Computer Notes PDF

PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀ
À ²PÀët C©üAiÀiÁ£À ¸À«Äw – PÀ£ÁðlPÀ

¸Àªð
¸ÀÄ¢Ã¦Û
¹.J.J¯ï.¹ ±Á¯Á ²PÀëPÀgÀ/ªÀÄÄRå ²PÀëPÀgÀ PÉÊ¦r
gÁdå AiÉÆÃd£Á ¤zÉÃð±ÀPÀgÀ PÀZÉÃj

¸ÀªÀð ²PÀët C©üAiÀiÁ£À, ºÉÆ¸À ¸ÁªÀðd¤PÀ PÀZÉÃjUÀ¼À ¥ÀÆgÀPÀ PÀlÖqÀ
£ÀÈ¥ÀvÀÄAUÀ gÀ¸ÉÛ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ – 560 001
E-ªÉÄÃ¯ï : ssacalc@gmail.com
SSA-Karnataka Page 1 ¹.J.J¯ï.¹ ²PÀëPÀgÀ PÉÊ¦r

“Sudeepthi” – a training module for teachers and head masters of Computer Aided
Learning Centres (CALC) schools, published by the State Project Director, Sarva Shiksha
Abhiyana Mission, New Public Offices Annex Building, K R Circle, Nrupatunga Road,
Bangalore – 560 001. This Module is for internal circulam of the department.
Pages : 4 + 154
Specification : Size : 18 x 24.5 cms
Cover Pages : 4 Pages
Other Pages : 154
Edition : Second
Copies Printed : 1000
Year : 2012
Printed by :
“Portions of this course material were adapted from the Intel®Teach Getting Started
Course develooped by Intel Corporation. Copyright 2008. All rights reserved (Intel®
and the Intel® Logo are trademarks or registered trademarks of Intel Corporation or its
subsidiaries in the United States and other countries.)

ªÀ Ä Ä£À Ä ßr
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯Á ªÀÄPÀÌ½UÉ PÀA¥ÀÆålgï §¼À¹ ²PÀëtªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀ GzÉÝÃ±À¢AzÀ ¸ÀªÀð
²PÀët C©üAiÀiÁ£ÀzÀrAiÀÄ°è ¥Àæw PÀè¸ÀÖgïUÉ MAzÀÄ ±Á¯ÉAiÀÄAvÉ, PÀA¥ÀÆålgï ¥ÀjPÀgÀUÀ¼À£ÀÄß
ªÀåªÀ¹ÜvÀUÉÆ½¸À®Ä PÉÆoÀr, «zÀÄåvï ¸ÀA¥ÀPÀð ºÉÆA¢gÀÄªÀ DAiÀÄÝ ¸ÀPÁðj »jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ
±Á¯ÉUÀ¼À°è, PÀA¥ÀÆålgï PÀ°PÁ PÉÃAzÀæ (¹.J.J¯ï.¹)UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀªÀð ²PÀët C©üAiÀiÁ£ÀzÀ D«µÀÌøvÀ
ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄr ºÀAvÀºÀAvÀªÁV ¥ÁgÀA©ü¸À¯ÁUÀÄwÛz.É ªÀÄPÀÌ¼À°è ¤¢ðµÀÖ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÆr¸À®Ä
PÀA¥ÀÆålgïUÀ¼£ À ÀÄß §¼À¹PÉÆ¼ÀÄîªÅÀ zÀgÉÆA¢UÉ ²PÀëPÀgÀÄ ¸ÀévÀ: PÀA¥ÀÆålgïUÀ¼À ¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÝ¥Àr¹
vÀgÀUÀw ¨sÉÆÃzÀ£É ºÁUÀÆ PÀ°PÉAiÀÄ°è §¼À¹PÉÆ¼Àî®Ä C£ÀÄªÁUÀÄªÀAvÉ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
ºÀ«ÄäPÉÆ¼Àî¨ÉÃPÁVzÉ. ±Á¯Á ¥ÀoÀåPÀª æ ÀÄPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¹.r.UÀ¼À£ÀÄß PÀA¥ÀÆålgïUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ
ªÀÄPÀÌ¼ÉÃ ¸ÀévÀB §¼À¸ÀÄªÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀjuÁªÀÄPÁj PÀ°PÉUÉ ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. F ±Á¯ÉUÀ¼À°è
PÉÃªÀ® PÀA¥ÀÆålgï ²PÀëtPÉÌ MvÀÛ£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀ §zÀ¯ÁV, PÀA¥ÀÆålgï£À ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ ªÀÄPÀÌ¼À «µÀAiÀÄ
PÀ°PÉAiÀÄ ªÀÄlÖ ºÉZÀÑ¸ÀÄªÀ UÀÄj ºÉÆA¢zÉ. J¯Áè ²PÀëPÀgÀÄ PÀA¥ÀÆålgïUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV
ªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtPÉÌ §¼À¹PÉÆAqÁUÀ ªÀiÁvÀæ. ¹.J.J¯ï.¹ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ ªÀÄÄRå GzÉÝÃ±À ¸À¥sÀ®ªÁUÀ®Ä
¸ÁzsÀå.
¹.J.J¯ï.¹ ±Á¯ÉUÀ¼À ªÀÄÄRå²PÀëPÀjUÉ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëPÀjUÉ F ¤nÖ£À°è vÀgÀ¨ÉÃwAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀ

¸ÀA§AzsÀ ¥Àæw f¯Éè¬ÄAzÀ 03 ªÀÄA¢ ¸ÀA¥À£ÀÆä® ªÀåQÛUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjtÂvÀUÉÆ½¸À®Ä F vÀgÀ¨ÉÃw
¸Á»vÀåªÀ£ÀÄß «£Áå¸ÀUÉÆ½¸À¯ÁVzÉ. F ¸ÀA¥À£ÀÆä® ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ ¹.J.J¯ï.¹ ±Á¯Á ºÀAvÀzÀ°è£À
²PÀëPÀjUÉ / ªÀÄÄRå ²PÀëPÀjUÉ vÀgÀ¨ÉÃwAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÁÛgÉ. f¯Áè ºÀAvÀzÀ°è CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ
ºÀAvÀzÀ°è PÀA¥ÀÆålgïUÀ¼ÀÄ CUÀvÀå ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ®¨sÀå«gÀÄªÀ ±Á¯ÉUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ gÁdå ªÀÄlÖzÀ°è
vÀgÀ¨ÉÃw ¥ÀqÉzÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä® ªÀåQÛUÀ¼À ¸ÉÃªÉAiÀÄ£ÀÄß §¼À¹PÉÆAqÀÄ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ f¯Áè qÀAiÀÄmïUÀ¼ÀÄ
ªÀÄÄRå ²PÀëPÀjUÉ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëPÀjUÉ vÀg¨
À ÉÃwAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¸¨
À ÉÃPÁVzÉ.
“¸ÀÄ¢Ã¦Û” - ¹.J.J¯ï.¹ vÀgÀ¨ÉÃw ¸Á»vÀåªÀ£ÀÄß gÀa¸ÀÄªÀ°è ¥Àª æ ÀÄÄR AiÉÆÃUÀzÁ£À

¤ÃrgÀÄªÀ E¯ÁSÉAiÀÄ J¯Áè ¸ÀA¥À£ÀÆä® ªÀåQÛUÀ½UÉ, JdÄPÉÃµÀ£ï qÉªÀ¯É¥ïªÉÄAmï ¸ÉAlgï,
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ, CfÃA ¥ÉÃæ ªÀiïf ¥Àw
æ µÁ×£À, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ ºÁUÀÆ L.n.¥sÁgï ZÉÃAeï ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ
¥Àæw¤¢üUÀ½UÉ C©ü£ÀAzÀ£ÉUÀ¼ÀÄ.
vÀgÀ¨ÉÃwUÀ¼À°è EAmÉ¯ï nÃZï ¥ÉÆæÃUÁæªÀiï ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼Àî¯ÁVzÀÄÝ,

¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¥Àæw¤¢üUÀ¼ÀÄ vÀgÀ¨ÉÃw ¸ÀAaPÉ gÀÆ¥ÀÄUÉÆ¼ÀÄîªÀ°è ¤ÃrgÀÄªÀ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀägÀtÂÃAiÀÄªÁzÀzÀÄÝ.
²PÀëtzÀ°è vÀAvÀe
æ ÁÕ£À QæAiÀiÁvÀäPÀªÁV vÀgÀUÀwUÀ¼À°è §¼ÀPÉUÉ vÀgÀÄªÀ°è J®ègÀ ¥Àj±ÀæªÀÄ CvÀåUÀvÀå.
EzÀ£ÀÄß ¸Á¢ü¸ÀÄªÀ°è J®ègÀÆ ±Àæ«Ä¸ÉÆÃt.
«¥sÀÄ¯ï §£Àì¯ï, L.J.J¸ï

gÁdå AiÉÆÃd£Á ¤zÉÃð±ÀPg À ÄÀ
¸ÀªÀð ²PÀët C©üAiÀiÁ£À, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ

¥ÉæÃgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À

²æÃ. «¥sÀÄ¯ï §£Áì¯ï, ¨sÁ.D.¸ÉÃ ²æÃ. ©. §¸ÀªÀgÁdÄ, PÉ.J.J¸ï
gÁdå AiÉÆÃd£Á ¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ ¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ(PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ)
¸ÀªÀð ²PÀët C©üAiÀiÁ£À ¸ÀªÀð ²PÀët C©üAiÀiÁ£À
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ
¸À®ºÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À

²æÃ. £ÀgÀ¹AºÀAiÀÄå ²æ JA.Dgï. ªÀiÁgÀÄw
¸ÀºÀ ¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ (PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ) »jAiÀÄ PÁAiÀÄðPÀæªÀiÁ¢üPÁj
¸ÀªÀð ²PÀët C©üAiÀiÁ£À, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ ¸ÀªÀð ²PÀët C©üAiÀiÁ£À, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ
²æ ¦. dAiÀÄ¥ÀæPÁ±ï
PÁAiÀÄðPÀæªÀiÁ¢üPÁj
¸ÀªÀð ²PÀët C©üAiÀiÁ£À, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ
¸Á»vÀå gÀZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ £ÉgÀªÀÅ

²æÃ. UÉÆÃ¦£ÁxÀ PÀ®¨sÁUÀ
G¥À£Áå¸ÀPÀgÀÄ, qÀAiÀÄmï, ªÀÄAUÀ¼ÀÆgÀÄ, zÀQët PÀ£ÀßqÀ
²æÃ. «PÀæªÀiï PÀÄAmÁgï ²æÃªÀÄw. PÉ. ¥ÁªÀðvÀªÀÄä

²PÀët vÀdÕgÀÄ, vÁAwæPÀ ¸ÀºÁAiÀÄPÀgÀÄ
EAmÉ¯ï JdÄPÉÃμÀ£ï ¥ÉÆæÃUÁæªÀiï, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ ¸ÀªÀð ²PÀët C©üAiÀiÁ£À, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ

¥Àj«r (¥ÀÄl ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ)
CzsÁåAiÀÄ PÀ°PÁA±ÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀÄl

1 PÀA¥ÀÆålgï DzsÁjvÀ PÀ°PÁ PÉÃAzÀæ (¹.J.J¯ï.¹) ²PÀëPÀgÀ vÀgÀ¨ÉÃw - ¥ÀjZÀAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
GzÉÝÃ±ÀUÀ¼ÀÄ
2 ²PÀëtzÀ°è ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£À vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ ªÀÄºÀvÀé
3 ¹.J.J¯ï.¹ K£ÀÄ? KPÉÃ? ºÉÃUÉ?

3.1 PÀA¥ÀÆålgï DzsÁjvÀ PÀ°PÁ PÉÃAzÀæUÀ¼À »£Éß¯É
3.2 PÀA¥ÀÆålgï DzsÁjvÀ PÀ°PÁ PÉÃAzÀæUÀ¼ÀÄ JAzÀgÉÃ£ÀÄ?
3.3 PÀA¥ÀÆålgï ¸ÀºÁ¬Äw PÀ°PÁ PÉÃAzÀæUÀ¼À GzÉÝÃ±ÀUÀ¼ÀÄ
3.4 PÀA¥ÀÆålgï §¼ÀPÉAiÀÄ°è ªÀÄÄRåªÁV ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ºÁUÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÁgÀzÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ
4 PÀA¥ÀÆålgï£À ¨sÁUÀUÀ¼À ¥ÀjZÀAiÀÄ, ¨sÁUÀUÀ¼À eÉÆÃqÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ §¼ÀPÉ, qÉ¸ïÌmÁ¥ï ªÀÄvÀÄÛ y£ï
PÉèöÊAmï PÀ®à£É
4.1 PÀA¥ÀÆålgï£À G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ
4.2 PÀA¥ÀÆålgï ºÉÃUÉ PÉ®¸À ¤ªÀð»¸ÀÄvÀÛzÉ
4.3 PÀA¥ÀÆålgï JA§ J¯ÉPÁÖç¤Pï ¸ÁzsÀ£À PÁAiÀÄð ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀgÉ
 §ºÀÄ §¼ÀPÉUÉ G¥ÀAiÉÆÃV¸À®àqÀÄªÀ UÀtPÀAiÀÄAvÀæzÀ ¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ

4.4 UÀtPÀAiÀÄAvÀæzÀ ¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ
1. E£ï¥ÀÄmï G¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ
2. Processing devices: ¥ÀæQæAiÉÄ G¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ
3. Omï¥ÀÄmï G¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ
4.5 1. Memory devices: ¸ÀAUÀæºÀ ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ (G¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ)
2. ¨ÁºÀå ¸ÀAUÀæºÀ ªÀiÁzsÀåªÀÄ
4.6 AiÀÄAvÁæA±À ¸ÀAQë¥ÀÛ gÀÆ¥À
4.7 ¦.¹.AiÉÆA¢UÉ eÉÆÃr¸ÀÄªÀÅzÀÄ
5 5.1 «AqÉÆÃ¸ï£ÉÆA¢UÉ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ

5.2 ¸Á¥sïÖªÉÃgï CxÀð, §¼ÀPÉ ªÀÄvÀÄÛ «zsÀUÀ¼ÀÄ
1. Operating System
5.3 5.3 ZÀlÄªÀnPÉ
6 D¦üÃ¸ï ¥ÁåPÉÃeï : ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï – C£ÉéÃµÀuÉ
6.1 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£É
6.2 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï G¥ÀAiÉÆÃUÀ


6.3 ZÀlÄªÀnPÉ
1. ªÀqïð ¥ÉÆæ¸É¸Àgï ¥ÁægÀA©ü¸ÀÄªÀ «zsÁ£À
2. mÉÊ¦AUï
3. wzÀÄÝ¥ÀrUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
4. G½¸ÀÄªÀÅzÀÄ (¸ÉÃªï)
5. MAzÀÄ ºÉÆ¸À qÁPÀÆåªÉÄAmï£ÀÄß vÉgÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ
6. FUÁUÀ¯ÉÃ EgÀÄªÀ qÁPÀÄåªÉÄAmï£ÀÄß vÉgÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ
7. ªÀÄÄ¢ævÀ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß DPÀµÀðPÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ
8. ¥sÁAmï£ÀÄß §zÀ¯Á¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ
9. ¸Á®ÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀªÀÄgÉÃSÉUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ (C¯ÉÊmïªÉÄAmï)
10. mÉPïì÷Ö£ÀÄß PÀmï (PÀvÀÛj¸ÀÄªÀÅzÀÄ), PÁ¦(£ÀPÀ®Ä) ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉÃ¸ïÖ(CAn¸ÀÄªÀÅzÀÄ)
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
6.4 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï PË±À®åUÀ¼À ZÀZÉð
6.5 ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ²ð (help guide) AiÀÄ£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ
6.6 ªÀqïð ¥ÉÆæ¸É¹AUï - ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ PË±À®å AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
6.7 AiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ, ¥Àj²Ã°¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÀAaPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ
7 PÀ£ÀßqÀ £ÀÄr vÀAvÁæA±À
7.2 £ÀÄrAiÀÄ DgÀA¨sÀ
7.3 £ÀÄrAiÀÄ §¼ÀPÉ – QÃ°ªÀÄuÉ «£Áå¸À
7.4 £ÀÄrAiÀÄ §¼ÀPÉ – UÀªÀÄ¤¸À¨ÉÃPÁzÀ PÉ®ªÀÅ CA±ÀUÀ¼ÀÄ
7.5 £ÀÄrAiÀÄ 4.0 gÀ°è ºÉÆ¸ÀvÉÃ£ÀÄ?
8 EAlgï£Émï (CAvÀgïeÁ®)§¼ÀPÉ
8.1 EAlgï£Émï JPïì¥ÉÆèÃgÀgï£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ
8.2 PÉ®ªÀÅ ¥ÀæªÀÄÄR ªÉ¨ï¸ÉÊmïUÀ¼À «¼Á¸À
8.3 ¸ÀZïð EAf£ï
8.4 ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß ºÀÄqÀÄQ vÉUÉAiÀÄ®Ä F PÉ¼ÀV£À ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄ¸Àj¹
8.5 E-ªÉÄÃ¯ï£ÀÄß PÀ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ
9 ¥ÀªÀgï¥Á¬ÄAmï / ¥Éæ¸ÉAmÉÃµÀ£ï
9.1 ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ vÀAvÁæA±ÀzÀ C£ÉéÃµÀuÉ
9.2 ªÉÄÊPÉÆ¸Á¥sïÖ ¥ÀªÀgï¥Á¬ÄAmï£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ
9.3 «£Áå¸ÀUÀ¼ÀÄ PÉ¼ÀV£À LaÒPÀUÀ¼À°è M¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛªÉ
9.4 ¥ÀªÀgï¥Á¬ÄAmï «AqÉÆÃ«£À ªÀÄÄRåªÁzÀ ¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ

9.5 mÉÊl¯ï ¸ÉèöÊqï£À «£Áå¸À
9.6 ¸ÉèöÊqï ±ÉÆÃªÀ£ÀÄß £ÉÆÃqÀÄªÀÅzÀÄ
9.7 ¸ÉèöÊqï ±ÉÆÃªÀ£ÀÄß ¤°è¸ÀÄªÀÅzÀÄ
9.8 ªÀÄ°è«ÄÃrAiÀiÁ PË±À®åUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ
9.9 ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ PË±À®åUÀ¼À §¼ÀPÉ
10 ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¹r/¹zÀÞ¥ÁoÀUÀ¼À §¼ÀPÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÁzÀ zÁR¯ÉUÀ¼ÀÄ
10.1 ¹.J.J¯ï.¹ ±Á¯ÉUÀ¼À°è vÀgÀUÀw ¤ªÀðºÀuÉ
10.2 ²PÀëPÀgÀÄ ¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÁzÀ zÁR¯ÉAiÀÄ «ªÀgÀ
10.3 ¹.J.J¯ï.¹ PÉÃAzÀæUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ zÁR¯ÉUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ
11 D¦üÃ¸ï ¥ÁåPÉÃeï : JPÉì¯ï / ¸Éàçqï²Ãmï
11.1 ¸Éëçqï²ÃmïUÀ¼À£ÀÄß C£ÉéÃ¶¸ÀÄªÀÅzÀÄ
11.2 ¸Ééçqï²Ãmï PË±À®åUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¸ÀÄªÀÅzÀÄ
11.3 ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß ªÀPïð²Ãmï£À ªÉÄÃ¯É ¸Á®Ä ªÀÄvÀÄÛ PÀA§UÀ¼À°è EqÀÄªÀÅzÀÄ
11.4 ¸Éàçqï²Ãmï£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ
11.5 ¸É¯ï£À°è qÁmÁªÀ£ÀÄß ¥ÀæªÉÃ²¸ÀÄªÀÅzÀÄ – ZÀlÄªÀnPÉ
1. ºÉÆ¸À ªÀPïð§ÄPï vÉgÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ
2. ªÉÆzÀ¯ÉÃ EzÀÝ ªÀPïð§ÄPï£ÀÄß vÉgÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ
3. ¯ÉPÁÌZÁgÀUÀ¼ÀÄ
4. ¸ÀgÁ¸Àj ¯ÉPÁÌZÁgÀ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
11.6 ¸Éàçqï²Ãmï ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ – help guide
11.7 ¸Éàçqï²Ãmï PË±À®åUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ
12 AiÉÆÃd£É DzsÁjvÀ PÀ°PÉ – Project Based Learning (PBL)
12.1 AiÉÆÃd£É
12.2 C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ªÉÃ¼Á¥ÀnÖ
12.3 C£ÀÄµÁ×£À ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ
12.4 ¥ÀAiÀiÁð¯ÉÆÃZÀ£É
13 C£ÀÄ§AzsÀUÀ¼ÀÄ
C£ÀÄ§AzsÀ-1 – ªÀiÁzÀj ¥ÁoÀ n¥ÀàtÂUÀ¼ÀÄ
C£ÀÄ§AzsÀ-2 – J.¦.J¥sï ¥ÀÆgÉÊPÉ ªÀiÁrzÀ PÀ°PÁ ¹.rUÀ¼À ¥ÀnÖ
C£ÀÄ§AzsÀ-3 – E.r.¹ zÁR°ÃPÀgÀtUÀ¼À «ªÀgÀ
C£ÀÄ§AzsÀ-4 – ««zsÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀiÁrgÀÄªÀ PÀA¥ÀÆålgï ¥ÀjPÀgÀUÀ¼À

¸Éà¹¦üPÉÃ¸À£ï ªÀiÁ»w
C£ÀÄ§AzsÀ-5 - ¸ÀªÀÄ¸Éå EzÀÝ°è PÀgÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÀA¸ÉÜªÁgÀÄ zÀÆgÀªÁtÂ ¸ÀASÉåUÀ¼À
«ªÀgÀ
C£ÀÄ§AzsÀ-6 - ²PÀëPÀgÀ vÀgÀ¨ÉÃw ªÉÃ¼Á¥ÀnÖ

CzsÁåAiÀÄ 1. PÀA¥ÀÆålgï DzsÁjvÀ PÀ°PÉAiÀÄ PÉÃAzÀæ (¹.J.Jˉï.¹)
²PÀëPÀgÀ vÀgÀ¨ÉÃw-¥ÀjZÀ0iÀÄ ªÀÄvÀÄÛ GzÉÝÃ±ÀUÀ¼ÀÄ
PÀA¥ÀÇålgï DzsÁjvÀ ²PÀëtªÀ£ÀÄß PÀ£ÁðlPÀ gÁdåzÀ ¸ÀPÁðj »jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ
±ÁˉÉUÀ¼À°è DgÀA©ü¸ÀˉÁUÀÄwÛzÉ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß PÀA¥ÀÆålgï DzsÁjvÀ PÀ°PÉ PÉÃAzÀæUÀ¼ÀÄ
J£ÀßˉÁUÀÄwÛzÉ(CALC). F 0iÉÆÃd£É0iÀÄ£ÀÄß 0iÀÄ±À¹éUÉÆ½¸À®Ä £ÀqÉ¸ÀˉÁUÀÄwÛgÀÄªÀ vÀgÀ¨ÉÃw
PÉ¼ÀPÀAqÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.
1. ²PÀëtzÀ°è ªÀiÁ»w vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÀÄß w½AiÀÄ ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ;

2. ±ÁˉÉAiÀÄ°è PÀA¥ÀÆålgï DzsÁjvÀ PÀ°PÉAiÀÄ PÉÃAzÀæUÀ¼À GzÉÝÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ²PÀëPÀjUÉ ªÀÄ£ÀªÀjPÉ
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ;
3. ²PÀëPÀgÀ°è ¹.J.Jˉï.¹ UÀ¼À »£ÉßˉÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ ¥ÀjZÀAiÀÄ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ;
4. ²PÀëPÀjUÉ PÀA¥ÀÇålgï ¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ, ºÁqïðªÉÃgï ªÀÄvÀÄÛ ¸Á¥sïÖªÉÃgïUÀ¼À ¥ÀjZÀ0iÀÄ
ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
5. «©ü£Àß vÀAvÀæeÁÕ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÄ rflˉï ¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹ ªÀÄPÀÌ¼À°è ¥ÀjuÁªÀÄPÁj PÀ°PÉ
ªÀÄÆr¸À®Ä ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß ¸ÀªÀÄxÀðgÀ£ÁßV¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
6. AiÉÆÃd£ÁzsÁjvÀ PÀ°PÉ ªÀÄvÀÄÛ CAvÀeÁð® §¼ÀPÉ ªÀÄÆ®PÀ eÁÕ£Ádð£ÉUÉ ¥ÉæÃgÉÃ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
7. ¹.J.Jˉï.¹ ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ°è vÀªÀÄä ¥ÁvÀæzÀ ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÀÄß w½AiÀÄ®Ä ¸ÀºÁ0iÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
8. PÉÃAzÀæzÀ ¤ªÀðºÀuÉUÉ EqÀ¨ÉÃPÁzÀ zÁRˉÉUÀ¼À §UÉÎ CjªÀÅ ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
9. ¹.J.Jˉï.¹ C£ÀÄµÁ×£ÀzÀ°è£À ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼À£ÀÄß JzÀÄj¸À®Ä ¸ÀªÀÄxÀðgÀ£ÁßV¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
10. ¸ÁªÀÄxÁåð©üªÀÈ¢ÝUÉ PÀA¥ÀÆålgïUÀ¼À£ÀÄß QæAiÀiÁvÀäPÀªÁV §¼À¸À®Ä ºÁUÀÆ ¢£À¤vÀåzÀ
¨ÉÆÃzsÀ£É-PÀ°PÉAiÀÄ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è PÀA¥ÀÆålgïUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹ ¸ÀévÀB ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß
¹zÀÞUÉÆ½¸À®Ä ¸ÀªÀÄxÀðgÀ£ÁßV¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
11. ¨ÉÆÃzsÀ£É – PÀ°PÉAiÀÄ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è ±ÉÊPÀëtÂPÀ vÀAvÀæeÕÁ£ÀzÀ §¼ÀPÉ ºÁUÀÆ CzÀPÉÌ
C£ÀÄUÀÄtªÁV ¥ÁoÀAiÉÆÃd£É ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß CtÂUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ vÀgÀ¨ÉÃw ¥ÀqÉzÀ
²©gÁyðUÀ¼ÀÄ JgÀqÀÄ ºÀAvÀUÀ¼À vÀgÀ¨ÉÃw «µÀ0iÀÄUÀ¼À£ÀÄß vÀªÀÄä ±ÁˉÉ0iÀÄ EvÀgÉ ²PÀëPÀjUÉ
ªÀÄ£ÀªÀjPÉ ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÀªÀÄxÀðgÀ£ÁßV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
12. ¥ÀoÀåPÉÌ ¥ÀÇgÀPÀªÁzÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ PÀ°PÉAiÀÄ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÉÃ¼Á¥ÀnÖAiÀÄ°è ºÉÆAzÁtÂPÉ ªÀiÁqÀ®Ä
±ÀPÀÛgÀ£ÁßV¸ÀÄªÀÅzÀÄ;

CzsÁåAiÀÄ 2. ²PÀëtzÀ°è ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£À vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ ªÀÄºÀvÀé
ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£À vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀÅ ¥Àæ¥ÀAZÀzÁzÀåAvÀ JˉÁè PÉëÃvÀæUÀ¼À°èAiÀÄÆ vÀ£Àß

¥Àæ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß ©ÃgÀÄwÛzÉ. «±ÉÃµÀªÁV ²PÀët PÉëÃvÀæzÀ°èAiÀÄÆ ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£À vÀAvÀæeÁÕ£À
C¥ÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÀAiÀÄÄPÀÛ C¤¹zÉ. ²PÀëtzÀ°è vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß §¼À¹PÉÆAqÀÄ ¨ÉÆÃzsÀ£É-PÀ°PÉAiÀÄ
¥ÀæQæAiÉÄ CxÀð¥ÀÇtðUÉÆ½¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ UÀÄtªÀÄlÖ ºÉaÑ¸ÀÄªÀÅzÀÄ ¸ÀPÁðgÀzÀ/EˉÁSÉAiÀÄ
GzÉÝÃ±ÀªÁVzÉ.
¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄªÀÅ ²±ÀÄ PÉÃA¢ævÀ ²PÀëtPÉÌ MvÀÄÛ ¤ÃqÀÄwÛzÀÄÝ, ²PÀëtzÀ°è vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ §¼ÀPÉ
ªÀÄÆ®PÀ ªÀÄPÀÌ¼À PÀ°PÉAiÀÄ UÀÄtªÀÄlÖªÀ£ÀÄß ºÉaÑ¸À¨ÉÃQzÉ. ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ°è ®¨sÀå«gÀÄªÀ «µÀAiÀÄPÉÌ
¥ÀÆgÀPÀªÁV ºÉZÀÄÑ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ eÁÕ£ÀzÀ «¸ÁÛgÀzÀ gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ªÀÄvÀÄÛ
vÀAvÀæeÁÕ£À §¼ÀPÉAiÀÄÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ ªÀÄPÀÌ¼À°è eÁÕ£Á£ÉéÃµÀuÉUÉ PÁgÀtÂÃ¨sÀÆvÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.
AiÀiÁªÀÅzÉÃ MAzÀÄ vÀgÀUÀwAiÀÄ°è£À ªÀÄPÀÌ¼À PÀ°PÉAiÀÄ ªÀÄlÖUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉAiÀiÁVzÀÄÝ, JˉÁè

ªÀÄPÀÌ¼À°è ¤UÀ¢vÀ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ¸Á¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ ¥ÀæwAiÉÆ§â ²PÀëPÀ¤UÉ EgÀÄªÀ ¸ÀªÁ®Ä. ªÀÄPÀÌ½UÉ
¥ÀÆgÀPÀ ªÁvÁªÀgÀtzÀ°è ¤¢ðµÀÖ PÀ°PÉAiÀÄ G¥ÀPÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹ ¥ÀævÀåPÀëªÁV C£ÀÄ¨sÀ«¹
PÀ°AiÀÄ®Ä ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁUÀÄªÀ ¥ÀjPÀgÀUÀ¼À ®¨sÀåvÉ vÀgÀUÀwUÀ¼À°è CUÀvÀåªÁUÀÄvÀÛzÉ. £ÀUÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ
UÁæ«ÄÃt ªÀÄPÀÌ¼À PÀ°PÉAiÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è ¸ÁªÀÄåvÉ vÀgÀªÀÅzÀÄ ¸ÀPÁðgÀzÀ DzÀå PÀvÀðªÀåªÁVzÉ. £ÀUÀgÀ
¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀÌ½UÉ DzsÀÄ¤PÀ vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ C£ÉéÃµÀuÉUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸À®Ä ¹UÀÄªÀ CªÀPÁ±ÀUÀ¼ÀÄ
UÁæ«ÄÃt ªÀÄPÀÌ½UÀÆ ¹UÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ²PÀëtzÀ°è ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ vÀgÀ¨ÉÃPÁVzÉ. F JˉÁè
GzÉÝÃ±ÀUÀ½AzÁV DzsÀÄ¤PÀ AiÀÄÄUÀzÀ ««zsÀ vÀAvÀæeÁÕ£ÀUÀ¼À£ÀÄß (PÀA¥ÀÆålgï, gÉÃrAiÉÆÃ, n.«
EvÁå¢) PÀ°PÉ-¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁV §¼À¹ ªÀÄPÀÌ¼À eÁÕ£Ádð£ÉUÉ
¸ÀºÀPÁjAiÀiÁUÀÄªÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÀ«ÄäPÉÆ¼ÀîˉÁUÀÄwÛzÉ.
gÁdåzÀ JˉÁè ±ÁˉÉUÀ¼À°è gÉÃrAiÉÆÃ ¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß AiÀÄ±À¹éAiÀiÁV C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼ÀîˉÁVzÉ

ªÀÄvÀÄÛ JqÀÄ¸Áåmï PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀrAiÀÄ°è DAiÀÄÝ fˉÉèUÀ¼À ±ÁˉÉUÀ½UÉ «rAiÉÆÃ ¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß
¥Àæ¸ÁgÀªÀiÁqÀˉÁUÀÄwÛzÉ. ¸ÀªÀð ²PÀët AiÉÆÃd£ÉAiÀÄrAiÀÄ°è ªÀiÁ»w vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ±ÁˉÉUÀ¼À°è
ªÉÄÃ®ÌAqÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV §¼À¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±À¢AzÀ PÀA¥ÀÆålgï DzsÁjvÀ PÀ°PÉAiÀÄ PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß
ºÀAvÀ ºÀAvÀªÁV ¸ÀPÁðj »jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±ÁˉÉUÀ¼À°è ¥ÁægÀA©ü¸ÀˉÁUÀÄwÛzÉ.

CzsÁåAiÀÄ 3. ¹.J.Jˉï.¹ K£ÀÄ? KPÉ? ºÉÃUÉ?
3.1 PÀA¥ÀÆålgï DzsÁjvÀ PÀ°PÉAiÀÄ PÉÃAzÀæUÀ¼À »£ÉßˉÉ
¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ §zÀÝvÉAiÀÄAvÉ DgÀjAzÀ ºÀ¢£Á®ÄÌ ªÀÄAiÉÆÃªÀiÁ£ÀzÀ JˉÁè ªÀÄPÀÌ½UÉ PÀqÁØAiÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ GavÀ ¸ÁªÀðwæPÀ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ²PÀët ¤ÃqÀÄªÀ GzÉÝÃ±À¢AzÀ ¸ÀªÀð ²PÀët C©üAiÀiÁ£À
AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¸ÀˉÁVzÉ. ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ±ÁˉÉ ©qÀÄªÀ ¥ÀæªÀiÁt ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀÄ£ÀgÁªÀvÀð£ÉAiÀiÁUÀÄªÀ
zÀgÀªÀ£ÀÄß PÀrvÀUÉÆ½¹, PÀ°PÉAiÀÄ ¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄlÖ ºÉaÑ¹ ¸ÀAvÀ¸ÀzÁAiÀÄPÀ PÀ°PÉAiÀÄ ¥ÀæQæAiÉÄ
ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ F AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ® UÀÄjAiÀiÁVzÉ. EzÀjAzÁV ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£À
vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ §¼ÀPÉ CUÀvÀåªÁVzÀÄÝ PÀA¥ÀÆålgïUÀ¼À£ÀÄß PÀA¥ÀÆålgï DzsÁjvÀ PÀ°PÉUÁV §¼À¸ÀÄªÀ
ªÀÄÆ®PÀ GzÉÝÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¸Á¢ü¸À¨ÉÃPÁVzÉ. DzÀÄzÀjAzÀ ¸ÀªÀð ²PÀët C©üAiÀiÁ£À D«µÀÌøvÀ
ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄrAiÀÄ°è “PÀA¥ÀÆålgï DzsÁjvÀ PÀ°PÉAiÀÄ PÉÃAzÀæ” PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀ£ÀÄß
AiÉÆÃf¸ÀˉÁVzÉ.
¥Àæw fˉÉèUÉ gÀÆ.50.00 ®PÀëzÀAvÉ ¥Àæw ªÀµÀð ¹.J.Jˉï.¹ (Computer Aided Learning
Centre) PÁAiÀÄðPÀæªÀÄPÉÌ C£ÀÄªÉÆÃzÀ£ÉAiÀiÁUÀÄwÛzÀÄÝ, ºÀAvÀ ºÀAvÀªÁV ¸ÀPÁðj »jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ
±ÁˉÉUÀ¼À°è PÀA¥ÀÆålgï DzsÁjvÀ PÀ°PÉAiÀÄ PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¸ÀˉÁUÀÄwÛzÉ.
3.2 PÀA¥ÀÆålgï DzsÁjvÀ PÀ°PÁ PÉÃAzÀæUÀ¼ÀÄ JAzÀgÉÃ£ÀÄ?

ºÉ¸ÀgÉÃ ¸ÀÆa¸ÀÄªÀAvÉ EzÀÄ PÉÃªÀ® PÀA¥ÀÆålgï §¼ÀPÉ §UÉÎ ²PÀëtªÁVgÀzÉÃ, PÀA¥ÀÆålgï
DzsÁjvÀ PÀ°PÉAiÀiÁVzÉ. CAzÀgÉ FUÀ ±ÁˉÉUÀ¼À°è gÉÃrAiÉÆÃ §¼À¹ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄPÉÌ ¥ÀÆgÀPÀªÁzÀ
¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß PÉÃ½¸ÀÄªÀAvÉ rflgï ¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°PÉAiÀÄ ««zsÀ ºÀAvÀUÀ¼À°è ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁV §¼À¹
ªÀÄPÀÌ¼À°è ¤jÃQëvÀ PÀ°PÉAiÀÄ ¥sÀ®UÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÆr¸À¨ÉÃPÁVzÉ. EzÀjAzÀ «zÁåyðUÀ¼À PÀ°PÉAiÀÄ°è
¥ÀjuÁªÀÄPÁj ¥ÀæUÀw ¸ÁzsÀåªÉAzÀÄ ¤jÃQë¸ÀˉÁVzÉ.
ªÉÆzÀ°UÉ PÀ£ÁðlPÀzÀ 3 fˉÉèUÀ¼À°è (¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ, PÉÆÃˉÁgÀ & ªÀÄAqÀå) ¸ÀªÀð²PÀët

C©üAiÀiÁ£ÀªÀÅ 2001-02£ÉÃ ¸Á°£À°èè CfÃªÀiï ¥ÉæÃªÀiïf ¥sóËAqÉÃ±À£ïgÀªÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ 35
±ÁˉÉUÀ¼À°è PÀA¥ÀÆålgï ¸ÀºÁ¬ÄvÀ PÀ°PÉAiÀÄ PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¹vÀÄ. EªÀÅUÀ¼À ¥ÁægÀA¨sÀ¢AzÀ
¸ÀzÀj ±ÁˉÉUÀ¼À°è zÁRˉÁw, ºÁdgÁw ºÁUÀÆ ªÀÄPÀÌ¼À PÀ°PÉAiÀÄ ªÀvÀð£ÉAiÀÄ°è DzÀ GvÀÛªÀÄ
¥ÀæUÀwAiÀÄ£ÀÄß UÀªÀÄ¤¹ 2002-03£ÉÃ ¸Á°£À°è 11 fˉÉè0iÀÄ vÀˉÁ MAzÀÄ ¨ÁèPï£À°è 55 ±ÁˉÉUÀ¼À°è
ºÁUÀÆ 2003-04£ÉÃ ¸Á°¤AzÀ gÁdåzÁzÀåAvÀ ¥Àæw ¨ÁèPïUÀ¼À°è DAiÀÄÝ 5 ±ÁˉÉUÀ¼À°è
PÀA¥ÀÆålgï ¸ÀºÁ¬ÄvÀ PÀ°PÉAiÀÄ PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¸ÀˉÁ¬ÄvÀÄ.

2004-05£ÉÃ ¸Á°£À°è ¸ÉÆÃUÉÆÃ ¸ÀA¸ÉÜ ªÀÄÆ®PÀ 540 ±ÁˉÉUÀ½UÉ, 2005-06 ªÀÄvÀÄÛ
2006-07£ÉÃ ¸Á°£À°è «¥ÉÆæÃ ¸ÀA¸ÉÜ ªÀÄÆ®PÀ 1000 ±ÁˉÉUÀ½UÉ, 2007-08gÀ®è ºÉZï.¹.Jˉï
¸ÀA¸ÉÜ ªÀÄÆ®PÀ 315 ±ÁˉÉUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ 2008-09£ÉÃ ¸Á°£À°è ©.E.Jˉï ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ
700 ±ÁˉÉUÀ½UÉ, 2009-10 & 2010-11£ÉÃ ¸Á°£À°è ¨É¼ÀUÁA ªÀÄvÀÄÛ UÀÄ®âUÀð «¨sÁUÀzÀ
±ÁˉÉUÀ½UÉ ¹zÁÞxÀð E£ï¥sÉÆÃmÉPï ¸ÀA¸ÉÜ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ «¨sÁUÀzÀ
±ÁˉÉUÀ½UÉ ¨ÁæqïˉÉÊ£ï PÀA¥ÀÆålgï ¹¸ÀÖA ¸ÀA¸ÉÜ¬ÄAzÀ MlÄÖ 500 ±ÁˉÉUÀ½UÉ, 2011-12£ÉÃ
¸Á°£À°è ¹zÁÞxÀð E£ï¥sÉÆÃmÉPï ¸ÀA¸ÉÜ¬ÄAzÀ 419 ±ÁˉÉUÀ½UÉ PÀA¥ÀÆålgïUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀgÀ§gÁdÄ
ªÀiÁqÀˉÁVzÉ. 2004-05£ÉÃ ¸Á°£ÀªÀgÉUÉ qÉ¸ïÌ mÁ¥ïUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ £ÀAvÀgÀzÀ ªÀµÀðUÀ¼À°è
y£ïPÉèöÊAmïUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀˉÁVzÀÄÝ, 2008-09gÀ°è 700 ±ÁˉÉUÀ½UÉ ¥ÉÆæÃeÉPÀÖgïUÀ¼À£ÀÆß
¤ÃqÀˉÁVzÉ. E°èAiÀÄªÀgÉUÉ 3699 ±ÁˉÉUÀ¼À°è PÀA¥ÀÆålgï DzsÁjvÀ PÀ°PÉAiÀÄ PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß
¥ÁægÀA©ü¸ÀˉÁVzÉ ªÀÄvÀÄÛ FUÀ ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ 570 ±ÁˉÉUÀ½UÉ PÀA¥ÀÆålgïUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀ PÁAiÀÄð
¥ÀæUÀwAiÀÄ°èzÉ.
3.3. PÀA¥ÀÆålgï ¸ÀºÁ¬ÄvÀ PÀ°PÁ PÉÃAzÀæUÀ¼À GzÉÝÃ±ÀUÀ¼ÀÄ:

• ªÀÄPÀÌ¼À°è PÀ°PÉAiÀÄ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
• vÀgÀUÀw ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ ««zsÀ ºÀAvÀUÀ¼À°è ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁUÀÄªÀ vÀAvÀæeÁÕ£À ¸ÁzsÀ£ÀªÀ£ÀÄß ²PÀëPÀjUÉ

MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
• «©ü£Àß PÀ°PÉAiÀÄ ªÀÄlÖUÀ¼À°ègÀÄªÀ ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß GzÉÝÃ²¸À®Ä vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀ §¼ÀPÉ

ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ;
• ªÀÄPÀÌ¼À°è ¤¢ðµÀÖ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÆr¸À®Ä PÀA¥ÀÆålgï vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß

§¼À¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀgÉÆA¢UÉ ²PÀëPÀgÀÄ ¸ÀévÀ: PÀA¥ÀÆålgï §¼À¹ ¹zÀÝ¥Àr¸ÀÄªÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ
ªÀÄPÀÌ¼À PÀ°PÉUÉ ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
• ªÀÄPÀÌ¼À°è vÀAvÀæeÁÕ£À §¼ÀPÉ ªÀÄÆ®PÀ ºÉaÑ£À eÁÕ£À ¤ªÀiÁðtPÉÌ §Ä£Á¢ ¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
• ªÀÄPÀÌ¼À°è «ÃPÀëuÉAiÀÄ/DlzÀ ªÀÄÆ®PÀ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄßAlÄªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.

• ²PÀëPÀgÀ°è «µÀAiÀÄ eÁÕ£ÀzÀ ªÀÈ¢ÞUÉ ¨ÉA§°¸ÀÄªÀ vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß
MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀgÉÆA¢UÉ ºÉÆ¸À «zsÁ£ÀUÀ¼À C£ÉéÃµÀuÉUÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀÌ¼À°è EzÉÃ D¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß
ºÉaÑ¸À®Ä ¥ÉæÃgÉÃ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
• vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ §¼ÀPÉAiÀÄ°è ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß ¸À§®gÀ£ÁßV¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ¥ÀæwAiÉÆ§â ²PÀëPÀ ªÀÄPÀÌ¼À

PÀ°PÉAiÀÄ°è EzÀ£ÀÄß ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁV §¼À¸À®Ä ¨ÉA§® ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ;

• UÁæ«ÄÃt ªÀÄvÀÄÛ £ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄPÀÌ¼À°è vÀAvÀæeÁÕ£À §¼ÀPÉ ªÀÄvÀÄÛ PÀ°PÉAiÀÄ°è EgÀÄªÀ
vÁgÀvÀªÀÄåªÀ£ÀÄß ¤ªÁj¹ UÁæ«ÄÃt ªÀÄPÀÌ¼À ªÀÄ£ÉÆÃ¸ÉÜöÊAiÀÄðªÀ£ÀÄß ºÉaÑ¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
• PÀA¥ÀÇålgï ªÀÄÆ®PÀ ²PÀëtzÀ CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjZÀAiÀÄ ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
• ²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ PÀA¥ÀÆålgïUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉÆÃzsÀ£É-PÀ°PÉUÉ §¼À¸À®Ä

¸ÀªÀÄxÀðgÁV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
3.4. PÀA¥ÀÆålgï£À §¼ÀPÉAiÀÄ°è ªÀÄÄRåªÁV ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ºÁUÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÁgÀzÀ

CA±ÀUÀ¼ÀÄ:
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀªÀÅUÀ¼ÀÄ
1. PÀA¥ÀÆålgï ¸ÀºÁ¬ÄvÀ PÉÃAzÀæUÀ¼À°è ¸ÀéZÀÒvÉ CªÀ±Àå. DzÀÄzÀjAzÀ PÀA¥ÀÆålgï
PÉÃAzÀæzÉÆ¼ÀUÉ zsÀÆ¼ÀÄ ¨ÁgÀzÀAvÉ ¸ÀÆPÀÛ ªÀåªÀ¸ÉÜ ªÀiÁr.
2. PÀA¥ÀÆålgïUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀzÉÃ EgÀÄªÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß qÀ¸ïÖ
PÀªÀgïUÀ½AzÀ ªÀÄÄaÑr
3. PÀA¥ÀÆålgïUÀ¼À£ÀÄß D£ï ªÀiÁqÀÄªÀ ªÉÆzÀ®Ä ¹¦AiÀÄÄ, ªÀiÁ¤lgï, ºÁUÀÄ ¹àÃPÀj£À
¥ÀèUïUÀ¼ÀÄ ¥ÀªÀgï ¸ÁPÉmïUÉ ¸ÀjAiÀiÁV PÀ£ÉPïÖ DVzÉAiÉÄÃ JA§ÄzÀ£ÀÄß SÁwæ
¥Àr¹PÉÆ½î. D£ÀAvÀgÀ ¥ÀªÀgï ¹éZï D£ï ªÀiÁrzÀ£ÀAvÀgÀªÉÃ ¹¸ÀÖA D£ï ªÀiÁrj.
4. PÀA¥ÀÆålgïUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀzÉÃ EgÀÄªÁUÀ ¸ÀÄgÀPÀëvÉAiÀÄ zÀÈ¶Ö¬ÄAzÀ CªÀÅUÀ¼À
¥ÀªÀgï¥ÀèUïUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁPÉmï¤AzÀ vÉUÉ¢r
5. ªÀiÁ¤lgï,QÃ-¨ÉÆÃqïð, ¹àÃPÀgï, ¦æAlgï ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄÊPÉÆæÃ ¥sÉÆÃ£ïUÀ¼À£ÀÄß ¹¦AiÀÄÄ UÉ
C¼ÀªÀr¹gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¹éZï D£ï ªÀiÁqÀÄªÀ ªÉÆzÀˉÉÃ SÁwæ ¥Àr¹PÉÆ½îj.
ªÀiÁqÀ¨ÁgÀzÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ:
1. PÀA¥ÀÆålgï D¥sï ªÀiÁqÀ®Ä ¥ÀªÀgï ¹éZïUÀ¼À£ÀÄß £ÉÃgÀªÁV §¼À¸À¨ÁgÀzÀÄ. ¸ÀjAiÀiÁzÀ
«zsÁ£ÀªÉAzÀgÉ PÀA¥ÀÆålgï£À ¹ÌçÃ£ï£À°è ‘start’ §½ ªÀiË¹£À ¨ÁtªÀ£ÀÄß ElÄÖ JqÀ§l£ï
QèPï ªÀiÁrzÁUÀ MAzÀÄ ªÉÄ£ÀÄ PÁtÄªÀÅzÀÄ. CzÀgÀ°è ‘shut down’ CxÀªÀ ‘turn off’
JAzÀÄ PÁtÄªÀ ªÉÄ£ÀÄ«£À ªÉÄÃˉÉ QèPï ªÀiÁr. D£ÀAvÀgÀ PÁtÄªÀ «AqÉÆÃ¸ï£À°è ‘turn
off’ C£ÀÄß QèQÌ¹zÀgÉ PÀA¥ÀÆålgï vÁ£ÁVAiÉÄÃ ¹éZï D¥sï DUÀÄªÀÅzÀÄ. D£ÀAvÀgÀ ¥ÀªÀgï
¸ÁPÉmïUÀ¼À£ÀÄß ¹éZï D¥sï ªÀiÁrj.
2. PÀA¥ÀÆålgï D£ï DVgÀÄªÁUÀ CzÀ£ÀÄß ¸ÀÜ¼ÁAvÀj¸À¨ÉÃrj. AiÀiÁªÀÅzÉÃ G¥ÀPÀgÀtªÀ£ÀÄß
‘connect/disconnect’ ªÀiÁqÀ¨ÉÃrj.
3. PÀA¥ÀÆålgï£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÁUÀzÀ ªÉÄÃˉÉ ¤ÃgÀÄ CxÀªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ zÀæªÀ ¥ÀzsÁxÀð
©Ã¼ÀzÀAvÉ JZÀÑjPÉ ªÀ»¹j.

4. ¹rUÀ¼À£ÀÄß zsÀÆ½¤AzÀ gÀQë¹j. ¹¦AiÀÄÄ ºÀwÛgÀ n«, gÉÃrAiÉÆÃ, ªÉÆ¨ÉÊˉïUÀ¼À£ÀÄß
EqÀ¨ÉÃrj.
5. ªÀiË¸ïUÀ¼À£ÀÄß ªÀiË¸ï¥Áåqï §¼À¸ÀzÉÃ G¥ÀAiÉÆÃV¸À¨ÉÃrj.
6. PÀA¥ÀÆålgï ºÁåAUï DzÁUÀ £ÉÃgÀªÁV ¹éZï D¥sï ªÀiÁqÀ¨ÉÃr.

CzsÁåAiÀÄ: 4
PÀA¥ÀÆålgï£À ¨sÁUÀUÀ¼À ¥ÀjZÀ0iÀÄ, ¨sÁUÀUÀ¼À eÉÆÃqÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ §¼ÀPÉ,
qÉ¸ïÌmÁ¥ï ªÀÄvÀÄÛ y£ï PÉèöÊAmï PÀ®à£É
ªÀÄÄA¢£À avÀæ £ÉÆÃr. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸À®Ä ¥ÀæAiÀÄwß¹. ¸ÁzsÀå«®èªÁzÀgÉ ¸ÀÄUÀªÀÄPÀgÀgÀ
¸ÀºÁAiÀÄ ¥ÀqÉ¬Äj.
4.1 PÀA¥ÀÆålgï ºÉÃUÉ PÉ®¸À ¤ªÀð»¸ÀÄvÀÛzÉ?

PÀA¥Àæålgï PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄªÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðªÀ£ÀÄß 03 DAiÀiÁªÀÄUÀ¼À°è UÀÄgÀÄw¸À§ºÀÄzÀÄ.
E£ï¥ÀÄmï - ¥ÉÆæÃ¸É¸ï – Omï¥ÀÄmï
• ¤ÃªÀÅ PÀA¥ÀÆålgïUÉ ¤ÃqÀÄªÀ ¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼É®èªÀÇ E£ï¥ÀÄmï (M¼À¸ÀÄj)

• »ÃUÉ ¥ÀqÉzÀ M¼À¸ÀÄjUÀ¼À£ÀÄß PÀA¥ÀÆålgï ¸ÀA¸ÀÌj¹ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÁßV¸ÀÄvÀÛzÉ.
• ¸ÀA¸ÀÌj¹zÀ ªÀiÁ»w0iÀÄ£ÀÄß £ÁªÀÅ ¤UÀðªÀÄ£ÁAUÀUÀ¼À (Omï¥ÀÄmï) ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀqÉ0iÀÄ§ºÀÄzÀÄ.
• E£ï¥ÀÅmï, ¥ÉÇæÃ¸É¹AUï ªÀÄvÀÄÛ Omï¥ÀÅmï F ªÀÄÆgÀÄ ¨sÁUÀUÀ¼ÉÃ PÀA¥ÀÇålgï JA§ JˉÉPÁÖç¤Pï
¸ÁzsÀ£ÀªÁVzÉ.

4.2(1) PÀA¥ÀÇålgï JA§ JˉÉPÁÖç¤Pï ¸ÁzsÀ£À PÁ0iÀÄð ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀgÉ
1. ºÁqÀðªÉÃgï(AiÀÄAvÁæA±À) :
¸Àà²ð¹ C£ÀÄ¨sÀªÀPÉÌ ¤®ÄPÀÄªÀ ¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ 0iÀÄAvÁæA±ÀUÀ¼ÀÄ.
2. ¸Á¥sÀÖªÉÃgï : (vÀAvÁæA±À)
¥ÉÇæÃUÁªÀiïUÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀªÀ£ÀÄß vÀAvÁæA±À J£ÀÄßªÀgÀÄ.
4.2 (2) UÀtPÀ0iÀÄAvÀæzÀ ¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ

1. E£ï¥ÀÄmï (DUÀªÀÄ£ÁAUÀ)
2. ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï(¸ÀA¸ÀÌgÀuÁAUÀ)
3. Omï¥ÀÄmï(¤UÀðªÀÄ£ÁAUÀ)

1. E£ï¥ÀÄmï G¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ :
UÀtPÀ0iÀÄAvÀæPÉÌ ªÀiÁ»w ¤ÃqÀÄªÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ. GzÁ: QÃ¨ÉÆqïð, ªÀiË¸ï, ¸ÁÌöå£Àgï, rflˉï
PÁåªÀÄgÁ EvÁå¢UÀ¼ÀÄ.
Keyboard : QÃ°ªÀÄuÉ ªÀÄÆ®PÀ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁqÀ®Ä

ºÁUÀÆ CAQ¸ÀASÉå ªÀiÁ»w ¤ÃqÀ®Ä §¼À¸ÀÄvÉÛÃªÉ.
Mouse : ªÀiË¸ï£À ªÉÄÃ°gÀÄªÀ UÀÄArUÀ¼À£ÀÄß MvÀÄÛvÀÛ, UÀtPÀ0iÀÄAvÀæPÉÌ

¤zÉðÃ±À£À ¤ÃqÀ§ºÀÄzÀÄ.
Microphone : zsÀé¤ªÀzsÀðPÀ G¥ÀPÀgÀt¢AzÀ zsÀé¤AiÀÄ£ÀÄß

zÁR°¸À®Ä G¥ÀAiÉÆÃV¸À§ºÀÄzÀÄ.
Scanner : EzÀÄ avÀæ CxÀªÁ PÁUÀzÀ ¥ÀvÀæUÀ¼À £ÀPÀ®ÄUÀ¼À£ÀÄß PÀA¥ÀÆålgïUÉ

¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.
Web Camera : EzÀ£ÀÄß avÀæUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ fÃªÀAvÀ ¥Àæw©A§UÀ¼À£ÀÄß ¸ÉgÉ »rAiÀÄ®Ä

G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀˉÁUÀÄvÀÛzÉ.
ZÀlÄªÀnPÉ : PÉ¼ÀV£À PÉÆÃμÀÖPÀzÀ°è ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ZÀ®£ÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆAqÀÄ ¤ªÀÄä ªÀiË¸ï §¼À¹

CzÉÃ ZÀ®£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¤zÉÃð±À£ÀPÉÌ C£ÀÄUÀÄtªÁV C¨sÁå¸À ªÀiÁrj
¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄwÛgÀÄªÀªÀgÀ£ÀÄß F ZÀ®£ÉUÀ¼À£ÀÄß C¨sÀå¹¸ÀÄªÀAvÉ ¥ÉÆæÃvÁì¬Ä¹.

ªÀiË¸ï C£ÀÄß ZÀ°¸ÀÄªÀÅzÀÄ
1. ªÀiË¸ï C£ÀÄß QèPï ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÀºÀ
§¼À¸À§ºÀÄzÀÄ. QèPï ªÀiÁqÀÄªÀÅzÉAzÀgÉ ªÀiË¸ï
UÀÄArAiÀÄ£ÀÄß MAzÀÄ ¸À® MwÛ MqÀ£ÉAiÉÄÃ CzÀ£ÀÄß
»AzÀPÉÌ ©qÀÄªÀÅzÀÄ.DzÀgÉ PÉ®ªÀÅ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è
§®-QèPï ¸ÀºÀ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ.

ªÀiË¸ï C£ÀÄß ZÀ°¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
2. PÉ®ªÉÇªÉÄä ¤ÃªÀÅ qÀ§¯ï QèPï ¸ÀºÀ
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. qÀ§¯ï QèPï ªÀiÁqÀÄªÀÅzÉAzÀgÉ JqÀ
ªÀiË¸ï UÀÄArAiÀÄ£ÀÄß vÀéjvÀªÁV JgÀqÀÄ ¨Áj
MvÀÄÛªÀÅzÀÄ. K£À£ÁßzÀgÀÆ ¥ÁægÀA©ü¸À®Ä CxÀªÁ
vÉgÉAiÀÄ®Ä qÀ§¯ï-QèPï C£ÀÄß §¼À¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
3.ªÀiË¸ï ªÀÄÆ®PÀ ªÀiÁqÀ§ÄzÁzÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀ ZÀ®£É
ªÀiË¸ï C£ÀÄß J¼ÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ. J¼ÉAiÀÄÄªÀÅzÉAzÀgÉ JqÀ
ªÀiË¸ï UÀÄArAiÀÄ£ÀÄß MwÛ »rzÀÄ ªÀiË¸ï C£ÀÄß
ZÀ°¸ÀÄªÀÅzÀÄ. MªÉÄä ¤ÃªÀÅ JqÀ ªÀiË¸ï UÀÄArAiÀÄ£ÀÄß
MwÛ »rzÀ ªÉÄÃ¯É ¤ÃªÀÅ CzÀ£ÀÄß JqÀPÉÌ, §®PÉÌ,
ªÉÄÃ¯É, PÉ¼ÀUÉ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¢QÌ£À°è
J¼ÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ.
2. Processing devices: ¥ÀæQæAiÉÄ G¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ
• CPU CxÀªÁ ¸ÉAlæˉï ¥ÉÆæ¸É¹AUï AiÀÄÄ¤mï: EzÀÄ PÀA¥ÀÇålgï£À

ªÉÄzÀÄ¼ÁVgÀÄvÀÛzÉ. EzÀÄ ¤AiÀÄAvÀæt, E£ï¥ÀÄmï ªÀÄvÀÄÛ
Omï¥ÀÄmï G¥ÀPÀgÀtUÀ¼À PÁAiÀÄðUÀ¼À ªÀiÁUÀð ¤zÉÃð±À£À
ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.
• ¹.¦.AiÀÄÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV PÀA¥ÀÇålgï£À MAzÀÄ

zÉÆqÀØ DAiÀÄvÀPÁgÀªÁzÀ ¥ÉnÖUÉ0iÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ
ªÁ¸ÀÛ«PÀªÁV F zÉÆqÀØ ¥ÀnÖUÉAiÀÄ£ÀÄß ¹¸ÀÖªÀiï AiÀÄÄ¤mï
JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÉÛÃªÉ.
• ¹.¦.AiÀÄÄ MAzÀÄ ¸ÀtÚ a¥ï ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ CzÀÄ “¥ÉÆæÃ¸É¸Àgï” CxÀªÁ “ªÉÄÊPÉÆæÃ ¥ÉÆæÃ¸É¸Àgï”.
EzÀÄ PÀA¥ÀÇålgï£À J®è PÉ®¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÀºÀPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.

3. Omï¥ÀÄmï G¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ
Omï¥ÀÄmï G¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ ªÀiÁ»w0iÀÄ£ÀÄß ¥ÀgÀzÉ (ªÀiÁ¤lgï), ¦æAlgï CxÀªÁ ¹àÃPÀgï ªÀÄÄSÁAvÀgÀ
ºÉÆgÀ ºÁPÀÄªÀÅzÀÄ
Monitor: ªÀiÁ¤lgï:
EzÀÄ ¸ÀAzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥sÀ°vÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß vÉÆÃj¸ÀÄªÀ PÀA¥ÀÇålgï£À
¨sÁUÀ
Printer: ¦æAlgï:
mÉPïì÷Ö ªÀÄvÀÄÛ avÀæUÀ¼À£ÀÄß PÁUÀzÀzÀ ªÉÄÃˉÉ ªÀÄÄ¢æ¸À®Ä ¸ÀºÀPÀj¸ÀÄvÀÛzÉ.
1

Speakers : ¹àÃPÀgï :
EªÀÅ PÀA¥ÀÇålgï£À°ègÀÄªÀ zsÀé¤AiÀÄ£ÀÄß PÉÃ¼À®Ä ¸ÀºÀPÀj¸ÀÄvÀÛzÉ.
4.5 Memory devices: ¸ÀAUÀæºÀ ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ(G¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ)
gÁåªÀiï, ºÁqïð r¸ïÌ, ¥sÁè¦ r¸ïÌ, ¹.r gÉÆÃªÀiï EªÀÅ ªÉÄªÉÆjAiÀÄ G¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ. EªÀÅ
ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß vÁvÁÌ°PÀªÁV0iÀÄÆ ºÁUÀÆ ¸ÀªÀÄUÀæªÁV ªÀiÁqÀvÀPÀÌ PÉ®¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ¹ÜgÀªÁV
±ÉÃRj¸ÀÄªÀÅzÀ®èzÉÃ CªÀÅ ¨sÀ«µÀåzÀ°è ¥ÀÄ£ÀB G¥ÀAiÉÆÃV¸À®Ä ¸ÀºÀPÀj¸ÀÄªÀÅªÀÅ.
¸ÀägÀt WÀlPÀzÀ°è JgÀqÀÄ §UÉUÀ¼ÀÄ

1. Primary memory : ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ¸ÀägÀt WÀlPÀ
2. Secondary memory: ¨ÁºÀå ¸ÀägÀt WÀlPÀ

4.5(1) ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ¸ÀägÀt WÀlPÀ :
Random Access Memory (RAM) :
gÁåªÀiï EzÀÄ MAzÀÄ aPÀÌ a¥ï DVzÀÄ,Ý EzÀÄ qÁmÁªÀ£ÀÄß
vÁvÁÌ°PÀªÁV ¸ÀAUÀæ»¸ÀÄªÀ PÀA¥ÀÇålgï ªÉÄªÀÄjAiÀÄ ¨sÁUÀ.
Read Only Memory (ROM) :
§zÀˉÁ¬Ä¸À®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀzÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¸ÀÄªÀ
PÀA¥ÀÇålgï ªÉÄªÀÄjAiÀÄ MAzÀÄ ¨sÁUÀPÉÌ ROM J£ÀÄßªÀgÀÄ.
4.5(2) ¨ÁºÀå ¸ÀAUÀæºÀ ªÀiÁzsÀåªÀÄ
Hard Disk :
EzÀÄ PÀA¥ÀÇålgï£À ±Á±ÀévÀ ªÉÄªÉÆj. MAzÀÄ ºÁqïð r¸ïÌ ©°AiÀÄ£ï UÀlÖˉÉ
CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ. EzÀÄ PÀA¥ÀÇålgï£À PÁAiÀÄð £ÀqÉ¸À®Ä ¨ÉÃPÁUÀÄªÀAvÀºÀ
JˉÁè ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¹qÀÄªÀÅzÀÄ.
Floppy Disk :
EzÀÄ ¸Àé®à ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ. ¥sÁè¦ qÉæöÊªï£À°è ¥sÁè¦AiÀÄ£ÀÄß
EqÀÄªÀÅzÀjAzÀ £ÁªÀÅ ¥sÁè¦AiÀÄ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸À§ºÀÄzÀÄ.
CD‐ROM :
PÀA¥ÁåPïÖ r¸ïÌ jÃqï N¤è ªÉÄªÉÆj. EzÀgÀ°è MAzÀÄ ¸Áj ¸ÀAUÀæ»¹zÀ «µÀAiÀÄ C½¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ
ºÉÆ¸À «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß vÀÄA§®Ä §gÀÄªÀÅ¢®è.
Pen Drive :
EzÀÄ aPÀÌ, PÀrªÉÄ vÀÆPÀ, rmÉZÉ§ˉï, jgÉÊmÉ§ˉï ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀgÀ¼ÀªÁV MAiÀÄÄåªÀAxÀ
G¥ÀPÀgÀtªÁVzÀÄÝ, ºÉaÑ£À UÁvÀæzÀ°è «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß MAzÀÄ ºÁqïð r¸ïÌ¤AzÀ
E£ÉÆßAzÀÄ ºÁqïð r¸ïÌUÉ «¤ªÀÄAiÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä G¥ÀAiÉÆÃV¸À§ºÀÄzÀÄ.

4.6 0iÀÄAvÁæA±À ¸ÀAQë¥À Û gÀÆ¥À:
4.7 ¦.¹.AiÉÆA¢UÉ eÉÆÃr¸ÀÄªÀÅzÀÄ
• ªÉÆzÀ®Ä PÀA¥ÀÇålgïUÉ «zÀÄåvï ¸ÀA¥ÀPÀð PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ.

• PÀA¥ÀÇålgïUÉ ªÀiÁ¤lgï ¸ÀA¥ÀPÀð ªÀÄvÀÄÛ CzÀPÉÌ «zÀÄåvï£ÀÄß
PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ. PÉ®ªÉÇAzÀÄ ªÀiÁ¤lgï £ÉÃgÀªÁV PÀA¥ÀÇålgï
AiÀÄÄ¤mï¤AzÀ «zÀÄåvï ¥ÀqÉAiÀÄÄvÀÛªÉ.
• QÃ¨ÉÆqïð£ÀÄß ¹¸ÀÖªÀiï AiÀÄÄ¤mïUÉ eÉÆÃr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
• ªÀiË¸ï£ÀÄß ¹¸ÀÖªÀiï AiÀÄÄ¤mïUÉ eÉÆÃr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
• ¦æAlgï ¹¸ÀÖªÀiï AiÀÄÄ¤mïUÉ eÉÆÃr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «zÀÄåvï
¸ÀA¥ÀPÀð PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
• ¨ÉÃgÉ ºÁqÀðªÉÃgï G¥ÀPÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß CAzÀgÉ ¸ÁÌöå£Àgï ªÀÄvÀÄÛ
¹àÃPÀgïUÀ¼À£ÀÄß ¹¸ÀÖªÀiï AiÀÄÄ¤mïUÉ eÉÆÃr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
CªÀÅUÀ½UÉ «zÀÄåvï ¸ÀA¥ÀPÀð PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
CzsÁåAiÀÄ - 5
5.1: «AqÉÆÃ¸ï£ÉÆA¢UÉ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
¤ªÀÄä PÀA¥ÀÆålgï “D¥ÀgÉÃnAUï ¹¸ÀÖA” JA§ MAzÀÄ ªÀÄÄRå PÀæªÀÄ«¢üAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÄÝ, CzÀÄ ¤ªÀÄä
PÀA¥ÀÆålgï£À J¯Áè PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÆß ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄvÀÛzÉ. D¥ÀgÉÃnAUï ¹¸ÀÖA, QÃ¨ÉÆÃqïð CxÀªÁ ªÀiË¸ï¤AzÀ

¹¦AiÀÄÄ ¹éÃPÀj¸ÀÄªÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄvÀÛzÉ. £ÀAvÀgÀ D¥ÀgÉÃnAUï ¹¸ÀÖA D ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃªÀÅ
£ÀqÉ¸ÀÄwÛgÀÄªÀ vÀAvÁæA±ÀPÉÌ ªÀUÁð¬Ä¸ÀÄvÀÛzÉ. vÀAvÁæA±À ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀA¸ÀÌj¹zÀ £ÀAvÀgÀ D¥ÀgÉÃnAUï ¹¸ÀÖA
ªÀiÁ¤lgï ªÉÄÃ¯É ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæzÀ²ð¸ÀÄvÀÛzÉ.
ªÉÄÊPÉÆæÃ¸Á¥ïÖ «AqÉÆ¸ï C£ÉÃPÀ ªÉÊAiÀÄÄQÛPÀ PÀA¥ÀÆålgïUÀ½UÉ d£À¦æAiÀÄ D¥ÀgÉÃnAUï ¹¸ÀÖA DVzÉ. ¤ÃªÀÅ
PÀA¥ÀÆålgï C£ÀÄß D£ï ªÀiÁrzÁUÀ «AqÉÆ¸ï ¸ÀéZÁ°vÀªÁV ¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. ¤ªÀÄä PÀA¥ÀÆålgï
PÁAiÀÄð ¥ÁægÀA¨sÀªÁzÁUÀ ªÀiÁ¤lgï ªÉÄÃ¯É PÀA¥ÀÆålgï qÉ¸ïÌmÁ¥ï ¥ÀæPÀlªÁUÀÄvÀÛzÉ. qÉ¸ïÌmÁ¥ï PÉ®ªÀÅ
¸ÀtÚ avÀæUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ UÀÄgÀÄvÀÄ(LPÁ£ï) UÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÄÝ PÀA¥ÀÆålgï §¼À¹ ¤ÃªÀÅ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀ
PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß CªÀÅ ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ. F UÀÄgÀÄvÀÄ (LPÁ£ï)UÀ¼À°è PÉ®ªÀÅ PÀA¥ÀÆålgï vÀAvÁæA±ÀªÀ£ÀÄß
¥Àæw¤¢ü¸ÀÄvÀÛzÉ. EvÀgÀ UÀÄgÀÄvÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÀA¥ÀÆålgï£À°è ¥sÉÊ¯ïUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ qÁPÀÆåªÉÄAmïUÀ¼À£ÀÄß Ej¹gÀÄªÀ
£É¯ÉUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæw¤¢ü¸ÀÄvÀÛzÉ.
5.2 ¸Á¥sïÖªÉÃgï CxÀð, §¼ÀPÉ ªÀÄvÀÄÛ «zsÀUÀ¼ÀÄ
vÀAvÁæA±ÀUÀ¼ÀÄ DzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß GˉÉèÃT¸ÀÄªÀÅzÀÄ. EªÀÅ PÀA¥ÀÇålgïUÉ PÉ®¸À ªÀiÁqÀ®Ä

¸ÀºÀPÀj¸ÀÄvÀÛªÉ. ¥ÉÇæÃUÁæªÀiïUÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀªÀ£ÀÄß vÀAvÁæA±À J£ÀÄßªÀgÀÄ. ¥ÉÆæÃUÁæªÀiïUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ¨ÉÃgÉ
¸Á¥sïÖªÉÃgïUÀ¼À ªÀÄÄSÁAvÀgÀ §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄvÀÛªÉ. CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥ÉÆæÃUÁæ«ÄAUï ¨sÁµÉUÀ¼ÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÉÛÃªÉ.
1. ¹¸ÀÖªÀiï ¸Á¥sïÖªÉÃgï (D¥ÀgÉÃnAUï ¹¸ÀÖªÀiï)

GzÁ ; ªÉÄÊPÉÆæ¸Á¥sïÖ «AqÉÆÃ¸ï, °£ÀPïì EvÁå¢
2. C¦èPÉÃµÀ£ï ¸Á¥sïÖªÉÃgï
ªÉÄÊPÉÆæÃ¸Á¥sïÖ D¦üÃ¸ï, ¸ÁÖgï D¦üÃ¸ï, N¥À£ï C¦üÃ¸ï, £ÀÄr, §gÀºÀ, ºÉZï.Dgï.JA.J¸ï, mÁå°
EvÁå¢.
5.2(1) Operating System
D¥ÀgÉÃnAUï ¹¸ÀÖªÀiï ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀªÁV ¤0iÀÄAwæ¸ÀÄªÀ PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß
ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ, CAzÀgÉ QÃ-¨ÉÆÃqïð¤AzÀ §gÀÄªÀ E£ï¥ÀÄmï£ÀÄß
CjvÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ, ¥ÀgÀzÉAiÀÄ ªÉÄÃˉÉ vÉÆÃj¸ÀÄvÀÛ Omï¥ÀÄmï£ÀÄß
PÀ¼ÀÄ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¥ÀxÀzÀ°è ¥sÉÊˉïUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥sÉÆÃ®ØgïUÀ¼À£ÀÄß
EqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁºÀå ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß CAzÀgÉ r¸ïÌ G¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¦æAlgïUÀ¼À£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
JªÀiï.J¸ï. «AqÉÆÃ¸ï
• §ºÀÄvÉÃPÀ PÀA¥ÀÇålgïUÀ¼À°è §¼À¸À®àqÀÄªÀ D¥ÀgÉÃnAUï

¹¸ÀÖªÀiï JªÀiï. J¸ï. «AqÉÆÃ¸ï DVzÉ.

• £ÁªÀÅ £ÀªÀÄä PÀA¥ÀÇålgï£ÀÄß ¹¸ÀÖªÀiï 0iÀÄÄ¤mï£À ¸ÁÖmïð UÀÄAr¬ÄAzÀ ¹éZï D£ï ªÀiÁrzÀ
ªÉÄÃˉÉ «AqÉÆÃ¸ï qÉ¸ïÌmÁ¥ï PÉ¼ÀUÉ vÉÆÃj¹zÀ avÀæzÀAvÉ ¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀÄªÀÅzÀÄ.
C¦èPÉÃµÀ£ï ¸Á¥sïÖªÉÃgï
• EªÀÅ MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß £ÀqÉ¸À®Ä

§gÉAiÀÄ®ànÖgÀÄªÀ ¥ÉÆæUÁæªÀiïUÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀªÁVzÉ.
C¦èPÉÃµÀ£ï ¸Á¥sïÖªÉÃgïUÀ¼À£ÀÄß ¥ÉÆæUÁæªÀiïUÀ¼ÉAzÀÆ
¸ÀºÀ PÀgÉAiÀÄˉÁUÀÄvÀÛzÉ.
• GzÁºÀuÉUÁV: JA.J¸ï ªÀqïð ¥Áæ¸É¹AUï

¸Á¥sïÖªÉÃgï MAzÀÄ ¥ÀoÀå qÁPÀÄåªÉÄAmï ¸ÀÈ¶Ö¸À®Ä £ÀªÀÄUÉ
£ÉgÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.
5.3 ZÀlÄªÀnPÉ
¤ªÀÄä PÀA¥ÀÆålgï qÉ¸ïÌmÁ¥ï ªÉÄ¯É ¤ÃªÀÅ AiÀiÁªÀ avÀæUÀ¼ÀÄ, UÀÄgÀÄvÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÁtÄwÛÃj?
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
ºÀAvÀ 1: qÉ¸ïÌmÁ¥ï ªÉÄ°£À Microsoft Internet Explorer ¯ÁAbÀ£ÀªÀ£ÀÄß qÀ§¯ï-QèPï ªÀiÁr, F
PÀæªÀÄ «¢ü ºÉÆ¸À «AqÉÆÃ¸ï£À°è ¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß UÀªÀÄ¤¹. F «AqÉÆÃ qÉ¸ïÌmÁ¥ï£À
ªÉÄÃ¯ÁãUÀzÀ°è EgÀÄvÀÛzÉ. QlQAiÀÄ ªÉÄÃ¯ÁãUÀzÀ°è EgÀÄªÀ mÉÊl¯ï¨Ágï PÀÆqÁ MAzÉÃ vÉgÉzÀ «AqÉÆÃ
EgÀÄ«PÉAiÀÄ£ÀÄß vÉÆÃj¸ÀÄvÀÛzÉ.
F ªÀiÁqÀÆå¯ï£À ¥ÁægÀA¨sÀPÉÌ ªÀÄÄ£Àß Microsoft Internet Explorer UÁV EgÀÄªÀ ±ÁmïðPÀmï J¯Áè
qÉ¸ïÌmÁ¥ï ªÉÄÃ®Æ EgÀÄªÀÅzÉAzÀÄ RavÀ¥Àr¹PÉÆ½î.
ºÀAvÀ 2: «AqÉÆÃzÀ §®-ªÉÄÃ®ÄÛ¢AiÀÄ°ègÀÄªÀ Minimize UÀÄArAiÀÄ£ÀÄß QèPï ªÀiÁr. «AqÉÆÃUÉ
K£ÁUÀÄvÀÛzÉ?
......................................................................................................................................
GvÀÛgÀ: QlQ ¸ÀtÚzÁUÀÄvÀÛzÉ.
ºÀAvÀ 3: qÉ¸ïÌmÁ¥ï PÉ¼À¨sÁUÀzÀ°ègÀÄªÀ°ègÀÄªÀ Internet Explorer UÀÄArAiÀÄ£ÀÄß QèPï ªÀiÁr.
K£ÁUÀÄvÀÛzÉ?

