sindirilen kitlenin ayağa kalkmayacağına,

oluşturulan korku mekanizmalarının dağılmayacağına inanmak istiyorsunuz. Ancak
saldırdıkça yeniliyor, yenildikçe saldırıyorsunuz.

A BD patentiyle iktidara geldi-

ğinden bu yana emekçi hal-
ka fiili baskıyı ve zoru reva gören
yor, tutukluyor. Daha dün talep-
leri için bir araya gelen Taksim
Dayanışması heyetini darpederek
ğılmayacağına inanmak istiyorsu-
nuz. Ancak saldırdıkça yeniliyor,
yenildikçe saldırıyorsunuz.
Erdoğan, sınır tanımayan yön- gözaltına alan, bugün kapılarını Sizden korkmuyoruz.
temlerle saldırganlıklarına devam kırarak zorla evlerine giren ikti- Yıllardır uyguladığınız yöntem-
ediyor. 1 Mayıs’tan bu yana fiili darın ne kadar demokrat olduğu lerin, oyunların artık sökmediği
şiddeti giderek artıran Erdoğan, ortadadır. ortadadır. 31 Mayıs kararlılığı bu-
iktidarın tetikçisi olan polisi, adeta nun en somut ifadesi anlamına gel-
bir kiralık katil gibi kullanmakta ve FAŞİZM’DEN, ZORUNUZDAN, miştir. İnsanlık sokakta Nazım’ca
halkı/muhalefeti korkuyla sindir- BASKILARINIZDAN KORKMUYORUZ! direnmeyi öğrenmiş, ödediği veya
meye çalışmaktadır. Erdoğan 1 Canlarımızı, yoldaşlarımızı birer ödeyebileceği bedelin değil, top-
Mayıs’tan bu yana vurulan can- birer yitiriyoruz. Yüzlerce yaralı, lumsal kazanım için sokaklarda
larımızın sayısını dahi bilmezken yüzlerce işkenceye uğrayan insa- sloganlarını birleştirmiştir.
katil polisine terfiler ve nakit öde- nımız var. Sivil faşistlerin tehditle- Sizden korkmuyoruz.
meler sunmaktadır. Aldığı ödüller- riyle, palalı, silahlı saldırılarıyla Çünkü gücümüz haklılığımızda-
le iştahı iyice kabaran zorbalar karşı karşıyayız. Operasyonları- dır. Dünyayı yaratan ellerimiz bir
ise Hitler’in SS’lerini anımsatan nız, hileleriniz ve uydurma senar- kez daha birleşmiş, bir kez daha
yöntemlerini ezilenlere karşı kor- yolarınızla şubelerinizi, adliyeleri- birbirine sıkıca kenetlenmiştir.
kusuzca uygulamaktadır. nizi, tutukevlerinizi devrimcilerle/ Sizden korkmuyoruz.
Egemen ağızlardan beslenen demokratlarla doldurmuş bulunu- Çünkü siz küçük bir azınlık biz
medya ise kara propaganda da yorsunuz. ise koskoca bir dünyayız.
sınır tanımayarak iktidarın en Söylediğiniz yalanların ortaya KAHROLSUN FAŞİZM!
önemli askeri haline gelmiş durum- çıkmayacağına, sindirilen kitlenin
da. Terfiler ve ödüller ise sadece ayağa kalkmayacağına, oluşturu- 9 TEMMUZ 2013
polise değil satılık kalemlere de lan korku mekanizmalarının da- DEVRİMCİ GENÇLİK
özenle sunulur hale gelmiş durum-
da. Zeka özrünü ve gazete bayisi
dahi işletecek denli yeteneği bulun-
mayan Yiğit Bulut’un Başbakan’ın
Başdanışmanı olarak ödüllendiril-
mesi de bunun göstergesidir.
31 Mayıs’tan bu yana kurmay-
ları dahil yalancılıkta sınır tanıma-
yan Erdoğan kendi halkına Faşiz-
mi reva görürken, Mısır’daki geliş-
meleri ise anti-demokratik olarak
tanımlıyor. Bölge ülkelerine dair
gelişmelerde adeta bir demokrasi
havarisi kesilen Erdoğan kendi ül-
kesinde muhaliflere karşı her yön-
temi mübah görüyor. Sokaklarda
yürek kardeşliğini mayalayarak
geleceğini isteyen gençliğe karşı
azgınca saldırıyor, gözaltına alı-

9
 Emperyalizmin
Direnen Halklar Karşısındaki Aczi ve
Kimyasal Silah İddiaları
Y ine kimyasal silah iddiaları.
Yine bir ülkenin değerlerine
kastetmek için emperyalizmin ve
işbirlikçilerinin yalanları…
Obama’nın 2012 Ağustos’un-
da “kimyasal silah kullanımının
‘kırmızı çizgi’ olduğunu ve kul-
lanılması halinde Suriye krizine
müdahil olmakla ile ilgili düşün-
celerini değiştirebileceğini” söy-
lemesi, Suriye’ye dönük daha
saldırgan ve daha provokatif bir
hazırlığın yapılmakta olduğunun
habercisiydi.
Süreç işledi ve senaryo sah-
neye konuldu. Kimileri önceden
hazırlanmış görüntüler eşliğinde,
Esad’ın kimyasal silah kullan-
dığına dair kampanya başlattı.
Ancak artık ne denli profesyonel
biçimde hazırlık yapılırsa yapıl-
sın, yavuz hırsız ev sahibini bas-
tırmakta güçlük çekiyor. Suriye
direndikçe, emperyalizmin ve
işbirlikçilerinin bölge politikaları
ve ikiyüzlülüğü daha bariz biçim-
de açığa çıkıyor.
Süreç, bir yanıyla Irak işgali
öncesini anımsatsa da, emper-
yalist aktörler, inandırıcılıklarını
daha da kaybetmiş durumda.
Dünya kamuoyu, işgal edilen
Irak’ta kimyasal silah bulunama-
dığına tanık oldu. Bugün benzer
bir zorlama Suriye için yapılıyor.
Devrede her türlü çirkinliğe mü-
sait, taşeron kuruluşlar var. Hiç-
bir değerleri olmadığı için, önce
katliam gerçekleştirip sonra ce-
nazeleri propaganda malzemesi
yapmak veya önceden hazırlan-
mış videoları, haber görüntüsü
diye yayınlamak, işlevleri ve kim-
likleri gereği kolay yapabilecek-
leri işler. Hele ki bu tür güçlerin
ardında devletler varsa, zarar
verme potansiyelleri çok daha
fazla olmaktadır. Bu bağlamda,
“Kimyasal silaha ancak devletler
sahip olup kullanabilir” biçimin-
deki kimi “uzman” açıklamaları
gerçekliği yansıtmıyor. Çünkü,
örneğin ÖSO gibi yapılar zaten
devlet imkanlarıyla hareket eden
çetelerdir. Onların kimyasal silah
üretim tesislerine, laboratuarla-
ra ihtiyacı yok. O tesisler, onla-
ra taşeronluk yaptıran ülkelerde
yeterince var. Gerekmesi halinde
her türlü silah onlara hazır halde
verilebilir.
Öyle bir düzen ki söz konusu
olan, kimyasalından sığınak de-
len bombasına kadar her türlü si-
lah, gerektiğinde ülkelere saldırı
ve işgal için icazeti veren BM’yle
veya emperyalizmin vurucu gücü
NATO’yla beraber bir bütün oluş-
turmakta; uluslararası yasalar,
meşruiyet ölçüleri, vb. tamamen
10
egemenin ihtiyaçları bağlamında
işletilmektedir. Bu çifte standart
giderek oran büyütürken, aynı
zamanda sahiplerinin niteliğinin
deşifre olmasına neden oluyor.
Şimdi, “BM kararı olmasa da
vurabiliriz” duruşu öne çıkarıl-
maya başlandı. Dünya halkları
bu türden örneklere de yeterince
tanık olmuş durumda. Bu yöntem-
ler, emperyalizmin dünya ölçe-
ğindeki politikalarının ve zorlan-
ma oranının göstergesi olduğu
kadar, taşeron güçlerin de poli-
tikalarının ve zorlanma oranının
göstergesidir.
Daha önce de söyledik, ne Ce-
nevre türü hamleler ABD’nin ihti-
yacını karşılamaya yeter, ne de
geçici yenilgiler bölgeden çekip
gitmesine veya Suriye politikasın-
dan vazgeçmesine sebep olur.
Emperyalizmin BOP, Bahar, vb
projeleri, nasıl halklar için değil
de daha çok sömürü, daha çok
yayılma ve tahakküm için yapıl-
dıysa, bundan sonraki süreçte ne
yapıp edecekleri de bu ölçüler
bağlamında gerçekleşecektir.
Bugüne kadar ki deneyimler
gösteriyor ki, kimyasal silah üre-
ten de dünyaya yayıp kullanan
da emperyalizm ve işbirlikçileri-
dir. Daha önce Adana’da El Nus-
ra güçlerine yapılan bir operas-
Devrimci Gençlik
yonda sarin gazına rastlanması
bir tesadüf değildir. Biz uzman
değiliz, elimizde ekspertiz rapor-
ları da yok. Ama, siyasal öngörü-
müz var. Buna göre, Suriye’deki
kimyasal saldırıyı yapmak veya
yapılmış göstermek için işbirlikçi
çetelerin çokça nedeni vardır. Su-
riye devletinin ise bu tür bir saldı-
rıyı yapmamak için çokça nedeni
vardır. İç politik arenada giderek
sıkışan ve hem prestij hem de güç
yitimine uğrayan AKP’nin de Mı-
sır’daki darbeyi ve Suriye’deki
çete organizasyonlarını iç politik
malzeme haline getirmeye her-
kesten daha çok ihtiyacı vardır.
Haksızlıkla, katillikle, sömürü
ve zorbalıkla halkların kimyasını
bozan, Guantanamo’lar oluştu-
ran, misket bombasından napal-
ma kadar her türlü silahı işgal
ettikleri coğrafyalarda kullanan
güçler, şimdi Suriye’de kimya-
sal kullanıldığını söyleyip ayağa
kalkmış durumda. Suriye’yi işgal
edip, yakıp yıkan, kadınlarına
tecavüz edip, “tekbir” eşliğinde
kafa kesen güçler, şimdi Suriye
insanını kimyasal silahtan koru-
ma derdine düşmüş!..
Şam kırsalında kimyasal sal-
dırı iddiasının, Suriye güçlerinin
aynı bölgede taşeron çetelere
karşı 13 merkezde aynı anda
operasyon başlatmasının ve ka-
çacak fırsat bırakmayarak büyük
bir darbe indirmesinin ardından
gelmiş olması, neden böyle bir
yalana başvurmuş olabilecekleri
konusunda önemli bir ipucudur.
Aslında iddialar pek çok çelişme
içermektedir. Ancak bundan da
öte salt yaşanan pratiğe bakıldı-
ğında bile, kiralık çetelerin bunu
ilk kez yapmadığı, daha önce de
ya temelsiz iddialarda bulunduk-
ları ya da saldırıya uğradıkları
yerde katliam yapıp bunu Suriye
güçlerine yükledikleri biliniyor.
T. Erdoğan, Mısır’da öldürülen
Esma’nın görüntüleri eşliğinde
gözyaşı döküyor. Veya Esad’ın
zulmünden bahsediyor. Bu ritü-
ellere aldananlar oluyor mu bi-
lemiyoruz. Ama Ali İsmail’in ve
Ethem’in öldürülme görüntüle-
rini yok sayan, hatta o ölümleri
hazırlayan süreci “destanlık”la
taltif eden, Rojava’daki katliam-
ları teşvik eden veya Lazkiye’de
katliam gerçekleştiren çeteleri
özgürlük savaşçısı gibi gösterip
destekleyen duruş, başvurulan
tüm atraksiyonlara rağmen hızla
halkların akli ve vicdani ölçüle-
rinde mahkum oluyor.
Bulanık ve puslu havaların oluş-
turulduğu durumlarda, yer ve
yön tayininde en isabetli ölçek,
Gezi süreci, halk saflarındaki
çelişmelerin nasıl algılanması
ve kime karşı nerede durulması
gerektiğine dair olduğu kadar,
sınıf düşmanlarıyla neden
dost olunamayacağına dair
de öğretici bir pratik olmuştur.
O sürece içkin olan ölçüler,
Suriye’de veya Mısır’da
yaşananlar karşısında doğru
yerde saf tutabilmenin de
ölçüleridir.
sınıfsal duruştur. Egemen güçler
birbirini sınıfsal çıkarları gereği
gözetir. Halkların direnişi söz
konusu olduğunda, aralarındaki
çelişmeleri unutup kenetlenirler.
Emperyalistlerin ve işbirlikçileri-
nin halklara dönük tüm gülümse-
meleri sahte, tüm çağrıları tuzak-
tır. Onlarla halk adına kurulan
dostluklar, gerçekleştirilen itti-
faklar, sınıfsal yüzlerini gizleme-
ye ve başka halklara saldırmak
üzere güç biriktirmelerine neden
11
Dünya Gündemi
olur. İster Rojava bağlamlı olsun,
isterse Lazkiye bağlamlı; ister
konu Suriye, isterse Mısır veya
Irak Kürdistanı olsun, emperya-
lizmin ve suç ortaklarının sınıfsal
niteliği unutulmadan saf tutulma-
lı, dost-düşman ayrımı bu ölçek
üzerinden yapılmalıdır.
Suriye yönetimine dönük it-
hamlar, bölge halkları için daha
büyük oyunların ve katliam se-
naryolarının hazırlandığının
göstergesidir. Sömürü, rant ve
talan üzerinden tekelleşip halkla-
rın her değerine göz diker hale
gelen egemen güçlerin, krize
giren sistemlerini kurtarma yo-
lunda başvurmayacakları hiçbir
yol yoktur. Lübnan’da peş peşe
patlayan bombaların ardında da
Suriye’yi yalnızlaştırma hesapla-
rı yatmaktadır. Bu nedenle, on-
lara inanmamak yetmez. Oyun-
larını bozmak için, onları teşhir
etmek ve geriletici karşı duruşlar
geliştirmek gerekiyor.
Gezi süreci, halk saflarında-
ki çelişmelerin nasıl algılanması
ve kime karşı nerede durulması
gerektiğine dair olduğu kadar,
sınıf düşmanlarıyla neden dost
olunamayacağına dair de öğre-
tici bir pratik olmuştur. O sürece
içkin olan ölçüler, Suriye’de veya
Mısır’da yaşananlar karşısında
doğru yerde saf tutabilmenin de
ölçüleridir.
SURİYE HALKI YALNIZ DEĞİLDİR!
YAŞASIN HALKLARIN KARDEŞLİĞİ!
EMPERYALİZM YENİLECEK
HALKLAR KAZANACAK!

