อนฺต

อ
อโกเปนฺต ไมยัง...ใหกําเริบอยู น+กุปฺ ธาตุ เณปจจัย.เหตุ.
อกฺกมนฺต เหยียบอยู อา+กมฺ ธาตุ รัสสะ อา เปน อ ซอน กฺ.

อกฺโกสนฺต ดาอยู อา-กุสฺ ธาตุ รัสสะ พฤทธิ อุ เปน โอ ซอน กฺ.

อขมาเปนฺต ไมยัง...ใหกําเริบอยู น ขมฺ ธาตุ ณาเป ปจ. เหตุ.

อคจฺฉนฺต ไมไปอยู. น+คมธาตุ แปลง คมฺ เปน คจฺฉ.
อคณฺหนฺต ไมถือเอาอยู น+คหฺธาตุ ณฺหา ปจ.- ที่สุด ธาตุ รัสสะ.
ณย ปจ. เหตุ แปลง หนฺ เปน
อฆาตยนฺต ไมยัง...ใหฆาอยู น+หนฺธาตุ
ฆาต.
อชาครนฺต ไมตื่นอยู. น+ชาครฺธาตุ
อาชานนฺต ไมรูอยู. น+ญา ธาตุ นา ปจ. แปลง ญา เปน ชา
อชาปยนฺต ไมยัง...ใหผจญอยู น+ญาธาตุ ฌาปย ปจ.
อชินนฺต ไมผจญอยู ไมชนะอยู. น+ชิธาตุ นา ปจ.
อชฺโฌตฺถรนฺต ทวมทับอยู อธิ+โอ +ถรฺธาตุ แปลง อธิ เปน อชฺฌ ซอน ตฺ.
อฌายนฺต ไมเพงอยู น+เฌ ธาตุ แปลง เอ เปน อาย.
ไมยัง...ใหไหมอยู, ไมยัง... ให
อฌายนฺต โพลงอยู.
น+ฌปฺธาตุ ณย ปจ เหตุ.ลบ ปฺ ทีฆะ.

อตกฺกกมนต
อติ กมนฺต กาวลวงอย.
กาวลวงอยู อติ กมฺ
อต กมธาต
ธาตุ ซอน กก.
ซอน
อติจิรายนฺต ประพฤติชา ประพฤติชักชาอยู. อติ+จิรศัพทธาตุ อาย ปจ.
 รุงโรจนยิ่งอยู, รุงโรจนอยู รุงเรือง
อติโรจนฺต อยู.
อติ-รุจฺธาตุ พฤทธิ อุ เปน โอ.

อททนฺต ไมใหอยู น+ทาธาตุ รัสสะ อา เปน อ.

อทุสฺสนฺต ไมประทุษรายอยู, ไมรังแก. น+ทุสฺธาตุ ซอน สฺ.
อเทนฺต ไมใหอยู น+ทาธาตุ เอ ปจ.
อเทเสนฺต ไมแสดงอยู, ไมปรากฎ. น+ทิสฺธาตุ เณ ปจ.
อธิฎþฐหนฺต อธิฐานอยู. อธิ+ฐาธาตุ ฐห ซอน ฎþ.
อนคฺฆนฺต ไมถึงคาอยู ไมควรคา. น+อคฺฆฺธาตุ
อนาจิกฺขนฺต ไมบอกอยู ,ไมบอกกลาว. น+อา+จิกฺขฺธาตุ
อนาวชฺชนฺต ไมนึกอยู, ไมรําพึง, นึกไมได. น+อา+วชฺชฺธาตุ
อนิกฺขมนฺต ไมออกอยู น+นิ+กมฺธาตุ แปลง ก เปน ข ซอน กฺ.
อนิคฺคณฺหนฺต ไมขมขี่อยู, ไมกดขี่, ขมขี่ไมได. น+นิ+คหฺธาตุ ณฺห ปจ .ลบ หฺ.
ไมประพฤติซึ่งความหลับอยู ,ไม
อนิทฺทายนฺต ประพฤติหลับ.
น+นิททาธาตุ ศัพท อาย ปจ.

อนิพฺพิสนฺต ไมพบอยู น+นิ+วิสฺธาตุ แปลง วิ เปน พิ ซอน พฺ.

อนุคฺคจฺฉนฺต ไมไปตามอยู ,ไมติดตาม น+อุ+คมฺธาตุ คจฺฉ ซอน คฺ.
อนุฎฐหนฺต ไมตั้งอยู ,ไมลุกขึ้น. น+อุ+ฐาธาตุ แปลงเปน ฐห.
อนุฎฐาเปนฺต ไมยัง... ใหตั้งขึ้นอยู. น+อุ+ฐาธาตุ ณาเป ปจ.เหตุ.
อนุตฺถุนนฺต ทอดถอนอยู ,ถอนใจ. อนุ+ถุธาตุ นา ปจ.ซอน ตฺ.
อนุปนยฺหนฺต ไมเขาไปผูกอยู, ไมเขาไปผูกไว. น+อุป+นหฺธาตุ ย ปจ.แปร ย ไวหนา ห.
อนุปวตฺเตนฺต ใหเปนไปตามอยู อนุ+ป+วตฺตฺธาตุ เณ ปจ. เหตุ.

อนุปสงฺกมนฺต ไมเขาไปใกลอยู น+อุป+สํ+กมฺธาตุ.

อนุปสฺสนฺต
อนปสสนต แปลง เปน ปสฺส กิริยาหลังซอน
เห็นตามอยู อนุ+ทิสฺธาตุ
อนุปฺปสฺสนฺต ปฺ.
อนุปทิยนฺต ไมเขาไปถืออยู, ไมถือมั่น น+อุป+ทาธาตุ ย ปจ.แปลง อา เปน อิ.
อนุปาเทนฺต ไมยัง...ใหบังเกิดอยู. น+อุ+ปทฺธาตุ เณ ปจ . เหตุ.
อนุพนฺธนฺต เนื่องกันอยู, ติดตาม อนุ+พนฺธฺธาตุ
พฤทธิ์ อู เปน โอ แปลง โอ
อนุภวนฺต ไดรับอยู ไดประสบ เสวย. อนุ+ภูธาตุ
เปน อว.

อนุยุฺชนฺต ประกอบตามอยู, ประกอบเนื่อง ๆ. อนุ+ยุชฺธาตุ นิคคหิตอาคม.

เทื่ยวไปตามอยู, ติดตาม, เทื่ยวไป

อนุวิจรนฺต โดยลําดับ
อน+วิ+จรฺธาตุ

อนุวิจินฺตยนฺต ใครครวญตามอยู, ตามใครครวญ อนุ+วิ+จินฺตฺธาตุ ณยปจ.

ตามสอนอยู ตามสั่งอยู สั่งสอน
อนุสาสนฺต เนืองๆพร่ําสอน.
อนุ+สาสฺธาตุ.

อนุสกกฺขนต
อนสิ ขนฺต ศึกษาตามอย ตามศกษา.
ศกษาตามอยู ตามศึกษา อน+สิ
อนุ +สกฺกขธาต
ขฺธาตุ
อนุโสจนฺต โศกถึงอยู ,เศราโศก. อนุ+สุจฺธาตุ พฤทธิ์ อุ เปน โอ.
ระลึกตามอยู ตามระลึก ระลึก
อนุสฺสรนฺต เนื่องๆ.
อนุ+สรฺธาตุ.

อโนกฺกมนฺต ไมกาวลงอยู ,ไมยกทาวยางไป น+โอ+กมฺธาตุ.

อโนตรนฺต ไมขามลงอยู ไมยกเทายางไป น+โอ+ตรฺธาตุ.
อโนโลเกนฺต ไมแลดูอยู, ไมเหลียวดู น+โอ+โลกฺธาตุ เอ ปจ.
อปกฑฺฒนฺต คราไปปราศอยู ฉุดหลีกไปอยู อป+กฑฺฒฺธาตุ.
ไมหวังเฉพาะอยู ,ไมจํานงเฉพาะ , นิคคหิต อาคม แปลง ปติ
อปจฺจาสึสนฺต ไมมุงหวัง
น+ปติ+สิสฺธาตุ
เปนปจฺจ

อปฎิวิชฺฌนฺต ไมแทงตลอดอยู ,ไมตรัสรู ไมบรรลุ. น+ปฎิ+วิธฺธาตุ ย ปจ. แปลง ธฺย เปน ชฺฌ.

อปตฺเถนฺต ไมปรารถนาอยู ,ไมตองการ น+ปตฺถฺธาตุ เณ ปจ.

แสดงอางอยู
งอย, ชีอ้ าง,ง อางอิง บง
อปทิสนฺต ถึง.
อป+ทิสฺธาตุ.
อปพฺพชนฺต ไมบวชอยู น+ป+วชฺธาตุ. แปลง ว เปน พ ซอน พฺ.
น+ปริ+อุป+อาสฺ
อปริยุปาสนฺต เมื่อไมเขาไปนั่งใกล ,ไมนั่งใกล.
ธาตุ
ยฺ อาคม.

อปรชฺฌนฺต ประทุบรายอยู ,ประพฤติผิด. อป+รธฺธาตุ ย ปจ. แปลง ธฺย เปนชฺฌฺ.

อปลายนฺต ไมหนีไปอยู, ไมหลีกไป ,ไมหลบไป. น+ปลฺธาตุ ณย ปจ.

อปสฺสนฺต ไมเห็นอยู ,ไมปรากฎ ไมพบ. น+ทิสฺธาตุ แปลง เปน ปสฺส.

นําไปปราศอยู ,นําหลีก, นําหลีก
อปหรนฺต ไป.
อป+หรฺธาตุ.

อปหิณนฺต ไมสงไปอยู น+ป+หิธาตุ ณา ปจ.

ไมเปนไปทั่วอยู ,ไมแปลี่ยนแปลง,
อปฺปวตฺตนฺต หยุดนิ่ง.
น+ป+วตฺตฺธาตุ

อปฺปโหนฺต
อปปโหนต ไมเพียงพออย.
ไมเพยงพออยู น+ป+หธาต
น+ป+หู ธาตุ พฤทธิ์ อูอ เป
พฤทธ เปนน โอ ซอน
ซอน ปปฺ.
อพฺภาจิกฺขนฺต กลาวตูอยู, กลาวขมขู อภิ+อา+จิกฺขฺธาตุ แปลง อภิ เปน อพฺภ.

บันเทิงตามอยางยิ่งอยู , เบิกบาน
อพฺภานุโมทนฺต อยางยิ่ง, เบิกบานใจอยางยิ่ง, อภิ+อนุ+มุทฺธาตุ
ยินดีอยางยิ่ง, ยินดีดวยอยางยิ่ง

แปลงเปนคจฺฉ อภิ เปน อพฺภ

อพฺภุคฺคจฺฉนฺต เหาะขึ้นไปอยู ,ฟุงไป. อภิ+อุ+คมฺธาตุ
ซอน ค.
อภาสนฺต ไมกลาวอยู, นิ่ง, ไมพูด. น+ภาสฺธาตุ.

อภิกฺกมนฺต กาวไปขางหนาอยู ,กาวไป, เดินไป. อภิ+กมฺธาตุ กมุ ซอน กฺ.

อภิกฺขมนฺต อดทนอยู, อดกลั้น. อภิ+ขมฺธาตุ ซอน กฺ.

อภกีรนฺต โปรยอยู อภิ+กิรฺธาตุ ทีฆะ.
กาวออกเพื่อคุณอันยิ่งขึ้น, ออก อภิ+นิ+กมฺ หรือ
อภินิกขมนต
อภนกฺ ขมนฺต เพื่อคุณอันยิ่ง กมุธาตุ
แปลง กเปน
กเปน ข ซอน
ซอน กฺก.
อภิรูหนฺต งอกงามอยู อภิ+รูหฺธาตุ

อภิสํกโรนฺต อภิ
ซอมแซมอยู, ปรุง, ตกแตง. อภิ+สํ+กรฺธาตุ โอ ปจ.
สงฺกโรนฺต
อภิสปนฺต
สาบแชงอยู . อภิ+สปฺธาตุ กิริยาหลัง ซอน สฺ.
อภิสฺสปนฺต
อภิสิฺจนฺต ไหลออกอยู อภิ+สิจฺ ธาตุ นิคคหิตอาคม.

อโยชนฺต อโย
ไมประกอบอยู น+ยุชฺธาตุ อฺ เอ ปจ.พฤทธิ์ อุ เปน โอ.
เชนฺต
อรชฺชนฺต ไมกําหนัดอยู น+รชฺธาตุ ย ปจ. แปลง ชฺย เปน ชฺช.
อรฺชนฺต ไมกําหนัดอยู ไมยินดี ไมยอม. น+รฺชฺธาตุ
อรหนตต
อรหนฺ ควรอย ฯลฯ
ควรอยู อรหธาต
อรหฺ ธาตุ
อลนฺต ประดับอยู อลฺธาตุ
อวตฺถรนฺต ทวมทับอยู รัดรึง ผูกแนน. อว+ถรฺธาตุ ซอน ตฺ.
อวมฺญนฺต ดูหมิ่นอยู หมิ่นประมาท ดุถูก. อว+มนฺธาตุ ย ปจ.แปลง นฺย เปน ฺญ.
ลูบไลอยู เยอหยิ่งดู.จองหอง
อวลิมฺปนฺต อหังการ.
อว+ลิปฺธาตุ นิคคหิตอาคม.

อวโลเกนฺต
ชําเลืองดู เอื้ยวดู. อว+โลกฺธาตุ เณ ณย ปจ กัต.
อวโลกยนฺต
อวสฺสนฺต ไมตกอยู (ฝน). น+วสฺสฺธาตุ
อวินาเสนฺต ไมยัง...ใหฉิบหายอยู น+วิ+นสฺธาตุ ปจ. เหตุ.
อวินฺทนฺต ไมไดอยู ไมประสบ ไมพบ. น+วิทิธาตุ นิคคหิตอาคม.
อวิรูหนฺต ไมเริญอยู ไมงอก ไมงอกงาม น+วิ+รุหฺธาตุ หรือ รูหฺ ธาตุ.

อวิสหนตต
อวสหนฺ ไ อ าจอยู
ไม า อ  ไม
ไ ส ามารถ
า า ไม
ไ ค รอบงํ
อ าํ . น+วิ+ิ สหฺ
ส ธธาาตุ
อวหรนฺต ฉวยเอาอยู ชิงเอา ลัก ขโมย. อว+หรฺธาตุ.
แปลง เอ เปน อย. เวส ๗๕๓
อวฺหยนฺต เรียกอยู อา+เวหฺธาตุ.
เปน วฺเห ธาตุ.
อสกฺโกนฺต ไมอาจอยู ไมสามารถ. น+วิ+สหฺธาตุ โอ ปจ.
ไมทองอยู ไมสาธยาย ไมสวด ไม
อสชฺฌายนฺต ทวน.
น+สํ+เณธาตุ แปลง เอ เปน อาย.

อสฺชานนฺต ไมรูพรอมอยู จําไมได. น+สํ+ญาธาตุ นา ปจ. แปลง ญา เปน ชา.

แปลงเปน ฐห ลบนิคคหิต ซอน

อสฎþฐหนฺต เมื่อไมตั้งอยูดี ไมลําดับไวอยู. น+สํ+ฐาธาตุ ฎ ฐฆ ธาตุ หรือแปลงนิคคหิต
เปน ณฺ ไดรูปเปน อสณฺฐหนฺต.

แปลง เปน ทห ซอน ทฺ ลบ

อสทฺทหนฺต เมื่อไมเชื่อ เมื่อไมดํารงอยู. น+สํ+ธาธาตุ
นิคคหิต.
อสนฺต ไมมีอยู ไมเปนอยู. น+อสฺธาตุ ลบตันธาตุ.
อสมฺปฎิจฺฉนฺต ไมรับพรอมอยู ไมรับเฉพาะอยู. น+สํ+ปฎิ+อิสฺธาตุ อ ปจ. แปลง ส เปนจฺฉฺ.
อดทนไมไดอยู ไมอดกลั้น ไมอดใจ
อสหนฺต ไมระงับใจ.
.น+สหฺธาตุ.

อโสจนฺต ไมเศราโศกอยู ไมเดือดรอนใจ. น+สุจฺธาตุ พฤทธิ์ อุ เปน โอ.

อสฺสสนฺต หายใจออกอยู เปนอยู มีชีพอยู. อา+สสฺธาตุ รัสสะ ซอน สฺ.
เณ ปจ รัสสะ ซอน สฺ ทีฆะตัน
อสฺสาเทนฺต ยินดีอยู อา+สทฺธาตุ
ธาตุ.
อสฺสาเทนฺต ใหยินดีอยู อา+สทฺธาตุ เอ ปจ. เหตุ.
อเหเฐนฺต ไมเบียดเบียนอยู น+เห€ฺธาตุ เอ ปจ.
อเหเฐนฺต ไมยัง...ใหลําบากอยู. น+เห€ฺธาตุ เณ ปจ. เหตุ.
อา+กขิ กํขฺ กงฺขฺ
อเหเฐยนฺต ไมเบียดเบียนอยู
ธาตุุ
อากงฺขนฺต สงสัยอยู อา+กขิ กงฺขฺธาตุ
 อา
อากฑฺฒนฺต ครามาอยู. ฯลฯ อา+กฑฺฒฺธาตุ
อาโกฎยนฺต เคาะอยูดี ตี ทุบ. อา+กุฎþธาตุ ณย ปจ พฤทธิ์ อุ เปน โอ.
อาคจฺฉนฺต มาอยู มาถึง. อา+คมฺธาตุ แปลง คมฺ เปนคจฺฉ.
อาคเมนฺต ใหมาอยู ใหมาถึง. อา+คมฺธาตุ เณ ปจ. เหตุ.
อาคเมนฺต อดกลั้นอยู อา+คมฺธาตุ เฌ ปจ.
อาจิกฺขนฺต กลาวอยู บอก พูด . อา+จิกฺขฺธาตุ.
ปรารภอยู ริเริ่ม เริ่มตน เพียร
อารภนฺต พยายาม.
อา+รภฺธาตุ

อารุยฺหนฺต ขึ้นอยู ขึ้นไป งอกขึ้น อา+รุหฺธาตุ ย ปจ.กัม.

อโรเจนฺ
โ ต บอกอยู รุจฺธาตุ เณ ปจ.พฤทธิ์.ิ
อาโรจาเปนฺต ใหบอกอยู อา+รุจฺธาตุ ณาเป ปจ เหตุ.
เณ ปจ.คําแปล หลัง เณ ปจ.
อาโรเปนฺต ยกขึ้นไป ใหยกอยู. อา+รุปฺธาตุ
เหตุ.
อาลปนฺต รองเรียกอยู ทักทาย เจรจา อา+ลปฺธาตุ
อาลิงฺคิยนฺต สวมกอดอยู. อา+ลิงฺคฺธาตุ ย ปจ.
อาลิมิปนฺต ละเลงอยู อา+ลิปฺธาตุ

อาโลเกนฺต
เห็นอยู ดู จองดู, เพงดู. อา+โลกฺธาตุ เณ ณย ปจ.กัต.
อาโลกยนฺต
อาโลเลนฺต
ขุนมั่วอยู อา+ลุฬฺธาตุ เอ ปจ.
อาโลเฬนฺต
อาวชฺชฺนฺต งดเวนอยู, ละเวน อา+วชฺชฺธาตุ
อาวชฺเชนฺต คํานึงอยู รําพึง พิจารณา. อา+วชฺธาตุ เณ ปจ.ซอน ชฺ
 หมุนเวียนอยู หมุนวน ไหลวน
อาวฎþฎนฺต ไหลเวรยน วนเวียน เวียนมา.
อา+วฎþฎþ.

อาวสนฺต ครอบครอบอยู ปกครอง. อา+วสฺธาตุ.

อาวหนฺต นํามาอยู เจริญ รุงเรือง. อา+วหฺธาตุ
ทําใหแจงอยู กระทําใหแจง ทําให
อาวิกโรนฺต เห็นชัด ทําใหปรากฎชัด.
อาวิ+กรฺธาตุ โอ ปจ.

อาวิภวนฺต เปนแจงอยู แจมแจง ชัดเจน. อาวิ+ภูธาตุ พฤทธิ์.

อาวุณนฺต รอยอยู วุธาตุ ณา ปจ.
อาสนฺต นั่งอยู อาสฺธาตุ
อาสิฺจนฺต หยอดอยู นัตถุ รด. อา+สิจฺธาตุ นิคคหิตอาคม.
อาเสวนฺต เสพมาอยู ซองเสพ คบ คบหา. อา+เสวฺธาตุ หรือ เสวุ ธาตุ.
อาหิณฑฑนต
อาหณฺ นฺต เที่ยวไปอย ทองเทยวไป.
เทยวไปอยู ทองเที่ยวไป อา+หิฑิธาต
อา+หฑธาตุ

อิ
อิกฺขนฺต เห็นอยู ดู จอง เพงดู. อิกฺขฺธาตุ
อิงฺขนฺต ไปอยู อิขิธาตุ
อึคนฺต อิงฺคนฺต ไปอยู อึคฺ อิคิธาตุ
อิจฺฉนฺต ปรารถนาอยู อิสฺธาตุ แปลง สฺ เปน จฺฉ.

อุ
ซัดขึ้นไปในเบื้องบนอยู ยกขึ้น
อุกฺขิปนฺต ยกขึ้นไป.
อุ+ขิปฺธาตุ ซอน กฺ.

อุคฺคจฺฉนฺต ไปใ ้อื งบนอยู ขึึ้นไป

ไปในเบื ไป. อุ+คมฺธาตุ แปลงเป
ป ปน คจฺฉ ซอ น คฺ.
อุคฺโฆเสนฺต ใหกึกกองอยู. อุ+ฆุสฺธาตุ เณ ปจ.
อุชฺชลนฺต โพลงขึ้นอยู รุงเรืองอยู อุ+ชลฺธาตุ
อุชฺฌายนฺต โพนทนาอยู ยกโทษ กลาวโทษ. อุ+เฌธาตุ แปลง เอ เปน อาย ซอน ชฺ.
อุฺฉฺ หรือ อุฉิ
อุฺฉนฺต แสวงหา คนหา เสาะหา.
ธาตุ

อุฎþฐหนฺต ลุกขึ้นอยู ตั้งขึ้น ยืนขึ้น ดํารง ตั้ง. อุ+ฐาธาตุ แปลงเปน ฐห.

อุทัยอยู (การโผลขึ้นแหงดวง
อุทยนฺต อาทิตย)
อุ+ทยฺธาตุ

อุทฺธนฺต เก็บอยู. อุ+ธาธาตุ ซอน ทฺ.

อุปคจฺฉนฺต เขาถึงอยู เขาไปใกล. อุป+คมฺธาตุ แปลงเปน คจฺฉ.
อุปฺปชฺชนฺต เขาถึงอยู อุบัญ เกิดขึ้น. อุป+ปทฺธาตุ ย ปจ.กัต. แปลง ทฺย เปน ชฺช.
แปลงเปน ฐห หรือ รัสสะ อา
อุปฎฐหนฺต เขาไปตั้งอยู อุป+ฐาธาตุ เปน อ ลง หฺ อาคม ซอน ฎþ
รูป ๖๓๐.
อุปฎฐียนฺต บํารุงอยู. อุป+ฐาธาตุ ย ปจ. กัม.แปลง อา เปน อี.
เขาไปทรงไวอยู ใครครวญ.ตรวจ
อุปธาเรนฺต ตรา พิจารณา.
อุป+ธารฺธาตุ เณ ปจ.

อุปธาวนฺต วิ่งเขาไปอยู แลนเขาไป. อุป+ธาวุธาตุ.

อุปนยฺหนฺต เขาไปผูกไวอยู เขาไปผูก ผูกมั่น อุป+นหฺธาตุ ย ปจ.กัต.แปรไวหนา ห.
อุปนิชฺฌายนฺต แพงดูอยู พินิจ เพงพินิจ พิจาร. อุป+นิ+เฌธาตุ แปลง เอ เปนอาย.
อุปนิธียนฺต ฝากไวอยู จํานํา. อุป+นิ+ธาธาตุ ย ปจ. กัม.แปลง อา เปน อี.
อุปนิสีทนฺต นั่งใกลอยู. อุป+นิ+สิทฺธาตุ ทีฆะตัน ธาตุ.
อุปเนนฺต นําเขาไปอยู ฝากไว จํานํา. อุป+นิ+นี ธาตุ แปลง เปน เอ.

อุอปปริ
ปปริกขนต
ฺขนฺต ใ ค รวญ ไตร
ใคร ไ ต รอง พิจิ ารณา. อุป+ปริ
ป +ิ อิกิ ฺขฺธาตุ.
 เยาะเยยอยู เยยหยัน เสียดสี ดา
อุปผณฺเฑนฺต บริภาษ.
อุป+ปฑิธาตุ เณ ปจ.

อุปภุฺชนฺต กินอยู บริโภค ใชสอย . อุป+ภุชฺธาตุ นิคคหิตอาคม.

อุปสงฺกมนฺต เขาไปใกลอยู. อุป+สํ+กมฺธาตุ
เขาไปเสพอยู ซองเสพ คบหา
อุปเสวนฺต คบหากัน.
อุป+เสวฺ เสว ธาตุ.

กระทบกระทั่งอยู เบียดเบียน
อุปหนนฺต กําจัด ขจัด
อุป+หนฺธาตุ

อุปหนนฺต นําไปอยู พาไป. อุป+หนฺธาตุ

อุปาทิยนฺต ถือมั่นอยู ยึด ยึดมั่น. อุป+อา+ทาธาตุ ย ปจ.กัม.
อุปายนฺต เขาถึงอยู บรรลุ. อุป+อา+อิธาตุ แปลงเปน อิ เปน ย.
อุปาสนฺต เขาไปใกลอยู นั่งใกล รับใช. อุป+อาสฺธาตุ.
อุปยนฺต อุเปนฺต ถึงอยู เขาถึง บรรลุ . อุปฺธาตุ ณย เณ ปจ.
เขาไปเพงอยู,วางตนเปนกลาง,
อุเปกฺขนฺต วางใจเปนกลาง.
อุป+อิกฺขฺ ธาตุ.

อุปา เทนฺต อุปฺ

เกิดขึ้นอยู บังเกิด ใหเกิดขึ้น. อุ+ปทฺธาตุ เณ ปจ.กัต.และเหตุ.
ปาเทนฺต
อพฺพนฺต ทรงไวอยู คง ดํารง . อุพฺพฺ ธาตุ.
กําจัดอยู ทําลาย ทําราย
อุพฺพนฺต เบียดเบียน.
อพฺพิ ธาตุ.

อุพฺภนฺต อุภนฺต อุพฺภฺ อุภฺ อุมฺภฺ

เต็มอยู ไมพรอง ครบ.
อุมฺภนฺต ธาตุ

ย ปจ.กัต. แปลง ทฺย เปน ชฺช

อุมฺมชฺชนฺต มัวเมาอยู หลงระเริง หลงละเลิง. อุ+มทฺธาตุ
ซอน มฺ.
อุยฺโยเชนฺต สงไปอยู. อุ+ยุชฺ ธาตุ เณ ปจ.กัต.ซอน ยฺ.
หนา ๑๒
อุลฺลงฺฆนฺต .โลดขึ้นอยู กระโดด. อุ+ลฆิ ลงฺฆ ธาตุ ซอน ลฺ.
อุสูยนฺต ชังอยู ขึ้งเคียด ริษยา. อุสูยฺ ธาตุ.
อุสฺสิฺจนฺต วิดขึ้นอยู. อุ+สิจฺ ธาตุ นิคคหิตอาคม ซอน สฺ.

โอ
โอกิรนฺต โปรยลงอยู เรี่ยรายลง กระจายลง. โอ+กิรฺ ธาตุ.

โอกฺกมนฺต กาวลงอยู หยั่งลง เดินลง. โอ+กมฺ ธาตุ ซอน ก.

โอคาหนฺต หยั่งอยู. โอ+คหฺ ธาตุ ทีฆะตน ธาตุ.
โอจินนฺต รวบรวมอยู เลือกเก็บ เลือกเด็ด. โอ+จิ ธาตุ นา ปจ.
โอตรนฺต ขามอยู ขามลง. โอ+ตรฺ ธาตุ.
โอตเรนฺต ใหขามอยู ใหขามลง. โอ+ตรฺ ธาตุ. เณ ปจ.เหตุ.
ครอบงําอยู คลุม ทวมทับ ลาด
โอตฺถรนฺต ทับ .
โอ+ถรฺ ธาตุ ซอน ตฺ.

โอปุฺฉนฺต เช็ดอยู เช็ดถู กวาด ปดกวาด. โอ+ปุฺฉฺ ธาตุ

โอภาเสนฺต ใหสวางอยู ใหสวางไสว . โอ+ภาสฺธาตุ เณ ปจ. เหตุ.
โอโรหนฺต ลงอยู. โอ+รุหฺ ธาตุ พฤทธิ์ อุ เปน โอ.
โอลมฺพนฺต หอยลงอยู หอยยอย ยืดยาด. โอ+ลพิ ธาตุ นิคคหิตอาคม.

โอโลเกนฺต โอ
แลดูอยู คอยดู เฝาดู. โอ+โลกฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
โลกยนฺต
โอวทนฺต กลาวสอนอยู สั่งสอน ชี้แจง. โอ+วทฺ ธาตุ
โอสิฺจนฺต ไหลออกอยู โอ+สิจฺ ธาตุ
 ก
กฑฺฒนฺต คราไปอยู ฉุดไป ลากไป. กฑฺฒฺ ธาตุ.

กณฺฑวนฺต
กณฺฑุวฺ กณฺฑุวฺ
กณฺฑวนฺต กณฺ เกาอยู คัน. กณฑูร ธาตุ
ฑูวนฺต
กเถนฺต กถยนฺต กลาวอยู แสดง ชี้แจง อธิบาย กถฺ ธาตุ เณ ณย ปจ กัต.
ตัดอยู บั่น ทอน ผา เชือด แขวะ
กนฺตนฺต ควัก กติ
กนฺต ธาตุ.

กนฺทนฺต คร่ําครวญอยู รองเรียก รองไห. กทฺ ธาตุ นิคคหิตอาคม.

ดํดารอยู
าริอย คด
คิด สาเรจ
สําเร็จ กํกาหนด
าหนด ตัตดด
กปฺเปนฺต บั่น
กปฺปฺ ธาตุ เณ ปจ.

ไหวอยู หวั่นไหว สั่น รัว

กมฺปนฺต สะเทือน กระดิก
กป กมฺปฺ ธาตุ

กยิรนฺต ทําอยู กระทํา กรฺ ธาตุ ยิร ปจ.ลบ รฺ.

สฺสํ ปจ. ใน อรรถ ภวิสสันติ อิ
กริสฺสํ จักทําอยู จักกระทํา. กรฺ ธาตุ อาคม ลง สิ ปฐมาวิภัติ ลบ สิ
รูป ๖๓๔.
กริสฺสนฺต จักทําอยู จักกระทํา. กรุ+สฺสํ ธาตุ ลบนิคคหิต อิ อาคม.
กโรนฺต ทําอยู กระทํา กรฺ ธาตุ โอ ปจ.
กามยนฺต ปรารถนาอยู อยากได ตองการ กมฺ ธาตุ ณย ปจ.

กิ
กิตฺเตนฺต แสดงอยู สั่งสนทนา เปรียบเทียบ
กิตฺตฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
กิตฺตยนฺต ยกยอง สรรเสริญ แถลง.

ลําบากอยู เหน็ดเหนื่อย เจ็บ

กิลมนฺต ปวย.
กิลมฺ กิลมุ ธาตุ.

กิลิชฺชนฺต ชื้นอยู ชุม เยิ้ม เปยก. กิลิทฺ ธาตุ ย ปจ.กัต. แปลง ทฺย เปน ชฺช.
กิฬนฺต กีฬนฺต เลนอยู เพลิดเพลิน ราเริง สนุก. กิฬฺ กีฬฺ ธาตุ.
รองไหอยู ร่ําไร รําพัน ร่ําไห รอง
กิลินฺทนฺต รําพัน.
กิลินฺทิ ธาตุ.

เบียดเบียนอยู แผดเผา เรารอน

กิลิสฺสนฺต เศราหมอง.
กิลิสฺ ธาตุ ย ปจ.แปลง สฺย เปน สฺส.

กิเลเสนฺต ใหเบียดเบียนอยู กิลิสฺ+เณ ปจ.เหตุ. วิการ อิ เปน เอ.

กุ
กุกฺกุจุจายนฺต รังเกรียจอยู ประพฤติรังเกรียจ. กุกฺกุจุจ ศัพท อาย ปจ.
กุเสนฺต กุสยนฺต กลาวอยู พูด เจรจา. กุสิ ธาตุ เณ ณย ปจ.นิคคหิตอาคม.
กุจนฺต หุงอยู กุจ ธาตุ
กุจนฺต หดเขา กุจฺธาตุ
กจฺฉนฺต ขวางไปฯลฯ กุจฺฉฺ ธาตุ
กุชฺฌนฺต โกรธอยู เคือง ไมพอใจ. กุธฺ ธาตุ ย ปจ กัต.แปลง ธฺย เปน ชฺฌ.
กุชฺเฌนฺต ใหโกรธอยู ฯลฯ. กุธฺ ธาตุ เณ ปจ เหตุ.
กุฺจนฺต คดอยู ฯลฯ กุฺจฺ ธาตุ
กุฺชนฺต ออกเสียงอยู ฯลฯ กุชิ กุฺชฺ ธาตุ
กุกฏนต
ฏนฺต คดอยูฯ ลฯ. กุฎþ ธาตุ
กุฎþเฎนฺต
เผาอยู. ไหม รอน. กุฎิธาตุ เณ ณย ปจ.
กุฎยนฺต
กุฎþเฎนฺต ตัดอยู เกี่ยว ปน แบง ตี ทุบ
กุฎþธาตุ เณ ณย ปจ.
กุฎþฎยนฺต เคาะ เบียดเบียน.

กุฏเฏนฺต
ตัดอยู เกี่ยว ปน แบง. กุฎþฎþ ธาตุ เณ ณย ปจ.
กุฏþฏยนฺต
เกียจครานอยู เฉื่อยชา เงื่อง
หงอย รอน เหี้ยน กระจอก
กุณฺฐนฺต เขยก หยุด ชา เหี่ยว แหง โศก
กุฐิ ธาตุ นิคคหิตอาคม.
เศราโศก.
เผาอยู ไหม รอน เรารอน เลี้ยง
กุณฺฑนฺต รักษา.
กุฑิ ธาตุ นิคคหิตอาคม.

โอ ปจ.แปลงเปน อว แปลง ว
เปน พ แปลง อ ที่ ก เปน อุ
กุพฺพนฺต ทําอยู กระทํา. กรฺ ธาตุ ลบ รฺ ซอน พฺ หรือแปลง พ
เปน พฺพ. โมคฯ ขาทิกัณฑ ๗๗
แปลง กรฺ กับ โอ เปน กุพฺพ.

กุพฺพนฺต นุงหมอยู ปกปด แตงตัว. กุพิ ธาตุ ซอน พฺ.

กุพฺพนฺต ขึ้นไปอยู ไปในเบื้องบน. กุพฺพิ ธาตุ

ตัดอยู เต็ม ใหเต็ม เรียก รอง

เรียก ฉลาด ชํานาญ สละสลวย
กุสนฺต คลองแคลว งาม รุงเรือง เปนอยู
กุสฺ ธาตุ
ปรากฏ สละ ให ดา บริภาษ.

กุกเหนต
เหนฺต กหยนต
กุหยนฺต ลวงอย หลอกลวง โกหก .
ลวงอยู กุกหหฺ ธาต
ธาตุ เณ ณย ปจ.
ปจ
เกþลทนฺต เปยกอยู ชื้น ชุม. กฺลิทฺ กฺลทฺ ธาตุ

โก
โกจนฺต รองอยู รองกึกกอง รองดังกอง. กุจฺ ธาตุ พฤทธิ์ อุ เปน โอ.

โกฎฎนฺต โกฏ ตอกอยู ตํา ตี ตัด ซอม ทุบ บด

โกฎþฎþ
เฏนฺต บุ แกะ.

ธาตุ อเณ ณย
โกฏþฎยนฺต ปจ.
กําจัดอยู ทําลาย ทําราย
โกถนฺต เบียดเบียน
กุถฺธาตุ พฤทธิ์ อุ เปน โฮ.

ออกเสียงอยู กลาว เรียก รอง

โกสนฺต เรียก รองไห ดา บริภาษ.
กุสฺ ธาตุ.

ขชฺชนฺต กินอยู บริโภค ลัก ขโมย.

โ ขชฺชฺธาตุ.

ข
กระจอกอยู(ขาเจ็บเดินไมถนัด)
ขฺชนฺต เขยก (การเดินของคนพิการ) ขฺชฺ ธาตุ
เปนกระจอก เปนงอย.
ขญชนฺต ใหอยู สละ ไปถึง เปนไป. ขชิ ธาตุ นิคคหิตอาคม.

ขฺเชนฺต ขฺ เปนอยูลําบาก ฝดเคือง เลี้ยงชีพ

ขชิ ขฺชฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ชยนฺต ฝดเคือง.

ขฎþเฎนฺต
สังวรอยู ระวัง ปองกัน รักษา. ขฎþฎþ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ขฎþฎยนฺต
เปนตอนอยู เปนทอน เปนหมวด
ขณฺฑนฺต คน กวน คลุุกเคลา.
ขฑิ ธาตุ
ขณฺเฑนฺต
ตัดอยู ทอน แบง ปน. ขฑิ ธาตุ
ขณฺฑยนฺต
กําจัดอยู ทําลาย ทําราย ทํา
ขทนฺต อันตราย เบียดเบียน.
ขทฺ ธาตุ

ขทนฺต หนักแนนอยู มั่นคง คงทน. ขทฺ ธาตุ

ขทฺทนฺต กัดอยู ขบ ตอย. ขทฺทฺ ธาตุ

ขนนฺต ขุดอยู เจาะ ไช ไข เซาะลง. ขณ ขนฺ ธาตุ ถาตั้ง ขณฺ พึงแปลง ณฺ เปน นฺ.

ขนฺทนฺต วิ่งอยู แลน ไหล ฯลฯ. ขทิ ธาตุ นิคคหิตอาคม.

ขนฺทนฺต ไปอยู ถึง เปนไป แหง ผาก. ขนฺทฺ ธาตุ.
กําจัดอยู ทําลาย ทําราย
ขนฺทนฺต เบียดเบียน ฆา ประหาร
ขาทฺ ธาตุ รัสสะ นิคคหิตอาคม.

ไปอยู ถึง เปนไป หยิ่ง จองหอง

ขพฺพนฺต ไวตัว อหังการ.
ขพฺพฺ ธาตุ.

อดอยู ทน อดทน อดกลั้น อดใจ

ขมนฺต ระงับใจ อดโทษ ควร ชอบ.
ขมฺ ธาตุ.

ขมฺเปนฺต
อดอยู ทน อดทน อดกลั้น. ขป ธาตุ เณ ณย ปจ.
ขมฺปยนฺต
ขมอยู ขมไว เหนี่ยวรั้ง เหนี่ยวรั้ง
ขมฺภนฺต ไว
ขภิ ธาตุ.

ขมาเปนฺต ใหขมอยูฯลฯ. ขมฺ ธาตุ ณาเป ปจ.เหตุ.

ขมายนฺต สลัดอยู สะบัด สั่น. ขมายฺ ธาตุ
ขรนฺต เสื่อมอยู สิ้น พินาศ. ขรฺ ธาตุ
รวมอยู รวบรวม สะสม ชําระ
ขลนฺต ลาง สะอาด.
ขลฺ ธาตุ.

ขลนฺต ไ
ไหวอยู  พลาด ผิดิ ลืนื่ . ขลฺ ธาตุ.
ขวนฺต ออกเสียงอยู รอง กลาว. ขุ ธาตุ พฤทธิ์ อุ เปน โอ แปลงเปน อว.

ขา
ขาทนฺต กินอยู กัดกิน เคี้ยว เคี้ยวกิน. ขาทฺ ธาตุ
ขาทิยนฺต กินอยูฯลฯ. ขาทฺ ธาตุ ย ปจ. กัม อิ อาคมหนา ย.
กลาวอยู ประกาศ แสดง ชี้แจง
ขายนฺต อธิบาย.
ขา ธาตุ ย ปจ.กัต.

กินอยู กัดกิน เคี้ยว เคี้ยวกิน

ขายนฺต เปนอยู ปรากฏ.
เข ธาตุ แปลง เอ เปน อาย.

ขายนฺต สิ้นอยู เสีย เสียไป หมด เสื่อม. เข ธาตุ แปลง เอ เปน อาย.

ขาเลนตต
ขาเลนฺ ชํชาระอยู
าระอย ลาง
ลาง ทํทาใหสะอาด
าใหสะอาด บวน
บวน
ขลฺธาตุ เณ ณย ปจ.
ขาลยนฺต บวนปาก.

ขิ
ลําบากอยู เหน็ดเหนื่อย ไมสบาย ย ปจ. กัต.ลบ อิ แปลง ทฺย
ขิชฺชนฺต เปนทุกข.
ขิทิ ธาตุ
เปน ชฺช.
ขิฑนฺต เลนอยู ราเริง รื่นเริง สนุก. ขิฑฺ ธาตุ
ขินนฺต ไปอยู ถึง เปนไป. ขิ ธาตุ นา ปจ.
เปนสวนๆอยู แยกสวนๆ เปน
ขินฺทนฺต หมวดๆ แยกเปนหมวดๆ.
ขิทิ ธาตุ.

ขวางไมอยู ซัดไป พุงไป โยนไป

ขิปนฺต ยางไป ทิ้งไป.
ขิปฺ ธาตุ

ขิปนฺต ไออยู จาม. ขิปฺ ธาตุ.

ขิปุณนฺต ขวางไปอยูฯลฯ. ขิปฺธาตุ อุณา ปจ.
ขิปฺปนฺต ทําใหสะอาดอยู บด ปน. ขิปฺ+ย ปจ.กัต. แปลง ปฺย เปน ปฺป.
ขิมฺปนฺต ไปอยู ถึง เปนไป. ขิป ธาตุ นิคคหิคอาคม.
สิ้นอยู สิ้นไป เสีย เสียไป.หมด
ขิยฺยนฺต เสื่อม.
ขี ธาตุ แปลง อี เปน อิยฺย.

ขิยฺยนฺต อยูอยู อาศัย. ขี ธาตุ แปลง อี เปน อิยฺย.

ขี
ขีณนฺต สิ้นอยู ฯลฯ. ขี ธาตุ ณา ปจ.
ขียนฺต สิ้นอยูฯลฯ. ขี ธาตุ อ ปจ.ยฺ อาคม.
อยูอยู อาศัย อยูอาศัย โกรธ
ขียนฺต เคือง เบียดเบียน.
ขี ธาตุ ย ปจ.กัม.

ค้ําจุนอยู อุดหนุน เอื้อเฟอ เผื่อ

ขีสนฺต
ขสนฺ แผ เกือื้ กูล.
ขีลฺ ธาตุ.ุ

ขีวนฺต เมาอยู มัวเมา ประมาท เลินเลอ. ขีวุ ธาตุ

เลนอยู เพลิน รางเริง รื่นเริง

ขีฬนฺต สนุก.
ขีฬฺ ธาตุ

ขุ
ขุเสนฺต ขํสยนฺต ดาอยู บริภาษ. ขุสิ ธาตุ
ขุทนฺต กระหายอยู หิว ระหาย. ขุทฺ ธาตุ

ขุนฺทนฺต ชําระอยู สะสาง สะอาด บริสุทธิ์. ขุทิ ธาตุ นิคคหิตอาคม.

ขุภนฺต กําเริบอยู ปนปวน สับสน วุนวาย. ขุภฺ ธาตุ

ขุรนฺต ตัดอยู แบง ปน ขีด เขียน. ขุรฺ ธาตุ

 เข
เขฎนฺต เขฎยนฺต กินอยู บริโภค. เขฎ ธาตุ เณ ณย ปจ.

เขปนฺต เขปยนฺต บดอยู ปน ขิป ธาตุ เณ ณย ปจ.

เขเปนฺต ใหสิ้นไปอยู ใหเสื่อมไป ฯลฯ. ขิ ธาตุ ณาเป ปจ. เหตุ.

เขลนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ไหว สั่น สั่นรัว. เขลุ ธาตุ.

เขวนฺต อางอยู อางถึง เปนตัวอยาง. ขิวุ ธาตุ วิการ อิ เปน เอ.

เขวนตต
เขวนฺ เสพอย คบ รบใช
เสพอยู รับใช ปฎิ
ปฎบต.
บัติ เขว ธาตุ
เขวุ ธาต.
เขฬนฺต ไปอยู ถึง เปนไป บวน ถม. เขฬฺ ธาตุ

โข
คํารน คําราม กึกกอง กระหึม
โขชนฺต กระหึ่ม.
ขุชฺ ธาตุ พฤทธิ์.

โขชนฺต ลักอยู ขโมย. ขุชฺ ธาตุ

โขเฎนฺต
ขวางอยู ขวางไป ทิ้ง โยน โยนทิ้ง. โขฎþ ธาตุ เณ ณย ปจ.
โขฎยนฺต
โขณฺฑนฺต กระจอกอยู เขยก เปนงอย. โขณฺฑฺ ธาตุ
กําจัดอยู ขจัด ทําลาย ทําราย
โขทนฺต ฆา ตี ประหาร.
โขทฺ ธาตุ.

เลนอยูู เพลิน ราเริง รื่นเริง

โขทนตต
โขทนฺ สนุก สนุกสนาน.
ขุทฺ ธาตุ
ขท ธาต พฤทธิ.์
โขภนฺต กําเริบอยู ปนปวน สับสน วุนวาย. ขุภฺ ธาตุ พฤทธิ์.

โขลนฺต หยุดนิ่ง นิ่ง นั่ง พัก. โขลฺ ธาตุ

ค คา
ไปอยู ถึง ดําเนิน เปนไป ไปได
คจฺฉนฺต ไหลไป ไหลไปได.
คมฺ ธาตุ แปลงเปน คจฺฉ.

คจฺฉิยนฺต ไปอยู ถึงฯลฯ. คมฺ ธาตุ ย ปจ.กัม.อิ อาคมหนา ย.

ออกเสียงอยู รอง กึกกอง คํารน
ดชนฺต คชฺชนฺต คําราม กระหึม กระหึ่ม.
คชฺ คชฺชฺ ธาตุ.

ออกเสียงอยูฯลฯ ย่ํา เหยียบ ย่ํา

คเชนฺต คชยนฺต เหยียบ ขยํา.
คชฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.

คเณนฺต คณยนฺต คํานวนอยู นับ. คณฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.

คณาเปนฺต ใหคํานวนฯลฯ. คณฺ ธาตุ ณาเป ปจ เหตุ.

คโณจนฺต ลักอยู ขโมย คเณจุ ธาตุ เอา เอ เปน โอ.
ไปอยู ถึง เปนไป ยกโทษขึ้นพูด
คณฺฑนฺต ติเตียน นินทา คอม เตี้ย.
คฑิ ธาตุ

นูนอยู นูนขึ้น บวม พอง เมา มัว

คณฺฑนฺต เมา เมามัว หลงระเริง ประมาท คฑิ ธาตุ
สะสม สั่งสม รวบรวม.
จับอยู ถือ ถือเอา ยึด กุม เชื่อ
คณฺหนฺต ตอเนื่อง ผูก รับ.
คหฺ ธาตุ ณฺหา ปจ.ลบ หฺ.

คณิหิยนฺต จับอยู ฯลฯ. คหฺ ธาตุ ณหา ปจ.กัม อิ อาคมหนา ย.

คเทนฺต คทยนฺต กระหึมอยู กระหึ่ม คํารน คําราม. คทฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.

คทฺทนฺต ออกเสียงอยู รอง กลาว. คทฺทฺ ธาตุ

คทฺเธนฺต
ตะกละอยู ตะกลาม ละโมบ. คทฺธฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
คทธยนฺต
คนฺเถนฺต แตงอยู เรียบเรียง รอยกรอง คด
คนฺถฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
คนฺถยนฺต โคง.

คนฺเธนฺต ประกาศอยู แสดง ชี้แจง ปลิว

คนฺธฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
คนฺธยนฺต ปลิวไป ฟุง ฟุงไป ตระหลบ.

คพฺเพนฺต
หยิ่งอยู จองหอง อหังการ ไวตัว. คพฺพฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
คพฺพยนฺต
ทรงไว รับไว คึก คะนอง ลําพอง
คพฺภนฺต องอาจ วองไว.
คพฺภฺ ธาตุ

คมิยนตต คมยนฺ
คมยนฺ คมียนตต ไปอยฯลฯ.
ไปอยู คม+ย
คมฺ +ย ปจ.กัม.อิ ออี อาคม.
ปจ.กม.อ

ปจ กัม.แปลงเปน ยฺย หรือ

คมิยฺยนฺต ไปอยู ฯลฯ. คมฺ+ย
ซอน ยฺ อิ อาคม.
คมิสฺสนฺต จักไปอยูฯลฯ. คมฺ+สฺสปจ ในอรรถ ภวิสฺส.อิ อาคม.
คมฺมนฺต ไปอยูฯลฯ. คมฺ ธาตุ แปลงเปน คมฺม กัจฯ๕๐๑.
คยฺหนฺต ถือเอาอยู จับ ยึด รับ เรียน. คหฺ ธาตุ ย ปจ.กัม.แปรไวหนา ห.
รดอยู ราด โรย โปรย ไหล ไหล
ครนฺต ออก คาย.
ครฺ ธาตุ.

ไปอยู ถึง เปนไป ไปในเบื้องบน

ครนฺต ไปสูง ขึ้นไป อยูสูง กิน บริโภค.
ครฺ ธาตุ.

คเรนฺต ครยนฺต รดอยูฯลฯ. ครฺ ธาตุ. เณ ณย ปจ.

ติเตียนอยู เกลียด ชัง นาเกลียด
ครหนฺต นาชัง นินนทา
นาชง นทา
ครหฺ ธาตุ.
 กินอยู กลืนกิน ของ เกี่ยวของ
คลนฺต รด ราด พลัด ตก หลน เคลื่อน คลฺ ธาตุ.
หลุด.

คเวสยนฺต
คเวเสนฺต คนหาอยู แสวงหา เสาะหา. คเวสฺ ธาตุ
คเวสยนฺต
คเวสยนฺตต ปจฺ

คาณนฺต ณา นา ปจ.ย ปจ.กัต. กิริยา

ออกเสียงอยู รอง กลาว ขับ
คา ธาตุ หลังนั้น ตั้ง เค ธาตุ เอา เอ
คานนฺต คายนฺต (รองเปนทํานอง)ขับกลอม.
เปน อาย ก็ได.

ปองกันอยู เปนที่ตั้ง เปนที่อาศัย

แตง เรียบเรียง รอยกรอง
คาธนตต
คาธนฺ ป
ปรารถนา อยาก อยากได ไ
คาธ ธาต.
คาธฺ ธาตุ.
กําหนัด ยินดี ชอบใจ รักใคร.

คาหนฺต กวนอยู รบกวน ปนปวน. คาหุ ธาตุ.

คาหาเปนฺต ใหถือเอาอยูฯลฯ. คหฺ ธาตุ ณาเปปจ.เหตุ.ทีฆะ ตันธาตุ.

คิ คุ โค
อยากจัดอยู ตะกลาม กําหนัด
คิชฺฌนฺต ยินดี รักใคร.
คิธฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ธยฺ เปน ชฺฌ.

คิณนฺต คินนฺต
ออกเสียงอยูฯลฯ. คิ ธาตุ ณา นา ย ปจ.กัต.
คิยนฺต
ไหลออกอยู คาย เปลงออก
คิรนฺต กระจาย.
คิรฺ ธาตุ.

คิลนตต
คลนฺ กินอย กลนกน.
กนอยู กลืนกิน คิล ธาต
คลฺ ธาตุ.
 หมดความสําราญอยู เจ็บ เจ็บไข แปลง อา เปน เอ เอ เปน อย
คิลยนฺต ไมสบาย.
คิลา คิเล ธาตุ
ถาตั้ง คิเล เอา เอ เปน อย.

คิเลวนฺต เสพอยู คบ คบหา ,รับใช ปฎิบัติ. คิเลวุ ธาตุ.

คิเลสนฺ ปรารถนาอยู อยากบอยๆ อยาก

คิเลสุ ธาตุ อ เอ ปจ.
คิเลเสนฺต ร่ําไป.

คุณฺเฐนฺต พันอยู โพก หุม คลุม ครอบ บัง

คุณฺ€ฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
คุณฺฐยนฺต ปก ปด.

ประกาศอยู แสดง ปรากฏ สะสม

สั่งสม รวบรวม ดี เรียก รอง
คุเณนฺต คุณยนฺต เรียก เชิญ เชื้อเชิญ เพิ่ม เพิ่มขึ้น
คุณฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ทวี ทวีขึ้น ซ้ํา ซอน.

เปนพุมอยู เปนพง เปนกอ เปน

คุมฺพนฺต กอง เปนพวก เปนหมู เปนคณะ.
คุมฺพฺ ธาตุ.

สํารวมอยู ระวัง ระมัดระวัง แปลง อุ เปน ย.แปร ย ไวหนา

คุยฺหนฺต ปองกัน ปดบัง รักษา.
คุหุ ธาตุ
ห.
คุยฺหนฺต สํารวมอยูฯลฯ. คุหุ ธาตุ ย ปจ.กัม. แปร ย ไวหนา ห.

คุมครองอยู รักษา สงวน พั้น

คุฬนฺต กลิ้ง หมุน หมุนไป หมุนเวียน คุฬฺ ธาตุ.
เวียนไปรอบ แปรไป เปลี่ยนแปลง.

โคปนฺต คุมครองอยู ปกครอง รักษา. คุปฺ ธาตุ.

โคผนฺต แตงอยู รอยกรอง เรียบเรียง คุผฺ ธาตุ.
 ฆ ฆา
สีอยู ถู บด สึก (ของที่ถูกสี)
ฆํสนฺต เสียดสี.
ฆํสฺ ธาตุ.

รวมกันอยู ติดตอกัน เบียดเสียด

กัน อัดแนน แออัด สืบตอ หมั่น
ขยัน พยายาม อุตสาห คิด รู
ฆฎนฺต จงใจ ตั้งใจ แคะ เคาะ ตอย ตี
ฆฎþ ธาตุ.
กระทบ กําจัด ทําลาย ฆา
ประหาร.

ฆฎิยนฺต รวมกันอยูฯลฯ. ฆฎþ ธาตุ. ย ปจ.กัม.อิ อาคมหนา ย.

สืบตออยู หมั่น ขยันพยายาม
ฆเฎนฺต ฆฎยนฺต อุตสาห.
ฆฎþ ธาตุ. เณ ณย ปจ.

ฆาตาเปนฺต ใหฆาอยูฯลฯ. หนฺ ธาตุ ณาเป ปจ.เหตุ.

แปลงเปน ฆมฺม โมคฯ ขาทิฯ
ฆมฺมนฺต ไปอยูฯลฯ.. คมฺ ธาตุ
๗๑๖.

ฆเฎนฺต ฆาฎยนฺต รวมกันอยู ฯลฯ. ฆฎþ ธาตุ เณ ณย ปจ.

ฆาเฎนฺต กําจัดอยู ทําราย ทําลาย

หฎþ ธาตุ แปลง ห เปน ฆ.
ฆาฎยนฺต เบียดเบียน ฆา ตี ประหาร.

ฆายนฺต สูดอยู ดม จูบ . ฆา ธาตุ ย ปจ.กัต.

ฆุ โฆ
ฆฆาอยู
าอย เฆยน
เฆี่ยน ตีต ทาราย
ทําราย ทํทาลาย
าลาย
ฆุฎนฺต ประหาร.
ฆุฎ ธาตุ
ฆุณฺณนฺต จับอยู ถือ ยึด. ฆุณิ ธาตุ ซอน ณ หรือ นิคคหิตอาคม.
กลาวอยู แสดง ประกาศ ปาว
ฆุสนฺติ โฆสนฺติ รอง ดัง กึกกอง เกรียวกราว.
ฆุสฺ ธาตุ กริยาหลัง พฤทธิ์.

เฆปฺปนฺต จับอยู จับไว ถือ ยึด กุม.คหฺ ธาตุ ปฺป ปจ.แปลง คหฺ เปน เฆ

โฆเสนฺต
กลาวอยู ฯลฯ. ฆุสฺ ธาตุ เณ ณย ปจ. พฤทธิ์
โฆสยนฺต

จ
จกฺขนฺต กลาวอยู บอก เห็น ดู. จกฺขฺ ธาตุ.
กาวไปอยู จงกรม(เดินไปมา กาว เทวภาวะ ก แปลงเปน จ
จงฺกมนฺต ไปมา ในที่ที่กําหนด).
กมฺ กมุ ธาตุ
นิคคหิตอาคม แปลงเปน งฺ.
สละอยู ให ใหทาน บริจาค วาง
จชนฺต ปลอย ละ ละทิ้ง เสื่อม สิ้นไป จชฺ ธาตุ.
เสียไป เลว ทราม.
สั่น ไหว หวั่นไหว โยกโคลง เทวภาวะ จ นิคคหิตอาคม
จฺจลนฺต สั่นครอน.
จลฺ ธาตุ
แปลงเปน ฺ.
จฎนฺต ดาอยู บริภาษ. จฎþ ธาตุ
จเฎนฺต จฎยนฺต แตกอยู ทําลาย สลาย. จฎþ ธาตุ เณ ณย ปจ.
โกรธอยู ดุ ราย รายกราจ เหี้ยม
จณฺฑนฺต เหี้ยมโหด โหดเหี้ยม.
จฑิ จณฺฑฺ ธาตุ

ปรารถนาอยู ชอบ ชอบใจ เปน

จนฺทนฺต สุข สบาย รุงเรือง สวาง สอง จทิ ธาตุ.
สวาง สวยงาม.
เกลี้ยกลอมอยู เลาโลม ปลอบ
จปนฺต เอาใจ.
จปฺ ธาตุ.

ทําใหเดือดรอนอยู
นอย เบียดเบียน
จปนฺต ฆา ตี ประหาร.
จปฺ ธาตุ.
 อาย ปจ.ลฺ อาคม แปลง อุ เปน
จปลายนฺต งวงโงกอยู โยกโคลง หวั่นไหว. จุปฺ ธาตุ
อ โมคคัลลายนพฤติ.
จมฺพนฺต กินอยู บริโภค. จมฺพฺ ธาตุ.
เที่ยวไปอยู ประพฤติ เปนไป ไป
จรนฺต ถึง กิน บํารุง ยกขึ้น ไหว สั่น จรฺ ธาตุ.
สาย สละ ละ ทิ้ง.
ไหวอยู สั่น สั่นไหว หวั่นไหว
จลนฺต โคลง กระดิก.
จลฺ ธาตุ.

ไปอยู ถึง เปนไป เคลื่อน ตาย

จวนฺต ดับ แตกดับ.
จุ ธาตุ เอา อุ เปน อว.

จหนฺต ตะเกรียงตะกายอยู พยายาม. จหฺ ธาตุ.

จา จิ จุุ โจ
เคราพอยู บูชา นับถือ ยําเกรง
จายนฺต ใครครวญ พินิจ เลาเรียน.
จายุ ธาตุ.

จาเลนฺต ใหไหวอยูฯลฯ. จลฺ ธาตุ เณ ปจ.เหตุ.

ฉ ปจ. เทวภาวะ กิ แปลงเปน
จิกิจฺฉนฺต พยายามอยู เยียวยา รักษา. กิตฺ ธาตุ
จิ แปลง ตฺ เปน จฺ.
จิกฺขนฺต กลาวอยู บอก. จิกฺขฺ ธาตุ.
กออยู สราง กอสราง สั่งสม
จินนฺต สะสม.
จิ ธาตุ นา ปจ.

จินฺเตนฺต
คิดอยู รู นึก ดําริ. จินฺตฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
จินฺตยนฺต
ประพฤติชา ชักชา โอเอ อืดอาด
จิรายนฺต เฉื่อยชา
จิรศัพท อาย ปจ.

จุุมพนฺต จูบอยู จุมพิต. จุพิ จุมฺพฺ ธาตุ.

เจเฎนฺต เจเตนฺต สงไปอยู ใชไป. จิฎþ จิตฺ เจฎþ ธาตุ

เจเตนฺต เจตยนฺต คิดรู รู จงใจ ตั้งใจ. จิตฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.

โจเทนฺต ตักเตือนอยู ทักทวง แนะนํา

จุทฺ+เณ ณย ปจ.
โจทยนฺต บังคับ สั่ง.

ฉ ฉา
ฉฎþเฎนฺต
ทิ้งอยู เท ขวางทิ้ง เททิ้ง. ฉฎþฎþ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ฉฎฎยนฺต
ฉฑเฑนฺต
ทิ้งอยู เท ขวางทิ้ง เททิ้ง. ฉฑฺฑฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ฉฑฺฑยนฺต
ยกโทษให โพนทนา กลาวโทษ ติ
ฉทนฺต เตียน.
ฉทฺ ธาตุ.

ฉนฺเทนฺต
สํารอกอยู อาเจียน อวก. ฉทฺทฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ฉทฺทยนฺต
ฉนฺเทนฺต ปรารถนาอยู ตั้งใจ อยากได ชอบ
ฉนฺทฺ+เณ ณย ปจ.
ฉนฺทยนฺต ใช พอใจ.

หวาดอยู กลัว สะดุง หวั่น หวั่น

ฉมฺภนฺต กลัว หวั่นหวาด หวาดหวั่น.
ฉภิ ธาตุ.

เปยกอยู ชื้น ชุม เยิ้ม ตัด บั่น

ฉวนฺต ทอน เลว ทราม.
ฉุ ธาตุ พฤทธิ์.

ฉาเทนฺต มุงอยู บัง ปด กั้น ปดกั้น ปก

ฉท ธาตุ
ฉทฺ ธาต. เณ ณย ปจ.
ปจ ทฆะตน
ทีฆะตัน ธาต
ธาตุ.
ฉาทยนฺต คลุม ปกปด.
ฉาเทนฺต ปรารถนาอยู อยากได ชอบใจ
ฉที ธาตุ เณ ณย ปจ.
ฉาทยนฺต พอใจ.

ฉิ ฉุ ฉ
ฉีกอยู เชือด ตัด ทอน บั่น ปน
ฉินฺทนฺต ผา.
ฉิทิ ธาตุ.

ฉินฺนนฺต ฉีกอยูฯลฯ. ฉิ ธาตุ นา ปจ. ซอน นฺ.

ย ปจ.กัต.ถาตั้ง เฉ ธาตุ แปลง
ฉิยนฺต ฉีกอยู ฯลฯ. ฉิ เฉ ธาตุ
เอ เปน อิ.
สองสวางอยู รุงเรือง สวยงาม
ฉิยนฺต ขาว เผือก สะอาด เย็น สบาย ฉิ ธาตุ ย ปจ.กัต.
หนัหแนน แนนอน ตัดสิน รับ

ฉุฎนฺต ฉุเฎนฺต
ตัดอยู บั่น ทอน. ฉุฎþ ธาตุ อ เณ ณย ปจ.
ฉุฎยนฺต
ถูกอยู ตอง (ถูก) โดน ถูกตอง
ฉุปนฺต สัมผัส.
ฉุปฺ ธาตุ.

เฉเทนฺต
ตัดอยูฯลฯ.ใหตัดอยู ฯลฯ. เฉทฺ ธาตุ เณ ณย ปจ. กัต. และเหตุ.
เฉทยนฺต

ช
ชกฺขนฺต หัวเราะอยู กิน บริโภค. ชกฺขฺ ธาตุ.
ชคฺฆนฺต หัวเราะอยู ราเริง รื่นเริง. ชคฺฆฺ ธาตุ.
ณฺหา ปจ.เทวภาวะ ค แปลง
ชคณฺหนฺต รับอยู ถือ จับ ยึด กุม. คหฺ ธาตุ
เปน ช ลบ หฺ.
ดดาอยู
าอยู บรภาษ
บริภาษ ขู คุกคาม เวน
เวน
ช จนฺต
ชจฺ ละเวน.
ชจฺจฺ ธาตุ.
 เบียดเบียนอยู เบียดเสียด รก
ชฎนฺต รุงรัง.
ชฎþ ธาตุ.

ชเนนฺต ใหเกิดอยู ใหบังคับ. ชนฺ ธาตุ เณ ปจ. เหตุ.

ชปนฺต ชปฺปนฺต กลาวอยู พูด เจรจา. ชปฺ ชปฺป ธาตุ.
เหยียดกายอยู บิดกาย หาว
ชภนฺต ชมฺภนฺต หาวนอน.
ชภฺ ธาตุ.

ชมฺเภนฺต
กําจัดอยู พินาศ เสื่อม. ชภิ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ชมฺภยนฺต
ชยนฺต ชนะอยู มีชัย ครอบงํา. ชิ ธาตุ แปลง อิ เปน เอ เอ เปน อย.
แกอยู เกา คร่ําครา ชํารุด ทรุด
ชเรนฺต ชรยนฺต โทรม รวงโรย.
ชรฺ+เณ ณย ปจ.

เจริญอยู รุงเรือง โพลง ลุกโพลง

ชลนฺฺต สวาง สสองสวาง
สวาง องสวาง สวยงาม
สวยงาม.
ชลฺ ธาตุุ.

แลนอยู ไป แลนไป เร็ว ไปเร็ว

ชวนฺต รวดเร็ว วองไว.
ชุ ธาตุ แปลง อุ เปน อว.

เทวภาวะ หา แปลงเปน ชา
ชหนฺต ละอยู ละทิ้ง สละ วาง ปลอย. หา ธาตุ
รัสสะ.
ตื่นอยู(นอนแตพอประมาณแลว
ชวครนฺต ตื่นทําความเพียร).
ชาครฺ ธาตุ.

ชานฺนต รูอยู ญา ธาตุ นา ปจ.แปลง ญา เปน ชา.

ชายนฺต เกิดอยู ปรากฏ. ชนฺ ธาตุ ย ปจ.กัต.แปลง ชนฺ เปน ชา.
ชายนฺต เสื่อมอยู เสียไป สิ้นไป. เช ธาตุ แปลง เอ เปน อาย.
ชาเลนฺต โพลงอยู ฯลฯใหโพลงอยู ฯลฯ. ชลฺ ธาตุ. เอ ปจ.กัต.เณ ปจ.เหตุ.ทีฆะ.
ฉปจ.เทวภาวะ คุ แปลงเปน ชุ
ชิคจฺฉนฺต เกลียดอยู รังเกียจ ชัง. คุปฺ ธาตุ. แปลง อุ เปน อิ แปลง ปฺ เปน
จฺ.
เสื่อมอยู สิ้น เสื่อมสิ้น พายแพ
ชินนฺต ยอยยับ.
ชิ ธาตุ นา ปจ.
 ณย ปจ.กัต.หรือ ย ปจ.กัม.
ชิยฺยนฺต แกอยูฯลฯ. ชรฺ ธาตุ แปลง ชรฺ เปน ชิยฺย ลบ ย
เสียตัวหนึ่งรูปฯ ๔๖๖.
ชิวนฺต ชีวนฺต เปนอยู มีชีวิต. ชีวฺ ธาตุ กิริยาแรก รัสสะ.
ชีรนฺต แกอยูฯลฯ. ชรฺ ธาตุ แปลงเปน ชีรฺ กัจฯ ๕๐๖.
ชีรนฺต เจริญอยู เจริญขึ้น ใหญขึ้น. ชีรฺ ธาตุ.
โชติชวงอยู โพลง ลุกโพลง
ชุตนฺต โชตนฺต รุงเรือง สวาง สอง สวาง ชุตฺ ธาตุ กิริยาหลัง พฤทธิ์.
กระจาง งาม สวยงาม.
บูชาอยู สังเวย เซนสรวง เทวภาวะ หุ แปลงเปน ชุ
ชุหนฺต ชูหนฺต บวงสรวง.
หุ ธาตุ
แปลง อุ ที่ตัว ธาตุ เปน อ.
อิ่มใจอยู ปลื้มใจ ภูมิใจ สบายใจ
โชสนฺต เสพ คบหา รับใช ปฎิบัติ.
ชุสิ ธาตุ พฤทธิ์.

ใครครวญอยู ตริตรอง พินิจ

โชเสนฺต โชสยนฺต พิจาร. ชุสฺ ธาตุ พฤทธิ์.

ฌ
ฌชฺฌนฺต ขูอยู คุกคาม ดา บริภาษ. ฌชฺฌฺ ธาตุ.
ติดตอกันอยู เบียดเสียด รวมกัน
ฌฎนฺต ปนกัน คละกัน ระคน เบียด ฌฎþ ธาตุ.
บียน ฆา ประหาร.

ฌปนฺต ฌเปนฺต
เผาอยู ไหม. ฌปฺ ธาตุ อ เณ ณย ปจ.
ฌปยนฺต

ฌาเปนฺต ใหเผาอยู ใหไหม. ฌาปฺ ธาตุ เณ ปจ.เหตุ.

 ณย ปจ.กัต.เหตุกัต.แปลง เอ
ฌายนฺต เผาอยู ไหม ใหเผาอยู ใหไหม. เฌ ฌาปฺ ธาตุ เปน อา เปน ถาตั้ง ฌาปฺ ธาตุ
พึงลบ ปฺ.
ฌายนฺต คิดอยู เพง พินิจ พิจาร เฌ ธาตุ แปลง เอ เปน อาย.
ฌายนฺต โชติชวงอยู โพลงฯลฯสวยงาม. เฌ ธาตุ แปลง เอ เปน อาย.
ศึกษาอยู เรียน เลาเรียน ทอง
เฌนฺต บน สาธยาย.
เฌ ธาตุ

ญมนฺต กินอยู บริโภค. ญมุ ธาตุ.

ญสฺสนฺต จักรูอยู จักบรรลุ. ญา ธาตุ สฺสํปจ.ในอรรถภวิส.ลบนิคคหิต.
ญานนฺต รูอยู บรรลุ ตรัสรู. ญา ธาตุ นา ปจ.

ญาเปนฺต
แชมชื้นอยู ยินดี ลับ อาน. ญปฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ญาปยนฺต
ญาเปนฺต
ใหรูอยู ใหบรรลุ ใหตรัสรู. ญา ธาตุ ณาเป ณาปย ปจ.เหตุ.
ญาปยนฺต
ญายนฺต รูอยู บรรลุ ตรัสรู. ญา ธาตุ นา ปจ แปลงเปน ย.
ยปจ.กัม.อิ อาคม หนา ย ลบ
เญยฺยนฺต รูอยู บรรลุ ตรัสรู. ญา ธาตุ อา ที่ ญา วิการ อิ เปน เอ
แปลง ย เปน ยฺย รูปฯ๔๙๘.
เจาะอยู เซาะ ทําลาย ผูก พัน ฎํกฺ ฎกิ ฎงฺกฺ
ฎํกนฺต ฎงฺกนฺต อยู อาศัย ไป เปนไป บินไป. ธาตุ.
ฎลนฺต ชักชาอยู ยืดยาด ตลก. ฎลฺ ธาตุ.
ไปอยู ไปในบื้องบน เปนไป
พฤทธิ์ อุ เปน โอ เอา โอ เปน
ฎวนฺต เบียดเบียน บีบคั้น กําจัด ขจัด ฎü ธาตุ
อว.
เจริญ งอกงาม.

เฎกนฺ
ฎ ต ไปอยู ถึง เปนไป. ฎิกฺ เฎกฺ ธาตุ ถาตั้ง ฎิกฺพึง วิการ อิ เปน เอ.

เฎปนฺต ขวางอยู ปา โยน. ฎิปฺ ธาตุ วิการ อิ เปน เอ.

 ฐ
หยุดอยู ยืน ยืนอยู ดํารงอยู
ตั้งอยู อุบัติ เกิด ลุกขึ้น ตั้งขึ้น
บํารุง เลี้ยง ปรนปรือ อาจ
ฐนฺต สามารถ ของ ติด กลาวประกาศ
ฐา ธาตุ ลบ อา.
แสดง ปรากฏ เสพ คบ รับใช
ปฎิบัติ.

ณย ปจ. ถาตั้ง ถป. พึง แปลง

ฐเปนฺต ฐปยนฺต ตั้งไวอยู วางไว. ฐปฺ ถปฺ+เณ
ถ เปน ฐ.
จักตั้งอยู จักหยุด จักทรง จักคง
ฐสฺสนฺต จักดํารง.
ฐา+สฺส ปจ .ในอรรถภวิส.

ฐหนฺต
ฐหนต ตั้งอย ฯลฯ.
ตงอยู ฯลฯ ฐา ธาต
ธาตุ แปลงเป
แปลงเปนน ฐหฺ
ฐห
ฐายนฺต ตั้งอยู ฯลฯ. ฐา ธาตุ ย ปจ.กัม..
ฐายนฺต พันอยู โพก. เฐ ธาตุ แปลง เอ เปน อาย.
ออกเสียงอยู รอง ตี ประหาร แปลง เอ เปน อิย อีย หรือ
ฐิยนฺต ฐียนฺต รวม รวมกัน ติดตอกัน.
เฐ ธาตุ
แปลง เฐ เปน ฐิย ฐีย.
ฐียนฺต ตั้งอยูฯลฯ. ฐา ธาตุ ย ปจ.กัม. แปลง อา เปน อี.
€ุภนฺต บวนอยู บวนปาก ถม. €ุภฺ ธาตุ.

ฑ
กัดอยู ขบ ตอย(ใชเหล็กในที่กนชี้
ฑํสนฺต เอา).
ฑํสฺ ธาตุ.

ฑํสาเปนฺต ใหกัดอยู ใหขบ ใหตอย. ฑํสฺ ธาตุ. ณาเป ปจ.เหตุ.

ไปอยู ถง
ไปอย ถึง เป
เปนไป
นไป ไปในอากาศ แปลง ออิ เปน
เปน เอ เอ เปน
เปน อย
ฑยนฺต เฑนฺต หายไป บินไป.
ฑิ ธาตุ
กิริยาหลัง แปลง อิ เปน เอ.
หนา ๓๐
ย ปจ. กัม. แปลง ท เปน ฑ
ฑยฺหนฺต เผาอยู ไหม ทรงไว ตั้งไว. ทหฺ ธาตุ แปร ย ไวหนา ห หรือตั้ง ฑหฺ
ธาตุ.
ฑหนฺต เผาอยู ไหม. ฑหฺ ธาตุ.

ฑาเปนฺต กําจัดอยู ฆา เบียดเบียน

ฑปฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ฑาปยนฺต ประหาร รวมกัน ติดตอกัน.

ฒณ
หลงอยู หมกหมุน มัวเมา คลั่ง
ฒยนฺต ไคล.
ฒิ ธาตุ แปลง อิ เปน เอ เอ เปน อย.

ณาเปนฺต สงไปอยูู ใชไป บังคับ(ใชอํานาจ

ณปฺ ธาตุ
ณป ธาต เณ ณย ปจ.
ณาปยนฺต สั่งฯ).

ต
ตกนฺต ราเริงอยู รื่นเริง หัวเราะ. ตกฺ ธาตุ.

ตกฺเกนฺต
ตรึกอยู ตรึกตรอง ดําริ คด. ตกฺก+เณ. ณย ปจ.
ตกฺกยนฺต
ตกฺขนฺต สังวรอยู ระวัง ปองกัน รักษา. ตกฺขฺ ธาตุ.
ตคฺฆนฺต เลี้ยงอยู เลี้ยงดู รักษา. ตคฺฆฺ ธาตุ.
ลําบากอยู ฝดเคือง เจ็บใข ไม
ตงฺกนฺต สบาย.
ตกิ ธาตุ.

ตงฺคนฺต ไปอยู ถึง เปนไป. ตคิ ธาตุ.

ตจนฺค สัังวรอยู ระวััง ปองกััน รัักษา. ตจฺ ธาตุ.
ตจฺฉนฺต ถากอยู ไส เฉือน. ตจฺฉฺ ธาตุ

ตชฺชนฺต ตกอยู หลน กลาว พูด สองสวาง. ตชฺชฺ ธาตุ

ตชฺเชนฺต ตชฺ
ขูอยู ขมขู คุกคาม เบียดเบียน. ตชฺชฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ชยนฺต
ตฺจนฺต ไปอยู ถึง เปนไป. ตฺจฺ ธาตุ.

ตฺญนฺต แผอยู แผไป ขยาย กวางขวาง ตนฺ ธาตุ ย ปจ.กัม แปลง นฺน เปน ฺฺ.

ตณฺฑนฺต ตีอยู เคาะ ประหาร ไหว สั่น. ตฑิ ธาตุ.

กระหายอยู อยาก ทะยาน
ตณฺหนฺต ระหาย ดิ้นรน ปรารถนา ตสฺ ธาตุ ณหา ปจ.ลบที่สุด ธาตุ.
ประสงค ตองการ ใคร.
แผอยู แผไป ขยาย กวางขวาง. ตนฺ ธาตุ. เทวภาวะ ต.

ตนฺเตนฺต
มั่งคั่งอยู,มั่งมี ตนฺตฺ ธาตุ เณ ณย ปจ
ตนฺตยนฺต
ตนฺทนฺต คิดอยู รู จงใจ ตั้งใจ หมายใจ. ตทิ ธาตุ.

ตนฺเทนฺต เบียดเบียนอยู ไมเอื้อเฟอ ไมเอา

ตทิ ตนฺทฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ตทยนฺต ใจใส คราน เกียจคราน.

โอ ปจ.กิริยาตน แปลง โอ เปน

ตนุนฺต ตโนนฺต แผอยูฯลฯ. ตนฺ ธาตุ
อุ.

ตนฺวนฺต แผอยูฯลฯ. ตนฺ ธาตุ โอ ปจ. แปลงเปน อุ อุ เปน ว.

รุงเรืองอยู รุงโรจน สวาง สอง

ตปนฺต สวาง.
ตปฺ ธาตุ.

รอนอยู เผา แผดเผา หวาด

ตปนตต
ตปนฺ สะดง กลว
สะดุ กลัว สะดุ
สะดง กลว
กลัว ใหญ
ใหญ ตป ธาต
ตปฺ ธาตุ.
ยิ่งใหญ.
ตเปนฺต ตปยนฺต อิ่มอยู อิ่มหนํา เผา ไหม รอน. ตปฺ ธาตุ. เณ ณย ปจ.
ตปฺปนฺต อิ่มอยูฯลฯ รอน เรารอน. ตปฺ+ย ปจ. กัต. แปลง ปฺย เปน ปฺป.
ตผนฺต อิ่มอยู อิ่มหนํา(อิ่มเต็มที่) ตผฺ ธาตุ.
สงสัยอยู ไมแนใจ ประดับ
ตมนฺต ตกแตง.
ตมฺ ธาตุ.

ตยนฺต ไปอยู ถึง เปนไป. ตยฺ ธาตุ.

ดวนอยู รีบ ลอยไป ปลิว ปลิวไป
ขาม ขามไป ขามแมน้ําไป ผาน
ตรนฺต ไป ผานพนไป หมุน หมุนรอบตัว
ตรฺ ธาตุ.
กลิ้ง กลิ้งไป.
ตฺรสนฺต หวาดอยู สะดุง กลัว ตกใจ. ตฺรสฺ ธาตุ.
ตสนฺต หวาดอยู สะดุง กลัว ตกใจ. ตสฺ ธาตุ
อยากอยู กระหาย ระหาย
ตสฺสนฺต ทะยาน.
ตสฺ ธาตุ ย ปจ.กัต.แปลง สฺย เปน สฺส.

ตาเนนฺต ออกเสียงอยู กลาว ฆา ประหาร

ตนุ ธาตุ เณ ณย ปจ.กัต.เหตุ กัต.
ตานยนฺต ตี ใหออกเสียงอยูฯลฯ.

หนา ๓๒
แปลง อา เอ เปน อาย หรือ ย
ตอตานอยู ตานทาน เลี้ยง รักษา
ตายนฺต ปองกัน.
ตา เต ธาตุ ปจ.กัต.ถาตั้ง เต ธาตุ แปลง
เอ เปน อา.
ตายนฺต ตอตานอยูฯลฯ.ปองกัน. เต ธาตุ ย ปจ.กัม.
สืบตออยู ติดตอ เลี้ยง เลี้ยงดู
ตายนฺต ปองกัน รักษา.
ตายุ ธาตุ.

ใหขามอยู ใหขามไป ใหกลิ้งไป

ตาเรนฺต ใหปลิว ใหปลิวไป ใหลอยไปฯลฯ.
ตรฺ+เณ ปจ.เหตุ.

ตัง้ มัน่ อยู

อย มัน่ คง ตัง้ ไว ทรงไว
ตเลนฺต ตาลยนฺต เปนที่ตั้ง เปนที่อาศัย.
ตลฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ตาเฬนฺต
ตีอยู เคาะ ประหาร(ตี). ตฬฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ตาฬยนฺต
บําบัด(ทําใหเสื่อมคลาย)บําบัดโรค ฉ ปจ.เทวภาวะ กิ แปลงเปน ติ
ติกิจฺฉนฺต เยียวยา รักษา พยาบาล.
กิตฺ ธาตุ
แปลง ตฺ เปน จฺ.
ลับอยู อาน (ทําใหคม) คม
ติชณฺหนฺต แหลม.
ติชฺ ธาตุ ณฺหา ปจ.

หยุดอยู เมื่อหยุดอยู ยืน ยืนอยู

ติฎþฐนฺต ตั้ง ดํารง.
ฐา ธาตุ แปลงเปน ติฎþฐ.

ติโณนฺต กินอยู บริโภค รับประทาน. ติณฺธาตุ โอ ปจ.

อดกลั้นอยู อดทน ทนทาน ลับ ข ปจ.เทวภาวะ ติ แปลง ชฺ
ติติกฺขนฺต (ทําใหคม)คม.
ติชฺ ธาตุ
เปน กฺ รูป ๕๑๒.
ติติกฺเขนฺต ติ
ใหอดกลั้นอยูฯลฯ. เณ ณย ปจ.เหตุ.
ติกขยนต
ตกฺ ขยนฺต
ตินฺทนฺต กําจัดอยู เบียดเบียน บีบคั้น. ติทิ ธาตุ.
ติปนฺต กําจัดอยู เบียดเบียน บีบคั้น. ติปฺ ธาตุ.
ย ปจ.กัต.ซอน ยฺ กิริยาหลัง ไม
ติยฺยนฺต ตียนฺต ตัดอยู เฉือน แหวะ. ติ ธาตุ
ซอน ยฺ ทีฆะตันธาตุ.
หนา ๓๓
ติรนฺต ไปต่ําอยู ต่ําตอย ต่ําทราม. ติรฺ ธาตุ.
ติวนฺต อวนอยู อวบใหญ เจริญขึ้น ติวฺ ธาตุ.
ติสนฺต อิ่มอยู อิ่มหนํา บริบูรณ. ติสฺธาตุ

ทบทวนอยู คิดทบทวน ใครครวญ

ตรวจ ตรวจตรา ตริตตรอง ตรึก
ตีเรนฺต ตีรยนฺต ตรอง ไตรตรอง ไตรสวน ตีรฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
สอบสวน เทียบเคียง วิจาร
พิจาร พิจารณา.
 อาจอยู สามารถ มีกําลัง เลี้ยง ณย ปจ.ลบ ณ แปลง ชฺย เปน
ตุชฺชนฺต รักษา.
ตุชฺ ธาตุ
ชฺช.
ทําอันตรายอยู เจาะ แทง ทิ่ม
ตุชฺชนฺต แทง รบกวน.
ตุทฺ ธาตุ ย ปจ.กัม.แปลง ทุย เปน ชฺช.

ตุชฺเชนฺต ตุชฺ
อาจอยู สามารถฯลฯ. ตุชฺชฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ชยนฺต
ตุฺเชนฺต สามารถอยู มีกําลัง กําจัด
เบียดเบียน สละ ให อยู อาศัย ตุชิ ธาตุ.
ตุฺชยนฺต กลาว พูด.
ตุฎนฺต โตเถียงอยู ทะเลาะ วิวาท. ตุฎþ ธาตุ.
ตุณฺฑนฺต คีบอยู จิก บีบ. ตุฑิ ธาตุ นิคคหิตอาคม.
ทําอันตรายอยู เจาะ ทิ่มแทง
ตุทนฺต รวบกวน.
ตุทฺ ธาตุ.

อ ปจ.แปลงป เปน ปฺป กิริยา

ตุปฺปนฺต โตปนฺต ทําใหเดือดรอนอยู เบียดเบียน. ตุปฺ ธาตุ
หลัง ไมแปลง พฤทธิ์ อุ เปน โอ.

ตุพฺพนฺต เบียดเบียนอยู ทําใหเดือดรอน. ตุพฺพฺ ธาตุ.

ตุมฺพนฺต ชื้นอยู ชุม เปยก. ตุพิ ธาตุ นิคคหิตอาคม.

สั่นอยู ไหว หวั่นไหว สั่นสะเทือน

ตุมฺพนฺต โอนเอน กิน บริโภค.
ตุพิ ธาตุ.

ตุวฎþเฎนฺต นอนอยู กลิ้ง หมุน กลิ้งไป หมุน

ตุวฎþฎþ ธาตุ.
ตุวฎþฎยนฺต ไป.

ตุสนฺต ออกเสียงอยู รอง กลาว. ตุสฺ ธาตุ.

ตุเสนฺต ตุสยนฺต กลาวอยู พูด. ตุสิ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ยินดีอยู แชมชน
ยนดอยู แชมชื่น ชืชนชม
่นชม เบิ
เบกบาน
กบาน
ตุสฺสนฺต ราเริง รื่นเริง.
ตุสฺ+ยปปจ. กัตั . แปลง
ป สฺย เปปน สฺส.
หนา ๓๔
ตุหนฺต โตหนฺต บีบคั้นอยู เบียดเบียน ทําอันตราย. ตุหฺ ตุหิ ธาตุ.

ตูเณนฺต ตูณยนฺต เต็มอยู บริบูรณ. ตูณฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.

ตุฬนฺต ตูฬนฺต ชั่งอยู ชั่งน้ําหนัก. ตุฬฺ ธาตุ กิริยาหลัง ทีฆะ.

เตกนฺต ไปอยู ถึง เปนไป. เตกฺ ธาตุ.
อดทนอยู อดกลั้น ทนทาน ลม
เตชนฺต เตเชนฺต (ทําใหคม) คม.
ติชฺ ธาตุ กิริยาหลังเอา อ เปน เอ.

เตเชนฺต เตชยนฺต ลับอยู คม เสี้ยม เหลา. ติชฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.

เตมนฺต
เตมนต ชื้นอย ชุชม เปยก
ชนอยู เปยก เยิ
เยม.้ม ติม ตมุ
ตมฺ ติม ธาตุ
ธาต วิการ ออิ เป
วการ เปนน เอ.
เอ

เตเมนฺต เคลือบแคลงอยู สงสัย ลังเล ไม

ติมุ+เณ ณย ปจ.
เตมยนฺต แนใจ.

โตชนฺต เบียดเบียนอยู ทําอันตราย. ตุชฺ ธาตุ พฤทธิ์ อุ เปน โอ.

โตผนฺต เบียดเบียนอยู ทําอันตราย. ตุผฺ ธาตุ พฤทธิ์.

โตเลนฺต ชั่งน้ําหนักอยู เทียบ เทียบกัน

เปรียบ วัด (สอบขนาด) วัดกัน ตุลฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
โตลยนฺต ตวง.

โตเสนฺต
ใหยินดีอยูฯลฯ.ดู ตุสฺสนฺต. ตุสฺ+เณ ณย ปจ.เหตุ.
โตสยนฺต

ถ
ถเกนฺต ถกยนฺต กั้นอยู ปด ระวัง ปองกัน รักษา. ถกฺ+เณ ณย ปจ.
ถนนฺต ออกเสียงอยู รอง กลาว. ถนฺ ธาตุ.

ถเนนฺต ถนยนฺต กระหึมอยู กระหึ่ม คํารน คําราม. ถนฺ+เณ ณย ปจ.

ตั้งอยู ตั้งไว ดํารง ทรง ทรงไว

ถเปนฺต ถปยนฺต วางไว.
ถป+เณ ณย ปจ.

ชักชาอยู หอยยอย ยืดยาด โอเอ

ถมนฺต (ชักชา)ลาชา.
ถมฺ ธาตุ.

กระดางอยู แข็ง ขัดแข็ง ค้ํา ยัน

ถมฺภนฺต จุน.
ถภิ ธาตุ

ถรนฺต ปูอยู ลาด แผ. ถรฺ ธาตุ.