................................................................................................................................................
GvÀÛgÀ: «AqÉÆÃ vÉgÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ.
ºÀAvÀ 4: Internet Explorer «AqÉÆÃzÀ §®-ªÉÄÃ®ÄÛ¢AiÀÄ°ègÀÄªÀ Maximize UÀÄArAiÀÄ£ÀÄß
QèPï ªÀiÁr. «AqÉÆÃ K£ÁUÀÄvÀÛzÉ?
................................................................................................................................................
GvÀÛgÀ: «AqÉÆÃ vÉgÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ.
ºÀAvÀ 5: Internet Explorer QlQAiÀÄ §®-ªÉÄÃ®ÄÛ¢AiÀÄ°ègÀÄªÀ Close UÀÄArAiÀÄ£ÀÄß QèPï

ªÀiÁr. QlQ K£ÁUÀÄvÀÛzÉ?
................................................................................................................................................
GvÀÛgÀ: «AqÉÆÃ ªÀÄÄaÑPÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ.

qÉ¸ïÌmÁ¥ï ªÉÄ°£À ¯ÁAbÀ£ÀUÀ¼ÀÄ PÀA¥ÀÆålgï£À°è DUÁUÀ §¼À¸ÀÄªÀ PÀæªÀÄ«¢üUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ®PÀëuÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß
ªÀiÁvÀæ ¥Àæw¤¢¸ÀÄvÀÛzÉ. ºÉaÑ£À DAiÉÄÌUÀ½UÉ qÉ¸ïÌmÁ¥ï£À JqÀ PÉ¼ÀvÀÄ¢AiÀÄ°è£À Start UÀÄArAiÀÄ£ÀÄß
§¼À¸À¨ÉÃPÁVgÀÄvÀÛzÉ. F UÀÄArAiÀÄ£ÀÄß QèPï ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ¤ÃªÀÅ PÀA¥ÀÆålgï ªÉÄÃ°£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ
PÀæªÀÄ«¢üAiÀÄ£ÀÆß ¥ÁægÀA©ü¸À§ºÀÄzÁVzÉ. PÀA¥ÀÆålgï£À ¤UÀ¢¥Àr¹zÀ ¥ÀæªÀiÁtUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥sÉÊ¯ïUÀ¼À£ÀÄß
ºÁUÀÆ qÁPÀÆåªÉÄAmïUÀ¼À£ÀÄß gÀQë¹ ¸ÀAUÀæ»¹gÀÄªÀ £É¯ÉUÀ½UÀÆ ¸ÀºÀ EzÀÄ ®¨sÁåªÀPÁ±À MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ. ¤ÃªÀÅ
PÀA¥ÀÆålgï C£ÀÄß §Azï ªÀiÁqÀ¨ÉÃQzÀÝgÀÆ F UÀÄArAiÀÄ£ÀÄß QèPï ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ.
ºÀAvÀ 6: Start UÀÄArAiÀÄ£ÀÄß QèPï ªÀiÁr. ¤ÃªÀÅ Dj¸À§ºÀÄzÁzÀ PÉ®ªÀÅ DAiÉÄÌUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀÅªÀÅ?
..............................................................................................................................................
GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ M§âjAzÀ M§âjUÉ ¨ÉÃgÉAiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ.
ºÀAvÀ 7: UÀÄArAiÀÄ£ÀÄß QèPï ªÀiÁr ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄvÉÛ EAlgï£Émï JPïì¥ÉÆèÃgÀgï ¥ÁægÀA©ü¹. ¥ÁægÀA©ü¸ÀÄªÀ
AiÀiÁªÀ «zsÁ£À ¤ªÀÄUÉ EμÀÖªÁ¬ÄvÀÄ. qÉ¸ïÌmÁ¥ï ªÉÄ°£À ¯ÁAZÀ£ÀªÀ£ÀÄß qÀ§¯ïQèPï ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ
UÀÄArAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ PÀæªÀÄ«¢üAiÀÄ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ? KPÉ?
..............................................................................................................................................
GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ M§âjAzÀ M§âjUÉ ¨ÉÃgÉAiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ. ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄwÛgÀÄªÀªÀgÀÄ PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß RavÀ¥Àr¹PÉÆ½î
ºÀAvÀ 8: EAlgï£Émï JPïì¥ÉÆèÃgÀgï «AqÉÆÃzÀ PÉ¼À §®vÀÄ¢AiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¸ÀÆZÀPÀªÀ£ÀÄß Ej¹.JqÀ ªÀiË¸ï
UÀÄArAiÀÄ£ÀÄß MwÛ »rzÀÄ J¼ÉzÀÄ «AqÉÆÃªÀ£ÀÄß zÉÆqÀØzÀÄ CxÀªÁ aPÀÌzÁV¹.
mÉÊl¯ï ¨Ágï ªÉ¨ï¥ÀÄlzÀ ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß ¥ÀæPÀn¸ÀÄªÀÅzÀÄ J£ÀÄßªÀÅzÀ£ÀÄß UÀªÀÄ¤¹.
ºÀAvÀ 9: EAlgï£Émï JPïì¥ÉÆèÃgÀgï «AqÉÆÃzÀ §®¨sÁUÀzÀÄzÀÝPÉÌ ¸ÉÆÌçÃ¯ï¨Ágï EgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß UÀªÀÄ¤¹.

¥ÀæPÀlªÁzÀ ªÉ¨ï¥ÀÄlzÀ PÉ¼À¨sÁUÀzÀ°ègÀÄªÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß «ÃQë¸À®Ä Down ¸ÉÆÌçÃ¯ï ¨ÁtªÀ£ÀÄß QèPï
ªÀiÁr. ¥ÀæPÀlªÁzÀ ªÉ¨ï¥ÀÄlzÀ ªÉÄÃ¯ÁãUÀPÉÌ vÉgÀ¼À®Ä Up ¸ÉÆÌçÃ¯ï ¨ÁtªÀ£ÀÄß QèPï ªÀiÁr.¸ÉÆÌçÃ¯ï

ªÉÄ°£À DAiÀÄvÁPÁgÀzÀ (Rectangle)ªÉÄÃ¯É ªÀiË¸ï Ej¹ JqÀ ªÀiË¸ï UÀÄArAiÀÄ£ÀÄß MwÛ »rzÀÄ
J¼ÉAiÀÄÄvÀÛ ¤ÃªÀÅ «ÃQë¸À¨ÉÃQgÀÄªÀ ¥ÀÄlzÀ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß ¥ÀæPÀn¸À§ºÀÄzÀÄ.
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
ºÀAvÀ 10: EAlgï£Émï JPïì¥ÉÆèÃgÀgï «AqÉÆÃªÀ£ÀÄß PÉÆèÃ¸ï ªÀiÁqÀzÉÃ mÁ¸ïÌ¨Ágï ªÉÄÃ°£À Start-
UÀÄArAiÀÄ£ÀÄß QèPï ªÀiÁr. Documents Dj¹ My Documents DAiÉÄÌªÀiÁr. EzÀÄ ¤ªÀÄä£ÀÄß
EAlgï£Émï JPïì¥ÉÆèÃgÀgï£À°è My Documents ¥sÉÆÃ®ØgïUÉ MAiÀÄÄåvÀÛzÉ.F ¥sÉÆÃ®Øgï ¤ªÀÄä
PÀA¥ÀÆålgï ¥sÉÊ¯ïUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ qÁPÀÆåªÉÄAmï £É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ.
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
ºÀAvÀ 11: qÉ¸ïÌmÁ¥ï£À PÉ¼À¨ÁUÀzÀ°è£À mÁ¸ÀPï¨Ágï JgÀqÀÄ «AqÉÆÃUÀ¼À£ÀÄß vÉgÉ¢gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß
vÉÆÃj¸ÀÄvÀÛzÉ. MAzÀÄ EAlgï£Émï JPïì¥ÉÆèÃgÀgï «AqÉÆÃ ªÀÄvÀÄÛ E£ÉÆßÃAzÀÄ ªÉÄÊ qÁPÀÆåªÉÄAmï
«AqÉÆÃ-J£ÀÄßªÀÅzÀ£ÀÄß UÀªÀÄ¤¹. mÁ¸ïÌ¨Ágï ªÉÄÃ°£À EAlgï£Émï JPïì¥ÉÆèÃgÀgï UÀÄArAiÀÄ£ÀÄß QèPï
ªÀiÁr D «AqÉÆÃUÉ ºÉÆÃV, £ÀAvÀgÀ mÁ¸ïÌ¨Ágï ªÉÄÃ°£À My Documents UÀÄArAiÀÄ£ÀÄß QèPï
ªÀiÁr D «AqÉÆÃUÉ »A¢gÀÄV.
ºÀAvÀ 12: My Documents ¥ÀoÀåªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ Address ¨Ágï£À §®¨ÁUÀPÉÌ EgÀÄªÀ Drop-
down ¨ÁtªÀ£ÀÄß QèPï ªÀiÁr ¸ÀÆZÀ£ÉUÀ£ÀÄUÀÄtªÁV ¤ÃªÀÅ ¤ªÀÄä PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß gÀQë¸À¨ÉÃQA¢gÀÄªÀ £É¯É
CxÀªÁ ¥sÉÆÃ®Øgï C£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁr. ¥sÉÆÃ®Øgï CxÀªÁ £É¯ÉAiÉÆ¼ÀUÉ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAQë¥ÀÛªÁV «ÃQë¹.
................................................................................................................................................
vÀªÀÄä ¥sÉÆÃ®ØgïUÀ¼À£ÀÄß ºÉÃUÉ ¥ÀÄ£À£ÁðªÀÄPÀgÀt ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄªÀªÀjUÉ w½¸À®Ä
GzÁºÀgÀuÉUÉ ¤ªÀÄä ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß §¼À¹.
ºÀAvÀ 13: File-New-Folder DAiÉÄÌªÀiÁr «AqÉÆÃzÀ°è ²Ã¶ðPÉ gÀ»vÀ ¥sÉÆÃ®Øgï ¯ÁAbÀ£À
¥ÀæPÀlªÁUÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß UÀªÀÄ¤¹. ¤ªÀÄä ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ £ÀAvÀgÀ “CALC” JA§ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß mÉÊ¥ï
ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ¥sÉÆÃ®Øgï C£ÀÄß ªÀÄgÀÄ ºÉ¸Àj¹.
ºÀAvÀ 14: ¤ÃªÀÅ FUÀμÉÖ ªÀÄgÀÄºÉ¸Àj¹zÀ ¥sÉÆÃ®Øgï C£ÀÄß qÀ§¯ïQèPï ªÀiÁr D ¥sÉÆÃ®Øgï C£ÀÄß
vÉgÉ¬Äj. M¼ÀUÉ £Á®ÄÌ ºÉÆÃ¸À ¥sÉÆÃ®ØgïUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÈ¶Ö¹ D £Á®ÄÌ ¥sÉÆÃ®ØgïUÀ¼À£ÀÄß “Word
Processing”, “Multimedia”, “Spreadsheets” ªÀÄvÀÄÛ PBL JAzÀÄ ºÉ¸Àj¹. PÉÆÃ¸ïð ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è
¤ÃªÀÅ F ¸ÀÈ¶Ö¸ÀÄªÀ GvÀà£ÀßUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¸À®Ä ¤ÃªÀÅ F ¥ÉÆÃ®ØgïUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀÄ«j.
................................................................................................................................................
ºÀAvÀ 15: JgÀqÀÄ «AqÉÆÃUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄZÀÑ®Ä Close UÀÄArAiÀÄ£ÀÄß QèPï ªÀiÁr. FUÀ ¤ÃªÀÅ ªÀÄvÉÛ
qÉ¸ïÌmÁ¥ï C£ÀÄß PÁtÄwÛÃj
................................................................................................................................................

CzsÁåAiÀÄ -6
D¦üÃ¸ï ¥ÁåPÉÃeï : ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï (Word Processing)-C£ÉéÃµÀuÉ
«ªÀgÀuÉ: F ªÀiÁqÀÆåˉï£À GzÉÝÃ±ÀªÀÅ ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï vÀAvÁæA±ÀªÀ£ÀÄß C£ÉéÃ¶¹, ªÀqïð

¥ÉÆæÃ¸É¹AUï vÀAvÁæA±À PË±À®åªÀ£ÀÄß ZÀað¹ ªÀÄvÀÄÛ ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹
¤ÃªÀÅ ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUïUÀ£ÀÄß PÀ°AiÀÄÄªÀÅzÁVzÉ. vÀgÀUÀw ²PÀëPÀgÁV ¤ªÀÄä ¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß
¥ÀæAiÉÆÃd£ÀPÁjAiÀiÁVj¸À®Ä ¤ªÀÄä ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï PË±À®åªÀ£ÀÄß ¨É¼É¹ MAzÀÄ GvÀà£ÀßªÀ£ÀÄß
¸ÀÈ¶Ö¸À®Ä MAzÀÄ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀÆtðUÉÆ½¸ÀÄ«j ¤ÃªÀÅ ¸ÀÈ¶×¸ÀÄªÀ GvÀà£ÀßªÀÅ ¤ªÀÄä
gÀZÀ£ÁvÀäPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄzsÁj¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄÄ ¥ÀÆtðUÉÆAqÁUÀ CzÀÄ 21£ÉÃ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ
PÀ°¸ÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ PÀ°¸ÀÄªÀ PË±À®å ºÁUÀÆ zÀÈ¶ÖPÉÆÃ£ÀUÀ¼À §UÉÎ £ÉÃgÀªÁzÀ C£ÀÄ¨sÀªÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
• ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¸Àgï MAzÀÄ ¸Á¥sÀÖªÉÃgï DVzÀÄÝ £ÀªÀÄUÉ mÉPïì÷Ö eÉÆvÉ PÉ®¸À ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÀºÀPÀj¸ÀÄvÀÛzÉ.
• £ÁªÀÅ ºÉÃ¼À§ºÀÄzÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ §gÉ0iÀÄ§ºÀÄzÁzÀ zÁRˉÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¹qÀÄªÀÅzÀÄ.
• CzÉÃ jÃw mÉÊ¥ï ªÀiÁrgÀÄªÀ PÁUÀzÀ ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¹qÀ§ºÀÄzÀÄ.
6.1 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï£À ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£É
F ¨sÁUÀzÀ°è PÀ°AiÀÄ§ºÀÄzÁzÀ CA±ÀUÀ¼ÉÃ£ÉAzÀgÉ :

• PÁUÀzÀzÀ ¥ÀvÀæzÀ°è (qÁPÀÄåªÉÄAmï) mÉÊ¥ï ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
• wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
• ªÀÄÄ¢æ¹zÀ ¥ÀoÀå DPÀµÀðPÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
• CPÀëgÀUÀ¼À DPÁgÀ, ¥ÀæPÁgÀ §zÀˉÁ¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
• CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß PÀmï(PÀvÀÛj¸ÀÄªÀÅzÀÄ),PÁ¦(£ÀPÀ®Ä),¥ÉÃ¸ïÖ(CAn¸ÀÄªÀÅzÀÄ) ªÀÄvÀÄÛ E£ï¸Àmïð
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
• ¨ÁqÀðgïì (ZËPÀlÄÖ) ªÀÄvÀÄÛ ±ÉÃrAUï(£ÉgÀ¼ÀÄ)
• ªÀiÁrzÀ PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß G½¸ÀÄªÀÅzÀÄ(¸ÉÃªï)
• £ÀªÀÄä PÉ®¸À ªÀÄÄ¢æ¸ÀÄªÀÅzÀÄ (¦æAmï ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ)
6.2 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¸Àgï£ï G¥À0iÉÆÃUÀ
• £ÁªÀÅ 0iÀiÁªÀÅzÉÃ §gÉ¢gÀÄªÀ «µÀ0iÀÄªÀ£ÀÄß PÀA¥ÀÇålgï£À°è mÉÊ¥ï ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.

• £ÁªÀÅ £ÀªÀÄä qÁPÀÄåªÉÄAmï£ÀÄß ºÀ®ªÀÅ ¥Àæw0iÀÄ°è £ÀªÀÄUÉ ¨ÉÃPÉ¤¹zÁUÀ ªÀÄÄ¢æ¸À§ºÀÄzÀÄ.
• qÁPÀÄåªÉÄAmï£À ¥Àæw0iÀÄ£ÀÄß ¥ÀÄ£ÀB ErÃ «µÀAiÀÄ mÉÊ¥ï ªÀiÁqÀzÉÃ §zÀˉÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß
ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
• ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¸Àgï£À ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ªÉÊ²µÀÖöåUÀ¼À£ÀÄß PÀ°AiÀÄÄªÀÅzÀjAzÀ CzÀÄ ¤ÃªÀÅ ¸ÀgÀ¼ÀªÁV,
¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV G¥ÀAiÉÆÃV¸À§ºÀÄzÀÄ.
¤ÃªÀÅ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ PÉ®ªÀÅ ¸ÁªÀiÁ£Àå ˉÉÃR£À AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ PÁAiÀÄð ¤AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÉÃ£ÀÄ?

CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß §gÉAiÀÄ®Ä ¤ÃªÀÅ G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀÅªÀÅ? §gÉAiÀÄ®Ä
¨ÉÃPÁUÀÄªÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ ¥É¤ìˉïUÀ¼ÀÄ, ¥É£ïUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÉgÀ¼ÀZÀÄÑ AiÀÄAvÀæUÀ¼ÀÄ. £ÀªÀÄUÉ ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀÄªÀ
ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ¸ÁzsÀ£À. ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï vÀAvÁæA±ÀªÀ£ÉÆß¼ÀUÉÆAqÀ PÀA¥ÀÆålgï. ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï
vÀAvÁæA±ÀªÀÅ £ÀªÀÄä ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ PÁtÄªÀ jÃwAiÀÄ£ÀÄß ²ÃWÀæªÁV ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄ®¨sÀªÁV §zÀˉÁ¬Ä¸À®µÉÖÃ C®è,
avÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ ªÉ¨ï ¥ÀÄlUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÈ¶×¸À®Ä ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.
vÀAvÀæeÕÁ£À C£ÉéÃ¶¸À®Ä, ¤ÃªÀÅ NzÀÄªÁUÀ, ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀÄªÁUÀ ªÀÄvÀÄÛ «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß «ªÀj¸ÀÄªÁUÀˉÉÃ ¨sÁVUÀ½UÉ

CzÀ£ÀÄß C£ÀÄ¸Àj¸À®Ä w½¹. ¥Àæ±ÉßUÀ¼ÀÄ vÀˉÉzÉÆÃjzÁUÀ ¤ÃªÀÅ ªÀÄvÉÛ ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸ÀÄªÀ ªÀÄÄ£Àß ¨sÁVUÀ¼ÀÄ ¥ÀæwQæAiÉÄ
¤ÃqÀ®Ä ¸ÀªÀÄAiÀÄ ¤Ãr.
6.3 ZÀlÄªÀnPÉ:
ªÉÄÊPÉÆæÃ¸Á¥ïÖ/N¥À£ï D¦üÃ¸ï, DUïð gÉÊlgÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ ºÀ®ªÁgÀÄ ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï vÀAvÁæA±À
²Ã¶ðPÉUÀ½ªÉ. N¥À£ï D¦üÃ¸ï gÉÊlgÀ£ÀÄß DgÀA©¸À®Ä MAzÉÃ PÀA¥ÀÆålgÀ£ÀÄß ºÀAaPÉÆAqÀÄ M§â
¸ÀºÀAiÉÆÃVAiÀÄ eÉÆvÉ PÉ®¸À ªÀiÁr. PÉ¼ÀV£À PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÆtðUÉÆ½¸À®Ä 10 ¤«ÄµÀ ªÀå¬Ä¹.
¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ²ðAiÀÄ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀzÉ, ¥ÀæAiÀÄvÀß ªÀÄvÀÄÛ vÀ¥ÀÄà ªÀiÁqÀÄ«PÉ ªÀÄÄSÁAvÀgÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀæAiÀÄwß¸À®Ä ¨sÁVUÀ¼À£ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁì»¹.
1. ¤ªÀÄä ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr.

2. ¤ªÀÄä ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼ÀÄ PÁtÄªÀ jÃwAiÀÄ£ÀÄß §zÀˉÁ¬Ä¹.
3. ¥ÀÄ£ÀB mÉÊ¥ï ªÀiÁqÀzÉ ¤ªÀÄä ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À ¥ÀæwUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁr.
4. ¥ÀÄ£ÀB mÉÊ¥ï ªÀiÁqÀzÉ ¤ªÀÄä ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÄlzÀ ªÀÄzsÀå ¨sÁUÀPÉÌ vÀ¤ß.
5. F ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï vÀAvÁæA±À¢AzÀ ¤ÃªÀÅ ªÀÄvÉÛÃ£ÀÄ ªÀiÁqÀ§°èj JA§ÄzÀgÀ §UÉÎ ¤ªÀÄä
G½zÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄªÀ£ÀÄß ªÀå¬Ä¹.

6.3(1) ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¸Àgï ¥ÁægÀA©ü¸ÀÄªÀ «zsÁ£À
• ¸ÁÖmïð §l£ï ªÉÄÃˉÉ QèPï ªÀiÁr.
• ¥ÉÆæÃUÁæªÀiï6.ì D0iÉÄÌ ªÀiÁr.
• ªÉÄÊPÉÆæÃ¸Á¥ïÖ ªÀqïð£ÀÄß D0iÉÄÌ ªÀiÁr.
º ÉÆ ¸ À Jª Ài ï.J¸ ï ª qÀ ïð q ÁP ÀÄå ª ÉÄAm ï ¥ Áæg ÀA ©ü¹ z ÁU À
ª ÉÄ£ ÀÄ ¨ Ág ï m ÉÊl¯ ï ¨ Ág ï lÆ¯ ï ¨ Ág ïì
g ÀÆ ®g ï ¨ Ág ï
¸ ÉÆ ÌçÃ ¯ ï ¨ Ág ï
¸ ÉÖÃ l¸ ï ¨ Ág ï
ªÀqïð «AqÉÆÃ«£À ªÀÄÄRåªÁzÀ ¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ
• «AqÉÆÃ«£À ªÉÄÃˉÁãUÀzÀ°ègÀÄªÀÅzÀÄ mÉÊlˉï ¨Ágï. EzÀÄ qÁPÀÄåªÉÄAmï£À ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
• ªÉÄ£ÀÄ ¨Ágï ¥Àæw ªÉÄ£ÀÄ«£À LaÒPÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀÅzÀÄ.

• lÆˉï ¨ÁgïUÀ¼À°è ªÉÄ£ÀÄ ¨ÁgïUÀ¼À°ègÀÄªÀ JˉÁè DAiÉÄÌUÀ¼ÀÄ LPÁ£ï gÀÆ¥ÀzÀ°ègÀÄvÀÛªÉ.
• ¸ÉÆÌçÃˉï ¨Ágï¤AzÀ qÁPÀÄåªÉÄAmï£À Er ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß £ÉÆÃqÀ§ºÀÄzÀÄ. EzÀÄ ¥ÀgÀzÉAiÀÄ ªÉÄÃˉÉ

PÁt¢gÀÄªÀ qÁPÀÄåªÉÄAmï£À ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß ¸ÉÆÌçÃˉï£ÀÄß «AqÉÆÃ¸ï£À ªÉÄÃˉÉ, PÉ¼ÀUÉ, §®, JqÀ,
ZÀ°¸ÀÄªÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ £ÉÆÃqÀ§ºÀÄzÀÄ.
• ¸ÉÖÃl¸ï ¨Ágï qÁPÀÄåªÉÄAmï£À ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ, ªÀÄvÀÄÛ PÀ¸Àðgï£À ¥ÀæZÀ°vÀ ¸ÀÜ¼ÀªÀ£ÀÄß

vÉÆÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
6.3(2) mÉÊ¦AUï
• PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄªÀ ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß mÉÊ¥ï

ªÀiÁrj. PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄªÀ ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è ©èAPï DUÀÄªÀ
UÉgÉUÉ PÀ¸Àðgï JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄªÀgÀÄ.
• §¤ß ¤ªÀÄä PÀA¥ÀÇålgï£À°è ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¸Àgï

G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ ¤ÃªÀÅ ¤ªÀÄä ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß
mÉÊ¥ï ªÀiÁr.
6.3(3)wzÀÄÝ¥ÀrUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
• AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÀ¥Àà£ÀÄß ¸Àj¥Àr¸À®Ä ¤ÃªÀÅ vÀ¦àzÀÝ

PÀqÉ PÀ¸ÀðgÀ£ÀÄß ªÀiË¸ï ¥Á¬ÄAlgï
ªÀÄÄSÁAvÀgÀ vÉUÉzÀÄPÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ.
• PÀ¸Àðgï£À §® ¨sÁUÀzÀ°ègÀÄªÀ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß
C½¸À®Ä r°mï §l£ï£À£ÀÄß MvÀÛ¨ÉÃPÀÄ.
• PÀ¸Àðgï£À JqÀ ¨sÁUÀzÀ°ègÀÄªÀ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß
C½¸À®Ä ¨ÁåPï¸ÉàÃ¸ï §l£ï£À£ÀÄß MvÀÛ¨ÉÃPÀÄ.

6.3(4)G½¸ÀÄªÀÅzÀÄ (¸ÉÃªï)
• ¤ªÀÄä PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß G½¸À®Ä, ¸ÉÃªï
D0iÉÄÌ0iÀÄ£ÀÄß ¥sÉÊˉï ªÉÄ£ÀÄ«¤AzÀ
Dj¹PÉÆ½îj.
• MAzÀÄ ªÉÃ¼É ¤ÃªÀÅ ªÉÆzÀ® ¨Áj
ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝgÉ, ¸ÉÃªï Då¸ï DAiÉÄÌAiÀÄ£ÀÄß
ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ. DUÀ MAzÀÄ qÉÊˉÁUï ¨ÁPïì
PÁtÄªÀÅzÀÄ.
• ¥sÉÊˉï £ÉÃªÀiï ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è ¤ªÀÄä qÁPÀÄåªÉÄAmïUÉ
¤ÃªÀÅ EaÒ¸ÀÄªÀ ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr £ÀAvÀgÀ
¸ÉÃªï ªÉÄÃˉÉ QèPï ªÀiÁrj.
6.3(5)MAzÀÄ ºÉÆ¸À qÁPÀÄåªÉÄAmï£ÀÄß vÉgÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ
• ¥sÉÊˉï ªÉÄ£ÀÄ«¤AzÀ £ÀÆå (ºÉÆ¸À) D0iÉÄÌ0iÀÄ£ÀÄß Dj¹PÉÆ½îj.

• EzÀÄ ºÉÆ¸À qÁPÀÄåªÉÄAmï£ÀÄß vÉgÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
6.3(6)FUÁUÀˉÉÃ EgÀÄªÀ qÁPÀÄåªÉÄAmï£ÀÄß vÉgÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ

¤ªÀÄä PÀA¥ÀÇålgï£À°è FUÁUÀˉÉÃ EgÀÄªÀ qÁPÀÄåªÉÄAmï£ÀÄß vÉgÉzÀÄ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß
¸ÉÃj¸À®Ä/C½¸À®Ä/§zÀˉÁªÀuÉ ªÀiÁqÀ®Ä F PÉ¼ÀV£ÀAvÉ ªÀiÁrj.
• ¥sÉÊˉï ªÉÄ£ÀÄ«£À°ègÀÄªÀ N¥À£ï D0iÉÄÌ 0iÀÄ£ÀÄß Dj¹PÉÆ½îj.
• ¤ªÀÄä ¥sÉÊˉï EgÀÄªÀ ¥sÉÆ®Øgï£ÀÄß D0iÉÄÌ ªÀiÁr.
• ¥sÉÇÃ®Øgï ¥ÀnÖAiÀÄ°ègÀÄªÀ ¤ªÀÄä ¥sÉÊˉï£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.
• OK ªÉÄÃˉÉ QèPï ªÀiÁrj.
»ÃUÉ FUÁUÀˉÉÃ EgÀÄªÀ qÁPÀÄåªÉÄAmï£ÀÄß vÉgÉ0iÀÄ§ºÀÄzÀÄ.
6.3(7)ªÀÄÄ¢ævÀ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß DPÀµÀðPÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
¨ÉÆÃˉïØ, EmÁ°Pïì CxÀªÁ CAqÀgïˉÉÊ£ï.
CPÀëgÀUÀ¼À ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß ¨ÉÆÃˉïØ, EmÁ°Pïì CxÀªÁ CAqÀgïˉÉÊ£ï ªÀiÁqÀ®Ä ªÉÆzÀ®Ä «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß

ªÀiË¸ï¤AzÀ Dj¹PÉÆ½îj. £ÀAvÀgÀ PÉ¼ÀUÀqÉ lÆˉï ¨Ágï£À°ègÀÄªÀ §l£ïUÀ¼À£ÀÄß MwÛj.

ª ÀÄÄ¢æv ÀCP Àëg UÀ À¼ £À ÀÄß DP Àμ ÀðP ÀU ÉÆ ½¸ ÀÄª ÀÅz ÀÄ.
¨Æ É Ã¯ ïØ, Em Á°P Àì Cx Àª Á CAq Àg ï¯ ÊÉ£ ï.
• CPÀëgÀUÀ¼À ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß ¨ÉÆÃ¯ïØ, EmÁ°Pïì CxÀªÁ CAqÀgï¯ÉÊ£ï ªÀiÁqÀ®Ä
ªÉÆzÀ®Ä «μÀAiÀÄªÀ£ÀÄß ªÀiË¸ï¤AzÀ Dj¹PÉÆ½îj. £ÀAvÀgÀ PÉ¼ÀUÀqÉ lÆ¯ï
¨Ágï £À°ègÀÄªÀ §l£ïUÀ¼À£ÀÄß MwÛj.
B – ¨ ÉÆ Ã¯ ïØ I - Em Á°P ìÀ U- CAq gÀ À¯ ÊÉ£ ï
My name is Pooja.
• §¤ß ¤ªÀÄä ªÁPÀåªÀ£ÀÄß ¨ÉÆÃ¯ïØ, EmÁ°Pïì CxÀªÁ CAqÀgï

¯ÉÊ£ï ªÀiÁrj.
• §¤ß ¤ªÀÄä ªÁPÀåªÀ£ÀÄß ¨ÉÆÃˉïØ, EmÁ°Pïì CxÀªÁ CAqÀgï ˉÉÊ£ï ªÀiÁrj.
6.3(8)¥sÁAmï£ÀÄß §zÀˉÁ¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
¥sÁAmï£ÀÄß §zÀˉÁ¬Ä¸À®Ä, CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß Dj¹PÉÆ½îj ªÀÄvÀÄÛ F PÉ¼ÀV£À

ºÉeÉÓUÀ¼À£ÀÄß »A¨Á°¹j.
• lÆˉï ¨Ágï£À°ègÀÄªÀ ¥sÁAmï ªÉÄ£ÀÄ D0iÉÄÌ ªÀiÁr  EzÀgÀ
ªÉÄÃˉÉ QèPï ªÀiÁrj. CzÀgÀ PÉ¼ÀUÀqÉ MAzÀÄ ¥sÁAmï£À ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß
PÁtÄªÀÅzÀÄ.
• ¤ÃªÀÅ EaÒ¸À®àlÖ ¥sÁAmï£ÀÄß Dj¹PÉÆ½îj.
6.3(9)¸Á®ÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀªÀÄgÉÃSÉUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ (CˉÉÊ£ïªÉÄAmï)

PÉ¼ÀUÀqÉ lÆˉï¨ÁgÀ£À°ègÀÄªÀ LPÁ£ÀìUÀ¼ÀÄ JqÀ, §®, CxÀªÁ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÄzsÀåzÀ°ègÀÄªÀAvÉ EqÀ®Ä G¥ÀAiÉÆÃV¸À§ºÀÄzÀÄ.

6.3(10)mÉPïì÷Ö£ÀÄß PÀmï(PÀvÀÛj¸ÀÄªÀÅzÀÄ), PÁ¦(£ÀPÀ®Ä) ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉÃ¸ïÖ (CAn¸ÀÄªÀÅzÀÄ) ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
• MAzÀÄ ¨sÁUÀzÀ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß PÁ¦ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ CzÉÃ

qÁPÀÄåªÉÄAmï CxÀªÁ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ qÁPÀÄåªÉÄAmï£À°è.
§¤ß ¤ªÀÄä ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß MAzÀÄ ¸Áj §gÉzÀÄ 5 ¸À® PÁ¦
ªÀiÁrj.
• CPÀëgÀUÀ¼À PÁ¦ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉÃ¸ïÖ ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÀgÀ¼À ºÉeÉÓUÀ¼À£ÀÄß
»A¨Á°¹j.
• ¤ÃªÀÅ PÁ¦ ªÀiÁqÀ§AiÀÄ¸ÀÄªÀ CPÀëgÀªÀ£ÀÄß Dj¹PÉÆ½îj.
• Jrmï ªÉÄ£ÀÄ£À°è ºÉÆÃV ªÀÄvÀÄÛ PÁ¦ ªÉÄÃˉÉ CxÀªÁ
PÁ¦ LPÁ£ï ªÉÄÃˉÉ QèPï ªÀiÁrj.
6.4 : ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï PË±À®åUÀ¼À ZÀZÉð.

 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï vÀAvÁæA±À¢AzÀ ¤ÃªÀÅ ªÀiÁqÀ®Ä PÀ°vÀ PË±À®åUÀ¼ÉÃ£ÀÄ?
 PÀA¥ÀÆålgï ªÉÄÃˉÉ §gÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ PÁUÀzÀzÀ ªÉÄÃˉÉ §gÉAiÀÄªÀÅzÀQÌAvÀ ºÉÃUÉ ©ü£Àß?
 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï vÀAvÁæA±ÀªÀÅ ªÀiÁqÀÄªÀ AiÀiÁªÀ ZÀlÄªÀnPÉ CxÀªÁ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃªÀÅ
G¥ÀAiÉÆÃV¸À§°èj?
6.5: ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ²ð (help guide) AiÀÄ£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
vÀAvÀæeÕÁ£À ¸ÁPÀëgÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀ DgÀA©PÀ £ÀqÉAiÀÄÄ CzÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ EzÉ. CAzÀgÉ PÉ®ªÀÅ ¨Áj
vÀgÀ¨ÉÃvÀÄzÁgÀgÀÄ ¤ªÉÆäqÀ£É ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ eÕÁ£ÀªÀ£ÀÄß ºÀAaPÉÆAqÀgÀÆ, ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß
PÀAqÀÄ»rAiÀÄ®Ä ¤ªÀÄUÉÃ ºÉZÀÄÑ ¥ÉÆæÃvÁìºÀ ¤ÃqÀ¨ÉÃPÁVzÉ. ¸ÀºÉÆÃzÉÆåÃVUÀ¼À ¸ÀºÁAiÀÄ ¥ÀqÉzÀÄ
PÉ®¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÆgÉÊ¸À§ºÀÄzÉAzÀÄ w½AiÀÄÄwÛÃj. PÀA¥ÀÆålgï£À°è «©ü£Àß «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæAiÀÄwß¹ ªÀÄvÀÄÛ
C£ÉéÃ¶¸À§ºÀÄzÁVzÉ. ¤ÃªÀÅ ºÉˉïà D£ïˉÉÊ£ï CxÀªÁ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß ºÀÄqÀÄPÀ§ºÀÄzÀÄ. D jÃwAiÀÄ MAzÀÄ
¸ÀºÁAiÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆä®ªÀÅ EAmÉˉï ²PÀëPÀ£À ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ²ð (help guide), F PÉÊ¦r CxÀªÁ ¹r-
gÉÆÃˉï£À°è PÉ®ªÀÅ PË±À®åUÀ¼À£ÀÄß ºÉÃUÉ ¥ÀÆtðUÉÆ½¸À¨ÉÃPÉA§ÄzÀgÀ §UÉÎ ºÀAvÀºÀAvÀzÀ ¤zÉÃð±À£ÀUÀ¼ÀÄ
¤ªÀÄUÉ zÉÆgÀPÀÄvÀÛªÉ.

¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ JˉÁè ¥ÀÄlUÀ¼À£ÀÄß wgÀÄªÀÅ ºÁPÀzÉÃ, PÉÃªÀ® ¥ÀgÁA§j¸À®Ä PÉÆÃ±À ªÀÄvÀÄÛ «±ÀéPÉÆÃ±ÀUÀ¼ÀAvÉ
G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀAvÉ, PÀA¥ÀÆålgï£À°è PÉ®ªÀÅ PÁAiÀÄðUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¨ÉÃUÀ PÀ°AiÀÄ®Ä F ¸ÀºÁAiÀÄ
ªÀiÁUÀðzÀ²ðAiÀÄ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄvÁÛgÉ. F ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ²ðAiÀÄÄ ªÀÄÄ¢ævÀ ªÀÄvÀÄÛ / CxÀªÁ
rflˉï ¥sÁªÀiïð£À°è zÉÆgÀPÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀÄä ¸ÀºÉÆÃzÉÆåÃVUÀ¼ÉÆnÖUÉ ºÀAaPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ.
¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ²ð(help guide),AiÀÄ£ÀÄß ¥Àj²Ã°¸À®Ä PÉ®ªÀÅ ¤«ÄµÀUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆ½î.

NzÀÄªÀÅzÀjAzÀ DgÀA©¹, PÉ¼ÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛgÀ §gÉ¬Äj ªÀÄvÀÄÛ ¤zÉÃð±À£Á£ÀÄ¸ÁgÀ ºÀAaPÉÆ¼Àî®Ä
vÀAiÀiÁgÁVj.
1. ¤ÃªÀÅ £ÉÆÃrzÀ CxÀªÁ G¥ÀAiÉÆÃV¹zÀ PË±À®å ¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼ÀÄ, PÉÊ¦rUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ C¨sÁå¸ÀzÀ

PÉÃAzÀæUÀ½VAvÀ F ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ²ðAiÀÄÄ JµÀÄÖ ©ü£Àß?
....................................................................................................................................
2. ¤ÃªÀÅ ¥ÀæAiÀÄwß¸À®Ä PÀÄvÀÆºÀ®UÉÆArgÀÄªÀ ºÉÆ¸À PË±À®å AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
...................................................................................................................................
6.6 : ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï- ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ PË±À®UÀ¼À£ÀÄß -UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ, §¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï PË±À®åUÀ¼À£ÀÄß ºÉZÉÑZÀÄÑ PÀ°AiÀÄ®Ä ¤ªÀÄä C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ, ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
PÁAiÀÄðAiÉÆÃd£É ªÀÄÄV¸ÀÄªÁUÀˉÉÃ ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ²ð(help guide),AiÀÄ£ÀÄß vÁ¼É ªÀiÁr £ÉÆÃrj. F
ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï ¥ÀjZÉÒÃzÀzÀ°è MA¨sÀvÀÄÛ PË±À®å UÀÄA¥ÀÄUÀ½ªÉ.
¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ:
 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï UÀÄA¥ÀÄ 1 : N¥À£ï D¦üÃ¸ï, DUïð gÉÊlgÀ£ÀÄß CjvÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï UÀÄA¥ÀÄ 2 : ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §zÀ°¸ÀÄªÀÅzÀÄ
 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï UÀÄA¥ÀÄ 3 : ¤ªÀÄä ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ PÁtÄªÀ jÃwAiÀÄ°è §zÀˉÁ¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ
 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï UÀÄA¥ÀÄ 4 : ¥ÁågÁUÁæ¥sï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀzÀUÀ¼À ±ÉæÃtÂUÀ¼ÀÄ ZÉ£ÁßV
PÁtÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï UÀÄA¥ÀÄ 5 : ¤ªÀÄä ¥ÀÄlUÀ½UÉ avÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀÄ«j.
 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï UÀÄA¥ÀÄ 6 : ¤ªÀÄä ¥ÀÄlUÀ¼À£ÀÄß «£Áå¸ÀUÉÆ½¸ÀÄ«j.
 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï UÀÄA¥ÀÄ 7 : PÉÆÃµÀÖPÀUÀ¼ÉÆqÀ£É PÉ®¸À ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï UÀÄA¥ÀÄ 8 : ªÉÆzÀ®Ä C¼ÀªÀr¹zÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉzÀ
®PÀëuÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï UÀÄA¥ÀÄ 9 : ªÉ¨ï ¥ÀÄlUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÈ¶×¸ÀÄªÀÅzÀÄ.

6.7 AiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ, ¥Àj²Ã°¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÀAaPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
***D¦üÃ¸ï ¥ÁåPÉeï£À ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À°è F PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. EªÀÅUÀ¼À «ªÀgÀuÉ
«zÁåyðUÀ¼ÀÄ EvÀgÀgÉÆA¢UÉ CxÀð¥ÀÆtðªÁV ¸ÀºÀAiÉÆÃUÀ £ÀqÉ¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ «ªÀÄ±ÁðvÀäPÀªÁV aAw¸ÀÄªÀ

¸ÁªÀÄxÀåð, CªÀgÀÄ vÀªÀÄä PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß gÀÆ¦¹PÉÆAqÀÄ CzÀ£ÀÄß ¸ÁzsÁj¸ÀÄªÀ DªÀvÀð£À ZÀPÀæzÀ°è
CvÀÄåvÀÛªÀÄªÁV ¥ÀæPÀlªÁUÀÄvÀÛzÉ. 21£ÉÃ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ PÀ°PÀ ¥Àj¸ÀgÀzÀ F «zÀzÉÆA¢UÉ £ÉÃgÀªÁzÀ
C£ÀÄ¨sÀªÀªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀÄªÀAvÉ ¹JJ¯ï¹ ¥ÀoÀåzÀ°è ¸ÉÃj¸ÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ vÀAvÀæeÁÕ£À
GvÁàzÀPÀvÉ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ «£Áå¸ÀªÀÅ AiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ, ¥Àj²Ã°¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
ºÀAaPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀ£ÀÄß CUÀvÀåªÁV¸ÀÄvÀÛzÉ. F £Á®ÄÌ ºÀAvÀzÀ ¥ÀÄ£ÀgÁªÀvÀð£À ZÀPÀæzÀ §UÉÎ ºÉaÑUÉ
w½zÀÄPÉÆ¼ÀÄî®Ä PÀ¼ÀV£À ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß N¢ ªÀÄvÀÄÛ ZÀað¹.
AiÉÆÃf¹
ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ ºÀAvÀ AiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ ‘AiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ’-EzÀ£ÀÄß ¸ÀAPÉÃw¸ÀÄªÀ ¯ÁAbÀ£À CxÀªÁ avÀæ MAzÀÄ
¥É¤ì¯ï. AiÉÆÃf¸ÀÄªÀ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ¥É¤ì¯ï ªÀÄvÀÄÛ PÁUÀzÀªÀ£ÀÄß §¼À¹ ªÀiÁqÀÄªÀ PÁgÀt E°è ¥É¤ì¯ï
C£ÀÄß ¸ÀAPÉÃvÀªÁV¸À¯ÁVzÉ. ¥É¤ì¯ï ¥É£ïVAvÀ GvÀÛªÀÄ, KPÉAzÀgÉ ¤ªÀÄä AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß CUÀvÀåPÉÌ vÀPÀÌAvÉ
§zÀ°¸À®Ä ¤ÃªÀÅ JgÉÃ¸ÀgïUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸À§ºÀÄzÁVzÉ.
¤ÃªÀÅ ªÀiÁqÀ¨ÉÃQgÀÄªÀzÉÃ£ÀÄ CxÀªÁ ¥ÀjºÀj¸À¨ÉÃQgÀÄªÀÅzÉÃ£ÀÄ J£ÀÄßªÀÅzÀ£ÀÄß CjAiÀÄÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ
AiÉÆÃf¸ÀÄªÀzÀ£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¹. £ÀAvÀgÀ ¤ªÀÄä D¸ÀQÛ AiÀiÁªÀÅzÀgÀ°èzÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤ÃªÀÅ CzÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ JAzÀÄ ¤zsÀðj¸À®Ä ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¹ ªÀÄvÀÄÛ GvÀÛj¹. DUÁUÀ, ¤ªÀÄä GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß
§gÉzÀÄ ºÁ¼ÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É vÀéjvÀªÁV avÀæªÉÇAzÀ£ÀÄß gÀa¹ ¤ªÀÄä AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß
¸ÀºÉÆÃzÉÆåÃVAiÉÆ§âgÉÆA¢UÉ ªÀiÁrPÉÆAqÀÄ gÀZÀ£ÁvÀäPÀ ¥ÀæwQææAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀ £ÀAvÀgÀ ‘AiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ’
ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀÄvÀÛzÉ.
1. ¤ÃªÀÅ JAzÁzÀgÀÄ AiÉÆÃd£ÉAiÉÆAzÀ£ÀÄß gÀÆ¦¹¢ÝÃgÁ? ¤ÃªÀÅ K£À£ÀÄß AiÉÆÃf¹¢ÝÃj?
2. ¤ªÀÄä AiÉÆÃd£É §zÀ¯ÁVvÉÛÃ? AiÉÆÃd£É gÀÆ¦¹zÀÄÝ ºÉÃUÉ ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁVvÀÄÛ?
ErÃ UÀÄA¦£ÉÆA¢UÉ, F C¨sÁå¸ÀzÀ°è£À J®è ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ vÀªÀÄä GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß ºÀAaPÉÆ¼Àî®Ä
¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄwÛgÀÄªÀªÀgÀ£ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁì»¹.
ªÀiÁrj
ºÀAvÀ 2 ªÀiÁrj J£ÀÄßªÀÅzÁVzÉ. ‘ªÀiÁrj’ J£ÀÄßªÀÅzÀ£ÀÄß PÀA¥ÀÆålgï ªÀiË¸ï ¸ÀAPÉÃw¸ÀÄvÀÛzÉ. PÀA¥ÀÆålgï
ªÀiË¸ï C£ÀÄß ¸ÀAPÉÃvÀªÁV §¼À¸À®Ä PágÀtªÉÃ£ÉAzÀgÉ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉ PÀA¥ÀÆålgï
QÃ¨ÉÆÃqïð£ÉÆA¢UÉ ¸ÉÃj ªÀiË¸ï ªÀÄÆ®PÀ DUÀÄvÀÛzÉ J£ÀÄßªÀÅzÀÄ.
‘ªÀiÁrj’ F ºÀAvÀzÀ°è ¤ÃªÀÅ £ÀªÀÄä AiÉÆÃd£ÉUÉ C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ¤ÃªÀÅ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀÝ£ÀÄß CxÀªÁ
¥Àj»¸À¨ÉÃPÁzÀÝ£ÀÄß ªÀiÁr ªÀÄÄV¸ÀÄ«j. ¤ªÀÄä «ZÁgÀUÀ¼ÀÄ F ¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ°è vÉÆÃj¸À¯ÁVgÀÄªÀ
«ZÁgÀUÀ½VAvÀ ©ü£ÀßªÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ. ‘ªÀiÁrj’ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ ¨sÁUÀªÁV, ¸ÀASÁå §zÀÞ¤zÉÃð±À£ÀUÀ¼À£ÀÄß
JZÀÑgÀ¢AzÀ N¢ CzÀ£ÀÄß C£ÀÄ¸ÀgÀÄ¸ÀÄ«j. ¤zÉÃð±À£ÀUÀ¼À M¼ÀUÉÃ ¤ÃªÀÅ ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀÄªÀ ¸À®ºÉUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆ¸À ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼À£ÀÄß PÁtÄ«j. ¤ÃªÀÅ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄvÀÛ ¸ÁvzÀAvÉ ¤ªÀÄä ªÀÄÆ®
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃªÀÅ §zÀ°¸À®Ä §AiÀÄ¸À§ºÀÄzÀÄ. J¯Áè ¸ÀARå§zÀÞ ¤zÉÃð±À£ÀUÀ¼À£ÀÆß ¥ÀÆtðUÉÆ½¹zÀ
£ÀAvÀgÀ ‘ªÀiÁrj’ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀÄvÀÛzÉ. ¤ÃªÀÅ MAzÀÄ CxÀªÁ CzÀQÌAvÀ ºÉaÑ£À ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀºÀ
¥ÀÆgÀå¸À®Ä ¥ÀæAiÀÄwß¸ÀgÀªÀºÀÄzÀÄ. £ÀªÀÄUÉ ¸ÀºÁAiÀÄ ¨ÉÃQzÁÝUÀ ¤ªÀÄä ¸ÀºÉÆÃzÉÆåÃVAiÀÄ£ÀÄß PÉÃ½gÀ§ºÀÄzÀÄ.
1. ¤zÉÃð±À£ÀUÀ¼À£ÀÄß N¢ CªÀ£ÀÄß C£ÀÄ¸Àj¸ÀªÀAvÉ ªÀiÁrgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ¤ÃªÀÅ ªÀiÁrgÀÄ«j
CxÀªÁ K£À£ÀÄß gÀÆ¦¹gÀÄ«j?
2. ¤zÉÃð±À£ÀUÀ¼À£ÀÄß N¢ CªÀ£ÀÄß C£ÀÄ¸Àj¸ÀÄªÀÅzÀÄ KPÉ ªÀÄÄRå?
3. ¤ÃªÀÅ K£À£ÁßzÀgÀÆ ªÀiÁr ªÀävÉÛ ªÀÄÆ® AiÉÆÃd£ÉUÉ ºÉÆÃ¢gÀÄV ªÀzÀ°¹zÀÄÝ EzÉAiÉÄÃ? ºÁvzÀÝgÉ
CzÉÃ£ÀÄ?
¥ÀgÀ²Ã°¹
ºÀAvÀ ªÀÄÆgÀÄ-‘¥Àj²Ã°¹’ ‘¥Àj²Ã°¹’ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß ¨sÀÆvÀUÀ£ÀßrAiÀÄ avÀæ ¸ÀAPÉÃw¸ÀävÀÛzÉ. £ÁªÀÅ
K£À£ÁßzÀgÀÆ ºÉZÀÄÑ ¸ÀàμÀÖªÁV CxÀªÁ ºÉaÑ£À «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆ¼ÀîªÀAvÉ £ÉÆÃqÀ¨ÉÃQzÀÝ°è
¨sÀÆvÀUÀ£ÀßrAiÀÄ£ÀÄß §¼À¸ÀÄvÉÛÃªÉ J£ÀÄßªÀÅzÀÄ. ¯ÁAbÀ£ÀPÉÌ ¨sÀÆvÀUÀ£ÀßrAiÀÄ §¼ÀPÉAiÀÄ »Ã¢£À GzÉÝÃ±À.
‘¥Àj²Ã°¹’- F ºÀAvÀzÀ°è ¤ÃªÀÅ ¸ÀÈ¶Ö¹zÀ GvÀà£ÀßzÀvÀÛ »AzÀPÉÌ ºÉÆV CzÀ£ÀÄß ºÀwÛgÀ¢AzÀ £ÉÆÃqÀÄ«j.
¤ªÀÄä AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¤zÉÃð±À£ÀUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄ¸Àj¸À¢ÝÃgÉÃ JAzÀÄ ¤ÃªÀÅ ¥ÀjQë¸ÀÄ«j. ¤ªÀÄä GvÀà£Àß
J®è DªÀ±ÀåPÀ CAUÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß RavÀ¥Àn¹PÉÆ¼ÀÄî«j. ¤ÃªÀÅ ¤ªÀÄä GvÀà£ÀßªÀ£ÀÄß ¥ÀjÃQë¸À®Ä
DUÁUÀ ¤ÃªÀÅ ¤ªÀÄä ¸ÀºÉÆÃzÉÆåÃVAiÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄ ¥ÀqÉAiÀÄªÀºÀÄzÀÄ. GvÀà£ÀßzÀ°è J£ÁzÀgÀÆ PÉÆgÀvÉ¬ÄzÀÝgÉ,
CxÀªÁ ¤ÃªÀÅ K£À£ÁßzÀgÀÆ ¸ÉãgÀ¸À®Ä CxÀªÁ §zÀ°¸À®Ä ªÀaiÀÄ¹zÀgÉ ¤ÃªÀÅ CzÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¸À§ºÀÄzÀÄ
CxÀªÁ §zÀ°¸À§ºÀÄzÀÄ. ¤ÃªÀÅ ¤ªÀÄä PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß gÀQë¹, ¥ÀjÃQë¹, AiÀiÁªÀåzÉÃ ºÉZÀÄÑªÀj §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼À
CUÀvÀå E®è JAzÀÄ PÀAqÀÄPÉÆAqÁUÀ ‘¥Àj²Ã°¹’ ¥ÀæQæAiÉÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀÄvÀÛzÉ.
1. PÁAiÀÄðªÉÇAzÀ£ÀÄß ¤ÃªÀÅ ªÀÄÄV¹zÀ £ÀavÀgÀ CzÀgÀ°è K£ÉÆÃ PÉÆgÀvÉ¬ÄgÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ CzÀ£ÀÄß
§zÀ°¸À¨ÉÃQgÀÄªÀAxÀ ¸ÀAzÀ¨sÀð ¤ªÀÄUÉ JzÀÄgÁVzÉAiÉÄÃ? DUÀ K£ÁVvÀÄÛ, K£Á¬ÄvÀÄ?
2. »A¢PÉÌ ºÉÆÃUÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ¥ÀÄ£Àgï ¥Àj²Ã®¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÉÃUÉ ¸ÀºÁAiÀÄPÀ?
ºÀAaPÉÆ½î
ºÀAvÀ4 ‘ºÀAaPÉÆ½’î DVzÉ. ‘ºÀAaPÉÆ½î’ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß vÀgÉzÀ ºÀ¸ÀûzÀ ¯ÁAbÀ£À ¸ÀAPÉÃw¸ÀÄvÀÛzÉ. £ÁªÀÅ
£ÀªÀÄä PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß EvÀgÀgÉÆA¢UÉ ºÀAaPÉÆ¼ÀäîªÁUÀ £ÀªÀÄä vÉgÉzÀ ºÀ¸ÀÛUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀÄvÉÛÃªÉ J£ÀÄßªÀÅzÀÄ
vÉgÉzÀ ºÀ¸ÀûzÀ §¼ÀPÉAiÀÄ »A¢£À GzÉÝÃ±ÀªÁvzÉ.
‘ºÀAaPÉÆ½î’ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è ¤ÃªÀÅ ¤ªÀð»¹zÀ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß PÀA¥ÀÆålgï ªÉÄÃ¯É ¤ªÀÄä ¸ÀºÉÆÃzÉÆåÃVUÀ½UÉ
vÉÆÃj¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ¥ÁægÀA©ü¸ÀÄ«j. ºÀAaPÉÆ¼Àäî«PÉAiÀÄ ¨sÁUÀªÁV ¤ÃªÀÅ ¤ªÀÄä PÁAiÀÄðzÀ §UÉÎ EvÀgÀjUÉ
w½¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀÄ ºÉÆA¢gÀÄªÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸À§ºÀÄzÀÄ. ¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ°è£À

¥Àæ±À£ÉÃUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀºÀ ¤ÃªÀÅ NzÀ¨ÉÃPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¸À¨ÉÃPÀÄ. vÀgÀUÀwAiÉÆA¢UÉ ¤ªÀÄä
GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß ‘ºÀAaPÉÆ½îj’ ¥ÀæQæAiÉÄ ªÀÄÄVAiÀÄÄvÀÛzÉ.
1. ¤ªÀÄä PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß EvÀgÀvÉÆA¢UÉ ºÀAaPÉÆ¼ÀäîªÀ CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃªÀÅ AiÀiÁªÁUÀ ¥ÀqÉ¢¢ÝÃj?
2. EvÀgÀgÉÆA¢UÉ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ºÀAaPÉÆ¼ÀÄîªÀ ªÀÄÆ®PÀ K£À£ÀÄß PÀ°AiÀÄ®Ä ¸ÁzÀå?
ªÀÄÄA¢£À ªÀiÁqÀÆå¯ï, ªÀiÁqÀÆå¯ï 6: ¥ÀzÀ¸ÀA¸ÀÌgÀt ¥ÀæQæAiÉÄÃAiÀÄ C£ÉéÃμÀuÉ E°è AiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ,

ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ, ¥Àj²Ã°¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÉÆÃzÉÆåÃVUÀ¼ÉÆA¢UÉ ºÀAaPÉÆ¼ÀäîªÀÅzÀÄ F
¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À°è ¨sÁVAiÀiÁUÀ®Ä ªÉæzÀ®Ä CªÀPÁ±À ºÉÆAzÀÄ«j.
PË±À®UÀ¼ÀÄ:
F PÉ¼ÀV£À ¥ÀnÖAiÀÄ°ègÀÄªÀ MAzÀÄ ªÀiÁqÀˉÉÃ¨ÉÃPÁzÀ ZÀlÄªÀnPÉ ªÀÄvÀÄÛ MAzÀÄ LaÒPÀ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß
PÀqÁØAiÀÄªÁV ²©gÁyðUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä ±ÁˉÉAiÀÄ°è£À PÀA¥ÀÆålgïUÀ¼À°è ªÀiÁrj. ªÀÄÄA¢£À ºÀAvÀzÀ
vÀgÀ¨ÉÃwAiÀÄUÉ ºÁdgÁUÀÄªÁUÀ vÀ¥ÀàzÉÃ ªÀÄAr¹j.
 CUÀvÀåªÁzÀ ZÀlÄªÀnPÉ : ¥Àæ±Éß ¥ÀwæPÉ.

 DAiÀÄÝ ZÀlÄªÀnPÉ : ªÉÃ¼Á¥ÀnÖ
 DAiÀÄÝ ZÀlÄªÀnPÉ : ªÁvÁð ¥ÀwæPÉ (£ÀÆå¸ï ˉÉlgï)
¤ÃªÀÅ FUÀ PÀ°AiÀÄˉÉÃ¨ÉÃPÁzÀ ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï ZÀlÄªÀnPÉAiÀiÁzÀ ¥Àæ±Éß¥ÀwæPÉAiÀÄ §UÉÎ PÀ°AiÀÄÄ«j.

¤ªÀÄä gÀZÀ£ÁvÀäPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaÑ¸ÀÄªÀ GvÀà£ÀßzÀ ¸ÀÈ¶ÖAiÀÄ ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï PË±À®åªÀ£ÀÄß
C©üªÀÈ¢ÞUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀgÀ eÉÆvÉUÉ 21£ÉÃAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ PÀ°¸ÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ PÀ°AiÀÄÄªÀ PË±À®åUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ
zÀÈ¶×PÉÆÃ£ÀUÀ¼À §UÉÎ £ÉÃgÀªÁzÀ C£ÀÄ¨sÀªÀªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄ«j. ¥Àæ±Éß ¥ÀwæPÉ ZÀlÄªÀnPÉ PÁt®Ä ªÀÄÄA¢£À
¥ÀÄlªÀ£ÀÄß wgÀÄ« ºÁQ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄA¢£À ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀPÁÌV ¤jÃQë¹.
¥Àæ±Éß ¥ÀwæPÉ.
²PÀëPÀjUÉ ºÀ®ªÁgÀÄ dªÁ¨ÁÝjUÀ½gÀÄvÀÛzÉ. MAzÀÄ ªÀÄÄRåªÁzÀ dªÁ¨ÁÝjAiÉÄAzÀgÉ «zÁåyðUÀ¼À
CzsÀåAiÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀgÁªÀÄ²ð¸ÀÄªÀÅzÀÄ. «zÁåyðUÀ¼À PÀ°AiÀÄÄ«PÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀgÁªÀÄ²ð¸ÀÄªÀ PÉ®ªÀÅ «©ü£Àß
ªÀiÁUÀðUÀ¼ÁªÀÅªÀÅ? ¤ªÀÄä «zÁåyðUÀ½UÉ AiÀiÁªÀ jÃwAiÀÄ °TvÀ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ§ºÀÄzÀÄ? °TvÀ ¥Àæ±Éß
¥ÀwæPÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÈ¶×¸À®Ä PÀA¥ÀÆålgÀ£ÀÄß AiÀiÁªÀ jÃw §¼À¸ÀÄ«j?
AiÉÆÃf¹.
¤ªÀÄä «zÁåyðUÀ½UÉ ¤ÃªÀÅ PÀ°¹zÀAvÀºÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹ MAzÀÄ ¥Àæ±Éß ¥ÀwæPÉ ¸ÀÈ¶Ö¹: PÉ¼ÀV£À
GzÁºÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß £ÉÆÃr:

F ZÀlÄªÀnPÉ DgÀA©ü¸ÀÄªÀ ªÉÆzÀ®Ä, ºÀAZÀÄªÀ ¸À®ÄªÁV ªÀiÁzÀj ¥Àæ±Éß ¥ÀwæPÉAiÀÄ£ÀÄß gÀÆ¦¸À®Ä ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß
C£ÀÄ¸Àj¹. ¥Àæ±Éß ¥ÀwæPÉ ¨ÁåAPï£À°ègÀÄªÀ £ÉÊd ¥Àæ±Éß ¥ÀwæPÉUÀ¼À GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ ºÀAZÀÄªÀ
§UÉÎ ¥Àj²Ã°¹.
¥Àæ±Éß ¥ÀwæPÉAiÀÄ GzÁºÀgÀuÉ
F PÉ¼ÀPÀAqÀ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À §UÉÎ AiÉÆÃa¹j, ªÀÄvÀÄÛ M§â ¨sÁVAiÉÆqÀ£É PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝgÉ ¤ªÀÄä «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß
ZÀað¹j. EzÀjAzÀ ¤ªÀÄä «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß PÁUÀzÀzÀ ¥ÀÄlzÀ ªÉÄÃˉÉ gÀÆ¦¸À®Ä ¸ÀºÁAiÀÄªÁUÀ§ºÀÄzÀÄ.
 ¤ªÀÄä «zÁåyðUÀ¼À£ÀÄß AiÀiÁªÀ «µÀAiÀÄzÀ §UÉÎ ¥ÀgÁªÀÄ²ð¸ÀÄ«j?
 AiÀiÁªÀ jÃwAiÀÄ §ºÀÄ-DAiÉÄÌ, ¸Àj/vÀ¥ÀÄà, SÁ° ¸ÀÜ¼À vÀÄA©¹ ªÀÄvÀÄÛ aPÀÌ GvÀÛgÀzÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥ÀPÀ
¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß PÉÃ¼À§ºÀÄzÀÄ? «zÁåyðUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæ²ß¸À®Ä F £Á®ÄÌ «zsÀ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À°è
AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÉÆAzÀ£ÀÄß PÀÄjvÁzÀgÀÆ DˉÉÆÃa¹. §ºÀÄ-DAiÉÄÌ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À°è «zÁåyðUÀ¼ÀÄ DAiÉÄÌ
ªÀiÁqÀ®Ä ªÀÄÆgÀÄ CxÀªÁ £Á®ÄÌ GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß AiÉÆÃa¹j.
 ¥Àæ±Éß ¥ÀwæPÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÈ¶×¸À®Ä PÀA¥ÀÆålgÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ §¼À¸ÀÄ«j?
PÉ®ªÀÅ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ºÉÃUÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉA§ÄzÀ£ÀÄß w½AiÀÄ®Ä, ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ²ðAiÀÄ F PÉ¼ÀPÀAqÀ
UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃr.
 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï UÀÄA¥ÀÄ 2 : ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §zÀˉÁ¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï UÀÄA¥ÀÄ 3 : mÉÊ¥ï ªÀiÁrzÀ ¥ÀzÀUÀ¼À gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß §zÀˉÁ¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï UÀÄA¥ÀÄ 4 : ¥ÁågÁUÁæ¥sï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀzÀUÀ¼À ±ÉæÃtÂUÀ¼ÀÄ ZÉ£ÁßV PÁtÄªÀAvÉ
ªÀiÁrj:-
1. N¥À£ï D¦üÃ¸ï, DUïð gÉÊlgï DgÀA©ü¹zÀ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆ¸À, SÁ° qÁPÀÄåªÉÄAmï vÉgÉ¬Äj.
2. ¥ÀÄlzÀ ªÉÄÃˉÁãUÀzÀ°è, ¥Àæ±Éß ¥ÀwæPÉUÉ ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ ²Ã¶ðPÉ mÉÊ¥ï ªÀiÁr.
3. ¤ªÀÄä EZÁÒ£ÀÄ¸ÁgÀ £ÀÆvÀ£À ²Ã¶ðPÉAiÀÄ CPÀëgÀ, UÁvÀæ, ±ÉÊ° ªÀÄvÀÄÛ §tÚªÀ£ÀÄß §zÀ°¹ ¥ÀAQÛAiÀÄ
ªÉÄÃ°£À ²Ã¶ðPÉAiÀÄ£ÀÄß JqÀ/§® ¸ÁÜ£ÀzÀ°è CxÀªÁ ¥ÀAQÛPÀgÀtªÀ£ÀÆß ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
4. PÀ¸ÀðgÀ£ÀÄß (Cursor) JgÀqÀÄ ¥ÀAQÛUÀ¼ÀµÀÄÖ PÉ¼ÀUÉÆAiÀÄå®Ä Enter QÃ°AiÀÄ£ÀÄß JgÀqÀÄ ¨Áj MwÛ,
CUÀvÀå«zÀÝgÉ, ¥ÀAQÛÃPÀgÀt §zÀ°¹, DUÀ PÀ¸Àðgï ¥ÀÄlzÀ JqÀ¨sÁUÀzÀ°è £ÉˉÉUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ. £ÀAvÀgÀ
AiÉÆÃd£Á ºÀAvÀzÀ°è ¤ÃªÀÅ ¤±ÀÑ¬Ä¹zÀ §ºÀÄ-DAiÉÄÌ ¥Àæ±ÉßAiÀÄ£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr.
5. PÀ¸Àðgï£ÀÄß JgÀqÀÄ ¥ÀAQÛAiÀÄµÀÄÖ PÉ¼ÀUÉ ZÀ°¹. £ÀAvÀgÀ ¸Àj/vÀ¥ÀÄà ¥Àæ±Éß mÉÊ¥ï ªÀiÁr.
6. JgÀqÀÄ ¥ÀAQÛUÀ¼À PÉ¼ÀUÉ, ©lÖ ¸ÀÜ¼À vÀÄA©¹ ¥Àæ±Éß mÉÊ¥ï ªÀiÁr. MAzÀÄ SÁ° ¥ÀAQÛ ¸ÀÈ¶×¸À®Ä Shift
QÃ°AiÀÄ£ÀÄß MwÛ »rzÀÄ Dash QÃ°AiÀÄ£ÀÄß CUÀvÀå«zÀÝµÀÄÖ ¨Áj MwÛj.
7. PÀ¸Àðgï£ÀÄß JgÀqÀÄ ¥ÀAQÛUÀ¼ÀµÀÄÖ PÉ¼ÀUÉ ZÀ°¹ £ÀAvÀgÀ aPÀÌ GvÀÛgÀzÀ ¥Àæ±Éß mÉÊ¥ï ªÀiÁr.
8. £Á®ÄÌ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæªÀÄÄRªÁV¹ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoÀåzÀ CPÀëgÀ ªÀÄvÀÄÛ UÁvÀæªÀ£ÀÄß ¤ªÀÄä EZÁÒ£ÀÄ¸ÁgÀ
§zÀ°¹. £ÀAvÀgÀ D £Á®ÄÌ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀASÁå ¸ÀÆaAiÀiÁV ªÀiÁr, SÁ° ¥ÀAQÛUÀ¼À°ègÀÄªÀ
¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß C½¹ºÁQ.
9. ¥ÀæxÀªÀÄ ¸ÀASÉå ¥Àæ±ÉßAiÀÄ PÉ¼ÀV£À SÁ° ¥ÀAQÛAiÀÄ°è PÀ¸Àðgï£ÀÄß £ÉˉÉUÉÆ½¹. EzÀÄ §ºÀÄ-DAiÉÄÌAiÀÄ
¥Àæ±ÉßAiÀiÁzÀ PÁgÀt, AiÉÆÃd£Á ºÀAvÀzÀ°è ¤ÃªÀÅ ¤±ÀÑ¬Ä¹zÀ ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ ¸ÀA¨sÀªÀ¤ÃAiÀÄ DAiÉÄÌ
GvÀÛgÀªÀ£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr. Enter QÃ°AiÀÄ£ÀÄß MvÀÄÛ ªÀÄÄA¢£À DAiÉÄÌ GvÀÛgÀªÀ£ÀÄß mÉÊ¥ï
ªÀiÁr. JˉÁè DAiÉÄÌ GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁqÀÄªÀ vÀ£ÀPÀ EzÉÃ jÃw ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉ¬Äj
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ DAiÉÄÌ GvÀÛgÀªÀÅ ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¥ÀAQÛAiÀÄˉÉèÃ EzÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß RavÀ¥Àr¹PÉÆ½î
GvÀÛgÀUÀ¼À ¥ÀnÖAiÀÄÄ ªÀÄÄVzÀ ªÉÄÃˉÉ Enter QÃ°AiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÉÆÛªÉÄä MwÛj.
PÀæ.¸ÀA 9PÉÌ : PÀæ.¸ÀA 8gÀ°è ªÀiÁqÀ®àlÖ ¸ÀASÁåPÀgÀtªÀ£ÀÄß §ºÀÄ-DAiÉÄÌ GvÀÛgÀUÀ¼À ¸ÉÃ¥ÀðqÉAiÀÄ®Æè CzsÁå¥ÀPÀgÀÄ
ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉ¸À§ºÀÄzÀÄ. GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæªÀÄÄRªÁV¹, §ÄˉÉèmïì ¥ÀæªÉ²¹ ªÀÄvÀÄÛ qÉÊˉÁUï ¨ÁPïì PÀæªÀiÁAQ¹ ªÀÄvÀÄÛ
Remove QèQÌ¹.
10. §ºÀÄ-DAiÉÄÌ ¥Àæ±ÉßAiÀÄ JˉÁè GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæªÀÄÄRUÉÆ½¹.£ÀAvÀgÀ GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀASÁå

§zÀÞªÀ£ÁßV ªÀiÁr. F ¥ÀnÖAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ «µÀAiÀÄzÀ ªÉÆzÀ®Ä ¸ÀASÉåUÀ¼À §zÀ®Ä CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹.
¸ÀªÁ®Ä: ¸ÀASÁåAQvÀ CxÀªÁ CPÀëgÁAQvÀ ¥ÀnÖUÀ¼À°ègÀÄªÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß §®/JqÀPÉÌ §zÀ°¸À®Ä
C¥ÉÃQë¹zÀgÉ,¥ÀAQÛUÀ¼À£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁr ªÀÄvÀÄÛ ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ ¥ÀAQÛ EAqÉAmï(Indent)J¼É¬Äj ªÀÄvÀÄÛ
gÀÆ®gï ªÉÄÃˉÉ JqÀ mÁå¨ï UÀÄgÀvÀÄ ºÁQ(£ÉgÉ«UÁV ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï PË±À®å 4.6: ªÀiÁ»wAiÀÄ
¸ÀASÁåAQvÀ ¸ÀÆa vÀAiÀiÁj¸ÀÄªÀÅzÀÄ £ÉÆr) (F ¥ÀjZÉÒÃzsÀzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è ¸ÀªÁ°£À GzÁºÀgÀuÉ £ÉÆÃr)
11. ¥ÀnÖAiÀÄ°è JgÀqÀ£ÉÃ ¸ÀASÁåAQvÀ «µÀAiÀÄªÀÅ ¤d/¸ÀÄ¼ÀÄî ¥Àæ±Éß. ¥ÀnÖAiÀÄ JgÀqÀ£ÉÃ ¸ÀASÁåAQvÀ
«µÀAiÀÄzÀ ¥ÀAQÛAiÀÄ PÉ¼ÀUÉ PÀ¸Àðgï £ÉˉÉUÉÆ½¹. ¥sÁªÀiïð PÀAmÉÆæÃˉïì lÆˉï ¨Ágï(Form control
tool bar) ¥ÀæPÀn¹.
12. ZÉPï ¨ÁPïì eÉÆÃr¹. £ÀAvÀgÀ ZÉPï ¨ÁPïì £À §® ¨sÁUÀzÀ°è QèQÌ¹ “¸Àj” JAzÀÄ mÉÊ¥ï ªÀiÁr.
Enter QÃ°AiÀÄ£ÀÄß MwÛj. AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ vÀAvÁ£ÉÃ PÁtÂ¹zÀgÉ CzÀ£ÀÄß C½¸À®Ä
Backspace QÃ°AiÀÄ£ÀÄß MwÛ. E£ÉÆßAzÀÄ ZÉPï ¨ÁPïì ¸ÉÃj¹. ZÉPï ¨ÁPïì£À §® ¨sÁUÀzÀ°è QèQÌ¹
“ vÀ¥ÀÄà” JAzÀÄ mÉÊ¥ï ªÀiÁr (£ÉgÀ«UÁV-ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï PË±À®å 10.10 ¥sÁªÀiïð
¸ÀÈ¶Ö¸ÀÄªÀÅzÀÄ-£ÉÆÃr)
13. ªÀÄÆgÀ£ÉAiÀÄ ¥Àæ±ÉßAiÀÄÄ (SÁ° eÁUÀ vÀÄA©¹) ¥ÀÆtðUÉÆAqÀ PÁgÀt, £Á®Ì£ÉAiÀÄ ¥Àæ±ÉßUÉ ºÉÆÃV,
F ¥Àæ±ÉßUÉ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄäzÉÃ DzÀ aPÀÌ GvÀÛgÀªÀ£ÀÄß §gÉAiÀÄ¨ÉÃPÀÄ. £Á®Ì£ÉAiÀÄ ¸ÀASÁåAQvÀ
¥ÀnÖ «µÀAiÀÄzÀ SÁ° ¥ÀAQÛAiÀÄ PÉ¼ÀUÉ PÀ¸Àðgï£ÀÄß £ÉˉÉUÉÆ½¹. E£ÉÆßAzÀÄ SÁ° ¥ÀAQÛ ¸ÉÃj¸À®Ä
Enter QÃ°AiÀÄ£ÀÄß JgÀqÀÄ ¨Áj MwÛ.£ÀAvÀgÀ F ¥ÁågÁUÁæ¥sï PÉ¼ÀUÉ MAzÀÄ PÀ¸ÀÖªÀiï ¨ÁqÀðgï(
custom border) ¸ÉÃj¹.(£ÉgÀ«UÁV ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï PË±À®å 4.8: ¥ÀzÀUÀ¼À CxÀªÁ
¥ÁågÁUÁæ¥sïUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ®Æ CAZÀÄ PÀlÄÖªÀÅzÀÄ £ÉÆÃr)
14. Enter QÃ°AiÀÄ£ÀÄß JgÀqÀÄ ¨Áj MwÛ. JgÀqÀÄ ¥ÀAQÛUÀ¼À ªÉÄÃˉÉ £Á®Ì£ÉAiÀÄ ¥Àæ±ÉßAiÀÄ PÉ¼ÀUÉ PÀ¸Àðgï
£ÉˉÉUÉÆ½¹. ¥ÁågÁUÁæ¥sï£À ªÉÄÃˉÁãUÀzÀ°è E£ÉÆßAzÀÄ PÀ¸ÀÖªÀiï ¨ÁqÀðgï ¸ÉÃj¹. F ªÀÄÆgÀ£ÉAiÀÄ
¥ÀAQÛAiÀÄ£ÀÄß EzÉÃ «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß ªÀÄvÉÆÛªÉÄä ªÀiÁr.
PÀæ.¸ÀA 14PÉÌ : AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀoÀå«®èzÀ ¥ÁågÁUÁæ¥sï£À ¸ÀÄvÀÛ®Æ CAZÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¸À§ºÀzÉAzÀÄ PÉ®ªÀÅ CzsÁå¥ÀPÀgÀÄ
UÉÆAzÀ®PÉÆÌ¼À UÁUÀ§ºÀÄzÀÄ. qÁPÀÄåªÉÄAmï£À°ègÀÄ§ ¥ÁågÁUÁæ¥sï ªÀiÁPÀðgïUÀ¼À §UÉÎ CªÀgÀ UÀªÀÄ£À ¸É¼É¬Äj.
¥ÀoÀå«®è¢zÀÝgÀÆ ¥ÁågÁUÁæ¥sï EgÀÄªÀÅzÉAzÀÄ «ªÀj¹.
15. FUÀ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¢£ÁAPÀªÀ£ÀÄß §gÉAiÀÄ®Ä ¥ÀAQÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¹
qÁPÀÆåªÉÄAmï ºÉqÀgïUÉ ºÉÆÃV “ºÉ¸ÀgÀÄ” JAzÀÄ mÉÊ¥ï ªÀiÁr. ¤ªÀÄä C¥ÉÃPÁë£ÀÄ¸ÁgÀ ¥ÀoÀåzÀ
gÀÆ¥À §zÀ°¹.(£ÉgÀªÁV £ÉÆÃr-ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï PË±À®å 6.14: ¤ªÀÄä ¥ÀÄlUÀ¼À ªÉÄÃˉÁãUÀ
ªÀÄvÀÄÛ PÉ¼À¨sÁUÀzÀ°è ¥ÀÄ£ÀgÁªÀÈwÛ ªÀiÁ»wAiÀÄ eÉÆÃqÀuÉ)
16. ¥ÀÄlzÀ ªÉÄÃˉÁãUÀzÀ°è gÀÆ®gï ¥ÀæPÀlUÉÆArzÉAiÉÄAzÀÄ RavÀ¥Àr¹PÉÆ½î. gÀÆ®gï£À ªÀÄzsÀå
©AzÀÄªÀ£ÀÄß w½zÀÄPÉÆ½î. ¥ÁågÁUÁæ¥sï qÉÊˉÁUï ¨ÁPïì vÉgÉzÀÄ mÁå¨ï QèPï ªÀiÁr. New JAzÀÄ
QèQÌ¹ mÁå¨ï ¸ÉmïUÉÆ½¹. Centered (ªÀÄzsÀåzÀ) ¥ÀAQÛÃPÀgÀt UÀÄArAiÀÄ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁr.
¥ÉÆ¹µÀ£ï ¨ÁPïì£À°è ªÀÄzsÀå ©AzÀÄ«UÁV C¼ÀvÉ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr ªÀÄvÀÄÛ
CxÉÆÃgÉÃSÉ(Underline) PÁågÉPÀÖgï vÀÄA©¸ÀÄªÀ DAiÉÄÌ ªÀiÁr(DAiÉÄÌ ¸ÀASÉå £Á®ÄÌ) Ok QèQÌ¹

PÀ¸Àðgï Name ±À§ÝzÀ £ÀAvÀgÀ £ÉˉÉUÉÆArzÉAiÉÄAzÀÄ RavÀUÉÆAqÀ £ÀAvÀgÀ QÃ¨ÉÆÃqïð£À mÁå¨ï
QÃ°AiÀÄ£ÀÄß MwÛ.(£ÉgÀ«UÁV ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï PË±À®å 4.4: ¤ªÀÄä ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß JqÀ¢AzÀ
§®PÉÌ dgÀÄV¸À®Ä mÁå¨ï EgÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ §¼ÀPÉ)
17. Space bar MwÛ “¢£ÁAPÀ" JAzÀÄ mÉÊ¥ï ªÀiÁr.
18. gÀÆ®gï ªÉÄÃ°£À zÀÆgÀzÀ §® ©AzÀÄªÀ£ÀÄß w½zÀÄPÉÆ½î.¥ÉÆ¹µÀ£ï ¨ÁPïì£À°è §® ©AzÀÄ«UÁV
C¼ÀvÉ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr §® mÁå§£ÀÄß £ÉˉÉUÉÆ½¹ ªÀÄvÀÄÛ CzsÉÆÃgÉÃSÉ vÀÄA©¸ÀÄªÀ
PÁågÉPÀÖgï DAiÉÄÌ ªÀiÁr(DAiÉÄÌ ¸ÀASÉå £Á®ÄÌ) Ok QèQÌ¹ £ÀAvÀgÀ QÃ¨ÉÆÃqïð£À mÁå¨ï
QÃ°AiÀÄ£ÀÄß MwÛ.
PÀæ.¸ÀA. 16 ªÀÄvÀÄÛ 18UÀ½UÉ: PÀA¥ÀÆålgï£À vÀ¥ÀÄà ¸ÉnÖAUïì ªÀÄvÀÄÛ »AzÉ §¼À¹zÀ mÁå¨ï ¸ÉnÖAUï PÁgÀt,
CzsÁå¥ÀPÀgÀÄ ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ mÁå¨ï ¥ÀAQÛÃPÀgÀt UÀÄArAiÀÄ£ÀÄß QèQÌ¹zÁUÀ ¥ÉÆ¹µÀ£ï ¨ÁPïì£À°è ªÀÄzsÀåzÀ C¼ÀvÉ
¸ÀASÉå ºÁUÀÆ zÀÆgÀzÀ §® C¼ÀvÉAiÀÄ ¸ÀASÉå PÁtÂ¸À§ºÀÄzÀÄ. »ÃUÉ DzsÁUÀ, C¼ÀvÉ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß
¸ÀjAiÀiÁVªÉAiÉÄAzÀÄ CzsÁå¥ÀPÀgÀÄ zÀÈrüÃPÀj¸À¨ÉÃPÀÄ.
19. ¥Àæ±Éß ¥ÀwæPÉAiÀÄ°è ºÉaÑ£À ¸ÀASÉåAiÀÄ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸À®Ä FUÀµÉÖÃ ¤ÃªÀÅ PÀ°vÀ PË±À®åUÀ¼À£ÀÄß
G¥ÀAiÉÆÃV¹ GzÁºÀgÀuÉUÉ «µÀAiÀÄ MAzÀÄ ¥Àæ±Éß ªÀÄvÀÄÛ GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß £ÀPÀ®Ä ¥Àæw ªÀiÁr CAn¹,
CˉÉèÃ E£ÉÆßAzÀÄ §ºÀÄ-DAiÉÄÌ ¥Àæ±ÉßAiÀÄ£ÀÄß eÉÆÃr¸À§ºÀÄzÀÄ. «µÀAiÀÄ ¸ÀASÉå JgÀqÀ£ÀÄß ¸ÀºÀ £ÀPÀ®Ä
¥Àæw ªÀiÁr CAn¹ E£ÉÆßAzÀÄ ¸Àj/vÀ¥ÀÄà ¥Àæ±Éß ¸ÉÃj¸À§ºÀÄzÀÄ. AiÉÆÃd£Á ºÀAvÀzÀ°è ¤ÃªÀÅ
¤±ÀÑ¬Ä¹zÀ ¨ÉÃgÉ ¥Àæ±ÉßUÀ½AzÀ ¥ÀoÀåªÀ£ÀÄß §zÀ°¹.
¸ÀªÁ®Ä:- ¤ªÀÄä ¥Àæ±Éß ¥ÀwæPÉAiÀÄÄ JgÀqÀÄ ¥ÀÄlUÀ¼ÀzÁUÀ qÁPÀÄåªÉÄAmï£À PÉ¼À¨sÁUÀzÀ°è ¥ÀÄl ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß
ºÁPÀÄªÀÅzÀÄ GvÀÛªÀÄ. (£ÉgÀ«UÁV (£ÉgÉ«UÁV ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï PË±À®å 10.2: qÁPÀÄåªÉÄAmï£À°è ¥ÀÄl
¸ÀASÉå ºÁPÀÄªÀÅzÀÄ)(F ¥ÀjZÉÒÃzsÀzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è ¸ÀªÁ°£À GzÁºÀgÀuÉ £ÉÆÃr)
20. r¸ÉÊ£ï ªÉÆÃqï on/off UÀÄAr QèPï ªÀiÁr ªÀÄvÀÄÛ ¥sÁªÀiïð PÀAmÉÆæÃˉïì lÆˉï ¨Ágï£ÀÄß
ªÀÄÄaÑ.
21. ¤zÉÃð±À£ÀzÀAvÉ ¤ªÀÄä PÁgÀå gÀPÀëuÉ ªÀiÁr.
¥Àj²Ã°¹.
¤ªÀÄä ¥Àæ±Éß ¥ÀwæPÉAiÀÄ£ÀÄß £ÉÆÃr CzÀgÀ°è PÉ¼ÀPÀAqÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ EªÉAiÉÄAzÀÄ RavÀ ¥Àr¹PÉÆ½î:
 «zÁåyðUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¢£ÁAPÀ §gÉAiÀÄ®Ä ¥ÀÄlzÀ ªÉÄÃˉÁãUÀzÀ°è ¸Á®ÄUÀ¼ÀÄ
 MAzÀÄ ¸ÀjAiÀiÁzÀ ²Ã¶ðPÉ
 §ºÀÄ DAiÉÄÌ, ¸Àj/vÀ¥ÀÄà SÁ° eÁUÀ vÀÄA©¹ ªÀÄvÀÄÛ aPÀÌ GvÀÛgÀUÀ¼À£ÉÆß¼ÀUÉÆAqÀ «©ü£Àß
¥Àj²Ã®£Á ¥Àæ±ÉßUÀ¼À ¸ÀASÁå ¥ÀnÖ.
ªÉÄÃ®ÌAqÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ CA±ÀUÀ¼ÀÄ ©lÄÖ ºÉÆÃVzÀÝgÉ ¥Àæ±Éß ¥ÀwæPÉUÉ FUÀˉÉÃ CªÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¹. EvÀgÀ C¥ÉÃQëvÀ
§zÀˉÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ. ªÀÄÄVzÀ £ÀAvÀgÀ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß gÀQë¸À®Ä ªÀÄgÉAiÀÄ¨ÉÃr.

