Professional Documents
Culture Documents
Epekto NG Paggamit NG Wikang Filipino La
Epekto NG Paggamit NG Wikang Filipino La
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
Baitang Bahagi ng
Katuparan na Kinakailangan
Baitang-11 ng Senior High School
PAHINA NG PAGSANG-AYON
PASASALAMAT
PAGHAHANDOG
E
A
S
T
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
ABSTRAKTO
Taon: 2018
Nilalaman Pahina
Dahon ng pagpapatibay
Pasasalamat
Paghahandog
Abstrato
Panimula
Lugar ng Pag-aaral
Balangkas na teyoretika
Balangkas ng konseptwal
Paglalahad ng Sulirananin
Kahalagahan ng Pag-aaral
E
A
Kahulugan ng termino
S
T
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
Dayuhan na Literatura
Lokal na Literatura
Dayuhan na pag-aaral
Lokal na pag-aaral
Pamaraan ng Pananaliksik
Instrumento sa Pag-aaral
Balidasyon ng Instrumento
E
Paraan ng Pagsasagawa
A
Tritment ng mga Datos S
T
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
KABANATA 1
Ang Suliranin at Sandigan ng Pag-aaral
Panimula
pag-intindi naman sa sariling wika ang kapalit nito o mababang uri ng pag-iintindi
Maraming nang nagbago sa panohon natin ngayun mula ng ipinatupad ang K-12
bawat mamamayan. Ang ekonomiya ay hindi lalago o uunlad kung ang mga tao
E
A
S
T
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
LUGAR NG PAG-AARAL
E
A
S
T
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
Pigura Blg. 1
E
A
S
T
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
Pigura Blg. 2
Ang Misyon ng East Systems Colleges of Rizal, “Is to Prepare and Develop
Students/Individuals who are socially responsible component in their Trade and
Guide by the Higher Education that will Value, Use, and Adapt the Latest trends
and innovations in line with Business, Information Technology and Computer
Based Education.”
Ang Bisyon ng East Systems Colleges of Rizal ay, “Is to Become the Leader that
will bring, Adapt and Serves as a Medium in bringing the Equality Business
Information Technology Standards and Will Prepare the Students on the Global
use of the Computer through its Successful Graduates”
E
A
S
T
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
Balangkas na Teoretikal
pribadong paaralan na kung saan higit na ginagamit ang Ingles bilang wikang-
panturo. Nahihirapan silang sumabay sa talakayan sa silid-aralan kapag Ingles
na ang midyum ng pagtuturo.
Batay naman sa aking karanasan, higit kong nauunawan ang mga itinuturo ng
aking mga propesor kung ipinapaliwanag nila sa wikang Filipino ang mga
mahihirap na aralin. Higit rin akong malayang nakapagpapahayag ng aking mga
paliwanag o saloobin sa klase kapag pinahihintulutan akong magsalita sa
nakasanayan kong wika.
Mahalagang matutuhan ang wikang Ingles, ngunit higit na mainam kung ang
mga mag-aaral ay tinuturuan muna sa wikang Filipino o sa rehiyonal na wikang
kanilang nakasanayan sapagkat madali nilang maiintindihan ang mga aralin
gamit ito. Naipakita na ito sa mga pag-aaral, gaya ng ginawa ng Lupon ng
Pambansang Edukasyon sa Iloilo noong 1948 hanggang 1954 kung saan higit na
natuto ang mga mag-aaral sa Iloilo nang Ilonggo ang ginamit na wikang panturo.
Paalala din ng komisyon, kung may mga pangamba ang ilan na humina sa
wikang Ingles ang mga Pinoy, higit umanong dapat na ikatakot kung ang sariling
wika ng mga Pilipino ang maglalaho.—FRJimenez
E
A
S
T
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
Balangkas ng Konseptwal
Pigura 2
Paglalahad ng Suliranin
Kahalagahan ng Pag-aaral
bagaman de jure ("sa prinsipyo") itong iba rito. Noong 2007, ang wikang
Kalakhang Maynila.
Unidos, Nagkakaisang Kaharian, Canada, Australia, Bagong
KABANATA 2
DAYUHANG LIERATURA
Device (LAD Idinagdag niya na “everyone is born with some sort of universal
salita ang luar na naiintindihan sa kahit saang dako ng Pilipinas. Katulad na lang
ng mga salitang buhok at ngipin. Ibig sabihin nito ay nagkakaisa na tayo noon pa
ang kasalukuyan at ang hinaharap din nitio an gating kultura at mga tradisyon.
wika naipapahatid parin nila ang kanilang mga ideya, tagumpay, kabiguan, at
intelektwal, sikolohikal, at kultural. Ganito rin kaya ang mangyayari sa inyo kung
wikang Filipino.