ถลนฺต ดํารงอยู ตั้ง ยืน. ถลฺ ธาตุ.

ถวนฺฺต ชมอยูู ชมเชย ยกยอง สรรเสริญ. ถุุ ธาตุุ แปลง อุุ เปน อว.

หนา ๓๕
คงทนอยู แข็งแรง มั่นคง ยั่งยืน
ถวนฺต ไป ถึง เปนไป.
ถุ ธาตุ.

ถหนฺต เบียดเบียนอยู ทําอันตราย. ถหฺ ธาตุ.

เบียดเบียนอยู เบียดเบียนกัน ยัด
ถิมนฺต เยียด รวมกัน ฆา ประหาร.
ถิมฺ ธาตุ.

ออกเสียงอยู รอง กลาว

ถิยนฺต เบียดเสียด ฯลฯ. ฆา ประหาร.
เถ ธาตุ แปลง เอ เปน อิย.

เบียดเสียดอยู ฯลฯ.เบียดเบียน
ถีนนฺต ฆา ประหาร.
ถีนฺ ธาตุ.

ถุนนฺต ชมอยู ชมเชย ยกยอง สรรเสริญ. ถุ+นา ปจ.

เบียดเบียนอยู ทําราย ทํา

ถุพฺพนฺต อันตราย.
ถุพฺพฺ. ถุพฺพิ ธาตุ.

ถูณนฺต เต็มอยู เปยม บูรณ. ถูณฺ ธาตุ.

ถูเปนฺต ถูปยนฺต กออยู กอขึ้น งอกขึ้น ยกขึ้น. ถูปฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.

อวนอยู อวนขึ้น เจริญ เจริญขึ้น

ถูเลนฺต ถูลยนฺต พูนขึ้น พอกขึ้น ใหญ ล่ํา.
ถูลฺ+เณ ณย ปจ.

เถเนนฺต
ลักอยู ขโมย. เถนฺ+ ธาตุ เณ ณย ปจ.
เถนยนฺต
รุงเรืองอยู สวาง สองสวาง
เถวนฺต สวยงาม.
ถิวุ+ ธาตุ วิการ อิ เปน เอ.

โถจนฺต เสื่อมใสอยู ยินดี . ถุจฺ ธาตุ พฤทธิ์ อุ เปน โอ.

โถเมนฺต
ชมอยู ชมเชย ยกยอง สรรเสริญ. โถมฺ+เณ ณย ปจ.
โถมยนฺต

ท
เพลินอยู เพลิดเพลิน ยินดี ชอบ
ทเกนฺต ทกยนฺต ชอบใจ พอใจ.
ทกฺ+เณ ณย ปจ.

เจริญอยู รุงเรือง เร็วไว วองไว

ทกฺขนฺต คลองแคลว รวดเร็ว ชํานาญ ทกฺขฺ ธาตุ.
ฉลาด ขยัน ขันแข็ง.
เบียดเบียนอยู กําจัด ไป ถึง
ทกฺขนฺต เปนไป.
ทกฺขฺ ธาตุ.

บวชอยู นําเขาไป นิยม กําหนด

ทกฺขนฺต ประพฤติพนต เปลี่อนแปลง.
ทกฺขฺ ธาตุ.

หนา ๓๖
ทกฺขนฺต เห็นอยู ดู เพง สวด . ทิสฺ ธาตุ แปลงเปน ทกฺข รูป ๔๖๗.
ทงฺขนฺต ระแวงอยู สงสััย ลังั เล . ทขิิ ธาตุ
ทํเสนฺต ทํสยนฺต กัดอยู ขบ เคี้ยว ตอด เห็น ดู. ทํส ธาตุ เณ ณย ปจ.
ทชฺชนฺต ใหอยู ยกให สละ ถวาย . ทา ธาตุ แปลงเปน ทชฺช รูป ๔๙๑ .

ทณฺเฑนฺต
ลงอาญาอยู ทําโทษ เฆี่ยน ตี . ทฑิ ทณฺฑฺ ธาตุ.
ทณฺฑยนฺต
เทวภาวะ ทา รัสสะ รูปฯ๖๖๑
ททนฺต ใหอยู ฯลฯ. ทา ธาตุ
ตั้ง ททฺ ธาตุ.
ถืออยู ถือเอา ถือไว ยึดถือ พัน
ททนฺต ผูก มัด รัด.
ทา ธาตุ เทวภาวะ ทา รัสสะ.

รุงเรืองอยู สวาง สองสวาง เทวภาวะ ท ลงนิคคหิตอาคม

ททฺทลนฺต สวยงาม .
ทลฺ ธาตุ
แลวแปลงเปน ทฺ รูป ๔๗๓ .
เทวภาวะ ธา รัสสะ แปลง ธ
ทธนฺต ตั้งไวอยู ทรงไว รับ วาง.
เปน ท สฺททนีติ ๙๔๒ .
ทนฺธนฺต
ทนธนต เขลาอย โง
เขลาอยู โง ชา
ชา เฉื
เฉอย่อย เนอย
เนือย ทธิ ธาต
ทธ ธาตุ.
ทปฺปนฺธ ราเริงอยู รื่นเริง หัวเราะ. ทปฺ ธาตุ ย ปจ.แปลง ปฺย เปน ปฺป.
ทมนฺต ไปอยู ถึง เปนไป. ทมฺ ธาตุ.
อบรมอยู ขม ขมขี่ ทรมาร ปราบ
ทมนฺต ทมยนฺต ฝก ฝกฝน ฝกหัด.
ทมฺ ธาตุ. อ ย ปจ.

ทมฺพนฺต ออกเสียง รอง กลา. ทพิ ธาตุ.

ทมฺภนฺต ออกเสียงฯลฯ. ทภิ ธาตุ.
ทมฺภนฺต แตงอยู รอยกรอง เรียบเรียง. ทมฺภิ ธาตุ.
ทมฺมนฺต อบรมอยู ฯลฯ ฝกหัด. ทมฺ+น ปจ.กัม แปลง เปน มฺม.
หนา ๓๗
ใหอยู ยกให สละ ถวาย ไป ถึง
ทยนฺต เปนไป กําจัด เบียดเบียน ถือ ทยฺ ธาตุ.
ถือเอา ยึดถือ รับไว รักษา.
เผาอยู ไหม ทรง ตั้งไว ทรงไว
ทยฺหนฺต รับไว.
ทหฺ ธาตุ ย ปจ.กัม แปร ย ไว หนา ห.
 กลัวอยู นากลัว เซาะ ทําลาย
ทรนฺต แยก แบง ทอน เผา ไหม รอน ทรฺ ธาตุ.
เรารอน กระวนกระวาย.
เอื้อเฟออยู เอาใจใส พะวง ไม
เอื้อเฟอ ฯลฯ.ใชทั้งสอง
ทรนฺต ความหมาย เวลาแปล คํานึงถึง
ทรฺ ธาตุ.
ความของเรื่อง.
รุงเรืองอยู สวาง สองสวาง
ทลนฺต สวยงาม แชมชื่น เบิกบาน สด ทลฺ ธาตุ.
ชื่น สดใส.
แตกอยู แยก แซก ทําลาย ขัด
ทลนฺต สน จน ยากจน เข็ญใจ.
ทลฺ ธาตุ.

ทวนฺต เผาอยู ไหม รอน. ทวฺ ธาตุ.

ทวนตต
ทวนฺ ผาอย ตด
ผาอยู ตัด บน
บั่น ทอน ฉก
ฉีก ขาด.
ขาด ทว ธาต
ทวฺ ธาตุ.
ทวนฺต เลนอยู ราเริง รื่นเริง สนุก. ทวฺ ธาตุ.
ระลึกอยู ระลึกถึง เปนที่ระบึก
ทวนฺต เปนที่พึ่ง กําจัด เบียดเบียน.
ทวฺ ทุ ธาตุ.

ทวนฺต เจริญอยู รุงเรือง งอกงาม. ทุ ธาตุ แปลง อุ เปน อว.

แสดงอยู ชี้แจง แถลง อธิบาย
ทสฺสนฺต บรรยาย เห็น ดู .
ทิสฺ ธาตุ แปลงเปน ทสฺส.

ทสฺสยนฺต แสดงอยู ฯลฯ. ทิสฺ ธาตุ แปลงเปน ทสฺส+ณย ปจ.กัต.

ทสฺเสนฺต
ใหแสดงอยู ฯลฯ. ทิสฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.เหตุ.
ทสฺสยนฺต
ทหนฺต ทําอยู ขยัน หมั่น เพียร. ธา ธาตุ แปลงเปน ทห.
ทหนฺต เจริญอยู รุงเรือง งอกงาม. ทหิ ธาตุ.
ตั้งอยู ตั้งไว ทรง ทรงไว รับ วาง
ทหนตต
ทหนฺ .
ธา ธาตุ
ธาต แปลงเปน ทห.
แปลงเปน ทห
หนา ๓๘
เผาอยู แผดเผา ไหม รอน เรา
ทหนฺต รอน กระวนกระวาย.
ทหฺ ธาตุ.

ทฬนฺต แตกอยู แยก ทลาย ทําลาย พัง . ทฬฺ ธาตุ

ทฬฺหยนฺต ทําใหมั่นอยู ทําความเพียรใหมั่น. ทฬฺห ธาตุ ณย ปจ.รูป ๕๒๓.

ทฬิทฺทนฺต ขัดสนอยู ยากจน เข็ญใจ. ทฬิทฺทฺ ธาตุ.

ทาขนฺต แหงอยู ผาก หาม ปฎิเสธ. ทาขฺ ธาตุ.
อาจอยู สามารถ ลําบาก เหน็ด
ทาฆนฺต เหนื่อย.
ทาฆฺ ธาตุ.

ทานนฺต ขาดอยู เปนทอน เปนตอน. ทานฺ ธาตุ.

ชํชาระอยู
าระอย บรสุ
บริสทธิ
ทธ์ ทํทาใหบรสุ
าใหบริสทธิ
ทธ์
ทายนฺต เลี้ยง รักษา ปองกัน.
เท ธาตุ แปลง เอ เปนอาย.

ใหอยู ยกอยู สละ ถวาย หลับ

ทายนฺต นอนหลับ.
ทา ธาตุ ย ปจ.กัต.

ทาเลนฺต
แตกอยู แยก ทําลาย . ทลฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ทาลยนฺต
ทาสนฺต ใหอยู ยกให สละ. ทาสุ ธาตุ.
ทาฬนฺต แตกอยู แยก ทําลาย. ทาฬฺ ธาตุ.

บวชอยู นําเขาไป นิยม กําหนด

ทิกฺขนฺต ประพฤติพรต เปลี่อนแปลง.
ทิกฺขฺ ธาตุ.

ทิกฺขุณนฺต กําจัดอยูล เบียดเบียน. ทิกฺขฺ ธาตุ. คุณา ปจ.

ทิจนฺต ชมอยู ชมเชย ยกยอง สรรเสริญ. ทิจฺ ธาตุ.

รุงเรืองอยู สวาง สองสวาง สวย

ทิธฺยนฺต สวยงาม.
ทิธฺ ธาตุ ย ปจ.กัต.
ทิปฺปนฺต รุงเรืองอยู ฯลฯ สวยงาม. ทิปฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ปฺย เปน ปฺป.

เลนอยู ราเริง รื่นเริง สนุก

กลาว ซื้อขาย งาม เจริญ
ย ปจ.กัต.กัม ลบ อุ แปลง วฺ
รุงเรือง สวาง สองสวาง สวยงาม
ทิพฺพนฺต ชม ชมเชย ยกยอง สรรเสริญ
ทิวุ ธาตุ เปนพฺ รวมเปน พฺย แปลง พฺย
เปน พฺพ.
ชอบ รัก ชอบ รัก รักใครนารัก
ไป ถึง เปนไป บรรลุ.

หนา ๓๙
ทิยนฺต ขาดอยู เปนทอน เปนตอน. ทา+ย ปจ.กัต. กัม. แปลง อา เปน อิ.

ปจ.กัต. แปลง อา เปน อิ ซอน

ทิยฺยนฺต ใหอยู สละ ยกให ถวาย. ทา+ย
ยฺ.
ทิสิ นฺต เบียดเบียนอยู ไมแชมชื้น. ทิสฺ ธาตุ.
จัดแจงอยู จัดไว ตระเตรียม เต
ทิสนฺต รีนมไว.
ทิสฺ ธาตุ.

พบอยู เห็น ดู มองหา เพง

ทิสฺสนฺต ปรากฏ.
ทิสฺ ธาตุ แปลงเปน ทิสฺส.

ทิสฺสนฺต พบอยู ฯลฯ.ปรากฏ. ทิสฺ+ย ปจ.กัม. แปลง สฺย เปน สฺส.

ถือเอาอยู ยึดถือ คบ ระวัง
ทิสฺสนฺต ปองกัน รักษา.
ทิสฺ ธาตุ แปลงเปน ทิสฺส.

รุงเรืองอยู สวาง สองสวาง

ทีธนฺต ทีธฺยนฺต สวยงาม เลน รื่นเริง ราเริง .
ทธฺ ธาตุ กิริยาหลัง ลง ยฺ อาคม.

ลําบากอยู เหน็ดเหนื่อย ยาก จน

ทีเนนฺต ทีนยนฺต ยากจน เข็ญใจ ไรทรัพย.
ทีนฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.

รุงเรืองอยู สวาง สองสวาง งาม

ทีเปนฺต ทีปยนฺต สวยงาม ประกาศ แสดง ปรากฏ.
ทีปฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.

ทียนฺต ใหอยู ยกให สละ ถวาย. ทา+ย ปจ .กัม. อี อาคม.

ทียนฺต เสื่อมอยู สิ้น สิ้นไป หมด หมดไป. ที+ย ปจ.กัต.กัม.

ลําบากอยู ยาก เดือดรอน เปน

ทุกฺขนฺต ทุกข .
ทุกฺขฺ ธาตุ.

ทุกฺขาเปนฺต เปนทุกขอยู . ทุกฺข ศัพท อาเป ปจ.โมคฯ เปน อาป ปจ.

ทุฎþฐเปนฺต
ตั้งไวไมดีอยู ฯลฯ. ทุ+ฐปฺ+เณ ณย ปจ.ซอน ฎþ.
ทุฎþฐปยนฺต
หนา ๔๐
ทุพฺเพนฺต
อันตรายอยู ทํารายอยู. ทุพฺ ทุพิ ธาตุ เณ ณย ปจ.ซอน พ.
ทุพฺพยนฺต
ปจ.ลบ.อิ และณ เปน พฺย
ทุพฺภนฺต ทําอันตรายอยู ทําราย. ทุพิ+ณย
แปลงเปน พฺภ.

ปรารถนาจะนําไปอยู ปรารถนาจะ
ทุภนฺต เอาไป อยากได ละโมบ.
ทุภฺ ธาตุ

ทุมฺเพนฺต
ทําอันตรายอยู ทําราย. ทุพิ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ทุมฺพยนฺต
ประทุบรายอยู ไมพอใจ ไมชอบใจ
ทุสฺสนฺต เสีย เสียหาย เหม็น เหม็นอับ
ทุสฺ ธาตุ ย ปจ.กัต.แปลง สฺย เปน สฺส.

ทุหนฺต โทหนฺต เต็มอยู ทําใหเต็ม รีด รูด. ทุหฺ ธาตุ กิริยาหลัง พฤทธิ์.
ทุหนฺต ทําอันตรายอยู ทําราย. ทุหิ ธาตุ.
ทูเภนฺต ทูภยนฺต ค้ําไวอยู จูนไว พะยุงไว. ทูภฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ทูเสนฺต ทูสยนฺต ใหประทุษรายอยู ใหทําราย. ทุสฺ +เณ ณย ปจ.เหตุ. ทีฆะ.
ออกเสียงอยู กลาว พูด ขยัน
เทกนตต
เทกนฺ หมั่นเพียร อุตสาหะ พยายาม.
เทก ธาต
เทกฺ ธาตุ
เทฎนฺต ดาอยู บริภาษ. เทฎü ธาตุ.
เทนฺต ใหอยู สละ ยกให ถวาย. ทา ธาตุ เอา อา เปน เอ.รูปฯ ๔๙๑.
กลาวอยู พูด รบ สูกัน ตอสู ติ
เทผนฺต เตียน นินทา เบียดเบียน ถิเอา ทิผฺ ธาตุ วิการ อิ เปน เอ.
ถือไว ยึดไว.
เทภนฺต ออกเสียงอยู กลาว พูด. เทภฺ ธาตุ.

ไปอยู เปนไป ครวญ กระหึม

เทเวนฺต เทวยนฺต กระหึ่ม. ทิวุ ธาตุ เณ ณย ปจ.เอา อิ เปน เอ.

เทเสนฺต เปลงอยู(ออกเสียง) เทศน เทศนา

เทสนา (แสดงธรรม) แสง ทิสฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
เทสยนฺต ชี้แจง แถลง บรรยาย.
หนา ๔๑
เกลียดอยู ชัง เกลียดชัง ไมชอบ
เทสฺสนฺต ใจ ไมพอใจ ไมพึงใจ.
ทิสฺ ทิสุ ธาตุ เอา อิ เปน เอ ซอน ส.

เขาสะสมอยู เขาสั่งสม กอ สราง

เทหนฺต กอสราง.
ทิหฺ ธาตุ เอา อิ เปน เอ.

เปรอะเปอนอยู เศราหมอง ไม

โทยนฺต ผองใส.
ทุยฺ ธาตุ พฤทธิ์ อุ เปน โอ.

โทเลนฺต
ยกขึ้นอยู โยกขึ้น โยนขึ้น. ทุลฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.พฤทธิ์ อุ เปน โอ.
โทลยนฺต

ธ
กําจัดอยู ขจัด ฆา ประหาร
ธกนฺต เบียดเบียน ไป ถึง เปนไป.
ธกฺ ธาตุ.

รองดังอยู รองเสียงดัง สงเสียง

ธํกนฺต ธงฺกนฺต สงเสียงดัง.
ธํกฺ ธงฺกฺ ธาตุ.
 รองดังอยู รองนากลัว สงเสียงดัง
ธงฺขนฺต สงเสียงนากลัว ระแวง สงสัย.
ธขิ ธาตุ.

ธํสนฺต ไปอยู ถึง เปนไป. ธํสฺ ธาตุ.

ธชนฺต ธฺชนฺต ไปอยู ถึง เปนไป. ธชฺ ธชิ ธาตุ.
เปนสิริอยู มีสิริ มีโชค มีลาภ มี
บุญ มีปญหา เปนมงคล เจริญ
ธนนฺต จําเริญ งอกงาม เปลง (ฉายออก
ธนฺ ธาตุ.
แผออก).
ออกเสียงอยู เปลงเสียง กลาว
ธนนฺต ธเนนฺต รองเรียก ปรารถนา อยาก อยาก ธนฺ ธาตุ อ เอ ปจ.
ได ตองการ.

ปรารถนาอยูทรัพยอยู อยากมั่งมี
ธนยนตต ธนายนต
ธนยนฺ ธนายนฺต ทรัพย. ธน ศพท
ศัพท อย อาย ปจ.
ปจ

ธนียนฺต ย ปจ. กัต. แปลง อุ เปน อึ

ขออยู วอน (เผารองขอ) ออน
ธนุ ธาตุ กิริยาหลัง แปลง อุ เปน อิ
ธนิยฺยนฺต วอน ปรารถนา อยากได
ซอน ยฺ.
หนา ๔๒
เปาอยู กอ กอไฟ ออกเสียง
ธมนฺต เปลงเสียง กลาว รองเรียก.
ธม. ธาตุ.

ธยนฺต ธายนฺต
ดื่มอยู ดื่มนม. เธ ธาตุ แปลง เอ เปน อย อาย อิย.
ธิยนฺต
ตั้งอยู ตั้งไว คง คงอยู คงที่
ธรนฺต ดํารง ทรง ทรงไว รับ วาง ไม ธรฺ ธาตุ.
สลาย.
กําหนดอยู หมาย หมายไว ตรา
ธรนฺต ไว ตั้งลง.
ธรฺ ธาตุ.
 ไปอยู ถึง เปนไป มั่น มั่นคง
ธวนฺต ยั่งยืน
ธุ ธาตุ แปลง อุ เปน อว.

ธเสนฺต ธสยนฺต ราเริงอยู รื่นเริง บันเทิง. ธสฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.

ธาขนฺต ผากอยู แหง หาม ปฎิเสธ. ธาขุ ธาตุ.

ออกเสียงอยู เปลงเสียง กลาว

ธายนฺต ฆา ประหาร รวมกัน ติดตอกัน.
เธ ธาตุ แปลง เอ เปน อาย.

ตั้งอยู ตั้ง ตั้งไว คง คงอยู คงที่

ธาเรนฺต ธารยนฺต ดํารง ทรง ทรงไว รับ วาง ไม ธารฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
สลาย โพก หม ใชสรวม.

ไปอยู แลน แลนไป วิ่ง วิ่งไป

ธาวนฺต เจริญ รุงเรือง งอกงาม.
ธาวฺ ชาวุ ธาตุ.

ชําระอยู ลาง ชะลาง สะอาด

ธาวนฺต หมดจด บริสุทธิ์
ธาวฺ ธาวุ ธาตุ.

กระดิกอยู สั่น สะเทือน ไหว

ธาเวนฺต ธาวยนฺต หวั่นไหว สั่นสะเทือน สะบัด. ธุ ธาตุ เณ ณย ปจ.แปลง อุ เปน อาว.

คนอยู(พยายามหาใหพบ) คนหา
ธาเสนฺต สืบ(เสาะหา) สืบหา เสาะ (สืบ)
ธสฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ธาวยนฺต เสาะหา แสวง (เที่ยวหา)
แสวงหา.
ธาฬนฺต แตกอยู แยก ทําลาย. ธาฬฺ ธาตุ.
หนา ๔๓
แสดงอยู เปนอยู ขุน ขุนมัว เศรา
ธิกฺขนฺต (หมอง) เศราหมอง ไมผองใส.
ธิกฺขฺ ธาตุ.

ย ปจ. กัต. ลม อุุ แปลง วฺ

แสดงออกอยู แสดงอาง
แสดงออกอย แสดงอาง เป
เปนน
ธิพฺพนฺต ตัวอยาง.
ธิวุ ธาตุ เปน พฺ รวมเปน พฺย แปลงเปน
พฺพ.
ธิมฺหนฺต ธิเมหนฺต ถมอยู บวน. ธิมฺหิ ธาตุ.

ไมเอื้อเฟออยู ไมเอาใจใส มา
ธิยนฺต อุดหนุน ไมเจือจาน(แกผูอื่น).
ธิ ธาตุ ย ปจ.กัต.

ย ปจ.กัม.อิ อาคม ซอน ยฺ หรือ

ธิยฺยนฺต ฝงไวอยูฯลฯ. ธา ธาตุ
เอา อา เปน อี รัสสะ.
ออกเสียงอยู เปลงเสียง รอง
ธิสนฺต กลาว.
ธิสฺ ธาตุ.

ธียนฺต ตั้งอยูฯลฯ. ไมสลาย. ธา ธาตุ ย ปจ.กัม. อี อาคม.

แสดงอยู เปนอยู เศรา หมอง
ธุกฺขนฺต เศราหมอง.
ธุกฺขฺ ธาตุ.

ธุโณนฺต ธุณนฺต สังวรอยู ระวัง ปองกัน รักษา. ธุ ธาตุ ณุ ณา ปจ.

ธุธนนต
นนฺต กระดิกอย ฯลฯ.
กระดกอยู ฯลฯ สะบด.
สะบัด ธุธ ธาต
ธาตุ นา ปจ.
ปจ
ธุปนฺต เรงรอน กระวนกระวาย. ธุป ธาตุ.
ธุพฺพนฺต กําจัดอยู เบียดเบียน. ธุพฺพิ ธาตุ.
เบียดเสียดอยู เบียดเสียดกัน
ธุมนฺต รวมกัน ฆา ประหาร.
ธุมฺ ธาตุ.

ธุรนฺต คดโคง โคง โกง งอ บิด ธุรฺ ธาตุ.

กระดิกอยูฯลฯ. สะบัด ปลิว ปลิว
ธูนนฺต ไป ฟุง.
ธู ธาตุ นา ปจ.

ธูปนฺต อบอยู อบควัน รม รมควัน ธูปฺ ธาตุ.

ประชุมอยู ประชุมกัน รวมกัน
ธูเปนฺต ธูปยนฺต เจรจากัน.
ธูปฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.

ประพฤติอยูซึ่งควันอยู
ธูมายนฺต บังหวนควัน(ทําใหควันหวนตลบ ธูม ศัพท. อาย ปจ.
ขึ้น).
หนา ๔๔
ธูวนฺต กําจัดอยู ขจัดอยู ตี ฆา ประหาร. ธู ธาตุ วฺ อาคม.

ทําความรักอยู รัก รักใคร ชอบ

ธูเสนฺต ธูสยนฺต ชอบใจ.
ธูสฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.

ออกเสียงอยู กลาว พูด ขยัน

เธกนฺต เพียร อุตสาหะ พยายาม.
เธกฺ ธาตุ.

แสดงออกอยู อาง แสดงอาง

เธวนฺต เปนตัวอยาง.
ธิวุ ธาตุ เอา อิ เปน เอ.

บรรเลงอยู(ทําเพลงดวยเครื่อง
เธวนฺต ดุริยางค)บรรโลม.
เธวุ ธาตุ.

ฉลาดอยู เฉียบแหลม ไหวพริบดี

โธรนฺต โธเรนฺต แจมแจง แจมกระจาง กระจาง โธรฺ ธาตุ อ เอ ปจ.
ชัด แจงชัด ชัดแจง.
ชําระอยูู ลาง ชะลาง ซัก(ทําให
โธวนตต
โธวนฺ สะอาดดวยน้ํา) ฟอก.
โธว ธาตุ
โธวุ ธาต.

น
พินาศอยู ฉิบหาย ยอยยับ
นกฺกนฺต ยับเยิน สูญหาย สิ้นไป เสียไป.
นกฺกฺ ธาตุ.

นกฺเกนฺต พินาศอยู ใหพินาศอยู ฯลฯ.เสีย

นกฺกฺ+เณ ณย ปจ.กัต.เหตุ กัต.
นกฺกยนฺต ไป ใหเสียไป.

ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป

นกฺขนฺต เกี่ยวเนื่อง สัมพันธ
นกฺขฺ ธาตุ.

ไมอดทนอยู ไมอดกลั้น ไมควร

นกฺขมนฺต ไมชอบ.
น+ขมฺ ธาตุ ซอน กฺ.

นกฺเขนฺต เกี่ยวเนื่องอยู เกี่ยวเนื่องกัน

นกฺขฺธาตุ.
นกฺขยนฺต สัมพันธ.

นขนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. นขฺ ธาตุ.

 เตนอยู รํา เตนรํา รําเทา ฟอน
นจฺจนฺต ฟอนรํา.
นตฺ ธาตุ ย ปจ.แปลง ตฺย เปน จฺจ.

ไมยอยอยู ไมอํานวย ไมอํานวย

นจฺฉาเทนฺต ประโยชน.
น+ฉทฺ ธาตุ เณ ปจ.

หนา ๔๕
นจฺฉาเทนฺต ไมยัง... ใหปกปดอยู. น+ฉทฺ+เณ ปจ.เหตุ.

นฎนฺต นเฎนฺต
เตนอยูฯลฯ. ฟอนรํา. นฎþ ธาตุ อ เณ ณย ปจ.
นฎยนฺต
บันลืออยู แผดเสียง รอง เปลง
นทนฺต เสียงดัง.
นทฺ ธาตุ.

นทฺทนฺต ออกเสียงอยู เปลง เปลงเสีย. นทฺทฺ ธาตุ.

สัมฤทธิ
ฤ ์อยูู สําเร็จ เพลิน
นนทนต
นนฺ ทนฺต เพลิดเพลิน ราเริง รื่นเริง รื่นรมย.
นนฺทฺ ธาตุ.

นนฺธนฺต ผูกอยู พัน มัด รัด. นนฺธฺ ธาตุ.

ไมเปนไปอยู ไมไหลไป ไมหมุนไป
นฺปฺปวตฺตนฺต ไมประพฤติ.
น+ป+วตฺตฺ ธาตุ.

นภนฺต กําจัดอยู เบียดเบียน. นภฺ ธาตุ.

นอมอยู โนม นอบ นอบนอม
นมนฺต เคราพ กราบ ไหว นมัสการ นมฺ ธาตุ.
กราบไหว.
นมยนฺต ดัดอยู รัด. นมุ ธาตุ.
นอมไหวอยู นอบนอม กราบไหว
นมสฺสนฺต นมัสการ.
นมสฺสฺ ธาตุ

ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป

นยนฺต รักษา.
นยฺ ธาตุ.
 กิริยาตน เอา อิ อี เปน เอ เอ
นําอยู นําไป แนะนํา ถึง บรรจุ
นยนฺต เนนฺต ได.
นิ นี ธาตุ เปน อย กิริยาหลัง ไมตองแปลง
เปน อย.
นยฺหนฺต ผูกอยู พัน มัด รัด. นหฺ ธาตุ ย ปจ. แปร ย ไวหนา ห.
นรนฺต นําอยู นําไป. นรฺ ธาตุ.
นลนฺต มีกลิ่นอยู มีกลิ่นหอม. นลฺ ธาตุ.
เอา อุ เปน อว กิริยาหลัง เอา
นวนฺต โนนฺต ชมอยู ชมเชย ยกยอง สรรเสริญ. นุ ธาตุ
อุ เปน โอ.
นสนฺต คดอยู โคง โกง งอ บิด. นสฺ ธาตุ.
ไมเห็นอยู หาย สูญ ไมมี ฉิบ
นสฺสนฺต หาย พินาศ
นสฺ ธาตุ ยปจ.แปลง สฺย เปนสฺส.

หนา ๔๖
นฺหายนฺต
ชําระอยู ชะลาง อาบ อาบน้ํา. นฺหา นหา ธาตุ ย ปจ.กัต.
นหายนฺต
นฺหาปนฺต
ใหชําระอยู ฯลฯ. นฺหา นหา+ฌา เป ปจ.เหตุ.
นหาเปนฺต
ขออยู ขอรอง รองขอ วิงวอน
นาถนฺต นาธนฺต เปนใหญ หวัง ปองไว หมายไว นาถฺ นาธฺ ธาตุ.
เรารอน.

นาเทนฺต
บันลืออยูฯลฯ.เปลงเสียงดัง. นทฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
นาทยนฺต
นา ปจงแปลง ญา เปน นา นา
นายนฺต รูอยู บรรลุ ตรัสรู. ญา ธาตุ
เปน ย.
เณ ปจ. เหตุ. เอา อิ อี เปน เอ
นายนฺต ใหนําไปอยูฯลฯ. นิ นี ธาตุ
เอ เปน อาย.
นาสนฺ
ส ต ออกเสียี งอยู กลา ว. นาสุ ธาตุ.
 ใหฉิหายอยู ใหพินาศ ใหลึก ให
นาสาเปนฺต ลาสิกขา.
นสฺ ธาตุ ฌาเป ปจ. เหตุ.

นิ
คราออกอยู ฉุดออก ฉุดลาออกไป
นิกฺกฑฺฒนฺต ดึงออก ชักออก รั้งออก เหนี่ยว นิ+กฑฺฒฺ ธาตุ.
ออก.

นิกฺเกนฺต
นับอยู คํานวณ. นิกฺกฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
นิกฺกยนฺต
นิกุชฺชนฺต คว่ําอยู คว่ําลง. กุชฺช ธาตุ.
นิกฺขนฺต จุบอยู จุมพิต จูบ. นิกฺขฺ ธาตุ
ออกอยู ออกไป
ไป กาวออก กาว
นิกฺขมนฺต ออกไป ไหลออก ไหลออกไป.
นิ+กมฺ ธาตุ แปลง ก เปน ข ซอน กฺ.

เอ ปจ. แปลง ก เปน ข แลว

นิกฺขาเมนฺต ถายอยู. นิ+กมฺ ธาตุ
ทีฆะ ซอน กฺ.
นิกฺขิปนฺต เก็บอยู เก็บไว. นิ+ขิปฺ ธาตุ ซอน กฺ.
ไดอยู บรรจุ เขาไป ประสบ พบ
นิคจฺฉนฺต พบปะ พบเห็น.
นิ+คมฺ ธาตุ แปลงเปน คจฺฉ.

กาวออกอยู ออกเดิน เดินออก

นิคฺคจฺฉนฺต ออกไป.
นิ+คมฺ ธาตุ แปลงแลว ซอน คฺ.

หนา ๔๗
ขมอยู ขมขู กดขี่ บังคับ ทําโทษ
นิคฺคณฺหนฺต ลงโทษ.
นิ+คหฺ ธาตุ ณฺหา ปจ.ลบ. ที่สุด ธาตุ.

ถือเอาทั้งหมดอยู ถือเอาโดยรวม
นิคฺคยฺหนฺต รวบถือเอา ขมฯลฯ.
นิ+คหฺ ธาตุ ย ปจ.กัม. แปร ย ไวหนา ห.

ซซอนอยู
อนอย ซุซกซ
กซอนอน ปปดด ปดบง
ปดบัง อา
อํา
นิคิ ฺคูหนฺต พราง.
นิ+ิ คุหฺ ธาตุ ทีฆี ะ ตน ธาตุ ซอน คฺ.
 แนใจอยู มั่นใจ หนักแนน ชี้ขาด
นิจฺฉยนฺต ตัดสิน.
นิ+ฉิ ธาตุ เอา อิ เปน เอ เอ เปน อย.

นิจฺฉรนฺต นิจฺ
เปลงออกอยู ซาน ซานออก. นิ+ฉรฺ ธาตุ
ฉาเรนฺต
นิจฺฉารยนฺต อ เณ ณย ปจ.
นิจฺฉุภนฺต ขับอยู ขับไล. นิ+ฉุภฺ ธาตุ ซอน จฺ.

นิชฺฌาเปนฺต ใหชวยคิดอยู ใหตรวจตรา ใหตริ

ตรอง ใหพิจาร ใหพินิจ ให นิ+เฌ ธาตุ ณาเป ณาปย ปจ.เหตุ.
นิชฺฌาปยนฺต พิจารณา ใหสอบสวน.
นิชฺฌายนฺต เพงอยู ตรวจตราฯลฯ. พิจารณา. นิ+เฌ ธาตุ แปลง เอ เปน อาย.
ออกเสียงไมชัด รอง หมดจด
นิฺชนฺต บริสุทธ.
นิชิ ธาตุ.

นิฎþฐาเปนฺต ตั้งลงอยู เขาใจ ตกลง สําเร็จ สุด เณ ณย ปจ.ถาตั้ง.ถปฺ พึงแปลง

นิ+ฐปฺ ถปฺ ธาตุ
นิฎþฐาปยนฺต จบ. ถ เปน ฐ.

นิฎþฐาเปนฺต
ใหตั้งอยู ฯลฯ. นิ+ฐา+ณาเป ณาปย ปจ.เหตุ..
นิฎþฐาปยนฺต
นิฎþฐายนฺต ใหตั้งลงอยู ฯลฯ. นิ+ฐา+ณย ปจ.เหตุ.
นิฎþ€ุภนฺต บวนอยู ถม. นิ+€ุภฺ ธาตุ. ซอน ฎþ
นิตฺถรนฺต ขามอยู ขามไป ผานพนไปฯลฯ. นิ+ตรฺ ธาตุ แปลง ต เปน ถ ซอน ตฺ.
นิตฺถรนฺต ถอนออกอยู รื้อถอน ถอนใจ. นิ+ถุ ธาตุ แปลง อุ เปน อร ซอน ตฺ.
นิตฺถุนนฺต ถอนออกอยู รื้อถอน ถอนใจ. นิ+ถุ ธาตุ นา ปจ.ซอน ตฺ.
หนา ๔๘
นิตมฺมนฺต
ลําบากอยู เหน็ดเหนื่อย. นิตมิ ธาตุ นิคคหิตอาคม แปลงเปน มฺ.
นิตฺตมฺฺมนฺฺต
นิทนฺต เนทนฺต ติเตียนอยู นินทา. นิทฺ ธาตุ กิริยาหลัง เอา อิ เปน เอ.
 เก็บอยู เก็บเอา แกะ แคะ เด็ด
นิทมฺปนฺต ปด.
นิทป ธาตุ.

นิ+ธา ทธ ทหฺ ถาตั้ง ธา แปลง ธา เปน ทห

นิทหนฺต ตั้งไวอยู ดํารงไว ฝงไว วางไว.
ธาตุ ถาตั้ง ทธฺ แปลง ธฺ เปน หฺ.
นิทฺทยนฺต ประพฤติชึ่งความหลับอยู
นฺทาศัพท อาย ปจ.
นิทฺทายนฺต ประพฤติหลับ.

นิทฺทิสนฺต นิทฺ แสดงออกอยู แสดงความนึกคิด

นิ+ทิสฺ ธาตุ. ซอน ทฺ.
เทสนฺต ออกมา ชี้แจง.

ใหกระจายออกอยู ใหพิสดาร ให

นิทฺเทสนฺต กวางขวาง.
นิ+ทิสฺ ธาตุ เอา อิ เปน เอ.

นิทฺเทสาปยนฺต ใหกระจายออกอยูฯลฯ. นิ+ทสฺ ธาตุ ณาปย ปจ.อิอาคม เปน เหตุ กัม.

นินทฺทธมนต
ธมนฺต กําจัดอย ขจด
กาจดอยู ขจัด เปาออก.
เปาออก นิ+ธม ธาตุ
น+ธมฺ ธาต ซอน ททฺ.
ซอน
นิเธนิต ตั้งไวอยู ฯลฯ. วางไว. นิ+ธา ธาตุ เอา อา เปน เอ.
นินฺทนฺต ติเตียนอยู นินทา. นิทิ นินฺทิ ธาตุ.
ย ปจ. ประจําหมวดธาตุ แปลง
นิปชฺชนฺต นอนอยู. นิ+ปทฺ ธาตุ
ทฺย เปน ชฺช.
ตกลงอยู(ของตก) หลนลง ลม
นิปตนฺต ลมลง ฟุบ หมอบ ติด ของ.
นิ+ปตฺ ธาตุ.

นิปนฺต เลี้ยงอยู คุมครอง ปองกัน รักษา. นิ+ปา ธาตุ.

ย ปจ.กัต. แปลง ป เปน ผ

นิปฺผชฺชนฺต สําเร็จอยู เสร็จ ถึง บรรลุ. นิ+ปทฺ ธาตุ
ทยฺ เปน ชฺช ซอน ปฺ.
นิปฺผาเทนฺต ใหสําเร็จอยู ฯลฯ. นิ+ปทฺ+เณ ปจ.เหตุ.
นิพฺพตฺตนฺต เกิดอยู บังเกิด. นิ+วตฺตฺ ธาตุ แปลง ว เปน พ ซอน พฺ.
หนา ๔๙
นิพฺพติตาเปนฺต ใหเกิดอยู ใหบังเกิด. นิ+วตฺตฺ+ณาเป ปจ.เหตุ.
นิพฺพาเปนฺต ณาเป ณาปย ปจ. เหตุ. แปลง
ใหดับอยู ใหเย็น. นิ+วา ธาตุ.
นิพฺพาปยนฺต วา เปน พา ซอน พฺ.

นิคคหิตอาคม แปลง วิ พิ ซอน

นิพฺพินฺทนฺต เหนื่อยหนายอยู เบื่อหนาย. นิ+วิทฺ ธาตุ
พฺ.
นิพฺเพฐนฺต แกอยู. นิ+เว€ฺ ธาตุ แปลง ว เปน พ ซอน พฺ.

นิพฺเพเฐนฺต นิพฺ
แกอยู. นิ+เว€ฺ+เณ ณย ปจ. กัต.
เพฐยนฺต
หนายอยู เบื่อหนาย เหนื่อย นิคคหิตอาคม แปลง ว เปน พ
นิพฺพินฺทนฺต หนาย จืดจาง.
นิ+วิทฺ ธาตุ
ซอน พฺ.
นิมนฺเตนฺต
เชิญอยู เชื้อเชิญ นิมนต. นิ+มนฺตฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
นิมนฺตยนฺต
ย่ยาย
ํายี เบี
เบยดเบยน
ยดเบียน คร
ครู (ลาก ถูถ))
นิมฺมถนฺต ครูด(ขูด) ลาก ขูด ชัก รูด รู(สี นิ+มถฺ ธาตุ ซอน มฺ.
ขาว).

นิมฺมาเทนฺต คลายอยู คลายออก คลายลง

ทุเลา บรรเทา ผอนคลาย ลด นิ+มทฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
นิมฺมาทยนฺต ฟุงเฟอ.

นิมฺมิลนฺต นิมฺมิ
หลับตาอยู. นิ+มิลฺ ธาตุ อ เณ ณย ปจ.
เลนฺต
นิมฺมิลยนฺต
นิมุชฺชนฺต ดําลงอยู จมลง. นิ+มุชฺชฺ ธาตุ.
นิยจฺฉนฺต ระงับอยู กําหนด. นิ+ยมุ ธาตุ แปลง มุ เปน จฺฉ. รูปฯ๔๖๐

นิยจฺฉียนฺต นิย ปจ.กัม.อี อาคม กิริยาหลัง

ระงับอยู กําหนด. นิ+ยมุ+ย
ฉียนฺต แปลง มุ เปน ฉ
นิยมนฺต นิย
เวนอยู กําหนด ตัดสิน. นิ+ยมุ ธาตุ อ เอ ปจ.
เมนฺต
นิยนฺต นิยฺยนฺต ออกไปอยู เคลื่อนไป. นิ+ยา ธาตุ กิริยาหลัง ซอน ยฺ.

นิยาเทนฺต นิยฺ เณ ณย ปจ.แปลง ตฺ เปน ทฺ

มอบใหอยู ยกให สละให เวนให. นิ+ยตฺ ธาตุ ซอน ยฺ เปน นิยฺยเตนฺต นิยฺ
ยาทยนฺต ยาตยนฺต โดยไมแปลง ตฺ บาง.
นิโยเชนฺต ประกอบอยู ประกอบเขา. นิ+ยุชฺ ธาตุ เอ ปจ.
หนา ๕๐
คลายกําหนัด ลดกําหนัด ไมมี ย ปจ.กัต. แปลง ยฺชฺ กับ เปน
นิรชฺชนฺต กําหนัด.
นิ+รฺชฺ ธาตุ
ชฺช.
ย ปจ.กัต. ลบ อุ เปน สฺ+ย
นิรสฺสนฺต ไมซัดสายอยู . นิ+อสุ ธาตุ
แปลง สฺย เปน สฺส รฺ อาคม.
ปดกันั้ อยู ปดลอ ม ดับั ดัับโดยไม
โ ไ  ย ปจ.กัตั .กััม แปลง
ป ธฺย เปปน
นิรุชฺฌนฺต เหลือ ดับสนิจ.
นิ+รุธฺ ธาตุ
ชฺฌ.
กอดรับอยู สวมกอด เรน ซอน
นิลินนฺต แอบ.
นิ+ลิ ธาตุ นา ปจ.

นิลียนฺต เรนอยู ซอน แอบ. นิ+ลี ธาตุ นา ปจ. แปลง นา เปน ย.

นิลฺลาเฬนฺต นิลฺ
แลบอยู แลบออก. นิ+ลฬฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ลาฬยนฺต
นิวนฺต อวนอยู ใหญ เจริญ. นิวฺ ธาตุ.
นิวตฺตนฺท กลับอยู หันกลับ หมุนกลับ. นิ+วตฺตฺ ธาตุ.

นิวสนฺต อยูครองอยู ครอบครอง อยูอาศัย. นิ+วสฺ ธาตุ.

นิวสนฺต ปกปดอยู นุงหม. นิ+วสฺ ธาตุ.

นิวาเรนฺต นิ กีดกั้นอยู กั้น กีดกั้น ขัดขวาง

นิ+วร ธาตุ
น+วรฺ ธาต เณ ณย ปจ.
ปจ.
วารยนฺต หาม.
นิวาเสนฺต ปกปดอยู นุงหม ครอง(นุงหม ใช
นิ+วสฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
นิวาสยนฺต สําหรับพระ).

นิวิเวฐนฺต ผอนครายอยู. นิ+วิ+เว€ฺ ธาตุ.

นิวิสนฺต ตั้งลงอยู มุงหมาย. นิ+วิสฺ ธาตุ.

นิเวเสนฺต
ใหอาศัยอยู ใหอยูอาศัย. นิ+วิสฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
นิเวสยนฺต
นิสนฺต ของอยู ติด จูบ จุมพิต. นิสฺ ธาตุ.
นิสนฺต เนสนฺต ตั้งมั่งอยู แนวแน แนแนว. นิสฺ ธาตุ กิริยาหลัง เอา อิ เปน เอ.

นิสกฺกนฺต
ออกไปอยู ลอดไป. นิ+สกฺก ธาตุ กิริยาหลัง ซอน สฺ.
นิสฺสกฺกนฺต
นินสกฺ
สกเกนต
เกนฺต กลาวอยู
กล าวอย พูพดด กลาวออกไป
กลาวออกไป พูพดด
นิ+สกฺกฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
นิสกฺกยนฺต ออกไป.

หนา ๕๑
นิสชฺชนฺต สละอยู สละได สละเสียได. นิ+สชฺ+ย ปจ.กัต. แปลง ชฺย เปน ชฺช.
นิสีทนฺต นั่งอยู. นิ+สิทฺ ธาตุ ทีฆะตน ธาตุ.

นิเสธนฺต นิ
ปฎิเสธอยู หาม. นิ+สิธฺ ธาตุ.
เสเธนฺต
แลนออกอยู ผละออก สละออก
นิสฺสรนฺต สกัดออก.
นิ+สรฺ ธาตุ ซอน สฺ.

ละเอียดอยู เล็กนอย เปนผง ย ปจ.กัต.แปลง อา เปน อิ

นิสฺสิยนฺต เบาบาง.
นิ+สา ธาตุ
ซอน สฺ.
นียนฺต นําไปอยู ถึง บรรลุ ได. นี ธาตุ ย ปจ.กัม.

นิหรนตต นหรนฺ
นหรนฺ นีหรนตต นําออกอย นาไป
นาออกอยู นําไป นํนาออกไป.
าออกไป นิ+นี+หร ธาตุ
น+น+หรฺ ธาต.
นุนฺต โนนฺต ชมอยู ชมเชย ยกยอง สรรเสริญ. นุ ธาตุ กิริยาหลังเอา อุ เปน โอ.

นุฎþฐหนฺต
บวนอยู ถม. นิ+€ุภ ธาตุ แปลง นิ เปน นุ สอง
นุฎþ€ุหนฺต
แปลง ภฺ เปน หฺ กิริยาแรก
นุฎþ€ุภนฺต กิริยาตน
แปลง อุ เปน อ.
นุทนฺต บดอยู ดําจัด ขจัด บรรเทา. นุทฺ ธาตุ.
เนทนฺต ติเตียนอยู นินทา. เนทฺ ธาตุ.
ไปอยู นํา นําไป ดําเนินไป ถึง
เนนฺต บรรลุ ได.
นิ นี ธาตุ เอา อิ อี เปน เอ.

เนสนฺต รดอยู ราด โรย โปรย. นิสุ ธาตุ.

เนสนฺต
ไปอย ถง
ไปอยู ถึง เป
เปนไป
นไป ดํดาเนนไป.
าเนินไป เนส ธาตุ
เนสฺ ธาต.
เนสฺสนฺต

ป
ทํายิ่งอยู กระทํายิ่ง แตง ปรุง
ปกริยนฺต ปก แตงขึ้น ปรุงขึ้น ปรุงแตง รอย
ป+กรฺ ธาตุ ย ปจ.กัม.อิ อี อาคม.
รียนฺต กรอง ตรวจชําระ สะสาง
สังคายนา.
ปกโรนฺต ทํายิ่งอยูฯลฯ สังคายนา. ป+กรฺ ธาตุ โอ ปจ.
หนา ๕๒
ปกาสนฺต ประกาศอยู ปรากฏ แจงชัด
แจมแจง รูชัด รุงเรือง สวาง ป+กาสฺ ธาตุ อ เอ ปจ.
ปกาเสนฺต สองสวาง แสดง.
 เกลื่อนกลนอยู เกลื่อนกราด
ปกิรนฺต กระจาย กระจายไป โรย โปรย ป+กิรฺ ธาตุ.
เรี่ยราย แผ แผออก ขยาย.
ปกิโลตนฺต ชื้นอยู ชุม เปยก เยิ้ม. ป+กิโลตฺ ธาตุ

ปกิโลเกนฺต
ใหชื้นอยูฯลฯ. ป+กิโลตฺ+เณ ณย ปจ.เหตุ.
ปกิโลกยนฺต
ปกีณนฺต นา ปจ.กิริยาตน แปลง นา
ซื้อยู ซื้อขาย. ป+กี ธาตุ
ปกีนนฺต เปน ณา .

ปกุปฺปนฺต โกรธพลุงพลานอยู เดือดดาล. ป+กุป ธาตุ ย ปจ.กัต.แปลง ปฺย เปน ปฺป.

ปกฺกนฺต ไปต่ําอยู เลว ทราม. ปกฺกฺ ธาตุ.
กาวไปขางหนาอยู หลีกไป
ปกฺกมนฺต ตะเกียกตะกาย.
ป+กมฺ ธาตุ.

ปกฺโกสนฺต เรียกอยู รองเรียก. ป+กุสฺ ธาตุ เอา อุ เปน โอ ซอน กฺ.

ปกฺโกสาเปนฺต ใหเรียกอยู ใหรองเรียก. ป+กุสฺ+เณเป ปจ.เหตุ.

ปกฺขนฺต หลีกไปอยู เลี่ยงไป บินไป. ป+กมฺ ธาตุ แปลง ก. เปน ข ลบ มฺ ซอน กฺ.

ปกฺขนฺทนฺต วิ่งไปอยู แลนไป ใหลไป. ป+ขทิ ขนฺทฺ ธาตุ ซอน กฺ.

ปกฺขนฺทาเปนฺต ใหวิ่งไปอยูฯลฯ. ป+ขนฺทฺ+เณเป ปจ.เหตุ.ซอน กฺ.
ปกฺขลนฺต ไหวอยู สั่นไหว พลาด ผิด. ป+ขลฺ ธาตุ ซอน กฺ.
กัดกินอยู เคี้ยวกิน เปนอยู
ปกฺขายนฺต ปรากฏ.
ป+เข ธาตุ แปลง เอ เปน อาย ซอน กฺ.

ซัดไปทั่วอยู สอดเขา ใสเขา ใสลง

ปกฺขิปนฺต บรรจุ บรรจุเขา บรรทุก วางไว.
ป+ขิปฺ ธาตุ ซอน กฺ.

ประคองอยู ประคับประคอง
ปคคณหนต
ปคฺ คณฺหนฺต อุดหนุน ชม ยกยอง สรรเสริญ.
ป+คห ธาตุ
ป+คหฺ ธาต ณหา
ณฺ หา ปจ.ซอน
ปจ.ซอน ค.
คฺ.
ปคฺคยฺหนฺต ประคองอยูฯลฯ. ป+คหฺ ธาตุ ย ปจ.กัม.แปร ย ไวหนา หฺ.
หนา ๕๓
จับอยู ถือ ยึด กุม ประคองฯลฯ.
ปคฺคหนฺต สรรเสริญ.
ป+คหฺ ธาตุ

ปฆรนฺต ปคฺ ไหลออกอยู หลั่งออก พรม

ป+ฆรฺ ธาตุ กิริยาหลัง ซอน คฺ.
ฆรนฺต ประพรม รด ราด.

ปงฺคนฺต
ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. ปงฺค ธาตุ อ เอ ปจ.
ปงฺเคนฺต
ตกอยู หลน เสีย เสียหาย เสื่อม
ปสนฺต ฉิบหาย พินาศ.
ปสฺ ธาตุ.

ปเสนฺต ปฺสยนฺต เสียหายอยู เสื่อม ฉิบหาย พินาศ. ปสิ ธาตุ เณ ณย ปจ.

หุงอยู ตม แกง ทอด ปง ยาง

ปจนฺต สุก ไหม.
ปจฺ ธาตุ.

ปจินนฺต เลือกเก็บอยู คัดเลือก. ป+จิ ธาตุ นา ปจ.

ปจิยนฺต ปจียนฺต หุงอยูฯลฯ. ยาง ไหม. ปจฺ ธาตุ ย ปจ.กัม. อิ อี อาคม.

พฤทธิ์ อุ เปน โอ แปลง ปฎิ

ปจฺจกฺโกสนฺต ดาตอบอยู ดาสวน ดากลับไป. ปฎิ+กุสฺ ธาตุ
เปน ปจฺจ ซอน กฺ.
ปจฺจนฺต สุกอยู (ระอุดีดวยความรอน). ปจฺ ธาตุ ย ปจ.กัต. แปลง จฺย เปน จฺจ.
ปจฺจนฺต หุงอยู ฯลฯ ไหม. ปจฺ ธาตุ ย ปจ. กัม.แปลง จฺย เปน จฺจ.

เห็นลงเฉพาะอยู ตรวจตรา ตริ

ปจฺจเวกฺขนฺต ตรอง สอบสวน พินิจ พิจารณา ปติ+วิ+อิกฺขฺ ธาตุ.
พินิจละเอียด พินิจถวนถี่ ฯลฯ.

ฟงตอบอยู
ตอบอย ตอบรับ รับคํา รับรอง
ปจฺจสฺสุณนฺต เห็นดวย.
ปติ+สุ ธาตุ ณา ปจ.
ปจฺจาคจฺฉนฺต กลับมาอยู. ปติ+อา+คมฺ ธาตุ แปลง คมฺ เปน คจฺฉ.
ปจฺจาทิยนฺต คานอยู. ปติ+ทา ธาตุ ย ปจ.กัต. แปลง อา เปน อิ.
คัดคานอยู ไมเห็นดวย ปฎิเสธ
ปจฺจาทิสนฺต หาม.
ปติ+ทิสฺ ธาตุ

หนา ๕๔
ปติ+อา+สิสฺ สึสฺ ถาตั้ง สิสฺ ธาตุ พึงลงนิคคหิต
ปจฺจาสึสนฺต หวังเฉพาะอยู ปรารถนาเฉพาะ.
ธาตุ อาคม.
ปจฺจาหรนฺต กลับมาอยู. ปติ+อา+หรฺ ธาตุ.
ปจฺจุคฺคจฺฉนฺต ลุกรับอยู ตอนรับ. ปติ+อุ+คมฺ ธาตุ.
ปจฺจุฎþฐนฺต ถอนขึ้นอยู รื้อขึ้น. ปติ+อุ+ฐา ธาตุ.

ปจเจนฺต ถึงเฉพาะอยู ตอง กลับตอง เชื่อ. ปติ+อิ ธาตุ.

ปจฺเจนฺต สํารวมอยู ระวัง รักษา เครง

ปจฺจฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ปจฺจยนฺต เครงครัด.

ปจฺเจนนฺต เลือกสรรอยู คัดเลือก. ปติ+จิ ธาตุ นา ปจ.

เทวภาวะ หา รัสสะ แปลง ห
ปชหนฺต เสียสละอยู ปลอยวาง. ป+หา ธาตุ
เปน ช.
ปชานนฺต รูทั่วอยู รูรอบ รอบรู. ป+ญา ธาตุ นา ปจ.แปลง ญา เปน ชา.
ปชฺชนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. ปทฺ ธาตุ ย ปจ.กัต.แปลง ทฺย เปน ชฺช.
ปชฺชลนฺต โพลงทั่วอยู รุงเรืองยิ่ง สวางไสว. ป+ชลฺ ธาตุ.
ปชฺฌายนฺต เพงอยู นิ่ง. ป+เฌ ธาตุ แปลง เอ เปน อาย.
ไปกอนอยู ถึงกอน เปนไปกอน
ปฺจนฺต ดําเนินไปกอน.
ป+อฺจุ ธาตุ.

ปฺเจนฺต แผไปอยู ขยาย เจริญ กวาง

ปจิ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ปจยนต
ปฺ จยนฺต กวางขวาง พิพสดาร
กวางขวาง สดาร แพร
แพรหลาย.
หลาย
ปฺญาเปนฺต
ตั้งอยู แตงตั้ง ยกยอง ยกยองขึ้น. ป.+ญปฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ปฺญาปยนฺต
ปฺญายนฺต รูอยู รูทั่ว ปรากฏ. ป+ญา ธาตุ นา ปจ.แปลง เปน ย.
ปฺหนฺต ถามอยู. ปฺหฺ ธาตุ.
ปฎนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. ปฎþ ธาตุ.
ปฎิกฺกมนฺต กาวกลับอยู ถอยกลับ. ปฎิ+กมฺ ธาตุ.
หนา ๕๕
ปฎิกโรนฺต ทําตอบอยู กระทําตอบ ตอบแทน. ปฎิ+กรฺ ธาตุ โอ ปจ.

ชักมาอยู ฉุดมา ชักเขามา ฉุด

ปฎิกสฺสนฺต เขามา ชักเขาหา.
ปฎิ+กสฺสฺ ธาตุ.

กกาวกลบอยู
าวกลับอย ถอยกลั
ถอยกลบบ กลบไป
กลับไป
ป กิ ฺกมนฺต
ปฎิ หลีกไป.
ปฎิ
ป +ิ กมฺ ธาตุ.

ปฎิกุชฺชนฺต งอกกลับอยู ครอบ. ปฎิ+กุชฺชฺ ธาตุ.

ปฎิกุฎนฺต งอกกลับอยู คดงอ คดโคง โกงงอ. ปฎิ+กุฎþ ธาตุ.

ปฎิกฺโกสนฺต คัดคานอยู หาม ดา บริภาษ. ปฎิ+กุสฺ ธาตุ.

ปฎิกฺขิปนฺต ซัดเฉพาะ ซัดคืน หาม. ปฎิ+ขิปฺ ธาตุ.

ปฎิกฺขมาเปนฺต ใหอดตอบอยู ใหอดทน ใหอดกลั้น. ปฎิ+ขมฺ ธาตุ ณาเป ปจ. เหตุ.

ปฎิคฺคจฺฉนฺต กลับไปอยู ไปเฉพาะอยู ตอนรับ. ปฎิ+คมฺ ธาตุ.

ปฎิคฺคณฺหนฺต รับเฉพาะอยู รับเอา ถือเอา. ปฎิ+คหฺ +ณหฺ ปจ.

ปฎิฆาตนฺต
กําจัดอยู ขจัด บําบัด บรรเทา. ปฎิ+หนฺ ธาตุ อ เอ ปจ.แปลง หนฺ เปน ฆาตฺ.
ปฎิฆาเตนฺต
ปฎิฆุสนฺต ปฎิ
กึกกองอยู ประกาศอยู. ปฎิ+ฆุสฺ ธาตุ.
โฆสนฺต
ประพฤติตอบอยู ฯลฯ ปกปด
ปฎิจรนฺต กลบเกลื่อน ใหการ.
ปฎิ+จรฺ ธาตุ.

แลดูอยู ปรารถนา ชอบใจ พอใจ

ปฎิจฺฉนฺต รักใคร.
ปฎิ+อุสุ ธาตุ แปลงที่สุด ธาตุ เปน จฺฉ.

ปดเฉพาะอยู ปกปด ปดบัง ปก

ปฎิจฺฉาเทนฺต คลุม ปดกั้น.
ปฎิ+ฉทฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.

ปฎิจฺฉาทเปนฺต ใหปดเฉพาะอยู ฯลฯ ใหปดกั้น. ปฎิ+ฉทฺ+ณาเป ปจ.เหตุ.

ประคองอยู ประคับประคอง
ปฎิชคฺคนฺต ชําระ ปฎิบัติ ซอมแซม.
ปฎิ+ชคฺคฺ ธาตุ.

หนา ๕๖
ป ชิ านนฺต
ปฎิ รูเฉพาะอยู รูรอบ รอบรู ปฎิญาณ. ปฎิ+ญา ธาตุ แปลงเปน ชา นา ปจ.

ปฎิชินนฺต ชนะตอบอยู กลับชนะ. ปฎิ+ชิ ธาตุ นา ปจ.

ปฎิติฎþฐนฺต ตั้งอยู ดํารง ฯลฯ. ปฎิ+ฐา ธาตุ แปลงเปน ติฎþฐ.
ปฎิทิสฺสนฺต ปรากฎชัดอยู แจมแจง. ปฎิ+ทิสฺ ธาตุ แปลงเปน ทิสฺส.
ปฎิเทเสนฺต แสดงคืนอยู (ปลงอาบัติ). ปฎิ+ทิสิ ธาตุ เอา อิ เปน เอ.
ปฎินิวตฺตนฺต หมุนกลับอยู กลับคืน. ปฎิ+นิ+วตฺตฺ ธาตุ
ปฎิปกฺขนฺต ตกไปเฉพาะอยู เปนไปตอบ. ปฎิ+ปตฺ ธาตุ ข ปจ.แปลง ตฺ เปน กฺ.
ไตไปอยู ไตไปได ดําเนิน ดําเนิน
ไป ประพฤติ ปฎิบัต บําเพ็ญ
ปฎิปชฺชนฺต บํารุง ปกครอง ครอบครอง
ปฎิ+ปทฺ+ย ปจ.กัต. กัม.แปลง ทฺย เปน ชฺช.
ปรนนิบัติ รับใช.
ปฎิปสฺสมฺมนฺต สงบระงับอยู ดับเย็น. ปฎิ+ป+สมฺ ธาตุ ย ปจ.กัต.แปลง มฺย เปน มฺม.
ประหารตอบอยู ฆาตอบ ทําลาย
ประหารตอบอย
ปฎิปหรนฺต ตอบ.
ปฎิ+ป+หรฺ ธาตุ.
ปฎิปาหนฺต ปฎิ ปฎิ+ป+อา+หรฺ ลบ รฺ กิริยาหลัง แปลง ป เปน
นํากลับอยู หาม.
พาหนฺต ธาตุ พ.

ปฎิปุจฺฉนฺต ถามตอบอยู ซักถาม สอบถาม. ปฎิ+ปุจฺฉฺ ธาตุ.

ปฎิปฺปยนฺต โตเถียงอยู ตอบโต โตตอบ. ปฎิ+ปยฺ ธาตุ.
ปฎิผรนฺต แผไปเฉพาะอยู โตตอบ. ปฎิ+ผรฺ ธาตุ.
ผูกพันอยู เนื่องกัน เกี่ยวเนื่องกัน
ปฎิพนฺธนฺต รัก รักใคร ฯลฯ.
ปฎิ+พนฺธฺ ธาตุ.

ปฎิมณเฑนฺต ตกแตงอยู ประดับประดา. ปฎิ+มฑิ+เณ ณย ปจ.

ปฎิมณฺฑยนฺต
หนา๕๗
ปฎิมุฺจนฺต ครอบอยู สรวม ใส หุม. ปฎิ+มุจฺ ธาตุ นิคคหิตอาคม.
ปฎิวตฺตนฺต หมุนกลับอยู วนกลับ. ปฎิ+วตฺตฺ ธาตุ.

ปฎิวทนฺต กลาวตอบอยู พูดตอบ พูดโตตอบ. ปฎิ+วทฺ ธาตุ.

ปฎิวนฺทนฺต ไหวตอบอยู. ปฎิ+วนฺทฺ ธาตุ.

ปฎิวหนฺต นําไปเฉพาะอยู นํากลับ ปองกัน

ปฎิ+วหฺ ธาตุ กิริยาหลัง แปลง ว เปน พ.
ปฎิพาหนฺต หาม.

ปฎิวิชฺฌนฺต แทงตลอดอยู บรรลุ ตรัสรู.
ปฎิวินยนฺต คลี่คลายอยู ผอนคลาย บรรเทา.
ปฎิสํขรนฺต ซอมแซมอยู ตกแตง ตบแตง.
รูพรอมเฉพาะอยู รูครบถวน รู
ปฎิสํเวทนฺต ชัดเจน รูตลอด รูสมบูรณ เสวย.
ปฎิ+วิธฺ ธาตุ ย ปจ.กัต.แปลง ธฺย เปน ชฺฌ.
ปฎิ+วิ+นยฺ ธาตุ.
ปฎิ+สํ+กรฺ ธาตุ แปลง ก เปน ข.
ปฎิ+สํ+วิทฺ ธาตุ เอ ปจ.

ปฎิสนฺธนฺต ตอเนื่องอยู สืบตอ. ปฎิ+สํ+ธา ธาตุ.

 แตกฉานดวยดีโดยตางอยู
ปฎิสมฺภิชฺชนฺต แตกฉานเฉพาะ แตกฉานชํานาญ ปฎิ+สํ+ภิทฺ ธาตุ ย ปจ.กัต. แปลง ทฺย เปน ชฺช.
เชี่ยวชาญ.
บันเทิงพรอมเฉพาะอยู โปรด
ปฎิสมฺโมทนฺต ปราน เบิกบาน รื่นเริง รักใคร ปฎิ+สํ+มุทฺ ธาตุ พฤทธิ์ อุ เปน โอ.
เอ็นดู.

ปฎิสลฺลินนฺต ออกเรนอยู หลีกออกเรน พักผอน. ปฎิ+สํ+ลิ ธาตุ นา ปจ.

เก็บอยู เก็บไว หอมยับ (รวบเก็บ

ปฎิสาเมนฺต ไว) .
ปฎิ+สมฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.

ปฎิสุณนฺต ฟงตอบอยู ตอบรับ รับคํา รับเอา

ปฎิ+สุ ธาตุ ณา ปจ.กิริยาหลัง ซอน สฺ.
ปฎิสฺสุณนฺต รับรอง .

ปฎิเสธนฺต ปฎิ+สิธิ สิธ สิธุ

กีดกันอย กดกน
กดกนอยู กีดกั้น หาม
หาม ปฎเสธ.
ปฎิเสธ
ปฎิเสเธนฺต ธาตุ.

หนา ๕๘
ปฎิ+เสวฺ เสวุ
ปฎิเสวนฺต คบหาอยู รับใช ปฎิบัติ.
ธาตุ.
กระทบเฉพาะอยูกระทบกระทั่ง
ปฎิหฺญนฺต ขัดใจ ขึ้งเคียด คับแคน.
ปฎิ+หนฺ ธาตุ ย ปจ. กัต.แปลง นฺย เปน ฺญ.

ปฎิหรนฺต นํากลับอยู พากลับ. ปฎิ+หรฺ ธาตุ.

ปเฎนฺต ปฎยนฺต หอมอยู สงกลิ่น (หอม) ตระหลบ. ปฎþ ธาตุ เณ ณย ปจ.

ปฎþฐเปนฺต ปรารถนาอยู มุงหมาย มุงหวัง เณ ณย ปจ.เขาตั้ง ถปฺ พึง

ป+ฐปฺ ถปฺ ธาตุ
ปฎþฐปยนฺต อยากได ตองการ ขอ รองขอ. แปลง ถ เปน ฐ.

กลาวอยู พูด อธิบาย แสดง

ปฐนฺต ชี้แจง เทศน เทศนา.
ป€ฺ ธาตุ.
 กลาวอยู ซื้อขาย แลกเปลื่ยน ชม
ปณนฺต ชมเชย ยกยอง สรรเสริญ.
ปณฺ ธาตุ.

ใหนอมไปทั่วอยู ใหนอมนอม ให

ปณาเมนฺต นมัสการ.
ป+นมุ ธาตุ เณ ปจ. เหตุ.แปลง น เปน ณ.

ปณาเมนฺต ขับอยู ขับไล ผลักออก ผลักไส. ป+นมฺ ธาตุ เอ ปจ. แปลง น เปน ณ ทีฆะ.

ปเณนฺต กลาวอยู บัญัติ แตงตั้ง. ปณฺ ธาตุ. เณ ณย ปจ.

ปณฺฑนฺต ไอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. ปฑิ ธาตุ.

ปณฺเฑนฺต
ดาอยู บริภาษ เยาะ เยย เสียดสี. ปฑิ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ปณฺฑยนฺต
ปณเณนฺต
เขียวอยู ไมเหี่ยวแหง สด. ปณฺณฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ปณฺณยนฺต
แผไปทั่วอยู แผออกไป ขยาย ย ปจ.กัม.ลบ อุ ที่ นุ เปน นฺ
ปตฺญนฺต ออกไป แผขยาย กวางขวาง.
ป+ตนุ ธาตุ
แปลง นฺย เปน ฺญ.
ไปในเบื้องต่ําอยู ตก ตกไป หลน
ปตนฺต ลม.
ปตฺ ธาตุ.

ย ปจ. กัม. แปลงที่สุด ธาตุ

ปตายนฺต แผออกไปอยู ฯลฯ. กวางขวาง. ป+ตนุ ธาตุ
เปน อา.
หนา ๕๙
ไปอยู ไปถึง เปนไป ดําเนินไป
ปเตนฺต ปตยนฺต ตกไป หลนไป ลมไป.
ปตฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.

ปติฎþฐนฺต ตั้งอยู ดํารง ตั้งมั่น. ป+ฐา ธาตุ แปลง ฐา เปน ติฎþฐ.

เณ ปจ. กัต. ถาตั้ง ถป.พึง
ปติฎþฐเปนฺต ตั้งอยู ฯลฯ. ปติ+ฐปฺ ถปฺ ธาตุ
แปลง ถ เปน ฐ ซอน ฎþ.
ย ปจ.กัม.แปลง ฐา เปน ฐห
ปติฎþฐาหิยนฺต อนุเคราะหอยู ฯลฯ. ปติ+ฐา ธาตุ
ซอน ฎþ อิ อาคม.
ปติฎþฐายนฺต
ใหตั้งอยูฯลฯ. ปติ+ฐา ธาตุ ณย ณาเป ปจ.เหตุ.
ปติฎฐาเปนฺต
ปตฺเถนฺตปตฺถยนฺต ปรารถนาอยู ฯลฯ รองขอ . ปตฺถฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.กัต.
ปตฺถรนฺต ขึงอยู ลาด. ป+ถรฺ ธาตุ ซอน ตฺ.
ปถนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. ปถฺ ธาตุ.
ปถวนฺต แผไป ขยาย กวางขวาง. ป+ถวฺ ธาตุ.
ตั้งไวอยู ตั้งความเพียร ทรงไว
ปทหนฺต วางไว.
ป+ทหฺ ธาตุ

ปทาเลหนฺต แตกอยู แยก ทําลาย. ป+ทลฺ ธาตุ เณ ปจ.กัต.

ปทิสฺสนฺต ปรากฎอยู(สําแดงออกมาใหเห็น). ป+ทิสฺ ธาตุ แปลงเปน ทิสฺส.

ประทุุษรายอยูู เบียดเบียน ไม

ปทสสนต
ปทุ สฺสนฺต ชอบใจ ไมพอใจ.
ป สฺ ธาตุ
ป+ทุ ย ปจ.กัตั . แปลง
ป สสฺย เปปน สฺสสส.

ปเทนฺต ใหอยู เพิ่มให สละให. ป+ทา ธาตุ เอปจ.

ปทนฺต ปทยนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. ปทฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ปนนฺต ออกเสียงอยู กลาว รอง. ปนฺ ธาตุ.
ปนทนฺต บันลืออยู แผดเสียง. ป+นทฺ ธาตุ.

ถาตั้ง นิ หรือ นี ธาตุ พึงแปลง

ปนยนฺต สั่งอยู บังคับ. ป+นยฺ นิ นี ธาตุ
อิ หรือ อี เปน เอ เอ เปน อย.

ปนุทนฺต บดอยู กําจัด ขจัด บรรเทา. ป+นุทฺ ธาตุ.

ปนุนฺต ชมอยู ชมเชย ยกยอง สรรเสริญ. ป+นุ ธาตุ.

ปนุเถนฺต
ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. ปถิ ปนฺถฺ ธาตุ.
ปนฺฺถยนฺฺต
หนา ๖๐
ปปฺเจนฺต ยืดยาดอยู เยิ่นเยอ เนิ่นชา เนิ่น
ป+ปจิ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ปปฺจยนฺต นาน ซึมซาบ แพรหลาย.

ปปฺปนฺต ปปฺ
ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. ปปฺป ธาตุ.
โปนฺต
แตงอยู แตงขึ้น ผูกขึ้น เรียบ
ปพนฺธนฺต เรียง รอยกรอง ประพันธ.
ป+พนฺธฺ ธาตุ.

รูอยู บรรลุ ตรัสรู ตื่น บาน เบิก

ปพุชฌนฺต บาน.
ป+พุธฺ ธาตุ ย ปจ.กัต.แปลง ธยฺ เปน ชฺฌ.

ปโพเธนฺต ใหรูอยู ฯลฯ ใหเบิกบาน. ป+พุธฺ ธาตุ เณ ปจ.เหตุ.

ปพฺพชนฺต บวชอยู บรรพชา (บวช). ป+วชฺ ธาตุ แปลง ว เปน พ ซอน พฺ.
เวนทั่วอยู(เวนความชั่วทุกอยาง
ปพฺพชฺชนฺต เวนความชั่วทั้งสิ้น)บวช(ถือเพศ ป+วชฺชฺ ธาตุ.
เปนบรรพชิต).
เต็มอยู ครบ ครบถวน บริบูรณ
ปพฺพนฺต สมบูรณ.
ปพฺพฺ ธาตุ.

ประพฤติเพียงดังภูเขาอยู
ปพฺพตายนฺต ประพฤติดังภูเขา .
ปพฺพต ศัพท อาย ปจ.

ปพฺพาเชนฺต เณ ณยปจ.เหตุ.แปลง ว เปน

ใหออกไปอยู (ขับไล) ใหบวช. ป+วชฺ ธาตุ
ปพฺพาชยนฺต พ ซอน พฺ.

เกิดอยู เกิดกอน ไหลไป ไหล

ปภวนฺต ออก (คลอดลูก) เปนใหญ.
ป+ภู ธาตุ เอา อู เปน อว.

รุงเรืองอยู ผุดผอง ผองใส ใส

ปภสฺสนฺต สวาง เคลื่อน พลัด ตก.
ป+ภสฺสฺ ธาตุ.

ใหเปนไปทั่วอยู ใหสําแดง ให เณ ปจ.เหตุ. เอา อู เปน อว.

ปภาเวนฺต เจริญ.
ป+ภู ธาตุ
แลว ทีฆะตันธาตุ
ปภาเวนฺต
ถึงอย บรรลุ
ถงอยู บรรล ได
ได ประสบ.
ประสบ ป+ภ ธาตุ
ป+ภู ธาต เณ ณย ปจ.
ปจ
ปภาวยนฺต
ปภาสนฺต กลาวอยู พูด เจรจา. ป+ภาสฺ ธาตุ.
รุงเรืองอยู สวาง สองสวาง
ปภาสนฺต สวยงาม.
ป+ภาสฺ ภาสุ ธาตุ.

หนา ๖๑
ปภาเสนฺต ใหรูเรืองอยู ฯลฯใหสวยงาม. ป+ภาสฺ ภาสุ เณ ปจ.เหตุ.
ปภิชฺชนฺต แตกดับอยู แตกสลาย. ป+ภิทิ ธาตุ ย ปจ.กัต.แปลง ทฺย เปน ชฺช.
มัวเมาอยู หลงระเริง เลินเลอ ไม
ดูแล ไมเอาใจใส ไมรอบครอบ ไม
ปมชฺชนฺต ระมัดระวัง ไมระแวดระวัง
ป+มฺท ธาตุ ย ปจ.กัต.แปลง ทฺย เปน ชฺช.
ประมาท.

ปมทฺทนฺต นวดอยู ย่ํา ขยํา ย่ํายี เบียดเบียน. ป+มทฺทฺ ธาตุ.

ปลดเปลองอยู
ปลดเปลื ้องอย หลุ
หลดพ
ดพนน หมด
ป จฺจนฺต
ปมุ กิเลส.
ป+มุจฺ ธาตุ ย ปจ.กัต.แปลง จฺย เปน จฺจ.

ปมุฺจนฺต ปลดเปลื้องอยู ฯลฯ หมดกิเลส. ป+มุจฺ ธาตุ นิคคหิตอาคม.

ออกเสียงอยู รองกลาว ชําระ
ปมุฺชนฺต หมดสติ.
ป+มุชิ มุฺชฺ ธาตุ.

ย ปจ.กัต.แปร ย ไวหนา หฺ อ
ปมุยฺหนฺต หมกหมุนอยู มัวเมา ลุมหลง. ป+มุหฺ ธาตุ
อาคม.
เผลอเลออยู เผลอไหล หลงลืม
ปมุสฺสนฺต หลง ๆ ลืม ๆ ลืมเลือน หายไป ป+มุสฺ ธาตุ ย ปจ.กัต. แปลง สฺย เปน สฺส.
หลุดไป.
ปโมกฺขนฺต ปลดเปลื้องอยู ฯลฯ หมดกิเลส. ป+โมกฺขฺ ธาตุ.

บันเทิงทั่วอยู บันเทิง ราเริง รื่น

ปโมทนฺต เริง เบิกบาน เพลิน เพลิดเพลิน.
ป+มุทฺ ธาตุ พฤทธิ์ อุ เปน โอ.

ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป

ปยนตต
ปยนฺ เจริญ งอกงาม รุงเรือง.
ปย ธาตุ
ปยฺ ธาต.
ปยนฺต โศกอยู เศรา แหง. เป ธาตุ แปลง เอ เปน อย.
ยฺ อาคม หนา อุ แลวแปร ยฺ
ปยิรุปาสนฺต เขาไปนั่งใกลอยู เขาไปเฝา. ปริ+อุป+อาสฺ ธาตุ
ไวหนา รฺ.
หนา ๖๒
ปยุฺชนฺต ปโย ประกอบทั่วอยู ประกอบ
อ เอ ปจ.กิริยาแรกลง นิคคหิต
ประกอบเขา ซุมไว กระทํา ป+ยุชฺ ธาตุ
เชนฺต อาคม.
พยายาม เปนไป.
ตะเกียกตะกายอยู ขยัน บากบั่น
รัสสะ ซอน กฺ บางมติวาง ปร
ปรกฺกมนฺต บุกบั่น กาวไป ขางหนา กาวไป ปรา+กมฺ กมุ ธาตุ
เปน บท หนา ก็ไมตองรัสสะ.
ในเบื้องหนา พยายาม.

ปราเชนฺต วิการ อิ เปน เอ กิริยาหลัง

ปราชัยอยู แพ. ปรา+ชิ ธาตุ
ปราชยนฺต แปลง เอ เปน อย.

ดูหมนอยู
ดหมิ ่นอย ดูดถก
ถูก ดูดแคลน
แคลน นนทา
นินทา
ป
ปราภวนฺ ต เสื่อม ฉิบหาย พินาศ.
ปรา+ภู ธาตุ แปล อู เปน อว.

จับตองอยู ลูบคลํา ยึดถือ ยึดมั่น

ปรามสนฺต ถือเอาไวแนน.
ปรา+มสฺ ธาตุ.

คราไปรอบอยู ฉุดไป ลากไป ฉุด

ปริกฑฺฒนฺต ลากไป.
ปริ+กฑฺฒฺ ธาตุ.

กระจายไปอยู กระจัดกระจาย
กลาดเกลื่อน เกลื่อนกลาด
ปริกิรนฺต เกลื่อนกลน ดาษดื่น เรี่ยราย
ปริ+กิรฺ ธาตุ.
เรี่ยรายไป.
ซัดไปรอบอยู ขึง แวดลอม รวบ
ปริกฺขิปนฺต รัด กั้น วง.
ปริ+ขิปฺ ธาตุ ซอน กฺ.

ปริขิมฺปนฺต กั้นอยู ขึง วง ลอม. ปริ+ขิป ธาตุ.

ถือเอารอบอยู กําหนดถือ
ปริคยฺหนฺต กําหนดถือเอา ครอบครอง พยุง ปริ+คหฺ ธาตุ ย ปจ.กัม. แปร ย ไวหนา หฺ.
ยึดถือ หวงแหน สิสง.ง
ยดถอ
 ถือเอารอบอยู ฯลฯ สิง รวบรวม
ปริคฺคณฺหนฺต สะสม.
ปริ+คหฺ+ณฺหาปจ.

ปริคุยฺหนฺต พฤทธิ์ อุ เปน โอ เอา โอ เปน

ปดบังอยู ซุกซอน. ปริ+คุหฺ ธาตุ
ปริคฺคุยฺหนฺต อย แปร ย ไวหนา หฺ.

หนา ๖๓
สั่งสมรอบอยู สั่งสม สะสม
อบรม ทอง ทองบน สาธยาย
ปริจยนฺต คุนเคย ชม ชอบกัน รูจักกัน ชิน
ปริ+จิ ธาตุ เอา อิ เปน เอ เอ เปน อย.
เคยชิน.
ปริจรนฺต บําเรออยู รับใช ปฎิบัติ. ปริ+จรฺ ธาตุ
ปริจฺจชนฺต สละรอบอยู สละ เสียสละ. ปริ+จชฺ ธาตุ ซอน จฺ.
สั่งสมอยูฯลฯ เคยชิน รวบรวม
ปริจินนฺฺต กอสราง
กอสราง.
ปริ+จิ ธาตุุ นา ปจ.

ปริจฺฉินฺทนฺต กําหนดตัดอยู กําหนด คีบ. ปริ+ฉิทิ ธาตุ.

รูรอบอยู รอบรู รูกวางขวาง รู
ปริชานนฺต แจมแจง รูชัดแจง กําหนดรู.
ปริ+ญา ธาตุ นา ปจ.แปลง ญา เปน ชา.

ปริชรนฺต ปริ แกรอบอยู แกหงอม คร่ําครา

ปริ+ชรฺ ธาตุ กิริยาหลังเอา อ เปน อิ.
ชิรนฺต ทรุดโทรม สลายไป บุบสลายไป.

ปริชฺเฌนฺต เจียระไนอยู. ปริ+เฌ ธาตุ.

ปริฑหนฺต กระวนกระวายอยู เรารอน

ปริ+ทหฺ ธาตุ กิริยาแรกแปลง ท เปน ฑ.
ปริทหนฺต กระสับกระสาย.

ปริฑยฺหนฺต
กระวนกระวายอยู ฯลฯ. ปริ+ทหฺ+ย ธาตุ ปจ.กัม.แปร ย ไวหนา หฺ.
ปริทยฺหนฺต
ปริฑยฺหนฺต
ใหกระวนกระวายอยู ฯลฯ. ปริ+ทหฺ+ณย ปจ.เหตุ.
ปริทยหนต
ปรทยฺ หนฺต
 นอมไปอยู นอมมาอยู (แปลได
ทั้ง๒อยางแลวแตเนื้อความ) แปร
ปริณมนฺต ไป แปรปวน เปลี่ยนแปลง ผัน
ปริ+นมฺ นมุ ธาตุ แปลง น เปน ณ.
แปล ยอยไป แก คร่ําครา.
สะดุงรอบ พรั่นพรึง พรั่นกลัว
ปริตสนฺต หวาดหวั่น หวาดไหว หวาดเสียว ปริ+ตสฺ ธาตุ.
สะดุง ตกใจ.

กระหายจัดอยู ระหายจัด อยาก

ปริตสฺสนฺต จัด กระวนกระวาย ทะเยอทะยาน.
ปริ+ตสฺ+ย ปจ.กัต.แปลง สฺย เปน สฺส.

หนา ๖๔
ตอตานอยู ตานทาน ปกปอง
ปริตฺตายนฺต ปองกัน รักษา เลี้ยง.
ปริ+ตา ธาตุ ย ปจ.กัต.ซอน ตฺ.

ปริตุลฺยนฺต พิจารณาอยู ตรวจตรา สอบสวน. ปริ+ตุลฺ ธาตุ ยฺ อาคม.

ประกาศอยู แสดง ชี้แจง บอก

ปริทสฺสนฺต สั่ง.
ปริ+ทิสฺ ธาตุ แปลงเปน ทสฺส.

ปริทหนฺต นุงหมอยู แตงตัว ปกปด. ปริ+ธา ธาตุ แปลงเปน ทห.

ปริทหนฺต กระวนกระวายอยูฯลฯ. ปริ+ทหฺ ธาตุ

กลาวร่ําไรอยู กลาวซ้ํา ๆซากๆ

ปริเทวนฺต กลาวคร่ําครวญอยู บนเพอ พิไร ปริ+เทวุ ธาตุ.
รําพัน รองร่ํารําพัน รองไหร่ําไร.

ปริเทวนฺต ปริ
กระหึมอยู กระหึ่ม ครวญคาง. ปริ+ทิวฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
เทวยนฺต
รัสสะ อา แปลง ว เปน พ
ปรินิพฺพนฺต ดับรอบอยู ดับไมเหลือ ดับสนิท. ปริ+นิ+วา ธาตุ
ซอน พฺ.
ป ปิ ตนฺต
ปริ กระจัดกระจายอยู พังทลาย ปริ+ปตฺ ธาตุ.
ปริปูรนฺต เต็มเปยมอยู บริบูรณ. ปริ+ปูรฺ ธาตุ.
ปริปฺโผสนฺต ถูกตองอยู ประพรม. ปริ+ผุสฺ ธาตุ พฤทธิ์ ซอน ปฺ.
ดิ้นรนอยู กระตือรือรน เอาใจใส ปริ+ผทิ ผนฺทฺ
ปริผนฺทนฺต ผูกพัน หมั่น ขยัน. ธาตุ.
ปริพุนฺเธนฺต กังวนอยู พะวง ติดพัน ผูกพัน ณย ปจ.กิริยาหลัง แปลง ริ
ปริ+พุธิ+เณ
ปลิพุนฺเธนฺต หวงใย. เปน ลิ.

ปริพฺภมนฺต หมุนไปรอบแลว ซวนแซ แซซวน. ปริ+ภมุธาตุ ซอน พฺ.

เปนรอบอยู ดูหมิ่น ดูถูก เหยียด

ปริภวนฺต หยาม.
ปริ+ภู ธาตุ แปง อู เปน อว.

หนา ๖๕
ตัดพออยู ตอวา ตัดพอตอวา ดู
ปริภาสนตต
ปรภาสนฺ หมิน่ิ ดูถูก ดูแคลน ติเิ ตียี น ดา ป +ิ ภาสฺส ธาตุ.
ปริ
วา กลาวโทษ บริภาษ.
แตกอยู หัก สลาย แตกพัง ย ปจ.กัต.แปลง ทฺย เปน ชฺช
ปภิชฺชนฺต ละลาย.
ปริ+ภิทฺ ภิทิ ธาตุ
ถาตั้ง ภิทิ พึง ลบ อิ ที่ ทิ.

ปริภินฺทนฺต ทําลายอยู ยุยุง. ปริ+ภิทฺ ภิทิ ธาตุ.

ปริภุฺชนฺต กลืนกินอยู บริโภค ใชสอย. ปริ+ภุชฺ ธาตุ นิคคหิตอาคม.

เช็ดถูอยู ปดกวาด ชําระ ขัดสี
ปริมชฺชนฺต ขยํารอบ บีบนวด นวดฟน บีบ ปริ+มชฺชฺ ธาตุ
ขยํา.
ขยํารอบ บีบขยํา บีบนวด นวด
ปริมทฺทนฺต ฟน .
ปริ+มทฺทฺ ธาตุ

เหี่ยวแหงอยู แหงเหี่ยว (ไมมี

ปริมิลายนฺต ความสดชื้น) ยูยี่.
ปริ+มิเล ธาตุ แปลง เอ เปน อาย.

ปรโมจนฺ
ปริ โมจนฺต ปริ
ปร
เปองรอบอยู ปลดเปอง หลุดพน. ปริ+มุจฺ ธาตุ อ เอ ปจ. พฤทธิ์ .
โมเจนฺต
 ถือเอารอบอยู ครอบงํา
ปริยาทยนฺต ครอบคลุม.
ปริ+อา+ทยฺ ธาตุ ยฺ อาคม.

ใหผองแผวอยู ใหผองใส ให

ปริยาทาเปนฺต บริสุทธิ์ ใหหมดจด.
ปริ+อา+ทา ธาตุ ณาเป ปจ.เหตุ. ยฺ อาคม.

ปริยาปุณนฺต เรียนอยู เลาเรียน ศึกษา. ปริ+อา+อปฺ ธาตุ อุณา ปจ. ยฺ อาคม.

ไปรอบอยู เปนไปรอบ ออม ออม ยฺ อาคม ทีฆะ หรือ ยา ธาตุ ย
ปริยายนฺต คอม.
ปริ+อยฺ ธาตุ
ปจ.ประจํา หมวดธาตุ.
ตั้งขึ้นรอบอยู ซุม แอบ แอบซอน
ปริยุฎþฐนฺต แอบซุม คอยที.
ปริ+อุ+ฐาธาตุ ยฺ อาคม ซอน ฎþ.