ºÀAaPÉÆ½î:-
ºÀAaPÉAiÀÄ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è F PÉ¼ÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¸À®Ä ¹zÀÞgÁVj.
 ¤ªÀÄäzÉÃ vÀgÀUÀwAiÀÄ°è «zÁåyðUÀ½UÁV AiÀiÁªÀ ¥ÀæPÁgÀzÀ ¥Àæ±Éß ¥ÀwæPÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃªÀÅ
¸ÀÈ¶Ö¸À§ºÀÄzÀÄ? ¸ÁzsÁgÀtªÁV jÃwAiÀÄ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸À®Ä EaÒ¸ÀÄwÛÃj? KPÉ?
 F ¢£À ¤ÃªÀÅ PÀ°vÀ £ÀÆvÀ£À ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï CvÀåAvÀ PÀptªÁzÀÄzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ? KPÉ?
 F ¢£À ¤ÃªÀÅ PÀ°vÀ PÀA¥ÀÆålgï PË±À®åUÀ¼À°è ¨ÉÃgÉ ¥ÀæPÁgÀzÀ PÁAiÀÄðUÀ½UÉ AiÀiÁªÀÅzÀ£ÀÄß
G¥ÀAiÉÆÃV¸À§ºÀÄzÀÄ?
ªÉÃ¼Á¥ÀnÖ.
±ÁˉÁ ªÁgÀzÀ°è ¥Àæw ¢ªÀ¸ÀªÀÇ K£ÀÄ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉAzÀÄ vÉÆÃj¸À®Ä ªÉÃ¼Á¥ÀnÖAiÀÄ §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. vÀªÀÄä
vÀgÀUÀwUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀjAiÀiÁV AiÉÆÃf¸À®Ä CzsÁå¥ÀPÀjUÉ EzÀÄ C£ÀÄPÀÆ®PÀgÀ. ªÉÃ¼Á¥ÀnÖAiÀÄ°è AiÀiÁªÀ jÃwAiÀÄ
ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¸ÉÃj¸À®Ä ¤ÃªÀÅ EaÑ¸ÀÄ«j? F ªÉÃ¼Á¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸À®Ä PÀA¥ÀÆålgï ºÉÃUÉ
§¼À¸ÀÄ«j?
AiÉÆÃf¹.
±ÁˉÁ ªÁgÀzÀ°è ¥Àæw ¢£ÀªÀÇ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ K£ÀÄ ªÀiÁqÀÄ«gÉAzÀÄ vÉÆÃj¸À®Ä ªÉÃ¼À¥ÀnÖ ¸ÀÈ¶Ö¹. F
PÉ¼ÀV£À GzÁºÀgÀuÉ £ÉÆÃr.
F ZÀlÄªÀnPÉ DgÀA©ü¸ÀÄªÀ ªÀÄÄ£Àß «¤ªÀÄAiÀÄPÁÌV ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄ¸ÁgÀªÁV MAzÀÄ ªÉÃ¼Á¥ÀnÖ £ÀªÀÄÆ£É vÀAiÀiÁj¹.
ªÉÃ¼Á¥ÀnÖAiÀÄ ªÀiÁzÀj(¥ÀÄl1)

ªÉÃ¼Á¥ÀnÖAiÀÄ ªÀiÁzÀj(¥ÀÄl2)
F PÉ¼ÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ¼À §UÉÎ AiÉÆÃf¹, ªÀÄvÀÄÛ M§â ¸ÀºÀ¨sÁVAiÉÆqÀ£É PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝgÉ ¤ªÀÄä «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß
ZÀað¹, EzÀjAzÀ ¤ªÀÄä «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß MAzÀÄ ºÁ¼ÉAiÀÄ ªÉÄÃˉÉ gÀÆ¦¸À®Ä ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀ§ºÀÄzÀÄ.
ªÉÃ¼Á¥ÀnÖAiÀÄÄ ªÁ¸ÀÛ«PÀ PÁè¸ï gÀÆªÀiï ªÉÃ¼Á¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß ©A©¸À¨ÉÃPÀÄ. MAzÀÄ UÉÆvÁÛzÀ ªÁgÀzÀ°è vÁªÀÅ
¤ÃrzÀ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ ¤AiÀÄ«ÄvÀªÁV ¸ÀÆa¹zÀ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ WÀl£ÉUÀ¼À §UÉÎ AiÉÆÃa¸À®Ä
CzsÁå¥ÀPÀgÀ£ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁì»¹.
 ±ÁˉÉAiÀÄÄ AiÀiÁªÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄPÉÌ DgÀA¨sÀªÁUÀÄvÀÛzÉ? AiÀiÁªÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è ªÀÄÄVAiÀÄÄvÀÛzÉ?
ªÉÃ¼Á¥ÀnÖAiÀÄ°è ¸ÀÆÌˉï ¢ªÀ¸ÀzÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¦ÃjAiÀÄqïUÀÆ MAzÀÄ ¸Á°zÀÝgÉ, JµÀÄÖ ¸Á®ÄUÀ¼À
CUÀvÀå«zÉ?
 ±ÁˉÉAiÀÄÄ ªÁgÀzÀ°è JµÀÄÖ ¢ªÀ¸À PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄvÀÛzÉ? ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¢£ÀPÀÆÌ MAzÀÄ CAPÀt
¨ÉÃPÁzÀgÉ, JµÀÄÖ CAPÀtUÀ¼À CUÀvÀå«zÉ?
 ªÉÃ¼Á¥ÀnÖAiÀÄ°è AiÀiÁªÀ jÃwAiÀÄ ±ÁˉÁ «µÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «gÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸À§ºÀÄzÀÄ? F
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÁgÀzÀ AiÀiÁªÀ ¢£ÀUÀ¼À°è ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀÄ«j? ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ AiÀiÁªÀ
¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è £ÀqÉAiÀÄÄvÀÛzÉ?
PÉ®¸À PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ºÉÃUÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉ£ÀÄßªÀ £ÉgÀ«UÁV ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ²ð(help guide),AiÀÄ PÉ¼ÀV£À

 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï UÀÄA¥ÀÄ 2 : ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §zÀ°¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï UÀÄA¥ÀÄ 3 : ¤ªÀÄä ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ PÁtÄªÀ jÃwAiÀÄ°è §zÀˉÁ¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï UÀÄA¥ÀÄ 6 : ¤ªÀÄä ¥ÀÄlUÀ¼À£ÀÄß «£Áå¸ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï UÀÄA¥ÀÄ 7 : PÉÆÃµÀÖPÀUÀ¼ÉÆqÀ£É PÉ®¸À ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï UÀÄA¥ÀÄ 8 : ªÉÆzÀ®Ä C¼ÀªÀr¹zÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉzÀ ®PÀëuÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß
G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ªÀiÁrj.
1) N¥À£ï D¦üÃ¸ï, DUïð gÉÊlgï DgÀA©ü¹ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆ¸À SÁ° qÁPÀÄåªÉÄAmï vÉgÉ¬Äj.
2) CPÀÌ¥ÀPÀÌUÀ¼À°è ¦æAlgï ªÀiÁqÀ®Ä ¥ÀÄl gÀZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ˉÁåAqï ¸ÉÌÃ¥ï (land scape) UÉ C£ÀÄUÉÆ½¹.
3) CUÀvÀå ©zÀÝgÉ, ¤ªÀÄä ¹ÌçÃ£ï ªÉÄÃˉÉ ¥ÀÆwð ¥ÀlÄªÀ£ÀÄß PÁt®Ä dÆªÀiï(Zoom) ªÀiÁr.

¸ÀªÁ®Ä: ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀÄªÀ ªÀÄÄ£Àß ¥ÀÄlPÉÌ ¨ÁqÀðgÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¸À®Ä ¤ÃªÀÅ EaÒ¸À§ºÀÄzÀÄ. ¤ÃªÀÅ
DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ±ÉÊ°AiÀÄ ªÀtð ªÀÄvÀÄÛ CUÀ®ªÀ£ÀÄß §zÀ°¸À®Ä ¸ÀévÀAvÀæªÁV ªÀwð¹. (F
¥ÀjZÉÒÃzÀzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è ¸ÀªÁ°£À GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃr)
4) ªÉÃ¼Á¥ÀnÖUÁV ¥ÀÄlzÀ ªÉÄÃˉÁãUÀzÀ°è MAzÀÄ ²Ã¶ðPÉAiÀÄ£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr. PÉ¼ÀV£À ¸Á°£À°è

ªÉÃ¼Á¥ÀnÖAiÀÄ°è §gÀÄªÀ ªÀµÀð ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀUÀwAiÀÄ£ÀÄß «ªÀj¸ÀÄªÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr.
EZÁÒ£ÀÄ¸ÁgÀ ªÀiÁ»w PÁtÄªÀ jÃwAiÀÄ£ÀÄß §zÀ°¹.
5) C¥ÉÃPÁë£ÀÄ¸ÁgÀ ²Ã¶ðPÉ, ªÀµÀð ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀUÀw ªÀiÁ»wAiÀÄ CPÀëgÀ, UÁvÀæ ªÀÄvÀÄÛ ±ÉÊ°AiÀÄ£ÀÄß
§zÀ°¹, ¥ÀoÀå ¥ÀAQÛÃPÀgÀtªÀ£ÀÄß §zÀ°¸À®Ä ¤ÃªÀÅ EaÒ¸À§ºÀÄzÀÄ.
6) PÀ¸Àðgï£ÀÄß JgÀqÀÄ ¸Á®Ä PÉ¼ÀUÉ ZÀ°¹. £ÀAvÀgÀ AiÉÆÃd£É gÀÆ¦¸ÀÄªÁUÀ UÀÄgÀÄw¸ÀˉÁzÀ CAPÀt
ªÀÄvÀÄÛ ¸Á¼ÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉåVAvÀ C¢üPÀªÁV MAzÀÄ CAPÀt ªÀÄvÀÄÛ MAzÀÄ ¸Á®£ÀÄß ¸ÉÃj¹.
PÀæ.¸ÀA 6: vÀªÀÄUÉ CUÀvÀå«gÀÄªÀ CAPÀt ¸ÀASÉåAiÀÄ §UÉÎ ºÀ®ªÀÅ CzsÁå¥ÀPÀjUÉ £ÀA©PÉ¬ÄzÀÝgÀÆ vÁªÀÅ
¸ÉÃj¸À¨ÉÃPÉA¢gÀÄªÀ ¸Á®ÄUÀ¼À PÀÄjvÀÄ CªÀjUÉ RavÀvÉ E®è. F ¢¸ÉAiÀÄ°è ºÉaÑ£À HºÉ ªÀiÁqÀ®Ä CªÀgÀ£ÀÄß
¥ÉÆæÃvÁì»¹. CUÀvÀå ©zÀÝgÉ, DªÉÄÃˉÉ CªÀgÀÄ ºÉZÀÄÑ ¸Á®ÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸À§ºÀÄzÀÄ. CxÀªÁ C½¸À§ºÀÄzÀÄ.
CªÀ±ÀåPÀªÁzÀgÉ ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï PË±À®å 7.6: MAzÀÄ ¸À® CxÀªÁ ¸Á®ÄUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ
C½¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï PË±À®å 7.9: PÉÆÃµÀÖPÀzÀ°è ºÉÆ¸À ¸Á®£ÀÄß eÉÆÃr¸ÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ
M¼À¸ÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ £ÉÆÃr.
7) ±ÉÃ 100 gÀµÀÄÖ dÆªÀiï (Zoom) ªÀiÁr
8) ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ ¸Á°£À ªÉÆzÀ® (¸Éˉï-Cell) SÁ° ©r. PÉÆÃµÀÖPÀzÀ ªÉÄÃˉÁãUÀzÀ°è D ¸Á°£À EvÀgÀ
¸ÉˉïUÀ¼À°è ±ÁˉÉAiÀÄ ªÁgÀzÀ ¢£ÀUÀ¼À£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr.
9) ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ CAPÀtzÀ ªÉÆzÀ® ¸É®è£ÀÄß SÁ° ©r. £ÀAvÀgÀ ±ÁˉÁ ¢£ÀzÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄªÀ£ÀÄß D
CAPÀtzÀ EvÀgÀ ¸É®ÄèUÀ¼À°è PÉÆÃµÀÖPÀzÀ JqÀ ¨sÁUÀzÀ°è mÉÊ¥ï ªÀiÁr.
10) ¤ªÀÄä AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀgÁªÀÄ²ð¹ ªÀÄvÀÄÛ ±ÁˉÁ ªÁgÀzÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¢£ÀzÀ G½zÀ
¤AiÀÄ«ÄvÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr. ¸ÀªÀÄAiÀÄ G½¸À¨ÉÃPÁzÀgÉ ¤ÃªÀÅ §¼À¸ÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
ªÀiÁ»wAiÀÄ JgÀqÀ£ÉÃ ¨Áj §AzÀgÉ £ÀPÀ®Ä ¥Àæw ªÀiÁr CAn¹.
11) MAzÀÄ ¦ÃjAiÀÄqïVAvÀ®Æ C¢üPÀªÁzÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ½zÀÝgÉ, D ¢ªÀ¸ÀzÀ CAPÀtzÀ°è CUÀvÀå«zÀÝµÀÄÖ
¸ÉˉïUÀ¼À£ÀÄß «°Ã£ÀUÉÆ½¹.
ºÀAvÀ 11: «°Ã£À ªÀÄvÀÄÛ MqÉAiÀÄÄªÀ ¸ÉˉïUÀ¼À ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄÄ PÀµÀÖPÀgÀªÁV vÉÆÃjzÀgÀÆ CzÀÄ §ºÀ¼À ¸ÀgÀ¼À.
CªÀ±ÀåPÀ«zÀÝgÉ, ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï PË±À®å 7.13: JgÀqÀÄ CxÀªÁ ºÀ®ªÀÅ ¸ÉˉïUÀ¼À£ÀÄß MUÀÆÎr¸ÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ
«°Ã£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï PË±À®å 7.14: MAzÀÄ ¸É®è£ÀÄß ºÀ®ªÀÅ ¸ÉˉïUÀ¼ÁV
«AUÀr¸ÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ MqÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ £ÉÆÃr.
12) ªÉÃ¼Á¥ÀnÖ §¼À¸À®Ä ¸ÀÄ®¨sÀ ¸ÁzsÀåªÁUÀÄªÀAvÉ ¤ªÀÄä EZÁÒ£ÀÄ¸ÁgÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß §zÀ°¹.
GzÁºÀgÀuÉUÉ, PÉ®ªÀÅ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ JzÀÄÝ PÁtÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀ®Ä CªÀ£ÀÄß ¢lÖªÁV CxÀªÁ ¨ÉÃgÉ
§tÚUÀ¼À°è vÉÆÃj¸À®Ä EaÑ¸ÀÄ«j. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ «µÀAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ «©ü£Àß ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ
ªÉÃ¼Á ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸À®Ä ¸ÀÄ®¨sÀ.
13) PÉÆÃµÀÖPÀªÀÅ ZÉ£ÁßV ªÀÄvÀÄÛ MAzÉÃ jÃw PÁtÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀ®Ä, CªÀ±ÀåPÀvÉ EzÀÝµÀÄÖ PÉÆÃµÀÖPÀ
UÀÄtUÀ¼À£ÀÄß §zÀ°¹ CAzÀgÉ JˉÁè ¸Á®ÄUÀ¼ÀÆ MAzÉÃ JvÀÛgÀzÀ°è ªÀÄvÀÄÛ JˉÁè CAPÀtUÀ¼ÀÄ MAzÉÃ

CUÀ®zÀ°è EgÀ°. £ÀAvÀgÀ ¥ÀzÀUÀ¼À £ÉˉÉ CxÀªÁ ¥ÀAQÛÃPÀgÀtªÀ£ÀÄß MAzÉÃ jÃwAiÀÄ°è PÁtÄªÀAvÉ
JˉÁè ¸ÉˉïUÀ¼À®Æè §zÀ°¹.
ºÀAvÀ 13: ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï UÀÄA¥ÀÄ 7gÀ°è ¸Á°£À JvÀÛgÀ ªÀÄvÀÄÛ CAPÀtzÀ CUÀ®ªÀ£ÀÄß §zÀ°¸ÀÄªÀ ºÀ®ªÁgÀÄ
¥ÀæPÁgÀzÀ ªÀiÁ»wUÀ½ªÉ. CzsÁå¥ÀPÀgÀÄ vÀªÀÄUÉ CvÀåAvÀ C£ÀÄPÀÆ®PÀgÀªÁzÀ ¥ÀzÀÞwAiÀÄ£ÀÄß §¼À¸À¨ÉÃPÀÄ.
14) PÉÆÃµÀÖPÀzÀ JqÀ ªÉÄÃ®ÄÛ¢AiÀÄ°ègÀÄªÀ ªÉÄÃ°£À ªÀÄvÀÄÛ JqÀzÀ CAZÀ£ÀÄß SÁ° ¸Éˉï¤AzÀ vÉUÉ¬Äj.
¤ªÀÄVµÀÖ MAzÀ ºÁUÉ, PÉÆÃµÀÖPÀzÀ EvÀgÀ ¸ÉˉïUÀ¼À, CUÀ®, §tÚ ªÀÄvÀÄÛ ±ÉÊ°AiÀÄ£ÀÄß §zÀ°¹(£ÉgÀ«UÉ,
ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï PË±À®å 7.18: ¤ªÀÄä PÉÆÃµÀÖPÀzÀ gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß ¤ªÀÄä EµÀÖzÀAvÉ §zÀ°¸ÀÄªÀ
ªÀiÁUÀð £ÉÆÃr)
15) ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ ¸Á°£À ±ÁˉÁ ªÁgÀzÀ ¢£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÆzÀ®£ÉÃ CAPÀtzÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß
§zÀ°¹. F ªÀiÁ»wAiÀÄÄ E£ÀÆß JzÀÄÝ PÁtÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀ®Ä ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ ¸Á°£À ªÀÄvÀÄÛ ªÉÆzÀ®
CAPÀtzÀ ¸ÉˉïUÀ¼À£ÀÄß vÉ¼ÀÄ ªÀtðzÀ°è vÀÄA©¹.
¸ÀªÁ®Ä:- ªÉÃ¼Á¥ÀnÖAiÀÄ JgÀqÀ£ÉÃ ¥ÀÄlPÉÌ ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉzÀgÉ, ¸ÀÆPÀÛ ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è PÉÆÃµÀÖPÀªÀ£ÀÄß «AUÀr¸À®Ä
¥ÉÃeï ¨ÉæÃPï (page break) M¼À¸ÉÃj¸À®Ä DˉÉÆÃa¹. (£ÉgÀ«UÉ, ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï PË±À®å 6.8:
MAzÀÄ ¥ÀÄl ªÀÄÄV¹ ªÀÄvÉÆÛAzÀ£ÀÄß DgÀA©ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ -£ÉÆÃr) JgÀqÀ£ÉAiÀÄ ¥ÀÄlzÀ°è PÉÆÃµÀÖPÀzÀ
ªÉÄÃˉÁãUÀzÀ°è ªÀÄÄPÁÛAiÀÄUÉÆ½¹ MAzÀÄ ºÉÆ¸À ¸Á®£ÀÄß ¸ÉÃj¸À®Ä EaÒ¸À§ºÀÄzÀÄ. DUÀ ¥ÀÄl MAzÀgÀ
PÉÆÃµÀÖPÀ vÀˉÉ§gÀºÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæw ªÀiÁr JgÀqÀ£ÉAiÀÄ ¥ÀÄlzÀ PÉÆÃµÀÖPÀzÀ ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ ¸Á°UÉ CAn¹.(F
¥ÀjZÉÒÃzÀzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ°ègÀÄªÀ ¸ÀªÁ°£À £ÀªÀÄÆ£ÉUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃr.
16) F ªÀiÁ»wAiÀÄÄ E£ÀÄß JzÀÄÝ PÁt®Ä ªÉÆzÀ®£ÉÃ ¸Á°£À ªÀÄvÀÄÛ ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ CAPÀtzÀ
¸ÉˉïUÀ¼À£ÀÄß vÉ¼ÀÄ ªÀtðUÀ½AzÀ vÀÄA©¹
ºÀAvÀ 16: ºÀ®ªÁgÀÄ ²PÀëPÀjUÉ mÉA¥ÉèÃmï (Template) gÀQë¸ÀÄªÀ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ §UÉÎ UÉÆwÛ®è¢gÀ§ºÀÄzÀÄ. CUÀvÀå
©zÀÝgÉ, ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï PË±À®å 8.3: ¤ªÀÄäzÉÃ DzÀ qÁPÀÄåªÉÄAmï ±ÉÊ° CxÀªÁ mÉA¥ÉèÃmï£ÀÄß vÀAiÀiÁj¹
§¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ-£ÉÆÃqÀ®Ä w½¹.
17) ªÉÃ¼Á¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß mÉA¥ÉèÃmï jÃw QèQÌ¹. KPÉAzÀgÉ ªÀÄvÉÆÛªÉÄä ¨ÉÃQzÀÝgÉ MAzÀÄ ºÉÆ¸À
ªÉÃ¼Á¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß ²ÃWÀæªÁV ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄ®¨sÀªÁV gÀa¸À§ºÀÄzÀÄ.
18) ªÉÃ¼Á¥ÀnÖ, mÉA¥ÉèÃmï PÁAiÀÄð ¤ªÀð»¸ÀÄvÀÛzÉAiÉÄAzÀÄ RZÀÄvÀUÉÆ½¸À®Ä Templates and

Documents option (mÉA¥ÉèÃmï ªÀÄvÀÄÛ qÁPÀÄåªÉÄAmï D¥Àë£ï) DAiÉÄÌ ªÀiÁr. MAzÀÄ ºÉÆ¸À
qÁPÀÄåªÉÄAmï vÉgÉ¬Äj. ¤ÃªÀÅ gÀQë¹gÀÄªÀ mÉA¥ÉèÃmï ¥sÉÆÃ®ØgïUÉ ºÉÆÃV ¥sÉÊˉï vÉgÉzÀÄ £ÉÆÃr.
£ÀAvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ §zÀˉÁªÀuÉ ªÀiÁqÀzÉ CxÀªÁ gÀQë¸ÀzÉ ¥sÉÊ®£ÀÄß ªÀÄÄaÑ.

¥Àj²Ã°¹.
ªÉÃ¼Á¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀjAiÀiÁV UÀªÀÄ¤¹. CzÀgÀ°è F PÉ¼ÀPÀAqÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ EgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß RavÀUÉÆ½¹PÉÆ½î.
 PÉÆÃµÀÖPÀzÀ°ègÀÄªÀ ªÀiÁºÀwEAiÀÄ «ªÀgÀuÉ ¤ÃqÀÄªÀ ²Ã¶ðPÉ ªÀÄvÀÄÛ CzÀÄ AiÀiÁªÀ vÀgÀUÀwAiÀÄzÀÄ
JA§ÄzÀ£ÀÄß w½¸ÀÄªÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ.
 MAzÉÃ C¼ÀvÉAiÀÄ°ègÀÄªÀ CAPÀtzÀ CUÀ® ªÀÄvÀÄÛ ¸Á°£À JvÀÛgÀ.
 PÉÆÃµÀÖPÀ JzÀÄÝ PÁtÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀ®Ä ¸Éˉï£À°è bÁAiÉÄ ªÀÄvÀÄÛ ±À§ÞzÀ ªÀåªÀ¹ÜvÀ gÀZÀ£É¬ÄAzÀ
PÀÆrzÀ CAPÀt ªÀÄvÀÄÛ ¸Á®ÄUÀ¼À vÀˉÉ§gÀºÀUÀ¼ÀÄ.
 ¥Àæw ±ÁˉÁ ¢£ÀzÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¦ÃjAiÀÄqï£À®Æè K£ÀÄ £ÀqÉ¬ÄvÉA§ÄzÀgÀ §UÉÎ ªÀiÁ»w,
 ¦æAmï CPÀÌ¥ÀPÀÌzÀ°è §gÀÄªÀAvÉ ¥ÀÄlzÀ gÀZÀ£É.
F ªÉÄÃ°£À AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ CA±ÀUÀ¼ÀÄ ©lÄÖ ºÉÆÃVzÀÝgÉ CªÀ£ÀÄß ªÉÃ¼Á¥ÀnÖUÉ FUÀˉÉÃ ¸ÉÃj¹. ¤ªÀÄä
C¥ÉÃPÁë£ÀÄ¸ÁgÀ §zÀˉÁªÀuÉ ªÀiÁr. ªÀÄVzÀ vÀPÀët PÁAiÀÄð gÀPÀëuÉ ªÀiÁqÀ®Ä ªÀÄgÉAiÀÄ¢j.
ºÀAaPÉÆ½î.
ºÀAaPÉAiÀÄ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è F PÉ¼ÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ ¤ªÀÄä GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¸À®Ä ¹zÀÞgÁVj.
 F ªÉÃ¼Á¥ÀnÖAiÀÄÄ ²PÀëPÀgÁV ¤ªÀÄä PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß JµÀÄÖ ¸ÀÄ®¨sÀ ¸ÁzsÀåªÀ£ÁßV¹vÀÄ?
 ªÉÃ¼Á¥ÀnÖAiÀÄ°è ¨ÉÃgÉ AiÀÄªÀ jÃwAiÀÄ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ºÁPÀÄ«j?
 mÉA¥ÉèÃmïUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÉÛ ªÀÄvÉÛ ¸ÀÈ¶Ö¹ qÁPÀÄåªÉÄAmï gÀQë¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ ¤ªÀÄUÁUÀÄªÀ ¸ÀºÁAiÀÄªÉÃ£ÀÄ?

£ÀÆå¸ï ˉÉlgï(ªÁvÁð ¥ÀvÀæ)
M§â ²PÀëPÀgÁV ¤ÃªÀÅ ±ÁˉÉAiÀÄ°è ¥Àæw ªÁgÀ ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ K£ÀÄ ªÀiÁqÀÄwÛzÁÝgÉAzÀÄ CªÀgÀ ¥Á®PÀjUÉ w½¸À®Ä
C¥ÉÃQë¸ÀÄ«j. F CUÀvÀåPÉÌ vÀPÀÌAvÉ ¤ÃªÀÅ ¤ªÀÄä «zÁåyðUÀ¼À ¥Á®PÀjUÉ CxÀðªÁUÀÄªÀAvÉ MAzÀÄ ªÁvÁð
¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß ¸ÀÈ¶Ö¸À§ºÀÄzÀÄ. ªÁvÁð¥ÀvÀæUÀ¼ÀÄ ¸ÁzsÁgÀtªÁV ºÉÃUÉ PÁtÄvÀÛªÉ? ªÁvÁð¥ÀvÀæzÀ°è AiÀiÁªÀ
jÃwAiÀÄ ªÀiÁ»w EgÀ¨ÉÃPÀÄ? £ÀÆå¸ï ˉÉlgï vÀAiÀiÁj¸À®Ä PÀA¥ÀÆålgÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ §¼À¸À§ºÀÄzÀÄ.
AiÉÆÃf¹.
¤ÃªÀÅ CxÀªÁ EvÀgÀ ²PÀëPÀgÀÄ ¨sÀ«µÀåzÀ°è ªÀÄvÉÛ ªÀÄvÉÛ §¼À¸À§ºÀÄzÁzÀ ªÁvÁð ¥ÀvÀæzÀ°è ¸ÀÈ¶Ö¹, PÉ¼ÀV£À
GzÁºÀgÀuÉ £ÉÆÃr.
F ZÀlÄªÀnPÉ ¥ÁægÀA©ü¸ÀÄªÀ ªÀÄÄ£Àß MAzÀÄ ªÀiÁzÀj £ÀÆå¸ï ˉÉlgï vÀAiÀiÁj¸À®Ä ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄ¸Àj¹.
EvÀgÀ ²PÀëPÀgÉÆA¢UÉ ºÀAaPÉÆ¼Àî®Ä £ÉÊd £ÀÆå¸ï ˉÉlgï vÀgÀÄªÀ PÀÄjvÁV DˉÉÆÃa¹.
ªÁvÁð¥ÀvÀæzÀ ªÀiÁzÀj
F PÉ¼ÀPÀAqÀ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À §UÉÎ AiÉÆÃa¹j ªÀÄvÀÄÛ M§â ¸ÀºÀ¨sÁVAiÉÆqÀ£É PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝgÉ ¤ªÀÄä
«ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¹. EzÀjAzÀ «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ºÁ¼ÉAiÀÄ ªÉÄÃˉÉ gÀÆ¦¸À®Ä ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀ§ºÀÄzÀÄ.

 PÀ¼ÉzÀ ªÁgÀzÀ JgÀqÀÄ CxÀªÁ ªÀÄÆgÀÄ WÀl£ÉUÀ¼À°è ¥Á®PÀjUÉ ¤ÃªÀÅ w½¸À¨ÉÃPÁzÀÄzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
ªÀÄÄA§gÀÄªÀ ªÁgÀUÀ¼À°è §gÀ§ºÀÄzÁzÀ C£ÀÄ¸ÀÆa¸À®àlÖ JgÀqÀÄ CxÀªÁ ªÀÄÆgÀÄ WÀl£ÉUÀ¼ÀÄ
AiÀiÁªÀÅªÀÅ?
 ±ÁˉÁ «±ÉÃµÀªÁzÀ CxÀªÁ vÀgÀUÀwAiÀÄ WÀl£ÉUÀ¼À PÀÄjvÁV ¤ÃªÀÅ AiÀiÁªÀ jÃwAiÀÄ MAzÀÄ zÉÆqÀØ
WÉÆÃµÀuÉ ªÀiÁqÀ®Ä EaÒ¸ÀÄ«j? F ªÀiÁ»wAiÀÄÄ «²µÀÖªÁV PÁt®Ä ¤ªÉÃ£ÀÄ ªÀiÁqÀÄ«j?
 °TvÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ eÉÆvÉUÉ AiÀiÁªÀ jÃwAiÀÄ avÀæUÀ¼ÀÄ EgÀ§ºÀÄzÀÄ?
²PÀëPÀgÀÄ vÀªÀÄä ªÁvÁð ¥ÀwæPÉAiÀÄ°è K£À£ÀÄß ¸ÉÃj¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ AiÉÆÃf¹zÁUÀ, PÀ¼ÉzÀ ªÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄA§gÀÄªÀ
ªÁgÀUÀ¼À°è WÀn¸À°gÀÄªÀ PÁè¸ï gÀÆ«Ä£À £ÉÊd WÀl£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸À®Ä DˉÉÆÃa¸À¨ÉÃPÀÄ.
PÉ®ªÀÅ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä, ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ²ðAiÀÄ°è F PÉ¼ÀPÀAqÀ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃr.

 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï UÀÄA¥ÀÄ 4: ¥ÁågÁUÀæ¥sï ªÀÄvÀÄÛ ±À§ÝUÀ¼À ¥ÀAQÛUÀ¼À£ÀÄß ZÉ£ÁßVgÀÄªÀAvÉ
gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï UÀÄA¥ÀÄ 5: ¤ªÀÄä ¥ÀÄlUÀ½UÉ avÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï UÀÄA¥ÀÄ 6: ¤ªÀÄä ¥ÀÄlUÀ¼À£ÀÄß «£Áå¸ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
 ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï UÀÄA¥ÀÄ 8: »AzÉ C¼ÀªÀr¸ÀˉÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄA§gÀÄªÀ ®PÀëuÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß
§¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ªÀiÁrj.
1) N¥À£ï D¦üÃ¸ï DUïð gÉÊlgï DgÀA©¹ ªÀÄvÀÄÛ MAzÀÄ ºÉÆ¸À SÁ° qÁPÀÄåªÉÄAmï vÉgÉ¬Äj.
2) ¥ÀÄlzÀ JˉÁè vÀÄ¢UÀ¼À®Æè ¥ÉÃeï ªÀiÁfð£ï ©r CxÀªÁ SÁ° eÁUÀ ©r. EzÀÄ ¸ÀtÚzÁVzÀÝgÉ
ºÉZÀÄÑ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß vÀÄA§§ºÀÄzÀÄ.(£ÉgÀ«UÉ ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï PË±À®å 6.5: ¥ÀÄlzÀ
CAZÀÄUÀ¼À°è ¸ÀÄvÀÛ®Æ SÁ° eÁUÀ CxÀªÁ ªÀiÁfð£ï ºÁPÀÄªÀÅzÀÄ-£ÉÆÃr)
ºÀAvÀ2: CzsÁå¥ÀPÀgÀÄ ¥ÉÃeï ªÀiÁfð£À£ÀÄß aPÀÌzÁV ªÀiÁrzÁUÀ, ªÀiÁfð£ï£À £ÉÊd C¼ÀvÉUÀ¼ÀÄ CµÀÄÖ ªÀÄºÀvÀézÀ®è,
¤d GzÉÝ±ÀªÉAzÀgÉ PË±À®åªÀ£ÀÄß ¥ÀjZÀAiÀÄUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀµÉÖÃ.
3) ¤ªÀÄä £ÀÆå¸ïˉÉlgïUÉ MAzÀÄ ²Ã¶ðPÉ mÉÊ¥ï ªÀiÁr. ²Ã¶ðPÉAiÀÄAvÉ PÁt®Ä ¥ÀoÀåzÀ gÀÆ¥À
§zÀ°¹.
4) ²Ã¶ðPÉAiÀÄ PÉ¼ÀUÉ ¥ÀÄlzÀ CUÀ®ªÀ£ÀÄß MªÀÄzÀÄ mÉPïì ¨ÁPïì ªÀiÁr.
5) ¤ªÀÄä ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß C£ÀÄ¸Àj¹ “EAzÀ” JAzÀÄ mÉÊ¥ï ªÀiÁr. £ÀAvÀgÀ, PÀ¸Àðgï£ÀÄß mÉPïì÷Ö ¨ÁPïì£À §®
§¢UÉÆAiÀÄå®Ä §® ¥Á±ÀéðzÀ mÁå¨ï£ÀÄß ªÀåªÀ¸ÉÜUÉÆ½¹ G¥ÀAiÉÆÃV¹ ¢£ÁAPÀªÀ£ÀÄß £ÀªÀÄÆ¢¹.
ºÀAvÀ 5: mÁå¨ïUÀ¼À£ÀÄß ªÀåªÀ¹ÜvÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ PÀpt«gÀ§ºÀÄzÀÄ. ¤ÃªÀÅ ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß ªÀqïð
¥ÉÆæÃ¸É¹AUï PË±À®å 4.4: ¤ªÀÄä ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß JqÀ¢AzÀ §®PÉÌ ZÀ°¸À®Ä mÁå¨ï ªÀåªÀ¸ÉÜUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
§¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ.

6) ¨ÁPïì£À M¼ÀUÀqÉ ±À§ÝUÀ¼À gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß §zÀ°¹. £ÀAvÀgÀ mÉPïì÷Ö ¨ÁQì£À CAa£À ¥ÀAQÛAiÀÄ ±ÉÊ°, §tÚ
ªÀÄvÀÄÛ CUÀ®ªÀ£ÀÄß §zÀ°¹. mÉPïì÷Ö ¨ÁPÀì£ÀÄß §tÚ¢AzÀ®Æ vÀÄA©¸À§ºÀÄzÀÄ.
7) »A¢£À ªÁgÀzÀ WÀl£ÉUÀ¼À PÀÄjvÁV, £ÀÆå¸ïˉÉlgï ¥ÀjZÉÑÃzÀPÉÌ MAzÀÄ G¥À²Ã¶ðPÉ CxÀªÁ
vÀˉÉ§gÀºÀ mÉÊ¥ï ªÀiÁr.
8) G¥À²Ã¶ðPÉAiÀÄ PÉ¼ÀUÀqÉ ¤ÃªÉÇ§âgÉÃ CxÀªÁ ¸ÀºÀ¨sÁVAiÉÆqÀ£É AiÉÆÃf¹zÀAvÉ ¤tð¬Ä¸À®àlÖ
WÀl£ÉUÀ¼À PÀÄjvÀÄ §gÉ¬Äj.
9) ¥ÀjZÉÑÃzÀzÀ G¥À²Ã¶ðPÉ CxÀªÁ vÀˉÉ §gÀºÀ «²µÀÖªÁV PÁt®Ä CzÀgÀ gÀÆ¥À §zÀ°¹. £ÀAvÀgÀ
±À§ÝUÀ¼À ¸Á®ÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÄ®¨sÀªÁV NzÀ®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀÄªÀAvÉ CzÀgÀ gÀÆ¥À §zÀ°¹. ¸Á®ÄUÀ¼À
£ÀqÀÄªÉ ¸ÀÜ¼À ºÉaÑ¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¥ÁågÁUÁæ¥sï£À ªÉÆzÀ® ¸Á®£ÀÄß EAqÉeï ªÀiÁr CxÀªÁ
«µÀAiÀÄUÀ¼À §ÄˉÉèmï ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀgÀ®Æè §zÀˉÁªÀuÉ vÀgÀ®Ä EaÑ¸À§ºÀÄzÀÄ.
10) G¥À²Ã¶ðPÉ ªÀÄvÀÄÛ ±À§ÝUÀ¼À ¸Á®ÄUÀ¼À gÀÆ¥À ªÀÄvÀÄÛ gÀZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ±ÉÊ°UÀ¼Àr gÀQë¹. ºÁUÉ
¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ G½PÉUÁV £ÀÆå¸ï ˉÉlgï£À ªÀÄÄA¢£À ¥ÀjZÉÒÃzÀPÉÌ CzÀ£ÉßÃ §¼À¸À§ºÀÄzÀÄ.
ºÀAvÀ10: ²PÀëPÀjUÉ ¨ÉÃPÁzÀ UÀÄjAiÀÄÄ G¥À²Ã¶ðPÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁågÁUÁæ¥sïUÀ¼À£ÉÆß¼ÀUÉÆAqÀ MAzÉÃ jÃw PÁtÄªÀ
£ÀÆå¸ï ˉÉlgï ¸ÀÈ¶Ö¸ÀÄªÀÅzÀÄ. DzÀÝjAzÀ ²PÀëPÀgÀÄ vÀªÀÄä gÀZÀ£Á mÉPïì÷Ö£ÀÄß ±ÉÊ°AiÀÄAvÉ gÀQë¹ £ÀAvÀgÀ §¼À¸À®Ä
G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀÅzÀÄ §ºÀ¼À ªÀÄÄRåªÁVzÉ.(ºÀAvÀ 13 £ÀÄß £ÉÆÃr) F ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄÄ ºÀ®ªÀÅ ²PÀëPÀjUÉ
ºÉÆ¸ÀzÉ¤¸À§ºÀÄzÀÄ. £ÉgÀ«UÉ ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï PË±À®å 8.4: ¥ÀzÀUÀ¼À gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß §zÀ°¸À®Ä ±ÁmïðPÀmï
vÀAiÀiÁjPÉ ºÁUÀÆ §¼ÀPÉ £ÉÆqÀ®Ä ºÉÃ½.
11) PÀ¼ÉzÀ ªÀiÁgÀzÀ WÀl£ÉUÀ¼À°è MAzÀgÀ avÀæªÀ£ÀÄß eÉÆÃr¹ mÉPïì÷Ö gÁå¦AUï( Text wrapping)
§zÀ°¹ EzÀjAzÀ ±À§ÝUÀ¼ÀÄ avÀæzÀ ¸ÀÄvÀÛ®Æ UÀnÖAiÀiÁVgÀÄvÀÛªÉ £ÀAvÀ avÀæzÀ UÁvÀæªÀ£ÀÄß §zÀ°¹,
¤ªÀÄUÉ ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÀÜ¼ÀPÉÌ ZÀ°¹.
ºÀAvÀ11: vÀªÀÄä £ÀÆå¸ïˉÉlgï£À°è avÀæªÀ£ÀÄß eÉÆÃr¸À®Ä ²PÀëPÀgÀÄ ¸ÀÆPÀÛ Qè¥ï Dmïð (clip art)
¸ÉÃj¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ N¥À£ï D¦üÃ¸ï. DUïðgÉÊlgÀ£À gÉÃSÁPÀÈw ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸À§ºÀÄzÀÄ. mÉPïì÷Ö
gÁå¦AUï §zÀ°¸ÀÄªÁUÀ CªÀgÀÄ PÉ®ªÀÅ ©ü£Àß ©ü£Àß DAiÉÄÌUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæAiÀÄwß¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ vÀªÀÄä ¤¢ðµÀÖ avÀæPÉÌ
AiÀiÁªÀÅzÀÄ ºÉZÀÄÑ ¸ÀÆPÀÛªÉAzÀÄ ¤tð¬Ä¸À§ºÀÄzÀÄ.
12) ªÀÄÄA§gÀÄªÀ ªÁgÀ ¤ªÀÄä vÀgÀUÀwUÀ¼À°è £ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄgÀ PÀÄjvÁzÀ ¥ÀjZÉÒÃzÀPÉÌ MAzÀÄ G¥À²Ã¶ðPÉ
mÉÊ¥ï ªÀiÁr.G¥À²Ã¶ðPÉAiÀÄ PÉ¼ÀUÉ ªÀÄÄA¢£À ªÁgÀzÀ WÀl£ÉUÀ¼À §UÉÎ §gÉ¬Äj.
13) G¥À²Ã¶ðPÉAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀzÀUÀ¼À ¸Á°£À gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß ²ÃWÀæªÁV §zÀˉÁ¬Ä¸À®Ä FUÀ vÁ£ÉÃ
gÀQë¹zÀ gÀZÀ£É ±ÉÊ°AiÀÄ£ÀÄß §¼À¹.
14) ªÀÄÄA¢£À ªÁgÀzÀ WÀl£ÉUÀ¼À §UÉÎ MAzÀÄ avÀæ ¸ÉÃj¹. mÉPïì÷Ö gÁå¦AUï( Text wrapping)
§zÀ°¹ EzÀjAzÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ avÀæzÀ ¸ÀÄvÀÛ®Æ CAnPÉÆArgÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. £ÀAvÀgÀ avÀæzÀ
UÁvÀæªÀ£ÀÄß §zÀ°¹ ¤ªÀÄUÉ ¨ÉÃPÁzÀ PÀqÉ ZÀ°¹.
¸ÀªÁ®Ä:- avÀæUÀ½UÉ ¨ÁqÀðgÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¸À®Ä ¤ÃªÀÅ EµÀÖ¥ÀqÀ§ºÀÄzÀÄ. ¨ÁqÀðgï£À ±ÉÊ° ªÀÄvÀÄÛ §tÚªÀ£ÀÄß
¸ÀévÀAvÀæªÁV §zÀ°¹.(F ¥ÀjZÉÒÃzÀzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ°ègÀÄªÀ £ÀªÀÄÆ£É ¸ÀªÁ®£À£ÀÄß £ÉÆÃr.)

15) mÉPïì÷Ö ¨ÁPïì PÉ¼ÀV£À ¥ÀoÀåªÀ£ÀÄß JzÀÄÝ PÁtÄªÀAvÉ ªÀiÁr. £ÀAvÀgÀ ¥ÀÄlªÀ£ÀÄß gÀa¹. EzÀjAzÀ
ªÀiÁ»wAiÀÄÄ JgÀqÀÄ CAPÀtªÁV E¨ÁãUÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. ¤ªÀÄä CAPÀtUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ MAzÀÄ ¸Á®£ÀÄß
¸ÉÃj¸À®Ä ¨ÁPïì£ÀÄß ZÉPï ªÀiÁqÀ®Ä C¥ÉÃQë¸À§ºÀÄzÀÄ.
ºÀAvÀ 15: ²PÀëPÀgÀÄ ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï PË±À®å 6.6: ¸ÀªÀiÁZÁgÀ ¥ÀwæPÉ CxÀªÁ ¤AiÀÄvÀPÁ°PÉAiÀÄ°ègÀÄªÀAvÉ
JgÀqÀÄ CAPÀtUÀ¼À ¥ÀÄl gÀZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß £ÉÆÃqÀ®Ä gÀa¸À§ºÀÄzÀÄ.
16) ¤ªÀÄä JgÀqÀ£ÉÃ G¥À²Ã¶ðPÉAiÀÄ ªÉÄÃˉÉ PÀ¸Àðgï £ÉˉÉUÉÆ½¹. MAzÀÄ CAPÀt ¨ÉæÃPÀ£ÀÄß M¼À¸ÉÃj¹.
17) ¥ÀÄlzÀ SÁ° eÁUÀzÀ°è MAzÀÄ mÉPïì÷Ö ¨ÁPïì ªÀiÁr. zÉÆqÀØ WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ PÀÄjvÀgÀÄ ªÀiÁ»w mÉÊ¥ï
ªÀiÁr. F ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß «²µÀÖªÁV¸À®Ä ¥ÀzÀUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ mÉPïì÷Ö ¨ÁPïì £À gÀÆ¥À §zÀ°¹.
¸ÀªÁ®Ä: £ÀÆå¸ï ˉÉlgï PÉ¼ÀUÀqÉ qÁPÀÄåªÉÄAmï ¥sÀÆlgï£À°è ¤ÃªÀÅ MAzÀÄ DPÀµÀðPÀ ªÁPÁåA±À CxÀªÁ
WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÉÃj¸À®Ä EµÀÖ ¥ÀqÀ§ºÀÄzÀÄ. ¤ªÀÄä ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ¤«ÄäZÉÒUÉ C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV AiÀiÁªÀ
DvÀAPÀªÀÇ E®èzÉ §zÀ°¹.(F ¥ÀjZÉÒÃzÀzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ°ègÀÄªÀ £ÀªÀÄÆ£É ¸ÀªÁ®£ÀÄß £ÉÆÃr)
¸ÀªÁ®Ä: qÁPÀÄåªÉÄAmï ¸À«ÄÃ¦¸À®Ä PÉ®ªÀÅ ²PÀëPÀjUÉ vÉÆAzÀgÉAiÀiÁUÀ§ºÀÄzÀÄ.¤ÃªÀÅ CªÀgÀ£ÀÄß ªÀqïð
¥ÉÆæÃ¸É¹AUï PË±À®å 6.14: ¤ªÀÄä ¥ÀÄlzÀ ªÉÄÃˉÉ ªÀÄvÀÄÛ PÉ¼À¨sÁUÀzÀ°è ¥ÀÄ£ÀgÁªÀÈwÛAiÀÄ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß
¸ÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ-£ÉÆÃqÀ®Ä w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
18) £ÀÆå¸ïˉÉlgï£ÀÄß qÁPÀÄåªÉÄAmï mÉA¥ÉèÃmï DV gÀQë¹. EzÀjAzÀ ¤ÃªÀÅ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ²PÀëPÀgÀÆ
¸ÀºÁ ¨sÀ«µÀåzÀ°è ²ÃWÀæªÁV ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄ®¨sÀªÁV G¥ÀAiÉÆÃV¸À®Ä CzÀ£ÉßÃ uªÀÄvÉÛ ªÀÄvÉÛ
§¼À¸À§ºÀÄzÀÄ.
19) £ÀÆå¸ï ˉÉlgï mÉA¥ÉèÃmï ¸ÀjAiÀiÁV PÁAiÀÄð ¤ªÀð»¸ÀÄwÛgÀÄªÀÅzÉAzÀÄ RavÀUÉÆ½¹PÉÆ¼Àî®Ä
mÉA¥ÉèÃmï ªÀÄvÀÄÛ qÁPÀÄåªÉÄAmï D¥Àë£ï DAiÉÄÌ ªÀiÁr ºÉÆ¸À qÁPÀÄåªÉÄAmï DgÀA©ü¹.
mÉA¥ÉèÃmï£ÀÄß gÀQë¹gÀÄªÀ ¥sÉÆÃ®ØgïUÉ ZÀ°¹. ¥sÉÊˉï vÉgÉ¬Äj. £ÀAvÀgÀ CzÀgÀ°è K£À£ÀÆß ªÀiÁqÀzÉ
ªÀÄvÀÄÛ §zÀ°¸ÀzÉÃ ¥sÉÊˉï ªÀÄÄaÑj.
ºÀAvÀ 18 ªÀÄvÀÄÛ ºÀAvÀ 19: qÁPÀÄåªÉÄAmï mÉA¥ÉèÃmïUÀ¼À£ÀÄß gÀQë¸ÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀ §UÉÎ ²PÀëPÀjUÉ
w½AiÀÄ¢gÀ§ºÀÄzÀÄ. £ÉgÀ«UÉ ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï PË±À®åUÀ¼ÀÄ 8.3: ¤ªÀÄäzÉÃ DzÀ qÁPÀÄåªÉÄAmï ±ÉÊ° CxÀªÁ
mÉA¥ÉèÃmïUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ £ÉÆÃr.
¥Àj²Ã°¹.
¤ªÀÄä ¥Àæ±Éß ¥ÀwæPÉAiÀÄ£ÀÄß £ÉÆÃr. CzÀgÀ°è PÉ¼ÀV£À CA±ÀUÀ½gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß RavÀUÉÆ½¹PÉÆ½î.
 £ÀÆå¸ï ˉÉlgï£À°è AiÀiÁªÀ ¥ÀæPÁgÀzÀ ªÀiÁ»w EgÀÄªÀÅzÉA§ÄzÀgÀ §UÉÎ «ªÀgÀuÉ.
 mÉPïì÷Ö ¨ÁPïì ¦üˉï ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁqÀðgï eÉÆvÉUÉ ¤ªÀÄä ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¢£ÁAPÀ.
 PÀ¼ÉzÀ ªÁgÀzÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄA§gÀÄªÀ ªÁgÀzÀ WÀl£ÉUÀ¼À PÀÄjvÁV ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ MAzÀÄ avÀæ.
 MAzÀÄ zÉÆqÀØ WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ §UÉÎ ªÀiÁ»wAiÉÆqÀ£É MAzÀÄ mÉPïì÷Ö ¨ÁPïì.
EªÀÅUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ CA±ÀªÀÅ ©lÄÖ ºÉÆÃVzÀÝgÉ, FUÀˉÉÃ CzÀ£ÀÄß £ÀÆå¸ïˉÉlgïUÉ ¸ÉÃj¹, EvÀgÀ
C¥ÉÃQëvÀ §zÀˉÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁr. ¥ÀÆtðUÉÆAqÀ £ÀAvÀgÀ PÁAiÀÄð gÀPÀëuÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄgÉAiÀÄ¢j.

ºÀAaPÉÆ½î.
ºÀAaPÉ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è PÉ¼ÀPÀAqÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛgÀ ¤ÃqÀ®Ä ¹zÀÞgÁVj.
 ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ¤ªÀÄä vÀgÀUÀwAiÀÄ°è NzÀÄwÛgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß PÀÄjvÀÄ ¥Á®PÀgÀÄ £ÀÆå¸ï ˉÉlgï¤AzÀ ºÉÃUÉ
w½zÀÄPÉÆ¼ÀÄîvÁÛgÉ?
 ¤ÃªÀÅ F ¢ªÀ¸À PÀ°vÀ ºÉÆ¸À PË±À®åUÀ¼À°è CvÀåAvÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀPÀgÀªÁzÀÄzÀÄ
AiÀiÁªÀÅzÀÄ?ºÉÃUÉ?
 ¤ªÀÄä ¸ÀAgÀavÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁågÁUÁæ¥ïUÀ¼À£ÀÄß ±ÉÊ° gÀÆ¥ÀzÀ°è gÀQë¹zÀÝjAzÀ §ºÀ¼ÀµÀÄÖ
°TvÀ ªÀiÁ»wAiÀÄÄ¼Àî qÁPÀÄåªÉÄAmï gÀZÀ£ÉAiÀÄÄ ºÉÃUÉ ¸ÀÄ®¨sÀªÁUÀÄvÀÛzÉ?
 ªÀÄÄV¹zÀ £ÀÆå¸ïˉÉlgï£ÀÄß mÉA¥ÉèÃmï DV gÀQë¹¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ ¤ªÀÄä PÉ®¸À ºÉÃUÉ
¸ÀÄ®¨sÀªÁUÀÄvÀÛzÉ?
CzsÁåAiÀÄ - 7. PÀ£ÀßqÀ ‘£ÀÄr’ vÀAvÁæA±À

7.1 »£ÉßˉÉ
 PÀ£ÀßqÀ °¦ vÀAvÁæA±ÀUÀ¼ÀÄ EzÀÄªÀgÉUÉ ªÀÄÄRåªÁV ¥ÀzÀ ¸ÀA¸ÀÌgÀuÉUÉ (Word processing, DTP)

ªÀiÁvÀæ §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄwÛªÉ.
 PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ vÀ£Àß J®è ªÀåªÀºÁgÀUÀ¼À£ÀÆß UÀtQÃPÀj¹ «zÀÄå£Áä£À DqÀ½vÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß
eÁjUÉ vÀgÀ®Ä ¤zsÀðj¹zÉ.
 PÀ£ÁðlPÀzÀ C¢üPÀÈvÀ DqÀ½vÀ ¨sÁµÉAiÀÄÄ PÀ£ÀßqÀ.
 J®è UÀtQÃPÀÈvÀ ªÀåªÀºÁgÀUÀ¼ÀÄ PÀ£ÀßqÀzÀˉÉèÃ EgÀÄvÀÛªÉ.
 PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ ªÀiÁ£Àå ªÀÄÄRå ªÀÄAwæ ²æÃ J¸ï JA PÀÈµÀÚ CªÀgÀÄ ªÀiÁZïð 18, 2000
zÀAzÀÄ ¥ÀæPÀn¹zÀ ¸ÀgÀPÁgÀzÀ ªÀiÁ»w vÀAvÀæeÕÁ£À ¤ÃwAiÀÄ°è EzÀ£ÀÄß ¸ÀàµÀÖªÁV £ÀªÀÄÆ¢¸ÀˉÁVzÉ.
 DzÀÝjAzÀ PÀ£ÀßqÀ °¦ vÀAvÁæA±ÀUÀ¼À£ÀÄß zÀvÀÛ¸ÀA¸ÀÌgÀuÉUÀÆ §¼À¸À¨ÉÃPÁVzÉ.
 F »£ÉßˉÉAiÀÄ°è °¦ vÀAvÁæA±ÀUÀ½UÉ ²µÀÖvÉ (standard), KPÀgÀÆ¥ÀvÉUÀ¼ÀÄ (uniformity)
CvÀåUÀvÀå.
7.2 £ÀÄr0iÀÄ DgÀA¨sÀ
`£ÀÄr'AiÀÄ C£ÀÄ¸ÁÜ¥À£É DzÀ PÀÆqÀˉÉ ¥ÀæzÀ±ÀðPÀvÉgÉ (ªÀiÁ¤lgï) ªÉÄÃˉÉ Nudi 4.0 JA§ ˉÁAbÀ£ÀªÀÅ
(Icon) ªÀÄÆrgÀÄvÀÛzÉ.
`£ÀÄr'AiÀÄ£ÀÄß JAJ¸ï ªÀqïð CxÀªÁ EvÀgÀ vÀAvÁæA±ÀUÀ¼À°è §¼À¸À®Ä `Nudi 4.0' ªÉÄÃˉÉ eÉÆÃr QèPï
ªÀiÁr.
`£ÀÄr' ˉÁAbÀ£ÀªÀÅ ¥ÀæzÀ±ÀðPÀzÀ PÉ¼À CAa£À §® ªÀÄÆˉÉAiÀÄ°è PÁtÂ¹PÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ.

`£ÀÄr ¥ÀzÀ¸ÀA¸ÁÌgÀPÀ' §¼À¸À®Ä ¥ÀæzÀ±ÀðPÀzÀ PÉ¼À CAa£À §®ªÀÄÆˉÉAiÀÄ°è PÁtÂ¹PÉÆ¼ÀÄîwÛgÀÄªÀ `£ÀÄr'
ˉÁAbÀ£ÀzÀ MªÉÄä QèQÌ¹.
`£ÀÄr' §¼ÀPÉUÉ ¹zÀÞªÁzÁUÀ QÃ°ªÀÄtÂAiÀÄ ªÉÄÃ°£À SCROLL LOCK ¸ÀAPÉÃvÀ ¢Ã¥À ºÉÆwÛgÀÄvÀÛzÉ. EzÀ£ÀÄß
ºÉÆwÛ¸À®Ä/Dj¸À®Ä SCROLL LOCK QÃ°AiÀÄ£ÀÄß MwÛj. £ÀÄrAiÀÄ 4.0 £ÉAiÀÄ DªÀÈwÛAiÀÄ°è SCROLL
LOCK QÃ §zÀ®Ä F12 QÃAiÀÄ£ÀÄß §¼À¸À§ºÀÄzÀÄ.
FUÀ £ÀÄr vÀAvÁæA±ÀªÀÅ §¼ÀPÉUÉ ¹zÀÞ.
7.3 £ÀÄrAiÀÄ §¼ÀPÉ - QÃ°ªÀÄuÉ «£Áå¸À
F QÃ°ªÀÄuÉ «£Áå¸À PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀ ¤UÀ¢¥Àr¹gÀÄªÀ ²µÀÖvÉUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁVzÉ.
7.4 £ÀÄrAiÀÄ §¼ÀPÉ - UÀªÀÄ¤¸À¨ÉÃPÁzÀ PÉ®ªÀÅ CA±ÀUÀ¼ÀÄ
UÀtPÀzÀ°è PÀ£ÀßqÀ CPÀëgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄÆqÀ¨ÉÃPÁzÀgÉ `Scroll Lock' ¢Ã¥À ºÉÆwÛgÀ¨ÉÃPÀÄ CxÀªÁ 'F12' QÃAiÀÄ£ÀÄß

§¼À¸À§ºÀÄzÀÄ.
¥ÀæzÀ±ÀðPÀ vÉgÉAiÀÄ (Desk top) PÉ¼ÀUÉ §® ªÀÄÆˉÉAiÀÄ mÉæÃ£À°è `£ÀÄr' ˉÁAbÀ£ÀªÀÅ EzÀÝgÉ EvÀgÀ
vÀAvÁæ±ÀUÀ¼À°è `£ÀÄr'AiÀÄ£ÀÄß §¼À¸À®Ä ¸ÁzsÀå. F ˉÁAbÀ£ÀªÀÅ E®è¢zÀÝgÉ PÉ¼ÀPÀAqÀAvÉ ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉAiÀÄ¨ÉÃPÀÄ.
¥ÀæzÀ±ÀðPÀ vÉgÉ ªÉÄÃˉÉ EgÀÄªÀ Nudi 4.0 ˉÁAbÀ£ÀzÀ ªÉÄÃˉÉ QèQÌ¹. ˉÁAbÀ£ÀªÀÅ vÉgÉAiÀÄ PÉ¼ÀUÉ §®
ªÀÄÆˉÉAiÀÄ°è PÀÆgÀÄvÀÛzÉ.

Nudi 4.0 ªÀÄÆ®PÀ £ÀÄr ¥ÀzÀ¸ÀA¸ÁÌgÀPÀzÀ°è PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝgÉ `QlQ' ªÉÄ£ÀÄ«£À°èAiÀÄ `£ÉÃgÀ £ÀÄr'
AiÀÄ£ÀÄß QèQÌ¹. £ÀÄr ¥ÀzÀ¸ÀA¸ÁÌgÀPÀªÀÅ PÁtzÁV ˉÁAbÀ£ÀªÀÅ vÉgÉAiÀÄ PÉ¼ÀUÉ §® ªÀÄÆˉÉAiÀÄ°è PÀÆgÀÄvÀÛzÉ.
MSWORD, EXCEL, POWER POINT, PAGEMAKER EvÁå¢ JˉÁè «AqÉÆÃ¸ï vÀAvÁAæ±ÀUÀ¼À®Æè

PÀ£ÀßqÀªÀ£ÀÄß §¼À¸À®Ä FUÀ ¸ÁzsÀåªÁUÀÄvÀÛzÉ.
JAJ¸ï D¦üÃ¸ï ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À°è PÀ£ÀßqÀªÀ£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÁUÀ `Tools' ªÉÄ£ÀÄ«£À Auto Correct Option

£À°è£À EAVèµï PÀÄjvÀ DAiÉÄÌUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸À¨ÁgÀzÀÄ.
JAJ¸ï ªÀqïð CxÀªÁ JAJ¸ï JPÉìˉïUÀ¼À°è PÀ£ÀßqÀªÀ£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÁUÀ Options £À°è£À Spell Check
ªÀÄvÀÄÛ Grammer Check UÀ¼À£ÀÄß §¼À¸À¨ÁgÀzÀÄ.
JAJ¸ï ªÀqïð£À°è Tools ‐> Customize ‐> OptionTab ‐> List Font Names in their Font
DAiÉÄÌAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÆfðvÀUÉÆ½¹zÀgÉ CPÀëgÀ¥ÀnÖAiÀÄ°è CPÀëgÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀjAiÀiÁV UÉÆÃZÀj¸ÀÄvÀÛªÉ.
`£ÀÄr' vÀAvÁæA±ÀzÀ eÉÆvÉUÉ ¤ÃqÀˉÁVgÀÄªÀ CPÀëgÀ ±ÉÊ°UÀ¼ÀÄ (Fonts) [PÀ£ÀßqÀ ªÀÄvÀÄÛ:

Nudi 01 jAzÀ Nudi 18 gÀªÀgÉUÉ MlÄÖ ºÀ¢£ÉAlÄ CPÀëgÀ ±ÉÊ°UÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀˉÁVzÉ. Nudi 01e
ªÀÄÄAvÁzÀªÀ£ÀÄß EAVèÃµÀ CAQUÀ½UÁVAiÀÄÆ Nudi 01k ªÀÄÄAvÁzÀªÀ£ÀÄß PÀ£ÀßqÀ CAQUÀ½UÁVAiÀÄÆ
§¼À¸À§ºÀÄzÁVzÉ.
Nudi Akshara ªÀÄvÀÄÛ Nudi Akshara 01 jAzÀ Nudi Akshara 14 gÀªÀgÉUÉ ºÀ¢£ÉÊzÀÄ CPÀëgÀ ±ÉÊ°UÀ¼ÀÄ
PÀ£ÀßqÀ CAQUÀ¼À£ÀÆß Nudi Akshar ªÀÄvÀÄÛ Nudi Akshar 01 jAzÀ Nudi Akshar 14 gÀªÀgÉUÉ ºÀ¢£ÉÊzÀÄ
CPÀëgÀ ±ÉÊ°UÀ¼ÀÄ EAVèÃµï CAQUÀ¼À£ÀÆß ¤ÃqÀÄvÀÛªÉ.
¸ÀÆZÀ£É : ªÉÄÃ°£À CPÀëgÀ ±ÉÊ°UÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÁUÀ `KPÀ¨sÁµÉ' AiÀÄ£ÀÄß DAiÉÄÌªÀiÁrPÉÆArgÀ¨ÉÃPÀÄ.

Nudi B‐Akshara CPÀëgÀ ±ÉÊ°UÀ¼À£ÀÄß §¼À¸À®Ä `¢é ¨sÁµÉ' AiÀÄ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉÆArgÀ¨ÉÃPÀÄ.

7.5 £ÀÄrAiÀÄ 4.0 gÀ°è ºÉÆ¸ÀvÉÃ£ÀÄ?
AiÀÄÆ¤PÉÆÃqï ²µÀÖvÉ C¼ÀªÀrPÉ:
1. AiÀÄÆ¤PÉÆÃqï ¸ÀAPÉÃvÀUÀ¼À°è ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß £ÀªÀÄÆ¢¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ PÀqÀvÀUÀ¼À£ÀÄß G½¹PÉÆ¼Àî®Ä £ÀÄr

4.0 DªÀÈwÛAiÀÄ°è ¸ÁzsÀåªÁUÀÄvÀÛzÉ. AiÀÄÆ¤PÉÆÃqï §UÉÎ PÀÄjvÀ ºÉaÑ£À ªÀiÁ»wUÁV £ÀÄr vÀAvÁæA±ÀzÉÆqÀ£É
zÉÆgÉAiÀÄÄªÀ ÀiÀÄÆ¤PÉÆÃqï' ˉÉÃR£ÀªÀ£ÀÄß (£ÀÄr CqÀPÀ ªÀÄÄ¢æPÉAiÀÄ°è) £ÉÆÃr.
PÀ£ÀßqÀ - AiÀÄÆ¤PÉÆÃqï PÀÄjvÀÄ ¸ÀªÀÄUÀæ ªÀiÁ»wUÀ½UÁV PÀ£ÀßqÀ UÀtPÀ ¥ÀjµÀvï CAvÀgïeÁ® vÁtPÉÌ
MªÉÄä ¨sÉÃn PÉÆr.
2. ¥ÀzÀ ¥ÀjÃPÉë ¸Ë®¨sÀå - £ÀÄr ¸ÀA¥ÁzÀPÀzÀ°è

3. ºÉÆ¸À CPÀëgÀ ±ÉÊ°UÀ¼ÀÄ - CAvÀgÀeÁ® vÁtUÀ½UÁV ºÁUÀÆ ªÉÃ¢Pï CPÀëgÀ ±ÉÊ°UÀ¼ÀÄ
4. vÀAvÁæA±À C©üªÀÈ¢Þ ¸À®PÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ - ºÉÆ¸À ¸À®PÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀÄzsÁjvÀ DªÀÈwÛ
CzsÁåAiÀÄ - 8 EAlgï£Émï (CAvÀgïeÁ®)§¼ÀPÉ
• EAlgï£Émï CAzÀgÉ eÁ®UÀ¼À eÁ®. ¸Á«gÁgÀÄ

PÀA¥ÀÇålgïUÀ¼À£ÀÄß MAzÀPÉÆÌAzÀÄ eÉÆÃqÀuÉ
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀjAzÀ ªÀiÁqÀˉÁVzÉ.
• EzÀÄ ªÀiÁ»wUÀ¼À CwÃ «±Á®ªÁzÀ ¸ÁUÀgÀ.
• ªÀiÁ»wUÀ¼ÀÄ ªÉ¨ï ¥ÉÃeï ªÀÄÄSÁAvÀgÀ ¹UÀÄvÀÛªÉ. ªÉ¨ï
¥ÉÃeï £ÀªÀÄUÉ ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.
• EAlgï£Émï£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸À®Ä MAzÀÄ ¨Ëæ¸ïgï
¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. EAlgï£Émï JPïì¥ÉÇèÃgÀgï MAzÀÄ
¨Ëæ¸Àgï DVzÀÄÝ, EzÀÄ §UÉ §UÉAiÀÄ ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀqÉ0iÀÄ®Ä ¸ÀºÁ0iÀÄPÁj0iÀiÁVzÉ.
8.1 EAlgÀ£Émï JPÀì¥ÉÆèÃgÀgï£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ
EAlgï£Émï JPÀì¥ÉÆèÃgÀgï£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¸À®Ä, ¸ÁÖmïð §l£ï C£ÀÄß QèPï ªÀiÁr. £ÀAvÀgÀ ¥ÉÇæÃUÁæªÀiïì
D0iÉÄÌ D0iÀÄÄÝ ‘EAlgï£Émï JPïì¥ÉÇèÃgÀgï’ D0iÉÄÌ ªÀiÁr. EAlgï£Émï JPïì¥ÉÇèÃgÀgï£À ¥ÁægÀA©üPÀ ¥ÀÅl
(ºÉÆÃªÀiï ¥ÉÃeï) vÉgÉ0iÀÄÄªÀÅzÀÄ.
ªÉ¨ï¸ÉÊmï ¨sÉÃn ªÀiÁr eÁˉÁr¸À®Ä «¼Á¸À(CqÉæ¸ï) ¨Ágï£À°è ªÉ¨ï£À «¼Á¸ÀªÀ£ÀÄß mÉÊ¥ï

ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ.
ªÉ¨ï¸ÉÊmï£À ¨sÉÃn
ªÉ¨ï¸ÉÊmï CqÉæ¸ï
http://www.schooleducation.kar.nic.in
CqÉæ¸ï£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr ªÀÄvÀÄÛ £ÀAvÀgÀ JAlgï QÃ AiÀÄ£ÀÄß MwÛj.