Geleceğinde Devrim Gö
Y kuşağı dendi. İnternetin marife-
ti olarak görüldü. Arap Baharı
veya turuncu devrim benzetmeleri
yapıldı. Çünkü böyle öğretilmişti.
Gençlik apolitikti. Örgütsüz ve öz-
güvensizdi. Kendisinin üretip yap-
ması olanaksızdı…
Gerçekte bunlar öğretilmiş ya-
nılgılardı. Diğer bir ifadeyle, insa-
nı kendine, emeğine ve çevresine
yabancılaştıran sistemin temenni
ettiği hiçlik ve edilgenliği, gerçek-
leşmiş ve geri dönüşsüz kabul et-
mekti.
Chaplin’in Modern Zamanlar fil-
mi, insanın, üretim araç-
ları içerisinde kendisi-
ne yabancılaştığı, bir
üretim aracına indir-
gendiği saptamasına
dayanır. Buna inanan
sistem sahipleri kişiyi
bir eşya gibi görür.
Bundan hareketle ki-
mileri de insanın kendi
iradesiyle bu yabancı-
laşmayı kırıp alternatif
bir duruş sergileyebile-
ceğine inanmaz.
Halbuki Modern
Zamanlar’a rağmen
Che, yeni insanın mi-
mikleriyle gülümsemiş;
Nazım ise “Topraktan,
ateşten ve denizden
doğanların en mükemmeli doğa-
cak bizden” demişti. Yani kapi-
talizm koşullarında kapitalizme
rağmen, sınıfsız, sömürüsüz ilişki-
ler kurmak, komünal soluklar alıp
vermek mümkündü.
Gezi süreci, bu konudaki ege-
men yönlendirme ve önkabulleri
yıktı. İktidar sahiplerinin kaygısı,
sokaktaki insanın ise umudu arttı.
Bu süreçte yaşananları ve ilerde
yaşanması muhtemel olanları an-
lamak, doğru yerde saf tutup mü-
cadeleyi yaşama içerebilmek için
Gezi’nin şifrelerini sınıfsal bir pers-
pektifle okuyabilmek, olmazsa ol-
maz bir koşuldur.
KUŞAK ÇATIŞMASI DEĞİL
SINIFLAR MÜCADELESİ
Gezi sürecinde heterojen bir
bileşim, geniş çaplı bir ittifak ger-
çekleşti. Sokakta programatik bir
izdüşüm yaşandı. Devrim anlarına
özgü katılım, kararlılık ve coşkuyla
harekete geçen kitleler, ne yalnız-
ca gençti, ne de yalnızca işçiydi.
Bu fiili durumu doğru adlandır-
mak, sınıfsal tanımını doğru yap-
mak, devamlılığın olduğu kadar
başarının da koşuludur.
Bir mücadeleye sınıfsal nitelik
atfetmek için, o mücadelenin işçi-
ler tarafından yürütülüyor olması
şart değildir. Önemli olan amacı
ve kimlere karşı yürütüldüğüdür.
Yalnız işçi sınıfının yürüttüğü mü-
cadele sınıfsaldır demek, olguyu
daraltmaktır. Bu konuda en büyük
yanılgı, amaçları itibarıyla sınıfsal
nitelik taşıyan bir hareketi, fiziki bi-
leşim açısından mercek altına alıp
değerlendirmektir.
Gezi sürecinde parklara taşı-
nan mücadelenin giderek tıkanma
veya ayrışma belirtileri gösterme-
sinde, uzun vadeli bakış ve plan-
lamanın yerine, gerçekte Gezi
ruhuna uymayan, günü kurtarma
hesaplı daraltılmış perspektifin de
önemli rolü olmuştur. Örneğin,
sınıfsal perspektiften uzak, biçim-
de görüngülerle değerlendirme
12
Gezi Süreci D
yapmak veya konuyu magazin-
leştirip kişiselleştiren kimi burjuva
yazarlara öykünürcesine, “Tayyip
İstifa” veya “Hükümet İstifa” slo-
ganını öne çıkarmak, uzun soluklu
olma potansiyeli taşıyan bir mü-
cadeleyi, anlık çıkar hesaplarına
feda etmektir.
Marksizm yoksunluğuyla, do-
layısıyla yöntemsizlikle açıklana-
bilecek bu duruş, günümüz koşul-
larında, hemen her kesitte yaygın
biçimde rastlanan ve mücadeleyi
devrim perspektifli mecradan çıka-
ran önemli bir sorundur. Hatırla-
nacak olursa, Tunus’ta
Bin Ali, Mısır’da Mü-
barek, koltuğundan in-
dirilerek yerine sınıfsal
olarak aynı nitelikte
bir başka diktatör ge-
tirilerek halkın tepkisi
bu yöntemle sistem içi
kanallara akıtıldığın-
da, olup biteni devrim
olarak nitelendiren-
ler, Tayyip Erdoğan’a
“Sonun Mübarek ol-
sun” diyenler oldu.
Gerçekte Gezi süre-
cindeki mücadele, bir
hükümet veya başba-
kan değişikliğini talep
etmekten çok daha öte
bir ufka sahiptir. Bu uf-
kun dar bakış açıları ve öznel he-
saplarla sakatlanması, halka karşı
bir sorumsuzluk örneğidir. Böylesi
süreçlerde genelde devrimcilere
özelde Devrimci Gençliğe düşen
görevlerin ne olduğu, Devrimci
Yol’un teorik ve pratik mirasında
içkindir.
DEVRİMCİ GENÇLİK,
GENÇLİĞİN SINIFSAL
PERSPEKTİFLE DONANMIŞ
ÖRGÜTLÜ GÜCÜDÜR
Gençliğin devrim perspektifli
örgütlü gücü olan Devrimci Genç-
lik, Gezi sürecini bir kuşak mese-
lesi olarak değil, halkın sisteme
karşı biriken öfkesinin sokaktaki
tezahürü olarak gördü. Ve süre-
Devam Ediyor
ören Bir Kuşak Geliyor
cin başından beri, miras edindiği
geleneğin de gerekleri çerçevesin-
de üzerine düşen görevleri yerine
getirdi. Bu konuda isabetin ölçüsü,
yaşanmakta olan mücadele kesiti-
ni, sınıflar mücadelesi ile ifadesini
bulan büyük resim içine oturtarak
değerlendirebilmektir.
Toplumsal mücadeleler tarihi,
devrim anlarında veya devrimsel
önemdeki pratiklerde olağan dö-
nemlerden farklı ittifakların gün-
deme geldiğine dair pek çok ör-
nek barındırır. Örneğin, 1979’da
İran’da faşist şah rejimine karşı,
içinde mollaların da devrimcile-
rin de yer aldığı geniş çaplı bir
ittifak oluştu. Daha sonra bu it-
tifakın parçalanması, mollaların
devrimci süreci tersine işletmesi,
bu tür ittifaklara girmenin yanlışlı-
ğının kanıtı olarak görülmemelidir.
Demokratik devrim süreçlerinde
geniş çaplı ittifaklara açıklık, prog-
ramın gereği zorunlu bir olgudur.
Bu bağlamda Gezi’de oluşan çok
bileşenli hareketin içinden, tekil
kimi örnekleri öne çıkarıp bütüne
olumsuzluk atfetmek, programatik
olarak bu türden süreçlerde güç
ve eylem birliklerinin nasıl olması
gerektiğine dair bilgi ve deneyim
eksikliği ile ilintilidir.
Gezi sürecinde, AKP ile soru-
nu olduğu için veya salt Tayyip
Erdoğan’a kızdığı için sokağa
dökülenler olmuştur; bu normal-
dir. Her insanın sınıfsal bilinçle ve
doğrudan sistemi hedef alarak saf
belirlemesi beklenmemelidir. Böy-
lesi anlarda, önemli olan sokağa
taşan enerjinin doğru bir mecrada
akıtılması, daha bilinçli ve kalıcı bir
süreç için önderlik edilebilmesidir.
Mücadele, başlı başına öğretici,
netleştirici ve isabet oranını arttırı-
cı bir olgudur. Pratik, sınıfsal algı-
yı, sezgi ve öngörüyü arttırır.
John Reed, “Dünyayı Sarsan
On Gün” adlı eserinde Sosyalist-
Devrimci bir öğrenci ile bir asker
arasında geçen tartışmada bu isa-
beti, askerin “Nasıl açıklanır bile-
mem orasını. Ama her şey bana
olduğu gibi gözüküyor. Cahil ol-
masına cahilim. Yine de yalnız iki
sınıf var galiba ortada. Proletarya
ve burjuvazi.” biçimindeki sözle-
riyle özetler.
Bugün de sınıfsal bir tavır koy-
mak için, işçi olmak şart değildir.
Devrimci Gençlik, geçmişte antiem-
peryalist eylemlerde, fındık miting-
lerinde, işçi yürüyüşlerinde veya
halkın yanında faşist saldırılara kar-
şı saf tutarken de sınıflar mücadele-
sinin bir bileşeni olarak üzerine dü-
şen sorumluluğu yerine getirmiştir.
Bundan sonra da mücadele,
değişik zeminlerde farklı araç ve
yöntemlerle sürecektir. Yer yer mü-
cadele ivmesinde bir düşme göz-
lense de özellikle sonbaharda,
yaz tatilinin sona ermesiyle birlikte
yeniden bir canlanma beklenmeli-
dir. Kaldı ki artık, hiçbir şeyin eski-
si gibi olmaması için yeterli zemin
ve neden oluşmuş durumda.
Rüyasında devrim gören bir ku-
şak yetişiyor, kimse hafife almasın.
Yaklaşık bir buçuk asır önce yaşa-
nan Paris Komünü, hala öğrettik-
leri ile yol gösteriyor. Bu durum,
Taksim Komünü için de sürecin bü-
tününde yaşanan deneyim için de
geçerli. Kimse bu sürecin izlerinin
silinmesini veya geriye işletilmesini
beklemesin. “Marjinaller”, “pro-
vokatörler” yakıştırması yapmak;
göstericilere bonzai, vb uyuşturu-
cu maddeler dağıtmak, onları pa-
rayla satın almak, eskiden başarılı
olan bir yöntemdi. Gezi sü-
reci bu yöntemleri de boşa
çıkardı.
Bu toplam süreçte insan-
ların romanlarda okuduğu,
filmlerde izlediği bir pra-
tik yaşandı. Bunun izleri-
ni silmek de öğreticiliğini
ölçmek de kolay değildir.
Sıcak pratik, azla çoğu,
parça ile bütünü birbirine
eklemeyi öğretti. Artık so-
kağa çıkan, yalnız olmadı-
ğını, yalnız bırakılmayaca-
ğını biliyor. Kitleler kendi
deneyimleriyle öğrendi,
özgüvenleri arttı. Bunun
Devrimci Gençlik çalışma-
13
larında da karşılığı olacaktır.
Bundan sonra Devrimci Gençlik
olarak işimiz daha kolay, çünkü
aynı programda bütünleşeceğimiz
ve özgür yarınlara beraber yürü-
yeceğimiz halk kesimleriyle omuz-
larımız birbirine değdi; emeğimiz,
terimiz birbirine karıştı. Beraber
bedel ödeyip sonuçlarını beraber
göğüsledik. Ve yumruklarımızın
yıldızına kavuşmasının anlamı
daha net biçimde kavrandı.
Aynı zamanda işimiz hala çok
zor. Çünkü bütün diktatörlükler bir-
birine benzer. Onlar, haksızlığın,
sömürünün, zulüm ve zorbalığın
temsilcileri oldukları için yenilgiyi
kabul etmez. Devamcısı oldukları
sistemin bekası için, sınıfsal ataları-
nın miras bıraktığı tüm silahları ve
savaş yöntemlerini halkın üzerinde
dener.
Onlara karşı güçlü bir duruşun
ve başarılı bir mücadelenin şifrele-
ri Gezi sürecinde vardır. Faşizme
karşı birleşik mücadele; okulda,
fabrikada, tarlada ve mahallede
bir toplam oluşturacak şekilde mü-
cadele etmeyi gerektirir.
Bu perspektifle Devrimci Genç-
lik, “Halkın tüm kesimlerinin sorun-
ları bizim de sorunumuzdur” diye-
cek ve “Faşizme karşı mücadelede
ön saflara” sloganını güncelleye-
rek saf tutacak, Gezi yoldaşlaş-
masını kalıcılaştıran bir mücadele
hattında ısrarcı olacaktır.
Faşizme Karşı Mücadelede Düşenler
Dokuyor Yaşamı
Bu süreçte devrimcilerin önceliklerinden biri de sistemin yıllardır özenle işlediği algı
bulanıklığından kurtulmak olmalıdır. Sürece diyalektik olarak bakabilmek için geçmişin
tecrübelerini bilmek, direniş örneklerini tekrar tekrar incelemek gerekir. Direniş tarihine
mayalanan yoldaşlarımız ne ilk ne de sondur. Her biri mücadelemizde kızıllaşan
karanfillerdir artık.
F aşizme karşı mücadelede dü-
şenler dokuyor yaşamı
Yüreklerde acısı dinmeden
devralıyor bayrağı yoldaşları…
Emperyalist sistemden barış,
huzur, demokrasi ve özgürlük
beklemek eşyanın tabiatına aykı-
rıdır. Kanla beslendiğini, son sü-
reçte en somut örnekleriyle göz-
ler önüne seren sistem azgınca
saldırmaya devam ediyor. Kimi
zaman Mehmet oluyor kavga-
nın adı kimi zaman Ethem oluyor
yoldaşlık. Bir tohum misali topra-
ğa düşüyor bedeni Ali İsmail’in.
Dövüşerek, direnerek düşenler
değişiyor olsa da katil aynı; tabi-
atını kan ve gözyaşı üzerene kur-
muş emperyalizm. Sistem medya
desteğiyle daha güzel bir dünya
düşüyle düşenleri, plastik mer-
milerle, hedef gözeterek atılan
kapsüllerle yaralananları sadece
birer sayısal değere indirgemeyi
hedefliyor. Değersizleştirerek,
ötekileştirerek, marjinalleştirerek
kendi konumunu meşrulaştırmak,
direnişçileri hafızaların en derini-
ne gömmek istiyor.
Biz de gidenler kilim misali
örer acıyı da sevinci de
Bundandır asla çözülmez yol-
culuğumuzun ilmekleri
Topun tüfeğin yetersiz kaldığı
yerde temel argümanlarını yani
kini, nefreti, ötekileştirmeyi aldı-
ğı darbelerle her alanda yayan
sistem siper yoldaşlığının karşı-
sında çürümüşlüğünden başka
bir algı uyandırmıyor. Dövüşen-
lerin/direnenlerin en büyük or-
tak paydası sınıfsal temelleridir.
Süreç boyunca karşı karşıya ge-
len kesimlerin özü ezen ve ezilen
kimlikleridir. Bu gün sokaklara
vahşeti yayıp her hareketlilikte
hastaneleri dolduran katiller, Si-
vas’ında, Çorum’unda, Gazi’nin
de katilleridir. Sokakta polis, has-
tanede doktor, mahallede faşist
hatta evde de medya ile sürdü-
rülen bu bütünlüklü saldırılar
dahi insanları sokaklardan, siper
yoldaşlığından alı koyamamış-
14
Hasan Akdağ
tır. Tüm gerçeklikleriyle sokağa
dökülen kitleler sisteme kinlerini
alanlara yansıtıp bir eliyle düşeni
kaldırıp bir eliyle direnç havuzu-
na su taşımaya devam etmekten
geri kalmamıştır. Öyle bir havuz-
dur ki bu; ne dövüşenlerin kanı
eksik kalmıştır nede direnenlerim
alın teri.
Bir havuzda birikti toplumun
alın teri
Umudu büyütmek için suladı,
toprağa düşen tohumları
Bu süreçte devrimcilerin ön-
celiklerinden biri de sistemin yıl-
lardır özenle işlediği algı bula-
nıklığından kurtulmak olmalıdır.
Sürece diyalektik olarak baka-
bilmek için geçmişin tecrübelerini
bilmek, direniş örneklerini tekrar
tekrar incelemek gerekir. Direniş
tarihine mayalanan yoldaşları-
mız ne ilk ne de sondur. Her biri
mücadelemizde kızıllaşan karan-
fillerdir artık.
ANILARI MÜCADELEMİZDE
YAŞAYACAK!
İnsanlık Sokaklarda
Nazım’ca Direniyor!
Ostrovski’nin “Ortak bir amaç için mücadele edemeyen insanlar kendi bireysel
mutlulukları için de mücadele edemezler.”sözlerini düstur edinmişçesine, kavga
alanında da mutlular, özgürlük için yola çıkanlar…
O strovski’nin  “Ortak
amaç için mücadele ede-
meyen insanlar kendi bireysel
bir
mutlulukları için de mücadele
edemezler.”sözlerini düstur edin-
mişçesine,  kavga alanında da
mutlular, özgürlük için yola çı-
kanlar…
 Nazım, gerçek şairin şiirlerin-
de halkının nabzının atması ge-
rektiğini söyler.Başkası için emek
harcamayı, kolektif değerler için
bedel ödemeyi bilmeyenler ger-
çek şair olamazlar. Bugün halkta
ustaca bir duyarlılık, bir şairleş-
me hali gözlenmektedir. Sokağa
dize dize dökülmekte birbirini
tamamlayarak şiirleşmekte ve
hep bir ağızdan şarkılaşmakta-
dır.
Düşeni ayaktaki kaldırmakta,
ayaktaki ayaktakine cansimi-
di, yani yoldaş olmaktadır. Bu,
sokakların sosyalizm okuluna
dönüşmesi, pratiğin teoriyi be-
lirlemesi ve diyalektik mater-
yalizmin bir kez daha hayatın
içinde doğrulanmasıdır.
“Gerçek yaşamdan kaçan ve
onunla bağıntısız konuları işle-
yen kimse, saman gibi anlam-
sızca yanmaya yargılıdır.” de-
mişti Nazım. Ama anlamlı yan-
gınların da şiirini yazmıştı, “Sen
yanmasan, ben yanmasam, biz
yanmasak, nasıl çıkar karanlıklar
aydınlığa?” diye sormuştu.
Bugün sokaklarda insanlık
Nazım’ca direniyor.  Ödediği
veya ödeyebileceği bedelin de-
ğil, toplumsal kazanımın hesabını
yapıyor. Sloganları göğe yüksel-
diğinde güneşi içiyorlar birbirinin
sesinde. Halaya kalktıklarında ve
coşkulu yorgunluklarda, “mızrak-
ları göğü yırtan atlılar koşuyor!”
göğüslerinin avlusunda.
Özgürlük  öyle bir değer ki
insanlarımızda, tutsak düşmüş
memleketi özgürleştirmek için
tutsak düşüyor, içeride veya dı-
şarıda ölümü göze alıyor. “Ha-
pishane dışında öldün, bu da
çok şey.” diye yazmıştı Aragon,
Nazım’ın ardından.
Ölüleri artıyor, ağaçla baş-
layıp bilinçle büyüyen direni-
şin. Ölüleri artıyor, ama sayıları
çoğalıyor azalacağına; şiirdeki
gibi… Cellât kendi boğuluyor
gazı sıktıkça, direnişçinin soluk
alma alanları artıyor gazlandık-
ça.
Moral değerler en büyük gı-
dadır böylesi anlarda. Bir bakış,
bir dokunuş, terin tere karışması,
ruhsal şiirin dizelerini oluşturur.
Neruda, yazdığı dizelerle “Güz
Çiçeklerinden Çelenk” yapmıştı
Nazım’a.
Birinin ağzında Fırat kurudu-
ğunda direniş alanında, Dicle’ye
dönüşür bir diğeri onun yanın-
da.  Ancak böyle bir duyarlı-
lık aralığında, tarihin dize ya-
tağında ulaşılabilir Nazım’a.
Karmatilerin komünal ruhunu
Bedreddin’in Varidat’ından okur
gibi, Mahir’in pusulasında yürü-
15
nebilir yarınlara.
Sokaklar, “Dans edemeyecek-
sem devriminiz sizin olsun” diyen
Emma Goldman’la da, “Her gün
biraz daha gencim Havana’da”
diyen Nazım’la da empati kur-
du.
Ülkesinde devrimcilik ve ha-
pislik, Sovyetlerde sosyalistlik
görmüş Nazım, 1961 Mayıs’ın-
da, devrimci Küba’ya taşınınca,
başka türlü bir coşku dolar satır-
larına. Ve “Saman Sarısı”nı ya-
zar. İşte o zaman sorar Abidin’e
“Çok şükür çok şükür bu günleri
de gördüm. Ölsem de gam ye-
mem gayrının resmini yapabilir
misin?” diye.
Şimdi mutluluk tüm bedelle-
rine rağmen sokaklarda yaşa-
nıyor. Direnişçi, Kübalı misali,
Nazım’ca yaşıyor bu tarihsel
ânı:
“Hürriyet sözcüğünü söyler-
ken sulanıyor ağızları”, dire-
nişte yoldaşlaşanların. “Bulutsu
bir karpuzu kesiyorlarmış gibi”
gözlerinde resimleşiyor içeriği
ve niteliği devrimsel tadın.
“Faşizme karşı omuz omu-
za” vererek cepheleşme ânıysa
eğer tarihin bugünkü sorumlu-
luk kesiti; aynı zamanda “No
Pasaran” diyen İspanya direnişçi-
lerine götürüyor bizi, Taksim’den
tüm ülke sathına yayılan halkla-
rın itiraz ateşi. Ve insanları birbi-
rine yoldaşça bağlıyor, “Her yer
Taksim her yer direniş” bilinci.
“İnsan yaptığı işe dönüşür” di-
yen Marks’tan ilham alarak
söylersek; sokakta, değerlerine
sevdalı, direnişte ısrarlı bir kuşak
mayalandı. Bu halk direnişi daha
şimdiden kazandı.
7 HAZİRAN 2013
DEVRİMCİ GENÇLİK
Gezi, 11. Tez’in Doğrulanmasıdır*
Şimdi halk, okumamış da olsa, 11. Tez’i biliyor, gereğini yerine getiriyor;
Che’yi daha çok seviyor ve sadece tişörtünde değil, beyninde ve yüreğinde taşıyor.
“Filozoflar dünyayı yalnızca çeşitli biçimlerde yorumlamışlardır;
oysa sorun onu değiştirmektir.” (Marks, Feuerbach üzerine 11. Tez)
M arks’ın 11. Tezi’nde, prati-
ğin önemi öne çıksa da ve
8. Tez’de “Tüm toplumsal yaşam,
özünde pratiktir.” dense de, ger-
çekte vurgulanan teori ve pra-
tiğin birliğidir. W. Goethe’nin,
“Güzel bir düşünceyle güçlü bir
karakter birleşince, harikalar or-
taya çıkar!” sözü, bu birliğin bir
başka açıdan ifadesidir.
11. Tez iradedir, eylemdir;
koşulları eylemle değiştirme
iradesidir. 11. Tez insanı, düşü-
nen-sorgulayan ve yapan insan-
dır. 11. Tez, Arjantin’de astımlı
diye askere alınmayan Che’nin,
Küba’da kumandan olmasıdır.
11. Tez, Küba’ya Granma’yla çı-
karma yapan “sakallılar”dır. 11.
Tez Che Guevara’dır.
Che Guevara, hem teori hem
pratiktir, “Gülünç olma riskini
göze alarak gerçek devrime güç-
lü aşk duygularının yol göster-
diğini belirteceğim. Gerçek bir
devrimciyi bu nitelik olmaksızın
düşünmek imkânsızdır.” diyecek
denli hayatın içindedir. Che, dün-
ya devrimcilerinin yoldaşı, yaşa-
yan pusulasıdır.
Yabancılaşmaya veya kapi-
talizmin birey tanımına karşı al-
ternatif denince akla Che’nin
gelmesi, onun yeni insan kimliği
sebebiyledir.
Yabancılaşmanın metayla ilişki-
sini doğrudan kuran Che, “Karşıt
sistemin savunucuları için tüketim
maddeleri, hayatın vazgeçilmez
parçası ve bilincin temel unsuru.
Kanaatimizce maddi uyarıcılar
(aslında uyuşturucular) ve bilinç,
birbiriyle hiç örtüşemeyecek iki
zıt kavramdır”  diyerek, mutlulu-
ğun yanlış yerde aranmasına dik-
kat çeker.
Deyim yerindeyse bugünün
koşullarında yabancılaşma, sis-
temin kendini en yoğun biçimde
hissettirdiği ve dolayısıyla sınıflar
mücadelesinin en kesintisiz biçim-
de sürdüğü alandır.
Yabancılaşma, insanları siste-
min, meta ve mülkiyet ilişkilerinin
çekim alanına sokar; her şeyin
alınıp satıldığı sistemle bütünleş-
tirir.
“Kapital iktidarda kaldıkça;
değil yalnız toprak, değil yalnız
insan emeği, değil yalnız insan
kişiliği, değil yalnız vicdan, değil
yalnız aşk, değil yalnız bilim, her
şey, her şey kaçınılmaz olarak
alınıp satılacaktır”( Lenin.)
Bu durum, sistemin her gün
yeniden üretilmesini, her ilişkide
mikro düzeyde de olsa varlık
göstermesini beraberinde geti-
rir. Bu aynı zamanda sistemin
devamlılığı için bir güvencedir.
Egemen sınıfların mülkiyetsiz,
komünal ilişkilerden korkması ve
mayalanma ihtimallerinin olduğu
her yere TOMA göndermesi bun-
dandır.
Gezi sürecindeki “Dolmabah-
çe’de türbanlı kadına dayak”
veya “Camide içki” hikayeleri
ne ise, ODTÜ’de türban bağlam-
lı hikaye de odur. AKP zaten bu
türban bağlamlı iddiadan önce,
okullara polis sokmayı kararlaş-
tırmış, sonbaharda Gezi’nin diril-
mesine izin verilmeyeceği, bizzat
T. Erdoğan tarafından duyurul-
muştu. Halbuki onların da bildiği
gibi Gezi bu süreçte hiç ölmedi;
hep diriydi.
Sessizliğin/sakinliğin oldu-
ğu günlerde de insanlar artık
16
Mehmet Yeşiltepe
TOMA’yla, gazla, dolayısıyla
yenilmez sanılan araç ve ku-
rumlarla başedilebileceğini bi-
liyordu. Ethem’e, Ali İsmail’e,
Abdullah’a, Medeni’ye, Meh-
met’e ve Ahmet’e dair duygula-
rını soğutmamış, hesap sorma bi-
lincinin çelmelenmesine izin ver-
memişti. Ethem’in abisi ve anne-
si, “ODTÜ’ye biz gelebildiğimize
göre siz de gelebilirsiniz.” diye
sosyal medya üzerinden çağrı
yapabiliyordu.
Karşıtların diyalektiği, sınıflar
mücadelesinin yasaları bir kez
daha işledi. Saldırıdan, baskı-
dan, asimilasyon ve sindirmeden
başka bir şey bilmeyenler, halka
yaratıcı yöntemlerle direnmeyi
öğretti. Lice ile İstanbul arasın-
daki mesafe bugüne dek görül-
memiş düzeyde kısaldı. Reyhan-
lı’daki anne, Roboski’deki anney-
le empati kurdu.
Evet bütün bunları ve fazlasını
Gezi sağladı. Yazın son günleri-
nin göreli olarak sakin geçmesi
kimseyi yanıltmamalıdır. Acıla-
rın dili ve barutun kokusu bütün
insanlar için benzerdir. Bu kez
hedefteki Lazkiye, Halep veya
Şam’ın, bir zamanlar Bağdat’ta,
Necef’te veya Nasıriye’de oldu-
ğu gibi yakılıp yıkılmasına sessiz
kalınması beklenmemeliydi. Nite-
kim öyle oldu; Amerika dahil pek
çok ülkede insanlar, kimyasal ya-
lanla gerekçelenmiş bir katliama
karşı durdu. Ve yaşanmakta olan
hegemonya bocalaması, içine
egemeni de taşeronu da alarak
yeni bir boyut kazandı.
Esma’lı, ayetli ve gözyaşılı ma-
nipülasyonlar, eski etkileyiciliğini
yitirmiş durumda. Evet Esma gibi
Devrimci Gençlik
masum insanların tırnağına dahi
zarar gelmemeli; zulmün tüm
biçimleri, nedenleri ile beraber
kovulmalı; halk, nasıl yaşaya-
cağına kendisi karar vermelidir.
Bunun öncelikli ve zorunlu ko-
şulu katillikle, işgalle ve siyasal
gericilikle sabıkalı emperyaliz-
min Ortadoğu’dan kovulmasıdır.
Kimse Obama’nın rengine aldan-
mamalıdır; onun müttefiki olma-
nın, Bush’un müttefiki olmaktan;
Suriye’ye kıymanın, Afganistan
veya Irak’a kıymaktan bir farkı
yoktur.
Dünya ölçeğindeki dostluklar
da sınıfsaldır; cepheler, mikrofon
önünde söylenen ajitasyon cüm-
Picasso’nun Guernica’sına Denk Tablolar
Oluşuyor Düşenlerin Ardında
A bdullahlar, Mehmetler, Et-
hemler, bir ağaç gibi tek ve
hür ve bir orman gibi kardeşçesi-
ne direnirken, “yüzünü bile gör-
mediği insanlar için ölebilmenin”
erdemiyle yürüdü sonsuzluğa. O
anda, Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun
Nazım için yazdığı “Yiğidim as-
lanım burada yatıyor” dizeleri
dirildi, hafızalarda. Ve sanki
Nazım “İşte: şu güneşten düşen
ateşte milyonlarla kırmızı yürek
yanıyor!” sözleriyle dile gelmişti
Novo-Deviçye Mezarlığı’nda.
André Malraux, Umut isimli
eserinde, savaşı “sağlıklı insan-
ların vücutlarına çelik parçaları
sokmaya çalışmak” olarak tanım-
lar. Aslında bu, egemen sınıfların
halklara karşı uyguladığı haksız
savaştır. Kendisine karşı duran
her insanı düşman olarak gören
iktidarların sınıfsal tutumudur.
Belki ödenen bedellere yeni
bedeller eklenecek, tutsaklıklar,
ölüm ve yaralanmalar olacak.
Ama insanlar TOMA’nın, gazın
ve silahın üzerine yürüyerek hak
aramayı, geleceğini güvenceye
almayı öğreniyor. Yani bir tarih
yazılıyor. İktidar zehrini soluma-
leleriyle değil, çıkar eksenli or-
taklaşmalarla oluşmaktadır. Bu
bağlamda Mısır’daki kutuplaş-
mada AKP iktidarı nesnel olarak
darbecilerin safındadır; İsrail’in
dostu, ABD’nin taşeronudur.
Gezi, bu ilişkilenme biçiminin
üzerindeki kamuflajları kaldır-
mış, sınıfsal kimlikleri görünür
kılmıştır. Şimdi halk, okumamış
da olsa, 11. Tez’i biliyor, gereği-
ni yerine getiriyor; Che’yi daha
çok seviyor ve sadece tişörtünde
değil, beyninde ve yüreğinde ta-
şıyor.
Kimse, sonbahar geldi, yağ-
mur yağacak, forumlar dağıla-
cak diye karamsarlığa kapılma-
mış her insan, bir diğerinin acısı
için ayağa kalkıyor. Yüz binler
gece yarıları sokaklara dökülü-
yor. Adeta herkes Taksim’e akı-
yor. İktidarın tehditleri korkutmu-
yor.
Egemenlerin iktidar imkanları-
nı kullanarak bilinçlerde oluştur-
duğu yanılgılar dizgesi bir anda
ters yüz oluyor. Devletin birbirin-
den ayrıştırıp yan yana gelmesini
önlemeye, ortak mücadelelerini
sakatlamaya çalıştığı halk kesim-
leri, görülmemiş boyutta birbirini
sahipleniyor, tek vücut oluyor.
“Apolitik” denilerek küçüm-
senen gençlik, ne denli politik
olduğunu ortaya koydu. Üstelik
bu, “Y kuşağı” denilip geçilecek
bir olgu değil. İrili ufaklı pek çok
haksızlığın tetiklediği ve giderek
biriken öfke, sokağa taştı. İnsan-
lar korku duvarını aştı. Tepkisini,
öfkesini ve imkanlarını birleştir-
menin sonuçlarıyla tanıştı. Bu bir
bilinç sıçramasıdır; toplumsal tüm
çelişmelerin sınıfsal mücadeleye
içerilmesidir.
Devlet, son saldırısını 15-
16 Haziran’a denk getirmiştir.
1970 Haziran’ında aynı tarihte,
17
Gezi Süreci
malıdır. Neruda’ca söylersek,
Gezide nitelik ve nicelik olarak
bütünleşen halkın sesinde “pırıl
pırıl bir güç var/ karanlıkta boy
atmaya/ sessizliği aşmaya yara-
yan…”
Ekim ayı aynı zamanda
Che’nin ölümsüzlüğe uğurlandı-
ğı aydır. Ve Gezi’de artık, aldı-
ğı kurşunlara rağmen 1967’den
beri öldürülemeyen Che ruhu
vardır. Gezi gerçekçidir ve im-
kansızı isteyip ona ulaşma yolla-
rını bulabilecek kadar yaratıcıdır.
*22 Eylül 2013 Tarihli Birgün Gazetesi Pazar
Eki’nden Alınmıştır.
Devrimci Gençlik, sokağa çıkan
emekçilerle el ele vermiş, “işçi
köylü gençlik devrim için birleş-
tik” sloganında yerini almıştır.
Bugün de bu sıcak Haziran vak-
tinde, Devrimci Gençlik rolünü
oynamalı, niceliğini de niteliğini
de büyüterek, bu tarihsel anda
umuda umut katan öznelerden
biri olmalıdır.
Sınıflar mücadelesinde öyle
anlar vardır ki, önceden planlan-
mış bir takvim gerektirmez. Ger-
çekliğin bilincinde olan herkese,
yapabileceklerinin azamisi ora-
nında sorumluluklar yükler. Dev-
rimci Gençlik, bu tarihsel anda
hem katalizör, hem de pusula
işlevi görerek, halk hareketi için-
deki yerini almalıdır.
Bunun için, kuşak farkı gözet-
meksizin tüm gençliği, yıldızla
bütünleşmiş yumruğumuzu bü-
yütmeye çağırıyoruz. Bu aynı za-
manda, direnişte şehit düşenlere
karşı da bir sorumluktur; anma-
nın ve yaşatmanın, döneme kar-
şılık düşen en uygun biçimidir.
16 HAZİRAN 2013
DEVRİMCİ GENÇLİK
İzmir Devrimci Gençlik’ten
Haziran Direnişi Günlüğü
3 1 Mayıs günü Gezi Parkı’nın
yıkımına karşı gelen, yıkım
kararının hukuksuz olduğunu
haykıran grup, çadırlarıyla bir-
likte parkı işgal etme ve yıkımı
önleme kararı almıştı. Polis park-
ta bulunan gruba sert bir şekilde
müdahale etmiş ve bu müdahale
bir anda halkın gündemine otur-
muştu. Barışçıl bir eylem karşı-
sında, doğanın talanına karşı
gelen insanlara devletin hunhar-
ca saldırısı kitleleri ülke çapında
harekete geçirmiş, sokaklara
dökmüştür. AKP iktidarı boyunca
yürütülen tüm halk düşmanı poli-
tikalar son olarak kendini bu sal-
dırıda somutlamış, halkın biriken
öfkesini açığa çıkartmıştır. ‘’3-5
ağaç meselesi’’ olarak başlayan
bu öfke günden güne siyasallaş-
mış ve somut taleplere dönüşerek
sokakları haftalarca zaptetmiştir.
İzmir’de 31 Mayıs gecesi Tak-
sim Gezi Parkı’na müdahale
arkasından sokaklara dökülen
binler Basmane Meydanı’ndaki
AKP ilçe binasına yürümek iste-
miş ve polisin saldırısıyla karşı-
laşmıştır. Saldırı karşısında geri
adım atmayan İzmir halkı büyük
bir cesaretle barikatlarını kurmuş
sabaha kadar ‘’Faşizme karşı
omuz omuza’’ sloganlarıyla di-
renişe geçmiştir.
1 Haziran Cumartesi günü
düzenlenen yürüyüşe Devrimci
Gençlik de katılmış, polisin sal-
dırısı ardından tekrar çatışmalar
başlamış, sokakta yoldaşlaşan
halk büyük bir dayanışmayla
tekrar sabah saatlerine kadar
çatışmaları sürdürmüştür. Aynı
gece yüzlerce gözaltı olmuş ve
çatışmaların başladığı bölgede
bir çok boş bina ve otopark polis
tarafından işkencehanelere çev-
rilmiştir. Polis tarafından sokak-
lara salınan elleri sopalı sivil ve
resmi faşistler tek tek veya küçük
gruplar halinde yakaladığı dire-
nişçilere saldırmaya başlamıştır.
Öyle ki Başak isminde genç bir
kadın onlarca polis tarafından
sokak ortasında linç edilmiş, vü-
cudunun bir çok yerinde kırıklar
oluşmuştur. 2 Haziran gününe
18
gelindiğinde ise HDK’nın çağrısı
ile İzmir Eski Sümerbank önünde
bir eylem gerçekleştirilmiştir. Çe-
vik kuvvet ekipleri, eli sopalı sivil-
ler, akrep ve tomalar ile abluka-
ya alınan eylem gerçekleştirildiği
sırada Gündoğdu Meydanı’nda
polis saldırıya başlamış, Gün-
doğdu Meydanı’nı boşaltmıştır.
5 Haziran Genel Grevi son-
rasında direniş İzmir’de yeni
bir aşamaya sıçramış ve müda-
halenin ardından Gündoğdu’yu
savunma refleksi geliştiren İzmir
halkı, direniş çadırlarıyla gece
gündüz Gündoğdu Meydanı’nda
kalmaya karar vermiştir. 5 Hazi-
ran öncesi mahallelerde ve mer-
kezde devam eden eylemler bir
anlamda merkezileşmiş ve İzmir
için direnişin merkezi Gündoğdu
Meydanı’na dönüşmüştür. İzmir
halkı, direniş çadırlarıyla muaz-
zam bir dayanışma örneği gös-
termiş, oluşan komüne her gün
yiyecek, içecek, giysi ve ilaç yar-
dımında bulunmuştur. Devrimci
Gençlik’in alanda kurduğu dire-
niş çadırı halk tarafından büyük
bir ilgiyle karşılanmış, örgütlenen
film ve sinevizyon gösterileri hal-
kın kitlesel katılımıyla gerçekleşti-
rilmiştir.
Gündoğdu Meydanı’nda olu-
şan bu potansiyel güç, Gündoğ-
du Dayanışma Platformu olarak
kendini somutlamıştır. Şehit ha-
berlerine oluşturulan refleks ey-
lemlerden, 15 – 16 Haziran bü-
yük işçi direnişine kadar bir çok
eylem ve etkinlik düzenlenmiş va-
rolan potansiyel ortaklaştırılmış-
tır. İzmir valisi Mustafa Toprak
18 Haziran günü yaptığı açıkla-
mada Gündoğdu Meydanı’nın
boşaltılmasını, aksi takdirde ala-
Devrimci Gençlik
na müdahale edeceklerini be-
yan etmiştir, platform ise alanı
Taksim Gezi Parkı talepleri kabul
edilene kadar boşaltmayacağını
düzenlediği basın açıklamasıyla
bildirmiştir. Basın açıklaması ar-
dından Platform üyelerinden olu-
şan bir heyetle görüşmek isteyen
Vali, tutumunda ısrar etmiş ve uz-
laşma sağlanamamıştır. 20 Hazi-
ran Perşembe günü sabaha kar-
şı alana yüzlerce çevik kuvvet,
sivil polis, akrep ve tomalarla
operasyon düzenlenmiş, alanda
bulunanlar kolkola girerek çadır-
larını terketmeyeceklerini belirt-
mişlerdir. Kitlenin ‘’Baskılar bizi
yıldıramaz’’ sloganlarını atmaya
başlamasıyla birlikte polis saldı-
rıya başlamış ve 46 kişiyi yaka-
paça gözaltına almıştır. Gözaltı-
na alınan yoldaşlarımız 2 gece
Bozyaka Polis Karakolu’nda tu-
tulmuş, 32 kişi savcılık tarafından
serbest bırakılırken 14 kişi sevk
edildikleri mahkeme tarafından
tutuklanmıştır.
Gündoğdu Meydanı’na ya-
pılan saldırı sonrasında direniş
bir çok mahallede örgütlenen
forumlarla devam etmiş, merkezi
anlamda gerçekleştirilen eylem-
ler ise bir nebze zayıflamıştır.
İzmir’de devrimci örgütlenmele-
rin bir anlamda dağınık durması;
eylem takvim ve programlarının
ortaklaştırılamaması, yerellerde
düzenlenen etkinlik, eylem ve
forumlara etkin bir şekilde müda-
hale edilememesi olarak kendini
göstermiştir.
Kitlelerin sokaklardan çekilme-
si üzerine, ancak mahallelerde
oluşan forumlarla güç toplaması
ve direnişin daha da siyasallaş-
ması üzeri-
ne telaşa
düşen ege-
menler,
İzmir’de
dört dalga-
dan oluşan
bir tutukla-
ma ‘’cadı
avı’’ süreci
başlatmış,
direnişi dev-
rimci öncü-
sünden ko-
par tmaya
çalışmıştır.
19
Gezi Süreci
Bir çok kurumdan onlarca dev-
rimci evi basılarak gözaltına
alınmış ve 4 hafta boyunca dü-
zenlenen operasyon sonucunda
52 kişi tutuklanarak Buca Kırıklar
F Tipi Cezaevi’ne gönderilmiştir.
Mevcut dağınıklığı toparlamak
adına yaklaşık 14 kurumun ör-
gütleyicisi olduğu ‘’Tutsaklarla
Dayanışma Konseri’’ düzenlen-
miştir. Tutsak ailelerinin de yer
aldığı, konuşma yaptığı, Cev-
det Bağca, Baran Tuncel, İzmir
Müzisyenler Derneği ve Grup
Günışığı gibi sanatçıların destek
verdiği konser büyük bir ilgiyle
karşılanmış ve kitlesel bir katılım-
la gerçekleştirilmiştir.
Geçtiğimiz günlerde ise Gün-
doğdu Meydanı’nda düzenlenen
konser ile kendini somutlayan
potansiyel ‘’İzmir Dayanışması’’
adı altında İzmir’de düzenlene-
cek etkinlikleri merkezileştirme,
direniş tutsaklarıyla dayanışma,
direnişi ‘’Bu daha başlangıç, mü-
cadeleye devam’’ şiarıyla ileriye
taşıma kararı almıştır.
HER YER TAKSİM,
HER YER DİRENİŞ !
FAŞİZME KARŞI OMUZ OMUZA !
HIDIR İLYAS ÖZENÇ,
SAVAŞIYOR DEV-GENÇ!
Direnişin Pasif Yüzü
31 Mayıs ile başlayan Haziran direnişini geride bıraktık. Günler bir bir akarken
direnişin ateşi sönümlendi gibi izlenimlere kapılanlarda bir yenilmişlik haleti ruhiyesine
de rastlamak mümkün. Ancak yaşanılanlar bir direnişin boyutunu aşan niteliktedir. Bu
niteliği fark etmemek ise onun tarihsel ve sınıfsal önemini görmemek/ıskalamak anlamına
gelmektedir.
3 0 Haziran 2013 Cuma günü
Gezi Parkı’nda başlayan ve ül-
kenin birçok kentinde hala devam
eden direniş, sadece egemenlerin
Gezi Parkı projesine tepki olarak
çıkmış bir durum değildir. Tam ter-
si bu durum toplumun egemenlere
ve onların uyguladığı yöntemlere
karşı oluşan birikim ile bu çıkışa
neden olmuştur. Politikanın siyasal
ve ekonomik açıdan tıkanması yö-
netenleri bir yönetememe haline
itmiş ve bu süreci göğüsleyememiş
olmalarıyla birlikte süreç, toplum-
daki nicel birikimin nitel bir sıçra-
maya dönüşmesinin önünü açmış-
tır.
Egemenlerin kendi çıkarları doğ-
rultusunda ortaya koyduğu işlerin
toplumda yankı bulmasına fırsat
verilmeden, yine egemenler ta-
rafından bilinçli olarak gündemin
değiştirilmesi ve bu durumun ardı
ardına tekrar etmesi, bu doğrultu-
da basın yayın organlarının çokça
kullanılması insanlarda bir farkın-
dalık yarattı. Aynı zamanda iktida-
rın Suriye bağlamlı politikalarıyla
birlikte dış politikadaki başarısızlı-
ğının faturasının da üst üste gelen
vergi zamlarıyla halka kesilmesi
durumu da, bu farkındalığa katkı
sağlamıştır. Bu bağlamda yaşa-
nanlar bir park meselesinden çok
öte anlamlar taşımakta, tarihsel
önemini bu anlamla yakalamakta-
dır.
Sürecin işaret fişeğini ateşleyen
20
Aydın Kaya
her ne kadar toplumun yıllardır
karşı karşıya geldiği baskıcı politi-
kalar olsa da, Gezi Parkı Direnişi
protestoları ile başlayan eylemsel-
lik polisin (devletin) orantısız şid-
det kullanmasıyla birlikte kitlesel
bir direnişe dönüşmüştür.
Toplum biliminin en önemli olgu-
larından biridir. Toplumlar yaşa-
dıkları süreçten damıttıkları bilgile-
ri yoğurarak/harmanlayarak geli-
şir ve ilerler. Dolayısıyla günümüz
Türkiye’sinde toplumun süreçten
öğrendiği ve süreçle ilerlediği bir
dönemde olduğunu ifade etmek
abartılı olmayacaktır. Direnişin öğ-
rettikleri arasında en önemli olgu
ise örgütlü bir halkın önünde hiç-
bir gücün duramayacağı gerçekli-
ğidir. Bunu yaşanılan süreçte halk
kadar egemenler de görmüştür.
Egemenlerin özellikle direniş son-
rasında örgütlü kesimlere dönük
gerçekleştirdiği operasyonlar ise
bunun en somut ifadesidir.
31 Mayıs ile başlayan Haziran
direnişini geride bıraktık. Günler
bir bir akarken direnişin ateşi sö-
nümlendi gibi izlenimlere kapılan-
larda bir yenilmişlik haleti ruhiye-
sine de rastlamak mümkün. Ancak
yaşanılanlar bir direnişin boyutunu
aşan niteliktedir. Bu niteliği fark et-
memek ise onun tarihsel ve sınıfsal
önemini görmemek/ıskalamak an-
lamına gelmektedir.
Kuşkusuz sürecin durağanlaş-
ması ve daha pasif (uzlaşmacı)
yöntemlerle ilerlemesi mümkün-
Devrimci Gençlik Gezi Süreci