ปริยุปาสนฺต เขาไปนั้งใกลอยู เขาไปเฝา. ปริ+อุป+อาสฺ ธาตุ ยฺ อาคม.

หนา ๖๖
แสดง รอบอยู แสดง
แสดงหารอบอยู แสดงหา คนหา
ป เิ ยสนฺ
ปริ ส ต เที่ยวหา เสาะหา สืบหา สืบเสาะ.
ปปริิ+เอสฺ ธาตุ ยฺ อาคม.

ณาเป ปจ.เหตุ ยฺ อาคม รัสสะ

ปริโยทเปนฺต ใหผองแผวอยู ฯลฯ ใหหมดจด. ปริ+โอ+ทา ธาตุ
อา ที่ทา ลบ ณา.
รัดลงรอบอยู รัดรึง ผูกแนน
ปริโยนทฺธนฺต ผูกพัน ผูกมัด
ยฺอาคม กิรืยาแรก แปลง นฺ
ปริโยนนฺธนฺต ผูกรัด นุงหม. ปริ+โอ+นนฺธฺ ธาตุ
เปน ทฺ.
สุดลงรอยอยู สุด จบ สุดลง จบ
ปริ+อว หรือ โอ ย ปจ.กัต.ยฺ อาคม ตนธาตุ ลง
ปริโยสายนฺต ลง สิ้นสุด สุดบริบูรณ จบ
+สา ธาตุ อว อุปสรรค พึงแปลงเปน โอ.
บริบูรณ จบสมบูรณ อวสาน .
ใหสุดลงรอบอยู ฯลฯ ใหจบ
ปริโยสาเปนฺต สมบูรณ.
ณาเป ปจ.เหตุ.

ปริวชฺชนฺต เวนรอบอยู งดเวน. ปริ+วชฺชฺ ธาตุ.

หมุุนรอบอยูู หมุุนไปรอบ วนไป
ปริวฎþเฎนฺต รอบ เวียนไปรอบ หมุนเวียน กลิ้ง ปริ+วฎþฎþ ธาตุ.
เกลือก เกลือกกลิ้ง.
ปริวตฺตนฺต เปนไปรอบอยู หมุนไปรอบ ฯลฯ
ปริ+วตุหรือ วตฺตฺ ถาตั้ง วตุ พึงซอน ตฺ กิริยาหลัง
กลิ้งเกลือก แลกเปลี่ยน
ปริวตฺเตนฺต ธาตุ ลง เอ ปจ. ประจําหมวดธาตุ.
เปลี่ยนแปลง เปลี่ยนไป.
กลาวโทษอยู กลาวหา แจงวาทํา
ปริวทนฺต ผิด ฟอง .
ปริ+วทฺ ธาตุ.

กําลังอยูปริวาส(ทรมานตนเพื่อ
ปริวสนฺต ออกจากอาบัติสังฆาทิเสสของพระ)
ปริ+วสฺ ธาตุ.

แวดลอมอยู เฝาระวัง คุมครอง

ปริวารยนฺต ปองกัน.
ปริ+วรฺ ธาตุ ณย ปจ.กัต.

ปริวิสนฺต เลี้ยงดูอยู ดูแล ปรนปรือ บํารุง

ปริ+วิสฺ ธาตุ กิริยาหลัง เอา อิ เปน เอ.
ปริเวสนฺต อังคาส(ถวายอาหารพระ) .

หนา ๖๗
ปริเวเฐนฺต
พันรอบอยู วงรอบ ผูกพัน พัวพัน. ปริ+เว€ฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ปริเวฐยนฺต
เลือกไปรอบอยู ตะเกียกตะกาย
ปริสกฺกนฺต ขวนขวาย พยายาม.
ปริ+สกฺกฺ ธาตุ.

สงสัยรอบอยู รังเกรียจรอบ(ไมมี
ปริสงฺกนฺต ยกเวน).
ปริ+สกิ ธาตุ

นิคคหิตอาคม แปลง ชฺ เปน คฺ

ปริสงฺคนฺต สวมกอดอยู . ปริ+สชฺ ธาตุ
นิคคหิตเปน งฺ.
เลือกไปรอบอยู เลือกไป คลานไป
ปริสปฺปนฺต ดิ้นรน.
ปริ+สปฺปฺ ธาตุ.

ปริสมฺพาหนฺต นวดฟนอยู. ปริ+สํ+วหฺ ธาตุ ทีฆะตันธาตุแปลง ว เปน พ.

เณ ปจ. พฤทธิ์ อุ เปน โอ
ปริสาเวนฺต กรองอยู รอย ถัก ทอ. ปริ+สุ ธาตุ
แปลง โอ เปน อาว.
 สะอาดอยู หมดจด บริสุทธ ผุด
ปริสุชฺฌนฺต ผอง ผองแผว ผองใส แจมใส.
ปริ+สุธฺ ธาตุ ย ปจ.กัต. แปลง ธฺย เปน ชฺฌ.

ปรสุมฺภนฺต เฆี่ยนอยู ตี ประหาร. ปริ+สุมฺภฺ ธาตุ.

เหือดแหงอยู แหงเหือด แหงผาก
ปริสุสฺสนฺต แหงสนิท.
ปริ+สุสฺ ธาตุ ย ปจ.กัต.แปลง สฺย เปน สฺส.

ปริโสเธนฺต ใหสะอาดอยู ฯลฯ ใหแจมใส. ปริ+สุธฺ ธาตุ เณ ปจ. เหตุ พฤทธิ์.

นําไปรอบอยู หลีกเลี่ยง ออมหนี

เวียนไป ดูแล แกไข จัดการ
ปริหรนฺต ดําเนินการ ปกครอง ระวัง รักษา ปริ+หรฺ ธาตุ.
เคราพ นับถือ กลาว กลาวแก
อธิบาย เฉลย บริหาร.

เสื่อื มรอบอยู เสื่อื มสิ้นิ เสื่อื มเสียี

ปริหายนฺต เสียหาย.
ปริ+หา ธาตุ.

หนา ๖๘
ปโรทนฺต รองไหอยู . ป+รุทฺ ธาตุ.
ปลณฺฑนฺต ฟุงไปอยู ตลบไป(กลิ่น). ปลณฺฑิ ธาตุ.
กลาวอยู พูด เจรจา พูดเพอ บน
ปลปนฺต เพอ.
ป+ลปฺ ธาตุ.

ปลยนฺต ฉิบหายอยู ปนป พินาศ ยอยยับ. ป+ลี ธาตุ แปลง อี เปน เอ เอ เปน อย.

ปฺลวนฺต ไปอยู ลอยไป ปลิวไป . ปฺลวฺ ธาตุ ดู ปลฺวมานดวย.

ปลายยนฺต
หนีไปอยู หลีกไป. ป+อยฺ ธาตุ ลฺ ฬฺ อาคม ทีฆะ.
ปฬายนิต
บุยอยู (ทําปากยื่นบอกไบใหรู )
ปลิขนฺฺต บุบยไบ
ไบ บบุยปาก.
ปาก
ป+ลิขฺ ธาตุ.
ปลเวเฐนฺต ปลิ พันรอบอยู พัวพัน เกี่ยงโยงกัน
ปริ+เว€ฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.แปลง ริ เปน ลิ.
เวฐยนฺต ผูกพันกัน.

ปลิหนฺต
ปลีหนฺต เพลิดเพลินอยู ยินดี พอใจ เสีย. ป+ลิหฺ. ลีหฺ ธาตุ.
ปเลหนฺต
ชํารุดอยู ทรุดโทรม ผุพัง หักพัง
ปลุชฺชนฺต สลาย สาบสูู พินาศ.
ป+ลุชฺ ธาตุ ย ปจ.กัต.แปลง ชฺย เปน ชฺช.

ปเลนฺต ปลยนฺต ไปอยู บินไป ลอยไป. ปลฺธาตุ เณ ณย ปจ.

ลุมหลงอยู เลาโลม ประโลม

ปโลภนฺต ประเลาประโลม ปลอบโยน.
ป+ลุภฺ ธาตุ พฤทธิ์ .

ปลลนต
ปลฺ ลนฺต ไปอย ถง
ไปอยู ถึง เป
เปนไป
นไป ดํดาเนนไป.
าเนินไป ปลลลฺ ธาต
ปลฺ ธาตุ.
ออกไปอยู บวช ผนวช แสวงหา
ปวชนฺต คนหา(ความพนทุกข).
ป+วชฺ ธาตุ.

หมุนไปอยู กลิ้งไป กลิ้งเกลือก

ปวฎþเฎนฺต เปนไป เวียน เวียนไป หมุนเวียน.
ป+วฎþฎþ ธาตุ.

ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป ชําระ พฤทธิ์ อุ เปน โอ แปลง โอ

ปวนฺต (ทําใหบริสุทธิ์).
ปุ ธาตุ
เปน อว.
เอียงอยู เอียงไป โนม โนมไป
ปวนฺต นอม นอมไป.
ปุ ธาตุ.

หนา ๖๙
เปนไปทั่วอยู เปนไป ไหลไป
เลื้อยไป ลากไป หมุนไป กลิ้ง
ปวตฺตนฺต กลิ้งไป เกลือกกลิ้ง กลิ้งเกลือก
ป+วตฺตฺ ธาตุ ลง เอ ปจ.เปน ปวตฺเตนฺต บาง.
ประพฤติทั่ว ประพฤติ.
ปวตฺเตนฺต
ประกาศอยู แจงใหทราบ ปาวรอง. ป+วตุ ธาตุ เณ ณย ปจ..ซอน ตฺ.
ปวตฺตยนฺต
เมื่ออยูปราศ(ออกจากที่เดิม
ปวสนฺต ชั่วคราว).
ป+วสฺ ธาตุ.

ปวสฺสนฺต ตกชุกอยู ตกมาก ตกมากมาย

ป+วสฺสฺ ธาตุ กิริยาหลังทีฆะอุปสรรค.
ปาวสฺสนฺต ตกทั่ว.

กระจายไปอยู ตลบไป ปลิวไป

ปวายนฺต ฟุงไป.
ป+วา ธาตุ ย ปจ.กัต.

เกียดกันอยู หาม ระวัง ปองกัน เณ ปจ.กัต. ใหเกียดกันอยู ฯลฯ

ปวาเรนฺต คุมครอง รักษา.
ป+วรฺ ธาตุ
เณ ปจ.เหตุ.

ปรารถนาอยู ตองการ อยากได

เณ ปจ.กัต.ใหปรารถนาอยู ฯลฯ
ปวาเรนฺต ปวารณา(ยอมใหวากลาวตักเตือน ป+วรฺ ธาตุ
เณ ปจ. เหตุุ.
ยอมหํา้ํ ภิกิ ษุสามเณรขอได
ไ ) .

เอ ปจ. ทีฆะใหไหลไปอยู ใหลอย

ปวาเหนฺต ไหลไปอยู ลอยไป. ป+วหฺ ธาตุ
ไป.เณ ปจ. เหตุ.
กิริยาหลัง เอา อา เปน เอ
ปวิธนฺต ปวิเธนฺต สรางอยู กอสราง ปลูกสราง. ป+วิ+ธา ธาตุ หรือตั้ง ป+วิธฺ ธาตุ กิริยาหลังลง
เณ ปจ. กัต.

ปวิสนฺต
เขาไปอยู. ป+วิสฺ ธาตุ กิริยาหลัง ทีฆะ.
ปาวิสนฺต
ณย ปจ.กัต.ลบ ณ แปลงจฺจ
ปวุจฺจนฺต กลาวอยู พูด เจรจา. ป+วจฺ ธาตุ
หรือ ย ปจ.กัม.แปลง ว เปน วุ.

เณ ปจ.เหตุ แปลง ส เปน จฺฉ

ปเวจฺฉนฺต ใหเขาไปอยู ใหไหล ใหหลั่ง ใหตก. ป+วิสฺ ธาตุ
วิการ อิ เปน เอ.
หนา ๗๐
 วิการ อิ เปน เอ กิริยาหลัง ลง
ปเวนฺต ปวินนฺต เปนไปอยู สืบตอ สืบสาย. ป+วิ ธาตุ
นา ปจ.
ปเวทนฺต รูทั่วอยู บอก ประกาศ สําแดง. ป+วิทฺ ธาตุ วิการ อิ เปน เอ .

ปเวทนฺต เณ ปจ.เหตุ กิริยาหลัง ลบแต

ใหรูทั่วอยูฯลฯ. ป+วิทฺ ธาตุ
ปเวทนฺต ณฺ.

ปเวธนฺต งอกงันอยู หวั่นไหว สั่น

ปเวเธนฺต สั่นสะเทือน สั่นไหว

ปเวธยนฺต เอนเอียง โอนเอน กลิ้ง. ป+วิสฺ ธาตุ อ เณ ณย ปจ.วิการ อิ เปน เอ.

ปเวสนฺต ใหเขาไปอยู. ป+วิสฺ ธาตุ เณ ปจ.เหตุ.

ปสํคนฺต เปนไปทั่วอยู ปรารถนา ตองการ

ป+สคิ ธาตุ.
ปสงคนต
ปสงฺ คนฺต อยากได มุุงหมาย.

ชมอยู ยกยอง สรรเสริญ กลาว

ปสํสนฺต พูด เบียดเบียน.
ป+สิสฺ ธาตุ

ปสณนฺต คบ สมาคม (คบกัน)คบกัน. ปสณฺ ธาตุ.

ปสยฺหนฺต กดขี่อยู กุมแหง ขมขี่ ขมเหง คุม ย ปจ.กัต. แปร ย ไวหนา หฺ

ป+สหฺ ธาตุ
ปสหนฺต เหง ครอบงํา รังแก. กิริยาหลังเปนหมวด ภู ธาตุ.

ขยายอยู ขยายออก คลี่ คลี่ออก

ปสรนฺต ซาน ซานไป แผออก แผไป แผ ป+สรฺ ธาตุ.
ออกไป.
ประสบอยู พบ เห็น พบปะ พบ
ปสวนฺต เห็น.
ป+สุ ธาตุ แปลง อุ เปน อว.

หลั่งออกอยู ไหล ไหลออกไป

ปสวนฺต ไหลไป คลอด (ลูก) ประสูติ เกิด.
ป+สุ ธาตุ.
ปสาเทนฺต ยินดีอยู พอใจ ถูกใจ เพลิน
เณ ณย ปจ.กัต. ใหยินดีอยูฯลฯ
เพลิดเพลิน เสื่อมใส แจมใส ผอง ป+สทฺ ธาตุ
ปสาทยนฺต ใหผุดผอง เณ ณย ปจ.เหตุ.
ผองใส ผุดผอง.
หนา ๗๑
ปสาธยนฺต สําเร็จอยู ประดับ. ป+สาธฺ ธาตุ อ อาคม ย ปจ.กัต.

ปสาเรนฺต
ขึงอยู เปลงออก เหยียดออก. ป+สรฺ ธาตุ. เณ ณย ปจ.
ปสารยนฺต
แนะนําอยู สั่งสอน พร่ําสอน สั่ง
ปสาสนฺต บังคับ ปกครอง.
ป+สาสฺ ธาตุ.

สําเร็จอยู สําเร็จบริบูรณ สําเร็จ

ปสิชฺฌนฺต สมบูรณ.
ป+สิธฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ธฺย เปน ชฺฌ.

ปสิโณนฺต ผูกอยู ผูกพัน ผูกมัด ผูกรัด. ป+สิ+ณุ ปจ.พฤทธิ์.

ป ยนฺต
ปสู ไ
ไหลออกอยู  คลอด ประสูติ เกิด. ปสุ ธาตุ ย ปจ. กัต. ทีฆะ.
ปเสนฺต ปสยนฺต ผูกอยู พัน มัด รัด. ปสฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ปสฺสนฺต พบอยู เห็น ดู เพง . ทิสฺ ธาตุ แปลงเปน ปสฺสฺ.
ปสฺสนฺต หายใจเขาออก. ป+สสฺ ธาตุ.
สะบัดอยู แชมชื้น เบิกบาน รา
ปหํสนฺต เริง รื่นเริง สรวล เสสรวล เฮฮา ป+หสฺ หํสฺ ธาตุ ถาตั้ง หสฺ พึงลงนิคคหิตอาคม.
หัวเราะ.
เฆี่ยน ตี ทุบ ซอม ดีด ฆา ฟน
ปหรนฺต ประหาร ทําลาย.
ป+หรฺ ธาตุ.

ปหรนฺต เบิกบานทั่ว แชมชื่น ราเริงฯลฯ. ป+หสฺ ธาตุ.

ปหายนฺต ละอยู สละ วาง. ป+หา ธาตุ ย ปจ.กัม.
ปหิณนฺต สงไปอยู. ป+หิ ธาตุ ณา ปจ.

ปหิยฺยนฺฺต ย ปจ.กัต. กัม.แปลง อา เปน

เมือื่ ละเสียี เสืื่อม เสือื่ มสินิ้ . ป ธาตุ
ป+หา
ปหียนฺต อิ อี กิริยาตน ซอน ยฺ.
 อาจอยู สามารถ มาก พอ
ปหุยนฺต ปหูยนฺต เพียงพอ นักหนา หนักหนา.
ปหุ ธาตุ ย ปจ.กัต.กิริยาหลัง ทีฆะ.

ปโหนฺต มากอยู ฯลณ. หนักหนา. หุ หู ธาตุ พฤทธิ์ อุ อู เปน โอ.

หนา ๗๒

ปา
ไปทั่วอยู ถึงทั่ว เปนไปทั่ว
ปากฎนฺต เปนไปชัด แจมแจง ปรากฏ.
ป+กฎþ ธาตุ.

ขับอยู ขับขี่ ขับไป ตอน ตอยไป

ปาเชนฺต ไล ไลไป.
ป+อชฺ ธาตุ เอ ปจ.ทีฆะ.

ปาฏิกํขนฺต ปรารถนาเฉพาะอยู หวังเฉพาะ

ปฏิ+กํขฺ กํขิ กงฺธฺ
หวังได จํานง มุงหวัง ตั้งใจ ทีฆะอุปสรรค.
ปาฏกงฺ
ปาฏิกงขนต
ขนฺต ธาตุุ
ประสงค
ประสงค.

ปาเฎนฺต กลาวอยู พูด เจรจา ตลบ(กลิ่น)

ปฎþ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ปาฎยนฺต หอมตลบ

ปาตยนฺต
ใหตกอยู ใหหลนไป ใหลมไป . ปตฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.เหตุ.
ปาเตนฺต
เปนชัดเปนอยู เปนชัด เปนแจง
ปาตุภวนฺต เกิดปรากฏ บังเกิดปรากฏ.
ปาตุ+ภู ธาตุ แปลง อู เปน อว.

ใหถึงอยู ใหเขาถึง ใหบรรลุ ใหได

ปาปยนฺต ใหประสบ.
ป+อปฺ ธาตุ ณย ปจ.เหตุ.

ปาปยนฺต ถึงอยูฯลฯ ประสบ. ป+อปฺ ธาตุ ย ปจ.กัม. อิอาคม.

ปาปณนฺต อุณา ปจ.กิริยาตนแปลง อุ เปน

ถึงอยู ฯลฯ ประสบ. ป+อปฺธาตุ
ปาปุณนฺต อิ ทีฆะ โมคฯ ตั้ง อาปฺ ธาตุ.

ปาเปนฺต
ปาเปนต ใหถึงอย ฯลฯ ใหประสบ.
ใหถงอยู ใหประสบ ป+อป ธาตุ
ป+อปฺ ธาต เณ ปจ.เหตุ
ปจ เหต.
ปายนฺต เจริญอยู งอกงาม รุงเรือง. ปายิ ธาตุ
ปายนฺต ผากอยู แหง เหี่ยว หมดสิ้น. เป ธาตุ แปลง เอ เปน อาย.
ถาตั้ง อิ ธาตุ วิการ เปน เอ
ปายนฺต ไปอยู ถึง เปนไป หลีกไป หนีไป. ป+อยฺ อิ ธาตุ
เอา เอ เปน อย.

ปาเยนฺต ใหดื่มอยู . ปาธาตุ เณ ปจ.เหตุ.แปลง อาเปน อาย.

ปารเมนฺต ใหยินดียิ่งขึ้น ฯลฯ ใหรื่นรมยยิ่ง. ป+รมฺ ธาตุ เณ ปจ.เหตุ.

หนา ๗๓
เณ ปจ.เหตุ. คําแปลหลัง เปน เณ
ใหถึงซึ่งฝงอยู ใหถึงฝงอยู ถึง
ปารเมนฺต ซึ่งฝง ถึงฝง.
ปารํ+อิ ธาตุ ปจ.กัต. แปลง อิ เปน เอ นิคคหิต
เปน ม

ปารุปนฺต หมอยู คลุม ครอบ. ป+อา+อุปฺ ธาตุ รฺ อาคม.

ปาเรนฺต เต็มอยู ใหเต็มอยู. ปารฺ ธาตุ เณ ปจ.กัต.เหตุ.

ปาเรนฺต
ปาเรนต
อาจอยู สามารถ เสร็จ สําเร็จ. ปารฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ปารยนฺต
ปาเลนฺต เลี้ยงอยู รักษา ระวัง คุมครอง
ปกครอง ปองกัน ดูแล คอยดูแล ปาลฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ปาลยนฺต เฝา.
กลาวกอนอยู กลาวทั่ว กลาวซ้ํา
ปาวทนฺต กลาวมาก พูด กอน.ฯลฯ.
ป+วทฺ ธาตุ ทีฆะอุปสรรค.

ปาเวกฺขนฺต เขาไปอยู . ป+อา+วิสฺ ธาตุ แปลงเปน เวกฺข รูปฯ ๔๗๓.

ปาสนฺต ดื่มอยู. ปา ธาตุ ส ปจ.
เบียดเบียนอยู ทําราย ลบ นฺ หรือ ป+หนฺ ธาตุ ทีฆะ
ปาหนฺต ประทุษราย ประหาร.
ป+อา+หนฺ ธาตุ
อุปสรรค.
วิการ อิ เปน เอ หรือ ป+หิ
ปาเหนฺต สงไปอยู. ป+อ+หิ ธาตุ
ธาตุ ทีฆะอุปสรรค.
ปาเฬนฺต
เลี้ยงอย ฯลฯ.
เลยงอยู ปาฬ ธาต
ปาฬฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.ดู
ปจ.ด ปาลฺ
ปาล ธาตุ
ธาต..
ปาฬยนฺต
 ป
ปฺเชนฺต กลาวอยู พูด เจรจา เบียดเบียน
อาจ สามารถ มีกําลัง ให อยู ปชิ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ปฺชยนฺต อาศัย.

ปโณนฺต ปณนฺต ณุ ณา ปจ กิริยาตน พฤทธิ์ อุ

อิ่มใจอยู ดีใจ เบิกบาน เบิกบาน
ป ธาตุ เปน โอ กิริยาหลัง แปลง ณา
ปนนฺต ใจ รัก รักใคร
เปน นา.

ปณฺฑนฺต รวบรวมอยู ติดกัน ติดตอ

ปฑิ
ปณฺเฑนฺต ติดตอกัน.

ปณฺฑยนฺต อ เณ ณย ปจ.

แปลงเปน ทห ถาใช อป

อุปสรรค พึงลบ อ อีกวิธีหนึ่ง
ป หรือ อป+ธา เทวภาวะ ธา รัสสะ แปลง ธ
ปทหนฺต ปดอยู กั้น อุด.
ธาตุ เปน ท รัสสะ อา ที่ตัวธาตุแลว
แปลง ธ เปน ห มติของ รูปฯ
๔๙๒.

หนา ๗๔
ปทหาเปนฺต ใหปดอยู ใหกั้น ใหอุด ใหจุก (อุด
ป+ธา ธาตุ ณาเป ณาปย ปจ.เหตุ.
ปทหาปยนฺต ชอง).

ส ปจ.ทวภาวะ ปา แปลง อา
ปปาสนฺต ปรารถนาจะดื่มอยู. ปา ธาตุ
เปน อิ.
แปลงเปน ปพ รูปฯ๔๗๘
ปพนฺต ปพนฺต ดื่มอยู. ปา ธาตุ
กิริยาหลัง ทีฆะ.

ปยนฺต ปยนฺต ดื่มอยู. ปา ธาตุ ย ปจ.กัม. แปลง อา เปน อิ อี.

ปยายนฺต ประพฤติซึ่งความรักอยู. ปยศัพท อาย ปจ.

ปลนฺธนฺต ประดับอยู ตกแตง ตบแตง. ปลธิ ปลนฺธฺ ธาตุ.
ปลนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. ปลุ ธาตุ.
ปลหนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. ปลหิ ธาตุ.

ปเลนฺต ปลยนฺต หมดไปอยู สิ้นไป เสื่อมไป. ปลิ ธาตุ เณ ณย ปจ.

แปลงเปน ปวฺ กัจฯ ๔๖๙

ปวนฺต ปวนฺต ดื่มอยู. ปา ธาตุ
กิริยาหลัง ทีฆะ.
ปวนฺต อวนอยู ใหญ อวบ. ปวฺ ธาตุ.
ส ปจ.ทวภาวะ ปา แปลง อา เปน
ปรารถนาเพื่ออันดื่มอยู ปรารถนา อิ เพราะ ส อยูหลัง พึงแปลง ปา
ปวาสนฺต จะตื่น ฯลฯ.
ปา ธาตุ
ตัวธาตุเปน วา กัจฯ ๔๖๗ สัททนีติ
๙๔๘.

ปปสนฺ
สนตต บดอยู ละเอียี ด เปปนผง. ปสฺ ธาตุ.
ปสนฺต แตกอยู เปนสวน เปนตอน. ปสิ ปสุ ธาตุ.
ปสนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. ปสิ ธาตุ.

ปเสนฺต ปสยนฺต อาจอยู สามารถ เปนอยู หายใจ. ปสฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.

ปเสนฺต ปสยนฺต กลาวอยู บอก พูด เจรจา. ปสิ ธาตุ เณ ณย ปจ.

หนา ๗๕
ปเสนฺต บดอยู ทําใหละเอียด. ปสฺ ปสุ ธาตุ เอ ปจ.นิคคหิตาคม.

ปรารถนาอยู กระหยิ่ม มักใหญ

ปเหนฺต ปหยนฺต ไฝฝน ทะเยอทะยาน.
ปหฺ+เณ ณย ปจ.

ปฬนฺธนฺต ประดับอยู ตกแตง ตบแตง. ปฬธิ ปฬนฺธฺ ธาตุ.

ปฬนฺต ปเฬนฺต
เบียดเบียนอยู บีบคั้น เคี่ยวเข็ญ. ปฬฺ ธาตุ อ เณ ณย ปจ.
ปฬยนฺต

ปฐนฺต เบียดเบียนอยู เศราหมอง ทรงไว. ป€ฺ ธาตุ.

ปณนฺต เต็มอยู เปยม. ปณฺ ธาตุ.

อิ่มอยู อิ่มใจ อิ่มหนํา อิ่มเอม อิ่ม
นา ปจ. กิรินาตน แปลง นา
ปณนฺต ปนนฺต เอิบ ชุมชื่น ปลื้มใจ ชอบใจ ยินดี ป ธาตุ
เปน ณา.
รัก รักใคร.
ปยนฺต ดื่มอยู. ปา ธาตุ ย ปจ.กัม. แปลง อา เปน อี.

ปฬนฺต ปเฬนฺต
เบียดเบียนอยูู ฯลฯ. ปฬฺ ธาตุุ อ เณย ณย ปจ.
ปฬยนต
ยนฺต

กุมเหงอยู ขมเหง เบียดเบียน

ปุเสนฺต ปุสยนฺต ย่ํายี รังแก(เปนพาล).
ปสฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.

ปุจฺฉนฺต ถามอยู สอบถาม. ปุจฺฉฺ ธาตุ.

ปุฺฉนฺต เช็ดอยู ถู ลบ. ปุฺฉฺ ธาตุ.
ประชุมอยู รวม รวมกัน มา
ปุฺชนฺต รวมกัน.
ปุฺชฺ ธาตุ.

ปุฏนฺต เปรอะเปอนอยู เศราหมอง. ปุฏþ ธาตุ.

แตกอยู ทําลาย เสีย เสียหาย
ปุฏนฺต เสื่อมเสีย.
ปุฏþ ธาตุ.

ปุฏนฺต เบิกบานอยู แชมชื่น แจมใส. ปุฏþ ธาตุ.

ปุฏนฺต แจมแจงอยู ฉลาด เฉียบแหลม. ปุฏþ ธาตุ.

ปุฏþเฏนฺต
ปฏเฏนต
ลดลงอยู ต่ําลง นอยลง. ปุฏþฏþ+เณ ณย ปจ.
ปุฏþฏยนฺต
ปุณนฺต เจริญอยู งอกงาม ละเอียด สุขุม. ปุณฺ ธาตุ.

เบียดเบียนอยู ประหาร ฆา

ปุเณนฺต ปุณยนฺต รวบรวม ติดตอ. ปุณฺ+เณ ณย ปจ.

หนา ๗๖
ขาวอยู สะอาด ประดับ สวยงาม ปุฑิ ปุณฺฑฺ ปุณฺฑี
ปุณฺฑนฺต ตัดขาดเปนทอน เปนตอน. ธาตุ.

ปุตฺติยนฺต ประพฤติเพียงดังบุตรอยู ประพฤติ

ใหเปนเพียงดังบุตร ประพฤติดัง ปุตฺต ศัพท อิย อีย ปจ.รูปฯ ๕๒๑.
ปุตฺตียนฺต บุตร ปรารถนาบุตร.

ปุถนฺต โปถนฺต แผออกไปอยู กวางขวาง พิสดาร. ปุถฺธาตุ กิริยาหลังพฤทธิ์ .

ปุถนฺต กําจัดอยู เบียดเบียน เศราหมอง. ปุถิ ธาตุ.

เอื้อเฟออยู ไมเอื้อเฟอ แปลไดทั้ง

ปุเถนฺต ปุถยนฺต สองอยางแลวแตเนื้อความของประ ปุถฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
โนค.
ปุนนฺต กรองอยู ชําระ ทําใหบริสุทธิ์. ปุ ธาตุ นา ปจ.

บานอยู ขยายออก คลี่ออก งอก

ปุปฺผนฺต ออก ผลิออก เผยออก เผล็ดออก.
ปุปฺผฺ ธาตุ.

ปุพฺพนฺต เต็มอยู เปยม. ปุพฺพฺ ธาตุ.

ปุพฺเพนฺต
อยูอยู อาศัย. ปุพฺพฺ+เณ ณย ปจ.
ปุพฺพยนฺต
ปุมนฺต เปาอยู กอ กอไฟ. ปุมฺ ธาตุ.
ไปขา งนอกอยู เปปนประธาน
ไป ป เปปน
ปุรนฺต หัวหนา เต็ม เปยม.
ปุรฺ ธาตุ.
 เบียดเบียน ฆา ประหาร รวมกัน
ปุลนฺต ปุฬนฺต ติดตอกัน.
ปุลฺ ปุฬฺ ธาตุ.

เจริญอยู เจริญขึ้น โต ใหญ งอก

ปุลนฺต งาม.
ปุลฺ ธาตุ.

ปุลุสนฺต ปุโล
เผาอยู ไหม เรารอน. ปุลุสุ ธาตุ.
สนฺต
เจริญอยู เจริญขึ้น งอกงาม เกิด
ปุสนฺต ไหลออก.
ปุสฺ ธาตุ.

ปุสฺนนฺต ปรนปรืออยู เลี้ยง เลี้ยงดู. ปุสฺ ธาตุ นา ปจ.

ปุฬนฺต เปนสุขอยู สบาย สําราญ อยูดี. ปุฬฺ ธาตุ.
บูชาอยู เคารพ นบนอบ นับถือ
ปูเชนฺต ปูชยนฺต ไหว.
ปูชฺ+เณ ณย ปจ.

หนา ๗๗
หนา
กระจายอยู แพรไป ซานไป เนา
ปูยนฺต เปอยเนา เหม็น.
ปูยฺ ธาตุ.

เต็มอยู เปอม บริบูบณ เพ็ญ

ปูรนฺต บําเพ็ญ.
ปูรฺ ธาตุ

ปูราเปนฺต ใหเต็มอยู ฯลฯ. ปูรฺ ธาตุ ณาเป ปจ.เหตุ.

ปูเรนฺต ปูรยนฺต สนิทอยู ชิด แนบ. ปูรฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
จดจออยู ดู เห็น ปรกฎ เพง
เปกฺขนฺต พินิจ.
ป+อิกฺขฺ ธาตุ วิการ อิ เปน เอ.

ออกเสียงอยู กลาว เจรจา

เปฎนฺต เบียดเบียน ประหาร ฆา รวมกัน ปฏþ ธาตุ วิการ อิ เปน เอ.
ติดตอ ติดตอกัน.

เปฐนฺต เบียดเบียนอยู ทรงไว เศราหมอง. ป€ฺ ธาตุ.

เปลิ เปลฺ
เปล เปล เปฬเปฬฺ
เปลนฺ
ป ต เปฬนฺ
ป ต ไ  ถึง เปน ไป
ไปอยู ไ ดําเนินไป.
ไ
ธาตุ.
เปสนฺต ไปอยูฯลฯ ดําเนินไป. เปสฺ เปสุ ธาตุ.
เปสนฺต เผาอยู ไหม. ปสุ ธาตุ.

เปเสนฺต
สงไปอยู ใชไป บังคับ. ปสฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
เปสยนฺต
เปเสนฺต
นํากลับอยู กลับคืน. เปสฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.
เปสยนฺต
เปเสนฺต ไปอยู ฯลฯ ดําเนินไป. ปสิ ธาตุ วิการ อิ เปน เอ.

โปเฏนฺต เบียดเบียน แตก สลาย ทลาย

กระจาย กระจัดกระจาย กลาว ปุฏþ ธาตุ เณ ณย ปจ.
โปฏยนฺต พูด เจรจา.

โปถนฺต
โป ต
โปเถนฺ บดอยู ขยี้ี โบย
โ ตีี. โป
โปถ+อ เณ ณย ปจ.
โปถยนฺต
โปเถนฺต ประหารอยู ฆา เฆี่ยน ตี โบย
ปุถฺ+เณ ณย ปจ.
โปถยนฺต เคาะ กระทบ กลาว พูด เจรจา.

โปสนฺต โปเสนฺต ปรนปรืออยู เลี้ยง เลี้ยงดู พอก

ปุสฺ+อ เณ ณย ปจ.
โปสยนฺต เลี้ยง (เลีย้ งอยางดี).

โปสนฺต เผาอยู ไหม เรารอน. ปุสฺ ธาตุ.

โปเสนฺต ทรงอยู ทรงไว รับไว ตกแตง

ปุสฺ+เณ ณย ปจ.
โปสยนฺต ตบแตง ประดับ.

หนา ๗๘

ผ
 ไปอยู แผ แผไป ขยาย(แผกวาง
ผณนฺต ออกไป)
ผณฺ ธาตุ

ผนฺทนฺต ไหวอยู สั่น เคลื่อน เขมน ดิ้นรน. ผทิ ธาตุ นิคคหิตอาคม.

ขยายอยู ซานไป แผ แผไป

ผรนฺต เคลื่อนออก กระจายออก.
ผรฺ ธาตุ.

แตกอยู แยก สลาย ทลาย

ผลนฺต ผฬนฺต กระจาย กระจัดกระจาย.
ผลฺ ผฬฺ ธาตุ.

งอกอยู งอกออก ผลิ ผลิออก

ผลนฺต เผล็ด เผล็ดผล สําเร็จ.
ผลฺ ธาตุ.

ผเฬนฺต ผฬยนฺต แตกอยูฯลฯ กระจัดกระจาย. ผฬฺ+เณ ณย ปจ.

ผาณนฺฺต ไปอยูู แผ ฯลฯ แผนกวางออกไป. ผาณฺฺ ธาตุุ.

ผายนฺต เจริญ งอกงาม รุงเรือง. ผายฺ ผายิ ธาตุ.

ผารนฺต นูนอยู บวม บวมช้ํา ฟก ฟกช้ํา. ผารุ ธาตุ.

ผาลนฺต
ขีดอยู ผา แหวะ. ผาลฺ+อ เอ ปจ.
ผาเลนฺต
ผิยนฺต ไปอยู ถึง เปนไป สูง นูน. ผิ+ย ปจ.กัต.
บานอยู เปดออก ปรากฏ แจม
ผุฏนฺต แจง.
ผุฏþ ธาตุ.

กระจายอยู เรี่ยราย กําจัด ขจัด

ผุณนฺต ขับไล.
ผุณฺ ธาตุ.

ผุนนฺต ฝดอยู โปรย โรย. ผุ ธาตุ นา ปจ.

ไหวอยู เคลื่อน เจริญ งอกงาม
ผุรนฺต รุุงเรือง.
ผุรฺ ธาตุ.
 สะสมอยู สั่งสม รวบรวม แผ แผ
ผุลนฺต ไป กระจาย กระจายไป ขยาย.
ผุลฺ ธาตุ.

ผลิอยู ผลิออก เผล็ด เผล็ดออก

เผย เผยออก ขยาย ขยายออก
ผุลฺลนฺต คลี่ คลี่ออก บาน แตก ทลาย
ผุลฺลฺ ธาตุ.
สลาย.
กระทบอยู โดน ตอง(ถูก) ถูก
ผุสนฺต ผุสฺสนฺต (โดน) ถูกตอง สัมผัส.
ผุสฺ ธาตุ.

เผณนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. เผณฺ ธาตุ.

โผฉนฺต แผอยู แผไป แพรไป ซานไป ผุฉฺ ธาตุ พฤทธิ์ .
โผฏนฺต แผอยู ฯลฯ ซานไป. ผุฏþ ธาตุ พฤทธิ์ .

โผเฏนฺต
โผเฏนต
แตกอยู ทลาย ทําลาย สลาย. ผุฏþ ธาตุ เณ ณย ปจ.
โผฏยนฺต
หนา ๗๙

พ
จับอยู จับเอา ควาเอา ถือเอา
พกนฺต ยึดถือ ยึดไว.
พกฺ ธาตุ.

ของอยู ติด ผูก พัน มัด รัด ณย ปจ.กัต. ลบ ณ แปลง ธฺย

พชฺฌนฺต ติดตอกัน เนื่องกัน.
พธฺ ธาตุ
เปน ชฺฌ.
พตฺตนฺต เปนไปอยู ประพฤติ. วตุ วตฺตฺ ธาตุ แปลง ว เปน พ.
คาดอยู ผูก พัน มัด รัด จํา จอง
พนฺธนฺต จํา ติด ติดตอ ติดตอกัน เนื่อง พนฺธฺ ธาตุ.
เนื่องกัน.
พพฺพนฺต ไป  ถึงึ เปปนไป ดํําเนิินไป.
ไปอยู ไป พพฺพฺ ธาตุ.
 ทวภาวะ ภู เอา อู เปน อ
พภูวนฺต มีอยู เปน เกิด. ภู ธาตุ แปลง ภ เปน พ ภู เปน ภูว
รูปฯ ๔๔๙.
พฺยนฺต ลืมตาอยู เปดตา. พฺยา ธาตุ.
พฺยชฺฌนฺต ตีอยู ฆา ประหาร. พฺยธฺ ธาตุ ย ปจ.กัต.แปลง ธฺย เปน ชฺฌ.
เปนทุกขอยู ไมสบาย กลัว สะดุง
พฺยถนฺต หวาด ไหว สั่น.
พฺยถฺ ธาตุ.

พฺยธิยนฺต ตีอยู ฯลฯ พฺยธฺ ธาตุ ย ปจ.กัม.อิ อาคมหนา ย.

หนา ๘๐
เณ ณย ปจ. พฺยยฺ+ณย ปจ. ได
รูปเปน พฺยยย ลง อนฺต ปจ.ได
พฺยาเยนฺต รูปเปน พฺยยยนฺต หลักสนธิ
สิ้นอยู เสื่อม เปลี่ยนแปลง พฺยยฺ ธาตุ
พฺพยยนต
ยยนฺต พยัญชนะเรียงกัน๓ ตัว ทานให
ลบเสียตัวหนึ่ง จึงไดรูป
เปนพฺยยนฺต.

ทายอยู ทํานาย กลาวทาย ทําให

พฺยากโรนฺต แจง พยากรณ.
วิ+อา+กรฺ ธาตุ โอ ปจ.

หลอกอยู ลวง หลอกลวง แกลง

พฺยาจนฺต ทํา แสรงทํา.
พฺยาจฺ ธาตุ.

แปลง วิ เปน พฺย ลบ พยัชนะ

พฺยาธนฺต เบียดเบียนอยู รบกวน ทําลาย. วิ+พาธฺ ธาตุ
ตน ธาตุ.
พฺยุหนฺต แปลง เปน พฺย กิริยาแรก
ดําริอยู คิด เขี่ย คุย แหวก. วิ+อูหฺ ธาตุ
พฺยูหนฺต รัสสะ อู เปน อุ.

แปลง อู เปน อว กิริยาหลัง

พฺรวนฺต พฺรูวนฺต กลาวอยู พูด เจรจา. พฺรู ธาตุ
แปลง พฺรู เปน พฺรูว.
งอกงามอยู เจริญ เจริญขึ้น สูง
พฺรหนฺต ใหญ โต.
พฺรหฺ ธาตุ.

พลนฺต เปนอยู หายใจ. พลฺ ธาตุ.

 งอกงามอยู เจริญ เจริญขึ้น
พหนฺต รุงเรือง ออกเสียง กลาว พูด.
พหฺ ธาตุ.

คํานวณอยู นับ งอกงาม เจริญ

พหนฺต รุงเรือง.
พหฺ ธาตุ.

พหุลีกโรนฺต ทําใหมากอยู กระทําใหมาก. พหุลี+กรฺ ธาตุ โอ ปจ.

พาธนฺต เบียดเบียนอยู รบกวน ทําลาย. พาธฺ ธาตุ.

พาเธนฺต
เบียดเบียนอยู รบกวน ทําลาย. พาธฺ+เณ ณย ปจ.
พาธยนฺต
พาเธนฺต
ของอยู ฯลฯ เนื่องกัน. พธุ+เณ ณย ปจ.ดุ พชฺฌนฺต.
พาธยนฺต
พิลนฺต แตก ขาด ทลาย ทําลาย สลาย. พิลฺ ธาตุ.

ฉ ปจ.เทวภาวะ พ เอา อ เปน

ผูกอยู ผูกพัน ติดพัน เกี่ยวเนื่อง อี.แปลง พ ตัวธาตุเปน ก
พีภจฺฉนฺต เกี่ยวเนื่องกัน ฯลฯ.
พธฺธาตุ
แปลง ธฺ เปน จฺ โมคฯ ฐาทิ
กัณฑ ๓ .
หนา ๘๑

พุกฺกนฺต พุกฺ
เหาอยู หอน รอง (สุนัข). พุกฺกฺ+อ เณ ณย ปจ.
เกนฺต พุกฺกยนฺต

รูอยู รูแจง บรรลุ ตรัสรู ตื่น

พุชฌนฺต บาน เบิกบาน.
พุธฺ+ย ปจ. กัต. แปลง ย เปน ชฺฌ.

พุนฺทนฺต ลับอยู อาน (ทําใหคม). พุนฺทิ ธาตุ.

พุนฺเธนฺต
เบียดเบียนอยู รบกวน ทําลาย. พุธิ+เณ ณย ปจ.
พุนฺธยนฺต
 ปรารถนาเพื่ออันกินอยู ปรารถนา ปจ. เทวภาวะ ภุ แปลงเปน พุ
พุภุกฺขนฺต เพื่อจะกิน ปรารถนาจะกิน.
ภุชฺ+ข
แปลง ชฺ เปน กฺ รูปฯ ๕๑๘.

ปรารถนาเพื่อใหกินอยู การสราง
พุภุกฺเขนฺต กิริยาเหมือนขางบน แปลกแตลง
ภุชฺ ธาตุ. เณ ปจ. เหตุ.

งอกงามอยู เจริญ รุงเรือง พอก

พฺรูหนฺต พูน.
พฺรูหฺ ธาตุ.

พฺยนฺต พฺยสนฺต เปนไปอยู เปนอยู. พฺย ธาตุ กิริยาหลัง ส ปจ.

เพลนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. เพลุ ธาตุ.

เพฬนฺต ดาอยู ติเตียน กลาวโทษ บริภาษ. พิฬฺ ธาตุ.

รูอยู รูแจง บรรลุ ตรัสรู ตื่น

โพธนฺฺต บาน เบิบิกบาน.บาน
พุุธฺ ธาตุุ พฤทธิ
ฤ ์ อุุ เปน โอ.

พฺยเสนฺต
สละอยู ละ ทิ้ง. พฺยสฺ ธาตุ เณ ณย ปจ. โอ อาคม.
โพยสนฺต

ภ
ภกฺขนฺต ภกฺเขนฺต
กินอยู เคี้ยว บริโภค. ภกฏขฺ+อ เณ ณย ปจ.
ภกฺขยนฺต
ภคณฺฑนฺต ภคณฺฑฺ ภคนฺทฺ
รดอยู ราด โรย โปรย.
ภคนฺทนฺต ธาตุ

ภํสนฺต ตกอยู หลน. ภํสฺ ธาตุ

ภกฺขนฺต ภกฺเขนฺต
กินอยู,เคี้ยว,บริโภค. ภกฺขฺ+อ,เณ,ณย ปจ
ภกฺขยนฺต
ภคณฺฺฑนฺฺต
รดอยู,ราด,โรย,โปรย.
โ โป ภคณฺฑฺ,ภคนฺทฺ ธาตุ
ภคนฺทนฺต
ภํสนฺต ตกอยู หลน. ภํสฺ ธาตุ
ตั้งอยู ดํารง คง คบ สมาคม คุน
ภชนฺต สนิท ชิดชม.
ภชฺ ธาตุ.

ภชนฺต ภเชนฺต คบอยู เสพ สมาคม รับใช ปฎิบัติ

ภชฺ+อ เณ ณย ปจ.
ภชยนฺต คุน สนิท ชิดชม.

ภชฺชนฺต หุงอยู ตม คั่ว ปง ยาง. ภชฺ ธาตุ ซอน ชฺ.
ภฺชนฺต คั่วอยู. ภชิ ธาตุ นิคคหิตอาคม.
ภฺชนฺต แตกอยู หัก ทําลาย. ภฺชฺ ธาตุ.
ภฺชนฺต สอดอยู สอดเขา. ภชฺ ธาตุ นิคคหิตอาคม.
ออกเสียงอยู รอง พูด กลาว วา
ภฺญนฺต กลาว วาขาน.
ภณฺ ธาตุ ย ปจ.แปลง รฺย เปน ฺญ.

ภฏนฺต
ภฏนต เลี้ยงอย บารุ
เลยงอยู บํารงง. ภฏ ธาตุ
ภฏþ ธาต.
ภณนฺต ออกเสียงอยู ฯลฯ วาขาน. ภณฺ ธาตุ.
หมายมั่นอยู กลาวโทษ ติเตียน
ภณฺฑนฺต ดา บริภาษ.
ภฑิ ธาตุ.

ภณฺเฑนฺต
งามอยู เปนของดี เปนของงาม. ภฑิ+เณ ณย ปจ.
ภณฺฑยนฺต
ภพฺพนฺต เบียดอยู เบียดเบียน รบกวน. ภพฺพฺ ธาตุ.
หมุนอยู หมุนไป หัน เวียน เวียน
ภมนฺต ไป วิงเวียน ปน.
ภมฺ ภมุ ธาตุ.

เลี้ยงอยู เลี้ยงดู ปรนปรือ พอก

ภรนฺต เลี้ยง ค้ําจุน รักษา.
ภรฺ ธาตุ.

ดาอยู กลาวโทษ ติเตียน บริภาษ

ภลนฺต ภลฺลนฺต เบียน เบียดเบียน
ภลฺ ภลฺลฺ ธาตุ.

ภวนฺต มีอยู เปน เกิด เจริญ. ภู ธาตุ แปลง อู เปน อว.

 เปนเถาอยู ละเอียด พลัด
เคลื่อน หัก ตก ตกลง หลน
ภสนฺต หลุด ลม จม ลุย เจริญ รุงเรือง ภสฺ ธาตุ.
สวาง สองสวาง สวยงาม
กระจาง ขาว ยิ่ง ใหญยิ่ง ไพบูลย.

ภสฺสนฺต พลัดอยู ฯลไพบูลย กลาว พูด. ภสฺสฺ ธาตุ.

ภา
ภาชนฺต แจกอยู จําแนก แบง ให แบงให
ภชฺ ภาชฺ ธาตุ.
ภาชยนฺต ปน.

พฤทธิ์ อิ อี เปน เอ เอา เอ

ภายนตต
ภายนฺ กลัวอย ขลาดขยาด หวาด สะดุ
กลวอยู สะดง. ภภิ ภภี ธาตุ
ธาต
เปน อาย.
เณ ปจ.เอา อู เปน อว รวมเปน
ภว ทีฆะ อ ที่ ภ เปน ภาว
ภาวียนฺต ใหเจริญอยู. ภู ธาตุ
ลง ย ปจ.กับ อี อาคม หนา ย.
เปน เหตุ กัม.

ภาเวนฺต ณย ปจ. เหตุ เจริญอยู เณ ณย

ใหเจริญอยู. ภู+เณ
ภาวยนฺต ปจ.เหตุ.

ภาเวนฺต ถึงอยู บรรลุ ได ประสบ ณย ปจ.กัต. ใหถึงอยู ฯลฯ ภู+

ภู+เณ
ภาวยนฺต อนุเคราะห เอ็นดู. เณ ณย ปจ.เหตุ.

กลาวอยู พูด เจรจา ภาษิต

ภาสนฺต (กลาว).
ภาสฺ ธาตุ.

เจริญอยู สวาง สองสวาง

ภาสนฺต กระจาง ขาว สุกใส สวยงาม ภาสฺ ภาสุ ธาตุ.
แจมใส เปลงปลั่ง ผุดผอง.
ภิกฺขนฺต ขออยู. ภิกฺขฺ ธาตุ.
 กลัวอยู ขลาด ขยาด หวาด
ภึสนฺต สะดุง.
ภิสิ ธาตุ นิคคหิตอาคม.

ย ปจ กัต. ลบ อิ ที่ ทิ เปน

ตอยอยู ตี ทุบ แตก ปะทุ ทลาย
ภิชฺชนฺต ทําลาย สลาย.
ภิทิ ธาตุ ทฺ+ย เปน ทฺย แปลง ทฺย เปน
ชฺช.
ภินฺทนฺต ตอยอยู ฯลฯ สลาย. ภิทิ ธาตุ นิคคหิตอาคม.
ภุชนฺต คดโคง โคง โกง งอ บิด. ภุชฺ ธาตุ.
กินอยู เคี้ยว เคี้ยวกิน กลืนกิน
ภุฺชนฺต บริโภค.
ภุชฺ ธาตุ นิคคหิตอาคม.

ฆาอยู ประหาร รวมกัน ติดตอ

ภุณฺฑนฺต ติดตอกัน.
ภุฑิ ธาตุ.

ย ปจ.ภาว.แปลง ย เปน ยฺย

ภุยฺยนฺต มีอยู เปน คง. ภู ธาตุ
รัสสะ อู เปนอุ.
ภุสฺสนฺต เหาอยู หอน. ภุสฺ ธาตุ ย ปจ.กัต. แปลง สฺย เปน สฺส.
ภุสายนฺต ประพฤติกลาอยู. ภุส ศัพท อาย ปจ.

ภูเณนฺต ภูณยนฺต กลาวอยู พูด เจรจา. ภูณฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.

ภูยนฺต มีอยู เปน. ภู ธาตุ ย ปจ.ภาว.

ภาว.อิ อาคม และ สฺส ปจ. ใน
ภูยิสฺสนฺต จักมีอยู จักเปน. ภู+ย
อรรถภวิส.
ภูสนฺต ภูเสนฺต
ประดับอยู ตกแตง ตบแตง. ภูสฺ+อ เณ ณย ปจ.
ภูสยนฺต
เจริญอยู รุงเรือง สวาง ฯลฯผุด
เภชนฺต ผอง..
เภชฺ ธาตุ.

ไหวอยู สั่น หวั่นไหว สั่นไหว

เภสนฺต สะเทือน.
เภสุ ธาตุ.

โภเชนฺต ใหกินอยู ฯลฯ ใหบริโภค. ภุชฺ+เณ ปจ.เหตุ.พฤทธิ์.

โภนฺต มีอยู เปน เกิด เจริญ. ภู ธาตุ พฤทธิ์ อู เปน โอ .

ม
มกนฺต ดื่มอยู กิน. มกฺ ธาตุ.
มกนฺต มกฺกนฺต ไหวอยู เคลื่อน กระดิก. มกิ ธาตุ กิริยาหลัง ซอน กฺ.
เกลือกกลั้วอยู คบหา ระคน
มกฺขนฺต คลุกคลี เบียดเบียน.
มกขฺ

ทาอยู ทําใหเปอน ลบเลือน ลบ

มกฺขนฺต หลู ดูหมิ่น เหยียดหยาม.
มกฺขฺ ธาตุ เณ ณย ปจ.

หาอยู คน คนหา ตามหา สืบ

มเคนฺต มคยนฺต สืบหา เสาะหา แสวงหา.
มคฺ+เณ ณย ปจ.

หนา๘๕
หน า๘๕
มคฺเคนฺต
หาอยู ฯลฯ แสวงหา เลือกเฟน. มคฺคฺ+เณ ณย ปจ.
มคฺคยนฺต
มงฺกนฺต ตกแตงอยู ตบแตง ประดับ. มกิ ธาตุ.
กังขาอยู เคลือบแคลง สงสัย ไม
มงฺขนฺต แนใจ ลังเล.
มขิ ธาตุ.

ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป

มงฺคนฺต เจริญ เปนความดี.
มคิ มงฺคฺ ธาตุ.

มงฺฆนฺต กระโดดอยู โลด ฉอโกง. มฆิ ธาตุ.

ลักอยู ขโมย ขัด สี ขัดสี ถูตัว
มจนฺต รุงเรือง สวาง สุกใส.
มจฺ ธาตุ.

ประพฤติเหนี่ยวแนนอยู ประพฤติ
มจฺฉรายนฺต ระหนี่.
มจฺฉร ศัพท อาย ปจ.

มชฺชนฺต ชําระอยู กวาด เช็ด ถู มชฺชฺ ธาตุ.

มชฺชนฺต เมาอยู มัวเมา ประมาท เลินเลอ. มทฺ+ย ปจ กัต.กัม แปลง ทฺย เปน ชฺช.

มชฺเชนฺต มชฺ ชําระอยู กวาด เช็ด ถู ตกแตง

มชฺชฺ+เณ ณย ปจ.
ชยนฺต ตบแตง ประดับ.

ทรงไวอยู รับไว ปรารถนา ยินดี

มฺจนฺต ตองการ เคารพ นับถือ บูชา.
มจิ ธาตุ.

มฺญนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. มฺจฺ ธาตุ.

รูอยู สําศัญ คะเน สังเกต หยิ่ง
มฺญนฺต เยอหยิ่ง ถือตัว ไวตัว.
มนฺ+ย ปจ.กัต.แปลง นฺย เปน ฺญ.

อยูอยู อาศัย แหง ไมแจมใส

มฐนฺต เศราโศก.
ม€ฺ ธาตุ.

มณฺฺนฺต รองอยูู กลาว ปลอย สละ ละ. มณฺ ธาตุ.ุ

ชําระอยู กวาด เช็ด ถู ใส ผอง
มณฺฑนฺต ใส พัน พัวพัน ลอม หอม โอบ มฑิ ธาตุ.
ออม.

มณฺเฑนฺต
ตกแตงอยู ตบแตง ประดับ. มฑิ มณฺฑฺ+เณ ณย ปจ.
มณฺฑยนฺต
กวนอยู คน รบกวน วุนวาย ทํา
มตฺถนฺต มถนฺต ใหวุนวาย กําจัด.
มตฺถฺ มถฺ ธาตุ.

หนา ๘๖
แจมใสอยู แชมชื่น เบิกบาน เบิก
มเทนฺต มทยนฺต บานใจ สดใส สําราญ สุขสบาย.
มทฺ+เณ ณย ปจ.

ขยําอยู เหยียบ ย่ํา ย่ําเหยียบ

มทฺทนฺต ย่ํายี.
มทฺทฺ ธาตุ.

มธนฺต
มธนต ชุชมอยู
อย ชน
ชื้น เยิ
เยม.้ม มธ ธาตุ
มธุ ธาต แปลง อุอ เป
เปนน อ หรอ
หรือ ลบ อุอ.
มนนฺต ซ้ํากันอยู ซอนกัน. มนฺ ธาตุ.
 กิริยาหลัง เอา อุ เปน โอ หรือ
มนุนฺต มโนนฺต รูอยู รูจัก บรรลุ ตรัสรู. มนุ ธาตุ
ลง โอ ปจ.
แข็งอยู กลา แข็งกลา ค้ําไว จุน
มเนนฺต มนยนฺต ไว.
มนฺ+เณ ณย ปจ.

มนฺตนฺต มนฺ ปรึกษาอยู ปรึกษากัน กระซิบ

เตนฺต กระซิบกระซาบ

พูดกระซิบ พูดกระซิบกระซาบ
มนฺตยนฺต พูดความลับ หารือ
มนฺตฺ+อ เณ ณย ปจ.

มนฺถนฺต กวนอยู ฯลฯ กําจัด. มนฺถฺ ธาตุ.

ชมอยู ชมเชย ยกยอง สรรเสริญ

แชมชื่น แจมใส เบิกบาน เพลิน
มนฺทนฺต สําราญ เมา มัวเมา หลง หลับ
มทิ มนฺทฺ ธาตุ.
ไป ถง
ถึง เป
เปนไป.
นไป.

มพฺพนฺต
ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. มพฺพฺ มพฺภฺ ธาตุ.
มพฺภนฺต
มนสิกโรนฺต ทําไวในใจอยู กระทําไวในใจ. มนสิ+กรฺ ธาตุ โอ ปจ.
ละชีพอยู สิ้นใจ สิ้นชีวิต ตาย
มรนฺต แตกดับ.
มรฺ ธาตุ

มริสนฺต มริเสนฺต อดอยู ทน อดทน อดกลั้น

มริสฺ+อ เณ ณย ปจ.
มริสยนฺต ทนทาน บึกบึน มั่นคง.
ไหวอยู สั่น กลิ้ง โคลง เคลื่อน
มลนฺต เปรอะเปอน เศราหมอง.
มลฺ ธาตุ.

มลฺลนฺต ทรงอยู ทรงไว รับไว ปล้ํา. มลฺลฺ ธาตุ.

พฤทธิ์ อุ เปน โอ เอา โอ เปน
มวนฺต ผูกอยู พัน มัด รัด จํา. มุ ธาตุ
อว.
หนา ๘๗
 เบียดเบียนอยู กลาว รอง เปลง
เสียง ออกเสียง เปลงเสียงดัง
มสนฺต ออกเสียงดัง โกรธ ขึ้งเคียด จับ
มสุ ธาตุ.
ตอง ลูบคลํา ยึดมั่น ถือมั่น.

อดอยู ทน อดทน กลั้น อดกลั้น

มสฺสนฺต เปนของนิดหนอย.
มสฺสฺ ธาตุ.

เจริญอยู งอกงาม กาวหนา

มหนฺต เคราพ นับถือ บูชา.
มหฺ ธาตุ.

มเหนฺต มหยนฺต เคราพอยู นับถือ บูชา. มหฺ+เณ ณย ปจ.

มหิยนฺต มหียนฺต เคราพอยู ฯลฯ. มหฺ+ย ปจ.กัม.อิ อี อาคม หนา ย.

มาเนนตต
มาเนนฺ
เคราพอยู ฯลฯบูชา. มนฺ+เณ ณย ปจ.
มานยนฺต
มาเปนฺต
กออยู สราง กอสราง เนรมิต. มาปฺ+เณ ณย ปจ.
มาปยนฺต
มาเรนฺต มา
ใหตายอยู ฯลฯ. มรฺ+เณ ณาเป ปจ.เหตุ.
ราเปนฺต
มาหนฺต นับอยู วัด เคราพ ยกยอง นับถือ. มาหุ+เณ ณย ปจ.

มิณฺฑนฺต กําจัดอยู ขจัด เบียดเบียน. มิฑิ ธาตุ.

รวมกันอยู รวมกัน อยูรวมกัน
มิถนฺต เกี่ยวของ เกี่ยวของกัน ติดตอ มิถฺ ธาตุ.
ผูกพัน.
 งวงอยู โงกงวง หาวนอน ทอแท
มิทนฺต เฉื่อยชา เชื่อมซึม กําจัด ขจัด มิทฺ ธาตุ.
เบียดเบียน ประทุษราย.

กําจัดอยู ขจัด เบียดเบียน

มินนฺต ประทุษราย.
มิ ธาตุ อิ นา ปจ.

มินนฺต คํานาณอยู นับ วัด ตวง . มา ธาตุ แปลง อา เปน อิ นา ปจ.

ใสเขาอยู สอดเขา สอดลง วาง ณุ ปจ. พฤทธิ์ อุ เปน โอ
มิโนนฺต ไววาง วางใจ เชื่อใจ.
มิ ธาตุ
แปลง ณฺ เปน นฺ.
มิมนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. มิมฺ ธาตุ.
หนา๘๘
ปจ. รูปฯ๔๖๖ แปลง มร เปน
มิยฺยนฺต มียฺยนฺต เมื่อละชีพ ฯลฯ แตกดับ. มรฺ+อ มิยฺย กัจฯ ๕๑๕ แปลง มรฺ
เปน มียฺย.
จับอยู ถือ ยึด เปนน้ํามัน เยื่อใย
มิลนฺต รัก กระพริบ ตา หลับตา.
มิลฺ ธาตุ

ออกเสียงอยู ออกเสียงดัง รอง

มิลกฺขนฺต เสียงดัง.
มิลกฺขฺ ธาตุ

มิลจฺฉนฺต พูดไมชัดอยู พูดอยางเสียงสัตวรอง. มิเลฉฺ ธาตุ แปลง เอ เปน อาย ซอน จฺ.

มิลายนฺต เหี่ยวอยู เหี่ยวแหง ยูยี่. มิเล ธาตุ แปลง เอ เปน อาย.

มิเลนฺต มิลยนฺต กะพริบตาอยู หลับตา. มิลฺ+เณ ณย ปจ.

มิเลฉนฺต ณย ปจ. กิริยาหลัง แปลง เอ

พูดไมชัดอยู ฯลฯ. มิเลฉฺ+เณ
มิลิจฺฉยนฺต เปน อิ ซอน จฺ.

มิเลฏนฺต คลุมคลั่งอยู เสียสติ เปนบา. มิเลฏþ ธาตุ

มิเลวนฺต คบอยู คบหา รับใช ปฏิบัติ. มิเลวุ ธาตุ
มิวนฺต อวนอยู ใหญ ล่ํา. มิวฺ ธาตุ.
มิสนฺต รดอยู ราด โปรย ประพรม. มิสฺ ธาตุ.

มิสเสนฺต เจืออยู ปน เจือปน ปนกัน คละ

มิสฺ+เณ ณย ปจ. ซอน สฺ.
มิสฺสยนฺต กัน.

มิหนฺต รดอยู ราด โปรย ประพรม. มิหฺ ธาตุ.

มียนฺต ละชีพอยู ฯลฯ ตดับ. มรฺ ธาตุ แปลงเปน มียฺย ลบ ยฺ.
มียนฺต คํานวณอยู นับ วัด ตวง มา ธาตุ ย ปจ.กัม. อี อาคม.
แกอยู ปลด เปลื้อง ปลอย สละ
มุจฺจนฺต ละ ทิ้ง หลุด พน.
มุจฺ+ย ปจ.กัต.แปลง จฺย เปนจฺจ.

หลงอยู วิงเวียน สยบ สลบ

มุจฺฉนฺต แนนิ่ง.
มุจฺฉฺ ธาตุ

มุชฺชนฺต จมอยู จมลง ดํา ดําลง มุดลง. มุชฺชฺ ธาตุ.

หนา ๘๙
หนา
มุฺจนฺต แกอยู ฯลฯ พน. มุจฺ ธาตุ นิคคหิตอาคม.
ขัดอยู(ทําใหสะอาด) สี (ถู) ขัดสี
มุฺจนฺต ถู.
มุจิ ธาตุ.

มฺชนฺต ออกเสียงอยู รอง กลาว. มุชิ มฺชฺ ธาตุ.

ย่ําอยู ย่ํายี เหยียบ เบียดเบียน

มุฏนฺต ออกเสียง รอง กลาว ใหเขา สอด มุฏþ ธาตุ.
เขา สอดลง วาง.

มุณนฺต ปฏิญญาณอยู ปฏิญาณ รับรอง. มุณฺ ธาตุ.

มุณฑนฺต โกนอยู ตัด. มุฑิ ธาตุ.

มุตฺเตนฺต
ไหลอยู ไหลออก. มุตฺตฺ+เณ ณย ปจ.
มุตฺตยนฺต
 ใหบันเทิงอยู ใหราเริง ใหรื่นเริง
มุทฺทาเปนฺต ใหเบิกบาน ใหเพลิน ให มุทฺ+ณา เป ปจ.เหตุ.
เพลิดเพลิน.
มุนนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. มุนฺ ธาตุ.
มุนนฺต รูอยู บรรจุ ตรัสรู. มุนฺ ธาตุ นา ปจ.ลบที่สุด ธาตุ
มุพฺพนฺต ผูกอยู พัน มัด รัด. มุพฺพิ ธาตุ.
มุยฺหนฺต เขลาอยู โง หลง. มุหฺ+ย ปจ.กัต.แปร ย ไวหนา ห.
มุรนฺต รูสึกรวมกันอยู มุรฺ ธาตุ.
ปจ.กัต.แปลง สฺย เปน สฺส หรือ
เผลออยู ลืม ลืมเลือน หลงลืม
มุสฺสนฺต หายไป หลุดไป.
มุสฺ+ย มุสฺ+อ ปจ. เปน ส แลวแปลง
เปน สฺส.
สยบอยู ซบลง ฟุบลง สลบ
มุุหนฺฺต ระทวย งวยงง หลง.
หลง
มุุหฺ ธาตุุ.

ตั้งอยู ดํารง เปนที่ตั้ง เปนที่พึ่ง

มูลนฺต เปนที่อาศัย.
มูลฺ ธาตุ.

เพาะอยู ปลูก หวาน งอก ขึ้น

มูเลนฺต มูลยนฺต ผลิ ผลิออก.
มูลฺ+เณ ณย ปจ.

มูเลนฺต มูลยนฺต ตัดอยู โคน ชําระ ลาง. มูลฺ+เณ ณย ปจ.

ปจ.กัต.แปลง ทฺย เปนชฺช วิการ
เมชฺชนฺต รักอยู รักใคร เยื่อใย เอ็นดู ปรานี. มิทฺ+ย
อิ เปน เอ.
เมฑนฺต
คดอยู โคง โกง งอ บิด. เมฑฺ เมณฺฑฺ ธาตุ.
เมณฺฑนฺต

เมทนฺต เมทยนฺต เยื่อใยอยู รัก รักใคร เปนน้ํามัน. มิทฺ+เณ ณย ปจ.

กําจัดอยู ขจัด เบียดเบียน ไป

เมธนฺต ดว ยกันั ไปรวมกั
ไป นั รวม รว มกััน.
เมธฺฺ ธาตุุ.
เมวนฺต คบอยู คบหา รับใช ปฏิบัติ. เมวุ ธาตุ.

เมเสนฺต เตรียมอยู ตระเตรียม กระเกรียม

มิสฺ+เณ ณย ปจ.
เมสยนฺต จัดแจง.

ปลดอยู เปลื้อง ปลดเปลื้อง หลุด

โมกฺขนฺต พน หลุดพน.
โมกฺขฺ ธาตุ.

แกอยู ปลด เปลื้อง ปลอย สละ

โมเจนฺต ละ ทิ้ง หลุด พน.
มุจฺ+เอ ปจ.พฤทธิ์.

โมเฏนฺต
บดอยู ปนอยู. มุฏþ +เณ ณย ปจ. พฤทธิ์.
โมฏยนฺต
บันเทิงอยู ราเริง รื่นเริง เบิกบาน
โมทนฺต เพลิน เพลิดเพลิน.
มุทฺ ธาตุ พฤทธิ์.

โมเทนฺต
คละกันอย รวมกน
คละกนอยู รวมกัน ระคนกน.
ระคนกัน มุมท+เณ
ทฺ+เณ ณย ปจ.พฤทธ.
ปจ พฤทธิ์
โมทยนฺต
หลงใหลอยู หลงเลอะ โงเขลา ปจ.กัต.ทวภาวะ หุ พฤทธิ์ อุ
โมมุยฺหนฺต โงเงา.
มุหฺ+ย
เปน โอ แปร ย ไวหนา ห.

ย
ยกฺเขนฺต เคารพอยู นบนอม นับถือ ยก
ยกฺขฺ+เณ ณย ปจ.
ยกฺขยนฺต ยอง เซน ไหว บูชา.

เวนอยู ฉิบหาย ยุบยับ ยอยยับ

ยจฺฉนฺต ปนป สูญหาย เสียหาย เสื่อม ยมุ ธาตุ แปลง มุ เปน จฺฉ รูปฯ ๔๖๐.
สิ้น ปลน.

บวงอยู(บูชา) บูชา เซน สรวง

(บูชา เซน) เซนสรวง บวงสรวง
ยชนฺต (บูชาเทวดา) พลี(พลี ยาสมุนไพร ยชฺ ธาตุ.
มาใช
ใ รักษาโรค)
โ คบ คบหา ให ใ 
สละ ประพฤติธรรม.
ยกฺเขนฺต เคารพอยู,นบนอม,นับถือ,ยกยอง
ยกฺขฺ ,ณย ปจ
ยกฺขยนฺต ,เซน,ไหว,บูชา

เวนอยู,ฉิบหาย,ยุบยับ,ปนป,สูญ
ยจฺฉนฺต หาย,เสียหาย,เสื่อม,สิ้น,ปลน.
ธาตุ แปลง มุ เปน จฺฉ รูปฯ ๔๖๐.

บวงอยู(บูชา) บูชา เซน สรวง

(บูชา เซน) เซนสรวง บวงสรวง
ยชนฺต (บูชาเทวดา) พลี(พลี ยาสมุนไพร ยชฺ ธาตุ.
มาใชรักษาโรค) คบ คบหา ให
สละ ประพฤติธรรม.

พยายามอยู เพียร หมั่น ขยัน

ยตนฺต แผออก แผออกไป กวาง ยตฺ ธาตุ.
กวางขวาง คืนให มอบให.
ไมซื่อตรงอยู เลว ทราม เลว
ยเตนฺต ยตยนฺต ทราม อุปกระ ชว ยเหลือื เกือื้ กูล ยตฺ+เณ ณย ปจ.
อุดหนุน.
ยนฺต ไปอยู ถึง เปนไป บรรลุ. ยา+ ธาตุ รัสสะ อา เปน อ.

ยนฺเตนฺต
ยนเขาอยู สั้นเขา หดเขา. ยนฺตฺ+เณ ณย ปจ.
ยนฺตยนฺต
ยภนฺต เสพอยู(เสพเมถุน). ยภฺ ธาตุ.
บํารุงอยู เลี้ยง เลี้ยงดู ปรนปรือ
ยมนฺต ออกเสียง รอง กลาว.
ยมฺ ธาตุ.

ยมนฺต เวนอยู ฯลฯ ปลน. ยมฺ ยมุ ธาตุ ดู ยจฺฉนฺต.

ยเมนฺต ยมยนฺต บํารุงอยู ฯลฯ ปรน ปรือ. ยมฺ+เณ ณย ปจ.
คละอยู คละกัน เจือ เจือกัน ปน
ปนกัน ประสม ประสมกัน ผสม
ยวนฺต ผสมกัน ไป ถึง เปนไป ดําเนิน
ยุ ธาตุ เอา อุ เปน อว.
ไป.
ยสฺสนฺต พยายามอยู เพียร หมั่น ขยัน. ยสฺ+ย ปจ.กัต.กัม แปลง สฺย เปน สฺส.

ขอรอง รองขอ วอน วิงวอน

ยาจนฺต ออนวอน.
ยาจฺ ธาตุ.

ยาจิยนฺต
ขออยู ฯลฯ. ยาจฺ+ย ปจ.กัม. อิ อี อาคม.
ยาจียนฺต
ยาเปนฺต ใหไปอยู ใหถึง ใหเปนไป ให
ยา+ณาเป ณาปย ปจ.เหตุ.
ยาปยนฺต บรรลุ ใหดําเนินไป.

ยาเปนฺต
ณย ปจ.กิริยาที่ ๒ ไมทีฆะตน
ยปยนฺต เปนไปอยู เพื่อเปนอยู. ยป+เณ
ธาตุ.
ยาปยนฺต
ยายนฺต
ยายนต ไปอย ถง
ไปอยู ถึง เป
เปนไป
นไป บรรล
บรรลุ. ยา ธาตุ
ธาต ย ปจ.กต.
ปจ กัต

ยาเวนฺต
คละอยู ฯลฯ ผสมกัน. ยุ ธาตุ เณ ณย ปจ.
ยาวยนฺต
ปจ.กัม.แปลง ชฺย เปน ชฺช เอา
ยิชฺชนฺต บวงอยู ฯลฯ ประพฤติธรรม. ยชฺ+ย
อ ที่ ย เปน อิ.
ยุงฺคนฺต ละอยู เวน งด. ยุคิ ธาตุ.
มั่นคงอยู แข็งแรง ชอบ ควร
ยุชฺชนฺค สมควร ถูก ถูกตอง ใชได.
ยุชฺ+ย ปจ.กัต. แปลง ชฺย เปน ชฺช.

ประกอบอยู ประสม ผสม รวม

ยุชฺชนฺต รวบรวม เทียม ทํา กระทํา ยุชฺ+ย ปจ.กัม.แปลง ชฺย เปน ชฺช.
เพียร พยายาม หมั่น ขยัน.
ตอตานอยู ตอสู ตอสูกัน รบ รบ
ยุชฺฌนฺต กัน รบพุง สูร บ.
ยุธ+ย ปจ.กัต.แปลง ธฺย เปน ชฺฌ.

เลินเลออยู มัวเมา เมามัว หลง

ยุุฺฉนฺต ละเลิง ประมาท.
ละเลง ประมาท
ยุฉฺ ธาตุ นิคคหิตอาคม.

ยุฺชนต ประกอบอยู ฯลฯ. ยุชฺ ธาตุ นิคคหิตอาคม.

โยชนฺต เปนไปอยู. ยุชฺ ธาตุ พฤทธิ์ อุ เปน โอ.
ปจ.กัม.พฤทธิ์ อุ เปน โอ อิ
โยชิยนฺต ประกอบอยู ฯลฯ. ยุชฺ+ย
อาคม.

สํารวมอยู ใหสํารวมอยู ระวัง ให

โยเชนฺต โยชยนฺต ระวัง ปองกัน ใหปองกัน. ยุชฺ+เณ ณย ปจ.กัต. เหตุ กัต.

สัมพันธอยู เกี่ยวเนื่อง เกี่ยว

โยฏนฺต เนื่องกัน.
โยฏþ ธาตุ

โยเฏนฺต
ระคนอยู ปนกัน มั่วสุม. ยุฏþ+เณ ณย ปจ. พฤทธิ์.
โยฏยนฺต
โยตนฺต กลาวอยู เปลง (เสียง) พูด. ยุตฺ ธาตุ พฤทธิ์ .
โยธนฺต ตอตานอยู ฯลฯ สูรบ. ยุธฺ ธาตุ พฤทธิ์ .

ร
เลี้ยงอยู คุมครอง ปองกัน ดูแล
รกฺขนฺต ถนอม รักษา.
รกฺขฺ ธาตุ.

เลี้ยงอยู,คุมครอง,ปองกัน,ดูแล,
รกฺขนฺต ถนอม,รักษา
รกฺขฺ ธาตุ.

รงฺขนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. รขิ ธาตุ

รงฺคนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. รคิ ธาตุ
เคลือบแคลงอยู ลังเล สงสัย ไม
รงฺคนฺต แนใจ.
รคิ ธาตุ

รงฺฆนฺต กระโดดอยู โลด เตน. รฆิ ธาตุ

รเจนฺต รจยนฺต แตงอยู รอยกรอง ประพันธ. รจฺ+เณ ณย ปจ.
ถาตั้ง รฺชฺ พึงแปลง ฺ เปน
รชนฺต ยอมอยู กําหนัด ยินดี. รชฺ รฺชฺ ธาตุ
นิคคหิต แลวลบ.
รชฺชนฺต ยอมอยู ฯลฯ. รชฺ รฺชฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ชฺย เปน ชฺช.
 เบียดเบียนอยู ทําราย
รชฌนฺต ประทุษราย.
รธฺ+ย ปจ.กัต. แปลง ธฺย เปน ชฺฌ.

รฺชนฺต เจาะอยู แทง ไช. รชิ ธาตุ นิคคหิตอาคม.

รฺชนฺต ยอมอยู กําหนัด ใคร ยินดี. รฺชฺ ธาตุ.
ออกเสียงอยู เปลงเสียง กลาว
รณนฺต รอง ไป ถึง เปนไป ดําเนินไป.
รณฺ ธาตุ.

เบียดอยู เบียดเบียน ทําราย

รณฺฑนฺต ประทุษราย.
รฑิ ธาตุ.

ขีดอยู ขูด กิน เคี้ยว เคี้ยวกิน

รทนฺต บริโภค.
รทฺ ธาตุ.

เบียดเบียนอยู ทําราย
รนฺชนฺต ประทุษราย รังควาน รบกวน.
รธฺ ธาตุ นิคคหิตอาคม.

รนฺเธนฺต
หุหงอย
งอยู ตม
ตม คว
คั่ว ยาง
ยาง ปปง.ง รนธ+เณ
รนฺ ธฺ+เณ ณย ปจ.
ปจ
รนฺธยนฺต
รปนฺต กลาวอยู พูด เจรจา. รปฺ ธาตุ.
รพนฺต หนวงอยู ยึด แขวน หอย. รพิ ธาตุ.

ดุอยู ราย ดุราย เหี้ยมโหด ราย

กาจ รายแรง กําจัด เบียดเบียน
รภนฺต ฆา ประหาร ทํา เริ่ม เริ่มทํา รภฺ ธาตุ.
ลงมือ ลงมือทํา ตั้งตนทํา เพียร
พยายาม หมั่น ขยัน.

ยินดีอยู ชอบใจ พอใจ แชมชื่น

รภนฺต รื่นรมย ราเริง.
รภฺ ธาตุ.

ยินดีอยู ฯลฯ ราเริง เพลิน เพลิด

รมนฺต เพลิดเพลิน.
รมฺ ธาตุ.

รมนฺฺต งดอยูู ละ เวน งดเวน. รมฺ ธาตุ.ุ

 ไปอยู ถึง เปนไป เร็ว ไว ดวน
รยนฺต แลน.
รยฺ ธาตุ

รวนฺต ไปอยู ถึง เปนไป โกรธ ขึ้ง. รุ ธาตุ แปลง อุ เปน อว.
รวนฺต โรนฺต ออกเสียงอยู กลาว รอง รองไห. รุ ธาตุ กิริยาหลัง พฤทธิ์.
เสื่อมอยู สิ้น สลาย ยินดี เพลิน
เพลิดเพลิน รุงเรือง สวาง สอง
รสนฺต สวาง สวยงาม เกี่ยวพัน เยื่อใย
รสฺ ธาตุ.
รัก รักใคร.
ยินดีอยู พอใจ ชอบใจ เพลิน
รเสนฺต รสยนฺต เพลิดเพลิน เกี่ยงพัน เยื่อใย รัก รสฺ+เณ ณย ปจ.
รักใคร.
รหนฺต สละอยู ละ เวน. รหฺ ธาตุ.
รหนฺฺต ไปอยูู ถึง เปนไป ดําเนินไป. รหฺ ธาตุุ
รหทนฺต รองดังอยู สงเสียงดัง. รหทฺ ธาตุ.
รเหนฺต รหยนฺต สละอยู ละ เวน ไป ถึง เปนไป. รหฺ+เณ ณย ปจ.
ราขนฺต โศกอยู แหง หาม ปฏิเสธ. ราขฺ ธาตุ
อาจอยู กลา กลาหาญ สามารถ
ราฆนฺต ควร สมควร.
ราฆฺ ธาตุ.

รุงเรืองอยู สวาง สองสวาง

ราชนฺต ไพโรจน.
ราชฺ ธาตุ.

เชิญอยู เชื้อเชิญ ชื่นชม ยินดี

ราธยนฺต สัมฤทธื เสร็จ สําเร็จ.
ราธฺ+อ ย ปจ.กัต.

ราธุณนฺต ปจ.กิริยาหลัง แปลง ณา เปน

เชิญอยู ฯลฯ สําเร็จ. ราธฺ+อุณา
ราธุนนฺต นา.

หนา ๙๕
ราสนตต
ราสนฺ ออกเสียงอย เปลง
ออกเสยงอยู เปลง เปล
เปลงเสยง.
งเสียง. ราส ธาตุ
ราสฺ ธาต..
ริงขนฺต ริงคนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. ริขิ ริคิ ธาตุ.
ริจนฺต ริเจนฺต
เสื่อมอยู สิ้น สูญ สลาย. ริจฺ+อ เณ ณย ปจ.
ริจยนฺต
ลางอยู (ทําใหหมดมลทิน) ถาย
ริฺจนฺต ระบาย.
ริจฺ ธาตุ นิคคหิตอาคม.

ริณนฺต รินนฺต นา ปจ.ที่เปน ณนฺต นั้นเพราะ

ไปอยู ถึง แสดง. ริ รี ธาตุ
รีณนฺต รีนนฺต แปลง นา เปน ณา+อนฺต.

ณนฺต นั้งเพราะแปลงนาเปน
รีนนฺต ณา+อนฺต.
ริยนฺต อยูอยู อาศัย อาศัย. ริ ธาตุ ย ปจ.กัต.
กําจัดอยู ขจัด ทําลาย
ริสนฺต เบียดเบียน ไป ถึง เปนไป ริสฺ ธาตุ.
ดําเนินไป.
กันอยู กั้นไว กั้น กั้นไว ระวัง
รุกฺขนฺต ปองกัน รักษา.
รุกฺขฺ ธาตุ.

รุกฺเขนฺต หยามอยู หยาบคาย หยาบชา

รุกฺขฺ+เณ ณย ปจ.
รุกฺขยนฺต ต่ําชา เลว ทราม เลวทราม.

ชอบใจอยู ถูกใจ พอใจ ยินดี

กิริยาหลัง ย ปจ.กัต.แปลง จฺย
รุจนฺต รุจฺจนฺต รุงเรือง สวาง สองสวาง สวาง รุจฺ ธาตุ
เปน จฺจ.
ไสว สุกใส งาม สวยงาม.
รุจฺจนฺต ชอบใจอยู ฯลฯ สวยงาม. รุจฺ+ย ปจ.กัม.
กิริยาหลังลง ย ปจ.กัต. แปลง
รุชนฺต รุชฺชนฺต เสียดแทงอยู ทําลาย สลาย. รุชฺ ธาตุ
ชฺย เปน ชฺช.
กั้นอยู ขัดขวาง ปดลอม หาม
ปจ.กัต ลบ อิ ที่ ธิ เปน ธฺ+ย
รุชฺฌนฺต ใคร ชอบ รัก รักใคร ชอบใจ รุธิ+ย
เปน ธฺย แปลงเปน ชฺฌ.
พอใจ ยินดี.
รุุชฺฌนฺฺต กั้นอยูู ฯลฯ ยินดี. รุุชิ+ย ปจ.กัม.
รุณฺฏนฺต ขโมยอยู ลัก. รุฎิ ธาตุ นิคคหิตอาคม.
รุณนฺต รุโณนฺต กลัดกลุมอยู เรารอน รอนใจ. รุ ธาตุ ณา ณุ ปจ.
รุทนฺต โรทนฺต หลั่งน้ําตาอยู รองไห. รุทฺ ธาตุ.
หนา ๙๖
กําจัดอยู ขจัด ทําลาย
รุนฺทนฺต เบียดเบียน ฆา ประหาร.
รุทิ ธาตุ.

รุนฺธนฺต รุนฺเธนฺต กั้นอยู ฯลฯ. รุธิ+อ เอ ปจ.ดู รุชฺฌนฺต ประกอบ.

รุปฺปนฺต แตกอยู ละลาย สลาย. รุปฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ปฺย เปน ปฺป.

รุมฺภนฺต กันอยู กั้น ปองกัน รักษา หาม. รุภิ ธาตุ.

รุรุนฺธ กั้นอยู ฯลฯ. รุธฺ รุธิ ธาตุ ทวภาวะ รุ นิคคหิตอาคม.

รุรสนต
สนฺต ฉาบอย ทา ไล.
ฉาบอยู ไล รุรสสฺ ธาตุ
ธาต.
รุเสนฺต รุสยนฺต ประพฤติหยาบอยู. รุสฺ+เณ ณย ปจ.

รุหนฺต รูหนฺต ปรากฏอยู เกิด งอก ขึ้น งอกขึ้น. รุหฺ รูหฺ ธาตุ.

ประกาศอยู แสดง สําแดง

รูเปนฺต รูปยนฺต ปรากฏ.
รูปฺ+เณ ณย ปจ.

เคลือบแคลงอยู แคลงใจ สงสัย

เรกนฺต ระแวง ลังเล ไมแนใจ.
เรกฺ ธาตุ.

แยกอยูแยกออก กระจาน
เรเจนฺต เรจยนฺต กระจายออก ถึงพรอม บริบูรณ.
ริจฺ+เณ ณย ปจ.

เรสนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. ริสฺ ธาตุ. วิการ อิ เปน เอ.
โรจนฺต โรเจนฺต
ชอบใจอยู ฯลฯ สวยงาม. รุจฺ +อ เณ ณย ปจ.
โรจยนฺต
โรเชนฺต
โรเชนต โร
เบียดเบียนอยู เสียดแทง ทําลาย. รุชฺ+เณ ณย ปจ.
ชยนฺต
โรฏนฺต ฆาอยู ประหาร สังหาร. รุฏþ ธาตุ พฤทธิ์.
ประทุษรายอยู ทําใหบาดเจ็บ ทํา
โรฐนฺต ใหเสียหาย.
รุ€ฺ ธาตุ.

โรเธนฺต โรธยนฺต ใหกั้นอยู ฯลฯ. รุธฺ รุธิ+เณ ณย ปจ.เอา อุ เปน โอ.

โรเปนฺต โรปยนฺต เพาะอยู ฯลฯ. รุปฺ+เณ ณย ปจ.เอา อุ เปน โอ.

กําจัดอยู ขจัด ทําลาย

โรสนฺต โรเสนฺต เบียดเบียน.
รุสฺ+อ เอ ปจ.

โรสนฺต กลัวอยู หวาด สะดุง. โรสฺ ธาตุ.

โรเสนฺต โรสยนฺต โกรธอยู ขึ้ง ขึ้งเคียด. รุสฺ+เณ ณย ปจ.พฤทธิ์.

โรฬนฺต ไมเอื้ออยู ไมเอาใจใส ไมเอื้อเฟอ. โรฬฺ ธาตุ.

ล
ลกฺณฺฏนฺต ต่ําอยู เตี้ย คอม. ลกุฏิ ธาตุ.
ชอบใจอยู ยินดี เพลิด
ลเกนฺต ลกยนฺต เพลิดเพลิน สําราญ.
ลกฺ+เณ ณย ปจ.

ลกฺเขนฺต เห็นอยู ดู กําหนด หมาย เปน

ลกฺขฺ+เณ ณย ปจ.
ลกฺขยนฺต เครื่องหมาย เพง เล็ง.

ลขนฺต ลงฺขนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนิน. ลขฺ ลขิ ธาตุ.

เคลือบ แคลงอยู สงสัย ลังเล ไม
ลคนฺต แนใจ.
ลคฺ ธาตุ.

ลคนฺต ลคฺคนฺต ติดอยู เกี่ยว ของ แขวน. ลคฺ ลคฺคฺ ธาตุ.

ลํกยนฺต กําหนดอยู หมาย หมายไว ตรา
ลํกฺ ธาตุ.
ลงฺกยนฺต ไว มุง มุงไว เปนเครื่องหมาย.