8.2 PÉ®ªÀÅ ¥ÀæªÀÄÄR ªÉ¨ï ¸ÉÊmï «¼Á¸À
• http://www.wikieducator.org/INDUCTION_PROGRAMME_FOR_ELEMENTARY_TEACH
ER_EDUCATORS
• http://www.educationforallinindia.com/
• http://thatskannada.oneindia.in/
• http://stg1.kar.nic.in/nemaka/
• http://www.ncte-in.org/
• http://www.schooleducation.kar.nic.in/
• http://kpsc.kar.nic.in/
• http://karunadu.gov.in/Pages/default.aspx
• http://teachertube.com/
• http://www.youtube.com/
• http://nagenagaaridotcom.wordpress.com/
• http://ceokarnataka.kar.nic.in/indexw.asp
• http://www.kagapa.org/
• http://www.ksoumysore.com/
• http://www.indiavideo.org/
• http://www.vidyaonline.net/
• http://ssa.nic.in/
• http://www.festivalsofindia.in/
• http://www.vedinkids.com/
• http://dsert.kar.nic.in
• http://www.kseeb.org/
• http://www.kar.nic.in/
• http://gazette.kar.nic.in/
• http://sampada.net/
8.3 ¸ÀZïð EAf£ï
¸ÀZïð EAf£ï EzÀÄ £ÀªÀÄUÉ

¨ÉÃPÁzÀ G¥À0iÀÄÄPÀÛ ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß
¤ÃqÀÄvÀÛªÉ. £ÀªÀÄUÉ 0iÀiÁªÀÅzÉÃ ¤RgÀªÁzÀ
ªÉ¨ï «¼Á¸À UÉÆwÛgÀ¢zÁÝUÀ ««zsÀ
¸ÀZïð EAf£ï ªÀÄÆ®PÀ G¥À0iÀÄÄPÀÛ
ªÀiÁ»w ¥ÀqÉ0iÀÄ§ºÀÄzÀÄ.
GzÁºÀgÀuÉUÉ :
 www. google.com
• www. yahoo.com
• www. msn.com
• www. rediff.com

• www. altavista.com
• www. indiatimes.com
• www. khooz.com
8.4 ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß ºÀÄqÀÄQ vÉUÉAiÀÄ®Ä F PÉ¼ÀV£À ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄ¸Àj¹.

• EAlgÀ£Émï JPÀì¥ÉÆèÃgÀgï ªÉÄÃˉÉ JgÀqÀÄ ¸Áj QèPï ªÀiÁr.
• CqÉæ¸ï ¨Ágï£À°è http://www.google.co.in JAzÀÄ mÉÊ¥ï ªÀiÁr.
• ºÀÄqÀÄPÀÄªÀ ªÉ¨ï ¨ÁPïì£À°è (diseases caused by mosquitoes)JAzÀÄ mÉÊ¥ï ªÀiÁrj.

• ¸ÀZïð §l£ï QèPï ªÀiÁr.
8.5 E-ªÉÄÃˉï£ÀÄß PÀ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ
• «zÀÄå£Áä£À CAZÉ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV E-ªÉÄÃˉï

JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄªÀgÀÄ. EzÀjAzÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß
¨ÉÃgÉAiÀÄªÀgÀ eÉÆvÉ CAZÉ ¸ÀºÁAiÀÄQÌAvÀ ¨ÉÃUÀ£É
gÀªÁ¤¸À®Ä C£ÀÄPÀÆ®ªÁVzÉ.
• E-ªÉÄÃˉï£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¹éÃPÀj¸À®Ä
£ÁªÀÅ E-ªÉÄÃˉï SÁvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀ¨ÉÃPÀÄ.
• AiÀiÁºÀÆ«£À eÉÆvÉ E-ªÉÄÃˉï SÁvÉAiÀÄ£ÀÄß
vÉgÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ(¸ÉÊ£ï C¥ï).
• ¸ÉÊ£ï C¥ï E-ªÉÄÃˉï eÉÆvÉ MAzÀÄ £ÉÆAzÀtÂ
ªÀiÁqÀÄªÀ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ.
• EAlgï£Émï JPÀì¥ÉÆèÃgÀgï ªÉÄÃÃˉÉ QèPï ªÀiÁr.
• CqÉæ¸ï ¨Ágï£À°è http://www.yahoo.com JAzÀÄ mÉÊ¥ï ªÀiÁr ªÀÄvÀÄÛ JAlgï QÃ AiÀÄ£ÀÄß
MwÛj.
CzsÁåAiÀÄ -9
¥ÀªÀgï¥Á¬ÄAmï /¥Éæ¸ÉAmÉÃµÀ£ï
¥sÉÊˉï, Jrmï, lÆˉï ¨Ágï ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉèöÊqï ±ÉÆÃ ¥ÀjZÀ0iÀÄ
«ªÀgÀuÉ: F ªÀiÁqÀÆåˉï£À GzÉÝÃ±ÀªÀÅ-ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ vÀAvÁæA±ÀªÀ£ÀÄß C£ÉéÃ¶¸ÀÄvÁÛ, ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ
PË±À®åUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¸ÀÄvÁÛ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄvÁÛ D ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ
PÀÄjvÀAvÉ PÀ°AiÀÄÄªÀÅzÁVzÉ. vÀgÀUÀw ²PÀëPÀgÁV ¤ªÀÄä ¥ÁvÀæªÀÅ ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀPÁjAiÀiÁUÀ¨ÉÃPÁzÀgÉ, ¤ªÀÄä
ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ PË±À®åªÀ£ÀÄß ¨É¼É¹PÉÆAqÀÄ MAzÀÄ GvÀà£ÀßªÀ£ÀÄß ¸ÀÈ¶Ö¸ÀÄªÀ MAzÀÄ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß
¤ÃªÀÅ ¥ÀÆtðUÉÆ½¸À¨ÉÃPÀÄ. ¤ÃªÀÅ ¸ÀÈ¶Ö¸ÀÄªÀ GvÀà£ÀßªÀÅ ¤ªÀÄä GvÁàzÀPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄzsÁj¸À§ºÀÄzÀÄ
gÀZÀ£ÁvÀäPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀÆtðUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ 21£ÉÃ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ PÀ°¸ÀÄ«PÉ
ªÀÄvÀÄÛ PÀ°AiÀÄÄ«PÉ PË±À®åUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÀqÉUÀ¼À §UÉÎ £ÉÃgÀ C£ÀÄ¨sÀªÀ zÉÆgÀPÀÄªÀÅzÀÄ.
9.1: ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ vÀAvÁæA±ÀzÀ C£ÉéÃµÀuÉ.
d£ÀgÀÄ vÀAvÀªÀÄä°è ¸ÀA¥ÀQð¸ÀÄªÀ PÉ®ªÀÅ «©ü£Àß ªÀiÁUÀðUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀÅªÀÅ? PÉ®ªÀÅ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß «ªÀj¸À®Ä
±À§ÝUÀ¼ÀÄ, avÀæUÀ¼ÀÄ, zsÀé¤UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «ÃrAiÉÆÃUÀ¼À eÉÆvÉUÉ ¥Àæ¸ÀÄÛwUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸À®Ä PÀ°¸ÀÄvÀÛzÉ.
ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄÄ PÉÃªÀ® ªÀiÁ»w «¤ªÀÄAiÀÄPÀÌµÉÖÃ C®è, ªÀÄ£ÉÆÃgÀAd£ÉUÀUÀÆ ºËzÀÄ.
N¥À£ï D¦ü¸ï DUïð EA¥Éæ¸ï ¸ÉÃjzÀAvÉ C£ÉÃPÀ ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ ²Ã¶ðPÉUÀ½ªÉ. MAzÉÃ PÀA¥ÀÆålgï
ºÀAaPÉÆAqÀÄ, M§â ¸ÀºÀ¨sÁVAiÉÆqÀ£É N¥À£ï D¦ü¸ï DUïð EA¥Éæ¸ï DgÀA©ü¹. PÉ¼ÀV£À «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀÆwðUÉÆ½¸À®Ä 10 ¤«ÄµÀ ªÀå¬Ä¹.
«µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ vÀÄA¨Á ¢ÃWÀð ºÁUÀÆ PÀµÀÖzÁAiÀÄPÀªÉ¤ß¸À§ºÀÄzÀÄ, DzÀgÉ ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄªÀªÀgÀÄ ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀÄzÀ

PÉ®ªÀÅ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß (mÉPïì ¨ÁPïì eÉÆÃqÀuÉ, ¥ÀoÀåªÀ£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ avÀæªÀ£ÀÄß
M¼À¸ÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ) FUÁUÀˉÉÃ w½¢zÁÝgÉA§ÄzÀÄ CªÀgÀ UÀªÀÄ£ÀPÉÌ §gÀÄvÀÛzÉ.
1. MAzÀÄ ¨ÁPïì ¥ÀzÀUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ E£ÉÆßAzÀÄ ¨ÁPïì avÀæPÁÌV MAzÀÄ ºÉÆ¸À ¸ÉèöÊqÀ£ÀÄß(Slide) ¸ÉÃj¹
§¼À¹.
2. ¤ªÀÄä ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß ¸ÉèöÊqï£À°è mÉÊ¥ï ªÀiÁr.
3. ¸ÉèöÊqïUÉ MAzÀÄ avÀæªÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¹.
4. ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄzÀQÌAvÀ ©ü£ÀßªÁVgÀÄªÀ gÀÆ¥ÀÄgÉÃSÉAiÀÄÄ¼Àî E£ÉÆßAzÀÄ ¸ÉèöÊqï ¸ÉÃj¹.
5. ¸ÉèöÊqï ¥ÀÆwðUÉÆ½¸À®Ä ºÉÆ¸À ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ, avÀæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ E£ÀÆß ¨ÉÃgÉ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¹.
6. ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¹/¥ÀæzÀ²ð¹
7. G½zÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄªÀ£ÀÄß ªÀÄ°Ö «ÄÃrAiÀiÁ vÀAvÁæA±ÀzÉÆqÀ£É ¤Ã«£ÉßÃ£ÀÄ ªÀiÁqÀ§°ègÉA§ÄzÀgÀ §UÉÎ

PÀ°¬Äj.

• ªÉÄÊPÉÆæÃ¸Á¥ïÖ ¥ÀªÀgï¥Á¬ÄAmï §ºÀÄ ªÀiÁzsÀåªÀÄ ¥Àæ¸ÀÄÛwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉèöÊqï vÉÆÃj¸ÀÄªÀ
ªÀÈwÛ¥ÀgÀªÁzÀ PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÀºÀPÀj¸ÀÄvÀÛzÉ.
9.2 ªÉÄÊPÉÆæÃ¸Á¥ïÖ ¥ÀªÀgï¥Á¬ÄAmï£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ
• qÉ¸ïÌmÁ¥ï£À°è PÁtÄªÀ ªÉÄÊPÉÆæÃ¸Á¥ïÖ

¥ÀªÀgï¥Á¬ÄAmï LPÁ£ï£ÀÄß qÀ§ˉï QèPï ªÀiÁr.
• ¸ÁÖmïð --> ¥ÉÆæÃUÁæªÀiïì --> ªÉÄÊPÉÆæÃ¸Á¥ïÖ
D¦üÃ¸ï --> ªÉÄÊPÉÆæÃ¸Á¥ïÖ ¥ÀªÀgï¥Á¬ÄAmï.
9.3 «£Áå¸ÀUÀ¼ÀÄ PÉ¼ÀV£À LaÒPÀUÀ¼À°è M¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛªÉ
• mÉÊlˉï ¸ÉèöÊqï
• §ÄˉÉmï ¥ÀnÖ
• JgÀqÀÄ ¸ÀÛA¨sÀUÀ¼À CPÀëgÀUÀ¼ÀÄ
• PÉÆÃµÀÖPÀ
• ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÀPÉë
• £ÀPÉë ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ
• AiÉÆÃd£É £ÀPÉë
• ¥ÀzÀUÀ¼À £ÀPÉë (ZÁmïð mÉPïì÷Ö ªÀÄvÀÄÛ Qè¥ï Dmïð)
• Qè¥ï Dmïð ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ
• ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ ªÀiÁvÀæ
• SÁ° ¸ÉèöÊqï
9.4

¥ÀªÀgï¥Á¬ÄAmï£À «AqÉÆÃ«£À ªÀÄÄRåªÁzÀ ¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ
mÉÊlˉï ¨Ágï ªÉÄ£ÀÄ ¨Ágï
lÆˉï ¨Ágï
ˉÉÃOmï «AqÉÆÃ
¸ÉÆÌçÃˉï ¨Ágï
¥Àæ¸ÉAmÉÃµÀ£ï ¨Ágï qÁæ¬ÄAUï ¨Ágï
¸ÉÖÃl¸ï ¨Ágï
9.5 mÉÊlˉï ¸ÉèöÊqï£À «£Áå¸À
mÉÊlˉï ¸ÉèöÊqï «£Áå¸ÀªÀ£ÀÄß QèPï ªÀiÁrj. EzÀÄ

¥ÀnÖAiÀÄ°è ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄzÀÄ. mÉÊlˉï ¸ÉèöÊqï£À
ºÉ¸ÀgÀÄ ¦æAmï ¨ÁPïì£À°è PÁtÄªÀÅzÀÄ. NPÉAiÀÄ£ÀÄß
QèPï ªÀiÁrj. MAzÀÄ ¸ÉèöÊqï PÁtÄªÀÅzÀÄ, ¤ÃªÀÅ
PÉ®¸ÀzÀ eÉÆvÉ ¹zÀÞgÁVj.
9.6 ¸ÉèöÊqï ±ÉÆÃ C£ÀÄß £ÉÆÃqÀÄªÀÅzÀÄ
• ¸Éèöqï ±ÉÆÃ ¥Éæ¸ÉAmÉÃµÀ£ï£À JˉÁè ¸ÉèöÊqïUÀ¼À£ÀÄß ¸Á®Ä

¸ÁˉÁV vÉÆÃj¸ÀÄvÀÛzÉ.
• ¸ÉèöÊqï ±ÉÆÃ£À°è-> ªÀÇå ±ÉÆÃ, or F5 QÃ ¥Éæ¸ï ªÀiÁr

• ªÀÇå ±ÉÆÃ §l£ï QèPï ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀjAzÀ ¸ÉèöÊqï ±ÉÆÃ C£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ
¥ÁªÀgï¥Á¬ÄAmï «AqÉÆÃ«£À PÉ¼ÀUÀqÉ JqÀ ªÀÄÆˉÉAiÀÄ°ègÀÄªÀ ¸ÉèöÊqï ±ÉÆÃ §l£ï QèPï
9.7 ¸ÉèöÊqï ±ÉÆÃªÀ£ÀÄß ¤°è¸ÀÄªÀÅzÀÄ
• AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀªÀÄ0iÀÄzÀ°è ¸ÉèöÊqï ±ÉÆÃ ªÀ£ÀÄß ¤°è¸À§ºÀÄzÀÄ. F ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß »A¨Á°¹j.

• ¥ÀgÀzÉAiÀÄ ªÉÄÃˉÉ ¥Á¬ÄAlgï£ÀÄß ZÀ°¹j ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀgÀzÉAiÀÄ PÉ¼ÀUÀqÉ, JqÀ ªÀÄÆˉÉAiÀÄ°è §l£ï
PÁtÄªÀ vÀ£ÀPÀ vÀqÉ¬Äj.
Esc QÃ ¥Éæ¸ï ªÀiÁr

Look out for this button
9.8 : ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ PË±À®åUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
 F ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ vÀAvÀæA±ÀzÀ PÀÄjvÁV ¤ªÀÄUÉ EµÀÖªÁzÀ ªÀ¸ÀÄÛ AiÀiÁªÀÅzÀÄ? KPÉ?

 MAzÀÄ ¸ÉèöÊqï ¥ÀæzÀ±Àð£ÀzÀ ¥Àæ¸ÀÄÛwvÀ£ÀÄß AiÀiÁªÀ «µÀAiÀÄzÀ ªÉÄÃˉÉ ªÀiÁqÀÄ«j?
¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ
C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ, ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄðAiÉÆÃd£É ªÀÄÄVAiÀÄÄwÛgÀÄªÁUÀˉÉÃ, ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ

PË±À®åUÀ¼À §UÉÎ ºÉZÀÄÑ w½zÀÄPÉÆ¼Àî®Ä ªÀiÁUÀðzÀ²ðAiÀÄ£ÀÄß ºÀÄqÀÄQ. F ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ ¥ÀjZÉÒÃzÀzÀ°è
MA¨sÀvÀÄÛ PË±À®å UÀÄA¥ÀÄUÀ½ªÉ.
 ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ UÀÄA¥ÀÄ 1: N¥À£ï D¦ü¸ï DUïð EA¥Éæ¸ï §UÉÎ w½zÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.

 ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ UÀÄA¥ÀÄ 2: ¸ÉèöÊqïUÀ¼À £ÉÆÃl ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄð
 ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ UÀÄA¥ÀÄ 3: ¥Àæ¸ÀÄÛw ¤ªÀiÁðt
 ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ UÀÄA¥ÀÄ 4: ¸ÉèöÊqï ZÉ£ÁßV PÁtÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
 ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ UÀÄA¥ÀÄ 5: ¥ÀzÀUÀ¼À eÉÆÃqÀuÉ
 ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ UÀÄA¥ÀÄ 6: avÀæUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ PÀˉÁvÀäPÀvÉ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼À eÉÆÃqÀuÉ

 ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ UÀÄA¥ÀÄ 7: zsÀé¤, ¹¤ªÀiÁUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¥ÀPÀðUÀ¼À eÉÆÃqÀuÉ
 ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ UÀÄA¥ÀÄ 8: D¤ªÉÄÃµÀ£ï ªÀÄvÀÄÛ «±ÉÃµÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼À eÉÆÃqÀuÉ
 ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ UÀÄA¥ÀÄ 9: ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ gÀZÀ£Á ªÀåªÀ¸ÉÜ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæzÀ²ð¸ÀÄ«PÉ.
ºÀAvÀ 2: ¤ÃªÀÅ ºÉÃUÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ PÀ°AiÀÄ®Ä EaÒ¸ÀÄªÀ MAzÀÄ ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ PË±À®å AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
AiÀiÁªÀ PË±À®å UÀÄA¦¤AzÀ ¥ÁægÀA©ü¹ CzÀ£ÀÄß PÀ°AiÀÄ°aÒ¸ÀÄ«j.
¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄªÀªÀjUÉ vÀªÀÄä «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ErÃ UÀÄA¦£ÉÆA¢UÉ ºÀAaPÉÆ¼Àî®Ä ¸ÀªÀÄAiÀÄ ¤Ãr. GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ

¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉAiÀiÁVgÀÄvÀÛªÉ.
9.9 ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ PË±À®åUÀ¼À §¼ÀPÉ
F PÉ¼ÀPÀAqÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è£À MAzÀÄ CªÀ±ÀåPÀ ZÀlÄªÀnPÉ ªÀÄvÀÄÛ MAzÁzÀgÀÆ LÀaÒPÀ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß

¥ÀÆtUÉÆ½¸ÀÄªÀµÀÖgÀ°è ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ PË±À®åUÀ¼À£ÀÄß PÀ°AiÀÄÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀ
CªÀPÁ±ÀªÉÇzÀUÀÄvÀÛzÉ. F ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀÄä ±ÁˉÉAiÀÄ°è£À PÀA¥ÀÄålgïUÀ¼À°è ªÀiÁr ªÀÄÄA¢£À
ºÀAvÀzÀ vÀgÀ¨ÉÃwUÉ ºÁdgÁUÀÄªÁUÀ ªÀÄAr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
 CUÀvÀåªÁzÀ ZÀlÄªÀnPÉ: AiÉÆd£ÉAiÀÄ ¥ÀÆªÁðªÀˉÉÆÃPÀ£À

 DAiÀÄÝ ZÀlÄªÀnPÉ: ¨ÉÆÃzsÀ£Á ¥ÁoÀ
 DAiÀÄÝ ZÀlÄªÀnPÉ: vÀgÀUÀw ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤jÃPÉëÀëUÀ¼ÀÄ
C¥ÉÃQëvÀ ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ ZÀlÄªÀnPÉ, AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ¥ÀÆªÁðªÀˉÉÆÃPÀ£ÀzÀ §UÉÎ ¤Ã«ÃUÀ PÀ°AiÀÄÄ«j. ¤ªÀÄä

gÀZÀ£ÁvÀäPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄzÁj¸ÀÄªÀ GvÀà£ÀßªÀ£ÀÄß ¸ÀÈ¶Ö ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ PË±À®åªÀ£ÀÄß
ªÀÈ¢ÞV½¸ÀÄªÀÅzÀµÉÖÃ C®èzÉ 21£ÉÃ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ PÀ°¸ÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ PÀ°AiÀÄÄ«PÉ PË±À®åUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÀqÉUÀ¼À
§UÉÎ £ÉÃgÀ C£ÀÄ¨sÀªÀªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄ«j.AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ¥ÀÆªÁðªÀˉÉÆÃPÀ£ÀzÀ ZÀlÄªÀnPÉUÁV ªÀÄÄA¢£À
¥ÀÄlªÀ£ÀÄß wgÀÄ« ºÁQ ªÀÄvÀÄÛ ¤zÉÃð±À£ÀUÀ½UÁV ¥ÀæwÃPÉë ªÀiÁr.
1. AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ¥ÀÆªÁðªÀˉÉÆÃPÀ£À
¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAvÀQæðAiÀiÁvÀäPÀ AiÉÆÃd£É ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀ CªÀPÁ±À

¤ÃqÀÄªÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ «zÁåyðUÀ½UÉ CªÀgÀ PÀ°PÁ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß C¢üPÀUÉÆ½¸À§ºÀÄzÀÄ. MAzÀÄ
AiÉÆÃd£Á PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ºÀAZÀÄªÀ ªÉÆzÀ®Ä «zÁåyðUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ ¥Á®PÀjUÉ D AiÉÆÃd£Á
PÁAiÀÄðzÀ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼ÀÄ, AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ «ÄwUÀ¼ÀÄ, ¤jÃPÉëUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ E¤ßvÀgÀ ªÀiÁUÀð ¸ÀÆaUÀ¼À£ÀÄß

w½¸À¨ÉÃPÁVgÀÄvÀÛzÉ. ¤ªÀÄä vÀgÀUÀwAiÀÄ°è MAzÀÄ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÃUÉ ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀÄ«j? MAzÀÄ
ªÀiÁUÀðªÉAzÀgÉ, ¥ÀoÀå, avÀæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «±ÉÃµÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ½AzÀ PÉÆÃrzÀ ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ ¸ÀÈ¶Ö.
AiÉÆÃa¹:
AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ §UÉÎ «zÁåyðUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥Á®PÀjUÉ w½¹ PÉÆqÀ®Ä MAzÀÄ AiÉÆÃd£Á

¥ÀÆªÁðªÀˉÉÆÃPÀ£ÀzÀ ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÈ¶Ö¹. F PÉ¼ÀV£À GzÁºÀgÀuÉÉAiÀÄ£ÀÄß £ÉÆÃr.
F ZÀlÄªÀnPÉ ¥ÁægÀA©ü¸ÀÄªÀ ªÀÄÄ£Àß AiÉÆÃd£Á ¥ÀÆªÁðªÀˉÉÆÃPÀ£ÀzÀ ¥Àæ¸ÀÄÛwUÁV ºÀAvÀUÀ¼À£Àß£ÀÄ¸Àj¹

²PÀëPÀjUÁV ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¹.
¥ÀÆªÁðªÀˉÉÆÃPÀ£ÀzÀ AiÉÆÃd£Á ªÀiÁzÀj
F ¥Àæ±ÉßUÀ¼À §UÉÎ AiÉÆa¹,ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÀAiÉÆÃVAiÉÆqÀ£É PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝgÉ, «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¹. ¤ªÀÄä

«ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ ¸ÉèöÊqï PÀÄjvÁV PÁUÀzÀzÀ ºÁ¼ÉAiÀÄ ªÉÄˉÉ PÀgÀqÀÄ avÀæ §gÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ
¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀ§ºÀÄzÀÄ.
 ¤ªÀÄä AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ²Ã¶ðPÉAiÉÄÃ£ÀÄ? ¤ÃªÀÅ AiÀiÁªÀ vÀgÀUÀwUÉ ¥ÁoÀ ªÀiÁqÀÄwÛÃj? AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ CªÀ¢ü
JµÀÄÖ?
 ¤ªÀÄä AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ UÀÄj K£ÀÄ?
 AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è ¤ªÀÄä «zÁåyðUÀ¼ÀÄ K£ÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ §AiÀÄ¸ÀÄ«j?
 AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ PÁAiÀÄðzÀ°è ¤ªÀÄä «zÁåyðUÀ¼ÀÄ UÉ®ÄªÀÅ ¸Á¢ü¸À®Ä ¤ªÀÄä AiÀiÁªÀ «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß CªÀgÀ
eÉÆvÉUÉ ºÀAaPÉÆ¼Àî®Ä EµÀÖ¥ÀqÀÄ«j?
 ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ£ÀÄß MAzÀÄ CxÀªÁ JgÀqÀÄ ªÁPÀåUÀ¼À°è ºÉÃUÉ ¸ÀAQë¥ÀÛUÉÆ½¸ÀÄ«j CxÀªÁ PÉÆ£ÉUÉÆ½¸ÀÄ«j?
 F ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß «zÁåyðUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥Á®PÀjUÉ D¸ÀQÛzÁAiÀÄPÀªÀ£ÁßV ªÀiÁqÀ®Ä AiÀiÁªÀ
ªÀiÁUÀðªÀ£ÀÄß¸ÀÄ¸Àj¸ÀÄ«j.
PÉ®ªÀÅ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÀºÁAiÀÄPÁÌV ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ²ð(help guide),AiÀÄ F PÉ¼ÀPÀAqÀ
 ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ UÀÄA¥ÀÄ 2: ¸ÉèöÊqï eÉÆvÉUÉ zÀÈ±Àå ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄð ¤ªÀðºÀuÉ

 ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ UÀÄA¥ÀÄ 3: ¥Àæ¸ÀÄÛwUÀ¼À ¤ªÀiÁðt
 ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ UÀÄA¥ÀÄ 4: ¸ÉèöÊqï ZÉ£ÁßV PÁtÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄ«j.
 ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ UÀÄA¥ÀÄ 5: ¥ÀzÀUÀ¼À eÉÆÃqÀuÉ.
 ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ UÀÄA¥ÀÄ 6: avÀæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀˉÁvÀäPÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ªÀiÁr:
1. N¥À£ï D¦ü¸ï DUïð EA¥Éæ¸ï DgÀA©ü¹ ªÀÄvÀÄÛ MAzÀÄ ºÉÆ¸À, SÁ° qÁPÀÆåªÉÄAmï vÉgÉ¬Äj.
2. ªÉÆzÀ®Ä ¸ÉèöÊqï£À £ÀPÉëAiÀÄ£ÀÄß ²ð¶ðPÉ ¸ÉèöÊqïUÉ(Title slide) §zÀ°¹.
3. ¸ÉèöÊqï£À ªÉÄÃˉÁãUÀPÉÌ ²ð¶ðPÉ(Title) mÉPïì÷Ö ¨ÁPïì QèQÌ¹. AiÉÆÃd£É ²ð¶ðPÉAiÀÄ£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr.
EZÁÒ£ÀÄ¸ÁgÀ. ¥ÀoÀåzÀ CPÀëgÀ, UÁvÀæ, §tÚ ªÀÄvÀÄÛ ±ÉÊ°AiÀÄ£ÀÄß §zÀ°¹.
4. ¸ÉèöÊqï£À PÉ¼À¨ÁUÀzÀ°è G¥À²Ãð¶ðPÉ(Subtitle) mÉPïì÷Ö ¨ÁPïì£ÀÄß QèPïÌ ªÀÄr. ¤ªÀÄä ºÉ¸ÀgÀÄ, vÀgÀUÀw,
¤ªÀÄä ±ÁˉÉAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr, ¤ªÀÄä EZÁÒ£ÀÄ¸ÁgÀ ¥ÀoÀåzÀ CPÀëgÀ,
UÁvÀæ, §tÚ ªÀÄvÀÄÛ ±ÉÊ°AiÀÄ£ÀÄß §zÀ°¹.
¸ÀªÁ®Ä: MAzÀÄ zÉÆqÀØ DAiÀÄvÁPÁgÀªÀ£ÀÄß gÀa¹ Tile ¸ÉèöÊqïUÉ ¨ÁqÀðgÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¹. ¥ÀoÀåªÀÅ ¸ÀjAiÀiÁV
PÁt®Ä vÀÄA©zÀ §tÚªÀ£ÀÄß vÉUÉ¬Äj. £ÀAvÀgÀ, ¨ÉÃPÁzÀ CUÀ® ªÀÄvÀÄÛ §tÚªÀ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁr(F
¥ÀjZÉÒÃzÀzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ ¸ÉèöÊqï 1 ¸ÀªÁ°£À ªÀiÁzÀj £ÉÆÃr)
ºÀAvÀ 4: ²PÀëPÀ vÀªÀÄä ºÉ¸ÀgÀÄ vÀgÀUÀw CxÀªÁ ¸ÁÖAqÀqïð ¸ÀÜ¼À ªÀÄvÀÄÛ ±ÁˉÁ ªÀµÀðzÀ ¢£ÁAPÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸À®Ä
¤zÉÃð±À£À ¤ÃqÀˉÁVzÉ. vÀªÀÄä ¸ÀéAvÀ ¥Àj¹ÜÃwUÀ£ÀÄUÀÄtªÁV ¸ÀA§A¢ü¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¸ÉÃj¸À®Ä
²PÀëPÀgÀ£ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁì»¸À¨ÉÃPÀÄ.
5. MAzÀÄ ºÉÆ¸À ¸ÉèöÊqï M¼ÀUÉ ¸ÉÃj¹ £ÀPÉëAiÀÄ£ÀÄß ²Ã¶ðPÉ, ¥ÀoÀå, Qè¥ï Dmïð ¸ÉèöÊqï §zÀ°¹.
6. mÉPïì÷Ö ¨ÁPïì£ÀÄß ¸ÉèöÊqï£À ªÉÄÃˉÁãUÀzÀ°è QèQÌ¹, AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ «µÀAiÀÄªÁV ¸ÉèöÊqï£À°è D¸ÀQÛAiÀÄÄvÀ

ªÀiÁ»w EzÉ JAzÀÄ «ªÀj¸ÀÄªÀ ²Ã¶ðPÉAiÀÄ£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr.£ÀAvÀgÀ ¨ÉÃPÁzÀ jÃw ¥ÀoÀåzÀ CPÀëgÀ, UÁvÀæ,
±ÉÊ°AiÀÄ£ÀÄß §zÀ°¹.

ºÀAvÀ 6: vÀªÀÄUÉ EµÀÖ §AzÀ jÃwAiÀÄè° ¸ÉèöÊqï£À ¥ÀoÀåzÀ gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß §zÀ°¸À®Ä ²PÀëPÀgÀÄ ¸ÀévÀAvÀæªÁV PÉ®¸À
ªÀiÁqÀÄªÀ CªÀPÁ±À EgÀ¨ÉÃPÀÄ. vÀªÀÄä JˉÁè ¸ÉèöÊqïUÀ¼À®Æè JgÀqÀÄ CxÀªÁ ªÀÄÆgÀÄ ¥ÀoÀå gÀZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß
¸ÀÄ¸ÀAUÀvÀªÁV ªÀiÁrzÀgÉ CªÀgÀ ¥Àæ¸ÀÄÛwUÀ¼ÀÄ E£ÀÆß ºÉZÀÄÑ ªÀÈwÛ¥ÀgÀªÁV PÁt§gÀÄvÀÛªÉ.
7. ²Ã¶ðPÉAiÀÄ PÉ¼ÀUÉ mÉÊlˉï ¨ÁPïì QèPï ªÀiÁr D ¥ÀoÀåªÀß£ÀÄ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ PÀÄjvÀAvÉ D¸ÀQÛAiÀÄÄvÀ
§ÄˉÉmï CAQvÀ ªÀiÁ»w¬ÄAzÀ ¥ÀÄ£ÀA vÀÄA©¹, ¥ÀoÀåzÀ gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß ¤«ÄäZÉÒAiÀÄAvÉ §zÀ°¹.
8. ¦PïÑgï ¨ÁPïì£ÀÄß qÀ§ˉïQèPï ªÀiÁr. AiÉÆÃd£Á «µÀAiÀÄPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ MAzÀÄ Qè¥ï Dmïð avÀæ
¸ÉÃj¹.¨ÉÃQzÀÝgÉ avÀæªÀ£ÀÄß ¥ÀÄ£ÁgÁªÀwð¹.
9. qÀÆå¦èPÉÃmï ¸ÉèöÊqï£ÀÄß ºÁQ £ÀAvÀgÀ ¸ÀÆPÀÛ ²Ã¶ðPÉ, AiÉÆÃd£Á CªÀ¢üAiÀÄ°è «zÁåyðUÀ¼ÀÄ

ªÀÄÄV¸À¨ÉÃPÁzÀ PÁAiÀÄð ¥ÀnÖ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA§A¢¹zÀ avÀæzÉÆqÀ£É 6,7,ªÀÄvÀÄÛ 8 £ÉÃ ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀÄ£ÁgÁªÀwð¹ ¸ÉèöÊqï£ÀÄß ¥ÀÆtðUÉÆ½¹.
10. E£ÉÆßAzÀÄ qÀÆå¦èPÉÃmï ¸ÉèöÊqï£ÀÄß ºÁQ £ÀAvÀgÀ ²Ã¶ðPÉ ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£Á C©ü¥ÁæAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß
ªÀtÂð¸ÀÄªÀ ¥ÀoÀå, AiÉÆÃd£É ªÀÄÄV¸À®Ä ¸ÀªÀÄAiÀÄ «Äw ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÆPÀÛ avÀæzÉÆqÀ£É ªÀÄÆgÀ£ÉAiÀÄ ¸ÉèöÊqï£ÀÄß
¥ÀÆtðUÉÆ½¸À®Ä 6,7,ªÀÄvÀÄÛ 8 £ÉÃ ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÄ£ÁgÁªÀwð¹.
11. Title only ¸ÉèöÊqï£ÀÄß ºÁQ mÉÊlˉï mÉPïì÷Ö ¨ÁPÀìö£À°è ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ ¸ÁgÁA±À ªÀÄvÀÄÛ
ªÀÄÄPÁÛAiÀÄUÉÆ½¸ÀÄªÀ MAzÀÄ CxÀªÁ JgÀqÀÄ ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr.
ºÀAvÀ 9,10,ªÀÄvÀÄÛ 11:¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ²Ã¶ðPÉ, ¥ÀoÀå, Qè¥ï Dmïð ¸ÉèöÊqï ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß £ÀPÀ®Ä ªÀiÁqÀ®Ä ²PÀëPÀjUÉ
ºÉÃ½zÀgÀÆ ¸ÀºÀ vÀªÀÄUÉ ¸ÀÆPÀÛ PÀAqÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß CzÀgÀ°è ¸ÉÃj¹ ¨ÉÃgÉ §UÉAiÀÄ ¸ÉèöÊqï£ÀÄß C¼ÀªÀr¸À®Ä
²PÀëPÀgÀÄ »AdjAiÀÄ¨ÉÃPÁV®è. ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ºÁQ ªÀÄÄVzÀ ªÉÄˉÉ ¸ÉèöÊqï £ÀPÉëAiÀÄ£ÀÄß CªÀgÀÄ
§zÀ°¸À§ºÀÄzÀÄ.CUÀvÀå«zÀÝgÉ ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ PË±À®å 3.1 :ºÉÆ¸À ¸ÉèöÊqï£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¼ÀªÀr¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ PË±À®å 4.5: MAzÀÄ ¸ÉèöÊqï£À ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ £ÀPÉëAiÀÄ£ÀÄß §zÀ°¸ÀÄªÀÅzÀÄ £ÉÆÃqÀ®Ä w½¹.
12.¤ªÀÄä ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ£ÀÄß E£ÀÆß ºÉZÀÄÑ D¸ÀQÛzÁAiÀÄPÀªÀ£ÁßV ªÀiÁqÀ®Ä FUÀ CAwªÀÄ ¸Àà±Àð ¤ÃqÀÄªÀ
¸ÀªÀÄAiÀÄªÁVzÉ. ¸ÉèöÊqï 1PÉÌ ªÁ¥À¸ï §AzÀÄ CzÀgÀ »A§¢AiÀÄ£ÀÄß §tÚ¢AzÀ vÀÄA©¹. JˉÁè ¥ÀÄlUÀ¼À®Æè
»A§¢AiÀÄ ªÀåªÀ¸ÉÜ ºÁPÀ®Ä “Yes” QèQÌ¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß SÁwæUÉÆ½¹PÉÆ½î. (¸ÀºÁAiÀÄPÁÌV-ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ
PË±À®å 4.3: ¸ÉèöÊqï »A§¢AiÀÄ §tÚªÀ£ÀÄß §zÀ°¸ÀÄªÀÅzÀÄ-£ÉÆÃr).
13. ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄÄ MAzÀÄ ¸ÉèöÊqï¤AzÀ E£ÉÆßAzÀÄ ¸ÉèöÊqïUÉ ¸ÀÄ®°vÀªÁV ºÀjAiÀÄ®Ä JˉÁè ¸ÉèöÊqïUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ
mÁæ¤ìµÀ£ï(Translation) ¸ÉÃj¹.
¸ÀªÁ®Ä: ¤ªÀÄä ¸ÉèöÊqïUÀ½UÉ mÁæ¤ìµÀ£ï ¸ÉÃj¹zÀ ªÉÄˉÉ »AzÉ §AzÀÄ »AzÀÄjV ¸ÀAVÃvÀ ªÀÄvÀÄÛ zsÀé¤
¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¹ (¸ÀºÁAiÀÄPÁÌV-ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ PË±À®å 7.2: ¤ªÀÄä PÀA¥ÀÆålgï£À°è gÀQë¹zÀ
zÀé¤ CxÀªÁ ¸ÀAVÃvÀzÀ ¥sÉÊˉï ¸ÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ-£ÉÆÃr) (UÀªÀÄ¤¹: zsÀé¤ ¥sÉÊˉï CxÀªÁ ¸ÀAVÃvÀzÀ ¥sÉÊˉïUÁV
MAzÀÄ ˉÁAbÀ£ÀªÀÅ ¤ªÀÄä ¸ÉèöÊqï£À°è PÁt §gÀÄªÀÅzÀÄ).

14. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÀjAiÀiÁV PÉ®¸À ªÀiÁrwÛzÉAiÉÄAzÀÄ w½zÀÄPÉÆ¼Àî®Ä ¤ªÀÄä ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¹ CªÀ±ÀåPÀ
§zÀˉÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆ½î.
15. ¤zÉðÃ±À£Á£ÀÄ¸ÁgÀ ¤ªÀÄä PÁAiÀÄðgÀPÀëuÉ ªÀiÁr.
AiÉÆÃd£Á ¥ÀAiÀiÁðªÀˉÉÆÃZÀ£À ¸ÉèöÊqï 1¸ÀªÁ°£À ªÀiÁzÀj
¥Àj²Ã°¹
¤ªÀÄä AiÉÆÃd£Á ¥ÀÆªÁðªÀˉÉÆÃPÀ£À ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ£ÀÄß UÀªÀÄ¤¹. CzÀgÀ°è F PÀ¼ÀPÀAqÀ

CA±ÀUÀ½ªÉAiÉÄA§ÄzÀ£ÀÄß RavÀ¥Àr¹PÉÆ½î.
 AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ²Ã¶ðPÉ, ¤ªÀÄä ºÉ¸ÀgÀÄ, vÀgÀUÀw, ¤ªÀÄä ±ÁˉÉAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ¸ÀÄÛwUÉ ¨ÉÃPÁzÀ
AiÉÆÃd£Á CªÀ¢üAiÀÄ£ÉÆß¼ÀUÉÆAqÀ MAzÀÄ ²Ã¶ðPÉ ¸ÉèöÊqï.
 AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ §UÉÎ D¸ÀQÛzÁAiÀÄPÀ ªÀiÁ»w¬ÄgÀÄªÀ ¸ÉèöÊqïUÀ¼ÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÉèöÊqï£À®Æè MAzÀÄ
²Ã¶PÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÆPÀÛ avÀæ«gÀ¨ÉÃPÀÄ.
 ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ ¸ÁgÁA±À ªÀÄvÀÄÛ CAvÀåzÀ §UÉÎ ªÀiÁ»wAiÀÄÄ¼Àî MAzÀÄ PÉÆ£ÉAiÀÄ ¸ÉèöÊqï
 JˉÁè ¸ÉèöÊqïUÀ¼À°è MAzÉÃ ¥ÀæPÁgÀzÀ »A§¢ §tÚ vÀÄA©¸ÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀÄä ¸ÉèöÊqïUÀ¼À £ÀqÀÄªÀqÀ
EgÀÄªÀ mÁæ£Àì÷ë£ï.
ªÉÄÃ°£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ CA±ÀªÀÅ ©lÄÖ ºÉÆÃVzÀÝgÉ, FUÁUÀˉÉÃ CzÀ£ÀÄß AiÉÆÃd£É ¥ÀAiÀiÁðªÀˉÉÆÃPÀ£À ¥Àæ¸ÀÄÛwUÉ
¸ÉÃj¹. ¤ªÀÄUÉ ¨ÉÃPÁzÀ §zÀˉÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆ½î. ªÀÄÄVzÀ ªÉÄÃˉÉ PÁAiÀÄðgÀPÀëuÉ £É£À¦r.
ºÀAaPÉÆ½î
ºÀAaPÉÆ¼ÀÄîªÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è F PÉ¼ÀPÀAqÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¸À®Ä ¹zÀÞgÁV:
 AiÉÆÃd£Á ¥ÀÆªÁðªÀˉÉÆÃPÀ£À ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ°ègÀÄªÀ ªÀiÁ»wAiÀÄÄ «zÁåyðUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥Á®PÀjUÉ

ºÉÃUÉ ¸ÀºÁAiÀÄPÀ?

 ¤ªÀÄä «ÃPÀëPÀjUÉ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß E£ÀÆß D¸ÀQÛ¥ÀæzÀªÁV ªÀiÁqÀ®Ä ªÀÄ°Ö «ÄÃrAiÀiÁ vÀAvÀæeÕÁ£ÀzÀ
AiÀiÁªÀ ªÀiÁUÀðUÀ®Ä ¸ÀºÁAiÀÄPÀ?
 ¤ÃªÀÅ PÀ°vÀ CvÀåAvÀ ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀPÁj ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ PË±À®å AiÀiÁªÀÅzÀÄ? AiÀiÁPÉ?
2. ¨ÉÆÃzsÀ£Á ¥ÁoÀ
M§â ²PÀëPÀjUÉ ¤ÃªÀÅ ¤gÀAvÀgÀ ºÉÆ¸À ªÀÄvÀÄÛ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß «zÁåyðUÀ½UÉ ¥ÀjZÀAiÀÄUÉÆ½¸ÀÄwÛgÀ¨ÉÃPÀÄ.
¤ªÀÄä vÀgÀUÀwAiÀÄ MAzÀÄ «µÀAiÀÄ CxÀªÁ PÁAiÀÄðPÉëÃvÀæªÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ ¥ÀjZÀAiÀÄUÉÆ½¸ÀÄ«j «zÁåyðUÀ¼À
UÀªÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß »r¢qÀÄªÀÅzÀÄ ¤ªÀÄUÉ ¸ÀÄ®¨sÀªÉÃ? ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ «zÁåyðUÀ¼À PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÃUÉ
¨É¼É¸ÀÄvÀÛzÉ ? vÀgÀUÀw AiÀiÁªÀ «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß PÀ°¸À®Ä ¤ÃªÉÃ ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ §¼À¸ÀÄwÛÃj?
AiÉÆÃa¹
vÀgÀUÀwAiÀÄ «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß PÀ°¸À®Ä ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁªÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹ MAzÀÄ ¨ÉÆÃzsÀ£Á ¥ÁoÀzÀ
¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÈ¶Ö¹. F PÉ¼ÀV£À ªÀiÁzÀjAiÀÄ£ÀÄß £ÉÆÃr.
F ZÀlÄªÀnPÉ ¥ÁægÀA©ü¸ÀÄªÀ ªÀÄÄ£Àß ¨ÉÆÃzsÀ£Á ¥ÁoÀ ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀÆtðUÉÆ½¸À®Ä ºÀAvÀUÀ¼À£Àß£ÀÄ¸Àj¹.
¨ÉÆÃzsÀ£Á ¥ÁoÀzÀ ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ ªÀiÁzÀj

¨ÉÆÃzsÀ£Á ¥ÁoÀzÀ ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ ªÀiÁzÀj(ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉ¢zÉ)
F PÉ¼ÀPÀAqÀ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À §UÉÎ AiÉÆÃa¹ ªÀÄvÀÄÛ M§â ¸ÀºÀ¨sÁVAiÉÆÃqÀ£É PÉ®¸À ¤ªÀð»¸ÀÄwÛzÀÝgÉ, ¤ªÀÄä
«ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¹. MAzÀÄ PÁUÀzÀzÀ ºÁ¼ÉAiÀÄ ªÉÄÃˉÉ «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ ¸ÉèöÊqï£À PÀgÀqÀÄ avÀæªÀ£ÀÄß
§gÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀ§ºÀÄzÀÄ.
 vÀgÀUÀwAiÀÄ AiÀiÁªÀ «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß PÀ°¸À®Ä ¤ÃªÀÅ ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ vÀAvÀæeÕÁ£ÀªÀ£ÀÄß §¼À¸ÀÄ«j?

«zÁåyðUÀ¼ÀÄ D «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß ZÉ£ÁßV PÀ°AiÀÄ®Ä ºÁUÀÆ CxÀð ªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ
vÀAvÀæeÕÁ£ÀªÀÅ ºÉÃUÉ ¸ÀºÁAiÀÄPÀ?
 AiÀiÁªÀ ¤¢ðµÀÖ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ, PË±À®åUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß PÀ°¸À®Ä EaÒ¸ÀÄ«j? F
ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ««zsÀ ¸ÉèöÊqïUÀ¼À°è ºÉÃUÉ DAiÉÆÃf¸ÀÄ«j?
 ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ZÉ£ÁßV CxÉÊð¹PÉÆ¼Àî®Ä «zÁåyðUÀ½UÉ ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀ®Ä avÀæUÀ¼ÀÄ,
PÉÆÃµÀÖPÀUÀ¼ÀÄ, ZÁlÄðUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ zsÀé¤UÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄ«gÁ?
 ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ ¸ÁgÁA±À ªÀÄvÀÄÛ PÉÆ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÃUÉ ªÀiÁqÀÄ«j?
 ¤ªÀÄä ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ°è AiÀiÁªÀ ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¸ÀÄ«j?
PÉ®ªÀÅ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÀºÁAiÀÄPÁÌV ªÀiÁUÀðzÀ²ð(help guide),AiÀÄ PÉ¼ÀPÀAqÀ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À£ÀÄß

£ÉÆÃr.
 ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ UÀÄA¥ÀÄ 3: ¥Àæ¸ÀÄÛwUÀ¼À ¤ªÀiÁðt

 ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ UÀÄA¥ÀÄ 4: ¸ÉèöÊqïUÀ¼ÀÄ ZÉ£ÁßV PÁtÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
 ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ UÀÄA¥ÀÄ 5: ¥ÀzÀUÀ¼À eÉÆÃqÀuÉ
 ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ UÀÄA¥ÀÄ 6: avÀæUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ PÀˉÁvÀäPÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
 ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ UÀÄA¥ÀÄ 8: D¤ªÉÄÃµÀ£ï ªÀÄvÀÄÛ «±ÉÃµÀ ¥Àæ¨sÁªÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
vÁªÀÅ PÀ°¸ÀÄªÀ vÀgÀUÀw «µÀAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ ²PÀëPÀgÀÄ DˉÉÆÃa¸ÀÄªÁUÀ ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁªÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹PÉÆAqÀÄ
AiÀiÁªÀ «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß CvÀåvÀÛªÀÄªÁV PÀ°¸À§ºÀÄzÉA§ÄzÀgÀ §UÉÎ ¥ÀjUÀtÂ¹. vÀgÀUÀwAiÀÄ JˉÁè «µÀAiÀÄUÀ½UÀÆ
ªÀÄ®n«ÄÃrAiÀiÁ CµÀÄÖ ¸ÀÆPÀÛªÀ®è
ªÀiÁr:
1. N¥À£ï D¦ü¸ï DUïð EA¥Éæ¸ï ¥ÁægÀA©ü¹ ªÀÄvÀÄÛ MAzÀÄ ºÉÆ¸À, SÁ° ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ£ÀÄß vÉgÉ¬Äj.
2. ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ ¸ÉèöÊqï£À £ÀPÉëAiÀÄ£ÀÄß mÉÊlˉï ¸ÉèöÊqïUÉ §zÀ°¹.
3. ¸ÉèöÊqï£À ªÉÄÃˉÁãUÀzÀ°è mÉÊlˉï mÉPïì÷Ö ¨ÁPïì£ÀÄß QèQÌ¹. ¤ÃªÀÅ PÀ°¸À®Ä AiÉÆÃf¹gÀÄªÀ ¤¢ðµÀÖ
«µÀAiÀªÀ£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr
4.¸ÉèöÊqï£À PÉ¼À¨sÁUÀzÀ°è ¸À¨ïmÉÊlˉï mÉPïì÷Ö ¨ÁPïì£ÀÄß QèèQ¹. mÉÊlˉï ¸ÉèöÊqï£À°è ¤ªÀÄUÉ ¨ÉÃPÁzÀ
ªÀiÁ»w CAzÀgÉ, PÉÆÃ¸ïð£À ºÀ¸ÀgÀÄ, CxÀªÁ ¸ÁªÀiÁ£Àå PÁAiÀÄðPÉëÃvÀæ, ²PÀëPÀgÀV ¤ªÀÄä ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ ¢£ÁAPÀ ªÀÄÄAvÁzÀÄªÀ£ÀÄ mÉÊ¥ï ªÀiÁr.
ºÀAvÀ 3 ªÀÄvÀÄÛ 4 mÉÊ¦AUï ªÀÄÄVzÀ vÀPÀët, ²PÀëPÀgÀÄ vÀªÀÄä ¥ÀoÀåzÀ gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß §zÀ°¸À®Ä EaÒ¸À§ºÀÄzÀÄ.
DzÀgÉ F ¸ÀAzÀ¨sÀð¸ÀzÀ°è CªÀgÀÄ lPïì÷Ö gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀ¨ÁgÀzÀÄ, KPÉAzÀgÉ ¸ÉèöÊqï ªÀiÁ¸ÀÖgï£À 5
ªÀÄvÀÄÛ 6 ºÀAvÀzÀ°è¥ÀoÀåªÀ£ÀÄß
5. ¤ªÀÄä ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ°è JˉÁè ¸ÉèöÊqïUÀ¼ÀÆ MAzÉÃ «zsÀªÁVgÀ®Ä ¸ÉèöÊqï ªÀiÁ¸ÀÖgï vÉgÉzÀÄ

£ÉÆÃr.(¸ÀºÁAiÀÄPÁÌV ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ PË±À®å 5.11 JˉÁè ¸ÉèöÊqïUÀ¼À®Æè ¥ÀzÀUÀ¼À ¸ÀégÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß
§zÀ°¸À®Ä ¸ÉèöÊqï ªÀiÁ¸ÀØgï G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀÅzÀÄ-£ÉÆÃr.)
6. ªÉÄÃ°£À mÉÊlˉï mÉPïì÷Ö ¨ÁPïì ªÀÄvÀÄÛ zÉÆqÀØzÁzÀ £ÀqÀÄ«£À mÉPïì÷Ö ¨ÁPïì£À°èAiÀÄ ¥ÀzÀUÀ¼À
¸ÀégÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß §zÀ°¹.
ºÀAvÀ 6: ¸ÉèöÊqï ªÀiÁ¸ÀØgï£À PÁAiÀÄð ¤ªÀðºÀuÉ ªÀiÁªÀÄÆ®Ä ¸ÉèöÊqï£À°è ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀQÌAvÀ CµÉÖÃ£ÀÄ

ªÀÄºÀvÀé¥ÀÆtðªÁV ©ü£ÀßªÁV®è, DzÀgÉ, ¤ÃªÀÅ ²PÀëPÀjUÉ £É£À¦¸À¨ÉÃPÁzÀÄzÉÃ£ÉAzÀgÉ, FUÀ CªÀgÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀ
DAiÉÄÌUÀ¼ÀÄ CªÀgÀ ¥Àæ¸ÀÄÛwUÉ ¨ÉÃgÉ ¸ÉèöÊqïUÀ¼À £ÀAvÀgÀzÀ°è ¸ÉÃj¸ÀÄªÀ £ÉÆÃlªÀ£ÀÄß ¥Àæ¨sÁ«vÀUÉÆ½¸ÀÄvÀÛzÉ.
7. ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ JˉÁè ¸ÉèöÊqïUÀ¼À®Æè PÁt§gÀÄªÀ ¸ÉèöÊqï ªÀiÁ¸ÀÖgïUÉ »£ÉßˉÉAiÀÄ §tÚ CxÀªÁ UÉæÃrAiÀÄAmï
ºÁQ.CªÀ±ÀåPÀvÉ EzÀÝgÉ, ¥ÀoÀåzÀ §tÚªÀ£ÀÄß §zÀ°¹. EzÀjAzÀ ºÉÆ¸À »£ÀßˉÉAiÉÆqÀ£É CzÀÄ PÁtÄvÀÛzÉ.
8. £ÁªÀÄðˉï ªÀÇå (Normal View) UÉ »A¢gÀÄV. ¸ÉèöÊqï ªÀiÁ¸ÀØgï£Àè° ¤ÃªÀÅ ªÀiÁrzÀ

§zÀˉÁªÀuÉUÀ¼ÀÄ mÉÊlˉï ¸ÉèöÊqï£À®Æè PÁtÄªÀÅzÀ£ÀÄß UÀªÀÄ¤¹.
9. ºÉÆ¸À ¸ÉèöÊqï£ÀÄß C¼ÀªÀr¹. ¤ÃªÀÅ ¸ÉÃj¸À¨ÉÃPÁzÀ ªÀiÁ»wUÉ CvÀÄåvÀÛªÀÄ ¸ÉèöÊqï £ÀPÉëAiÀÄ£ÀÄß

Dj¹PÉÆ½î.
ºÀAvÀ 9: vÀªÀÄä ºÉÆ¸À ¸ÉèöÊqïUÀ¼À ªÀiÁ»wUÉ CvÀåAvÀ ºÉZÀÄÑ ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ ¸ÉèöÊqï £ÀPÉëAiÀÄÄ AiÀiÁªÀÅzÉAzÀÄ
¤zsÀðj¸À®Ä ²PÀëPÀjUÉ vÉÆAzÀgÉAiÀiÁUÀ§ºÀÄzÀÄ. CvÀÄåvÀÛªÀÄªÁzÀzÀ£ÀÄß HºÉ ªÀiÁqÀ®Ä CªÀgÀ£ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁì»¹
ªÀÄvÀÄÛ £ÀAvÀgÀ ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß PÉÊ¬ÄAzÀ ¸ÉÃj¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ C½¸À§ºÀÄzÉA§ ¸ÀÆZÀ£É
¤Ãr.
10. ¸ÉèöÊqïUÉ ¸ÉÃj¸À¨ÉÃPÉA¢gÀÄªÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr.CªÀ±ÀåPÀvÉUÉ vÀPÀÌAvÉ mÉPïì÷Ö ¨ÁPïì£ÀÄß

¸ÉÃj¹ CxÀªÁ C½¹.
11. «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß §ºÀ¼À ZÉ£ÁßV CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä «zÁåyðUÀ½UÉ ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀÄªÀ E£ÀÆß

ªÀiÁ»wUÀ½zÀÝgÉ ¸ÉÃj¹. GzÁºÀgÀuÉUÉ, Qè¥ï Dmïð avÀæªÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ CAveÁð®¢AzÀ
qË£ï ˉÉÆÃqï ªÀiÁr gÀQë¹gÀÄªÀ avÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸À§ºÀÄzÀÄ. CAQ CA±ÀUÀ¼À MAzÀÄ PÉÆµÀÖPÀ CxÀªÁ
ZÁmïð, EµÉÖÃ C®èzÉÃ zsÀé¤ CxÀªÁ «rAiÉÆÃ ¥sÉÊˉï ¸ÉÃj¸À§ºÀÄzÀÄ.

ºÀAvÀ 11: vÀªÀÄä ¥Àæ¸ÀÄÛwUÀ¼À°è ¸ÉÃj¸À®Ä ¸ÀÆPÀÛ ªÀiÁzsÀåªÀÄ ¥sÉÊˉïUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ ²PÀëPÀjUÉ
PÀµÀÖªÁUÀ§ºÀÄzÀÄ. ®¨sÀå«gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥sÉÊ®£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸À®Ä F «©ü£Àß ¥ÀæPÁgÀzÀ ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼À°è
PÉ®¸À ªÀiÁqÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ C¼ÀªÀr¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ PÀ°AiÀÄ®Ä, D¸ÀQÛ¬ÄgÀÄªÀ ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁì»¹.
vÀªÀÄä «zÁåyðUÀ½UÉ ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ ¨ÉÆÃzsÀ£Á ¥ÁoÀªÀ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀÄªÁUÀ, ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ ªÀÄzsÀåªÀÄzÀ
¥sÉÊˉïUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀˉÉÃ¨ÉÃPÉAzÀÄ CªÀjUÉ MwÛ ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ.
12. ¨ÉÆzsÀ£Á ¥ÁoÀzÀ ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ£ÀÄß G½zÀ ¸ÉèöÊqïUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÈ¶Ö¸À®Ä 9,10, ªÀÄvÀÄÛ 11 ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀÄ£ÀgÁªÀÈwÛ¹, ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ£ÀÄß ¥ÁoÀzÀ ¸ÁgÁA±À ªÀÄvÀÄÛ PÉÆ£ÉAiÀÄ£ÀÄß vÉÆÃj¸ÀÄªÀ ¸ÉèöÊqï£ÉÆA¢UÉ
ªÀÄÄPÁÛAiÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß RavÀUÉÆ½¹PÉÆ½î.
¸ÀªÁ®Ä: ¸ÉèöÊqï ªÀiÁ¸ÀÖgïUÉ »AzÀÄgÀÄV ªÀÄvÀÄÛ KjAiÀiÁ qÉÊˉÁUï ¨ÁPïì (Area dialog box) ¥ÀæªÉÃ±À
¥ÀqÉ¬Äj. MAzÀÄ ºÉÆ¸À, PÀ¸ÀÖªÀiï UÉæÃrAiÀÄAmï ¸ÀÈ¶Ö¹. £ÀAvÀgÀ ¸ÉèöÊqï ªÀiÁ¸ÀÖgï£À »£ÉßˉÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆ¸À
UÉæÃrAiÀÄAmï¤AzÀ vÀÄA©¹.(UÀªÀÄ¤¹:PÀ¸ÀÖªÀiï UÉæÃrAiÀÄAmï ¸ÀÈ¶Ö¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ ¸ÉèöÊqïUÀ¼À gÀÆ¥ÀªÀÅ CZÀÄÖ
ºÉZÁÑV ¥Àæ¨Á«vÀUÉÆ¼ÀîzÀ PÁgÀt, F ¥ÀjZÉÒÃzÀzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è ¸ÀªÁ°£À ªÀiÁzÀj E®è).
4. ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ ¸ÀÄ®¨sÀªÁV MAzÀÄ ¸ÉèöÊqï¤AzÀ E£ÉÆßAzÀÄ ¸ÉèöÊqïUÉ ºÉÆÃUÀ®Ä ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀÄªÀAvÉ

¸ÉèöÊqïUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ mÁæ¤ìµÀ£ï¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¹. MAzÀÄ ¸ÀÄ¸ÀAUÀvÀ zÀÈ±Àå £ÉÆÃlªÀ£ÀÄß ¸ÀÈ¶Ö¸À®Ä, JˉÁè
¸ÉèöÊqïUÀ½UÀÆ MAzÉÃ mÁæ¤ìµÀ£ï C£Àé¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀzÀ §UÉÎ ¥ÀjUÀtÂ¹.
¸ÀªÁ®Ä: ¤ªÀÄä ¸ÉèöÊqïUÀ½UÉ mÁæ¤ìµÀ£ï ¸ÉÃj¹zÀ ªÉÄÃˉÉ, ¥ÀoÀå ªÀÄvÀÄÛ avÀæUÀ½UÉ D¤ªÉÄÃµÀ£ï
¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸À§ºÀÄzÀÄ (¸ÀºÁAiÀÄPÁÌV ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ PË±À®å 8.3: MAzÀÄ ªÀ¸ÀÄÛ«UÉ
D¤ªÉÄÃµÀ£ï CxÀªÁ ZÀ®£É ¸ÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ-£ÉÆÃr)CzÀÄ ¸ÀjAiÀiÁV PÀæªÀÄ§zÀÝªÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ ªÀåªÀ¸ÉÜ
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ.( ¸ÀºÁAiÀÄPÁÌV ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ PË±À®å 8.7:«±ÉÃµÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ¼Àî ¸ÉèöÊqï PÀæªÀÄ§zÀÝvÉ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄAiÀÄªÀ£ÀÄß ªÀåªÀ¸ÉÜUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ-£ÉÆÃr)(UÀªÀÄ¤¹: D¤ªÉÄµÀ£ï ¸Éj¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ ¸ÉèöÊqï£À
¸ÀégÀÆ¥ÀzÀ°è CµÀÄÖ ºÉZÀÄÑ ¥ÀjuÁªÀÄ ©ÃgÀ¢gÀÄªÀ PÁgÀt, C£ÀÄZÉÒÃzÀzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è ¸ÀªÁ°£À ªÀiÁzÀj E®è).
5. J®èªÀÇ ¸ÀjAiÀiÁVzÉAiÉÄAzÀÄ zÀÈrüÃPÀj¸À®Ä ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¹, ¨ÉÃPÁzÀ ªÀiÁ¥ÁðqÀÄUÀ¼À£ÀÄß

ªÀiÁr.
6. ¤zÉðÃ±À£Á£ÀÄ¸ÁgÀ PÁAiÀÄð gÀPÀëuÉ ªÀiÁr.
¥Àj²Ã°¹
¤ªÀÄä ¨ÉÆÃzsÀ£Á ¥ÁoÀ ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ£ÀÄß ZÉ£ÁßV £ÉÆÃr, CzÀgÀ°è F PÉ¼ÀPÀAqÀ CA±ÀUÀ½ªÉAiÉÄAzÀÄ SÁvÀj
¥Àr¹PÉÆ½î.
 ¨ÉÆÃzsÀ£Á ¥ÁoÀzÀ ¥Àæ¸ÀÄÛw «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß ¥ÀjZÀAiÀÄUÉÆ½¸ÀÄªÀ MAzÀÄ mÉÊlˉï

 vÀgÀUÀw «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß PÀ°¸ÀÄªÀ ¤¢ðµÀÖ ªÀiÁ»w ¥ÀævÉåÃPÀ ¸ÉèöÊqïUÀ¼ÀÄ
 JˉÁè ¸ÉèöÊqïUÀ¼À®Æè MAzÉÃ jÃw PÁtÄªÀ ¥ÀoÀå ªÀÄvÀÄÛ «µÀAiÀÄÌPÉ ºÉÆAzÁtÂPÉAiÀiÁUÀÄªÀ ¸ÉèöÊqï
£ÀPÉëUÀ¼ÀÄ.

 £ÉÆÃqÀÄUÀjUÉ ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ£ÀÄß E£ÀÆß D¸ÀQÛAiÀÄÄvÀªÀ£ÁßV ªÀiÁqÀÄ®Ä mÁæ¤ìµÀ£ï, D¤ªÉÄÃµÀ£ï ªÀÄvÀÄÛ
ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ.
F ªÉÄÃ°£À AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ CA±ÀªÀÅ ©lÄÖ ºÉÆÃVzÀÝgÉ, ¥ÁoÀPÉÌ FUÀˉÉÃ CzÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¹, ¨ÉÃPÁzÀ EvÀgÀ
§zÀˉÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁr PÁAiÀÄð ªÀÄÄVzÀ ªÉÄˉÉ PÁAiÀÄðgÀPÀëuÉ ªÀiÁqÀ®Ä ªÀÄgÉAiÀÄ¢j.
ºÀAaPÉÆ½î,
F ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è PÉ¼ÀPÀAqÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¸À®Ä ¹zÀÞgÁVj.
 ¤ªÀÄä ¥ÁoÀzÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉaÑ£À ¸ÀASÉåAiÀÄ°è «zÁåyðUÀ¼ÀÄ CxÉÊð¹PÉÆ¼Àî®Ä ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ

ºÉUÉ ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀÄvÀÛzÉ?
 E£ÁßªÀ vÀgÀUÀw «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÀ°¸À®Ä ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ G¥ÀAiÉÆÃV¸À®àqÀÄvÀÛzÉ ? AiÀiÁªÀ vÀgÀUÀw
«µÀAiÀÄPÉÌ ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ ¸ÀÆPÀÛªÁUÀÄªÀÅ¢®è ?KPÉ ?
 ¸ÉèöÊqï ªÀiÁ¸ÀÖgï£À°è mÉPïì÷Ö gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ ¤ªÀÄä JˉÁè ¸ÉèöÊqïUÀ¼À mÉPïì÷Ö ¸ÀégÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß
gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß MAzÉÃ jÃw §zÀˉÁ¬Ä¸À®Ä ºÉÃUÉ ¸ÀÄ®¨sÀªÁUÀÄvÀÛzÉ?
3. vÀgÀUÀw ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤jÃPÉëUÀ¼ÀÄ
¥ÀæwAiÉÆ§â «zÁåyðUÀÆ PÀ°AiÀÄÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨É¼ÉÉAiÀÄÄªÀ CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß ¤²ÑvÀUÉÆ½¸À®Ä ²PÀëPÀgÀÄ ¸ÀàµÀÖªÁzÀ

vÀgÀUÀw ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤jÃPÉëUÀ¼À£ÀÄß £ÉˉÉUÉÆ½¸ÀÄªÀ CªÀ±ÀåPÀvÉ EzÉ, ¤ªÀÄäzÉÃ ¸ÀéAvÀ vÀgÀUÀwAiÀÄ°è
«zÁåyðUÀ½UÉ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤jÃPÉëUÀ¼À£ÀÄß w½¸ÀÄªÀ PÉ®ªÀÅ ªÀiÁUÀðUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀÅªÀÅ ? MAzÀÄ
ªÀiÁUÀðªÉAzÀgÉ ªÀiÁ»w¥ÀÆtð ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ£ÉÆÃgÀAdPÀ ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁzÀ ¥Àæ¸ÀÄÛw.
AiÉÆÃf¹
¤ªÀÄä vÀgÀUÀw ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¤jÃPÉëUÀ¼À£ÀÄß «ªÀj¸ÀÄªÀ MAzÀÄ ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀÄ ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ£ÀÄß

¸ÀÈ¶Ö¹.
F ZÀlÄªÀnPÉ ¥ÁægÀA©ü¸ÀÄªÀ ªÀÄÄ£Àß vÀgÀUÀw ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤jÃPÉëUÀ¼ÀÄ ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ MAzÀÄ ªÀiÁzÀjAiÀÄ£ÀÄß
ºÀAvÀUÀ¼À£Àß£ÀÄ¸Àj¹ vÀAiÀiÁj¹.²PÀëPÀjUÁV ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¹.

vÀgÀUÀw ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤jÃPÉëUÀ¼ÀÄ ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ MAzÀÄ ªÀiÁzÀj
vÀgÀUÀw ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤jÃPÉëUÀ¼ÀÄ ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ MAzÀÄ ªÀiÁzÀj(ªÀÄÄAzÀÄªÀj¢zÉ)
F PÉ¼ÀPÀAqÀ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À §UÉÎ AiÉÆÃa¹ ªÀÄvÀÄÛ M§â ¸ÀºÀ¨sÁVAiÉÆÃqÀ£É PÉ®¸À ¤ªÀð»¸ÀÄwÛzÀÝgÉ, ¤ªÀÄä
«ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¹. ªÉÄÃˉÉ «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ MAzÀÄ¸ÉèöÊqï£À PÀgÀqÀÄ avÀæªÀ£ÀÄß PÁUÀzÀzÀ ºÁ¼ÉAiÀÄ
§gÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ ¤ªÀÄUÉ ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀ§ºÀÄzÀÄ.
 ¤ªÀÄä vÀgÀUÀw AiÀiÁªÀ ªÀÄÄRå ¥ÀæPÁgÀzÀ CxÀªÁ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À UÀÄA¥ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤jÃPÉëUÀ½ªÉ?
ºÁdgÁw ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀUÀw ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉAiÀÄ PÀÄjvÀÄ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ EªÉAiÉÄÃ? ªÀÄ£ÉUÉ®¸ÀzÀ
¤AiÀÄ«ÄvÀ PÁAiÀÄð ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀUÀwAiÉÆ¼ÀV£À ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ PÀÄjvÀÄ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½ªÉ.
 ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ªÀÄÄRå ¥ÀæPÁgÀ CxÀªÁ UÀÄA¦UÉ AiÀiÁªÀ ¤¢ðµÀÖ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤jÃPÉëUÀ½ªÉ
 ««zsÀ ¸ÉèöÊqïUÀ¼À°è ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃªÀÅ ºÉÃUÉ DAiÉÆÃf¸ÀÄwÛÃj?
 MAzÀÄ D¸ÀQÛ¥ÀæzÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ»w ¥ÀÆtð ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÈ¶Ö¸À®Ä AiÀiÁªÀ ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ
PË±À®åUÀ¼ÀÄ ¤ªÀÄUÉ ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀ§ºÀÄzÀÄ?

PÉ®ªÀÅ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÀºÁAiÀÄPÁÌV ªÀiÁUÀðzÀ²ð(help guide),AiÀÄ PÉ¼ÀPÀAqÀ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À£ÀÄß
£ÉÆÃr.
 ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ UÀÄA¥ÀÄ 3: ¥Àæ¸ÀÄÛwUÀ¼À ¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ.

 ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ UÀÄA¥ÀÄ 4: ¸ÉèöÊqïUÀ¼ÀÄ ZÉ£ÁßV PÁtÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
 ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ UÀÄA¥ÀÄ 5: ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
 ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ UÀÄA¥ÀÄ 6: avÀæUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ PÀˉÁvÀäPÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
 ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ UÀÄA¥ÀÄ 8: D¤ªÉÄÃµÀ£ï ªÀÄvÀÄÛ «±ÉÃµÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ªÀiÁr:
1. N¥À£ï D¦ü¸ï DUïð EA¥Éæ¸ï DgÀA©ü¹ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ «eÁqïð qÉÊˉÁUï

¨ÁPïì£À°ègÀÄªÀ(Wizard Dialog Box) ¥sÀæªÀiï mÉA¥ÉèÃmï(From Template) DAiÀÄÄÝPÉÆAqÀÄ MAzÀÄ
r¸ÉÊ£ï mÉA¥ÉèÃmï(Design template)£À ºÉÆ¸À ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÈ¶Ö¹(UÀªÀÄ¤¹: «eÁqïð£À ¤ªÀÄä
¥ÀÄlªÀ£ÀÄß DAiÀÄÄÝPÉÆ½î (Choose your Pages) JA§ 5£ÉÃAiÀÄ ºÀAvÀzÀ°è mÉPïì÷Ö ¨ÁPïì£ÀÄß ©lÄÖ
JˉÁè ZÉPï ¨ÁPïìUÀ¼À£ÀÄß DAiÀÄÄìPÉÆ¼Àî¨ÉÃr) (¸ÀºÁAiÀÄPÁÌV-ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ PË±À®å 4.1: r¸ÉÊ£ï
mÉA¥ÉèÃmï DAiÉÄÌ ªÀiÁr §¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ- £ÉÆÃr)
2. ªÉÆzÀ®Ä ¸ÉèöÊqï£À £ÀPÉëAiÀÄ£ÀÄß mÉÊlˉï mÉPïì÷ÖUÉ §zÀ°¹, ºÁUÁV ²Ã¶ðPÉ ªÀÄvÀÄÛ §ÄˉÉmï §zÀÞ
¥ÀnÖUÉ ¸ÀÜ¼ÁªÀPÁ±À«gÀÄvÀÛzÉ.
3. ¸ÉèöÊqï£À ªÉÄÃˉÁãUÀzÀ°è mÉÊlˉï mÉPïì÷Ö ¨ÁPïì£ÀÄß QèQÌ¹. ¤ªÀÄä vÀgÀUÀw ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¤jÃPÉëUÀ¼À ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ ²Ã¶ðPÉ¬ÄAzÀ mÉÊlˉï mÉPïì÷Ö£ÀÄß ¥ÀÄ£ÀB £ÉˉÉUÉÆ½¹.
4. mÉÊlˉï£À PÉ¼ÀUÉ mÉPïì÷Ö ¨ÁPïì£ÀÄß QèQÌ¹. ¨ÉÃgÉ mÉPïì÷Ö£ÀÄß C½¹ºÁQ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ªÀÄÄRå
jwAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÀÄA¦£À ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ, ¤ÃªÀÅ AiÉÆÃf¹zÁUÀ jÃw ¤tð¬Ä¹zÀ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ®£ÀÄß
¤ÃqÀÄªÀ ¥ÀzÀ CxÀªÁ ªÁPÁåA±ÀUÀ¼À£ÀÄß qÉÊ¥ï ªÀiÁr. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ «zsÀ ªÀÄvÀÄÛ UÀÄA¥À£ÀÄß ºÉÆ¸À
¸Á°£À ªÉÄÃˉÉ ¥ÁægÀA©ü¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß SÁvÀj¥Àr¹PÉÆ½î.
¸ÀªÁ®Ä: ¤ªÀÄä ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ£ÀÄß ªÁ¸ÀÛªÁV ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉAzÀgÉ ¸ÉèöÊqïUÀ½UÉ zsÀé¤ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAVÃvÀ
¥sÉÊˉïUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸À®Ä DˉÉÆÃa¹(¸ÀºÁAiÀÄPÁÌV ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ PË±À®åUÀ¼ÀÄ 7.1: UÁå®j¬ÄAzÀ zsÀé¤
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAVÃvÀ ¥sÉÊˉïUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ PË±À®åUÀ¼ÀÄ 7.2: ¤ªÀÄä
PÀA¥ÀÆålgï£À°è gÀQë¹gÀÄªÀ zsÀé¤ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAVÃvÀ ¥sÉÊˉïUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ) (UÀªÀÄ¤¹: zsÀé¤ ¥sÉÊˉï CxÀªÁ
¸ÀAVÃvÀzÀ ¥sÉÊˉïUÉ MAzÀÄ ˉÁAbÀ£À ¸ÉèöÊqï ªÉÄÃˉÉ PÁtÂ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.)
5. ºÉÆ¸À ¸ÉèöÊqï ºÁQ ªÀÄvÀÄÛ £ÀPÉëAiÀÄÄ mÉÊlˉï mÉPïì÷Ö ¸ÉèöÊqï JA§ÄzÀ£ÀÄß SÁvÀjUÉÆ½¹PÉÆ½î.
6. ¸ÉèöÊqï£À ªÉÄÃˉÁâUÀzÀ°è mÉÊlˉï mÉPïì÷Ö ¨ÁPïì£ÀÄß QèQÌ¹. ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ UÀÄA¦£À CxÀªÁ ¥ÀæPÁgÀzÀ
¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ MAzÀÄ C®APÁjPÀ ¥ÀzÀ CxÀªÁ ªÁPÁåA±À ¸ÉÃj¹.