E
Ayon kay Heanry Gleason (1922) ang wika ay isang sistematkong A
balangkas ng mga salitang tunog na pinipili ay isinasaayos sa paraang arbitrayo S
upang magamit ng taong may iisang kultura.
T
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
kaisipan; gayunman, mas angkop marahil sabihing ang wika ay ang saplot-
LOKAL NA LITERATURA
Marso 17, 2003 na muling nagtatakda sa wikang Ingles bilang pangalawang wika
Ingles.
mga asignaturang matematika at agham gamit ang wikang Ingles simula ikatlong
baitang ng paaralang primarya. Bukod pa rito, iniaatas ding gawing Ingles ang
Kultura at Agham, Inc. (WIKA), labag umano sa Saligang Batas ang dalawang
kautusan.
Anila, taliwas ang mga kautusang ito sa isinasaad sa Article XIV Section 6 ng
edukasyon.”
sa mga pribadong paaralan na kung saan higit na ginagamit ang Ingles bilang
E
wikang-panturo. Nahihirapan silang sumabay sa talakayan sa silid-aralan kapag
A
Ingles na ang midyum ng pagtuturo.
S
Subalit binasura ng Korte Suprema ang petisyon noong Hunyo dahil sa T
kakulangan nito ng ilang impormasyon hinggil sa pagpapatunay ng pagsang-
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
kaso.
Filipino.”
Batay naman sa aking karanasan, higit kong nauunawan ang mga itinuturo ng
aking mga propesor kung ipinapaliwanag nila sa wikang Filipino ang mga
mga estudyante ang pagtuturo gamit ang wikang Ingles. Bukod sa lumalawak
E
ang kanilang kaalaman hinggil sa daigdig, nakatutulong ang pagkatutong
A
gumamit ng wikang Ingles lalo na’t ito ang wikang ginagamit sa larangan ng
S
komersyo at agham. T
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
aralin gamit ang mga ito. Naipakita na ito sa mga pag-aaral, gaya ng ginawa ng
saan higit na natuto ang mga mag-aaral sa Iloilo nang Ilonggo ang ginamit na
wikang panturo.
Ignacio
Isang problema pa rin ang paraan ng pagsulat ng mga salitang Ingles sa Filipino.
Inilabas ng Komisyon sa Wikang Filipino (KWF) noong 2001 ang Alfabeto at
Patnubay sa Ispeling ng Wikang Filipino na nagsasabing “kung ano ang baybay,
siya ring sulat.” Kaya isusulat ang salitang Ingles gaya ng “magnetic” sa
“magnetik,” ang “” sa “ekwipment,” at ang “census” bilang “sensus.”
Ngunit tila hindi pa rin ito sapat sa paglinang ng iisang pamantayan sa wikang
Filipino upang maging ganap na pambansang wika ito. Para sa iba, walang
kaganapan at linaw ang pamantayan.
“Intelektwalisado na ang Filipino dati pa,” aniya. “Ngunit ang masakit nito,
kumukontra sa paggamit ng Filipino ang mismong KWF.”
Ayon kay Nadera, ang KWF ang siya umanong kumakampi sa pagpapatupad ng
Ingles bilang midyum sa pagtuturo. Dahil dito, naitutulak palayo ang mga Pilipino
sa pagtangkilik sa sariling wika.
Kung gayon, ibabalik din ang mga salitang “soljer” bilang “kawal,” “kaf” bilang
“ubo”, at “vekeyshun” bilang “bakasyon.”
Nakakaapekto rin sa problema sa wika ang iba’t ibang mga patakarang pangwika
ng mga pamantasan, ayon kay Nadera.
Ibang usapin naman ang kalagayan ng Filipino sa UST. Ani Candido, ang hindi
pagkakaroon ng departamento sa Filipino dito ang dahilan kung bakit E
nakakaligtaan ang pagsunod sa iisang istandard sa Filipino. Noong 2004,
nabuwag ang Department of Languages na siyang nangangasiwa dati sa
A
pagtuturo sa wikang Filipino at pinalitan ito ng General Education Department. S
“Dito kasi sa UST, wala tayong ginagamit na alituntunin. Tinuturo ang nirebisang
T
paggamit ng alpabeto, ngunit mapapansin na hindi pa rin naiintindihan ng lahat
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
ang paggamit nito,” ani Candido. Halimbawa nito ang pagsulat sa salitang
“alpabeto,” na maaaring gawing “alfabeto”. O “efekto,” sa halip na “epekto.”