ลงฺคนฺต ลงฺฆนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. ลคิ ลงฺฆฺ ธาตุ.

ลงฺฆนฺต กระโดดอยู โผน โลด โศก แหง. ลฆิ ธาตุ.

ลงฺเฆนฺต
กระโดดอยู โผน โลด ไป กลาว. ลฆิ ลงฺฆฺ+เณ ณย ปจ.
ลงฺฆยนฺต
ตกอยู หลน ลม สวาง สองสวาง
ลชนฺต กลาว ทอด คั่ว.
ลชฺ ธาตุ

ลเชนฺต ลชยนฺต ประกาศอยู ปาวรอง. ลชฺ+เณ ณย ปจ.

ลชฺชนฺต ละอายอยู ละอายใจ. ลชฺชฺ ธาตุ.

ลฺฉนฺต เจิมอยู หมาย ประทับตรา พิมพ. ลฉิ ธาตุ.

ลฺชนฺต เปลือยอยู เปลา บีบคั้น. ลชิ ธาตุ.

ลฏþนฺต ดาอยู ติเตียน ออน โง เขลา. ลฏþ ธาตุ.
หนา๙๘
ลณฺฑนฺต
บดอยู บี้ (ดวยดิ้น). ลฑิ ธาตุ อ เอ ปจ.
ลณฺเฑนฺต
ลณฺฑนฺต เกลียดอยู รังเกียจ ไมพอใจ. ลฑิ ธาตุ.

ลณฺเฑนฺต
ยกขึ้นอยู โยนขึ้น. ลฑิ+เณ ณย ปจ.
ลณฺฑยนฺต
ลปนฺต ลเปนฺต กลาวอยู พูด ทักทาย เจรจา
ลปฺ+อ เณ ณย ปจ.
ลปยนฺต ปราศรัย.

ลภนฺต ไดอยู รับ ไดรับ. ลภฺ ธาตุ.

ลเภนฺต ลภยนฺต อาฆาตอยู ผูกใจเจ็บ พยาบาล. ลภฺ+เณ ณย ปจ.
หนวงอยู หนวงไว เหนี่ยว เหนี่ยว
ลมฺพนฺต ไว ยึดหนวง หอยยอย ชักชา ลพิ ธาตุ.
ยืดยาด.
รัก ใคร รักใคร นารัก สวยงาม
กอดรัด รวมกัน ติดกัน เปนยาง
ลสนฺต เหนียว แลน หมั่น ขยัน ไป ถึง
ลสฺ ธาตุ.
เปนไป ดําเนินไป.
ลฬนฺต รักอยู นารัก สวยงาม เลน. ลฬฺ ธาตุ.
ลาขนฺต โศกอยู แหง หาม ปฏิเสธ. ลาขฺ ธาตุ.
อาจอยู กลา กลาหาญ สามารถ
ลาฆนฺต ควร สมควร.
ลาฆฺ ธาตุ.

ลาชนฺฺต คั่วอยูู ทอด ตก ลม กลาว. ลาชฺ ธาตุ.ุ

ลาเภนฺต
สงไปอยู ใชไป. ลาภฺ+เณ ณย ปจ.
ลาภยนฺต
ใหเกี่ยวอยู ใหตัด ใหแบง ใหปน ณาเป ปจ.เหตุ.พฤทธิ์ อุ เปน
ลายาปนฺต ใหแบงปน.
ลุ ธาตุ
โอ เอา โอ เปน อาย.
กลาวอยู กลาวเพอ บนเพอ
ลาลปนฺต พูดพ่ําเพรื่อ พูดซ้ําซาก.
ลปฺ ธาตุ เทวภาวะ ล แลว ทีฆะ.

ลาเลนฺต ปรารถนาอยู ตองการ อยาก

ลลฺ+เณ ณย ปจ.
ลาลยนฺต อยากได.

ใหตัดอยู ใหเกี่ยว ใหแบง ใหปน

ลาเวนฺต ใหแบงปน.
ลุ+เณ ปจ.เหตุ.

ลาเสนฺต
เตนรําอยู ฟอน รํา ฟอนรํา. ลสฺ+เณ ณย ปจ.
ลาสยนฺต
ลาเฬนฺต
ลาเฬนต รวมกันอยู
อย เขารวมกัน เขาไป
ลฬฺ+เณ ณย ปจ.
ลาฬยนฺต รวมกัน ประชุม.
ลิขนฺต ลิกฺขนฺต ขีดอยู เขียน ขูด กลึง. ลิขฺ ธาตุ กิริยาหลัง ซอน กฺ.

ลิขาเปนฺต
ใหขีดอยู ฯลฯ. ลิข+ณาเป ปจ.เหตุ.
ลิกฺขาเปนฺต
ลิงฺคนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. ลิคิ ธาตุ.

ลิงฺเคนฺต
วิจิตรอยู ตระการ งาม. ลิงฺคฺ+เณ ณย ปจ.
ลิงฺคยนฺต
ปจ.กัต.แปลง ปฺย เปน ปฺป
เขาไปทาอยู ติด ติดอยู เปอน
ลิปฺปนฺต ฉาบ ทา ไล ลูบไล.
ลิปฺ ลิป+ย หรือไมลง ย ปจ.ทําโดยวิธีซอน
ปฺ ก็ได.
ลิมฺปนฺต ฉาบอยู ทา ไล ลูบไล โบก. ลิปฺ ลิป ธาตุ นิคคหิตอาคม.
เปนของเล็กนอยอยู นิดหนอย
ลิสสนต
ลสฺ สนฺต แกลง แกลงหาเหตุุ แสรง แสรง ลิสฺ+ย ปจ.กัต.แปลงง สฺฺย เปน สฺฺส.
หาเหตุ ใสความ ใสไคร.
กอดรัดอยู ของ ติด ติดกัน แนบ
ลินนฺต ลีนนฺต รวม รวมกัน.
ลิ ลี ธาตุ นา ปจ.

ลีนนฺต แอบอยู ซอน เรน ซอนเรน. ลี+นา ปจ.

ลิหนฺต ลีหนฺต
ยินดีอยู ชอบใจ พอใจ เพลิน เสีย. ลิหฺ ธาตุ.
เลหนฺต
ทําใหหมดไปอยู ลบ ลบทง
ลุชฺชนฺต พินาศ สลาย หาย หายไป.
ลุชฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ชฺย เปน ชฺช.

ลุฺจนฺต ถอนอยู ทิ้ง ถอนทิ้ง ยื้อแยง. ลุฺจฺ ธาตุ.

ลุฺเชนฺต
กลาวอยู พูด เจรจา. ลุชิ+เณ ณย ปจ.
ลุฺชยนฺต
ลุณฺฏนฺต ลุณฺ
ขโมยอยู ลัก. ลุฏþ+อ เณ ณย ปจ.
เฏนฺต ลุณฺฏยนฺต

หยุดอยู ชะงัก เกียจ คราน ขี้

ลุณฺฐนฺต เกียจ.
ลุฐิ ธาตุ.

เขาไปเบียดเบียนอยู ประทุษราย
ลุธนฺต ฆา ประหาร.
ลุธฺ ธาตุ.

กําจัดอยู ขจัด เบียน เบียดเบียน

ลุนฺถนฺต เรอะ เปรอะ เปรอะเปอน.
ลุถิ ธาตุ.

กําจัดอยู ฯลฯ เบียดเบียน ฆา

ลุนฺทนฺต ประหาร.
ลุทิ ธาตุ.

ลุุนนฺฺต ลููนนฺตฺ ตัดอยูู เกี่ยว แบง ปน แบงปน. ลุุ ลูู+นา ปจ.
ลุปฺปนฺต ตัดอยู ขาด. ลุปฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ปฺย เปน ปฺป.
ไมเห็นอยู ไมปรากฏ หาย
ลุปฺปนฺต หายไปลบ ลบเลือน.
ลุปฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ปฺย เปน ปฺป.

ปรารถนาอยู ตองการ ปอง ปอง

ลุพฺภนฺต ไว มุง หวัง มุงหวัง อยาก อยาก ลุภฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ภฺย เปน พฺภ.
ได กําหนัด ยินดี รัก รักใคร โลภ.

ตัดอยู ขาด เสื่อม สลาย พินาศ

ลุมฺปนฺต ปลน ชิง แยง แชงชิง ยื้อแยง.
ลุปฺ ธาตุ นิคคหิตอาคม.

ชุมอยู ซึม ซึมซาบ เปยก เอิบ

ลุมฺพนฺต เอิบอาบ.
ลุพิ ธาตุ.

ลุมฺเพนฺต
ทําอันตรายอยู ทําราย. ลุพิ+เณ ณย ปจ.
ลุุมฺพยนฺต
ลุลนฺต ลุฬนฺต กวนอยู คน. ลุลฺ ลุฬฺ ธาตุ.
 ตัดอยู โกน บั่น ทอน เฉือน นา ปจ.แปลงเปน ย รูปฯ ๕๑๐
ลูมฺนฺต เชือด แขวะ ควัก ขาด ทะลุ
ลู ธาตุ
อีกนัยหนึ่ง ลง ย ปจ.กัม.

เลปนฺต เขาไปทาอยู ฯลฯ ลูบไล. ลิปฺ ลิป ธาตุ วิการ อิ เปน เอ.

เลหนฺต เพลินอยู ยินดี ชิม ลิ้ม เสีย ขอด. ลิหฺ ธาตุ.

โลกนฺต
โลเกนฺต เห็นอยู ดู แลดู. โลกฺ+อ เณ ณย ปจ.
โลกยนฺต
โลเกนฺต
กลาวอยู พูด บอก. โลกฺ+เณ ณย ปจ.
โลกยนฺต
โลจนฺฺต เห็นอยูู ดูู แล แลดูู. ลุุจฺ โลจฺ ธาตุุ ถาตั้ง ลุจุ ฺ พึง พฤทธิ์.

โลเจนฺต โลจยนฺต เห็นอยู ฯลฯ แลดู พูด บอก. โลจฺ+เณ ณย ปจ.

ทําใหปนปวนอยู คน กวน
โลฏนฺต เบียดเบียน.
ลุฏþ ธาตุ พฤทธิ์.

โลเฏนฺต
กลาวอยู พูด บอก. ลุฏþ+เณ ณย ปจ.พฤทธิ์.
โลฏยนฺต
ประทุษรายอยู เบียดเบียน ฆา
โล€ฺนฺต ประหาร เศราหมอง เปรอะเปอน.
ลุ€ฺ ธาตุ พฤทธิ์.

โลลนฺต โลฬนฺต เปนบาอยู ลุมหลง. โลลฺ โลฬฺ ธาตุ.

ว
 จับอยู จับเอา ถือเอา ยึด สวาง
สองสวาง สวยงาม ตี ฆา
วกนฺต ประหาร ขอ ร่ําขอ ขอรอง ออน
วกฺ ธาตุ.
วอน.

วกฺเกนฺต กลาวอยู พูด เจรจา หาย สูญ

วกฺกฺ+เณ ณย ปจ.
วกฺกยนฺต สลาย ฉิบหาย พินาศ.

ระวังอยู ปองกัน คุมครอง โกรธ

วกฺขนฺต ขึ้ง ขึ้งเคียด.
วกฺขฺ ธาตุ.

สฺส ปจ. ในอรรถภวิส.แปลง จฺ

วกฺขนฺต จักกลาวอยู จักพูด จักเจรจา. วจฺ ธาตุ
เปน กฺ สฺส เปน ข.
วคฺคนฺต โหอยู ไป ถึง เปนไป ดําเนินไป. วคฺคฺ ธาตุ.
วงฺกนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. วกิ ธาตุ.
คดอยู โคง
คดอย โคง โกง งอ บิบดด เปน
เปน
วงฺกนฺต เกลียว.
วงฺกฺ ธาตุ.

เคลือบแคลงอยู ลังเล สงสัย ไม

วงฺขนฺต แนใจ.
วขิ ธาตุ.

วงฺคนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. วคิ ธาตุ.

กลาวอยู พูด เจรจา รุงเรือง
วจนฺต สวาง สองสวาง สวยงาม.
วจฺ ธาตุ.

วเจนฺต วจยนฺต กลาวอยู พูด เจรจา. วจฺ+เณ ณย ปจ.

วจฺเจนฺต
เลาเรียนอยู ศึกษา. วจฺจฺ+เณ ณย ปจ.
วจฺจยนฺต
รักอยู ใคร รักใคร ชอบใจ ยินดี
วจฺฉนฺต อยู อาศัย.
วสฺ+อ ปจ.แปลง ส เปน จฺฉ.

วชนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. วชฺ ธาตุ.

คนหาอยู เสาะหา แสวงหา ปรุง
วเชนตต วชยนฺ
วเชนฺ วชยนตต แตง ทํา กระทํา.
วช+เณ
วชฺ +เณ ณย ปจ.
ปจ
วชฺชนฺต ละอยู เวน งด งดเวน. วชฺชฺ ธาตุ.
วชฺชนฺต กลาวอยู พูด รอง รองดัง. วทฺ ธาตุ แปลงเปน วชฺชฺ.
ปจ.เหตุ.เปน วาทย รัสสะ และ
วชฺชนฺต ใหกลาวอยู ฯลฯ. วทฺ+ณย ลบ อ ที่ ท เปน วทฺย แปลง
ทฺย เปน ชฺช.

วชฺเชนฺต วชฺ
ละอยู งด เวน. วชฺชฺ+เณ ณย ปจ.
ชยนฺต
วฺจนฺต วฺ รุงเรืองอยู สวาง สองสวาง
วจิ+อ เอ ปจ.
เจนฺต สวยงาม.

วฺจนฺต วฺ
ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. วฺจฺ+อ เอ ปจ.
เจนฺต
วฺเจนฺต เกลี้ยกลอมอยู ลวง ลอลวง
วฺจุ+เณ ณย ปจ.
วฺจยนฺต หลอกลวง.

ปรารถนาอยู อยากได ชอบใจ

วฺฉนฺต พอใจ.
วฉิ ธาตุ.

วฏนฺต พันอยู พัวพัน เกี่ยวพัน. วฏþ ธาตุ.

แบงอยู แจก จําแนก อบกลิ่น
วเฏนฺต วฏยนฺต หอม.
วฏþ+เณ ณย ปจ.

หมุนอยู วน เวียน กมุนเวียน

วฏþฏนฺต วนเวียน เวียนไป กรอ ปน วฏþฏþ ธาตุ.
เปนไป ควร สมควร ถูก ถูกตอง.

วฐนฺต อวนอยู ใหญ ล่ํา ล่ําสัน. ว€ฺ ธาตุ.

เจริญอยู จําเริญ งอกงาม

วฑฺฒนฺต รุง เรื
เรององ กาวหนา
กาวหนา ทวขน
ทวีข้นึ เพมขน.
เพิ่มขึ้น.
วฑฺฒฺ ธาตุ.
วทฺเฒนฺต โปรยอยู โปรยลง โรย โรยลง
วฑฺฒ+เณ ณย ปจ.
วฑฺฒยนฺต หยอดลง ตัก เรี่ยราย ตัด เฉือน.

ออกเสียงอยู เปลงเสียง กลาว

วณนฺต พูด.
วณฺ ธาตุ.

ทรงอยู ทรงไว ผูก พัน ติดตอ

วณฺฏนฺต ตอเนื่อง สืบ สืบตอ
วฏิ ธาตุ.

แบงอยู แบงออก แจก จําแนก

วณฺฎนฺต แยก แยกออก กระจายออก.
วฏิ ธาตุ.

วณฺฐนฺต โดดเดี่ยวอยู เดียวดาย ไมรัคน. วฐิ ธาตุ.

พันอยู พัวพัน ติดเนื่องกัน เกี่ยว
วณฺฑนฺต กัน.
วฑิ ธาตุ.

คงอยู ตังั้ ดําํ รง กลา ว พูด

วณฺณนฺต พรรณนา ประกาศ ปาวรอง
วณฺเณนฺต ชี้แจง แจงใหทราบ ทํา กระทํา วณฺณฺ+อ เณ,ณย ปจ.
วณฺณยนฺต ยกยอง สรรเสิญ พิสดาร เปน
ความดี เปนสี.

วตนฺต ขออยู ขอรอง วิงวอน ออนวอน. วตฺ ธาตุ.

วตนฺต กลาวอยู พูด เจรจา. วจฺ ธาตุ แปลง จฺ เปน ตฺ.
วตยนฺต กินอยู เคี้ยวกิน บริโภค. วตฺ+อ อาคม ย ปจ.กัต.
เปนไปอยู เปนอยู ประพฤติ
วตฺตนฺต ปฏิบัติ จํา ถือ สมาทาน (ศีล).
วตุ วตฺตฺ ธาตุ. ถาตั้ง วตุ พึงซอน ตฺ.

วตฺเตนฺท
กลาวอยู พูด เจรจา วตุ+เณ ณย ปจ.ซอน ตฺ.
วตฺตยนฺต
วตฺเถนฺต
ทําใหเดือดรอนอยู กวน รบกวน. วตฺถฺ+เณ ณย ปจ.
วตถยนต
วตฺ ถยนฺต
วทนฺต วเทนฺต กลาวอยู พูด เจรจา รอง รองดัง. วทฺ+อ เอ ปจ.

มั่นคงอยู ยั่งยืน แสดงออก

วทนฺต ปรากฏ.
วทฺ ธาตุ.

วทฺธนฺต เจริญอยู ฯลฯ เพิ่มขึ้น. วทฺธฺ ธาตุ. ดู วฑฺฒนฺต.

วทฺเธนฺต
กลาวอยู พูด ตัด เต็ม ทําใหเต็ม. วทฺธฺ+เณ ณย ปจ.
วทฺธยนฺต
เบียดเบียนอยู ฆา ตี ประหาร
วธนฺต วเธนฺต ไป ถึง เปนไป.
หนฺ ธาตุ แปลงเปน วธฺ.

วเธนฺต วธยนฺต สํารวมอยู ระวัง ปองกัน. วธฺ+เณ ณย ปจ.

คบอยู คบหา สมาคม ออกเสียง
วนนฺต สงเสียง รบกวน.
วนฺ ธาตุ.

ไหวอยู
ไหว อย กราบ กราบไหว
กราบไหว เคารพ
วนฺทนฺต นบไหว ยกยอง ชม.
วนฺทฺ ธาตุ.

วนุนฺต วโนนฺต ขออยู ออนวอน รองขอ. วนฺ+โอ ปจ.กิริยาแรก แปลง โอ เปน อุ.

หวานอยู เพาะ ปลูก เพาะปลูก

วปนฺต ดํา (ปลูกขาวกลา) ติดตอ วปฺ ธาตุ.
ตอเนื่อง.
วปฺปนฺต กันอยู กั้น หาม. วปฺปฺ ธาตุ.
วปฺผนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. วปฺผฺ ธาตุ.
วพฺพนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. วพฺพฺ ธาตุ.
วพฺภนฺต ไปอยู ฯลฯ ดําเนินไป. วพฺภฺ ธาตุ.
วเภนฺต วภยนฺต ติอยู ตําหนิ ติเตียน กลาวราย. ลภิ+เณ ณย ปจ.
คายอยู คายออก บวน อวก เรอ
วมนฺต อาเจียน พลั่ง พลั่งออก หลั่ง วมุ ธาตุ.
หลั่งออก.
วมฺภนฺต กินอยู เคี้ยวกิน บริโภค. วมฺภฺ ธาตุ.

วมฺเภนฺต วมฺ
กําจัดอยู ขจัด ทําลาย ปราบ. วมฺภฺ+เณ ณย ปจ.
ภยนฺต
วยนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. วยฺ ธาตุ.
ตีอยู แทง เบียดเบียน ฆา
วฺยธนฺต ประหาร.
วฺยธฺ ธาตุ

สิ้นอยู เสื่อม สิ้นไป สิ้นเปลือง

วฺยยนฺต หมดไป.
วฺยยฺ ธาตุ.

ปจ.กัต.แปลง อิ เปน ย ทฺย

วฺยาปชฺชนฺต ตองโทษวิเศษอยู พินาศ ฉิบหาย. วิ+อา+ปทฺ+ย
เปน ชฺช.
วฺยาโรเสนฺต วฺ
เกรี้ยวกราดอยู กราดเกรี้ยว. วิ+อา+รุส+เณ ณย ปจ.
ยาโรสยนฺต
วยฺหนฺต นําไปอยู พัดไป. วหฺ+ย ปจ.กัม.แปร ไวหนา ห.
หนา ๑๐๕
วรนฺต ระวังอยู ปองกัน รักษา. วรฺ ธาตุ.
รุงเรืองอยู สวาง สองสวาง
วรนฺต สวยงาม ผูก พัน มัด รัด.
วรฺ ธาตุ.

เพียรอยู หมั่น ขยัน ดา บริภาษ

วรหนฺต ถือเอา ยึดถือ.
วรหฺ ธาตุ

วรเหนฺต กําจัดอยู ขจัด เบียดเบียน ทํา

วรหฺ+เณ ณย ปจ.
วรหยนฺต ราย ประทุษราย.

วเรนฺต วรยนฺต ปรารถนาอยู ตองการ อยากได. วรฺ+เณ ณย ปจ.

หามอยู กัน กั้น ลอม ปด

วาเรนฺต วารยนฺต ปกปด ปกปอง ปองกัน. วรฺ+เณ ณย ปจ.
 สํารวมอยู ระวัง ปองกัน รักษา
วลนฺต ไหว สั่น เลน เตนรํา นารัก วลฺ ธาตุ.
สวยงาม.
วลฺชนฺต ใชอยู ใชสอย จับจาย. วลฺชฺ ธาตุ.
วลหนฺต เพียรอยู หมั่น ฯลฯ ยึดถือ. วลหฺ ธาตุ.
สํารวมอยู ระวัง ปองกัน รักษา
วลฺลนฺต ไหว สั่น.
วลฺลฺ ธาตุ.

ววฎþฐเปนฺต ตั้งลงตางอยู ใหตั้งลงตางอยู ตั้ง ณย ปจ.กัต.เหตุ กัต. เอา อิ

ลงอยู ใหตั้งลงอยู กําหนดอยู ให วิ+อว+ฐปฺ ถปฺ+เณ เปน อ ลบ อ ตัว หนา ว ซอน
ววตฺถเปนฺต กําหนดอยู ฯลฯ ฎþ ตฺ.

อยูอยู อาศัย จํา ตัด หั่น เฉือน

โกน ทอน(ตัดหั่น) ขาด
คลองแคลว แคลวคลอง วองไว
วสนฺฺต เชีชีย่ วชาญ ชํานาญ ปก ปกปด
วสฺฺ ธาตุ.ุ
นุง หม นุงหม เบียดเบียน เปน
น้ํามัน.

วสฺสนฺต ออกเสียงอยู รอง เหา. วสฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ย เปน ส.

วสฺสนฺต ออกเสียงอยู รอง กลาว. วสฺสฺ ธาตุ.
หนา ๑๐๖
วสฺสนฺต ตกอยู(ฝน) รด ราด โปรย. วสฺสฺ ธาตุ.
ปจ.กัม.ลบ ที่สุดธาตุ แปลง ย
วสฺสนฺต ตกอยู ฯลฯ โปรย. วสฺสฺ+ย
เปน ส.
วสฺสนฺต ใหตกอยู ฯลฯ. วสฺสฺ+เณ ปจ.เหตุ ลบ เณ.

วสฺเสนฺต
อาจอยู สามารถ ผูก พัน. วสฺสฺ+เณ ณย ปจ.
วสฺสยนฺต
เจริญอยู งอกงาม ทวีขึ้น เพิ่มขึ้น
วหนตต
วหนฺ รุงเรือง นําไป ลากไป.
วห ธาตุ
วหฺ ธาต.
 ออกเสียงอยู กลาวเรียก หยิ่ง
วฺหายนฺต กระทบ ประหาร แขงดี.
วฺห แปลง เอ เปน อาย.

วา
ใหกลาวอยู ใหพูด ใหบอก ให
วาเจนฺต สอน.
วจุ+เณ ปจ.เหตุ.

วาเตนฺต ไปออยู ถึง เปนไป สบาย เปน

วาตฺ+เณ ณย ปจ.
วาตยนฺต สุข คบ สมาคม รับใช ปฎิบัติ.

วาทาเปนฺต วา ใหกลาวอยู ใหบอก ใหพูด ให

วทฺ+ณาเป ณาปย ปจ.
ทาปยนฺต สอน.

วาเทนฺต
กลาวอยู ใใหกลาวอยู ฯลฯ. วทฺ+เณ ณย ปจ.กัต.เหตุ กัต.
วาทยนฺต
วาเทนฺต
กราบอยู ไหว กราบไหว. วที+เณ ณย ปจ.กัต.
วาทยนฺต
ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป ตัด
วายนฺต ขาด ปลิว ปลิวไป ฟุง ฟุงไป วา+ย ปจ.กัต.
ตลบไป.
วายนฺต ทออยู ทอผา. วุ เว ธาตุ. แปลง อุ เอ เปน อาย.
สังวรอยู ระวัง ปองกัน รักษา
วายนฺต แหง ผาก.
เว ธาตุ.

วายมนฺต เพียรอยู พยายาม หมั่น ขยัน. วายมฺ ธาตุ ณย ปจ.

วาเรนฺต วารยนฺต กันอยู กั้น คั่น ปองกัน หาม. วรฺ+เณ ณย ปจ.

วาเลนฺต
เลี้ยงอยู รักษา. วลุ+เณ
วาลยนฺต
วาสนฺต ตกแตงอยู ตบแตง ประดับ. วาสิ ธาตุ.

วาเสนฺต
อบอยู อบรม ปรุง ปรุงแตง. วาสฺ+เณ ณย ปจ.
วาสยนฺต
วาหนฺต เพียรอยู พยายาม หมั่น ขยัน. วาหุ ธาตุ.
คําแปลแรก เอ ปจ.คําแปลหลัง
วาเหนฺต นําไปอยู ใหนําไปอยู. วหฺ ธาตุ
เณ ปจ.เหตุ ทีฆะตนธาตุ.
วาฬนฺต กลาวอยู เรียก รองเรียก ทัก. วาฬฺ ธาตุ.

วิ
วิกตฺถนฺต ชมอยู ยกยอง อวด โออวด. วิ+กตฺถฺ ธาตุ.
วิกปฺปยนฺต คิดอยู ดําริ ฯลฯ วิ+กปฺปฺ+ย ปจ.กัม.อิ อาคม.
แยมอยู บาน เบิกบาน แจมใส
วิกสนฺต แชมชื่น.
วิ+กลฺ ธาตุ.

เปนไปแปลกไปอยู ขาดไป
วิกาเลนฺต ผิดปกติ.
วิ+กลฺ+เณ ปจ.กัต.

เกลื่อนกลนอยู กระจัดกระจาย
วิกีรนฺต เรี่ยราย ดาษดา.
วิ+กิรฺ ธาตุ ทีฆะตันธาตุ.

กาวลวงอยู กาวลวงไป แข็งขันยิ่ง

วิกฺกมนฺต กลาหาญ.
วิ+กมฺ

วิกฺกิณนฺต ปจ. แปลงเปน ณา ซอน กฺ

ขายอยู คาขาย. วิ+กี+นา
วิกฺกีณนฺต กิริยาตน รัสสะ.

วิกฺกิยนฺต
ขายอยู คาขาย. วิ+กี+ย ปจ.กัม.อิ อี อาคมหนา ย.
วิกฺกกีียนฺนตต
วิกฺขมฺภนฺต เหนี่ยวรั้งอยู ขมไว. วิ+ขภิ ธาตุ.
พราไปอยู ฟุงไป ฟุงซาน ซัดไป
วิกฺขิปนฺต สายไป ซักสาย.
วิ+ขิปฺ ธาตุ ซอน กฺ.

วิคจฺฉนฺต ไปปราศอยู ปราศไป พนไป หมด แปลงเปน คจฺฉ กิริยาหลัง ซอน

วิ+คมฺ ธาตุ
วิคฺคจฺฉนฺต ไป ไมมี. คฺ.

กําจัดอยู ขจัด ทําราย ทําลาย

วิฆาเตนฺต เบียดเบียน ฆา ตี ประหาร.
วิ+หนฺ+เอ ปจ.แปลง หนฺ เปน ฆาต.

วิจรนฺต เที่ยวไปอยู ทองเที่ยวไป. วิ+จรฺ ธาตุ.

เที่ยวไปอยู ทองเที่ยวไป
วิจาเรนฺต ใครครวญ ตรวจตรา พิจารณา ให วิ+จรฺ+เณ ปจ.กัต. เหตุกัต.
เที่ยวไปอยู ฯลฯ
ปจ.ทวภาวะ กิ แปลงเปน จิ
วิจิกิจฺฉนฺต สงสัยอยู ลัลเล ไมแนใจ. วิ+กิตฺ+ฉ
แปลง ตฺฺ เปน จฺฺ.
วิจิตฺเตนฺต ตระการอยู งาม งดงาม สวย
วิ+จิตฺต+เณ ณย ปจ.
วิจิตฺตยนฺต สวยงาม.

วิจินฺเตนฺต
ตระการอยู ฯลฯ วิ+จินฺตฺ+เณ ณย ปจ.
วิจินฺตยนฺต

คนอยู คนควา ตรวจตรา ไต

รสวน สอบสวน เลือกฟน เลือก
วิจินนฺต เฟน เลือกเก็บ รวบรวม สะสม
วิ+จิ นา ปจ.
สั่งสม กอ สราง กอสราง.

วิจุณฺเฌนฺต วิ
ปนอยู แหลก แหลกละเอียด. วิ+จุณฺณฺ+เณ ณย ปจ.
จุณฺฌยนฺต
วิจฺฉนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. วิจฺฉฺ ธาตุ.
วิจฺเฉนฺต
กลาวอยู พูด เจรจา. วิจฺฉฺ+เณ ณย ปจ.
วิจฺฉยนฺต
วิชเฏนฺต สางอยู หายยุง. วิ+ชฏþ+เอ ปจ.

วิชภนฺต
หาวอยู หาวหนอน. วิ+ชภฺ ชภิ ธาตุ.
วิชมฺภนฺต
เทวภาวะ หา รัสสะ เปน ห
วิชหนฺต สละอยู ละ วาง ปลอย. วิ+หา ธาตุ
แลวแปลงเปน ช.
วิชานนฺต รูแจงอยู รูกระจาง รูชัด. วิ+ญา+นา ปจ.แปลง ญา เปน ชา.
วิชายนฺต คลอดอยู ออก ออกลูก. วิ+ชนฺ+ย ปจ.กัต.

วิชิคีสนฺต ปจ.แปลง หรฺ เปน คี คึ ทว

ปราถนาเพื่ออันนําไปอยู ปรารภ
วิ+หรฺ+ส ภาวะ คี แปลงเปน ชี รัสสะ อิ
วิชิคึสนฺต นาเพื่อจะนําไป ปรารถนาจะนําไป.
เปน อิ.

วิชิคีสนฺต ปจ.เทวภาวะ ชิ แปลง ชิ ตัว

ปรารถนาเพื่ออันชนะอยู ฯลฯ. วิ+ชิ+ส
วชิคึสนฺต ธาตุ เปนคี คึ.

วิการ อิ เปน เอ กิริยาหลัง เอา

วิเชนฺต วิชยนฺต ชนะอยู มีชัย ครอบงํา. วิ+ชิ ธาตุ
เอ เปน อย.
ปต.ลงในอรรถภวิส.แปลง ญา
วิเชสฺสนฺต จักรูแจงอยู. วิ+ญา+สฺส เปน ชา แปลง อา เปน อิ อิ
เปน เอ.
วิชฺชวนฺต เร็วยิ่งอยู แลนไปยิ่ง. วิ+ชุ ธาตุ แปลง อุ เปน อว.ซอน ชฺ.

วิโชตนฺต วิชฺ รุงเรืองยิ่งอยู โพลงยิ่ง สวางยิ่ง พฤทธิ์ อุ เปน โอ กิริยาหลัง

วิ+ชุตฺ
โชตนฺต โชติชวง สองสวาง. ซอน ชฺ.

เจาะอยู แทง เสียดแทง ไช ยิง

วิชฺฌนฺต ขวิด ผา.
วิธฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ย เปน ชฺฌ.

วิชฺฌายนฺต ดับอยู สูญ สูญสิ้นไป. วิ+เฌ ธาตุ แปลง เอ เปน อาย ซอน ชฺ.
วิฺญายนฺต รูไดอยู รูแจง รูยิ่ง รูชัด. วิ+ญา+ย ปจ.กัม.ซอน ฺ.
วิตกฺเกนฺต ตริอยู ตรึก ตรึกตรอง ตริตรอง
วิ+ตกฺกฺ+เณ ณย ปจ.
วิตกฺกยนฺต ดําริ คิด.

วิตรนฺต ขามอยู ขามพน ขามลวง. วิ+ตรฺ ธาตุ.

วิตาเนนฺต วิ แผไปอยู ขยายไป แพรหลาย

วิ+ตนุ+เณ ณย ปจ.
ตานยนฺต กวางขวาง.

ใหนอมลวงไปวิเศษอยู ใหนอมลวง
วิตินาเมนฺต ไป.
วิ+อติ+นมุ+เณ ปจ.เหตุ.

วิตุทนฺต ทําอันตรายอยู ทิ่มแทง รบกวน. วิ+ตุทฺ ธาตุ.

วิตโนนฺต วิตฺต
แผไปอยู ฯลฯ วิ+ตนุ+โอ ปจ.กิริยาหลัง ซอน ตฺ.
โนนฺต
วิทนฺต รูอยู ทราบ เขาใจ รูจริง รูแจง. วิทฺ ธาตุ.

วิทฺธํสนฺต
ยื้อแยงอยู กําจัด ขจัด ทําลาย. วิ+ธํสฺ ธํสุ+อ เอ ปจ.ซอน ทฺ.
วิทฺธํเสนฺต
วิธนฺต เวธนฺต เบียดเบียนอยู เจาะ แทง ไช. วิธฺ ธาตุ.
วิเธนฺต วิธยนฺต ไหวอยู หวั่นไหว สั่น. วิธฺ+เณ ณย ปจ.
เบียดเบียนอยู เกี่ยว รอย รอยรัด
วินนฺต ทอ เย็บ.
วิ ธาตุ นา ปจ.

วินมนฺต นอบนอมอยู นบนอบ. วิ+นมฺ นมุ ธาตุ.

กําจัดอยู ทําลาย (โทษ) ชี้แจง ถาตั้ง นิ ธาตุ พึง วิการ อิ เปน
วินยนฺต แนะนํา ฝกหัด.
วิ+นยฺ นิ ธาตุ
เอ แปลง เอ เปน อย.

ปจ.แปลง ญา เปน นา แปลง

วินายนฺต รูอยู รูแจง. วิ+ญา+นา
นา ปจ. เปน ย รูปฯ ๕๐๑.

ไดอยู ประสบ พบ ปลื้มใจ เบิก

วินฺทนฺต บานใจ เปนสวน
เปนสวน เป
เปนตอน.
นตอน
วิทิ ธาตุ.

วินสฺสนฺต ฉิบหายอยู หายสูญ พินาศ. วิ+นสฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ย เปน ส.

วินิจฺฉินนฺต ใครครวญอยู ไตรตรอง วินิจฉัย. วิ+นิ+ฉิ+นา ปจ. ซอน จฺ.

วินิจฉิยนฺต วินิจ
ใครครวญอยู ฯลฯ. วิ+นิ+ฉิ+ย ปจ.กัม.อิ อี อาคม.
ฉียนฺต
ตกไปโดยไมเหลืออยู ใหตกไปโดย
วินิปาเตนฺต ไมเหลืออยู ฆา ใหฆา ตาย ให วิ+นิ+ปตฺ+เณ ปจ.กัต.เหตุกัต.
ตาย ทําลาย ใหทําลาย.
วินิพทฺธนฺต เปนไทอยู เปนอิสระ. วิ+นิ+พทฺธฺ ธาตุ.

วินิพฺเพฐนฺต วินิ กิริยาตน แปลง ว เปน พ ซอน

ผอนคลายอยู คลี่คลาย. วิ+นิ+เว€ฺ ธาตุ
เวฐนฺต พฺ.

วินิวิชฺฌนฺต รั่วรดอยู. วิ+นิ+วิธฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ธฺย เปน ชฺฌ.

ชี้แจง แนะนํา ชักนํา ฝกหัด สั่ง
วิเนนฺต สอน กําจัด ทําลาย.
วิ+นิ หรือ นี ธาตุ เอา อิ หรือ อี เปน เอ.

วิโนเทนฺต บรรเทาอยู. วิ+นุทฺ+เอ ปจ.พฤทธิ์ อุ เปน โอ.

วิปจนฺต ใหผลอยู ออกผล. วิ+ปจฺ ธาตุ.
วิปจฺจนฺต ใหผลอยู ออกผล เผาผลาญ. วิ+ปจฺ+ย ปจ.กัม.แปลง จฺย เปน จฺจ.
วิปชฺชนฺต ฉิบหายอยู วิบัติ. วิ+ปทฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ทฺย เปน ชฺช.

วิปาเจนฺต กลาวโทษอยู ติเตียน โพนทะนา. วิ+ปจฺ+เอ ปจ.ทีฆะ.

หนา ๑๑๑
วิปสฺสนฺต เห็นอยู เห็นแจง. วิ+ทิสฺ ธาตุ แปลงเปน ทสฺส.
นอมไปผิดอยู วิปริต แปรปรวน
วิปรินมนฺต ปรวนแปร.
วิ+ปริ+นมฺ ธาตุ.

แปรปรวนอยู ปรวนแปร
วิปริยายนฺต เปลี่ยนไปเปลี่ยนมา.
วิ+ปริ+อยฺ+อ ปจ.ยฺ อาคม.

วิวปกโรนฺ
ปกโรนตต วิวปฺป
ขมขืนอยู. วิ+ป+กรฺ+โอ ปจ. กิริยาหลังซอน ปฺ.
ปกโรนฺต
วิปฺปกิริยนฺต แยกกันอยู แยกกันไป เกลี่ย
วิ+ป+กิรฺ+ย ปจ.กัม.อิ อี อาคม.
วิปฺปกิรียนฺต หวาน เรี่ยราย กระจัดกระจาย.

เทวภาวะ หา รัสสะ แปลง ห

วิปฺปชหนฺต ละขาดอยู ละเวน เวนขาด. วิ+ป+หา ธาตุ
เปน ช ซอน ปฺ.
วิปฺปฏปชฺชนฺต ปฏิบัติผิดอยู. วิ+ปฏิ+ปทฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ทฺย เปน ชฺ.
กระจัดกระจายอยู พลัดพราก
วิปฺปลสนฺต แยกกัน.
วิ+ป+ยุชฺ+เอ ปจ.ซอน ปฺ พฤทธิ์.

คร่ําครวญอยู บนเพอ พร่ําเพอ

วิปฺปลปนฺต รําพัน.
วิ+ป+วสฺ ธาตุ ซอน ปฺ.

อยูปราศอยู หลีกไป พนไป (จาก

วิปฺปวสนฺต ที่เดิม).
วิ+ป+วสฺ ธาตุ ซอน ปฺ.

กระจางใสอยู แจมใส ผองแผว

วิปฺปสีทนฺต ผองใส ใสสวาง.
วิ+ป+สิทฺ ธาตุ ทีฆะตน ธาตุ ซอน ปฺ.

วิพาธนฺต กําจัดอยู ขัด เบียดเบียน รบกวน. วิ+พาธฺ ธาตุ.

วิพุชฺฌนฺต รูแจงอยู รูชัด. วิ+พุธฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ย เปน ชฺฌ.

หันกลับอยู หมุนกลับ หมุนไปผิด
วิพฺภมนฺต คาย (ปลอยจากภาวะเดิม)สึก วิ+ภมุ ธาตุ. ซอน พฺ.
(ลาจากเพศสมณะ) ลาสิกขา.
แยกอยู จําแนก แบง ใหปน
วิภชนฺต แยก แยกออก .
วิ+ภชฺ ธาตุ.

หนา ๑๑๒
วิภฺชนฺต แจกอยู ฯลฯ แยกออก. วิ+ภฺชฺ ธาตุ.
เปนยิ่งอยู เปนแจง ปกครอง
วิภวนฺต เสวย.
วิ+ภู ธาตุ แปลง อู เปน อว.

วิภูเสนฺต
ตกแตงอยู ตบแตง ประดับ. วิ+ภูส+เณ ณย ปจ.
วิภสยนต
วภู สยนฺต
 ตริตรองอยู ทดลอง พิจารณา ส ปจ. ทวภาวะ มา รัสสะ
วิมํสนฺต วีมํสนฺต สอบสวน.
มานฺ ธาตุ
แปลง มํ รูปฯ ๕๑๗.
ยิ้มแยมอยู หัวเราะ หัวเราะราเริง
วิมฺหยนฺต สรวล.
วิ+มฺหิ+ย ปจ.กัต.

วิมาเนนฺต ดูถูกอยู ดูหมิ่น ดูแคลน เหยียด

วิ+มานฺ+เณ ณย ปจ.
วิมานยนฺต หยาม หมิ่นประมาท

พนอยู พนวิเศษ หลุดพน พน

วิมุจฺจนฺต ทุกข.
วิ+มุจฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ย เปน จ.

วิมุฺจนฺต ขัดสีอยู ถู ถูตัว. วิ+มุจิ ธาตุ.

เคลื่อนคลาดอยู คลาดเคลื่อน
วิมุยฺหนฺต หลงใหล.
วิ+มุหฺ+ย ปจ.กัต.แปร ย ไว หนา หฺ.

วิโมกฺขนฺต พนอยู พนวิเศษ หลุด หลุดพน. วิ+โมกฺขฺ ธาตุ

วิยหหนต
วยู นฺต เขี่ยอย คุคย แหวก.
เขยอยู แหวก วิ+อหหฺ ธาต
ว+อู ธาตุ ยฺย อาคม
อาคม.
วิโยเชนฺต จากไปอยู ออกไป ออกพนไป. วิ+ยุชฺ+เอ ปจ.พฤทธิ์.
ย ปจ.กัม แปลง อา เปน อิ
วิยฺยนฺต ทออยู เย็บ รอยรัด. วา ธาตุ
ซอน ยฺ.
ปจ.กัต.ถาตั้ง รฺชฺ พึงแปลง ฺ
ยอมปราศอยู หนาย คลาย
วิรชฺชนฺต กําหนัด หมดกําหนัด.
วิ+รชฺ รฺช+ย เปนนิคคหิตแลวลบ เหลือเปน
รชฺ แปลง ชฺย เปน ชฺช.
ผิดอยูประทุษราย ทําราย
วิรชฺฌนฺต เบียดเบียน.
วิ+รธฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ย เปน ชฺฌ.

วิรมนฺต งดอยู เวน งดเวน ละเวน. วิ+รมุ ธาตุ.

วิรวนฺต เปลงเสียงอยู รอง รองดัง ตะโกน. วิ+รุ ธาตุ แปลง อุ เปน อว.

โกรธอยู โกรธเคือง ยินราย ไม

พอใจ ไมชอบใจ กําจัด ขจัด ขับ
วิรุชฺฌนฺต ไล เบียดเบียน ปด ปดลอม
วิ+รุธฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ย ปน ชฺฌ.
ขัดขวาง หาม หามปราม.
วิรุหนฺต วิรูหนฺต ปจ.กิริยาสองทีฆะ ตน ธาตุ
งอกงามอยู เจริญ. วิ+รุหฺ+อ
วิรุฬหนฺต กิริยาสาม แปลง ห เปน ฬฺห.
เอ ปจ.หมวด ภู ธาตุ หรือ เณ
วิเรจนฺต ถายอยู ระบาย. วิ+ริจฺ ธาตุ
ปจ.หมวด จุรฺ ธาตุ.
รุงเรืองอยู สวาง สองสวาง สุกใส
วิโรจนฺต แจมใส ผองใส ชอบใจ พอใจ วิ+รุจฺ ธาตุ.
ไพโรจน.
เพออยู บนเพอ คร่ําครวญ รอง
วิลปนฺต ร่ํารําพัน.
วิ+ลปฺ ธาตุ.

หนวงไว ยึดหนวง ยืดยาด ชักชา

วิลมฺพนฺต ลา หอยยอย หอยลงมา.
วิ+ลพ ลมฺพฺ ธาตุ.

กรีดกรายอยู เยื้องกราย งาม

วิลสนฺต สวย สวยงาม เปลงปลั่ง ผุดผอง วิ+ลสฺ ธาตุ.
นารัก.
ใหยอยยับอยู ใหยับเยิน ใหปนป
วิลาปยนฺต ใหละลาย.
วิลิ+ณาปย ปจ.

วิลิขนฺต ขีดอยู เขียน ขูด ครูด. วิ+ลิขฺ ธาตุ.

อันตรายอยู สิ้น เสื่อม ฉิบหาย

วิลินนฺต วิลีนนฺต พินาศ ยอยไป ยอยยับ.
วิ+ลิ ลี+นา ปจ.

ฉาบอยู ทา ฉาบทา โบก ไล ลูบ

วิลิมฺปนฺต ไล.
วิ+ลิปฺ ธาตุ นิคคหิตอาคม.

วิลิยนฺต วิลียนฺต ปนปอยู ยอยยับ ละลาย สลาย. วิลิ+ย ปจ.กัต. กิริยาหลัง ทีฆะ.

วิลุมฺปนฺต ยิ้มแยงอยู ปลน ชิง ริบ. วิ+ลุปฺ ธาตุ นิคคหิตอาคม.

เกลาอยู ขัดเกลา(ทําสิ่งที่ขรุขระ
วิเลขนฺต ใหสะอาด).
วิ+ลิขฺ ธาตุ.

ปปจ.กม.วการ
จ.กัม.วิการ ออิ เปน
เปน เอ ออิ
วิเิ ลปปยนฺต ฉาบอยู ฯลฯลูไล. วิ+ิ ลิปิ ฺ+ย
อาคม.
 เลือกสรรอยู เลือกเฟน ตรวจตรา
วิโลเกนฺต ดูแล.
วิ+โลกฺ+เอ ปจ.

บําราศอยู ปราศไป ปราศจากไป

วิวชฺชนฺต หายไป.
วิ+วชฺ ธาตุ ซอน ชฺ.

วิวชฺเชนฺต วิวชฺ
งดเวนอยู ละขาด ละเวน เวนขาด. วิ+วชฺชฺ+เณ ณย ปจ.
ชยนฺต
อาอยู(เปด) เปด แยกออก แบะ
วิวิฎนฺต ออก.
วิ+วฏþ ธาตุ

แกงแยงอยู เอารัดเอาเปรียบกัน
ไมปองดองกัน เถียง เถียงกัน
วิวทนฺต ทะเลาะ ทะเลาะกัน โตเถียง
วิ+วทฺ ธาตุ.
โตเถียงกัน วิวาท.
เปดอยู เผย เปดเผย ไมปดบัง
วิวรนฺฺต ไ ไขออก
ไข ไ ออ เผยแพร.
วิ+วรฺฺ ธาตุ.ุ

วิวิจนฺต วิ สงัดอยู เงียบ โดดเดี่ยว แยก กิริยาหลัง ย ปจ.กัต.แปลง ย

วิ+วิจฺ ธาตุ
วิจฺจนฺต ออก ปลีกออก วังเวง. เปน จ.

วิเวฐนฺต
คลี่ออกอยู ขยายออก แผกวาง. วิ+เว€ฺ+เณ ณย ปจ.
วิเวฐยนฺต
เขาไปอยู แผ แผไป ซาน ซาย
วิสนฺต ซาน.
วิสฺ ธาตุ.

วิสชฺชนฺต สละอยู ให ชี้แจง ตอบ กลาวแก ซอน ชฺ กิริยาหลังซอน สฺ อีก

วิ+สชฺ ธาตุ
วิสฺสชฺชนฺต ปลอยวาง ขวาง. ดวย.

วิสฺนนฺต จากกันอยู พราก แยก แยกกัน. วิสฺ ธาตุ นา ปจ.

สงบระงับอยู สงบเงียบ พัก

วิสมนฺต (จากความวุนวาย)
วิ+สมฺ ธาตุ.

วิสิ ํวาเทนฺต กลาวให

ใ ค ลาดเคลื่อื นอยู. วิ+สํ+วทฺ+เณ ปจ.เหตุ.
วิสีทนฺต จมลงอยู ยุบลง หายลง. วิ+สิทฺ ธาตุ ทีฆะตน ธาตุ
สะอาดอยู หมดจด บริสุทธิ์ ผุด
วิสุชฺฌนฺต ผอง สุกใส.
วิ+สุธฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ธฺย เปน ชฺฌ.

วิเสเสนฺต
แปลอยู วิเศษ ประเสริฐ. วิ+สิสฺ+เณ ณย ปจ.
วิเสสยนฺต
วิโสเธนฺต ใหสะอาดอยู ฯลฯ ใหสุกใส. วิ+สุธฺ+เณ ปจ.เหตุ.พฤทธิ์.
ใหซุบผอมอยู ใหเหือดแหง ให
วิโสเสนฺต เหี่ยวแหง ใหแหงผาก.
วิ+สุสฺ+เณ ปจ.เหตุ พฤทธิ์.

วิสฺสมนฺต พักอยู ยับยั้ง หยุดไว ชะงักไว. วิ+สมฺ ธาตุ ซอน สฺ.

คุนเคยอยู ชอบพอ รักใครกัน
วิสฺสมฺภนฺต สนิท ไวใจ.
วิ+สมฺภฺ ธาตุ.

กําจัดอยู ขจัด เดือดรอน

วิหญนต
วหฺ ญนฺต เบียี ดเบียี น กระทบ ตีี ฆา วิ+ิ หนฺ+ย ปจ.กัตั .แปลง
ป นฺย เปปน ฺญ.
ประหาร.
อยูอยู อาศัยอยู ยับยั้ง หยุดอยู
วิหรนฺต พักอยู.
วิ+หรฺ ธาตุ

ปจ.กัต.ลบ นฺ แปลง อ ที่ ห

วิหียนฺต กําจัดอยู ขจัด เบียดเบียน ฯลฯ. วิ+หนฺ+ย เปน อี เวสฯ ๓๔๐ อีกนัย
หนึ่งลง ย ปจ.กัม.อี อาคม.

วิเหเฐนฺต กดขี่อยู ขมเหง กําจัด ปจ.กิริยาหลัง แปลง เอ เปน

วิ+เห€ฺ+เอ
วิเหฐยนฺต เบียดเบียน รบกวน. อย.

วิเหฐิยนฺต กดขี่อยู ฯลฯ. วิ+เห€ฺ+ย ปจ.กัม.อิ อาคม หนา ย.

วีชนฺต พัดอยู โบก กระพือ ปดไป. วีชฺ ธาตุ.
วีณายนฺต เลนพิณอยู ดีดพิน. วีณา ศัพท อาย ปจ.
กาวลวงอยู ละเมิด ลวงละเมิด วิ+อติ+กมฺ กมุ
วีติกฺกมนฺต ลวงเกิน ฝาฝน. ธาตุุ
ทีฆะวิ ลบ อ หนา ติ ซอน กฺ.
วีตินาเมนฺต ใหนอมไปลวงวิเศษอยู. วิ+อติ+นมฺ นมุ+เณ ปจ.เหตุ.

วืติปตนฺต ตกลวงไปอยู. วิ+อติ+ปตฺ ธาตุ.

เปนไปลวงวิเศษอยู เปนไปลวง
วีติวตฺตนฺต ฯลฯ.
วิ+อติ+วตตฺ ธาตุ.

ตริตรองอยู ตรึกตรอง ไตรตรอง ส ปจ.ทวภาวะ มา รัสสะ แปลง

วีมํสนฺต ใครครวญ คิด ทบทวน ทดลอง มานฺ ธาตุ ม เปน ว เอา อ ที่ ว เปน อี
สอบสวน พิจารณา. แปลง มานฺ เปน มํ.
วียนฺต ถักอยู ทอ กรอ มวน เย็บ. วิ วี+ย ปจ.กัม.อี อาคม.
ไมครั่นครามอยู กลา หาญ กลา
วีเรนฺต วีรยนฺต หาญ.
วีรฺ+เณ ณย ปจ.

วุุ
ปจ.กัม.แปลง จฺย เปน จฺจ ว
วุจฺจนฺต กลาวอยู บอก พูด เรียก. วจฺ+ย เปน วุ อีกนัยหนึ่งลง ณย ปจ.
กัต.ลบ ณ แปลง จฺย เปน จฺ.

เฉือนอยู เชือด ตัด ทอน แบง แปลง ว เปน วุ หรือ แปลง อ

วุจฺฉนฺต โกน แหวะ ควัก.
วจฺฉุ ธาตุ
ที่ เปน อุ.
แปลงเปน ฐห ลบ อิ ที่ วิ บวก
วุฏฐหนฺต ลุกอยู ลุกขึ้น ตั้งขึ้น. วิ+อุ+ฐา ธาตุ
อุ ซอน ฎþ.
รอยอยู สอด (ดวยดาย)ระวัง
วุณนฺต ปองกัน.
วุ+ณา ปจ. คงไว.

ปจ.กัม.แปลง ว เปน วุ แปร ย

วุยฺหนฺต นําไปอยู พัดไป. วหฺ+ย
ไวหนา.
ปจ.กัม.แปลง ว.เปน วุ แปร ย
ไวหนา ห เปน อุยฺนหฺต แปลง
วุุลฺหนฺตฺ วุุฬฺหนฺตฺ นําไปอยูู พัดไป. วหฺฺ+ย
ยฺ เปปน ลฺ กิริ ิยาหลััง แปลง
ป ลฺ
เปน ฬฺ.
 ปจ.กัม.แปลง ย เปน ส ว เปน
วุสฺสนฺต เมื่ออยู อาศัยอยู. วสฺ+ย
วุ.

วุปสมนฺต ทีฆะ อุ เปน อู วฺ อาคม คํา

เขาไปสงบอยู ระงับ เขาไประงับ
อุป+สมฺ ธาตุ. แปลหลังตั้ง วิ+อุป+สมฺ ธาตุ
วูปสมฺมนฺต เขาไประงับวิเศษ.
กิริยาหลัง ม .
วูปสมฺมนฺต เขาไปสงบอยู ฯลฯ. วิ+อุป+สมฺ+ย ปจ.กัม.แปลง ย เปน ม.
ใครครวญอยู ตรวจตรา ตริตรอง
เวกฺขนฺต ตรึกตรอง ไตรสวน สอบสวน พิ วิเวกฺขฺ ธาตุ.
จรณา.
เวกฺขนฺต เห็นชัดอยู เห็นแจง. วิ+อิกฺขฺ ธาตุ.
เวจฺฉนฺต ใหอยู บริจาค สละ. เวสุ+ฉ ปจ.แปลง สฺ เปน จฺ.
หวาดอยู หวั่น หวาดหวั่น
เวชนฺต หวาดเสียว สะดุง กลัว วิชี ธาตุ วิการ อิ เปน เอ.
หวาดกลัว ไหว สั่น สั่นไหว.
เวฏนฺต ออกเสียงอยู รอง กลาว. วิฏþ ธาตุ วิการ อิ เปน เอ.
เวฐนฺต เวฏþฐนฺต พันอยู ผูก โพก. เว€ฺ ธาตุ กิริยาหลัง ซอน ฏþ.

เวเฐนฺต เวฐยนฺต พันอยู ฯลฯ. เว€ฺ+เณ ณย ปจ.

รูอยู คิด ดําริ ใครครวญ แลดู

เวณนฺต ฟง.
เวณุ ธาตุ.

เวตนฺต ไหลไปอยู เลื่อนไป เปนไป. เวติ ธาตุ.

เวถนฺต ขออยู ขอรอง วิงวอน. วิถุ ธาตุ วิการ อิ เปน เอ.

เวทยนฺต เว
ใหรูอยู ฯลฯ. วิทฺ+ณย ณาเป ปจ.เหตุ.
ทาเปนฺต
เวทาเปนฺต รูอยู ฯลฯ. วิทฺ+อาป ปจ.โมคฯ ขาทิกัณฑ ๑๓.
เวเทนฺต เวทยนฺต ไดอยู เสวย รู รูสึก (อารมณ). วิทฺ+เณ ณย ปจ.

จงใจอยู รูชัด กลาว พูด อยู

เวเทนฺต เวทยนฺต อาศัย. วิทฺ+เณ ณย ปจ.

กําจัด ขจัด เบียดเบียน ฯลฯ

เวธนฺต เจาะ แทง ไช ทะลุ.
วิธฺ ธาตุ.

เวเธนฺต เวธยนฺต ไหวอยู หวั่นไหว สั่น สั่นไหว. วิธ+เณ ณย ปจ.

เวปนฺต ไหวอยู ฯลฯ สั่นไหว. เวปุ ธาตุ.

ทําเวรอยู ผูกเวร ประพฤติเปน
เวรายนฺต เวร .
เวร ศัพท อาย ปจ.

เวลนตต
เวลนฺ ไปอย ถง
ไปอยู ถึง เป
เปนไป
นไป ดํดาเนนไป.
าเนินไป เวล เวลุ
เวลฺ เวล ธาตุ
ธาต.

เวเลนฺต เวลยนฺต บอกกาลอยู บอกเวลา กําหนด. เวลฺ+เณ ณย ปจ.

เวลฺลนฺต รวบรวมอยู รวบรัด. เวลฺลฺ ธาตุ.

รดอยู ราด ประพรม โปรย สรง
เวสนฺต (อาบน้ํา).
วิสฺ ธาตุ.

ไมเอื้อเฟอ ไมอุดหนุน ไมเจือจาน

เวเสฏนฺต ไมแสดง น้ําใจดี (ดี) ไมเอาใจใส วิสิฏþ ธาตุ.
ไมใฝใจ ไมตั้งใจ .
ออกเสียงอยู เรียก รองเรียก
วฺหนฺต วฺหายนฺต หยิ่ง แขงดี ประหาร
วฺห ธาตุ กิริยาหลัง แปลง เอ เปน อาย.

ทําสม่ําเสมออยู เพียรพยายาม
เวหนฺต หมั่น ขยัน.
เวหุ ธาตุ

เกลื่อนกลนอยูู คละกัน ระคน ลบ อิ ที่ วิ เหลือเปน วฺ แปลง

โวกิรนตต
โวกรนฺ ระคนกัน เจือกัน ปนกัน.
ว+อว+กรฺ
วิ+อว+กิร ธาตุ
ธาต
อว เปน โอ วฺ+โอ เปน โว.

โวฏþฐเปนฺต กําหนดอยู หมายไว ตราไว.
ใหลางอยู ใหชําระ ใหผองแผว
โวทาเปนฺต ใหผองใส ใหสะอาด.
ปจ.กัต.ลบ อิ แปลง อว เปน
วิ+อว+ฐปฺ ถปฺ+เณ โอ ซอน ฏþ ถาตั้งถปฺ พึงแปลง
ถ เปน ฐ.
วิ+โอ+ทา+ณาเป ปจ.เหตุ.

โวทายนฺต ลางอยู ฯลฯ สะอาด. วิ+โอ+ทา+ย ปจ.กัต.

ปลงลงใหฉิบหายอยู ปลงลงให
โวโรเปนฺต พินาศ ปลงลงเอาลง ยกลง ฯลฯ.
วิ+โอ+รุปฺ+เณ ปจ.กัต.

โวเลนฺต โวลยนฺต ย่ําอยู ขยี้ บี้ บด. วุลฺ+เณ ณย ปจ.กัต.พฤทธิ์.

โวโลเกนฺต แลดูอยู เล็งดู เพงมอง. วิ+โอ+โลกฺ+เอ ปจ.

กลาวอยู
กล าวอย พูพดด แสดง ชแจง
ชี้แจง
โวหรนฺต อธิบาย คา คาขาย ซื้อขาย คิด วิ+โอ+หรฺ ธาตุ.
ตั้งใจ.

ส
สกฺกนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. สกฺกฺ ธาตุ.
สกฺกนฺต อาจอยู องอาจ สามารถ. สกฺ+ย ปจ.ภาว.แปลง เปน ก.
ปจฺ แปลงนิคคหิต เปน กฺ หรือ
กระทําดวยดีอยู เคารพ บูชา ลบนิคคหิต ซอน กฺ. คัมภีรฺธาตุ
สกฺกฺโรนฺต สักการะ.
สํ+กรฺ+โอ
พนม กัจฯ วาเปน สกฺการฺ ปู
ชายํ.

สกฺการนฺต บูชาอยู เคารพ สักการะ ยกยอง . สกฺการฺ ธาตุ รูปฯ ๖๑๙.

สกกณนต
สกฺ กุณนฺต อาจอย องอาจ สามารถ.
อาจอยู สก+อณา
สกฺ +อุณา ปจ.แปลงที่สด ธาต
ปจ.แปลงทสุ ธาตุ เป
เปนน กฺกก.
ก.
สกฺเกนฺต
กลาวอยู พูด เจรจา. สกฺกฺ+เณ ณย ปจ.
สกฺกยนฺต
สกฺโกนฺต อาจอยู ฯลฯ. สกฺ+โอ ปจ.แปลงที่สุด ธาตุ เปน กฺก.
สฆุณนฺต กําจัดอยู ขจัด เบียดเบียน ฯลฯ. สฆฺ ธาตุ อุณาปจ.
สงฺกนฺต สงสัยอยู ลังเล ไมแนใจ. สกิ ธาตุ.

สํกมฺเปนฺต วั่นไหวอยู สั่นสะเทือน โอนเอน

สํ+กมฺปฺ+เอ ปจ.
สงฺกมฺเปนฺต ครั่นคราม.

สงฺกสายนฺต นั่งอยู . สงฺกเส ธาตุ แปลง เอ เปน อาย.

สํกปฺปนฺต
ตริอยู ดําริ คิด นึก ดําริพรอม. สํ+กปฺปฺ ธาตุ.
สงฺกปฺปนฺต
สํสกรยนฺ
กริยนตต สสํ ปรุงอยู ปรุ
ปรงอย ปรงขึ
งขน้น แตง
แตง แต
แตงขน
งขึ้น
สํ+กรฺ+ย ปจ.กัม.อิ อี อาคม.
กรียนฺต ปรุงแต.

สํกโรยนฺต
คละกันอยู ปะปน คาบเกี่ยว. สํ+กรฺ+โอ ปจ.
สงฺกโรนฺต
แออัดอยู ยัดเยือด เบียดเสียด
สํกิรนฺต เกลื่อนกลน เจือปน ระคน แผ
สํ+กิร ธาตุ.
สงฺกิรนฺต ออก ขยายออก กระจายออก
แพรหลาย.

สํกุจนฺต หดเขาอยู สั่นเขา หดเขา ทอแท

หุงตม โกงงอ ถอยกลับ ถอย สํ+กุจฺ ธาตุ.
สงฺกุจนฺต หลัง ขีดเขียน.

สํเกตนฺต สงฺ กําหนดอยู กําหนดไว หมายไว

สํ+กิตฺ ธาตุ.
เกตนฺต หมายรู

สํสขรยนฺ
ขรียนตต ปปจ.กม.อ
จ กัม อี อาคม.แปลง
อาคม แปลง กรฺ
กร เปน
เปน
ปรุงแตงอยู ซอมแซม. สํ+กรฺ+ย
สงฺขรียนฺต ขรฺ.
สํขิปนฺต
สั้นเขา หดเขา หดหู ยอ. สํ+ขิปฺ ธาตุ.
สงฺขิปนฺต
สํขิปยนฺต
ยออยู. สํ+ขิปฺ+ย ปจ.กัม.อิ อาคม.
สงฺขิปยนฺต
สํขุพฺภนฺต กําเริบอยู กําเริบขึ้น ปนปวน
สํ+ขุภฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ภฺย เปน พฺภ.
สงฺขุพฺภนฺต หวั่นไหว สั่นสะเทือน โอนเอน.

สํโขภนฺต สงฺ
กําเริบอยู ฯลฯ โอนเอน. สํ+ขุภฺ ธาตุ พฤทธิ์.
โขภนฺต
อุดหนุนอยู จุนเจือ ชวยเหลือ
สํคณฺหนฺต เกื้อกูล รวบรวม สงเคราะห.
สํ+คหฺ+ณหา ปจ.ลบ หฺ.

สํคยฺหนฺต อุดหนุนอยู ฯลฯ สงเคราะห ยอ

สํ+คห+ย
ส+คหฺ +ย ปจ.ภาว.แปร ย ไวหนา
ปจ.ภาว.แปร ไวหนา ห.
สงฺคยฺหนฺต ยอเขา.

สงฺคาเมนฺต
สงฺคามยนฺต ตอสูกันอยู รบ รบกัน . สงฺคามฺ+เณ ณย ปจ.
สํมุยฺหนฺต
สงฺคายนฺต รองเพลงอยู ขับรอง ขับกลอม. สํ+เค ธาตุ แปลง เอ เปน อาย.

สงฺฆรนฺต สํฆรนฺต รวบรวมอยู สะสม สั่งสม. สํ+หรฺ แปลง ห เปน ฆ.

หมกมุนอยู มัวเมา เมามัว ลุม

สํมุยฺหนฺต หลง.
สํ+มุหฺ+ย ปจ.กัต.

สงวนอยู ถนอม รักษา ระวัง

สยมนฺต สํารวม.
สํ+ยมุ ธาตุ.

สํโยเชนฺต ประกอบอยู ผูกมัด ผูกรัด รอยรัด. สํ+ยุชฺ+เอ ปจ.

หนา ๑๒๑
 พรรณาอยู กลาวละเอียด พูด
สํวณฺณนฺต ละเอียด.
สํ+วณฺณฺ ธาตุ.

สํวตฺตนฺต เปนไปพรอมอยู เปนไป. สํ+วตฺ วตฺตฺ ธาตุ ถาตั้ง วตุ พึงซอน ตฺ.
สํารวมอยู ระวัง ระแวดระวัง
สํวรนฺต ปองกัน รักษา.
สํ+วรฺ ธาตุ.

เมื่ออยูรวม อยูรวมกัน อยูรวมกัน

สํวสนฺต อยูดวยกัน.
สํ+วสฺ ธาตุ.

สํวิชฺชนฺต มีพรอมอยู มี มีอยู เปนอยู. สฺ+วิทฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ทฺย เปน ชฺช.

สะดุงอยู หวาด หวาดกลัว สลด
ปจ.กัต.ลบ อิ ที่ ชิ เปน ชฺ+ย
สํวิชฺชนฺต สลดใจ เศรา เศราหมอง เศรา สํ+วิชิ+ย
เปน ชฺย แปลงเปน ชฺช.
เสียใจ.

เทวภาวะ ธา รัสสะ เปน ธ

แปลง ธ เปน
เปน ท รสสะ
รัสสะ อา ทที่
สํวิทหนฺต จัดแจงอยู เตรียมการ ประกอบ. สํ+วิ+ธา ธาตุ ตัว ธาตุ ไดรูปเปน ธ แปลง
เปน ห หรือ สรางโดย แปลง
ธา เปน ทห หรือตั้ง ทหฺ ธาตุ.

สํเวชนฺต ใหสะดุงอยู ฯลฯ ใหเศราเสียใจ. สํ+วิชิ+เณ ปจ.เหตุกัต.

สํโวหรนฺต แลกเปลี่อนอยู ซื้อขาย. สํ+วิ+หรฺ ธาตุ แปลง อิ เปน โอ.
ชมอยู ยกยอง สรรเสริญ กําจัด
สํสนฺต ขจัด เบียดเบียน.
สํสฺ ธาตุ.

สํสนฺต กลาวอยู พูด เจรจา. สํสฺ ธาตุ.

สํสนฺทนฺต สํสนฺ ไหลไปพรอมอยู ไหลไปดวยกัน

ไหลไปรวมกัน รวมกัน ระคนกัน สํ+สนฺทฺ+อ เอ ปจ.
เทนฺต คลุกเคลา คลุกเคลากัน.
หนา ๑๒๒
ไหลอยู ไหลไป ไหลออก แลน
สนทนต
สนฺ ทนฺต แลนไป วิ่งไป.
สนททฺ ธาตุ
สนฺ ธาต.
 ฉงนอยู สงสัย ลังเล ไมแนใจ วิการ อิ เปน เอ เอา เอ เปน
สํสยนฺต แคลงใจ เคลือบแคลง ระแวง.
สํ+สิ ธาตุ.
อย.
ทองเที่ยวอยู ทองเที่ยวไป เรรอน
สํสรนฺต วนเวียน เวียนวาย.
สํ+สรฺ ธาตุ.

ปจ.กัต.แปลง วฺ เปน พฺ ย เปน

เย็บพรอมอยู เย็บ รอยรัด รัดรึง
สํสิพฺพนฺต ผูกแนน.
สํ+สิวุ+ย พ หรือแปลง วฺย เปน วฺว วฺว
เปน พฺพ.
สํสีทนฺต จมลงอยู. สํ+สิทฺ ธาตุ. ทีฆะตน ธาตุ.
สํหนนฺต ประชุมอยู. สํ+หนฺ ธาตุ.

นําไปดวยดีอยู นําออกดวยดี
นําไปพรอม ถือเอาพรอม
สํหรนฺต รวบรวม เก็บ ยอ ถือเอาดวยดี
สํ+หรฺ ธาตุ.
ถือเอาพรอม ยึดไว ถือไว ยึดถือ.

สํหริยนฺต สํ
นําไปดวยดีอยู ฯลฯ ยึดถือ. สํ+หรฺ+ย ปจ.กัม.อิ อี อาคม.
หรียนฺต
สจฺฉิกโรนฺต ทําใหแจงอยู กระทําใหแจง. สจฺฉิ+กรฺ+โอ ปจ.
สละอยู ปลอย วาง จัดแจง กอด
สชนฺต รัด โปรย โรย เรี่ยราย.
สชฺ ธาตุ.

แปลง ฺเปนนิคคหิต แลวแปลง

สชฺชนฺต ติดอยู ขัด ของ ขัดของ. สฺชฺ ธาตุ เปน ชฺ อีกนัยหนึ่ง ตั้ง สชฺ+ย
ปจ.กัม.แปลง ชฺย เปน ชฺช.

ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป

สชฺชนฺต ตระเตรียม จัดแจง นฤมิต สราง สชฺช ธาตุ.
ทํา.

สชฺเชนฺต กระเกรียมอยู ตระเตรียม จัดแจง

สชช+เณ
สชฺ ชฺ+เณ ณย ปจ.
ปจ
สชฺชยนฺต ไป ฯลฯ.
สชฺฌายนฺต กลาวอยู ทอง ทองบน สาธยาย. สํ+เฌ ธาตุ แปลง เอ เปน อาย.

สฺจินนฺต กอสรางอยู สะสม สั่งสม. สํ+จิ+นา ปจ.

สฺเจเตนฺต สฺ
จงใจอยู ตั้งใจ. สํ+จิตฺ+เณ ณย ปจ.
เจตยนฺต
ติดอยู ขัด ของ ขัดของ กอด รัด
สฺชนฺต กอดรัด เคลาคลึง เนรมิต สราง สฺชฺ ธาตุ.
ทํา.
ปจ.แปลง ญา เปน ชา นิคคหิต
สฺชานนฺต จําไดอยู. สํ+ญา+นา
เปน ฺ.
สฺชานิยนฺต
จําไดอยู หมายรู. สํ+ญา+นา ปจ.ย กัม.อี อี อาคม.
สฺชานียนฺต
เกิดิ อยู เกิดิ พรอ ม เกิดิ ดว ยดีี เกิดิ
สฺชายนฺต เอง.
สํ+ชนฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ชนฺ เปน ชา.

สฺฌายนฺต เพงดวยดีอยู พิจารณาดวยดี. สํ+เฌ ธาตุ แปลง เอ เปน อาย.

เวนพรอมอยู เวนดวยดี สํารวม แปลง ย เปน ญ นิคคหิตเปน
สฺญมนฺต ระวัง สงวน.
สํ+ยมุ ธาตุ
ฺ รูปฯ ๔๖๐.
สฏþเฏนฺต เบียดเบียนอยู สามารถ มีกําลัง
สฏþฏþ+เณ ณย ปจ.
สฏþฏยนฺต ให อยู อาศัย.

กําจัดอยู ขจัด เบียดเบียน เศรา

สฐนฺต หมอง เปรอะเปอน ฉอโกง ส€ฺ ธาตุ.
ลอลวง โออวด เลวทราม.

ฉอโกง ลอลวง โออวด เลวทราม

สเฐนฺต สฐยนฺต ประพฤติเลวทราม.
ส€ฺ+เณ ณย ปจ.

ปรุุงอยูู แตง ปรุงุ แตง ทํา

สเฐนตต สฐยนฺ
สเฐนฺ สฐยนตต กระทํา ไป ถึง เปนไป ดําเนินไป.
ส€ฺ
ส€+เณ ณย ปจ.
สณนฺต ใหอยู ใหทาน รอง รองดัง. สณฺ ธาตุ.

สเณนฺต สณยนฺต ใหอยู ใหทาน สละ บริจาค. สณฺ+เณ ณย ปจ.

แปลง ฐา เปน ฐห นิคคหิตเปน

ตั้งอยู ดํารงอยู ตั้งอยูดวยดี ตั้ง
สณฺฐหนฺต มั่น มั่นคง คงอยู ทรงไว.
สํ+ฐา ธาตุ ณฺ รูปฯ ๔๗๖ วา รัสสะ อา
ที่ ฐ ลง หฺ อาคม.
หนา ๑๒๔
สณฺฐนฺต ตั้งอยู ฯลฯ ทรงไว. สํ+ฐา ธาตุ.
กําจัดอยู เบียดเบียน เสียดแทง
สณฺฑนฺต ไมสบาย เปนไข เจ็บไข เจ็บปวด สฑิ ธาตุ.
เจ็บปวย.
เปนหมูอยู เปนพวก เปนคง ซัด
สณฺฺฑนฺฺต โยน เคลอนไหว.
เคลื่อนไหว
สฑิ ธาตุ.ุ

สตฺเตนฺต
ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. สตฺตฺ+เณ ณย ปจ.
สตฺตยนฺต
หยอนอยู ผอน คลาย ลดลง เบา
สถนฺต ออน หลวม.
สถฺ ธาตุ.

ทรพลอยู ทุรพล ออน เพลีย ผูก

สเถนฺต สถยนฺต พัน มัด รัด จองจํา จําจอง.
สถฺ+เณ ณย ปจ.

ยินดีอยู ชอบใจ พอใจ เพลิน

เพลิดเพลิน แผ ซาน ถือ ถือเอา
สทนฺต ยึด ยึดถือ ไป ถึง เปนไป จม
สทฺ ธาตุ.
ลง ตกต่ํา.
สทฺทนฺต เขียวอยู สด เขียวสด. สทฺทฺ สทฺทุ ธาตุ.
สทฺทนฺต ออกเสียงนาเกลียด. สทฺทฺ ธาตุ.
 ตั้งไวโดยดีอยู ตั้งไวโดยชอบ ดํารง
ไวโดยชอบ ทรงไวโดยชอบ เชื่อ
สทฺทหนฺต เชื่อโดยชอบ เคารพโดยชอบ นับ
สํ(สมฺมา)+ธา ธาตุ.
ถือโดยชอบ.

สทฺเทนฺต ออกเสียงอยู กลาว เปลง รอง

สทฺทฺ+เณ ณย ปจ.
สทฺทยนฺต เรียก.

ทําเสียงอยู เปลงเสียง เรียก รอง

สทฺทายนฺต เรียก.
สทฺท ศัพท อาย ปจ.

ออกเสียงนาเกลียดอยู ชุม ชื้น

สธนฺต เปยก.
สธฺ ธาตุ.

รื่นเริงอยู ราเริง สนุกสนาน

สเธนฺต สธยนฺต เพลิน ยินดี.
สธุ+เณ ณย ปจ.

คบอยู สมาคม ออกเสียง ทํา

สนนฺฺต เสีสียง เปล
ป ง เสีสียง.
สนฺฺ ธาตุุ.

สโนนฺต ใหอยู สละ บริจาค ถวาย . สนฺ สนุ+โอ ปจ.

สนฺต มีอยู เปนอยู. อสฺ ธาตุ. ลบ ตนธาตุ.รูปฯ ๔๘๐.

สนฺตชฺเชนฺต
ขมขูอยู คุกคาม เบียดเบียน. สํ+ตชฺชฺ+เณ ณย ปจ.
สนฺตชฺชยนฺต
สนฺตปฺปนฺต เรารอนอยู แผดเผา. สํ+ตปฺ+ย ปจ.กัต แปลง ย เปน ป.
สะดุงพรอมอยู หวาดสะดุง
สนฺตสนฺต หวาดเสียว สยดสยอง.
สํ+ตสฺ ธาตุ.

ประพฤติสงบอยู ประพฤติระงับ
สนฺตารนฺต ประพฤติยับยั้ง.
สนฺต ศัพท อาร ปจ.

สนฺเตนฺต สืบตออยู ตอเนื่อง ติดตอ แผ

ขยาย กวาง กวางขวาง สนฺต+เณ ณย ปจ.
สนฺตยนฺต หนาแนน มาก เต็ม.
สนฺตุสฺสนฺต
สนตสสนต ยินดีพรอมอย สนโดษ.
ยนดพรอมอยู สันโดษ สํ+ตส+ย
ส+ตุ สฺ+ย ปจ กัต แปลง ย เปน
ปจ.กต.แปลง เปน ส.
ส
สนฺถรนฺต ลาดอยู ปู แผออกไป. สํ+ถรฺ ธาตุ.
 ชมเชยอยู ยกยอง สรรเสริญ พฤทธิ์ อุ เปน โอ แปลง โอ
สนฺถวนฺต คุนเคย สนิทสนม.
สํ+ถุ ธาตุ
เปน อว.
สนฺเถนฺต
แตงอยู เรียบเรียง รอยกรอง . สนฺถฺ+เณ ณย ปจ.
สนฺถยนฺต
ไหลอยู ไหลออก ไหลไป
สนฺทนฺต หลั่งไหล แลนไป วิ่งไป.
สนฺทฺ ธาตุ.

เทวภาวะ ธา รัสสะ แปลง ธ

สนฺทธนฺต ตออยู ลืมตอ เชื่อม. สํ+ธา ธาตุ
เปน ท.
ปจ แปลง ทิสฺ เปน ทสฺสฺ ให
สนฺทสุเสนฺต เห็นแจงอยู เห็นแจมแจง เห็นชัด. สํ+ทิสฺ+เอ
เห็นแจงอยู ฯลฯ.เณ ปจ.เหตุ.
ตั้งไวดวยดีอยู ดํารงอยูดวยดี ทรง
สนฺธนฺต ไวดวยดี ตั้งไวพรอม ฯลฯ เคารพ สํ+ธา ธาตุ.
นับถือ ตอ เชื่อม ติดตอ.
แลนไปดวยดีอยู วิ่งไปดวยดี
แลนไปพรอม วิ่งไปพรอม
สนฺธาวนฺต ทองเที่ยวไป เจริญ สะอาด
สํ+ธาวฺ ธาวุ ธาตุ.
บริสุทธ.

สนฺธิยนฺต
ติดอยู เชื่อม ติดตอ สืบตอ. สํ+ธา+ย ปจ.กัม.อิ อี อาคม.
สนฺธียนฺต
สนฺนยหนฺต ผูกสอดอยู สรวม(เกราะ). สํ+นหฺ+ย ปจ กัม แปรไวหนา ห.
สํ+นิ+ขิปฺ ขิป
สนฺนิขิปนฺต ตั้งไวอยู วางไว.
ธาตุ.
สนฺนิจินนฺต รวบรวมอยู สะสม สั่งสม. สํ+นิ+จิ+นา ปจ.
ตั้งลงอยู ตกลงใจ (ดวยความ
สนฺนิฎþฐนฺต คาดคะเน).
สํ+นิ+ฐา ธาตุ.

สนฺนิเธนฺต รวบรวม สะสม สั่งสม. สํ+นิ ธา+เอ ปจ.

สนนินปปตนฺ
สนฺ ตนตต ประชมอย
ประชุ มอยู ประชุ
ประชมกั
มกน.
น สํ+นิ+ปต ธาต
ส+น+ปตฺ ธาตุ.
 อยูรวมกันอยู อยูรวมกัน อยู
สนฺนิวสนฺต ดวยกัน.
สํ+นิ+วสฺ ธาตุ.

สนฺนิสีทนฺต ประชุมอยู ประชุมกัน. สํ+นิ+สิทฺ ธาตุ ทีฆะตน ธาตุ.

สปนฺต ประชุมอยู รวม แชง ดา. สปฺ ธาตุ.
สปฺปนฺต ไปอยู คลานไป เสือกไป ไสไป. สปฺปฺ ธาตุ.
ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป
สพฺพนฺต เบียดเบียน เต็ม ครบ ถวน สพฺพฺ ธาตุ.
ครบถวน บริบูรณ.

สภาเชนฺต สภา เย็นอยู หนาว รด ราด อิ่มใจ ดู

สภาชฺ+เณ ณย ปจ.
ชยนฺต เห็น กลาว.

สมชานนฺต จําไดอยู. สม+ญา+นา ปจ.แปลง ญา เปน ชา.

ไมเห็นอยู หาย สูญ สงบ ระงับ
สมนฺต เงียบ ชักชา ยืดยาด ลําบาก สมฺ ธาตุ.
เหน็ดเหนื่อย.
สมติวิชฺฌนฺต รั่วรดอยู รดราด เทราด. สํ+อติ+วิธฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ธฺย เปน ชฺฌ.

สมตฺเถนฺต สมตฺ
อาจอยู สามารถ. สมตฺถฺ+เณ ณย ปจ.
ภยนฺต
สมนฺนาหรนฺต ใฝใจอยู สนใจ ใสใจ ตั้งใจ. สํ+อนุ+หรฺ ธาตุ.
แปลง นิคคหิตเปน ม พฤทธิ์ อุ
สมนฺวสนฺต คนหาอยู แสวงหา เสาะหา. สํ+อนุ+อิสฺ ธาตุ เปน โอ เอา โอ เปน อว.วิการ
อิ เปน เอ.
ตามเห็นพรอมอยู พิจารณาเห็น
สมนุปสฺสนฺต เล็งเห็น.
สํ+อนุ+ทิสฺ ธาตุ.

สมยนฺต ไปรวมกัน ไปรวมกัน ประชุม. สํ+อยฺ ธาตุ.

สมสฺยนฺต ยออยู ยอเขา. สํ+อสุ+ย ปจ.กัม.แปลง นิคคหิต เปน ม.
มาพรอมกันอยู มารวมกัน
สมาคจฺฉนฺต มารวมกัน ประชุม ประชุมกัน.
สํ+อา+คมฺ ธาตุ แปลงเปน คจฺฉ.
 ประพฤติดีอยู ประพฤติชอบ
สมาจรนฺต ประพฤติเรียบรอย.
สํ+อา+จรฺ ธาตุ.

มาพรอมกันอยู มารวมกัน
สมาชนฺต รวมกัน ประชุม ประชุมกัน.
สํ+อา+อชฺ ธาตุ.

ปจ.แปลง นิคคหิต เปน ม ยฺ

สมาทเปนฺต ชักชวนอยู(ชวนใหทําดวยกัน). สํ+อา+ทยฺ+เอ
เปน ปฺ.
สมาทเปนฺต ใหถือเอาพรอมอยู ใหสมาทาน. สํ+อา+ทา ณาเป ปจ.เหตุ.
สมาทหนฺต ตั้งมั่นอยู มั่นคง คงที่ ดํารง. สํ+อา+ธา ธาตุ. แปลงเปน ทห.

สมาทิยนฺต ถือเอาพรอมอยู ถือเอาดวยดี รับ

เอาพรอม รับเอาดวยดี ถือเอา สํ+อา+ทา+ย ปจ.กัม อิ อี อาคม.
สมาทียนฺต รับเอา ถือ รับ.
ถือเอาพรอมอยู ฯลฯ รับ แปลง นิคคหิต เปน ม อา ที่
สมาเทนฺต สมาทาน.
สํ+อา+ทา ธาตุ
ทา เปน เอ.
สมาปชฺ
ป ชนฺต ถึงพรอมอยู บรรลุ เขา (ฌาน). สํ+อา+ปทฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ทฺย เปน ชฺช.

สมาสิยนฺต สมา
ยออยู ยอเขา. สํ+อสฺ+ย ปจ.กัม.อิ อี อาคม.
สียนฺต
นํามารวมอยู นํามารวมกัน
สมาหรนฺต รวบรวม.
สํ+อา+หรฺ ธาตุ.

เจริญอยู จําเริญ รุงเรือง งอก

สมิชฺฌนฺต งาม สัมฤทธิ์ สําเร็จ.
สํ+อิธฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ธฺย เปน ชฺฌ.

เอนเอียงอยู หวั่นไหว
สมิฺชนฺต สั่นสะเทือน สั่นรั่ว พัดโยก.
สํ+อิฺชฺ ธาตุ.

สมีรนฺต เอนเอียงอยู ฯลฯ พัดโยก. สํ+อีร ธาตุ แปลง นิคคหิตเปน ม.

เขาไปดวยดีอยู เขาไปพรอม เขา
สมุคจฺฉนฺต ไปพรอมกัน.
สํ+อุ+คมฺ ธาตุ.

ถอนออกอยู ฉุดออก ฉุดขึ้น ดึง

สมุคฆาเตนฺต ขึ้น ดึงออก.
สํ+อุ+หนฺ+เอ ปจ.แปลง หนฺ เปน ฆาต.
 กอขึ้นพรอมอยู ประมวณ พอก
สมุจฺจินนฺต พูน รวบรวม สะสม สั่งสม สํ+อุ+จิ+นา ปจ.
กอสราง.
ตัดขึ้นพรอมอยู ตัดขึ้นดวยดี ตัด สํ+อุ+ฉิทฺ ฉิทิ
สมุจฺฉินฺทนฺต ขาด. ธาตุ.
สมุชฺฌนฺต สละอยู ละ ทิ้ง เลิก เลิกถอน. สํ+อุชฺฌฺ ธาตุ.
ตั้งขึ้นพรอมอยู ตั้งขึ้นดวยดี ตั้งขึ้ง
สมุชฺฎþฐนฺต ดี เกิด ปรากฏ.
สํ+อุ+ฐา ธาตุ ซอน ฎþ.

สมุฎþฐาเปนฺต ใหตั้งขึ้นพรอมอยู ฯลฯ ใหปรากฎ. สํ+อุ+ฐา +ณา เป ปจ.เหตุ.

ใหอาจหาญอยู อาจอง หลาหาญ ปจ.เหตุ แปลง นิคคหิต เปน ม

สมุตฺเตเชนฺต ผึ่งผาย.
สํ+อุ+ตุชิ+เณ
เอา อุ เปน เอ ซอน ตฺ.
เปนไปพรอมอยู เปนไปดวยดี
สมทาคเมนต
สมุ ทาคเมนฺต ดําเนินไปพรอม ดาเนนไปด
ดาเนนไปพรอม ดําเนินไปดี สํ+อ+อา+คม+เอ
ส+อุ +อา+คม+เอ ปจ.
ปจ. ทฺท อาคม.
เปนไปอยู.
ประพฤติดวยดีอยู ประพฤติดี
สมุทาจรนฺต ประพฤติขึ้น พรอมกลาว รอง สํ+อุ+อา+จรฺ ธาตุ ทฺ อาคม.
เรียก.
สมุทฺทายนฺต ประพฤติดังสมุทร. สมุทฺท ศัพท อาย ปจ.

สมุนฺทนฺต ไหลไปดวยดีอยู ไหลไปดี ชุมชื้นดี. สํ+อุทิ ธาตุ นิคคหิตอาคม.

เกิดขึ้นพรอมอยู เกิดขึ้นดวยดี
สมุปฺปชฺชนฺต เกิดขึ้นดี เกิดครบ เกิดสมบูรณ.
สํ+อุป+ปทฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ทฺย เปน ชฺช.

เจรจาอยู พูดจากัน ปรึกษา

สมุลฺลปนฺต หารือ สนทนา.
สํ+อุ+ลปฺ ธาตุ.

วิการอิเปน เอ แปลง เอ เปน

สมุสฺสยนฺต มารวมกันอยู ประชุม. สํ+อุ+สิ ธาตุ
อย.
กอขึ้นอยู งอกขึ้น ยกขึ้น เจริญ
สมุสฺเสนฺต ขึนึ้ ฯลฯ.
สฺฺ+อุุ+สิ ธาตุุ.

สเมนฺต สมยนฺต ฟงอยู สดับ คบ เสพ เห็น ดู. สมุ+เณ ณย ปจ.