7. mÉÊlˉï£À PÉ¼ÀUÉ mÉPïì÷Ö ¨ÁPïì£ÀÄß QèQÌ¹. D UÀÄA¦UÁV ¤ÃªÀÅ AiÉÆÃf¹zÁUÀ ¤zsÀðj¹zÀ ¤¢ðµÀÖ
¤AiÀÄªÀÄ CxÀªÁ ¤jÃPÉëAiÀÄ£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr.
8. ¤ªÀÄä ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ°è ¤ÃªÀÅ C¼ÀªÀr¹®Ä EaÒ¸ÀÄªÀ EvÀgÀ ¥ÀæªÀÄÄPÀ ¥ÀæPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À
¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÁV mÉÊlˉï mÉPïì÷Ö ¸ÀÈ¶Ö¸À®Ä 5,6 ªÀÄvÀÄÛ 7£ÉÃ ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÄ£ÁgÁªÀwð¹. ¤ÃªÀÅ
§gÉ¢lÖ «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ªÉÆÃqÀ®Ä ªÀÄgÉAiÀÄ¢j.
9. ¸ÉèöÊqï 1PÉÌ ªÁ¥À¸ï §AzÀÄ §ÄˉÉèÃmï CAQvÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ «ZÁgÀzÀ ¥ÀPÀÌ MAzÀÄ
DAiÀÄvÁPÁgÀªÀ£ÀÄß ¸ÀÈ¶Ö¹. F ¸ÉèöÊqïUÉ (§ÄˉÉèmï CAQvÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ «µÀAiÀÄzÀ
PÀÄjvÁzÀ ¸ÉèöÊqï) DAiÀÄvÀªÀ£ÀÄß ¸ÀA¥ÀPÀð PÉÆArAiÀiÁV CzÀ£ÀÄß MAzÀÄ UÀÄArAiÀÄ£ÁßV
ªÀiÁr.(UÀªÀÄ¤¹: ¸ÀºÁAiÀÄPÁÌV ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ PË±À®å 8.5 (MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ ¸ÉèöÊqïUÉ ¤ªÀÄä£ÀÄß
QèQÌ¹zÁUÀ PÉÆAqÉÆAiÀÄÄåªÀ UÀÄArAiÀÄ£ÀÄß (button) ¸ÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ-£ÉÆÃr).
10. JgÀqÀ£ÉAiÀÄ ¸ÉèöÊqïUÉ ºÉÆÃV. ¸ÉèöÊqï PÉ¼ÀUÀqÉ MAzÀÄ UÀÄArAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÈ¶Ö¹(UÀªÀÄ¤¹:DAiÀÄvÀzÀ°è
“Home” JAzÀÄ mÉÊ¥ï ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ) ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ ¸ÉèöÊqïUÉ D UÀÄArAiÀÄ£ÀÄß
¸ÀA¥ÀPÀðUÉÆ½¹.
11. ¸ÉèöÊqï 1gÀ°è ¥ÀnÖAiÀÄ G½zÀ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ UÀÄArAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÈ¶Ö¸À®Ä ºÀAvÀ 9 ªÀÄvÀÄÛ 10 C£ÀÄß
¥ÀÄ£ÁgÁªÀÈwÛ¹. ¸ÀA§A¢üvÀ ªÀiÁ»wAiÀÄÄ¼Àî ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¸ÉèöÊqïUÉ F UÀÄArAiÀÄ£ÀÄß
¸ÀA¥ÀPÀðUÉÆ½¹(UÀªÀÄ¤¹: MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ ¸ÉèöÊqï DAiÀÄÄÝPÉÆ¼Àî®Ä, EAlgïDPÀë£ï qÉÊˉÁUï
¨ÁPÀì÷ì£À°è Go To Page CxÀªÁ object D¥Àë£ïUÉ ºÉÆÃV ¤ÃªÀÅ ¸ÀA¥ÀPÀð UÉÆ½¸À¨ÉÃPÁzÀ ¸ÉèöÊqï
¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß DAiÀÄÄÝPÉÆ½î) £ÀAvÀgÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÀA¥ÀQð¹zÀ ¸ÉèöÊqïUÉ MAzÀÄ UÀÄArAiÀÄ£ÀÄß
¸ÀÈ¶Ö¹. EzÀÄ «ÃPÀëPÀgÀ£ÀÄß ªÀÄvÉÛÛ ªÉÆzÀ°£À ¸ÉèöÊqïUÉ PÉÆAqÉÆAiÀÄÄåvÀÛzÉ.
12. ¥Àæ¸ÀÄÛw MAzÀÄ ¸ÉèöÊqï¤AzÀ E£ÉÆßAzÀÄ ¸ÉèöÊqïUÉ ¸ÀÄUÀªÀÄªÁV ªÀÄÆr§gÀ®Ä JˉÁè ¸ÉèöÊqïUÀ¼À
£ÀqÀÄªÉ Transition ¸ÉÃj¹ E£ÀÆß ºÉaÑ£À D¸ÀQÛzÁAiÀÄPÀ zÀÈ±ÀåPÁÌV mÉÊlˉï mÉPïì÷Ö£ÀÄß D¤ªÉÄÃmï
ªÀiÁr.
ºÀAvÀ 12: MAzÀÄ ¸ÀÄ¸ÀAUÀvÀ zÀÈ±ÀåzÀ £ÉÆÃlªÀ£ÀÄß gÀa¸À®Ä, ²PÀëPÀgÀÄ JˉÁè ¸ÉèöÊqïUÀ½UÀÆ MAzÉÃ jÃwAiÀÄ
mÁæ¤ìµÀ£ï ªÀÄvÀÄÛ D¤ªÉÄÃµÀ£ï ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß C£Àé¬Ä¸À¨ÉÃPÀÄ
¸ÀªÁ®Ä: ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ D¤ªÉÄÃmÉqï ªÀ¸ÀÄÛªÀÅ ¸ÀéAiÀÄAZÁ°vÀªÁV MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ CªÀ¢üUÉ PÁtÂ¸ÀÄªÀ ºÁUÉ
¸ÀªÀÄAiÀÄªÀ£ÀÄß ªÀåªÀ¸ÉÜUÉÆ½¸ÀÄªÀ §UÉÎ ¥ÀjUÀtÂ¹ ¤ªÀÄä C¥ÉÃPÁë£ÀÄ¸ÁgÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ(effect)PÁtÄªÀ
ºÁUÉ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ ¥ÀÆªÁð¨sÁå¸À ªÀiÁr. (¸ÀºÁAiÀÄPÉÌ-ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ PË±À®å 9.3 : ¸ÀéAiÀÄAZÁ°vÀ ¸ÉèöÊqï
¥ÀæzÀ±Àð£ÀPÉÌ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ ¥ÀÆªÁð¨sÁå¸À £ÉÆÃr)(UÀªÀÄ¤¹:
D¤ªÉÄÃµÀ£ï ªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß §zÀ°¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ ¸ÉèöÊqï £ÉÆÃlzÀ°è CAvÀºÀ ªÀÄºÀvÀé ¥ÀÆtð ªÀåvÁå¸À

PÁt¢gÀÄªÀÅzÀjAzÀ , ¥ÀjZÉÒÃzÀzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è ¸ÀªÁ°£ ªÀiÁzÀj ¤Ãr®è)
13. J®èªÀÇ ¸ÀjAiÀiÁVzÉAiÉÄAzÀÄ SÁwæUÉÆ½¸À®Ä ¤ªÀÄä ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¹. ¨ÉÃPÁVgÀÄªÀ

§zÀˉÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁr.
14. ¤zÉðÃ±À£Á£ÀÄ¸ÁgÀ PÁAiÀÄð gÀPÀëuÉ ªÀiÁr.

¥Àj¹Ã°¹
¤ªÀÄä vÀgÀUÀw ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤jÃPÉëUÀ¼ÀÄ ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ£ÀÄß UÀªÀÄ¤¹. CzÀgÀ°è F CA±ÀUÀ½ªÉAiÉÄAzÀÄ

RavÀ¥Àr¹PÉÆ½î.
 ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀÄªÀ mÉÊlˉï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæPÁgÀzÀ CxÀªÁ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À UÀÄA¦gÀÄªÀ ¸ÉèöÊqï

 ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ªÀÄÄRå ¥ÀæPÁgÀzÀ CxÀªÁ UÀÄA¦£À ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ ¨ÉÃPÁzÀ ¤¢ðµÀÖ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ
ªÀiÁ»wAiÀÄÄ¼Àî ¸ÉèöÊqï
 ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ ¸ÉèöÊqï£À ¥ÀnÖAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ°ègÀÄªÀ ¸ÉèöÊqïUÉ ¸ÀA¥ÀPÀð
PÉÆArAiÀiÁVgÀÄªÀ UÀÄArUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ ¸ÉèöÊqïUÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¥ÀPÀð PÉÆAr ºÉÆA¢gÀÄªÀ
D ¸ÉèöÊqï£À UÀÄArUÀ¼ÀÄ
 ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ°ègÀÄªÀ JˉÁè ¸ÉèöÊqïUÀ¼À ¸ÀégÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß §zÀ°¸ÀÄªÀ MAzÀÄ r¸ÉÊ£ï mÉA¥ÉèÃmï
 ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄÄ ¸ÀÄUÀªÀÄªÁV ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ £ÉÆÃqÀ®Ä D¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉaÑ¸ÀÄªÀ mÁæ¤ìµÀ£ï
ªÀÄvÀÄÛ D¤ªÉÄÃµÀ£ï ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ.
 F CA±ÀUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ PÁt¢zÀÝgÀÆ, FUÀˉÉÃ ¥Àæ¸ÀÄÛwUÉ ¸ÉÃj¹. ¤ªÀÄUÉ ¨ÉÃPÁzÀ §zÀˉÁªÀuÉ
ªÀiÁr ªÀÄÄVzÀ ªÉÄÃˉÉ PÁAiÀÄð gÀPÀëuÉ ªÀiÁqÀ®Ä ªÀÄgÉAiÀÄ¢j
ºÀAaPÉÆ½î
ºÀAaPÉÆ¼ÀÄîªÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è PÉ¼ÀV£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¸À®Ä ¹zÀÞgÁVj.
 vÀgÀUÀw ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤jÃPÉëUÀ½UÉ ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÈ¶Ö¹ vÉÆÃj¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ DUÀÄªÀ

ˉÁ¨sÀUÀ¼ÉÃ£ÀÄ?
 UÀÄArUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¹ ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¸ÉèöÊqïUÀ½UÉ CzÀ£ÀÄß ¸ÀªÀÄ¥ÀPÀðPÉÆArAiÀiÁV¸ÀÄªÁUÀ DzÀ Cw
PÀpt «µÀAiÀÄªÁªÀÅzÀÄ? D PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ ¥ÀÆtðUÉÆ½¹¢j?
 EvÀgÀ ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ ¥Àæ¸ÀÄÛwUÀ¼À°è ¸ÀQæÃAiÀÄ UÀÄArUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ r¸ÉÊ£ï mÉA¥ÉèÃmïUÀ¼À£ÀÄß ºÉÃUÉ
§¼À¸ÀÄ«j?
CzsÁåAiÀÄ 10
±ÉÊPÀëtÂPÀ ¹r/¹zÀÞ¥ÁoÀUÀ¼À §¼ÀPÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÁzÀ zÁRˉÉUÀ¼ÀÄ
10.1. ¹.J.Jˉï.¹ ±ÁˉÉUÀ¼À°è vÀgÀUÀw ¤ªÀðºÀuÉ
DzsÀÄ¤PÀ AiÀÄÄUÀzÀ°è ªÀiÁ»w vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀÅ ªÀÄPÀÌ¼À eÁÕ£Ádð£ÉUÉ ªÀÄºÀvÀÛgÀ ¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß ªÀ»¸ÀÄwÛzÉ.

zÀ¹.J.Jˉï.¹ PÉÃAzÀæUÀ¼À°è£À JˉÁè ²PÀëPÀgÀÄ F ¸Ë®¨sÀå ªÀÄPÀÌ½UÉ vÀ®Ä¥ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀ°è ºÉZÀÄÑ
dªÁ¨ÁÝjAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÁÛgÉ. PÀA¥ÀÆålgïUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀiÁqÀÄªÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è rflˉï
¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß ¦æÃˉÉÆÃqï ªÀiÁqÀˉÁVzÀÄÝ, ¥ÁoÀUÀ¼ÀÄ JˉÁè «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹ªÉ.
J.¦.J¥sï ªÀw¬ÄAzÀ ¤ÃqÀ®àlÖ ¹rUÀ¼ÀÄ ¸Àj¸ÀÄªÀiÁgÀÄ 94 ²Ã¶ðPÉUÀ½ªÉ. PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉ, «eÁß£À,
UÀtÂvÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ CzsÀåAiÀÄ£À, ¸ÀºÀ¥ÀoÀå ¸ÉÃjzÀAvÉ J®è «µÀAiÀÄUÀ¼À°èAiÀÄÆ F ²Ã¶ðPÉUÀ¼ÀÄ EªÉ. 3 jAzÀ
7/8 £ÉÃ vÀgÀUÀwAiÀÄ ªÀgÉV£À ¥ÀoÀå¥ÀÆgÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛ «µÀAiÀÄ ºÉÆA¢ªÉ. ºÁUÉAiÉÄÃ JqÀÄPÉÃµÀ£ï
qÉªÉ®¥ïªÉÄAmï ¸ÉAlgï ªÀÄvÀÄÛ r.J¸ï.E.Dgï.n ªÀw¬ÄAzÀ ¤«Äð¸À®è¥ÀlÖ ¥ÀÆgÀPÀ ¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß JˉÁè
vÀgÀUÀwUÀ½UÉ ºÉÆA¢PÉÆAqÀwªÉ.
J.¦.J¥sï ¹rUÀ¼ÀÄ D¤ªÉÄÃµÀ£ï ªÀiÁrzÀ CAvÀgï QæAiÀiÁvÀäPÀ zÀÈ±Àå-±ÀæªÀå ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÁVªÉ.

EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß n« ¥ÀgÀzÉAiÀÄ ªÉÄÃˉÉ vÉÆÃj¸À®Ä DUÀÄªÀÅ¢®è. EªÀÅ ¥ÀoÀå¥ÀÆgÀPÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ, ºÁqÀÄUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ DlUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArªÉ.
MAzÀÄ PÀ°PÉAiÀÄ CA±ÀªÀ£ÀÄß PÀÄjvÀAvÉ, ¨sÀÆ«ÄPÉ, ¥ÀjPÀ®à£ÉUÉ £ÉgÀªÁUÀÄªÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ, ¥ÀÄ£À§ð®£ÀPÉÌ

¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀÄªÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ, ªÀiËˉÁåAPÀ£ÀPÉÌ £ÉgÀªÁUÀÄªÀ DlUÀ¼À£ÀÄß EªÀÅUÀ¼À°è PÁt§ºÀÄzÀÄ.
PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAvÀ¸ÀzÁAiÀÄPÀªÀ£ÁßV¸ÀÄªÀ ¥ÀæAiÀÄvÀßªÀ£ÀÄß EªÀÅUÀ¼À°è PÁt§ºÀÄzÀÄ. ¤¢ðµÀÖ ²Ã¶ðPÉ ¤¢ðµÀÖ

vÀgÀUÀwUÁV JA§ «Äw EzÀPÉÌ E®è. J®è vÀgÀUÀwUÀ¼À J®è «µÀAiÀÄUÀ¼À J®è ¥ÁoÀUÀ½UÀÆ ²Ã¶ðPÉUÀ¼ÀÄ
¹zÀÞªÁV®è. PÀptªÉ¤¹zÀ, CªÀÄÆvÀð ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß CgÉªÀÄÆvÀð ªÀiÁzsÀåªÀÄzÀ°è ©A©¸ÀÄª,À vÀ£ÀÆä®PÀ
PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁÜ¬ÄUÉÆ½¸ÀÄªÀ ¥ÀæAiÀÄvÀß EzÁVzÉ.
PÀA¥ÀÆålgï ¥ÀgÀzÉAiÀÄ ªÉÄÃˉÉ ²Ã¶ðPÉ vÉgÉzÀÄ PÉÆAqÁUÀ «µÀAiÀÄªÀ¸ÀÄÛ«£À dvÉUÉ, ²PÀëPÀgÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®
¸ÀAa ºÁUÀÆ ¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß «ÄÃjzÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À ¸ÀA¥À£ÀÆä® MzÀV¸ÀÄªÀ ¥ÀæAiÀÄvÀß ªÀiÁqÀˉÁVzÉ.
¸ÀévÀB ªÀÄPÀÌ¼ÉÃ ²Ã¶ðPÉ £ÉÆÃr, ZÀlÄªÀnPÉªÀiÁr, DlUÀ¼À£Áßr eÁÕ£À ¤«Äð¹ PÉÆ¼Àî§®èªÀgÁzÀgÀÆ, EzÀPÉÌ
²PÀëPÀgÀ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À CUÀvÀå.
AiÀiÁªÀ ²Ã¶ðPÉAiÀÄ£ÀÄß, AiÀiÁªÀ vÀgÀUÀwUÉ, AiÀiÁªÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è §¼À¹zÀgÉ PÀ°PÉ ¥ÀjuÁªÀÄPÁj, ºÁUÀÆ
±Á±ÀévÀªÁUÀÄªÀÅzÉÆÃ, DUÀ ªÀÄPÀÌ½UÉ DqÀÄªÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðªÀ£ÀÄß PÀ°à¹ PÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ. ºÁUÀÆ ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ
²Ã¶ðPÉAiÀÄ£ÀÄß £ÉÆÃqÀÄvÁÛ, D°¸ÀÄvÁÛ DqÀÄªÁUÀ ªÉÄÃ®Ä¸ÀÄÛªÁj CUÀvÀå.
MAzÀÄ PÀA¥ÀÆåljUÉ 3-4 ªÀÄPÀÌ¼ÉAzÀgÀÆ, ±ÁˉÉAiÀÄ°è 5 ¸ÀÄ¹ÜwAiÀÄ°è PÉ®¸À ¤ªÀð»¸ÀÄªÀ PÀA¥ÀÆålgïUÀ¼ÀÄ

EªÉ JAzÀgÀÆ, 20 ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß MAzÀÄ ¨ÁjUÉ PÀA¥ÀÆålgï PÉÆÃuÉAiÀÄ°è vÉÆqÀV¸À§ºÀÄzÀÄ. vÀgÀUÀwAiÀÄ°è
ºÉZÀÄÑ ªÀÄPÀÌ½zÀÝ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è G½zÀªÀgÀ£ÀÄß PÀ°PÉAiÀÄ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è vÉÆqÀVPÉÆ¼ÀÄîªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÆ
CUÀvÀå. EzÀPÉÌ GvÀÛªÀÄ ªÀiÁUÀðªÉAzÀgÉ, ¹r ²Ã¶ðPÉAiÀÄ «µÀAiÀÄPÉÌ (UÀtÂvÀ, «eÁÕ£À. . . . . EvÁå¢)
¸ÀA§A¢ü¹zÀ ²PÀëQ ªÉÆzÀ°UÉ vÀ£Àß «µÀAiÀÄPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ J®è ¹rUÀ¼À£ÀÆß £ÉÆÃqÀ¨ÉÃPÁzÀÄzÀÄ,
DqÀ¨ÉÃPÁzÀÄzÀÄ CUÀvÀå.
²Ã¶ðPÉAiÀÄ£ÀÄß £ÉÆÃqÀÄªÀÅzÀÄ CAzÀgÉ CzÀgÀ°è£À J®è WÀlPÀUÀ¼À£ÀÆß JZÀÑjPÉ¬ÄAzÀ, ¥ÀÆtð UÀªÀÄ£À ¤Ãr
«ÃQë¸À¨ÉÃPÀÄ. EzÀjAzÀ vÀ£Àß ¥ÁoÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ AiÀiÁªÀ WÀlÖzÀ°è ²Ã¶ðPÉAiÀÄ «ÃPÀëuÉ CwÃºÉZÀÄÑ
¥ÀjuÁªÀÄPÁj JAzÀÄ ¤zsÀðj¸À®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀÄvÀÛzÉ. ²PÀëPÀgÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä® ¸ÀAa¬ÄAzÀ «µÀAiÀÄPÉÌ ¥ÀÆgÀPÀ
eÁß£ÀªÀ£ÀÄß ²PÀëQ UÀ½¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ. ²Ã¶ðPÉ «ÃQë¸ÀÄªÁUÀ ºÁUÀÆ ¥ÀoÀå¢AzÀ ºÉÆgÀV£À ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß
CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀjAzÀ PÀA¥ÀÆålgï ¥ÀæAiÉÆÃUÁ®AiÀÄzÀ ºÉÆgÀUÉ G½zÀ ªÀÄPÀÌ½UÉ PÀ°PÉAiÀÄ
ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¹ CªÀgÀÄ vÀªÀÄä QæAiÀiÁvÀäPÀ PÀ°PÉAiÀÄ CªÀ¢ü (Active Learning Period)
AiÀÄ£ÀÄß ªÀåxÀð ªÀiÁrPÉÆ¼ÀîzÉÃ EgÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÁzsÀå.

MAzÀÄ ²Ã¶ðPÉAiÀÄ°è£À ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß, DlUÀ¼À£ÀÄß ¥Àj²Ã°¹zÁUÀ CªÉÃ CxÀªÁ CAvÀºÀÄzÉÃ
ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß EvÀgÀ ¥ÀoÁåA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉÆÃ¢ü¸ÀÄªÁUÀ gÀÆ¦¹PÉÆ¼Àî®Ä ²PÀëPÀjUÉ ¥ÉæÃgÀuÉ
RArvÀªÁVAiÀÄÆ zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛzÉ.
²Ã¶ðPÉUÀ¼À£ÀÄß D «µÀAiÀÄ ¨ÉÆÃ¢ü¸ÀÄwÛgÀÄªÀ ²PÀëPÀgÀÄ ªÉÆzÀˉÉÃ «ÃQë¸ÀÄªÀÅzÀÄ CwÃ CªÀ±ÀåPÀ. EzÀPÁÌV

MAzÀÄ QæAiÀiÁ AiÉÆÃd£É gÀÆ¦¹PÉÆAqÀÄ CzÀ£ÀÄß zÁRˉÉAiÀÄ gÀÆ¥ÀzÀ°è vÀ£ÉÆßqÀ£É ElÄÖ PÉÆAqÀgÉ
EzÀjAzÀ PÀ°¸ÀÄªÀ ¥ÀæQæAiÉÄ ¸ÀÄ®¨sÀ ªÀiÁvÀææªÀ®è ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀÄÆ DUÀÄvÀÛzÉ. CzÀPÉÌ MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ
£ÀªÀÄÆ£ÉAiÀÄ£ÀÄß F PÉ¼ÀPÀAqÀAvÉ ¤ÃqÀˉÁVzÉ.
10.2 ²PÀëPÀgÀÄ ¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÁzÀ zÁRˉÉAiÀÄ «ªÀgÀ

PÀæ.¸ÀA «ÃQë¹zÀ ²Ã¶ðPÉAiÀÄ «ÃQë¹zÀ ¢£ÁAPÀ/ CªÀ¢ü ²Ã¶ðPÉAiÀÄ°è C¤¹PÉ/ vÀ£ÀUÉ
ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀåªÀºÀj¹gÀÄªÀ «²µÀÖ C¤¹zÀ
¸ÁªÀÄxÀåð/ ZÀlÄªÀnPÉ/ Dl
vÀgÀUÀw
²Ã¶ðPÉUÀ¼À°è ªÀåªÀºÀj¸ÀˉÁVgÀÄªÀ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÉÆA¢UÉ ºÉÆAzÁtÂPÉ ªÀiÁr (Map)

C£ÀÄ§AzsÀzÀ°è ¤ÃqÀˉÁVzÉ. EzÀÄ ²PÀëPÀjUÉ vÁªÀÅ ¹rAiÀÄ£ÀÄß «ÃQë¸ÀÄªÁUÀ C£ÀÄPÀÆ® MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ.
zÀÈ±Àå-±ÀæªÀå ªÀiÁzsÀåªÀÄzÀ EAvÀºÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®ªÀÅ ªÀÄPÀÌ½UÉ ºÁUÀÆ ²PÀëPÀjUÉ vÀªÀÄä eÁÕ£À ¤ªÀiÁðt
ªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä §ºÀ¼À ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁVªÉ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀªÀÄxÀðªÁV §¼À¹ PÉÆAqÀgÉ ²PÀëPÀgÀÄ PÀ°¸ÀÄªÀ
¥ÀæQæAiÉÄ ¸ÀgÀ¼ÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ.
²PÀëPÀgÀÄ F JˉÁè ¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉÆÃzsÀ£Á ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼Àî®Ä C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀ®Ä
vÀªÀÄä ¥ÁoÀn¥ÀàtÂAiÀÄ°è EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ. PÀA¥ÀÆålgï ¥ÁoÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ gÉÃrAiÉÆÃ
¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÁoÀn¥ÀàtÂAiÀÄ°è ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁV C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ ªÀiÁzÀj ¥ÁoÀ n¥ÀàtÂUÀ¼À£ÀÄß
C£ÀÄ§AzsÀzÀ°è ¤ÃqÀˉÁVzÉ.
10.3 ¹.J.Jˉï.¹ PÉÃAzÀæUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ zÁRˉÉUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ

DzsÀÄ¤PÀ AiÀÄÄUÀzÀ°è eÁÕ£Ádð£ÉUÉ ªÀÄÆ® ªÀÄAvÀæªÁzÀ ªÀiÁ»w vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ªÀÄPÀÌ¼À PÀ°PÉUÉ
C£ÀÄPÀÆ®PÀgÀ ªÁvÁªÀgÀt ¸ÀÈ¶Ö ªÀiÁqÀ®Ä §¼À¸À¨ÉÃPÁVzÀÄÝ, F ¸ÀA§AzsÀ ±ÁˉÁ ªÁvÁªÀgÀtªÀ£ÀÄß
¥ÀÆgÀPÀªÁV¸À®Ä PÉ¼ÀPÀAqÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ CUÀvÀå;
• PÀA¥ÀÆålgï ²PÀëtPÁÌV ¥ÀævÉåÃPÀªÁzÀ PÉÆoÀrAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ F PÉÆoÀrAiÀÄ£ÀÄß
vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ JˉÁè DAiÀiÁªÀÄUÀ½UÉ §¼ÀPÉ ªÀiÁqÀÄªÀ GzÉÝÃ±À¢AzÀ JqÀÄ¸Áåmï ªÀÄvÀÄÛ gÉÃrAiÉÆÃ
¥ÁoÀUÀ½UÀÆ ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁV §¼ÀPÉ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁVzÉ.
• vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ PÉÆoÀrAiÀÄ°è «zÀÄåvï ¥ÀÆgÉÊPÉUÉ ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CUÀvÀå
¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß ªÀåªÀ¹ÜvÀªÁV eÉÆÃr¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁV §¼À¸À®Ä
CUÀvÀå ¦ÃoÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ ®¨sÀå«gÀ¨ÉÃPÀÄ;

• F ¸ÀA¥À£ÀÆä® PÉÆoÀrAiÀÄ°è ±ÀÄavÀéPÉÌ ºÉZÀÄÑ ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ. ¥ÁzÀgÀPÉëUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀUÉ
©lÄÖ M¼ÀUÉ §gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ²PÀëPÀgÁ¢AiÀiÁV C¨sÁå¸ÀªÀ£ÀÄß ¨É¼É¹PÉÆAqÀ°è PÉÆoÀrAiÀÄ ±ÀÄavÀé
PÁ¬ÄÝj¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÁVzÉ ªÀÄvÀÄÛ EzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ PÀA¥ÀÆålgï ¸ÁzsÀ£ÀUÀ½UÉ GAmÁUÀ§ºÀÄzÁzÀ
C£ÉÃPÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À£ÀÄß vÀqÉUÀlÖ§ºÀÄzÁVzÉ.
• PÀA¥ÀÆålgï PÉÆoÀrUÀ¼À QnQ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁV®ÄUÀ¼À£ÀÄß ¨sÀzÀæUÉÆ½¹ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À ¨sÀzÀævÉUÉ ºÉZÀÄÑ
ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ.
• PÀA¥ÀÆålgïUÀ¼À PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ°è ¸ÀªÀÄ¸Éå EzÀÝ°è ²PÀëPÀgÀÄ vÀªÀÄä ºÀAvÀzÀ°è ¥ÁægÀA©üPÀªÁV
JˉÁè C¼ÀªÀrPÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖ ¥ÀjÃQë¹ («zÀÄåvï EgÀÄªÀ §UÉÎ, «zÀÄåvï
¥ÀÆgÉÊPÉAiÀiÁUÀÄwÛgÀÄªÀ §UÉÎ, JˉÁè C¼ÀªÀrPÉUÀ¼À£ÀÄß ¸Àj EgÀÄªÀ §UÉÎ EvÁå¢ RavÀ
¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ) D£ÀAvÀgÀ C£ÀÄ§AzsÀzÀ°è ¤ÃrgÀÄªÀ «ªÀgÀUÀ¼ÀAvÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¸ÀA¸ÉÜUÉ
zÀÆgÀ£ÀÄß zÁR°¹ PÉ¼ÀPÀAqÀ £ÀªÀÄÆ£ÉUÀ¼ÀAvÉ zÁRˉÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
PÀA¥ÀÇålgï zÀÄgÀ¹Û/¸ÀÄ¹Üw ªÀ» £ÀªÀÄÆ£É
zÀÆgÀÄ zÁR°¹
zÀÄgÀ¹ÛUÉÆ¼À ±ÁˉÉ¬ÄAzÀ ¤ªÀðºÀuÁ zÀ ¢£À¢AzÀ
G¥ÀPÀgÀtzÀ PÉlÄÖ zÀÆgÀÄ
PÀæ. UÁzÀ ¤ªÀðºÀuÁ ¸ÀA¸ÉÜUÉ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄªÀgÀÄ ¸Àj¥Àr¸À®Ä
¹jAiÀÄˉï ºÉÆÃzÀ zÁR®Ä µÀgÁ
¸ÀA G¥ÀPÀgÀtzÀ zÀÆgÀÄ zÁR°¹zÀ ¸Àj¥Àr¹zÀ vÉUÉzÀÄ
£ÀA§gï ¢£ÁAPÀ ¸ÀASÉå
ºÉ¸ÀgÀÄ ¢£ÁAPÀ ¢£ÁAPÀ PÉÆAqÀ MlÄÖ
¢£ÀUÀ¼ÀÄ
• ¹.J.Jˉï.¹ ¸ÁªÀiÁ£Àå zÁ¸ÁÛ£ÀÄ ªÀ»
¹.J.Jˉï.¹ AiÉÆÃd£ÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ MAzÀÄ ¥ÀævÉåÃPÀ zÁ¸ÁÛ£ÀÄ ªÀ» ¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÀÄ.

PÀA¥ÀÇålgï ¤ªÀðºÀuÁ ¸ÀA¸ÉÜ¬ÄAzÀ ºÁUÀÆ EˉÁSÉ¬ÄAzÀ ¸ÀgÀ§gÁeÁUÀÄªÀ JˉÁè
¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß (¸ÀªÀðgï, y£ïPÉèöÊAmï, AiÀÄÄ.¦.J¸ï, ¥ÉÆæeÉPÀÖgï EvÁå¢) zÁ¸ÁÛ¤UÉ
vÉUÉzÀÄPÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ.
• ¹.J.Jˉï.¹ ¥ÀjPÀgÀUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ PÀÄjvÀAvÉ ¥Àæw wAUÀ¼ÀÆ ©.Dgï.¹ ºÀAvÀPÉÌ ¥ÀæUÀwAiÀÄ£ÀÄß

¤ÃqÀ¨ÉÃPÁzÀ £ÀªÀÄÆ£É:
±ÁˉÉ¬ÄAzÀ
zÁR°¹zÀ
zÁR°¹zÀ
¸ÀgÀ§gÁdÄ
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ
©.Dgï.¹
©.Dgï.¹
ªÀ¸ÀÄªÀ£ÀÄ
¸ÀA¸ÉÜUÉ
¸ÀA¸ÉÜUÉ
¸ÀA¸ÉÜUÉ
ºÉÆÃzÀ
DAiÀiÁ
zÀÆgÀÄ
zÀÆgÀÄ
±ÁˉÉAiÀÄ
µÀgÁ
PÉlÄÖ
AiÀÄAvÀæ
zÀÆgÀÄUÀ¼À «ªÀgÀ
ºÉ¸ÀgÀÄ
PÀæ.¸ÀA
ªÀÄvÀÄ
UÀtPÀ

PÉlÄÖ ºÉÆÃzÀ
ªÀ¸ÀÄÛ«£À
ªÀ¸ÀÄÛ«£À
¢£ÁAPÀ
¸ÀASÉå
ºÉ¸ÀgÀÄ
 PÀA¥ÀÆålgï vÀgÀUÀwAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¹gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß PÉ¼ÀPÀAqÀ £ÀªÀÄÆ£ÉAiÀÄ°è zÁRˉÉUÀ¼À£ÀÄß
¹.J.Jˉï.¹ ±ÁˉÉAiÀÄ°è ¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÀÄ;
PÀA¥ÀÇålgï DzsÁjvÀ ¥ÁoÀ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ «ªÀgÀ
ºÁdjzÀÝ PÀA¥ÀÇålgï/
vÀgÀUÀw ¸ÀzÀj
ªÀÄPÀÌ¼À PÉèöÊAmï £ÀÄß vÀgÀUÀw
PÀæ. ¤ªÀð»¹zÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ²PÀëPÀgÀ ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀ
¢£ÁAPÀ ¸ÀASÉå §¼À¹zÀ MlÄÖ ¤ªÀð»¹zÀ
¸ÀA ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¥ÁoÀzÀ ¸À» ¸À»
ªÀÄvÀÄÛ CªÀ¢ü ²PÀëPÀgÀÄ
«µÀAiÀÄ »ªÀiÁä»w
vÀgÀUÀw (UÀAmÉUÀ¼À°)è
CzsÁåAiÀÄ -11. D¦üÃ¸ï ¥ÁåPÉÃeï : JPÉìˉï/¸Éàçqï²Ãmï
¥sÉÊˉï, Jrmï, lÆˉï ¨Ágï ¥ÀjZÀ0iÀÄ
11.1: ¸Éàçqï²Ãmï(Spreadsheet) UÀ¼À£ÀÄß C£ÉéÃ¶¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
n¥ÀàtÂUÀ¼ÀÄ: ¸Éàçqï²Ãmï vÀAvÁæA±ÀªÀ£ÀÄß C£ÉéÃ¶¸ÀÄvÁÛ, ¸Éàçqï²Ãmï PË±À®åUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¸ÀÄvÁÛ ªÀÄvÀÄÛ

¸Éàçqï²Ãmï ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄvÁÛ ¸Éàçqï²ÃmïUÀ¼À §UÉÎ PÀ°AiÀÄÄªÀÅzÀÄ F ªÀiÁqÀÆå¯ï£À GzÉÞÃ±À.
vÀgÀUÀw ²PÀëPÀgÁV, ¤ªÀÄä ¥ÁvÀæPÉÌ ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀPÁjAiÀiÁUÀÄªÀ ¸Éàçqï²Ãmï PË±À®åªÀ£ÀÄß ¨É¼ÉÉ¹PÉÆAqÀÄ MAzÀÄ
GvÀà£ÀßªÀ£ÀÄß ¸ÀÈ¶Ö¸ÀÄªÀ MAzÀÄ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃªÀÅ ¥ÀÆtðUÉÆ½¸ÀÄ«j. ¤ÃªÀÅ ¸ÀÈ¶Ö¸ÀÄªÀ GvÀà£ÀßªÀÅ
¤ªÀÄä gÀZÁ£ÁvÀäPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄzsÁj¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ ¥ÀÆtðUÉÆAqÀ £ÀAvÀgÀ 21 £ÉÃ
±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ PÀ°¸ÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ PÀ°AiÀÄÄ«PÉ PË±À®åUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÀqÉUÀ¼À £ÉÃgÀ C£ÀÄ¨sÀªÀªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄ«j.
¥Àæw¤vÀåzÀ ¤ªÀÄä fÃªÀ£ÀzÀ°è AiÀiÁªÀ jÃwAiÀÄ UÀtÂvÀzÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ®£ÀÄß ¤ÃªÀÅ ©r¸ÀÄ«j ? F ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ½UÉ
GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÃUÉ PÀAqÀÄ»rAiÀÄÄ«j ? ªÀqïð ¥ÉÆæ¸É¹AUï vÀAvÁæªÀÄ±ÀªÀÅ °TvÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ½UÉ ¸ÀºÁAiÀÄ
ªÀiÁqÀÄªÀAvÉ ¸Éàçqï²Ãmï vÀAvÁæA±ÀªÀÅ UÀtÂvÀzÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼ÀÄ-«±ÉμÀtªÁV ºÀt ªÀÄvÀÄÛ E¤ßvÀgÀ ¥ÀjªÀiÁtUÀ¼À

dn® ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjºÀj¸À®Ä ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. ¸Éàçqï²Ãmï vÀAvÁæA±ÀzÀ MAzÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄPÀ
®PÀëÀuÁA±ÀªÉAzÀgÉ, ¯ÉPÁÌZÁgÀzÀ°è ¤ÃªÀÅ G¥ÀAiÉÆÃV¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÄ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß §zÀ°¹zÀgÉ, CzÀÄ
¸ÀéAiÀÄAZÁ°vÀªÁV ºÉÆ¸À GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß vÉÆÃj¸ÀÄvÀÛzÉ. ZÁmïðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÁæ¥sïUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸À®Ä
¸Éàçqï²Ãmï vÀAvÁæA±ÀªÀ£ÀÄß §¼À¸À§ºÀÄzÀÄ.
N¥À£ï D¦ü¸ï, DUïð PÁå¯ïÌ ¸ÉÃjzÀAvÉ ºÀ®ªÁgÀÄ ¸Éàçqï²Ãmï vÀAvÁæA±À ²Ã¶PÉUÀ½ªÉ. MAzÉÃ
PÀA¥ÀÆålgï ºÀAaPÉÆ¼ÀÄîvÁÛ M§â ¸ÀºÀ¨ÁVAiÉÆqÀ£É N¥À£ï D¦ü¸ï, DUïð PÁå¯ïÌ DgÀA©ü¹,
¸Éàçqï²Ãmï£À°è EgÀÄªÀ ¨ÁPïì CAPÀt ªÀÄvÀÄÛ ¸Á®ÄUÀ½gÀªÀ PÉÆÃμÀÖPÀUÀ¼À°è ªÀåªÀ¸ÉÜUÉÆ½¸À®ànÖzÉ.
CAPÀtUÀ¼À£ÀÄß CPÀëgÀUÀ½AzÀ ºÁUÀÆ ¸Á®ÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀASÉåUÀ½AzÀ ºÉ¸Àj¸À¯ÁVzÉ. CAPÀt ªÀÄvÀÄÛ
¸Á®ÄUÀ¼ÀÄ PÀÆqÀÄªÀ eÁUÀzÀ°è §gÀÄªÀ ¨ÁPïìUÉ ¸É¯ï (Cell) JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸É¯ï
CAPÀt CPÀëgÀzÀ ºÉ¸Àj¤AzÀ®Æ ªÀÄvÀÄÛ ¸Á®Ä, ¸ÀASÉå¬ÄAzÀ®Æ £ÁªÀÄPÀgÀtUÉÆArzÉ. PÉ¼ÀV£À
PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä 10 ¤«ÄμÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀå¬Ä¹.
1. A1, A2 ªÀÄvÀÄÛ A3 ªÀÄÆgÀÄ «©ü£Àß ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr

2. B1, B2 ªÀÄvÀÄÛ B3¸É¯ïUÀ¼À°è ªÀÄÆgÀÄ «©ü£Àß ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr
3. B4 ¸É¯ï QèQÌ¹ £ÀAvÀgÀ Sum UÀÄAr QèPï ªÀiÁr ªÀÄvÀÄÛ Enter MwÛ
4. CAPÀtzÀ CUÀ®ªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸Á°£À JvÀÛgÀªÀ£ÀÄß §zÀ°¹.
5. G½zÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è ¸Éàçqï²Ãmï vÀAvÁæA±ÀzÉÆA¢UÉ ¤ÃªÉÃ£ÀÄ ªÀiÁqÀ§°èj JA§ÄzÀgÀ §UÉÎ
C£ÉéÃ¶¹.
11.2:¸Éàçqï²Ãmï PË±À®åUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
 Sum UÀÄAr QèQÌ¹zÁUÀ B4 ¸É¯ï£À°è K£Á¬ÄvÀÄ?
 F ¸Éàçqï²Ãmï vÀAvÁæA±ÀzÀ°è ¤ªÀÄVμÀÖªÁzÀ ªÀ¸ÀÄÛ AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
 ¸Éàçqï²Ãmï vÀAvÁæA±ÀªÀ£ÀÄß AiÀiÁªÁUÀ G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄ«j? ¸Éàçqï²Ãmï£À°è ¨ÉÃgÉ AiÀiÁªÀ «zsÀzÀ
UÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ§ÄzÉAzÀÄ AiÉÆÃa¸ÀÄ«j?
11.3 ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß ªÀPïð²Ãmï£À ªÉÄÃˉÉ ¸Á®Ä ªÀÄvÀÄÛ PÀA§UÀ¼À°è EqÀÄªÀÅzÀÄ.
• EzÀÄ JˉÁè §UÉAiÀÄ CAQUÀ¼À ˉÉPÀÌ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ - ¸ÀgÀ¼À jÃwAiÀÄ°è ˉÉPÀÌ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀjAzÀ
ªÉÊeÁÕ¤PÀ ˉÉPÀÌUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÆtðUÉÆ½¸ÀÄvÀÛzÉ.
• ¸Éàçqï²Ãmï£À ªÀÄÆ® ªÉÊ²µÀÖUÀ¼À£ÀÄß PÀ°AiÀÄÄªÀÅzÀjAzÀ EzÀ£ÀÄß PÁAiÀÄðPÁjAiÀiÁV
G¥ÀAiÉÆÃV¸À®Ä EzÀÄ ¸ÀgÀ¼ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
11.4 ¸Éàçqï²Ãmï£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ

• ¸ÁÖmïð §l£ï ªÉÄÃˉÉ QèPï ªÀiÁr.
• ¥ÉÆæÃUÁæªÀiïì D0iÉÄÌ ªÀiÁr
• ªÉÄÊPÉÆæÃ¸Á¥ïÖ JPÉìˉï DAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉÆ½î

ºÉÆ¸À JA.J¸ï JPÉìˉï ªÀPïð²Ãmï
mÉÊlˉï ¨Ágï ªÉÄ£ÀÄ
¨Ágï lÆˉï
¨Ágï
¸Éˉï
CqÉæÃ¸ï PÁ®ªÀiï
¸Éˉï ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À
Ä
¸ÉÆÌçÃˉï
¨Ágï
gÉÆÃ
ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼ÀÄ
¸ÉÖÃl¸ï
¨Ágï
11.5 ¸Éˉï£À°è qÁmÁªÀ£ÀÄß ¥ÀæªÉÃ²¸ÀÄªÀÅzÀÄ.- ZÀlÄªÀnPÉ
¥Àæw ¸Éˉï£À°è MAzÀÄ CAQ CxÀªÁ ±À§ÝªÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¸À§ºÀÄzÀÄ. AiÀiÁªÁUÀ ªÀiË¸ï ¥Á¬ÄAlgï£ÀÄß PÉ®¸À
ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀ®AiÀÄzÀ°è C®ÄUÁr¹zÁUÀ, CzÀÄ ¨ÁtÂ£À DPÁgÀ¢AzÀ ¥Àè¸ï aºÉßUÉ §zÀˉÁªÀuÉ
ºÉÆAzÀÄªÀÅzÀÄ.
¤ªÀÄä ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀÄä UÉ¼ÉAiÀÄgÀ CAPÀ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¹j.
• PÉ¼ÀUÀqÉ EgÀÄªÀ ¸ÉˉïUÀ°è ¥ÀæªÉÃ²¹j

• ¸Éˉï C1 £À°è CAPÀ ¥ÀnÖ §gÉ¬Äj. My name is Poooja.
• ¸Éˉï A3 £À°è «zÁåyð ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼ÀÄ
• ¸Éˉï B3 £À°è UÀtÂvÀ
• ¸Éˉï C3 £À°è «eÁÕ£À
• ¸Éˉï D3 £À°è ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À
• ¸Éˉï E3 £À°è EAVèÃµï
• ¸Éˉï F3 £À°è »A¢
• FUÀ ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀ CAPÀUÀ¼À£ÀÄß §gÉ¬Äj.

11.5(1) ºÉÆ¸À ªÀPÀð§ÄPï vÉgÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
• ¥sÉÊˉï ªÉÄ£ÀÄ«¤AzÀ New D0iÉÄÌAiÀÄ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉÆ½îj. EzÀÄ MAzÀÄ ºÉÆ¸À ªÀPïð§ÄPï£ÀÄß
vÉgÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
11.5(2)ªÉÆzÀˉÉÃ EzÀÝ ªÀPïð§ÄPï£ÀÄß

vÉgÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ
• ¤ÃªÀÅ ªÀPïð§ÄPï£ÀÄß vÉgÉAiÀÄ®Ä EaÒ¹zÁUÀ AiÀiÁªÀÅzÀÄ ªÉÆzÀˉÉÃ ¤ªÀÄä PÀA¥ÀÇålgï£À°è

G½¸À®ànÖzÀÄÝ CzÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¸À®Ä/C½¸À®Ä/qÁPÀÄåªÉÄAmï£À°ègÀÄªÀ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß wzÀÄÝªÀÅzÀÄ. F
jÃw ªÀiÁrj.
• ¥sÉÊˉï ªÉÄ£ÀÄ«£À°ègÀÄªÀ Open N¥À£ï£À£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉÆ½î.
• ¤ªÀÄä ¥sÉÊˉï EgÀÄªÀ ¥sÉÆÃ®Øgï£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉÆ½îj.
• ¥ÀnÖAiÀÄ°è PÁtÄªÀAvÀªÀÅzÀjAzÀ ¥sÉÊˉï£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁr.
• NPÉ ªÉÄÃˉÉ QèPï ªÀiÁr.
• EzÀÄ ªÉÆzÀˉÉÃ EzÀÝ ªÀPïð§ÄPï£ÀÄß vÉgÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
11.5(3)ˉÉPÀÌZÁgÀUÀ¼ÀÄ
• «µÀAiÀÄUÀ¼À CAPÀUÀ¼À£ÀÄß §gÉ¢gÀÄªÀzÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ PÀÆr¸ÀÄªÀÅzÉAzÀÄ w½AiÉÆÃt.

• ¸Éˉï G3 £À°è mÉÆlˉï£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr.
• ¸Éˉï G4 ªÉÄÃˉÉ QèPï ªÀiÁr.
• ¹UÁä CxÀªÁ DmÉÆ¸ÀªÀiï ªÉÄÃˉÉ QèPï ªÀiÁr.
• ªÉÆzÀ® «zÁåyð «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß MlÄÖ ˉÉPÀÌ ªÀiÁqÀ®Ä JAlgï£ÀÄß
MwÛj.

• ¨ÉÃgÉ «zÁåyðAiÀÄ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß MlÄÖ ˉÉPÀÌ ªÀiÁqÀ®Ä G4 ªÉÄÃˉÉ QèPï ªÀiÁr £ÀAvÀgÀ CzÀ£ÀÄß
PÉ¼ÀUÀqÉ J¼É¬Äj.
11.5(4)¸ÀgÁ¸Àj ˉÉPÁÌZÁgÀ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ

• ¸Éˉï H3 £À°è JªÀgÉÃeï£ÀÄß Average mÉÊ¥ï ªÀiÁrj.
• ¸ÀgÁ¸ÀjAiÀÄ£ÀÄß ˉÉPÀÌªÀiÁqÀ®Ä ¸Éˉï H4 ªÉÄÃˉÉ QèPï ªÀiÁr.
• Insert ªÀÄvÀÄÛ Function CxÀªÁ fx ªÉÄÃˉÉ QèPï ªÀiÁr.
• JªÀgÉÃeï ¥sÀAPÀì£ï DAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉÆ½î. NPÉ ªÉÄÃˉÉ QèPï ªÀiÁrj.

• ¸Éˉï£À°ègÀÄªÀ ªÁå®ÄåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀgÁ¸ÀjAiÀiÁVgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¥ÀÄ£ÀB £ÉÆÃrPÉÆ½îj.
• NPÉ ªÉÄÃˉÉ CxÀªÁ JAlgï QÃAiÀÄ£ÀÄß MwÛj.
11.6 : ¸Éàçqï²Ãmï ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ. help guide ªÀÄÆ®PÀ

ºÀAvÀ 1: ¸Éàçqï²Ãmï PË±À®åUÀ¼À §UÉÎ ºÉZÀÄÑ ºÉZÀÄÑ PÀ°AiÀÄ®Ä C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ, ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
PÁAiÀÄðAiÉÆÃd£É ªÀÄÄV¸ÀÄwÛgÀÄªÁUÀ¯ÉÃ ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ²ð (help guide) AiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjÃQë¹. ¸Éàçqï²Ãmï
¥ÀjZÉÒÃzÀzÀ°è JAlÄ PË±À®å UÀÄA¥ÀÄUÀ½ªÉ.
 ¸Éàçqï²Ãmï UÀÄA¥ÀÄ 1: N¥À£ï D¦üÃ¸ï, DUïð PÁå¯ïÌ
 ¸Éàçqï²Ãmï UÀÄA¥ÀÄ 2: ¸É¯ïUÀ¼ÀÄ, ¸Á®ÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAPÀtUÀ¼Àß£ÀÄ DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
 ¸Éàçqï²Ãmï UÀÄA¥ÀÄ 3: ªÀPïð²ÃmïUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀÅzÀÄ
 ¸Éàçqï²Ãmï UÀÄA¥ÀÄ 4: eÉÆÃqÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ»wAiÉÆqÀ£É PÁAiÀÄð ¤ªÀðºÀuÉ
 ¸Éàçqï²Ãmï UÀÄA¥ÀÄ 5: ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ªÀPïð ²Ãmï£À gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß §zÀ°¸ÀÄªÀÅzÀÄ
 ¸Éàçqï²Ãmï UÀÄA¥ÀÄ 6: ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß DAiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ
 ¸Éàçqï²Ãmï UÀÄA¥ÀÄ 7: ¯ÉPÀÌ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
 ¸Éàçqï²Ãmï UÀÄA¥ÀÄ 8: ZÁmïðUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ºÀAvÀ 2: ¤ÃªÀÅ AiÀiÁªÀ ¸ÉàçÃqï ²Ãmï PË±À®åªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä PÀ°AiÀÄ¨ÉÃPÉA¢gÀÄ«j? D PË±À®åªÀ£ÀÄß

ªÀiÁqÀ®Ä PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß AiÀiÁªÀ PË±À®å UÀÄA¦¤AzÀ DgÀA©ü¸ÀÄ«j?

¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄªÀªÀjUÉ vÀªÀÄä «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ErÃ UÀÄA¦£ÉÆA¢UÉ ºÀAaPÉÆ¼Àî®Ä ¸ÀªÀÄAiÀÄªÀ£ÀÄß ¤Ãr.
GvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ ©ü£ÀßªÁVgÀ§ºÀÄzÀÄ.
11.7: ¸Éàçqï²Ãmï PË±À®åUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
MAzÀÄ CUÀvÀåªÁzÀ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄV¸ÀÄªÀμÀÖgÀ°è, PÉ¼ÀV£À ¥ÀnÖAiÀÄ°ègÀÄªÀ MAzÀÄ DAiÀÄÝ
ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß PÀ°vÀÄ ¸Éàçqï²Ãmï PË±À®åªÀ£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀ CªÀPÁ±À ¤ªÀÄUÉ zÉÆgÀPÀÄvÀÛzÉ.
 CUÀvÀåªÁzÀ ZÀlÄªÀnPÉ –CAPÀ¥ÀnÖ
 DAiÀÄÝ ZÀlÄªÀnPÉ – vÀgÀUÀw vÀ¥À²Ã®Ä
 DAiÀÄÝ ZÀlÄªÀnPÉ – CAvÀQæðAiÉÄAiÀÄ gÉÃRavÀæ
¤Ã«ÃUÀ CUÀvÀå ¸ÉàçÃqï ²Ãmï ZÀlÄªÀnPÀAiÀiÁzÀ CAPÀ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß PÀ°AiÀÄÄ«j. ¤ªÀÄä gÀZÀ£ÁvÀäPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß

C¢üPÀUÉÆ½¸ÀÄªÀ GvÀà£ÀßªÀ£ÀÄß ¸ÀÈ¶Ö¹ ¸ÉàçÃqï ²Ãmï PË±À®åUÀ¼À£ÀÄß PÀ°AiÀÄÄªÀÅzÀμÉÖÃ C®è. 21£ÉÃ
±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ PÀ°¸ÀÄ«PÉ ºÁUÀÆ PÀ°AiÀÄÄ«PÉ PË±À®å ªÀÄvÀÄÛ £ÀqÀvÉUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ £ÉÃgÀ C£ÀÄ¨sÀªÀ
¥ÀqÉAiÀÄÄ«j. CAPÀ¥ÀnÖ ZÀlÄªÀnPÉUÁV ªÀÄÄA¢£À ¥ÀÄlªÀ£ÀÄß wgÀÄ« ºÁQ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄA¢£À
¤zÉÃð±ÀPÀUÀ½UÁV ¤jÃQë¹.
1. CAPÀ¥ÀnÖ
C£ÉÃPÀ ²PÀëPÀgÀÄ vÀªÀÄä «zÁåyðUÀ¼ÀÄ ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀ CAPÀUÀ¼À eÁqÀ£ÀÄß CAPÀ¥ÀnÖ¬ÄAzÀ¯ÉÃ ¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîvÁÛgÉ.
«©ü£Àß «μÀAiÀÄUÀ¼À°è UÀ½¹zÀ CAPÀUÀ¼Àß£ÀÄ zÁR°¹. vÀgÀUÀwAiÀÄ°è CxÀªÁ «μÀAiÀÄ PÉëÃvÀæzÀ°è «zÁåyðUÀ¼À
±ÉæÃtÂAiÀÄ£ÀÄß JtÂ¸À®Ä UÀtPÀªÀiÁ¥À£ÀªÀ£ÀÄß §¼À¸ÀÄvÁÛgÉ. F ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄ®¨sÀªÁV¸À®Ä ¤ÃªÀÅ
PÀA¥ÀÆålgÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ §¼À¸À§°èj?
AiÉÆÃf¹.
¤ªÀÄä vÀgÀUÀwAiÀÄ°è ¥ÀæAiÉÆÃV¸ÀÄªÀ PÁAiÀÄð ¤AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ ±ÉæÃtÂ C¨sÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹ MAzÀÄ ¸ÉàçÃqï
²Ãmï CAPÀ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÈ¶Ö¹ PÉ¼ÀV£À GzÁºÀgÀuÉUÀ£ÀÄß £ÉÆÃr. F ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß DgÀA©ü¸ÀÄªÀ ªÀÄÄ£Àß
MAzÀÄ ªÀiÁzÀj ªÀPïð²Ãμï ¥ÀÆtðUÉÆ½¸À®Ä ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄ¸Àj¹.
CAPÀ¥ÀnÖAiÀÄ ªÀiÁzÀj.

F ¥Àæ±ÉßUÀ¼À §UÉÎ D¯ÉÆÃa¹ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÀ¨sÁVAiÉÆqÀ£É PÁAiÀÄð ¤ªÀð»¸ÀÄwÛzÀÝgÉ, ¤ªÀÄä «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß
ZÀað¹. ¤ªÀÄä «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß PÁUÀzÀzÀ MAzÀÄ ºÁ¼ÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É §gÉzÀÄ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß MAzÀÄ PÀæªÀÄ§zÀÞ
jÃwAiÀÄ°è ºÉÃUÉ ºÁPÀÄ«gÉAzÀÄ vÉÆÃj¸À®Ä MAzÀÄ PÉÆÃμÀÖPÀªÀ£ÀÄß §gÉAiÀÄªÀÅzÀÄ ¤ªÀÄUÉ
¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀ§ºÀÄzÀÄ.
 ¤ÃªÀÅ AiÀiÁªÀ ±Á¯Á «μÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÀ°¸ÀÄwÛÃgÀÄ? AiÀiÁªÀ «μÀAiÀÄ(«μÀAiÀÄUÀ½UÉ) CAPÀUÀ¼À£ÀÄß

PÉÆÃqÀ¨ÉÃPÁVzÉ? CAPÀ¥ÀnÖ ªÀPïð²ÃmïUÁV MAzÀÄ «μÀAiÀÄªÀ£ÀÄß Dj¹.
 CAPÀ¥ÀnÖAiÀÄ°è G¥ÀAiÉÆÃV¸À¯ÁzÀ LzÀÄ d£À «zÁåyðUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀÅªÀÅ?
 LzÀÄ «©ü£À£À ªÀiË®å ¤tðAiÀÄ CxÀªÁ PÁAiÀÄð¤AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À°è F «zÁåyðUÀ¼ÀÄ ¥ÀqÉ¢gÀÄªÀ
CAPÀUÀ¼À ¸ÁzsÀåvÉ K£ÀÄ?
 NzÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä ¸ÀÄ®¨sÀªÁUÀÄªÀAvÉ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ºÉÃUÉ DAiÉÆÃf¸ÀÄ«j?
vÀªÀÄä CAPÀ¥ÀnÖ ªÀPïð²ÃmïUÉ ²PÀëPÀgÀÄ PÉÃªÀ® MAzÉÃ MAzÀÄ «μÀAiÀÄªÀ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä MwÛ
ºÉÃ½. PÉ®ªÀÅ §zÀÝvÉAiÀÄ vÀgÀUÀw ²PÀëPÀgÀÄ ºÀ®ªÁgÀÄ «μÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸À®Ä EμÀÖ¥ÀqÀ§ºÀÄzÀÄ.
FZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ°è£À JgÀqÀ£ÉAiÀÄ ¸ÀªÁ°£À°è DrzÀ ºÁUÉ, ¨ÉÃgÉ «μÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß E£ÉÆßAzÀÄ
ªÀPïð²Ãmï£À°è CªÀÅUÀ¼À ±ÉæÃtÂUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸À§ºÀÄzÉAzÀÄ w½¹.
²PÀëPÀgÀÄ vÀªÀÄUÉ ¥ÀjavÀªÁzÀ ±ÉæÃtÂÃPÀÈvÀ ¥ÀzÀÝwAiÀÄ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸À®Ä ¸ÀévÀAvÀægÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ. DzÀgÉ CªÀgÀÄ

CPÀëgÀUÀ¼À ±ÉæÃtÂAiÀÄ®èzÉ ¸ÀASÉåUÀ¼À ¸ÉÆÌÃgï(10 CA±ÀUÀ¼À ªÀiÁ¥ÀPÀ CxÀªÁ ±ÉÃPÀqÁªÁgÀÄ) G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀÅzÀ
ªÀÄÄRåªÁzÀÄzÀÄ. vÁªÀÅ G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀ ¥ÀzÀÝwAiÀÄ£Àß£ÀÄ¸Àj¹ CªÀgÀÄ vÀªÀÄäzÉÃ DzÀ ªÀPïð²Ãmï
CAPÀtUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÈ¶Ö¸À¨ÉÃPÀÄ. GzÁºÀgÀuÉUÉ ²PÀëPÀgÀÄ PÉÃªÀ® ±ÉÃPÀqÁªÁgÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹zÀgÉ, MlÄÖ
CAPÀUÀ½PÉAiÀÄ CAPÀtzÀ CUÀvÀå«®è.
PÉ®ªÀÅ «μÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä, ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ²ðAiÀÄ PÉ¼ÀPÀAqÀ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃr.
 ¸Éàçqï ²Ãmï UÀÄA¥ÀÄ 2: ¸É¯ïUÀ¼ÀÄ, ¸Á®ÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAPÀtUÀ¼À£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
 ¸Éàçqï ²Ãmï UÀÄA¥ÀÄ 3: ªÀPïð²ÃmïUÀ¼À §¼ÀPÉ
 ¸Éàçqï ²Ãmï UÀÄA¥ÀÄ 4: eÉÆÃqÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ»wAiÉÆqÀ£É PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉ
 ¸Éàçqï ²Ãmï UÀÄA¥ÀÄ 5: ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ªÀPïð²ÃmïUÀ¼À gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß §zÀ°¸ÀÄªÀÅzÀÄ
 ¸Éàçqï ²Ãmï UÀÄA¥ÀÄ 7: ¯ÉPÀÌ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
ªÀiÁr.
1) N¥À£ï D¦üÃ¸ï, DUïð PÁå¯ïÌ DgÀA©ü¹, ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆ¸À SÁ° ¸Éàçqï²Ãmï vÉgÉ¬Äj.
2) ²Ãmï 2 £ÀÄß ¤ÃªÀÅ DAiÉÄÌ ªÀiÁrzÀ ±Á¯Á «μÀAiÀÄzÀ ºÉ¸Àj£À°è ªÀÄgÀÄ ºÉ¸Àj¹.

ºÀAvÀ 2: ²PÀëPÀgÀÄ F ºÀAvÀªÀ£ÀÄß C£ÉÃPÀ ¨Áj ¤®ðQë¸ÀÄvÁÛgÉ. ºÀ®ªÁgÀÄ ªÀPïð²ÃmïUÀ¼À eÉÆvÉUÉ
¸Éàçqï²mï AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß PÀ°AiÀÄÄªÀÅzÀÄ ªÀÄÄVzÁUÀ PÀ°AiÀÄÄªÁUÀ EzÀÄ §ºÀ¼À ªÀÄÄRåªÁUÀÄvÀÛzÉ. MAzÀÄ
ªÀPïð²Ãl£ÀÄß ªÀÄgÀÄ ºÉ¸Àj¸À®Ä «zÁåyðUÀ½UÉ JgÀqÀÄ ªÀiÁUÀðUÀ½ªÉ. CUÀvÀå«zÀÝgÉ, ¸Éàçqï²Ãmï PË±À®å
3.2: ªÀPïð²ÃmïUÉ ºÉÆ¸À ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ £ÉÆÃqÀ®Ä w½¹.
3) ¸É¯ï A1 gÀ°è, ªÀPïð²ÃmïUÉ MAzÀÄ ²Ã¶ðPÉ mÉÊ¥ï ªÀiÁr. ¤ªÀÄä EμÁÖ£ÀÄ¸ÁgÀ ²Ã¶ðPÉAiÀÄ
gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß §zÀ°¹.
4) FUÀ ¤ªÀÄä ªÀPïð²Ãmï£À°è CAPÀt ²gÉÆÃ£ÁªÉÄUÀ¼À£ÀÄß (heading) ¸ÉÃj¸ÀÄ«j. ¸É¯ï A3
gÀ°è “PÉÆ£ÉAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ” ªÀÄvÀÄÛ ¸É¯ï B3gÀ°è “ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ” JAzÀÄ mÉÊ¥ï ªÀiÁr.
£ÀAvÀgÀ ¸É¯ï F3 ªÀÄÆ®PÀ C3 ¸É¯ïUÀ¼À°è ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr. UÉæÃqï ¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ°è
¤ÃªÀÅ ¸ÉÃj¸À®Ä EaÒ¸ÀÄªÀ LzÀÄ «©ü£Àß ªÀiË®å ¤tðAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ / CxÀªÁ PÁAiÀÄð
AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è£À £Á®Ì£ÀÄß F ªÀiÁ»wAiÀÄÄ UÀÄgÀÄw¸ÀÄvÀÛzÉ. PÉÆ£ÉAiÀÄ°èG3 ªÀÄvÀÄÛ H3
¸É¯ïUÀ¼À°è “MlÄÖ CAPÀUÀ¼ÀÄ” ªÀÄvÀÄÛ “¸ÀgÁ¸Àj CAPÀUÀ¼ÀÄ” JAzÀÄ mÉÊ¥ï ªÀiÁr.
ºÀAvÀ4: F ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è ²PÀëPÀgÀÄ LzÀÄ PÁAiÀÄð¤AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À°è PÉÃªÀ® £Á®Ì£ÀÄß CAPÀ¥ÀnÖAiÀÄ°è
¸ÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ GvÀÛªÀÄ. LzÀ£ÉAiÀÄ «μÀAiÀÄªÀ£ÀÄß 14£ÉÃ ºÀAvÀzÀ°è ¸ÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß
§zÀ°¹zÁUÀ ¸ÀéAiÀÄA ZÁ°vÀªÁV UÀt£É DUÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß PÁt§ºÀÄzÀÄ.
5) ¸Á®Ä 3gÀ°è ²gÉÆÃ£ÁªÉÄUÀ¼À£ÀÄß(titles) §zÀ°¹.
¸ÀªÁ®Ä: ¸É¯ï C3 CAPÀtzÀ ²gÉÆÃ£ÁªÉÄAiÀÄ£ÀÄß H3 ªÀÄÆ®PÀ MAzÀÄ PÉÆÃ£ÀzÀ°è §gÀÄªÀ ºÁUÉ
wgÀÄV¸À®Ä D¯ÉÆÃa¹. £ÀAvÀgÀ, D ¸É¯ïUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ®Æ ¨Áqïðgï ºÁQ. (¸ÀºÁAiÀÄPÉÌ-¸Éàçqï²Ãmï
PË±À®å 5.7: MAzÀÄ ¸É¯ï CxÀªÁ ¸É¯ïUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ ªÀiÁ»wAiÀÄ ¥ÀAQÛÃPÀgÀtªÀ£ÀÄß §zÀ°¸ÀÄªÀÅzÀÄ-
£ÉÆÃr)(F ¥ÀjZÉÒÃzÀzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è CAPÀ¥ÀnÖ UÀtÂvÀzÀ ªÀPïð²Ãmï ¸ÀªÁ°£À ªÀiÁzÀjAiÀÄ£ÀÄß
£ÉÆÃr.)
6) ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß vÀÄA©¸À®Ä CAPÀt H ªÀÄÆ®PÀ B CAPÀtUÀ¼À CUÀ®ªÀ£ÀÄß §zÀ°¹. CAPÀtUÀ¼ÀÄ
E£ÀÆß CUÀ®«zÀÝgÉ, ªÀiÁ»wAiÀÄÄ JgÀqÀÄ ¸Á®ÄUÀ¼À°è §gÀÄªÀ ºÁUÉ mÉPïì÷Ö gÁå¦AUïUÉ §zÀ°¹.
7) A9gÀ ªÀÄÄRAvÀgÀ ¸É¯ïUÀ¼À°è LzÀÄ «zÁåyðUÀ¼À PÉÆ£ÉAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼Àß£ÀÄ mÉÊ¥ï ªÀiÁr. £ÀAvÀgÀ
B9 ªÀÄÄSÁAvÀgÀ ¸É¯ïUÀ¼À°è «zÁåyðUÀ¼À ªÉÆzÀ® ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr. CªÀ±ÀåPÀvÉ EzÀÝgÉ
CAPÀtzÀ CUÀ®ªÀ£ÀÄß §zÀ°¹.
ºÀAvÀ 4 ªÀÄvÀÄÛ 7 :PÉ®ªÀÅ ²PÀëPÀgÀÄ LzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ ±ÉæÃtÂÃPÀÈvÀ PÁAiÀÄð ¤AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ
«zÁåyðUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸À®Ä EaÒ¸À§ºÀÄzÀÄ §gÉ¢gÀÄªÀ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß ªÉÆzÀ®Ä ªÀÄÄV¸À®Ä CªÀgÀ£ÀÄß
¥ÉÆæÃvÁì»¹. £ÀAvÀgÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄ«zÀÝgÉ, ªÀiÁ»wAiÀÄ CAPÀt ªÀÄvÀÄÛ ¸Á®ÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸À®Ä CªÀPÁ±À
¤Ãr.
8) ¥Àæw «zÁåyðAiÀÄ ºÉ¸Àj£À §®QÌgÀÄªÀ £Á®ÄÌ ¸É¯ïUÀ¼À°è ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ªÀiË®å ¤tðAiÀÄ CxÀªÁ
PÁAiÀÄð ¤AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ CAPÀUÀ¼À£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr.
ºÀAvÀ8:UÀ½¹zÀ CAPÀUÀ¼À£ÀÄß ²PÀëPÀgÀÄ vÀÄA§ÄªÁUÀ, CªÀgÀÄ ºÁ° ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß vÀÄA§¨ÉÃPÉÃ ºÉÆgÀvÀÄ
¸ÀASÁå ¥ÀjªÀiÁt ¸ÀÆa¸ÀÄªÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£Àß®è,(GzÁºÀgÀuÉUÉ, ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß 80 JAzÀÄ mÉÊ¥ï ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉÃ
ºÉÆgÀvÀÄ eighty JA§ ¥ÀzÀ ºÁPÀ¨ÁgÀzÀÄ) ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁqÀ¢zÀÝgÉ, 9-11 ºÀAvÀUÀ¼À°è
¸ÀÆvÀæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ ¸ÀjAiÀiÁV PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄªÀÅ¢®è.
9) G4 ¸É¯ï£À°è sum PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß C¼ÀªÀr¹. EzÀÄ ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ «zÁåyðAiÀÄ MlÄÖ CAPÀUÀ¼À£ÀÄß
UÀtÂ¸ÀÄvÀÛzÉ. £ÀAvÀgÀ sum PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß PÉ¼ÀV£À £Á®ÄÌ ¸É¯ïUÀ¼À°è vÀÄA©¹.(¸ÀºÁAiÀÄPÉÌ-¸Éàçqï²Ãmï
PË±À®å 7.1: MAzÀÄ ¸Á®Ä CxÀªÁ CAPÀtzÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß eÉÆÃr¸ÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ UÀtÂ¸ÀÄªÀÅzÀÄ
£ÉÆÃr)
10)H4 ¸É¯ï£À°è ‘Average’ ¥ÀæPÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ¸ÀKj¹. MzÀÄ ªÉÆzÀ®£ÉÃ «zÁåyðAiÀÄ ¸ÀgÁ¸Àj
CAPÀUÀ¼À£ÀÄß KtÂ¸ÀÄvÀÛzÉ. J¯Áè ¸É¯ïUÀ¼À®Æè ªÀiË®å ªÀiÁ¥À£À CAPÀUÀ¼À£ÀÄß vÀÄA©¹, MlÄÖ
CAPÀUÀ¼À£Àß®è (F4 ªÀÄÄSÁAvÀgÀ C4 ¸É¯ïUÀ¼ÀÄ)(G4¸É¯ï) (¸ÀºÁAiÀÄPÉÌ -¸Éàçqï²Ãmï PË±À®å 7.2:
MAzÀÄ ¸Á®Ä CxÀªÁ CAPÀtzÀ°è ¸ÀgÁ¸Àj ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ºÁPÀÄªÀÅzÀÄ £ÉÆÃr)
11)PÉ¼ÀV£À £Á®ÄÌ ¸É¯ïUÀ¼À°è Average ¥ÀæPÁAiÀÄð vÀÄA©¹.
12)¸ÀgÁ¸Àj CAPÀUÀ¼À£ÀÄß §zÀ°¹ CAzÀgÉ CªÀÅUÀ¼À°è JgÀqÀÄ zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÁÜ£ÀUÀ½gÀÄvÀÛªÉ. CªÀ±ÀåPÀvÉUÉ
vÀPÀÌAvÉ CAPÀtzÀ CUÀ® §zÀ°¹.
13)ªÀÄÄAzÉ ºÉÆ¸À CAPÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¹zÁUÀ CAPÀ¥ÀnÖAiÀÄ ªÉÆzÀ°zÀÝ ºÁUÉAiÉÄÃ EgÀÄªÀAvÉ
RavÀUÉÆ½¹PÉÆ½î CAPÀt F ªÀÄvÀÄÛ G UÀ¼À £ÀqÀÄªÉ MAzÀÄ CAPÀtªÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¹.
14)¸É¯ï G3 AiÀÄ°è LzÀ£ÉAiÀÄ ªÀiË®åªÀiÁM£À CxÀªÁ PÁAiÀÄð¤AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr.
ªÀÄvÀÄÛ D LzÀ£ÉAiÀÄ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ°è LzÀÄ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ ¥ÀqÉzÀ CAPÀUÀ¼À£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr.
F ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¸ÉÃj¹zÁUÀ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ MlÄÖ CAPÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀgÁ¸Àj vÀªÀÄäμÀÖPÉÌ vÁªÉÃ
§zÀ¯ÁUÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß UÀªÀÄ¤¹.
15)8gÀ ªÀÄÆ®PÀ 4 ¸Á®ÄUÀ¼À°è CPÀëgÀªÀiÁ°PÉ CxÀªÁ KjPÉAiÀÄ PÀæªÀÄzÀ°è ºÁPÀ®Ä «zÁåyðUÀ¼À
ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß ACAPÀtzÀ°è G¥ÀAiÉÆÃV¹ (¸ÀºÁAiÀÄPÉÌ -¸Éàçqï²Ãmï PË±À®å 6.7 ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß
DzsÀj¹ ¸Á®ÄUÀ¼À PÀæªÀÄªÀ£ÀÄß ªÀVÃðPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ §zÀ°¸ÀÄªÀÅzÀÄ- £ÉÆÃr)
ºÀAvÀ 15: PÉ®ªÀÅ ²PÀëPÀjUÉ ªÀiÁ»w «AUÀqÀuÉAiÀÄ ¥ÀæQæAiÉÄ PÀptªÁUÀ§ºÀÄzÀÄ. CªÀjUÉ ²Ã¶ðPÉ ªÀÄvÀÄÛ
CAPÀt ²gÉÆÃ£ÁªÉÄAiÀÄÄ¼Àî ¸Á®ÄUÀ¼À£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀ¨ÁgÀzÉAzÀÄ w½¹ ºÉÃ½. ºÁUÉAiÉÄÃ, D¥ÉÃQëvÀ
¥sÀ°vÁA±ÀUÀ¼ÀÄ ¹UÀÄªÀ vÀ£ÀPÀ C£ÉéÃ¶¸À®Ä CªÀgÀ£ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁì»¹. ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ ¨Áj ¸ÀjAiÀiÁV «AUÀqÀuÉ
ªÀiÁqÀ¢zÀÝgÀÆ DUÀÄvÀÛzÉAzÀÄ ºÉÃ½. ¸Á®ÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÄ£ÀB ªÉÆzÀ°£À ºÁUÉ vÀgÀ®Ä Undo ¥ÀæPÀAiÀiÁðªÀ£ÀÄß
§¼À¹.
16) EZÁÒ£ÀÄ¸ÁgÀ ªÀPïð²Ãmï ¸É¯ïUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ®Æ ¨ÁqÀðgï ºÁQ. (¸ÀºÁAiÀÄPÉÌ -¸Éàçqï²Ãmï PË±À®å
5.8 ¸É¯ïUÀ¼ÀÄ, ¸Á®ÄUÀ¼ÀÄ, CAPÀtUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀPïð²ÃmïUÀ½UÉ ¨ÁqÀðgï ºÁPÀÄªÀÅzÀÄ- £ÉÆÃr)
¸ÀªÁ®Ä: JgÀqÀ£ÉAiÀÄ ±Á¯Á «μÀAiÀÄPÉÌ E£ÉÆßAzÀÄ CAPÀ¥ÀnÖ ªÀPïð²Ãmï ºÁPÀ®Ä ¤ÃªÀÅ EaÒ¸À§ºÀÄzÀÄ.
F ªÀPïð²Ãmï£ÀÄß £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr ºÉÆ¸À ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß PÉÆr. (¸ÀºÁAiÀÄPÉÌ -¸Éàçqï²Ãmï PË±À®å 3.6:
ªÀPïð²Ãmï£À ¥Àæw ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.- £ÉÆÃr) £ÀAvÀgÀ ªÀPïð²Ãmï£À ²Ã¶ðPÉ §zÀ¯Á¬Ä¹, «zÁåyðUÀ½UÉ
ºÉÆ¸À ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À CxÀªÁ PÁAiÀÄð¤AiÉÆÃd£É CAPÀUÀ½PÉ vÀÄA©¹. ªÀPïð²Ãmï£À PÉÆÃμÀÖPÀPÀÆÌ
ªÀÄgÀÄºÉ¸ÀgÀ¤ßqÀ¨ÉÃPÀÄ(F ¥ÀjZÉÒÃzÀzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è ¸ÀªÁ°£À ªÀiÁzÀj £ÉÆÃr)

17)G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀzÉ EgÀÄªÀ ªÀPïð²ÃlÄUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁQ.
18)¤zÉÃð±Á£ÀÄ¸ÁgÀ PÁAiÀÄð gÀPÀëuÉ ªÀiÁr.
ºÀAvÀ 18: ºÁdgÁw ¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß ²PÀëPÀgÀÄ ¥ÀÆtðUÉÆ½¸ÀÄwÛzÀÝgÉ, PÁAiÀÄðªÀÅ
¸ÀÄ®¨sÀªÁV ¹UÀÄªÀAvÀºÀ ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è vÀªÀÄä PÁAiÀÄð gÀPÀëuÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ. JgÀqÀ£ÉAiÀÄ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ
¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è CzÉÃ PÀA¥ÀÆålgï£À §½ PÀÄ½vÀÄPÉÆ¼Àî¢zÀÝgÉ ¥sÉÊ®£ÀÄß r¸ïÌ£À°è gÀQë¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß
¥ÀjUÀtÂ¹.