dür. Bu ise örgütlü güçlerin sürece 5 Haziran 1989’da Çin’de öğ- değerlendirilmelidir. Ancak daha
müdahalesi ile aşılabilecek bir ko- rencilerin başlattığı demokratikleş- önce olumlu sonuçlar vermiş olma-
nudur. Süreci programatik olarak me hareketini ve buna bağlı ey- ları her koşulda yine olumlu sonuç-
ele almak ve ileriye taşımak ege- lemleri bastırmak için Tiananmen lar vereceği algısı yaratmamalıdır.
men politikaları aşmak için önemli Meydanı’na tanklar gelir ve genç Günlerce süren direnişin ekonomi-
bir araçtır. Bu durum ise araçların bir öğrenci de ilerleyen tankların yi olumsuz etkilemesi yüzünden
doğru kullanılmasıyla gelişebi- önüne geçer ve tankların sağdan egemenlerin bu direnişi yok ede-
lecek bir süreç olduğu gibi aynı soldan geçme girişimlerini de en- bilmek için pasif direnişe destek
zamanda direnişin programatik geller, onları durdurur. vermeleri, ortaya çıkan şiddeti ba-
olmasını sağlayabilmek için ko- 17 Nisan 1965’te Washing- hane ederek pasif direnişi halka
şulları doğru analiz edebilmekten ton’daki yürüyüşte, askeri muha- olumlamaya çalışmaları gözden
geçmektedir. fızların süngüsüne çiçek takan kaçmamalıdır. Devletin özellikle
Gelinen süreçte meslenin salt ey- gençler basit ama güçlü bir mesaj eylemcileri (taş atan, atmayan,
lemsel yönüne vurgu önemli oldu- verdiler. 1970’de düzenlenen gös- marjinal gruplar,halk gibi) ayrım-
ğu kadar yanlıştır da. Burada ikili terilerde bu tekrarlandı. 1970 Ma- larla bölmeye çalışmasının önüne
bir yön vardır. Eylemin önemi geçilmelidir. Günümüz koşulları
kadar eylemin amacıda altında pasif direnişin tam
önemlidir ve bu durum ger- aksine mücadeleyi hızlan-
çekleşen tüm atraksiyonla- Kuşkusuz ki son dönemlerde bir çok eylem dırmalı, devrimciler olarak
rın niteliğini belirler. Hedefi biçimi ortaya çıkmış ve kamuoyunda yankı halkla el ele verip haklı
olmayan eylemlerin salt bir mücadelemizi her alanda
yaratmıştır. Özellikle bir pasif direniş
aktivist harekete dönüşme yaymalıyız.
olasılığı yüksektir. eylemi olan duran insanlar, medyanın da Devrimciler her şart al-
Kuşkusuz ki son dönem- etkisiyle halkın gündemine oturmuştur. Her tında pasif direnişe karşı
lerde bir çok eylem biçimi çıkmazlar ya da bu direniş
ortaya çıkmış ve kamuoyun-
ne kadar pasif bir anlayışa sahip olsada tarzını körükörüne benim-
da yankı yaratmıştır. Özel- bu eylemler içinde egemenlere ve onların semezler. Mücadelede hiç
likle bir pasif direniş eylemi uyguladıkları yöntemlere karşı bir refleks bir argümanı baştan red
olan duran insanlar, med- etmezler. Her koşulda, her
yanın da etkisiyle halkın özelliği taşımaktadır. Bu nedenle medyatik/ zeminde verilen mücadele
gündemine oturmuştur. Her barışçıl yanıyla kamuoyunda yansımasını biçimini kendi öznel duru-
ne kadar pasif bir anlayışa bulmuş ve kitleler tarafından kısa sürede muna göre değerlendirir-
sahip olsa da bu eylemler ler. Ancak aktif bir şekilde
içinde egemenlere ve onla- benimsenen bir eylem biçimi haline mücadele edilmesi gereken
rın uyguladıkları yöntemle- gelmiştir. koşullarda pasif direnişin
re karşı bir refleks özelliği önerilmesi geri bir duruşa
taşımaktadır. Bu nedenle neden olur. Devletin eylem-
medyatik/barışçıl yanıyla cileri bölmeye çalışması du-
yıs’ında Ohio’daki üniversite öğ-
kamuoyunda yansımasını bulmuş rumu karşısında marjinal ve terö-
rencilerinin eylemi sırasında ölen
ve kitleler tarafından kısa sürede rist olarak görülmeyelim mantığıy-
dört öğrenciden biri olan Allison
benimsenen bir eylem biçimi hali- la pasifizmi örgütleyenler devletin
Krause’nın bir önceki gün namlu-
ne gelmiştir. faşist niteliğini anlayamamış de-
ya çiçek takanlardan biri olması,
PASİF DİRENİŞ mektir. Zira karanfilli eyleme dahi
gösteriye ayrı bir anlam kazandır-
Dünya geçmişinde daha ön- şiddetle yanıt veren devletin faşist
dı.
cede sistemin işleyişine karşı ger- yüzü ya da örgütlere saldıran,
1 Aralık 1955 günü Rosa Parks ,
çekleşen pasif direnişler olmuştur. gezi parkındakilere saldırmayan
Jim Crow Yasaları gereği yerini bir
1928 de Hindistan’a bir yıl içinde ancak bir gün sonra gezi parkında
beyaza vermesi gerektiği halde
dominyon statüsü verilmesi teklifi- dahi çadırları yakan zihniyet faşiz-
buna karşı geldiği için tutuklandı.
ne İngilizlerin olumlu cevap ver- min gerçek yüzüdür. Dayatıldığı
Bunu üzerine King, Montgomery
mesi üzerine önce INC 26 Ocak gibi pragmatik değil programatik
otobüs boykotunu düzenledi. Boy-
1930 da bağımsızlık ilan etti ve davranmak gerekir. Aksi takdirde
kot 382 gün sürdü ve bu durum
12 Mart’ta Gandhi ve 78 yoldaşı ülkenin dört bir yanında günlerce
otobüslerde ve diğer ulaşım araç-
ünlü tuz yürüyüşüne başladı. Yürü- süren uğruna 6 insanın can verdiği
larında ırk ayrımcılığının kanun
yüşün amacı, 1762 yılında Doğu haklı direnişimiz sonuçsuz kalacak-
dışı ilan edilmesine kadar devam
Hindistan Kampanyası’nın mirası tır. Direnişe en yüksek kararlılıkla
etti.
olan ve yılda 25 milyon paund’luk devam ederek mücadeleyi dalga
Tarihte bunlar gibi daha bir çok
vergiye kaynaklık eden tuz yasa- dalga büyütelim.
pasif direniş örneği vardır. Bu dire-
sını ihlal etmek için denizden tuz
nişler öncül koşullar çerçevesinde
çıkarmaktı.

