Chromatic approach – Stappenplan

Omspelingen en chromatiek zijn zonder twijfel essentieel in het vocabulaire van een
jazzmuzikant. Deze techniek van improviseren werd vooral intensief toegepast in het bebop
tijdperk. Je kan een eenvoudige melodie/idee een pak spannender maken met behulp van
deze methode. Hieronder een stappenplan om dit in je improvisaties te verwerken!

Stap 1: arpeggio’s van drieklanken

De eerste stap is het spelen van de arpeggio’s van de drieklanken. Dit voor de 4
verschillende types drieklanken (majeur, mineur, verminderd en vermeerderd).

Het volledige arpeggio

Enkel stijgend

Enkel dalend

Eerst dalend, dan stijgend

In de voorbeeld staat dit uitgeschreven rond het begin van de kwartencirkel. Studeer het
echter ook in een andere volgorde zodat je steeds mentaal uitgedaagd wordt. Bv:
- Chromatisch stijgend
- Chromatisch dalend
- Andere richting kwintencirkel
- …

Stap 2: terminologie
 Target ( T) = akkoordnoot; Bv. do, mi en sol voor het akkoord van C
 Approach note= versieringsnoot naar het akkoord toe. Deze toon is altijd een kleine
of een grote secunde van de target verwijderd. Er zijn dus 2 soorten:

ALEC LAGRANGE – CHROMATIC APPROACH (STAPPENPLAN) 1

 A) Chromatic approach note (CA) = halve noot verwijderd van target
B) Diatonic approach note (DA) = hele toon verwijderd van target
 1-note approach figuur = We spelen een figuur van 1 approach note naar onze target
toe
 2- note approach figuur = We spelen een figuur van 2 approach notes naar target
 3- note approach figuur = 3 approach notes naar target

DA

T CA
T

Stap 3: omspelen van majeur 3-klank

De basisregel gaat als volgt:

Onder een akkoord spelen we meestal chromatic approach note (bv si – do in Cmaj7)
Boven een akkoordnoot spelen we meestal een diatonic approach note (bv re – do in Cmaj7)

3.1 Chromatisch onder de target oefenen

Voeg als eerste stap de chromatische noot onder iedere akkoord toe. Merk op dat de
akkoordnoten steeds op de sterke tel komen. We spelen als het ware naar onze target toe.

Lukt dit goed? Versnel dan de ritmische figuur zoals hieronder:

ALEC LAGRANGE – CHROMATIC APPROACH (STAPPENPLAN) 2

3.2 Diatonisch boven de target oefenen

De tweede stap is de diatonische noot boven ieder akkoord toevoegen. De werkwijze is

identiek.

Verander hier ook opnieuw het ritme zoals bij de chromatische noot wanneer dit goed lukt.

3.3 De combinatie van de 2

Er zijn 2 mogelijke combinaties

- Diatonisch boven => chromatisch onder => target
- Chromatisch onder => Diatonisch boven => target
Oefen deze alle twee. De voorbeelden hieronder zijn enkel uitgewerkt met de eerste optie.

Verander het ritme:

3.4 De “Mona Lisa lick”

Deze omspeling is gebaseerd op de standard Mona Lisa. De melodie is namelijk een

omspelingsfiguur. Deze gaat als volgt:
- Target => chromatisch onder => diatonisch boven => target

ALEC LAGRANGE – CHROMATIC APPROACH (STAPPENPLAN) 3

 Beter is dit naar de 1 van de maat toe spelen. Dan wordt het dit:

3.5 Dubbelchromatisch

We grijpen even terug naar punt 3.3. Daar hadden we volgend patroon:
- Diatonisch boven => chromatisch onder => target
Deze figuur noemen we een 2-note approach; we spelen 2 noten totdat we aan onze target
komen. Stel nu dat we hiervan een 3-note approach willen maken. Welke techniek kunnen
we toepassen?

Geval A: Er is een grote secunde tussen onze target en de toon die daar diatonisch boven ligt
 We voegen de chromatische noot tussen de diatonische boven en de target toe
Re – si – do wordt re – do# - si - do

Geval B: Er is een kleine secunde tussen onze target en de toon die daar diatonisch boven ligt
 We voegen een extra chromatische noot onder de target toe
Fa – re# - mi wordt fa –re –re# - mi

Bestudeer en oefen onderstaand voorbeeld:

Versnel daarna opnieuw de ritmische figuur:

ALEC LAGRANGE – CHROMATIC APPROACH (STAPPENPLAN) 4

4. De diatonische kwartencirkel
Nu nog de moeilijkste stap, dit alles oefenen rond de diatonische kwartencirkel. Even een
opfrissing van de volgorde.

Als voorbeeld hieronder de uitwerking van enerzijds de Mona Lisa lick en anderzijds de
dubbelchromatische approach. Merk op dat je ieder akkoord ook dubbel zo traag kan spelen
zodat je meer tijd hebt om te denken. Probeer eerst heel traag te oefenen!

Mona Lisa:

ALEC LAGRANGE – CHROMATIC APPROACH (STAPPENPLAN) 5

Dubbelchromatisch:

Merk op dat dit zonder twijfel de 2 moeilijkste patronen zijn. Oefen eerst de gemakkelijke
omspelingen.

6. Kort en bondig
 De akkoordnoten horen thuis op de sterke tellen! We spelen naar de target toe!
 Oefen traag, sla geen stappen over
 Verzorg de articulatie

Hieronder een opsomming van de gebruikte technieken:

1 note approach 2 note approach 3 note approach

Chrom onder – T C onder – D boven –T Mona Lisa
Diat boven - T D boven – C onder – T Dubbelchromatisch

Veel succes!

ALEC LAGRANGE – CHROMATIC APPROACH (STAPPENPLAN) 6