«eÕÁ£ÀzÀ CAPÀ¥ÀnÖ ªÀPïð²Ãmï ¸ÀªÁ°£À ªÀiÁzÀj.
¥Àj²Ã°¹
¤ªÀÄä CAPÀ¥ÀnÖ ªÀPïð²Ãmï£ÀÄß ZÉ£ÁßV UÀªÀÄ¤¹ £ÉÆÃr. CzÀgÀ°è F CªÀÄ±ÀUÀ½ªÉAiÉÄAzÀÄ SÁwæ
¥Àr¹PÉÆ½î.
 ªÀPïð²Ãmï£À°è AiÀiÁªÀ ¥ÀæPÁgÀzÀ ªÀiÁ»w¬ÄzÉAiÉÄAzÀÄ «ªÀj¸ÀÄªÀ MAzÀÄ ²Ã¶ðPÉ.
 CPÀëgÀ ªÀiÁ°PÉ PÀæªÀÄzÀ°è ªÀVÃðPÀj¹zÀ LzÀÄ «zÁåyðUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼ÀÄ
 ¥ÀæwAiÉÆ§â «zÁåyðAiÀÄ MlÄÖ CAPÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀgÁ¸Àj CAPÀUÀ¼À£ÀÄß UÀtÂ¸ÀÄªÀ
¸ÀÆvÀæUÀ¼ÀÄ
 §¼À¸ÀÄªÀ J¯Áè ªÀPïð²ÃmïUÀ½UÀÆ ºÉÆ¸À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §¼ÀPÉ EPÀÌzÀ
ªÀPïð²ÃmïUÀ¼À£ÀÄß C½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ CA±ÀUÀ¼ÀÄ ©lÄÖ ºÉÆÃVzÀÝgÉ, FUÀ¯ÉÃ ªÀPïð²ÃnUÉ CzÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¹ ¤ªÀÄUÉ ¨ÉÃPÁzÀ EvÀgÀ
§zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁr. ªÀÄÄVzÀ ªÉÄÃ¯É ¤ªÀÄä PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß gÀQë¸À®Ä ªÀÄgÉAiÀÄ¨ÉÃr.

ºÀAaPÉÆ½î.
ºÀAaPÉÆ¼ÀÄîªÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è F PÉ¼ÀPÀAqÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¹.

 ¤ªÀÄä «zÁåyðUÀ¼À CAPÀUÀ¼À£ÀÄß UÀtÂ¸À®Ä F CAPÀ¥ÀnÖAiÀÄ ¤ªÀÄä ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ
ºÉaÑ¸ÀÄªÀÅzÀÄ? ¤ªÀÄä ¸ÀéAvÀ ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀPÁÌV F ¢ªÀ¸À ¤ÃªÀÅ ¸ÀÈ¶Ö¹zÀ ¸Éàçqï²Ãmï£ÀÄß ºÉÃUÉ
ªÀiÁ¥Àðr¸ÀÄ«j?
 ¤ÃªÀÅ F ¢ªÀ¸À §¼À¹zÀ CvÀåAvÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀPÁj ¸Éàçqï²Ãmï ®PÀëtªÀÅ AiÀiÁªÀÅzÀÄ? KPÉ?
 ¸Éàçqï²Ãmï£À Sum ªÀÄvÀÄÛ Average ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉÃgÉ AiÀiÁªÀ jÃwAiÀÄ ZÀlÄªÀnPÉUÉ
G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄ«j?
2. vÀgÀUÀwAiÀÄ vÀ¥À²Ã®Ä(CLASSROOM INVENTORS)

vÀgÀUÀwUÀ¼À°è ºÀ®ªÁgÀÄ qÉ¸ïÌUÀ¼ÀÄ, PÀÄaðUÀ¼ÀÄ, ¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼ÀÄ, ¥ÀÆgÉÊPÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀA¥ÀÆålgï
¸ÁªÀiÁVæUÀ¼ÀÄ ¸ÀºÁ EgÀÄvÀÛªÉ. PÉ®ªÀÅ ¨Áj vÀgÀUÀwAiÀÄ°ègÀÄªÀ J®èzÀgÀ eÁr »rAiÀÄÄªÀÅzÀÄ PÀμÀÖPÀgÀ. F
PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸À®Ä ¤ÃªÀÅ AiÀiÁªÀ ªÀiÁUÀðªÀ£ÀÄß C£ÀÄ¸Àj¸ÀÄ«j? MAzÀÄ ªÀiÁUÀðªÉAzÀgÉ vÀgÀUÀw
vÀ¥À²Ã®Ä ¸Éàçqï²Ãmï ¸ÀÈ¶Ö¸ÀÄªÀÅzÁVzÉ.
AiÉÆÃf¹.
vÀgÀUÀwAiÀÄ°ègÀÄªÀ ¦ÃoÉÆÃ¥ÀPÀgÀt, ¸ÁzsÀ£À ¸ÁªÀÄVæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀÆgÉÊPÉUÀ¼À MAzÀÄ vÀ¥À²Ã®Ä ªÀPïð²Ãmï
¸ÀÈ¶Ö¹.
F ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¸ÀÄªÀ ªÀÄÄ£Àß ºÀAaPÉÆ¼Àî®Ä MAzÀÄ ªÀiÁzÀj vÀgÀUÀw vÀ¥À²Ã®Ä ªÀPïð²Ãmï
ªÀiÁqÀ®Ä ºÀAvÀUÀ¼À£Àß£ÀÄ¸Àj¹.
vÀgÀUÀw vÀ¥À²Ã®Ä ªÀPïð²Ãmï£À ªÀiÁzÀj
F PÉ¼ÀPÀAqÀ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À §UÉÎ D¯ÉÆÃa¹. ¸ÀºÀ¨sÁVAiÉÆqÀ£É PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄwÛzÀÝgÉ, ¤ªÀÄä «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß

ZÀað¹. MAzÀÄ PÁUÀzÀzÀ ºÁ¼ÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É, ¤ªÀÄä «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß PÀæªÀÄªÁV ºÁPÀ®Ä
MAzÀÄ PÉÆÃμÀÖPÀªÀ£ÀÄß §gÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀ§ºÀÄzÀÄ.

 ¤ªÀÄä vÀgÀUÀwAiÀÄ°ègÀÄªÀ ¦ÃoÉÆÃ¥ÀPÀgÀt, ¸ÁzsÀ£À ¸ÁªÀÄVæUÀ¼ÀÄ, ¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀÆgÉÊPÉUÀ¼ÀÄ
AiÀiÁªÀÅªÀÅ? ¥ÀævÉåÃPÀ ªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß MAzÉÃ jÃwAiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À UÀÄA¦£ÀAvÉ ºÉÃUÉ DAiÉÆÃf¸ÀÄ«j?
 ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ J¶ÖªÉ?¥ÀæwAiÉÆAzÀgÀ CAzÁdÄ ¨É¯É JμÀÄÖ?
 MAzÀÄ ¤¢ðμÀÖ ªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸À®Ä AiÀiÁªÀ ªÀtð£ÁvÀäPÀ ªÀiÁ»wAiÀÄÄ ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀÄvÀÛzÉ?

J¯ÉPÁÖç¤Pï G¥ÀPÀgÀtUÀ½UÉ PÀæªÀÄ ¸ÀASÉå EªÉAiÉÄÃ?
PÉ®ªÀÅ «μÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä, ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ²ðAiÀÄ PÉ¼ÀV£À UÀÄA¦UÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃr.
 ¸Éàçqï ²Ãmï UÀÄA¥ÀÄ 2 : ¸É¯ïUÀ¼ÀÄ, ¸Á®ÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAPÀtUÀ¼À£ÀÄß DAiÀÄÄÝPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
 ¸Éàçqï ²Ãmï UÀÄA¥ÀÄ 3 : ªÀPïð²ÃmïUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀÅzÀÄ
 ¸Éàçqï ²Ãmï UÀÄA¥ÀÄ 4 : ªÀiÁ»wAiÀÄ eÉÆÃqÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉ
 ¸Éàçqï ²Ãmï UÀÄA¥ÀÄ 5 : ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ªÀPïð²ÃmïUÀ¼À gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß §zÀ¯Á¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ
 ¸Éàçqï ²Ãmï UÀÄA¥ÀÄ 7 : UÀtÂvÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
ªÀiÁr
1) N¥À£ï D¦üÃ¸ï, DUïð PÁå¯ïÌ DgÀA©ü¹, ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆ¸À SÁ° ¸Éàçqï²Ãmï vÉgÉ¬Äj.
2) ºÁ¼É 1£ÀÄß ªÀPïð²Ãmï£À°è£À ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß «ªÀj¸ÀÄªÀ ºÉ¸Àj¤AzÀ ªÀÄgÀÄ ºÉ¸Àj¹.
3) A1 ¸É¯ï£À°è ªÀPïð²ÃmïUÉ MAzÀÄ ²Ã¶ðPÉ PÉÆr.
4) FUÀ ¤ÃªÀÅ ªÀPïð²ÃmïUÉ CAPÀt ²gÉÆÃ£ÁªÉÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀÄ«j. A3 ¸É¯ï£À°è “ªÀVÃðPÀgÀt”
¸É¯ï B3 £À°è “ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ” C3 ¸É¯ï£À°è PÀæªÀÄ¸ÀASÉå CxÀªÁ «¸ÀÛgÀuÉ”D3 ¸É¯ï£À°è
“¥ÀæªÀiÁt”, E3 ¸É¯ï£À°è “MAzÀÄ ªÀ¸ÀÄÛ«£À ¨É¯É” ªÀÄvÀÄÛ F3 ¸É¯ï£À°è “ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ªÉÆvÀÛ”
JAzÀÄ mÉÊ¥ï ªÀiÁr.
ºÀAvÀ3 ªÀÄvÀÄÛ 4: vÀªÀÄä ªÀPïð²Ãmï mÉÊl¯ï ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ CAPÀt ¯ÉÃ§¯ïUÀ¼À£ÀÄß vÀPÀëtªÉÃ
§zÀ°¸À®Ä PÉ®ªÀÅ ²PÀëPÀgÀÄ EμÀÖ¥ÀqÀ§ºÀÄzÀÄ. CªÀjUÉ F §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀAvÀgÀ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÉAzÀÄ
w½¹.
5) A CAPÀtzÀ ªÀÄÆ®PÀ E vÀ£ÀPÀ,(ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ),ªÀ¸ÀÄÛ (ªÀVÃðPÀgÀt), GvÀà£ÀßzÀ ¸ÀASÉå CxÀªÁ
«ªÀgÀuÉqÀ,(PÀæªÀÄ ¸ÀASÉå CxÀªÁ «ªÀgÀuÉ) ¥ÀjªÀiÁt (¥ÀæªÀiÁt) ªÀÄvÀÄÛ MAzÀÄ ªÀ¸ÀÄÛ«£À
¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß vÀÄA©¹. ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀjAiÀiÁzÀ CAPÀtzÀ°è vÀÄA©¹gÀÄªÀÅzÀgÀ §UÉÎ SÁwæ
ªÀiÁrPÉÆ½î. CªÀ±ÀåPÀvÉUÉ ¸ÀjAiÀiÁV CAPÀtzÀ CUÀ®ªÀ£ÀÄß §zÀ°¹.
ºÀAvÀ 5: ¥ÀjªÀiÁt ªÀÄvÀÄÛ ¨É¯ÉAiÀÄ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ºÁPÀÄªÁUÀ, ²PÀëPÀgÀÄ ªÁ¸ÀÛ«PÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁvÀæ
zÁR°¸À®Ä ºÁUÀÆ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß §gÉAiÀÄzÉÃ EgÀÄªÀAvÉ RavÀ¥Àr¹PÉÆ½î
6) E ªÀÄvÀÄÛ F CAPÀtzÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¹. EzÀjAzÀ CªÀÅ ºÀt CxÀªÁ PÀgÉ¤ì ºÁUÉ
PÁtÄvÀÛªÉ.(¸ÀºÁAiÀÄPÁÌV ¸Éàçqï²Ãmï PË±À®å:4.7: ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±À, PÀgÉ¤ì ªÀÄvÀÄÛ
±ÉÃPÀqÁªÁj£ÀAvÉ ¥ÀæzÀ²ð¸ÀÄªÀÅzÀÄ-£ÉÆÃr)
7) F4 ¸É¯ï£À°è MAzÀÄ ¸ÀÆvÀæªÀ£ÀÄß C¼ÀªÀr¹ MzÀÄ E4 ¸É¯ï£À°ègÀÄªÀ MAzÀÄ ªÀ¸ÀÄÛ«£À ¨É¯É¬ÄAzÀ
D4 ¸É¯ï£À°ègÀÄªÀ ¥ÀjªÀiÁtªÀ£ÀÄß UÀÄtÂ¸ÀÄvÀÛzÉ. (¸ÀºÁAiÀÄPÁÌV ¸Éàçqï²Ãmï PË±À®å:4.7:
¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±À, PÀgÉ¤ì ªÀÄvÀÄÛ ±ÉÃPÀqÁªÁj£ÀAvÉ ¥ÀæzÀ²ð¸ÀÄªÀÅzÀÄ-£ÉÆÃr)
ºÀAvÀ 7: PÉ®ªÀÅ ²PÀëPÀjUÉ vÀªÀÄäzÉÃ DzÀ UÀÄtÂ¸ÀÄªÀ ¸ÀÆvÀæªÀ£ÀÄß zÁR°¸À®Ä vÉÆAzÀgÉ DUÀ§ºÀÄzÀÄ, DzÀgÉ,
¤dªÁV, F ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄÄ §ºÀ¼À ¸ÀÄ®¨sÀ, ¸Éàçqï ²Ãmï PË±À®å 7.5: ¤ªÀÄäzÉÃ DzÀ UÀtÂvÀzÀ ªÁPÀå CxÀªÁ
¸ÀÆvÀæ §gÉzÀÄ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß UÀÄtÂ¸ÀÄªÀÅzÀÄ ¤zÉÃð±À£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Á½¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ AiÀiÁªÀ vÉÆAzÀgÉAiÀÄÆ
EgÀÄªÀÅ¢®è.
8) E CAPÀtzÀ ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ SÁ° ¸É¯ï£À°è “MlÄÖ ªÉÆvÀÛ: JAzÀÄ mÉÊ¥ï ªÀiÁr. £ÀAvÀgÀ
§®vÀÄ¢AiÀÄ F ¸É¯ï£À°è, J¯Áè ¨Á§ÄÛUÀ¼À G¥ÀªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß PÀÆqÀ®Ä “Sum” ¥ÀæPÁAiÀÄð
C¼ÀªÀr¹. (¸ÀºÁAiÀÄPÁÌV ¸Éàçqï²Ãmï PË±À®å:7.1: MAzÀÄ ¸Á®Ä CxÀªÁ CAPÀtzÀ°è ¸ÀASÉåUÀ¼À
ªÉÆvÀÛ CxÀªÁ PÀÆqÀÄ«PÀ-£ÉÆÃr)
9) CxÀðªÁUÀÄªÀ jÃwAiÀÄ ªÀiÁ»wAiÀÄ ¸Á®ÄUÀ¼À£ÀÄß PÀæªÀÄªÁV «AUÀr¹. GzÁºÀgÀuÉUÉ, ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß

ªÀUÀð CxÀªÁ ¨Á©Û£À C£ÀÄ¸ÁgÀ CPÁgÁ¢ PÀæªÀÄzÀ°è «AUÀr¸À®Ä EμÀà¥ÀqÀ§ºÀÄzÀÄ. UÀªÀÄ¤¹
ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß «AUÀr¸ÀÄªÁUÀ MlÄÖ ªÉÆvÀÛzÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¸ÉÃj¸À¨ÉÃr.
¸ÀªÁ®Ä: ªÀUÀð (category) ªÀÄvÀÄÛ ªÀ¸ÀÄÛ JgÀqÀgÀ C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß CPÁgÁ¢ «AUÀr¸À®Ä
EaÑ¸À§ºÀÄzÀÄ. (F ¥ÀjZÉÒÃzÀzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è ¸ÀªÁ°£À GzÁºÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß £ÉÆÃr) (¸ÀºÁAiÀÄPÉÌ -¸Éàçqï²Ãmï
PË±À®å:6.7: MA¢ ¤¢ðμÀÖ ªÀiÁ»wAiÀÄ C£ÀÄ¸ÁgÀ ¸Á®ÄUÀ¼À PÀæªÀÄªÀ£ÀÄß «AUÀr¸ÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ
§zÀ°¸ÀÄªÀÅzÀÄ £ÉÆÃr)
ºÀAvÀ 9: vÀªÀÄä ªÀPïð²Ãmï£À°è ¸Á®ÄUÀ¼À£ÀÄß «AUÀr¸À®Ä CvÀÄåvÀÛªÀÄ ªÀiÁUÀð AiÀiÁªÀÅzÉAzÀÄ ²PÀëPÀjUÉ

C¤±ÀÑvÀvÉ EgÀ§ºÀÄzÀÄ. ²Ã¶ðPÉ, CAPÀt ²gÉÆÃ£ÁªÉÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ MlÄÖ ªÉÆvÀÛzÀ ¸Á®ÄUÀ¼À£ÀÄß ©lÄÖ
PÉÃªÀ® ªÀiÁ»w¬ÄgÀÄªÀ ¸Á®ÄUÀ¼À£ÀÄß DAiÀÄÄÝPÉÆ¼Àî®Ä ¥ÉÆæÃvÁì»¹. PÉ®ªÀÅ C¥Àë£ïUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæAiÀÄwß¹,
vÀªÀÄUÉ GvÀÛªÀÄªÉ¤¹zÀ C¥Àë£ï DAiÀÄÄÝPÉÆ¼Àî®Ä ¥ÉÆæÃvÁì»¹. ¸Á®ÄUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä ªÀÄÆ®PÀæªÀÄPÉÌ §gÀ®Ä
Undo ¥ÀæPÁAiÀÄð §¼À¸À®Ä CªÀjUÉ £É£À¦¹.
10)ªÀPïð²Ãmï£À ²Ã¶ðPÉAiÀÄ gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß ¤ªÀÄä EμÁÖ£ÀÄ¸ÁgÀ §zÀ°¹.
11)ªÀiÁ»wAiÀÄÄ¼Àî J¯Áè ¸Á¼ÀÄUÀ¼À£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁr(¸Á®Ä 3 jAzÀ MlÄÖ ªÉÆvÀÛzÀ
¸Á®Ä)(Autoformat) ºÁQ PÉÆÃμÀÖPÀzÀ gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß §zÀ°¹.((¸ÀºÁAiÀÄPÉÌ -¸Éàçqï²Ãmï
PË±À®å:5.11: MAzÀÄ ªÀPïð²ÃmïUÉ Autoformat C£Àé¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ)
¸ÀªÁ®Ä: Autoformat C£Àé¬Ä¹zÀ £ÀAvÀ, ¥ÀoÀågÀZÀ£É, ¸É¯ï ¨ÁqÀðgï ªÀÄvÀÄÛ ¸É¯ï bÁAiÉÄUÀ½UÉ ¸ÀtÚ
§zÀ¯ÁªÀuÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉ¤¸ÀÄªÀÅzÀÄ. ¤ªÀÄä C¥ÉÃPÁë£ÀÄ¸ÁgÀ ¤ÃªÉÃ CzÀ£ÀÄß ªÀiÁr (F ¥ÀjZÉÒÃzÀzÀ
PÉÆ£ÉAiÀÄ°è ¸ÀªÁ°£À ªÀiÁzÀj £ÉÆÃr) (¸ÀºÁAiÀÄPÉÌ -¸Éàçqï²Ãmï PË±À®å:5.8: ¸É¯ïUÀ½UÉ, ¸Á®ÄUÀ½UÉ,

CAPÀtUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀPïð²ÃmïUÀ½UÉ ¨ÁqÀðgïUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸Éàçqï²Ãmï PË±À®å:5.9:
¸É¯ïUÀ½UÉ, ¸Á®ÄUÀ¼ÀÄ, ªÀÄvÀÄÛ CAPÀtUÀ½UÉ »£Éß¯ÉAiÀÄ §tÚ CxÀªÁ £ÉÆÃr)
12)§¼À¸ÀzÀ ªÀPïð²ÃlÄUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁQ.
ºÀAvÀ12: Autoformat C£Àé¬Ä¸ÀÄªÁUÀ, ªÀPïð²Ãmï ²Ã¶ðPÉAiÀÄ ªÉÄÃ°£À ¸ÀªÁ®£ÀÄß Dj¸À¨ÁgÀzÀÄ. vÁªÀÅ
§¼À¸À¨ÉÃPÉA¢gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß DAiÀÄÄÝPÉÆ¼ÀÄîªÀ ªÉÆzÀ®Ä PÉ®ªÀÅ Autoformat UÀ¼À£ÀÄß C£ÉéÃ¶¸À¨ÉÃPÀÄ.
13)¤zÉðÃ±À£Á£ÀÄ¸ÁgÀ PÁAiÀÄð gÀPÀëuÉ ªÀiÁr.
¥Àj²Ã°¹
¤ªÀÄä vÀgÀUÀw vÀ¥À²Ã®Ä ªÀPïð²Ãmï£ÀÄß ¸ÀjAiÀiÁV £ÉÆÃr. CzÀgÀ°è F CA±ÀUÀ½ªÉAiÉÄAzÀÄ SÁwæ
¥Àr¹PÉÆ½î.
 ªÀPïð²Ãmï£À°è AiÀiÁªÀ jÃwAiÀÄ ªÀiÁ»w¬ÄzÉAiÉÄAzÀÄ «ªÀj¸ÀÄªÀ ²Ã¶ðPÉ.
 ¤ªÀÄä vÀgÀUÀwAiÀÄ°ègÀÄªÀ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼ÀÄ, ¸À®PÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ, ¦ÃoÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀÆgÉÊPÉUÀ¼À ªÀiÁ»w.
 ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¨Á§wÛ£À G¥À ªÉÆvÀÛ ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß UÀÄtÂ¸À®Ä, UÀÄtÂ¸ÀÄªÀ ¸ÀÆvÀæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
MlÄÖ ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß UÀtÂ¸ÀÄªÀ Sum ¥ÀæPÁAiÀÄð.
 CxÀðªÁUÀÄªÀAvÉ ¸Á®ÄUÀ¼À «AUÀqÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸À®¨sÀªÁV ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß NzÀ®Ä MAzÀÄ
Autoformat
ªÉÄÃ°£À AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ CA±ÀªÀÅ ©lÄÖºÉÆÃVzÀÝgÉ, ªÀPïð²ÃmïUÉ CzÀ£ÀÄß FUÀ¯ÉÃ ¸ÉÃj¹. ¤ªÀÄVμÀÖªÁzÀ
§zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄVzÀ £ÀAvÀgÀ PÁAiÀÄð gÀPÀëuÉ ªÀiÁqÀ®Ä ªÀÄgÉAiÀÄ¢j.
ºÀAaPÉÆ½î.
ºÀAaPÉÆ¼ÀÄîªÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è F ¥Àæ±ÉßUÀ¼À GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¸À®Ä ¹zÀÞgÁVj.
 F jÃwAiÀÄ vÀgÀUÀw vÀ¥À²Ã®Ä ªÀPïð²mï ¸ÀÈ¶Ö¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ DUÀÄªÀ ¯Á¨sÀUÀ¼ÉÃ£ÀÄ? ¤ÃªÀÅ ªÀÄvÀÄÛ
EvÀgÀgÀÄ, ¸Éàçqï²ÃmïUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÆwð ªÀiÁqÀ®Ä E£ÁåªÀ vÀgÀUÀw vÀ¥À²Ã®£ÀÄß §¼À¸ÀÄ«j?
 F ¢ªÀ¸À AiÀiÁªÀ ºÉÆ¸À ¸Éàçqï²Ãmï PË±À®åªÀ£ÀÄß §¼À¹¢j? EzÉÃ PË±À®åªÀ£ÀÄß ªÀÄvÉÛºÉÃUÉ
§¼À¸ÀÄ«j?
 F vÀ¥À²Ã®Ä ªÀPïð²Ãmï ªÀÄÄV¸ÀÄªÁUÀ ¤ªÀÄUÀ¤ß¹zÀ CvÀåAvÀ PÀμÀÖªÁzÀ «μÀAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ? D
ºÀAvÀªÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ ¤ªÀð»¹¢j?
CAvÀQæðAiÉÄAiÀÄ gÉÃSÁavÀæ.
²PÀëPÀgÁV ¤ªÀÄä PÁAiÀÄð ¤ªÀð»¸ÀÄªÁUÀ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä ±ÀjÃgÀ ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀåzÀ §UÉÎ eÁUÀgÀÆPÀvÉ
ªÀ»¸ÀÄªÀ ««zsÀ ªÀiÁUÀðUÀ¼À£ÀÄß PÀ°¸ÀÄªÀÅzÀÄ Cw ªÀÄÄRå. EzÀ£ÀÄß ªÀÄ£ÉÆÃgÀAdPÀ ªÀÄvÀÄÛ D¸ÀQÛAiÀÄÄvÀªÁV
ºÉÃUÉ ªÀiÁqÀÄ«j? MAzÀÄ ªÀiÁUÀðªÉAzÀgÉ ¸Éàçqï²Ãmï G¥ÀAiÉÆÃV¹ CAvÀBQæAiÉÄAiÀÄ gÉÃSÁavÀæ
vÀAiÀiÁj¸ÀÄªÀÅzÀÄ, CxÀªÁ QÃ°AiÀÄ£ÀÄß MwÛ CxÀªÁ ªÀiË¸ï QèQÌ¸ÀÄªÀAvÀºÀ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ¤¨sÁ¬Ä¹
§zÀ¯Á¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
AiÉÆÃf¹.
ªÀÄ£ÀÄμÀÖ ±ÀjÃgÀzÀ MAzÀÄ CAvÀQæðAiÉÄAiÀÄ gÉÃRavÀæªÀ£ÀÄß ¸ÀÈ¶Ö¹. «zÁåyðUÀ¼ÀÄ zÉÃºÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÁUÀzÀ
ªÉÄÃ¯É ¸ÀÆZÀPÀªÀ¤ßmÁÖUÀ CzÀÄ zÉÃºÀzÀ D ¨sÀUÀzÀ §UÉÎ ºÉÃUÉ PÁ¼Àf ªÀ»¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ «ªÀj¸ÀÄvÀÛzÉ. PÉ¼ÀV£À
GzÁºÀuÉUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃr.
CAvÀQæAiÉÄðAiÀÄ gÉÃSÁavÀæzÀ ªÀiÁzÀj.
F PÉ¼ÀPÀAqÀ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À PÀÄjvÀÄ D¯ÉÆÃa¹, ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁVAiÉÆqÀ£É PÁAiÀÄð ¤ªÀð»¸ÀÄwÛzÀÝgÉ, «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß

ZÀað¹ MAzÀÄ PÁUÀzÀzÀ ºÁ¼ÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¤ªÀÄä «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀgÉ M¼ÉîAiÀÄzÀÄ. ¤ªÀÄä gÉÃSÁavÀæªÀ£ÀÄß
AiÉÆÃf¸À®Ä ªÀiÁ£ÀªÀ ±ÀjÃgÀzÀ MAzÀÄ ¸ÀgÀ¼À gÀÆ¥ÀgÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß §gÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ.
 ¤ªÀÄä gÉÃSÁavÀæzÀ°è §¼À¸À®Ä ªÀiÁ£ÀªÀ ±ÀjÃgÀzÀ avÀæªÀÅ ¤ªÀÄUÉ°è ¹UÀ§ºÀÄzÀÄ?
 ¤ªÀÄä gÉÃRavÀæzÀ°è ±ÀjÃgÀzÀ AiÀiÁªÀ ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæªÀÄÄRªÁUÉÆ PÁtÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄ«j?
 d£ÀgÀÄ vÀªÀÄä ±ÀjÃgÀzÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ PÁ¥ÁqÀ¨ÉÃPÉA§ÄzÀgÀ PÀÄjvÀÄ ¤ªÀÄä

«zÁåyðUÀ½UÉ AiÀiÁªÀ «±ÉÃμÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀÄ«j?
PÉ®ªÀÅ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä, ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ²ðAiÀÄ PÉ¼ÀV£À UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃr.
 ¸Éàçqï²Ãmï UÀÄA¥ÀÄ 2 : ¸É¯ïUÀ¼ÀÄ, ¸Á®ÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAPÀtªÀ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
 ¸Éàçqï²Ãmï UÀÄA¥ÀÄ 3 : ªÀPïð²ÃmïUÀ¼À §¼ÀPÉ.
 ¸Éàçqï²Ãmï UÀÄA¥ÀÄ 4 : ªÀiÁ»wAiÀÄ eÉÆÃqÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄð ¤ªÀðºÀuÉ

 ¸Éàçqï²Ãmï UÀÄA¥ÀÄ 5 : ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ªÀPïð²ÃmïUÀ¼À gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß §zÀ°¹ªÀÅzÀÄ.
ªÀiÁr.
1) ¤ªÀÄä gÉÃSÁavÀæzÀ°è G¥ÀAiÉÆÃV¸À®Ä ±ÀjÃgÀzÀ MAzÀÄ ¸ÀgÀ¼À avÀæªÀ£ÀÄß ºÀÄqÀÄQ. ¯ÉÃ§¯ïUÀ¼ÀÄ

EvÀgÀ ºÀ®ªÁgÀÄ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ¸Á®ÄUÀ½®èzÀ avÀæªÀÅ(CvÀÄåvÀÛªÀÄªÁzÀÄzÀÄ. avÀæPÁÌV
UÁå®jAiÀÄ°è ºÀÄqÀÄQ. gÉÃSÁavÀæzÀ°è G¥ÀAiÉÆÃV¸À®Ä ªÀiÁ£ÀªÀ ±ÀjÃgÀzÀ avÀæªÀ£ÀÄß CAvÀeÁð®zÀ°è
C£ÉéÃ¶¸ÀÄªÀÅzÀÄ.(¸ÀºÁAiÀÄPÉÌ –UÁæ¦üPïì PË±À®å 3.12: CAvÀeÁð®¢AzÀ avÀæªÀ£ÀÄß £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr
gÀQë¸ÀÄªÀÅzÀÄ)
2) CAvÀeÁð®zÀ°è avÀæ zÉÆgÉvÀgÉ, £À® §¢ QèQÌ¹. £ÉÃgÀªÁV ¥sÉÆÃ®Øgï£À°è gÀQë¹.
3) N¥À£ï D¦üÃ¸ï DUïð PÁå¯ïÌ DgÀA©ü¹ ªÀÄvÀÄÛ MAzÀÄ ºÉÆ¸À, SÁ° ¸Éàçqï²Ãmï vÉgÉ¬Äj.
4) ºÁ¼É 1PÉÌ ¤ÃªÀÅ ¸ÀÈ¶Ö¸À°gÀÄªÀ gÉÃRavÀæªÀ£ÀÄß «ªÀj¸ÀÄªÀ MAzÀÄ ºÉÆ¸À ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß ¤Ãr.
5) 1£ÉÃ ¸Á°£À ²gÉÆÃ£ÁªÉÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ªÀÄvÀÄÛ A CAPÀtzÀ ²gÉÆÃ£ÁªÉÄ JqÀUÀqÉ £ÉÃgÀªÁV QèQÌ¹
UÉæÃ¨ÁPïì£ÀÄß ªÀPïð²Ãmï£À J¯Áè ¸É¯ïUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæªÀÄÄRªÁV ªÀiÁr. J¯Áè CAPÀtUÀ¼À 0.25”
ªÀiÁr, ºÁUÁV J¯Áè ¸É¯ïUÀ¼ÀÄ MAzÉÃ jwAiÀÄ ¸ÀtÚ ZËPÀlÄÖUÀ¼ÁV PÁtÄvÀÛªÉ.
6) ¤ªÀÄUÉ zÉÆgÀPÀÄªÀ ªÀÄÆ® CAzÀgÉ, UÁå®j CxÀªÁ ¤ÃªÀÅ gÀQë¹zÀ ¥sÉÆÃ®Øgï¤AzÀ ªÀiÁ£ÀªÀ
±ÀjÃgÀzÀ avÀæªÀ£ÀÄß C¼ÀªÀr¹.(s¸ÀºÁAiÀÄPÉÌ: ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï PË±À®å 5.1: UÁå®j¬ÄAzÀ avÀæªÀ£ÀÄß
eÉÆÃr¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï PË±À®å:5.2: ¤ªÀÄä PÀA¥ÀÆålgï£À°è gÀQë¹gÀÄªÀ avÀæªÀ£ÀÄß
¸ÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ-£ÉÆÃr)
7) ¸ÀÆPÀÛ UÁvÀæPÉÌ avÀæªÀ£ÀÄß ¥ÀÄ£ÀB UÁvÀæUÉÆ½¹.
8) ªÀiÁ£ÀªÀ ±ÀjÃgÀzÀ avÀæªÀ£ÀÄß ªÀPïð²Ãmï£À »£Éß¯ÉUÉ vÀ½î. §®PÉÌ QèQÌ¹. “Arrange” UÉ¸ÀÄa¹
ªÀÄvÀÄÛ To Background DAiÉÄÌ ªÀiÁr.
9) AiÀiÁªÀ zÉÃºÀzÀ ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß ªÉÆzÀ®Ä ºÉj¸À¨ÉÃPÉAzÀAiÀÄ ¤ÃªÀÅ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀÄä ¸ÀºÀ¨sÁVAiÀÄÄ

¤zsÀðj¹. avÀæzÀ D ¨sÁUÀzÀ ªÉÄÃ¯É MAzÀÄ ¸É¯ï DAiÀÄÄÝPÉÆAqÀÄ MAzÀÄ n¥ÀàtÂAiÀÄ£ÀÄß C¼ÀªÀr¹(
¸ÀºÁAiÀÄPÉÌ ªÀqïð ¥ÉÆæÃ¸É¹AUï PË±À®å 4.9: ªÀPïð²Ãmï ¸É¯ï£À ªÉÄÃ¯É MAzÀÄ n¥ÀàtÂ mÉÊ¥ï
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ)
10) PÁªÉÄAmï ¨ÁPïì£À°è FUÁUÀ¯ÉÃ EgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀzÀªÀ£ÀÄß C½¹ ºÁQ. £ÀAvÀgÀ, ªÉÆzÀ°£À
¸Á°£À°è D zÉÃºÀ ¨sÁUÀzÀ ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr. CzÀgÀ PÉ¼ÀUÉ, D zÉÃºÀzÀ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ
PÁ¥ÁqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ «ªÀj¸ÀÄªÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr. ¤ªÀÄä EμÁÖ£ÀÄ¸ÁgÀ £ÉÆÃmï
¨ÁPïì£À°ègÀÄªÀ ¥ÀzÀUÀ¼À gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß §zÀ°¹.

¸ÀªÁ®Ä:- JμÀÄÖ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¸ÉÃj¸À¨ÉÃPÉA§ÄzÀ£ÀÄß DzsÀj¹ £ÉÆÃmï ¨ÁPïì£ÀÄß zÉÆqÀØzÀÄ CxÀªÁ
aPÀÌzÀ£ÁßV ªÀiÁr. ¨Áqïðgï£À CUÀ® ªÀÄvÀÄÛ §tÚªÀ£ÀÄß §zÀ°¹, ¦ü¯ï(fill)§tÚªÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¹.(F
¥ÀjZÉÒÃzÀzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ°ègÀÄªÀ ¸ÀªÁ°£À ªÀiÁzÀj £ÉÆÃr)
11) ¸É¯ïUÀ¼À£ÀÄß DAiÀÄÄÝ ªÀiÁ£ÀªÀ ±ÀjÃgÀzÀ £Á®ÄÌ ¨sÁUÀUÀ¼À£ÁßzÀgÀÆ ºÉÃUÉ PÁ¥ÁqÀ¨ÉÃPÉA§ÄzÀ£ÀÄß

«ªÀj¸ÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¸ÀÄªÀ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉ¹.
¸ÀªÁ®Ä:- MAzÀÄ OLE ¥ÀoÀåªÀ£ÀÄß gÉÃSÁavÀæzÀ §®UÀqÉAiÀÄ SÁ° eÁUÀzÀ°è C¼ÀªÀr¹. £ÀAvÀgÀ D
gÉÃSÁavÀæªÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ G¥ÀAiÉÆÃV¸À¨ÉÃPÉA§ÄzÀ£ÀÄß «ªÀj¸ÀÄªÀ MAzÀÄ ªÁPÀåªÀ£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁr. ¤ªÀÄä
EZÁÒ£ÀÄ¸ÁgÀ ¥ÀzÀUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁPïì£À gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀévÀAvÀæªÁV §zÀ°¹.(F ¥ÀjZÉÒÃzÀzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ ¸ÀªÁ°£À
ªÀiÁzÀjAiÀÄ£ÀÄß £ÉÆÃr)
12) ¤zÉðÃ±À£Á£ÀÄ¸ÁgÀ PÁAiÀÄð gÀPÀëuÉ ªÀiÁr.
¥Àj²Ã°¹.
¤ªÀÄä CAvÀQæðAiÉÄAiÀÄ gÉÃSÁavÀæ ªÀPïð²Ãmï£ÀÄß ¸ÀjAiÀiÁV UÀªÀÄ¤¹. CzÀgÀ°è F CA±ÀUÀ½ªÉAiÉÄAzÀÄ

RavÀUÉÆ½¹PÉÆ½î.
 ¸ÀÄ®¨sÀªÁV PÁtÄªÀAwgÀÄªÀ ªÀiÁ£ÀªÀ zÉÃºÀzÀ ««zsÀ ¨sÁUÀUÀ¼À ZÀEvÀæ.
 £ÉÆÃmï ¨ÁPïì£ÉÆA¢UÉ ¯ÉÃ§¯ï ªÀiÁrzÀ zÉÃºÀzÀ PÉ®ªÀÅ ¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ. EzÀgÀ°è D ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß

ºÉÃUÉ PÁ¥ÁqÀ¨ÉÃPÉA§ ªÀiÁ»wAiÀÄÆ EgÀÄvÀÛzÉ.
 D ºÁ¼ÉAiÀÄ°è K¤zÉAiÉÄAzÀÄ «ªÀj¸ÀÄªÀ ªÀPïð²Ãmï£À ºÉ¸ÀgÀÄ.
ªÉÄÃ°£À AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ CA±ÀªÀ£ÀÄß ©lÖzÀÝgÉ, FUÀ¯ÉÃ CzÀ£ÀÄß CAvÀQæðAiÉÄAiÀÄ gÉÃSÁavÀæPÉÌ ¸ÉÃj¹. ¤ªÀÄUÉ
¨ÉÃPÁzÀ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ. ªÀÄÄVzÀ £ÀAvÀgÀ ¤ªÀÄä PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß gÀQë¸À®Ä £É£À¦r.
ºÀAaPÉÆ½î.
ºÀAaPÉÆ¼ÀÄîªÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è PÉ¼ÀPÀAqÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¸À®Ä ¹zÀÞgÁV
 F CAvÀQæðAiÉÄAiÀÄ gÉÃSÁavÀæUÀ¼ÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ ±ÀjÃgÀªÀ£ÀÄß PÁ¥ÁqÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀåªÁVgÀÄªÀ §UÉÎ

ªÀÄPÀÌ½UÉ PÀ°¸À®Ä ºÉÃUÉ ¸ÀºÁAiÀÄPÀ?
 ¤ÃªÀÅ ªÉÆzÀ®Ä ªÀiÁrzÀ ¸Éàçqï²Ãmï ZÀlÄªÀnPÉVAvÀ F ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄÄ ºÉÃUÉ ©ü£Àß?
 ¨ÉÃgÉ AiÀiÁªÀ «μÀAiÀÄUÀ½UÉ ¤ÃªÀÅ CAvÀQæðAiÉÄAiÀÄ gÉÃSÁavÀæªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ?

CzsÁåAiÀÄ 12. AiÉÆÃd£É DzsÁjvÀ PÀ°PÉ
Project Based Learning(PBL)

DzsÀÄ¤PÀ AiÀÄÄUÀzÀ°è «zÁåyðUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÞUÉÆ½¸ÀÄªÀ AiÉÆÃd£É DzsÁjvÀ PÀ°PÉ vÀAvÀæeÁÕ£À
DzsÁjvÀªÁV ªÀÄPÀÌ¼À°è ¸ÀÈd£À²Ã®vÉ ¨É¼É¸ÀÄªÀ «zsÁ£ÀªÁVzÉ. F AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è «zÁåyðUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä
¥ÀoÀåzÀ MAzÀÄ «µÀAiÀÄzÀ ªÉÄÃˉÉ AiÉÆÃd£É gÀÆ¦¸ÀÄvÁÛgÉ. ¸ÀªÀÄ¸ÉåAiÀÄ£ÀÄß ¤UÀ¢vÀ ºÀAvÀUÀ¼À°è «±ÉèÃµÀuÉ
£ÀqÉ¸ÀÄvÁÛ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ / ²PÀëPÀgÀÄ ¥ÀjºÁgÀ PÀAqÀÄPÉÆ¼ÀÄîvÁÛgÉ.

GzÁ : ªÀÄˉÉÃjAiÀiÁ JAzÀÄ AiÉÆÃd£É DAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉÆAqÀgÉ, ªÀÄˉÉÃjAiÀiÁ ºÉÃUÉ ªÀÄvÀÄÛ KPÉ
ºÀgÀqÀÄvÀÛzÉ? vÀªÀÄä ±ÁˉÉAiÀÄ-Hj£À ¥Àj¸ÀgÀzÀ°è ªÀÄˉÉÃjAiÀiÁ §gÀzÀAvÉ ºÉÃUÉ vÀqÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ JA§
¥ÀjºÁgÀ.
 «zÁåyðAiÀÄÄ vÀ£Àß PÀ°PÉAiÀÄ°è ¸ÀévÀB vÁ£ÉÃ ¨sÁUÀªÀ»¹, «µÀAiÀÄ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀA¥Á¢¸ÀÄvÁÛ£É.
 ²PÀëPÀ MAzÀÄ «ZÁgÀ PÀÄjvÀÄ ºÉZÀÄÑ «µÀAiÀÄUÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀuÉ ªÀiÁqÀÄvÁÛ£É.
 PÀ°PÉAiÀÄÄ «zÁåyðAiÀÄ fÃªÀ£Á£ÀÄ¨sÀªÀzÀ ªÉÄÃˉÉ gÀavÀªÁzÀÄzÀÄ ºÁUÀÆ «zÁåyðAiÀÄÄ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß
¤d fÃªÀ£ÀPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ PÀ°à¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀ®Ä C£ÀÄªÀÅ ªÀiÁrPÉÆqÀÄvÀÛzÉ.
 «zÁåyðAiÀÄ C©üªÀÈ¢Þ, D¸ÀQÛ ºÁUÀÆ CUÀvÀåUÀ¼À ªÉÄÃˉÉ UÀªÀÄ£À PÉÃA¢ævÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ.
 ZÀað¸À®Ä, ºÀAaPÉÆ¼Àî®Ä ºÁUÀÆ ¸ÀºÀAiÉÆÃUÀPÉÌ ºÀ®ªÀÅ CªÀPÁ±ÀUÀ½ªÉ.
 ²PÀëPÀgÀÄ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄªÀ£ÀÄß «zÁåyðUÀ½UÉ D¼ÀªÁV CxÉÊð¸À®Ä, vÀgÀ¨ÉÃvÀÄzÁgÀ, ªÉÄÃ°éZÁgÀPÀ, ºÁUÀÆ
ªÀiÁUÀðzÀ±ÀðPÀgÁV PÀ°PÉAiÀÄ ªÁvÁªÀgÀtªÀ£ÀÄß ¸ÀÈ¶×¸À®Ä ¸ÀºÀAiÉÆÃVAiÀiÁVzÉ.
AiÉÆÃd£É DzsÁjvÀ PÀ°PÉAiÀÄ «zsÁ£À

 AiÉÆÃd£É
 C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ªÉÃ¼Á¥ÀnÖ
 C£ÀÄµÁ×£À ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ(ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À)
 ¥ÀAiÀiÁðˉÉÆÃZÀ£É
12.1 AiÉÆÃd£É
 ¤¢üðµÀÖ PÀ°PÁ zsÉåÃAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤tð¬Ä¹.
 «µÀAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹

 MAzÀÄ CxÀªÁ ºÉaÑ£À «µÀAiÀÄ PÉëÃvÀæUÀ¼À£ÀÄß UÀÄjAiÀiÁV¹PÉÆ½î.
 C¥ÉÃQëvÀ G£ÀßvÀ ºÀAvÀzÀ DˉÉÆÃZÀ£Á PË±À®åUÀ¼À ªÉÄÃˉÉ UÀªÀÄ£À PÉÃA¢æPÀj¹.
 £ÉÊdå dUÀwÛ£À «µÀAiÀÄPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ ºÉÆAzÀÄªÀAvÉ ªÀiÁr.
 RavÀ ¥Àr¹PÉÆ½î:
 ¤ªÀÄä «zÁåyð, vÀgÀUÀw, «µÀAiÀÄ, WÀlPÀUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹gÀ¨ÉÃPÀÄ.
 ªÀAiÀÄ¹ìUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ.
 C£ÉéÃµÀuÉUÉ CªÀPÁ±À, ªÀÄºÀvÀé«gÀ¨ÉÃPÀÄ.
 PÀ°PÁ GzÉÝÃ±ÀUÀ¼À ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¹.
AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ gÀÆ¥ÀÄgÉÃµÉ (GRASP)

 GzÉÝÃ±À(Goal)
 AiÉÆÃd£É GzÉÝÃ±ÀªÀ£ÀÄß §gÉ¬Äj. AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è K£ÀÄ UÀ½¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ ¤ÃªÀÅ
¤jQëÃ¸ÀÄwÛÃj JA§ÄzÀ£ÀÄß ¸ÀàµÀÖ¥Àr¹.
 CgÀtåzÀ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ£ÀªÀ£À ºÀ¸ÀÛPÉëÃ¥ÀzÀ C¥ÁAiÀÄªÀ£ÀÄß
CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
 ¥ÁvÀæ (Role)
 ²PÀëPÀgÀÄ «zÁåyðUÀ¼À ¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ. «zÁåyðUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä ¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß
CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîvÁÛgÉ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß ¤dfÃªÀ£ÀPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ PÀ°à¸ÀÄvÁÛgÉ
 «zÁåyðUÀ¼ÀÄ CgÀtå ¸ÀAgÀPÀëuÁ vÀdÕgÀ ¥ÁvÀæ ªÀ»¸ÀÄvÁÛgÉ.
 ¥ÉæÃPÀëPÀgÀÄ (Audience)
 «zÁåyðUÀ¼ÀÄ AiÀiÁgÉÆA¢UÉ CAwªÀÄ GvÀà£ÀßªÀ£ÀÄß ºÀAaPÉÆ¼ÀÄîªÀgÀÄ, ¥ÉæÃPÀëPÀgÀÄ AiÀiÁgÀÄ
JAzÀÄ ¤zsÀðj¹.
 ¨sÁgÀwAiÀÄ CgÀtå ¸ÀAgÀPÀëuÁ ¸À«Äw
 PÁAiÀÄð«zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ(Set of Tasks) ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjºÁgÀ (Solution)
 «µÀAiÀÄ, ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ gÀÆ¦¸ÀÄªÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ ºÁUÀÄ CAwªÀÄ GvÀà£ÀßUÀ½UÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV
AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÄ PÁAiÀÄð«zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß gÀa¹.
 «zÁåyðUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä gÁdåzÀ°è CgÀtå£Á±ÀzÀ §UÉÎ CzsÀåAiÀÄ£À £ÀqÉ¸ÀÄvÁÛgÉ ºÁUÀÆ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ
CgÀtå ¸ÀAgÀPÀëuÁ ¸À«Äw ªÀÄÄAzÉ vÀdÕ ¸ÁQëzÁgÀgÁUÀÄvÁÛgÉ. ªÀiÁ£ÀªÀ£À ¨sÀAiÀiÁ£ÀPÀ ºÀ¸ÀÛPÉëÃ¥À
ºÁUÀÆ CgÀtå£Á±ÀzÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À£ÀÄß «ªÀj¸ÀÄvÁÛgÉ. CgÀtå£Á±À vÀqÉUÀlÄÖªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ CgÀtå
¸ÀAgÀPÀëuÉAiÀÄ §UÉÎ ¸À®ºÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÁÛgÉ.
 GvÀà£ÀßUÀ¼ÀÄ (Products)
 «zÁåyðUÀ¼ÀÄ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è vÉÆqÀV¹PÉÆAqÀÄ, PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀjAzÀ, CAwªÀÄªÁV
¤jÃQë¹zÀ ªÀÄvÀÄÛ zÉÆgÉAiÀÄÄªÀ vÁAwæPÀ GvÀà£ÀßUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ ¥sÀ°vÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¤tð¬Ä¹.
 CgÀtåzÀ°è ªÀiÁ£ÀªÀ£À ¨sÀAiÀiÁ£ÀPÀ ºÀ¸ÀÛPÉëÃ¥À ºÁUÀÄ CgÀtå£Á±ÀzÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À£ÀÄß «ªÀj¸ÀÄªÀ
§ºÀÄªÀiÁzsÀåªÀÄ ¥Àæ¸ÀÄÛw.
 CgÀtå£Á±ÀªÀ£ÀÄß vÀqÉUÀlÄÖªÀÅzÀÄ ºÁUÀÄ CgÀtå ¸ÀAgÀPÀëuÉAiÀÄ «zsÀUÀ¼À §UÉÎ ¸À®ºÉUÀ¼À£ÀÄß
M¼ÀUÉÆAqÀ QgÀÄºÉÆwÛUÉ.

AiÉÆÃd£É DzsÁjvÀ PÀ°PÉUÁVs ZÀlÄªÀnPÉ DzsÁjvÀ PÀ°PÉ
GzÁºÀgÀuÉ ZÀlÄªÀnPÉ DzsÁjvÀ AiÉÆÃd£É DzsÁjvÀ F JgÀqÀgÀ £ÀqÀÄ«£À ªÀåvÁå¸À
PÀ°PÉ PÀ°PÉ
ªÀiÁ°£Àå ««zsÀ jÃwAiÀÄ ªÀiÁ°£ÀåzÀ ZÀlÄªÀnPÉ DzsÁjvÀ PÀ°PÉ PÉÃªÀ®

ªÀiÁ°£ÀåUÀ¼À ¸ÀªÀÄ¸ÉåAiÀÄ£ÀÄß ªÉÊAiÀÄQÛPÀ PÁAiÀÄð. CzÀgÀ°è ªÉÊAiÀÄQÛPÀ
¥ÀjuÁªÀÄ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ°è ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÉÊdå dUÀwÛUÉ
vÉÆÃj¸ÀÄªÀ UÀÄgÀÄw¹. ¸ÀA§AzsÀ EgÀÄªÀÅ¢®è.
ºÀ®ªÁgÀÄ PÁAiÀÄð¥ÀqÉ¬ÄAzÀ
AiÉÆÃd£Á DzsÁjvÀ PÀ°PÉ §ºÀÄ¤zÉÃð²vÀ
ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄ¸ÉåAiÀÄ vÀ¤SÉ
¸ÀªÁ°UÉ ¸ÀàµÀÖvÉ ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ D
ªÀÄvÀÄÛ vÁAwæPÀªÁV
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß CxÀð¥ÀÆtð ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ
¸ÀA¨sÀªÀ¤ÃAiÀÄ
CAUÀUÀ¼À£Àß PÁAiÀÄðzÀ°è vÉÆqÀV¸ÀÄvÀÛzÉ.
¥ÀjºÁgÀUÀ¼À£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¹.
gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ. «zÁåyðUÀ¼ÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ CAUÀUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÄvÀÄÛ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀA¥ÀÆtð
ªÀiÁqÀzÉ EgÀ§ºÀÄzÀÄ , DzÀgÉ F
ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀA¨sÀªÀ¤ÃAiÀÄ
¥ÀjºÁgÀUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è
G¥ÀAiÉÆÃV¹PÉÆ¼ÀÄîvÁÛgÉ.
AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ PÁAiÀÄðgÀÆ¥À
1. «zÁåyðUÀ¼À£ÀÄß UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À£ÁßV «AUÀr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
 UÀªÀÄ¤¹:
 vÀgÀUÀwAiÀÄ°ègÀÄªÀ MlÄÖ «zÁåyðUÀ¼À ¸ÀASÉå
 UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉå
 ¥Àæw UÀÄA¦£À°ègÀÄªÀ «zÁåyðUÀ¼À ¸ÀASÉå
 UÀÄA¦£ÉÆ¼ÀUÉ ¥ÁvÀæUÀ¼ÀÄ(¸ÀªÀÄ¸Éå ¤ªÁgÀPÀ, ¤zsÀðj¸ÀÄªÀªÀgÀÄ,C£ÉéÃµÀPÀgÀÄ,zÁRˉÁw
ªÀiÁqÀÄªÀªÀgÀÄ, EvÀgÉ)
2. ²PÀëPÀgÀ ¥ÁvÀæ
 ªÀåªÀ¹ÜvÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ºÉÆuÉUÁjPÉ
 vÀAqÀzÀ ªÀåªÀ¹ÜvÀ ºÉÆuÉUÁjPÉ
 GvÀÛªÀÄ £ÀqÀªÀ½PÉUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¹
 ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß §¼À¹, ªÀÄvÉÆÛ§âgÀ ªÀiÁvÀÄUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀÄ£À«lÄÖ PÉÃ½, ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæwAiÉÆ§âgÀ£ÀÄß

¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄªÀAvÉ ¥ÉÆæÃvÁì»¸ÀÄªÀAvÉ «zÁåyðUÀ¼À£ÀÄß «£ÀAw¹.
 vÁªÀÅ PÀAqÀÄPÉÆAqÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ErÃ vÀgÀUÀwUÉ ªÀiËTPÀ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä
CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¤Ãr.
 M§âjUÉÆ§âgÀÄ vÀAqÀzÀ°è ºÉÃUÉ PÉ®¸À ªÀiÁrzÀgÀÄ ,ºÉÃUÉ PÉ®¸À ¸Á¢ü¹zÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÃUÉ
¸ÀÄzsÁj¸À§ºÀÄzÀÄ JAzÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÀÄA¦UÀÆ ¤ªÀÄä C©ü¥ÁæAiÀÄ w½¹
3.«zÁåyð vÀAqÀUÀ¼ÀÄ
 vÀAqÀ gÀa¹, ¥Àæw vÀAqÀ ºÁUÀÆ vÀAqÀzÀ JˉÁè «zÁåyðUÀ¼ÀÄ PÀ°PÁ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è
¸ÀA¥ÀÆtðªÁV vÉÆqÀV¹PÉÆArzÁÝgÉ JAzÀÄ RavÀ¥Àr¹PÉÆ½î
 ¸ÀªÀiÁˉÉÆÃZÀ£É-ZÀZÉð; vÀAqÀUÀ¼À°èè ºÁUÀÆ vÀAqÀzÉÆ¼ÀUÉ ZÀZÉðUÀ¼À£ÀÄß ¥ÉÇæÃvÁì»¹.
 ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ vÀAqÀUÀ¼ÀÄ ªÉÊAiÀÄQÛPÀ vÁAwæPÀ GvÀà£ÀßUÀ¼ÉÆA¢UÉ ºÁdgÁUÀ°(¥Àæ¸ÀÄÛw ºÁUÀÆ
PÀgÀ¥ÀvÀæ); GvÀà£ÀßUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¸À®Ä ²PÀëPÀgÀÄ C£ÀÄPÀÆ® ªÀiÁrPÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ.
 ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À ®¨sÀåvÉ AiÉÆÃd£É; C£ÀÄμÁ×£ÀPÉÌ CUÀvÀå«gÀÄªÀ J¯Áè ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ

ªÀiÁr - AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ AiÀÄ±À¹é C£ÀÄμÁ×£ÀPÉÌ CUÀvÀå«gÀÄªÀ J¯Áè ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß MAzÉqÉ
ªÀåªÀ¸ÉÜUÉÆ½¹.
4.±ÁˉÁ ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀ ºÁUÀÄ ¥ÉÆÃµÀPÀgÀ ¸ÀºÀPÁgÀ

 ¤ªÀÄä AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ±ÁˉÁ ªÀÄÄRå¸ÀÜjUÉ CxÀªÁ «µÀAiÀÄ ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀiÁ¢üPÁjUÀ½UÉ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¥Àr¹.
 C©ü¥ÁæAiÀÄ ¥ÀqÉ¬Äj ºÁUÀÄ CzÀgÀ C£ÀéAiÀÄ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è §zÀˉÁªÀuÉ ªÀiÁrPÉÆ½î.
 AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR PÉëÃvÀæUÀ¼À°è vÉÆqÀV¹PÉÆArgÀÄªÀ §UÉÎ ¥ÉÆÃµÀPÀjUÉ ªÀiÁ»w ¤Ãr.
12.2 C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ªÉÃ¼Á¥ÀnÖ

 AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ ¥Àj«Äw ¤UÀ¢UÉÆ½¹
 UÀÄjAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀàµÀÖUÉÆ½¹
 ¸ÀgÀ¼À ºÁUÀÆ ªÀAiÀÄ¹ìUÀ£ÀÄUÀÄtªÁVgÀ°
 ¦©Jˉï£À ¸ÀªÀÄAiÀÄ ZËPÀlÄÖ AiÉÆÃf¸ÀÄªÁUÀ UÀªÀÄ¤¸À¨ÉÃPÁzÀ ¸ÀAUÀwUÀ¼ÀÄ:
12.3 C£ÀÄµÁ×£À ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ

 AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ ¥Àj«ÄwAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄ¸Àj¹
 PÉëÃvÀæ PÀ°PÉ ºÁUÀÆ vÀgÀUÀw PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄUÉÆ½¹
 AiÉÆÃd£Á ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄUÀªÀÄUÉÆ½¹
 CªÀgÉÆA¢VzÀÄÝ ¨ÉA§® ¤Ãr
 ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß MzÀV¹/¸ÀºÁAiÀÄªÀiÁr
 ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À ¤Ãr
 «zÁåyðUÀ¼À ¤zsÁðgÀUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉA§°¸À®Ä, CªÀgÀ AiÉÆÃZÀ£É ºÁUÀÆ ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæ²ß¹
 ¥ÀæUÀwAiÀÄ ¥Àj²Ã®£É ºÁUÀÆ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À

 ¹zÀÞ ªÀiÁzÀjUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹
 AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÀAaPÉÆ¼Àî®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¥Àr¸À®Ä CªÀPÁ±À ¤Ãr.
12.4 ¥ÀAiÀiÁðˉÉÆÃZÀ£É
 ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ºÁUÀÆ vÀAqÀªÁV- AiÀiÁªÀ PÉ®¸ÀUÀ¼ÀÄ ¤UÀ¢üAiÀÄAvÉ £ÀqÉ¬ÄvÀÄ, AiÀiÁªÀÅzÀÄ £ÀqÉAiÀÄ°®è
JAzÀÄ DˉÉÆÃa¸À®Ä ¸ÀªÀÄAiÀÄ ¤Ãr
 ¸ÀªÀiÁˉÉÆÃZÀ£É-ZÀZÉð
 «zÁåyðUÀ¼À PÀ°PÁ ¥sÀ°vÀUÀ¼À UÀÄtªÀÄlÖ ºÁUÀÆ ¥ÀæªÀiÁtzÀ «±ÉèÃµÀuÉ
 ¤ªÀÄä ªÀÈwÛ¥ÀgÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ UÀÄtªÀÄlÖ ºÁUÀÆ ¥ÀæªÀiÁtzÀ «µÉèÃ±ÀuÉ
 EvÀgÉ ¥ÉÆÃµÀPÀgÀ ºÁUÀÆ ±ÁˉÁ ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀ UÀæ»PÉ
 C¤¹PÉ ºÁUÀÆ C£ÀÄ¨sÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ºÀAaPÉÆ½î
 ºÉÆ¸À «ZÁgÀuÉUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ D ªÀÄÆ®PÀ ºÉÆ¸À AiÉÆÃd£ÉUÀ½UÉ zÁj ªÀiÁrPÉÆqÀÄªÀ
DˉÉÆÃZÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ºÀAaPÉÆ½î
 ¥ÀæAiÀÄwß¹ £ÉÆÃr-¤ÃªÀÅ ªÀiÁrgÀÄªÀ PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁr ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄA¢£À ªÀµÀðPÉÌ
CªÀ±Àå §zÀˉÁªÀuÉAiÉÆA¢UÉ C¼ÀªÀr¹PÉÆ½î.
eÁÕ£À¢AzÀ CxÉÊð¸ÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀéAiÀÄ¢AzÀ G£ÀßvÀ ºÀAvÀzÀ DˉÉÆÃZÀ£À PË±À®åUÀ¼ÁzÀ «±ÉèÃµÀuÉ,

¸ÀA±ÉèÃµÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀUÀ¼ÉqÉUÉ ¸ÁUÀ®Ä ¦.©.Jˉï ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄUÀÄªÀÅ
§¼À¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß PÀ°vÀÄ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß «¸ÀÛj¹, CzÀ£ÀÄß ¤d fÃªÀ£ÀPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ PÀ°à¸ÀÄvÀÛzÉ.

C£ÀÄ§AzsÀUÀ¼ÀÄ

C£ÀÄ§AzsÀ - 1
ªÀiÁzÀj ¥ÁoÀ n¥ÀàtÂUÀ¼ÀÄ
vÀgÀUÀw – 5
¸ÁªÀÄxÀåð: ©ü£ÀßgÁ² ªÀÄvÀÄÛ zÀ±ÀªÀiÁA±À
ZÀlÄªÀnPÉ ¨É¼É¸À¨ÉÃPÁzÀ §¼À¸ÀÄªÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á «zsÁ£À

¸ÁªÀÄxÀåð ¸ÁªÀÄVæ
PÀ°PÉUÉ ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ ªÀÄtÂUÀ¼ÀÄ ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ªÀÈvÀÛzÀ°è PÀÄ½vÀÄPÉÆ¼Àî®Ä w½¸ÀÄªÀgÀÄ. ªÀÄPÀÌ½UÉ

¥ÀÆªÀð ¹zÀÞvÉ ¥ÀÄ£À§ð®£À 17ªÀÄtÂUÀ¼À£ÀÄß PÉÆlÄÖ CzÀ£ÀÄß 4 UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÀÄ ¨sÁUÀUÀ¼ÁV
«¨sÁV¸À®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀÄvÀÛzÀAiÉÄÃ JAzÀÄ £ÉÆÃqÀ®Ä w½¸ÀÄªÀgÀÄ.
ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ UÀÄA¦£À°è ZÀað¹ GvÀÛgÀ ¤ÃqÀÄªÀgÀÄ. £ÀAvÀgÀ  gÀ UÀÄA¥ÀÄ,
 gÀ UÀÄA¥ÀÄ, 9gÀ ¨sÁUÀ ªÀiÁqÀ®Ä w½¸ÀÄªÀgÀÄ. D£ÀAvÀgÀ 1
ªÀÄtÂAiÀÄ£ÀÄß ¸ÉÃj¹PÉÆAqÀÄ ªÉÄÃ¯É w½¹zÀAvÉ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÁV
«AUÀr¸À®Ä w½¹ «ªÀj¸ÀÄªÀgÀÄ. 2gÀ ¨sÁUÀ
PÀ°PÉUÉ ¥ÀÆgÀPÀ ©ü£ÀßgÁ² ªÀÄvÀÄÛ ºÀUÀÎ / zÀ¥Àà ²PÀëQAiÀÄÄ vÀgÀUÀwAiÀÄ°ègÀÄªÀ ªÀÄPÀÌ½UÉ MAzÀÄ ºÀUÀÎ ¤Ãr ¥Àæw ªÀÄUÀÄªÀÅ
zÀ±ÀªÀiÁA±À zÁgÀ MAzÉÆAzÀÄ UÀAl£ÀÄß ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀzÀ°è ºÁPÀ®Ä w½¸ÀÄªÀgÀÄ.
¸ÀASÉåUÀ¼À UÀAlÄUÀ¼À£ÀÄß JtÂ¸À®Ä w½¹ ¥Àæw UÀAn£À ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ°è
ºÉÆÃ°PÉ ºÉÃ¼À®Ä ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀgÀÄ. £ÀAvÀgÀ ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ
zÀ±ÀªÀiÁA±À gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß «ªÀj¸ÀÄªÀgÀÄ.
PÀ¥ÀÄà ºÀ®UÉAiÀÄ PÀ¥ÀÄà ºÀ®UÉ

ªÉÄÃ¯É gÉÃSÉ
J¼ÉzÀÄ
¨sÁUÀUÀ¼Àî£ÀÄß
UÀÄwð¹,
©ü£ÀßgÁ² ªÀÄvÀÄÛ
zÀ±ÀªÀiÁA±ÀzÀ°è A B
§gÉAiÀÄÄªÀgÀÄ. ¥Àæw  £ÉÃ ¨sÁUÀzÀ ©ü£ÀßgÁ² ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß 0.1 JAzÀÄ

zÀ±ÀªÀiÁA±À gÀÆ¥ÀzÀ°è §gÉAiÀÄÄªÀÅzÀ£ÀÄß «ªÀj¸ÀÄªÀgÀÄ.  = 0.1

PÀ°PÁA±À ©ü£ÀßgÁ² ªÀÄvÀÄÛ PÀA¥ÀÆålgï ²PÀëPÀgÄÀ PÀA¥ÀÆålgï£À ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¹r AiÀÄ°ègÀÄªÀ PÉ®ªÀÅ
zÀ±ÀªÀiÁA±ÀUÀ¼À ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¹.r. ZÀlÄ«lPÉUÀ¼À£ÀÄß «ÃQë¹ UÀÄA¦£À°è PÀÄ½vÀÄ ZÀað¸À®Ä w½¸ÀÄªÀgÀÄ.
¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß J®è ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ¥Á¯ÉÆÎ¼ÀÄîªÀAvÉ ¥ÉÆæÃvÁì»¸ÀÄªÀgÀÄ. D£ÀAvÀgÀ PÀ¥ÀÄà
UÀÄwð¸ÀÄªÀgÀÄ. ºÀ®UÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¹r AiÀÄ°ègÀÄªÀAvÉ KtÂ avÀæ ©r¹ ªÀÄPÀÌ½UÉ
¸ÀÄ®¨sÀªÁV CxÀðªÁUÀÄªÀAvÉ «ªÀj¸ÀÄªÀgÀÄ.
ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ §tÚzÀ
UÀÄA¦£À°è ¹ÃªÉÄ¸ÀÄtÚ

PÀÄ½vÀÄ  0.1
ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ°è
 = 0.1 zÀ±ÁA±À
¸ÀQæAiÀÄªÁV
 0.1
¥Á¯ÉÆÎ¼ÀÄîªÀgÀÄ.
 = 0.01 ±ÀvÁA±À

 0.1
1
1000= 0.001 ¸ÀºÀ¸ÁæA±À
 0.1

 0.1

 0.1
 0.1
 0.1
 0.1
 = 1 0.1 X 10= 1.0

1.0
 0.5  0.5
    
0.25 0.2 0.2 0.2 0.2
   ¼ 
0.25 0.25 0.25 0.25 0.25
         
0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1
zÀ±ÀªÀiÁA±À ²PÀëQAiÀÄ zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÁå PÉÆÃµÀÖPÀªÀ£ÀÄß PÀ¥ÀÄà ºÀ®UÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É

¸ÀASÉå ¸ÁÜ£À §gÉzÀÄ zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåUÀ¼À ¸ÁÜ£À ºÁUÀÆ ¸ÁÜ£À¨É¯ÉAiÀÄ §UÉÎ
ºÁUÀÆ ¸ÁÜ£À «ªÀgÀuÉ ¤Ãr PÉ®ªÀÅ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß PÉÆÃµÀÖPÀzÀ°è §gÉAiÀÄ®Ä
¨É¯É w½¸ÀÄªÀgÀÄ. D£ÀAvÀgÀ ¸ÀgÀ¼À ¯ÉPÀÌUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁr¸ÀÄªÀgÀÄ.
UÀÄwð¸ÀÄªÀgÀÄ
C¨sÁå¸À C¨sÁå¸À ²PÀëQAiÀÄÄ ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß vÀªÀÄä C¨sÁå¸À ¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ°ègÀÄªÀ C¨sÁå¸À

¥ÀÄ¸ÀÛPÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß vÁªÉÃ ¸ÀévÀB ªÀiÁqÀ®Ä w½¸ÀÄªÀgÀÄ. ²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄPÀÌ½UÉ
ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À ¤ÃqÀÄªÀgÀÄ. D£ÀAvÀgÀ ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ¯ÉPÀÌUÀ¼À£ÀÄß PÀ¥ÀÄà
ºÀ®UÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ªÀiÁr, CzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ vÀªÀÄä vÀ¥ÀÄàUÀ¼À£ÀÄß
w¢ÝPÉÆ¼ÀÄîªÀgÀÄ.
C£ÀéAiÀÄ ©ü£ÀßgÁ², gÉÃrAiÉÆÃ ²PÀëQAiÀÄÄ ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß gÉÃrAiÉÆÃ ¥ÁoÀ PÉÃ½¹PÉÆAqÀÄ CzÀgÀ°è

zÀ±ÀªÀiÁA±À D°¸ÀÄ«PÉ ¸ÀÆa¸ÀÄªÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß vÀgÀUÀwAiÀÄ°è ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄªÀAvÉ
¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀgÀÄ. CzÀgÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É PÉ®ªÀÅ ªÀiËTPÀ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß
UÀÄwð¹, PÉÃ¼ÀÄªÀgÀÄ. ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ UÀÄA¦£À°è ZÀað¹ GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß vÀgÀUÀwAiÀÄ°è
¸ÁÜ£À¨É¯É ºÉÃ¼ÀÄªÀgÀÄ.
UÀÄwð¸ÀÄªÀgÀÄ.
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¹rAiÀÄ°ègÀÄªÀ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ gÀ¸À¥Àæ±Éß ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.

vÀgÀUÀw: VI
¸ÁªÀÄxÀåð: PÉÆÃ£ÀUÀ¼ÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ ¨É¼À¸À¨ÉÃPÁzÀ §¼À¸ÀÄªÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á «zsÁ£À

¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀÄVæ
PÀ°PÉAiÀÄ PÉÆÃ£ÀUÀ¼À£ÀÄß DlzÀ ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß DlzÀ ªÉÄÊzÁ£ÀPÌÉ PÀgÉzÉÆAiÀÄÄÝ C°è PÀAqÀÄ

¥ÀÆªÀð UÀÄwð¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÉÄÊzÁ£À, §gÀÄªÀ ««zsÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À°è GAmÁUÀÄªÀ PÉÆÃ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
¹zÀÞvÉ ªÀÄvÀÄÛ ºÁqÀÄ UÀÄwð¸ÀÄªÀAvÉ w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ. D£ÀAvÀgÀ ²PÀëQAiÀÄÄ ªÀÄPÀÌ½UÉ
¥ÀÆgÀPÀ PÉÆÃ£ÀUÀ¼À §UÉÎ MAzÀÄ ºÁqÀ£ÀÄß ºÉÃ½PÉÆqÀÄªÀgÀÄ. ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ
(APF
CD) ºÁqÀ£ÀÄß PÀ°AiÀÄÄªÀÅzÀgÀ eÉÆvÉUÉ PÉÆÃ£ÀzÀ «zsÀUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀjZÀAiÀÄ ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀgÀÄ.
PÀ°PÉAiÀÄ PÉÆÃ£À Ice cream ²PÀëQAiÀÄÄ Ice cream sticks §¼À¹PÉÆAqÀÄ JgÀqÀÄ ¸ÀgÀ¼À
CA±À JAzÀgÉÃ£ÀÄ? sticks. gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ ¸ÀA¢ü¸ÀÄªÀ ©AzÀÄªÀÅ PÉÆÃ£À JAzÀÄ
PÉÆÃ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ±ÉÊPÀëtÂPÀ CD«ªÀj¸ÀÄªÀgÀÄ, £ÀAvÀgÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¹.r.AiÀÄ£ÀÄß «ÃQë¸À®Ä
C¼ÉAiÀÄÄªÀ UÀ¼À°ègÀÄªÀ ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À°è PÀÄ½vÀÄPÉÆ¼Àî®Ä w½¸ÀÄªÀgÀÄ.
ªÀiÁ£À PÉ®ªÀÅ ¹.rAiÀÄ°ègÀÄªÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß / DlUÀ¼À£ÀÄß CqÀÄªÀ
PÉÆÃ£ÀUÀ¼À ZÀlÄªÀnPÉ ªÀÄÆ®PÀ PÉÆÃ£ÀUÀ¼ÀÄ GAmÁUÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ««zsÀ jÃw
¥ÀæPÁgÀUÀ¼ÀÄ avÀæUÀ¼ÀÄ DlUÀ½AzÀ w½zÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀgÀÄ/¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄªÀgÀÄ. ²PÀëQAiÀÄÄ
(See saw CzÉÃ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ¤Ãr, PÉ®ªÀÅ avÀæUÀ¼À£ÀÄß
gÁmÉ, vÉÆÃj¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ PÉÆÃ£ÀUÀ¼À ¥ÀæPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß
PÉÆÃ£ÀUÀ¼À eÁgÀÄ§AqÉ) CxÉÊð¸ÀÄªÀgÀÄ. PÀ¥ÀÄà ºÀ®UÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ««zsÀ PÉÆÃ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
«zsÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ¥ÀÄà ºÀ®UÉ gÀa¹ ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸À®Ä ¥ÉÆæÃvÁì»¸ÀÄªÀgÀÄ.
C¼ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß §tÚzÀ
DzsÀj¹ PÉÆÃ£ÀUÀ¼ÀÄ:
¹ÃªÉÄ¸ÀÄtÚ
UÀÄwð¸ÀÄªÀgÀÄ.
180‘
PÉÆÃ£À
ªÀiÁ¥ÀPÀzÀ ¸ÀgÀ¼À
¸ÀºÁAiÀÄ¢A
45‘
zÀ C¼ÀvÉ
ªÀiÁr 90‘ ®WÀÄ

‘rVæ’UÀ¼À£ÀÄß ®A§
UÀÄwð¸À®Ä ‘
w½¸ÀÄªÀgÀÄ.
364‘
128‘
«±Á® ¸ÀgÀ¼Á¢üPÀ
PÀ°PÉAiÀÄ PÉÆÃ£ÀUÀ¼À£ÀÄß PÉÆÃ£À ²PÀëQAiÀÄÄ ªÀÄPÀÌ½UÉ UÀÄA¦£À°è PÀÄ½vÀÄ ««zsÀ PÉÆÃ£ÀUÀ¼À£ÀÄß

CA±À C¼ÀvÉ ªÀiÁ¥ÀPÀ gÀa¸ÀÄªÀAvÉ ºÉÃ½, CªÀjUÉ C¼ÀvÉ ¥ÀnÖ ºÁUÀÆ
ªÀiÁqÀÄªÀgÀÄ. C¼ÀvÉ ¥ÀnÖ PÉÆÃ£ÀªÀiÁ¥ÀPÀªÀ£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À ¤Ãr,
PÉÆÃ£ÀUÀ¼À gÀZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁr¸ÀÄªÀgÀÄ. ¥ÀæwÃ UÀÄA¦£À
«zÁåyðUÀ½UÉ CªÀgÀÄ gÀa¹zÀ ««zsÀ PÉÆÃ£ÀUÀ¼À «ªÀgÀuÉ
¤ÃqÀ®Ä w½¹, vÀ¥ÀÄàUÀ¼À£ÀÄß wzÀÄÝªÀgÀÄ.
C¨sÁå¸À PÉÆÃ£ÀUÀ¼À C¨sÁå¸À ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ CªÀjUÉ ¤ÃrgÀÄªÀ C¨sÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß vÀgÀUÀwAiÀÄ°è,

«zsÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀ PÀ¥ÀÄà UÀÄA¦£À°è PÀÄ½vÀÄ ¯ÉPÀÌUÀ¼À£ÀÄß PÉÆÃ£ÀªÀiÁ¥ÀPÀ ªÀÄvÀÄÛ C¼ÀvÉ
ºÀ®UÉ ¥ÀnÖ §¼À¹ PÉÆÃ£ÀUÀ¼£À ÀÄß gÀa¸ÀÄªÀgÀÄ.
C£ÀéAiÀÄ PÉ®ªÀÅ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ PÀ°PÉAiÀÄ ¥ÀÄ£À§ð®£À ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ. UÀrAiÀiÁgÀzÀ°è ««zsÀ

¸ÀªÀÄAiÀÄUÀ¼À°è ªÀÄÄ¼ÀÄîUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ GAmÁUÀÄªÀ PÉÆÃ£ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄªÀAvÉ ºÉÃ½
¸ÀªÀÄAiÀÄªÀ£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄªÀgÀÄ. £É®zÀ ªÉÄÃ¯É ªÀÈvÀÛ J¼ÉzÀÄ 8 ¨sÁUÀUÀ¼ÁV ªÀiÁr PÉ®ªÀÅ
¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß PÉÃ¼ÀÄªÀgÀÄ.
A C
0

H o D
G F E

1) F ªÀÈvÀÛzÀ°è JµÀÄÖ ®A§PÉÆÃ£ÀUÀ½ªÉ?
2) F avÀæzÀ°è JµÀÄÖ ¸ÀgÀ¼ÀPÉÆÃ£ÀUÀ¼ÀÄ GAmÁVªÉ (3, 4, 5, 7).
3) ªÀÈvÀÛzÀ°è MlÄÖ PÉÆÃ£ÀUÀ¼À ªÉÆvÀÛªÉµÀÄÖ?
ªÀiË®åªÀiÁ¥À ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¹.r. (ANGLE TANGLE) AiÀÄ°è ZÉAqÀÄ UÀAmÉ DlªÀ£ÀÄß §¼À¹ ªÀÄPÀÌ¼À
PÀ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß zÀÈrüÃPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ªÀÄPÀÌ¼À°è ¸ÀéªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä
ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
vÀgÀUÀw: V
¥ÁoÀ: «eÁÕ£À, ªÀiÁ£ÀªÀ£À CAUÀ ªÀÇåºÀUÀ¼ÀÄ
¸ÁªÀÄxÀåð: fÃuÁðAUÀ ªÀÇåºÀ, PÁAiÀÄðUÀ¼À §UÉÎ w½AiÀÄÄªÀgÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ §¼À¸ÀÄªÀ PÀ°PÉUÁV §¼À¸ÀÄªÀ «zsÁ£À

¸ÁªÀÄVæ
¥ÀÆªÀð ZÀlÄªÀnPÉ ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß gÉÊ®ÄUÁrAiÀÄAvÉ ¤°è¹ PÀtÆÚgÀÄ, ªÀÄÆAUÀÆgÀÄ

¹zÀÞvÁ Dl (ZÀÄQÌ, ªÀÄÄAvÁzÀAvÉ zÉÃºÀzÀ ºÉÆgÀ CAUÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß
ZÀlÄªÀnPÉ a£Áß w½AiÀÄÄªÀ Dl Dr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
DzsÁgÀ)
PÀ°PÉAiÀÄ ZÀZÉð ªÉÄÃ°£À ZÀlÄªÀnPÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ªÉÄÃ°£À CAUÀUÀ¼À §UÀÎ
¥ÀÆªÀð ¥Àæ²ß¸ÀÄvÁÛ zÉÃºÀzÀ M¼À CAUÀUÀ¼À §UÉÎ ¥Àæ²ß¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ
PÀ°PÉAiÀÄ fÃuÁðAUÀ ªÀÄPÀÌ½UÉ ¸ÀfÃ«UÀ¼À ®PÀëtUÀ¼À¯ÉÆèAzÁzÀ 2 CAUÀªÀÇåºÀUÀ¼À §UÉÎ
CA±À ªÀÇåºÀzÀ w½¸ÀÄvÁÛ CªÀÅUÀ¼À¯ÉÆèAzÁzÀ fÃuÁðAUÀ ªÀÇåºÀzÀ avÀæ vÉÆÃj¹
ZÀlÄªÀnPÉ ©r gÀZÀ£ÉAiÀÄ §UÉÎ w½¹ £ÀAvÀgÀ fÃuÁðAUÀªÀÇåºÀzÀ ¹.r. ºÁQ
avÀæUÀ¼ÀÄ, PÀ°PÉAiÀÄ CA±ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ fÃuÁðAUÀªÀÇåºÀ, M¼ÀUÉÆAqÀ
¥ÀÆtðavÀæ CAUÀUÀ¼ÀÄ CªÀÅUÀ¼À ¸ÁÜ£À ªÀÄvÀÄÛ ZÀlÄZÀnPÉAiÉÆA¢UÉ CxÉÊð¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
fÃuÁðAUÀ ªÀÇåºÀzÀ ©r ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß MAzÉÆAzÀÄ ªÀÄUÀÄ«¤AzÀ®Æ
ZÀÄQÌ, a£Áß
«zÁåyðUÀ½UÉ «ªÀj¸ÀÄvÁÛ ºÉÆÃUÀÄªÀÅzÀÄ.
¹.r.
C¨sÁå¸À ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀ ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ°ègÀÄªÀ C¨sÁå¸ÀzÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛgÀ ºÉÃ½¹ §gÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.