21
Medyayı Nasıl Bilirdiniz?
Bana vicdansız bir medya temin et; sana bilinçsiz bir halk sunayım.
M edya kendi kendisinin kati-
lidir. Hem öldürülendir hem
de öldürendir. Milyonların karşı-
sında bir avuç egemenin yanında
olmalarını yok oluşlarıyla ödeye-
ceklerdir. Sokaklarda insanlar
vurulurken penguen belgeseli
vermek zaten cinayete kimlerin
ortak olduklarını açıklar nitelikte.
Penguen demişken, malumunuz
penguenlerin ülkemiz tarihinde
bu kadar revaçta olduğu bir dö-
nemden geçiyoruz ve bunu ger-
çekleştiren ne belgesel kanalları
ne de ülkemizdeki kültür sanat
“lobilerinin” üstün başarıları.
Aslında sorun penguenlerin bu
kadar popüler olması değil. Asıl
sorun bu şirin arkadaşlarımızın
nasıl bir dönemde meşhur olduk-
ları.
Ülkemiz ağaçlara başlayan
saygısızlıkla birlikte yekvücut
olarak ayağa kalkmış ve barda-
ğın taşan son damlasını zübükle-
re zehir etmesini çok iyi bilmiştir.
Geldiğimiz noktada ise dost kim,
düşman kim, çadırlarda atom
bombası yapan kim, fışkiyeyi
kıranlar kim, eylemcilere bira
verip üstüne 200 TL veren kim
(bu yoklukta iyi iş), kan gölüne
dönen camide içki içip sevişenler
türbanlılara saldırıp üstlerine işe-
yenler ve utanmadan bir de üs-
tüne bunları ayakkabılarıyla ya-
panlar kim çok net ortaya koydu.
Görüldüğü üzere ortalık biraz
karışık ve kafalar da karışık. On-
ların kafası daha bir karışık. Bi-
lirsiniz yeni akit diye bir gazete
var.(Gazetenin adını imla kural-
larına uyup büyük harflerle yaz-
mak bile istemedim. Hatta gazete
denmeyi bile hak etmeyen kâğıt
israfı desek daha doğru olur.)
Geçtiğimiz günlerde yine Dolma-
bahçe’deki camiyle ilgili olarak
yaptıkları haber (Ona haber de-
meyelim de neyse) “akit ne içiyor-
sa aynısından” dedirtecek cins-
tendi.Haberde Yeni Akit Dolma-
bahçe’deki camide türlü içkiyle
âlem yapan Ermeni ve Rum dire-
nişçiler görmüş. Hadi direnişçiler
tamam eyvallah zaten arkasında
faiz lobisi mi istersiniz, finansal
Ergenekon mu istersiniz,cehape
zihniyeti mi yoksa dış mihraklar
mı istersiniz ne ararsanız var.(Dış
mihraklar tamlamasını da uzun
bir aradan sonra eksik olmasın
Yiğit Bulut’tan duyduk. Nostal-
jik zamanlarda yolculuğa çıkar-
dı bizi.) E içki içtiler demiştiniz
buna da ölümüne inanmıştınız
tamam ona da bir şey demiyo-
ruz artık(!) ama gidip de Ermeni
ve Rum olduğuna nerden kanaat
getirdiniz? Karin Karakaşlı’nın
attığı tweetteki gibi: Bu yoklukta
müthiş kombinasyon!
Yeni Akit’in ismi lazım değil
sözüm ona yazarlarından biri
10.07.2013 tarihli yazısı artık
halkı sinirlenmekten öte sinirleri-
nin laçkalaşmasına yol açtığı ke-
sin: “Görüntülerde izliyorsunuz,
göstericileri kovalayan esnafın
amacı, palayı korkutucu araç
olarak kullanmak. Evet, tehlikeli
bir iş ama.. Sonuçta o palanın
kesici bölümü ile yaralanan kim-
se yok. Şikâyetçi olan bayan
bile, palanın kesici bölümü ile
bir darbe aldığını ileri sürmüyor.
“Pala, pala” deyince.. İnsan da
sanıyor ki, pala ile insan kesmiş-
ler.. Adam palayı, yanında ya-
ralayıcı alet olarak taşımıyor..
22
Joseph Goebbels
Yeşim Salih
Adam orda esnaf..”
El insaf. Eğer o palayla ger-
çekten biri öldürülmüş olsaydı
bu “yazarın” diyeceği şey: “Ne
yapsın. Adam orda esnaf.”
Efendim bir de mizahı Y ku-
şağından daha iyi yapan kanal-
larda mevcut. Gezi Parkı fan-
tezilerine 10 numaradan giriş
yapan Samanyolu TV Gezi Parkı
direnişçilerinin arkasında faiz lo-
bisi olduğunu tüm gerçekliğiyle
ispatladı. Tabi sokaklardaki ça-
tışmaları da faiz lobisi yakından
izliyormuş. Hatta taş atıldıkça
kötü kötü gülümseyen bir faiz
lobisi. Hatta sormadan edemiyo-
ruz: Hiç mi bütçeniz yok da faiz
lobicisi için yabancı bir oyuncu
tutamayıp da yerlerde sürünen,
hangi ülkeye ait olduğunu kesti-
remediğimiz aksanıyla bir Türk
oyuncu koyuyorsunuz? Zaten ya
ses efekti koymayı unuturlar ya
sahneye fon, görüntü efektleri
koymayı unuturlar… Kara propa-
gandayı bile ellerine yüzlerine
bulaştırıyorsunuz bırakın efen-
dim televizyonculuğu.
Neyse bu Samanyolu’nun so-
runu.
Bir de tabi ki de azımsanma-
yacak ölçüde, Başbakan için
öleceğini dosta düşmana ilan
etmiş bir Yiğit Bulut faktörü var.
Efendim bu şahıs türlü komplo-
ların (aslında komplonun bile
bir haysiyeti vardır ama bun-
da o da yok), çeşitli fantastik
hikâyelerin kurucusu, özel bir
kanalın genel yayın yönetme-
ni, şimdilerde Başbakan’ın Baş
Danışmanı ünvanıyla kamuo-
yunda salınmakta. Lugatımıza
yeni yeni sözcük öbekleri katan
Devrimci Gençlik
bu şahıs faiz lobisinin fikir baba-
sı.Sonrasında finansal Ergenekon
dedi ama o kadar tutmadı. Bu işin
kötü tarafı bunun gerçekten kabul-
lenilmiş olması. Öylesine bir dış
mihrak ki babaannelerimize pan-
kartlar tutturup, faiz lobisi destekli
tencere tavaları balkonlarda dile
getirtti!Çok şaşırmayınız. İşte bun-
lar hep faiz lobisi!
Tabi aklımızdan çıkması çok
mümkün olmayan 7 gazetenin
aynı kelimelerle aynı gün “tesa-
düfen” attığı manşet var. Bunu
zaten garip karşılamak haşa hu-
zurdan haddimiz değil! Bu kadar
çeşitli gazetenin olması bizi basın
özgürlüğü ya da gerçekten fikir
özgürlüğü olduğunu düşünmemiz
gafletine düşürebilir. Hâlbuki olay
bunun tam tersidir!
Bir de atlarsak kesinkes ahı ka-
lacak olan “Bir Ankara Saçmalığı”
Melih Gökçek var pek tabii. Onu
atlamamız düşünülemezdi.Rettwe-
etten kafayı yemesi yakın zaman-
larda muhtemel. Adam belediye
başkanlığına başbakanının baş
belası diye mimlediği twitterı yeğ
tutuyor. Tabi canım devir teknoloji
devri. Bundan sonra belediye baş-
kanlığını da ordan yapsın. İnsan
içine çıkmasa iyi olur!
Elbette yukarıda anlattıklarımız/
söylediklerimiz tali olarak görüle-
bilir. Ama asıl mesele son olarak
Armutlu ‘da yaşananlar dâhil hiç-
bir medya kuruluşunun değil ülke
gündemi dünya gündemini salla-
ması bizim o “özgür, bağımsız,
objektif” medyamızı alakadar et-
memiştir. Öyle bir medya ki kendi
binasının önünde gerçekleşen ey-
lemliliklerde bile, kafasını pencere-
den çıkarıp bakmaya dahi üşenmiş
ve masa başı habercilik anlayışıy-
la hareket edip, bu halkın gerçek-
te olmayan sorunlarını kendi suni
gündemlerini yaratıp bunları da
halkın asıl sorunu gibi gösterme-
ye çalışmışlardır/çalışmaktadırlar.
Bugün hala istisnasız ana akım
medyada/haber kanallarında,
Mısır’da yapılan darbenin meşru-
luğu; Suriye yönetiminin ve devril-
mesi yönünde hararetli tartışmalar
yapılmaktadır. Bugün bu televiz-
yon kanallarında darbe karşıtlı-
ğının naraları atılıyor, Suriye’de
diktatörlük olduğu ve bu neden-
le Suriye yönetiminin düşmesinin
meşruluğu harıl harıl insanlara
anlatmaktan öte empoze ediliyor.
Madem o kadar demokratiksiniz,
madem bu kadar demokrasiye bu
kadar inanıp kanallarınızda bu
kadar saat yer veriyorsunuz, yanı
başınızda ölen gençleri neden
yazmadınız? Mısır’daki darbeyi
24 saat naklen veren bu haber
kanalları kendi ülkesindeki halk
direnişini göstermeyip fakat bunu
CNN international canlı verdiğin-
de hemen faiz lobisi, dış mihraklar
23
Gezi Süreci
giydirmesi yapmayı geciktirmemiş-
lerdir. Oysa bugün radikal dar-
be karşıtı kesilen bu medya kuru-
luşları Mursi iktidara geldiğinde
darbeye sesini çıkarmamış fakat
bugün Mursi ’ye darbe yapıldığın-
da ‘efendim biz tarihimizde hep
darbeye karşıydık’ demekten de
geri durmamışlardır. Halk artık
ana akım medyanın ne mal oldu-
ğunu yakından, birebirde görerek
tanık olmuştur. Tüm sansüre, bütün
haber alma özgürlüğünün engel-
lenmesine rağmen yaşananları bir
şekilde öğrenmişlerdir ve tepkileri-
ni ortaya koymuşlardır.
Yaşanan Gezi Direnişi küçümse-
necek bir olgu değildir. Şöyle ki:
Olaylar boyunca 10’u aşkın insan
gaz fişeklerinin doğrudan insanla-
rın üzerine hedeflenerek atılması
sonucu kör olmuş, yine 100’ü aş-
kın insan kafa travması geçirmiş
(hala da kafa travmasından ko-
mada bulunan insanlar var), 6 kişi
katledilmiş ve bunlar bir elin par-
maklarını geçmeyecek kanallar
dışında o “özgür” medyamızda
esamesi bile okunmamıştır. Fakat
atladıkları bir şey var: Biz özgür
medyayı da sizden iyi biliriz! An-
lattığımız bunca şeyin yanında son
sözümüz: “Allahını seven defansa
gelsin” den başka bir şey olamaz-
dı!
Sevgiyle kalın…
Gezi Direnişi Üzerine
Devrimci Gençlik mahallelerde oluşan Direniş forumlarından okullarda gelişecek
muhalif hareketlere ve eylemliliklere kadar her alanı bu bilinçle ele almalıdır.
Özellikle 6 Kasım çalışmaları zaman geçirmeden kampanyalarla başlatılmalı ve klasik
YÖK protestolarını aşan bir anlayışla ele alınmalıdır. Bu bağlamda forumlardan
ÖTK seçimlerine kadar bir çok araç değerlendirilmeli ve sonuç alıcı mekanizmalara
dönüştürülmelidir.
İ nsanlık 31 Mayıs süreci ile
başlayan Haziran direnişi ile
Nazım’ın dizelerinde yer aldı-
ğı gibi “bir ağaç gibi tek ve hür
ve bir orman gibi kardeşçesine”
direndi. Bedel ödemekten kaçın-
mayan yürekler binler, yüzbinler
oldu alanlarda. Bir halk isyanı
olarak tanımlanabilecek bu sü-
reç, faşizmin her türlü manipüle
yöntemine ve saldırganlığına
karşı çok geniş ve farklı kesimle-
ri de içinde barındırarak önemli
politik sonuçlara evrilen bir hare-
kete dönüştü. Ve kısa sürede ni-
cel ve nitel bir birikim potansiyeli
de açığa çıkmış oldu.
Şimdi karşımızda çok farklı bir
Türkiye tablosu var. Kardeşleşe-
bilen, ayrılıkları değil ortak nok-
taları yakalayabilen, cesur ve
kararlı bir potansiyeldir artık söz
konusu olan. Aynı zamanda bu
potansiyel kimilerinin iddia ettiği
gibi öz niteliği ne ekolojik ne de
salt ulusal muhtevaya sahip bir
olgu değildir. Görülen ve analiz
edilebilen gerçeklik, artık ege-
men politikaların yaşamda karşı-
lık bulamıyor oluşudur. Burjuva
medyanın dahil bu olgudan uzak
değerlendirmelerde bulunama-
ması bunun ifadesi anlamına gel-
mektedir.
Başlangıcı 28 Mayıs günü olan
ve üç gün boyunca artarak süren
polis şiddetinin yarattığı etki yü-
zünden 31 Mayıs Cuma günü
tüm ülkeye yayılan bu direniş,
toplumun sisteme dönük tepkisi-
nin bir yansımasıdır.
Evet; egemen politikalar artık
yaşamda karşılık bulamayacağı
bir sürece girmiştir. Ve artık mız-
rak çuvala sığmamaktadır. Hat-
ta bugün bunu en iyi görenler
(Marksistler hariç) egemenlerdir.
Uyguladıkları her politikanın ve
kendi çıkarlarına dönük ürettik-
leri çözümün kısa sürede iflas
etmesi ve her iflas sonrasında
yeni yöntemlere başvurması bu-
nun göstergesidir. Bu bağlamda
ele alındığında genelde, Emper-
24
Serhat Dağ
yalizmin kendi krizini aşmak için
ortaya koyduğu projeler, özelde
ise AKP iktidarının emekçi sınıf-
larla arasındaki sorunları ötele-
mek için emperyalist denklemler-
den fırsat devşirmeye çalışması,
ölü doğumları çağrıştıran bir ni-
telik taşımaktadır.
EGEMENLER TELAŞ İÇİNDE
Bilindiği gibi kapitalist/emper-
yalist sistemin yarattığı sorunlar
bugün aşılamayacak denli derin-
leşmiştir. Ve tüm dünyayı etkisi al-
tına alan bir nitelik taşımaktadır.
2008 yılında varlığı egemenler
tarafından resmi olarak açıkla-
nan ekonomik krizin kısa sürede
(Tayyip Erdoğan’ın teğet geçti
söylemleri hatırlanmalıdır) etki-
sini yitirdiğine dair pek çok şey
söylenmişti. Ancak daha önce de
dile getirdiğimiz gibi süreç neo
liberal politikaların çökmeye baş-
laması anlamında bir başlangıçtı.
Özellikle krizin niteliğine ve de-
vamlılığına, dolayısıyla sürecin
sebep olacağı bir çok gelişmeye
dikkat çekmeye çalışmıştık. Bu
bir yanılgı değildir. Bugün dün-
yanın hemen her coğrafyasında
yaşanan gelişmeleri büyük resim
içerisinde görmek ve değerlen-
dirmeleri buna göre yapmak bir
önkoşul haline gelmiş durumda.
Bugün krizlerin birbirine yakla-
şan sıklıklarla tekrarlanması esas
itibariyle bu krizlerin sürekliliği
ve sistemin koma hali anlamına
gelmektedir. Dolayısıyla krizlerin
derinleştiği ve bilinen ekonomik
uygulamalarla aşılamayacak
Devrimci Gençlik
denli nitelik kazandığını söyle-
yebilmek mümkündür. İşte tam-
da bu nedenle; bugün artık ge-
linen aşamada, kriz sonrasında
dengelerin nasıl şekilleneceğini
hesaba katan tarzda, bağrında
hegemonya ilişkilerinin yeniden
oluşturulmasını da taşıyan yeni
odaklar oluşuyor. Ve bu odak-
lardan biri olan ABD’nin, geç-
mişteki konumunu sürdürebilmek
için önemli atılımlar içerisine gir-
diği gözleniyor. Özellikle önemli
enerji kaynaklarına ulaşma ve bu
kaynakların taşındığı ulaşım yol-
larını denetim altında tutma ko-
nusunda büyük çabalar sarfedi-
liyor. Bu hegemonya ve denetim
mücadelesinin bir boyutunu da,
emperyalist kapitalist sistem içeri-
sinde kendisine rakip olabilecek
olası hegemonya güçlerinin söz
konusu kaynaklara ulaşabilmesi-
ni engellemek oluşturuyor. Kaf-
kaslar, Büyük Ortadoğu projesi,
Arap Baharı dahil yaşanan her
gelişmenin arkasında yatan ger-
çeklikte budur.
İşte tam da bu nedenle
Türkiye’de yaşanan tüm gelişme-
leri bu bağlamda ele almak ge-
rekiyor.
Hatırlanacağı gibi, komşu-
larla sıfır sorun diyerek politika
yapan Erdoğan’ın ABD’nin yel-
kenine hava solumasıyla önemli
yol katettiği/prestij yakaladığı
bir süreç yaşanmıştı. Erdoğan
Ortadoğu’da adeta İslam ülke-
lerinin abisi olarak ilan edilmiş
“one munite” çıkışından sonra
İran’la ABD arasında yaşanan
gerilimde dahi hakemlik yapma-
ya soyunmuştu. Ancak yaşanan
gelişmeler sürecin yaldızlarını
dökmüş ve takke düşmüş kel
görünmüştü. Bugün Erdoğan’ın
bırakalım Filistin’de kurtarıcı
olarak görülmesini (Erdoğan’ın
cafcaflı Gazze mitingleri hatır-
lanmalıdır) ABD, İsrail ve Filistin
arasında gerçekleşen “çözüm”
toplantılarına dahi davet edilme-
mesi projelerin ne kadar kaygan
bir zeminde şekillendiğinin kanıtı-
dır. “Dış politikamız sorunsuz bir
şekilde ve Türkiye’yi güçlendiri-
yor” diyerek propaganda yapan
AKP’nin dışpolitikada bataklığa
saplandığı ve giderek çözüleme-
yecek sorunlarla karşı karşıya
kaldığı ortadadır. Türkiye dışpo-
litikası artık tam bir illüzyon ve
mezhepsel bir dengeye oturur
konuma gelmiştir. AB’ye dahil
olma projesi rafa kalkmış, kom-
şularla dostluk ilişkileri ise adeta
bir kan davası sürecini hatırlatır
hale gelmiştir. Mısır’dan Irak’a
ve İran’dan Suriye dışpolitika-
sına kadar neredeyse bölgenin
tamamı Türkiye için bir mayın
tarlasına dönüşmüştür. Türkiye
ÖSO ilişkileri ise bir bumerangı
hatırlatmaktadır. Reyhanlı ise bu
politikaların bir sonucudur.
Hatırlanacağı gibi yaptığımız
açıklamada Reyhanlı’da patla-
yan bomba yüklü aracın şoför
mahallinde AKP’nin olduğunu
belirtmiş ve emperyalizm ile gi-
rilen ilişkiler neticesinde bu ey-
lemin gerçekleştiğine dikkat çek-
miştik. Reyhanlı halkının canına
kast eden Emperyalizm ve onun
işbirlikçisi olan AKP’ydi. Zira
Reyhanlı halkı bu somutluğu kav-
rayarak ortaya koyduğu eylem-
lerde katilin kimliğini doğru tes-
pit etmiş ve tepkisini AKP’ye ve
onun politikalarına dönük olarak
göstermişti. Reyhanlı patlamasıy-
la birlikte halkın ortaya koyduğu
tepki Haziran direnişinin sinyalle-
rini veren bir özellik de taşımak-
taydı.
Bu sinyalleri veren başka bir
örnek ise ODTÜ Ayakta eylem-
leriydi.
18 Aralık 2012’de Göktürk
2 uydusunun fırlatılışıyla ilgili
25
Gezi Süreci
olarak adeta bir ordu eşliğinde
ODTÜ’ye giden Erdoğan, öğren-
cilerin protestosuyla karşılaşmış
ve kiralık katilleri ile ODTÜ’yü sa-
vaş alanına döndürmüştü. Buna
karşı ODTÜ’lü öğrenciler göğüs-
lerini siper ederek saldırganlığa
karşı direnmişler ve tepkilerini or-
tak bir duruşla dile getirmişlerdi.
Bu direniş aynı zamanda ülkenin
birçok üniversitesinde yansıma-
sını bulmuş ve öğrenci gençlik
Türkiye’nin hemen her yerinde
ODTÜ direnişine destek vermişti.
Rektörlükler işgal edilmiş, polis
barikatlarına karşı omuz omuza
direnen bir potansiyel açığa çık-
mıştı. Hatırlanacağı gibi öğretim
üyelerinden, rektörlere kadar
bir çok aydın bu direnişe destek
olmuştu. Her Yer ODTÜ Her Yer
Direniş sloganı öğrenci gençliğin
kardeşleştiğinin ispatı omuştu.
ODTÜ ile başlayan bu direniş,
esas itibariyle üniversiteleri birer
şirket haline getiren eğitim politi-
kalarına karşı konan bir tepkiydi.
Üniversitelerde demokratik hiç-
bir gelişmeye tahamül edemeyen
egemenlerin, gençliği gelecek-
sizliğe ve sömürüye itmesinin mu-
halif yansımasıydı.
Bunun dışında egemenler tara-
fından uygulanan temel hak ve
özgürlüklere yönelik saldırılar ise
muhalif tepkinin zeminini hazırla-
yan diğer bir faktördü. Gösterme-
lik alevi açılımlarından demokra-
tikleşmeye kadar bir çok argüma-
nı diline peleseng eden AKP’nin
neredeyse iktidara geldiğinden
bugüne kadar demokratikleşme
Devrimci Gençlik
adına söylediği sözlerin birer al-
datmaca olduğu açıkça görüldü.
Zira KCK Operasyonu adı altın-
da yürütülen komplolardan en
barışçıl eylemlere kadar azgınca
müdahalelerde bulunulmasına,
laiklik karşıtı söylemlerden basın
özgürlüğüne dönük saldırılara
kadar her uygulamanın içinde
devrimci bir birikimi yaratan po-
tansiyele dönüştüğü Gezi alanın-
da ispatlanmıştır. Nitekim Taksim
Meydanı’nı dolduran binlerce in-
sanın temel hak ve özgürlüklere
dokunulmasına ve anti demokra-
tik uygulamalara karşı özgürlük
taleplerini dile getirdiği evlerinin
pencerelerinden balkonlardan
ve mahallelerinden tencere ve
tavalarla tepkilerini dile getirme-
si de bunun ifadesidir.
GEZİ DİRENİŞİ VE İŞÇİ SINIFI
Bu eylemlerde işçi sınıfı yoktu
demek dar görüşlülükten başka
bir şey değildir.
Egemenlerin yıllardır uyguladı-
ğı akıl dışı uygulamalardan biri
de emekçi halka dönük politika-
lardır. Taşeronlaştırmadan esnek
çalıştırmaya sendikal faaliyetleri
engellemekten, grev yasağına ve
kıdem tazminatlarına kadar ade-
ta emekçileri kölelik koşullarında
yaşamaya mahküm hale getiren
politikalar tüm kesimlerde oldu-
ğu gibi işçi ve emekçiler içerisin-
de de önemli bir muhalif birikime
neden olmuştur. Tekel direnişi ile
başlayan süreç ve hemen her
sanayi bölgesinde cılız da olsa
grevlerin sayısının artması potan-
siyel öfkenin ayak sesleri anlamı-
na gelmekteydi.
Bilindiği gibi Türkiye iş güvenli-
ği/iş cinayetleri konusunda dün-
yanın en sabıkalı ülkelerinden
biri haline gelmiş durumda. Bu-
nun yanında egemenlerin ihtiyaç-
larına denk düşen taşeronlaştır-
ma politikalarıyla birlikte adeta
işsiz işçiler ordusunun yaratıldığı
bir zemin yaratılmış durumda.
Çalışma saatlerinin 18. Yüzyılı
dahi arattığı bir uygulamadır söz
konusu olan.
Yeni çıkarılan sendikalar ya-
sası ile örgütlülüğe bir darbe
vurulmuş grev hakkından toplu
sözleşmelere kadar bir çok hak
emekçilerin ellerinden alınarak
tırpanlanmıştır. İşte bu nedenle
emekçiler bulunduğu her merkez-
de alanlara çıkmış ve öfkelerini
Gezi Direnişi’nin ruhuyla açığa
çıkarmıştır. Her ne kadar işçi sı-
nıfının öz örgütlülüğü olan sendi-
kaların genel grev söylemlerinde
bu durum objektif olarak ortaya
çıkmadıysa da işçi sınıfının birey-
sel tepkileri şeklinde alanlarda
kendisine yer bulmuş ve bir po-
tansiyel ve enerji olarak açığa
çıkma imkânını yakalamıştır.
Gezi Direnişi en büyük des-
teklerinden birini de kırsal ke-
simden bulmuştur. Yıllardır uygu-
lanan tarım politikalarının (Hes
Projeleri’de buna dahildir) emek-
çi köylülüğü yıkıma uğrattığı bi-
liniyor. Kırsal kesimin neredeyse
tamamı kotalardan, ağır koşul-
larla ve borçlandırmaya dayalı
kredi uygulamalarına, hayvancı-
lıkta ithalata dayalı projelerden,
emperyalist tarım tekellerinin
önünü açan kararlarla borç ba-
tağına ve iflasa itilmiş durumda-
dır. Ülkenin birçok bölgesinde
köylüler borçlarını ödemek için
böbreğini satmak zorunda kal-
mış durumda. Gezi Direnişi’ne
kırsal alandan da büyük oranda
destek gelmesinin nedeni budur.
Emekçi köylüler artık bu gidişe
dur deme vaktinin geldiğini anla-
mışlar ve tepkilerini gezi ruhuyla
açığa çıkarma imkanını bulmuş-
lardır.
Gezi Direnişi salt yukarıda
anlatılanlarla da sınırlı bir tepki
değildir. Sıkça vurguladığımız
gibi özünde hem emperyalist
kapitalist sistemin krizinin ve onu
aşmaya çalışan egemen politika-
ların hem de varolan sorunların
reformlarla aşılamayacak denli
büyük olduğunun ifadesidir. İşte
tam da bu nedenle gezi direnişi
devrimcidir, politiktir.
DEVRİMCİ GENÇLİK
GÖREV BAŞINA!
Albert Einstein “Sorunlar, on-
ları yaratanların mantığı ile çö-
zümlenemez” der. Dolayısıyla
süreç egemenlerin yarattığı so-
runları yine onların mantığı ve
yöntemleriyle aşacak boyutu
çoktan aşmıştır. Devrimci potan-
26
Gezi Süreci
siyelin kolluk güçlerine olan gü-
venini yitirerek onlara karşı yiğit-
çe başkaldırması, barikatlarda
terini terine katarak direnmesi ve
kardeşleşmesi bu bilincin açığa
çıkmış ifadesidir. Her ne kadar
tepkiyi salt AKP ve hatta Tayyip
karşıtlığıyla sistemin kanallarına
hapsetme anlayışlarıyla karşı
karşıya gelinir olmuşsa da, cin
artık şişeden çıkmış ve sistem içi
reformlarla sorunların aşılama-
yacağı net bir biçimde görülmüş-
tür. Gezi Direnişi’nin sınıfsal bağ-
lamda bir çok kesimi kapsaması
ve mayalayıcı bir işlev görmesi
de bunun kanıtıdır. Artık ne terör
demogojileri ne de ayrıştırma
çabaları boşunadır. Hatta iktidar
dahi bunun korkusu içindedir.
Zira demogojik bir üslupla dahi
olsa beş benzemezi yan yana
getirdik diyerek bu ortaklaşmayı
itiraf etmiştir. İşte bu nedenle bu
ortaklaşmayı büyütmek, geliştir-
mek gibi bir görevle karşı karşı-
yayız.
Mücadele de ayrıştırıcı bir nite-
liğe sahip olan diğer bir konuda
Seçim ittifaklarına dayalı bir an-
layışın ön plana çıkmasıdır. An-
cak görüldüğü gibi yaşanan ve
karşı karşıya kalınan sorunlar se-
çim ittifaklarını aşan bir boyutta-
dır. Emperyalizmin Ortadoğu’yu
kan gölüne çevirmeye çalışan
projelerinden (Suriye Saldırısı)
tutuklama furyasına, okullara
polis merkezleri kurulmasından
cadı avına kadar uygulanan her
hamle devrimciler ve muhalif ke-
simler için radikal ve sonuç alıcı
bir direniş hareketini zorunlu
kılmaktadır. Bu nedenle devrim-
ci gençlik mahallelerde oluşan
Direniş forumlarından okullarda
gelişecek muhalif hareketlere ve
eylemliliklere kadar her alanı bu
bilinçle ele almalıdır. Özellikle 6
Kasım çalışmaları zaman geçir-
meden kampanyalarla başlatıl-
malı ve klasik YÖK protestolarını
aşan bir anlayışla ele alınmalıdır.
Bu bağlamda forumlardan ÖTK
seçimlerine kadar bir çok araç
değerlendirilmeli ve sonuç alıcı
mekanizmalara dönüştürülmeli-
dir.
Egemenlerin Silahları da
Yalanları da Aynı
Y ıllardır egemenler, birbirleri ile
çelişmeli olsalar da, halklara
karşı imkanlarını da, yalanlarını ve
silahlarını da birbirine ekleyerek
hareket etmekte, doların da silahın
da etkilerini dünyanın en ücra kö-
şelerine kadar taşıyabilmekteydi.
Adının küreselleşme, demokra-
tikleşme, insan hakları, vb olma-
sı bir şey değiştirmiyordu; üstü
örtülü, sivri yanları gizlenmiş
sömürgecilik(yeni sömürgecilik)
gerçekte daha da derinleştirilip
yaygınlaştırılıyordu. Girilen her
ülkeye yine “tekellerin en emper-
yalist unsurlarının diktatörlüğü”
götürülüyordu. Ama modern ka-
muflajlar eşliğinde, bunun faşizm
değil, demokrasi olduğu anlatılı-
yor/dayatılıyordu.
Gelinen aşamada, bizlerin
Gezi’de, dünya halklarının Libya,
Mısır veya Suriye’de gördüğü,
artık haramilerin yamalarının kısa
kaldığı, kamuflaj malzemelerinin
eskiyerek işlevini yitirdiğidir. Bun-
da, emperyalizmin ve faşizmin sı-
nır tanımaz saldırganlığı ve yalan-
ları yanında, halkların gerçekliği
görebilme imkanlarındaki gelişme-
ler de etkili olmuştur.
Evet Goebbels, “Söylediğiniz
yalan ne kadar büyük olursa o
kadar etkili olur ve insanların o
yalana inanması o kadar kolay-
laşır” demişti; ama, yalanlar ve
yalancılar arasındaki bağların
giderek görünür hale geldiği bu
koşullarda, Goebbels’in mirası da
egemenlerin baskı ve sömürü üze-
rine kurulu sistemlerini meşru gös-
termelerine yetmiyor.
Halk artık, Suriye üzerine söy-
lenen yalanla Antakya üzerine
söylenen yalanın benzerliğini fark
ediyor. Suriye’de kimyasaldan
söz edilirken, Antakya’da hal-
kın üzerine kimyasallı su sıkılıyor.
Sonra da gaz fişeğiyle vurulan
Ahmet için “çatıdan düştü” deni-
yor. Gezi’de söylenen “türban”
yalanı ODTÜ’ye taşınıyor. Bunlar,
McCarthycilik’ten beri güncellene-
rek uygulanan yöntemlerdir. Ülke-
mize özgü etkili versiyonlarından
biri de “Camiye saldırıldı” denile-
rek halkın yönlendirilmesidir. Ha-
tırlanacak olursa, 2004 Mart’ında
yoldaşımız Önder Babat, önce
susturucu takılmış silahla başından
vuruldu sonra da “başına taş düş-
tü” denilerek Adlı Tıp incelemesi
yapılmadan gömülmek istendi.
Bugün Suriye’de, Taksim’de,
Kızılay’da veya Antakya’da em-
peryalizm ve işbirlikçileri, gerçek-
liği gören halklara karşı bir araç
ve yöntem sorunu yaşamaktadır.
ABD, Ortadoğu’daki emperyalist
politikalarını; Türkiye oligarşisi,
emek sömürüsüne, doğa talanına
dayalı, rant amaçlı politikalarını
eskisi gibi uygulayamıyor. Üstelik,
kriz nedeniyle halkın sırtına yeni
yükler yıkmayı, talanın ve rantın
çapını büyütmeyi planladıkları bir
konjonktürde bu sorunla karşılaş-
mışlardır.
En barbar atalarının yöntemleri-
ni makyajlayarak kullanma şansını
da giderek yitirmekte olan emper-
yalistlerin ve bölgesel taşeronları-
nın ellerinde sihirli yöntem yoktur.
Yaptıkları, yapacaklarının göster-
gesidir. Onlardan, yöntemlerinde
ısrar dışında ters yönde adım ve
politikalar beklenmemelidir. Yüz-
leri teşhir olmasına rağmen, aynı
yöntemde ısrar edeceklerdir.
Mehmet’i, Ethem’i, Ahmet’i, Ali
İsmail’i katleden iktidar, mevcut
suç ve yalan dosyasına rağmen
nasıl Ahmet Atakan’ı da katletmiş
ve hatta daha önceki ölümlerde ol-
duğu gibi valilik açıklamaları üze-
rinden arkadaşlarını suçlamışsa,
bundan sonra da artan bir ivmey-
le aynı saldırganlığı sürdürmesi
beklenmelidir.
Emperyalizmin Suriye’de, taşe-
ron iktidarın Türkiye’de yaptıkları,
sınıfsal kimlikleri gereğidir. Bunlar
kişilerle, niyetlerle açıklanacak
olgular değildir. ABD Suriye’de
27
ve dünyada; Türkiye egemenleri,
bölgede ve ülkede (özellikle Gezi
süreciyle beraber) nasıl bir duru-
ma düştüklerinin ve bir daha hiç-
bir şeyin eskisi gibi olmayacağının
farkındalar. Bugün artık bu ülke
gençliği,
“ALİ İSMAİL’İ VE ABDULLAH’I
POLİS ÖLDÜRDÜ.. GENÇLİK YE-
MİN ETTİ: POLİSLE BARIŞ YAP-
MAYACAĞIZ...DİREN ODTÜ..
AYAĞA KALK ANTAKYA....” di-
yerek mücadele hattı çiziyorsa ve
“LAZKİYEDE TECAVÜZE UĞRA-
YAN ANALAR KADINLAR BİZİM
ANALARIMIZ BACILARIMIZ.. ÖL-
DÜRÜLEN ÇOCUKLAR KARDEŞİ-
MİZ OĞLUMUZ.. ÖLÜM BİZİ ÇA-
ĞIRIYOR, HOŞ GELDİ SAFA GEL-
Dİ.....” diyerek ölüme gidiyorsa,
egemenlerin işi her zamankinden
daha zordur; gerginlikleri, telaş
ve saldırganlıkları bundandır.
Onlara karşı geliştirilecek mü-
cadelenin araç ve yöntemleri de
bu sınıfsal gerçeklik temel alınarak
düşünülmelidir. Devrimci Gençlik,
nasıl yoldaş şehidi Önder Babat’ı
yaşatmayı ve değerlerini büyütme-
yi bilmişse, bugün de düşenlere ve
düşeceklere karşı sorumluluğunun
bilinciyle hareket edecek; Gezi
dinamiğinin geleceği kazanma bi-
linci ve iradesiyle bütünleşmesi için
ne gerekiyorsa yapacaktır.
Biz, geçmişi önemsemekle veya
gelecek düşüyle yetinmeyen,
“Devrimcilik ânın sosyalizmidir.”
diyen bir çizgide, Devrimci Yol’da
Devrimci Gençliği örgütlüyoruz;
egemenlerin silahlarıyla da yalan-
larıyla da başedecek boyutlarda-
dır ufkumuz. Direnerek yaratıyor,
yaratarak direniyoruz.
AHMET ATAKAN ÖLÜMSÜZDÜR!
DEĞERLERİ VE MÜCADELESİ
ONURUMUZDUR!
HESAP SORACAĞIZ!
10 EYLÜL 2013
DEVRİMCİ GENÇLİK
Bir Canımızı Daha Yitirdik
Ali İsmail Korkmaz Ölümsüzdür!
E mperyalizmin Taşeronu Tayyip
Erdoğan’ın katliam albümüne
bir fotoğraf daha eklendi. 2 Hazi-
ran gecesi, Eskişehir’de zalimlerin
zorbalığına hayır demek için katıl-