สเมนฺต สมยนฺต ใหสงบอยู ใหระงับ ใหรํางับ สมฺ สมุ ธาตุ เณ ณย ปจ.เหตุ.
สโมทหนฺต ประชุมอยู รวมกัน มารวมกัน. สํ+โอ+ธา ธาตุ แปลงเปน ทห.
มาพรอมกันอยู มารวมกัน
สโมสรนฺต มารวมกัน รวมชุมนุมกัน ประชุม สํ+โอ+สรฺ ธาตุ.
กัน.
รูทั่วพรอมอยู รูรอบคอบ รอบรู
สมฺปชานนฺต รูตัวอยูเสมอ.
สํ+ป+ญา+นา ปจ.แปลง ญา เปน ชา.

สมฺปชฺชนฺต ถึงพรอมอยู ถึงสมบูรณ. สํ+ปทฺ+ย ปจ กัต กัม.แปลง ทฺย เปน ชฺช.

รับพรอมเฉพาะอยู รบพรอม
สมฺปฎิจฺฉนฺต ตอบรับ รับคํา.
สํ+ปฎิ+อิสุ ธาตุ.

กลิ้งเกลือกอยู กระเสือกกระสน
สมฺปริวตฺตนฺต ดิ้นรน.
สํ+ปริ+วตฺตฺ ธาตุ.

กระสับั กระสายอยู เรารอ น เรา

สมฺปเวเธนฺต รอนใจ.
สํ+ป+วิธฺ ธาตุ.

สมฺปหรนฺต ตอสูกันอยู รบกัน สูรบกัน. สํ+ป+หรฺ ธาตุ.

ราเริงอยู รื่นเริง เบิกบาน เบิก
สมฺปหํสนฺต บานใจ สรวลเส สรวลเสเฮฮา.
สํ+ป+หสฺ ธาตุ.

สมฺปหํเสนฺต ใหราเริงอยู ฯลฯ. สํ+ป+หสฺ+เณ ปจ.เหตุ.

เพียงพออยู มากมาย นักหนา
สมฺปโหนฺต หนักหนา.
สํ+ป+หุ ธาตุ. .พฤทธ.

ใหถึงพรอมอยู ใหบรรลุ ใหสําเร็จ

สมฺปาเทนฺต ใหสมบูรณ.
สํ+อปฺ+เณ ปจ.เหตุ.

วิการ อิ เปน เอ เอา เอ เปน

สมฺปายนฺต ถึงพรอมอยู ฯลฯ. สํ+ป+อิ ธาตุ
อาย.

สมฺปณฺฑนฺต
ประมวณอยู ประมวณมา
สมฺปณฺเฑนฺต รวบรวม.
สํ+ปฑิ+อ เณ ณย ปจ.
สมฺปณฺฑยนฺต
สมฺปูรนฺต เต็มเปยม บริบูรณ สมบูรณ. สํ+ปูรฺ ธาตุ.

สมฺผนฺทนฺต กระเสือกกระสนอยู ดิ้นรน. สํ+ผทิ ผนฺทฺ ธาตุ.

สมฺผุสนฺต สมฺ
โดนพรอม กระทบกัน ถูกตอง. สํ+ผุสฺ ธาตุ. กิริยาหลังซอน สฺ.
ผุสฺสนฺต
สมฺพนฺต ประดับอยู ตกแตง ตบแตง. สพิ ธาตุ.
เกี่ยวของอยู เกี่ยวของดวย
สมฺพนฺธนฺต เกี่ยวเนื่อง เกี่ยวเนื่องกัน สํ+พนฺธฺ ธาตุ.
ติดตอกัน.

สมฺเพนฺต ติดแนนอยู ผูกแนน เกี่ยวเนื่อง

สมฺพิ+เณ ณย ปจ.
สมฺพยนฺต เกี่ยวเนื่องกัน.

สมฺฺเพนฺตฺ
เปน วงกลมอยู เปน มณฑล. สพิิ+เณ ณย ปจ.
สมฺพยนฺต
สมฺภนฺต กลาวอยู พูด คุนเคย สนิท ไวใจ. สมฺภฺ ธาตุ.

สมฺภวนฺต กําจัดอยู ขจัด เบียดเบียน ฯลฯ. สมฺภุ ธาตุ.

เกิดพรอมอยู เกิดดวยดี เกิดดี แปลง อู เปน โอ เอา โอ เปน
สมฺภวนฺต เปนดวยดี เปนดี เปนอยูดี.
สํ+ภู ธาตุ.
อว.
พูดจากันอยู พูดดวยไมตรี เจรจา
สมฺภาสนฺต ปราศรัย.
สํ+ภาสฺ ธาตุ.

สมฺภิชฺชนฺต รวมกันอยู ผสมกัน ปะปนกัน. สํ+ภิทิ+ย ปจ.กัต. แปลง ทฺย เปน ชฺช.
สมิภิชฺชนฺต แตกสลายอยู แตกแยก. ภิทิ+ย ปจ.กัต.
สมฺภุฺชนฺต คบกันอยู รวมกัน สมาคม. สํ+ภุชฺ ธาตุ. นิคคหิตอาคม.
สมฺภุณนฺต ถึงอยู บรรลุ สําเร็จ. สมฺภุ+ณา ปจ.คง ปจ.ไว.
สมมชชนต
สมฺ มชฺชนฺต กวาดอย เชด
กวาดอยู เช็ด ถูถ ชาระ.
ชําระ. ส+มชฺ
สํ+มชชชฺ ธาต.
ธาตุ.
สมฺมชฺเชนฺต กวาดอยู ฯลฯ ประดับ ตกแตง
สํ+มชฺชฺ+เณ ณย ปจ.
สมฺมชฺชยนฺต ตบแตง.

เขาใจดวยดีอยู เขาใจดี รูดวยดี รู

สมฺมฺญนฺต ดี รูตาม รองเรียก แตงตั้ง.
สํ+มนฺ ธาตุ ย ปจ.กัต.แปลง นฺย เปน ฺญ.

ลําบากอยู เหน็ดเหนื่อย
สมฺมนฺต ออนเพลีย สงบ ระงับ ดับ เงียบ.
สมฺ สมุ+ย ปจ.กัต.แปลง มฺย เปน มฺม.

สมมตอยู สมมติ สมมุติ (รูสึกนึก

สมฺมนนฺต เห็นที่ยอมรับตกลงกัน)
สํ+มนฺ ธาตุ.

พิจารณาดวยดีอยู พิจารณาโดย
สมฺมสนฺต ชอบ.
สํ(สมฺม)+อสฺ ธาตุ.

สมฺมสนฺต จับตองอยู ลูบคลํา ถูกตอง. สํ+มสฺ ธาตุ.

สมมาเนนต
สมฺ มาเนนฺต สม
สมฺ ยกยองอยู
ยกย องอย เคราพ นบถอ
นับถือ บูบชา
ชา
สํ+มานฺ+เณ ณย ปจ.
มานยนฺต รัก ทดลอง.

สมฺมิฺชนฺต สมฺ เอ ปจ.แปลง นิคคหิตเปน มฺ

งออยู พับ คูเขา งอเขา. สํ+อิฺชฺ+อ
มิฺเชนฺต และลง มฺ อาคม.

สมฺมิสุเสนฺต สมฺ คละกันอยู เจือกัน เจือปน ปน

สํ+มิสฺ+เณ ณย ปจ.ซอน สฺ.
มิสุสยนฺต กัน ระคนกัน.

สมฺมุฺชนฺต เช็ดอยู ถู ชําระ ชะลาง. สํ+มุชิ ธาตุ.

สํมุยหนฺต หมกมุนอยู ลุมหลง มัวเมา หลง

สํ+มุหฺ+ย ปจ.แปร ย ไวหนา หฺ.
สมฺมุยฺหนฺต ละเลิง.

หลงลืมอยู ลืมเลือน เผลอไผล

สมฺมุสฺสนฺต หายไป หลุดไป (ขาด สํ+มุสฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ย เปน ส.
สติสัมปชัญญะ).

สมฺเมนฺต
สมเมนต ใหเขาไปสงบอยู
ให เขาไปสงบอย ใหระงบ
ใหระงับ ใหรางบ
ใหรํางับ ย ปจ.ประจาหมวดธาตุ
ปจ ประจําหมวดธาต แปลง
สมฺ สมุ ธาตุ.
สมฺมยนฺต ใหหยุดนิ่ง (ไมจุนจาน). มฺย เปน มฺม+เณ ณย ปจ.เหตุ.
 บันเทิงดวยดี บันเทิงดี บันเทิงยิ่ง
บันเทิงใจ ยินดีดวย ยินดียิ่ง
สมฺโมทนฺต ยินดีดวยดี รวมยินดี รื่นเริงยิ่ง
สํ+มุทฺ ธาตุ พฤทธิ์.
รื่นเริงดวย.
สมฺโมสนฺต หลงลืมอยู ฯลฯ หลุดไป. สํ+มุสฺ ธาตุ พฤทธิ์.

สยนฺต นอนอยู . สิ สี ธาตุ แปลง อิ อี เปน เอ เอ เปน อย.

ตัดอยู บั่น ทอน เฉือน เชือด

สยนฺต แขวะ ควัก ขาด ทะลุ แตก สี ธาตุ แปลง อี เปน เอ เอ เปน อย.
ทะลาย สลาย.
สยฺหนฺต อาจอยู สามารถ ครอบงํา. สหฺ+ย ปจ.กัต.แปรไวหนา หฺ.
ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป
สรนฺต เที่ยวไป ออกเสียง กําจัด ขจัด สรฺ ธาตุ.
คํานึง นึนกก ระลก.
คานง ระลึก
สเรนฺต สรยนฺต เปลงเสียงอยู ออกเสียง. สรฺ+เณ ณย ปจ.

ไปเร็วอยู วิ่ง แลน แลนไป ไหล

สลนฺต ไหลไป ปราด (แลนไปอยางฉับไว).
สลฺ ธาตุ.

ไหว สั่น สะเทือน ระวัง ปองกัน

สลนฺต รักษา.
สลฺ ธาตุ.

กําหนดดวยดีอยู กําหนดดี
สลฺลกฺเขนฺต กําหนด หมาย.
สํ+ลกฺขฺ+เณ ปจ.

สลฺลนฺต ไปเร็วอยู ฯลฯ ปราด. สลฺลฺ ธาตุ.

กลาวดวยดีอยู กลาว เจรจา
สลฺลปนฺต เจรจาปราศรัย พูดจากัน.
สํ+ลปฺ ธาตุ.

สลฺเลขนฺต ขัดเกลาอยู อบรมสั่งสอน. สํ+ลิขฺ ธาตุ วิการ อิ เปน เอ.

หลั่งอยู หลั่งออก ไหล ไหลออก
สวนฺตฺ คลอด
คลอด.
สุุ สูู ธาตุุ.
 เปนอยู เปนอยูดี มีชีพอยู หายใจ
สสนฺต อยู.
สสฺ ธาตุ.

กําจัดอยู เบียดเบียน ประทุษราย

สสนฺต ทําราย.
สสฺ ธาตุ.

เปนไปติดตออยู เปนไปไมขาดสาย
สสฺสนฺต เปนไปเปนนิตย ติดตอกัน สสฺสฺ ธาตุ.
เปนไปติดตอกัน เที่ยง แนนอน.

สหนฺต สเหนฺต
อดอยู กลั้น อดกลั้น ทน อดทน . สหฺ+อ เณ ณย ปจ.
สหยนฺต
รองอยู รองดัง สงเสียง เปลง
สฬนฺต เสียง.
สฬฺ ธาตุ.

เจรจากัน ปรึกษา ปรึกษากัน

ปปจ.ลบ
จ.ลบ ห ทีทฆะ
ฆะ อ ทที ส ลบ ณ
พูดจากััน พูดจาหารืือกััน พูด
สากจฺฉนฺต โตตอบกัน หารือ หารือกัน
สห+กถฺ+ณย แปลง ถฺย เปน จฺฉ.หรือตั้ง
สํ+กถฺ แปลง สํ เปน สา.
สนทนากัน.

ซานอยู ซานไป ซานซาน ซาบซึม

อาบ อาบไป เอิบอาบ กระจาย
สาขนฺต กระจายไป ขยาย ขยายไป แผ
สาขฺ ธาตุ.
แผไป แพร แพรไป.

กุมแหงอยู ขมแหง รังแก เกะกะ

สาฐนฺต เกเร.
สา€ฺ ธาตุ.

สทนฺต
ชอบใจอยู ถูกใจ พอใจ เพลิน ณย ปจ. กิริยาที่ ๓ ลง อิ
สาทยนฺต เพลิดเพลิน ยินดี สําราญ.
สทฺ+เณ
อาคม.
สาทิยนฺต
 กิริยาแรก ลง ย ปจ.กัต. อ
อาคมหนา ย กิริยาที่ ๒ และ
สาธยนฺต ๓ ลง ณา ปจ.อ อาคมทาย
สัมฤทธิ์อยู สัมฤทธิ์ดวยดี สําเร็จ
สาธุณนฺต สําเร็จดวยดี แลว เสร็จ สิ้น จบ.
สาธฺ ธาตุ. ธาตุ เปน สาธ เอา อิ ที่ ธ เปน
สาธุนนฺต อุ กิริยาที่ ๓ แปลง ณา เปน
นา หรือ ลง อุณา ปจ. ก็ไม
ตองลง อ อาคม.

สานนฺต ลับอยู อาน (ทําใหคม). สานฺ ธาตุ.

สาเมนฺต ดําริอยู ตริ ตริตรอง ตรึกตรอง

สมฺ+เณ ณย ปจ.
สามยนฺต คิด ใครครวญ ดู แลดู.

สาเมนฺต เรียกอยู รองเรียก เชิญ เชื้อเชิญ

สมฺ+เณ ณย ปจ.
สามยนฺต อาราธนา นิมนต.

สายนฺต สิ้นอยู สิ้นไป

ไ เสื่อม เสื่อมไป.
ไ เส ธาตุ แปลง เอ เปน อาย.
ชอบใจอยู พอใจ เพลิน
สายนฺต เพลิดเพลิน ยินดี สําราญ ลิ้ม สา+ย ปจ.กัต.
จิบ ชิม จบ สุด สิ้น.

ปจ.กัต.ลบนิคคหิต แปลง ชฺย

เปน ชฺช หรือ สฺ+รชฺ รฺชฺ รนฺชฺ
กําหนัดอยู ติดใจ เพลิดเพลิน
สารชฺชนฺต ยินดี.
สํ+อา+รชฺ+ย แปลง สํ เปน สา แปลง ฺ
หรือ นฺ เปนนิคคหิตแลว ลบ
นิคคหิต แปลง ชฺย เปน ชฺช.

สาเรนฺต ทรุพลอยู ออนแอ เพลีย

สารฺ+เณ ณย ปจ.
สารยนฺต ออนเพลีย.

สาเวนฺต ณย ปจ.พฤทธิ์ อุ เปน โอ

ใหฟงอยู ใหสดับ. สุ+เณ แปลง โอ เปน อว ทีฆะ อ เปน
สาวยนฺฺต อา
อา.
สาสนฺต สั่งอยู บังคับ สั่งสอน พร่ําสอน. สาสฺ ธาตุ.
 สิ
จับอยู จับตอง ถูกตอง ลูบคลํา
สิเกนฺต สิกยนฺต ถือมั่น.
สิกฺ ธาตุ.

สิกฺขนฺต ศึกษาอยู เลาเรียน ฝกฝน อบรม. สิกฺขฺ ธาตุ.

รุงเรืองอยู สวาง สองสวาง ขาว

สิขนฺต สุกใส สวยงาม.
สิขฺ ธาตุ.

สูดอยู ดม สูดดม สูดกลิ่น ดม

สฺงฆนฺต กลิ่น.
สิฆิ สึฆิ ธาตุ.

สิจฺเจนฺต
ตัดอยู บด ย่ํา ย่ํายี. สิจฺจฺ+เณ ณย ปจ.
สิจฺจยนฺต
สิชฺชนฺต หุงอยู ตม ทอด นึ่ง ปง ยาง สุก. สิทฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ทฺย เปน ชฺช.

ปจ.กัต.แปลง ธฺย เปน ชฺฌ ดู

สิชฺฌนฺต สัมฤทธิ์อยู ฯลฯ จบ. สิธุ+ย
สาธยนฺต.
ไหลออกอยู หลั่งออก คายออก
สิฺจนฺต รด ราด เท วิด.
สิจฺ ธาตุ นิคคหิตอาคม ตน ธาตุ.

ปลดอยู เปลื้อง หลุด หลุดไป

สิทนฺต พน พนไป.
สิทฺ ธาตุ.

สงาอยู สวย งาม งดงาม

สิทนฺต สวยงาม ติดพัน เยื่อใย อาลัย สิทฺ ธาตุ.
รัก รักใคร เปนสงา.
สินฺทนฺต เย็นอยู หนาว. สิทิ ธาตุ นิคคหิตอาคม.
สินนฺท จําอยู (จําคุก) ผูก พัน มัด รัด. สิ+นา ปจ.

สิโณนฺฺต สิณนฺฺต ณา ปจ.พฤทธ

ปจ.พฤทธิ์ อุอ เปน
เปน โอ
ลับั อยู อาน (ทําให
ใ ค ม). สิ+ณุ
สินนฺต กิริยาที่ ๓ แปลง ณฺ เปน นฺ.
สินนฺต หุงอยู ตม คั่ว ทอด ปง ยาง สุก. สา+นา ปจ.แปลง อา ที่ สา เปน อิ.

ทําใหสะอาดอยู กวาด ชําระ เช็ด

สินนฺต ถู.
สินา ธาตุ.

อิ่มใจอยู ปติ อาลัย ติดพัน ชอบ

สินิยฺหนฺต ใจ พอใจ เยื่อใย รัก รักใคร.
สินิหฺ ธาตุ.

สิเนหนฺต
อิ่มใจอยู ฯลฯ รักใคร. สิเนหฺ+เณ ณย ปจ.
สิเนหยนฺต
เย็บอยู ชุน ปก ผูกเย็บ รอย ปจ.กัต.แปลง ว.เปน พฺ ย เปน
สิพฺพนฺต รอยรัด ไป ถึง เปนไป แหงเหี่ยว.
สิวฺ สิวุ+ย
พ หรือแปลง วฺย เปน พฺพ.

อวดอยู ชม ชมเชย ยกยอง

สิภนฺต สรรเสริญ.
สิภฺ ธาตุ.

ละเอียดอยู ละเอียดออน
เล็กนอย สุขุม เกลี้ยงเกลา หมด
สิยนฺต สียนฺต จด เรียบรอย ออนหวาน นุมนวล
สา+ย ปจ.กัต.แปลง อา เปน อิ อี.
ละมุน ละมอม งาม สวยงาม.

คนหาอยู เที่ยวหา สืบหา

สิลนฺต เสาะหา แสวงหา.
สิลฺ ธาตุ.

สิลาฆนฺต ชมอยู ชมเชย ยกยอง สรรเสริญ สิลาฆฺ ธาตุ.

อิงแอบอยู กอดรัด สวมกอด

สิลิสฺสนฺต เคลาคลึง ติดกัน ติดตอกัน สิลิสฺ ธาตุ.
รวมกัน รวมกัน.

สิเลเสนฺต อิงแอบอยู กอด กอดรัด

สิเลสฺ+เณ ณย ปจ.
สิเลสยนฺต สวมกอด ของ ติด ติดกัน.

เผาอยู เผาผลาญ ทาลาย

เผาอย ทําลาย เรา
เรา
สิิเลสนฺต รอน กระวน กระวาย.
สิลิสฺ ธาตุ.
สิโลกนฺต ประพันธอยู รวบรวม แตง. สิโลกฺ ธาตุ.
เบียดกัน ติดตอกัน รวมกัน
ระคน ระคนกัน คละกัน ปนกัน
สิโลณนฺต รก รุงรัง เบียดเบียน ฆา
สิโลณฺ ธาตุ.
ประหาร.
กําจัดอยู ขจัด เบียดเบียน
สิสนฺต ทําลาย ฆา ประหาร.
สิสฺ ธาตุ.

ซานไปอยู แผไป แผออกไป แพ

สีทนฺต ไป แพออกไป กระจาย กระจาย สิทฺ ธาตุ. ทีฆะ.
ออกไป หยุด จบ สูญ.
สิ้นอยู สิ้นไป เสื่อม เสื่อมไป เสีย
สียนฺต เสีนหาย.
เส ธาตุ. แปลง เอ เปน อี ยฺ อาคม.

คงที่อยู มั่นคง ตั้งมั่น เปนปกติ

สีลนฺต เปนปรกติ.
เปนปรกต.
สีลฺ ธาตุ.

สีเลนฺต สีลยนฺต รองรับอยู รับไว (รับความดี). สีลฺ+เณ ณย ปจ.

สุ
แหงอยู เหี่ยว ไมเอื้อเฟอ ไมเอา
สุกฺขนฺต ใจใส ไมตั้งใจ ไมสนใจ.
สุกฺขฺ ธาตุ.

สุขนฺต เปนสุขอยู สบาย สําราญ. สุขฺ ธาตุ.

สุขายนฺต เปนสุขอยู สบาย สําราญ สุข ศัพท อาย ปจ.
สุขาเปนฺต เปนสุขอยู ฯลฯ. สุข ศัพท อาเป ปจ.
สุกนฺต สุงฺกนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. สํกฺ ธาตุ.

สะอาดอยู หมดจด บริสุทธิ์ ผุด

สุจนฺต สุเจนฺต ผอง ประกาศ แสดง ชี้แจง สุจฺ+อ เอ ปจ.
ปรากฏ ไป ถงถึง เปนไป
เปนไป ดาเนนไป.
ดําเนินไป
สุจฺฉาเทนฺต กั้นดวยดีอยู กั้นดี ปดดวยดี ปดดี
บังดวยดี บังดี ปดบังดวยดี สุ+ฉทฺ+เณ ณย ปจ.
สุจฺฉาทยนฺต ปดบังดี มุงดวยดี มุงดี.
สุชฺฌนฺต สะอาดอยู ฯลฯ ผุดผอง. สุธฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ธฺย เปน ชฺฌ.
สุฏนฺต ดาอยู ติเตียน บริภาษ. สุฎþ ธาตุ.

สุฏเฏนนฺ
ไมเอื้อเฟออยู ฯลฯ ไมสนใจ. สุฏฏ+เณ ณย ปจ.
สุฏþฏยนฺต
สุณนฺต เบียดเบียนอยู สืบตอตระกูล. สุณฺ ธาตุ.
ฟงอยู สดับ เบียน เบียดเบียน ณา ปจ.กิริยาแรก พฤทธิ์ อุ
สุโณนฺต สุณนฺต ผูก จํา ติดตอ ละเอียด ปน.
สุ+ณุ
เปน โอ.

สุณฺฐนฺต
สุุณฺเฐนฺฺต ผากอยู โศก เศรา แหงเหี่ยว. สุฐิ+อ เณ ณย ปจ.
สุณฺฐยนฺต
สุตฺเตนฺต
แกอยู คลายออก ปลอย. สุตฺต+เณ ณย ปจ.
สุตฺตยนฺต
ออกเสียงอยู กลาว เปลง เปลง
สุนนฺต เสียง รอง ไป ถึง เปนไป ดําเนิน สุนฺ ธาตุ.
ไป.
กําจัดอยู ขจัด เบียน เบียดเบียน
สุนนฺต ทําราย ฯลฯ.
สุ+นา ปจ.

ดําเนินไปดวยดี ดําเนินไปดี
สุปฏิปชฺชนฺต ประพฤติดี ปฎิบัติดี.
สุ+ปฏิ+ปทฺ+ย

สุปนฺต หลับอยู นอนหลับ. สุปฺ ธาตุ. ปจ.กัต.แปลง ทฺย เปน ชฺช.

รุงเรืองดีอยู สวางดี สวางไสว
สุปภนฺต สุกใส.
สุ+ป+ภา ธาตุ.

สุสปปทหนฺต ปดดว ยดีอี ยู ปดดี.ี สุ+อปป+ธา แปลงเป

ป ปน ทห ลบ อ.
 กําจัด ขจัด กระทบ เบียดเบียน
สุปฺปนฺต ทําราย ทําลาย.
สุปฺปฺ ธาตุ.

ขยายออกดีอยู คลี่ออก บานดี

สุปุปฺผนฺต งอกออกดี ผลิออกดี เผยออกดี สุ+ปุปฺผฺ ธาตุ.
เผล็ดออกดี.
สุภาสิยนฺต กลาวดีอยู พูดดี. สุ+ภาสฺ+ย ปจ.กัม.อิ อาคม หนา ย.
บันเทิงดวยดีอยู บันเทิงดี ยินดี
ดวยดี ราเริงดวยดี ราเริงดี รื่น
สุมรนฺต เริงดวยดี รื่นเริงดี รื่นรมยดวยดี
สุฏþ€ุ สุ+รมฺ+อ ปจ.แปร ม ไวหนา ร.
รื่นรมยดี.
เบียนอยู เบียดเบียน กําจัด ขจัด
สุมภนฺต ทําลาย กลาว พูด แสดง.
สุมฺภฺ ธาตุ.

สุมฺภนฺต สุมฺ
ภินิ ฺต สุมฺเภนฺต เฆี่ยนอยู ฆา ตี ประหาร. สุมฺภฺ+อ อิ เอ โอ ปจ.รูปฯ ๔๙๓
สุมฺโภนฺต
ปจ.กัม.ซอน ยฺ กิริยาหลัง ไม
สุยฺยนฺต สูยนฺต ฟงอยู ไดยิน สดับ. สุ+ย
ซอน ทีฆะ อุ เปน อู รูปฯ ๔๙๖

ปจ.กัต.และ ภาว.แปร ย ไว

สุยฺหนฺต อาจอยู องอาจ สามารถ. สุหฺ+ย
หนา ห.
เปนใหญอยู กลา กลาหาญ
สุรนฺต รุงเรือง สวาง สองสวาง สุกใส.
สุรฺ ธาตุ.

สุลฺเลนฺต จัดแจงอยู เตรียม เตรียมการ

สุลฺลฺ+เณ ณย ปจ.
สุลฺลยนฺต ตระเตรียม.

สุสมาทหนฺต ตั้งมั่นดวยดีอยู ตั้งมั่นดี. สุ+สํ+วรฺ ธาตุ. แปลง เปน ทห.

สุสํวรนฺต สังวรดวยดีอยู สังวรดี. สุ+สํ+วรฺ ธาตุ.
สุสํวิทหนฺต สุสํ จัดแจงดวยดีอยู จัดแจงดี
สุ+สํ+วิ+ธา ธาตุ แปลงเปน ทห และ ห.
วิหนฺต ตระเตรียมดวยดี ตระเตรียมดี.

ปจ.พฤทธิ์ อุ เปน อาว ลบ ณา

สุสาวนฺต ฟงอยู ไดยิน สดับ. สุ+ณา
เทวภาวะ สุ.
ผากอยู โศก เศรา ซูบซีด อิดโรย
สุสฺสนฺต ผอม แหง เหี่ยว.
สุสฺ+ย ปจ.กัต.แปลงเปน ส.

ปรารถนาเพื่ออันฟงอยู ปรารถนา ปจ.เทวภาวะ สุ ซอน สฺ ทีฆะ อุ

สุสฺสูยนฺต เพื่อจะฟง ปรารถนาจะฟง สุ+ส ที่ตัว ธาตุ แปลง ส เปน ย
ตองการฟง ตั้งใจฟง. รูปฯ ๕๑๙.
สอเสียดอยู พูดสอเสียด พูดเสียด ณย ปจ.ถาตั้ง สุจฺ พึงทีฆะตน
สูเจนฺต สูจยนฺต แทง พูดทิ่มแทง.
สุจ สูจฺ+เณ
ธาตุ
เรียบรอยอยู แตง รอยกรอง
สูเจนฺต สูจยนฺต ประพันธ ชี้แจง ประกาศ.
สูจฺ+เณ ณย ปจ.

รั่วอยู ไหล ไหลออก หลั่ง เสื่อม

สุทนฺต สิ้น สูญ เสื่อมสูญ ฉิบหาย.
สูทฺ ธาตู.

รั่วรดอยู ราด สาด หลั่ง

สูเทนฺต สูทยนฺต ประพรม โปรย.
สูทฺ+เณ ณย ปจ.

สูเปนฺต สูปยนฺต นับอยู วัด เคราพ นับถือ. สูปฺ+เณ ณย ปจ.

สูยนฺต ฟงอยู สดับ ไดยิน. สุ+ย ปจ.กัม ทีฆะ อุ เปน อู.
กลาอยู แข็ง หาญ องอาจ อาจ
สูเรนฺต สูรยนฺต หาญ กลาหาญ.
สูรฺ+เณ ณย ปจ.

แทงอยู ทิ่มแทง เสียดแทง

สูลนฺต เบียดเบียน กําจัด ทําลาย.
สูลฺ ธาตุ

เส
ไปอยู ถึงึ เปปนไป ดํําเนิินไป
ไป
เสนฺต เจริญ งอกงาม รุงเรือง.
สิ ธาตุ.
เสตนฺต สะอาดอยู ขาว เผือก. สิต ธาตุ.
ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป สั่ง
เสธนฺต สั่งสอน เปนมงคล เปนความดี สิธุ ธาตุ.
เจริญ.
เสลนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. เสลุ ธาตุ.

สงเสียงอยู สงเสียงยินดี อวย

เสเลนฺต เสลยนฺต อํานวย (พร). สิล+เณ ณย ปจ.

เสพอยู คบ คบหา รับใช ศึกษา

เสวนฺต เลาเรียน.
เสวฺ เสวุ ธาตุ

เหลืออยู กระเด็นจากพวก แปลก

เสเสนฺต เสสยนฺต ประหลาด ดีเลิศ ประเสริฐ.
เสสฺ+เณ ณย ปจ.

โสกนตต
โสกนฺ ไปอย ถง
ไปอยู ถึง เป
เปนไป
นไป ดํดาเนนไป.
าเนินไป สุสกกฺ ธาต
ธาตุ พฤทธิ์ อุอ เป
พฤทธ เปนน โอ.
โอ
แหงอยู เหี่ยว เหี่ยวแหง เศรา
โสจนฺต โศก (แหง) ขาว ผอง สะอาด สุจฺ ธาตุ
บริสุทธิ์.
หยิ่งอยู จองหอง ถือดี ทะนงตัว
โสฏนฺต ไวตัว.
โสฎ ธาตุ

โสฐนฺต คอยๆ อยู ชา ลา ไมทัน หยุด. สุ€ฺ ธาตุ พฤทธิ์.

โสเฐนฺต โสฐยนฺต ขี้เกียจอยู ขี้คราน เกียจคราน. สุ€ฺ+เณ ณย ปจ.

เบียดเบียน ฆา ประหาร รวมกัน

โสณนฺต ติดกัน ติดตอกัน เปนหมู เปนสี โสณฺ ธาตุ.
แดง ไป ถึง เปนไป ดําเนินไป.

กําจัด ขจัด เบียดเบียน ฆา

โสถนฺฺต ประหาร
ประหาร.
สุุถฺ ธาตุุ พฤทธิ์.
 ใหชําระอยู ใหสะอาด ใหหมดจด
โสเธนฺต โสธยนฺต ใหผองใส.
สุธฺ+เณ ณย ปจ.เหตุ.

รุงเรืองอยู งาม สวย สวยงาม

โสภนฺต โสเภนฺต งดงาม ผุดผอง ไพโรจน โสภา.
สุภฺ+อ เอ ปจ.พฤทธิ์

แหงอยู เหี่ยว เหี่ยวแหง เศรา

โสสิยนฺต โศก.
สุสฺ+ย ปจ กัม.อิ อาคม.

โสเสนฺต
ใหแหงอยู ฯลฯ. สุสฺ+เณ ณย ปจ.เหตุ.
โสสยนฺต

ห
กระทบอยู ตตี เบยดเบยน
เบียดเบียน
หฺญนฺต เดือดรอน ลําบาก ฆา ประหาร.
หนฺ+ย ปจ.กัตั กััม แปลง
ป นฺย เปปน ฺญ.

รุงเรืองอยู งาม สวยงาม งดงาม

หฏนฺต สวาง สองสวาง ผุดผอง.
หฏþ ธาตุ.

กุมเหงอยู ขมเหง รังแก

หฐนฺต เบียดเบียน เดือดรอน.
ห€ฺ ธาตุ

หทนฺต ถายอยู ขี้ ถายอุจจาระ. หทฺ ธาตุ

กระทบอยูฯลฯ ประหาร ไป ถึง
หนนฺต เปนไป ดําเนินไป.
หนฺ ธาตุ

นําปราศอยู หลีกไป ถอน เลิก

หโนนฺต ถอน ยกขึ้น ยกเลิก ไมพูดถึง หนฺ ธาตุ พฤทธิ์.
ลัก ขโมย.
หยนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. หยฺ ธาตุ.
 เมื่ออยู อาศัย อาศัยอยู เปนไป
เปนอยู นํา นําไป นําออก ถือ
หรนฺต ยึด ถือเอา ยึดเอา ยึดถือ จับเอา หรฺ ธาตุ.
กดขี่ ขมเหง กุมเหง คุมเหง ขม
เหง เบียดเบียน .

หรายนฺต ละลายอยู. หเร ธาตุ แปลง เอ เปน อาย.

เจ็บไขอยู เจ็บปวย เจ็บไขไดปวย
หริยนฺต เปนไข ไมสบาย ไป ถึง เปนไป หริยฺ ธาตุ.
ดําเนินไป.

หริยฺยนฺต ปจ.กัม.อิ อี อาคม กิริยาตน

เปนไปอยู ฯลฯ เบียดเบียน. หรฺ+ย
หรียนฺต ซอน ยฺ.

หลนฺต ไหวอยู สั่น สะเทือน กระดิก. หลฺ ธาตุ.

ออกเสียง เปลงเสียง มีเสียง พฤทธิ์ อุ เปน โอ เอา โอ เปน

หวนฺต กลาว พูด เจรจา เรียก รองเรียก.
หุ หู ธาตุ
อว หรือ เอา อู เปน อว.

ใหอยู บําเพ็ญทาน กิน บริโภค

หวนฺต บูชา บูชายัญ บวงสรวง เพิ่มให.
หุ หู ธาตุ.

เรียกอยู รองเรียก ออกเสียงดัง

หฺวนฺต เปลงเสียงดัง.
หฺว ธาตุ

ยินดีอยู ราเริง รื่นเริง สรวล

หสนฺต เสสรวล หัวเราะ เฮฮา สงเสียง หสฺ ธาตุ.
เปลงเสียง ออกเสียง รอง.
อิงแอบอยู แอบอิง กอดรัด
หสฺสนฺต สวมกอด เคลาคลึง.
หาสุ ธาตุ รัสสะ ซอน สฺ.

ชมอยู ชมเชย ยกยอง เยินยอ

หฬนฺต หลนฺต สรรเสริญ ขีด เขียน ขูด.
หฬฺ ธาตุ กิริยาหลัง แปลง ฬฺ เปน ลฺ.
 ใหสละอยู ใหสละ ใหวาง ให
หาเปนฺต ปลอย ใหสิ้น ใหสิ้นไป ใหเสีย
หา+ณาเป ณาปย ปจ.เหตุ.
หาปยนฺต (หมด) ใหเสียไป ใหเสื่อม ให
ทราม (เสื่อม) ใหโทรม .
หนา ๑๔๓
สิ้นอยู สิ้นไป เสีย (หมด) เสียไป
หายนฺต หมดไป เสื่อมทราม (เสื่อม) หา+ย ปจ.กัต.
โทรม ทรุตโทรม.
หาสยนฺต ใหยินดีอยู ฯลฯ รอง. หสฺ +ณย ปจ เหตุ ดู หสนฺต.
อีกนัยหนึ่ง ลง ย ปจ.กัม ลบ
หิกฺกนฺต รองอยู สงเสียง สะอึก. หิกฺกฺ ธาตุ
ที่สุด ธาตุ แปลง ย เปน ก.
หิกฺเกนฺต
กําจัดอยู ขจัด เบียน เบียดเบียน. หิกฺกฺ+เณ ณย ปจ.
หิกฺกยนฺต

หิณนฺต หิโณนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป

ณุ ปจ. กิริยาหลัง แปลง ณฺ
เจริญ รุงเรือง งอกงาม เรารอน หิ+ณา
หิโณนนฺต เปน นฺ.
เดือดรอน.

ไปอยู เปนไป เที่ยวไป ทองเที่ยว

หิณฺฑนฺต ไป.
หิฑิ ธาตุ.

กระดากอยู กระดากใจ ขวย ขวย

หิริยนฺต หิรียนฺต ใจ ละอาย.
หิริ+ย ปจ.กัต.กัม.

เปนสุขอยู สบาย สําราญ รอง

หิลาทนฺต รองดัง สงเสียง.
หิลาทิ ธาตุ.

หิสนฺต สงเสียง รอง รองดัง. หิสฺ ธาตุ

หิฬนฺต ไมเอื้อเฟออยู ไมเอาใจใส ไมสนใจ. หิฬฺ ธาตุ.

 กําจัดอยู ขจัด ทําลาย ทําราย
หึสนฺต เบียน เบียดเบียน ฆา ฆาฟน หิสิ หึสฺ ธาตุ.
ประหาร.
หึเสนฺต หึสยนฺต กําจัดอยู ฯลฯ ประหาร. หิสิ+เณ ณย ปจ.
ปจ.กัต.แปลง อา เปน อิ ซอน
หิยฺยนฺต หียนฺต สิ้นอยู ฯลฯ ทรุดโทรม. หา+ย ยฺ กิริยาหลัง แปลง เปน อี ดู
หายนฺต ประกอบ.
สละอยู สละ วาง ปลอย สิ้น สิ้น
ปจ.กัม.อิ อี อาคม กิริยาตน
หิยฺยนฺต หียนฺต ไป เสีย เสียไป เสื่อม ทราม หา+ย
ซอน ยฺ.
ทรุด โทรม ทรุดโทรม.

หีเฬนฺต หีฬยนฺต ติเตียนอยู นินทา ดูแคลน ละอาย. หีฬฺ+เณ ณย ปจ.

หนา ๑๔๔
๑
หุจฺฉนฺต คดอยู โคง โกง งอ บิด. หุจฺฉฺ ธาตุ.
ฆาอยู ประหาร รวมกัน ติดตอ
หุณฺฑนฺต ติดตอกัน.
หุฑิ ธาตุ.

สละอยู ให เซน เซนไหว สรวง

เซนสรวง บวงสรวง สังเวย บน
หุยนฺต หูยนฺต บูชา เพิ่มให ถือ ถือเอา ยึดมั่น
หุ หู ธาตุ ย ปจ. กัม.
ยึด ยึดถือ ยึดไว.
หุยนฺต หูยนฺต มีอยู เปน เปนอยู มีอยู. หุ หู ธาตุ ย ปจ. ภาว.
หุรนฺต คดอยู โคง โกง งอบิด. หุรฺ ธาตุ
หุลนฺต ไหวอยู สั่น ขวาง ปา. หุลฺ ธาตุ
หุฬนฺต ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. หุฬฺ ธาตุ.

กําจัดอยู ขจัด ทําลาย เบียน

เหฐนฺต เบียดเบียน รบกวน ทาใหลาบาก.
เบยดเบยน ทําใหลําบาก.
เห€ฺ ธาตุ.
เหลนฺต ทําขึ้นอยู จัดทําขึ้น สราง สรางขึ้น. หิลฺ ธาตุ. วิการ อิ เปน เอ.

ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป รอง

เหสนฺต สงเสียง(มา).
เหสุ ธาตุ.

เหหนฺต เปนอยู มี มีอยู เปนอยู. หุ หู ธาตุ แปลง อุ อู เปน เอ ห.

พันอยู ผูก โพก ไมเอื้อเฟอ ไม
เหฬนฺต โหฬนฺต เอาใจใส ไมสนใจ.
เหฬฺ โหฬฺ ธาตุ.

ตวนฺตุ ปจ.
กตวนฺต ทําแลว กระทํา. กรฺ ธาตุ ลบ รฺ.
กลาวแลว บอก แสดง ชี้แจง
กถิตวนฺตุ อธิบาย ฯลฯ
อธบาย ฯลฯ.
กถฺ อิ อาคม.

แปลง กรฺ พรอมกับ โอ เปน

กุพฺพตวนฺต ทําแลว กระทํา. กรฺ+โอ
กุพฺพ.
คุตฺตวนฺตุ คุมครองแลว ฯลฯ. คุปฺ แปลง ปฺ เปน ตฺ.
สละอยู ให บริจาค วาง ปลอย
จชิตวนฺตุ ละ ทิ้ง.
จชฺ อิอาคม.

ชิตวนฺตุ ชนะอยู มีชัย . ชิ ธาตุ.

หุงอยู ตม สุก ไหม ยาง ปง
ปจิตวนฺตุ ทอด.
ปจฺ อิอาคม.

ดื่มแลว เลี้ยง คุมครอง ปองกัน

ปาตวนฺตุ รักษา.
ปา ธาตุ.

ภูชิตวนฺตุ
กินแลว เคี้ยว บริโภค ภุชฺ อิอาคม.
ภุตฺตวนฺต
บูชาแลว บวงสรวง เซน เซน
ยชิตวนตตุ
ยชตวนฺ สรวง บูชาเทพ.
ยช
ยชฺ อิอาคม.
ออาคม.
วุสิตวนฺตุ อยูแลว อาศัย. วสฺ แปลง ว เปน วุ อิ อาคม.
สุตวนฺตุ ฟงแลว สดับ. สุ ธาตุ.
หุตวนฺต เปนแลว มี. หุ ธาตุ.

ตาวี ปจ.
คุตฺตาวี คุมครองแลว ปกครอง รักษา. คุปฺ แปลง ปฺ เปน ตฺ.
จตฺตาวี สละแลว ให บริจาค ฯลฯ ทิ้ง. จชฺ แปลง ชฺ เปน ตฺ.
ชิตาวี ชนะอยู มีชัย. ชิ ธาตุ.
อิ อาคม กิริยาหลัง แปลง ชฺ
ภุชิตาวี ภุตฺตาวี กินแลว ฯลฯ. ภุชฺ
เปน ตฺ.
วิชิตาวี ชนะวิเศษแลว ชนะพิเศษ. วิเสส+ชิ ลบ เสส.
สุตาวี ฟงแล สดับ. สุ ธาตุ.
หุตาวี มีแลว เปน. หุ ธาตุ.

อนีย ปจ.
พึงศึกษา เลาเรียน ทอง อาน
อชฺฌยานีย สวด สาธยาย.
อธิ+อิ ธาตุ แปลง อธิ เปน อชฺฌ อิ เปน ย.

พึงนํามาไมได ไมพึงนํามาได ไม

อนาหรณีย พึงนํามา.
น+อา+หรฺ.

พฤทธิ์ อู เปน โอ แปลง โอ

อภิภวนีย พึงทวมทับ ขมขี่ ครอบงํา. อภี+ภู
เปน อว.
อาโรหนีย พึงขึ้นไป ยกขึ้น. อา+รุหฺ พฤทธิ์ อุ เปน โอ.
พึงไป ถึง เปนไป รุงเรือง สอง
อาสนีย สวาง ถือเอา.
อสฺ ทีฆะตนธาตุ.
กรณีย พึงทํา กระทํา. กรฺ แปลง นี ของ ปจ.เปน ณี.
การาปนีย พึงยัง...ใหทํา พึงยัง...ใหกระทํา. กรฺ+ณาเป ปจ.เหตุ.
พึงทน อดทน อดกลั้น ทนได อด
ขมนีย ได.
ขมฺ ธาตุ.

ขาทนีย พึงเคี้ยว กิน เคี้ยวกิน กัดกิน. ขาทฺ ธาตุ.

นิยฺยานีย พึงนําออก ออกไป. นิ+ยา ธาตุ ซอน ยฺ.
ปจนีย พึงหุง ตม หุงตม ฯลฯ. ปจฺ ธาตุ.
พึงไตไป ดําเนินไป ประพฤติ
ปจ.แปลง ทฺย เปน ชฺช หรือตั้ง
ปฏิปชฺชนีย ปฎิบัติ บําเพ็ญ บํารุง ปกครอง ปฏิ+ปทฺ+ย
ปฏิ+ปชฺชฺ.
ปรนบัติ.

กิริยาหลัง ลง อุ ณา ปจ.
ปาปณยย
ปาปณี ประจําหมวดธาตุ พงเคารพ
ประจาหมวดธาตุ พึงเคารพ ยา
ยํา
พึงได ถึง เขาถึง บรรลุ ประสบ. ป+อปฺ เกรง นบนอบ นับถือ ยกยอง
ปาปุณณีย บูชา. กิริยาหลัง เอา อี เปน เอ
ซอน ยฺ ดูฐานตัท.ดวย ปูชฺ ธาตุ.

พึงเคารพ,ยําเกรง,นบนอบ,นับถือ กิริยาหลัง เอา อี เปน เอ ซอน

ปูชนีย ปูชเนยฺย ,ยกยอง,บูชา
ปูชฺ ธาตุ.
ยฺ ดูฐานตัท.

พุชฺฌนีย พึงรู รูแจง ตื่น บาน เบิกบาน. พุธฺ+ย ปจ.แปลง ย เปน ชฺฌ.
พฤทธิ์ อู เปน โอ แปลง โอ
ภวนีย พึงมี เปน. ภู
เปน อว.
โภชนีย พึงกิน กลืนกิน บริโภค. ภุชฺ พฤทธิ์ อุ เปน โอ.
มฺญนีย พึงรู เขาใจ สําศัญ เยอหยิ่ง. มนฺ+ย แปลง นฺย เปน ฺญ.
พึงบูชา บูชาเทพ บวงสรวง เซน
ยชนีย บน คบหา ให สละ ประพฤติ ยชฺ.
ธรรม.
 พึงขอ ขอรอง วอน วิงวอน ออน
ยาจนีย วอน.
ยาจฺ.

พึงใหเปนไป ใหดําเนินไป ใหถึง

ยาปนีย ใหบรรลุ.
ยา+ณาเป ปจ.เหตุ.

ยายนีย พึงเปนไป ฯลฯ บรรลุ. ยา+ย ปจ.ประจําหมวด ธาตุ.

พึงประกอบ ประสม รวบรวม
ยุฺชนีย กระทํา พยายาม.
ยุชฺ นิคคหิตอาคม.

รจนีย พึงแตง รอยกรอง ประพันธ. รจฺ.

ลบ ฺ กิริยาหลัง ลง ย ปจ.
รชนีย รชฺชนีย พึงกําหนัด ยินดี ยอม. รฺชฺ
กัต.แปลง ชฺย เปน ชฺช.
พึงยินดี เพลิน เพลิดเพลิน รา
รมนีย เริง รื่นรมย.
รมฺ.

พึงเห็น ดู กําหนด หมาย เปน

ลกฺฺขนีย เครื
ครือ่ งหมาย เพพงเล็ล็ง.
ลกฺฺขฺ.

ลชฺชนีย พึงละอาย ละอายใจ. ลชฺชฺ.

ลภนีย พึงได รับ ไดรับ. ลภฺ.
วจนีย พึงกลาว พูด. วจฺ.
วิชานนีย พึงรูแจง รูแจมแจง รูชัด. วิ+ญา+นา ปจ.แปลง ญา เปน ชา.

สํคณฺหณีย สํค พึงถือเอา อุดหนุน จุนเจือ

ชวยเหลือ เกื้อกูล รวบรวม สํ+คหฺ+ณฺหา ปจ.ลบ หฺ สองกิริยาหลัง สํ+คหฺ.
หนีย สงฺคหนีย สงเคราะห.

สกฺกนีย พึงอาจ สามารถ. สกฺ ซอน กฺ.

แปลง อิ อี เปน เอ แปลง เปน
สยนีย พึงนอน. สิ สี
อย.
สวนีย พึงฟง สดับ. พฤทธิ์.
 ตพฺพ ปจ.
อ
อกฺโกสิตพฺพ พึงดา วา แชง ทําลาย. อา+กุสฺ รัสสะ ซอน กฺ พฤทธิ์.
ปจ.แปลง ญา เปน ชา รัสสะ
อชานิตพฺพ ไมพึงรู ไมพึงทราบ. น+ญา+นา
อา ที่ นา เปน อ อิ อาคม.
พึงเลาเรียน ศึกษา อาน ทอง แปลง อธิ เปน อชฺฌ อิ เปน
อชฺฌยิตพฺพ สาธยาย สวด .
อธิ+อิ ธาตุ.
อย.
อชฺโฌหริตพฺพ พึงกลืนกิน. อธิ+โอ+หรฺ.
พึพงดู
งดหมิ
หมน่น ดูดถก
ถูก ดูดแคลน
แคลน หมน
หมิ่น
อติมฺญิตพฺพ ประมาท.
อติ+มนฺ+ย ปจ.แปลง นยฺ เปน ฺญ.

พึงตามสอน ตามสั่งสอน สั่นสอน

อนุสาสิตพฺพ เนืองๆ พร่ําสอน.
อนุ+สาสฺ.

อปโลเกตพฺพ พึงเหลียวแล เอาใจใส อําลา. อป+โลกฺ+เณ ปจ.

อภิกมิตพฺพ พึงกาวไปยิ่ง กาวไปขางหนา

อภิ+กมฺ.
อิกฺกมิตพฺพ เหยียบย่ํา.

พฤทธิ์ อู เปน โอ แปลง โอ

อภิภวิตพฺพ พึงครอบงํา ทวบทับ. อภิ+ภู
เปน อว.
พึงไป ถึง เปนไป ปรารถนา
อยิตพฺพ เจริญ.
อยฺ อิ ธาตุ ถาตั้ง อิ พึงแปลงเปน อย.

ไมพึงประกอบ ประสม รวบรวม

อยุฺชิตพฺพ กระทํา พยายาม.
น+ยุชฺ แปลง น เปน อ นิคคหิตอาคม.

อลภิพฺพ ไมพึงได. น+ลภฺ.

อาคนฺตพฺพ พึงมา มาถึง. อา+คมฺ แปลง มฺ เปน นฺ.
 พึงยัง... ใหยินดี พึงยัง...ใหเชื้อ
อาราเธตพฺพ เชิญ.
อา+ราธฺ+เณ ปจ.เหตุ.

พึงบอก รุงเรือง สองสวาง สวาง

ไสว งามสุกใส ไพโรจน เจริญ
อาโรเจตพฺพ อุดมสมบูรณ ชอบใจ ถูกใจ พอใจ
อา+รุจ.
ยินดี.
อาสิตพฺพ พึงเขาไป นั่ง. อาสฺ.
พึงปรารถนา แสวงหา อยากได
อิจฺฉิตพฺพ ชอบใจ พอใจ รักใคร.
อิสุ แปลง สุ เปน จฺฉ รูปฯ ๔๖๐.

พึงเรียน เรียนเอา สําเหนียก

อุคฺคณฺหิตพฺพ ศึกษา.
อุ+คหฺ ธาตุ.

อุปคนฺตพฺพ พึงเขาไป เขาไปใกล เขาไปหา. อุป+คมฺ แปลง มฺ เปน นฺ.

ปจ.แปลง ทฺย เปน ชฺช หรือตั้ง
อุุปชฺฺชิตพฺฺพ พึงเขาไป ถึง เขาถึง เกิด บังเกิด. อุุป+ปทฺฺ+ย
อุอปป+ปชฺ
ปชชชฺ.
อุปฺปาเทตพฺพ พึงใหบังเกิด ใหบังเกิดขึ้น. อุ+ปทฺ+เณ ปจ.เหตุ ซอน ปฺ.
พึงอยูใกล เขาไป เขาไปใกล นั่ง
อุปาสิตพฺพ ใกล รับใช.
อุป+อาสฺ.

โอโลเกตพฺพ พึงแลดู ตรวจดู เพงดู ดูเบื้องลาง. โอ+โลกฺ+เณ ปจ.

โอวทิตพฺพ พึงกลาวสอน สั่งสอน โอวาท. โอ+วทฺ.

ปจ.แปลง ธา เปน ห หรือตั้ง
โอสณฺหตพฺพ พึงเสย(ผม)ชอนขึ้น. โอ+สํ+ธา+เอ โอ+สา+ณฺหาปจ.รัสสะ เอา อา
ที่ ณฺหา เปน เอ.

ก
ลบ รฺ ซอน ตฺ หรือ แปลง รฺ
กตฺตพฺพ พึงทํา กระทํา. กรฺ
เปน ตฺ.
 พึงกลาว บอก แสดง ชี้แจง
กเถตพฺพ อธิบาย แตง รอยกรอง ประพันธ
กถ+เณ ปจ.กัต.

พึงออกเสียง เปลงเสียง กลาว พฤทธิ์ อุ เปน โอ แปลง โอ

กวิตพฺพ รอง (เพลง) ขับรอง.
กุ
เปน อว.
กสาเปตพฺพ พึงยัง...ใหไสไป ใหไถไป. กสฺ+ณาเป ปจ.เหตุ.

กาตพฺพ พึงทํา กระทํา. กรฺ แปลงเปน กา หรือ ลบ รฺ ที่ฆะ.

กุจฺฉิตพฺพ พึงติเตียน. กุจฺ+ฉ ปจ.

กุชฺฌิตพฺพ พึงโกรธ เคือง. กุธฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ธฺย เปน ชฺฌ.

ขณิตพฺพ
พึงขูด เจาะ ไช. ขนฺ กิริยาตน แปลง นฺ เปน ณฺ.
ขนิตพฺพ ขนฺตพฺพ

คณฺหิตพฺพ พึงถือ ถือเอา จับ ยึด. คหฺ+ณฺหา ปจ.ลบที่สุด ธาตุ.

คนฺตพฺพ พึงไป ถึง เปนไป ดําเนินไป. คมฺ แปลง มฺ เปน นฺ.
ครหิตพฺพ พึงติเตียน นินทา เกลียด ชัง. ครหฺ.
คเหตพฺพ พึงถือ ฯลฯ ยึด. คหฺ+อิ อาคม แปลง อิ เปน เอ.

คาหาเปตพฺพ พึงยัง...ใหถือ ฯลฯ พึงยัง...ใหยึด. คหฺ+ณาเป ปจ.เหตุ.

พึงกําจัด ขจัด เบียดเบียน ฆา ตี

ฆาเตตพฺพ ประหาญ ประหาร ทําลาย.
หนฺ+เณ ปจ.กัต. แปลง หนฺ เปน ฆาต.

พึงจงกรม (เดินไปมา กาวไปมา

ทวภาวะ ก แปลงเปน จ
จงฺกมิตพฺพ ในที่ที่กําหนด เปนวิธีเจริญ กมฺ
นิคคหิตอาคม แปลงเปน งฺ.
กัมมัฏฐาน).
จินฺเตตพฺพ พึงคิด รู นึก ดําริ. จินฺตฺ+เณ ปจ.กัต.
พึงกอ สราง กอสราง รวบรวม
เจตพฺพ สะสม สั่งสม.
จิ วิการ อิ เปน เอ.
ฉินฺทิตพฺพ พึงตัด บั่น แบง ผา ทอน หัก. ฉิท ฉิทิ นิคคหิตอาคม.

ปจ.อิ อาคม กิริยาหลัง ชิ วิการ

ชินิตพฺพ เชตพฺพ พึงชนะ ครอบงํา. ชิ +นา
อิ เปน เอ.

ญาตพฺพ พึงรู บรรลุ ตรัสรู. ญา.

ญาเปตพฺพ พึงยัง...ใหรู ฯลฯ. ญา+ณาเป ปจ.เหตุ.
พึงยืน ยืนอยู ตั้ง ตั้งอยู ดํารง
ฐาตพฺพ ดํารงอยู ฯลฯ.
ฐา.

พึงเยียวยา รักษา พยาบาล ปจ. ทวภาวะ กิ แปลงเปน ติ

ติกิจฺฉิตพฺพ บําบัดโรค.
กิตฺ+ฉ
แปลง ตฺ เปน จฺ รูปฯ ๕๐๖.
ทฎําฐพฺพ พึงดู พบ เห็น เพง พิศ . ทิสฺ แปลงเปน ทฏþฐ.
พึงทรมาน ฝก ฝกฝน ฝกหัด
ทเมตพฺพ ขม ปราบ อบรม.
ทมฺ อิ อาคม.

ทาตพฺพ พึงให ยกให สละ ถวาย. ทา ธาตุ.

พึงรุงเรือง สวาง สองสวาง

ทีเปตพฺพ สวยงาม ประกาศ แสดง ปรากฏ.
ทีปฺ+เณ ปจ.กัต.

เทเวตพฺพ พึงครวญ กระหึม กระหึ่ม คําราม. ทิวุ+เณ ปจ.กัต.

นทิตพฺพ พึงรอง บันลือ แผดเสียง. นทฺ ธาตุ.

พึงเพลิดเพลิน ยินดี สัสฤทธิ์
นนฺทิตพฺพ สําเร็จ.
นนฺทฺ ธาตุ.

นนฺธิตพฺพ พึงผูก พัน มัด รัด. นนฺธฺ ธาตุ.

พึงนอบนอม นอมไหว กราบ โมคฯ ขาทิกัณฑ ๑๑ เปน นมฺ+
นมสฺสิตพฺพ กราบไหว นมัสการ.
นมสฺสฺ
อสฺสฺ ปจ.
พึงไป ถึง เปนไป ดําเนินไป
นยิตพฺพ รักษา.
นยฺธาตุ.

นสฺสิตพฺพ พึงหาย สูญ ไมมี ฉิบหาย พินาศ. นสฺ+ย ปจ.กัต.แปลง สฺย เปน สฺส.
นยฺหิตพฺพ พึงผูก พัน มัด รัด. นหฺ+ย ปจ.แปร ย ไวหนา ห.
นิตฺถริตพฺพ พึงขนออก ถอนออก รื้อออก. นิ+ถุ แปลง อุ เปน อร.
ปจ.กัต.แปลง ทฺย เปน ชฺช หรือ
นิปชฺชิตพฺพ พึงนอน. นิ+ปทฺ+ย
ตั้ง ปชฺชฺ.
พึงนุง หม นุงหม ครอง(สําหรับ
นิวาเสตพฺพ บรรพชิต).
นิ+วาสฺ+เณ ปจ.

ปจ.แปลง สท เปน สีท กัจฯ

นิสีตพฺพ พึงนั่ง. นิ+สทฺ+อ ๖๐๗ รูปฯ ๔๖๘ หรือตั้ง สิทฺ
ทีฆะตนธาตู.
นิสฺสาเรตพฺพ พึงขับออก ไลออก. นิ+สรฺ+เณ ปจ.
นีหริตพฺพ พึงนําออก. นิ นี+หรฺ ถาตั้ง นิ พึง ทีฆะ.
พึงนํา นําไป ไป ถึง บรรลุ ได
เนตพฺพ ประกอบ.
นิ นี ธาตุ.

ปจิตพฺพ พึงหุง ฯลฯ ทอด. ปจฺ.

ปจฺจเวกฺขิตพฺพ พึงเห็นลงเฉพาะ พิจารณา. ปติ+วิ+อกฺขฺ.

ปจฺเจตพฺพ พึงถึงเฉพาะ ดําเนินไป. ปติ+อ แปลง ปติ เปน ปจิจฺ อิ เปน เอ.

ปฺญาเปตพฺพ พึงตั้ง แตงตั้ง. ป+ญปฺ+เณ ปจ.กัต.

พึงกาวกลับ ถอยกลับ กลับไป
ปฏิกฺกมิตพฺพ หลีกไป.
ปฏิ+กมฺ.

ปฎิกฺขิตพฺพ พึงซัดไปเฉพาะ ซัดคืน เปนขาศึก. ปฎิ+ขิปฺ ลบ ปฺ ซอน กิ.

พึงประคอง ประคับประคอง
ปฎิชคฺคิตพฺพ พิทักษณํฏา ชําระ ใส ปฎþฐํ๖ง
ปฎþ+๙๕คฺง

พึงไตไป ไตไปได ดําเนิน ดําเนิน

ปฎิปชฺชิตพฺพ ไป ประพฤติ ปฎิบัติ บํารุง บํา ปฎิ+ปทฺ+ย ปจ.แปลง ทฺย เปน ชฺช.
เพญ ปรนบัติ รับใช.
ปฎิวิชฺฌิตพฺพ พึงแทงตลอด บรรลุ ตรัสรู. ปฎิ+วิ+ย ปจ.
หนา ๑๕๓
พึงเก็บ เก็บไว หอมยับ(รวบรวม
ปฎิสาเมตพฺพ เก็บไว).
ปฎิ+สมฺ+เณ ปจ.

พึงเสพเฉพาะ คบหา คบหากัน

ปฎิเสวิตพฺพ รับใช ปฎิบัติ.
ปฎิ+เสวุ.

แปลง ปฺ เปน ตฺ หรือ ลบ ปฺ

ปตฺตพฺพ พึงถึง. ป+อปฺ แปลง ต แหง ตพฺพ เปน ตฺต
หรือตั้ง ปทฺ แปลง ทฺ เปน ตฺ.

พึงบําเรอ(ปฎิบัติใหถูกใจ เปนที่
ปริจริตพฺพ ชอบใจ บูชา เซน บําเรอไฟ) รับ ปริ+จรฺ.
ใช ปฎิบัติ.

ปริยาปุณิตพฺพ พึงเลาเรียน สําเหนียก ศึกษา. ปริ+อา+อปฺ+อุณา ปจ. ยฺ อาคม.

ปริยุปาสิตพฺพ พึงเขาไปนั่งใกล. ปริ+อุป+อาสฺ ยฺอาคม.

ปริวิตกฺกยิตพฺพ พึงตรึกถึง ตรึกตรอง. ปริ+วิ+ตกฺกฺ ยฺ อาคม.
ปสํสิตพฺพ พึงชม ยกยอง สรรเสริญ. ป+สํสฺ.
พึงตี ฟน ผลาญ ทําลาย ฆา
ปหริตพฺพ ประหาณ ประหาร.
ป+หรฺ.

ปหาตพฺพ พึงละ สละ วาง ปลอย. ป+หา.

พึงดื่ม เลี้ยง คุงครอง ปองกัน
ปาตพฺพ รักษา.
ปา.

ปาปุริตพฺพ พึงถึงได ได บรรลุ ประสบ. ป+อปฺ+อุณา ปจ.

ปุจฺฉิตพิพ พึงถาม. ปุจฺฉฺ.

ปูเชตพฺพ
พึงเคารพ นบนอบ ไหว บูชา. ปูชฺ+เณ ณย ปจ.
ปุชยิตพฺพ
 แปลง ต แหง ตพฺพ เปน ฏþฐ
ผุสิตพฺพ ลบ สฺ รูปฯ ๖๑๐ วาแปลง ต
พึงถูกตอง สัมผัสง ผุสฺ
โผฎþฐพฺพ กับ สฺ เปน ฏฐ พฤทธิ์ อุ เปน
โอ.
ภวิตพฺพ พึงมี เปน อู เปน โอ โอ เปน อว.
พึงรู เขาใจ ทราบ สําคัญ
มยฺญิตพิพ เยอหยิ่ง.
มนฺ+ย ปจ. แปลง นฺย เปน ฺย.

หนา ๑๕๔
มาเรตพฺพ พึงใหฆา ใหตาย. มฺร+เณ ปจ.เหตุ
แปลง อา เปน อิ วิการ อิ เปน
เมตพฺพ พึงนับ วัด. มา
เอ.

แปลง ต แหง ตพฺพ กับ ภฺ

ลทฺธพฺพ ลภิตพฺพ พึงได. ลภฺ.
เปน ทฺฺธ. กิริยาหลัง ไมแปลง.

วชิตพฺพ พึงไป ถึง เปนไป คนหา. วชฺ.

วิตุถาเรตพฺพ พึงใหพิศดาร ใหกวางขวาง. วิ+ถรฺ+เณ ปจ.เหตุ ซอน ตฺ.
วิทิตพฺพ พึงรู รูจริง รูแจง เขาใจ ทราบ. วิทฺ.
พึงใครครวญ ไตตรอง วินิจฉัย ซอน จฺ รูปฯ ๕๕๒ ตั้ง จิ ธาตุ
วินิจฺฉิตพฺพ ตัดสิน.
วิ+นิ+ฉิ
แปล จิ เปน ฉิ
สจฺฉิกตฺตพฺพ พึงทําใหแจง. สจฺฉิ+กรฺ แปลง รฺ เปน ตฺ.
พึงผูกไว เชื่อมเขา เกี่ยวของ
สมฺพนฺธิตพฺพ เกี่ยวของกัน.
สํ+พนฺธฺ.

สมฺมนฺติพฺพ พึงสมมต สมมุต. สํ+มนฺ นิคคหิตอาคม ซอน นฺ.

พึงประพฤติชอบ ประพฤติโดย
สมฺมาวตฺติตพฺพ ชอบ.
สมฺมา+วตฺต.

สณิตพฺพ โสตพฺพ พึงฟง สดับ ตั้งใจฟง เงี่ยหูฟง. สุ+ณา ปจ.กิริยาหลัง พฤทธิ์.

 พึงใหเสื่อม ใหสิ้น ใหสละ ใหละ ปจ. ณฺย ปจ.นามกิตต ที่ใชเปน
หาเปตพฺพ ใหวาง ใหปลอย.
หา+ณาเป
กิริยา.

พิเศษ
อการิย ไมพึงทํา ไมพึงกระทํา น+กรฺ+ณฺย ลบ ณฺ ทีฆะ อิ อาคม.
พึงถึงทับ เรียน เลาเรียน ศึกษา แปลง อธิ เปน อชฺฌ วิการ อิ
อชฺเฌยฺย ทอง สวด .
อธิ+อิ
เปน เอ ซอน ยฺ.
อวิเธยฺย พึงทรงไวไมได. น+วิ+ธา แปลง อา กับ ณฺย เปน เอยฺย.

ปจ.แปลง ญา เปน ชา อา ที่

อาชานีย นา เปน อี กิริยาหลัง แปลง อี
พึงรู โดยพลัน. อา+ญา+นา เปน เอ ซอน ยฺ ที่เปนนาม
อาชาเนยฺย แปลงวาผรูซ ึ่งงเหตุ
แปลงวาผู เหตและภาวะมิ
และภาวะมใช
ใช
เหตุโดยฉับพลัน.

การิย พึงทํา กระทํา. กรฺ ทีฆะตนธาตุ.

แปลง ชฺ กับ ย (ซึ่งลบ ณฺแลว)
พึงรองกึกกอง ออกเสียงกึกกอง
คชฺช คํารน คําราม กระหึม กระหึ่ม .
คชฺ เปน ชฺช หรือตั้ง คทฺ แปลง
ทฺย เปน ชฺ.
คมฺม พึงไป ถึง เปนไป ดําเนินไป. คมฺ แปลง มฺย เปน มฺม.
แปลง ณฺย กับ หฺ เปน ยฺห
คยฺห พึงจับ ถือ ยึด. คหฺ หรือลบ ณฺ แลว แปร ย ไวหนา
หฺ.
ทีฆะ แปร ย ไวหนา แปลง ค
คารยฺห พึงติเตียน นินทา. ครหฺ
เปน คา.
พึงขับ ขับรอง ขับกลอม รอง
เคยฺย เพลง.
เค ซอน ยฺ.

พึพงเปนไป
งเปนไป ประพฤติ
ประพฤต สละ ละ กิกนน
จริิย บริโภค.
จรฺ อิ อาคม.
 พึงสะสม สั่งสม รวบรวม กอ
เจยฺย สราง กอสราง.
จิ วิการ อิ เปน เอ ซอน ยฺ.

เชยฺย พึงชนะ. ชิ วิการ อิ เปน เอ ซอน ยฺ.

เญยฺย พึงรู บรรลุ เขาใจ ทราบ. ญา แปลง อากับณฺย เปน เอยฺย.
ทวภาวะ ทา รัสสะ แปลง ท
ทตฺติย พึงให ยกให สละ ถวาย. ทา ตัว ธาตุ เปน ต ซอน ตฺ อิ
อาคม.
พึงทรมาน ฝก ฝกฝน ฝกหัด
ทมฺม ขม ปราบ อบรม.
ทมฺ แปลง มฺย เปน มฺม.

เทยฺย พึงให ฯลฯ ถวาย . ทา แปลง อา กับ ณฺย เปน เอยฺย.

นิวารย พึงหาม กัน กั้น ปด. นิ+วรฺ ทีฆะตนธาตุ.
เนยฺย พึงนําไป ถึง ลุ บรรลุ ได. นิ นี วิการ อิ อี เปน เอ ซอน ยฺ.
ปช
ปชฺ พึงไป
ไ ถึง เปน ไป
ไ ดําเนินไป
ไ ปทฺ แปลง ทฺย เปน ชฺช.
ปูชฺช พึงเคารพ นบนอบ ไหว บูชา . ปูชฺ แปลง ชฺย เปน ชฺช รัสสะ.
พึงดื่ม เลี้ยง คุมครอง ปองกัน
เปยฺย รักษา.
ปา+แปลง อา กับ ณฺย เปน เอยฺย.

ภพฺพ พึงเปน มี ควร สมควร. ภู แปลง อู กับ ณฺย เปน อพฺพ.

พึงคบ สมาคม รับใช ปฎิบัติ คุน
สนิท ชิดชม ตั้ง ตั้งอยู แจก
ภาคฺย จําแนก แบง ให ปน หุง ตม คั้ว
ภชฺ ทีฆะ แปลง ชฺ เปน คฺ.
ปง ยาง ทอด.
ภาริย พึงเลี้ยง เลี้ยงดู ค้ําจุน รักษา. ภรฺ ทีฆะ อิ อาคม.
ภิชฺช พึงตอย แตก สลาย ทําลาย. ภิทฺ แปลง ทฺ กับ ณฺย เปน ชฺช.
พฤทธิ์ แปลง ชฺ กับ ณฺย เปน
โภชฺช พึงกิน กลืนกิน บริโภค. ภุชฺ
ชฺช.
เมยยย
เมยฺ พึงนับ วด
พงนบ วัด . มา แปลง อา กบ
กับ ณฺ
ณยย เปน
เปน เอยฺ
เอยย.ย.
 พึงประกอบ ประสม รวบรวม พฤทธิ์ แปลง ชุ กับ ณฺย เปน
โยคฺค กระทํา พยายาม.
ยุชฺ
คฺค.

แปลง ภฺ กับ ณฺย เปน พฺภ

กิริยาหลัง ทีฆะอ ที่ ภ เปน อา
ใชเปนกัมมวาจก และ ภาว
ลพฺภ ลภุภา พึงได. ลภฺ. วาจก เปนทั้ง เอก.และ พหุ
เปนไตรลิงค แตจัด เปน อัพยย
และใชเปนประธานในบางคราว
แปลวา การได.

แปลงเปน วธฺ แปลง ธฺ กับ ณฺย

วชฺฌ พึงกําจัด ขจัด เบียดเบียน ฯลฯ. หนฺ
เปน ชฺฌ ดู ฆาตพฺพ ประกอบ.

แปลง ย (เมอลบ
(เมื่อลบ ณฺ แลว)
แลว) เปน
เปน
ก หรือแปลง กฺ กับ ณฺย เปน
กฺก ทีฆะ อ ที่ ก เปน อา มี
คติและการใชเหมือน ลพฺภา ใช
เปนประธานแปลวา อันได การ
สกูกา พึงอาจ. สกฺ ได ความอาจ ที่ใชเปนกิริยา
อาจารยในปางกอนและปจุบันยัง
แปลวา อาจ ไม แปลวา พึงอาจ
นักศึกษาพึงใชไปตามทาน
จนกวาทานจะมีมติเห็นดวย
ตามที่กลาวนี้.

สํขย สงฺขย พึงกลาว นับ คํานวณ. สํ+ขา รัสสะ อา เปน อ.

สํเขยฺย สงฺเขยฺย พึงกลาว นับ คํานวณ. สํ+ขฺยา แปลง อา กับ ณฺย เปน เอยฺย.

พึงนําไป นําออก อยูู อาศัย

หริย อาศัยอยู ถือ ถือเอา ยึด ยึดเอา หรฺ+อิ อาคม.
จับเอา.
อิจฺจ พึงไป ถึง เปนไป ดําเนินไป. อิ ธาตุ ลบ รฺ แหง ริจฺจ.
อธิกิจฺจ พึงทํายิ่ง กระทํายิ่ง. อธิ+กรฺ ลบ ร. และ รฺ.
กิจฺจ พึงทํา กระทํา. กรฺ ลบ และ รฺ.
อกานิ อกรานิ ไมถึงทํา กระทํา. น+กรฺ กิริยาตนลบ รฺ.
ญาเตยฺย พึงรู บรรลุ ตรัสรู ทราบ. ญา.
พึงดื่ม เลี้ยง คุมครอง ปองกัน
ปาเตยฺย รักษา.
ปา.

มาน
ไไมไปอยู ไม
ไ ถึง ไม
ไ เปน ไป
ไ ไม
ไ
อคจฺฉมาน ดําเนินไป.
น+คมฺ ธาตุ.

ไมตักเตือนอยู ไมทักทวง ไม

อโจทิยมาน แนะนํา.
นจฺทฺ ธาตุ.

อชานมาน ไมรูอยู ไมทราบ. น+ญา+นา ปจ.แปลง ญา เปน ชา.

ไมเห็นอยู ไมดู ไมแสดง ไมชี้แจง
อทิสฺสมาน ไมแถลง ไมบรรยาย.
น+ทิสฺ ธาตุ แปลง น เปน อ ทิสฺ เปน ทิสฺส.

อธิคมฺมนาน แปลง เปน ฆมฺม กิริยาแรก

ถึงทับอยู ได บรรลุ ตรัสรู. อธิ+คมฺ ธาตุ
อธิฆมฺมนาน แปลง ฆ เปน ค.

อนาหริยมาน ไมนํามาอยู. น+อา+หรฺ+ย ปจ.กัม.อิ อาคม.

ไมปรารถนาอยู ไมหวัง ไมมุงหวัง

อนิจฺฉมาน ไมพอใจ ไมอยากได ไมตองการ.
น+อิสฺ ธาตุ แปลง สฺ เปน จฺฉ.

อนุปาทยมาน
อนปาทิ ยมาน ปจ.กัม.อิ อาคม กิริยาหลัง ลง
ไมเขาไปยดมนอยู
ไม เขาไปยึดมั่นอย ไมเขาไปถอเอา
ไมเขาไปถือเอา
น+อุป+ทา+ย อาน ปจ.รูปฯ ๖๓๐ วาแปลง
อนุปาทิยาน ไมถือมั่น ไมเขาไปประพฤติยึดมั่น.
มาน ปจ.เปน อาน.
อนุภวมาน ไดรับอยู ประสบ ไดประสบ เสวย. อนุ+ภู ธาตุ แปลง อู เปน อว.

บันเทิงตามอยู ชื่นชม ยินดีดวย

อนุโมทนาน ยินดีตาม พลอยยินดี อนุโมทนา.
อนุ+มุทฺ ธาตุ พฤทธิ์ อุ เปน โอ.

ประกอบตามอยู ประกอบ
อนุยุฺชิยมาน เนือง ๆ ซักถาม.
อนุ+ยุชฺ+ย ปจ.กัม.อิอาคม และนิคคหิตอาคม.

ตามสอนอยู ตามสั่งสอน สั่งสอน

อนุสาสมาน เนือง ๆ พร่ําสอนชี้แจง.
อนุ+สาสฺ ธาตุ.

ระลึกตามอยู ตามระลึก ระลึก

อนุสฺสรมาน ระลึกถึง ระลึกเนือง ๆ.
อนุ+สรฺ ธาตุ ซอน สฺ.

ปจ.กัต. หรือแปลง อา เปน

อนฺตรธายมาน หายไปอยู สูญไป เสื่อมไป.
ประพฤติถอมอยู ประพฤติออน
อปจายมาน นอม บูชา เคารพ นับถือ ยํา
เกรง ใครครวญ พินิจ.
อปฺญายมาน ไมรูทั่วอยู ไมปรากฏ.
ใหเต็มรอบไมไดอยู ไมสามารถให
อปริปูรยมาน เต็มสมบูรณได.
อนฺตร+ธา+ย อาย ไมตองลง ย ปจ.ตัวธาตุนั้น
บางคําภีรเปน อนฺตรธา.
อป+จายุ ธาตุ.
ปจ.แปลง นา เปน ย อีกนัย
น+ป+ญา+นา
หนึ่งเปน น+ป+ญา+ย ปจ.กัม.
น+ปริ+ปูรฺ+ณย ปจ.เหตุ.

อภิภวมาน เปนทับอยู ทวมทับ ครอบงํา. อภิ+ภู ธาตุ แปลง อู เปน อว.

อภิภุยฺยมาน
เปนทับอยู ทวมทับ ครอบงํา. อภิ+ภู+ย ปจ.กัม.กิริยาตน รัสสะ ซอน ยฺ.
อภิภูยมาน
รูพรอมเฉพาะอยู รูสมบูรณ แปลง มาน เปน อาน หรือลง
อภิสมฺพุธาน บรรลุยิ่ง.
อภิ+สํ+พุธฺ ธาตุ
อาน ปจ.
ปจ.กัม.แปลง ย เปน จ หรือ
อมุจฺจมาน ไมแกอยู ไมปลอย. นา+มุจฺ+ย
แปลง จฺย เปน จฺจ.
ไมกําหนัด ไมอยาก ไมใคร (ใน
อรชฺชมาน กามคุณ).
น+รชฺ+ย ปจ.แปลง ชฺย เปน ชฺช.
 ใมของอยู ไมคิด ไมพัวพัน ไม
อลฺคฺคมาน สงสัย.
น+ลคฺ+อ ปจ.ซอน คฺ.

อลชฺชมาน ไมละอายอยู ไมอาจใจ. น+ลชฺช+อ ปจ.

อลภมาน ไมไดอยู. น+ลภฺ+อปจ.
อวตฺถรมาน ทวมทับอยู ลาดทับ ลาดลง. อว+ถรฺ+อ ปจ.ซอน ตฺ
อวิชฺชมาน ไมมีอยู ไมเปน. อ+วิทฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ทฺย เปน ชฺช.
ไมไดอยู ไมไดรับ ไมประสบ ไม
อวิชฺชมาน รูสึก(อารมณ)
น+วิทฺ+ย ปจ.กัม.

อวินสฺสมาน ไมฉิบหายอยู ไมหายสูญ ไมพินาศ. น+วิ+นสฺ+ย ปจ.กัต แปลง ย เปน ส.

ไมเดือดรอนอยู ไมเปนทุกข สุข

อวิหฺญมาน สบาย.
น+วิ+หนฺ+ย ปจ.กัต.กัม.แปลง นฺย เปน ฺญ.

อสชฺชมาน
อสชชมาน ไมขัด ไมของ
ไมขด ไมของ ไมขดของ
ไมขัดของ ไมตด.
ไมติด น+สช+ย
น+สชฺ +ย ปจ กัม แปลง ชฺชยย เปน
ปจ.กม. เปน ชฺชชช.
อสหมาน อดกลั้นไมไดอยู อดทนไมได. น+สหฺ+อ ปจ.
อสฺสาสิยมาน ใหหายใจคลองอยู ใหยินดีอยู. อา+สฺส+ณย ปจ.เหตุ อิ อาคม.

อา
ครามาอยู ชักมา ฉุดมา รั้งมา
อากฑฒมาน ลากมา.
อา+กฑฺฒฺ+อ ปจ.

อาคจฺฉมาน มาอยู ถึง. อา+คมฺ+อปจ. แปลง คม เปน คจฺฉ

อาคยมาน ใหมาอยู ใหถึง. อา+คมฺ+ณย ปจ.เหตุ ลบที่สุด ธาตุ.
อาทิยมาน ถือเอาอยู. อา+ทา+ย ปจ.กัม.อิ อาคม.

อานิยมาน
นํามาอยู. อา+นิ+นี+ย ปจ.กัม.
อานียมาน
ปจ.กัต. แปลง ทฺย เปน ชฺช
อาปชฺชมาน ถึงทั่วอยู ตอง ไปถึง เปนไป. อา+ปทฺ+ย
หรือ ตั้ง ปชฺช+อ ปจ.
 ถามโดยเอื้อเฟออยู ถามดวย
อาปุจฺฉิยมาน แสดงน้ําใจ ลา อําลา.
อา+ปุจฺฉฺ+ย ปจ.กัม.อิ อาคม.

อาวชฺชมาน นึกอยู นึกถึง รําพึง. อา+วชฺชฺ+อ ปจ.

อาวิฺชมาน แกวงอยู เวียน ชัก. อา+วิชิ ธาตุ นิคคหิตอาคม.
ปรารถนาอยู มุงหมาย หวัง
อาสีสมาน มุงหวัง อยากได ตองการ.
อา+สิสฺ ธาตุ.

ปจ.อี อาคม รูปฯ แปลงที่สุด

ปรารถนาอยู อยากได ชอบใจ
อิจฺฉียมาน พอใจ รักใคร.
อิสฺ+ย ธาตุ เปน จฺแ กัจฯ แปลง อิสฺ
เปน อิจฺฉ.
ใหกึกกองอยู ใหปาวรอง ปาวรอง ปจ.เหตุ พฤทธิ์ อุ เปน โอ ซอน
อุคฺโฆสยมาน ใหรู.
อุ+ฆุส+ณย
คฺ.
นั่งนอกอยู(เปนกลางไมเขาขาง ปจ.แปลง อาน เปน อีน ทฺ
อุทาสีน ฝายใด) นั่งนิ่งเปนกลาง.
อุ+อาสุ+อาน
อาคม.
อุปชฺชมาน เขาถึงอยู เกิด เกิดขึ้น บังเกิด ปจ.กัต.แปลง ทฺย เปน ชฺช
อุ+ปทฺ+ย
อุปฺปชฺชมาน อุบัติ. กิริยาหลัง ซอน ปฺ.

อุปชฺชมาน เกิดอยู เกิดขึ้น บังเกิด. อุ+ปทฺ+ย ปจ.ภาว แปลง ทฺย เปน ชฺช.
อุปชฺชมาน เขาไปอยู เขาถึง. อุ+ปชฺช+อ ปจ.
ดํารงอยู ตั้ง ตั้งขึ้น ลุกขึ้น บํารุง
อุปฎþฐหมาน อุปฐาก.
อุป+ฐา ธาตุ แปลง เปน ฐห ซอน ฎþ.

อุปฎþฐิยมาน บํารุงอยู อุปฐาก. อุป+ฐา+ย ปจ.กัม.อิ อาคม.

อุดหนุนอยู อนุเคราะห เอื้อเฟอ
อุปตฺถมฺภยมาน เกื้อกูล ค้ําจุน เจือจาน ชวยเหลือ อุป+ถภิ+ย ปจ.กัต.กัม.ซอน ตฺ.
เผื่อแผ บํารุง.
เขาไปทรงไวอยู ใครครวญ ตรวจ
อุปธารยมาน ตรา พิจารณา.
อุป+ธารฺ+ณย ปจ.

หนา ๑๖๒
อุปปปปตมาน ลอยอยู ลอยขึึ้น. อุ+ปตฺ+อ ปจ .ซอ น ปฺ.
 เยาะเยยอยู เยยหยัน เสียดสี ดา ปจ.กัม.อิ อาคม แปลง ป เปน
อุปผณฺฑิยมาน บริภาษ.
อุ+ปฑิ+ย
ผ ซอน ปฺ.
แสวงหาอยู เสาะหา คนหา
เอสาน ปรารถนา อยากได ชอบใจ พอใจ อิสฺ+อาน ปจ.วิการ อิ เปน เอ.
รัก รักใคร.
โอตาริยมาน ใหเขาลงอยู ใหหยั่งลง. โอ+ตรฺ+ณย ปจ.เหตุ กัม อิ อาคม.
โอตฺถริยมาน ทวมทับอยู ลาดทับ. โอ+ถรฺ+ย ปจ กัม. อิอาคม.
ใหสวางไสวอยู ใหสวางรุงเรือง
โอภาสยมาน ทั่วไป.
โอ+ภาสฺ+ณย ปจ.เหตุ.

โอโลกยมาน แลดูอยู ตรวจดู พิจารณา. โอ+โลกฺ+ณย ปจ.

โอโลกิยมาน แลดูอยู ฯลฯ. โอ+โลกฺ+ย ปจ.กัม.อิ อาคม.
กลาวสอนอยู ตักเตือน แนะนํา
โอวทมาน สั่งสอน.
โอ+วทฺ+อ ปจ.

โอวทิยมาน กลาวสอนอยู ฯลฯ สั่งสอน. โอ+วทฺ+ย ปจ.กัม.อิอาคม.

ทอถอยอยู ทอแท ถอยหลัง
โอสกฺกมาน เสื่อมลง เสื่อมทรุด.
โอ+สกฺกฺ+อ ปจ.

ก
กถยมาน กลาวอยู พูด แสดง. กถฺ+ณย ปจ.กัต.
กถิยมาน กลาวอยู พูด แสดง. กถฺ+ย ปจ.กัม.อิอาคม.
กมฺปมาน ไหวอยู สั่นไหว สั่น สะเทือน. กมฺปฺ+อ ปจ.
 ปจ.กัม.อิอาคม.มติของโมคฯ เปน
กรฺ+โอ ปจ.แปลง กรฺพรอมกับ
โอ เปน กยิร ลงมาน ปจ จึง
กยิรมาน ทําอยู กระทํา. กรฺ+ย เปน กัต. บางมติวาที่ใชเปน
กัต.ลง ยิร ปจ.กิริยานี้ จึงเปน
ทั้ง กัต และ กัม เวลาแปลถึง
พิจารณา ดูเนื้อความ.

กราน ทําอยู กระทํา. กรฺ+อาน ปจ.เปน ปจ พิเศษ.

กริยมาน กรีย
ทําอยู กระทํา. กรฺ+ย ปจ.กัม. อิ อี อาคม.
มาน
กิณมาน ซื้ออยู. กี+ณา ปจ.รัสสะอี เปน อิ อา เปน เอ.

ใหเลนอยู ใหเพลิน ใหสนุก ใหรื่น

กีฬปยมาน เริง.
กีฬ+ณาปย ปจ.เหตุ.

กียมาน ซื้ออยู. กี+ย ปจ.กัม.

กุฏลายมาน คดอยู โคง โกง งอ บิด. กุฏþ+อาย ปจ.อิ และ ลฺ อาคม.

ปจ.แปลง โอ เปน อว. แปลง ว

เปน เปน พ วอน พฺ มติของ
กุพฺพมาน โมคฯ แปลง กรฺ พรอมกับ โอ
ทําอยู กระทํา. กรฺ+โอ
กุพฺพพาน เปน กุพฺพ ยังมีมติอื่นอีก ดู
กุพฺพติ ในพจนาฯ อาขยาต
กิริยาหลังลง อาน ปจ.

ปจ. แปลง โอ เปน อุ อ ที่ ก

กุรุมาน ทําอยู กระทํา. กรฺ+โอ เปน อุ มติของ โมคฯ แปลง กรฺ
พรอมกับ โอ เปน กุรุ.
 ข
ขนิยมาน ขุดอยู เจาะ แทง สับ. ขนฺ+ย ปจ.กัม.อิอาคม.
ใหอดอยู ใหกลั้น ใหอดกลั้น ให
ขมาปยมาน อดโทษ ใหทน ใหอดทน.
ขมฺ+ณาเป และ ย ปจ.กัม.อิอาคม.

ขาทมาน ขาทาน กินอยู กัดกิน เคี้ยวกิน บริโภค. ขาทฺ+อ ปจ.กิริยาหลัง อาน ปจ.

ขาทิยมาน กินอยู ฯลฯ บริโภค. ขาทฺ+ย ปจ.กัม.อิอาคม.

ขิปมาน ซัดไปอยู ขวางไป เหวี่ยงไป ยิง. ขิปฺ+อ ปจ.
ขิปยมาน ซัดไปอยู ฯลฯ ยิง. ขิปฺ+ย ปจ.กัม.อิอาคม.
ขียมาน สิน้ ไปอยู
ไป  เสืสือ่ ม เสืสือ่ มไป.
ไป ขี+ี อปปจ. ยฺ อาคม.
ขียมาน ใหสิ้นไปอยู ใหเสื่อม ใหเสื่อมไป. ขี+ณย ปจ.เหตุ.
โขภยมาน ใหกําเริบอยู ใหปนปวน. ขุภฺ+ณย ปจ.เหตุ พฤทธิ์.

