Lekcja 17 – Ciąg arytmetyczny

22 kwietnia 2020

Zadanie 1.

Suma n początkowych wyrazów ciągu dla każdego określona jest wzorem

.

a. Wykaż, że ciąg jest ciągiem arytmetycznym.

b. Wykaż, że jeżeli suma początkowych wyrazów ciągu dla każdego określona
jest wzorem , to ciąg ten nie jest arytmetyczny.
c. Znajdź takie trzy kolejne wyrazy ciągu , aby kwadrat środkowego wyrazu był o
48 mniejszy od różnicy kwadratów wyrazów z nim sąsiadujących.

Ad. a) Zauważmy, że mając wzór na sumę ciągu, łatwo jest wyznaczyć wzór na jego wyraz
ogólny .

a 1=4−16=−1 2

Sprawdzamy czy różnica między dwoma kolejnymi wyrazami jest stała (nie zależy od ).
Liczymy

a n−an −1 =4=r =const , zatem ciąg ( a n ) jest arytmetyczny.

Ad. b) Wyliczenie dla jest dokładnie takie samo jak poprzednio. To co się nie
zgadza, to pierwszy wyraz. Mamy i , pomimo, że
dla . Dlatego ciąg ( a n ) nie jest arytmetyczny.

a1=−11
{
an=4 n−16 dla n≥ 2

Ad. c) Mamy dwie możliwości na kolejność, w której będziemy odejmować sąsiednie

wyrazy, to prowadzi do dwóch równań. Zajmijmy się pierwszym z nich (z pierwszego
podpunktu wiemy, że a n=−12+4 ( n−1 ) czyli )
 Daje to nam trójki wyrazów i .

Pozostało rozpatrzyć drugą możliwość.

daje to nam trójkę .

Odpowiedź: lub lub

Zadanie 2.

Ile liczb trzeba wstawić między liczby 62 i 440, aby otrzymać ciąg arytmetyczny, którego
suma jest równa 2008? Wyznacz różnicę tego ciągu.

Jeżeli wyrazów jest  , to ze wzoru na sumę ciągu arytmetycznego mamy

Musimy zatem wstawić 6 liczb. W szczególności 440 będzie ósmym wyrazem ciągu. Stąd
Zadanie 3.
Długości boków trójkąta prostokątnego tworzą ciąg arytmetyczny. Jedna z przyprostokątnych
ma długość 6. Jaką długość ma druga przyprostokątna oraz przeciwprostokątna?

Oznaczmy boki trójkąta przez . Z twierdzenia Pitagorasa mamy

a+c
Ponadto, ponieważ liczby te tworzą ciąg arytmetyczny, mamy b= czyli .
2
Podstawiając w powyższej równości, mamy

Mamy teraz dwie możliwości. Jeżeli to i

Jeżeli natomiast , to i
Odpowiedź: 8 i 10, lub i

Rozwiąż sam: arkusze CKE poziom podstawowy: czerwiec 2015: 14; sierpień 2015: 14, 15;
maj 2016: 14, 30;

Arkusze znajdziesz na stronie arkusze.pl.