dığı eylemde polisler ve sivil faşist-
ler tarafından linç edilen Ali İsmail
Korkmaz bugün tedavi gördüğü
hastanede yaşamını yitirdi. De-
mokrasi söylemini dilinden düşür-
meyen egemenler bugün bir kez
daha gerçek yüzlerini gösterdiler.
Polisin uyguladığı şiddeti oran-
tılı güç diyerek tanımlamaktan,
uyguladıkları şiddet oranına göre
mükafat dağıtanların gerçek niye-
tinin korku imparatorluğunu daha
güçlü kılmak olduğu açıkça görül-
mektedir. Yaratılan gözaltı, tutuk-
lama ve linç furyasının nedeni tam
da budur. Senaryolarını yazdıkları
iddianamelerin, hazırlayıp servis
ettikleri yalan haberlerin altında
yatan gerçeklik, karlarına kar ka-
tacak düzenin temellendirilmesi ih-
tiyacından başka bir şey değildir.
Ali’yi aramızdan alanlar bugün
bir gerçeklikle yüz yüzedirler. Bu
Gençlik Örgütlerinden Ortak Açıklama
Ö ğrenci Kolektifleri’nin İstanbul
Üniversitesi’nde, devrimciliğe
yakışmayan tarz ve üslüpları nede-
niyle, çeşitli devrimci yapılar ortak
bir açıklama yaptı. Bu açıklamayı
aşağıda yayınlıyoruz.
Dün yaşananlara dair
zorunlu açıklama
Yakın zamanda tarihe yön ve-
ren bir sürece tanıklık ettik. Gezi
Parkı süreci hayatımıza dair birçok
şeyi değişime uğrattı. Her şeyden
önce bize birlikte hareket etmeyi,
beraber bir şeyler yapabilmeyi
öğretti. Bunun sonucunda da nasıl
başarıya ulaşabildiğimizi, ancak
bir araya geldiğimizde gerçek-
ten güzel şeyler yapabildiğimiz
görmüş olduk. Tabularımızı, kalıp-
gerçeklik artık hiçbirinin rahat
bir uyku uyuyamayacaklarıdır.
Bu gerçeklik, taşeronlaştırmadan
geleceksizleştirmeye, bölgeler
arasında gerilimler yaratarak
halkların kanına susamış emper-
yalist projelerden, krizin faturasını
emekçi halkın sırtına yıkmaya çalı-
şan rant, talan, yağma düzenine
karşı duruşun günden güne güçle-
nen yönüdür. Bu gerçeklik halkın
devrimci gerçekliğidir.
Medyada her şeyin güllük gülis-
tanlık gösterildiği, demokrasi rüz-
garlarının estirildiği, ilerleme masal-
larının eksik edilmediği ülkemizde,
gerçekler karanlığın gölgesinde bo-
ğulmaya çalışılıyor. Ama bilinmeli-
dir ki güneş balçıkla sıvanmaz.
Bugün devrimci gençlik “bu
daha başlangıç mücadeleye de-
vam” diye haykırarak zalimlerin
saltanatının emekçilerin eliyle yer-
le bir edilebileceğini ispatlamıştır.
Yalanın ve manipülasyonun tüm
örneklerini uygulayanların ipliğini
pazara çıkarmıştır. Artık dikiş tut-
mayan AKP politikalarının boyası
laştırdığımız onca şeyi bir kenara
koyarak bir arada nasıl mücadele
edeceğimizi öğrendik.
Bugün üniversitelerimizde de
devletin, AKP hükümetinin uygu-
lamış olduğu politikalara karşı yo-
ğun bir mücadele hattı örüyoruz.
Okulların açılmasına yakın bir
zaman kala üniversitelere yönelik
saldırılar başlamıştır. Bu saldırılar
kendini en somut haliyle ÖGB ve
polis şiddeti ile ortaya koymakta-
dır. Üniversiteliler üzerinde baskı
politikalarını uygulamaya koyma-
ya çalışan AKP iktidarı zor aygıtla-
rını harekete geçirmiştir. Buna karşı
mücadele etmenin en belirgin yolu
Gezi’den edindiğimiz deneyimler-
le birlik olmaktan geçmektedir. Ka-
28
birer birer dökülmektedir. Ege-
menlerin yaşadıkları bu paranoid
şizofreni halinin başka bir tanımla-
ması yoktur.
Ethem’in, Mehmet’in,
Abdullah’ın, Medeni’nin, Ali’nin
mücadele kararlılıkları, aynı za-
manda, kavgada son sözü, dire-
nenlerin söyleyeceğinin ispatı ol-
muştur. İşte bu bilinç ve kararlılıkla
tüm zorluklara rağmen mücade-
lesini sürdüren Devrimci Gençlik,
bir suç rejimi olan faşizmi yenene
kadar mücadeleye devam edecek,
emperyalizme karşı bağımsızlık, fa-
şizme karşı demokrasi, kapitalizme
karşı sosyalizm bayrağını şehitleri-
mizin bize miras bıraktığı inanç ve
bilinçle taşımaya devam edecektir.
ALİ İSMAİL KORKMAZ
ÖLÜMSÜZDÜR!
KAHROLSUN FAŞİZM
YAŞASIN MÜCADELEMİZ!
10 HAZİRAN 2013
DEVRİMCİ GENÇLİK
zanım elde etmek için her şeyi bir
kenara koyarak nihai amaçlarımız
doğrultusunda hep beraber ortak
mücadele vermek gerekmektedir.
Üniversite içinde mücadele
eden farklı gençlik örgütleri de
AKP iktidarının üniversiteye sal-
dırılarını geçmiş pratikleriyle ve
Gezi direnişiyle birlikte edindikleri
deneyimlerle beraber Eylül’den iti-
baren daha büyük bir mücadeleyi
örmeye başlamıştırlar.
Bununla beraber, dün üniversi-
temizde Edebiyat Fakültesi bah-
çesinde yaşanan kavga ve siyasi
kurumlara yöneltilen hakaret ve
suçlamalar, hiçbir şekilde İstan-
bul Üniversitesi’nde yaratmaya
ve korumaya çalıştığımız devrimci
değerlere yakışmamaktadır. Bizler
de aşağıda imzası bulunan kurum-
lar olarak her zaman, hangi kurum
tarafından olursa olsun, kurumlar
arasında geçebilecek olan şiddet
hakaret ve karalamaların karşısın-
da olacağımızı ilan ediyoruz.
Kimi zaman aramızda yaşaya-
cağımız tartışmalar, yukarıda bah-
settiğimiz tutumu ve Haziran son-
rası üniversite mücadelesini etkile-
memeli ve sekteye uğratmamalıdır.
Öznelleşen Devrimcilik
Önce Sahibini Çürütür
K apitalizm, öncelikle rekabettir,
hırstır ve her şeyin kâra/ranta
tahvil edildiği şahsileştirilmiş bir çı-
kar zeminidir. Kapitalizmin bireyi,
yabancılaşma tarafından biçimlen-
dirilir. O, “ben” eksenli düşünür;
“Biz” dendiğinde bile bireysel çı-
kar eksenli hareket eder.
Yaygın ve baş edilmesi güç olan
bu biçimlenme, örgütsel duvarla-
rın geçirgenliği oranında devrimci-
demokrat zeminlerde de kendini
gösterir. Dışavurumları ise, dar
grup çıkarlarının öne çıkarılması,
dost yapılarla sekter ve saldırgan
ilişki kurulmasıdır.
ŞAKA GİBİ!
Bir süredir “Öğrenci Kolektifle-
ri” olarak bilinen grup, “Devrimci
Gençlik biziz, siz bu adı kullana-
mazsınız.” diyerek çalışmalarımı-
za müdahale etmekte, afişlerimizi
yırtmakta, kendi afişiyle bizim afiş-
lerimizi kapatmakta veya spreyle
logomuzun üstünü örtmektedir.
Bu süreçte yaşanan gerilimler,
tatsız olaylar, vb. bütünüyle bu
tekelci, sekter ve siyaset yasakçı
tutumun sonucudur. Sorumlusu da
bu müdahaleleri yapan, yaptıran
ve aynı örgütsel zeminde bulunup
göz yumandır.
Bugüne dek açıklama yapmak-
tan kaçınmamızın nedeni, bu tat-
sız konunun yaygınlaşmadan ka-
panmasına dair beklentimizdir. Bu
konuda, uzun süre, elimizden ge-
len her şeyi yaptığımızı, sorun ya-
şamadan bu dayatmanın aşılması
için kimi aktiviteleri ertelediğimi-
Bu hususta, dün üniversitemizde
yaşanan olayın tarafları, geçmiş
dönem mücadelesinde temsil et-
tikleri yer ve Haziran direnişinde
sokaktaki milyonların bir parçası
ve öncüleridirler. Tarafların yukarı-
da da bahsettiğimiz süreçte daha
fazla hassasiyet göstermelerini
beklemekteyiz. Yaşanan olayların
şiddet vb. çözüm yollarıyla değil;
ortak zeminlerde kurulacak plat-
formlarla çözmeleri ve üniversite-
zi bizzat Halkevleri çevresinden
dostlar ve gelişmelere tanık çeşitli
yapılar bilmektedir.
ÇÜRÜME ÇÜRÜMEYİ TETİKLER
Yaşanan sorunların tek nedeni-
nin bu ülkede en az 6-7 yapının
kullandığı ve Türkiyeli devrimcile-
rin pek çoğunun miras kabul etti-
ği Devrimci Gençlik isminin (Şaka
gibi ama) Halkevleri içinde bir ke-
sim tarafından, “Ben bunu kimseye
kullandırmam” denilerek tekelci
bir anlayışla ( ve gerçekte o adın
içerdiği değerin özüne aykırı ola-
rak) sahiplenilmesidir.
Bu çarpık ve çürütücü duruş,
başka çarpılmaları beraberinde
getirmiştir. Yaşanan tek tek sorun-
ları ayrıntılı biçimde açmadan di-
yebiliriz ki, hemen hiçbir gelişme,
bu çevre tarafından kendi arkadaş-
larına bile doğru aktarılmamakta;
yalan söylenmekte, bizlere dönük
olarak (atılan sloganlar dahil) kü-
fürle harmanlanmış, devrimcilere
yakışmayan bir dil kullanılmakta-
dır.
Halkevleri’ni Uyarıyoruz!
İçinizdeki bu eğilim, çevre (veya
her ne ise) sizlere de zarar ver-
mekte, kendilerinin dahi inanma-
dığı tanımlar ve yakıştırmalar yap-
makta, geri dönüşü olmayacak
mesafelerin oluşumunu tetiklemek-
tedir. (Bugüne dek solda kaç ya-
pıyla benzer sorunların yaşandığı
üzerine kafa yorulmasında yarar
vardır.)
Kolektif Çevresini Uyarıyoruz!
Biz Devrimci Yol’cuyuz. Devrim-
29
de gerilimi yaratan bir odak halin-
den çıkmalarını istemekteyiz.
Kurtuluş yok tek başına; ya hep
beraber, ya hiçbirimiz!
Yaşasın devrimci dayanışma!
27.09.2013
Anarşist Gençlik, AEF, Diren
Üniversite, Ekim Gençliği,
Kaldıraç, Kurtuluş Yolunda Dev –
Genç, Öğrenci Dayanışması, TKP,
TÜM – İGD, Yeni Demokrat Gençlik
ci Yol, Devrimci Gençlik örgütlen-
mesinin nitelik büyütmüş ve içine
gençliği de alarak bir harekete
dönüşmüş halidir. Devrimci Genç-
lik, 1968’den beri genelde Türki-
yeli devrimcilerin, özelde bizlerin
temel önemde bir değeridir.
Nerede neyin yaşandığı, bir
sonuçtur. Sebep ise açıktır: Bir
yapının diğerine siyaset yasağı
koymasıdır. Soru sormak, gerçe-
ği araştırmak ve doğru yerde saf
tutmak “Kolektif” anlayışın gereği-
dir; Gezi sürecinden öğrenilmesi
gereken ilk derslerden biri budur.
Devrimci Demokrat Yapıları
Uyarıyoruz!
Ortada üzerinde uzun boylu
soruşturma/araştırma yapmayı
gerektiren bir durum yoktur. Hala
duvarlarda, logosunda Mahir, Hü-
seyin, Ulaş’ın olduğu “Devrimci
Yolda Devrimci Gençlik” afişleri-
mizin söz konusu çevre tarafından
spreylenmiş örnekleri durmakta-
dır.
Yapılmakta olan, siyaset yasa-
ğıdır, tekelciliktir; gerisi ayrıntıdır.
Rol alınacaksa bugün alınmalıdır.
Aksi takdirde mazruf dururken
zarfla uğraşılmış olacak ve doğru
yer ve zamanda gerekli işlevi yeri-
ne getirme fırsatı kaçırılacaktır.
Devrimci ahlak, devrimci değer-
lerin bütünüdür ve her koşulda sa-
vunulmasıdır. Bu rotada ısrar, sa-
hibini büyütür; tersine her hareket
ise, küçültür ve çürütür.
27 EYLÜL 2013
DEVRİMCİ GENÇLİK
Politik Bir Refleks:
İşsizliğin Örgütlenmesi
İşsizlik oranları her geçen gün artmasına rağmen, işsizler arasında örgütlenme pek
azdır. Elbette ki, işsizlik, hem geçici olabilmesi, hem de işsizlerin belirli bir uzamdan
yoksun olmalarından dolayı, örgütlenmesi zor bir alandır. Ancak ne kadar zor olursa
olsun, geçmiş dönemdeki başarılı örnekler bugüne ışık tutabilirler.
B ugün, işsizlik, hemen herkesin
peşinde koşan, kimsenin pek
de uzak olmadığı bir gerçeklik ha-
line gelmiştir. Hem artık hiç kimse
işsizlikten muaf da değildir. Örne-
ğin eskiden, “üniversite mezunları
işsiz kalmaz” denirken, şimdi her
yer üniversiteli işsizlerle doludur.
Dahası, farklı özelliklere sahip o
kadar işsiz insan vardır ki, işi olan-
lar, patron tarafından, çok farklı
gerekçelerle işten çıkarılıp, tıpkı
bir makine parçası gibi bir başka-
sıyla değiştirilebilirler.
İşsizlik oranları her geçen gün
artmasına rağmen, işsizler arasın-
da örgütlenme pek azdır. Elbette
ki, işsizlik, hem geçici olabilmesi,
hem de işsizlerin belirli bir uzam-
dan yoksun olmalarından dolayı,
örgütlenmesi zor bir alandır. An-
cak ne kadar zor olursa olsun,
geçmiş dönemdeki başarılı örnek-
ler bugüne ışık tutabilirler. Bu ba-
kımdan en dikkate değer örnek
Birleşik Devletler’deki İşsizler Kon-
seyleri (Unemployment Councils)
deneyimidir.
İşsizler Konseyleri’ne geçme-
den önce, “işsizlik doğal bir nüfus
sorunudur” gibi kimi argümanları
eleştirmek üzere, Kapital’in sayfa-
larında biraz dolaşmak gerekir.
II
İşsizlik, Thomas R. Malthus’un
iddia ettiği gibi, sıralı bir şekilde
(1+2+3...) artan kaynaklara karşı-
lık, geometrik bir şekilde (1+3+5...)
artan insan nüfusunun bir getirisi
değildir. Hem nüfusun kendisi, in-
san doğasına içkin ve değişmez,
bir takım doğal üreme eğilimleriy-
le açıklanamaz. Bu eleştirinin sa-
hibi Karl Marx, Malthus’da olsun
diğer düşünürlerde olsun, her türlü
doğallaştırma fikrine karşı çıkar.
Elbette ki bu, Marx’ın, insanın
görece-doğal niteliğini dışladığı
anlamına gelmez. Marx’ın itiraz
ettiği, toplumsal olanın doğal olan
olarak nitelenmesi; toplumsallığın
insan gerçekliğinden –“metafizik”
bir bakış açısıyla– koparılmasıdır.
Marx açısından nüfus, bir top-
lumdaki üretim ilişkilerinden ha-
reketle, sağlıktan kültüre her top-
lumsal ilişkinin etkisi altındadır.1
Bunlara, nüfusun kendi içindeki
rastlantısal denklemleri ve döne-
min aile yapısı veya yapıları da
eklenmelidir. Değişen toplumsal
ilişkilere bağlı olarak, kölelerin
olduğu bir toplumla, daha fazla
insanın ihtiyaçlarını giderebilecek
koşullara sahip kapitalist bir top-
lum arasında, nüfus oranları açı-
sından, belirgin farklılıklar olduğu
düşünülebilir. Örneğin bugün, artı-
nüfustan –üretimin dışında kalmış
ve ihtiyaçlarını kendisine dayalı
olarak karşılayamayan insanlar-
dan söz edildiğinde, kapitalist top-
1 Karl Marx, Kapital I,
çev. Alaattin Bilgi, Ankara: Sol
Yayınları, 2010, s. 544.
30
Cevdet Ünlü
lumun kendi iç dinamiklerine göz
atmak gerekir; işsizlik, kapitalist
toplumun bir sonucu, hatta kendi
üretim ilişkilerinin gereksindiği zo-
runlu bir koşuldur.2
Marx, kapitalist bir toplumda,
işsizlik sonucunu doğuran farklı
nedenlerden bahseder. Örneğin,
kapitalist ilişkiler altında üretim,
rekabetçi dönemden farklı olarak,
tekellerin ortaya çıktığı dönemde
sınırlanır ve canlı-emek gereksinimi
düşme eğilimine girer. Bu noktada,
her ne kadar sürekli daha fazla
işçi istihdam edilse de, artan genel
nüfus içinde bu oran, toplamın ge-
risinde kalır. Ancak bu ve sıralana-
bilecek diğer nedenler (örneğin,
belirli bir mülkü olan zanaatçı,
küçük-köylü ve esnaf gibi kimsele-
rin, tekelleşme sonucu mülksüzleş-
meleri ve işçi sınıfı nüfusuna eklen-
meleri) her zaman düz bir rotada
ilerlemez ve kimi zaman düzensiz,
ters bir şekilde hareket ederler.
Bu durumda, genel olarak düşme
eğilimi gösteren koşullar, belirli bir
süre tam tersi bir gerçeklik de oluş-
turabilirler.
Diğer taraftan, bunlar arasın-
daki en kararlı etken değişen-ser-
mayenin (emek-gücü) değişmeyen-
sermaye (hammadde ve üretim
araçları) lehine azalması ve değiş-
meyen-sermayenin sürekli artması-
dır.3
İşçi, kendi ihtiyaçlarını karşıla-
2 A.g.e., s. 545.
3 A.g.e., s. 542-545.
Devrimci Gençlik
mak üzere, emek-gücünü tıpkı bir
meta gibi burjuvaya satar. Burju-
va, emek-gücünün üretim sırasında
kullanılmasını (kullanım-değeri),
işçinin ihtiyaçlarına karşılık gelen
(değişim-değeri) bir ücret (ücret-
li-emek) karşılığında elde etmiş
olur. İşçi üretime katıldığında ve
nesnelerin dönüşümü için zaman
(emek-zamanı) harcadığında, ken-
di ücretini de içerecek bir üretimde
bulunur. Örneğin 4 birim ücret al-
masına karşılık, 8 saatte 32 birim
meta üretmiştir. Bu noktada kendi
ücreti 1 saatte çıkmasına karşı-
lık, emek-gücünün kullanımını bir
başka öznenin denetimine sundu-
ğudan ötürü, 7 saat de onun için
çalışır. Bu fazlalık artı-değerin ta
kendisidir.
Bu noktada, işçinin, üretim ara-
cıyla olan ilişkisine dikkat etmek
gerekir. İşçi, nesnenin bir meta
olarak dönüşümünü, üretim ara-
cını kullanarak gerçekleştirir. Bu
ilişki sırasında, ağırlık, işçide veya
üretim aracında olabilir; ve üretim
aracının ağırlığına göre emeğin
yoğunluğu –emek-gücünün nesne-
ye kattığı değerin oranı belirlenir.
Bu bir örnekle açılabilir. Bir işçinin,
elektriksiz bir makineyle 2 birim
meta ürettiği ve söz konusu üretim
için 8 saat harcadığı düşünülsün.
Buna karşılık, elektrikli bir maki-
neyle 2 birim meta, sadece 4 sa-
atte hazırdır.4 Birinci örnek için iş-
çinin bedeni tarafından yapılanlar,
ikinci örnekte makine tarafından
üstlenilmiştir. Böylece işçi, daha
kısa sürede, daha fazla üretimde
bulunma olanağını elde etmiştir.
İlk örnekte, emeğin yoğunluğu
daha fazladır, ikincisinde ise, bu
yoğunluk, üretim aracı tarafından
azaltılmıştır; ve işçinin emek yo-
ğunluğu azaldıkça üretkenlik de
artar.5 Bu örneğe, farklı bir açıdan
da bakılabilir. Mesela, 8 saatlik
4 Burada, konunun
sınırlandırılması açısından, emek-
gücünün nispi artı-değer üretimi
açısından olanakları göz ardı
edilmiştir. Bu olanaklar bugün
esnek üretim gibi isimler altında
pervasızca açığa çıkarılmaktadırlar.
5 Karl Marx, Kapital I, s.
554.
İşsizlik
İşçi, kendi ihtiyaçlarını karşılamak üzere, emek-gücünü
tıpkı bir meta gibi burjuvaya satar. Burjuva, emek-gücünün
üretim sırasında kullanılmasını (kullanım-değeri), işçinin
ihtiyaçlarına karşılık gelen (değişim-değeri) bir ücret
(ücretli-emek) karşılığında elde etmiş olur. İşçi üretime
katıldığında ve nesnelerin dönüşümü için zaman (emek-
zamanı) harcadığında, kendi ücretini de içerecek bir
üretimde bulunur. Örneğin 4 birim ücret almasına karşılık,
8 saatte 32 birim meta üretmiştir. Bu noktada kendi ücreti
1 saatte çıkmasına karşılık, emek-gücünün kullanımını bir
başka öznenin denetimine sunduğudan ötürü, 7 saat de
onun için çalışır. Bu fazlalık artı-değerin ta kendisidir.
bir işin, eskiden 4 işçi tarafından lir.7 İşgünü saatlerinin kısaltılması
çıkarıldığı, ancak şimdi 2 işçi tara- yerine insanların işsiz kaldıkları
fından tamamlandığı düşünülebi- bir üretim biçimi olarak kapita-
lir; bu iş için artık iki işçi kâfi, iki lizm, asla işsizliğin giderilmesini
işçi ise fazladır. sağlayamaz. Bugün üretimin ulaş-
Bu noktada üretim araçlarındaki tığı boyut düşünüldüğünde, bunun
gelişim, insanların tüketimlerinden nedeni de anlaşılabilir. Ücretlerin
daha hızlı gerçekleşir. Böylece, artması özellikle tekeller açısından
gerekli olan işçi sayısı eskisine “büyük bir yük” olacaktır. Bundan
oranla sürekli düşüş eğilimindedir. ötürü başta tekeller olmak üzere,
Her ne kadar bir toplumun, ken- sermaye-sahipleri, emek-gücünün
di dinamiklerindeki düzensizliğe arz-talep ilişkisine bağlı olan den-
bağlı olarak, durum “şu” veya gesini korumak isteyeceklerdir.8
“bu” şekilde farklılık gösterse de, İşsizliğin, doğal bir nüfus soru-
genel eğilim düşüş yönündedir. nu, bir rastlantı veya kişilerin kendi
Marx bunun, kapitalizmin en derin kabahatleri olarak değerlendiril-
çelişkilerinden biri olduğunu düşü- mesi anlamsızdır. İşsizlik de tıpkı
nür, çünkü artı-değerin elde edildi- diğer ilişkiler gibi kapitalist top-
ği canlı-emek/değişen-sermaye bir lumun kendi iç dinamiklerinin bir
tarafa atılmakta ve değişmeyen- parçasıdır. İşaret edildiği gibi, iş-
sermayenin ağırlığı artmaktadır. sizliğin, artı-değer sömürüsünü içe-
Bu da artı-değerdeki, dolayısıyla ren bir toplumda aşılmasının ola-
kâr oranındaki düşüşün en önemli naklarından bahsedilemez. Kısmi
nedenlerinden birini oluşturur. anlamda işsizliğin giderilmesi ise
Bu arada, artı-nüfus –üretimin asla bir çözüm değildir. Bu durum-
dışına itilmiş nüfus– kapitalist top- da, dün işleri olan işsizlerin tıpkı
lum açısından gereksiz bir toplam yarın işleri olmayacak arkadaşları
da değildir. Bu, kapitalist toplum- gibi bir arada olmaları ve sorun-
da, emeğin yoğunluğunun azal- larına çözümler üretebilmek üzere
masının bir sonucu olduğu gibi, örgütlenmeleri için pek çok sebep
diğer taraftan başka ilişkiler için vardır.
de bir neden, bir etkendir: Artı-
nüfus yedek-işgücü ordusunu oluş- III
turur.6 Bu, kabaca, klasik arz ve İşsizlerin örgütlenmesine dair
talep ilişkisi üzerinden bakılırsa, henüz aşılamamış, model oluştura-
fazla olan emek-gücüne biçilen bilecek bir örnek aranırsa, en baş-
ücretin azalması ve sürekli belirli ta Birleşik Devletler’deki İşsizler
bir sınırda tutulması anlamına ge-
7 A.g.e., s. 548.
6 A.g.e., s. 545. 8 A.g.e., s. 549-550.
31
Devrimci Gençlik
Konseyleri’ni düşünmek gerekir. İş-
sizler Konseyleri, Büyük Buhran’ın
en önemli sonuçlarından biri olan
%25 işsizlik oranına karşı geli-
şen, politik reflekslerin bir getirisi
olarak düşünülmelidir.9 Birleşik
Devletler’deki işsizliğin önemli bir
sonucu, işçi ücretlerinin düşmesi
ve işçilerin çok düşük ücretler al-
tında çalışmalarıdır. Ancak daha
da önemlisi, insanların önemli bir
kısmının uzun süre işsiz kalmaları
ve ihtiyaçlarını karşılayamayacak
duruma gelmeleridir. Bu sonuncu-
su için işsizliğin çok ciddi sonuç-
lar doğurduğunu anlamak hiç de
zor değildir. Örneğin, o dönem
(1925-1936), kiralarını ödeyeme-
yen işsizlerin, barındık-
ları konutlardan çıkarıl-
mak istenmeleri sık gö-
rülen bir durum haline
gelmişti. Buna karşılık
kimi işsizlerin konutla-
rı terketmemeleri, kira
çatışmaları (rent conf-
licts) ismiyle anılan ça-
tışmalara karşılık gelir.
Bunlar işsizlerin ilk po-
litik refleksleri olarak
düşünülebilirler.
Bu olanlara rağmen
hükümet, önlem olarak
sadece, yardım kuru-
luşları kurulması ve
varolanların desteklen-
mesi için kampanyalar
düzenledi; diğer taraf-
tan da “zor durumda
olan” tekellerle ilgile-
niyordu. Ancak işler
hükümetin istediği gibi olmadı ve
yardım kuruluşları yetersiz kaldı.
Böylece, işsizliğe bağlı olarak, en
temel ihtiyaçlarını dahi karşılamak-
ta zorlanan kalabalık bir kitle oluş-
tu. Bu noktada insanlarda içten içe
biriken tepkiler ani patlamalarla
açığa çıkmaya başladı. Bunların
sonucunda, işsizliğe karşı tepkiler
kendiliğinden veya düzenli-orga-
nize/örgütlü bir şekilde, zamanla,
önce refleks ardından da daha
kapsamlı olarak gelişmeye baş-
ladı. Bunlardan düzenli-organize
olan tepkiler, zaten 1920’lerden
9 % 25, Birleşik Devletler
gibi nüfusu kalabalık bir uzam için
önemli bir rakam olsa gerek
itibaren Komünist Parti tarafından
yönlendiriliyordu. Ancak bunlar,
nicelik anlamında son derece
eksiktiler. Ne zaman ki tepkiler
güçlendi (1930) ve işsizler, da-
ğınık veya organize reflekslerini
adım adım bir dayanışma ağına
dönüştürdüler, sonrasında İşsizler
Konseyleri’ni kuracak bir toplam
oluşabildi. Bu ağ adım adım eko-
nomik bir kapsamdan çıkıp, bir
diğer ifadeyle işsizlerin bir arada
durdukları, iş aradıkları ve ihtiyaç-
larını karşıladıkları bir kapsamdan
çıkıp, politik talepler içermeye baş-
ladı. Böylece, dayanışma ağından
ekonomik örgüte dönüşen bir or-
ganizasyon, adım adım politik bir
niteliğe de sahip olmaya başladı.
İşsizler Konseyleri, Birleşik
Devletler’i aşan, dikkat çekici ve
öğretici bir deneyimdir. Bu açıdan
farkında olunması gereken kimi
önemli noktalara işaret etmek ge-
rekir.
İşsizlerin örgütlenmesindeki en
önemli sorun, işsizlerin belirli bir
uzamdan yoksun olmaları ve vasıf-
lı iseler çok çeşitli iş kollarına ait
olmalarıdır. İşsizler ne bir fabrika
ne de başka bir uzam içerisinde
değildirler. Bundan ötürü, işsizler,
şehirde veya kırda farklı uzamlara
dağılmışlardır. Bu koşullar altında
ortak bir hareketlilik örebilmek
son derece zor görünmektedir;
32
İşsizlik
ancak imkansız da değildir. Ör-
neğin Birleşik Devletler’deki de-
neyim, işsizlerin önce kendi yer-
leşim alanlarında diğer işsizlerle
ilişki kurduklarını göstermektedir.
İşsizlerin pub (public house) gibi
toplandıkları, zaman geçirdikle-
ri mekanlar, farkında olmaksızın
kendi durumundaki insanlarla gö-
rüştükleri-buluştukları uzamlardır.
Birleşik Devletler’de, bunlara, yar-
dım kuruluşları da eklenebilir. Bu
iki örnekte de, belirli bir uzamda
toplanma durumu söz konusudur.
Bu durum Birleşik Devletler’deki
politik reflekslerin kitlesel olması
açısından önemli bir etken olmuş-
tur. Ancak daha da önemlisi, bu
refleksler kimi zaman
söz konusu uzamlarda
doğmuşlardır.
Bu politik refleksler-
den doğan Konseyler,
işsizlere, örgütlenme
sorunları açısından
son derece önemli de-
neyimler kazandırmış-
tır. Örneğin Konsey-
lerin oluşturulması ve
işler hale getirilmesi
sırasında, daha önce
politik alanda etkisiz
olan insanların, sade-
ce işsizlikten hareket-
le toplum içinde neler
olduğunu anlamaları
ve adım adım sınıfsal
bir bakış açısı kazan-
maları, hatta bu bakış
açısının oluşturulması-
na çeşitli katkılar sun-
maları da dikkat çekici olmuştur.
Kısa bir süre önce düzen partileri
arasında sıkışmış insanların, kendi-
lerinin politik bir alternatif oldukla-
rını görmeleri ve işsiz olma durum-
larından hareketle ekonomik ve
de politik taleplerde bulunmaları
egemenleri oldukça endişelendir-
miştir.
Bu taleplerden en önde geleni
işsizlik ücreti olmuştur. Konseyler
öncesi ve sonrası, işsizlerin önemli
bir kısmı, insanların, çeşitli kuruluş-
lara bağımlı kılınarak ‘sadaka’/
yardım almalarına ve zor durum-
ları kullanılarak söz konusu kuru-
luşlar içinde “ehlilleştirilmelerine”
karşı çıkmışlardır. Daha sonra
Devrimci Gençlik
Konseyler, işçilerin, işsiz kaldıkları
durumlarda işsizlik ücreti almaları
gerektiğini savunarak, özel veya
devlet kuruluşlarının işsizlere “sa-
daka” dağıtmalarının altındaki
başka amaçları da teşhir etmiştir.
Kamu harcamaları için oluşturulan
fonların, işçilerin emeği üzerinden
oluşturulmasına rağmen, işsiz ka-
lan işçilerin her türlü olanaktan
yoksun kalması ve emeği sömürü-
len işçinin, bir de güvencesi olma-
dan bir işte çalışması, emek cep-
hesi açısından haksızlık olarak de-
ğerlendirilmiştir. Bu noktada Kon-
seyler, kuruluşların “sadaka”larını
onur kırıcı görmekteydi. Bunlara
karşı Konseyler, işsizlerin en temel
ihtiyaçlarını karşılamak için kuru-
lan dayanışma ağını/komünleri
genişletmiş ve yenilerinin kurulma-
sı için öncülük etmiştir. Herkesin
elinde olanı getirdiği komünler,
hem işçilerin kendi öz güçlerine
dayanması açısından, hem de yar-
dım kuruluşlarına alternatif olma-
ları açısından önemli deneyimler
sunmuştur.
İşsizler Konseyleri, Büyük Buh-
ran dönemindeki muhalefette
önemli bir rol almış ve Yeni Sözleş-
me (New Deal) ismiyle 1933-1936
yılları arasında hükümetin yürürlü-
ğe koyduğu reformların üzerinde
önemli bir baskı unsuru olmuştur.
Bu reformların kapsamına işsizlik
ücreti de alınmıştır.
IV
İşsizliğin örgütlenmesi, gittikçe
artan işsizlik oranları düşünüldü-
ğünde son derece önemli politik
bir olanak sunar. Olası bir örgüt-
lülük, işsizlerin iş bulmalarıyla olu-
şan sirkülasyonu doğru yöneterek
dağınıklığa karşı bir önlem de ge-
tirebilir. Böylece, işsizlerin refleks
tepkilerinin örgütlenmesi, düzen-
li-organize bir nitelik kazanması
sağlanabilir. Bu da işsizliğin önü-
ne geçilmesi ve işçi sınıfını baskı al-
tında tutmak için el altında tutulan
yedek-işgücü ordusunun eritilmesi
için olanaklar sağlayabilir.
Bu noktada işsizliğin örgütlen-
mesi için sendikalar önemli bir rol
üstelenebilirler. Ancak bugüne
kadar sendikalar, işsizlik örgütlen-
melerine karşı pek az ilgi göster-
mişlerdir. Bu, İşsizler Konseyleri
deneyimi sırasında da farklı değil-
di. Bundan dolayı Konseyler önce
sendikalardan bağımsız kurulmuş
bir organizasyondur. Ancak daha
sonra, artan etkisi doğrultusunda,
sendikalar içerisinde kendisine bir
alan bulabilmiştir. Oysa ki sen-
dikalar içinde kurulabilecek bir
örgütlenme hem daha fazla ara-
ca sahip olarak avantajlı olabilir,
hem de işçi sınıfının diğer kesimleri
ile ortak hareket edebilme imkan-
33
İşsizlik
larına daha çabuk ulaşabilir.
Sendikalar içinde veya dışında
işsizlerin örgütlenmesi, sürekli ar-
tan işsizlik oranları düşünüldüğün-
de kısa süre içinde önemli bir poli-
tik pratik sunacaktır.
Kaynakça
Danny Lucia, ”The Unemployed
Movement of the 1930s”, Interna-
tional Socialist Review, sayı 71,
May.- Haz. 2010, <http://www.is-
review.org/issues/71/feat-unemp-
loyed.shtm>
Frances F. Piven ve Richard Clo-
ward, 1930-1939: The Unemplo-
yed Workers’ Movement, Libcom,
<http://libcom.org/history/1930-
19 3 9 - u n e m p l o y e d - w o r k e r s -
movement>
Joan Robinson, “Marx on
Unemployment”, The Economic
Journal, cilt. 51, sayı 202/203
(Haz. - Eyl., 1941), ss. 234-248.
Karl Marx, Kapital I, çev. Ala-
attin Bilgi, Ankara: Sol Yayınları,
2010, s. 544.
Steve Valocchi, “External Reso-
urces and the Unemployed Coun-
cils of the 1930s: Evaluating Six
Propositions from Social Move-
ment Theory”, Sociological Fo-
rum, Vol. 8, No. 3 (Eyl., 1993),
ss. 451-470.
Kürt Sorunu Ve Görevlerimiz