Hindi rin sumusunod sa itinakdang bagong alpabeto ng KWF ang Ateneo, ayon
naman kay Michael Coroza, propesor ng malikhaing pagsulat sa Ateneo De
Manila University at dating patnugot sa Filipino ng Varsitarian. Aniya, “sinusunod
ng Ateneo ang tradisyon ng panitikang Pilipino, dahil ito ang nakagisnan natin.”
Dagdag pa niya, “higit na maigi kung sa mother language natututo ang mga bata E
upang mapadali ang kanilang pag-aaral ng mga asignatura.”
A
Ikinumpara naman ni Nadera ang sitwasyong pangwika ng Pilipinas sa S
kalagayan ng mga maliliit ngunit mauunlad na bansa tulad ng Thailand at Japan.
Ayon sa kanya, hindi umaasa ang mga ito sa dayuhang wika upang makamit ang
T
kaunlaran.
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
“Nakasanayan na kasing ituro ang Ingles sa UST. At lahat halos ng mga aklat na
ginagamit nakasulat sa Ingles,” ani Madrunio. E
Dagdag niya, ginagamit ang wikang Ingles dahil ito ang nakagisnang midyum ng
A
pakikipag-ugnayan ng bansa sa loob ng isang siglo. Sa pagsulong ng ekonomiya S
ng bansa, malaki rin ang naitutulong nito lalo na sa larangan ng negosyo at
turismo.
T
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
“Nasanay na ang mga Pilipino sa paggamit ng Ingles kung kaya’t ito ang
inaasahang gagamitin sa iba’t-ibang larangan sa buhay. Hindi lamang ito
tumutulong sa pagpapaunlad ng turismo ng bansa, ito rin ang kinakailangan sa
patuloy na pagsulong ng globalisasyon.”
“Hindi na natin maaalis ang wikang Ingles dahil nakakabit na ito sa ating
bokabularyo,” dagdag ni Madrunio.
“Noong mga 1950’s, kahit nakapagtapos lamang ng elementarya ang isang tao,
makakapagturo ka na gamit ang wikang Ingles. Ngayon, nahihirapan ang mga
tao na magsulat at magsalita ng tuloy-tuloy kapwa sa Ingles at Filipino.”
DAYUHANG PAG-AARAL
E
“…kaliwa’t kanan ang debate ngayon kaugnay ng mga mungkahing
tanggalin bilang asignatura ang wikang Filipino, bilang importante at mayor na
A
asignatura sa mga kurso ng Kolehiyo; ang mayor na argumento, dahil daw sa S
unibersalidad o pandaigdigang anyo ng komersiyo at kalakalan….. mahalaga
daw na mas aralin ng mga mag-aaral na Filipino ang mga lengguwahe tulad ng
T
American English, Espanyol at mga lengguwahe ng rehiyon mula sa Indo-
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
Ang bansa bilang “archipelagic” o binubuo ng 7,100 pulo kabilang ang mayor na
pulo ng Luzon, Visayas at Mindanao. Kinakatawan ito ng mga wikang etniko na
naglalarawan ng kani-kanilang mga katutubong kasaysayan; maliban pa sa mga
mayor na wikang Tagalog, Bisaya at Muslim.
Ganito kahalaga ang wika, “etniko” man o mayor. Ito ang nag-iisang dahilan…
kung bakit para sa inyong lingkod, nananatiling buo ang integridad ng lipunang
Filipino; sa bawat sulok ng komunidad sa kanayunan, ang mayamang
kasaysayan nito… ay inilalarawan ng pagkakaroon ng etniko at katutubong wika.
SABI NGA NILA… sa isang banda, hindi rin naman sapat na sabihing “ikaw” ay
Nasyunalista o maka-bayan kung ikaw ay nagpipilit na gamitin ang wikang
Filipino; hindi ito sapat na dahilan….. ang wika ay ang siyang kumakatawan sa
tanging interes ng isang “malayang bansa”; nang isang lipunang umaasa sa
kaniyang sariling lakas at kakayahang lumikha ng produksiyon; nang isang
lipunang may pananaw na “Pambansang Industriyalisasyon at Reporma sa E
Lupa” bilang salalayan ng isang “totoong makabayang lipunan!” Ang “wika” at
ang “Karakter” ng pagiging isang makabayang Filipino ay magkatambal na
A
elementong sukatan ng pagka-Filipino! S
Ang esensiyal na usapin ng “pagpapakadalubhasa” at “tuloy ay talikuran” ang T
wikang Filipino, pabor sa dayuhang wika ay usapin ng “komersiyo at kalakalan”;
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
E
A
S
T
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
LOKAL NA PAG-AARAL
Ibinahagi rin niya na ang Ingles at Filipino ay hindi magkaaway kung hindi
magkatulong sa pagpapatakbo ng ekonomiya. Inilatag niya ang mahalagang papel
ng Ingles sa mundo ng ekonomiya tulad ng pang-unawa ng mga konseptong
abstract, paggamit ng mga paraang holistiko, pag-aayos ng mga simbolo, at
pagtatrabaho sa mga dayuhang kompaniya.