ZÀlÄªÀnPÉ PÀ¥ÀÄà ºÀ®UÉ
C£ÀéAiÀÄ ZÀlÄªÀnPÉ ZÀÄQÌ, a£Áß ¥ÁoÀzÀ£ÀAvÀgÀzÀ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä ªÀÄPÀÌ½UÉ
ZÀlÄªÀnPÉ ZÀÄQÌ, a£Áß w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
¥Àæ¸ÁgÁ£ÀA
vÀgÀ
ZÀlÄªÀnPÉ
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À gÀ¸À¥Àæ±Éß ¹r §¼À¹ gÀ¸À¥Àæ±Éß ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ £É®zÀ ªÉÄÃ¯É ªÀiÁ£ÀªÀ£À
ºÉÆgÀ UÉgÉAiÀÄ avÀæ §gÉzÀÄ fÃuÁðAUÀªÀÇåºÀzÀ ©r ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß
¹.r. §¼ÀPÉ
eÉÆÃr¹ CªÀÅUÀ¼À PÁAiÀÄð w½¸À®Ä ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ.
¥ÁoÀ: DºÁgÀ DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ gÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ
¸ÁªÀÄxÀåð: gÉÆÃUÀUÀ½UÉ PÁgÀt
ZÀlÄªÀnPÉ §¼À¸ÀÄªÀ PÀ°PÉUÁV §¼À¸ÀÄªÀ «zsÁ£À

¸ÁªÀÄVæ
¥ÀÆªÀð ¹zÀÞvÉ ZÀZÉð ªÀÄPÀÌ¼ÉÆA¢UÉ DºÁgÀzÀ CªÀ±ÀåPÀvÉ ¢£À¤vÀåzÀ DºÁgÀ

ªÀÄvÀÄÛ PÀ°PÉAiÀÄ ¸ÀªÀÄvÉÆÃ®£À DºÁgÀ EªÀÅUÀ¼À §UÉÎ ZÀað¸ÀÄªÀÅzÀÄ
¥ÀÆgÀPÀ ZÀlÄªÀnPÉ
PÀ°PÉAiÀÄ CA±À gÉÆÃUÀ ªÉÄÃ°£À ZÀZÉðUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ DgÉÆÃUÀåzÀ §UÉÎ
ZÀlÄªÀnPÉ JAzÀgÉÃ£ÀÄ? w½¸ÀÄvÁÛ gÉÆÃUÀ JAzÀgÉÃ£ÀÄ JA§ §UÉÎ PÀA¥ÀÆålgï£À°è
¹r §¼À¹ UÀÄA¥ÀÄ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ gÉÆÃUÀ
f.n.J¯ï.¹.r.
JAzÀgÉÃ£ÀÄ? gÉÆÃUÀ d£ÀPÀUÀ¼ÀÄ zÉÃºÀªÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ
¥ÀæªÉÃ²¸ÀÄvÀÛªÉ. zÉÃºÀzÀ°ègÀÄªÀ ¥Àæw PÁAiÀÄ ªÀåªÀ¸ÉÜ ºÉÃUÉ
PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß ºÀAvÀ ºÀAvÀªÁV ªÀÄPÀÌ¼ÉÃ
¸ÀévÀB «ÃQë¹ UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉðAiÀÄ°è ¨sÁUÀªÀ»¹ PÀA¥ÀÆålgï
¹ÌÃ£ï ªÉÄÃ°£À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¸ÀÄvÁÛ PÀ°AiÀÄ®Ä
¥ÉæÃgÉÃ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ. D£ÀAvÀgÀ gÉÆÃUÀUÀ½UÉ PÁgÀtªÁUÀÄªÀ
PÉ®ªÀÅ ¨ÁåQÖÃjAiÀiÁUÀ¼À£ÀÄß D¤«ÄµÀ£ï avÀæUÀ¼À£ÀÄß «ÃQë¹
w½AiÀÄ®Ä w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
C¨sÁå¸À ZÀlÄªÀnPÉ ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀ PÀ¥ÀÄà C¨sÁå¸ÀzÀ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ°ègÀÄªÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛgÀ ºÉÃ½¹
ºÀ¯UÉ §gÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.

C£ÀéAiÀÄ ZÀlÄªÀnPÉ avÀæ ¸ÀAUÀæºÀ ªÀÄPÀÌ½UÉ, gÉÆÃUÀUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ avÀæUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀAUÀæ»¸À®Ä w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÉÆÃUÀUÀ½UÉ PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀnÖªÀiÁqÀ®Ä w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À gÀ¸À¥Àæ±Éß ¹r ¹rAiÀÄ£ÀÄß §¼À¹ UÀÄA¥ÀÄ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ gÀ¸À¥Àæ±Éß
§¼ÀPÉ £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.

C£ÀÄ§AzsÀ -2
J.¦.J¥sï ¥ÀÇgÉÊPÉ ªÀiÁrzÀ PÀ°PÁ ¹.r. UÀ¼À ¥ÀnÖ
Title
Competencies Competencies in Kannada
Names
General Science («eÁÕ£À)
* The child is enabled to * PÉ®¸À, ¸ÁªÀÄxÀåð ªÀÄvÀÄÛ ±ÀQÛ F ¥ÀzÀUÀ¼À CxÀðªÀ£ÀÄß
understand the definitions of UÀæ»¸À®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄªÀÅzÀÄ
work, power and energy
* The child understands that * UÉÆvÁÛzÀ ¸À¤ßªÉÃ±ÀzÀ°è ¤jÃQëvÀ ¥ÀæªÀiÁtzÀ PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß
the different quantities of ¤ªÀð»¸À®Ä ¤¢ðµÀÖ ¥ÀæªÀiÁtzÀ ±ÀQÛ CUÀvÀå JAzÀÄ UÀæ»
energies are required to do ¸À®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄvÀÛzÉ.
the expected work in given
different situations.
* The child is enabled to * ±ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß MAzÀÄ gÀÆ¥À¢AzÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ gÀÆ¥ÀPÉÌ ¥À
understand that energy can jªÀwð¸À®Ä ¸ÁzsÀå JAzÀÄ UÀæ»¸À®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄ
be changed from one form to ªÀÅzÀÄ
another.
* The child understands the * ±ÀQÛAiÀÄ ««zsÀ ªÀÄÆ®UÀ¼À£ÀÄß CjAiÀÄ®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀ
A dream different sources of energy ðªÁUÀÄªÀÅzÀÄ
1
come true
* The child understands the * ±ÀQÛ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ ¸À¤ßªÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄUÀÄ CxÀðªÀiÁrPÉ
generation of energy Æ¼Àî®Ä ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄªÀÅzÀÄ
* The child is enabled to * GvÁàzÀ£É ªÀiÁrzÀ ±ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß PÉ®¸ÀzÀ KPÀªÀiÁ£ÀUÀ¼À°è

calculate the quatity of C¼ÉAiÀÄÄªÀ «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß CjAiÀÄ®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄ
energy produced in the units ªÀÅzÀÄ
of work
* The child is enabled to * UÉÆvÁÛzÀ ¸À¤ßªÉÃ±ÀUÀ¼À°è ±ÀQÛ£ÀµÀÖ GAmÁUÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß C
explain the loss of engergy xÀðªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄªÀÅzÀÄ
in given situations
•Understand the relationship PÉ®¸À, §® ªÀÄvÀÄÛ ±ÀQÛ EªÀÅUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß
among Force, Work and CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ
Energy
2 Building •Learn how to compute work PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß ¯ÉPÁÌZÁgÀ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß PÀ°AiÀÄÄªÀgÀÄ
Science ±ÀQÛ ªÀÄvÀÄÛ PÉ®¸À EªÀÅUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÉÆß¼À
Museum •Solve numerical problems
related to Energy and Work UÉÆAqÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À£ÀÄß ©r¸ÀÄªÀgÀÄ
•Identify different sources of ¤Ãj£À ««zsÀ ªÀÄÆ®UÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄvÁÛgÉ.

Buzz and
3 water
Boond

•Explain the process of ¨sÁ¶àÃ ¨sÀªÀ£À ªÀÄvÀÄÛ WÀ¤Ã ¨sÀªÀ£À ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß «ªÀj¸ÀÄ
evaporation and ªÀgÀÄ.
condensation
•Determine the causes for d®ªÀiÁ°£ÀåPÉÌ PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄvÁÛgÉ
the pollution of water
•Infer the method of ¤Ãj£À ¸ÀAgÀPÀëuÉUÉ ««zsÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄ£ÀUÁtÄvÁÛgÉ

conservation of water
* The child is enabled to * "§®" zÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÆr¹PÉÆ¼Àî®Ä ªÀÄUÀÄ

understand the concept of ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄªÀÅzÀÄ
force
4 Cave and * The child is enabled to * ««zsÀ §UÉAiÀÄ §®UÀ¼À£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä ªÀÄUÀÄ
Hidden know different kinds of force ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄªÀÅzÀÄ
Treasure
•Understand the concept of ±ÀQÛAiÀÄ ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÆr¹PÉÆ¼ÀÄîvÁÛgÉ
Energy
•Differentiate between ¥ÀæZÀÒ£Àß ±ÀQÛ ªÀÄvÀÄÛ ZÀ®£À±ÀQÛUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ªÀåvÁå¸ÀªÀ£ÀÄß

Potential and Kinetic UÀÄgÀÄw¸ÀÄvÁÛgÉ
energies
Prince and •Understand the conversion ±ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß MAzÀÄ gÀÆ¥À¢AzÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ gÀÆ¥ÀPÉÌ
5 his brave of energy from one form to ¥ÀjªÀvÀð£ÉUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀ£ÀÄß
friends another CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîvÁÛgÉ
1.Understand that area is «¹ÛÃtðªÀÅ JgÀqÀÄ DAiÀiÁªÀÄUÀ¼ÀÄ¼Àî ¥ÀjªÀiÁt ªÀÄvÀÄÛ
two dimensional and volume UÁvÀæªÀÅ ªÀÄÆgÀÄ DAiÀiÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ JAzÀÄ
is three dimensional quantity CxÀð ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîvÁÛgÉ
6 Robbery at 2.Compare mass and zÀæªÀågÁ² ªÀÄvÀÄÛ UÁvÀæªÀ£ÀÄß ¥ÀjªÀiÁtUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À
Science volume ¸ÀA§AzÀªÀ£ÀÄß UÀæà»¸ÀÄvÁÛgÉ
Museum
3.Calculate of density as ¸ÁAzÀævÉAiÀÄÄ zÀæªÀågÁ² ªÀÄvÀÄÛ UÁvÀæUÀ¼À C£ÀÄ¥ÁvÀ JAzÀ
mass/ volume and solving of CxÀð ªÀiÁrPÉÆAqÀÄ CzÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹
problems ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À£ÀÄß ©r¸ÀÄvÁÛgÉ.
4.Measure distance between JgÀqÀÄ ©AzÀÄUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À zÀÆgÀªÀ£ÀÄß ¸ÉAn«ÄÃlgïUÀ¼À
two points in centimeters °è ªÀÄvÀÄÛ zÀæªÀzÀ UÁvÀæªÀ£ÀÄß WÀ£À¸ÉAn«ÄÃlgïUÀ¼À°è C¼ÉA
and volume of liquid in cubic iÀÄÄvÁÛgÉ.
centimeters
* The child is enabled to * ªÀÄUÀÄªÀÅ "PÉ®¸À" zÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÆr¹PÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ
understand the concept of
"work"
7 The Joy of * The child understands the * ªÀÄUÀÄªÀÅ "PÉ®¸À" zÀ ¥Àj¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀðªÀiÁ
Duty/ definition of work rPÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ

Trapped * The child is enabled to * "PÉ®¸À DVzÉ" C£ÀÄßªÀ ¸À¤ßªÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸À
identify situations where the ®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄvÀÛzÉ.
work is done
* Identify Sun as the ¸ÀÆAiÀÄð£ÀÄ ±ÀQÛAiÀÄ ¸ÁªÀæwðPÀ DPÀgÀ JAzÀÄ UÀÄ
universal source of energy gÀÄw¸ÀÄvÁÛgÉ
* Find relation between work PÉ®¸À ªÀÄvÀÄÛ ±ÀQÛ EªÀÅUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ¸ÀA§AzsÀªÀ£À
done and energy Äß w½AiÀÄÄvÁÛgÉ
* Recognise different forms ««zsÀ ±ÀQÛAiÀÄ gÀÆ¥ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄvÁÛgÉ. Gz
of energy (e.g. muscular, ÁºÀgÀuÉ: ¸ÁßAiÀÄÄ ±ÀQÛ, ¸ËgÀ±QÛ…………)
solar...)
* Match the form of energy to ±ÀQÛAiÀÄÄ gÀÆ¥À ªÀÄvÀÄÛ CzÀjAzÀ DUÀÄªÀ PÉ®¸À E
specific work ªÀÅUÀ¼À ºÉÆAzÁtÂPÉ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.
* Select different situations ±ÀQÛAiÀÄÄ MAzÀÄ gÀÆ¥À¢AzÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ gÀÆ¥ÀPÉÌ
and instruments to convert ¥ÀjªÀvÀð£ÉUÉÆ¼ÀÄîªÀ ««zsÀ ¸À¤ßªÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄ
one form of energy to vÀÄÛ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß DAiÉÄÌªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ
another
* Recognise the need for ±ÀQÛAiÀÄ ¸ÀAgÀPÀëuÉ ªÀiÁqÀÄªÀ CUÀvÀåªÀ£ÀÄß w½zÀÄPÉÆ
Trip to and importance of ¼ÀÄîvÁÛgÉ.
Village Fair conservation of energy
* Identify various ways to ±ÀQÛAiÀÄ ¸ÀAgÀPÀëuÉ ªÀiÁqÀÄªÀ ««zsÀ G¥ÀPÀæªÀÄUÀ¼À£À
conserve energy Äß UÀÄgÀÄw¸ÀÄvÁÛgÉ.
8
Mathematics(UÀtÂvÀ)
*Identify fractions ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄvÁÛgÉ
* Read and write ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß NzÀÄvÁÛgÉ ªÀÄvÀÄÛ §gÉAiÀÄÄvÁÛgÉ
fractional numbers
*Identify the types of ¸ÀªÀÄ, «µÀªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «Ä±Àæ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄvÁÛgÉ
fractions – proper,
improper and mixed
*Find the relation «µÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ² ªÀÄvÀÄÛ «Ä±Àæ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ¸ÀA
between improper §AzsÀªÀ£ÀÄß w½AiÀÄÄvÁÛgÉ
fractions and mixed
fractions
*Convert improper «µÀªÀÄ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß «Ä±Àæ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÁßVAiÀÄÆ ªÀÄ
fractions to mixed vÀÄÛ «Ä±Àæ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ£ÀÄß «µÀªÀÄ
fractions and vice ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ£ÁßVAiÀÄÆ ¥ÀjªÀwð¸ÀÄvÁÛgÉ
versa
*Arrange fractions in ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß CªÀÅUÀ¼À KjPÉ ªÀÄvÀÄÛ E½PÉ PÀæªÀÄzÀ°è
A Day with ascending and eÉÆÃr¸ÀÄvÁÛgÉ
1 Kadooji descending order

*Identify equivalent ¸ÀªÀiÁ£À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄvÁÛgÉ
fractions
2 Adventure # Understand the ®WÀÄvÀªÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀåðzÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÆ
with LCM concept of LCM r¹PÉÆ¼ÀÄîvÁÛgÉ
and HCF
# Understand the ªÀÄºÀvÀÛªÀÄ ¸ÀªÀiÁ£Àå C¥ÀªÀvÀð£ÀzÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄ
concept of HCF Ær¹PÉÆ¼ÀÄîvÁÛgÉ
# Apply LCM and HCF ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è ®.¸Á.C ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ.¸Á.C
in different problems EªÀÅUÀ¼À §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß w½AiÀÄÄvÁÛgÉ
3 Angle *Discover and identify ««zsÀ §UÉAiÀÄ PÉÆÃ£ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀÄ »rAiÀÄÄvÁÛgÉ ªÀÄvÀ
Tangle different kinds of ÄÛ UÀÄwð¸ÀÄvÁÛgÉ
angles.
*Measure an angle PÉÆÃ£ÀªÀiÁ¥ÀPÀªÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹ PÉÆÃ£ÀUÀ¼À£ÀÄß C¼ÉAiÀ
using a protractor ÄÄvÁÛgÉ
*Classify the angles C¼ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß DzsÀj¹ PÉÆÃ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀVÃðPÀj¸ÀÄvÁÛgÉ
based on
measurement
*Name angles as ®WÀÄPÉÆÃ£À, C¢üPÀ ªÀÄvÀÄÛ ®A§PÉÆÃ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¸ÀÄ
acute, obtuse and right vÁÛgÉ
*Define and identify a ¸ÀgÀ¼À PÉÆÃ£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀgÀ¼Á¢üPÀPÉÆÃ£ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹
straight angle and a ¥Àj¨sÁ¶¸ÀÄvÁÛgÉ.
reflex angle
* The chld is enabled PÉÆnÖgÀÄªÀ ¸ÀeÁwÃAiÀÄ UÀtÂwÃAiÀÄ ¥ÀjªÀiÁtUÀ¼À ¸ÀgÁ¸À
to form the concept of jAiÀÄ ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄUÀÄ ªÀÄÆr¹PÉÆ¼Àî®Ä ¸ÀªÀÄxÀ
average when a data ðªÁUÀÄªÀÅzÀÄ
of like mathematical
quantities are given
4 Average * The child is eanbled PÉÆnÖgÀÄªÀ CAQ-
to calculate average CA±ÀUÀ¼À ¸ÀgÁ¸ÀjAiÀÄ£ÀÄß ¯ÉPÁÌZÁgÀ ªÀiÁqÀ®Ä ªÀÄUÀÄ ¸À
from the given data ªÀÄxÀðªÁUÀÄªÀÅzÀÄ
•Learn Kannada, Hindi PÀ£ÀßqÀ, »A¢, ªÀÄvÀÄÛ EAVèÃµï ±À§Ý ¸ÀA¥ÀvÀÛ£ÀÄß ¥ÀzÀUÀ
and English vocabulary ¼À DlzÀ ªÀÄÆ®PÀ PÀ°AiÀÄÄvÁÛgÉ
through word games
•Identify value of ¸ÀASÉåUÀ¼À ªÀiË®åUÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄvÁÛgÉ
numbers
•Learn Place value of £Á®ÌAQ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è£À CAQUÀ¼À ¸ÁÜ£À¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß w½A
numbers (4 digit) iÀÄÄvÁÛgÉ
5 Brain Storm •Create Rangoli and gÀAUÉÆÃ° avÀæUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹, §tÚUÀ¼ÉÆqÀ£É DqÀÄvÁÛgÉ
play with colour blocks
•Practise additions of zÀ±ÀPÀ ¸À»vÀ JgÀqÀAQ ¸ÀASÉåUÀ¼À ¸ÀAPÀ®£ÀªÀ£ÀÄß C¨sÁå¸À
two digit numbers with ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ
carry over

•Practise subtraction of JgÀqÀAQ ¸ÀASÉåUÀ¼À ªÀåªÀPÀ®£ÀªÀ£ÀÄß C¨sÁå¸À ªÀiÁqÀÄvÁÛ
two digit number gÉ
•Learn to write ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¸ÁÜ£À¨É¯A
É iÉÆqÀ£É ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß §gÉAiÀÄ®Ä
numbers with correct PÀ°AiÀÄÄvÁÛgÉ
place value
•Learn to measure C¼ÀvÉªÀiÁqÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß PÀ°AiÀÄÄvÁÛgÉ
•Learn Fractions ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß PÀ°AiÀÄÄvÁÛgÉ
*Find the sum of two zÀ±ÀPÀ gÀ»vÀ ªÀÄvÀÄÛ zÀ±ÀPÀ ¸À»vÀ ¸ÀAPÀ®£À ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ
6 Chatur Char
numbers without
carrying and with
carrying
• each having 2-digits MAzÀgÀ PÉ¼ÀUÉ MAzÀÄ §gÉzÀ JgÀqÀAQ ªÀÄvÀÄÛ MAzÀAQ
and 1-digit • both ¸ÀASÉåUÀ¼À ¸ÀAPÀ®£À ªÀÄvÀÄÛ MAzÀgÀ PÉ¼ÀUÉÆAzÀÄ §gÉzÀ
having 2-digits written JgÀqÀÄ, JgÀqÀAQ ¸ÀASÉåUÀ¼À ¸ÀAPÀ®£À
vertically
• both having 2-digits CqÀØ¸Á°£À°è §gÉzÀ JgÀqÀÄ JgÀqÀAQ ¸ÀASÉåUÀ¼À ¸ÀAPÀ®
written horizontally £À
7 Children's *Find the sum of 3 or JgÀqÀAQ ªÀÄvÀÄÛ MAzÀAQAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀ ªÀÄÆgÀÄ ¸À
Day more numbers having ASÉåUÀ¼À zÀ±ÀPÀgÀ»vÀ ªÀÄvÀÄÛ zÀ±ÀPÀ ¸À»vÀ ¸ÀAPÀ®£ÀªÀ£ÀÄß
Children's 2-digit/1digit with or PÀ°AiÀÄÄvÁÛgÉ
Day without carrying
*Know the properties ¸ÀAPÀ®£À QæAiÉÄAiÀÄ UÀÄtUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄvÁÛgÉ
of addition
• Commutative > ¥ÀjªÀvÀð¤ÃAiÀÄvÉ
property
• Associative property > ¸ÀºÀªÀvÀð¤ÃAiÀÄvÉ
• Identity element > ¸ÀAPÀ®£ÀzÀ C£À£ÀåvÁA±À
property
*Verify the above ¸ÀASÉåUÀ¼À ¸ÀAPÀ®£ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ªÉÄÃ°£À J¯Áè
properties with respect UÀÄtUÀ¼À£Àß vÁ¼É £ÉÆÃqÀÄªÀÅzÀÄ
to Addition of 2
numbers
*Solve statement ¸ÀAPÀ®£ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ªÁPÀågÀÆ¥ÀzÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À£ÀÄß ©
problems on Addition r¸ÀÄªÀÅzÀÄ
8 Children's # Find the sum of 2 like JgÀqÀÄ ¸ÀeÁwÃAiÀÄ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»r
Day Out fractions AiÀÄÄªÀgÀÄ.
# Find the sum of 2 JgÀqÀÄ «eÁwÃAiÀÄ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»r
unlike fractions AiÀÄÄªÀgÀÄ
# Find the difference of JgÀqÀÄ ¸ÀeÁwÃAiÀÄ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À ªÀåvÁå¸ÀªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ
2 like fractions »rAiÀÄÄªÀgÀÄ
# Find the difference of JgÀqÀÄ «eÁwÃAiÀÄ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ªÀåvÁå¸ÀªÀ£ÀÄß
2 unlike fractions PÀAqÀÄ »rAiÀÄÄªÀgÀÄ

# Solves statement ¸ÀeÁwÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «eÁwÃAiÀÄ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À ¸ÀAPÀ®£À
problems based on ªÀÄvÀÄÛ ªÀåªÀPÀ®£PÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ªÁPÀågÀÆ¥ÀzÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ
addition and ¼À£ÀÄß ©r¸ÀÄªÀgÀÄ
subtraction of like or
unlike fractions
* Identify and use the ¨sÁUÁPÁgÀzÀ aºÉßAiÀÄ£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄªÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÀAiÉ
symbol for division ÆÃV¸ÀÄªÀgÀÄ
* Understand terms ¨sÁdå, ¨sÁdPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁUÀ®§Þ ªÀÄvÀÄÛ ±ÉÃµÀ F ¥ÀzÀUÀ
such as dividend, ¼À CxÀð w½AiÀÄÄªÀgÀÄ
divisor, quotient and
remainder
* Divide a one-digit/two MAzÀAQ ¸ÀASÉå¬ÄAzÀ MAzÀAQ ¸ÀASÉå ªÀÄvÀÄÛ JgÀqÀA
digit number by a Q ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ¨sÁV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
single-digit number
9 Eco Day * Divide a two JgÀqÀAQ ¸ÀASÉå¬ÄAzÀ JgÀqÀAQ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ
digit/three digit number ªÀÄÆgÀAQ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ¨sÁV¸ÀÄªÀgÀÄ
by a two-digit number
* Divide a number by MAzÀÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß 10, 100, 1000 ¢AzÀ ¨sÁV¸ÀÄªÀÅ
10,100,1000 zÀÄ
* Verify identity ¨sÁUÁPÁgÀPÉÌ C£À£ÀåvÁA±À«zÉAiÉÄÃ JAzÀÄ ¥ÀjÃQë¸ÀÄªÀgÀÄ
element of division
* Solve statement zÉÊ£ÀA¢£À fÃªÀ£ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ªÁPÀågÀÆ¥ÀzÀ ¸ÀªÀÄ¸Éå
problems based on life AiÀÄ£ÀÄß ©r¸ÀÄvÁÛgÉ
situations
* The child is enabled * MAzÀÄ ¥ÀÆtð ªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß ¨sÁUÀUÀ¼À£ÁßV ªÀiÁqÀ§ºÀ
to have a concept of ÄzÉA§ ¥ÀjPÀ®à£É ªÀÄÆr¹ PÉÆ¼Àî®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁ
the parts of a whole. UÀÄªÀÅzÀÄ.
10 Fractions * The child is enabled * ¥ÀÆtð ªÀ¸ÀÄÛ«£À ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÆr¹ ¥ÀÆtð ªÀ¸À
that by joining the parts ÄÛªÀ£ÀÄß ªÀÄgÀ½ ¥ÀqÉAiÀÄ§ºÀÄzÉA§ ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄ
the whole can be Ær¹PÉÆ¼Àî®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄªÀÅzÀÄ
retrieved
* The child is enabled * MAzÀÄ UÀtzÀ°ègÀÄªÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ¸ÀªÀiÁ£À ºÀAaPÉAiÀÄ ¥À
to have the concept of jPÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÆr¹PÉÆ¼Àî®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄªÀÅ
equal division of a set zÀÄ.
of objects
* The child is enabled * ¸ÀgÀ¼À ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ ¥ÀjP®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÆr¹PÉÆ¼Àî®Ä
to have the concept of ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄªÀÅzÀÄ
a fraction
•State the properties of ZËPÀWÀ£À, ¸ÀÛA¨sÁPÀÈw ªÀÄvÀÄÛ ±ÀAPÀÄ EªÀÅUÀ¼À UÀÄtUÀ¼À£ÀÄß
a cube, a cylinder and ºÉÃ¼ÀÄvÁÛgÉ
a cone
•Identify their vertices, WÀ£ÀªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ±ÀÈAUÀUÀ¼ÀÄ, CAZÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄÃ¯ÉäöÊUÀ¼À
faces and edges £ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄvÁÛgÉ
Fun with •Compare the wæ¨sÀÄd, ZËPÀ ªÀÄvÀÄÛ DAiÀÄvÀUÀ¼À UÀÄt®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆ
11 Chinchoo properties of triangles, Ã°¸ÀÄvÁÛgÉ

squares and
rectangles
•Construct a square, ZËPÀ, DAiÀÄvÀ, wæ¨ÀsÄd ªÀÄvÀÄÛ ªÀÈvÀÛ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀÄv
rectangle, triangle and ÁÛgÉ
circle
* Child is enabled to ªÀÄÆ® gÉÃSÁUÀtÂwÃAiÀÄ DPÀÈwUÀ¼ÁzÀ DAiÀÄvÀ, ZËPÀ,
have the concept of wæ¨sÀÄd ªÀÄvÀÄÛ ªÀÈvÀÛ EªÀÅUÀ¼À ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÆr¹PÉ
basic geometrical Æ¼Àî®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄªÀÅzÀÄ
shapes like rectangle,
square, triangle and
circle
•Classify types of wæ¨sÀÄdUÀ¼À£ÀÄß ªÀVÃðPÀj¸ÀÄvÁÛgÉ
triangles
12 Grandpa's * The child is enabled MAzÀÄ DAiÀÄvÀ ªÀÄvÀÄÛ ZËPÀzÀ «¹ÛÃtðzÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ
Journal to have the concept of £ÀÄß ªÀÄÆr¹PÉÆ¼Àî®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄªÀÅzÀÄ
areas of a rectangle
and a square
* The child is enabled DAiÀÄvÀ ªÀÄvÀÄÛ ZËPÀzÀ «¹ÛÃtðªÀ£ÀÄß ¯ÉPÁÌZÁgÀªÀiÁqÀ®
to calculate areas of a Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄªÀÅzÀÄ
rectangle and a square
13 Magic • Identify Decimal zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄvÁÛgÉ
Marbles numbers
•Find relation of zÀ±ÀªÀiÁA±À ªÀÄvÀÄÛ ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ¸ÀA§AzsÀ w½AiÀÄÄ
Decimal to Fraction vÁÛgÉ
•Learn to write a zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß §gÉAiÀÄÄªÀ jÃw w½AiÀÄÄvÁÛgÉ
Decimal
•Arrange Decimals in zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß E½PÉ PÀæªÀÄzÀ°è eÉÆÃr¸ÀÄvÁÛgÉ
descending order
•Learn about place zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåAiÀÄ°è£À CAQUÀ¼À ¸ÁÜ£À¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß w½AiÀÄÄ
value of Decimal vÁÛgÉ
•Learn the process and UÀÄuÁPÁgÀ QæAiÉÄAiÀÄ UÀÄtUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀ
properties of ÄÄvÁÛgÉ
multiplication
•Identify the terms and UÀÄuÁPÁgÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¥ÀzÀUÀ¼£
À ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ aºÉßAiÀÄ£ÀÄß UÀÄ
symbols related to wð¸ÀÄvÁÛgÉ
multiplication
•Learn multiplication by 0, 1, 10, 100 ªÀÄvÀÄÛ 1000 ¢AzÀ UÀÄuÁPÁgÀªÀ£ÀÄß PÀ°AiÀÄÄ
0, 1, 10, 100 and 1000 vÁÛgÉ
•Find the product of JgÀqÀÄ ªÀÄÆgÀAQ ¸ÀASÉåUÀ¼À UÀÄt®§ÞªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»rAiÀÄÄv
two numbers with three ÁÛgÉ
digits
•Solve problems zÉÊ£ÀA¢£À fÃªÀ£ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À£ÀÄß UÀÄuÁPÁgÀ
applying multiplication ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß C£Àé¬Ä¹ ¥ÀjºÀj¸ÀÄvÁÛgÉ
to life situations
Mittu the UÀÄuÁPÁgÀzÀ PÉÆÃµÀÖPÀªÀ£ÀÄß gÀa¸ÀÄvÁÛgÉ
•Construct
14 Smart Guide
multiplication tables
using the grid
15 Mixing Fixing •Understand the need ¤vÀåfÃªÀ£ÀzÀ°è ºÉÆÃ°PÉAiÀÄ CUÀvÀåªÀ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîv
for comparison in life ÁÛgÉ
situations
•Find ratio between PÉÆnÖgÀÄªÀ JgÀqÀÄ ¥ÀjªÀiÁtUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À C£ÀÄ¥ÁvÀªÀ£ÀÄß PÀ
two given quantities AqÀÄ»rAiÀÄÄvÁÛgÉ
•Write the ratio in C£ÀÄ¥ÁvÀªÀ£ÀÄß CzÀgÀ DzÀ±ÀðgÀÆ¥ÀzÀ°è §gÉAiÀÄÄvÁÛgÉ
standard form
•Identify the terms in MAzÀÄ C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°è£À ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄvÁÛgÉ
ratio
•Write the ratio in MAzÀÄ C£ÀÄ¥ÁvÀªÀ£ÀÄß CzÀgÀ «¯ÉÆÃªÀÄgÀÆ¥ÀzÀ°è §gÉAiÀÄÄ
inverse form vÁÛgÉ
•Reduce the ratio to its MAzÀÄ C£ÀÄ¥ÁvÀªÀ£ÀÄß CzÀgÀ CvÀåAvÀ ¸ÀgÀ¼À gÀÆ¥ÀzÀ°è §gÉ
simplest form AiÀÄÄvÁÛgÉ
•Solve problems C£ÀÄ¥ÁvÀUÀ¼À£ÉÆß¼ÀUÉÆAqÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À£ÀÄß ©r¸ÀÄvÁÛgÉ
involving ratios
# Subtract numbers £Á®ÌAQ ¸ÀARåUÀ¼À ªÀåªÀPÀ®£À ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ
with four digits
# Verify the identity ªÀåªÀPÀ®£À QæAiÉÄUÉ C£À£ÀåvÁA±À«zÉAiÉÄÃ JAzÀÄ ¥ÀjÃQë¸À
element for subtraction ÄªÀgÀÄ
# Subtract numbers ®A§ ¸Á°£À°è ºÁUÀÆ CqÀØ ¸Á°£À°è PÉÆlÖ ¸ÀASÉåUÀ
horizontally as well as ¼À ªÀåªÀPÀ®£À ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ
vertically
# Solve word problems ªÀÀåªÀPÀ®£ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¤vÀåfÃªÀ£ÀzÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À£ÀÄß
Nature ©r¸ÀÄvÁÛgÉ
16
Adventure
based on life situations
•Learn the process and UÀÄuÁPÁgÀ QæAiÉÄAiÀÄ UÀÄtUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¥ÀQæ æAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß
properties of w½AiÀÄÄvÁÛgÉ
multiplication
•Identify the terms and UÀÄuÁPÁgÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ aºÉßAiÀÄ£À
symbols related to Äß UÀÄwð¸ÀÄvÁÛgÉ
multiplication
•Learn multiplication by 0, 1, ªÀÄvÀÄÛ 10 jAzÀ UÀÄuÁPÁgÀªÀ£ÀÄß PÀ°AiÀÄÄvÁÛgÉ
0, 1 and multiples of 10
•Find the product of JgÀqÀÄ MAzÀAQ ªÀÄvÀÄÛ JgÀqÀÄ JgÀqÀAQ ¸ÀASÉåUÀ¼À UÀÄ
two single/double digit t®§ÞªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»rAiÀÄÄvÁÛgÉ
numbers
Our Dream •Solve problems UÀÄuÁPÁgÀ QæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß C£Àé¬Ä¹ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À£ÀÄß ©r¸ÀÄ
17 vÁÛgÉ
School applying multiplication
•Construct UÀÄuÁPÁgÀ PÉÆÃµÀÖPÀªÀ£ÀÄß gÀa¸ÀÄvÁÛgÉ
multiplication tables
•Understand the C¼ÀvÉAiÀÄ ¨ÉÃgÉ¨ÉÃgÉ KPÀªÀiÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄî
different units of vÁÛgÉ
measurement

18 Perimeter •Understand the ¸ÀªÀÄvÀ¯ÁPÀÈwUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉAiÀÄ ¥ÀjPÀ®à£É ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîvÁÛ
concept of perimeter of gÉ
plane figures
•Acquire the skill of ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉAiÀÄ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ C£ÀéAiÀÄzÀ PË±À®ªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀ
practical application of ÄÄvÁÛgÉ
perimeter
* The child is enabled * 999 gÀªÀgÉUÉ MAzÀÄ ¸ÀAUÀæºÀzÀ°è£À ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß JtÂ
to count the number of ¸À®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄªÀÅzÀÄ
objects in a collection
upto 999
* The child is enabled * ºÀvÀÛgÀ PÀlÄÖUÀ¼À£ÁßV CxÀªÁ ºÀvÀÛgÀ ªÀiÁ¯ÉAiÀÄ£ÁßV
to have the concept of ªÀiÁr ºÀvÀÛgÀ ¸ÁÜ£À¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjPÀ®à£ÉªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä
tens place by making a ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄªÀÅzÀÄ
bundle or a string of
objects
* The child is enabled * £ÀÆgÀgÀ ¸ÁÜ£ÀzÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä ªÀÄUÀ
Place Value/ Ä ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄªÀÅzÀÄ
19 to have the concept of
Puppet Play
hundreds place
* The child is enabled * ªÀÄÆgÀAQAiÀÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è CAQUÀ¼À ¸ÁÜ£ÀzÀ ¨É¯É ªÀÄ
to recognize the value vÀÄÛ ¸ÁÜ£À¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß PÀAqÀÄ»rAiÀÄ®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðª
of the place and the ÁUÀÄªÀÅzÀÄ
place value of a digit in
a 3-digit number
20 Profit and * The child is enabled * MAzÀÄ ªÀåªÀºÁgÀzÀ°è ¯Á¨sÀ, CxÀªÁ £ÀµÀÖzÀ ¥ÀjPÀ®à
Loss to have the concept of £ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÆr¹PÉÆ¼Àî®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄªÀÅzÀÄ
profit or loss in a
transaction
* The child is enabled * MAzÀÄ ªÀÁå¥ÁgÀzÀ°è ¯Á¨sÀ DUÀ§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ £ÀµÀÖ
to arrive at a DUÀ§ºÀÄzÀÄ CAzÀgÉ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÉÆAzÀÄ ªÀiÁvÀæ DUÀ
conclusion that there ®Ä ¸ÁzsÀå JA§ ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÆr¹PÉÆ¼Àî®Ä ªÀÄ
can be profit or loss in UÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄªÀÅzÀÄ
a commercial
transaction
* The child is enabled * PÉÆ¼ÀÄîªÀ ¨É¯É, ÇÀ®Ä, ªÀiÁgÀÄªÀ ¨É¯É, ¯Á¨sÀ £ÀµÀÖ º
to understand the ÁUÀÆ ±ÉÃPÀqÀ ¯Á¨sÀ ªÀÄvÀÄÛ ±ÉÃPÀqÀ £ÀµÀÖ F ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß
terms - buying price, CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄªÀÅzÀÄ
the cost price, selling
price, profit or loss and
the percentage of loss
or profit in a business
transaction
* The child is eanbled * ÇÀ®Ä ¨É¯É, ªÀiÁgÀÄªÀ ¨É¯É, ¯Á¨sÀ CxÀªÁ £ÀµÀÖ E
to understand the ªÀÅUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÄÀ ß CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä ªÀ
relation between the ÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄªÀÅzÀÄ
cost price, selling price
and profit or loss
* The child is enabled * MAzÀÄ ªÁtÂdå ªÀåªÀºÁgÀzÀ°è ¯Á¨sÀ CxÀªÁ £ÀµÀÖ,
to compute the profit or ÇÀ®Ä, ªÀiÁgÀÄªÀ ¨É¯É, ±ÉÃPÀqÀ ¯Á¨sÀ CxÀªÁ £ÀµÀÖ EªÀ
loss and the ÅUÀ¼À£ÀÄß ¯ÉPÁÌZÁgÀ ªÀiÁqÀÄªÀ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß ªÀÄUÀÄ UÀ½
percentage of profit or ¸ÀÄvÀÛzÉ.
loss, the selling price
and the cost price in a
transaction
•Meet Gillu Singh,
Sukhi Ram and Anna
Swami as they set up
their business
21 Rainbow •Participate in ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÉÆß¼ÀUÉÆAqÀ ¸ÀªÀÄ¸ÁåvÀäPÀ ¸ÀàzsÉðAiÀÄ°è ¨sÁUÀªÀ
Toys challenging quizzes on »¸ÀÄvÁÛgÉ
numbers with Gillu
Singh
•Get introduced to and ¸ÀAPÀ®£À ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ UÀÄtUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjZÀAiÀÄ ªÀiÁrPÉÆ¼À
understand the ÄîvÁÛgÉ.
properties of addition
at Rainbow Toys
•Solve questions using ¸ÀAPÀ®£À ¥ÀÀæQæAiÉÄAiÀÄ UÀÄtUÀ¼À£ÀÄß C£ÀéAiÀÄªÀiÁr ¸ÀªÀÄ¸Éå
properties of addition UÀ¼À£ÀÄß ©r¸ÀÄvÁÛgÉ
and help their friends
win a trip to the US
*Know the process of ¸ÀAPÀ®£À ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîvÁÛgÉ
addition
*Find the sum of two JgÀqÀÄ MAzÀAQ ¸ÀASÉåUÀ¼À ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ»rAiÀÄÄ
numbers having one vÁÛgÉ
digit each.
*Identify and use the ¸ÀAPÀ®£ÀzÀ aºÉßAiÀÄ£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄvÁÛgÉ ªÀÄvÀÄÛ §¼À¸ÀÄvÁÛ
symbol for addition gÉ
*Add the numbers less GzÀÝ ¸Á°£À°è ªÀÄvÀÄÛ CqÀØ ¸Á°£À°è §gÉzÀ MAzÀAQ
than 10 written ¸ÀASÉåUÀ¼À ¸ÀAPÀ®£À ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ
vertically and
horizontally
*Use the terms related ¸ÀAPÀ®¤ÃAiÀÄUÀ¼ÀÄ, ªÉÆvÀÛ, MlÄÖ, ¥Àè¸ï ªÀÄÄAvÁzÀ ¸ÀAPÀ
to addition e.g.: ®£ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¥ÀzÀUÀ¼À CxÀð w½AiÀÄÄvÁÛgÉ
Ravi's addends, sum, total,
22 plus etc.
Dream
*Solve statement ¸ÀAPÀ®£ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ªÁPÀågÀÆ¥ÀzÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À£ÀÄß ©
problems based on r¸ÀÄvÁÛgÉ
addition
# Organise objects into ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À£ÁßV ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ
groups
# Define a set UÀt JAzÀgÃÉ £ÉAzÀÄ ¥Àj¨sÁ¶¸ÀÄvÁÛgÉ

# Identify the elements MAzÀÄ UÀtzÀ UÀuÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄvÁÛgÉ
of a set
# Use the symbol € ªÀÄvÀÄÛ aºÉßUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄvÁÛgÉ
and €
# Represent the sets in UÀtUÀ¼À£ÀÄß UÀuÁA±À ¥ÀzÀÞw ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄªÀÄ ¥ÀzÀÞwUÀ¼À
roster method and ªÀÄÆ®PÀ §gÉAiÀÄÄvÁÛgÉ
description method
# Classify the types of ¥Àj«ÄvÀ UÀt, C¥Àj«ÄvÀ UÀt ªÀÄvÀÄÛ ±ÀÆ£ÀåUÀtUÀ¼À£Áß
sets - infinite, finite and V PÉÆnÖgÀÄªÀ UÀtUÀ¼À£ÀÄß ªÀVÃðPÀj¸ÀÄvÁÛgÉ
null sets
Rikkis G¥ÀUÀt, ¸ÀªÀiÁ£ÀUÀt, ¸ÀªÀiÁ£ÁA±ÀUÀt ªÀÄvÀÄÛ «±ÀéUÀt
23 # Identify the sub set,
Adventure UÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄvÁÛgÉ
equivalent set, equal
set and universal set
•Count, read, write 9999 ªÀgÉV£À ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß JtÂ¸ÀÄvÁÛgÉ, §gÉAiÀÄÄvÁÛgÉ
numbers upto 9999
•Identify the place and MAzÀÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è CAQUÀ¼À ¸ÁÜ£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁÜ£À¨É¯ÉAiÀÄ
place value of numbers £ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄªÀÅzÀÄ
24 The Dream •Use symbols greater zÉÆqÀØzÀÄ (>), aPÀÌzÀÄ (<) ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄ (=) aºÉßUÀ¼À
Boat than(>) lesser than (<) £ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀgÀÄ
and equals to (=)
•Identify the greatest 9999 gÀªÀgÉV£À ¸ÀASÉåUÀ¼À°è CwÃ zÉÆqÀØ ªÀÄvÀÄÛ CwÃ
and the least numbers aPÀÌ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄªÀgÀÄ
(upto 9999)
•Write the numbers in PÉÆnÖgÀÄªÀ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß KjPÉ PÀæªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ E½PÉ PÀæªÀÄ
ascending order and zÀ°è §gÉAiÀÄÄªÀgÀÄ
descending order
•Explain the process of ªÀÀåªÀPÀ®£À ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß «ªÀj¸ÀÄªÀgÀÄ
subtraction
•Identify and use the ªÀåªÀPÀ®£À QæAiÉÄAiÀÄ aºÉßAiÀÄ£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄªÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
symbol for subtraction G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀgÀÄ
•Find the difference of JgÀqÀÄ MAzÀAQ ¸ÀASÉåUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ JgÀqÀÄ JgÀqÀAQ ¸À
two single digit/double ASÉåUÀ¼À ªÀåvÁå¸ÀªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ »rAiÀÄÄªÀgÀÄ
digit numbers
•Learn terms related to ªÀåªÀPÀ®£À ªÁ¸ÀÛªÁA±ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¥ÀzÀUÀ¼À CxÀðªÀ
subtraction £ÀÄß PÀ°AiÀÄÄªÀgÀÄ
•Solve problems based ¤vÀåfÃªÀ£ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ªÀåªÀPÀ®£ ¯ÉPÀÌUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ
on life situations ÄªÀgÀÄ
•Verify the identity ªÀåªÀPÀ®£ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ C£À£ÀåvÁA±À EzÉÃAiÉÆÃ E®è
element for subtraction ªÉÇÃ ¥ÀjÃQë¸ÀÄªÀgÀÄ
*Multiply a fraction by a MAzÀÄ ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ£ÀÄß ¥ÀÆtð ¸ÀASÉå¬ÄAzÀ UÀÄtÂ¸ÀÄ
whole number ªÀgÀÄ
*Multiply a fraction by MAzÀÄ ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ©ü£ÀßgÁ²¬ÄAzÀ UÀ
another fraction ÄtÂ¸ÀÄªÀgÀÄ
The Magic PÉÆnÖgÀÄªÀ ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ UÀÄt®§ÞªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ »rAiÀÄÄ
25 Box *Find the product of a

given set of fractions ªÀgÀÄ
*Divide a fraction by a MAzÀÄ ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ£ÀÀÄß ¥ÀÆtð ¸ÀASÉå¬ÄAzÀ ¨sÁV¸ÀÄ
whole number ªÀgÀÄ
*Divide a fraction by MAzÀÄ ©ü£ÀßgÁ²AiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ©ü£ÀßgÁ²¬ÄAzÀ ¨s
another fraction ÁV¸ÀÄªÀgÀÄ
*Solve statement ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À UÀÄuÁPÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁUÁPÁgÀUÀ¼À£ÉÆß¼ÀUÉÆ
problems based on AqÀ ¤vÀåfÃªÀ£ÀzÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À£ÀÄß ©r¸ÀÄªÀgÀÄ
multiplication and
Trip to division of fractions
26 ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁA±ÀUÀ¼À£ÁßV ¥ÀjªÀwð¸ÀÄªÀgÀÄ
Kolkata # Convert fractions to
decimal numbers
# Convert decimal zÀ±ÀªÀiÁA±À ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼À£ÁßV ¥ÀjªÀwð¸ÀÄ
numbers to fractions ªÀgÀÄ
# Convert fractions to ©ü£ÀßßgÁ²UÀ¼À£ÀÄß ±ÉÃPÀqÁªÀiÁ£ÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ ±ÉÃPÁqÁªÀiÁ£ÀªÀ
percentages # Convert £ÀÄß ©ü£ÀßgÁ²UÉ ¥ÀjªÀwð¸ÀÄªÀgÀÄ
percentages to
fractions
# Convert decimal zÀ±ÀªÀiÁ£À ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß ±ÉÃPÀqÁªÀiÁ£ÀPÉÌ ¥ÀjªÀwð¸ÀÄªÀgÀ
numbers to Ä
percentages
# Convert percentages ±ÉÃPÀqÁªÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄß zÀ±ÀªÀiÁ£À ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÁßV ¥ÀjªÀwð
to decimal numbers ¸ÀÄªÀgÀÄ
Visit to an
27 # Solve statement ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ, zÀ±ÀªÀiÁA±ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ±ÉÃPÀqÁªÀiÁ£ÀUÀ¼À
Orchard
problems based on ¥ÀjªÀvÀð£ÉUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ ¤vÀåfÃªÀ£ÀzÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À
conversion of fractions £ÀÄß ©r¸ÀÄªÀgÀÄ
to decimal numbers or
percentages and vice-
versa.

Environmental Science (¥Àj¸ÀgÀ «eÁÕ£À)
1 A Day 1.Understand the ªÉÊAiÀÄQÛPÀ DgÉÆÃUÀåzÀ ªÀÄºÀvéÀªÀ£ÀÄß w½zÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀgÀÄ
with significance of
Maya personal hygiene
2.Understand how £ÀªÀÄä ¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ® ¥Àj¸ÀgÀªÀ£ÀÄß ¸ÀéZÀÒªÁVlÄÖPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀgÀ ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÀÄ

to maintain clean ß CjAiÀÄÄªÀgÀÄ
surroundings
3.Relate the GvÀÛªÀÄ DgÉÆÃUÀåPÁÌV ¸ÀéZÀÒ ¥Àj¸ÀgÀzÀ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄ£ÀUÁtÄ
importance of vÁÛgÉ
cleanliness to the
maintenance of
good health
4.Understand how ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä£ÀÄß vÁªÉÃ ºÉÃUÉ ¸ÀéZÀÒªÁVlÄÖPÉÆ¼ÀÄîvÀÛªÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß
animals keep w½AiÀÄÄvÁÛgÉ
themselves clean
*Identify the external ªÀiÁ£ÀªÀ ±ÀjÃgÀzÀ M¼ÀV£À ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆgÀV£À CAUÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄv
and internal organs ÁÛgÉ
of Human Body
*Discover that ªÀiÁ£ÀªÀ ±ÀjÃgÀªÀÅ fÃªÀPÉÆÃ±ÀUÀ¼ÀÄ, CAUÁ±ÀUÀ¼ÀÄ, DAUÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
Human Body is CAUÀªÀÇåºÀUÀ½AzÀ ªÀiÁqÀ®ànÖzÉ JAzÀÄ w½zÀÄPÉÆ¼ÀÄîvÁÛgÉ.
made up of cells,
tissues, organs and
organ systems
*Name the different ªÀiÁ£ÀªÀ zÉÃºÀzÀ ««zsÀ CAUÀªÀÇåºÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¸ÀÄvÁÛgÉ
organ systems as
• Respiratory > ±Áé¸ÁAUÀªÀÇåºÀ
system
• Digestive system > fÃuÁðAUÀªÀÇåºÀ
2 Chhoo • Excretory system > «¸Àdð£ÁAUÀªÀÇåºÀ
Manta • Circulatory system > gÀPÀÛ¥ÀjZÀ®£ÁAUÀªÀÇåºÀ
r • Muscular system > ¸ÁßAiÀÄÄªÀÇåºÀ
• Nervous system > £ÀgÀªÀÇåºÀ
• Skeletal system > C¹Ü¥ÀAdgÀªÀÇåºÀ
*See how different ««zsÀ CAUÀªÀÇåºÀUÀ¼ÀÄ ºÉÃUÉ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄvÀÛªÉ JAzÀÄ w½AiÀÄÄ
organ systems work vÁÛgÉ
*Relate the DgÉÆÃUÀå¥ÀÆtð ±ÀjÃgÀPÁÌV ¥Ë¶×PÀ DºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ zÉÊ»PÀ ªÁåAiÀiÁ
importance of ªÀÄzÀ CªÀ±ÀåPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄ£ÀUÁtÄvÁÛgÉ.
nutritive food and
the value of physical
exercise to healthy
body
# Watch the organ ¸ÀQæAiÀÄ CAUÀªÀÇåºÀUÀ¼À£ÀÄß «ÃQë¸ÀÄvÁÛgÉ
systems in action
# Identify different C¹Ü¥ÀAdgÀªÀÇåºÀzÀ ««zsÀ ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄvÁÛgÉ
parts of the skeletal
system
3 Chhoo # Explore the ««zsÀ §UÉAiÀÄ QÃ®ÄUÀ¼À §UÉÎ w½AiÀÄÄªÀgÀÄ. ªÉÄzÀÄ½£À gÀºÀ¸ÀåUÀ¼À£ÀÄß
Manta different types of CjAiÀÄÄªÀgÀÄ
r Joints # Discover
return the mysteries of the
s Brain
# Understand how ¨É£ÀÄßºÀÄj ªÀÄvÀÄÛ £ÀgÀUÀ¼ÀÄ ºÉÃUÉ zÉÃºÀªÀ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄvÀÛªÉ JAzÀÄ
the Spinal Cord and CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀgÀÄ
Nerves control the
body
# Classify the ¸ÀÁßAiÀÄÄUÀ¼À£ÀÄß CªÀÅUÀ¼À QæAiÉÄUÀ½UÉ C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ªÀVÃðPÀj¸ÀÄªÀgÀÄ
muscles based on ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÀÄß CjAiÀÄÄªÀgÀÄ
their functions and
know their
importance.
# Recognize the ºÀÈzÀAiÀÄzÀ ««zsÀ ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß w½zÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀgÀÄ
different parts of the
heart
# Find out what the ±ÀÄzÀÞ gÀPÀÛ£Á¼ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ°Ã£À gÀPÀÛ£Á¼ÀUÀ¼ÀÄ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄªÀ
Arteries and Veins jÃwAiÀÄ£ÀÄß w½AiÀÄÄvÁÛgÉ
do
Teacher will be able
to use the content
to:
•transact the ¥ËgÀvÀé, ºÀPÀÄÌ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁzsÀåvÉUÀ¼À ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÆr¹PÉÆ¼ÀÄîvÁÛgÉ
concept of
Citizenship, Rights
and Duties
•facilitate group
discussions in the
classroom
•promote critical «±ÉèÃµÀuÁvÀäPÀ aAvÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ C©ü¥ÁæAiÀÄ gÀÆ¥ÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ªÉÄÊUÀ
thinking and opinion Ær¹PÉÆ¼ÀÄîvÁÛgÉ
formation
Students will be
able to develop the
skills to:
4 Citize •observe and ¤vÀåfÃªÀ£ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ««zsÀ ¸À¤ßªÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß UàªÀÄ¤¹ ¸ÀÆPÀÛ ¥Àæ
nship respond to different wQæAiÉÄ ¤ÃqÀ®Ä ¸ÀªÀÄxÀðgÁUÀÄªÀgÀÄ
situations related to
daily life
•answer, take a ¸ÀAªÉÊzsÁ¤PÀ vÀvÀéUÀ¼À£ÀÄß «±ÉèÃµÀuÁvÀäPÀªÁV UÀªÀÄ¤¸À®Ä ¸ÀÆPÀÛ ¤®ÄªÀ
stand, critically view ÅUÀ¼À£ÀÄß vÁ¼À®Ä ¸ÀªÀÄxÀðgÁUÀÄvÁÛgÉ
Constitutional

principles
•understand and F vÀvÀéUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀjAiÀiÁV CxÉÊð¹ ¤vÀåfÃªÀ£ÀzÀ°è C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼Àî®Ä
interpret these ¸ÀªÀÄxÀðgÁUÀÄªÀgÀÄ
principles to daily
life
•have a sense of MAzÀÄ ¸ÀÜ¼À, ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÁµÀÖçPÉÌ ¸ÉÃjzÀªÀ£ÉßA§ ¸AªÉÃzÀ£ÉA
belongingness iÀÄ£ÀÄß ºÉÆAzÀÄªÀgÀÄ
towards a place, a
community and a
nation.
5 Earthy # Recognise the gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÉAzÀgÉÃ£ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EªÀÅUÀ¼À ªÀÄºÀvÀéªÉÃ£ÉAzÀÄ
Worth meaning and w½zÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀgÀÄ
y advantages of
Natural Resources
# Recognise the ªÀÄ£ÀÄóµÀå£À §zÀÄQUÉ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À PÉÆqÀÄUÉAiÀÄ£ÀÄß UÀÄwð
contribution of ¸ÀÄªÀÅzÀÄ
Natural Resources
to man’s life
# Recognise the ¥ÁæPÀÈwPÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ CªÀ®A§£ÉAiÀÄ£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄªÀ£ÀÄ
interdependence of
resources in nature
# Identify the ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ ±ÀQÛªÀÄÆ®UÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄªÀ£ÀÄ
alternative sources
of energy
# Identify situations ªÀiÁ°£ÀåªÀ£ÀÄßAlÄ ªÀiÁqÀÄªÀ ¸À¤ßªÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀ®èzÉÃ C
which cause ªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÁj¸À®Ä ªÀiÁUÀðUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀ£ÀÄ.
pollution and find
ways to prevent
them
# Classify Natural ¥ÀÁæPÀÈwPÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß £À«ÃPÀj¸À¯ÁUÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ £À«ÃPÀj¸À¯ÁUÀ
Resources into zÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÁßV ªÀVÃðPÀj¸À®Ä ¸ÀªÀÄxÀð£ÁUÀÄªÀ£ÀÄ
renewable and
nonrenewable
resources
# Recognise ways ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À ¸ÀAgÀPÀëuÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀåxÀð ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À ªÀÄgÀÄ§¼ÀPÉUÉ ªÀ
to conserve iÁUÉÆÃð¥ÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀÄ PÉÆ¼ÀÄîªÀ£ÀÄ
resources and reuse
waste material
1.Recognise ««zsÀ fÃ«¸ÀAPÀÄ®UÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄªÀ£ÀÄ
different living
beings
2.Understand the ««zsÀ jÃwAiÀÄ ¤ªÁ¸ÀUÀ½gÀÄªÀÅzÀÄ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ£ÀÄ
presence of different
types of habitats
6 In the 3.Relate the special vÀªÀÄä ¤ªÁ¸À ¸ÀÜ¼ÀUÀ½UÉ ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ ºÉÆA¢PÉÆ¼Àî®Ä ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄªÀ
Jungle features of animals «²µÀÖ ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄªÀ£ÀÄ

to be able to adapt
to their habitats
4.Understand the fÃ«UÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä EgÀÄ«PÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉ¸À®Ä ºÉÆAzÁtÂPÉAiÀÄ
importance of ¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀgÀÄ
adaptation for one’s
survival
* The child is * ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ DPÁgÀzÀ §UÉÎ w½AiÀÄ®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄªÀÅzÀÄ
enabled to know the
shape of the earth
* The child is * UÉÆÃ¼ÁPÁgÀzÀ°èzÀÝgÀÆ ¸ÀºÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄÄ £ÀªÀÄUÉ ZÀ¥ÁàmÉAiÀiÁV ºÉÃ
enabled to know UÉ PÁtÂ¸ÀÄvÀÛzÉ JAzÀjAiÀÄ®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄvÀÛzÉ
how the earth looks
flat eventhough it is
spherical in shape
7 Shape * The child is ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÀPÀævÀ®zÀ ªÉÄÃ¯É ¤AwzÀÝgÀÄ ¸ÀºÀ £ÁªÀÅ ¨sÀÆ«Ä¬ÄAzÀ ºÉ
of the enabled to ÆgÀPÉÌ KPÉ ©Ã¼ÀÄªÀÅ¢®è JAzÀÄ CxÀðªÀiÁr
earth understand why we PÉÆ¼Àî®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÄÀ xÀðªÁUÀÄvÀÛzÉ.
and don't fall off
Time/ eventhough we are
Latitud standing on a
e and curved surface of
Longit the earth
ude * The child is * ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ EwºÁ¸À ªÀÄvÀÄÛ UÉÆÃ¼ÀzÀ EwºÁ¸ÀªÀ£ÀÄß CjAiÀÄ®Ä ªÀ
enabled to know the ÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄvÀÛzÉ
history of the earth
and the history of
the sphere
* The child is * ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ¥Àj¨sÀæªÀÄtªÀ£ÀÄß CjAiÀÄ®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÄÀ xÀðªÁUÀÄvÀÛzÉ
enabled to know the
rotation of the earth
* The child is * PÁ®zÀ C¼ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß, ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ PÁ® ªÀÄvÀÄÛ CAvÀgïgÁ¶ÖçÃAiÀÄ PÁ
enabled to know ®UÀ¼À §UÉÎ CjAiÀÄ®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄvÀÛzÉ
about the time
measurment, local
time and standard
time
* The child is * £ÉgÀ½£À £ÀPÉëAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄªÀ£ÀÄß CjAiÀÄ®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀð
enabled to read time ªÁUÀÄvÀÛzÉ
by shadow mapping
After going through
the c.d, the students
will be able to:
.Understand the ««zsÀ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ªÀÄlÖzÀ°è£À D
levels of qÀ½vÀ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ£ÀÄ
government through
different case

studies
.Classify different PÉÃAzÀæ ¸ÀPÁðgÀ, gÁdå ¸ÀPÁðgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ªÀÄlÖzÀ ¸ÀPÁðgÀ E
kinds of issues, ªÀÅUÀ¼À ¤AiÀÄAvÀætzÀ°ègÀÄªÀ ««zsÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀVÃðPÀj¸ÀÄªÀ£ÀÄ
which are under the
control of centre
state and local level.
.Understand the £ÀUÀgÀ ¥ÀæzsÉÃ±À ªÀÄvÀÄÛ UÁææªÀiÁAvÀgÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ CjªÀ£ÀÄß ªÀÄÆr¹PÉÆ¼ÀÄî
meaning of urban ªÀ£ÀÄ
and rural area
8 Local .Understand the ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀéAiÀÄA DqÀ½vÀzÀ CUÀvÀåªÀ£ÀÄß £ÀUÀgÀ ºÁUÀÆ UÁæªÀiÁAvÀgÀ
Self need of local self- ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ½UÉ C£Àé¬Ä¹ CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ£ÀÄ
Gover government in
nment urban and rural area
.Understand the ¸ÀÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀéAiÀÄA ¥Àæ¨sÀÄvÀézÀ CxÀðªÀ£ÀÄß UÀæÀ»¸ÀÄªÀ£ÀÄ
meaning of local
self-government
.Understand the ªÀÄvÀzÁ£ÀzÀ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß, UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ½UÉ EgÀ
voting process, ¨ÉÃPÁzÀ CºÀðvÉUÀ¼À£ÀÄß w½zÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀgÀÄ
qualifications of the
members of the
village panchayat.
.Understand the UÁæªÀÄ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ PÁAiÀÄð ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ
functions of the £ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß £ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ DqÀ½vÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÉÆA¢UÉ ºÉÆÃ°
village panchayat ¸ÀÄªÀ£ÀÄ
and relate it to the
functions of urban
rural government.
.Understand a ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀªÀÄ¸ÀåUÀ½UÉ PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀÄPÉÆAqÀÄ CªÀÅUÀ½UÉ ¥Àjº
problem and find ÁgÀ MzÀV¸ÀÄªÀ ¸ÁªÀÄxÀåð ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀ£ÀÄ
solutions for it.
9 Magic •Explore the flora ¨sÁgÀvÀzÀ ¸Áé¨Á«PÀ ¸À¸ÀåªÀUÀðªÀ£ÀÄß w½zÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀ£ÀÄ
Potion and fauna of the
1 natural regions of
India
10 Magic •Explore the flora ¨sÁgÀvÀzÀ ¸Áé¨Á«PÀ ¸À¸ÀåªÀUÀðªÀ£ÀÄß w½zÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀ£ÀÄ
Potion and fauna of the
2 natural regions of
India
#Understand the D¼ÀvÉAiÀÄ ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÆr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀgÀÄ
concept of
measurement
#Identify and use C¼ÀvÉUÁV G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀ ««zsÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄªÀgÀÄ ªÀÄ
different objects vÀÄ G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀgÀÄ
used for
measurement
#Measure

Mansi > distance and area zÀÆgÀ ªÀÄvÀÄÛ «¹ÛÃtð
on > volume and UÁvÀæ ªÀÄvÀÄÛ vÀÆPÀ
and weight
11 Measu GµÀÚvÉ
> temperature
remen > time PÁ®
t > liquids zÀÀª
æ ÀUÀ¼À UÁvÀæ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß C¼ÉAiÀÄÄªÀgÀÄ
12 Moti's * Identify the objects ªÀÄ£ÉAiÀÄ ªÁvÁªÀgÀtzÀ°è DPÀ¹äPÀUÀ¼À£ÀÄß GAlÄªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀ ªÀ
Lesso which can cause ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄªÀgÀÄ
n on accidents at home
Safety * Recognise ªÀÄ£ÉAiÀÄ°è GAmÁUÀ§ºÀÄzÁz DPÀ¹äPÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄªÀgÀÄ
potential accidents
at home
* Take ªÀÄ£ÉAiÀÄ°è GAmÁUÀ§ºÀÄzÁzÀ DPÀ¹ä PÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÁj¸À®Ä ªÀÄÄ£ÉßZÀÑj
precautionary PÉUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀgÀÄ. ¥ÀæxÀªÀÄ aQvÉìAiÀÄ CxÀðªÀ£ÀÄß w½zÀÄPÉÆ
measures to avoid ¼ÀÄîªÀgÀÄ
accidents* Define
the meaning of first
aid
* Use appropiate ¤¢ðµÀÖ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ¤ÃqÀ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÀÆPÀÛ ¥ÀæxÀªÀÄ aQvÉìAiÀÄ£ÀÄß PÀA
first aid in a given qÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀgÀÄ
situation
* Practice road gÀ¸ÉÛAiÀÄ ¸ÀÄgÀPÀëvÁ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥Á°¸ÀÄªÀgÀÄ
safety rules
13 On 1.Recognise ¸ÁªÀiÁ£Àå gÉÆÃUÀUÀ¼À£ÀÄß ®PÀëtUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É UÀÄgÀÄvÀÄ »rAiÀÄ
Battle common diseases ÄªÀ£ÀÄ
Field by symptoms
with 2.Identify the ¸ÁªÀiÁ£ÀÀå gÉÆÃUÀUÀ½UÉ PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀ£ÀÄ
WBC causes of common
diseases
3.Understand the gÀÉÆÃUÀ GAmÁUÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß vÀqÉAiÀÄÄ®Ä vÉUÉzÀÄPÉÆ¼Àî¨ÉÃPÁzÀ ªÀÄÄ£ÉßZÀÑj
precaution and PÉUÀ¼À£ÀÄß CxÀð ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ£ÀÄ
prevention of
diseases
4.Relate cleanliness GvÀÛªÀÄ DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀéZÀÒvÉUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ
to good health PÉÆ¼ÀÄîªÀ£ÀÄ
5.Understand the gÉÆÃUÀUÀ½AzÀ gÀPÀëuÉ ¥ÀqÉAiÀÄ ¨ÉÃPÁzÀ ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀ£ÀÄ
importance of
immunity
*Recognize the ¸À¸ÀåzÀ ««zsÀ ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄªÀ£ÀÄ
Sham different parts of a
bus plant
14 Green *Classify plants on PÁAqÀUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¸À¸ÀåUÀ¼À£ÀÄß ªÀVÃðPÀj¸ÀÄªÀ£ÀÄ
Friend the basis of their
s stems
*Classify plants on fÃ«vÁªÀ¢üAiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¸À¸ÀåUÀ¼À£ÀÄß ªÀVÃðPÀj¸ÀÄªÀ£ÀÄ

the basis of their life
span
*Understand the ¸À¸ÀåzÀ ««zsÀ ¨sÁUÀzÀ PÁAiÀÄð ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ
functions of the £ÀÄ
different parts of a
plant
*Recognize KPÀ zÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ¢ézÀ¼À zÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄvÀÄ »rAiÀÄÄªÀ£ÀÄ
monocotyledonous
and dicotyledonous
seeds
*Understand the ¥ÀæPÀÈwAiÀÄ°è ¸À¸ÀåUÀ¼ÀÄ ªÀ»¸ÀÄªÀ ¥ÁvÀæzÀ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀðªÀiÁ
vital role of plants in rPÉÆ¼ÀÄîªÀ£ÀÄ
Nature
15 The * Know that light is a ¨É¼ÀPÀÄ ±ÀQÛAiÀÄ MAzÀÄ gÀÆ¥À JAzÀÄ w½zÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀ£ÀÄ
Magic form of energy
of * Classify the ¨É¼ÀQ£À DPÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀVÃðPÀj¸ÀÄªÀ£ÀÄ
LIght sources of light
* Identify ¥ÀÁgÀzÀ±ÀðPÀ ªÀÄvÀÄÛ «ÄvÀ¥ÁgÀzÀ±ÀðPÀ ªÀÄvÀÄÛ C¥ÁgÀzÀ±ÀðPÀ
transparent, ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀ£ÀÄ. ¨É¼ÀPÀÄ ¸ÀgÀ¼ÀgÉÃSÉAiÀÄ°è ZÀ°¸ÀªÀÅzÀÄ
translucent and JAzÀÄ wÃªÀiÁð¤¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
opaque bodies*
Infer that light
travels in a straight
line
* Learn about the £ÉgÀ¼ÀÄUÀ¼ÀÄ GAmÁUÀÄªÀ §UÉAiÀÄ£ÀÄß w½AiÀÄÄªÀ£ÀÄ
occurrence of
shadows
*Relate size of £ÉgÀ½£À UÁvÀæ ªÀÄvÀÄÛ ¨É¼ÀQ£À DPÀgÀzÀ zÀÆgÀ EªÀÅUÀ¼À ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß
shadow to distance w½AiÀÄÄªÀ£ÀÄ
of source of light
16 The *Identify and ¥ÀÆtðbÁAiÉÄ ªÀÄvÀÄÛ RAqÀbÁAiÉÄ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄªÀ£ÀÄ EªÀÅ
Myster differentiate umbra UÀ¼À ªÀåvÁå¸ÀªÀ£ÀÄß w½AiÀÄÄªÀ£ÀÄ
y of and penumbra
Shado regions
w *Understand ºÀUÀ®Ä gÁwæUÀ¼ÁUÀÄªÀ «zÀåªÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ£ÀÄ
occurrence of day
and night
*Look at the phases ZÀAzÀæ£À PÀ¯ÉUÀ¼À£ÀÄß C¨sÀå¹¸ÀÄªÀ£ÀÄ
of the moon
*View solar and ¸ÀÆAiÀÄðUÀæºÀt ªÀÄvÀÄÛ ZÀAzÀæUÀæºÀtUÀ¼À£ÀÄß £ÁPÀëwæPÀ £ÉgÀ½£ÁlzÀAvÉ £É
lunar eclipses as ÆÃqÀÄªÀgÀÄ
celestial shadow
play
The •Recognize the ¸À¸ÀåzÀ ««zsÀ ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄªÀ£ÀÄ
17 Story different parts of a
of a plant