Kürt Sorunu, coğrafyamızda devrimcilerin ve egemenlerin sürekli gündeminde olan

ulusal bir meseledir. Ortadoğu’da emperyalizm ve halklar arasında sürekli değişen
dengelerin arasında hem emperyalistlerin hamlelerini hem de halkların geleceğini
etkileyen, halen çözülmemiş, geçmişi yüzyıllar öncesine dayanan bir sorundur. Ülkemiz
devrimcileri ise tarihleri boyunca Kürt Sorunu konusunda çeşitli çözüm önerileri ve
teoriler üretmiş ve sorunun Kürt halkının özgürleşmesi temelinde çözülmesi için mücadele
Serdar Deniz Cevahir

K ürt Sorunu coğrafyamızda

devrimcilerin ve egemenlerin
sürekli gündeminde olan ulusal
bir meseledir. Ortadoğu’da em-
peryalizm ve halklar arasında sü-
rekli değişen dengelerin arasında
hem emperyalistlerin hamlelerini
hem de halkların geleceğini etki-
leyen, halen çözülmemiş, geçmişi
yüzyıllar öncesine dayanan bir
sorundur. Ülkemiz devrimcileri
ise tarihleri boyunca Kürt sorunu
konusunda çeşitli çözüm önerileri
ve teoriler üretmiş ve sorunun Kürt
halkının özgürleşmesi temelinde
çözülmesi için mücadele etmişler-
dir.
Kısaca değinecek olursak,
Marksizm’e göre uluslar; araların-
da dil birliği, toprak birliği, iktisadi
yaşam birliği ve kültür birliği olan
milliyetlerdir. Uluslar feodalizmin
parçalanıp, kapitalizmin gelişme-
ye başlamasıyla ortaya çıkan; pa-
zar sınırlarının netleşmesi sorunu
sürecinde şekillenmişlerdir.
Türkiye Cumhuriyeti çok uluslu
bir devlettir. Üzerinde Türk ve Kürt
ulusları ile bu ulusların içinde dağı-
nık şekilde yaşayan çeşitli azınlık-
lar yaşamaktadır. Türkiye’de Türk
ulusu ile diğer ulus ve azınlıklar
arasında ezen-ezilen ilişkisi vardır.
Türkiye’de Osmanlı dönemin-
den başlayarak Kürt ulusu ezil-
mektedir. Kürt ulusu büyük ölçüde
emekçi bir halktır, hem ağır bir
sınıfsal sömürü altındadır hem de
yoğun bir ulusal baskı altındadır.
Varlığı reddedilmiş, dili yasaklan-
mıştır. Kürt ulusu hem imparatorluk
hem de cumhuriyet dönemlerinde
defalarca kitlesel kıyımlara uğra-
mış ve zorunlu göçe maruz bıra-
kılmıştır.
ABD emperyalizminin yeni sö-
mürgesi olan ülkemizde, faşist dev-
lete karşı demokrasi ve emperya-
lizme karşı bağımsızlık mücadelesi
veren devrimcilerin Kürt halkının
özgürlüğünü sağlamak için Kürt
sorununu tarihselliği içinde bilim-
sel olarak ele alması gerekmekte-
dir. Kürt sorununun tarihinin yanlış
kavranması, soruna yanlış çözüm-
ler üretilmesine sebep olmaktadır.
KÜRT SORUNUNUN TARİHİ
1639 yılına kadar feodal bey-
liklere bölünmüş olan Kürdistan,
o tarihten sonra Osmanlı ve İran
arasında yapılan Kasr-ı Şirin an-
laşmasına göre iki devlet arasın-
da bölünmüştür. Bu durum bugün
4 parça olan Kürdistan’ın, İran
Kürdistan’ı ile diğer parçalar ara-
sında farklı bir sosyal ve ekonomik
yapının oluşmasına yol açmıştır.
Bu nedenle biz siyasi görevlerimiz
gereği daha çok Kuzey ve Güney
Kürdistan üzerinde duracağız.
Osmanlı döneminde 19. Yüzyıla
kadar Kürdistan özerk bir yapıya
sahip olmuş, Kürt feodalleri tara-
fından yönetilmiştir. 19. Yüzyıl ile
beraber devletin merkezi otorite-
sinin azalması ile birlikte Kürt fe-
odalleri varlıklarını güçlendirmiş,
görece bağımsız bir yapıya kavuş-
muşlar ve merkezi devlete karşı
iktidar amacıyla Osmanlı ile çeşitli
çatışma ve sürtüşmelere girişmiş-
lerdir. Bedirhan Bey ve Yezdan
Şer ayaklanmaları bu dönemde
çıkan çatışmaların başlıcalarıdır.
Bu isyanlar feodal karakterli hare-
ketler olmasına rağmen Kürtlerin
modern çağlarda devletle ilk ka-
pışması olduğu için milliyetçi Kürt
aydınları tarafından heyecanla
karşılanmış, Kürt ulusal hareketi-
nin şekillenmesine büyük katkı sağ-
lamıştır.
Osmanlı içindeki birçok farklı
ulus küresel ölçekte kapitalizmin
gelişmesi ile beraber bir burjuvazi
oluşturabilmiş ve bu burjuvaziler
belli ölçüde bir sermaye birikimi
sağlayabilmişlerdir. Bu ulusların
kendi topraklarında ulusal bur-
juvazileri güçlendikçe Osmanlı
devleti ile aralarında çelişkiler ço-
ğalmış ve en sonunda bağımsızlık-
larını elde edebilmişlerdir. Ancak
bu uluslar daha çok Osmanlının
batı kısmında, Avrupa ile ilişkileri
bulunan, kapitalistlerin ilgi alanına
giren ve ülkenin ekonomik merkezi
durumunda olan bölgelerde yaşı-
yorlardı. Kısaca Osmanlı içinde
Sırp, Yunan vb. ulusal sorunları o
ülkelerin burjuvazileri ve halkla-
rının öncülüğüyle bağımsızlık te-
melinde çözülmekteydi. Kürdistan
ise bu ulusların ülkelerine nazaran
Osmanlı’nın iç bölgesi sayılabile-
cek bir coğrafyada olmasından ka-
pitalist gelişmelere uzaktı ve kapi-
talizmin ilgi alanına girecek (ham-
madde kaynakları gibi) özellikleri
henüz bilinmemesinden dolayı bir
sermaye birikimi sağlayamamıştı.
Üstelik kuzey yarımkürenin büyük

34
Devrimci Gençlik Kürt Sorunu

kısmında feodalizm çözü-

lüp kapitalizm yeşerirken,
Bugün Kuzey Kürdistan’da devletin tarihi kadar eski olan
Kürdistan’da Osmanlı otori-
tesinin zayıflamasıyla bera- imha, inkâr ve asimilasyon politikaları daha gelişmiş biçimiyle
ber feodalizmin güçlenmesi devam ediyor, Cemaat eliyle Kürt gençliği kendi varlığına
ulusal mücadeleyi yüklene-
cek bir burjuva sınıfının oluş-
düşmanlaştırılmaya çalışılıyor, gerici örgütlenmeler devlet eliyle
masını engellemiş ve zayıf büyütülerek halkın özgürlük mücadelesine karşı koz olarak
olan milliyetçi Kürt aydınla- kullanılıyor, Kürt halkının örgütlü güçleri tasfiye edilmek isteniyor,
rının çalışmalarına da engel
yaratmıştır. Kürdistan coğrafyası insansızlaştırılıyor, Kürdistan doğası barajlar
Yirminci yüzyıla gelindi- ve orman yangınlarıyla yok edilmeye çalışılıyor… Türkiye’de
ğinde bir ulusal burjuvazisi Kürtlerin kırıntı düzeyinde dahi hiçbir hak ve özgürlükleri
olamayan Kürtlerin ulusal
özlemlerini Avrupa’da eği- bulunmamaktadır. En temel insan haklarından olan anadilde
tim almış Kürt aydınları dile eğitim hakkına dahi sahip değillerdir. Kuzey Kürdistan’da yürüyen
getirmiş, Kürt ulusal müca-
ulusal mücadele hala var olma – yok olma seviyesinde sürmektedir.
delesinin yükünü omuzlarına
almışlardır. Osmanlı için gi-
derek büyük bir tehlike du- (Sivas) ve Milli (Urfa) gibi çeşitli lışılmıştır. 1923’ten sonra Kürtler
rumuna gelen Kürt ulusal hareketi direnişler geliştirilmiş ve bu direniş- devlet tarafından sosyal ve zaman
(milliyetçi aydınlar ve aşiretler) ler Türk Devleti tarafından vahşice zaman fiziki imha yoluyla bastırıl-
Birinci Emperyalist Paylaşım Sava- bastırılmıştır. mak istenmiştir. TC’nin imha politi-
şı öncesi ve sırasında Osmanlı ta- Kurtuluş Savaşı emperyalist kalarına karşı önce 1925’te Azadi
rafından önce Hamidiye Alayları güçleri Anadolu’da gerilettikçe örgütünün önderliğinde Şeyh Said
daha sonra ise Aşiret Mektepleri Kürdistan’a baskı ve zulüm götür- İsyanı, 1926 yılında Hoybun ör-
gibi Müslümanlık temelinde örgüt- müştür, bu bakımdan emperyaliz- gütünün önderliğinde Ağrı İsyanı
lenmiş askeri birlikler kurularak, mi geriletmesi sebebiyle bir açıdan patlak vermiştir. Büyük kitlesel kı-
bir ölçüde devlet politikalarına ve ilerici bir karaktere sahip olmasına yımlarla bastırılan bu isyanlardan
Alman emperyalizminin çıkarları- rağmen, Kürt halkına uyguladığı sonra, 1938 yılında silahlı bir isyan
na yedeklenebilmiştir. Bu birlikler ulusal baskı ve katliamlar sebebiy- olmamasına rağmen Dersim’de je-
emperyalist savaş boyunca sa- le gerici bir nitelik de taşımaktadır. nosit düzeyinde büyük bir kitlesel
vaşmaktan ziyade başta Ermeni Savaşın ardından kurulan dev- kıyım gerçekleşmiştir. Feodalizmi
halkına, Osmanlı karşıtı aşiretlere, let, kökü Osmanlı döneminde de tasfiye etme bahanesiyle dönemin
karşı kitlesel kıyımlar yapmak için olsa modern anlamda yeni geli- solunu ve aydınlarını da arkasına
kullanılmıştır. Savaş boyunca dev- şen, embriyo halindeki burjuvazi alan Kemalizm, isyan etmeyen Kürt
let hem Ermeni ulusal hareketini için zorlama bir ulus devlet şek- bölgelerinde ve Türkiye’de kendi
ezmiş, hem de Kürt ulusal hareke- lindeydi. Sermayenin üst yapıda- dümen suyundaki feodal güçlere
tini büyük ölçüde denetim altına ki ihtiyaçları çerçevesinde tek ve dokunmamış ve elinden geldiğince
almıştır. muktedir ulus oluşturulma çabası, bu güçlerle işbirliği yapmıştır. Ya-
Emperyalist savaş bittiğinde Os- küçük burjuva Kemalist önderliğin şanan kıyımlardan sonra, Türkiye
manlı Devleti parçalanmış, Kürdis- doğrudan giriştiği katliamlarla, Devrimci Hareketinin ayağa kalk-
tan’daki devlet otoritesi tamamen İstiklal mahkemeleri gibi gerici uy- masına kadar Kuzey Kürdistan’da
ortadan kalkmıştır. Emperyalizmin gulamalarla, Türk Tarih Tezi gibi siyasal ve toplumsal anlamda
işgali altına giren Anadolu’da iş- zorlama destanlar eşliğinde asimi- yaprak kımıldamamış, TİP’in Doğu
gale karşı küçük burjuva Türk milli- lasyoncu politikalarla gerçekleşti- Mitingleri ile beraber Kürt Sorunu
yetçi aydınlarının önderliğinde bir riliyordu. Osmanlı Devleti’nin son tekrar ülke siyasetinde üzerinde ko-
ulusal kurtuluş savaşı şekillenme- döneminden miras alınan bu gerici nuşulan bir mesele haline gelmiştir.
ye başlamıştır. Kurtuluş Savaşının politika başta Ermeniler ve Kürtler Türk devletinin kuzey gibi ilhak
önderliği savaşın başlangıcında olmak üzere Anadolu’da Türk ol- etmek istediği ancak başarama-
Kürtlere anayasal eşitlik ve bölge- mayanları imha etme ve ‘Türkleş- dığı Güney Kürdistan’da ise İn-
sel özerklik sözü vermesi üzerine tirme’ operasyonlarıyla sürdü. Bu giliz işgali yaşanmıştır. İşgalin ilk
Kürtler ile küçük burjuva Kemalist bağlamda Kürdistan, yeni kurulan zamanlarında cılız olan direniş
önderlik arasında bir yakınlaşma TC tarafından ekonomik ve siyasi zamanla İngiliz güçlerine ve yer-
olmasına rağmen, bu hareketin olarak tamamen ilhak edildi. li işbirlikçilerine karşı güçlü bir
Kürdistan üzerindeki ilhakçı tutu- Tekçi ve ırkçı bir politika izleyen mücadeleye dönüşmüştür. Güney
mundan dolayı daha savaş sıra- TC yönetimi tarafından Kürtçe ko- Kürdistan’daki ulusal mücadele
sında Kemalist önderliğe karşı, nuşmak yasaklanmış, Kürt kültü- önce İngilizlere, daha sonra Irak
Kürt aydınları tarafından Koçgiri rüne ait her şey yok edilmeye ça- Krallığına, daha sonra ise BAAS

35
Devrimci Gençlik
şovenizmine karşı kesintisiz şekilde
sürmesine rağmen daha sonra feo-
dal karakterinden dolayı işbirlikçi
bir konuma sürüklenmiştir.
Suriye topraklarında kalan Batı
Kürdistan’da diğer parçalardaki
düzeye kıyasla cılız bir ulusal mü-
cadele gelişmiştir. Bunun nedeni
Suriye’deki Kürtlerin Arap yer-
leşimleriyle bölünmüş, bütünsel
olmayan bir coğrafyada yaşama-
sı ve nüfusun büyük kısmının Ku-
zey Kürdistan’daki yerleşimlerin
doğal devamı olan bölgelerde
yaşamasından kaynaklıdır. Batı
Kürdistan’da yaşayan Kürtler,
Arap yönetiminin ırkçı baskılarına
maruz kalmış, kimlik sahibi bile
olmadan haymatlos statüsünde
yaşamlarını sürdürmeye çalışmış-
lardır.
GÜNÜMÜZDE KÜRDİSTAN’IN
DURUMU
Bugün Kuzey Kürdistan’da dev-
letin tarihi kadar eski olan imha,
inkâr ve asimilasyon politikaları
daha gelişmiş biçimiyle devam edi-
yor, Cemaat eliyle Kürt gençliği
kendi varlığına düşmanlaştırılma-
ya çalışılıyor, gerici örgütlenmeler
devlet eliyle büyütülerek halkın
özgürlük mücadelesine karşı koz
olarak kullanılıyor, Kürt halkının
örgütlü güçleri tasfiye edilmek iste-
niyor, Kürdistan coğrafyası insan-
sızlaştırılıyor, Kürdistan doğası ba-
rajlar ve orman yangınlarıyla yok
Kürt Sorunu
oymaktadır. ABD, Gü-
ney Kürdistan’da hızla
örgütlenen cemaat ve
cemaate yakın olan Go-
ran Hareketi eliyle AKP
benzeri bir yönetim için
çalışmaktadır.
Doğu Kürdistan’da
ise Kürt ulusal mücade-
lesi inişli çıkışlı bir çizgi
izlemiştir. Kürtler ulusal
haklar bir yana, en te-
mel insan haklarından
bile yoksundurlar. İran
rejimi Kürdistan’daki
otoritesini şiddet üzeri-
ne kurmuştur. En basit
olaylarda dahi idam ce-
zaları verilmekte, siya-
set yapmak ise tümüyle
yasaklanmaktadır. Ka-
çakçılıkla mücadele adı
edilmeye çalışılıyor… Türkiye’de
altında her yıl onlarca Kürt köylüsü
Kürtlerin kırıntı düzeyinde dahi
idam edilmektedir. Kadınlar evle-
hiçbir hak ve özgürlükleri bulun-
rine kapanmaya zorlanmaktadır,
mamaktadır. En temel insan hakla-
şeriat düzenine uygun yaşamaları
rından olan anadilde eğitim hak-
için ortaçağdan kalma işkence ve
kına dahi sahip değillerdir. Kuzey
baskı yöntemleri uygulanmakta-
Kürdistan’da yürüyen ulusal mü-
dır. Türkiye’de olduğu gibi İran’da
cadele hala var olma – yok olma
da Kürt coğrafyasında yoğun bir
seviyesinde sürmektedir.
kontrgerilla faaliyeti bulunmakta-
Güney Kürdistan’da ise Kürtler
dır. İnsanlar köylerinden ayrılma-
Irak devleti içinde bir federasyona
ya zorlanmakta, Kürtlerin yaşa-
sahiplerdir. Ancak Güney Kürdis-
dığı bölgeler insansızlaştırılmaya
tan yönetiminin feodal karakteri,
çalışılmaktadır.
emperyalizmle girdiği işbirliği ve
Batı Kürdistan’da Kürt halkı bu-
ABD işgalinden sonra Irak’ın diğer
gün örgütlülüğünü çok üst seviye-
halklarına karşı işlediği suçlar, Gü-
lere çıkarmasına karşın El Kaide
ney Kürdistan’ın doğal kaynakları-
ve ÖSO gibi ABD işbirlikçisi çe-
nı emperyalizme peşkeş çekmesi,
teler tarafından tehdit edilmekte-
ülkede Suudi Arabistan benzeri
dir. İşbirlikçi çeteler halk güçleri
(petrol gelirlerinin halka rüşvet
tarafından yenilgiye uğratıldıkça,
olarak dağıtıldığı) bir ekonomik
sivil halka yönelik katliamlar ger-
model kurması, yönetim sisteminin
çekleştirmektedir. Diri diri insan
boğazına kadar rüşvet ile yolsuz-
yakmaktan, yamyamlığa kadar
luğa batması halkta bir öfke biriki-
her türlü iğrenç yöntemi kullanan
mine yol açmıştır. Üstelik yönetimin
çeteler yüzünden her geçen gün
Türkiye ve İran’ın Güney Kürdistan
Batı Kürdistan’dan yeni bir katliam
topraklarına yönelik saldırılarına
haberi gelmektedir. Rojava halkı-
sessiz kalması sebebiyle halkın de-
nın geleceğini bütün Suriye’de ya-
rin bir güvensizliği bulunmaktadır.
şanan anti-emperyalist mücadele
İktidardaki Barzani ailesinin nere-
belirleyecektir.
deyse bütün Güney Kürdistanı bir
Kürdistan günümüzde farklı
aile çiftliği haline getirmesi libera-
ülkeler tarafından siyasi ve eko-
linden, radikal İslamcısına kadar
nomik olarak tamamen ilhak edil-
bütün siyasi güçleri anti-Barzani
miş durumdadır. Kürdistan’ın dört
bir politika izlemeye zorlamakta-
parçası sosyo-ekonomik ve siyasi
dır. Ancak emperyalizm Barzani
olarak birbirinden oldukça farklı
yönetiminin de altını gün geçtikçe
süreçler yaşamıştır.
36
Devrimci Gençlik
KÜRT SORUNU, SOL
DEVRİMCİ ÇİZGİMİZ
Türkiye solunun bir bölümü Ke-
malizm ve Kürt isyanları konusun-
da yanlış tespitlerde bulunarak
Kürt sorununda sosyal şoven bir
pozisyona sürüklenmişlerdir. Bu
kesimler Kürt isyanlarının kitlesel
kıyımlarla bastırılmasını yalnızca
“burjuva demokrasisinin feoda-
lizmi tasfiyesi” olarak nitelendirir-
ken, katliamlara karşı çıkış yerine
ikircikli tutumlarıyla dolaylı dahi
olsa katliamları, ulusçu politika-
ları ve statükocu devlet anlayışını
desteklemişlerdir. Kürtlere yönelik
girişilen bütün katliamlara karşı
“ama”sız,”fakat”sız bir duruş ser-
gilemek bu sorundaki kararlılığın
ve samimiyetin turnusolu olması-
nın dışında, devrimcilik ve komü-
nistlik iddiasının da sağlamasıdır.
Bu sağcı görüşü savunan kesimler
günümüzde Kürt ulusu faşizm tara-
fından ezilmekteyken, TC bayrağı
Kürtlerin üzerinde bir baskı aracı
iken, TC’nin “ulusal” bayrağının
ilerici(!) yanlarını keşfedip, dev-
rimcilerin ve sosyalistlerin değeri
olduğunu söyleyecek kadar ulusal-
cı ve sağcı bir zeminde bulunmak-
tadırlar.
Başka bir bölümü ise Kürt soru-
nunda iradelerini Kürt hareketine
teslim ederek iradesiz bir pozisyo-
na sürüklenmişlerdir. Kürt ulusal
hareketinin paradigma değişimi
olarak adlandırdığı pragmatist si-
yasetinin değişkenliğinden dolayı
tutarsız bir politika izlemişlerdir.
Öyle ki Kürt ulusal hareketinin
Irak’ın ABD emperyalizmi tara-
fından işgalini olumlamasını dahi
destekler duruma düşecek kadar
Marksizmden uzaklaşmışlardır.
Kürt sorununda solun bağımsız
bir şekilde beyanlarını ve bilimsel
çözüm yöntemlerini ortaya ko-
yarak teorik-pratik bir hat ortaya
koyması halkların mücadelesini
geliştirecek bir tutumdur, aksi de-
mokrasi ve özgürlük mücadelesini
geliştirmez. Genel olarak hem bu
iki hatalı görüşün hem de beyanda
dahi ikircikli tutum alan; süreçte
her yöne esneyebilmek için imza-
sız yazılarla ne yardan ne serden
vazgeçmeyerek, tasfiye sürecine
ne evet ne de hayır diyemeyip, or-
taya irade koyamayan çevrelerin
de Kürt halkının özgürlük mücade-
lesini zaferle taçlandıracak gücü
yoktur.
Hareketimiz ise Marksizmin
ustalarının öğrettiği şekilde,
THKP/C’den Devrimci Yol’a Kürt
sorununda devrimci ve kararlı bir
tutum sergilemiştir. Bu teorik-pratik
hattımız Kürt sorununun çözümün-
de ve faşizme karşı mücadelemiz-
de kutupyıldızı olarak bizlere yol
göstermektedir. Bizim politikamız
koşulsuz şartsız Kürt halkının kendi
kaderini tayin hakkını savunmuş;
özerklik, federasyon ve bağımsız-
lık gibi çeşitli çözümleri dıştalama-
mış, ayrı örgütlenmeyi mutlaklaş-
tırmadığı gibi, ortak örgütlenmeyi
de mutlaklaştırmamıştır. Halkla-
rın kardeşliği temelinde, faşizme
karşı demokrasi mücadelesinde,
şovenizme geçit vermeden Kürt
halkının özgürlük mücadelesini sa-
hiplenmiş ve bunun için mücadele
etmiştir.
“..bunu, Sosyalizm için devrimci
savaşımımızdan ayrı bir şey ola-
rak istiyor değiliz; eğer bu sava-
şım, ulusal sorun dahil, demokra-
sinin bütün sorunlarına devrimci
bir yaklaşımla ilişkilendirilmezse
boş bir sözden öteye gitmeyeceği
için istiyoruz. Kendi kaderini tayin
etme özgürlüğü, yani bağımsız-
lık, yani ezen uluslardan ayrılma
özgürlüğü istiyoruz. Bunu, ülkeyi
ekonomik bakımdan bölmeyi, ya
da küçük devletler idealini düş-
lediğimiz için değil, tam tersine,
yalnızca gerçekten demokratik,
gerçekten enternasyonalist bir te-
mel üzerinde, geniş büyük devlet-
ten ve ulusların yakın birliği, hatta
kaynaşmasından yana olduğumuz
için istiyoruz. Ancak ayrılma öz-
gürlüğü olmaksızın böyle bir te-
mel düşünülemez. nasıl ki, Marx
1869’da, İrlanda’nın ayrılmasını,
İrlanda’yla Britanya, arasında bir
bölünme olsun diye değil, ama
onun ardından gelecek özgür bir
birlik için istediyse, “İrlanda için
adalet”i sağlamak üzere değil,
ama Britanya proletaryasının dev-
rimci savaşı için istediyse, biz de
aynı biçimde, Rus Sosyalistlerinin,
ulusların kendi kaderlerini tayin
37
Kürt Sorunu
özgürlüğünü istemeyi reddetme-
lerini, yukarıda belirttiğimiz an-
lamda, demokrasiye, enternasyo-
nalizme ve sosyalizme doğrudan
doğruya ihanet sayıyoruz.” (Le-
nin, UKKTH)
Bugün yine Marksizm-
Leninizm’in öğretileri doğrultusun-
da Kürt halkının haklı özgürlük
mücadelesindeyiz. Ulusların ken-
di kaderlerini tayin özgürlüğünü
istemeyi reddetmelerini, demok-
rasiye, enternasyonalizme ve sos-
yalizme doğrudan doğruya ihanet
sayarak, ulusal sorunu, devletin
yapısı itibariyle, demokrasi soru-
nunun bir parçası olarak görerek
devrimci, kararlı, cüretli bir tarzla
Kürt halkının ve coğrafyamızdaki
bütün halkların özgürlük ve de-
mokrasi mücadelesini yükseltiyo-
ruz. Günümüz koşullarında Kürt
ve Türk halklarının ortak örgütlen-
mesini ve eşitlik temelinde gönüllü
birliğini savunuyoruz. Kürt halkının
gerçekten özgürlüğü ve mutluluğu-
nun Anadolu ve Mezopotamya
halklarıyla birlikte emperyalizme
ve faşizme karşı ortak mücadelesi-
nin zaferinde görüyoruz. Kısacası
Kürt halkını, Demokratik Halk Dev-
rimi programımızın temel bileşen-
lerinden olarak görüyoruz. Kürt
halkının özgürlük mücadelesini,
faşizme karşı demokrasi mücade-
lesinin bir parçası olarak görüyor
ve bu bağlamda ele alıyoruz. Ulu-
sal baskı, imha, inkâr ve asimilas-
yon politikalarına karşı özgürlük
mücadelesini yükseltiyoruz. Kürt
gençliğinin insanca yaşayabilme-
si için anadilde eğitim mücadelesi
veriyor ve ırkçı-gerici eğitime karşı
çıkıyoruz.
Dün nasıl halklarımızın gönül-
lü birliğini simgeleyen Devrimci
Gençlik köprüsünü Zap suyu üze-
rinde yükselttiysek, Dersim dağ-
larında Hasan Gök’ü, Diyarbakır
Zindanlarında Orhan Keskin’i şe-
hit verdiysek, bugünde halklarımı-
zın eşitlik ve özgürlük mücadelesi-
ni daha nice değerler yaratarak
büyüteceğiz. Kürt halkının özgür-
lük mücadelesini zafere ulaştıraca-
ğız.
FAŞİZM YENİLECEK,
HALKLAR KAZANACAK!
Kadın Sorunu Ezilen Sınıfların Sorunudur

Dinsel öğretilerde kadının erkeğin kaburga kemiğinden yaratıldığı gibi safsatalardan

tutalım da Adem’i ilk günaha sürükleyerek sonsuz bir günahkar olarak tanımlanmasına
kadar birçok geri duruşa tanığızdır. Bununla birlikte mitolojide dahil kadının salt cinsel bir
obje olduğuna, biyolojik farklılıklar nedeniyle geri planda tutulmasına dair birçok yanlış
algınında yıllardır yaratılmaya çalışıldığı bilinmektedir.

