ISLAM I BUDIZAM

Islam

Islam je monoteistička religija koja potiče od učenja Muhameda iz 7. veka. Osnivac Islama je Muhamed
(570-632) koji je ujedinio razbijena arapska plemena, usredsredjujuci svoj duhvni i verski rad na dva
grada-Medinu i Meku. Iskoristioje vec postojeći običaj hodočašća svetom mestu”,verskom svetilistu
Kabi, koje je postalo kuća Alaha. Ovo važno svetilište islama ima oblik kocke (na arap. Ka`va
znaci”kocka”), sa crnim kamenom, kao svetim predmetom koji se nalazi u Kabi ugradjen u jugoistocni
ugao gradjevine. U oblikovanju novog religijskog pogleda Muhamed se oslanjao na drevno božanstvo
Hubal, koje je vremenom nazvano Alahom (od arap. al-llah koji znaci “svemoguć”). Zasniva se na veri u
jednog Boga (arapski: Allah), izabranost Muhameda za božijeg poslanika, predodređenost ljudske
sudbine, nagradu za dobra dela i kaznu za loša, sudnji dan i vaskrsenje mrtvih.
Postulati islama objavljeni su u Hadisima odn. Zbirkama islamskih knjiga, a u sam temelj islama spada i
sveta knjiga Kuran. Ime Kuran znaci “recitovati”,”čitati naglas”. U islamsko religiji ne postoje sveštenici
vec učeni ljudi-uleme-koji tumace verske spise u džamiji. Kuran je pisan na arapskom jeziku i sadrži 114
sura (poglavlja). Kuran je zbirka otkrovenja koji su isključivo od Svevišnjeg Boga i predstavlja isključivo
Božiju reč. Ta poslanica je Muhamedu prenošena preko anđela Gavrila (arap: meleka Džibrila). On je u
pustinjskoj pećini voleo da se osamljuje i razmišlja o Stvoritelju čitavog sveta i svih bića i sila. Njemu
tada jednom prilikom silazi sa nebesa anđeo Gavrilo i prikazuje mu se u liku anđela i nalaže mu odmah
da uči u ime Gospodara svih svetova koji stvara...

Sledbenici islama se nazivaju muslimani, „oni koji se potčinjavaju“ Božjoj volji.U svetu ima preko 2

milijardi muslimana, što čini islam drugom najvećom religijom posle hrišćanstva Osnovne obaveze

svakog muslimana su vera u jednog Boga (Alaha) i Muhameda kao njegovog poslanika, molitva pet

puta dnevno, post u mesecu Ramazanu, davanje milostinje i hadžiluk (hodočašće u Meku) bar jednom u
životu. Gotovo svi muslimani pripadaju jednoj od dve glavne islamske grupe: sunitima (80%) ili šiitima
(20%). Islam je preovlađujuća religija na Srednjem istoku, kao i mnogim državama Afrike i Azije.
Muslimanske zajednice postoje takođe u Srbiji i zemljama Balkana

Pet stubova islama

Islam počiva na pet osnovnih religijskih dužnosti muslimana:

• Prvi je izgovaranje islamskog verovanja da "nema drugog boga osim Alaha, Muhamed

je njegov apostol",

• Drugi se odnosi na formalne molitve pet puta dnevno, pre kojih se obavlja

ceremonijalno pranje, a telo mora biti okrenuto prema Meki u Saudi Arabiji,

• Treći stub predstavlja praznovanje ramazana - meseca strogog posta, u kome se hrana
i piće ne smeju uzimati preko dana,

• Četvrti je davanje milostinje siromašnima, što je islamskim pravom često korišćeno

kao izvor oporezivanja,

• Peti stub predstavlja obavezu svakog muslimana da za života bar jednom odu na hodočašće u Meku.

Vera dopušta muslimanu da ima 4 žene I veći broj nevenčanih žena (konkubina). Svinjsko meso je
zabranjeno. Osnovni praznici su :Kurban-bajram,Uraza-bajram i Melvud. Vjerski hram u kome se mole
muslimani jeste džamija. U džamiji nije dopušteno prikazivanje Boga,a osnovna likovna odlika su
arabeske.

Budizam

Budizam je religija i filozofija nastala u severoistočnoj Indiji oko 527. godine p.n.e. Budizam se

razvio iz učenja Sidarte Gautame - Bude (onoga koji prosvećuje), staroindijskog princa na jugu

Nepala, koji je živeo u 6.veku pre Hrista. (560-480 p.n.e.). Izraz “Buda”znaci “prosvijetljeni”. Kao princ
,rodjen u bogatoj porodici, Buda je u 29-oj g. zivota dozivio veliko preobraćenje kraj jednog drveta.
Razvio je takvo religijsko učenje koje su mogli prihvatiti svi slojevi naroda,i obrazivani i neuki. Po tom
učenju,”apsolutno blaženstvo” , koje se u ovoj veri naziva nirvana , mogu ostvariti svi ljudi, bez obzira na
svoj drustveni stalež. Budizam polazi od stava da su ljudsko telo i telesne želje čoveka izvor njegovih
patnji, zbog toga se glavni smisao života ogleda u oslobodjenju od želja. To se postiže upražnjavanjem
pravila propisanih u tzv. “osmokrakom putu”. Vrhunska mudrost je prosvetljenje koje se naziva nirvana.
Budizam propisuje 5 uputstava kojih se vernik treba pridržavati. To su:Ne ubij, Ne kradi , Ne vrši
preljubu, Ne laži, i Ne uzimaj alkohol.

Grane budizma su :hinajana- na jugu Indije, i mahajana-na severu , dok se treća naziva tantrizam (vodi
poreklo od sanskrita,I znači “ono sto se širi”). Lamaizam je poseban oblik budistickog kulta, koji je
razvijen na Tibetu. Za lamaizam se vezuje pojam reinkarnacija duše . Veruje se da se posle smrti
poglavara, Dalaj Lame, duša pokojnika reinkarnira tj. ulazi u telo nekog muškog deteta.

Izabrano dete se odvaja od roditelja, izoluje od svih žena, uključujuci tu i majku, i podvrgava se strogom
verskom obrazovanju. Prema budizmu, ljudska bića mogu izbeći ciklus reinkarnacije, to se postiže sa
modisciplinom i meditiranjem. Najviši cilj u budizmu je - nirvana, odnosno potpuno duševno ispunjenje.
Buda je odbacivao rituale hinduizma i vlast vezanu za kaste.

Nalik na 10 Božijih zapovesti, budizam takodje ima slična upustva: ne ubij, ne kradi, ne čini preljubu,

ne laži i ne uzimaj alkohol. Budizam je poput hrisćanstva religija koja nudi spasenje.

Buda ima veoma slične metode rada kao Hrist. Iako su delovali na različitim podnebljima, postoji

velika sličnost između Bude i Hrista. Obojica su posvećeni, pokazuju put izbavljenja i obojica su
insistirali na vrednostima savršenstva. Budizam se danas može podeliti u tri velike grane: teravada,

mohajana i vađarana budizam.