ค
คจฺฉมาน ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. คมฺ ธาตุ แปลงเปน คจฺฉ.
ปจ.กัม.แปลง คมฺ เปน คจฺฉ อิ
คจฺฉิยมาน ไปอยู ฯลฯ. คมฺ+ย
อาคม.
คณฺหมาน จับอยู ถือ ถือเอา. คหฺ+ณฺหา ปจ.ลบที่สุดธาตุ.
คณิตยมาน นับอยู คํานวณ. คณฺ+ย ปจ.กัม.อิอาคม หนา ยฺ.
คมฺมมาน ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. คมฺ+ย ปจ.กัม.แปลงเปน ม.
คยฺหฺ มาน จับอยูู ถือ ถือเอา. คหฺ+ย ปจ.กัม.แปร ย ไวหนา ห.
 คนหาอยู สืบหา สืบเสาะ
คเวสมาน เสาะหา แสวงหา.
คเวสฺ+อปจ.

ออกเสียงอยู เปลงเสียง ขับ(รอง

คายมาน เปนทํานอง) ขับกลอม รองเพลง.
เค ธาตุ แปลง เอ เปน อาย.

ฆ
ฆํสิยมาน ขัดอยู สี(ถู) บด สึก(ของที่ถูกสี). ฆํสฺ+ย ปจ.กัม.อิอาคม.

กําจัดอยู ขจัด เบียดเบียน ทํา ปจ.กัม.แปลง หนฺ เปน ฆาต อิ

ฆาติยมาน ราย ประทุษราย ฆา ตี ประหาร.
หนฺ+ย
อาคม.

จัจบอยู
บอย จบไว
จับไว ถืถออ ถืถอเอา
อเอา ยึยดด กุกมม แปลงเปนน เฆปฺ
แปลงเป เฆปปป โมคฯ ขาทิ
ขาท
เฆปฺปมาน รับ เรียน.
คหฺ ธาตุ
กัณฑ.

จ
จรมาน จราน เที่ยวไปอยู ประพฤติ. จรฺ ธาตุ กิริยาหลังลง อาน ปจ.
จริสฺสมาน จักเที่ยวไปอยู จักประพฤติ. จรฺ+สฺส ปจ.อิอาคม.
เคลื่อนอยู ไป เคลื่อนไป ถึง พฤทธิ์ อุ เปน โอ แปลง โอ
จวมาน เปนไป ตาย แตกดับ
จุ ธาตุ
เปน อว.
จียมาน กออยู สั่งสม สะสม. จิ+ย ปจ.กัม.อี อาคม.
ตักเตือนอยู ทักทวง แนะนํา ปจ.กัม.อิอาคม พฤทธิ์ อุ เปน
โจทิยมาน บังคับ สั่ง.
จุทฺ+ย
โอ.
โจรยมาน ลักอยู ขโมย. จุรฺ+ณย ปจ.กัต.พฤทธิ์ อุ เปน โอ.
โ ยิ มาน
โจริ ลักั อยู ขโมย.
โ จุรฺ+ย ปจ.กัมั .อิอาคม พฤทธิ์.
 ฉ
ฉฑฺฑยมาน
ทิ้งอยู. ฉฑฺฑ+ณย ปจ.กัต.กิริยาหลัง ย ปจ.กัม.
ฉฑฺฑิยมาน
ฉิชฺชมาน ตัดอยู ฯลฯ ทอน. ฉิทฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ทฺย เปน ชฺช.
ตัดอยู เชือด เฉือน ขาด บั่น
ฉินฺทมาน แบง ผา ทอน.
ฉฺทฺ ธาตุ นิคคหิตอาคม.

ช
ชฺญมาน เกิดอยู ชนฺ+ย ปจ.กัต.แปลง นฺย เปน ฺญ.
พฤทธิ์ อุ เปน โอ แปลง โอ
ชวมาน แลนอยู ไป แลนไป เร็ว ไปเร็ว. ชุ ธาตุ
เปน อว.
ทวภาวะ หา รัสสะ แปลง ห
ชหมาน ละอยู สละ ละทิ้ง วาง ปลอย. หา ธาตุ
ตัวตนเปน ช.

ใหอยู บําเพ็ญทาน กิน บริโภค ทวภาวะ หุ หรือ หู แปลง อุ อู

ชหมาน บูชา บูชายัญ บวงสรวง เพิ่มให.
หุ หู ธาตุ
เปน อ แปลง ห เปน ช.

ชาครมาน ตื่นอยู. ชาครฺ+อ ปจ.

ปจ.รัสสะ อา เปน อ แปลง ญา
ชานมาน รูอยู ทราบ. ญา+นา
เปน ชา.
และ สฺส ปจ.แปลง ญา เปน
ชานิสฺสมาน จักรูอยู จักทราบ. ญา+นา
ชา รัสสะ อา ที่ นา อิอาคม.
ปจ.กัต.แปลง ชนฺ เปน ชา หรือ
ชายมาน เกิดอยู กําเนิด เปนขึ้น มีขึ้น. ชนฺ+ย
แปลงที่สดดธาต
แปลงทสุ ธาตุ เป
เปนน อา.
 ทวภาวะ คุ แปลง เปน ชุ
ชิคุจฺฉมาน เกลียดอยู รังเกียจ ชัง ติเตียน. คุปฺ+ฉปจ. แปลง อุ เปน อิ แปลง ปฺ เปน
จฺ.

ปจ.กัต.แปลง ชรฺ เปน ชิยฺย ลบ

ณย กิริยาที่ ๒ แปลง อ ที่ ช
เปน อี ลบ รฺ กิริยาที่ ๓ ชรฺ+
ชิยฺยมาน เณ ปจ.แปลง ชรฺ เปน ชีร ลบ
เณ รูปฯ ๔๖๖ ชิยฺยมาน ที่ใช
ชียมาน แกอยู คร่ําครา ชํารุด ทรุดโทรม. ชรฺ+ณย
เปน กรรมวาจาลง ย ปจ.กัม.
ชีรมาน เมื่อแปลง ชรฺ เปน ชิยฺย แลว
บวกกับ ย ปจ.เปน ชิยฺยย
พยัญชนะซอนกับ ๓ ตัวพึงลบ
เสียตัว ๑.

ชีวมาน
ชวมาน เปนอยูู มีชีวิต. ชีวฺ+อ ปจ.
บูชาอยู บูชายัญ สังเวย เซน ทวภาวะ หุ แปลง เปน ชุ
ชุหมาน สรวง บวงสรวง.
หุ ธาตุ
แปลง อุ ที่ตัวธาตุ เปน อ.

ฌญ
ฌายมาน เผาอยู ไหม. ฌาปฺ+ย ปจ.กัม.ลบ ปฺ.
ติดอยู เพง พินิจ พิจาร โชติ
ฌายมาน โพลง ลุกโพลง รุงเรือง สวยงาม เฌ ธาตุ แปลง เอ เปน อาย.
สวาง กระจาง ขาว.
ปจ.ในอรรถภวิส รัสสะ อา ที่
ญสฺสมาน จักรูอยู จักทราบ. ญา+สฺส
ญา.
ญายมาน รูอยู ทราบ. ญา+นา ปจ.แปลง นา เปน ย.
ปจ.กัม อิอาคม วิการเปน เอ
เญยฺยมาน รูอยู ทราบ. ญา+ย ลบ อา แปลง ย เปน ยฺย รูปฯ
๔๙๘.
 ฏ
ฏํกมาน
เจาะอยู เซาะ ฯลฯ. ฏํกฺ ฏกิ ฏงฺกฺ+อ ปจ.
ฏงฺกมาน
ฏลมาน ชักชาอยู ยืดยาด ตลก. ฏลฺ+อ ปจ.
เฏกมาน ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. ฏิกฺ เฏกฺ+อ ปจ.

ฐฑ
จักตั้งอยูู จักหยุดุ จักทรง จักคง
ฐสสมาน
ฐสฺ สมาน จักดํารง.
ฐา+สฺ
ฐา+สสส ปจ.ในอรรถภวิ
ในอรรถภวิส.

และ สฺส ปจ.แปลง อา เปน อี

ฐีปสฺสมาน จักตั้งอยู ฯลฯ. ฐา+ย
อิอาคม.
ปจ.กัม.แปร ย ไวหนา หฺ ถาตั้ง
ฑยฺหมาน เผาอยู ไหม. ฑหฺ ทหฺ+ย
ทหฺ พึงแปลง ท เปน ฑ.
ฑหมาน เผาอยู ไหม. ฑหฺ+อ ปจ.

ต
รอนอยู เรารอน เดือดรอน เผา
ตปฺปมาน แผดเผา ผิง อิ่ม อิ่มหนํา.
ตปฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ปฺย เปน ปฺป.

ตอตานอยู ตานทาน เลี้ยง รักษา

ตายมาน ปองกัน .
ตา เต ธาตุ แปลง อา เอ เปน อาย.

ใหขามอยู ใหกลิ้งไป ใหปลิว ให

ตารยมาน ปลิวไป ฯลฯ.
ปลวไป ฯลฯ
ตรฺ+ณย ปจ.เหตุ.

ตาฬิยมาน ตีอยู เคาะ เฆี่ยน ฆา ประหาร. ตฬฺ+ย ปจ.กัม.อิอาคม ทีฆะตนธาตุ.

ติฏþฐมาน ตั้งอยู ดํารง หยุด ยืน ทรง คง. ฐา ธาตุ แปลงเปน ติฏþฐ.
ทําอันตรายอยู เจาะ แทง ทิ่ม
ตุชฺชมาน แทง รบกวน ฯลฯ.
ตุทฺ+ย ปจ.กัม.แปลง ทฺย เปน ชฺช.

ถ
ถลมาน ดํารงอยู ตั้ง ยืน. ถลฺ+อ ปจ.

ถวมาน ชมอยู ชมเชย ยกยอง สรรเสริญ. พฤทธิ์ อุ เปน โอ แปลง โอ เปน อว.

กออยู กอขึ้น งอกขึ้น พอกพูลขึ้น

ถูปยมาน สะสมขึ้น.
ถูปฺ+ณย ปจ.กัต.

ท
ททมาน ใหอยู ยกให สละ ถวาย. ทา ธาตุ ทวภาวะ ทา รัสสะ.
ปจ.กัม.ทวภาวะ ท แปลง ลฺย
ททฺทลฺลมาน รุงเรืองอยู ฯลฯ สวยงาม. ทลฺ+ย
เปน ลฺล ซอน ทฺ.

ทนฺธมาน เขลาอยู โง ชา เฉื่อย เนือย. ทธิ ธาตุ นิคคหิตอาคม แปลง อิ เปน อ.

ทยฺหมาน เผาอยู ไหม. ทหฺ+ย ปจ.กัม.แปร ย ไวหนา ห.

กลัวอยู นากลัว ฯลฯ กระวน
ทรมาน กระวาย.
ทรฺ+อ ปจ.

ทฺวารมาน ระวังอยู ปองกัน ปด รักษา. ทฺวฺรฺ+อ ปจ.ทีฆะตนธาตุ.

แสดงอยู ชี้แจง แถลง อธิบาย
ทสฺสิยามาน บรรยาย เห็น ดู.
ทิสฺ+ณย ปจ.แปลง เปน ทสฺส.

ทสฺสิยามาน แสดงอยู ฯลฯ ดู. ทิสฺ+ย ปจ.กัม อิอาคม.

ทิพฺพมาน แลนอยู ฯลฯ. ทิวุ+ย ปจ.กัต.กัม.ดู ทิพฺพนฺต เทียบ.
 แปลงเปน ทิสฺส อีกนัยหนึ่ง
พบอยู เห็น ดู มองหา เพง
ทิสฺสมาน ปรากฏ.
ทิสฺ ธาตุ ทิสฺ+ย ปจ.กัม แปลง สฺย เปน
สฺส หรือ แปลง ย เปน ส.

ถือเอาอยู ยึดถือ คบ ระวัง

ทิสฺสมาน ปองกัน รักษา.
ทิสฺ ธาตุ แปลงเปน ทิสฺส.

ทิยมาน ทียมาน ใหอยู ฯลฯ. ทา+ย ปจ.กัม.อิ อีอาคม.

เทสิยมาน แสดงอยู ฯลฯ ดู. ทิสฺ+ย ปจ.กัม.วิการ อิ เปน เอ อิอาคม.

ธ
ธชมาน ธฺธ
ไปอยู ถึง เปนไป ดําเนินไป. ธชฺ ธชิ ธาตุ
ชมาน
ธิกฺขมาน แสดงอยู ฯลฯ ไมผองใส. ธิกฺขฺ+อ ปจ.ดู ธิกฺขนฺต เทียบ.

ธุมมาน เบียดเสียดอยู ฯลฯ ฆา ประหาร. ธุมฺ+อ ปจ.

โธวิยมาน ชําระอยู ลาง ชะลาง ซัก ฟอก. สุ โธวุ+ย ปจ.กัต.อิอาคม.

น
นกฺกมาน พินาศอยู ฉิบหาย ฯลฯ เสียไป. นกฺกฺ+อ ปจ.
เตนอยู รํา เตนรํา รําเทา ฟอน
นจฺจมาน ฟอนรํา.
นตฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ตฺย เปน จฺจ.

เพลิดเพลินอยู ยินดี ราเริง

นฺนนทมาน
นทมาน รืนื่ รมย สนุก สํําเร็็จ สััมฤทธิ์.ิ
นนฺฺท+อ ปจ.

นมสฺสมาน นอบนอมอยู นมัสการ. นมฺ+อสฺส ปจ.

นฺหายมาน
อายอยู สนาน สรง ชําระ. นฺหา นหา+ย ปจ.กัต..
นหายมาน
คราออกอยู ฉุดออก ฉุดออกไป
นิกฑฺฒิยมาน ดึงออก ชักออก รั้งออก เหนี่ยว นิ+กฑฺฒฺ+อ ปจ.
ออก.
ออกอยู ออกไป กาวออก กาว ปจ.แปลงบ ก เปน ข ซอน กฺ
นิกฺขมมาน ออกไป ไหลออกไป ออกบวช.
นิ+กมฺ+อ
โมคฯ ขาทิกันณ ๑๓๕.

ถือเอาโดยไมเหลืออยู ถือเอา
นิคคยฺหมาน โดยรวม รวบถือเอา ขม ขมขี่ ขม นิ+คมฺ+ย ปจ.กัม.แปร ย ไวหนา หฺ.
ขี่ กดขี่ บังคับ ทําโทษ ลงโทษ.

ซักไซรอยู ไลเลียง เสียดสี

นิฆํสิยมาน กระทบกระทั่ง เปรีบยเปรย นิ+ฆํสฺ+ย ปจ.กัม.อิ อาคม.
เหน็บแนม
เหนบแนม.
นิจฺฉารยมาน เปลงออกอยู ซาน ซานออก. นิ+ฉรฺ+ณย ปจ.กัต. ซอน จฺ.
นิปชฺชมาน นอนอยู. นิ+ปทฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ทฺย เปน ชฺช.

นิพเพฐิยมาน อําพรางอยู ผูก พัน ผูกพัน โพก. นิ+เว€ฺ+ย ปจ.กัม.อิอาคม.

นิมนฺติยมาน เชิญอยู เชื้อเชิญ อาราธนา นิมนต. นิ+มนฺตฺ+ย ปจ.กัม.อิอาคม.

กําหนดอยู หมายไวตราไว
นิยมิยมาน ชมชอบ ชื่นชม ชื่นชมยินดี นิ+ยมุ+ย ปจ.กัม.อิอาคม.
ยอมรับ นับถือ.
นิวตฺตมาน กลับอยู เวียนกลับ. นิ+วตฺตฺ+อ ปจ.
นิวตฺติยมาน ใหกลับอยู ใหเวียนกลับ. นิ+วตฺตฺ+เณ ปจ.เหตุ. ย ปจ.กัม.อิอาคม.
ปจ.แปลง สท เปน สีท กัจฯ
นิสีทมาน นั่งอยู. นิ+สทฺ+อ
๖๑๗ หรือตั้ง สิทฺ ทีฆะ.
นียมาน นําไปอยู ถึง บรรลุ ได. นี+ย ปจ.กัม.
นีหริยมาน นําออกอยู นําออกไป. นิ+หรฺ+ย ปจ.กัม.อิอาคม ทีฆะอุปสรรค.

ป
ปจิสฺสมาน จักหุงอยู ฯลฯ จักไหม. ปจฺ+สฺส ปจ.อิอาคม กิริยาหลัง อาน ปจ.

ปจฺจมาน หุงอยู ฯลฯ ไหม. ปจฺ+ย ปจ.กัม.แปร จฺย เปน จฺจ.

ปจฺจมาน ใหหุงอยู ฯลฯ ใหไหม. ปจฺ+ณย ปจ.เหตุ แปลง จฺย เปน จฺจ.
ปจฺจเวกฺขมาน เห็นลงเฉพาะอยู ฯลฯ. ปติ+วิ+อิกฺขฺ+อ ปจ.ดู ปจฺจเวกฺขนฺต.

ปจฺจาสีสมาน หวังงเฉพาะอยู ปรารถนาเฉพาะ. ปติ+อา+สึสฺ++อ ปจ.

ปปจ.กม.สฺ
จ.กัม.สสส ปปจ.
จ. แปลง จฺจยย เปน
เปน
ปจฺจิสฺสมาน จักหุงอยู ฯลฯ จักไหม. ปจฺ+ย จฺจ อิอาคม โมคฯ ขาทิกัณฑ
๖๗.
ปจ.แปลง นา เปน ย ซอน ฺ
ปฺญายมาน รูอยู รูทั่ว ปรากฏ. ป+ญา+นา
อีกนัยหนึ่งเปน ย ปจ.กัม.
ปฺหมาน ถามอยู. ปฺหฺ+อ ปจ.
ปฏิจฺฉาทยมาน ปดเฉพาะอยู ปกคลุม ปกปด. ปฏิ+ฉทฺ+ณย ปจ.กัต.
หนา ๑๗๑
รูพรอมมเฉพาะอยู รูครบถวน รู
ปฏิสํเวทยิมาน สมบูรณ.
ปฏิ+สํ+วิทฺ+ย ปจ.กัม.อิอาคม.

ปจ.กัต.แปลง นฺย เปน ฺญ.

กระทบเฉพาะอยู กระทบกระทั่ง
ปฏิหฺญมาน ขึ้งเคียด คับแคน ขัดใจ.
ปฏิ+หนฺ+ย อีกนัยหนึ่งเปน ย ปจ.กัม.เวลา
แปลพึงใชความพินิจ.
ไปในเบื้องต่ําอยู ตก หลน ลม
ปตมาน ไป ถึง เปนไป.
ปตฺ+อ ปจ.
 ปรารถนาอยู มุงหมาย มุงหวัง
ปตฺถยมาน อยากได ตองการ ขิ รองขอ.
ปตฺถฺ+ณย ปจ.กัต.

ปตฺถยาน ปรารถนาอยู ฯลฯ รองขอ. ปตฺถฺ+ณย+อาน ปจ.

ปพฺพาชิยมาน ใหบวชอยู. ป+วชฺ+ณย ปจ.อิอาคม.
ปราชิยมาน ใหพายแพอยู ใหปราชัย. ปรา+ชิ+ณย ปจ.อิอาคม.
คราไปรอยอยู ฉุดดคราไป ฉุดลาก
ปริกฑฺฒมาน ไป.
ปริ+กสฺส+อ ปจ.

ปริกสฺสมาน ชักลากไปอยู ไถไปรอบ ไถถวนไป. ปริ+กสฺส+อ ปจ.

ปรึคฺคณฺหมาน ถือเอารอบอยู กําหนดถือเอา

ปริ+คหฺ+ณฺหา ปจ.กิริยาหลัง ซอน คฺ.
ปริคฺคยฺหมาน ครอบครอง.

ปริจาจิยมาน บําเรออยู. ปริ+จรฺ+ย ปจ.กัม.อิอาคม ทีฆะตนธาตุ.

ปริฉิชฺชมาน กําหนดตัดอยู กําหนด. ปริ+ฉิทฺ+ย ปจ.กัม.แปลง ทฺย เปน ชฺช.
ปริฑยฺหมาน เผารอบอยู แผดเผา. ปริ+ฑหฺ+ย ปจ.กัม.แปรไวหนา หฺ.
กลาวร่ําไรอยู กลาวคร่ําครวญ
ปริเทวมาน ฯลฯ.
ปริ+เทวุ+อ ปจ.

พฤทธิ์ อุ เปน โอ เอา โอ เปน

ปริปลฺวมาน เที่ยวเตรไปอยู เรรอน. ปริ+ปลุ ธาตุ
ว.
ปริปูรยมาน เต็มเปยมอยู บริบูรณ. ปริ+ปูร+อปจ. ย ปจ.กัม.
หนา ๑๗๒
ปริปูรยมาน ใหเต็มเปยมอยู ใหสมบูรณ. ปริ+ปูรฺ+ณย ปจ.เหตุ.
ปริภุฺชมาน กลืนกินอยู บริโภค ใชสอย. ปริ+ภุชฺ+อ ปจ.นิคคหิตอาคม.

แสวงหารอบอยู แสวงหา คนหา

ปริเยสมาน เที่ยวหา เสาะหา สืบหา สืบเสาะ.
ปริ+เอสฺ+อ ปจ.ยฺ อาคม.

ปริวตฺตมาน เปนไปรอบอยู หมุนไปรอบ รายรํา. ปริ+วตฺตฺ+อ ปจ.

ปริวิสมาน อังคาสอยู(ถวายอาหารพระ). ปริ+วิสฺ+อ ปจ.
ปริสงฺกมาน ระแวงอยู รังเกียจ สงสัย ฯลฯ. ปริ+สํ+กขิ ธาตุ ลบ ขิ.
นําไปรอบอยู ดําเนินการ จัดการ
ปริหรมาน ปกครอง รักษา.
ปริ+หรฺ+อ ปจ.

ปริหริยมาน นําไปรอบอยู ฯลฯ. ปริ+หรฺ+ย ปจ.กัม.อิอาคม.

ปลฺวมาน ปลว พฤทธิ์ อุ เปน โอ เอา โอ เปน

ไปอยู ลอยไป ปลิวไป. ปลุ ธาตุ ว กิริยาหลัง เอา โอ เปน อว
มาน เปน ปลว. ไดรูปเปน ปลวมาน.

ปลาปยมาน ใหหนีไปอยู ใหเสียไป ใหปลิวไป. ป+อยฺ+ณาปย ปจ.ลฺและอิอาคม.

ปลายมาน หนีไปอยู หลีกไป. ปลฺ+อ ปจ.และ ย ปจ.กัม.

เปนไปทั่วอยูู เปนไป กลิ้งไป หมุุน

ปวฏฏมาน
ปวฏþ ฏมาน ไป กลิ้งเกลือก เกลือกกลิ้ง.
ป
ป+วฏฏ+อ
อ

ปวตฺตมาน เปนไปทั่วอยู ฯลฯ เกลือกกลิ้ง. ป+วตฺตฺ+อ ปจ.

ปวตฺตยมาน ใหเปนไปทั่วอยู ใหเกลือกกลิ้ง. ป+วตฺตฺ+ณย ปจ.เหตุ.
ปวิสมาน เขาไปอยู เคลื่อนไป(ขางใน). ป+วิสฺ+อ ปจ.
ใหรูทั่วอยู ใหกระจางชัด ใหแจม
ปเวทยมาน แจง ใหทราบชัด.
ป+วทฺ+ณย ปจ.เหตุ.

หนา ๑๗๓
ปเวธมาน งกงันอยู ฯลฯ กลิ้ง. ป+วิธฺ+อ ปจ.ดู ปเวธนฺต.
ปหรมาน เฆี่ยนอยู ฯลฯ ทําลาย ป+หรฺ+อ ปจ.ดู ปหรนฺต.

ปา ป
 ขับอยู ขับไป ตอน ตอนไป ไล ไล ปจ.กัม.อิอาคม หรือตั้ง ป+อา+
ปาชิยมาน ไป.
ป+อชฺ+ย
ชิ+ย ปจ.กัม.อิอาคม.
ปาติยมาน ใหตกไปอยู ใหหลนไป ใหลมไป. ปตฺ+ณย ปจ.อิอาคม.
ปาปยมาน ถึงอยู เขาถึง บรรลุ ได ประสบ. ป+อปฺ อาปฺ+ย ปจ.กัม.
ปาปุณมาน ถึงอยู ฯลฯ ประสบ. อาปฺ อุณา ปจ.รัสสะ.
ปายมาน ใหดื่มอยู ใหกิน. ปา+ณย ปจ.เหตุ.
ปารฺปมาน หมอยู คลุม ครอบ. ป+อา+อุปฺ+อ ปจ. รฺ อาคม.
แปลง ธา เปน ทห ถาวาง อป
ปทหมาน ปดอยู กั้น อุด. ป +ธา+อปจ.
อุปสรรค พึงลบ อ.

ปพมาน ปวมาน ดื่มอยู . ปา ธาตุ แปลงเปน ปพ ปว.

ปปฬยมาน
ฬียมาน ปฬย
ปฬีย
บีบคั้นอยู เบียดเบียน. ปฬฺ ปฬฺ+ย ปจ.กัม.อิอาคม.
มาน
ปุจฺฉิยมาน ถามอยู สอบถาม. ปุจฺฉฺ+ย ปจ.กัม.อิอาคม.
ปจ.ถาวาง ปุรา อุปสรรค พึง
ปุเรกฺขราน ทําในเบื้องตนอยู ทําในเบื้องหนา. ปุรา ปุเร+กรฺ+อาน
แปลง อา เปน เอ.
บูชาอยู เคารพ นบนอบ นับถือ
ปูชิยมาน ไหว.
ปูชฺ+ย ปจ.กัม.อิอาคม.

ปูรยมาน ใหเต็มอยู ใหสมบูรณ. ปูรฺ+ณย ปจ.เหตุ.

เปสิยมาน สงไปอยู ไสไป ใชไป บังคับ. ปสฺ+ย ปจ.กัม. วิการ อิ เปน เอ
โปถิยมาน บดอยู ขยี้ เฆี่ยน โบย ตี. โปถฺ+ย ปจ.กัม.พฤทธิ์ อุ เปน โอ.
ปรนปรืออยู เลี้ยง เลี้ยงดู พอก
โปสิยมาน เลี้ยง.
ปุสฺ+ย ปจ.กัม.พฤทธิ์.

ผ
ผรมาน ขยายอยู ฯลฯ กระจายออก. ผรฺ+อ ปจ.ดู ผรนฺต.
ผาลยมาน แตกอยู ฯลฯ. ผลฺ+ณย ปจ.กัต.ดู ผลนฺต
ผิยมาน ไปอยู ถึง เปนไป สูง นูน. ผิ+ย ปจ.กัต.
บานอยู เปดออก ปรากฏ แจม
ผุฎมาน แจง.
ผุฏþ+อ ปจ.

ไหวอยู เคลื่อน เจริญ งอกงาม

ผุรมาน รุงเรือง.
ผุรฺ+อปจ.

ผุลฺลมาน ผลิอยู ฯลฯ สลาย. ผุลฺลฺ+อ ปจ.ดู ผุลฺลนฺต

ผุสมาน ผุสฺ
กระทบอยู ฯลฯ สัมผัส. ผุสฺ+อ ปจ.ดู ผุสนฺต.
สมาน
โผฎมาน แผอยู แผไป แพรไป ซานไป. ผุฏ+อ ปจ.พฤทธิ์.

พ
พชฺฌมาน ของอยู ฯลฯ เนื่องกัน. พธฺ+ณย ปจ.แปลง ธฺย เปน ชฺฌ.
พชฺฌมาน ของอยู ฯลฯ เนื่อง. พธฺ+ย ปจ.กัม.แปลง ธยฺ เปน ชฺฌ.
เปนไปอยู ประพฤติ ปฏิบัติ รับ ปจ.แปลง ว เปน พ ถาตั้ง วตุ
พตฺตมาน สมาทาน.
วตฺ วตฺตฺ+อ
พึงซอน ตฺ.
แตกอยู ขาด ทลาย ทําลาย
พิลมาน สลาย.
พิลฺ+อ ปจ.

พฺยุหมาน พฺยู แปลง วิ เปน พฺย กิริยาตน

ดําริอยู คิด เขี่ย คุย แหวก. วิ+อูหฺ+อปจ.
หมาน รัสสะ อู เปน อุ.

พฺรูวมาน กลาวอยู พูด เจรจา . พฺรู ธาตุ แปลงเปน พฺรูว.

งอกงามอยู เจริญ รุงเรือง พอก
พฺรูหมาน พูล.
พฺฺรูหฺ+อปจ.
 รูอยู บรรลุ รูแจง ตรสรู ตื่น
โพธมาน บาน เบิกบาน
พุธฺ+อ ปจ.พฤทธิ์.

ภ
ตั้งอยู ดํารง คง คบ สมาคม คุน
ภชมาน สนิท ชิดชม.
ภชฺ+อ ปจ.

ออกเสียงอยู รอง พูด กลาว วา

ภฺญมาน กลาว วาขาน.
ภณฺ+ย ปจ.กัม.แปลง ณฺย เปน ฺญ.

แจกอยู จําแนก แบงให แบงให ปจ.กัม.อิอาคม ถาตั้ง ภชฺ พึง

ภาชิมาน ปน ใหปน.
ภชฺ ภาชฺ+ย
ทีฆะตนธาตุ.
ภาวยมาน
อนุเคราะหอยู ชวยเหลือ เอื้อเฟอ. ภู+ณย ปจ.กัต.
ภาวียมาน
ภาวยมาน
ภาวิยมาน
ใหเจริญอยู ฯลฯ. ภู+ณย ปจ.เหตุ.กัม.
ภาวียมาน
ภาสมาน กลาวอยู พูด เจรจา ภาสิต(กลาว). ภาสฺ+อ ปจ.

ภาสมาน เจริญอยู ฯลฯ ผุดผอง. ภาสฺ+อปจ. ดู ภาสนฺต.

ภิกฺขมาน ภิกฺ
ขออยู. ภิกฺขฺ+อปจ. กิริยาหลัง อาน ปจ.
ขาน
ปจ.กัต.ลบ อิ ที่ ทิ เปน ทฺ+ย
ตอยอยู ตี ทุบ แตก ปะทะ เปน ทฺย แปลง ทฺย เปน ชฺช
ภิชฺชมาน ทลาย ทําลาย สลาย.
ภิทิ+ย
อีกนัยหนึ่งเปน ณย ปจ.เหตุ
แปลวา ใหตอยอยู ฯลฯ.

ภุชมาน ภุชฺ ปจ.กิริยาหลัง แปลง ภุช เปน

ขดอยู คด โคง โกง งอ บิด. ภุชฺ+อ
ชมาน ภุภชช
ชฺช.
 กินอยู เคี้ยว เคี้ยวกิน กลืนกิน
ภุฺชาน บริโภค.
ภุชฺ ธาตุ นิคคหิตอาคม อาน ปจ.

ภูยมาน เมื่อเปนอยู มีอยู. ภู+ย ปจ.ภาว.

ม
มฺญมาน รูอยู ฯลฯ ไวตัว. มนฺ+ย ปจ.กัต.ดู มฺญนฺต.
มนฺตยมาน ปรึกษาอยู ฯลฯ หารือ. มนฺตฺ+ณย ปจ.กัต. ดู มนฺตยนฺต.
เมื่อตาย แตกดับ ละชีพ สิ้นใจ
มรียมาน สิ้นชีวิต.
มรฺ+ย ปจ.กัม.อีอาคม.

มาริยมาน ใหตายอยู ฯลฯ. มรฺ+ณย ปจ.เหตุ.อิอาคม.

ปปจ.ยปจ.กม
จ.ยปจ.กัม ออาคม
อิอาคม แปลง อา
มินิ ิยมาน คําํ นวณอยู นับั วัดั ตวง. มา+นา
ที่ มา เปน อิ.

มิยฺยมาน มียฺย ปจ.รูปฯ ๔๖๖ แปลง มร เปน

เมื่อตาย ฯลฯ สิ้นชีวิต. มรฺ+อ มิยฺย กัจฯ ๕๐๕ แปลง มร
มาน เปน มียฺย.
ใหลบ ยฺ สังโยค แลวทีฆะ อิ
มียมาน เมื่อตาย ฯลฯ . รูปฯ
เปน อี.
โมทมาน บันเทิงอยู ฯลฯ เพลิดเพลิน. มุทฺ+อ ปจ.พฤทธิ์ อุ เปน โอ.

ย
ยชมาน บวงอยู บูชา ฯลฯ ประพฤติธรรม. ยชฺ+อปจ. ดู ยชนฺต.

ขออยู รองขอ วอน วิงวอน ออน

ยาจมาน วอน.
ยาจฺ+อ ปจ.

ยาจิยมาน ขออยู ฯลฯ ออนวอน. จาจฺ+ย ปจ.กัม.อิอาคม.

ยุชฺฌมาน ตอตานอยู ตอสู ฯลฯ สูรบ. ยุธฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ธฺย เปน ชฺฌ.
ประกอบอยู ประสม รวบรวม
ยุฺชมาน กระทํา พยายาม.
ยุชิ+อ ปจ.นิคคหิตอาคม.

สัมพันธอยู เกี่ยวเนื่อง เกี่ยว

โยฏมาน เนื่องกัน.
โยฎþ+อ ปจ.

ร
รกฺขมาน รักษาอยู เลี้ยง ถนอม ปองกัน. รกฺขิ+อ ปจ.
รกฺขิยมาน รักษาอยู ฯลฯ ปองกัน. รกฺขฺ+ย ปจ.กัม.อิอาคม.
รชฺชมาน กําหนัดอยู ยอม ยินดี. รชฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ย เปน ช.
รุรชฌมาน
ชฺฌมาน กั้นอย ฯลฯ ยนด.
กนอยู ยินดี. รุรธิธ+ย
+ย ปจ.กัม.ด รุรชฌนต.
ปจ.กม.ดู ชฺฌนฺต.

รุทมาน
หลั่งน้ําตาอยู รองไห. รุทฺ+อ ปจ.คําหลัง พฤทธิ์.
โรทมาน
กําจัดอยู ขจัด ทําลาย
โรสมาน เบียดเบียน.
รุสฺ+อปจ. พฤทธิ์.

โรฬมาน ไมเอื้ออยู ไมเอื้อเฟอ ไมเอาใจใส. โรฬฺ+อ ปจ.

ล
ลชฺชมาน ละอายอยู ละอายใจ. ลชฺชฺ+อ ปจ.
ลพฺพมาน ไดอยู รับ ไดรับ. ลภฺ+ย ปจ.กัม.แปลง ภฺย เปน พฺภ.
ลภมาน ไดอยู รับ ไดรับ. ลภฺ+อ ปจ.
ลิมฺปยมาน ฉาบอยู ทา ไล ลูบไล โบก. ลิปฺ ลิป+ย ปจ.กัม.นิคคหิต และ อิอาคม.
ลูฺจมาน ถอนอยู ทิ้ง ถอนทิ้ง ยื้อแยง. ลุฺจฺ+อ ปจ.

กําจัดอยู ขจัด เบียด เบียดเบียน

ลุนฺถมาน เลอะ เปรอะ เปรอะเปอน.
ลุถิ+อ ปจ.

เลหมาน เพลินอยู ยินดี ชิม ลิ้ม เสีย ขอด. ลิหฺ+อ ปจ.วิการอิ เปน เอ.

โลกมาน เห็นอยู ดู แลดู แสดง. โลกฺ+อ ปจ.

อยากอยู อยากได หมกมุน ลุม

โลภมาน หลง เลาโลม ประโลม ปรารถนา.
ลุภฺ+อ ปจ.พฤทธิ์.

ว
เกลี้ยกลอมอยู ลวง ลอลวง
วฺจิยมาน หลอกลวง.
วฺจฺ+ย ปจ.กัม.อิอาคม.

เปนไปอยู หมุนเวียน ประพฤติ

วตฺตมาน ปฏิบัติ รับ สมาทาน.
วตฺตฺ+อ ปจ.

ใหกําหนดอยู ใหตั้งไว ใหตราไว

ววตฺถาปยมาน ใหหมายไว ใหวางไว.
วิ+อว+ถา+ณเปย ปจ.อิอาคม.

วสมาน อยูอยู จํา(จําคืออยู) ฯลฯ. วสฺ+อ ปจ.ดู วสนฺต.

วาริยมาน กันอยู กั้น คั่น ปองกัน หาม. วรฺ+ย ปจ.กัม.อิ อาคม ทีฆะ.
วาสิยมาน ใหอยูอยู ใหจําอยุ ฯลฯ. วสฺ+ณย ปจ.เหตุ.อิอาคม.
วิจรมาน เที่ยวไปอยู ทองเที่ยวไป. วิ+จรฺ+อ ปจ.
กลัวอยูตกใจ หวาด หวาดเสียว ปจ.กัต.ลบ อิ ที่ ชิ เปน ชฺ รวม
วิชฺชมาน ไหว สั่น.
วิชิ+ย
เปน ชฺย แปลงเปน ชฺช.
วิชฺชมาน มีอยู เปน. วิทฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ทฺย เปน ชฺช.
วิชฺชมาน ไดอยู ไดรับ ไดประสบ รู รูสึก. วิทฺ+ย ปจ.กัต.กัม.
 ปจ.ประจําหมวดธาตุ แปลง ธฺย
เจาะอยู แทง เสียดแทง ไช ยิง
วิชฺฌิยมาน ขวิด ผา
วิธฺ+ย เปน ชฺฌ แลวลง ย ปจ. กัม.อิ
อาคม.

วินิจฺฉิยมาน วิ ใครครวญอยู ไตรตรอง ตัดสิน ชี้ ปจ.กัม.อิ อี อาคม ซอน จฺ สวน

วิ+นิ+ฉิ+ย
นิจฺฉียมาน ขาด. รูปฯตั้ง จิ ธาตุ แปลงเปน ฉิ.

ปจ.กัม.อิอาคม แปลง ทิสฺ เปน

วิปสฺสิยมาน เห็นแจงอยู. วิ+ทิสฺ+ย
ปสฺส.

วิปฺผนฺทมาน ดิ้นรนอยู กระตือรือรน ขวนขวาย. วิ+ผทิ ธาตุ นิคคหิตอาคม แปลง อิ เปน อ.

สวางอยู แจมแจง งดงาม ผุด

วิภายมาน ผอง สวยงาม สุกใส ผองใส วิ+ภา+อ ปจ.ยฺ อาคม.
รุงเรือง รุงโรจน.
วิวรชฺ
รชฺชมาน หนายอยูู คลายกําหนด. วิ+รชฺ+ฺ ย ปจ.กัต.แปลง ย เปน ช.
วิโรจมาน รุงเรืองอยู ฯลฯ ไพโรจน. วิ+รุจ+อ ปจ.พฤทธิ์ ดู วิโรจฺนฺต.
วิลมฺพมาน ลาอยู ฯลฯ หอยลงมา. วิ+ลพิ ลมฺพฺ+อ ปจ.ดู วิลมฺพนฺต.
วิวชฺชมาน เวนขาดอยู งดเวน ฯลฯ หนาย. วิ+วชฺชฺ+อ ปจ.
วิวทมาน แกงแยงอยู ฯลฯ วิวาท. วิ+วทฺ+อ ปจ.ดู วิวทนฺต
วิวรมาน เปดอยู ฯลฯ เผยแพร. วิ+วรฺ+อ ปจ.ดู วิวรนฺต.
วิเหฐิยมาน กดขี่อยู ฯลฯ. วิ+เห€ฺ+ย ปจ.กัม.อิอาคม ดูวิเหเฐนฺต.
วีชมาน พัดอยู โบก กระพือ ปดไป. วีชฺ+อ ปจ.
วีชิยมาน พัดอยู ฯลฯ ปดไป. วีชฺ+ย ปจ.กัม.อิอาคม.

ปจ.กัม.แปลง จฺย เปน จฺจ ว

วุจฺจมาน กลาวอยู บอก พูด เรียก. วจฺ+ย เปน วุ อีกนัยหนึ่งลง ณย ปจ.
กัต.ลบ ณ แปลง จฺย เปน จฺจ.

วุยหมาน นําไปอยู พัดไป. วหฺ+ย ปจ.กัม.แปร ย ไวหนา ห.

 ปจ.ทีฆะ อุ เปน อู วฺ อาคม คํา
เขาไปสงบอยู ระงับ เขาไประงับ
วูปสมาน เขาไประงับวิเศษ.
อุป+สมฺ+อาน แปลงหลัง ตั้ง วิ+อุป+สมฺ+อาน
ปจ.ลบ อิ ที่ วิ ทีฆะ อุ เปน อู.

เวฐยมาน พันอยู ผูก โพก. เว€ฺ+ณย ปจ.กัต.

เวฐิยมาน พันอยู ผูก โพก. เว€ฺ+ย ปจ.กัม.อิอาคม.
โวโรปยมาน ปลงลงอยู. โอ+รุปฺ+ย ปจ.กัม.วฺ และ อิอาคม.
วิ(วินาสํ กตวา)+
โวโรปยมาน ปลงลงใหฉิหายอยู.
โอ+รุปฺ+ย
ปจ.กัม.อิอาคม.

ส
สกฺการมาน บูชาอยูเคารพ ยกยอง สักการะ. สกฺการฺ+อ ปจ.

สํกมาน
สงสัยอยู ลังเล ไมแนใจ. สกิ ธาตุ นิคคหิตอาคม แปลง อิ เปน อ.
สงฺกมาน
สํวรมาน สํารวมอยู ฯลฯรักษา. สํ+วรฺ+อ ปจ.

ปจ.แปลง ธา เปน ทห แปลง

นิคคหิต เปน นฺ แลวแปลงเปน
สทฺทหาน ตั้งไวโดยดีอยู ฯลฯนับถือโดยชอบ. สํ(สมฺมา)+ธา+อาน ทฺ ถาตั้ง สมฺมว+ธา พึงลบ มฺ
มาแลงซอน มฺ ดูคําแปลที่
สทฺทหนฺต ดวย.

สนฺตปฺปมาน รอนพรอมอยู แผดเผา เรารอน. สํ+ตปฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ย เปน ป.

สนฺตาปยมาน ใหพรอมอยู ฯลฯ. สํ+ตปฺ+ณย ปจ.เหตุ.อิอาคม.
สปฺปมาน ไปอยู คลานไป เสือกไป ไสไป. สปฺปฺ+อ ปจ.
สมาน เมื่อเปนอยู มอยู
เมอเปนอยู มีอยู. อสฺ+อ ปปจ.ลบตนธาตุ
จ.ลบตนธาตุ.
สมฺปชาน รูทั่วดวยดีอยู รูพรอม รูตัว รูสึก. สํ+ป+ญา+อาน ปจ.แปลง ญา เปน ชา.
 เปนไปพรอมอยู กลิ้งเกลือก
สมฺปริวตฺตมาน กระเสือกกระสนดิ้นรน.
สํ+ปริ+วตฺตฺ+อ ปจ.

เห็นพรอมอยู เห็นครบ เห็นครบ

สมฺปสฺสมาน ครัน เห็นครบถวน เห็นสมบูรณ.
สํ+ทิสฺ ธาตุ แปลงเปน ทสฺส.

สมฺปยายมาน ประพฤติซึ่งความรักอยู. สมฺปย ศัพท อาย ปจ.

ชักไปดวยดี ขยํา นวด นวดฟน
สมฺพาหมาน บีบคั้น.
สํ+วาหฺ+อ ปจ.

หักพรอมอยู หักราน แตกหัก ปจ.ถาตั้ง ภชฺ ธาตุ ลงนิคคหิต

สมฺภฺชมาน ทําลาย.
สํ+ภชฺ ภฺชฺ+อ
อาคม.
รูทั่วพรอมอยู รูตัว รูสึก รูสึกตัว
สมฺปชาน รูรอบคอบ รอบรู รูกวางขวาง รู สํ+ป+ญา+อาน ปจ.แปลง ญา เปน ชา.
ถวนถี่.
รรูทั่ววชอบอยู
ชอบอย รูรทั่ววโดยชอบ
โดยชอบ รรูชอบ
สมฺมปฺปชาน รูชัด.
ป+ญา+อาน ปจ.

บันเทิงพรอมอยู บันเทิงดวยดี
สมฺโมทมาน บันเทิงดี ฯลฯ.
สํ+มุทฺ พฤทธิ์.

สมุลฺลปมาน ปจ.ซอน ลฺ กิริยาหลัง ลง อาน

เจรจาอยู ปราศรัย. สํ+อุ+ลปฺ+อ
สมุลฺลปาน ปจ.แทน มาน.

ถาตั้ง สีธาตุ พึง รัสสะ อี เปน

สยมาน สยาน อิ วิการ อิ เปน เอ แปลง เอ
นอนอยู. สิ สี ธาตุ
เสมาน เปน อย กิริยาที่ ๒ ลง อาน
ปจ.กิริยาที่ ๓ วิการ อิ เปน เอ.

ระลึกอยู ไป ถึง กําจัด ขจัด

สรมาน เที่ยวไป ออกเสียง.
สรฺ+อ ปจ.

ปจ.เหตุ อีกนัยหนึ่ง แปลวา

ใหสําเร็จอยู ใหสําเร็จดวยดี ให
สาธยมาน แลว ใหเสรจ
แลว ใหเสร็จ ให
ใหจบจบ ใหสน.
ใหสิ้น
สาธิ+ณย สําเร็จอยู ฯลฯ ตั้ง สาธฺ+ย ปจ.
กัต.อ อาคม.หนา ย.
 ปจ.สฺส ปจ.ในอรรถภวิส.แปลง
สูณิสฺสมาน จักฟงอยู จักสดับ. สุ+ณา อา เปน อิ หรือ ลบ อา ลง อิ
อาคม.

สูยฺยมาน สูย ปจ.กัม.ซอน ย.กิริยาที่ ๒ ทีฆะ

ฟงอยู สดับ. สุ+ย
มาน ไมซอน ยฺ.

สุสฺสมาน ผากอยู ฯลฯเหี่ยว. สุสฺ+ย ปจ.แปลงเปน ส.ดู สุสฺสนฺต.

เสธมาน ไปอยู ถึง ฯลฯ เจริญ. สิธฺ+อ ปจ.วิการ อิ เปน เอ ดู เสธนฺต.

โสภมาน รุงเรืองอยู ฯลฯ โสภา. สุภฺ+อ ปจ.พฤทธิ์ ดู โสภนฺต.

ห
หฺญมาน กระทบอยู ฯลฯ ประหาร. หนฺ+ย ปจ.กัต.กัม.ดู หฺญนฺต.
หรมาน เมื่ออยู ฯลฯ เบียดเบียน. หรฺ+อ ปจ.ดู หรนฺต.
หรายมาน ละอายอยู. หเร+อ ปจ.แปลง เอ เปน อาย.

หริยฺยมาน หรีย เปนไปอยู อยู เปนอยู อาศัย

ปจ.กัม.อิ อี อาคม กิริยาตน
อาศัยอยู นํา นําไป นําออก ถือ หรฺ+ย
มาน ซอน ยฺ.
ถือเอา ยึด ยึดเอา ยึดถือ จับเอา.

ใหยินดีอยู ใหราเริง ใหรื่นเริง ให

สรวล ใหเสสรวล ใหหัวเราะ ให
หาสยมาน แฮฮา ใหสงเสียง ใหเปลงเสียง
หสฺ+ณย ปจ.เหตุ.
ใหออกเสียง ใหรอง.
เปนสุขอยู สบาย สําราญ รอง
หิลาทมาน รองดัง สงเสียง.
หิลาทิ ธาตุ.

หิหยฺยยยมาน
มาน ปปจ.กต.แปลง
จ กัต แปลง อา เป
เปนน อิอ ออี ดูด
ละอยู ฯลฯ ทรุดโทรม. หา+ย
หียมาน หิยฺยนฺต.
หุยฺยมาน
สละอยู ให ฯลฯ ยึดไว. หุ หู+ย ปจ.กัม.ดู หุยนฺต.
หูยมาน
หุยฺยนฺต หูยนฺต มีอยู เปนอยู เมื่อมีอยู เมื่อเปนอยู หุ หู+ย ปจ.ภาว.

เหหมาน มีอยู ฯลฯ เมื่อเปนอยู. หุ หู ธาตุ. แปลง อุ อู เปน เอห.

ต ปจจัย
อ
อกต ไมทําแลว ไมกระทํา ไมตกแตง. น+กรฺ ธาตุ ลบ รฺ.
แปลง ต เปน นฺต ลบ มฺ รูปฯ
อกถิต ไมกลาวแลว ไมบอก ไมแสดง. น+กถฺ+อิอาคม.
๖๐๒.
อกนฺต ไมกาวไปแลว ไมเหยียบ. น+กมฺ
ดาอยู ติ วา (วาคือติ)ติเตียน แปลง ต เปน ฏฐ ลบ สฺ รัสสะ
อกฺกุฏฐ บริภาษ.
อา+กุสฺ
ซอน กฺ.
อกฺขาติ กลาวแลว ชี้แจง แสดง. อา+ขา รัสสะ อุปสรรค ซอน กฺ.
ไมทิ้งแลว ไมขวาง ไมซัดไป
อเขปต ไมฌยน ไมโยนไป.
น+ขิปฺ วิการ อิ เปน เอ อิอาคม.

ไมยัง...ใหสิ้นไปแลว ไมยัง...ให
ปจ.เหตุ แปลง อี เปน เอ อิ
อเขปต เสียไป ไมยัง...ใหเสื่อม ไมยัง... น+ขี+ณาเป
อาคม.
ใหหมด.
แปลง อติ เปน อจฺจ แปลง ต
อจฺจารทฺธ ปรารถนายิ่งแลว. อติ+อา+รถฺ
เปน ทฺธ ลบที่สุดธาตุ.
อจฺจาสนฺน ใกลยิ่งแลว ใกลเคียงนัก ชิดนัก. อติ+อา+สทฺ แปลง ต เปน นฺน ลบ ทฺ.
อจฺจิต บูชาอยู เคารพ นับถือ ยําเกรง. อจฺจฺ ธาตุ อิอาคม.
ไมสะดุงแลว ไมหวาดเสียว ไม นิคคหิตอาคม แปลง น เปน อ
อจฺฉมฺภิต ครั่นคราม.
น+ฉภิ
ซอน จฺ.
ปจ.เหตุ.ลบ เณ และ อิ ลง
อจฺฉมฺภิต อัน...ใหสะดุงไมไดแลว ฯลฯ น+ฉภิ+เณ
นิคคหิต และอิอาคม.
ไมตัดแลว ตัดไมได ไมขาด ไมบั่น
อจฺฉินฺน ไมแบง ไมผา ไมทอน.
น+ฉิทฺ แปลง ต เปน นฺน ลบ ทฺ.

แปลง ต เปน นฺน รัสสะ ซอน

อจฺฉินน จี้เอาแลว ชิงเอา. อา+ฉิทฺ
จฺ.
อชิต ไมชนะแลว แพ ปราชัย. น+ชิ.
ประพฤติลวงเกินแลว ประลวง แปลง อธิ เปน อชฺฌ ต เปน
อชฺฌาจิณฺณ ละเมิด.
อธิ+อา+จรฺ
อิณฺณ ลบ รฺ.
อชฺฌาสิต อยูครอบครองแลว. อธิ+อาสฺ อิอาคม.
อชฺฌิฏþฐ บังคับแลว เชื้อเชิญ. อธิ+อิสฺ แปลง ต เปน ฏþฐ ลบ สฺ.

อชฺฌุปฺปตฺต ตกลงแลว โฉบลง เฉี่ยว เฉี่ยวเอา. อธิ+อุป+ปตฺ.

ทวมทับแลว ลาดทับ ปูลาด

อชฺโฌตฺถต ครอบงํา.
อธิ+โอ+ถรฺ ลบ รฺ ซอน ตฺ.

อชฺโฌตฺถริต อัน...ทวบทับแลว ฯลฯ. อธิ+โอ+ถรฺ อิอาคม.

อชฺโฌหฏ แปลง อธิ เปน อชฺฌ อว เปน

กินแลว กลืน กลืนกิน. อธิ+อว+หรฺ
อชฺโฌหต โอ กิริยาตน แปลง ต เปน ฏ.

ฉาบแลว ทา ไล หยอด ชัก ฉุด

อฺชิต ไป ถึง เปนไป แจง ชัด ปรากฏ อฺชฺ อิอาคม.
รัก ใคร รักใคร.
อฺญาต ไมรูแลว ไมรูจัก. น+ญา ธาตุ ซอน ฺ.
อฏฐิ
ฏþ ต ไมต้งั อยููแลว ไมดํารง. น+ฐา ซอน ฏþ อิอาคม.
 ไมเบียดเบียนแลว เอื้อเฟอ เอาใจ
อตนฺทิต ใส ไมเกียจคราน ขยัน ไมหลับ น+ตทิ นิคคหิตอาคม.
ไมหวงเหงา.

แปลงเปน ชา กัจฯ ๕๘๕ สวน

อติชาต เกิดยิ่งแลว. อติ+ชนฺ
รูปฯ ๖๐๓ แปลง นฺ เปน อา.

อติทุคฺคต ถึงยากยิ่งแลว ตกทุกขไดยาก. อติ+ทุ+คมฺ ลบ มฺ ซอน คฺ.

แปลง ต เปน ฑฺฒ ทฺธ ลบ
อติวุฑฺฒ อติวุทฺธ เจริญยิ่งแลว ฯลฯ แกยิ่ง. อติ+วฑฺฒฺ วทฺธฺ ที่สุดธาตุ คือ ฑฺฒ ทฺธ และ
แปลง ว เปน วุ.
แปลง ต เปน นฺต ลบ มฺ ซอน
อติกฺกนฺต กาวลวงแลว ลวงเลย ลวงละเมิด. อติ+กมฺ
กฺ.
แปลง ต กับ ส เปน ตฺต
อตอตตต
อตอตฺ ไมอิ่มแลว ไม
ไมอมแลว ไมเบอ.
เบื่อ. น+ตอส
น+ตอสฺ สวนกัจฯ ๕๗๙ รูรปฯ
สวนกจฯ ปฯ ๖๑๓ วา
วา
แปลง ต เปน ตฺต ลบ สฺ.
อตินฺต ไมเปยกแลว ไมชุม ไมชื้น. น+ติมุ แปลง ต เปน นฺต ลบ มุ.
เปนไปลวงแลว ลวง ลวงไป ผาน
อตีต ไป ผานพนไป.
อติ+อิ ธาตุ.

ขวางไปแลว ซัด พุง ยิง เหวี่ยง

อตฺต สาย.
อสฺ แปลง ต เปน ตฺต ลบ สฺ.

แปลง ต เปน ฏþฐ ลบ สฺ ดู

อทิฏþฐ ไมเห็นแลว. น+ทิสฺ
ทิฏฐ ดวย.
แปลง ต เปน นฺน อิอาคม.
อทินฺน ไมใหแลว. นา+ทา สวนรูปฯ ๖๑๕ แปลง ต เปน
อินฺน ลบ อา.
อทฺฏฐ ไมประทุษราย ไมสีย ไมเสียหาย. น+ทุสฺ แปลง ต เปน ฏþฐ ลบ สฺ.
กําจัดแลว ขจัด เบียดเบียน บีบ
อทฺทิต คั้น ลําเศ็ญ.
อทฺทฺ อิอาคม.

เฉพาะ ภูธาตุอยูหนปลาย แปลง

อทฺธภูต เปนเฉพาะแลว เปนยิ่ง เปนใหญ. อธิ+ภู
อธิ เปน อทฺธ.
 ถึงทับแลว บรรลุ ตรัสรู ได
อธิคต ประสบ.
อธิ+คมฺ ลบ มฺ.

ตั้งทับแลว ตั้งมั่น ปรารถนา

อธิฏฐิต อธิษฐาน.
อธิ+ฐา อิอาคม ซอน ฏ.

อธิมุตฺต พนยิ่งแลว หยั่งลง สิง นอมไป. อธิ+มุจฺ แปลง จฺ เปน ตฺ.

เปนไปทับแลว ประสงค มุงหมาย

อธิเปต อธิปฺเปต อธิบาย.
อธิ+ป+อิ ธาตุ.

แปลง ต เปน ตฺถ ลบ สฺ รูปฯ

๖๑๒ วา แปลง สฺต เปน ตฺถ
ทับอยูแลว อยูอาศัย สิง(กิริยา
อธิวตฺถ อธิวุตฺถ ของโอปปาติกะ).
อธิ+วสฺ กิริยาหลัง แปลง ว เปน วุ
แปลวา รับ รับคํา ดวย วสฺ
ธาตุลงในอรรถชอบใจ.

อธิวตฺถฺ อธิวุตถ ใหอยููทับแลว ฯลฯ. อธิ+วสฺ+เณ ปจ.เหตุุ.ลบ เณ.

อธิวาสิต ใหอยูทับแลว ฯลฯ. อธิ+วสฺ+เณ ปจ.เหตุ.อิอาคม.
อนฺญิต ไมรูแลว ไมทราบ. น+ณา ธาตุ ซอน ฺ อิอาคม.
ไมรูตามแลว ไมยินยอม ไม
อนนุฺญาต อนุญาต.
น+อนุ+ญา ธาตุ ซอน ฺ.

อนวฏþฐิต ไมตั้งลงแลว ไมหยั่งลง ไมตั้งมั่น. น+อว+ฐา อิอาคม ซอน ฏþ.

อนาหฏ อนาหต ไมนํามาแลว. น+อา+หรฺ ลบ รฺ กิริยาตนแปลง ต เปน ฏ.

อนธิฏþฐิต ไมตั้งทับแลว ฯลฯ. น+อธิ+ฐา ดู อธิฏþฐต.

ไมติเตียนแลว ไมยกโทษขึ้นพูด
อนินฺทิต ไมนินทา.
น+นิทิ อิอาคม.

รัสสะ แปลง ว เปน วุ วุ เปน

อนิพฺพุต ไมดับแลว. น+นิ+วา ธาตุ
พุ ซอน พฺ.
อนิมนฺติต ไมเชื้อเชิญแลว ไมนิมนต. น+นิ+มนฺตฺ ธาตุ อิอาคม.
แปลงเปน ย ถาตั้ง ยมุ พึงลบ
อนิยต ไมเที่ยงแลว ไมแนนอน. น+นิ+อิ ธาตุ
มุ.
อนิวตฺต ไมกลับแลว. น+นิ+วตุ ธาตุ ลบ อุ ซอน ตฺ.
เกิดตามแลว (ไมดีหรือเลวกวา
อนุชาต ตระกูลที่เกิด).
อนุ+ชนฺ แปลงเปน ชา.

รูตามแลว ยินยอม ยอมให ตก

อนุฺญาต ลง อนุญาต.
อนุ+ญา ซอน ญ.

อนุทฺธต ไมกําจัดขึ้นแลว ไมฟงซาน สงบ. น+อุ+หนฺ แปลงเปน ธ ซอน ทฺ.

อนุธุต อนุธูต ครางอยู สั่น สั่นไหว หวั่นไหว. อนุ+ธุ ธาตุ กิริยาหลัง ทีฆะ.

อนุปจิต ไมเขาไปสะสมแลว ไมเขาไปสั่งสม. น+อุป+จิ ธาตุ.

ไมเขาไปตั้งไวแลว ไมเขาไปดํารง
อนุปฏþฐาปต ไว ไมเขาไปบํารุง.
น+อุป+ฐปฺ+เณ ปจ.กัต.ลบ ปจ.อิอาคม ซอน ฏ.

อนุปฏฐิต ไมใหเขาไปตั้งไวแลว ไมใหตั้งมั่น . น+อุป+ฐา+เณ ปจ.เหตุ.ลบ ปจ.

อนุปติต ตกตามแลว หลนตาม โฉบ. อนุ+ปตฺ ธาตุ อิอาคม.

ไมเขาไปติดแลว ไมเขาไปฉาบ ไม
อนุปลิตฺต เขาไปหา.
น+อุป+ลิปฺ แปลง ปฺ เปน ตฺ.

อนุปวิฏฐ เขาไปตามแลว เขาไปโดยลําดับ. อนุ+ป+วิสฺ แปลง ต เปน ฏฐ ลบ สฺ.

อนุปหต ไมเขาไปกําจัดแลว ฯลฯ. น+อุป+หนฺ ธาตุ ลบ นฺ.
อนุปฬิต ตามกําจัดแลว ฯลฯ. อนุ+ปฬฺ ธาตุ อิอาคม.
ถึงตามแลว ถึงโดยลําดับ ไปตาม
อนุปฺปตฺต ไปตามลําดับ.
อนุ+ปทฺ แปลง ทฺ เปน ตฺ.

อนุปสมฺปนฺน ไปอุปสมบทแลว. น+อุป+สํ+ปทฺ แปลง ต เปน นฺน ลบ ทฺ.

อนุพทฺธ ติดตามแลว. อนุ+พธ ธาตุ แปลง ต เปน ทฺธ ลบ ที่สุดธาตุ.

ปจ.เหตุ.แปลง อู เปน โอ เอา

อนุภาวิต ใหเปนไปตามแลว ใหเจริญเนืองๆ. อนุ+ภู+เณ
โอ เปน อาว.
 ประกอบตามแลว ตามประกอบ
อนุยฺตฺต ประกอบเนือง ๆ ประกอบ อนุ+ยุชฺ แปลง ชฺ เปน ตฺ.
บอย ๆ ประกอบโดยลําดับ.

อนุลิตฺต ฉาบตามแลว ทาตาม ชะโลมตาม. อนุ+ลิปฺ ธาตุ แปลง ปฺ เปน ตฺ.

ตามสอนแลว ติดตามสอน พร่ํา

อนุสาสิต สอน.
อนุ+สาสฺ+อิอาคม.

แปลง ต เปน ฏฐ ลบ สฺ อิ
อนุสิฏฐ ตามสอนแลว ฯลฯ. อนุ+สาสฺ อาคม รูปฯ ๖๐๙ วาแปลง ต
เปน ริฏþฐ.

อนุสฺสริต อนุ ระลึกตามแลว ระลึกเนือง ๆ

ระลึกถึง ถอนขึ้นไมไดแลว ไม น+อุ+หยฺ ลบ ยฺ.
หต อนูหต ถอนขึ้น.

อโนนต ไมนอมลงแลว ไมโนมลง ไมกมลง. น+โอ+นมฺ ลบ มฺ.

ตั้งอยูในที่อื่นแลว หายไป ไม

อนุตรหิต ปรากฏ อันตราย.
อนฺตร+ธา แปลง ธา เปน ห อิอาคม.

อนุวาหต ตามกระทบแลว ตามปะทะ. อนุ+อา+หนฺ แปลง อุ เปน ว ลบ นฺ.

อปกต เบียดเบียนแลว. อป+กรฺ ลบ รฺ.
อปคต ไมปราศแลว หลีกไป. อป+คมฺ ลบ มฺ.
ออนนอมแลว ถอมตน เคารพ ยํา
อปจายิต เกรง.
อป(ลง)+จายุ อิอาคม.

เคารพแลว สักการะ บูชา ยํา

อปจิต เกรง.
อป+จายฺ จายุ ลบที่สุดธาตุ.

ไมไตไปแลว ไมดําเนินไป ไม

อปฏิปนฺน ปฏิบัติ.
น+ปฏิ+ปทฺ แปลง ต เปน นฺน ลบ ทฺ.

อปณฺฺณ ไมบัญญัติแลว สาบสููญ. น+ปทฺฺ แปลง ต เปน ณฺณ

ฺ ลบ ทฺ.ฺ
อปรทฺธ ผิดแลว ประทุษราย ฯลฯ อป+รธฺ แปลง ต เปน ทธ ลบ ธฺ.
อปราชิต ไมแพแลว ชนะ. น+ปรา+ชิ ธาตุ
อปริจิต ไมสะสมรอบแลว ไมคุนเคย. น+ปริ+จิ ธาตุ.

อปริฉินฺน กําหนดตัดไมไดแลว ไมกําหนดตัด. น+ปริ+ฉิทฺ ธาตุ.

แปลง จฺ เปน ตฺ หรือแปลง ตฺ

อปริมุตฺต ไมพนรอบแลว ไมหลุดพน. น+ปริ+มุจฺ
เปน ตฺต ลบ จฺ.

อปริพทฺธ อป ไมพัวพันแลว ไมเกี่ยวโยง ไม

เกี่ยวโยงกัน ไมพาดพิง ไม น+ปริ+พธฺ.
ลิพทฺธ พาดพิงกัน ไมพาดพิงถึงกัน.

อปโลกิต ลาแลว อําลา บอกเลา แจงความ. อป+โลกฺ อิอาคม.

อปวิทฺธ ทอดทิ้งแลว. อป+วิสฺ แปลง ต เปนทฺธ ลบ สฺ.

ลบ นฺ กิริยาตน แปลง ต เปน
อปหฏ อปหต ไมฆาแลว ไมประหาร.
ไมฆาแลว ไมประหาร อป+หน
อป+หนฺ
ฏ.
แปลง ต เปน ฬฺห ลบ หฺ
อปากฏ ไมสําแดงออกใหเห็น ไมปรากฏ. อา+รุหฺ
กิริยาหลัง ทีฆะ.

อปาปุณิต ไมถึงแลว ไมทัน. น+ป+อปฺ+อุณา ปจ.อิอาคม. โมคฯ ตั้ง อาปฺ ธาตุ.

แปลง ต เปน ฏþฐ รูปฯ ๖๑๐

อปฏþฐ ไมถามแลว. น+ปุจฺฉฺ วา แปลง ต กับพยัญชนะที่สุด
ธาตุเปน ฏþฐ.
อเปต ไปปราศแลว ปราศไป หลีกไป. อป+อิ ธาตุ วิการ อิ เปน เอ.
อปฺปฏิจฺฉนฺน ไมปกปดแลว เปดเผย. น+ปฏิ+ฉทฺ ซอน ปฺ และ จฺ.
อปฺปฏิพทฺธ ไมเนื่องเฉพาะแลว ไมจอดจอ. น+ปฏิ+พธฺ.
อปฺปฏิหต ไมกระทบเฉพาะแลว ไมกระทบ. น+ปฏิ+หนฺ.
ไมถึงแลว ไมเปนไป ไมบรรลุ ไม
อปฺปตฺต ตก ไมหลน.
น+ปตฺ ซอน ปฺ.

อปฺปทุฏþฐ ไมประทุษรายแลว ไมทําราย. น+ป+ทุสฺ ดู ปทุฏþฐ.

 ไมประมาทแลว รอบครอบ
อปฺปมตฺต ระมัดระวัง.
น+ป+มทฺ.

อปฺปสนฺน ไมเชื่อถือแลว ไมยินดี ไมเสื่อมใส. น+ป+สทฺ.

อปฺปสุต
ฟงนอยแลว สดับนอย. อปฺป+สุ.
อปฺปสฺสุต
รัสสะ อา เปน อ พฤทธิ์ อุ
อปฺโปฐิต เปน โอ ซอน ปฺ แปลง ถฺ เปน
อปฺโผฐิต ตบแลว ปรบ (ตบมือ ปรบมือ). อา+ปุถฺ ฐ. อิอาคม กิริยาที่ ๒ แปลง
อปฺโผฏิต ปฺ เปน ผฺ กิริยาที่ ๓ ผุฏþ ธาตุ
พฤทธิ์ อุ เปน โอ.

อผุสิต ไมถูกแลว ไมถูกตอง. น+ผุสฺ อิอาคม.

แปลง ว เปน วุ วุ เปน พุ
อพพฬห
อพฺ พุฬฺห ถอนขึ้นแลว ฉุฉดขึ
ถอนขนแลว ดขน้น ดงขน.
ดึงขึ้น อา+วห
อา+วหฺ
ซอน พฺ.
ไมเกลื่อนกลนแลว ไมคละ ไมเจือ
อพฺโพกิณฺณ ปน ไมเจือปนกัน ไมคั่นกัน ไม น+วิ+อว+กิรฺ แปลง ต เปน อิณฺณ.
เรี่ยราย ไมมีอะไรสลับ ลวน.
หนา ๑๙๔
อพฺภาจิกฺขิต กลาวขมขี่อยู กลาวตู. อภิ+อา+จิกฺขฺ แปลง อภิ เปน อพฺภ อิอาคม.
กําจัดยิ่งแลว ขจัดยิ่ง กําจัด ขจัด
อพฺภาหต ฯลฯ.
อภิ+อา+หนฺ ลบ นฺ.

เลื่อนลอยขึ้นไปแลว กระโดดขึ้น
อพภุคฺคต เหาะขึ้นไป ฟุงไป กระจายไป แผ อภิ+อุ+คมฺ ลบ มฺ ซอน คฺ.
กระจายไป.
ซอน พฺ กิริยาตน รัสสะ อู เปน
อพฺภุต อพฺภูต ไมมีแลว ไมเปน ไมเด ไมบังเกิด. น+ภู
อุ.
ไมเคยมีแลว ฯลฯ แปลตามอรรถ อภูตปุพฺพํ ภูตนฺติ
อพฺภฺ ุต อพฺฺภูต กถาจริยาปฏก อพฺ
อพภตํ
ภุตํ อพภตํ
อพฺภูตํ.
 แปลง น เปน อ วิการ อิ เปน
กลาวทายไมไดแลว ไมกลาวทาย
อพฺยากต ไมยืนยัน ไมพยากรณ.
น+วิ+อา+กรฺ เอ แปลง เอ เปน ย วฺ เปน พฺ
ลบ รฺ.
ไมอบรมแลว ไมแนะนําชี้แจง ไม
อภาวิต แนะนําพร่ําสอน.
น+ภู ธาตุ.

อภาวิต ไมใหเจริญแลว ไมใหมี ไมใหเปน. น+ภู+เณ ปจ.เหตุ ลบ เณ.

กาวไปยิ่งแลว กาวลวง กาวลวง

ไป ลวงไป สิ้นไป ชอบใจยิ่ง
อภิกฺกนฺต พอใจยิ่ง รักยิ่ง ใครยิ่ง ปรารถนา
อภิ+กมฺ แปลง ต เปน นฺต ลบ มฺ.
ยิ่ง อยากยิ่ง.
เกิดยิ่งแลว (เกิดมีคุณงามความดี
อภิชาต สูงกวาตระกูล).
อภิ+ชนฺ แปลงเปน ชา.

เพงจําเพาะแลว เพงฉะเพาะ
อภิชฌิ
อภชฺ ฌต เจาะจง.
อภ+เฌ
อภิ+เฌ ลบ เอ ซอน
ซอน ชชฺ ออาคม.
อิอาคม

หนา ๑๙๕
อภิฺญาต รูยิ่ง รูจําเพาะ รู ปรากฏ ชํานาญ. อภิ+ญา ซอน ฺ.

อภิตตฺต เผายิ่งแลว แผดเผา รอนจัง. อภิ+ตปฺ แปลง ปฺ เปน ตฺ.

ชมเชยยิ่งแลว ยกยองยิ่ง
อภิตฺถุต สรรเสริญยิ่ง.
อภิ+ถุ ซอน ตฺ.

อภินิพฺพุต ดับยิ่งแลว ดับสนิท ดับ. อภิ+นิ+วุ แปลงเปน พุ ซอน พฺ.

อภินิฬิต
เบียดเบียนยิ่งแลว บีบคั้นยิ่ง. อภิ+ปฬิ ปฬิ อิอาคม.
อภิปฬิต
ปรารถนายิ่งแลว มุงหมายยิ่ง
อภิปตฺถิต ฯลฯ.
อภิ+ปตฺถฺ อิอาคม.

อภิภูต เปนยิ่งแลว เปนทับ ครอบงํา. อภิ+ภู.

ขอยิ่งแลว ขอโดยเอื้อเฟอ วิงวอน
อภิยาจิต วิงวอนยิ่ง เชื้อเชิญ.
อภิ+ยาจฺ อิอาคม.
 รักษายิ่งแลว คุมครอง ปองกัน
อภิรกฺขิต ระวังรักษา.
อภิ+รกฺขฺ.

อภิรต เพลิดเพลินยิ่งแลว ยินดียิ่ง ฯลฯ. อภิ+รมฺ ลบ มฺ.

อภิรุฬฺห งอกงามแลว เจริญ เจริญยิ่ง. อภิ+รุหฺ แปลง ต เปน ฬฺห ลบ หฺ.
กําหนดยิ่งแลว กําหนดไว หมาย
อภิลกฺขิต ไว.
อภิ+ลกฺขฺ.

แปลง ต เปน ฏþฐ ลบ สฺ แปลง

ว เปน วุ กัจฯ ๕๗๔ รูปฯ
อภิวุฏþฐ ตกหนักแลว (ฝน). อภิ+วสฺ
๕๙๗ วา แปลง ต กับ สฺ เปน
อุฏþฐ.

อภิสํขต อภิสงฺขต กระทําพรอมเฉพาะแลว ปรุงแตง. อภิ+สํ+กรฺ แปลง กรฺ เปน ข.

อภสนฺ
อภิ สนนน สั่งสมแลว สะสม
สงสมแลว สะสม. อภิ+สท
อภ+สทฺ แปลง ต เปน
เปน นฺนนน ลบ ทฺท.

อภิสปต แชงยิ่งแลว แชงเฉพาะ สาปยิ่ง

อภิ+สปฺ กิริยาหลังแปลง ต เปน ตฺถ.
อภิสปตฺถ สาปเฉพาะ สาปแชง.

ไปพรอมเฉพาะแลว ไปพรอมกัน
อภิสมิต มาก.
อภิ+สํ+อิ. รูปฯ ๖๑๔ ลง กฺต ปจ.ลบ กฺ.

หนา ๑๙๖
อภิสิตฺต ลดเฉพาะแลว อภิเษก. อภิ+สิจฺ แปลง จฺ เปน ตฺ.
นําไปเฉพาะแลว นําไปยิ่ง นําไป ลบ รฺ กิริยาตน แปลง ต เปน
อภิหฏ อภิหต เจาะจง.
อภิ+หรฺ
ฏ.
กลาวเฉพาะแลว กลาวเจาะจง
อภิหิต พูดเจาะจง.
อภิ+ธา แปลงเปน ห อภิฯ หนา ๒๓๕.

อภิหิต ทรงไวดีแลว ทรงไวยิ่ง ฯลฯ. อภิ+ธา แปลงเปน ห.

อภูต ไมเปนแลว ไมมี ไมเกิด ไมจริง. น+ภู.
อมต ไ ตายแลว เปปน.
ไม น+มรฺ ลบ รฺ.
อมต ไมรูแลว ไมทราบ. น+มนฺ ลบ นฺ.
แปลง ต เปน ฬฺห ลบ หฺ
อมุฬฺห อมูฬฺห ไมหลงแลว หายหลง. น+มุหฺ
กิริยาหลัง ทีฆะ.
ไมควรแลว ไมสมควร ไมถูกตอง
อยุตฺต ไมชอบ ใชไมได.
น+ยุชฺ แปลง ชฺ เปน ตฺ.

ควรแลว สมควร เคารพ นับถือ

อรหิต บูชา สักการะ.
อรหฺ.

อลคฺค ไมของแลว ไมของอยู ไมสงสัย. น+ลคฺ แปลง ต เปน ค.

ทําใหพอแลว กระทําใหพอ
อลงฺกต ตกแตง ตบแตง ประดับ ประดับ อลํ+กรฺ ลบ รฺ.
ประดา.
อวกฑฺฒิต คราลงอยู ฉุดลง เหนี่ยวลง. อว+กฑฺฒฺ.
อวคต รููแลว บรรลุุ ตรัสรูู. อว+คมฺ ลบ มฺ.
อวฺญิต ดูหมิ่นแลว ดูถูก ดูแคลน. อว+ญา ซอน ฺ.
อวฏþฐิต ตั้งลงแลว ตั้งมั่น ดํารงมั่น. อว+ฐา ซอน ฏþ.

อวตฺถฏ สองกิริยาแรก ลบ รฺ กิริยาที่ ๑

ทวมทับแลว ลาดทับ ปูลง ปูลาด แปลง ต เปน ฏ กิริยาที่ ๓
อวตฺถต ลาดลง.
อว+ถรฺ
ไมลบ รฺ ลง อิอาคม. ซอน ตฺ
อวตฺถริต ทุกกิริยา.

อวตฺถิต ตั้งลงแลว ฯลฯ. อว+ฐา ถา ซอน ตฺ ถาตั้ง ฐา พึง แปลง.

ดูหมิ่นแลว ดูถูก ดูแคลน หมิ่น

อวมานิต ประมาท.
อว+มนฺ ทีฆะ.

อวรุทฺธ ขับไลแลว ตอนใหไป บังคับใหไป. อว+รุธิ แปลง ต เปน ทฺธ ลบ ธิ.

อวสนฺน จมลงแลว ตกต่ํา. อว+สทฺ แปลง ต เปน นฺน ลบ ทฺ.

อวสิฏฐ
อวสฏþ เหลือลงแลว เหลื
เหลอลงแลว เหลออยู
ออย. อว+สิส
อว+สสฺ แปลง ต เปน
เปน ฏþฏฐฐ ลบ สฺส.
อวสิต สําเร็จแลว เสร็จ รู เขาใจ. อว+สิธฺ ลบ ธฺ.
อวสุต อวสฺสุต ชุมแลว เปยก ไหลรด รั่วรด. อว+สุทฺ ลบ ทฺ.
อวหฏ อวหต นําลงแลว ลัก ขโมย. อว+หรฺ ลบ รฺ.
อวหฏ อาหต นํามาแลว พามา เอามา. อา+หรฺ ลบ รฺ.
อปสาทิต รุกรานแลว ระราน. อป+สทฺ อิอาคม ทีฆะตนธาตุ.
ไมซัดไปตางแลว ไมซัดสาย ไม
อวิกฺขิตฺต ฟุงซาน.
น+วิ+ขิป แปลง ปฺ เปน ตฺ.

ไมไปปราศแลว ไมพนไป ไม

อวิคต ดําเนินไป.
น+วิ+คมฺ ลบ มฺ.

ไมละแลว ไมเวน ไมละเวน ไม ทวภาวะ หา รัสสะ แปลง ห

อวิชหิต ทอดทิ้ง.
น+วิ+หา
เปน ช อิอาคม.
อวิชาติ ไมคลอดแลว ไมประสูติ. น+วิ+ชนฺ แปลง ชนฺ เปน ชา.
คุมครองแลว ปองกัน ระวัง
อวิต รักษา ถนอม เลี
รกษา เลยง.
้ยง
อวฺ ธาตุุ อิอาคม.

กิริยาตน ลบ อิ ที่ วิ กิริยาหลัง

อวิต อวีต ไมไปปราศแลว ไมพนไป. น+วิ+อิ ธาตุ
อิ+อิ เปน อี.
แปลง ต ปจ.เปน ณฺณ ลบ รฺ
ไมขามพนแลว ขามไมได ขามไป
อวิติณฺณ ไมได.
น+วิ+ตรฺ อิอาคม รูปฯ๖๐๐ วาแปลง ต
เปน อิณฺณ.
ไมติดทั่วแลว ไมทา ไมฉาบทา
อวิฉิตฺต ไมสูบไล.
น+วิ+ลิปฺ แปลง ปฺ เปน ตฺ.

อวิวิตฺต ไมสงัดแลว ไมสงบ ไมเงียบ. น+วิ+วิจฺ แปลง จฺ เปน ตฺ.

อวิสชฺชิต ปจ.ประจําหมวดธาตุ แปลง ชฺย

ไมสละแลว ไมปลอย ไมจิสัชชนา. น+วิ+สชฺ+ย
อวิสฺสชฺชิต เปน ชฺช กิริยาหลัง ซอน สฺ.

ไมกระทําพรอมแลว ไมปรุงแตง
แปลง กรฺ เปน ข กัจฯ ๕๙๔
อสํขต อสงฺขต ปรุงแตงไมได ไมตกแตง ไมตบ น+สํ+กรฺ
รูปฯ ๕๖๖.
แตง.
 ไมสํารวมแลว ไมระวัง ไมปองกัน
อสํวุต ไมปด ไมกั้น ไมเหนี่ยวรั้ง.
น+สํ+วุ ธาตุ.

อสจฺฉิกต ไมทําใหแจงแลว ไมกระทําใหแจง. น+สจฺฉิ+กรฺ ลบ รฺ.

ลบ ตฺ แปลง ย เปน ญ
ไมสํารวมแลว ไมระวัง ไมปองกัน
อสฺญต ไมสงวน ไมเก็บไว.
น+สํ+ยตฺ นิคคหิตเปน ฺหรือ ตั้งยมุ ธาตุ
ลบ มฺ.
ไมของแลว ไมของอยู ไมขัด ไม
อสตฺต ติด คลอง.
น+สชฺ แปลง ชฺ เปน ตฺ.

ไมชมเชยพรอมแลว ไมชมเชยทุก
อสนฺถุต อยาง ฯลฯ.
น+สํ+ถุ.

อสมาหิต ไมตั้งลงพรอมแลว ไมตั้งมั่น. น+สํ+อา+ธา แปลง ธา เปน ห.

ไมถอนขนดวยดแลว
ไม ถอนขึ้นดวยดีแลว มไดถอนขน
มิไดถอนขึ้น
อสมุจฺฉินฺน ดวยดี ไมตัดขึ้นพรอม ไมไดขาด น+สํ+อุ+ฉิทฺ แปลง ต เปน นฺน ลบ ทฺ.
ขึ้นพรอม.
ไมเนื่องพรอมแลว ไมเนื่องกัน ไม แปลง ต เปน นฺธ ลบที่สุดธาตุ
อสมฺพนฺธ เกี่ยวเนื่องกัน ไมเกี่ยวของกัน ไม น+สํ+พธฺ หรือตั้ง พนฺธฺ แปลง ต เปน นฺธ
ติดตอกัน. ลบที่สุดธาตุคือ นฺธฺ.
ไมกวาดแลว ไมเช็ด ไมถู ไมทํา
อสมฺมชฺช ความสะอาด.
น+สํ+มชฺ แปลง ต เปน ช.

กินแลว เคี้ยว เคี้ยวกิน กลืนกิน

อสิ อสีต บริโภค.
อสฺ ธาตุ อิ อีอาคม.

อสุต ไมฟงแลว ไมสดับ. น+สุ ธาตุ.

ไมหมดจดแลว ไมสะอาด ไมผอง
อสุทฺธ แผว.
น+สุธฺ แปลง ต เปน ทฺธ ลบ ธฺ.

ไมเสพแลว ไมคบ ไมคบหา ไมรับ

อเสวิต ใช ไมปฏิบัติ.
น+เสวุ อิอาคม.

อสฺสสิต หายใจอยูแลว เปนอยู. อา+สสฺ รัสสะ ซอน สฺ.

อหต ไมกําจัดแลว ไมขจัด ไมฆา ฯลฯ น+หนฺ ลบ นฺ.

อา
เกลื่อนกลนแลว เกลื่อนกลาด
กระจัดกระจาย ดาษดา คลุกคลี
อากิณฺณ ระคน โปรยลง เรี่ยราย
อา+กรฺ แปลง ต เปน ณฺณ ลบ รฺ.
อาเกียรณ.
กระทบในเบื้องหนาแลว ตี ตอก
อาฏิต เคาะ ทุบ อัด.
อา+กุฏ พฤทธิ์.

อาขฺยาต กลาวแลว บอก. อา+ขฺยา ธาตุ.

อาคต มาแลว ถึง บรรลุ. อา+คมฺ ลบ มฺ.
อาฆาติต ปองรายแลว มุงราย. อา+หนฺ แปลงเปน ฆาต อิอาคม.

ประพฤติโดยเอื้อเฟอ ประพฤติทั่ว
อาจิณฺณ ประพฤติยิง ประพฤติสม่ําเสมอ.
อา+จรฺ แปลง ต เปน อิณฺณ ลบ รฺ.

สั่งสมทั่วแลว สั่งสมยิง สะสมทั่ว

อาจิณฺณ สะสมยิ่ง.
อา+จิ แปลง ต เปน อิณฺณ.

อาจิต สั่งสมแลว ฯลฯ กอสราง. อา+จิ ลบ อิ ลง อิอาคม.

อาณตฺต บังคับแลว สั่ง นัดหมาย. อาณฺ ซอน ตฺ.
อาทิตฺต เผาโดยยิ่งแลว รอนยิ่ง ไหม. อา+ทิปฺ แปลง ปฺ เปน ตฺ.
อาทิตฺต ใหรอนโดยยิ่ง ฯลฯ. อา+ทิปฺ+เณ ปจ.เหตุ ลบ เณ .
แปลง ต เปน นฺน เอา อา ที่
อาทินฺน ถือเอาแลว ยึดไว. อา+ทา ทา เปน อิ กัจฯ ๕๘๒ รูปฯ
๖๑๕ แปลง ต เปน อินฺน.
สัสนแลว
่นแลว สะบด
สะบัด สลด
สลัด ไหว
อาธูต อาธูต หวั่นไหว.
อา+ธุ กิริยาหลัง ทีฆะ.
อานีต นํามาแลว พามา เอามา. อา+นี ธาตุ.
อาปนฺน ถึงทั่วแลว ถึง บรรลุ ตอง. อา+ปทฺ แปลง ต เปน นฺน ลบ ทฺ.
อาปุจฺฉิต ถามโดยเอื้อเฟอแลว ลา อําลา. อา+ปุจฺฉฺ อิอาคม.
ผูกโดยยิ่งแลว ผูกพัน ติดพัน
อาพทฺธ เกี่ยวพัน เกี่ยวเนื่อง เนื่องกัน.
อา+พธฺ แปลง ต เปน ทฺธ ลบที่สุดธาตุ.

อาภต นํามาแลว พามา เอามา. อา+ภมฺ ภมุ ลบที่สุดธาตุ สูจิ เปน ภรฺ.
อาภต เลี้ยงอยู เลี้ยงดู คอยดูแล. อา+ภรฺ ลบ รฺ.
จับตองแลว ลูบคลํา ถือมั่น ยึด
อามฏþฐ มั่น.
อา+มสฺ แปลง ต เปน ฏฐ ลบ สฺ.

ขอโดยเอื้อเฟอแลว วิงวอน ออน

อายาจิต วอน.
อา+ยาจฺ อิอาคม.

นับแลว นับถือ คละกัน เจือกัน

อายิต ผสมกัน
ผสมกน.
อา+ยุ.ุ

ปรารภแลว กลาวถึง ดําริ ตั้งตน

อารทฺธ เริ่ม ลงมือ ทํา พยายาม.
อา+รภฺ แปลง ต เปน ทฺธ ลบ ภฺ.

งอกขึ้นอยู ขึ้น ขึ้นไป เกิด แปลง ต เปน ฬฺห ลบ หฺ

อารุฬฺห อารูฬฺห ปรากฏ.
อา+รุหฺ
กิริยาหลัง ทีฆะ.
บอกแลว ทูล กราบทูล รุงเรือง
อาโรจิต ฯลฯ.
อา+รุจฺ พฤทธิ์.

อาโรปต ยกขึ้นแลว พยุงขึ้น. อา+รุปฺ พฤทธิ์ อุ เปน โอ อิอาคม.

อาโลฬิต เขยาแลว กวน คน ขุนมัว. อา+ลุฬฺ พฤทธิ์.
กั้นแลว ปด ลอม กําบัง กัน
อาวฏ อาวต ปองกัน ระวัง หาม.
อา+วรฺ ลบ รฺ.

แปลง ต เปน ฏ ลบ ฏ หรือ

หมุนมาแลว เวียนมา หมุนกลับ แปลง ต เปน ฏฏ ลบ ฏฏ ให
อาวฏþฏ สมควร.
อา+วฏþฏ
หมุนแลว ฯลฯ ลง เณ ปจ.เหตุ
ลบ เณ.
อาวิกต ทําใหแจงแลว กระทําใหแจง. อาวิ+กรฺ ลบ รฺ.
 ถือเอาแลว เลี้ยงดู รักษา ไป ถึง
อาวิต เปนไป รอยกรอง ปลิวไป ฟุงไป อา+วา ธาตุ อิอาคม.
ตลบไป.
รอยแลว เย็บ ระวัง ปองกัน
อาวุต รักษา ขวาง หาม ปด ลอม.
อา+วุ ธาตุ.

รังเกียจทั่วแลว รังเกียจ ระแวง

อาสงฺกิต สงสัย.
อา+สกิ ธาตุ.

อาสตฺต มาของแลว ของอยู ติดขัด ขัดของ. อา+สชฺ แปลง ชฺ เปน ตฺ.

อาสนฺน ใกลแลว ใกลเคียง ชิด. อา+สทฺ แปลง ตเปน นฺน ลบ ทฺ.

นัตถุแลว หยอด หยอดทั่ว สูด
อาสิตฺต รดลง รดทั่ว ราด เท วิด.
อา+สิจฺ แปลง จฺ เปน ตฺ.