S anayinin gelişmeye başladığı

yıllara kadar kadın, sadece
erkeğin özel mülkiyetinde sayılı-
yordu. Eve hapsolan kadının baş-
lıca “görev”leri iyi bir eş olmak,
soyun devamını sağlamak, ço-
cuklara bakan bir anne olmak ve
ev işlerini yapmaktı. Çocuk bakı-
mı ve ev işleri gibi işlerin sürekli-
liği onu toplumdan koparıyordu.
Tüm hayatını dört duvar arasın-
daki işlerle geçiren kadın tama-
mıyla toplumdan kopuk, erke-
ğe bağımlı halde yaşıyordu. Ve
bunu başlıca görevlerinden sa-
yan kadın, kendine yapılan tüm
müdahalelere boyun eğiyordu.
Toplumda ikincil bir sınıf olarak
adlandırılmasını bir kader olarak
kabul ediyor ve verilen bu kut-
sal görevi en iyi şekilde yapmak
için didinip duruyordu. Tüm suçu
kadın olmasında arıyor, acılarını
dahi içine gömüyor ve büyük bir
sabırla yaşıyordu.
Egemenler, sanayinin/kapita-
lizmin gelişmesiyle birlikte kadı-
nın ucuz iş gücü olarak da kul-
lanılabileceğini gördü. Evdeki eş
ve ev hanımı kimliğine bir de üc-
retli kölelik kimliği ekleniyordu.
Kadının iş hayatına girmesi top-
lumdaki ikincil sınıf olduğu ya da
toplumdan yalıtılmışlık gerçeğini
değiştirmiyordu. Daha çok sömü-
rülüyor, daha ucuza çalıştırılıyor-
du. Üretim ilişkilerinin gelişmesiy-
le birlikte kadın iş gücü en başın-
dan çok düşük fiyatlara satın alı-
nırdı. İş yaşamında erkeklerden
çok kadınların tercih edilmesinin
nedenlerinden biride egemen
politikalar ve dini öğretiler sonu-
cunda ortaya çıkan boyun eğmiş
kadın gerçekliğidir. Bununla bir-
likte sanayide makineleşmeyle
birlikte ortaya çıkan olgunun ka-
dınlar ve çocuklar gibi kalifiye ol-
masa da üretim süreci içerisinde
aktif yer alabilmesinin koşulunu
yaratmış olmasıdır.
Kadına ikinci sınıf bir anlam
biçmek sınıflı toplum gereğidir
Dinsel öğretilerde kadının er-
keğin kaburga kemiğinden yara-
tıldığı gibi safsatalardan tutalım
da Adem’i ilk günaha sürükleye-
rek sonsuz bir günahkar olarak
tanımlanmasına kadar birçok
geri duruşa tanığızdır. Bununla
birlikte mitolojide dahil kadının
salt cinsel bir obje olduğuna, bi-
yolojik farklılıklar nedeniyle geri
planda tutulmasına dair birçok
yanlış algınında yıllardır yaratıl-
maya çalışıldığı bilinmektedir.
Ancak bunlar ne bilimseldir
nede gerçeklikle uzaktan ya-
kından alakası olmayan afo-
rizmalardır. Kadın-erkek ara-
sındaki biyolojik farklılığa ba-
karak birinin diğerinden üstün
olduğunu söylemek yanlıştır.
Zira yapılan birçok bilimsel
araştırmaya göre ilkel toplu-
luklarda dahi ilişki biçimleri
bugüne göre farklılık göster-
mektedir. Bunun en önemli
nedeni ise emeğin/tüketimin
ortaklaşmasıdır. Öyleki bu du-
rum yaşamsal pratikte (tarihsel
anlamda) defalarca kanıtlan-
mıştır.
Bilindiği gibi İlkel komünal
toplum her şeyin ortaklaşa
yapıldığı ve ortaklaşa payla-
şıldığı bir toplum örneğidir.
Bu ortaklaşmayı sağlayan en

38
Devrimci Gençlik
önemli olgu ise onun sınıf-
sız bir nitelik taşımasıdır.
İlkel komünal toplumda
besin kaynağı bitki olduğu
için toplayıcılık yapılıyor
ve bu toplayıcılık kadınlar
tarafından yapıldığı için
kadına büyük önem verili-
yordu. Ayrıca çocukların
soyu, babaları belli olma-
dığından anneye göre be-
lirleniyordu. Böylece bu
dönemde anaerkil bir aile
yapısının olduğu saptan-
dı. Günümüzde yapılan
araştırmalara göre hala
Hindistan’da ve Afrika’da
anaerkil bir şekilde yaşa-
yan iki topluluğun olduğu
biliniyor.
Özel mülkiyetle birlikte
kadın ev işleriyle ilgilendiği için
erkek mülkiyeti elinde topluyor
ve kadının sınıfsal karakteri de
değişiyordu. Bu durum cinsler
arası ilişkilerde de etkili oluyor
ve kadın üretim ilişkilerinden yok-
sun bir hale geliyordu. Ve böy-
lece çocuklar babasının mülkiye-
tinden yararlanmaya başlıyordu.
Böylelikle anaerkil toplumdan
ataerkil topluma geçiliyor ve
Engels’in deyişiyle, “Kadın cin-
sinin dünya üzerindeki tarihsel
yenilgisi” bu şekilde başlıyordu.
Köleci toplumda servetini ço-
ğaltan erkek çok eşli yaşama
hakkına da sahipti. Çünkü köle
sahibine aitti ve o ne derse yap-
mak zorundaydı. Feodal toplum-
da artık evlilikler aile büyükleri
tarafından kararlaştırılıyordu ve
cinsler arasında aşkın kalıntıları
da yok ediliyordu. Bununla bir-
likte erkeklerin evlilik dışı ilişkileri
de gelişmeye başladı.
Kapitalizmde ise yukarıda da
ifade edildiği gibi kadın ve çocuk
emeği egemenlerin ucuz üretim
ihtiyacı nedeniyle azgınca sömü-
rülmeye başlanmıştır. Gittikçe az-
gınlaşan sömürü uzun iş saatleri-
ne rağmen düşük ücretle küçük
yaştaki çocukları servet uğruna
fabrikalarda çalışmaya mecbur
bırakmış ve yaşam sınırını 30-
35’lere düşürmüştür. Cinsler ara-
sı ilişkilerde evlilikler burjuva bir
karakter almış ve eşlerin dışında
kararlaştırılan bir evlilik biçimi
oluşmuştur. Engels, “…burjuva
evliliklerde eğer kadın alelade
orospudan ayrılıyorsa bunun tek
nedeni, vücudunu bir ücretli gibi
parça parça kiralamayıp, bir
köle gibi bir seferde tamamen
satmasıdır.” der.
Kapitalizm güçlendikçe kendi
sonunu getirecek olan proletar-
yayı da kendi elleriyle yaratmış
ve onu da zamanla güçlendir-
miştir. Proletaryanın mirasçılara
geçecek mülkiyeti bulunmadığı
için erkek üstünlüğünün korun-
ması için de bir neden yoktur.
Mirasının kalabileceği sınıflarda
boşanmak zor olduğu gibi erke-
ğin kendi üstünlüğünü de koru-
ması gerekmektedir. Evlilikler ne
şekilde olursa olsun kadının evsel
köleliği üzerine kurulmuştur.
Kapitalist sistem varlığını sür-
dürebilmesi için en ideal birim
olan aileye önem vermiştir. Çün-
kü çocukları sisteme hazırlayan
ilk eğitim aileden geldiği gibi
ev kadınları ekonomik krizlere
tasarrufla önlem alarak bunun
hissedilmesini de önler. Onun
“biricik görevi” ailesinin mutlu-
luğu ve onların bakımıdır. Bunu
yapan kadın onlara sorunların
olmadığını hissettirmek için çaba
harcar. İşten yorgun argın gelen
kocasını memnun etmeye çalışıp
tüm laflarını alttan alan da yine
kadındır. Bu yüzdendir ki kapita-
39
Kadın Sorunu Üzerine
list sistem için en ideal birimdir.
Kadının özel mülkiyetin ortaya
çıkışından bu yana geçirdiği sü-
reç onu tahrip eden ve gün geç-
tikçe omuzlarına yeni yüklerin
verildiği bir süreçti. Kapitalizmle
birlikte kadının geldiği yer tam
anlamıyla uçurumun kenarıdır.
ÜLKEMİZDE KADIN MÜCADELESİ
80’li yıllardan sonra ülkemiz-
de geçirilen darbelerin ve bas-
kıların etkisiyle bir çok değer
yitirilerek yozlaşmıştır. Kadın
sorununun sınıflarüstü bir sorun
olduğunu söyleyen feministler,
diyalektiğin parça-bütün ilişkisini
yok sayarak olguları kendi bü-
tünlüğü içinde değerlendirmek
yerine birbirinden koparıp de-
ğerlendirmiştir. 80 sonrası yıp-
ranmış bu dönemde feminizm
kendine yer bulmuştur.
Feminist düşünce tarzı aslın-
da sistemi besleyen bir düşünce
tarzıdır. Kadın sorununa sistemin
istediği çerçeveden bakar. On-
lar için sorun tamamıyla cinsiyet
temellidir ve asıl suçlu erkektir.
Çözümü de yine onu bu hale ge-
tiren düzen içinde aramaktadır.
Suçluyu erkek olarak görmek,
asıl hedefi ıskalamak demektir.
Onu bu hale getirenin aslında
sistem olduğunu görememek sı-
nıfsal bakamamayı da berabe-
rinde getirir. Sistem kendi çıkar-
ları doğrultusunda kadına bir rol
Devrimci Gençlik
çizer ve onu oynaması gerekti-
ğini söyler. Kadının evde köle
gibi çalışmasının da, çocuklarına
ve kocasına bakıp hizmetçiliğini
yapmasının da nedeni sistemdir.
Sistem kadını köleleştirir, meta-
laştırır. Feministlerin yanılgıya
düştüğü nokta da işte budur.
Asıl hedef olan sistemi ıskalayıp
karşısına suçlu olarak erkeği al-
masıdır. Örneğin; 8 Mart Dünya
Emekçi Kadınlar Günü’nde fe-
minist hareketi alanlara sadece
kadınların çıkması gerektiğini
savunur. Onlara destek vermeye
giden erkekleri de yanlarında is-
tememektedirler. İşte bu tam da
sistemi besleyen tarzda bir ey-
lemlilik ve düşünce tarzıdır. Nasıl
olur da iliğine kadar sömürülen
emekçi kadınla, kocasının ya da
kendisinin artı-değerle kazandığı
parayı harcayan burjuva kadın
aynı alanda yer alır ve çıkarları
aynı doğrultuda olur?
Sistem din, dil, ırk, cinsiyet ay-
rımı yapmaz. Bu yüzden kadının
kurtuluşu ne feminist örgütlen-
melerde ne de düzen içi yönlen-
dirmelerde mümkündür. Kadını
bugün bu hale getiren sistem,
özel mülkiyetin ortaya çıkmasıy-
la başlar. Özel mülkiyetin varlığı
“kadın sorunu”nu oluşturduysa,
özel mülkiyetin ortadan kalkması
da bu sorunun çözümüne yönelik
adımdır. Bunun yıkılıp yerine top-
lumsal mülkiyetin gelmesi kadını
eve hapsolmuş halinden kurtarır
ve hem erkekle hem de toplumla
olan ilişkilerinin insani bir boyut
kazanabilmesini sağlar. Gelir da-
ğılımındaki uçurumun giderilmesi
ve bunun neden olduğu psikolo-
jik etkiler ve yaşam koşullarının
şekillendirdiği boyun eğen ka-
derci zihniyetin ortadan kalkma-
sı için eğitim, sağlık, iş, barınma
gibi temel sorunların halledilmesi
gerekir. Bu da ancak başında da
söylediğimiz gibi özel mülkiyetin
ortadan kaldırılmasıyla mümkün-
dür. Kadın sorunu tek başına sı-
nıflarüstü bir sorun değildir. Ka-
dın sorunun asıl sorun olan sınıf
sorununun bir parçasıdır. Ve bu
sorunu çözerken asıl sorundan
koparıp onu tek başına değerlen-
dirmek ve tek başına çözüm ara-
maya çalışmak bizi yanlışa götü-
rür. Asıl sorun olan sınıf sorununu
çözdüğümüzde kadın sorunun
da çözüldüğünü göreceğiz. Tabiî
ki de bu sorun ve toplumdaki ka-
dına yönelik önyargılar, yani sis-
tem kalıntıları elbette devrimin ol-
masıyla birlikte otomatik olarak
hemen değişecek şeyler değildir.
Toplumsal mülkiyete geçişle ka-
dın-erkek arasındaki mücadele
ya da kadının ayağa kalkışı bit-
mez, ama buna olanak sağlaya-
cak zemini kadına sağlar.
“Kadın-erkek eşitliği dendiğin-
de anlaşılması gereken, kadın-
larla erkeklerin her açıdan aynı
olması değil, kelimenin en geniş
anlamında tüm dünya nimetlerin-
den yararlanmada kendini öz-
gürce geliştirmede eşit haklara
40
Kadın Sorunu Üzerine
sahip olması, hiçbir ayrımcılığa
tabi tutulmamasıdır. Marksist-
lerin görevi, temelde fizyolojik
farklılıklar olmak üzere birtakım
farklılıklar barındırması gayet
doğal olan erkek ve kadının,
aynı mücadelenin, kapitalizmi
yıkma mücadelesinin eşit haklar
ve sorumluluklar yüklenen özgür
savaşçıları haline getirmektir. Bu
mücadeleyi zevkle ve gönüllü
olarak sürdüren kadın ve erkek
arasında, anlamsız çekişmeler;
kıskançlıklar ve yarışlar da olma-
yacaktır.” (Alan Woods)
Devrime giden bu yolda kadın-
lar bu süreci sırtlayacaktır. Hem
buna en çok ihtiyacı olanlar on-
lar hem de kapitalizmin soysuz-
laştırmasına en çok direnen ve
en az etkilenen yine onlardır.
Bu mücadelede kadının ayağa
kalkması, mücadeleyi omuzla-
ması gerekmektedir. Bunu ya-
parken asla yalnız olmayacak-
tır. Sorun, ezilmiş tüm insanlığın
sorunudur. Gezi direnişinde de
gördüğümüz gibi kadınlar ve on-
ların korkusuz yürekleri direnişin
sembolü olmuş durumdaydılar.
Onlara mücadelede destek çıka-
cak olan onun düşmanı olan er-
kek değil, onunla el ele kurtuluşa
yürüyecek olan erkektir. Gelecek
onların ellerinde yükselecek, öz-
gürleşen kadın, özgür geleceği
yaratacaktır.
KADIN ERKEK EL ELE
MÜCADELEYE !
Zeki GÖKER ve
Devrimci Sanat
Üzerine

S ahnelerimizin onlarca yıl emek

harcayan adsız kahramanları
vardır. Onlar ülkenin dört bir ya-
nında oyunlar sergileyerek dola-
nır dururlar. Oyunlar sergilerler,
bilgilerini, deneyimlerini paylaşır-
lar oyuncularıyla, izleyenlerle...
Tiyatroya bir ömür verirler. Sıra-
dan insanların, emekçilerin, genç-
lerin gizli kahramanlarıdır onlar.
Medya onlardan pek söz etmez.
Büyük kentlerde oyunları kalaba-
lıklarla dolup taşmaz. Ama ülke
çapında bilinir ve tanınırlar. İşte
o kahramanlardan birini, Zeki
Göker’i, yakından tanıyalım ve
dostlarımıza tanıtalım istedik.
Zeki Göker’in yönetmenliğini
yaptığı Ankara Birlik Tiyatrosu’na
yıllarca emek vermiş, 2008’den
bu yana Önder Babat Politik Ti-
yatro Topluluğu’nun da yönet-
menliğini üstlenmiş olan Bilge
Can Göker ile bir söyleşi gerçek-
leştirdik.
DG - Merhabalar hocam.
BCG - Merhaba arkadaşlar.
DG - Bizler, Zeki Göker’i, po-
litik duruşu ve sanat anlayışıyla,
samimiyetiyle, defalarca yasakla-
nan oyunlarıyla ve halkın kendisi-
ne ve tiyatrosuna olan sevgisi ve
saygısıyla tanıdık. Ama isterse-
niz yaşamıyla ilgili kısa bir bilgiy-
le başlayalım söyleşimize.
BCG - Zeki Göker, 1946’da
İstanbul’da doğdu. 1959 yılında
Adana Şehir Tiyatrosu’nda çocuk
oyunlarında oyunculuğa başladı.
Daha sonra Şehir Tiyatrosu’ndan
Adana Devlet Tiyatrosu’na
geçti. 1967 yılında Ceyhan Şe-
hir Tiyatrosu’nu kurdu. İki yıl
Ceyhan’da yönetmen-oyuncu ola-
rak çalıştı. 1971 yılında Adana’da
DEV-GENÇ’li
olarak
ya
aranma-
başlayınca
Ankara’ya geçip
burada Ankara
Birlik Tiyatrosu’nu
kurdu. 1987 yılına
kadar Ankara’da
ve Anadolu tur-
nelerinde bulun-
du. Sonrasında
İstanbul’da çalış-
malarını sürdürdü.
2006’da hayata
veda edene kadar ABT’de yazar,
yönetmen, oyuncu ve senarist ola-
rak çalıştı. Tiyatro yaşamı boyun-
ca yeni tiyatro sahneleri ve atöl-
yeleri kurdu, tiyatrocuları teşvik
etti, destekledi, inandığı uğurda
saldırılara uğradı, oyunları bir-
çok defa yasaklandı ve aklandı.
Mücadelesini yaşamının sonuna
kadar sürdürdü.
DG - Yasaklanan oyunlarının
başında Pir Sultan Abdal geliyor
sanırım.
BCG - Evet. Pir Sultan oyunu 87
defa, aynı gerekçelerle veya ba-
zen bir gerekçe gösterilmeksizin
yasaklandı. Ama her defasında
mahkeme kararıyla aklandı. Ya-
saklamalar ve engellemelere rağ-
men en çok oynanan oyun da Pir
Sultan Abdal oldu. 3,5 sene bo-
yunca yurt içinde ve yurt dışında
yaklaşık 1200 kere oynandı.
DG - Zeki Göker’in oynadığı
ve yönettiği oyunların birçoğu ya-
saklanmış ve mahkeme kararıyla
oynanmış. Pir Sultan Abdal’ın
dışında ustanın yönettiği yasaklı
oyunlardan bahseder misiniz?
BCG - Ankara Birlik
Tiyatrosu’nun yasaklanmadan
oynanan oyunu yok diyebilirim.
Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz,
Kara Düzen, Yeniden Doğarız
Ölümlerde, Özgürlüğün Bedeli,
Komşularımız, Davulun Sesi, Gü-
neşin Katli, Teneke, Hastane mi
Kestane mi, İcraatın İçinden İnsan
Manzaraları, Pir Sultan Abdal,
Ana, Haziranda Ölmek Zor, Bir
Ulu Çınar, Güneşten Bir Parça,
Tiyatrocu, Bir Güzel Çirkin Kral,
Gurbet Kuşları, Canavar Ca-
fer, Kral Çıplak, Nuhun Gemisi,
Günde Dünü Yaşamak… Hatta
‘Becerikli Kanguru’ adlı çocuk
oyununun bile oynatılmasına izin
verilmedi. Üstelik de çok komik
gerekçelerle. Bütün oyunlar mut-
laka en az bir defa yasaklanıp
mahkeme kararıyla oynandı. Bu
yasaklamalar ve zaman zaman
yapılan faşist saldırılar oyunla-
rın oynanmasına engel olamadı.
Aksine, her yasaklama ve saldırı,
halkın ABT ve Zeki Göker’i daha
fazla sahiplenmesine yol açtı.
DG - Zeki Göker ile birlikte siz
de birçok yasaklanma, saldırı ve
gözaltı yaşadınız. Bunlardan ba-
zılarını paylaşır mısınız?
BCG - Aslında yasaklama ve gö-
zaltlarının çoğu trajikomik olay-