“Kapag walang transaksiyon, walang ekonomiya at kung isiipin natin, kung walang
lipunan, walang transaksiyon, wala tayong ekonomiya. . . Ang susunod na
pangunahing papel ng wika ay bilang isang instrumento sa globalisasiyon tungo sa
mga panlipunang layunin o mga social objectives,” ani Cabuhay.
Dagdag niya na ang paggamit niya ng wikang Filipino ang naging paraan upang
mailuklok siya sa posisyon ng tagapangulo ng KWF noong 2008 ng dating
pangulong Gloria Macapagal-Arroyo.
Bukod sa pagiging sandata ang wika, binigyang-kahulugan ni Santos ang wika bilang
“kaluluwa ng ating pagkatao at isang biyaya.” Ito, ayon sa kaniya, ang natutunan niya
kay Carlo J. Caparas, isang kilalang manunulat ng Filipino komiks.
Para naman kay Tacbad, bagaman Ingles ang wika ng komersyo, hindi pa rin ito ang
susi sa kaunlaran ng bansa.
“Ang Japan ang isa sa pinakamayamang bansa sapagkat ginagamit nila ang wikang
sarili. Hindi ginamit ng Japan para umunlad ang wikang Ingles,” ani Tacbad.
Ibinahagi rin niya ang isang parirala tungkol sa pagpapalakas ng wikang Filipino
mula sa sanaysay ni Conrado de Quiros na nagsasabing ang pagnanais natin
palakasin ang wikang Filipino ay hindi nagsasantabi sa pagnanais din na palakasin
ang wikang Ingles ngunit bilang pangalawang lengguwahe lamang.
E
A
S
T
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
KABANATA III
Pamamaraan ng Pananaliksik
Instrumento ng Pag-aaral
Sa Isinagawang pag-aaral, ang mga mananaliksik ay napiling gamitin ang
pamamaraang talatanungan kung saan madaling makakasagot ang mga
Napiling tagatugon. Ang Resulta ng talatanungan ang magsisilbing basihan ng
mga mananaliksik upang malaman ang Epekto ng paggamit ng wikang
Filipino laban sa Wikang Ingles sa Paaralang ESCR.
Ang talatanungan ay may isang Parte lamang ito ay may Sampung (10)
katanungan sa nagnanais malaman kung ano ang kanilang Pananaw Ukol sa
Epekto ng Paggamit ng Wikang Filipino laban sa Wikang Ingles.
E
Balidasyon ng Instrumento A
Ang bawat kabanata sa pag-aaral na ito ay ipinasa sa Propesor sa Filipino S
upang mabago ang kamalian at lagayan ng balidasyon upang maipagpatuloy
ang pagsasagawa ng pag-aaral na ito. Sa pag-aaral na ito gumawa ang T
mananaliksik ng talatanungan na nagsilbing basihan upang maalaman ang
pananaw ng mga kabataan at mag-aral ukol sa Epekto ng paggamit ng Wikang
East Systems Colleges of Rizal
College Department
J. Pascual St., San Pedro, Morong, Rizal
Paraan ng Pagsasagawa
Ang bawat mananaliksik ay nagbasa at nangalap ng ibat ibang impormasyon
sa banyaga at local na literature at pag-aaral tungkol sa pananaw at opinyon ng
mga kabataan at mag-aaral ukol sa Epekto ng Paggamit ng Wikang Filipino
laban sa Wikang Ingles. Sa pamamagitan ng pagsasagawa na iito na ilahad nila
ang mungkahi, paksa, at sinuri ng isang propesor sa pananaliksik kasama ang
kapwa mag-aaral at pagkatapos ay inaprobahan at binuo ng mga espisipikong
pag-aaralang mananaliksik ay gumamit ng kompyuter at Internet upang mailahad
at malaman ang mga kakailanganinng datos at mga importanteng Dokumento na
kakailanganin upang maisagawa ng mabilisan ang pananaliksik na ito.
E
A
S
T