แปลง ต เปน อีณ แปลง ณ

อาสีน
อาสน นั่งแลว.
นงแลว. อาส ธาตุ
อาสฺ ธาต เปน น กจฯ
เปน กัจฯ ๕๘๒ รูรปฯ
ปฯ ๖๑๕
ศัพทนี้ใชเปนนามดวย.
กระทบแลว เบียดเบียน ตี ทุบ
อาหต ฆา กําจัด ขจัด.
อา+หนฺ ลบ นฺ.

ใหแลว บําเพ็ญทาน กิน บริโภค

อาหิต บูชา บูชายัญ บวงสรวง อา+หู ธาตุ อิอาคม.
สักการะ.

อิ อุ
เห็นแลว ดู เพง พินิจ กําหนด
อิกฺขิต หมาย สังเกต รู.
อิกฺขฺ ตุ.

ปรารถนาแลว หวัง มุงหวัง มุง

หมาย อยากได ตองการ ขอ รอง แปลง สฺ เปน จฺฉ อิอาคม รูปฯ
อิจฺฉิต ขอ ชอบใจ พอใจ พึงใจ รักใคร
อิสฺ ธาตุ
๔๖๐.
ประสงค.
อิฺชิต เอนเอียงแลว ไหว หวั่นไหว สั่น. อิฺชฺ อิอาคม.
อิฏþฐ ปรารถนาแลว ฯลฯ. อิสฺ ธาตุ แปลง ต เปน ฏþฐ ลบ สฺ.
เคลื่อนแลว ไป ถึง เปนไป
อิต ประสบ บรรลุ รู ตรัสรู.
อิ ธาตุ.

หนา ๑๙๘
อิทฺธ เจริญแลว รุงเรืง งอกงาม สําเร็จ. อิธฺ ธาตุ แปลง ต เปน ทฺธ ลบ ธฺ.

กลาวแลว พูด แสดง ไป ถึง

อีริต เปนไป เคลื่อน ไหว เคลื่อนไหว อีรฺ ธาตุ อิอาคม.
สั่น ซัด พุง ยิง โยน.
ใหกระสั่นขึ้นแลว ใหคิดผูกพัน
อุ+ก€ฺ+นิคคหิต
อุกฺกณฺฐาปต ใหมีใจจดจอ ใหระอา ใหอยากสึก
อาคม.
ณาเป ปจ.เหตุ อิอาคม ซอน กฺ.
(พระ).
อุ+ก€ฺ+นิคคหิต
อุกฺกณฺฐิต กระสันขึ้นแลว ฯลฯ.
อาคม
อิอาคม ซอน กฺ.

ยกขึ้นแลว เงือดเงื้อ ยกวัตร

อุกฺขิตฺต (เกี่ยวกับสงฆ).
อุ+ขิปฺ แปลง ปฺ เปน ต ซอน กฺ.

อุคฺคต ขึ้นไปแลว ไปในเบื้องบน บินไป. อุ+คมฺ ลบ มฺ ซอน คฺ.

เรียนแลว เรียนเอา เลาเรียน
อุคฺคหิต ศึกษา.
อุ+คหฺ อิอาคม.

อุคฺฆติต ยกหัวขอขึ้นแสดงแลว. อุ+ฆฏิ แปลง ฏิ เปน ติ.

อุคฺฆาฏิต เปดแลว เปดเผย เพิกขึ้น เบิกขึ้น. อุ+ฆฏ ทีฆะ.

ตัดขึ้นแลว ตัดขาด ขาดสูญ ทิ้ง แปลง ต เปน ฏþฐ ลบ ทิ ซอน

อุจฺฉิฏþฐ ถอนทิ้ง.
อุ+ฉิทิ
จฺ.
อุจฺฉินฺน ตัดขึ้นแลว ฯลฯ. อุ+ฉิทิ แปลง ต เปน นฺน ลบ ทิ.
 อิอาคม. หรือตั้ง อุ+หา ธาตุ ทว
ภาวะ หา รัสสะ แปลง ห เปน
อุชฺฌิต ละแลว ทิ้ง สละ. อุชฺฌฺ
ช รวม เปน ชห แปลง ชห
เปน ฌ ซอน ชฺ.
อุฑฺฑิต กอขึ้น ทําใหเกิดขึ้น. อุ+ฑิ ธาตุ ซอน ฑฺ อิอาคม.
แปลง ว เปน อุ จฺ เปน ตฺ รูปฯ
อุตฺต กลาวแลว . วจฺ ธาตุ
๖๑๓.
อุทิต ขึ้นแลว อุทัย (พระอาทิตย) อุ+อิ ธาตุ ทฺ อาคม.
แปลง อ เปน อุ ต เปน ฏþฐ
อุฏþฐ มีแลว เปน อยู. อสฺ ธาตุ
ลบ สฺ.
อุทฺทิฏþฐ แสดงขึ้นแลว ชี้แจง. อุ+ทิสฺ ซอน ทฺ ดู อฏฐ เทียบ.
เปน หรฺ เปน ธ ซอน ทฺ กิริยา
อุทฺธฏ อุทฺธต ยกขึ้นแลว รื้อ รื้อถอน รื้อฟนขึ้น. อุ+หรฺ ตน แปลง ต เปน ฏ หรือตั้ง
อุ+ธรฺ ลบ รฺ.
อุนฺน ชื้นขึ้น ชุม เปยก เยิ้ม ซึม. อุทิ แปลง ต เปน นฺน ลบ ทิ.
แปลง จฺ กับ ต เปน กฺก
อุปกฺก สุกขึ้นแลว สุกดี สุกเลิศ. อุ+ปจฺ
แปลวา หุงแลว สุกแลว ก็ได.

แปลง ต เปน ฏþฐ ลบ สฺ ซอน

เขาไปเศราหมองแลว เศราหมอง
อุปกฺกิลิฏþฐ เปรอะเปอน.
อุป+กิลิสฺ กฺ.ใหเขาไปเศราหมองแลว ฯลฯ
ลง เณ ปจ.เหตุ.ลบ เณ.

เขาไปกระทบแลว เขาไปถูกตอง
อุปกฺขต แลว.
อุป+กรฺ แปลงเปน ข ซอน กฺ.

อุปกฺกีต เขาไปซื้อแลว ไถ วาน. อุป+กี ธาตุ.

เขาไปแลว เขาใกล เขาไปใกล
อุปคต เขาถึง.
อุป+คมฺ ลบ มฺ.

บําเรอแลว ปรนปรือ เลี้ยงดู เอา

อุุปจริต ใจใส.
อุปุ +จรฺ อิอาคม.

อุปจิต รวบรวมแลว สะสม สั่งสม. อุป+จิ ธาตุ.

อุปฉินฺน เขาไปตัดแลว ตัดขาด. อุป+ฉิทฺ แปลง ต เปน นฺน ลบ ทฺ.
อุปญาต เขาไปรูแลว รับรู รับทราบ. อุป+ญา ธาตุ.
ใหเขาไปตั้งไวแลว ใหบํารุง ให
อุปฏþฐาปต อุปถัมภ.
อุป+ฐา+ณาเป ปจ.เหตุ.

หนา ๒๐๐
ซอน ฏ ใหเขาไปตั้งไวแลว ฯลฯ
อุปฏþฐิต เขาไปตั้งไวแลว เขาไปตั้งอยู ฯลฯ. อุป+ฐา+อิอาคม.
เณ ปจ.เหตุ.
เขาไปเบียดเบียนแลว เขาไป
อุปทฺทูต ประทุษราย เขาไปรบกวน ฯลฯ อุป+ทุสฺ ลบ สฺ ทีฆะ ซอน ทฺ.
เบียดเบียนแลว.
ผูกโกรธแลว ผูกใจเจ็บ ผูกมั่น
อุปนทฺธ ผูกแนน.
อุป+นนฺธ แปลง ต เปน ทฺธ ลบ นฺธ.

อุุปนิสินฺน นั่งใกลแลว . อุปุ +นิ+สิทฺ แปลง ต เปน นฺน ลบ ทฺ.

อุปนีต นําเขาไปแลว พาเขาไป. อุป+นี ธาตุ.
อุปพฺพชิต ลาสิกขาแลว สึก. อุ+ป+วชฺ แปลง ว เปน พ ซอน พฺ.
เขาไปฉาบแลว เขาไปทา เปรอะ
อุปลิตฺต เปอน ฯลฯ.
อุป+ลิปฺ แปลง ปฺ เปน ตฺ.

แปลง ว เปน วุ ต เปน ฬฺห

อุปวุฬฺห อุปวูฬฺห นําเขาไปแลว นําถึง เขาถึง. อุป+วหฺ
ลบ หฺ กิริยาหลัง ทีฆะ.

เขาไปสงบแลว เขาไประงับ หยุด

อุปสนฺต นิ่ง เย็น.
อุป+สมฺ แปลง ต เปน นฺต ลบ มฺ.

เขาไปถึงพรอมแลว อุปสมบท
อุปสมฺปนฺน บวช.
อุป+สํ+ปทฺ.

เขาไปกําจัดแลว เขาไปขจัด เขา

ลบ นฺ กิริยาตน แปลง ต เปน
อุปหฏ อุปหต ไปกระทบ เขาไปเบียดเบียน อุป+หนฺ
ฏ.
กําจัด ฯลฯ.
อุปหฏ อุปหต นําไไปใกล
ใ แ ลว นํามา. อุป+หรฺ ลบ รฺ.
อุปาทิต อุปฺ
ใหเกิดขึ้นแลว ใหเกิด ใหบังเกิด. อุป+ปทฺ+เณ ปจ.เหตุ.
ปาทิต
อุปาทินฺน เขาไปถือแลว ถือเอา ยึดมั่น ครอง อุป+อา+ทา ดูอาทินฺน.

อุปาสิต นั่งใกลแลว ปฏิบัติ รับใช บําเรอ. อุป+อาสฺ.

อุเปต เขาใกลแลว ขาถึง ประกอบ. อุป+อิ ธาตุ วิการ อิ เปน เอ.

แปลง ต เปน นฺน ลบ ทฺ ซอน
อุปฺปนฺน เขาถึงแลว เกิด เกิดขึ้น บังเกิด. อุ+ปทฺ
ปฺ.
แปลง ต เปน ฬฺห ลบ หฺ
แปลง ว เปน พ ซอน พฺ.ให
อุพฺพาฬฺห เบียดเบียนแลว รบกวน อื้ออึง. อุ+วหฺ
เบียดเบียนแลว ฯลฯ เณ ปจ.
เหตุ ลบ เณ.

สะดุงแลว หวาด หวาดเสียว ลบ อิ หรือ แปลง ต เปน น

อุพฺพิคฺค หวาดหวั่น.
อุ+วิชิ+วิชี
รวมเปน ชฺน แปลง ชฺน เปน คฺค.

อุพฺภต เต็มแลว บริบูรณ. อุพฺภฺ+อปจ.

หมุนขึ้นแลว ยกขึ้น หมุนเวียน
อุพฺภต ปน กรอ.
อุ+ภมฺ ลบ มฺ ซอน พฺ.

เมาขึ้นแลว มัวเมา เมามัว หลง

อุมฺมตฺต ละเลิง.
อุ+มทฺ แปลง ทฺ เปน ตฺ.

อุมฺมุคฺค โผลขึ้นแลว ผุดขึ้น สูงเดนขึ้น. อุ+มุชฺชฺ แปลง ต เปน คฺค ลบ ชฺชฺ.

ขวนขวายแลว ประกอบขึ้น พาก
อุยฺยตฺต เพียน.
อุ+ยุชฺ แปลง ชฺ เปน ตฺ ซอน ยฺ.

พฤทธิ์ อุ เปน โอ อิอาคม ซอน

อฺโยชิต สงไปแลว. อุ+ยุชฺ
ยฺ .

สยายแลว((คลี่หรือคลายสิ่งที่เปน
อุอลลิ
ลฺลิขิต กลุมหรือกอนใหแผกระจายออก).
อุ+ลิขิ ฺ อิอิ าคม ซอ น ลฺ.
 หนาแลว หนาขึ้น สูง สูงขึ้น แปลง ต เปน นฺน ลบ หฺ ซอน
อุสฺสนฺน อื้อฉาว.
อุ+สหฺ
สฺ.
อุสฺสาปต ยกขึ้นแลว. อุ+สปฺ+อิอาคม ทีฆะ ซอน สฺ.
ปจ.เหตุ หรือ อุ+สี+ณาเป ปจ.
อุสฺสาปต ใหยกขึ้นแลว. อุ+สปฺ+เณ
เหตุ ลบ อี ซอน สฺ.
อุสฺสิต ยกขึ้นแลว ผูกแนน รัดแนน. อุ+สทฺ อิอาคม ลบ ทฺ.
ใหยกโทษแลว งดเวนโทษ เพิก
อุสฺสาหิต ถอนโทษ.
อุ+สหฺ+เณ ปจ.เหตุ.

ไปแลว ถึง เปนไป เปนอยู

เอต ประสบ เคลื่อน รู ตรัสรู บรรลุ.
อิ ธาตุ.

ถึงแลว เจริญ รุงเรือง งอกงาม

เอธิต กาวหนา เจริญขึ้น เติบโต.
เอธฺ ธาตุ.

เอา อา เปน เอ อา ที่ ธา เปน

เอธิต ตั้งอยููแลว ดํารงอยูู คงอยูู. อา+ธา
อิ.
กลาวแลว พูด ไป ไหว สั่น
เอริต สัเทือน กระดิด พัด.
อีรฺ รัสสะ เปน อิ วิการเปน เอ.

เอสิต คนแลว คนหา เสาะหา แสวงหา. เอสฺ ธาตุ.

เกลี่ยลงแลว เกลื่อนกน เกลื่อน

แปลง ต เปน ณฺณ หรือ อิณฺณ
กลาด ดาษดา ดาษดื่น กระจาย
โอกิณฺณ กระจายไป เรี่ยราย โปรยลง โรย
โอ+กิรฺ ตามมติของ กัจฯ และ รูปฯลบ
รฺ.
ลง.
ซัดไปในเบื้องต่ําแลว และไปใน
โอกฺขิตฺต เบื้องต่ํา ทอดลง แลลง.
โอ+ขิปฺ แปลง ปฺ เปน ตฺ ซอน กฺ.

โอคฺคต ตกแลว ตกดิน(พระอาทิตย). โอ+คมฺ ลบ มฺ ซอน คฺ.

กันแลว คลุม บัง ปด ปกปด พัน
โอคุณฺฐิต โพก หุม .
โอ+คุณฺ€ฺ.

ขามลงแลว หยั่งลง ครอบงํา

โอติณณ
โอตณฺ กําหนัด.
โอ+ตร
โอ+ตรฺ แปลง ต เปน
เปน อณฺ
อิณณ ลบ รฺร.
 ทวมทับแลว ลาดทับ ครอบคลุม
โอตฺถต ครอบงํา.
โอ+ถรฺ ลบ รฺ ซอน ตฺ.

ตั้งลงแลว คอยฟง คอยสดับ

โอทหิต เงี่ยหู ตี้งใจฟง.
โอ+ธา แปลง เปน ทห.

โอนต นอมลงแลว ยุบ ยุบลง ลดลง. โอ+นมฺ ลบ มฺ.

ผูกพันแลว ผูกแนน ผูกมัด รัดรึง
โอนทฺธ รัดลง หุมหอ ยัด.
โอ+นนฺธฺ แปลง ต เปน ทฺธ ลบ นฺธฺ.

แปลง ต เปน น บวกกับ ชฺ

เปน ชนฺ แปลง ชฺน เปน คฺค
โอถคฺค หักลงแลว . โอ+ภชฺ
ถาตั้ง ภฺชฺ ธาตุ พึงลบ ฺ
แลวแปลง ชฺน เปน คฺค.
แปลง ต กับ จฺ เปน กฺก รูปฯ
โอมุกฺก ถอดแลว. โอ+มุจฺ ๖๐๑ วาแปลง ต เปน กฺก ลบ
จฺ.ฺ
โอโรปต ปลงลงแลว เอาลง ยกลง. โอ+รุปฺ ธาตุ อิอาคม.
โอโลกิต แลดูแลว เหลียวดู เอี้ยวดู. โอ+โลกฺ ธาตุ อิอาคม.
ลบ รฺ กิริยาตน แปลง ต เปน
โอวฏ โอวต กั้นแลว ปดกั้น ระวัง ปองกัน. โอ+วรฺ
ฏ.
โอวทิต กลาวสอนแลว สั่งสอน. โอ+วทฺ อิอาคม.
ตั้งลงแลว หยั่งลง คอยฟง คอย
โอทหิต สดับ เงี่ยหู ตั้งใจฟง.
โอ+ธา แปลงเปนทห.

โอหีน ลาแลว ลาอยู เชื่องชา ลาลง. โอ+หา แปลง อา เปน อี ต เปน นฺ.

ก
ทําแลว กระทํา จัดแจง ปรุงขึ้น
กฎฎ กต สรางขึ้น
สรางขน.
กรฺ ลบ รฺ.

กฏþฐ ทําใหเปนรอยแลว ไถ ไสไป. กสฺ แปลง ต เปน ฏþฐ ลบ สฺ.

 แปลง อุ เปน อ ถฺ เปน €ฺ
กฐิต หุงแลว ตม สุก ฯลฯ กุถฺ
หรือตั้ง กถฺ ธาตุ.
แกะแลว แขวะ ควัก เชือด
กตฺต เฉือน ตัด ผา.
กติ ลบ อิ.

กถิต กลาวแลว บอก แสดง รอยกรอง. กถฺ อิอาคม.

กนฺติต กรอแลว ปน แกะ ฯลฯ ผา. กติ ธาตุ นิคคหิตอาคม.

เรียกแลว รองเรียก รองไห คร่ํา

กนฺทิต ครวญ หอยยอย ชักชา ยืดยาด.
กทิ ธาตุ นิคคหิต อิอาคม.

ตัดแลว แตง ขอด กัน โกน

กปฺปต กําหนด หมาย ทํา จัดทํา เสร็จ กปฺปฺ อิอาคม.
สําเร็จ ถึง บรรลุ ดําริ คิด นึก.

กระดิกแลว สะทือน ไหว

กมฺปต หวั่นไหว สั่น รัว สรางขึ้น.
กป กมฺป.

ใหทําแลว ใหกระทํา ใหจัดแจง

การิต ใหปรุงขึ้น ใหสรางขึ้น.
กรฺ+เณ ปจ.เหตุ.

เกลี่ยแลว เกลื่อน เกลื่อนกลน แปลง ต เปน อิณฺณ กิริยาหลัง

กิณฺณ กิต เรี่ยราย โรย โปรย.
กิรฺ
ไมแปลง ต ลบ รฺ .
กิตฺติต ยกยองแลว ชมเชย สรรเสริญ. กิตฺ กิตฺตฺ ถาตั้ง กิตฺ พึงซอน ตฺ.

ลําบากแลว เหน็ดเหนื่อย ชอกช้ํา

กิลนฺต ลา เมื่อยลา เจ็บไข ไมสบาย.
กิลมฺ กิลมุ แปลง ต เปน นฺต ลบที่สุดธาตุ.

แปลง ต เปน ฏฐ ลบ สฺ ให

กําจัดแลว เบียดเบียน แผดเผา
กิลิฏฐ เศราหมอง เปรอะเปอน.
กิลิสฺ กําจัดแลว ฯลฯ ลง เณ ปจ.เหตุ
ลบ เณ.
กิลินฺน ชื้นแลว ชุม เยิ้ม เปยก. กิลทฺ แปลง ต เปน นฺน ลบ ทฺ.
กีต ซื้อแลว ไถ. กี ธาตุ.
กีฬิต เลนแลว เพลิน สนุก. กีฬฺ ธาตุ.
กุชฺฌิต โกรธแลว เคือง ไมพอใจ. กุธฺ+ย ปจ.กัต.แปลง ธฺย เปน ชฺฌ.
หุงแลว ตม เดือด สุก เปอย บูด
กุถิต เปรอะเปอน เศราหมอง.
กุถฺ.

เบียดเบียนแลว เปรอะเปอน
กนฺถิต เศราหมอง.
กุถิ.

กุทฺธ โกรธแลว เคือง ไมพอใจ . กุธฺ แปลง ต เปน ทฺธ ลบ ธฺ.

กําเริบแลว โกรธ ไหว สะเทือน

กุปต ปนปวน โวยวาย วุนวาย จลาจล.
กุปฺ อิอาคม.

เกียจครานแลว(ถึงแลวซึ่งความ
กุสีต เปนดุจหญาคา).
กุส+อิ ทีฆะ.

เคาะแลว ตี ตอก ทุบ ทับ ปก

โกฏิต
โกฏต อัด.
กุกฏฏ พฤทธิ์
พฤทธ.

ข
กาไหลแลว แตง ตกแตง ตบแตง
ขจิต ประดับ ผูก พัน มัด รัด.
ขจฺ.

ขต ขุดแลว เจาะ ไช เซาะ เซาะลง. ขนฺ ลบ นฺ โมคฯ ๑๐๘.

ขนฺต อดแลว ทน อดทน อดกลั้น. ขมฺ แปลง ต เปน นฺต ลบ มฺ.
ขนิต ขุดแลว ฯลฯ เซาะลง ฝง. ขนฺ อิอาคม.
ขมฺภิต เหนี่ยวรั้งแลว ขม ขมไว ผูกไว. ขภิ นิคคหิตอาคม.
ขมาปต ใหอดแลว ใหทน ฯลฯอดกลั้น. ขมฺ+ณาเป ปจ.เหตุ.
กลาวแลว บอก แสดง ชี้แจง
ขฺยาต อธิบาย
อธบาย.
ขฺยา ธาตุ.
 แปลง เอ เปน ย ทีฆะ อ ที่ ย
ปรากฏแลว รู เฉลียวฉลาด
ขฺยาต ขายิต ชํานาญ.
เข ธาตุ เปน อา กิริยาหลังแปลง เอ
เปน อาย อิ อาคม.

ขาต กลาวแลว ฯลฯ อธิบาย ประกาศ. ขา ธาตุ.

กัดแลว กิน กัดกิน เคี้ยว เคี้ยว

ขาทิต กิน.
ขาทฺ ธาตุ.

ซัดแลว ซัดไป ขวาง พุง พุงไป

แปลง ปฺ เปน ตฺ กิริยาหลัง คง
ขิตฺต ขิปต ทิ้ง ทิ้งไป ยิง ยิงไป โยน โยนไป ขิปฺ
ปฺ ไว ลง อาคม.
ขวาง ขวางไป หมดไป.
ขินฺน ลําบากแลว เหน็ดเหนื่อย. ขิทฺ ขิทิ แปลง ต เปน นฺน ลบ ทฺ ทิ.
แปลง ต เปน น แลวแปลงเปน
สิ้นแลว สิ้นไป เสีย เสียไป เสื่อม
ขีณ หมด.
ขี ธาตุ. ณ หรือ แปลง ต เปน อีณ
ตามติกัจฯ.
นิคคหิตอาคมธาตุ อิอาคม ทาย
ขํสิต ดาแลว ดาวา ติเตียน กลาวโทษ. ขุสิ ธาตุ
ธาตุ.
อยากแลว หิว กระหาย อยาก
ขุทิต กิน ตองการกิน.
ขุทฺ ธาตุ.

เขปต ซัดแลว ฯลฯ ขวางไป หมดไป. ขิปฺ ธาตุ วิการ อิ เปน เอ.
เขปต ใหซัดแลว ฯลฯ ใหหมดไป. ขิปฺ+เณ ปจ.เหตุ ลบ เณ.

ค
ออกเสียงแลว รอง กึกกอง
คชฺชิต คํารน คําราม กระหึม กระหึ่ม.
คชฺชฺ ธาตุ.

คณิต นับแลว คํานวณ. คณฺ ธาตุ อิอาคม.

คณฐิฐต
คณฺ แตงแลว เรยบรอย
แตงแลว เรียบรอย รอยกรอง.
รอยกรอง. คนถถฺ
คนฺ แปลงเปน คณฺ
แปลงเปน คณ€.€ฺ.
คต คมิต ไปแลว ถึง ดําเนินไป บรรลุ. คมฺ ลบ มฺ กิริยาหลังไมลบ.
 กลาวแลว พูด พูดชัดเจน
คทิต กึกกอง ฯลฯ กระหึ่ม.
คทฺ ธาตุ.

ติเตียนแลว นินทา เกลียด ชัง

ครหิต นาเกลียด นาชัง.
ครหฺ.

ตกแลว พลัด หลน เคลื่อน รด

คลิต ราด เท กิน กลืนกิน.
คลฺ.

คนแลว คนหา เสาะ เสาะหา

คเวสิต แสวง แสวงหา.
คเวสฺ ธาตุ.

จับแลว รับ ถือ ถือเอา ยึด กุม

คหิต เรียน ศึกษา.
คหฺ.

ออกเสียงแลว เปลงเสียง ขับ ขับ แปลง เอ เปน อาย แปลง อา

คายิต คีต กลอม รองเพลง.
เค คา ธาตุ
เปน อี.
แปลง ต เปน ฬฺห ลบ หุ รูปฯ
๖๑๕ วา แปลง ต เปน ห
คาฬหห
คาฬฺ คนแลว กวน รบกวน ปปนปวน.
คนแลว นปวน คาหุ
คาห ธาตุ
ธาต
แปลง หุ เปน ล แลวแปลงเปน
ฬ.
อยากจัดแลว ตะกลาม กําหนัด แปลง ต เปน ทฺธ ลบ ธฺ กิริยา
คิทฺธ เคธิต ยินดี รัก รักใคร.
คิธฺ
หลัง วิการ อิ เปน เอ.
คิลาน ไมสบายแลว เจ็บไข. คิเล ธาตุ แปลง เอ เปน อา ต เปน น.
คิลิต กินแลว กลืนกิน คิลฺ ธาตุ อิอาคม.
ประกาศแลว แสดง ปรากฏ
สะสม สั่งสม รวบรวม ดี เรียก
คุณิต รองเรียก เชิญ เชื้อเชิญ เพิ่ม
คุณฺ ธาตุ
เพิ่มขึ้น ซ้ํา ซอน.
พันแลว โพก หุม คลุม ครอบ
คุณฺฐิต บัง ปก ปด.
คุณฺ€ฺ ธาตุ.

แปลง ต เปน ฬฺห ลบ หฺ หรือ

สอกแนมแลว ซอน ปองกัน
คุฬฺห คูฬฺห ระวัง รักษา.
คุหฺ แปลง ต เปน ห หฺ เปน ฬฺ
กิริยาหลังทีฆะ.
ะ
 แปลง ปฺ เปน ตฺ กิริยาหลังไม
คุมครองแลว ปกปอง เฝา รักษา
คุตฺต โคปต เลี้ยง.
คุปฺ แปลง พฤทธิ์ อุ เปน โอ เปน
โคปายิต โดย ลง อาย ปจ.บาง.

ฆ
แปลงเปน ฆ แปลง ต เปน ส
ฆจฺฉ ฆาต เบียดเบียนแลว ฆา ประหาร. หนฺ ส เปน จฺฉ กิริยาหลัง แปลง
หนฺ เปน ฆา.
ฆายิต ดมแลว สูด สูดดม จูบ. ฆา+ย ปจ.อิอาคม.
อดทนไมไดแลว อดกลั้นไมได
ฆายิต ไมอดทน ไมอดกลั้น.
ฆ ธาตุ แปลง อ ที่ ฆ เปน อาย.

แปลงเปน ฆา แปลง ต เปน

นฺน อา เปน อิ หรือแปลง ต
ฆินฺน เสื่อมแลว สิ้น. หา ธาตุ
เปน อินฺน ตามมติ กัจฯ และ
รูปฯ.
ฆุณิต ฆุณฺณิต ไปแลว ถึง เปนไป ดําเนินไป. ฆุณฺ ฆุณฺณฺ ธาตุ.
ฆุณฺณิต จับแลว ยึด ถือ ถือมั่น. ฆุณฺ ธาตุ ซน ณฺ.
ปรารถนาแลว ชอบใจ พอใจ รัก
ฆุสิต รักใคร.
ฆุสี ธาตุ.

ปจ.แปลง คหฺ เปน เฆ กัจฯ

เฆปฺปนฺน จับแลว จับไว ถือ ยึด. คหฺ+ปฺป
๔๘๙ รูปฯ ๕๐๓.

กลาวแลว แสดง ประกาศ ปาว

โฆสิต รอง ดัง กึกกอง เกรียวกราว.
ฆุสฺ ธาตุ พฤทธิ์ อุ เปน โอ.
 จ
สละแลว ให บริจาค วาง ปลอย
จตฺต ละ ละทิ้ง.
จชฺ แปลง ชฺ เปน ตฺ.

เกลี้ยกลอมแลว เลาโลม เอาใจ

จตฺต ปลอบใจ.
จปฺ แปลง ปฺ เปน ตฺ.

ไปแลว ถึง บรรลุ เปนไป เที่ยว

จริต ไป ประพฤติ.
จรฺ ธาตุ.

กระดิกแลว สะบัด สั่นไหว

จลิต หวั่นไหว โคลง เอียง.
จลฺ.

จาราปต ใหไปแลว ฯลฯ ใหประพฤติ. จรฺ+ณาเป ปจ.เหตุ.

จาลิต
จาลต ใหกระดิกแลว ฯลฯ ให
ใหกระดกแลว ใหเอยง.
เอียง จล+เณ
จลฺ +เณ ปจ เหต.
ปจ.เหตุ
พฤทธิ์ อุ เปน โอ เอา โอ เปน
ไปแลว ถึง เปนไป ดําเนินไป อาว ใหไปแลว ฯลฯ ใหแตกดับ
จาวิต เคลื่อน ตาย แตกดับ.
จุ ธาตุ
จุ+เณ ปจ.เหตุ พฤทธิ์ และ
แปลง ลบ เณ.
แปลง ต เปน อิณฺณ โมคฯ
จิณฺณ ไปแลว ฯลฯ ประพฤติ. จรฺ ขาทิกัณฑ๑๕๓ แปลง ต เปน
ริณฺณ ลบ รฺ ทั้งสอง.
กอแลว สราง กอสราง รวบรวม
จิต สะสม สั่งสม.
จิ ธาตุ.

จินฺติต คิดแลว นึก ตริ ดําริ รู. จินฺตฺ ธาตุ อิอาคม.

จิรสฺสุต ฟงนานแลว สดับนาน. จิร+สุ ธาตุ ซอน สฺ.
จิรายิต ประพฤติชาแลว ชักชา . จิรศัพท อาย ปจ.อิอาคม.
จุณฺณิต โมแลว ปน ละเอียด แหลก. จุณฺณฺ อิอาคม.
จุต ไปแลว ฯลฯ แตกดับ. จุ ธาตุ ดู จาวิต ดวย.
จุมฺพิต จุบแลว จูบ จุมพิต. จุมฺพฺ ธาตุ อิอาคม.
ไปแลว ถึง เปนไป ไหว สั่น
เจลิต เคลื่อน.
เจลุ ธาตุ.

โจณิต ตัดแลว บั่น ทอน ขาด. จุณฺ ธาตุ พฤทธิ์.

โจทยแลว(ทําการฟองรอง)
โจทิต ตักเตือน ทักทวง แนะนํา บังคับ จุทฺ พฤทธิ์.
สั่ง.

ฉ
ทิ้งแลว ขวาง ขวางทิ้ง ละ ละทิ้ง
ฉฑฺฑิต สํารอก.
ฉฑฺฑฺ.

ตัง้ั ใใจแลว ปรารถนา

ป อยากได
ไ
ฉนฺทิต ชอบใจ พอใจ.
ฉนฺทฺ.

มุงแลว บัง ปด ปกปด ปกคลุม

ฉนฺน แนบเนียน.
ฉทฺ แปลง ต เปน นฺน ลบ ทฺ.

หวาดแลว หวาดเสียว ครั่นคราม

ฉมฺภิต กลัว สะดุง.
ฉภิ.

อยากแลว อยากขาว อยากน้ํา

ฉาต หิว หิวขาว หิว น้ํา อิดโรย ฉา ธาตุ.
ออนเพลีย.
ฉาทิต แปลเหมือน ฉนฺน ฉทฺ ทีฆะตนธาตุ อิอาคม.
ทําใหเปนรูแลว ทําใหเปนชอง
ฉิทฺทิต เปนรู เปนชอง เปนโพลง.
ฉิทฺทฺ อิอาคม.

ตัดแลว โกน บั่น แบง ผา ทอน

เฉือน เชือด แขวะ ควัก ขาด
ฉินฺน ทะลุ แตก ทําลาย สลาย หัก
ฉิทฺ ฉิทิ แปลง ต เปน นฺน ลบที่สุดธาตุ.
หาย.
 แปลง ต เปน ท ท เปน ฑ
ทิ้งแลว โยน โยนไป นําออก ขับ
ฉุฑฺฑ ฉุทฺธ ขับไล ไล.
ฉุภฺ ซอน ฑฺ ลบ ภฺ กิริยาหลัง แปลง
ต เปน ทฺธ.
ฉุปต ถูกแลว ตอง ถูกตอง. ฉุปฺ อิอาคม.

ช
ทวภาวะ ช ซอน ชฺ อิอาคม. ให
ชชฺชริต คร่ําคราแลว ชํารุด ทรุดโทรม. ชรฺ คร่ําคราแลว ฯลฯ ลง เณ ปจ.
เหตุ ลบ เณ.
ชฏิต เบียดกันแลว ยุงเหยิง รก รุงรัง. ชฏþ อิอาคม.
โพลงแลว ลุกโพลง สวาง สอง
ใหโพลงแลว ฯลฯ ลง เณ ปจ.
ชลิต
ชลต สวาง สวยงาม รรุงเรือง เจรญ
สวาง เจริญ ชล ธาตุ
ชลฺ ธาต
เหตุ ลบ เณ.
เปนสิริ ดี.
แปลงเปน ชา หรือแปลง นฺ
ชาต เกิดแลว บังเกิด เปน. ชนฺ
เปน อา.
ชิณฺณ แกแลว คร่ําครา ฯลฯ. ชรฺ แปลง ต เปน อิณฺณ.
ชิต ชนะแลว ชํานะ. ชิ ธาตุ.
เสื่อมแลว เสียไป หมดไป สิ้น สิ้น
ชีน ไป.
ชิ แปลง ต เปน อีณ ณ เปน น.

ชีวิต เปนอยูแลว มีชีวิตอยู. ชีวฺ ธาตุ อิอาคม.

กระจางแลว โพลง รุงเรือง
โชติต รุงโรจน สวาง สอง สองสวาง.
ชุตฺ.

ฌฐฑ
 แปลง ปฺ เปน ตฺ หรือ ฌมุ
ฌตฺต เผาแลว ไหม. ฌปฺ
แปลง ต เปน ตฺต ลบ มุ.
อิอาคม กิริยาหลัง แปลง ต
ฌาปต ฌาม เผาแลว ไหม. ฌาปฺ
เปน ม ลบ ปฺ.
ญาต รูแลว เขาใจ ทราบ. ญา ธาตุ.
ตั้งอยูแลว ตั้งไว วางไว
ฐปต ประดิษฐาน.
ฐปฺ อิอาคม.

อิอาคม กัจฯ ๕๘๘ รูปฯ ๖๑๔

ยืนแลว ยืนอยู หยุด หยุดอยู
ฐิต ตั้งอยู ตั้งไว ดํารงอยู.
ฐา โมคฯ ขาทิกัณฑ ๑๑๔ แปลง
อา เปน อิ.
แปลง ต เปน ฎþฐ ลบ นิคคหิต
ฑฏþฐ กัดแลว ขบ ตอย . ฑํสฺ
อาคมและ สฺ.

ต
ตกิต ราเริงแลว รื่นเริง หัวเราะ. ตกฺ อิอาคม.
ตกฺกิต ดําริแลว ตริ ตรึก นึก คิด. ตกฺกฺ อิอาคม.
ถากแลว ไส เฉือน กระฉุด(พุง
ตจฺฉิต ออกไป) คาย.
ตจฺฉฺ.

ตชฺชิต ขูแลว ขมขู คุกคาม เบียดเบียน. ตชฺชฺ อิอาคม.

รอนแลว เผา แผดเผา รุงเรือง ลบ ปฺ กิริยาหลัง แปลง ปฺ เปน
ตต ตตฺต รุงโรจน.
ตปฺ
ตฺ.
แผแลว แผไป ขยาย กวาง
ตต กวางขวาง พิสดาร.
ตนฺ ลบ นฺ.

ปจ.เหตุ ลบ เณ แปลง ปฺ เปน

ตตฺต ใหรอนแลว ฯลฯ ใหรุงโรจน. ตปฺ+เณ
ตฺ.
 เบียดเบียนแลว ไมเอื้อเฟอ ไมเอา
ตนฺทิต ใจใส คราน เกียจคราน งวง หลับ.
ตทิ.

หวาดแลว สะดุง ตกใจ กลัว

กระดิก เคลื่อน ไหว เคลื่อนไหว อิอาคม. ใหหวาดแลว ฯลฯ ลง
ตสิต หวั่นไหว โคลง โยก โยกโคลง
ตสฺ
เณ ปจ.เหตุ ลบ เณ.
กลับกลอก.
ตาปต ใหรอนแลว ฯลฯ. ตปฺ+เณ ปจ.เหตุ.ทีฆะตนธาตุ ลบ เณ.
ตาฬิต ตีแลว เคาะ เฆี่ยน ประหาร. ตฬฺ ทีฆะตนธาตุ.
บําบัดแลว เยียวยา รักษา พยา ปจ.ทวภาวะ กิ แปลงเปน ติ
ติกิจฺฉิต พาล.
กิตฺ+ฉ
แปลง ตฺ เปน จฺ อิอาคม.
ลอยไปแลว ปลิว ปลิวไป ขาม
ขามไป ผานไป ผานพนไป
ติณฺณ หมนรอบ
หมุ นรอบ หมุ
หมนรอบตั
นรอบตัว กลิง้ กลิง้
ตรฺฺ แปลง ต เปน อิณฺณ ลบ รฺฺ.
ไป.
เบื่อแลว อิ่ม อิ่มหนํา สมบูรณ
ติตฺต สําราญ.
ติสฺ แปลง เปน ตฺต ลบ สฺ.

ตินฺต ชื้นแลว ชุม เปยก แฉะ อาบ ซึม. ติมุ แปลง ต เปน นฺต ลบ มุ.

ชื่นชมแลว แชมชื่น ยินดี พอใจ แปลง ต เปน ฏþฐ ลบ สฺ รูปฯ

ตุฏþฐ ราเริง รื่นเริง.
ตุสฺ
๖๑๐ แปลง ต กับ สฺ เปน ฏþฐ.

รีบแลว เร็ว ดวน พลัน ไปเร็ว

ตุณฺณ ไปดวน ไปพลัน.
ตุรฺ แปลง ต เปน ณฺณ ลบ รฺ.

ถ
ถกิติ อุดแลว ปด จุก กั้น. ถกฺ อิอาคม.
ถต ปูแลว ลาด ปูลาด. ถรฺ ลบ รฺ.
กระดางแลว แข็ง ขัดแข็ง ดื้อ
ถทฺธ ดาน ดื้อดึง หยิ่ง จองหอง อวดดี ถภิ แปลง ต เปน ทฺธ ลบ ภิ.
ลําพอง ถือตัว.
ออกเสียงแลว รอง กระหึม
ถนิต กระหึ่ม(ฟา).
ถนฺ อิอาคม.

ชมแลว ชมเชย ยกยอง

ถุต สรรเสริญ.
ถุ ธาตุ.

เจริญแลว เจริญขึ้น พอกพูน

ถูลิต พอกพูนขึ้น อวน ใหญ.
ถูลฺ อิอาคม.

เถนิต ลักแลว ขโมย. เถนฺ อิอาคม.

ชมแลว ชมเชย ยกยอง
โถนิต สรรเสริญ.
โถมฺ อิอาคม.

ท
อิอาคม. กิริยาหลัง แปลง ต
ทํสิต ทฏþฐ กัดแลว ขบ ตอย. ทํสฺ
เปน ฏþฐ ลบ นิคคหิต และ สฺ.
แปลง ต เปน ฑฒ ลบ หฺ หรือ
ทฑฺฒ เผาแลว ไหม เบียดเบียน. ทหฺ แปลง ต เปน ฒ หฺ เปน ฑฺ
ตามมติกัจฯ.
ทตฺต ใหแลว ยกให สละ . ทา
ทรมานแลว ขม ขมขี่ ปราบ ฝก รัสสะ ซอน ตฺ หรือ แปลง ต
ทมิต ทนฺต ฝกฝน ฝกหัด อบรม.
ทมฺ
เปน ตฺต.
พึงใจแลว พอใจ เอ็นดู รัก ให
สละ ไป เปนไป กําจัด อิอาคม กิริยาหลัง แปลง ต
ทยิต เบียดเบียน ถือ ถือเอา รับไว
ทยฺ
เปน นฺต ลบ มฺ.
ยึดึ ถือื รักั ษา เจริญ
ิ รุงเรือื ง.
 เจริญแลว รุงเรือง สวาง สอง
ทลิต สวาง สวยงาม เบิกบาน แชมชื่น ทิสฺ อิอาคม.
สดชื่น สดใส.

ทสฺสิต แสดงแลว ชี้แจง บรรยาย สอน . ทิสฺ อิอาคม.

ใหแลว ยกให สละ ถวาย ชําระ

ทาต สะอาด ตัด ทอน ถอน ขาด.
ทา ธาตุ. แปลงเปน ทสฺส อิอาคม.

ทําลายแลว แบง แยก ทอน เผา

ทาริต ไหม รอน เรารอน กระวน ทรฺ ทีฆะตนธาตุ อิอาคม.
กระวาย.
ทิฏþฐ พบแลว เห็น ดู เพง ปรากฏ. ทิสฺ แปลง ต เปน ฏþฐ ลบ สฺ.
ทินฺน ใหแลว ยกให สละ ถวาย. ทา ธาตุ แปลง ต เปน อินฺน.
พบแลว เห็็น มองหา ดู เพง
ทิสฺสิต ปรากฏ.
ทิสฺ แปลงเปน ทิสฺส อิอาคม.

หนา ๒๑๔
ทีน สิ้นแลว เสื่อม สิ้นไป เสื่อมไป. ที ธาตุ แปลง ต เปน น.
ลบ รฺ ซอน กฺ ศัพท ตน แปลง
ทุกฺกฏ ทุกฺกต ทําชั่วแลว กระทําชั่ว. ทุ+กรฺ
ต เปน ฏþ.
ทุคฺคต ถึงชั่วแลว ไปชั่ว เปนไปชั่ว. ทุ+คมฺ ลบ มฺ ซอน คฺ.
ทุคฺคหิต ถือเอาชั่วแลว ถือไมถูกตอง. ทุ+คหฺ ซอน คฺ อิอาคม.
ทุจฺจริต ประพฤติชั่วแลว. ทุ+จรฺ ซอน จฺ อิอาคม.
ทุชฺชิต ชนะชั่วแลว ชนะไมถูกตอง. ทุ+ชิ ซอน ชฺ อิอาคม.
ทุฏฐ ประทุษรายแลว ทําใหเสียหาย. ทุสฺ แปลง ต เปน ฏฐ ลบ สฺ.
ซอน นฺ และ กฺ แปลง ปฺ เปน
ทุนฺนิกฺขิตฺต เก็บไวไมดีแลว . ทุ+นิ+ขิปฺ
ตฺ.
นุงไมดีแลว นุมหมไมดี นุงหมไม แปลง ต เปน ตฺถ ลบ สฺ ซอน
ทุนฺนิวตฺถ เรียบรอย.
ทุ+นิ+วสฺ
ปฺ.
ทุปฺปธาริต ทรงไวไมดีแลว. ทุ+ป+ธารฺ อิอาคม ซอน ปฺ.
ทุปฺปาปต ใหถึงชั่วแลว(ผิด ไมถูกตอง). ทุ+ป+อปฺ+เณ ปจ.เหตุ.
ซอน ปฺ ลง รฺ อาคม ลบ ปฺ
ทุปฺปารุต หมไมดีแลว หมไมเรียบรอย. ทุ+ป+อา+อุปฺ
ที่สุดธาตุ.
อิอาคม แปลง วิ เปน พิ ซอน
ทุพฺพินิจฺฉิต วินิจฉัยไมดีแลว วินิจฉัยไมถูกตอง. ทุ+วิ+นิ+ฉิ ธาตุ.
พฺ และ จฺ.
ทุพฺภาสิต กลาวชั่วแลว พูดไมเปนคติ. ทุ+ภาสฺ+อิอาคม.
ประกอบชั่วแลว ประกอบไมดี
ทุยฺตฺต ปรุงไมดี ประสมไมดี ผสมไมดี ทํา ทุ+ยุชฺ แปลง ชฺ เปน ต.
ไมดี.
กลาวไมถูกตองแลว ประกาศไม
ทุรุตฺต ถูกตอง ฯลฯ.
ทุ+รูปฺ รัสสะ แปลง ปฺ เปน ตฺ.

ทุุหิต รีดแลว(นม) รููด. ทุุหฺ อิอาคม.

เบียดเบียนแลว ประทุษราย เสีย
ทูสิต ทูต เสียหาย.
ทุสฺ ทีฆะ อิอาคม กิริยาหลัง ลบ สฺ.

สอนแลว แสดง ชี้แจง แถลง

เทสิต บรรยาย เทศน เทศนา เทศนา ทิสฺ วิการ อิ เปน เอ อิอาคม.
สวด.

ไดสอนแลว ฯลฯ (คําวา ได ติด ปจ.กัต.ลบ อ ตนธาตุ และ เณ

เทสิต มาจาก อ ตน ธาตุในอาขยาต).
อ+ทิสฺ+เณ
วิการ อิ เปน เอ รูปฯ ๖๐๘.

ธ
ทรงแลว ทรงไว ทรงอยู ดํารง
ธต ดํารงอยู คงอยู ตั้งอยู จํา.
ธา รัสสะ.
 กําจัดแลว ขจัด พลัด เคลื่อน ตก
ธํสิต หลน ไป ถึง เปนไป ดําเนินไป.
ธํสฺ อิอาคม.

อิอาคม. กิริยาหลังแปลง ปฺ
ธุปต ธุตฺต เผาแลว ไหม รอน เรารอน. ธฺปฺ
เปน ตฺ.
โธต ชําระแลว ซัก เซาะ ฟอก ลาง. โธวุ ธาตุ ลบ วุ.

น
เตนแลว ฯลฯ ฟอน รํา เตนรํา แปลง ต กับที่สุดธาตุเปน จฺจ
นจฺจ นฏþฏ ฟอนรํา.
นฺต
ฏþฏ รูปฯ ๖๐๘.
นฏþฏ เตนแลว ฯลฯ ฟอนรํา. นฏþ แปลง ต เปน ฏ.
ไไมก ัน้ แลว ไม
ไ บ ัง ไม
ไ ป ด ไม
ไ ป กปปด
นจฺฉนฺน ไมแนบเนียน.
น+ฉิทฺ แปลง ต เปน นฺน ลบ ทฺ.

แปลง ต เปน ฏฐ ลบ สฺ ให

หายแลว สูญ ไมมี ฉิบหาย
นฏฐ พินาศ.
นสฺ หายแลว ฯลฯ ลง เณ ปจ.เหตุ.
ลบ เณ.

นทฺธ ผูกแลว พัน มัด รัด หุม หุมหอ. นหฺ แปลง ต เปน ทฺธ ลบ หฺ.

นอมแลว นอมไป นอบนอม

นมิต นมัสการ ไหว.
นมฺ อิอาคม.

นสฺสุต ไมฟงแลว ไมสดับ. น+สุ ซอน สฺ.

นฺหาต นหาต อาบแลว สนาน ชําระ . นฺหา นหา ธาตุ.

นฺหาปต นหาปต ใหอาบแลว ฯลฯ. นฺหา นหา+ณาเป ปจ.เหตุ.

ใหฉิบหาย ใหพินาศ ใหสึก

นาสิต
นาสต (เกี่ยวกับ บรรพชิต).
นส+เณ
นสฺ +เณ ปจ.เหต..
ปจ.เหตุ
 แปลง ก เปน ข ต เปน นฺต
นิกฺขนฺต ออกแลว ออกไป. นิ+กมฺ
ลบ มฺ ซอน กฺ.
ปจ.เหตุ.แปลง ก เปน ข ทีฆะ
นิกฺขามิต ใหออกแลว ใหไป. นิ+กมฺ+เณ
ซอน กฺ.
ซัดไปแลว ซัดทอด ซัดไปโดยไม
นิกฺขิตฺต เหลือ เก็บ เก็บไว ฝง ฝงไว.
นิ+ขิปฺ แปลง ปฺ เปน ตฺ ซอน กฺ.

นิขาต ขุดลงแลว ฝงไว. นิ+ขนฺ แปลง นฺ เปน อา.

นิคฺคต ออกไปแลว. นิ+คมฺ ลบ ม ซอน คฺ.
ขมแลว ขมขี่ ขมขู ทําโทษ
นิคฺคหีต ลงโทษ ปราบ ปราบปราม.
นิ+คหฺ ซอน คฺ อี อาคม.

นิคฺคูหิต ซอนแลว ปด ปดบัง. นิ+คุหฺ ซอน คฺ ทีฆะ.

ซอน จฺ หรือตั้ง จิ ธาตุ แปลง
นิจฺฉิต ตัดสินแลว. นิ+ฉิ
เปน ฉฺ.
แปลง ต เปน ท ท เปน ฑ ลบ
นิจฺฉุฑฺฑ นําออกแลว ขับไล คราออก ทิ้ง. นิ+ฉุภฺ
ภฺ ซอน จฺ และ ฑฺ.
แปลง ต เปน ทฺธ ลบ ภฺ ซอน
นิจฺฉทฺธ นําออกแลว ฯลฯ. นิ+ฉุภฺ
จฺ.
นิฏฐิต ตั้งแลว ออกตั้ง สําเร็จ จบ. นิ+ฐา ซอน ฏ อิอาคม.

นิทหิต ตั้งไว ทรงไว วางไว ฝงไว เก็บไว. นิ+ทหฺ อิอาคม.

กระจายออกแลว แสดงออก
แปลง ต เปน ฏþฐ ลบ สฺ ซอน
นิทฺทิฏฐ แสดงไข อธิบาย แสดงอาง นิ+ทิสฺ
ทฺ.
(อธิบายชี้เปนหลัก).
หนา ๒๑๗
กําจัดแลว ขจัด เปาออก กอ กอ แปลง ต เปน นฺต ลบ มฺ ซอน
นิทฺธนฺต ไฟ.
นิ+ธมฺ
ทฺ.
นินทิต ติเตียนแลว นินทา. นิทิ นินฺทฺ อิอาคม.
 แปลง ต กับ จฺ เปน กฺก กิริยา
นิปกฺก นิปฺปกฺก หุงแลว ตม สุก ไหม ยาง ปง. นิ+ปจฺ หลัง ซอน ปฺ รูปฯ ๖๐๑ วา
แปลง ต เปน กฺก ลบ จฺ.

ปจ.ประจําหมวดธาตุแปลง ทฺย
นิปชฺชิต นอนแลว . นิ+ปทฺ+ย
เปน ชฺช หรือ ปชฺชฺ ธาตุ อิอาคม.

นิปชฺชาปต ใหนอนแลว. นิ+ปชฺชฺ+ณาเป ปจ.เหตุ.อิอาคม.

นิปนฺน นิปฺปนฺน นอนแลว. นิ+ปทฺ แปลง ต เปน นฺน ลบ ทฺ.

แปลง ต เปน นฺน ซอน ปฺ

นิปฺปนฺน นิปฺผนฺน สําเร็จแลว. นิ+ปทฺ
กิริยาหลัง แปลง ป เปน ผ.

ผลิออกแลว เผล็ดออก งอกออก

นิปฺผลิต ทําลาย.
นิ+ผลฺ ซอน ปฺ.

ปปจ.เหตุ
จ.เหต.. แปลง ป เปน
เปน ผ ซอน
ซอน
นิปิ ฺผาทิติ ใ สําเร็จแลว.
ให นิ+ปทฺ+เณ
ปฺ.
นิพตฺต นิพฺพตฺต เกิดแลว บังเกิด. นิ+ปทฺ แปลง ป เปน พ ทฺ เปน ตฺ.

นิพฺพิณฺณ
เบื่อแลว หนาย เบื่อหนาย คลาย. นิ+วิทฺ แปลง ต เปน อิณฺณ.
นิพฺพินฺน
นิพฺพิทฺธ แทงแลว แทลทะลุ. นิ+วิธฺ แปลง ต เปน ทฺธ ลบ ที่สุดธาตุ.

นิพฺพุต ดับแลว เย็น. นิ+วุ แปลง วุ เปน พ ซอน พฺ.

เชิญแลว เชื้อเชิญ (เชิญดวย

นิมนฺติต ความออนนอม) อาธานา นิมนต.
นิ+มนฺตฺ+อิอาคม.

ย่ํายีแลว ย่ํายีโดยไมเหลือ สี ถู
นิมฺมถิต ครู(รากไปบนของแข็ง) ครูด ชัก นิ+มถฺ ซอน มฺ อิอาคม.
ชักราก.
นิมิ ฺมิต ทําแลว สรา ง นิริ มิติ . นิิ+มาปฺ ซอน มฺ ลบ ปฺ อิิอาคม.
 ลบ ชฺ ที่สุดธาตุ แปลง ต เปน
น บวกกับ ชฺ เปน ชฺน แปลง
นิมุคฺค นิมฺมุคฺค จมลงแลว ดําลง. นิ+มุชฺชฺ ชฺน เปน คฺค คัมภียโมคฯ วา
แปลง ต เปน ค แปลง ชฺ เปน
คฺ.

ลบ มฺ หรือตั้ง นิ+อิ ธาตุ แปลง

นิตย นิยก เที่ยงแลว แท แนนอน ดิ่ง ดิ่งลง. น+ยมฺ อิ เปน เอ เอ เปน ย กิริยา
หลัง แปลง ต เปน ก รูปฯ ๔๒.

ประกอบแลว ประสม ผสม

นิยฺตฺต รวบรวม กระทํา พยายาม.
นิ+ยุชฺ แปลง ชฺ เปน ตฺ.

นิยฺยาต ออกแลว ออกไป พนไป. นิ+ยา ธาตุ ซอน ยฺ.

มอบใหแลว อุดหนุน จุนเจือ เผื่อ แปลง ตฺ เปน ทฺ อิอาคม ทีฆะ
นิยฺยาทิต แผ
แผ..
นิ+ยตฺ
ซซอย
อย ย.
ยฺ.
กั้นแลว ปด ลอม ปดกั้น ปด
นิรุทฺธ ลอม หาม ดับ (ดับกิเลสใชใน นิ+รุธฺ แปลง ต เปน ทฺธ ลบ ธฺ.
การตายก็ได).
แปลง ต เปน น สวนกัจฯ
เรนแลว ซอน แฝง แอบ จับ
นิลีน เกาะ.
นิ+ลี ๕๘๒ แปลง ต เปน อีณ แปลง
ณ เปน น.
นิวตฺต กลับแลว หมุนกลับ หันกลับ. นิ+วตุ ลบ อุ.
นิวตฺติต ใหกลับแลว ฯลฯ. นิ+วตฺตฺ+เณ ปจ.เหตุ ลบ เณ อิอาคม.
นุงแลว หม นุงหม ถามาคูกับ
แปลง ต เปน ตฺถ ลบ สฺ รูปฯ
นิวตฺถ ปารุต แปลวา นุง แปลวา ปารุต นิ+วสฺ
๖๑๒ แปลง ต กับ สฺ เปน ตฺถ.
วา หม.
นิวาริต หามแลว กัน กั้น ปด. นิ+วรฺ ทีฆะ อิอาคม.
ตั้งลงแลว ตั้งมั่น มุงหมาย ขับ
นิวิฎþฐ เฆี่ยน หวด.
เฆยน
นิ+วิสฺ แปลง ต เปน ฎþฐ ลบ สฺ.

หนา ๒๑๙
 แปลง ต เปน ฏþฐ แปลง ว
นิวุฏฐ นิวุตฺถ อยูแลว อาศัย อยูอาศัย. นิ+วสฺ เปน วุ กิริยาหลัง แปลง ฏฐ
เปน ตฺถ.
กั้นแลว ลอม แวดลอม ระวัง
นิวุต ปองกัน หุม หอ.
นิ+วุ ธาตุ.

นิเวทิต บอกแลว กลาว. นิ+วิทฺ วิการ อิ เปน เอ อิอาคม.

นิเวสิต ใหอยูแลว ใหอาศัย ใหอยูอาศัย. นิ+วิสฺ+เณ ปจ. เหตุ ลบเณ.
นิสิต ลับแลว เสี้ยม เหลา. นิ+สิ ธาตุ.
นิสินฺน นั่งแลว นั่งลง นั่งอยู. นิ+สิทฺ แปลง ต เปน อินฺน.
สละแลว สละให สละเสีย แปลง ต เปน ฏฐ ลบ ชฺ ซอน
นิสิสฏฐ เสียสละ ทอดทิ้ง พน.
นิ+สชฺ
สฺ.
นิสฺสาริต ขับออกแลว ไลออก (จากหมู). นิ+สรฺ ทีฆะ ซอน สฺ.
อาศับั แลว เสียี บ อุ หทัยั นิสิ ฺสิต
นิสฺสิต เสียบแลวในหทัย.
นิ+สี รัสสะ ซอน สฺ หรือลง อิอาคม.

นิหิต ละแลว เวน วาง ปลอย. นิ+หา อิอาคม.

แปลง ธา เปน ห อิอาคม รูปฯ
นิหิต ตั้งแลว ตั้งไว ฝง ฝงไว. นิ+ธา ๑๖๗ วา ธา+อิอาคม เปน ธิ
แปลง ธิ เปน หิ.
นีต นําไปแลว นี ธาตุ.
ลบ รฺ กิริยาตน แปลง ต เปน
นีหฏ นีหต นําออกแลว. นี+หรฺ
ฏ.

นีหฏ นีหต กําจัดแลว ขจัด เบียดเบียน ฯลฯ. นี+หนฺ ลบ นฺ.

นีหริต นําออกแลว. นิ นี+หรฺ อิอาคม ถาวาง นิ พึงทีฆะ.

นุณฺณ นุนฺน แปลง ต เปน นฺน กิริยาตน

บดแลว กําจัด บรรเทา หาย ซัด
นุทฺ แปลง นฺน เปน ณฺณ กิริยาที่ ๓
นุุตฺต พุง ยิง ทิ้ง ขวาง โยน.
แปลง ทฺท เป
เปนน ตฺต.
 ป
ปกต ทําทั่วแลว กระทําทั่ว ทํา กระทํา. ป+กรฺ ลบ รฺ.

แปลง ต กับ จ เปน กฺก โมคฯ

วาแปลง ต เปน ก จฺ เปน กฺ
หุงแลว ตม คั่ว ปง ยาง สุก
ปกฺก ทอด ไหม.
ปจฺ รูปฯ ๖๐๑ วาแปลง ต เปน
กฺก ลบ จฺ ให หุงแลว ฯลฯ ลง
เณ ปจ.เหตุ.ลบ เณ.
กาวไปแลว กาวไปขางหนา หลีก
ปกฺกนฺต ไป.
ป+กมฺ แปลง ต เปน นฺต ลบ มฺ.

ปกกฏฐิ
ปกฺ กุฏฐตต เดือดพลานแลว
เดอดพลานแลว. ป+กกกุ
ป+กฺ แปลง ถฺถ เป
เปน€ฺ
น€ ซซอน
อน ฏฏþ. ออาคม.
อิอาคม

ปกฺโกสิต เรียกแลว รองเรียก. ป+กุสฺ พฤทธิ์ ซอน กฺ.

ปกฺขนฺต แลนไปแลว วิ่งไป. ป+ขทิ แปลง ต เปน นฺต ลบ ทิ.
ปกฺขลิต ไหวแลว พลาด ผิด. ป+ขลฺ ซอน กฺ อิอาคม.
สอดเขาแลว ใสเขา ใสลง บรรจุ กิริยาแรก ลบ ปฺ กิริยาหลัง
ปกฺขิต ปกฺขิตฺต บรรจุเขา บรรทุก วางไว.
ป+ขิปฺ
แปลง ปฺ เปน ตฺ.

อิอาคม ภาษาไทย คํา

ประกาศิต ใชเปนนามในความวา
คําสั่งเด็ดขาด คําสั่งที่เปน
หลักฐาน คําพูดที่ศักศิ์สิทธิ์ และ
สองสวางแลว รุงเรือง แจมแจง
ปกาสิต แจงชัด ปรากฏ ประกาศ.
ป+กาสฺ เปนชื่อของหนวยราชการหนวย
หนึ่งชื่อ กองประกาศิต มีกนาที่
พิมพประกาศ กฎ กฎ หมาย
ระเบียบ ขอบังคับ และเรื่องที่
เปนหลักฐานทางราชการ.
 เกลื่อนกลนแลว โปรบ โรย
ปกิณฺณ เรี่ยราย ระคน ระคนกัน คละกัน ป+กิรฺ แปลง ต เปน อิณฺณ ลบ รฺ.
แผ แผออก กระจาย ขยาย.

หนา๒๒๑
แสดงแลว แถลง ชม ยกยอง
ปกิตฺติต สรรเสริญ เลื่องลือ.
ป+กิตฺต.

แปลง ต เปน น น เปน ณ ให

คลองแคลวแลว แคลวคลอง
ปคูณ วองไว ชํานาญ.
ป+คุ ธาตุ คลองแคลวแลว ฯลฯ ลง เณ
ปจ.เหตุ.ลบ เณ.
ปคฺคหิต ประคองแลว ยกยอง. ป+คหฺ ซอน คฺ อิอาคม.
ไหลออกแลว ซึมออก หลั่งออก
ปคฺฆริต รดราด.
ป+ฆรฺ ซอน คฺ.

ป ติ
ปจิ หุงแลว ตม ฯลฯ. ปจฺ อิอาคม ดู ปกฺก ดวย.
กลาวจําเพาะแลว บอกคืน บอก
ปจฺจกฺขาต เลิก.
ปติ+ขา แปลง ปติ เปน ปจฺจ ซอน กฺ.

ปจฺจาคต กลับมาแลว กลับคืน กลับคนมา. ปติ+อา+คมฺ.

เขาไปตั้งอยูเฉพาะแลว ตั้งมั่น
ปจฺจุปฏฐิต บํารุง.
ปติ+อุป+ฐา.

ปจฺจุทฺธฏ ปจฺ
ถอนแลว . ปติ+อุ+ธา รัสสะ ซอน ทฺ.
จุทฺธต
ปจฺจุนฺน ปจฺจุปฺ เกิดขึ้นเฉพาะแลว เกิดขึ้นเฉพาะ
ปติ+อุ+ปทฺ แปลง ต เปน นฺน ลบ ทฺ.
ปนฺน หนา.

ปจฺฉินฺน ขาดทั่วแลว ตัดขาด ขาดสูญ. ป+ฉิทฺ ซอน จฺ.

กิริยาหลัง ซอน ชฺ ใหโพลงทั่ว
ปชลิต ปชฺ
ปชลต ปชชลิ
ชลตต โพลงทัว่ แลว รุรงเรือง สวางไสว.
งไสว ป ชล
ป+ชลฺ แลว ฯลฯ ลง เณ ปจ.เหตุเหต. ลบ
เณ.
ปโชต ปชฺโชต โพลงทั่วแลว ฯลฯ. ป+ชุต ลบ ตฺ พฤทธิ์.
ตั้งแลว ตั้งขึ้น ตั้งไว แตงตั้ง
ปฺญตฺต บัญญัติ.
ป+ญปฺ แปลง ปฺ เปน ตฺ ซอน ฺ.

ปฺญาต รูทั่ว ปรากฏ. ป+ญา ซอน ฺ.

ทําตอบแลว ทําคืน กระทําตอบ
ปฏิกต กระทําคืน.
ปฏิ+กรฺ ลบ รฺ.

ปฏิกนฺต กาวกลับแลว ถอยกลับ กลับไป ลบ มฺ แปลง ต เปน นฺต กิริยา

ปฏิ+กมฺ
ปฏิกฺกนฺต หลีกไป. หลังซอน กฺ.

ปฏิกฺฏฐ
คัดคานแลว. ปฏิ+กุสฺ แปลง ต เปน ฏฐ ลบ สฺ.
ปฏิกฺกุฏฐ
ซัดไปเฉพาะแลว ซัดคืน บอกคืน ลบ ปฺ กิริยาหลัง ซอน ก แปลง
ปฏิขิต ปฏิกฺขิตฺต คัดคาน หาม.
ปฏิ+ขิปฺ
ปฺฺ เปน ต.

ใหอดตอบแลว ใหอดโทษตอบ ให

ปฏิขมาปต อดโทษ.
ปฏิ+ขมฺ+ณาเป ปจ.เหตุ.อิอาคม.

ปฏิคหิต ปฏิคฺค ถือเอาเฉพาะแลว ถือเอาตอบ รับ

ปฏิ+คหฺ อิอาคม.กิริยาหลัง ซอน คฺ.
หิต เอา รับประเคน.

กระทบเฉพาะแลว กระทบกระทั่ง
ปฏิฆาต กําจัด ขจัด บําบัด.
ปฏิ+หนฺ แปลง เปน ฆา.

ปฏิจฺฉนฺน ปกปดเฉพาะแลว ปดไว ปกปด ลบ ทฺ แปลง ต เปน นฺน ซอน

ปกปดไว กําบัง กําบังไว ปดบัง ปฏิ+ฉทฺ จฺ กิริยาหลัง ไมลบ ทฺ ทีฆะ อ
ปฏิจฺฉาทิต มิดชิด ลี้ลับ. ที่ ฉ.
ประคองแลว ประคับประคอง
ปฏิชคฺคิต ปฏิบัติ พิทักษรักษา ซอมแซม ปฏิ+ชคฺคฺ.
ปฏิสังขรณ ชําระ ปดกวาด.
ปฏิญาต รูเฉพาะแลว รูตอบ รับคํา
ปฏิญญา ปฏิญาณ (ใหคํามั่น ปฏิ+ญา กิริยาหลัง ซอน ฺ.
ปฏิฺญาต สัญญา).
ปฏินิวตฺต กลับคืนแลว กลับเอาคืน. ปฏิ+นิ+วตุ ลบ อุ.

ถึงเฉพาะแลว บรรลุแลว รู

ดําเนินไป ไตไป ไตไปได บําเพ็ญ
บํารุง ปกครอง ปรนนิบัติ
ปฏิปนฺน ประพฤติ ปฏิบัติ (ทําไปตามวินิย
ปฏิ+ปทฺ แปลง ต เปน นฺน ลบ ทฺ.
ระเบียบ แบบแผน และตาม
ธรรมะ หรือรับใชผูมีพระคูณ).

ระงับคืนแลว ระงับคืน(ยับยั้งไว แปลง ต เปน ทฺธ ลบ มฺ หรือ

ปฏิปสฺสทฺธ ทําใหสงบ) ระงับเสีย สงบระงับ.
ปฏิ+ป+สมฺ สมุ
มุ.

ปฏิปุจฺฉิต ถามตอบแลว ซักถาม สอบถาม. ปฏิ+ปุจฺฉฺ.

เนื่องเฉพาะอยู เนื่องกัน ผูกพัน

ปฏิพทฺธ ผูกมัด รัก รักใคร.
ปฏิ+พนฺธฺ แปลง ต เปน ทฺธ ลบ นฺธ.

ปฏิพุทฺธ กลับตื่นแลว ตื่น(ตื่นจากกิเลส). ปฏิ+พุธฺ แปลง ต เปน ทฺธ ลบ ธฺ.

ประดับประดาแลว ตกแตง ตบ นิคคหิตอาคม ตนธาตุ แปลงเปน
ปฏิมณฺฑิต แตง(ทําใหงาม) ผองใส.
ปฏิ+มฑิ
ณฺ อิอาคม.
แปลง ต กับ จฺ เปน กฺก กัจฯ
ปฏิมุกฺก สรวมเฉพาะแลว สรวม สรวมใส. ปฏิ+มุจฺ และรูปฯ วา แปลง ต เปน กฺก
ลบ จฺ.

ปฏิยตฺต แตงแลว ตกแตง ตบแตง กิริยาหลัง แปลง ตฺ เปน ทฺ

ปฏิ+ยตฺ
ปฏิยาทิต ประดับประดา จัดแจง. ทีฆะตนธาตุอิอาคม.

ปฏิลทฺธ ไดเฉพาะแลว กลับได. ปฏิ+ลภฺ แปลง ต เปน ทฺธ ลบ ภฺ.

ป วิ ิทฺธ
ปฏิ แทงตลอดแลว ขบ บรรลุ ตรัสรู. ปฏิ+วิธฺ ต เปน ทฺธ ลบ ธฺ.
ปฏิวิรต เวนเฉพาะแลว งดเวน ละเวน. ปฏิ+วิ+รมฺ ลบ มฺ.

ปฏิสํขต แปลง กรฺ เปน ข เปน

ตกแตงแลว ซอมแซม ปฏิสังขรณ. ปฏิ+สํ+กรฺ ปฏิสงฺขฏ โดยแปลง ต เปน ฏ
ปฏิสงฺขต ก็มี.
เห็นเฉพาะ พิจราณา พิจราณา อาคม แปลง นิคคหิตเปน ฺ อิ
ปฏิสฺจิกฺขิต เห็น.
ปฏิ+สํ+อิกฺขฺ จฺ
อาคม.
หลีกรอนอยูแลว(หลบใหพนผูอื่น
ปฏิสลฺลีน คนเพื่อหาความสงบ).
ปฏิ+สํ+ลี แปลง ต เปน น.

เก็บไวแลว เก็บงํา(รักษาไวให
ปฏิสามิต มิดชิด รักษาไวใหดี)
ปฏิ+สมฺ.

ฟงตอบแลว ตอบรับ รับ รับฟง

ปฏิสุต ปฏิสฺสุต รับคํา รับเอา รับรอง.
ปฏิ+สุ.

กระทบเฉพาะแลว กระทบ ขึ้ง

ปฏิหต
ปฏหต เคียด คบแคน
เคยด คับแคน ขดใจ
ขัดใจ ตดขด
ติดขัด ไมปรุ
ไมปร ปฏิ+หน
ปฏ+หนฺ ลบ นฺน..
โปรง.
เริ่มตั้งไวแลว ปรารถนา มุงหมาย
ปฏþฐิต มุงหวัง อยากได ตองการ ขอ ป+ฐา อิอาคม.
รองขอ.
ปณามิต ผลักออกแลว ขัลไล ประณาม. ป+นมฺ นมุ ทีฆะ แปลง น เปน ณ.
แปลง นิ เปน ณิ ธา เปน ห อิ
ปณิหิต วางไวแลว ตั้งไว ตั้งมั่น ปรารถนา. ป+นิ+ธา
อาคม.
ปตฺต ตกแลว หลน ลม. ปตฺ ธาตุ.
แปลง ทฺ เปน ตฺ หรือตั้ง ป+อปฺ
ปตฺต ไปแลว ถึง ลุ บรรลุ เปนไป. ปทฺ
แปลง ต เปน ตฺต ลบ ปฺ.

ปตฺถฏ ปตฺถต ลบ รฺ กิริยาตน แปลง ต เปน

ปูแลว ลาด ปูลาด แผไป
ป+ถรฺ ฏ กิริยาที่ ๓ ไมลบ รฺ ลง อิ
ปตฺถริต กระจาย กระจายไป.
อาคม.

ปตถต
ปตฺ ถต เริ่มตั้งแลว ตงไว
เรมตงแลว ตั้งไว ดารงไว
ดํารงไว ปรากฏ
ปรากฏ. ป+ถา ซอน ตตฺ ออาคม.
ซอน อิอาคม
 ปรารถนาแลว มุงหมาย มุงหวัง
ปตฺถต อยากได ตองการ ขอ รองขอ.
ปตฺถฺ.

ใหตั้งไวเฉพาะแลว ใหตั้งอยู
ปติฏþฐาปต เฉพาะ ใหดํารงอยู ใหตั้งมั่น ให ปฏิ+ฐา+ณาเป ปจ.เหตุ. ซอน ฏþ.
ประจําไว.

ตั้งอยูเฉพาะแลว ตั้งขึ้น สรางขึ้น

ปติฏþฐิต ยืนอยูเฉพาะ ดํารงอยู ตั้งมั่น.
ปติ+ฐา ซอน ฏ.

ใหตกแลว ฯลฯ เณ ปจ.เหตุ.ลบ

ปติต ปตีต ตกแลว หลน ลม ลมไป. ปตฺ+อิ อีอาคม.
เณ.
กระเกรียมแลว ตระเตรียม
ปตีต จัดแจง.
ปติ+อิ ธาตุ

ปนธต
ปนิ ธิต ปณธต
ปณิธิต
ตั้งไวแลว วางไว ตั้งมั่น ปรารถนา. ป+นิ+ธา อิ+อิ อี.
ปณิหิต
อิอาคม กิริยาที่ ๒ ๓ แปลง นิ
ประทุษรายแลว ทําราย
ปทุฏฐ เบียดเบียน.
ป+ทุสฺ เปน ณิ กิริยาที่ ๓ แปลง ธา
เปน ห.
ปนฺต สงัดแลว เงียบ สงบ. ป+อมฺ แปลง ต เปน ฏฐ ลบ สฺ.
ไปแลว ถึง เปนไป ดําเนินไป ตก
ปนฺน หลน ลม .
ปตฺ แปลง ต เปน นฺต ลบ มฺ.

บรรเทาแลว บรรเทาได ทุเลา แปลง ต เปน นฺน ลบ ทฺ กิริยา

ปนุณฺณ ปนุนฺน เบาบาง ผอนคลาย กําจัด สิ้นไป.
ป+นุทฺ
แรก แปลง นฺน เปน ณฺณ.

ปนุทิต บรรเทาแลว ฯลฯ สิ้นไป. ป+นฺท อิอาคม.

ปพุทฺธ ตื่นแลว (ตื่นจากกิเลส). ป+พุธฺ แปลง ต เปน ทฺธ ลบ ธฺ.
ปพฺพชิต เวนทั่วแลว บวช ขับไล. ป+วชฺ แปลง ว เปน พ ซอน พฺ.
ปพฺพาชิต ปพฺพ
ใหเวนทั่วแลว ใหบวช ใหออกไป. ป+วชฺ+เณ ณาเป ปจ.เหตุ.
ชาปต
ปจ. ประจําหมวดธาตุ แปลง ธฺย
ปพุชฺฌิต ปพุทฺธ รูแลว ตื่น เบิกบาน(พนจากกิเลส). ป+พุธฺ+ย เปน ชฺฌ อิอาคม กิริยาหลัง
แปลง ต เปน ทฺธ ลบ ธฺ.
รุงเรืองแลว สวาง สองสวาง
ปภาต รุงโรจน.
ป+ภา ธาตุ.

แตกทั่วแลว ทําลายทั่ว แตกฉาน

ปภินฺน ตกมัน.
ป+ภิทฺ แปลง ต เปน นฺน ลบ ทฺ.

เมาทั่วแลว มัวเมา เลินเลอ แปลง ทฺ เปน ตฺ หรือแปลง ต

ปมตฺต ประมาท.
ป+มทฺ
เปน ตฺต ลบ ทฺ.
ปมถิต ย่ํายีแลว เบียดเบียน ทําลาย. ป+มถฺ อิอาคม.
หนา ๒๒๖
หลงแลว ลืม หลงลืม เผลอไผล
ปมุฏฐ ลืมเลือน หลุดไป หายไป.
ป+มุสฺ แปลง ต เปน ฏฐ ลบ สฺ.

ปมุตฺต หลุดพนแลว ปลดเปลื้อง. ป+มุจฺ แปลง จฺ เปน ตฺ.

บันเทิงทั่วแลว ราเริง รื่นเริง ชื่น
ปมุทิต ชม ยินดี อิ่ม(ใจ).
ป+มุทฺ.

ตระเตรียมแลว ชําระ สะอาด

ปยต หมดจด ผองใส.
ป+ยตฺ.

ไปทั่วแลว ไปขางหนา ถึง บรรลุ

ปยาต ตกแตง ตบแตง.
ป+ยา.

ประกอบทั่วแลว ซุมไว ปน ปน

ขึ้น เสกสรร เหมาะ สมควร แปลง ชฺ เปน ตฺ กิริยาหลัง
ปยุตฺต ปโยชิต ถูกตอง ขวนขวาย พยายาม
ป+ยุชฺ
พฤทธิ์ อิอาคม.
ปองกัน.
รบกันั แลว ตอ สูกัน ทําํ สงคราม
ปยุทฺธ กัน.
ป+ยุธฺ ต เปน ทฺธ ลบ ธฺ.
ปราชิต แพแลว พายแพ ปราชัย. ปรา+ชิ อิอาคม.
จับตองแลว ลูบคลํา ยึดมั่น ถือ
ปรามฏฐ มั่น ถือมั่น .
ปรา+มสฺ.

ปริกฺขต กระทํารอบแลว แวดลอม. ปริ+กรฺ แปลงเปน ข ซอน กฺ.

ปริกฺขิตฺต ซัดไปรอบแลว ลอมรอบ แวดลอม. ปริ+ขิปฺ แปลง ปฺ เปน ตฺ.

สิ้นรอบแลว สิ้นไปรอบ เสื่อมรอบ

ปริกฺขีณ เสื่อมสิ้น.
ปริ+ขี ดู ขีณ.

ถือเอารอบแลว กําหนดถือเอา
ปริคฺคหิต หวงแหน ครอบครอง สิง.
ปริ+คหฺ ซอน คฺ อิอาคม.

สะสมรอบแลว สั่งสมรอบ ทอง

ปริจิต ทองบน อบรม ชิน เคยชิน.
ปริ+จิ.

แปลง ชฺ เปน ตฺ ซอน จฺ กัจฯ

ป จิ ฺจตฺต
ปริ สละรอบแลว เสียี สละ. ป +ิ จชฺ
ปริ ๕๗๘ วาแปลง
ป ต เปปน ตฺต ลบ
ชฺ.

ปริฉินฺน ปริจฺ
ขาดรอบแลว กําหนดตัด ตัดขาด. ปริ+ฉิทฺ แปลง ต เปน นฺน ลบ ทฺ.
ฉินฺน
แกรอบแลว แกจัด แกหงอม
ปริชิณฺณ คร่ําครา.
ปริ+ชิรฺ แปลง ต เปน อิณฺณ ลบ รฺ.

นอมไปรอบแลว แปรปรวน
ปริณต ปรินต เปลี่ยนแปลง.
ปริ+นมฺ ลบ มฺ.

ร่ําไรแลว ร่ําไรรําพัน พิไรพัน

ปริเทวิต คร่ําครวญ บนเพอ.
ปริ+เทวฺ.

ปรินิฏฐิต ออกตั้งรอบแลว ออกตั้ง สําเร็จ. ปริ+นิ+ฐา ซอน ฏþ.

ปรินิพฺพุต ดับรอบแลว ดับสนท เยือกเย็น. ปริ+นิ+วุ
นําไปรอบแลว สะบัด สะบัด(มีด
ปรินีต โกน).
ปริ+นี. แปลงเปน พุ.

สุกทั่วแลว แกรอบ แกหงอม

ปริปกฺก คร่ําครา.
ปริ+ปจฺ ดู ปกฺก ดวย.
ปริปนฺน ถึงรอบ ถึงจุดหมาย. ปริ+ปทฺ แปลง ต เปน นฺน ลบ ทฺ.
เต็มรอบแลว เต็มเปยม ครบถวน
ปริปุณฺณ ถี่ถวน บริบูรณ.
ปริ+ปูรฺ แปลง ต เปน ณฺณ ลบ รฺ.

ปริปฺโผสิต พรมรอบแลว ประพรม. ปริ+ผุสฺ ซอน ปฺ พฤทธิ์ อุ เปน โอ.

ปริภุตฺต กินแลว ใชสอย บริโภค. ปริ+ภุชฺ แปลง ชฺ เปน ตฺ.

ปริมิลาต เหี่ยวแหงรอบแลว เหี่ยวแหงหมด. ปริ+มิลา.

ปริยติต เรียนแลว เลาเรียน ศึกษา. ปริ+ยตฺ.

ปริยาปนฺน ถึงรอบแลว นับเขา นับเนื่อง. ปริ+อา+ปทฺ ลบ ทฺ ยฺ อาคม.

ปริยาปุฏ ปริ ปจ. แปลง อ ที่ ป เปน อุ ยฺ

เรียนแลว ฯลฯ. ปริ+อาปฺ+อ อาคม กิริยาตน แปลง ต เปน
ยาปุต ฏ.
ตัั้งขึึ้นรอบแลว ตัั้งรอบ กลุมรุม
ปริยุฏþฐิต ขวนขวาย ซุม
ปริ+ฐา.

แสวงหารอบแลว เสาะหา
ปริเยสิต สืบเสาะ คนหา.
ปรื+เอสฺ.

ปริโยทาต ขาวรอบแลว ผองแผว ผุดผอง. ปริ+อุ+ทา.

รัดรึงรอบแลว รัดรึง ผูกพัน แปลง ต เปน ทฺธฺ ลบ นฺธฺยฺ
ปริโยนทฺธ ผูกมัด ผูกแนน หุมหอ.
ปริ+อุ โอ+นนฺธฺ
อาคม อุ พึงพฤทธ.
สุดลงรอบแลว สุดลง สิ้นสุด จบ
ปริโยสิต ลง จบสมบูรณ
ปริ+อว โอ+สา ยฺ อิอาคม

กั้นแลว ปด ปดกั้น ลอม

ปริรุทฺธ แวดลอม หอมลอม.
ปริ+รุธฺ แปลง ต เปน ทฺธ ลบ ธฺ.

ปริวชฺชิต เวนรอบแลว งดเวน เสียสละ. ปริ+วชฺชฺ ธาตุ. อิอาคม

แวดลอม หอมลอม หอมหุม เฝา

ปริวาริต ระวัง คุมครอง ปองกัน รักษา.
ปริ+วรฺ ทีฆะตนธาตุ อิอาคม
 แปลง ต เปน ฏþฐ ส เปน วุ
กําหนดอยูแลว อยูขาด (จากหมู)
กัจฯ ๙๗๕ วาแปลง ต เปน
ปริวุฏþฐ ปริวุตฺถ อยูปริวาส (แยกอยูตามลําพัง ปริ+วสฺ
อุฏฐ กิริยาหลัง แปลง ฏþฐ เปน
แยกอยูตางหากจากหมู).
ตฺถฺ
แวดลอมแลว หามลอม ฯลฯ
ปริวุต ปองกัน
ปริ+วุ หรือ วรฺ ลบ รฺ.

พันรอบแลว พัวพัน ผูกพัน

ปริเวฐิต วงรอบ มวน.
ปริ+เว€ฺ.

ปริสํวุต สํารวมรอบแลว(สํารวมทุกอินทรีย). ปริ+สํ+วุ หรือ วรฺ ลบ รฺ.

ปริสิพุพิต เย็บแลว ขลิบ. ปริ+สิวฺ+ย ปจ. วฺย เปน วฺว วฺว เปน พฺพ.
หนา ๒๒๙
หมดจดรอบแลว หมดจด แจมใส
ป สิ ุทฺธ
ปริ ผอ งใส
ใ ผองแผว สะอาด ปปริิ+สุธฺ แปลง
ป ต เปปน ทธฺ ลบ ธฺ.
บริสุทธ.
กรองแลว (เอาของละเอียดออก
ปริสุสาวิต จากของหยาบ).
ปริ+สุ ธาตุ.

ปริหีน เสื่อมรอบแลว เสื่อมสิ้น. ปริ+หา แปลง อา เปน อี.

เจริญทั่วแลว งอกทั่ว งอกงาม
ปรุพฺห เจริยยิ่ง.
ป+รุฬฺ แปลง ต เปน ฬฺห ลบที่สุดธาตุ.

ไปแลวในเบื้องหนา ไปแลวใน
ปเรต ขางหนา ไปในขางหนาแลว หลีก ปร+อิ ธาตุ วิการ เปน เอ.
ไป.
ลอยไปแลว หลีกไป หนีไป บินไป
ปลาต ชําระลาง ตัด.
ปลฺ+อปจ ทีฆะ.

คลุมรอบแลว พันรอบ พัวพัน

ปลิคุณฺฐิต พันพัว เกี่ยวพัน เกี่ยวเนื่องกัน ปริ+คุณฺ€ฺ แปลง ริ เปน ลิ.
หุมหอ.
ปลิปนฺน ถึงรอบแลว ถึงจุดหมาย ฯลฯ. ปริ+ปทฺ ต เปน นฺน ลบ ทฺ.
ปลิเวฐิต พันรอบแลว ฯลฯ. ปริ+เว€ฺ.
ปลุทธฺ ของแลว ขัดของ ตัดขัด สงสัย. ป+ลคฺ ล เปน ลุ ต เปน ทฺธ ลบ คฺ.
เปนไปทั่วแลว เปนไป ดําเนินไป
ปวตฺต ประพฤติ ประกาศ.
ป+วตุ ลบ อุ.

พฤทธิ์ อุ เปน โอ เอา โอ เปน

ปวตฺต ไปแลว ถึง เปนไป ดําเนินไป. ปุ ธาตุ
อว ซอน ตฺ.
ปวตฺต ใหเปนไปทั่วแลว ใหหมุนไป. ป+วตุ+เณ ปจ.เหตุ ลบ เณ.
ปวตฺติต ใหหมุนไปทั่วแลว ใหหมุนไป. ป+วตฺตฺ+เณ ปจ.เหตุ ลบ เณ.

ปวารณาแลว ปรารถนา อยาดได ปจ. ใหปวารณาแลว ฯลฯ ให

ปวาริต ตองการ เกียดกัน ปองกัน หาม.
ป+วรฺ+เณ
หาม เณ ปจ.เหตุ.

ปวิฏþฐ เขาไปแลว นับเนื่อง. ป+วิสฺ ต เปน ฏþฐ ลบ สฺ.

กลิงิ้ แลว หวันั่ ไหว
ไ กําํ จัดั ปป+วิธิ ต เปปน
ปริทฺธ เบียดเบียน. ทฺธ ลบ ธฺ.
สงบแลว สงบเงียบ สงัด สงัด
ปวิวิตฺต เงียบ.
ป+วิ+วิจฺ แปลง จฺ เปน ตฺ.

ปวิสิต เขาไปแลว นับเนื่อง. ป+วิสฺ อิอาคม.

วิการ อิ เปน เอ. ใหรูทั่วแลว

ปเวทิต รูทั่วแลว บอก ประกาศ. ป+วิทฺ
ใหบอก ใหประกาศ เณ ปจ.เหตุ.

ปเวสิต ใหเขาไปแลว. ป+วิสฺ+เณ ปจ.เหตุ แปลง อิ เปน เอ.

ชมเชยแลว ยกยอง สรรเสริญ
ปสํสิต ประเสริฐ.
ป+สํสฺ อิอาคม.
 ลบนิคคหิต และ สฺ แปลง ต
เปน ฏฐ กิริยาหลัง แปลง ฏฐ
เปน ตฺถ รูปฯ ๖๑๐ แปลง ต
ปสฏþฐ ปสตฺถ ชมเชยแลว ฯลฯ ประเสริฐ. ป+สํสฺ กับ สฺ เปน ฏþฐ รูปฯ ๖๑๒
แปลง ต กับ สฺ เปน ตฺถ หรือ
ตั้ง ป+ส€ฺ หรือ สํสฺ ตามมติของ
อภิฯ.

ใสแลว แจมใส ผองใส ไมขุนมัว

ปสนฺน เสื่อมใส.
ป+สทฺ แปลง ต เปน นฺน ลบ ทฺ.

ซานไป ขยายออก เหยียดออก

ปสาริต คลี่ออก แผออก แผไป แผออกไป.
ป+สรฺ ทีฆะตนธาตุ.

เสร็จแลว สําเร็จ ถึง จบ ปรากฏ

ปสิทฺธ รู ชํานาญ.
ป+สิธฺ.

ตรึงแลว เย็บ เย็บแนน เปนไป

ปสิพฺพิต เหี่ยวแหง.
ป+สิวฺ+ย แปลง วฺย เปน พฺพ.

หนา ๒๓๑
ไหลออกแลว คลอด (ลูก) เกิด
ปสุต ปสูต ประสูติ.
ป+สุ หรือ ปสุ.

ปรากฏแลว แจมแจง ชัดเจน ซอน สฺ หรือ ทิสฺ แปลงเปน

ปสฺสุต เห็น.
ป+สุ
ปสฺส แปลง อ ที่ ส เปน อุ.
ปสุสทฺธ สงบแลว ระงับ สงบระงับ. ป+สมฺ ต เปน ทฺธ ลบ มฺ.
ปสุสิต เปนอยูแลว หายใจ หายใจอยู. ป+สสฺ อิอาคม.
เบิกบานทั่วแลว ทําราย แชมชื่น
ปหํสิต ราเริง.
ป+หํสฺ.