Seed •Classify plants on PÁAqÀUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¸À¸ÀåUÀ¼À£ÀÄß ªÀVÃðPÀj¸ÀÄªÀ£ÀÄ
the basis of stems
•Classify plants on fÃ«vÁªÀ¢üAiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¸À¸ÀåUÀ¼À£ÀÄß ªÀVÃðPÀj¸ÀÄªÀ£ÀÄ
the basis of their life
span
•Understand the ¸À¸ÀåzÀ ««zsÀ ¨sÁUÀzÀ PÁAiÀÄð ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ
functions of different £ÀÄ
parts of a plant
•Recognize KPÀ zÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ¢ézÀ¼À zÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄvÀÄ »rAiÀÄÄªÀ£ÀÄ
monocotyledon and
dicotyledonous
seeds
•Understand the ¥ÀæPÀÈwAiÀÄ°è ¸À¸ÀåUÀ¼ÀÄ ªÀ»¸ÀÄªÀ ¥ÁvÀæzÀ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀðªÀiÁ
vital role of plants rPÉÆ¼ÀÄîªÀ£ÀÄ
on the earth.
18 Vikra # Identify the need J®è fÃªÀUÀ½UÀÆ DºÁgÀ CUÀvÀå JAzÀÄ UÀÄwð¸ÀÄªÀgÀÄ
m and for food for all living
Bethal things
# Classify food into DºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À£ÀÄß PÉÆ§Äâ, ¦µÀ×, R¤dUÀ¼ÀÄ ¸À¸ÁgÀd£ÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛ
– fat, carbohydrates, UÀ¼ÀÄ fÃªÀ¸ÀvÀéUÀ¼À£ÁßV ªÀVÃðPÀj¸ÀÄªÀgÀÄ
minerals, proteins
and vitamins.
# Understand food ««zsÀ ¥ÁætÂUÀ¼À DºÁgÁ¨sÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀgÀÄ
habits of different
animals
# Find relation fÃ«UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DºÁgÀ ¸ÀgÀ¥À½ EªÀÅUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß
between living PÀAqÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀgÀÄ
things and the food
chain
# Recognize the D±ÀæAiÀÄPÉÌ CUÀvÀåªÀ£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄªÀgÀÄ
need for shelter
# Recognize the ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀQëUÀ¼À D±ÀæAiÀÄ vÁtªÀ£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄªÀ
shelters of various gÀÄ
animals and birds
# Identify the D±ÀÀæAiÀÄ vÁtUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À®Ä G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄ
materials used to w¸ÀÄªÀgÀÄ
build shelters.
Social Science (¸ÀªiÀ Ád «eÁÕ£)À

1 Africa •Locate Africa on the world map D¦üæüPÁ RAqÀªÀ£ÀÄß ¥Àæ¥ÀAZÀzÀ ¨sÀÆ¥ÀlzÀ°è UÀÄgÀÄ
w¸ÀÄvÁÛgÉ.
•Associate the physical features of D¦üæPÁzÀ ¨sËUÉÆÃ½PÀ ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß CzÀgÀ ªÁAiÀÄ
Africa with the climatic conditions

ÄUÀÄtPÉÌ ºÉÆA¢¸ÀÄvÁÛgÉ
•Relate the natural vegetation of D¦üæPÁzÀ ¸Áé¨sÁ«PÀ ¸À¸ÀåªÀUÀðªÀ£ÀÄß CzÀgÀ ¨sËUÉ
Africa to the geographical location ÆÃ½PÀ ¸À¤ßªÉÃ±ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¸ÀÄvÁÛgÉ.
•Appreciate the diverse flora and D¦üæPÁzÀ ¸À¸Àå ªÉÊ«zsÀåªÀ£ÀÄß ªÉÄZÀÄÑvÁÛgÉ
fauna of Africa
1 The child is enabled to locate the * CPÁëA±À ªÀÄvÀÄÛ gÉÃSÁA±ÀUÀ¼À ZËPÀ½AiÀÄ ªÉÄÃ¯É
sub-continent of india on the lattitude ¨sÁgÀvÀzÀ G¥À¹ÜwAiÀÄ£ÀÄß PÀAqÀÄ»rAiÀÄ®Ä ªÀÄUÀ
and longitude grid. Ä ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄªÀÅzÀÄ
2. The child is enabled to define * ¢éÃ¥À, ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ ¢éÃ¥À, PÉÆ°è, SÁj ªÀÄÄAvÁzÀ ¨s
Island, Penninsula, gulf, bay, strait ËUÉÆÃ½PÀ ¥ÀzÀUÀ¼À CxÀðªÀ£ÀÄß w½AiÀÄ®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀð
etc ªÁUÀÄvÀÛzÉ.
India 3. The child is enabled to name the * ¨sÁgÀvÀzÀ 4 ¨sËUÉÆÃ½PÀ «¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¸À®Ä ªÀÄUÀ
and four physical divisions of India Ä ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄvÀÛzÉ
2 her * ªÀÄUÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ £ÉgÉ gÁµÀÖçUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ £ÀPÉë
4. The child knows the names of the
Neigh AiÀÄ°è CªÀÅUÀ¼À ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸À®Ä ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄvÀÛzÉ
neighbouring countries of india and
bours
to locate them in the map .
* The child is enabled to know * ¨sÁgÀvÀzÀ ªÁAiÀÄÄUÀÄtªÀ£ÀÄß CjAiÀÄ®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀð
climatic conditions of india ªÁUÀÄªÀÅzÀÄ
* The child is enabled to understand * DªÀvÀð¤ÃAiÀÄªÁV ¨sÁgÀvÀzÀ°è GAmÁUÀÄªÀ ªÀÄ¼É ªÀiÁ
the periodic mansoons and rain falls gÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ¼É GAmÁUÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉ
in the Indian subcontinent Æ¼Àî®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄªÀÅzÀÄ
* The child is enabled to name the * ¨sÁgÀvÀzÀ £À¢UÀ¼À£ÀÄß ªÀÄUÀÄ ºÉ¸Àj¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀVÃ
rivers of india and classify them ðPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ
River * ¨sÁgÀvÀzÀ°è ºÀjAiÀÄÄªÀ £À¢UÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀgÉÃSÁ£ÀPÉëAiÀÄ°è
* The child is enabled to locate the
3 s of UÀÄgÀÄw¸À®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄªÀÅzÀÄ
flow of revers on the outline map of
India
india
•Differentiate between Weather and ºÀªÁªÀiÁ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÁAiÀÄÄUÀÄt EªÀÅUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ªÀåvÁå
Climate ¸ÀªÀ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîvÁÛgÉ.
•Understand the importance of ºÀªÁªÀiÁ£À ªÀÄÄ£ÀÆìZÀ£ÉUÉ EgÀÄªÀ ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÀÄß ªÀÄ£ÀUÁt
weather forecast ÄvÁÛgÉ.
4 Weat •Use of different instruments to ºÀªÁªÀiÁ£ÀzÀ ««zsÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß C¼ÉAiÀÄ®Ä ««zsÀ ¸ÁzsÀ
her measure the weather conditions £ÀUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀ PÀæªÀÄªÀ£ÀÄß w½zÀÄPÉÆ
and ¼ÀÄîvÁÛgÉ.
Clima •Relate the lifestyle of the people to MAzÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ d£ÀgÀ fÃªÀ£À±ÉÊ°AiÀÄÄ ºÀªÁªÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄß
te the climatic conditions CªÀ®A©ü¸ÀÄvÀÛzÉ JAzÀÄ w½AiÀÄÄvÁÛgÉ
Co-curricular (¸ÀºÀ¥ÀoÀå)
1 Eye Please visit your eye doctor if you F PÉ¼ÀPÀAqÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃªÀÅ UÀªÀÄ¤¹zÁUÀ £ÉÃvÀæ ªÉÊ
Care notice the following... zsÀågÀ£ÀÄß ¸ÀA¥ÀQð¹
Among adults ªÀAiÀÄ¸ÀÌjUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
> Unable to see clearly the objects ¸À«ÄÃ¥ÀzÀ°ègÀÄªÀ CxÀªÁ zÀÆgÀzÀ°ègÀÄªÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¸Àà
near or at a distance, µÀÖªÁV £ÉÆÃqÀ®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀzÉÃ ºÉÆÃzÁUÀ
> Squint or blink which change in ¨É¼ÀPÀÄ ªÀåvÁå¸ÀªÁzÁUÀ CxÀªÁ wÃªÀæªÁzÀ ¨É¼ÀPÀÄ PÀtÂÚUÉ

light or glare. ©zÁÝUÀ PÀtÄÚ «ÄlÄQ¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÀÄ§ÄâUÀAnÖQÌ
£ÉÆÃqÀÄªÀÅzÀÄ CUÀvÀåªÁzÁUÀ
> Eyes turn red easily and the eyelids PÀtÄÚ DUÁUÉÎ PÉA¥ÁUÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀtÚgÉ¥ÉàUÀ¼ÀÄ H¢Ã
are swollen. PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ
> You see halos or rainbows around ¨É¼ÀQ£À DPÀgÀzÀ ¸ÀÄvÀÛ®Ä ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ §tÚUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ
light. SÁ°eÁUÀªÀ£ÀÄß PÁtÄªÀÅzÀÄ
> There is continuous watering in the PÀtÄÚUÀ¼ÀÄ ±ÀÄµÀÌªÉ¤¸ÀÄªÀÅzÀÄ, PÀtÄÚUÀ¼À°è £ÀªÉ GAmÁUÀÄªÀ
eyes. ÅzÀÄ CxÀªÁ GjGAmÁUÀÄªÀÅzÀÄ
> Your eyes feel dry, itchy and burn. PÀtÂÚ£À°è ªÀÄvÀÄÛ PÀtÂÚ£À ¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ ¤gÀAvÀgÀ £ÉÆªÀÅ GAm
ÁUÀÄªÀÅzÀÄ.
> There is recurring pain in and
around the eye
Among children ªÀÄPÀÌ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
> Eyes appear crossed dont line up PÀtÄÚUÀ¼ÀÄ NgÉAiÀiÁzÀAvÉ PÁtÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ PÀtÄÚUÀ¼ÀÄ
properly. £ÉÃgÀgÉÃSÉAiÀÄ°è E®è¢gÀÄªÀÅzÀÄ
> Eyes are red and turn watery PÀtÄÚUÀ¼ÀÄ PÉA¥ÁUÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ÃgÀÄ ¸ÀÄj¸ÀÄªÀÅzÀÄ
easily.
> Child keeps rubbing the eyes. PÀtÄÚUÀ¼À£ÀÄß GfÓPÉÆ¼ÀÄîwÛgÀÄªÀÅzÀÄ
> Blinks more than usual and avoids CUÀvåÀ QÌAvÀ ºÉZÁÑV PÀtÄÚ «ÄlÄQ¸ÀÄwÛgÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÀÈ
doing close-up work. ¶ÖAiÀÄ£ÀÄß PÉÃA¢æPÀj¹ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß vÀ¦à¹PÉ
Æ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ
>Squints the eye, frowns and tilts or PÀtÄÚUÀ¼À£ÀÄß NgÉªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ, ºÀÄ§ÄâUÀAnPÀÄÌªÀÅzÀÄ, vÀ¯ÉA
thrusts the head forward to see. iÀÄ£ÀÄß NgÉªÀiÁr CxÀªÁ ªÀÄÄAzÉ ZÁa zÀÈ¶Ö¸ÀÄªÀÅzÀÄ
2 How * Introduction and History of the PÀA¥ÀÆålgï£À ¥ÀjZÀAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EwºÁ¸À

thing Computer
works * Parts of the Computer and their PÀA¥ÀÀÆålgï£À ¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À eÉÆÃqÀ
- assembly uÉ
Comp
uters * Working of the Computer PÀA¥ÀÆålgï£À PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉ
* Application of Computers in «eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ°è PÀA¥ÀÆålgïUÀ¼À C
Science and Technology £ÀéAiÀÄ
* Reach of the Computer and its PÀA¥ÀÆålgïUÀ¼À ªÁå¦Û ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ¨sÁªÀ
impact
* Internet and Wireless Technologies CAvÀgïeÁ® ªÀÄvÀÄÛ ¤¸ÀÛAvÀÄÛ vÀAvÀæeÁÕ£À
* Learn how a Fan works «zÀÄåvï ¥ÀAPÀªÀÅ PÉ®¸À ¤ªÀð»¸ÀÄªÀ §UÉAiÀÄ£ÀÄß
w½AiÀÄÄªÀgÀÄ
* Know about different types of Fan ««zsÀ §UÉAiÀÄ «zÀÄåvï ¥ÀAPÀUÀ¼À£ÀÄß w½zÀÄPÉÆ
¼ÀÄîªÀÅzÀÄ
3 How * Uses of Fan in household UÀÈºÀ§¼ÀPÉAiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÁßV «zÀÄåvï ¥ÀAPÀzÀ G
thing appliances ¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ
works ¥ÀAPÀUÀ¼À EvÀgÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ
* Other uses of Fan

- Fan *Invention and history of telephone zÀÆgÀªÁtÂAiÀÄ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ EwºÁ¸À
*How the telephone works zÀÆgÀªÁtÂ PÉ®¸À ¤ªÀð»¸ÀÄªÀ §UÉÎ
4 How *Parts of a telephone zÀÆgÀªÁtÂ AiÀÄAvÀæzÀ ¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ
thing *How telephones are connected zÀÆgÀªÁtÂ AiÀÄAvÀÀæzÀ eÉÆÃqÀuÉ
works
*Types of telephones zÀÆgÀªÁtÂ AiÀÄAvÀæzÀ §UÉUÀ¼ÀÄ
-
Telep *Introduction and history of television zÀÆgÀzÀ±Àð£À AiÀÄAvÀæzÀ ¥ÀjZÀAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EwºÁ
hone ¸À
*Working of television zÀÆgÀzÀ±Àð£ÀªÀÅ PÉ®¸À ¤ªÀð»¸ÀÄªÀ §UÉ
5 How *Types of television zÀÆgÀzÀ±Àð£ÀzÀ «zsÀUÀ¼ÀÄ
thing *Uses of Television and its other ªÀÉÊeÁÕ¤PÀ PÉëÃvÀæzÀ°è zÀÆgÀzÀ±Àð£À ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ
works forms in the field of Science EvÀgÀ gÀÆ¥ÀUÀ¼À §¼ÀPÉ
-
Televi *Latest technologies in Television zÀÆgÀzÀ±Àð£ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ DzsÀÄ¤PÀ vÀAvÀæ
sion eÁÕ£À
6 Know * The child is enabled to know the * DºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼ÀÄ, CªÀÅUÀ¼À°è EgÀÄªÀ fÃªÀ¸ÀvÀéUÀ¼À
your food articles and the importance of Ä ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä ªÀÄUÀÄ
Vitami vitamins. ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄvÀÛzÉ.
ns * The child is enabled to know the A, B, C, D ªÀÄvÀÄÛ E ªÀÄÄAvÁzÀ ««zsÀ §UÉAiÀÄ fÃªÀ
different vitamins like A, B, C, D and ¸ÀvÀéUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅ ºÉZÁÑV zÉÆgÉAiÀÄÄªÀ DºÁgÀ ¥À
E and their specific roles in a healthy zÁxÀðUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄ®Ä ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀåªÀAvÀ zÉÃºÀzÀ°è
body fÃªÀ¸ÀvÀéUÀ¼À ¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß UÀÄwð¸À®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁ
UÀÄvÀÛzÉ.
* The child is enabled to know the * fÃªÀ¸ÀvÀéUÀ¼À PÉÆgÀvÉ¬ÄAzÀ GAmÁUÀÄªÀ gÉÆÃUÀUÀ¼À
diseases caused by the discripansy §UÉÎ w½AiÀÄ®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄvÀÛzÉ
of vitamins
* The child is enabled to classify * «°Ã£ÀªÁUÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ «°Ã£ÀªÁUÀzÀ fÃªÀ¸ÀvÀéUÀ¼À£ÀÄß
vitamins as soluble and nonsoluble ªÀVÃðPÀj¸À®Ä ªÀÄUÀÄ ¸ÀªÀÄxÀðªÁUÀÄvÀÛzÉ.
•Identify profit or loss ¯Á¨sÀ ªÀÄvÀÄÛ £ÀµÀÖ GAmÁVgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄªÀÅzÀÄ
•Calculate profit or loss ¯Á¨sÀ ªÀÄvÀÀÄÛ £ÀµÀÖªÀ£ÀÄß ¯ÉPÁÌZÁgÀ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
•Select goods which have market ¨ÉÃrPÉAiÀÄÄ¼Àî ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß DAiÉÄÌªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
value
•Select objects of appropriate cost ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ PÉÆ¼ÀÄîªÀ ¨É¯ÉAiÀÄÄ¼Àî ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁ
price qÀÄªÀÅzÀÄ
7 Mana •Fix appropriate selling price ¸ÀÆPÀÀÛªÁzÀ ªÀiÁgÀÄªÀ ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ging •Learn to invest in small business ¸ÀtÚ ¥ÀæªÀiÁtzÀ ªÁtÂdå ªÁå¥ÀgÀUÀ¼À°è ºÀÆrPÉAiÀÄ£ÀÄß PÀ
Small °AiÀÄÄªÀÅzÀÄ
Busin •Decision making ¤zsÁðgÀ PÉÊUÉÆ¼ÀÄî«PÉ
ess •Learn suitable vocabulary CUÀvÀåªÁzÀ ±À§Þ ¸ÀA¥ÀvÀÛ£ÀÄß UÀ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ
•Know facts about the Sun and the ¸ÀÆAiÀÄð ªÀÄvÀÄÛ MA§vÀÄÛ UÀæºÀUÀ¼À §UÉÎ ªÁ¸ÀÛªÁA±ÀªÀ£ÀÄß
nine Planets w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ
Solar •Know the causes for day and night, ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É GAmÁUÀÄªÀ ºÀUÀ®Ä gÁwæUÀ¼ÀÄ, IÄvÀÄ
8 ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÀæºÀtUÀ½UÉ PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß w½zÀÄPÉÆ¼À
Syste seasons and eclipses on the Earth

m ÄîªÀÅzÀÄ
•Know facts about comets, zsÀÆªÀÄPÉÃvÀÄUÀ¼ÀÄ PÀëÄzÀæUÀæºÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ G¯ÉÌUÀ¼À §UÉÎ ªÁ
meteoroids and asteroids ¸ÀÛªÀvÉAiÀÄ£ÀßjAiÀÄÄªÀÅzÀÄ
•Know about man’s mission to the ¨sÀÁºÁåPÁµÀPÉÌ ªÀiÁ£ÀªÀ£À AiÀiÁ£ÀzÀ §UÉÎ w½zÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀgÀ
outer space Ä
C£ÀÄ§AzsÀ -3
Insert CD content list
UÀÄA¦£À°è Dl DqÀ®Ä ¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼ÀÄ:

1. ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ 20 ªÀÄA¢AiÀÄµÀÄÖ «zÁåyðUÀ¼À£ÀÄß Dj¹.
2. AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÀAqÀzÀ°è ¸ÀªÀiÁgÀÄ 4 QÌAvÀ ºÉZÀÄÑ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ EgÀzÀAvÉ JgÀqÀjAzÀ LzÀÄ
vÀAqÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁr
3. J¯Áè vÀAqÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀgÀzÉ¬ÄAzÀ ¸ÀªÀiÁgÀÄ 10 Cr CAvÀgÀzÉÆ¼ÀUÉ PÀÆj¹.
4. PÀA¥ÀÆålgï ªÀÄvÀÄÛ ¹éÃPÀgï£À zsÀé¤AiÀÄ ªÀÄlÖªÀ£ÀÄß ºÉZÀÄÑ ªÀiÁr.
5. vÀAqÀUÀ½UÉ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤Ãr CªÀ£ÀÄß ‘¯ÁUï – E£ï’ eÁUÀzÀ°è £ÀªÀÄÆ¢¹.
6. vÀAqÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀgÀ¢AiÀÄ ¥ÀæPÁgÀ ¤zsÁðgÀUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ.
7. vÀªÀÄä vÀAqÀUÀ¼À ¤zsÁðgÀUÀ¼À°è vÀAqÀzÀ J®ègÀÆ vÀ¥ÀàzÉÃ ¨sÁUÀªÀ»¸À¨ÉÃPÀÄ.
8. DlzÀ°è J¯Áè «zÁåyðUÀ¼ÀÆ vÀ¥ÀàzÉÃ ¥Á¯ÉÆÎ¼ÀÄîªÀAvÉ ²PÀëPÀgÀÄ £ÉÆÃrPÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ.
9. ²PÀëPÀgÀÄ PÀ°PÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ »ªÀiÁä»w ¤ÃqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ, vÀgÀUÀwAiÀÄ J¯Áè
«zÁåyðUÀ¼ÀÄ ¸ÉÃj ZÀZÉðAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀAvÉ GvÉÛÃf¸À¨ÉÃPÀÄ.
10. DqÀÄvÀÛ, ºÁqÀÄvÀÛ ªÀÄvÀÄÛ D£ÀAzÀªÀ£ÀÄß ºÉÆAzÉÆÃt.

C£ÀÄ§AzsÀ-4
««zsÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀiÁrgÀÄªÀ PÀA¥ÀÆålgï ¥ÀjPÀgÀUÀ¼À ¸Éà¹¦üPÉÃµÀ£ï ªÀiÁ»w
«¥ÉÆæÃ ¸ÀA¸ÉÜ ªÀw¬ÄAzÀ 2006-07£ÉÃ ¸Á°£À°è 1000 ±ÁˉÉUÀ½UÉ ¸ÀgÀ§gÁdÄ
Annexure I
Qty Product Description of Server Make/Brand

1000 417710-B21 HP ML 110T04 NHP CTO Chassis HP
1000 Opt. ACJ Indian – English localization
1000 434080-L21 HP 512MB UB PC2-5300 1x512MB Kit
1000 432803-B21 HP 512MB UB PC2-5300 1x512MB Kit
1000 Opt. 0D1 Factory integrated
1000 217053-B21 HP 16x DVD-ROM Carbon Drive
1000 Opt. oD1 Factory integrated
1000 AC110A HP ProLiant Windows 2000 Server
Keyboard
1000 Opt. ABB Europe – English localization
1000 AC105A HP ProLiant Server Carbon Mouse
1000 PX848AA HP L1506 LCD Monitor
1000 Opt. ACJ India – English localization
1000 U5368LU HP Svr implementation for iss Service
Annexure II
Description SOFTWARE SPECICATION Make/Brand QTY

Software Windows Server Std 2003 R2 OLP AE Microsoft 1000
Windows Terminal Cal 2003 OLP AE Device Microsoft 4000
Windows Server CAL AE Device CAL Microsoft 4000
Office 2003/2007 OLP AE Microsoft 4000

Annexure III
Description 1.5 KVA line interactive UPS, 24 volts Make/Brand QTY

Input voltage with battery 60V-280V Uniline 1000
Input voltage without 100V-280V
battery
Out put voltage 230+/-10%
EMI/RFI Protected
Charging current in amps 80%-105 Ah amps
Backup 4 hrs
Input frequency 50Hz +/-5%
Efficiency 90% or higher
Protection and Filtering Overload and short out circuit protection,
Spike/surge protection
Overload Fully Automatic
Battery Tubular batteries 4800 VAH Standard make
Recharge time 6-8 hrs (to 905 of full capacity)
Annexure IV
HP Thin clients
Product Code Opt Description QTY

GG953PS HP t5725 NX1500 256F/256R TC 4000
GG953PS ACJ India-English Localization 4000
PX848AA HP I 1506 ICD Monitor 4000
PX848AA ACJ India-English Localization 4000
Annexure V
Brief Description of HP Thin clients
Component Thin client Specification Make/Brand QTY

Flash Memory 256 MB Flash self powered HP 4000

Main Memory 2560MB DDR Memory
Processor AMD Geode NX 1500 1GHz processo
Network Internet RJ 45 10/100
Ports / Slots USB ports, PS/2 port, VGA port, Audio
Audio Out
Local Operating System HP Embedded Linux +Management
Software
Emulation Protocol ICA / RDP / NX
Support
OS Support Windows and Linux on Server
Networking protocols TCP/IP, PPP, PPoE, DHCP
Power Supply external
Software HP Embedded Linux + Office Suite,
Media Player
15” TFT HP L 1506
HP 104 Keys key board HP std 104 Keyboard
HP Optical Scroll Mouse HP Optical Scroll Mouse USB Type
– Two buton
ºÉZï.¹.Jˉï ¸ÀA¸ÉÜ ªÀw¬ÄAzÀ 2007-08£ÉÃ ¸Á°£À°è 315 ±ÁˉÉUÀ½UÉ ¸ÀgÀ§gÁdÄ

Thin client
Slno Specification Remarks

1 Flash Memory Self powered 512 MB Flash Memory
2 Main Memory 512 MB Memory
3 Secondary stage Option to have internal storage
4 Processor X86 processor; FAN Less 1 GHz or above
5 Support Should support Windows 2000/2003/2005 servers, Unix
and Linux servers ( Both text & GUI support)
6 Peripherals 107 button PS/2 Mechanical Keyboard ; Monitor 15” TFT
; 1024x 768 with TCO’99 or TCO’ 03 Certification.; PS/2
Optical mouse
7 Network Interface 10/100 Mbps Ethernet (auto Sensing) NIC, RJ45
connector. Should have provision for Wireless connector
(optional)

8 Ports / Slots 1 Serial Port, 1 Parallel port, 2 PS/2,4 USB Ports version
2.0, 1/8” Stereo audio out put + 8bit mini mike input, VGA
type video output on DB-15 type with Internal Speaker
9 Booting support Locally from flash ROM with Linux embedded, Client
should support multimedia.
10 Emulation Protocol Support ICA for Citrix – Support to connect to multiple Citrix
servers simultaneously
X11R6 for Unix + Linux - Support to connect to multiple
Linux and Unix servers simultaneously with Local Audio
O/P, Printer mapping support
Tarantella native client/X11R6 Protocol/XDM for Unix
+Linux
11 OS Support Unix + Derivatives, Linux, Citrix Meta Frame
Networking Protocols TCP/IP with DNS and DHCP, Wake on LAN. DHCP/FTP
12 support for automatic upgrades and unit configuration,
PPP, RSH, VNC , Viewer support
13 Power Supply 50 Watts or less External Power Supply, No moving parts
in the Thin client
14 Browser Fire fox(1.5 or above) Mozilla Acrobat Reader, Flash
Player, JRE 1.4.2 above support for open office.
15 Thin Client Management Client Management software with 3 year warranty
16 Speaker 350 watts
Server
SERVER SPECIFICATION
Processor Intel Core 2 Duo processor E6320, 1.86 clock speed, 1066MHz FSB,
(2.8 GHz, 800MHz FSB)*/ AMD Dual core Atholon 64x24800+ or
better
Cache 2x2MBLevel 2 cache
Chipset Server class- Suitable board
Memory Type 2X1 GB ECC DDR 400 MHz RAM upgradable to 8.0 GBAdvanced ECC
Network Card Dual LAN 10/100/1000 MPBS Net work card with asset tracking and
security management, remote wake up.
PC2-5300 unbuffered DDR2 SDRAM (667MHz)
Expansion Slots 4 x8 PCI Express Full Height Slots, 3 x4 PCI Express Slots
Storage Controller Integrated 4 port SATA controller with embedded RAID
CD-ROM DVD Rom Drive
Hard Drives 160GB SATA 7200 rpm Drive
Maximum Internal SATA 2TB (Non hot plug)
Storage
USB 6 total (2 rear, 2 front panel, 2 internal (one for USB Tape
connectivity))

Interfaces 2 serial,PS2MOUSE 1,Graphics 1,keyboard PS2 1,RJ 45 1,
Graphics Integrated 2MB video controller On board video memory
Form Factor Micro ATX Tower (4U)
Industry Standard ACPI V2.0 Compliant
Compliance PCI 2.3 Compliant
PXE Support
WOL Support
IPMI 2.0 compliance
Manageability Embedded IPMI standard reporting, Optional Remote Management
Card
Security Power-on password
Setup password
Power Management Energy star Compliance, Screen blinking, hard disk and system idle
mode in power on, set up pass word, power supply surge protected.
OS Support Microsoft Windows Server 2005: Standard & Enterprise Edition (32
and 64 bit)
Microsoft Windows Small Business Server 2003
Microsoft Windows 2003 Server, Web Edition
Novell NetWare 6.5 SBS (only after SP6 release)
RedHat Enterprise Linux 4 (x86)
RedHat Enterprise Linux 4 (AMD64/EM64T)
SUSE Linux Enterprise Server 9 (x86)
SUSE Linux Enterprise Server 9 (AMD64/EM64T)
Management Optional Support for Remote Management Port
Option -15” TFT ; 1024x 768 with TCO’99 or TCO’ 03 Certification.
Wireless Enable option
Keyboard 107 button PS/2 Mechanical Keyboard
Monitor Monitor 15” TFT ; 1024x 768 with TCO’99 or TCO’ 03 Certification.
Mouse PS/2 Optical mouse
Speaker 350 watts external speaker
Modem Internal
Networking of servers and thin clients

Cables CAT 5E
Switches 100mbps 8port
UPS Specifications
Description Specification
1 KV Line interactive UPS, 24 volts
Input voltage range with battery 60V-280V
Input voltage range with out battery 100V-280V
Output voltage 230+/- 10%
EMI,RFI Protected

Charging current in amps 8%-10% of Ah amps
Back up 3 hrs
Input frequency 50 Hz +/-5%
Efficiency 90% or higher
Protection & Filtering Overload and short circuit protection, Spike/surge
protection, input fault, cold start, low battery, battery
over charge, inverter over temperature, out put short
circuit.
Overload Fully automatic
Battery Tubular batteries 4800VAh
Recharge Time 6-8 hrs (to 90% of full capacity)
Alarm
©.E.Jˉï ¸ÀA¸ÉÜ ªÀw¬ÄAzÀ 2008-09£ÉÃ ¸Á°£À°è 700 ±ÁˉÉUÀ½UÉ ¸ÀgÀ§gÁdÄ

Server
Quad-Core AMD Opteron Processor Model 1352(2.1 GHz,

1 Processor 75W,2MB)
2
Cache 2MB Level 2 cache
3 Chipset nVidia NFP3400
4 Memory Type PC2-6400 unbuffered DDR2 ECC 800 MHz
Network Card
5 Embedded NC105i PCI Express Gigabit Ethernet Server Adapter
Memory
2GB DDR2 UNBUFF ECC Memory
6
Provided
Expansion Slots
7 1 PCI slot, 3 PCI Express slots
Storage Controller
8 Integrated 4 port SATA controller with embedded RAID(0,1,5)
9 CD-ROM SATA DVD-ROM Drive
10 Hard Disk Drives 160GB SATA 7200 rpm drive
Maximum Internal
11 Max 3.0 TB using 4 drives of 750 GB
Storage
12 USB
8 total(4 rear,2 front panel, 2 interal(one for USB Tape
connectivity))

Interfaces
13 1 serial, 1 RJ 45, 1 Keyboard, mouse
14 Graphics 32MB shared supporting 1600x1200x16M resolution
15 Industry Standard ACPI V2.0 Complaint
Compliance PCI 2.3 Complaint

16 PXE support
WOL support
Security Power-on password
17
Setup password
18 Power Management Provided
19 Power Supply Peak power consumption of 365 watts
OS Support Windows Server 2003, Windows server 2003 R2
Windows Server 2008
Microsoft Windows 2003 Server, Web Edition
Provided
20 Provided
Provided
Red Hat Enterprise Linus
SUSE Linux Entriprise Server
Provided
21 Provided
22 Monitor 15" TFT monitor
23 Keyboard - Mechanical TVSE 107 keys mechanical keyboard
24 Mouse HP Optical mouse
25 Speaker Provided
Thin client
1 Flash Memory 512 MB OEM

2 Main Memory 512 MB OEM
3 Secondary stage Complies
4 Processor 1 GHz Fan less
Support Unix, Linux, Citrix Metaframe, Support windowe

2000/2003/servers, Unix and Linux servers (Both
5
text & GUI support)
Peripherals 107 button PS/2 Mechnaical Keyboard.
6 15" TFT Monitor
7 PS/2 Optical Mouse

Network Interface 10/100 Mbps Ethernet(auto sensing) NIC,RJ45
8 Connector,Should have provision for Wireless
connector
Ports / Slots 1 Serial Port, 1 Parallel port, 2 PS/2,4 USB Ports,
Audio,Head phone 1/8" Stereo audio output+8 bit
9 Mini mike input,VGA type video output on DB-15
type bit internal speaker
10
Booting support Linux local booting from flash
ROM,supports mulitmedia
11 Emulation Protocol Support Supports ICA for Citrix
12 Supported
Tarantella X11 R6 protocol/XDM for
13
Unix/Linux
OS Support Unix, Linux, Citrix Metaframe, Support
14 windowe 2000/2003/servers, Unix and
Linux servers (Both text & GUI support)
Networking Protocols TCP/IP with DNS and DHCP, Wake on
15 LAN. DHCP/FTP support for automatic
upgrades, PPP
Power Supply External power supply with less than 50 W
Browser Fire fox(1.5 or above) Mozilla Acrobat

Reader, Flash Player, JRE 1.4.2,open
16 office-Word editor,excel editor,power
point, PDF reader
Thin Client Management Provided
17 Speaker Provided
UPS
1
1 KVA/36 V DC
2 Input voltage range with battery 110V-280V
Input voltage range with out 100V-280V
3 battery
4 Output voltage 230+/- 1%

5 Input power factor >0.9 at full load and nominal input voltage
6 Out put power factor 0.8 lag to unity
7 EMI,RFI Protected
8 Charging current in amps 8%-10% of battery AH
9 Back up
4 hrs

10 Input frequency
47 Hz to 53 Hz
11 Efficiency
>90% (DC-AC)
12 Overall efficiency
>85% (AC-DC)
13 Crest factor
3:1
14 Regulation +/- 1%
15 Wave form sinewave

Protection & Filtering Overload and short circuit protection,
Spike/surge protection, cold start, low
16
battery, battery over charge, inverter
over temperature, out put short circuit.
Overload Fully automatic, 150% for 1 minute,
17 125% for 10 minutes.
18 Battery Offered VAH:4800 of Reputed brands
Recharge Time will not exceed 8 hours to 90% of capacity after
19
100% discharge
Alarm Audible alarm will be provided for load on battery,
20
low battery, UPS over load alarm
21 Load test Complies
22 THD <3% for Linear, >5% for non linear load
Technology IGBT based PWM technology with
23 isolation transformer.
Multimedia Projector
1 Projection System DLP TM
Resolution Native XGA(1024 x 768) Maximum SXGA (1280

2
x 1024)
Video Compatibility NTPC (3.58/4.43), PAL (B/D/G/H/I/M/N),
3 SECAM (B/D/G/K/KI/L), HDTV (720p,1080i),
EDTV(480p,576p), SDTV(480i, 576i)
4 Aspect ratio 4.3(Native), 16:9
5 Contrast Ratio 2500 1
6 Displayable colors 16.7 million colours
7 Brightness 2500 ANSI Lumens

8 Projection Lens F2.5-2.9, f=20.0 ~ 24.2 mm
Projection Screen 1:1:2 Manual Zoom and Manual Focus
9
Size(Diagonal)
10 Projection Distance 1.0m ~11m
11 Horizontal scan rate 31 ~ 82KHz
12 Lamp 200W
13 Warranty for Lamp Provided
14 Keystone correction +/- 25 degrees
15 Projection mode Front, Rear, Front Ceiling, Rear Ceiling
16 Audio One Internal Speakers with 2 Watt output
17 Weight 2.5 kg
Power Supply AC Input 200 ~ 240v auto switching power
18
supply
Power consumption 250 Watts
19
20 Operation temperature 5 o C ~35 o C/41 o F 95 o F

21 Noise Level 31/26 dBA
22 Uniformity 90%
I/o Connectors 1 HDB 15 – Pin D – Sub(VGA/ Component/
23
HDTV); 1 3.5 mm Audio mini jack
AV Input 1 HDB 15- Pin D- Sub
(VGA/Component/HDTV),1 HDMI Input
24 1 Composite Video RCA Jack
1 S- Video Mini DIN
1 3.5 mm Audio Mini Jack
25 Out put Analog RGB : D-sub 15 pin x 1
Standard Accessories AC Power cord, Composite Video Cable (RCA),
S- Video Cable, VGA (D-Sub) to Component/
HDTV Cable, Audio Cable (Mini to Mini Phone
26 Jack), Remote Control, Laser Pointer, Batteries
x2 for Remote Controller
Users Guide(CD ROM), Quick Start Card
Lens Cap, Carrying case
27 Warranty 3 years comprehensive on site

ªÉÄ|| ¹zÁÞxÀð E£ï¥sÉÆmÉPï ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄ||¨ÁæqïˉÉÊ£ï PÀA¥ÀÆålgï ¹¸ÀÖA ¸ÀA¸ÉÜ ªÀw¬ÄAzÀ
2009-10 ªÀÄvÀÄÛ 2010-11£ÉÃ ¸Á°£À°è 500 ±ÁˉÉUÀ½UÉ PÀA¥ÀÆålgï ¸ÀgÀ§gÁdÄ

ªÉÄ|| ¹zÁÞxÀð E£ï¥sÉÆmÉPï ¸ÀA¸ÉÜ ªÀw¬ÄAzÀ 2011-12£ÉÃ ¸Á°£À°è 419 ±ÁˉÉUÀ½UÉ
PÀA¥ÀÆålgï ¸ÀgÀ§gÁdÄ
Desktop Computer System
Sl Feature Specifications

No
01 Processor AMD Phenom II X2 555 (3.2 GHz, 7 MB cache)/
Intel Core i3 550 (3.20 GHz, 4 MB cache) or higher
02 Chipset Intel H55 Express Chipset / AMD 785G / Chipset or equivalent or higher
03 Motherboard Intel or OEM Motherboard
04 Memory 2 GB DDR3 (1066 MHz or higher) & Non ECC Expandable to 4 GB
05 Hard Disk Drive & 320 GB SATA 3.0‐Gb/s Hard Drive, 7200 RPM
Controller
06 Optical Drive DVD Writer
07 Graphics Intel HD Graphics or AMD any equivalent integrated graphics.
08 Ethernet Integrated Gigabit Network Connection
09 Bays 5 Bays: 2 x 5.25 external, 2 x 3.5 external, 1 x 3.5 internal.
10 Slots Minimum 4 Slots : 2 PCI, 1 PCI Express x1, 1 PCI Express x16
11 Ports 6 USB (4 rear + 2 front), 2 PS/2 ports, 1 RJ‐45, 1 VGA, 1 Audio In/Out.
12 Form Factor Micro ATX Tower
13 Power Supply Minimum 250 watt power supply
14 Monitor 18.5” LCD monitor:
Resolution: 1366 x 768@75 Hz, Aspect ratio‐ 16:9
15 Keyboard PS/2 or USB 104/107 keys mechanical keyboard.
16 Mouse PS/2 or USB 2 button optical scroll mouse
17 Software Remote diagnostics, Back Up and Recovery software
Nudi 4.0 Kannada Software to be preloaded before delivery
18 Operating System Microsoft Windows 7 professional with recovery media.
19 Security 1. Removal media boot control
2. Serial, Parallel & USB Interface control
3. Power‐On Password
4. Setup Password
20 Compliance & For OEM : ISO 9001 : 2000,
Certification. For PC : Windows 7 / Win XP/DMI/Red hat Certification, Energy Star 5.0 for
Monitor : TCO 05.
21 Warranty 3 Years Comprehensive on site.
Note for all the 335 Government Higher Primary Schools:
1. A set of two external speakers of 5 RMS for each computer to be provided.
Software’s
Sl Particulars Specifications

No

01 M.S. Office 2010 1224 Paper License and One Media in the name of State Project Director,
(Academic Version) Sarva Shiksha Abhiyan
02 Open Office software Latest version of Open Office Software for windows to be installed to all the
computers of Government Higher Primary Schools.
03 Educational CDs Educational CDs provided by the State Project Director’s office should be
installed to all the computers which would be installed at the Government
Higher Primary Schools.

ªÉÄ|| ¥ÀªÀgï M£ï ªÉÄÊPÉÆæÃ ¹¸ÀÖA ¸ÀA¸ÉÜ ªÀw¬ÄAzÀ 2011-12£ÉÃ ¸Á°£À°è 419 ±ÁˉÉUÀ½UÉ
AiÀÄÄ.¦.J¸ï ¸ÀgÀ§gÁdÄ
Sl.No Items Specification
01 Type Online
02 Capacity 2 KVA
03 Backup time 4hrs
04 Input Frequency 50 Hz. +/‐ 5%
05 Input Voltage 160 V – 270 V
06 Output Voltage 230 V +/‐ 1% V
07 Output Frequency 50 Hz +/‐ 0.2 Hz
08 Input Power Factor > 0.9
09 Output Power Factor 0.8 lag to unity PF
10 Waveform Pure Sine Wave
11 Alarm On Battery, Low Battery, UPS Over Load
12 Technology IGBT based PWM technology with isolation transformer
13 Computer interface Software with communication interface for monitoring

the health of the UPS. Automatic shutdown under
Windows 2000, Windows 98/XP (Prof), Windows 7 &
Diagnostics
14 Battery make Preferred brands: Exide EL Series / Southern

PPC/Prime/Racket
15 Battery Type Tubular‐C10 rating only

16 Battery AH ‐
17 Batteries Voltage ‐
18 DC voltage (input) Should be provided
19 VAH > 12800 VAH
20 Over Load Capacity 150% for 1 Minute, 125% for 10 Minutes
21 Inverter Efficiency 90%
22 Overall Efficiency 85%
23 Crest Factor 3:1
24 Regulation +/‐ 1%
25 Switching Frequency Above 20 KHz
26 Warranty 3 years on site comprehensive including batteries
27 Protection Automatic discharge protection with self test Features,

Over Load, Surge protection, Input fault, Cold start, Low
Battery, Battery over charge Output short circuit,
Charging Current Circuit, Inverter over temperature
28 LCD display Output voltage, Output current, Output frequency, Input

Voltage, Battery Voltage
29 Load test At 100 % load on Resistive load
30 THD <3% for Linear, <5% for non Linear Load
31 Certification ISO 9001‐:2000 & ETDC /CPRI test report
C£ÀÄ§AzsÀ-5
¸ÀªÀÄ¸Éå EzÀÝ°è PÀgÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÀA¸ÉÜªÁgÀÄ zÀÆgÀªÁtÂ ¸ÀASÉåUÀ¼À «ªÀgÀ
PÀæ.¸ÀA ¸ÀA¸ÉÜ ºÉ¸ÀgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁdÄ zÀÆgÀªÁtÂ ¸ÀASÉå ªÉ¨ï ¸ÉÊmï / E-ªÉÄÊˉï «¼Á¸À
ªÀiÁrzÀ ªÀµÀð
1 ¸ÉÆÃUÉÆÃ 2004-05 - -
2 «¥ÉÆæÃ 2005-06 080-39292279 http://support.wipro.co.in/new

2006-07 080-39292267 User id : RE855131
18002003456 Password ; lakshmi1234
18003453456 ecare@wipro.com
9945966521
3 ºÉZï.¹.Jˉï 2007-08 8050459761 http://bgl.hclinsys.com

9980080138 login : hclmys
9844253492 password : hcl123
9844253493
4 ©.E.Jˉï 2008-09 1800-425-3546 ssa.bel.co.in
or
http://59.163.88.156
login : ssa
password : ssa123

C£ÀÄ§AzsÀ-6
²PÀëPÀgÀ vÀgÀ¨ÉÃw ªÉÃ¼Á¥ÀnÖ
¹.J.Jˉï.¹ ±ÁˉÁ ²PÀëPÀjUÉ ªÀÄÆgÀÄ ¢£ÀUÀ¼À PÀA¥ÀÇålgï vÀgÀ¨ÉÃw
ªÉÆzÀ® ºÀAvÀzÀ vÀgÀ¨ÉÃw ªÉÃ¼Á¥ÀnÖ
¥ÀæxÀªÀÄ ¢£À
PÀæªÀÄ «zsÁ£À/
CªÀ¢ü «µÀAiÀÄ ¸ÀªÀÄAiÀÄ
¸ÀASÉå vÀAvÀæ
£ÉÆÃAzÀtÂ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjZÀAiÀÄ (9.30 jAzÀ 10.00)
¥ÀjZÀAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀÆªÀð ¥ÀjÃPÉë 15 ¤ ªÉÊAiÀÄQÛPÀ
¥ÀæxÀªÀÄ vÀgÀ¨ÉÃwAiÀÄ ¥ÀjZÀAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
15 ¤ ¦.¦.n - 1
1 10 GzÉÝÃ±ÀUÀ¼ÀÄ
jAzÀ 11.15 ¦.¦.n - 2

²PÀëtzÀ°è ªÀiÁ»w vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ ªÀÄºÀvÀé 45 ¤
ZÀZÉð
ZÀºÁ «gÁªÀÄ (11.15 jAzÀ 11.30)
¹.J.Jˉï.¹
- K£ÀÄ?; ªÁåSÁå£À ¦.¦.n - 3
¢éwÃAiÀÄ 45 ¤
- KPÉ?; GzÉÝÃ±ÀUÀ¼ÀÄ G¥À£Áå¸À
11.30
2 - ºÉÃUÉ?; ¨sÁV ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À «ªÀgÀ,
jAzÀ
1.15 PÀA¥ÀÆålgï ¨sÁUÀUÀ¼À ¥ÀjZÀAiÀÄ,
¦.¦.n - 4
¨sÁUÀUÀ¼À eÉÆÃqÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ §¼ÀPÉ 60 ¤
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ
qÉ¸ïÌmÁ¥ï & y£ïPÉèöÊAmï PÀ®à£É
HlzÀ «gÁªÀÄ (1.15 jAzÀ 2.00)
vÀÈwÃAiÀÄ «AqÉÆÃ¸ï£ÉÆA¢UÉ PÁAiÀÄð

¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
3 2.00 45 ¤ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ
(¥sÉÆÃ®Øgï ºÁUÀÆ ¥sÉÊˉï ¸ÀÈ¶×/ PÁ¦,
jAzÀ ¹.r. qÉæöÊªï/¥É£ï qÉæöÊªï §¼ÀPÉ EvÁå¢)

3.30 ¥ÉÊAmï 45 ¤
ZÀvÀÄxÀð ªÀqïð ¥Áåqï/QÃ ¥Áåqï 75 ¤ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ
3.45
4
jAzÀ ¥ÀÆªÁðªÀˉÉÆÃPÀ£À(G¥À¸ÀAºÁgÀ) 15 ZÀZÉð
5.15
¢éwÃAiÀÄ ¢£À
¦.¦.n - 5
¥ÀæxÀªÀÄ 1. ¸Á¥sïÖªÉÃgï CxÀð, §¼ÀPÉ & «zsÀUÀ¼ÀÄ 45 ¤
G¥À£Áå¸À
10.00
1 2. D¦üÃ¸ï ¥ÁåPÉÃeï-
jAzÀ ¦.¦.n - 6
ªÀqïð/gÉÊlgï ¥sÉÊˉï. Jrmï & 45 ¤
11.30 ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ
lÆˉï¨Ágï ¥ÀjZÀAiÀÄ
ZÀºÁ «gÁªÀÄ 11.30 jAzÀ 11.45
¢éwÃAiÀÄ 1. ªÀqïð/gÉÊlgï ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ 30 ¤ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ

2 11.45 2. £ÀÄr vÀAvÁæA±À §¼ÀPÉ
60 ¤ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ
jAzÀ 1.15 ¥Áå¸ÉÃeï mÉÊ¦AUï(PÀ£ÀßqÀ £ÀÄr §¼ÀPÉ)
HlzÀ «gÁªÀÄ ( 1.15 jAzÀ 2.00)
¦.¦.n -7
1. CAvÀeÁð®zÀ §¼ÀPÉ 60 ¤
vÀÈwÃAiÀÄ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ
3 2.00 2. ¥ÀªÀgï¥Á¬ÄAmï/¥Éæ¸ÉAmÉÃµÀ£ï
jAzÀ ¦.¦.n - 8
3.30 ¥sÉÊˉï. Jrmï, lÆˉï¨Ágï & 30 ¤
G¥À£Áå¸À
¸ÉèöÊqï ±ÉÆÃ ¥ÀjZÀAiÀÄ
4 ZÀvÀÄxÀð 1. ¥ÀªÀgï¥Á¬ÄAmï/¥Éæ¸ÉAmÉÃ±À£ï 75 ¤ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ

3.45 ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ
jAzÀ
2. ¥ÀÆªÁðªÀˉÉÆÃPÀ£À/G¥À¸ÀAºÁgÀ 15 ¤ ZÀZÉð
5.15
vÀÈwÃAiÀÄ ¢£À
¥ÀæxÀªÀÄ 1. ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¹.r.UÀ¼À §¼ÀPÉ 30 ¤ ¥ÁævÀåQëPÉ
10.00 2. ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¹.rUÀ¼À ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ
1 jAzÀ §¼ÀPÉ (£Áå«UÉÃ±À£ï) 60 ¤
11.30
1. ±ÉÊPÀëtÂPÀ PÀ°PÁA±ÀUÀ¼À/
¢éwÃAiÀÄ 30 ¤ ZÀlÄªÀnPÉ
¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À ¥ÀnÖ vÀAiÀiÁjPÉ
11.45
2
jAzÀ 2. »ªÀiÁä»w ªÀÄvÀÄÛ ±ÁˉÉAiÀÄ ªÉÃ¼Á
¥ÀnÖAiÀÄ°è vÀAvÁæA±À ¥ÁoÀUÀ¼À ¸ÀÆPÀÛ 60 ¤ ZÀlÄªÀnPÉ
1.15
ºÉÆAzÁtÂPÉ
vÀÈwÃAiÀÄ ¹.J.Jˉï.¹ zÁRˉÉUÀ¼À

¥ÁævÀåQëPÉ/¦.¦.n -9
3 2.00 ¤ªÀðºÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëPÀgÀ 90 ¤
jAzÀ ZÀZÉð
3.30 dªÁ¨ÁÝjUÀ¼ÀÄ
1. ¹.J.Jˉï.¹ C£ÀÄµÁ×£ÀzÀ°è
45 ¤ ZÀZÉð
JzÀÄj¸ÀÄªÀ ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼ÀÄ - ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ
4 ZÀvÀÄxÀð 2. ¤AiÉÆÃfvÀ PÁAiÀÄð/EvÀgÉ ²PÀëPÀjUÉ
15 ¤ ªÉÊAiÀÄQÛPÀ
vÀgÀ¨ÉÃw
3. »ªÀiÁä»w ªÀÄvÀÄÛ ¸Á¥sÀ®å ¥ÀjÃPÉë 30 ¤ ªÉÊAiÀÄQÛPÀ

¹.J.Jˉï.¹ ±ÁˉÁ ²PÀëPÀjUÉ ªÀÄÆgÀÄ ¢£ÀUÀ¼À vÀgÀ¨ÉÃw
¢éwÃAiÀÄ ºÀAvÀzÀ vÀgÀ¨ÉÃw ªÉÃ¼Á¥ÀnÖ
¥ÀæxÀªÀÄ ¢£À
£ÉÆÃAzÀtÂ (9.30 jAzÀ 10.00)
¥ÀÆªÀð ¥ÀjÃPÉë 15 ¤ ªÉÊAiÀÄQÛPÀ
¥ÀæxÀªÀÄ
C£ÀÄ¨sÀªÀ ºÀAaPÉ - vÀgÀ¨ÉÃwAiÀÄ
30 ¤ ªÉÊAiÀÄQÛPÀ
1 10 ¤jÃPÉëUÀ¼ÀÄ(¥ÀnÖ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ)
jAzÀ 11.15
¤AiÉÆÃfvÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À ªÀÄAqÀ£É 45 ¤ ªÉÊAiÀÄQÛPÀ

D¦üÃ¸ï ¥ÁåPÉÃeï-
¢éwÃAiÀÄ
¸Éàçqï²Ãmï/JPÉìˉï ¦.¦.n - 10
11.45 30 ¤
2 ¥sÉÊˉï. Jrmï & lÆˉï¨Ágï ¥ÁævÀåQëPÉ
jAzÀ
¥ÀjZÀAiÀÄ
1.15
¸Éàçqï²Ãmï/JPÉìˉï ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ 60 ¤ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ
HlzÀ «gÁªÀÄ (1.15 jAzÀ 2.00)
vÀÈwÃAiÀÄ
¸Éàçqï²Ãmï/JPÉìˉï ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ
2.00
3 (ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉzÀ ¨sÁUÀ) 90 ¤ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ
jAzÀ
QæAiÀiÁ AiÉÆÃd£É gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ
3.30

ZÀvÀÄxÀð
CAvÀeÁð® §¼ÀPÉ- ««zsÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ
3.45 75 ¤ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ
ªÉ¨ï¸ÉÊmïUÀ¼À eÁˉÁl
4
jAzÀ
5.15
¥ÀÆªÁðªÀˉÉÆÃPÀ£À(G¥À¸ÀAºÁgÀ) 15 ZÀZÉð
¢éwÃAiÀÄ ¢£À
¥ÀæxÀªÀÄ ¥ÁævÀåQëPÉ/
¹.J.Jˉï.¹ vÁAwæPÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À ¥ÀjºÁgÀ 60 ¤
10.00 ZÀZÉð
1
jAzÀ
¹.J.Jˉï.¹ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ ¹.r. «ÃPÀëuÉ 30¤ ¥ÁævÀåQëPÉ
11.30
¹.r. «ÃPÀëuÉAiÀÄ »ªÀiÁä»w
¢éwÃAiÀÄ
±ÁˉÁ ºÀAvÀzÀ°è vÀgÀ¨ÉÃwzÁgÀgÀÄ ¤ªÀð»¹zÀ ªÉÊAiÀÄQÛPÀ/
2 11.45 90 ¤
¥ÁvÀæ. ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ
jAzÀ 1.15
(²PÀëPÀjAzÀ ˉÁå¨ï §¼ÀPÉAiÀÄ C£ÀÄ¨sÀªÀ)
vÀÈwÃAiÀÄ AiÉÆÃd£ÁzsÁjvÀ PÀ°PÉ(¦.©.Jˉï) 60 ¤ ¦.¦.n -11

3 2.00
jAzÀ
AiÉÆÃd£ÁzsÁjvÀ PÀ°PÉ – AiÉÆÃd£É 30 ¤ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ
3.30
¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ZÀvÀÄxÀð AiÉÆÃd£ÁzsÁjvÀ PÀ°PÉ – AiÉÆÃd£É
3.45 75 ¤ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ
¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ( ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉzÀÄzÀÄ)
4
jAzÀ
¥ÀÆªÁðªÀˉÉÆÃPÀ£À(G¥À¸ÀAºÁgÀ) 15 ¤ ZÀZÉð
5.15

vÀÈwÃAiÀÄ ¢£À
¥ÀæxÀªÀÄ
CAvÀeÁð® §¼ÀPÉ – E-ªÉÄÃˉï
10.00 §¼ÀPÉ ªÀÄvÀÄÛ ««zsÀ
90 ¤ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ
1 jAzÀ «µÀAiÀÄPÀÌ£ÀÄUÀÄtªÁV ªÀiÁ»w
¥ÀqÉAiÀÄÄ«PÉ.
11.30
¢éwÃAiÀÄ PÀ£ÀßqÀ £ÀÄr vÀAvÁæA±ÀzÀ §¼ÀPÉ-

11.45 ªÀqïð/JPÉìˉï & ¥ÀªÀgï
2 90 ¤ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ
jAzÀ ¥Á¬ÄAmï£À°è ¤AiÉÆÃfvÀ
1.15 PÁAiÀÄð
PÀ£ÀßqÀ £ÀÄr vÀAvÁæA±ÀzÀ §¼ÀPÉ

vÀÈwÃAiÀÄ
ªÀqïð, JPÉìˉï, ¥ÀªÀgï
3 2.00 ¥Á¬ÄAmï£À°è ¤AiÉÆÃfvÀ 90 ¤ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ
jAzÀ PÁAiÀÄð(ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉzÀ ¨sÁUÀ)
3.30
ZÀvÀÄxÀð vÀgÀ¨ÉÃwAiÀÄ C£ÀÄµÁ×£À PÀÄjvÀÄ

60 ¤ ZÀZÉð
4 3.45 ¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ
jAzÀ 2. »ªÀiÁä»w ªÀÄvÀÄÛ ¸Á¥sÀ®å 30 ¤ ªÉÊAiÀÄQÛPÀ

5.15 ¥ÀjÃPÉë

(to be printed on the inner side of back covering page)
ºÀ¹gÀÄ ¸ÀªÀÄÈzÀÞ ¨sÀ«µÀåPÁÌV

PÀ¼ÉzÀ PÉ®ªÀÅ ªÀµÀðUÀ½AzÀ PÀA¥ÀÇålgïUÀ¼ÀÄ «zÀÄåvï vÁ¥ÀªÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄß PÀrªÉÄ ªÀiÁqÀÄªÀ°è ¥ÀæªÀÄÄR
§¼ÀPÉAiÀÄ°è ºÉZÀÄÑ zÀPÀëªÁVªÉ. CªÀÅ UÁvÀæzÀ°è aPÀÌzÁVªÉ PÉÆqÀÄUÉAiÀiÁUÀ°zÉ.
ªÀiÁvÀæªÀ®è, F »A¢£À vÀ¯ÉªÀiÁj£À PÀA¥ÀÇålgïUÀ½VAvÀ
ºÉZÀÄÑ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢ £ÀªÀÄUÉ®è CªÀPÁ±ÀUÀ¼À ±Á¯ÉUÀ¼À°è ²PÀëPÀgÀÄ ªÀiÁ»w vÀAvÀe æ ÁÕ£ÀzÀ F
§ÈºÀvï «±ÀéªÀ£ÉßÃ vÉgÉ¢nÖªÉ. DzÀgÉ ¸ÁªÀiÁ£Àå DAiÀiÁªÀÄzÀ PÀÄjvÀÄ ºÉZÀÄÑ CjªÀÅ ªÀÄÆr¸À¨ÉÃPÀÄ.
qÉ¸ïÌmÁ¥ï ¦.¹UÉ £ÁªÀÅ ¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀiÁrzÀ EzÀjAzÁV «zÁåyðUÀ½UÉ vÀªÀÄä QæAiÉÄUÀ¼ÀÄ ºÀ¹j¤AzÀ
«zÀÄåvï£À CzsÀð ¨sÁUÀªÀÅ CzÀÄ ©¹AiÀiÁUÀ®Ä ¸ÀªÀÄÈzÀÞ £Á¼ÉUÀ½UÁV JµÀÄÖ ªÀÄÄRå JA§ÄzÀgÀ PÀÄjvÀÄ
ªÀåAiÀÄªÁUÀÄvÀÛzÉ JAzÀgÉ ¤ÃªÀÅ £ÀA§ÄwÛÃgÁ! F jÃw w¼ÀÄªÀ½PÉ §gÀÄvÀÛzÉ.
«zÀÄåvï £ÀµÀÖªÁUÀÄªÀÅzÀjAzÀ PÀA¥ÀÇålgï£À «zÀÄåvï ªÉZÀÑ
ºÉZÁÑUÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ EzÀÄ ºÀ¹gÀÄªÀÄ£É C¤®UÀ¼À PÉèöÊªÉÄmï ¸ÉÃªÀ¸ïð PÀA¥ÀÇånAUï E¤²AiÉÄÃnªï
©qÀÄUÀqÉ0iÀÄ£ÀÄß ºÉaÑ¸ÀÄvÀÛzÉ. PÀÄjvÀÄ ºÉaÑ£À ªÀiÁ»wUÁV ¨sÉÃn ¤Ãr
http://www.climatesaverscomputing.org/
AiÀÄAvÀª
æ À£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛªÁV §¼ÀPÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ¸ÉÃjzÀAvÉ
£ÁªÀÅ «zÀÄåvÀÛ£ÀÄß zÀPÀëªÁV §¼À¸ÀÄªÀ PÀA¥ÀÇålgïUÀ¼À£ÀÄß ‘ºÀ¹gÀÄ ±Á¯ÉUÉ’ 8 ¸ÀÄ®¨sÀ ªÀiÁUÉÆðÃ¥Á0iÀÄUÀ¼ÀÄ
ºÉÆAzÀÄªÀAvÀºÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæeÁÕ¥ÀÇªÀðPÀªÁV 1. PÀA¥ÀÇålgï ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ¤lgï «zÀÄåvï
C¼ÀªÀr¹PÉÆAqÀgÉ F «zÀÄåvï £ÀµÀÖªÀ£ÀÄß ¤ªÀðºÀuÉ §¼À¹. »ÃUÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀjAzÀ ¤ÃªÀÅ
UÀt¤ÃAiÀÄªÁV PÀrªÉÄUÉÆ½¸À§ºÀÄzÀÄ. ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ CzsÀð l£ï PÁ§ð£ï qÉÊDPÉìöÊqï ªÀÄvÀÄÛ
MAzÀÄ ªÀµÀðzÀ°è gÀÆ. 3000PÀÆÌ ºÉZÀÄÑ «zÀÄåvï
¥Àj¸ÀgÀ gÀQë¸ÀÄªÀ PÀA¥ÀÇånAUï G¥ÀPÀæªÀÄ (PÉèöÊªÉÄmï ªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß G½¸À§ºÀÄzÀÄ.
¸ÉÃªÀ¸ïð PÀA¥ÀÇånAUï E¤²AiÉÄÃnªï (¹J¸ï¹L)) 2. ¹ÌçÃ£ï ¸ÉÃªÀgï §¼À¸À¨ÉÃr.
C£ÀÄß eÁUÀwPÀªÁV qÀ§Æè÷åqÀ§Æè÷åJ¥sï 3. ¤ªÀÄä ªÀÄÁ¤lgï£À°è ¨ÉæöÊmï£É¸ï ¸ÉnÖAUïì C£ÀÄß
¸ÀºÀAiÉÆÃUÀzÀ°è EAmÉ¯ï ¸ÉÃjzÀAvÉ C£ÉÃPÀ ¥Àj¸ÀgÀ PÀrªÉÄ ªÀiÁr. ªÀiÁ¤lgï ºÉZÀÄÑ ¨ÉæöÊmï EgÀÄªÀ
¥Àe
æ ÉÕ EgÀÄªÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ DgÀA©ü¹zÀÄÝ EzÀÄ ¸ÉnÖAUïUÀ¼ÀÄ rªÀiï EgÀÄªÀ ¸ÉnÖAUïUÀ½VAvÀ JgÀqÀÄ
PÀA¥ÀÇålgïUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀðgïUÀ¼À «zÀÄåvï §¼ÀPÉAiÀÄ ¥ÀlÄÖ ºÉZÀÄÑ «zÀÄåvï §¼À¹PÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ.
zÀPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß UÀt¤ÃAiÀÄªÁV ºÉaÑ¸ÀÄªÀ ¸À®ÄªÁV 4. ¦æAlgï, ¸ÁÌ÷å£Àgï ªÀÄvÀÄÛ ¹àÃPÀgïUÀ¼ÀAvÀºÀ
GzÀåªÀÄ, UÁæºÀPÀgÀÄ, ¸ÀgÀPÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAgÀPÀëuÁ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß §¼ÀPÉAiÀÄ°è E®è¢zÁÝUÀ D¥sï ªÀiÁr.
¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß MAzÉqÉ ¸ÉÃj¸ÀÄwÛzÉ. ±Á¯É ªÀÄvÀÄÛ 5. §¼À¸ÀzÀ C¦èPÉÃµÀ£ïì ªÀÄÄaÑj ªÀÄvÀÄÛ ¤ÃªÀÅ
PÁ¯ÉÃdÄUÀ¼ÀÄ «zÀÄåvï ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ §¼ÀPÉAiÀÄ §UÉÎ ªÀiÁ¤lgï §¼À¸ÀzÉÃ EgÀÄªÁUÀ D¥sï ªÀiÁr.
vÀªÀÄä §zÀÝvÉAiÀÄ ¥Àw
æ eÉÕ ¹éÃPÀj¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ªÀÄvÀÄÛ F 6. «zÀÄåvï ¸ÉÆÃjPÉ vÀ¦à¸À®Ä §¼ÀPÉ ªÀiÁqÀzÉ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ ªÀiÁ£ÀzÀAqÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÇgÉÊ¸ÀÄªÀ EgÀÄªÁUÀ ¸ÁzsÀ£ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀèUï¤AzÀ vÉUÉ¬Äj.
PÀA¥ÀÇånAUï G¥ÀPÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß RjÃ¢¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ 7. ¤ªÀÄä ¤dªÁzÀ G½vÁAiÀÄªÀ£ÀÄß ¯ÉPÀÌ ºÁPÀ®Ä
¨sÁUÀªÀ»¸À§ºÀÄzÀÄ. ¤ÃªÀÅ «zÀÄåvï zÀPÀë ¤ªÀÄä PÀA¥ÀÇålgï ¤dPÀÆÌ JµÀÄÖ «zÀÄåvï
G¥ÀPÀgÀtUÀ½UÁV J£Àfð ¸ÁÖgï ¯ÁAbÀ£ÀªÀ£ÀÄß §¼À¹PÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ »rAiÀÄ®Ä ¥ÀªÀgï
£ÉÆÃqÀ§ºÀÄzÀÄ. «zÀÄåvï ¤ªÀðºÀuÉ PÁ£ï¦üUÀgÉÃµÀ£ï «ÄÃlgï §¼À¹.
¸ÉnÖAUïUÀ½UÁV ªÀÄvÀÄÛ F PÁAiÀÄðPÀæªÀÄPÉÌ vÀªÀÄä 8. ««zsÀ §¼ÀPÉAiÀÄ ªÀiÁzÀjUÀ½UÉ ºÀ®ªÀÅ «zÀÄåvï
¨ÉA§®ªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀ®Ä ¤ÃªÀÅ F G¥ÀPÀª æ ÀÄzÀ ¹ÌÃªÀiïUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¹. GzÁºÀgÀuÉUÉ, ¤ÃªÀÅ ªÀÄÄå¹Pï
ªÉ¨ï¸ÉÊmïUÉ ¨sÉÃn ¤ÃqÀ§ºÀÄzÀÄ. ¹.rUÀ¼À£ÀÄß ¥ÉèÃ ªÀiÁqÀ®Ä ºÁqïð qÉæöÊªï ªÀÄvÀÄÛ
ªÀiÁ¤lgï C£ÀÄß vÀPÀët D¥sï ªÀiÁqÀ§®èAvÀºÀ, DzÀgÉ
PÉÃªÀ® ¨sÁgÀvÀ zÉÃ±ÀªÉÇAzÀgÀ°èAiÉÄÃ, PÉèöÊªÉÄmï ¸ÉÃªÀ¸ïð ¤ªÀÄä ¹¸ÀÖªÀiï C£ÀÄß ¸ÁÖ÷åAqï ¨ÉÊ ªÉÆÃqï£À°è EqÀzÀ
PÀA¥ÀÇånAUï E¤²AiÉÄÃnªï ²¥sÁgÀ¸ÀÄì ªÀiÁrzÀ MAzÀÄ «zÀÄåvï ¹ÌÃªÀiï ¤«Äð¸À§ºÀÄzÀÄ.
PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉÆAqÀÄ ªÀÄÄA¢£À ªÀÄÆgÀÄ
ªÀµÀðUÀ¼À°è ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ 42 ®PÀë l£ïUÀ¼ÀµÀÄÖ PÁ§ð£ï gÁºÀÄ¯ï ¨ÉÃr
qÉÊDPÉìöÊqï G½vÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ. EzÀÄ eÁUÀwPÀ ¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ, PÁ¥ÉÇðgÉÃmï C¥sÉÃ¸ïð,
EAmÉ¯ï ¸Ëvï KµÁå

Computer Notes PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Computer Notes PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀ

À ²PÀët C©üAiÀiÁ£À ¸À«Äw – PÀ£ÁðlPÀ

gÁdå AiÉÆÃd£Á ¤zÉÃð±ÀPÀgÀ PÀZÉÃj

SSA-Karnataka Page 1 ¹.J.J¯ï.¹ ²PÀëPÀgÀ PÉÊ¦r

Specification : Size : 18 x 24.5 cms

Cover Pages : 4 Pages

Other Pages : 154

Copies Printed : 1000

SSA-Karnataka Page 2 ¹.J.J¯ï.¹ ²PÀëPÀgÀ PÉÊ¦r

¹.J.J¯ï.¹ ±Á¯ÉUÀ¼À ªÀÄÄRå²PÀëPÀjUÉ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëPÀjUÉ F ¤nÖ£À°è vÀgÀ¨ÉÃwAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀ

“¸ÀÄ¢Ã¦Û” - ¹.J.J¯ï.¹ vÀgÀ¨ÉÃw ¸Á»vÀåªÀ£ÀÄß gÀa¸ÀÄªÀ°è ¥Àª æ ÀÄÄR AiÉÆÃUÀzÁ£À

vÀgÀ¨ÉÃwUÀ¼À°è EAmÉ¯ï nÃZï ¥ÉÆæÃUÁæªÀiï ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼Àî¯ÁVzÀÄÝ,

«¥sÀÄ¯ï §£Àì¯ï, L.J.J¸ï

SSA-Karnataka Page 3 ¹.J.J¯ï.¹ ²PÀëPÀgÀ PÉÊ¦r

¥ÉæÃgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À

¸À®ºÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À

¸Á»vÀå gÀZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ £ÉgÀªÀÅ

²æÃ. «PÀæªÀiï PÀÄAmÁgï ²æÃªÀÄw. PÉ. ¥ÁªÀðvÀªÀÄä

SSA-Karnataka Page 4 ¹.J.J¯ï.¹ ²PÀëPÀgÀ PÉÊ¦r

CzsÁåAiÀÄ PÀ°PÁA±ÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀÄl

3 ¹.J.J¯ï.¹ K£ÀÄ? KPÉÃ? ºÉÃUÉ?

 §ºÀÄ §¼ÀPÉUÉ G¥ÀAiÉÆÃV¸À®àqÀÄªÀ UÀtPÀAiÀÄAvÀæzÀ ¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ

5 5.1 «AqÉÆÃ¸ï£ÉÆA¢UÉ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ

SSA-Karnataka Page 5 ¹.J.J¯ï.¹ ²PÀëPÀgÀ PÉÊ¦r

SSA-Karnataka Page 6 ¹.J.J¯ï.¹ ²PÀëPÀgÀ PÉÊ¦r

SSA-Karnataka Page 7 ¹.J.J¯ï.¹ ²PÀëPÀgÀ PÉÊ¦r

SSA-Karnataka Page 8 ¹.J.J¯ï.¹ ²PÀëPÀgÀ PÉÊ¦r

1. ²PÀëtzÀ°è ªÀiÁ»w vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÀÄß w½AiÀÄ ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ;

SSA-Karnataka Page 9 ¹.J.J¯ï.¹ ²PÀëPÀgÀ PÉÊ¦r

ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£À vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀÅ ¥Àæ¥ÀAZÀzÁzÀåAvÀ JˉÁè PÉëÃvÀæUÀ¼À°èAiÀÄÆ vÀ£Àß

AiÀiÁªÀÅzÉÃ MAzÀÄ vÀgÀUÀwAiÀÄ°è£À ªÀÄPÀÌ¼À PÀ°PÉAiÀÄ ªÀÄlÖUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉAiÀiÁVzÀÄÝ, JˉÁè

gÁdåzÀ JˉÁè ±ÁˉÉUÀ¼À°è gÉÃrAiÉÆÃ ¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß AiÀÄ±À¹éAiÀiÁV C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼ÀîˉÁVzÉ

SSA-Karnataka Page 10 ¹.J.J¯ï.¹ ²PÀëPÀgÀ PÉÊ¦r

3.2 PÀA¥ÀÆålgï DzsÁjvÀ PÀ°PÁ PÉÃAzÀæUÀ¼ÀÄ JAzÀgÉÃ£ÀÄ?

ªÉÆzÀ°UÉ PÀ£ÁðlPÀzÀ 3 fˉÉèUÀ¼À°è (¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ, PÉÆÃˉÁgÀ & ªÀÄAqÀå) ¸ÀªÀð²PÀët

SSA-Karnataka Page 11 ¹.J.J¯ï.¹ ²PÀëPÀgÀ PÉÊ¦r

3.3. PÀA¥ÀÆålgï ¸ÀºÁ¬ÄvÀ PÀ°PÁ PÉÃAzÀæUÀ¼À GzÉÝÃ±ÀUÀ¼ÀÄ:

• vÀgÀUÀw ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ ««zsÀ ºÀAvÀUÀ¼À°è ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁUÀÄªÀ vÀAvÀæeÁÕ£À ¸ÁzsÀ£ÀªÀ£ÀÄß ²PÀëPÀjUÉ

• «©ü£Àß PÀ°PÉAiÀÄ ªÀÄlÖUÀ¼À°ègÀÄªÀ ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß GzÉÝÃ²¸À®Ä vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀ §¼ÀPÉ

• ªÀÄPÀÌ¼À°è ¤¢ðµÀÖ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÆr¸À®Ä PÀA¥ÀÆålgï vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß

• ªÀÄPÀÌ¼À°è vÀAvÀæeÁÕ£À §¼ÀPÉ ªÀÄÆ®PÀ ºÉaÑ£À eÁÕ£À ¤ªÀiÁðtPÉÌ §Ä£Á¢ ¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ;

• ªÀÄPÀÌ¼À°è «ÃPÀëuÉAiÀÄ/DlzÀ ªÀÄÆ®PÀ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄßAlÄªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.

• vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ §¼ÀPÉAiÀÄ°è ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß ¸À§®gÀ£ÁßV¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ¥ÀæwAiÉÆ§â ²PÀëPÀ ªÀÄPÀÌ¼À

SSA-Karnataka Page 12 ¹.J.J¯ï.¹ ²PÀëPÀgÀ PÉÊ¦r

• PÀA¥ÀÇålgï ªÀÄÆ®PÀ ²PÀëtzÀ CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjZÀAiÀÄ ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ;

• ²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ PÀA¥ÀÆålgïUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉÆÃzsÀ£É-PÀ°PÉUÉ §¼À¸À®Ä

3.4. PÀA¥ÀÆålgï£À §¼ÀPÉAiÀÄ°è ªÀÄÄRåªÁV ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ºÁUÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÁgÀzÀ

SSA-Karnataka Page 13 ¹.J.J¯ï.¹ ²PÀëPÀgÀ PÉÊ¦r

SSA-Karnataka Page 14 ¹.J.J¯ï.¹ ²PÀëPÀgÀ PÉÊ¦r

4.1 PÀA¥ÀÆålgï ºÉÃUÉ PÉ®¸À ¤ªÀð»¸ÀÄvÀÛzÉ?

E£ï¥ÀÄmï - ¥ÉÆæÃ¸É¸ï – Omï¥ÀÄmï

• ¤ÃªÀÅ PÀA¥ÀÆålgïUÉ ¤ÃqÀÄªÀ ¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼É®èªÀÇ E£ï¥ÀÄmï (M¼À¸ÀÄj)

SSA-Karnataka Page 15 ¹.J.J¯ï.¹ ²PÀëPÀgÀ PÉÊ¦r

4.2 (2) UÀtPÀ0iÀÄAvÀæzÀ ¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ

SSA-Karnataka Page 16 ¹.J.J¯ï.¹ ²PÀëPÀgÀ PÉÊ¦r

Keyboard : QÃ°ªÀÄuÉ ªÀÄÆ®PÀ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß mÉÊ¥ï ªÀiÁqÀ®Ä

Mouse : ªÀiË¸ï£À ªÉÄÃ°gÀÄªÀ UÀÄArUÀ¼À£ÀÄß MvÀÄÛvÀÛ, UÀtPÀ0iÀÄAvÀæPÉÌ

Microphone : zsÀé¤ªÀzsÀðPÀ G¥ÀPÀgÀt¢AzÀ zsÀé¤AiÀÄ£ÀÄß

Scanner : EzÀÄ avÀæ CxÀªÁ PÁUÀzÀ ¥ÀvÀæUÀ¼À £ÀPÀ®ÄUÀ¼À£ÀÄß PÀA¥ÀÆålgïUÉ

Web Camera : EzÀ£ÀÄß avÀæUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ fÃªÀAvÀ ¥Àæw©A§UÀ¼À£ÀÄß ¸ÉgÉ »rAiÀÄ®Ä

ZÀlÄªÀnPÉ : PÉ¼ÀV£À PÉÆÃμÀÖPÀzÀ°è ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ZÀ®£ÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆAqÀÄ ¤ªÀÄä ªÀiË¸ï §¼À¹

¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄwÛgÀÄªÀªÀgÀ£ÀÄß F ZÀ®£ÉUÀ¼À£ÀÄß C¨sÀå¹¸ÀÄªÀAvÉ ¥ÉÆæÃvÁì¬Ä¹.

SSA-Karnataka Page 17 ¹.J.J¯ï.¹ ²PÀëPÀgÀ PÉÊ¦r