41
Devrimci Gençlik
lardı… Çünkü genelde yasakla-
malar sudan sebeplerle veya ge-
rekçesiz yapılıyordu. Yasada, bir
tiyatro oyununun oynanması için,
oyun saatinden 48 saat önce mül-
ki amire müracaat etmek gerekli-
dir deniyor. Yani oyun oynamak
izne tabi değil. Emniyet güçleri-
ninse oyunları yasaklama yetki-
leri yok, en büyük mülki amir bu
yetkiye sahip. Ama çoğu oyunu-
muz, polis tarafından, toplantı ve
gösteri yürüyüşleri yasasının alışı-
lagelmiş ihlalinde olduğu gibi, il
idaresi yasasının ihlaliyle yasak-
lanmak isteniyordu. Oynanacak
oyun tekstinin emniyet birimlerine
gönderilmesi söz konusu bile de-
ğilken, ABT’den bu istenebiliyor
ya da ilk defa sahnelenecek bir
oyunu, bölünmez bütünlüğe ve
anayasa düzenine aykırıdır di-
yerek yasaklayabiliyorlardı. Bu-
nunla birlikte tüm ABT’liler gibi
ben de birçok defa bunlara tanık
oldum. Zaman zaman da devlet
kendi eliyle sürdürdüğü baskıları
faşist gruplar aracılığıyla gerçek-
leştirmeye çalışıyordu. Tiyatroya
yapılan faşist saldırılar, halkımı-
zın bizleri sahiplendiği ve savun-
duğu, bizlerin de bir anlamda
halkımıza olan inancımı-
zın pekiştiği durumlar ol-
muştur hep.
DG - Zeki Göker’in ti-
yatro dışında sinemaya
da bir dönem ilgisi oldu-
ğunu biliyoruz. Bu süreç
hakkında bilgi verir misi-
niz?
BCG - Zeki Göker’in
yazdığı 12 tane senaryo-
su vardır. Aynı zamanda
toplumsal gerçekçi sine-
mamızın örneklerinden
olan Karınca Katırı, Bir Ir-
mağa Yolculuk, Kurt Payı,
Kimlik gibi filmlerde de
rol almıştır.
DG - Biraz da Zeki
Göker’in politik kimliğin-
den ve muhalif sanatçılığı-
nın gelişiminden bahsede-
bilir misiniz?
BCG - Zeki Göker, döne-
minin muhalif gazetecileri
olan bir anne – babanın
oğlu olarak dünyaya ge-
liyor. Sonrasında çocuk-
luğunu ve gençlik yıllarını
geçirdiği Adana’nın o dönem-
ki atmosferini kendi sanatında
özümlüyor. Yaşar Kemal’den Yıl-
maz Güney’e, Orhan Kemal’e,
Nejat Uygur’a, bir dolu sanat-
çının harmanını mayalayan bu
topraklarda oluşmaya başlıyor
Zeki Göker’in politik ve muhalif
kimliği. Bunlara bir de 68’in dev-
rimci rüzgârı eklenince, sanatının
akacağı nehir de yatağını bulmuş
oluyor, sanatı ile yaşamı arasında
bir diyalektik bağ oluşuyor. Sanat
yaşamı, yaşam da sanatı besliyor.
Erken yaşlarında tanıştığı devrim-
ci kültür ve pratiğini temellendir-
mek ve ileriye taşımak adına yo-
ğun çalışmaların, örgütlenmelerin
içinde bulunuyor. Adana’dan
ayrılmak zorunda kaldığında, bu
durum bir anlamda Zeki Göker’in
politik ve sanatsal temelini geniş-
letmesinin, farklı örgütlenmeler
içinde hem kendi bilincini, hem de
çevresindeki insanların bilinçlerini
geliştirmesinin yolunu açıyor. Sa-
natının halkla iç içe olması, insan
sevgisi, toplum için sanat ilkesini
yaşamının bütününe yayabilmesi,
sürekli bir üretim içinde olması,
baskılara boyun eğmeyip yılma-
42
Zeki Göker Üzerine Söyleşi
dan mücadele etmesi, politik kim-
liğinin oluşmasının hem sebepleri
hem de sonuçları olmuştur.
DG - Politik tiyatronun kurucu-
larından Piscator,  tiyatronun sınıf
mücadelesine bir silah olarak hiz-
met etmesi gerektiğini öngörür.
Peki bu silahı geniş halk kitlele-
rine ulaştırırken nasıl bir estetik
arayışı içinde bulunuyor Zeki
Göker? Sanatsal olarak ABT’nin
gelişim çizgisi nasıl bir düzlemde
ilerliyor?
BCG - Döneminin devrimci
rüzgârıyla sanat alanında var ol-
maya ve üretmeye başlıyor Zeki
Göker. O günlerde bir dolu tiyat-
ro topluluğu kuruluyor, oyunlar
üretiliyor, politik görüş ayrılıkları-
na düşülüp dağılınıyor. Zeki Gö-
ker ise bir yandan politik bilincini
geliştirmeye çalışırken öte yandan
da geniş kitlelerle bağ kurabile-
cek bir sahne estetiğinin peşine
düşüyor. Özellikle halk tiyatrosu
formları onu çok etkiliyor. Halk ti-
yatrosu türküleriyle yoğrulmuş bir
politik tiyatro yapmak üzere yola
düşen Göker bir dolu tiyatro ile
çalışmalar yaptıktan sonra düşle-
diklerini var etmek üzere ABT’yi
kuruyor. 
ABT gerek oyunculuk gerekse
estetik ve politik olarak baştan
sona çizgisini kararlılıkla sürdü-
ren bir topluluk olarak sanatsal
mücadelenin içinde yerini alıyor.
Önceleri Aziz Nesin, Muzaffer
İzgü’nün düz yazılı metinlerini
oyunlaştırma yolunu seçen top-
luluk giderek yazarlarla işbirliği
yaparak yeni oyun metinlerinin
yazılmasını sağlıyor.
“Kara Düzen”, “Yeniden Doğa-
rız Ölümlerde” ve “Güneşin Kat-
li” 70’li yılların politik ortamında
üretilen yoğun izleyici kitlesinin
desteğini alan çalışmalar oluyor.
DG - Ustanın aktörlüğünden
bahsedelim isterseniz. Tiyatronun
tüm alanlarında usta bir sanatçı
Zeki Göker. Ama özellikle onu
sahnede izleyip de oyunculuğun-
dan etkilenmeyen yok deniyor.
Bu birikim nasıl oluşmuş ve Usta
nasıl bir oyunculuk ve üretim tarzı
geliştirmiş?
BCG - O, 68’in ölümüne koşan
çocuklarından biri. O yıllardaki
devrimcilerin tüm yüreğiyle du-
Devrimci Gençlik
yumsadığı arkadaşlık, paylaş-
mak gibi duyguları sonuna kadar
muhafaza etmiş, o değerlerden
ödün vermemek için her türden
zorluğu göğüslemiş bir savaşçı.
Öncelikle ülke tiyatrosunun
yetiştirdiği önemli bir oyuncu.
Adana Şehir Tiyatrosu sürecinde
Devlet Tiyatrosu’nun çok önemli
akademisyen, yönetmen ve oyun-
cularıyla tiyatroya başlamıştı. Bu-
nun yanında alaylı eğitimini aldı-
ğı bir dolu usta sanatçı var. Nejat
Uygur, Tevfik Gelenbe’den halk
tiyatrosu oyunculuğunu öğrenen
Zeki Göker, yoğun bir çabayla
kendini geliştirdi. Doğanın ken-
disine bahşettiği müthiş etkileyici
ses tonu ve diksiyonu dışında, be-
densel anlatıma dayalı bir dolu
teknik yanını yıllar içinde ustalıkla
yetkinleştiren Usta, özellikle bazı
oyunlarda sahnede unutulmaz
rollere imzasını attı.
Bir rolü ele alırken onun ayrıntı-
larını usta oyunculuğuyla işleyen,
sahnede “rol kesmek” yerine ka-
nıyla canıyla yaşayan bir karakte-
ri ortaya koyan Göker, var ettiği
oyunculuk estetiği ile de Anadolu
illerinde on binlerce izleyicinin
gönlünde yer etmesini bildi.
Kendi çocuklarından çok gö-
zetip yaşatmaya çalıştığı Ankara
Birlik Tiyatrosu’nun sıradan bir
emekçisi gibi çalıştı. Oyunların
metninin oluşturulmasından de-
korlarının var edilmesine boyan-
masına, oyun yönetimine dek
teatral sürecin her aşamasında
emek harcadı.  tek için para verenlerin önünde
Özel yaşamı tiyatronun içindey-
di. Öncelikle iyi bir okur olarak
edebiyat alanını dikkatle izlerdi.
Bir metnin içinde oyun olabilecek
malzemeyi hemen fark eder onu
oyunlaştırmak için harekete ge-
çerdi. Özellikle ’80 sonrası politik
oyun yokluğu onu yeni metinler
üretmeye zorladı.  men, yaşam mücadelesinin yanın-
Bir oyunu üretirken onun pa-
ralelinde oyunun afişi ve dekoru
üzerine de düşünceler üretirdi.
Elindeki kısıtlı olanaklarla en faz-
la bir minibüse sığacak dekor
malzemesiyle dünyalar yaratma-
ya çalışırdı.  en önemli enstrümanı olan sesi,
Onun için büyük kentlerdeki
izleyiciden çok Anadolu izleyicisi
önemliydi. Oyunlarını üretirken o
izleyiciyi düşünürdü. Anadolu’da
sahneye çıkmadığı il ve ilçe yok
gibidir. Topluluğu ABT ile 35 yıl-
da Anadolu’nun her yanında per-
de açmıştır.
Ülke yönetimi ise Zeki Göker
ve ABT’nin bu çabasına “duyar-
sız” kalmamış tüm il ve ilçelerde
onun oyunlarını yasaklamıştır.
Zeki Göker’in sanat yaşamı ve
mücadelesi bir yanıyla da ülkede
sanatın devlet yaptırımıyla boğuş-
masının tarihidir. Göker ülkedeki
sorumsuz sanat düşmanı yönetici-
lerin tüm yasaklamalarına karşın
tek bir geri adım atmamış, tümü-
ne de hukuk ve demokrasi müca-
delesiyle karşı koymuştur.
DG - Bir dolu özel tiyatro
devlet ve sermaye çevrelerinin
desteği almak için mücadele
ederken, Usta, bağımsızlığını
yitirmemek için devlet desteği-
ni reddediyordu. Peki bunca
sene kısıtlı imkanlarla ABT nasıl
ayakta durabildi?
BCG - Zeki Göker sa-
natını üretirken kaynağını hep
izleyiciden alma yolunu seçti.
80’li yılların başında 12 Eylül
yönetimi sanat alanına parasal
destek vermeye başlarken geç-
mişte mangalda kül bırakma-
yan bir dolu tiyatro insanı para
yardımı almak için bir yanda
devletin öte yanda sermaye
çevrelerinin kapısında kuyruk
oldular. Onlarca yıl izleyicinin
desteği ile ayakta durmuş top-
luluklar aldıkları üç kuruş des-
43
Zeki Göker Üzerine Söyleşi
hazırolda beklerken Göker oyun
afişlerinin altına devlet ve serma-
ye çevrelerinden destek almadan
oyunu var ettiğini yazarak muha-
lif geçinen bir dolu düzenbazın
ipliğini pazara çıkardı.
DG - Zeki Göker’in son yıl-
larında tutulduğu hastalığa rağ-
da sanat mücadelesini de sürdür-
düğünü görüyoruz.
BCG - Buna en güzel örnek sa-
nırım Günde Dünü Yaşamak adlı
oyun… Bu amansız hastalığa tu-
tulduktan sonra, bir oyuncunun
Usta’nın elinden alınıyor. Ama
son yıllarında film öyküleri ve
senaryolar yazarak üretimini sür-
dürürken sözsüz bir rolle de olsa
sahneye çıkmaya devam ediyor.
DG - Devrimci tiyatro zemi-
ninde mücadele vermeye çalışan
dostlarımıza Zeki Göker’den mi-
ras kalan anlayış size göre nedir?
BCG - Zeki Göker 60 yıllık ya-
şamında hep alnının teriyle, kendi
emeğiyle ayakta durmaya çalıştı.
Duruşuyla, dövüşüyle gelecek
kuşaklara önemli bir örnek bı-
raktı. Devrimci tiyatro yapmaya
soyunanlar mutlaka onun yolu ve
yöntemini de gözden geçirecek-
ler. Geri adım atmama ve sonuna
dek savaşma konusunda ondan
öğrenecekleri bir tarih var.
DG - Zeki Göker’in anısına
Kadıköy’de bir kültür merkezi
açılıyor. Son olarak bu konudaki
duygu ve düşüncelerinizi alalım…
BCG - Kadıköy’de tarihi bir
bina restore edilerek yoğun bir
çalışmayla ve Önder Babat Kül-
tür Merkezi’nin öncülüğünde Zeki
Göker Kültür Merkezi adıyla açı-
lışa hazırlanıyor. Elbette öncelikle
Zeki Göker’in kızı ve ABT’li yol-
daşı olarak, benim için onur ve-
rici, heyecanlı bir süreç bu. Ama
bunun da ötesinde, Zeki Göker’in
anısının bir kültür merkezinde ya-
şatılması, O’nun halkımız tarafın-
dan bir kez daha sahiplenildiğini
bilmek, eminim O’nu tanıyan her-
kes için mutluluk verici bir oluşum.
Bunun için, bu oluşuma yoldaş
olan, destek veren herkese, onu
sevenler ve örnek alanlar adına
teşekkür ederim.
 Zeki Göker
Kültür Merkezi’nden
Merhaba*
“Halkım ben, parmakla sayılmayan
Sesimde pırıl pırıl bir güç var
Karanlıkta boy atmaya
Sessizliği aşmaya yarayan

Ölü, Yiğit, gölge ve buz, ne varsa

Tohuma dururlar yeniden
Ve halk, toprağa gömülü
Tohuma durur bir yerde
Buğday nasıl filizini sürer de
Çıkarsa toprağın üstüne
Güzelim kırmızı elleriyle
Sessizliği burgu gibi deler de
Biz halkız, yeniden doğarız ölümlerde.”

Diye seslenmişti uzak diyarlardan büyük ozan Pab-

lo Neruda. Bu haykırışa Nazım Hikmet, Anadolu top-
rağının acılı ve direngen sesiyle güç kattı:

“Ölüyor çarpışarak insanlarımız

-halbuki nasıl haketmişlerdi yaşamayı-
ölüyor insanlarımız
ne kadar çok
Sanki şarkılar ve bayraklarla
bir bayram günü nümayişe çıktılar
öyle genç ve fütursuz…

Varılacak yere kan içinde varılacaktır

Ve zafer
artık hiçbir şeyi affetmeyecek kadar
tırnakla sökülüp koparılacaktır

İşte Zeki Göker dostlar, yaşamının son anına dek

çarpışarak ölen insanlarımızdan. Zeki Göker, yaşa-
mayı en çok haketmiş insanlarımızdan. Zeki Göker
şarkılar ve bayraklarla, bir bayram günü nümayişe
çıkmış gibi aramızda şuanda. Tıpkı Ethem Sarısülük,
Abdullah Cömert, Mehmet Ayvalıtaş, Medeni Yıldı-
rım, Ali İsmail Korkmaz ve Ahmet Atakan gibi.
Ne zor ve de onurlu bir görev bir devrimciyi an-
mak, onun taşıdığı bayrağı yere düşürmemek ve onu,
kimliğindeki değerlerle yaşatmak. Bugün bu atmosfe-
re yüreğini katarak bu zor ve onurlu duruşu büyüten
siz dostlarımıza Zeki Göker Kültür Merkezi olarak
teşekkür ediyoruz.
Dostlar,
Hepimizin bildiği gibi egemenler, dün ile bugün
arasında köprü işlevi gören birikimi kopardıkları
oranda emekçi halkları hafızasızlaştırmış ve gelecek-
ten yoksun bırakmış olurlar. Bunu başarmak için ise
baskıdan zora, manüplasyondan yalana, hapisten
katliama dek birçok yöntemi denerler. Egemenlerin

44
bu anlamda ellerindeki en etkili araçlardan biri de
halkın yaşamında iz bırakmış olay ya da kişileri ya
hiç yaşamamış gibi göstermek ya da çarpıtarak bu-
güne taşımaktır.
Bu anlamda bizlerin bugün en hassas davranma-
mız gereken noktalardan biri de mücadele içinde
düşmüş yoldaşlarımızı/arkadaşlarımızı bugüne doğ-
ru biçimde taşımaktır. Anmak yaşatmak, unutmak ya-
bancılaşmaktır. Anmak bu nedenle bir değer, unut-
mak bu nedenle ihanettir.
Zeki Göker, dostlar, bugün unutulmaması ve kimli-
ğindeki niteliklerle birlikte yaşatılması gereken binler-
ce değerimizden biri. Zeki Göker, bir devrimci. İşçi
ve emekçi halkların kurtuluşunun faşizme karşı müca-
deleden geçtiğine inanan bir devrimci. Zeki Göker,
bir mücadele insanı. Bugün, kendini sanatçı, aydın
olarak tanımlayıp kendilerine halktan kopuk küçük
dünyalar yaratanların aksine o, yüreğini mücadele
içerisindeki siper yoldaşlarının yanıbaşından bir an
bile ayırmamış bir kimlik.
19 Aralık 2000’de devlet, ‘Hayata Dönüş’ adı al-
tında Türkiye hapishanelerinde bir katliama girişiti-
ğinde Zeki Göker, canhıraş bir biçimde, yanına İlkay
Akkaya’yı da alarak Özgür Radyo’ya gider. Orada
hem yaşanan katliamı teşhir etmek hem de özgür tut-
saklara güç vermek ister. Ve bu şiiri okur:
Zeki Göker, devrimci bir kimliktir. 12 Eylül ile birlik-
te ağırlığını yaşamın her hücresinde hissettiren cunta,
onun azmini ve direngenliğini engelleyemez. Ne gö-
zaltılar, ne yasaklar, ne tutsaklıklar ne de işkenceler
Zeki Göker’i üretmekten, halkın sanatını halkla be-
raber yapmaktan alıkoyamaz. O, deyim yerindeyse
Fatsalaşmış bir politik iradenin sanat sahnesindeki
karşılığıdır.
Sanatın işçi ve emekçi halkların dünyasında değişti-
rici, ufuk açıcı bir yere sahip olması gerektiğine inan-
mıştır Zeki Göker. Oyunlarını bu perspektifle yazmış
ve sahnelemiştir. Onun Türkiye tiyatrosunda, varlığı
yadsınamayacak bir yeri vardır. 80 öncesini görüp
“Pir Sultan” oyununu izlememiş devrimci var mıdır
acaba? Yahut Maksim Gorki’nin o unutulmaz eseri
“ANA”yı bu topraklarda tiyatro sahnesine taşıyan
kimdir?
İşte bundan dolayı Ankara Birlik Tiyatrosu’nun bir-
çok oyunu yasaklanmış, fiili olarak jandarma ya da
polisçe basılarak engellenmiş, oyuncuları gözaltına
45
alınmış, dekorları parçalanmıştır. Fakat, Zeki Göker
yönetmenliğindeki ABT, her seferinde daha dirençli
bir biçimde yoluna devam etmiştir.
Başlı başına bu bile “nasıl bir sanat, ne için sanat?”
sorularına verilmiş bir yanıttır.
Yoldaşlar,
Gezi’nin kendi çapını ve sınırlarını aşarak memle-
ketleştiği, direnişin bir jilet gibi karanlığın perdelerini
yırttığı günler yaşıyoruz. Bir halk, çok uzun bir za-
mandan sonra tekrar kendi gücünün farkına varıyor.
Egemen ağızlardan peşi sıra çıkan yalan dolanlara
artık inanmıyor. Güneş balçıkla sıvanmıyor. Taksim’de
karşı karşıya gelen ezen ile ezilen arasındaki müca-
dele keskinleşerek sürüyor.
Ağızlardan kan damlayarak ve emperyalist efen-
dilerinin güç ve imkanlarını da arkalarına alarak
kardeş Suriye halkının tüm değerlerini paramparça
etmeyi hedefleyen Türkiye egemenleri ve onların bu-
günkü temsilcisi AKP, bir sınır ve akıldışı savaş arife-
sinde, öncelikli olarak kendi cephe gerisini temizle-
me derdinde. AKP, işçi, emekçi, alevi, Kürt, devrimci,
sosyalist, kadın, yani bu ülkenin gerçek sahiplerine
düşmanca saldırıyor. Varsın saldırmaya devam etsin.
Zulüm, artık çeliğe verilen sudan başka hiçbir işe ya-
ramıyor.
Büyük bir Gezi Davası açılacakmış. En az bin kişiyi
kapsayacakmış. Bu insanlar yargılanacakmış vb. vb.
Bilinmelidir ki Gezi, bir avuç egemen dışındaki
tüm halkın ayağa kalkmış halidir. Buyurun yargılayın
koca bir halkı. Fakat bilin ki, ne yasalarınızın gücü
yeter bizi teslim almaya ne de parmakla sayılacak
kadar azız biz.
ZGKM olarak bir kez daha buraya gelerek bizi
onurlandıran tüm dostlarımıza teşekkür ediyoruz.
*22 Eylül 2013’deki Açılışta Okunan Metindir.
Zeki Göker Kültür Merkezi Açıldı

tiyatrocu, yönetmen, müzisyen

kimliğiyle tanıdığımız Renan Bilek
vardı. Şarkıları ve okuduğu şiirle-
rin ardından Renan Bilek sahneyi,
İstanbul Alevi Derneği Hubyar
Semah Ekibi’ne bıraktı. Semah-
larını dostluğa, kardeşliğe, Zeki
Göker’e dönen Hubyar Semah
ekibinin ardından bu kez Serhad
Raşa türküleriyle dayanışmayı bü-
yüttü. Ender Yiğit, Hasan Hüseyin
Korkmazgil’in bir şiirini seslendi-
rerek Zeki Göker’i selamladı. Ti-
yatro Simurg’un sahnelediği kısa
bir teatral gösterinin ardından
sahneyi İlkay Akkaya devraldı.
Türkülerini konuklarla hep bir
ağızdan söyleyen İlkay Akkaya,
Zeki Göker ile anılarını paylaştı.
Son olarak İlkay Akkaya’nın Çav

A lternatif bir yaşamı örme mü-

cadelesinde yeni bir ilmek,
Kadıköy’de Zeki Göker Kültür
mücadeleden besleyen Adalılar
sahne aldı. Adalılar, Gezi Parkı
Direnişi sırasında düşenlere ada-
Bella marşı hep bir ağızdan söy-
lendi. Marşın bitmesiyle birlikte
Tellalzade sokakta ‘Her Yer Tak-
Merkezi’nin açılış etkinliği ile dıkları marşları, türküleri seslen- sim, Her Yer Direniş’ ‘Bu Daha
atıldı. Bir süredir Zeki Göker’in dirirken bu sırada etkinliğe gelen Başlangıç, Mücadeleye Devam’
yoldaşları, ailesi, arkadaşları ve kitlenin sık sık ‘Her Yer Taksim sloganları yankılandı. Etraftaki
onun devrimci sanatçı mirasını Her Yer Direniş’ sloganları attığı evlerden halkın da yoğun ilgi ile
sahiplenen dostlarının humma- görüldü. Açılış etkinliğine katıla- etkinliğe ve sloganlara eşlik etti-
lı çalışmaları sonucu, kültür ve mayan Zeki Göker dostlarının et- ği görüldü. Etkinlik devrimci mü-
sanat faaliyetleri için hazır hale kinlik için hazırladıkları röportaj- cadeleyi ve devrimci sanatı güçlü
getirilen Kültür Merkezi’nin açı- lar sahnede katılımcılara gösteril- kılmak şiarıyla sonlandı.
lış etkinliği 22 Eylül Pazar günü, di. Gösterimin ardından sahnede
Kültür Merkezi’nin önüne kuru-
lan sahnede Önder Babat Çocuk
Korosu’nun şarkılarıyla başladı.
Çocuk Korosu’nun şarkılarının
ardından açılış konuşmaları ya-
pıldı. Konuşmaların ardından,
Gezi Direnişi’nde yitirilen canlar
şahsında tüm devrim şehitleri için
saygı duruşu gerçekleştirildi. Zeki
Göker’in sanatçı dostlarının ve
öğrencilerinin yoğun ilgi ile katı-
lım gösterdiği etkinlik, Marmara
Trio adlı grubun klasik müzik din-
letisi ile devam etti. Bu dinletinin
ardından Cemal Karakuş sahne-
deydi.
Zeki Göker’in hayatı, sanatı ve
devrimci mücadelesinden kesitle-
rin yer aldığı sinevizyon gösterim-
lerinin ardından sanatını devrimci

46
Adalılar’la Müzik Üzerine Sohbet Ettik
Devrimci Gençlik: Bize biraz
Adalılar’dan bahsedebilir misi-
niz?
Adalılar : Adalılar bilindiği
gibi tüm muhalif sanat alanında
olduğu gibi toplumsal mücadele
koşullarının içinden damıtılmış,
bu nedenle de kendini devrim-
ci mücadele içerisinde gören ve
sanat/mücadele diyalektiğini be-
nimseyen bir müzik grubu. Kuru-
luşu ise 2006 yılında kurulan Ön-
der Babat Kültür Merkezi’nin bir
ürünü olarak ortaya çıkar. Kültür
Merkezimizin oluşturulmasıyla
birlikte ÖBKM Müzik Topluluğu
olarak çalışmalarına başlayan
müzik grubumuz kendi üretimle-
rini de yaratarak yoluna devam
etti. Geceyi Kuşatanlara isimli al-
büm çalışmamızda ise 90’larda
özgün müzik yapan
ve bizim de gelene-
ğimizin bir parçası
olan Adalılar ismini
aldık. Hakan Yeşil-
yurt, Cemal Kara-
kuş, Edip Emre gibi
isimlerinde içinde
bulunduğu grubun
eski üyeleri ile yap-
tığımız görüşmeler-
de bu ismi alma-
mızın onlar için de
bir mutluluk sebebi
olduğunu gördük.
Albüm çalışmala-
rında ise eski grup
üyeleriyle birlikte
çalışma imkanı bul-
duk ve yolumuza
Adalılar olarak devam ettik.
Devrimci Gençlik: Çalışmaları-
nızda ve ürünlerinizde genel ola-
rak toplumsal gelişmelere ilişkin
bir refleks söz konusu. Ve bu an-
lamda birçok besteniz olduğunu
da biliyoruz. Bu nedenle Adalılar
biraz da an’ın ve geleceğin müzi-
ğini yapıyor diyebilir miyiz?
Adalılar: Sanatta popüler olma
sevdasıyla an’ı yaşamak bir
moda haline gelmiş durumda.
Bu bir anlamda postmodern kül-
türün kitlelere dayatmış olduğu
ve yıllardır sanatı da etkisi altına
almış bir olgu. Bu nedenle an’ın
müziğini ya da sanatını yapmak
bizim için popülaritenin ötesinde
anlamlar taşımaktadır. Çünkü bi-
zim için an ile geçmiş ve gelecek
arasında kopmaz bir bağ vardır.
Bu nedenle gündemle alakalı
birçok üretimimizi bu bağlamda
ele alıyoruz. İş cinayetlerinden,
kadın sorununa, tutsakların kat-
ledilmesinden, Roboski’ye ka-
dar birçok üretimimizi bu bakış
açısıyla ele aldık. Hatırlanacağı
gibi Metin Lokumcu’nun öldü-
rülmesinin ardından yaptığımız
“Metin Lokumcu’ya” ve Gezi
Direnişi’nde şehit düşenlere ada-
dığımız “Gezi Direnişçilerine”
isimli üretimlerimiz de bunun bir
parçasıdır.
Bu çalışmalarımızı sanatın sağır
kulaklara seslenmesi olarak dü-
şünebiliriz. Her şeyin manipülas-
yon yöntemleriyle değiştirildiği,
duyargaların körleştirilmeye ça-
lışıldığı, bilinçlerin çelmelenmeye
çalışıldığı ve sanatında bu anlam-
47
da önemli bir araç olarak kulla-
nıldığı böylesi dönemde yaşanan
gelişmeleri gerçek boyutlarıyla
halka anlatmanın sanatın görevi
olduğunu düşünüyoruz.
Devrimci Gençlik: “Geceyi Ku-
şatanlara” isimli albümünüz uzun
bir aradan sonra Adalılar’ın din-
leyicileriyle buluşması anlamında
güzel bir sürpriz olmuştu. Yeni bir
albüm çalışmanız var mı?
Adalılar : Önümüzdeki dö-
nemde dinleyicilerimiz için güzel
bir sürprizimiz olacak. Bunun da
yeni bir albüm olduğunu şimdi-
den söylemiş olalım. Grup kurul-
duğundan bugüne kadar birçok
bestemiz, birçok üretimimiz var.
Bunların tekrar gözden geçirilme-
si, aranje, düzenleme
gibi emek isteyen ça-
lışmaları oluyor. Grup
olarak bu çalışmaları
sürdürürken yeni yeni
çalışmalarımız da
oluyor. Bu bir anlam-
da albüm için atılan
önemli ve olmazsa ol-
maz diyebileceğimiz
adımlar. Bir an önce
bu çalışmalarımızı bi-
tirip dinleyicilerimiz
ve sevenlerimizle bu-
luşmak istiyoruz.
Albüm çalışmaları
sürerken bir yandan
da kültür merkezinin
çalışmaları kapsamın-
da ele aldığımız Ada-
lılar Korosu çalışmamız da ola-
cak. Önder Babat Kültür Merkezi
yeni dönem çalışmalarımızda bu
alanda yürüteceğimiz çalışmay-
la birlikte Adalılar’ın kadrosu-
nun daha da genişletme gibi bir
düşüncemiz var. Ve bu anlamda
çalışma yapmak isteyen tüm dost-
larımızı kültür merkezimize çağı-
rıyoruz.
 Gezi Direnişi Şehitleri Onurumuzdur!
Buyurun oturun dostlar
Hoş gelip sefalar getirdiniz,
Biliyorum ben uyurken hücreme pencereden
girdiniz
Ne ince boyunlu ilaç şişesini
Ne kırmızı kutuyu devirdiniz.
Yüzünüzde yıldızların aydınlığı
Başucumda durup elele verdiniz.
Neden öyle yüzüme bir tuhaf bakılıyor!
Ethem Sarısülük!!!
Ne tuhaf şey, hani siz ölmüştünüz kardeşim?
Ankara’da bu memleketin başkentinde,
Omuz verirken Gezi Direnişi’ne…
Yere düşmüştünüz hani polis kurşunu ile,
Yerde yatarken siz kıpkırmızı kanınız
Simsiyah saçınızı yıkamıştı…
Kimbilir nasıl yanmıştır canınız!
Ayakta durmayın oturun, ben sizi ölmüş
zannediyordum.
Hücreme pencereden girdiniz
Yüzünüzde yıldızların aydınlığı
Hoş gelip sefalar getirdiniz…
İstanbul 1 Mayıs Mahallesi’nden Memet!
Mehmet Ayvalıtaş!
İki gözüm merhaba…
Siz de ölmediniz miydi?
Otobanda halkın yanındayken bir araba sizin
üzerinizden geçipte,
Sıcak bir yaz günü kabristana gömülmediniz
miydi?
Demek ölmemişsiniz…
48
Ya siz Abdullah Cömert? Ya siz?
Katledilmeden önce “3 günde sadece beş saat
uyudum, sayısız biber gazı yedim, üç defa ölüm
tehlikesi atlattım. Ve insanlar ne diyor biliyor
musunuz! Boşver ülkeyi sen mi kurtaracaksın.
evet kurtaramasak da bu yolda öleceğiz sadece
devrim için !” diyen siz değil miydiniz?
Demek siz de burada bizimlesiniz.
Medeni Yıldırım!
Siz de yaşıyorsunuz!
Oysa ben kendi gözlerimle gördüm Diyarbakır
da kahpe bir kurşun ile katledişinizi.
Oysa ben kendi ağzımla haykırdım
Her yer Lice her yer direniş!
Belki başından beri arıyor gözlerim
Kusura bakmayın yeni fark ettim.
Ali İsmail Korkmaz !!!
Hayat dolu, yaşam dolu bakan gözlerinizi şimdi
fark ettim.
Demek ki siz de ölmediniz ve hücreme girdiniz.
Zaten az mı söyledik “Uyan Alim Uyan”
türküsünü arkanızdan…
Siz de iyi ki buradasınız kardeşim
İyi ki ölmediniz.!!
Ahmet Atakan!!
Merhaba kardeşim, hoş geldiniz.
Hatay’da toprağa düşen 3. fidandınız.
Ve şimdi siz de bizimlesiniz.
Yaşıyorsunuz siz de buradasınız…
Ben sizi hepinizi ölmüş zannediyordum!
Başucumda durup elele verdiniz!
Buyurun oturun dostlar.
Hoş gelip sefalar getirdiniz…
Sırrı Mısırlı