เบียดเบียนแลว ทําราย
ลบ นฺ กิริยาตน แปลง ต เปน
ปหฏ ปหต ประทุษราย กระทบ ตี ฆา ป+หนฺ
ฏฐ ลบ สฺ.
ประหาร.
ปหฏฐ เบิกบานทั่วแลว ฯลฯ รื่นเริง. ป+หสฺ ต เปน ฏฐ ลบ สฺ.
ปหิต สงไปแลว ใชไป. ป+หิ ธาตุ.
ละแลว สละ วาง ปลอย ทิ้ง ละ
ปหีน ทิ้ง.
ป+หา แปลง อา เปน อี.

เจริญแลว พอ เพียงพอ มาก

ปหุต ปหูต มากมาย นักหนา หนักหนา.
ป+หุ หู.

ต เปน ฏ ลบที่สุดธาตุ หรือตั้ง

ปากฏ ปรากฏแลว(แสดงออกมาใหเห็น). ป+อา+กฎ
กรฺ ธาตุ ลบ รฺ.
ปาจิต ใหหุงแลว ฯลฯ ใหทอดแลว. ปจฺ+เณ ปจ.เหตุ.
ใหตกแลว ใหหลน ใหลม ใหตก
ปาติต ไป ฯลฯ.
ปตฺ+เณ ปจ.เหตุ.

ใหไปแลว ใหถึง ใหเปนไป ให

ปาทิต ดําเนินไป.
ปทฺ+เณ ปจ.เหตุ.

นํามาพอกพูลแลว นํามาเลี้ยงดู
ปาภต นํามาคํ
มาค้าํ จุจนน.
ป+อา+ภรฺฺ ลบ รฺ.ฺ

ปาริสุทฺธ หมดจดรอบแลว บริสุทธิ์ ผุดผอง. ปริ+สุธฺ ต เปน ทฺธ ลบ ธฺ.

ปารุต ปดแลว หม. ป+อา+อุปฺ อิอาคม ลบ ปฺ.

เลี้ยงแลว เลี้ยงดู ดูแล คอยดูแล

ปาลิต คุมครอง ปกครอง ปองกัน ปาลฺ อิอาคม.
พิทักษ รักษา พิทักษรักษา.

ปฏฐ บดแลว ขยี้ โม. ปาลฺ ต เปน ฏฐ ลบ สฺ.

แปลง ธา เปน ทห คําหลังเปน
ปทหิต ปหิต ปดแลว กั้น อุด. ป+ธา
ห.
ปณิต ปณิต อิ่มแลว อวน พี เต็ม อิ่มใจ
ป+นา ปจ.อิอาคม.
ปนิต ปลื้อมใจ ยินดี รัก รักใคร.

แปลง อา เปน อิ อี หรือตั้ง ป

ปต ปต
ปต ปต ดื่มแลว อิอม่ม อวบ กาซาบ.
ดมแลว กําซาบ ปา
ธาตุ.
 ชื่นชมแลว ยินดี เบิกบาน เบิก
ปต บานใจ รัก รักใคร.
ป ธาตุ.

ปต เจริญแลว งอกงาม รุงเรือง. ปายิ แปลง อา เปน อี ลบ ยิ.

อิ่มแลว อิ่มใจ อิ่มเอม อิ่มเอิบ ต เปน อีณ กิริยาหลัง แปลง

ปณ ปน เบิกบาน เบิกบานใจ ยินดี รักใคร.
ป ธาตุ
ณ เปน น.

เบียดเบียนแลว บีบคั้น บีบบังคับ

ปฬิต เคี่ยวเข็ญ.
ปฬฺ ธาตุ.

อิอาคม กิริยาหลัง ลบ จฺฉ

แปลง ต เปน ฏฐ หรือ ลบ ฉฺ
ปุจฺฉิต ปุฏฐ ถามแลว(พูดเพื่อรับคําตอบ). ปุจฺฉฺ แปลง ต กับ จฺ เปนฏฐ รูปฯ
๖๑๐ วา แปลง ต กับ จฺฉฺ
เปน ฏฐ.
ปรนปรอแลว
ปรนปรื อแลว เลยง
เลี้ยง เลยงดู
เลี้ยงด ขน
ขุน ต เปน
เปน ฏฐ ลบ สสฺ กิกรยาหลงไม
ริยาหลังไม
ปุฏþฐ โปสิ
โ ต (ใหอาหาร).
ปุสฺ
แปลง ต พฤทธิ์.
ปุณฺณ เต็มแลว เปยม. ปูรฺ แปลง ต เปน ณฺณ ลบ รฺ.
บานแลว ขยายออก คลี่ออก ผลิ
ปุปฺผิต ออก เผล็ดออก เผยออก งอก ปุปฺผฺ.
ออก.
หนา ๒๓๓
กระทําในเบื้องหนาแลว ติดตาม แปลงเปน ข ซอน กฺ กิริยาแรก
ปุรกฺขต ปุเรกฺขต หอหุม หามลอม.
ปุเร+กรฺ
ลบ เอ.

เคราพแลว นบนอม นับถือ ยํา

ปูชิต เกรง ไหว บูชา.
ปูชฺ ธาตุ.

ปูต ชําระแลว กรอง ลาง. ปุ ธาตุ ทีฆะ.

ธาตุวิการเปน เอ หรือ ตั้ง เป
เปต ละไปแลว ตาย. ป+อ
ธาตุ.
เปสิต สงไปแลว ใชไป บังคับ. ปสฺ วิการ อิ เปน เอ.
โปถิต โบยแลว ตี เฆี่ยน กระทบ เคาะ. ปุถฺ โปถฺ ธาตุ.

ผ
ไหวแลว โยกโคลง สั่น สะเทือน
ผนฺทิต เคลื่อน เขมน เตนตุบ ๆ.
ผทิ นิคคหิตและ อิอาคม.

แผแลว แผไป ขยาย ขยายไป

ผริต ซาน ซานไป.
ผริ ธาตุ.

ออกแลว(กิ่ง ฯลฯ) ขยาย งอก

งอกออก แตก (กิ่ง ฯลฯ) แตก
ผลิต ออก ผลิ ผลิออก เผล็ด(ดอก
ผลฺ ธาตุ.
ฯลฯ) สําํ เร็จ็ .
ผลิต ผฬิต แตกแลว ทําลาย สลาย. ผฬฺ กิริยาแรก แปลง ฬฺ เปน ลฺ.

ผาลิต ขีดแลว ผา ตัด ผาตัด ฉีก แหวะ. ผาลฺ ธาตุ.

แผไปแลว เผล็ด บาน แพหลาย

ผิต ผีต มั่งคั่ง ผึ่งผาย กวาง กวางขวาง.
ผิ ธาตุ กิริยาหลัง ทีฆะ.

ผุฏฐ ถูกตองแลว สัมผัส. ผุสฺ ต เปน ฏฐ ลบ สฺ.

แยมแลว ผลิ บาน เปดออก
ผุลฺล ปรากฏ แผไป แตก ทําลาย ผุฏ แปล ต เปน ลฺล ลบ ฏþ.
สลาย.
ผุลฺลิต ฯลฯ สลาย. ผุลฺลฺ ธาตุ.
ผุสิต ผุสฺสิต ถูกตองแลว สัมผัส. ผุส ผุสฺสฺ อิอาคม.
 พ
ผูกแลว พัน มัด รัด ของ ติด
พทฺธ ติดอยู เนื่อง เนือ่ งกัน ดัก.
พธฺ ต เปน ทฺธ ลบ ธฺ.

ต เปน นฺธ ลบ นฺธฺ หรือ ลง ต

ลบ ต แบบ ลง หิ ลบ หิ ใน
พนฺธ ผูกแลว ฯลฯ ดัก. พนฺธฺ อาขยาตขอฝากนักภาษาดวย
อีกนัยหนึ่งตั้ง พธฺ แปลง ต เปน
นฺธ ลบ ธฺ.

ลบ อิ เหลือเปน วฺ แปลง วุ
พฺยตฺต แจมแจงแลว ชัดแจง เฉียบแหลม. วิ+อทฺ เปน พฺ ยฺ อาคม แปลง ทฺ เปน
ตฺ.
ทําใหแจงแลว กระทําใหแจง
พฺยากต พยากรณ.
วิ+อา+กรฺ ลบ อิ วฺ เปน พฺ ยฺ อาคม รฺ.

ขวนขวายแลว เสาะหา แสวงหา ลบ อิ ที่ วิ เปน วฺ แปลงเปน

พฺยาวฏ พฺยาวต พยายาม.
วิ+อา+วยฺ
พฺ ยฺ อาคม ลบ ยฺ ทาย ธาตุ.

ทําใหมากแลว กระทําใหมาก ลบ รฺ กิริยาที่ ๒ ลง อี อาคม

พหุกต พหุลีกต เพิ่มพูน.
พหุ+กรฺ พหุล+กรฺ
ศัพททั้ง ๒ นี้ เปนสมาสดวย.

เบียดเบียนแลว รบกวน
พาธิต เดือดรอน ทําใหปนปวน ทําให พาธฺ อิอาคม.
ลําบาก.
ต เปน ฬฺห หฺ รูปฯ ๖๐๕ วา
พาฬฺห ลอยแลว นําไป. วหฺ แปลง ต เปน ห หฺ เปน ลฺลฺ
เปน ฬฺ ทีฆะ.

พาหิต ลอยแลว นําไป. วหฺ แปลง ว เปน พ ทีฆะ อิอาคม.

พุทฺธ รูแลว ตื่น เบิกบาน(จากกิเลส). พุธฺ ต เปน ทฺธ ลบ ธฺ.

 ปจ.ทวภาวะ ภุ แปลงเปน พุ ชฺ
พุภุกฺขิต ปรารถนาจํากินแลว. ภุชฺ+ข
เปน กฺ.

ภ
ภกฺขิต กินแลว กลืน กลืนกิน บริโภค. ภกฺขฺ อิอาคม.

แปลง ต กับ ฺชฺ เปน คฺค มติ

ของกัจฯ และ รูปฯ สวนมติอื่น
ภคฺค แตกแลว หัก ทําลาย. ภฺชฺ
วาแปลง ต เปน น แลวแปลง
น กับ ฺชฺ เปน คฺค.

เลี้ยงแลว เลี้ยงดู ค้ําจุน บํารุง

ภฏ ภต รักษา.
ภรฺ ลบ รฺ.

ภจฺจ เลี้ยงแลว ฯลฯ รักษา. ภรฺ ต เปน จ ลบ รฺ ซอน จฺ.

ภฏฐ พลัดแลว เคลื่อน ตก หลน ลม. ภสฺ ต เปน ฏฐ ลบ สฺ.
ต เปน ฏþฐ ลบ ฺชฺ. สวนกัจฯ
ภฏฐ แตกแลว หัก ทําลาย. ภฺชฺ ๕๗๓ วา แปลง ต กับ ฺชฺ
เปน ฏฐ.

ต เปน ฏฐ ลบ สฺสฺ หรือ แปลง

ภฏฐ กลาวแลว พูด. ภสฺสฺ
ต กับ สฺสฺ เปน ฏþฐ รูปฯ ๖๑๐.

ต เปน ฏฐ ลบ ชฺ ชฺช หรือ

ภฏþฐ หุงแลว ตม ฯลฯ ทอด. ภชฺ ภชฺชฺ แปลง ต กับที่สุดธาตุเปน ฏþฐ
รูปฯ ๖๑๐.

ภณิต กลาวแลว พูด วากลาว วาขาน. ภณฺ อิอาคม.

หมุนแลว หัน ปน เวียน เวียนไป

ภนตต
ภนฺ วิงเวียน ตื่น.
ภม
ภมฺ ต เปน
เปน นต
นฺต ลบ มฺม.
 เลี้ยงแลว เลี้ยงดู ค้ําจุน บํารุง
ภริต รักษา.
ภรฺ อิอาคม.

ภาชิต แจกแลว จําแนก แบง ใหปน. ภชฺ ทีฆะ อิอาคม.

แปลง อู เปน อวทีฆะ. ใหมีแลว
ภาวิต มีแลว เปน เจริญ อบรม. ภู ฯลฯ ใหอบรม.เณ ปจ.เหตุ ลบ
เณ.
ภาสิต กลาวแลว บอก พูด เจรจา. ภาสฺ อิอาคม.
ตอยแลว แตก หัก ขาด ทําลาย ต เปน นฺน ลบ ทฺ ศัพทหลัง
ภินฺน เภทิต ผา อับปาง.
ภิทฺ
วิการ อิ เปน เอ .
ภีต กลัวแลว ขลาด หวาด สะดุง. ภี ธาตุ กัจฯ ๖๔๓ ลง กฺต ปจ.ลบ กฺ.
แปลง ชฺ เปน ตฺ หรือแปลง ต
ภุตฺต กินแลว กลืนกิน บริโภค. ภุชฺ
เปน ตฺต ลบ ชฺ กัจฯ ๕๗๘.
ถึงแลว บรรลุุ ได ประสบ ภูู
ภูต มีแลว เปน เกิด. ภู สตฺตายํ. ปตฺติยํ ดูหมิ่น ดูแคลน ดูถูก ภู
อวฺญาเณ.

ม
เกลือกกลั้วแลว คบหา คลุกคลี
ระคน เบียดเบียน พอก ทา
มกฺขิต เปรอะเปอน แปดเปอน ลบเลือน
มกฺขฺ.
ลบหลู ดูหมิ่น เหยียดหยาม.

มกฺขิตฺจ เลิกลมไปแลว. อา+ขิปฺ ปฺ เปน ตฺ รัสสะ มฺ อาคม ซอน กฺ.

ชําระแลว กวาด เช็ด ถู ตกแตง

มชฺชิต ประดับ.
มชฺชฺ.

มฏþฐ เกลี้ยงแลว สะอาด หมด หมดจด. มชฺ ต เปน ฏþฐ ลบ ชฺ.

 ชําระแลว กวาด เช็ด ถู ใส
มณฺฑิต สะอาด พัน พัวพัน ลอม หอม มฑิ นิคคหิตอาคม.
โอบออม ตกแตง ตบแตง ประดับ.

สิ้นชีพแลว สิ้นชีวิต ละชีพ ละ

มต ชีวิต ตาย.
มรฺ ลบ รฺ.

มต รูแลว ทราบ บรรลุ ตรัสรู. มนฺ ลบ นฺ.

มตฺต เมาแลว มัวเมา เลินเลอ ประมาท. มทฺ แปลง ทฺ เปน ตฺ.

กวนแลว คน เขยา เบียดเบียน

มถิต ย่ํายี รบกวน.
มถฺ.

ใหเหยียบแลว ใหนวด ใหขยํา ให

มทฺทาปต ย่ํา ใหยํายี ใหบด ใหทําลาย ให มทฺทฺ+ณาเป ปจ.เหตุ.
รีด.
มทฺทิต เหยียบแลว ฯลฯ รีด มทฺทฺ อิอาคม.
เจริญแลว งอกงาม ใหญ โต
มหิต มาก เคราพ นับถือ ยําเกรง มหฺ อิอาคม.
สักการะ บูชา
เคราพแลว นับถือ บูชา กัด
มานิต ทดลอง.
มานฺ อิอาคม.

มาริต ใหฆาแลว ใหตาย ใหสิ้นชีพ. มรฺ+เณ ปจ.เหตุ.

มิต นับแลว วัด ประมาณ มา ธาตุ แปลง อา เปน อิ.
เหี่ยวแลว เหี่ยวแหง ยยี้ โรย อิด
มิลาต โรย เมื่อย ลา เมื่อยลา .
มิเล แปลง เอ เปน อา.

ยิ้มแลว แยม รด ราด โปรย

มิหิต ประพรม.
มิหฺ อิอาคม.

แกแลว ปลด เปลื้อง สละ ละ แปลง ต กับ จฺ เปน กฺก หรือ

มุกฺก ปลอย วาง หลุด พน.
ปลอย พน.
มุจฺ
เปน กฺก ลบ จฺ.
แปลง ต เปน
 หลงแลว แนนิ่ง ลมจับ สยบ(?)
มุจฺฉิต ขึง.
มุจฺฉฺ.

มุฺจิต แกแลว เปลื้อง หลุด พน สยาย. มุจฺ นิคคหิตอาคม.

มุฏฐ เผลอแลว หลง ลืม . มุสฺ ต เปน ฎþฐ ลบ สฺ.

มุต รูแลว ทราบ บรรลุ ตรัสรู. มนฺ ลบ นฺ แปลง อ ที ม เปน อุ.
จ เปน ตฺ หรือ ต เปน ตฺต ลบ
มุตฺต แกแลว ฯลฯ พน. มุจฺ
จฺ.
ราเริงแลว รื่นเริง บันเทิง เบิก
มุทิต บาน เพลิน ยินดี.
มุทฺ.

มุฬฺห มูฬฺห เขลาแลว โง หลง ลืม หลงลืม. มุห ต เปน ฬฺห ลบ หฺ.

ย
ชําระแลว ลาง สะอาด ระวัง
ยต สํารวม พยายาม เพียร หมั่น ยตฺ ลบ ตฺ.
ขยัน.
ยาต ไปแลว ถึง บรรลุ เปนไป. ยา ธาตุ.
ขอแลว ขอรอง รองขอ วอน
ยาจิต วิงวอน .
ยาจฺ อิอาคม.

บูชาแลว บวงสรวง เซน เซน ต เปน ฏฐ ลบ ชฺ แปลง อ ที่

ยิฏþฐ สรวง คบหา ให.
ยชฺ
ย เปน อิ.

ประกอบแลว ประสม รวบรวม

ยุตฺต ทํา ควร สมควร ถูกตอง ใชได ยุชฺ ชฺ เปน ตฺ.
มั่นคง แข็งแรง ชอบ พยายาม.

ทํทาแลว
าแลว กระทํ
กระทาา เที
เทยมยม ประกอบ
โ ติ
โยชิ ปรุง
ยุชฺ พฤทธิ์.ิ
 ร
เลี้ยงแลว ระวัง รักษา ถนอม
รกฺขิต ปองกัน.
รกฺขฺ.

แตงแลว เรียบเรียง รอยกรอง

รจิต ประพันธิ์.
รจฺ.

ยอมแลว กําหนัด ยินดี ติใจ

รฺชิต พอใจ เพลิดเพลิน รัก รักใคร รฺชฺ อิอาคม.
โลภ.
บันเทิงแลว เพลิน เพลิดเพลิน
รต รมิต ยินดี ราเริง รื่นรมย รื่นเริง.
รมฺ ลบ มฺ กิริยาหลังไมลบ.

ชฺ เปน ต หรือตั้ง รฺชฺ แปลง

รตตต
รตฺ ยอมแลว กํกาหนด
ยอมแลว าหนัด ยนด.
ยินดี รช
รชฺ
ฺ เปนนิคคหิตแลวลบ.
หระหึมแลว หระหึ่ม รอง(ฟา)
เสื่อม สิ้น สลาย เพลิน ยินดี
รสิต รุงเรือง สวาง สองสวาง เยื่อใย
รสฺ.
เกี่ยวกัน รัก รักใคร.
หยาบแลว เบียดเบียน แหง
รุกฺข เหี่ยว โกรธ ขึ้ง แชง.
รุสฺ ต เปน กฺข ลบ สฺ.

รุณฺณ รุนฺน หลั่งน้ําตาแลว รองไห. รุทฺ ต เปน ณฺณ นฺน ลบ ทฺ.

รุตฺต กลาวแลว ประกาศ แสดง ปรากฏ รูปฺ ปฺ เปน ตฺ รัสสะ.

รุฬฺห รูฬฺห งอกแลว งอกขึ้น เกิด ปรากฏ. รุหฺ รูหฺ ต เปน ฬฺห ลบ หฺ.
รุทิต โรทิต รองไหแลว. รุทฺ กิริยาหลัง พฤทธิ์ อุ เปน โอ.
เพาะแลว ปลูก หวาน ปก ดํา
โรปต (ขาว)
รุปฺ พฤทธิ์.
 ล
เห็นแลว ดู กําหนัด หมาย เปน
ลกฺขิต เครื่องหมาย.
ลกฺขฺ.

ต เปน น บวกกับ คฺ เปน คนฺ

แปลงเปน คฺค รูปฯ ๖๑๒ วา
ลคิต ลคฺคิต ของแลว สงสัย ลังเล ไมแนใจ. ลคฺ
แปลง ต กับ คฺ เปน คฺค สวน
โมคฯ วาแปลง ต เปน ค.

กระดากแลว อาย ละอาย

ลชฺชิต ละอายใจ.
ลชฺชฺ.

ลชฺฺชาปต ใหกระดากแลว ฯลฯ. ลชฺชฺ+ณาเป ปจ.เหตุุ.อิอาคม.

ประทับตราแลว กด หมาย เจิม
ลฺฉิต พิมพ.
ลฉิ ลฺฉฺ.

ลทฺธ ไดแลว(รับมา ตกมาเปนของตน). ลภฺ ต เปน ทฺธ ลบ ภฺ.

ลปต กลาวแลว พูด พูดเพอ บนเพอ. ลปฺ อิอาคม.

ลิขิต ลิกฺขิต ขีดแลว เขียน ขูด. ลิขฺ กิริยาหลังซอน กฺ อิอาคม.
ปฺ เปน ต หรือ ต เปน ตฺต ลบ
ลิตฺต ฉาบแลว ทา ลูบไล โบก. ลิปฺ
ปฺ.
เรนแลว(หลีกหลบใหพนจาก
ลีน สายตาคนหรือใหพนผูคนเพื่อหา ลี ธาตุ ต เปน นฺ.
ความสงบ).
ตัดแลว ขาด ลบ ลบออก ไมเห็น
ลุตฺต ไมปรากฏ หาย หายไป ชิง ลุปฺ ปฺ เปน ตฺ.
ปลน.
ตัดแลว เกี่ยว แบง ปน(แบง)
ลุน ลูน แบงปน.
ลุ ลู ต เปน น.
โลกิต ดูแลว เห็น แลดู แสดง. โลกฺ อิอาคม.

ว
วคฺคิต ไปแลว ถึง เปนไป. วคฺคฺ อิอาคม.
วชิต วชฺชิต งดแลว ละ เวน. วชฺชฺ อิอาคม.
ต เปน ฏฏ ลบ ตฺ.หรือตั้ง วฏฏ
วฏฏ วนแลว หมุน กรอ . วตุ
ลบ ฏฏ.
เจริญแลว งอกงาม ทวีขึ้น
วฑฺฒ รุงเรือง.
วฑฺฒฺ ต เปน ฑฺฒ ลบ ฑฺฒฺ.

คํานี้ที่ใชเปนนาม แปลวาถึงแลว
ซึ่งความเจริญ ฯลฯ.แยกเปน
วฑฒิ
วฑฺ ฒต เจริญแลว ฯลฯ.
เจรญแลว วฑฒ+อิ
วฑฺ ฒฺ+ออาคม+ต
อาคม+ต
วฑฺฒฺ+อ ปจ.กับ อิต อิ ธาตุ+ต
ปจ.
ออกเสียงแลว เปลงเสียง มีเสียง
วณิต กลาว.
วณฺ.

ออกเสียงแลว กลาว พรรรา ชม

ชมเชย ยกยอง สรรเสริญ
วณฺณิต ตั้งอยู ดํารงอยู ปรากฏ ทํา
วณฺณ.
กระทํา พิสดาร เปนความดี.
คายแลว คายออก บวน อวก ต เปน นฺต ลบ มุ กิริยาหลังไม
วนฺต วมิต อาเจียน เรอ.
วมุ
ลบ อิอาคม.

เคราพแลว นบ นบนอบ นอบนบ

วนฺทิต ไหว กราบ กราบไหว อภิวาท.
วนฺทฺ อิอาคม.

วนฺทาปต ใหเคราพแลว ฯลฯ ใหอภอวาท. วนฺทฺ+ณาเป ปจ.เหตุ.

ววฏฐิฐต ววตฺ
ววฏþ ววตถิถต กําหนดแลว หมายไว
กาหนดแลว หมายไว ตราไว.
ตราไว. วิ+อว+ฐา
ว+อว+ฐา ถา ซอน
ซอน ฏ ต ออาคม.
อิอาคม.
 หวานแลว ปลูก เพาะ ติดตอ
วาปต ตอเนื่อง.
วปฺ ทีฆะ อิอาคม.

วายิต ทอแลว. เว ธาตุ แปลง เอ เปน อาย อิอาคม.

วาริต กันแลว กั้น ระวัง ปองกัน รักษา. วรฺ ทีฆะตนธาตุ.

วาสิต อบแลว อบรม. วาสฺ อิอาคม.

วาหิต นําไปแลว ลอย ลอยไป. วหฺ ทีฆะตนธาตุ อิอาคม.
แยมแลว บาน เบิกบาน แจมใส
วิกจ แชมชื้น.
วิ+กสฺ ต เปน จ ลบ สฺ.

ทําใหแปลกแลว วิกฤต(เวลา หรือ

วิกฏ วิกต เหตุการณขั้นอันตราย ซึ่งอยูในหัว วิ+กรฺ ลบ รฺ.
เลี้ยวหัวตอ).
วิกสิต แยมแลว ฯลฯ แชมชื้น. วิ+กสฺ อิอาคม.
เหนี่ยวรั้งแลว ขมไว เลิกถอน
วิกฺขมฺภิต ปลดเปลื้อง.
วิ+ขภิ นิคคหิต และอิอาคม ซอน กฺ.

ซัดไปแลว ซัดสาย เปลี่ยนแปลง

วิกฺขิตฺต ฟุงไป ฟุงซาน.
วิ+ขิปฺ ปฺ เปน ตฺ.

วิครหิต ติเตียนแลว นินทา เกลียดชัง. วิ+ครหฺ.

วิจริต เที่ยวไปแลว ทองเที่ยวไป. วิ+จรฺ.
คนควาแลว คนหา ใครครวญ
จัดแจง ตรวจคน ตรวจตรา ไต
วิจาริต รสวน พินิจ พิจาร พิจารณา
วิ+จรฺ ทีฆะ.
เลือกฟน เลือกฟน สอบสวน.

คนแลว คนควา คนหา รวบรวม

วิจิต สะสม สั่งสม เก็บ กอสราง.
วิ+จิ ธาตุ.

ปนยิ่งแลว แหลกยิ่ง แหลก

วิจณณิ
วจุ ณฺณต ละเอียด.
วิ+จณณ
ว+จุ ณฺณฺ.
 ทวภาวะ หา รัสสะ แปลง ห
วิชหิต ทอดทิ้งแลว ปลอย วาง ละ สละ. วิ+หา
เปน ช อิอาคม.
คลอดแลว(ลูกออกจากครรภ)
วิชาต ประสูติ.
วิ+ชนฺ นฺ เปน อา.

วิชิต ชนะวิเศษแลว ชนะ ครอบงํา. วิ+ชิ ธาตุ.

วิฺญาต รูแจงแลว รูชัด รูได. วิ+ญา ซอน ฺ.
คิดแลว ดําริ ตรึก ตรึกตรอง ตริ
วิตกฺกิต ตรอง.
วิ+ตกฺกฺ.

แผไปวิเศษแลว ขยายออก กวาง ลบ นุ กิริยาหลัง แปลง ต เปน

วิตฺต วิตฺถต ออก พิสดาร.
วิ+ตนุ
ถ ลบ นุ ซอน ตฺ.
วิติณฺณ ขามแลว ขามลวง ขามพน. วิ+ตรฺ ต เปน อิณฺณ ลบ รฺ.
วิตฺถาริต ใหแผไปวิเศษแลว ฯลฯ. วิ+ถรฺ ถรุ+เณ ปจ.เหตุ.ซอน ตฺ.
วิทธ
วทฺ เจาะแลว แทง ทะลุ
เจาะแลว ทะล. วิธ
วธฺ ต เปน
เปน ทธ
ทฺธ ลบ ธฺธ.
กําจัดแลว ขจัด ทําลาย พลัด
วิทฺธํสิต หลน ยื้อแยง รื้อ.
วิ+ธํสฺ ซอน ทฺ.

ฉีกแลว ตัด แตก ทอน ผา แบง ทีฆะอิอาคม กิริยาหลัง แปลง รฺ

วิทาริต วิทาลิต แยก ทําลาย ระเบิด.
วิ+ทรฺ
เปน ลฺ.
รูแลว รูจริง รูแจง รูแจมแจง รู อิอาคม.ใหรูแลว.ฯลฯ เณ ปจ.
วิทิต กระจาง รูแจมกระจาง รูชัด.
วิทฺ
เหตุ.
หนา ๒๔๒
วิธุต วิธูต กําจัดแลว ขจัด เบียดเบียน รื้อ. วิ+ธู คําแรก รัสสะ.
บังหวนควันแลว (ทําใหควันหวน
วิธูปต ตลบขึ้น).
วิ+ธูปฺ อิอาคม.

ฉิบหายแลว ปนป พินาศ ราง

วินฏฐ วางเปลา หายสูญ.
วิ+นสฺ ต เปน ฏþฐ ลบ สฺ.

ครอบงําแลว ทวมทับ ผูก มัด ต เปน ทฺธ ลบ นฺธ กิริยาหลัง

วินทธธ วิวนทฺ
วนทฺ นทธิธต ผูกมัดั รัดั รึงึ หุม หอ .
วิ+นนฺธฺ
ว+นนฺ
ไ ลบ แปลง
ไม ป นฺ เปปน ทฺ อิอิ าคม.
 ใครครวญแลว ไตรตรอง ชี้ขาด
วินิจฺฉิต ตัดสิน วินิจฉัย.
วิ+นิ+ฉิ ซอน จฺ.

วินิมุตฺต
พนวิเศษแลว หลุดพน. วิ+นิ+มุจฺ จฺ เปน ตฺ กิริยาหลังซอน มฺ.
วินิมฺมุตฺต
นําไปวิเศษแลว ชี้แจง แนะนํา
วินีต ชักนํา ฝกหัด สั่งสอน กําจัด วิ+นี.
ทําลาย.
นอมไปรอบผิดแลว นอมไปผิด
วิปริณต แปรปรวน ปรวนแปร.
วิ+ปริ+นมฺ นมุ แปลง น เปน ณ ลบ มฺ มุ.

เปนไปผิดแลว ผิดไป ผิดปกติ

วิปริต ผิดแนวทาง แปรปรวน.
วิ+ปริ+อิ.

เคลื่อนคลาดแลว ฉิบหาย ผิด

วิปนฺน วิบัติ.
วิ+ปทฺ ต เปน นฺน ลบ ทฺ.

วิปิ กต ทําคางแลว ทําคางไว. วิ+ป+กรฺ ลบ รฺ.

วิปกิณฺณ เกลื่อนกลนแลว กระจัดกระจาย

วิ+ป+กิรฺ ต เปน ณฺณ ลบ รฺ.
วิปฺปกิณฺณ เรี่ยราย.

วิปชหิต วิปฺปช ทวภาวะ หา รัสสะ แปลง ห

ละขาดแลว ละไดขาด. วิ+ป+หา เปน ช อิอาคม กิริยาหลังซอน
หิต ปฺ.
ประกอบทั่ววิเศษแลว ประกอบ
วิปฺปยุตฺต เปนแผนก ๆ ขวนขวายพิเศษ วิ+ป+ยุชฺ ชฺ เปน ตฺ ซอน ปฺ.
ซุมวิเศษ แอบซอนคอยที.
ต เปน ฏþฐ ฏฐ เปน ตฺถ ลบ
อยูปราศแลว พลัดพราก แยกกัน
วิปฺปวุตฺถ ราง.
วิ+ป+วสฺ สฺว เปน วุ รูปฯ ๖๑๐ แปลง ต
กับ สฺ เปน ตฺถ.
แจมใสวิเศษแลว แจมใส ผอง
วิปฺปสนฺน แผว ผองใส ผุดผอง เสื่อมใส.
วิ+ป+สทฺ ต เปน นฺน ลบ ทฺ ซอน ปฺ.
 หันกลับแลว หมุนกลับ หมุนไป
วิพฺภนฺต ผิด คาย (ปลอยจากภาวะเดิม) วิ+ภมฺ ต เปน นฺต ลบ มฺ.
สึก (ลาจากเพศสมณะ).

วิภตฺต แบงแลว แจก จําแนก แยก ปน. วิ+ภชฺ ชฺ เปน ตฺ.

ใหเปนแจงแลว ใหแจมแจง ให

วิภาวิต เปนยิ่ง ปกครอง.
วิ+ภู+เณ ปจ.เหตุ.

เปนแจงแลว แจมแหง เปนยิ่ง

วิภูต ปรากฏ ปรากฏชัด.
วิ+ภู.

วิมุตฺต พนวิเศษแลว หลุดพน พนทุกข. วิ+มุจฺ จฺ เปน ตฺ.

อัศจรรยแลว แปลกใจ หลากใจ
วิมฺหต ประหลาดใจ พิศวง.
วิ+มหฺ+อ ปจ.

วิมฺหยต ยิ้มแยมแลว หัวเราะ ราเริง สรวล. วิ+มฺหิ อิ เปน เอ เอ เปน อย.

วิรต งดแลว เวน งดเวน ละเวน. วิ+รมฺ รมุ ลบที่สุดธาตุ.

หนายแลว เบื่อหนาย คลาย
วิรตฺต คลายกําหนัด หมดกําหนัด.
วิ+รชฺ ชฺ เปน ตฺ.

วิริฬิต ละอายแลว โจท ทวง . วิริฬิ อิอาคม.

ผิดแลว ประทุษราย ทําราย
วิรทฺธ เบียดเบียน.
วิ+รธฺ ต เปน ทฺธ ลบ ธฺ.

โกรธแลว เคือง โกรธเคือง ขุน

วิรุทฺธ เคือง จํากัด ขจัด ขับไล ผิด พิรุธ.
วิ+รุธฺ.

วิรุฬฺห งอกขึ้นแลว งอก งอกงาม เจริญ. วิ+รุหฺ ต เปน ฬฺห ลบ หฺ.

วิลุตฺต ปลนแลว ชิง ยื้อแยง ริบ. วิ+ลุปฺ ปฺ เปน ตฺ.

วิเลขิต เกลาแลว ขัดเกลา ขีด ขูด สาง. วิ+ลิขฺ วิการ.
เหลียี วแลว เหลียี วดู เลือื กสันั
วิโลกิต เลือกเฟน ตรวจตรา.
วิ+โลกฺ.
 เวนขาดแลว ละ ละขาด งดเวน
วิวชฺชิต ทิ้ง.
วิ+วชฺชฺ.

วิวฏ วิวฏฏ สองกิริยาแรก แปลง ต เปน ฏ

เปดแลว อา. วิ+วรฺ สองกิริยาหลัง ซอน ฏ ต .
วิวตฺต ลบ รฺ.
สงัดแลว สงบ เงียบ วังเวง
วิวตฺต (แยกตัวไปอยูคนเดียว).
วิ+วิจฺ.

กําจัดแลว ขจัด(ไมปรุงแตง)
วิสํขต วิสงฺขต กระจาย คราก รื้อ.
สํ+กรฺ เปน ข.

วิสฏ วิสต ระลึกวิเศษแลว ระลึกดี. วิ+สรฺ ลบ รฺ.

ประกอบพรอมไปปราศแลว ไม
วิสํยุตฺต ประกอบพรอม.
วิ+สํ+ยุชฺ ชฺ เปน ตฺ.

วิสชฺชิต วิสฺสชฺ สละแลว ปลอย วาง ขวาง แก

วิ+สชฺฺ ซอน ชฺฺ.
ชิติ ชีแ้ จง วิสัชนา.
นา

วิสฏþฐ วิสตฺถ สละแลว ทิ้ง ปลอย เลิก วาง ต เปน ฏþฐ สองกิริยาหลัง ฏฐ
วิ+สชฺ
วิสฺสตฺถ วางใจ คุนเคย. เปน ตฺถ ลบ ชฺ.

วิสุต วิสฺสุต ปรากฏแลว รู ชํานาญ. วิ+สุ สนฺธาเน กิริยาหลัง ซอน สฺ.
หมดจดวิเศษแลว หมดจด ผุด
วิสุทฺธ ผอง ผองแผว วิสุทธิ์ บริสุทธิ์.
วิ+สุธฺ ต เปน ทฺธ ลบ ธฺ.

นําไปปราศแลว นําปราศ นําให

วิหฏ วิหต พนไป.
วิ+หรฺ ลบ รฺ.

วิหฏ วิหต กําจัดแลว ขจัด ขับไล ปราบ. วิ+หนฺ ลบ นฺ.

วิต วีต ไปปราศแลว หมด หมดไป . วิ+อิ ธาตุ กิริยาหลัง ทีฆะ.
แปลงเปน ห อิอาคม รูปฯ
วิหิต ตั้งอยูตางแลว วางไว ตั้งไว สงไป. วิ+ธา ๖๑๗ วา ลง อิอาคม เปน ธิ
แปลง ธิ เปน หิ.
ไปแลว ถึงึ เปปนไป ดําํ เนินิ ไป
ไป
วีต บรรลุ.
วี ธาตุ.
 เปนไปลวงวิเศษแลว เปนไปอยาง
วีติวตฺต ดี.
วิ+อติ+วตุ วิ+อ เปน วี ลบ อุ.

ต เปน ฏþฐ ลบ สฺ ว เปน วุ

วุฏฐ อยูแลว . วสฺ กัจฯ และรูปฯ วาแปลง ต กับ
วฺ เปน อุฏฐ.
เสจเน .ต เปน ฏฐ ลบ สฺส รูป
วุฏþฐ ตกแลว(ฝน). วสฺสฺ
ฯ ตั้ง วสฺ.

วุฏฐิต ตั้งขึ้นแลว ออก งอก ลุก ลุกขึ้น. อุ+ฐา วฺ และ อิอาคม. ซอน ฏþ.

เจริญแลว งอกงาม ทวีขึ้น ต เปน ฑฺฒ ทฺธ ลบฑฺฒฺ ทฺธ ว

วุฑฒ วุทฺธ เพิ่มขึ้น กาวหนา แก เฒา.
วฑฺฒฺ วทฺธ
เปน วุ.
กันแลว กั้น ปด ปองกัน ระวัง
วุต รักษา.
วรฺ ลบ รฺ ว เปน วุ.

วุตฺต กลาวแลว พููด เจรจา. วจฺฺ จฺฺ เปน ตฺฺ ว เปน วุ.ุ
วุตฺต หวานแลว เพาะ ปลูก. วปฺ ปฺ เปน ตฺ ว เปน วฺ.
ต เปน ตฺถ ลบ สฺ กิริยาหลัง
วุตฺถ วุสิต อยูแลว อาศัย. วสฺ
ไมลบ อิอาคม.
ต เปฯ ฬฺห ลบ หฺ ว เปน วุ
เจริญแลว งอกงาม ทวีขึ้น
กัจฯ ๔๘๙ โมคฯ ขาทิกัณฑ
วุฬฺห เพิ่มขึ้น รุงเรือง นําไป พัดไป วหฺ
๑๔๙ แปลง ต เปน ห หฺที่สุด
ลอยไป .
ธาตุ เปน ฬฺ.
วูปกฏฐ หลีกออกแลว หลีกออกไป. วิ+อุป+กมฺ ต เปน ฏฐ ลบ มฺ.
เขาไประงับวิเศษแลว เขาไประงับ
วูปสนฺต เขาไปสงบ.
วิ+อุป+สมฺ ต เปน นฺต ลบ มฺ.

เวฐิต ผูกแลว พัน โพก กั้น ลอม ระวัง. เว€ฺ อิอาคม.

เวทิต รูแลว รูจริง รูแจมแจง รูชัด. วิทฺ วิการ อิ เปน เอ.

เจาะแลวว แทง ไช
เจาะแล ไช ทะลุ
ทะล ไหว สน
สั่น
เวธิติ เบียดเบียน
วิธฺ วิการ อิ เปน เอ.
โวกิณฺณ เกลื่อนกลนแลว คละกัน เจือปน. วิ+โอ+กิรฺ ต เปน ณฺณ ลบ รฺ.

ว เปน วุ พฤทธิ์ อุ เปน โอ อิ

โวสิต อยูแลว อาศัย. วสฺ
อาคม.

ส
อาจแลว อาจอง กลาหาญ
สกิต สามารถ.
สกฺ อิอาคม.

ต เปน กฺ เปน กฺก กัจฯ

๕๘๑ รูปฯ ๗๖๐ วาแปลง ต
สกฺก อาจแลว ฯลฯ สามารถ. สกฺ
เปน กฺก ลบที่สุดธาตุ สวนโมคฯ
ขาทิกันฑวา แปลง ต เปน ก.

เคราพแลว ยําเกรง นับถือ ยก

สกฺการิต ยอง บูชา สักการะ.
สกฺการฺ.

กาวไปพรอมแลว กาวไปดวยดี
สงฺกนฺต กาวไปดี.
สํ+กมฺ ต เปน นฺต ลบ มฺ.

ดําริพรอมแลว ดําริดวยดี ดําริดี

สงฺกปฺปต คิดดี.
สํ+กปฺปฺ.

เกลื่อนกลน คละกัน เจือกัน เจือ

ปน ระคนกัน ปนกัน แออัด
สงฺกิณฺณ เบียดเสียด ยัดเยียด แผออก
สํ+กิรฺ ต เปน อิณฺณ.
ขยายออก แพรหลาย.
สงสัยแลว ลังเล ไมแนใจ สองจิต
สงฺกิต สองใจ.
สกิ ธาตุ.

เรารอนแลว เศราหมอง
สงฺกิลิฏฐ หมนหมอง มัวหมอง ไมผองใส.
สํ+กิลิสฺ ต เปน ฏþฐ ลบ สฺ.

สํโกปต กําเริบแลว โกรธ. สํ+กุปฺ พฤทธิ์ อุ เปน โอ อิอาคม.

 กระทําพรอมแลว ประชุมแตง
สํขต สงฺขต ปรุงแตง ตกแตง.
สํ+กรฺ เปน ข.

นับแลว คํานวณ กลาว ประกาศ

สํขฺยาต สงฺขฺยาต แสดง ชี้แจง.
สํ+ขฺยา.

สํขาต สงฺขาต นับแลว ฯลฯ ชี้แจง. สํ+ขา.

สงฺขิตฺต สงฺขิปต สั้นเขา ยอ ยอเขา หดเขา. สํ+ขิปฺ ปฺ เปน ตฺ กิริยาหลังไมแปลง.
รวบรวมแลว ยอ ยอเขา เกื้อกูล
สฺคหิต สงฺคหิต อุดหนุน สงเคราะห.
สํ+คหฺ.

สงฺคายิต ขับกลอมแลว ขับรอง รองเพลง. สํ+เค แปลง เอ เปน อาย.

กึกกองพรอมแลว กึกกอง ปาว ต เปน ฏฐ ลบ สฺ ใหกึกกอง
สงฺฆุฏฐ รอง ปาวประกาศ โฆษณา.
สํ+ฆุสฺ
พรอมแลว ฯลฯ เณ ปจ.เหตุ.
สํยต สงวนแลว สํารวม ระวัง ยินดี. สํ+ยมุ ลบ มุ.
ประกอบพรอมแลว ประกอบ
สํยุตฺต ผูกมัด ผูกรัด.
สํ+ยุชฺ ชฺ เปน ตฺ.

สํวฑฺฒ เจริญพรอมแลว เจริญ ฯลฯ. สํ+วฑฺฒฺ ต เปน ฑฺฒ ลบ ฑฺฒฺ.

ต เปน คฺค ลบ ชิ กัจฯ และ

รูปฯ ใหแปลง ต กับ ชิ เปน
สะดุงพรอมแลว หวาดกลัว สลด
สํวิคฺค เศราสลด สังเวช.
สํ+วิชิ คฺค บางมติทานแปลง ต เปน น
แลว แปลง น กับ ชิ เปน คฺค
ตัวธาตุนั้นเปน วิชี ก็มี.

ทวภาวะ ธา รัสสะ แปลง ธ

ตั้งไวดีแลว จัดแจงไวดี จัดแจง
สํวิทหิต สํวิหิต เตรียมการ ตระเตรียม.
สํ+วิ+ธา เปน ท กิริยาหลัง ไมทวภาวะ
แปลง ธา เปน ห อิอาคม.
กั้นแลว ปด สํารวม ระวัง
สํวุต ปองกัน.
สํ+วุ ธาตุ.
 ของพรอมแลว ของ เกี่ยวของ
ต เปน คฺค ลบ ชฺ กิริยาหลัง ต
สํสคฺค สํสฏฐ คลุกคลี คลุกคลีกัน ระคน ระคน สํ+สชฺ
เปน ฏฐ ลบ ชฺ.
กัน.
สฺสนฺน จมเสียแลว จมลง จม. สํ+สทฺ ต เปน นฺน ลบ ทฺ.
ชมแลว ชมเชย ยกยอง
สฺสิต สรรเสริญ.
สํสฺ ธาตุ.

สจฺฉิกต ทําใหแจงแลว กระทําใหแจง. สจฺฉิ+กรฺ ลบ รฺ.

สละแลว ละ วาง ปลอย กอดรัด
สชิต โรย โปรย เรี่ยราย กระจาย.
สชฺ.

จัดแจงแลว ตระเตรียม
สชฺชิต เตรียมการ ไป ไปถึง เปนไป สชฺชฺ.
นฤมิตร สราง ทํา.

ติตดแลว
ดแลว ตดอยู
ติดอยู ขดของ
ขัดของ ของอยู
ของอยู ซซอน
อน ชฺ หรืรออ สฺช แปลง ฺ
สชชิชิต
สชฺ ไมคลอง.
สชฺ
เปนนิคคหิต แลวแปลง เปน ชฺ.

สฺจุณฺณิต ละเอียดละออแลว ละเอียดหมด. สํ+จุณฺณฺ อิอาคม.

ปกปดแลว เกลื่อนกลน เกลื่อน
สฺฉนฺน กลาด ดาดาษ.
สํ+ฉทฺ ต เปน นฺน ลบ ทฺ.

ตัดดวยดีแลว ตัดดี ตัดขาด บั่น

สฺฉินฺน ทอน.
สํ+ฉิทฺ.

เกิดพรอมแลว เกิดดวยดี เกิดดี

สฺชาต เกิดเอง.
สํ+ชนฺ แปลงเปน ชา.

สํารวมแลว ระวัง ปองกัน รักษา ย เปน ญ นิคคหิต เปน ฺ ลบ

สฺญต สงวน เก็บไว.
สํ+ยตฺ ยมุ
ต มุ ตั้งตามธาตุชอบ.
ตั้งพรอมแลว ตั้งดวยดี ตั้งอยูดี
สฺหิต ประกอบ .
สํ+ธา แปลงเปน ห.

ตั้งพรอมแลว ตั้งอยูพรอม
สณฺฐิต สะพรั่ง (มากมาย).
สํ+ฐา.
 ระลึกแลว ระลึกได นึก ไป ถึง
สต เปนไป เที่ยวไป ออกเสียง เปลง สรฺ ลบ รฺ.
ออก เปลงเสียง กําจัด ขจัด.

ของแลว ของอยู ติด ติดอยู ขัด

ฬตฺต ไมคลอง.
สชฺ ชฺ เปน ตฺ.

สงบแลว สงัด ระงับ ดับ ลา

สนฺต (ออนกําลังลง).
สมฺ ต เปน นฺต ลบ มฺ .

ปฺ เปน ตฺ หรือ ต เปน ตฺต ลบ

สนิตตฺต รอนเต็มที่แลว เดือดรอน. สํ+ตปฺ
ปฺ.
ยินดีพรอมแลว พอใจตามที่ได
สนฺตุฏþฐ ยินดีตามที่มีอยู.
สํ+ตุสฺ ต เปน ฏþฐ ลบ สฺ.

ปูแลว ลาด ปูลาด ระดะ เกลื่อน

สนฺถต กลน สะพรั่ง.
สํ+ถรฺ ลบ รฺ.

ชมแลว ชมเชย ยกยอง

สนฺถุต สรรเสริญ.
สํ+ถุ ธาตุ.

สนฺทานิต
ผูกแลว พัน มัด รัด . สนฺทาน สนฺธาน นามธาตุ.
สนฺธานิต
สนฺทิฏฐ เห็นเองแลว รวมเห็น. สํ+ทิสฺ ต เปน ฏþฐ หรือ ริฏþฐ ลบ สฺ.
ต เปน ทฺธ ลบ หฺ หรือแปลง ต
สนินทฺธ สวมแลว ผูก ผูกสอด(ผูกใหแนน). สํ+นหฺ เปน ธ หฺ เปน ทฺ กัจฯ ๕๗๖
๖๑๑.
สนฺนิจิต รวบรวมแลว สะสม สั่งสม. สํ+นิ+จิ ธาตุ.
สนฺนิปติต ประชุมแลว ประชุมกัน. สํ+นิ+ปตฺ อิอาคม.

สนินิสินิน ประชุมแลว ประชุมกัน ชุมนุมกัน. สํ+นิ+สิทฺ.

ต เปน คฺค ลบ ชฺ หรือแปลง ต

สมคฺฺค พรอมเพียงแลว พรอมเพียงกัน. สํ+มชฺฺ
กับ ชฺช เปน คฺคคค.
 ต เปน ตฺต นิคคหิตเปน ม ลบ
สมตฺต จบแลว สําเร็จ เต็ม บริบูรณ. สํ+อสุ
สุ.
มาตามพรอมแลว มาพรอมกัน
สมนฺนาคต ประกอบ.
สํ+อนุ+อา+คมฺ.

ทฺ เปน ตฺ กิริยาหลัง ต เปน

สมฺปตฺต สมฺปนฺน ถึงพรอมแลว บริบูรณ สมบูรณ. สํ+ปทฺ
นฺน ลบ ทฺ ตั้ง สํ+ปตฺ ธาตุ ก็ได.

ตระเตรียมพรอมแลว จัดแจงไวให
สมฺปยาต เรียบรอย.
สํ+ป+ยา.

ประกอบทั่วพรอมแลว ประกอบ
สมฺปยุตฺต พรอม ประกอบเจือปน ระคน.
สํ+ป+ยุชฺ ชฺ เปน ตฺ.

เปนไปรอบพรอม เปนไปรอบ อิอาคม ใหเปนไปรอบพรอม

สมฺปริยุตฺต ดวยดี หมุนเวียนไป.
สํ+ปริ+วตฺตฺ
ฯลฯ เณ ปจ.เหตุ ลบ เณ.

สมฺปุณฺณ เต็มพรอมแลว เต็มดวยดี เต็มดี

ต เปน ณฺณ รัสสะ ลบ รฺ
เต็มพรอม เต็ม เปยม เต็มเปยม สํ+ปูรฺ
สมฺปูริต กิริยาหลังคง ต ไว.
บริบูรณ สมบูรณ.
ถูกพรอมแลว ถูกตอง กระทบกัน
สมฺผุฏฐ สัมผัส.
สํ+ผุสฺ ต เปน ฏฐ ลบ สฺ.

บานแลว เผยออก ขยายออก

สมฺผุลลิต คลี่ออก แตก (เริ่มงอก หรือผลิ สํ+ผุลฺลฺ อิอาคม.
ออก) ผลิ.
เกี่ยวของแลว เกี่ยวของกัน
สมฺพทฺธ สมฺพนฺธ เกี่ยวเนื่อง เกี่ยวเนื่องกัน สํ+พนฺธฺ ต เปน ทฺธ นฺธ ลบ นฺธฺ.
ติดตอกัน ผูกพัน.
รูพรอมแลว รูดวยดี รุดี รูชอบ รู
สมฺพุทฺธ ยิ่ง ตื่นพรอมแลว ฯลฯ เบิกบาน สํ+พุธฺ ต เปน ทฺธ ลบ ธฺ.
พรอมแลว ฯลฯ.
สมภชิ
สมฺ ภฺชต หักรานแลว แตกหก
หกรานแลว แตกหัก ทาลาย.
ทําลาย. สสํ+ภฺชฺ.
 กลาวแลว พูด เจรจา คุนเคย
สมฺภต สนิท ไวใจ.
สมฺภฺ ธาตุ.

รวมคบแลว เขาเปนพวกกัน
สมฺภตฺต สนิทชิดชอบ.
สํ+ภชฺ ชฺ เปน ตฺ.

สมฺภาวิต ชมเชยแลว ยกยอง สรรเสริญ. สํ+ภู พฤทธิ์ และ แปลง.

เจือกันแลว เจือปน ปนกัน
สมฺภินฺน ปะปนกัน ผสมกัน รวมกัน สํ+ภิทฺ ภิทิ ต เปน นฺน ลบ ทฺ ทิ.
ระคนกัน.
เปนพรอมแลว มีพรอม เกิด
สมฺภูต พรอม เปน มี เกิด.
สํ+ภู.

รูพรอมแลว รูดวยดี รูดี สมมุติ

สมฺมต สมมติ.
สํ+มนฺ ลบ นฺ.

กลาวโดยชอบแลว กลาวดี กลาว

สมฺมทกฺขาต ดวยดี.
ดวยด.
สมฺมา+อา+ขา รัสสะ ทฺ อาคม ซอน กฺ.

คราลงมาพรอมแลว ฉุดลงมา
สมากฑฺฒิต ลากลงมา.
สํ+อา+กฑฺฒฺ.

เกลื่อนกลนแลว เกลื่อนกลาด
สมากิณฺณ ดาษดา.
สํ+อา+กิรฺ ต เปน อิณฺณ.

สมาทปต ชักชวนแลว(ชวนใหทําดวยดีกัน). สํ+อา+ทยฺ ยฺ เปน ปฺ.

สมาทินฺน ถือเอาพรอมแลว สมาทาน. สํ+อา+ทา ต เปน นฺน.
ถึงทั่วพรอมแลว บรรลุ สําเร็จ
สมาปนฺน เขา (เขาฌาม).
สํ+อา+ปทฺ ต เปน นฺน ลบ ทฺ.

ตั้งลงพรอมแลว ตั้งลงดวยดี ตั้ง

สมาหิต ไวดวยดี ตั้งมั่น มั่นคง.
สํ+อา+ธา ธา เปน ห อิอาคม.

สงบแลว ระงับ ราบคาบ อิอาคม.ใหสงบแลว ฯลฯ.เณ ปจ.

สมิต ประสงค รวบรวม.
สมฺ
เหตุ ลบ เณ.
สมฺมชฺชิต กวาดแลว เช็ด เช็ดถู ชําระ. สํ+มชฺชฺ อิอาคม.
แปลง นนิ เปน
เปน ณ
ณิ ธา เปน
เปน ห ออิ
สมิมิ าปณิ
ป หิ ิต ตั้งไวโดยชอบแลว ตั้งไวชอบ. สมฺมา+ป+ธา
อาคม.
 ถอนขึ้นดวยดีแลว ตัดขึ้นดวยดี
สมุจฺฉินฺน ตัดขาด.
สํ+อุ+ฉิทฺ ต เปน นฺน ลบ ทฺ ซอน จฺ.

ดึงขึ้นแลว ถอน ถอนขึ้น สละ

สมุชฺฌิต ละ เลิก.
สํ+อุชฺฌฺ.

ตั้งขึ้นพรอมแลว เกิด บังเกิด ซอน ฏ.ใหตั้งขึ้นพรอมแลว ฯลฯ

สมฺฏฐิต ปรากฏ.
สํ+อุ+ฐา
เณ ปจ.เหตุ.ลบ เณ.
ใหอาจหาญขึ้นพรอมแลว ใหกลา
สมุสฺสาหิต หาญขึ้น ใหสามารถ ใหบากบั่น สํ+อุ+สหฺ เณ ปจ.เหตุ.
ใหพยายาม ใหอดทน.
ถอนขึ้นแลว ดึงขึ้น เพียร
สมูหต พยายาม.
สํ+อูหฺ.

สยิต นอนแลว . สี ธาตุ แปลง อี เปน เอ เอ เปน อย.

ซอนเรนแลว(แอบใหพนสายตา)
สลฺลีน หลีกเรน.
หลกเรน.
สํ+ลี ต เปน น ลบนิคคหิต ซอน ลฺ.

พฤทธิ์ อุ เปน โอ แปลงเปน ว

สฺวากฺขาต กลาวดีแลว กลาวไวดี ตรัสไวดี. สุ+อา+ขา
ซอน กฺ.
สฺวาคต มาดีแลว ถึงดี ถึงโดยชอบ. สุ+อา+คมฺ ลบ มฺ.
ไปดวยกันแลว ไปพรอม เปนไป
สหคต ดวยกัน เปนไปพรอมกัน เกิด สห+คมฺ ลบ มฺ.
พรอมกัน.

อดแลว(กลั้น)ทน อดทน อดกลั้น

สหิต อาจ สามารถ ครอบงํา ขมขี่.
สหฺ.

สําเร็จแลว สัมฤทธิ์ สําเร็จดวยดี ใหสําเร็จแลว ฯลฯ เณ ปจ.เหตุ.

สาธิต สัมฤทธิ์ดวยดี เสร็จ แลว จบ .
สาธฺ
ลบ เณ.

กําหนัดนักแลว กําหนัดหนัก
สารตฺต กําหนัดมาก.
สํ+อา+รชฺ ลบนิคคหิต ชฺ เปน ตฺ.
 สิ สุ
สิกฺขิต เลาเรียนแลว ศึกษา สําเหนียก. สิกฺขฺ อิอาคม.
แปลงเปน สิสฺ ต เปน ฏฐ ลบ
สิฏþฐ สั่งแลว บังคับ สอน สั่งสอน. สาสฺ
สฺ.
สิตฺต ไหลออกแลว รด ราด เท วิด. สิจฺ จ เปน ตฺ.
สิทฺธ สุกแลว ระอุ สุกทั่ว. สิทฺ ต เปน ทฺธ ลบ ทฺ.

สิทฺธ สําเร็จแลว ฯลฯ . สิธฺ สิธุ ต เปน ทฺธ ลบ ธ ดู สาธิต ดวย.

กอดรัดแลว รวมกัน ติดกัน

สิลิฏþฐ ติดตอกัน งดงาม เรียบรอย สิลิสฺ ต เปน ฏฐ ลบ สฺ.
สละสลวย.
สิต สีต นอนแลว อาศัย. สิ สี ธาตุ.
สีต ผูกแลว พัน มัด รัด ฝง. สิ พนฺธเน ทีฆะ.
ทําดีแลว ทําชอบ ทําโดยชอบ
สุกฏ สุกต กระทําดี ฯลฯ.
สุ+กรฺ ลบ รฺ.

สุกถิต กลาวดีแลว ฯลฯ รอยกรองดี. สุ+กถฺ อิอาคม.

แปลง ต กับ จฺ เปน กฺข หรือ

แปลง ต เปน กฺข ลบ จฺ รูปฯ
๖๐๑ และโมคฯ ขาทิกัณฑวา
สุกฺข เหยี่ยวแลว แหง ผาก. สุจฺ
แปลง ต เปน ข เปน กฺ ถาตั้ง
สุสฺธาตุ พึงแปลง ต เปน กฺข
ลบ สฺ.

ไปดีแลว ดําเนินไปดี เปนไปดี

สุคต เสร็จไปดี.
สุ+คมฺ ลบ มฺ.

ปฺ เปน ตฺ กิริยาหลังไมแปลง
สุคุตฺต สุโคปต คุมครองดีแลว ปกครอง รักษาดี. สุ+คุปฺ
พฤทธิ์ อุ เปน โอ อิอาคม.
 ประพฤติดีแลว ประพฤติชอบ อิอาคม กิริยาหลัง แปลง ต
สุจริต สุจิณฺณ ประพฤติซื่อตรง.
สุ+จรฺ
เปน อิณฺณ.
หนา ๒๕๔
สุจินฺติต คิดดีแลว นึกดี ดําริดี ไตรตรองดี. สุ+จินฺตฺ.

สุชาต เกิดดีแลว กําเนิดดี. สุ+ชนฺ แปลงเปน ชา หรือ นฺ เปน อา.

ฟงแลว สดับ ปรากฏ เบียดเบียน

สุต สืบสกุล ผูกจํา ติดตอ ละเอียด สุ ธาตุ.
ปน.
ปฺ เปน ต หรือ ต เปน ตฺต ลบ
สุตฺต หลับแลว นอนหลับ. สุปฺ
ปฺ.
เผาดีแลว ไหมดี เผานัก เผาเร็ว
สุทฑฺฒ เผายิ่ง.
เผายง.
สุ+ทหฺ ต เปน ฑฺฒ ลบ หฺ.

ทรมานดีแลว ทรมานชอบ
ทรมานโดยชอบ ฝกดี ฯลฯ
สุทนฺต ฝกฝนดี ฯลฯ ฝกหัดดี ขมดี ฯลฯ สุ+ทมฺ ต เปน นฺต ลบ มฺ.
ขมขี่ดี ฯลฯ ปราบดี ฯลฯ อบรม
ดี ฯลฯ.
สะอาดแลว หมดจด บริสุทธิ์ ผุด
สุทฺธ ผอง.
สุธฺ ต เปน ทฺธ ลบ ธฺ.

สุหิฏฐ เห็นดีแลว เห็นชอบ แสดงดี ฯลฯ สุ+ทิสฺ ต เปน ฏฐ ลบ สฺ.

สุทินฺน ใหดีแลว สละดี ถวายดี. สุ+ทา อา เปน อิ ต เปน นฺน.

สุเทสิต แสดงดีแลว ชี้แจงดี เทสนดี. สุ+ทิสฺ+วิการ อิ เปน เอ.
สุโธต กําจัดดีแลว ขจัด ขัดดี ลางดี. สุ+ธุ ธู อุ อู เปน โอ.
แสดงไขดีแลว (แสดงออกให
สุนิทฺทิฏฐ เห็ นชัด).
เหนชด).
สุ+นิ+ทิสิ.

สุนิหิต ตั้งไวดีแลว วางไวดี ฝงไวดี. สุ+นิ+ธา ธา เปน ห.

สุปคฺคหิต ประคองดีแลว ประคับประคองดี. สุ+ป+คหฺ ซอน คฺ.
สุปฺญตฺต ตกแตงดีแลว บัญญัติดี ปูลาดดี. สุ+ป+ญปฺ ปฺ เปน ตฺ.

ประคับประคองดี ปฏิบัติดี พิทิกษ

สุปฏิชคฺคิต รักษาดี ชําระดี ปดกวาดดี สุ+ป+ชคฺคฺ.
ซอมแซมดี ปฏิสังขรณดี.

สุปฏิปนฺน ดําเนินไปตามดวยดีแลว ปฏิบัติดี. สุ+ปฏิ+ปทฺ ต เปน นฺน ลบ ทฺ.

สุปทหิต ปดดีแลว ปกปดดี. สุ+ป+ธา ธา เปน ทห อิอาคม.

สํารวมรอบดีแลว รอบคอบดี
สุปริสํวุต ระแวดระวังดี.
สุ+ปริ+สํ+วุ ธาตุ.

เปนไปทั่วดีแลว เปนไปดี
สุปวตฺต ประพฤติดี ประกาศดี.
สุ+ป+วตุ ลบ อุ.

บานดีแลว ขยายออกดี คลี่ออกดี

สุปุปฺผิต เผยออกดี ผลิออกดี เผล็ดออกี สุ+ปุปฺผฺ
งอกออกดี.
เจริญดีแลว เปนดี อบรม
สุภาวิต ออนโยน ละมุนละมอน.
สุ+ภู. อิอาคม.

พนดีแลว พนแลวดวยดี พน

สุมุตฺต ดวยดี ฯลฯ
สุ สุฏþ€ุ+มุจฺ.

ประกอบดีแลว ประกอบแลว
สุยุตฺต ดวยดี ประกอบดวยดี ฯลฯ.
สุ สุฏþ€ุ+ยุชฺ ดู ยุตฺต ดวย.

เลี้ยงดีแลว เลี้ยงแลวดวยดี เลี้ยง

สุรกฺขิต ดวยดี ฯลฯ.
สุ สุฏþ€ุ+รกขฺ ดู รกฺขิต

ยอมดีแลว ยอมแลวดวยดี ยอม

สุรตฺต ดวยดี.
สุ สุฏ€ุ+รชฺ ดู รตฺต.
 ใครครวญแลว ใครครวญดวยดี
ไตรตรองดี ไตรตรองดวยดี ตัดสิน
สุวินิจฺฉิต ดี ตัดสินดวยดี วินิจฉัยดี วินิจฉัย
สุ สุฏ€ุ+วิ+นิ+ฉิ ดู วินิจฺฉิต.
ดวยดี ตัดสินถูกตอง ฯลฯ.

แบงดีแลว แบงแลวดวยดี แบง

สุวิภตฺต ดวยดี ฯลฯ
สุ+สุฏþ€ุ+ภชฺ ดู วิภตฺต

พนวิเศษดีแลว พนวิเศษดวยดี
สุวิมุตต พนวิเศษดวยดี ฯลฯ.
สุ สุฏþ€ุ+มุจฺ ดู วิมุตฺต.

รวบรวมดีแลว รวบรวมแลวดวยดี
สุสํคหิต รวบรวมดวยดี ฯลฯ.
สุ สุฏþ€ุ+สํ+คหฺ ดู สํคหิต.

จัดแจงไวดีแลว จัดแจงไวแลว
สุสฺวิหิต ดวยดี จัดแจงไวดวยดี ฯลฯ.
สุ สุฏ€ุ+สํ+วิ+ธา ดู สํวิหิต.

สํารวมดีแลว สํารวมแลวดวยดี
สุสสญต
สฺญต สํารวมดวยดี ฯลฯ.
สุส สุสฏ€+สํ
ฏ€ุ+ส+ยตฺ
+ยต ดูด สฺ
สญตญต.

ปรารภพรอมดีแลว ปรารภพรอม
สุสมารทฺธ แลวดวยดี ปรารภพรอมดวยดี.
สุ สุฏ€ุ+สํ+อา+รภฺ ต เปน ทฺธ ลบ ภฺ.

ตั้งลงพรอมดีแลว ตั้งลงพรอม
แลวดวยดี ตั้งลงพรอมดวยดี
สุสมาหิต ฯลฯ มั่นคงดีแลว มั่นคงแลว
สุ สุฏ€ุ+สํ+ธา ดู สมาหิต.
ดวยดี มั่นคงดวยดีแลว.
กําจัดดีแลว กําจัดแลวดวยดี
สุหต กําจัดดวยดีแลว ฯลฯ.
สุ สุฏ€ุ+หนฺ ดู หต.

รอยกรอง เรียบเรียง แตง ประ

สูจิต พันธิ์ ชี้แจง ประกาศ ยุแหย สูจฺ อิอาคม.
สอเสียด เสียดแทง ทิ่มแทง.

เสวิต
เสวต คบแลว คบหา รับใช ปฏิบัติ เสพ.
เสพ เสว
เสวฺ เสว
เสวุ อิอาคม.
าคม
 ชําระแลว สะอาด หมดจด ผุด
โสธิต ผอง.
สุธฺ พฤทธิ์ อุ เปน โอ อิอาคม.

ดีแลว งาม เจริญ รุงเรือง

โสภิต ไพโรจน.
สุภฺ พฤทธิ์.

หนวงแลวดวยดี หนวงไวดวยดี
โสรต แลว ยึดแลวดวยดี ยึดไวดวยดี สุฏ€ุ+รพิ ลบ ฏ€ุ และ พิ พฤทธิ์.
แลว ฯลฯ.
โสรต ยินดีดวยแลว เสงี่ยม. สุฏ€ุ+รมฺ ลบ มฺ พฤทธิ์.

ห
ชื่นชมแลว ยินดี ราเริง รื่นเริง
สรวล เสสวรล เฮฮา หวเราะหัวเราะ สง สง ต เป
เปนน ฏฐ ลบ สฺส กรยาหลง
กิริยาหลัง
หฏฐ หสิติ เสียง ออกเสียง เปลงเสียง เปลง
หสฺ
คงธาตุไว.
เสียงดัง.
เบียดเบียน กําจัด ขจัด ฆา ตี
หต ทําลาย.
หนฺ ลบ นฺ.

สละแลว ละ วาง ปลอย เสื่อม รัสสะ กิริยาหลัง ต เปน น อา

หต หีน สิ้น เลว ทราม.
หา ธาตุ
เปน อี.
ติเตียนแลว นินทา ดูแคลน
หีฬิต ละอาย.
หีฬฺ อิอาคม.

เบียดเบียนแลว กําจัด ทําราย

หีสิต ประทุษราย ฆา ฆาฟน ประหาร.
หิสิ นิคคหิตอาคมตนธาตุ.

บูชาแลว เซน สรวง เซนสรวง

หูต หูต บวง บวงสรวง.
หุ หู ธาตุ.
 ตฺวา ปจจัย
อ
อกตฺวา อกริตฺวา ไมทําแลว ไมกระทํา. น+กรฺ ลบ รฺ กิริยาหลังไมลบ อิอาคม.

อกาเรตฺวา ไมยัง...ใหทําแลว. น+กรฺ เณ ปจ.เหตุ.ทีฆะลบ เณ.

ไมยัง...ใหลําบากแลว ไมยัง... ให
อกิลเมตฺวา เหน็ดเหนื่อย ไมยัง...ใหชอกช้ํา น+กิลมุ+เณ ปจ.เหตุ.
ไ ย ัง...ให
ไม ใ เ จ็บ็ ไข
ไ .
อโกเปตฺวา ไมยัง...ใหกําเริบแลว ฯลฯ. น+กุปฺ เณ ปจ.เหตุ.พฤทธิ์.
อกฺกมิตฺวา ไมเหยียบแลว ไมกาวไป ฯลฯ. น+กมฺ ซอน กฺ อิอาคม.

อกฺกชฺฌิตฺวา ไมโกรธแลว ไมเคือง. น+กฺธ ย ปจ.เหตุ.ธฺย เปน ชฺฌ อิอาคม.

อขามาเปตฺวา ไมยัง...ใหอดโทษแลว. น+ขม ณาเป ปจ.เหตุ.ลบ ณฺ.

อคเณตฺวา ไมนับแลว ไมคํานวณ. น+คณฺ เณ ปจ.กัต.ลบ ณฺ.
อคณฺหิตฺวา ไมถือแลว ไมถือเอา ฯลฯ. น+คหฺ ณฺหา ปจ.ลบ หฺ.
อคนฺตฺวา ไมไปแลว ไมดําเนินไป. น+คมฺ แปลง มฺ เปน นฺ.
อคเหตฺวา ไมถือแลว ไมถือเอา ฯลฯ. น+คหฺ อิอาคม.
อจรอตฺวา ไมเที่ยวไปแลว ไมประพฤติ. น+จรฺ อิอาคม.

อจินฺเตตฺวา
ไมคิดแลว คิดไมได ไมทันคิด. น+จินฺตฺ เณ ณย ปจ.กัต.
อจินิ ฺตยิติ วา
 เณ ปจ.กัต รัสสะ ซอน จฺ ทีฆะ
อจฺฉาเทตฺวา นุงหมแลว ปกปด. อา+ฉทฺ อ ที่ ฉ. ใหนุงหมแลว ให
ปกปด เณ ปจ.เหตุ.
แปลงตูนาทิเปน ย รวมเปน ทฺย
อจฺฉิชฺช ชิงเอาแลว. อา+ฉิทฺ
แปลงเปน ชฺช.
อจฺฉินฺทิตฺว ชิงเอาแลว แยงเอา. อา+ฉิทฺ นิคคหิตและอิอาคม.
อฉุปตฺวา ไมถูกแลว ไมตอง ไมถูกตอง. น+ฉุปฺ อิอาคม.
อชเนตฺวา ไมยัง...ใหเกิดแลว. น+ชนฺ+เณ ปจ.เหตุ.
แปลง เปน ชา นา ปจ.ณาเป
อชานาเปตฺวา ไมยัง...ใหรูแลว. น+ญา
ปจ.เหตุ.
อชานิตฺวา ไมรูแลว ไมทราบ. น+ญา แปลงเปน ชา นา ปจ.
แปลง อธิ เปน อชฺฌ ทีฆะตน
อชฺโฌคาเหตฺวา หยั่งลงแลว โฉบลง ฉวยเอาลงไป. อธิ+โอ+คหฺ
ธาตุ.ุ
อฺญาย รูทั่วแลว รูทั่วถึง รูรอบ. อา+ญา รัสสะ อุปสรรค ซอน ฺ.

อฏฐตฺวา อฏฐิตฺ ไมตั้งอยูแลว ไมยืนอยู ไมหยุดอยู รัสสะ ซอน ฏ กิริยาหลัง แปลง

น+ฐา
วา ตั้งอยูไมได ฯลฯ. อา เปน อิ.

ไมตั้งอยูแลว ไมตั้งไว ไมวางอยู

อฏฐเปตฺวา ไมวางไว.
น+ฐปฺ เณ ปจ.กัต.

แปลงเปน ฐห รัสสะ อา ซอน

อฏฐหิตฺวา ตั้งทับแลว อธิษฐาน. อา+ฐา
ฎ.
อตชฺชิตฺวา อตชฺ ไมขูแลว ไมขมขู ไมคุกคาม ไม
น+ตชฺชฺ.
เชตฺวา เบียดเบียน.

อติกฺกมิตฺวา ซอน กฺ กิริยาลัง แปลง ตูนาทิ

กาวลวงแลว ลวงละเมิด. อติ+กมฺ เปน ย รวมเปน มฺย แปลงเปน
อตอกฺกมฺม มฺม.

อติจริตววาา
อตจรตฺ ประพฤติลวงแลว ประพฤติ
ประพฤตลวงแลว ประพฤตนอกใจ.
นอกใจ อติ+จร
อต+จรฺ อิอาคม
ออาคม.
 แปลง ย ที่ แปลงมาจากตูนาทิ
อติจฺจ เปนไปลวงแลว กาวลวง. อติ+อิ ธาตุ
ปจ.เปน จฺจ ลบ อิ ที่ ติ.

อติสยิตฺวา แปลง อี เปน เอ เอ เปน อย

นอนดีแลว นอนยิ่ง นอน. อติ+สี กิริยาหลัง แปลง อี เปน เอ
อติเสยฺย แปลง ตูนาทิเปน ย ซอน ยฺ.

วิการ อิ เปน เอ ไมยัง...ให

อเตเมตฺวา ไมเปยกแลว ไมชุม ไมชื้น. น+ติมุ
เปยกแลว ฯล. เณ ปจ.เหตุ.
อตฺถราเปตฺวา ใหปูแลว ใหลาด ใหปูลาด. อา+ถรฺ ณาเป ปจ.เหตุ. รัสสะ ซอน ตฺ.
อตฺถริตฺวา ปูแลว ลาด ปูลาด. อา+ถรฺ รัสสะ ซอน ตฺ อิอาคม.
อทสฺเสตฺวา ไมแสดงแลว ฯลฯ. น+ทิสฺ แปลง เปน ทสฺสฺ เณ ปจ.เหตุ.

แปลง ตฺวา ตวาน เปน สฺวา สฺ

อทิสฺวา อทิสฺวาน ไมพบแลว ไมเห็น. น+ทิสฺ
วาน ลบที่สุดธาตุ.ุ

แปลง ย ซึ่งมาจากตูนาทิ เปน

จฺจ อิอาคม รูปฯ ๖๓๗ วา
แปลง ตูนาทิ เปน รจฺจ ลบ ร
อธิกิจฺจ กระทํายิ่งแลว อาศัย. อธิ+กรฺ
โมคฯ ณาทิกัณฑ ๑๖๗ วา
แปลง ตฺวา เปน ริจฺจ ลบ รฺ
ทั้งสอง.

อธิจฺจ ไปยิ่งแลว ถึงทับ. อธิ+อิ ธาตุ แปลง ตฺวา เปน จฺจ.

อธิมุจฺจิตวา พันทับแลว สิง. อธิ+มุจฺ ย ปจ.กัต.แปลง จฺย เปน จฺจ.
อธิฏฐาย ตั้งทับแลว อธิษฐาน. อธิ+ฐา ตูนาทิเปน ย ซอน ฏþ.
อธิวาเสตฺวา ยัง...ใหอยูทับแลว(รับ รับคํา). อธิ+วสฺ เณ ปจ.เหตุ.
อธิยิตฺวา ไปยิ่งแลว ถึงทับ. อธิ+อิ ธาตุ ทีฆะ ยฺ อาคม.
อนกฺกมิตฺวา ไมเหยียบแลว. น+อา+กมฺ รัสสะ ซอน กฺ อิอาคม.
อนติกิ ฺกมิติ ฺวา ไ กาวลว งแลว ไม
ไม ไ ลวงละเมิิด. น+อติิ+กมฺ.
อนนุสฺสริตฺวา ไมระลึกตามแลว ไมคํานึงถึง. น+อนุ+สรฺ ซอน สฺ.
อนปคนฺตฺวา ไมปราศแลว ไมหลีกไป. น+อป+คมฺ มฺ เปน นฺ.
อนปโลเกตฺวา ไมเหลียวแลแลว ไมอําลา. น+อป+โลกฺ เณ ปจ.กัต.
ไมเพลินยิ่งแลว ไมเพลิดเพลินยิ่ง
อนภินฺนทิตฺวา ไมยินดียิ่ง ไมจอดจอ (ใจไมอยู น+อภิ+นนฺทฺ อิอาคม.
ใกลชิด).
ไมกระทําใหพอแลว ไมตกแตง
อนลงฺกริตฺวา ไมประดับประดา.
น+อลํ+กรฺ.

อนวเสเสตฺวา ไมยัง...ใหเหลือลงแลว. น+อว+สิสฺ เณ ปจ.เหตุ.

ไมหายใจออกคลองแลว หายใจ
อนสฺสาสิตฺวา ออกไมคลอง.
น+อา+สสฺ รัสสะ ซอน สฺ ทีฆะ ตนธาตุ.

อนาคนฺตฺวา ไมมาแลว ไมมาถึง. น+อา+คมฺ มฺ เปน นฺ.

อนาจิกิ ฺขิตฺวา ไ บอกแลว ไม
ไม ไ แจง ไม
ไ ชี้แจง . น+อา+จิกฺขฺ อิอาคม.
ไมถือเอาแลว ไมเอื้อเฟอ ไมเอาใจ
อนาทยิตฺวา ใส.
น+อา+ทยฺ.

อนาปชฺชิตฺวา ไมถึงทั่วแลว ไมตอง ไมลวง. น+อา+ปชฺชฺ. ตฺวา เปน อา.

อนาปุจฺฉา ไมอําลาแลว ไมลา ไมไตรถาม. น+อา+ปุจฺฉฺ

อนามนฺตตฺวา ไมเรียกมาแลว ไมเชิญ ไมปรึกษา. น+อา+มนฺตฺ เณ ปจ.

ไมจับตองแลว ไมลูบคลํา ไมยึด

อนามสิตฺวา มั่น.
น+อา+มสฺ.

อมาโรเจตฺวา ไมบอกแลว ไมแจง ไมพูดใหรู. น+อา+รุจฺ เณ ปจ.

อนิกฺขิปตฺวา ไมใสเขาแลว ไมเก็บ ไมเก็บไว. น+นิ+ขิปฺ ซอน กฺ.

อนิจฺฉิตฺวา ไมปรารถนาแลว ไมอยากได ฯลฯ. น+อิสฺ สฺ เปน จฺฉ.

อนิปชชิชตตวา
อนปชฺ วา ไมนอนแลว.
ไมนอนแลว. น+นิ+ปท
น+น+ปทฺ ย ปจ.กต.แปลง
ปจ.กัต.แปลง ทฺทยย เปน
เปน ชฺชช.
ช.
อนิมนฺเตตฺวา ไมเชิญแลว ไมเชื้อเชิญ ไมนิมนต. น+นิ+มนฺตฺ เณ ปจ.

อนิวตฺติวา ไมกลับแลว ไมกลับมา ไมคืนมา. น+นิ+วติตฺ อิอาคม.

ไมยัง...ใหเขาไปแลว ไมยัง...ให
อนิเวสตฺวา ตั้งอยู ไมยัง...ใหอยูอาศัย.
น+นิ+วิสฺ เณ ปจ.

อนิสมฺม ไมใครครวญแลว ฯลฯ.น+นิ+สมฺ ดู นิสมฺม.

ไมเก็บไวแลว ไมเก็บ ไมฝง ไมฝง
อนิสาเมตฺวา ไว.
น+นิ+สมฺ เณ ปจ.

ไมอาศัยแลว ไมอาสัยอยู ไมพัก

อนิสฺสาย พิง ไมพึงพิง.
ดู นิสฺสาย.

อ ปจ.แปลง สท เปน สีท หรือ

อนิสีทิตฺวา ไมนั่งแลว. นิ+สทฺ
ตั้ง สิทฺ ธาตุ ทีฆะ อิอาคม.
อนุคนฺตฺวา
อนคนตวา ตามไปแลว ไปตาม เปนไปตาม.
ตามไปแลว เปนไปตาม อน+คม
อนุ +คมฺ มฺม เปน
เปน นฺน.
อนุชานาเปตฺวา ใหรูตามแลว ใหอนุญาต. อนุ+ญา นา ปจ.และ ณาเป ปจ.เหตุ.

อนุชายิตฺวา รูตามแลว อนุญาต. อนุ+ญา นาปจ.ญา เปน ชา นา เปน ย.

อนุปคนฺตฺวา มฺ เปน นฺ กิริยาหลัง มฺ+ย ซึ่ง

ไมเขาไปใกลแลว. น+อุป+คมฺ แปลงมาจากตูนาทิเปน มฺย
อนุปคมฺม แปลงเปน มฺม.
ตกตามแลว ไลติดตาม ตามไลไป
อนุปติตฺวา ไลตามไป โฉบ โฉบลง.
อนุ+ปตฺ.

ไมเขาไปทรงไวแลว ไมใครครวญ
อนุปธาเรตฺวา ฯลฯ.
น+อุป+ธารฺ เณ ปจ.

อนุปริวาเรตฺวา ตามแวดลอมแลว แวดลอมตาม. อนุ+ปริ+วรฺ เณ ปจ.

อนุปวิสิตฺวา เขาไปตามแลว เขาไปโดยลําดับ. อนุ+ป+วิสฺ อิอาคม.

 แปลง ย ซึ่งแปลงจากตูนาทิ
ไมเขาไปกระทบแลว ไมกระทบ เปน จฺจ ลบ นฺ หรือแปลง นฺย
อนุปหจฺจ ไมจด ไมจดจอ ไมฝกใฝ ไมผูกพัน.
น+อุป+หนฺ
เปน จฺจ รูปฯ ๖๒๘ วาแปลงตู
นาทิเปน รจฺจ ลบ นฺ และ ร.

ย ปจ.ซึ่งแปลงจากตูนาทิ ดู อุ
อนุปาทาย ไมถือมั่นแลว ไมเขาไปถือเอา ฯลฯ. น+อุป+ทา
ปาทาย.
อนุปาทิยิตฺวา ไมถือมั่นแลว ฯลฯ. น+อุป+ทา ย ปจ.กัต อา ที่ ทา เปน อิ.
อนุปฺปาเทตฺวา ไมยัง...ใหเกิดขึ้นแลว ฯลฯ. น+อุป+ปทฺ เณ ปจ.เหตุ.
ติดตามแลว ติดตอกัน ติดพันกัน
อนุพนฺธิตฺวา เกี่ยวเนื่องกัน เกี่ยวพันกัน.
อนุ+พนฺธฺ อิอาคม.

เปนอยูแลว ได ไดรับ ประสบ ได

อนุภวิตฺวา ประสบ รูสึก เสวย.
อนุ+ภู.

อนุภวิยิ าน เปนอยูแลว เสวย. อนุ+ภู. อู เปน อว ตฺวา เปน ยาน.

อนุภุยฺย เปนอยูแลว ฯลฯ เสวย. อนุ+ภู รัสสะ ตูนาทิเปน ย ซอน ยฺ.

อนุโมทิตฺวา บันเทิงตามแลว ยินดีตาม ยินดี

อนุ+มุทฺ.
อนุโมทิยาน ดวย พลอยยินดี.

ประกอบตามแลว ประกอบ
เนืองๆ ประกอบเสมอ เลียน เอา
อนุยุฺชิตฺวา อยาง พากเพียร พยายาม ทํา
อนุ+ยุชฺ นิคคหิตอาคม.
ตาม กระทําตาม.
อนุยฺเชตฺวา ไมสงไปแลว. น+อุ+ยุชฺ พฤทธิ์ ซอน ยฺ อิอาคม.
เที่ยวไปแลว เที่ยวไปตาม เที่ยว
อนุจริตฺวา ไปโดยลําดับ ทองเที่ยว ทองเที่ยว อนุ+จรฺ อิอาคม.
ไป.
เที่ยวไปวิเศษแลว ทองเที่ยวไป
อนุวิจริตฺวา แลวโดยวิเศษ.
อนุ+วิ+จรฺ.
 ตูนาทิเปน ย ย เปน จฺจ ลบ ทฺ
อนุวิจฺจ พิจารณาแลว ใครครวญ ไตรตรอง. อนุ+วิทฺ
หรือแปลง ทฺย เปน จฺจ.
อนุวิชฺฌิตฺวา แทงตลอดแลว บรรลุตาม. อนุ+วิธฺ ย ปจ.กัต.ธฺย เปน ชฺฌ.

อนุโลเกตฺวา อนุ แลตามแลว ตรวจตรา ดูรอบ

อนุ+โลกฺ อนุ+วิ+โลกฺ เณ ปจ.กัต.
วิโลเกตฺวา ครอบ ดูถวนถี่.

สั่งสอนตามแลว ตามสอน ตาม

อนุสาสิตฺวา สั่งสอน พร่ําสอน.
อนุ+สาสฺ.

ระลึกตามแลว ตามระลึก ระลึก

อนุสฺสริตฺวา เสมอ ระลึกถึงเสมอ.
อนุ+สรฺ ซอน สฺ.

อโนรมิตฺวา ไมงดเวนแลว ไมยอทอ ไมหยุด. น+โอ+รมฺ อิอาคม.

นโนสกฺกิตฺวา ไมยอหยอนแลว ไมทอถอย ขยัน. น+โอ+สกฺกฺ อิอาคม.

ไมยง...ใหยนดลงแลว
ไม ยัง...ใหยินดีลงแลว ไมยง...ให
ไมยัง...ให
นโนสาเทตฺ
โ วา นอยใจ.
น+โอ+สทฺ
โ เณ ปจ.เหตุ.

อนฺวาคนฺตฺวาน ตามมาแลว. อนุ+อา+คมฺ แปลง อุ เปน ว มฺ เปน นฺ.

เปนไปตามแลว ดําเนินไปตาม
อนฺวาย อาศัย.
อนุ+อิ อิ เปน ว อิ เปน อ ทีฆะ.

คราออกไปแลว ฉุดออกไป
อปกฑฺฒิตฺวา ลาออกไป.
อป+กฑฺฒฺ อิอาคม.

กาวไปปราศแลว กาวออกไป
อปกมฺม หลีกไป.
อป+กมฺ มฺย เปน มฺม.

ไปปราศแลว หลีกไป เลื่ยงไป ให

อปคนฺตฺวา ทาง.
อป+คมฺ มฺ เปน นฺ.

ไมเห็นเฉพาะแลว ไมพิจารณา ปติ เปน ปจฺจ วิการ อิ เปน เอ

อปจฺจเวกฺขิตฺวา ฯลฯ.
น+ปติ+อิกฺขฺ
วฺ และ อิอาคม.
อปฏิกฺขิตฺวา
ไมซัดคืนแลว ไมสาดกลับ ไมหาม. น+ปฏิ+ขิปฺ ลบ ปฺ กิริยาหลังไมลบ อิอาคม.
อปฏิฏกฺขิปตฺวา
อปฏิฉาเทตฺวา ไมปกปดเฉพาะแลว เปดเผย ไม ฉทฺ เณ ปจ.กัต. กิริยาหลังซอน
น+ปฏิ
อปฏิจฺฉาเทตฺวา ปดบัง. จฺ.

อปติตฺวา ไมตกแลว ไมตกไป ไมหลน ไมลม. น+ปตฺ.

อางแลว กลาวถึง บงถึง ระบุ ชี้

อปทิสิตฺวา อาง แสดงอาง.
อป+ทิสฺ.

อปนุทิตฺรา กระตุนแลว กระชุน กัน บรรเทา. อป+นุทฺ อิอาคม.

นําปราศแลว นําหลีก นําหลีกไป

อปเนตฺวา พนไป นําพนไป นําออก เปลื้อง อป+นี แปลง อี เปน เอ.
ออก.
ผิดแลว เบียดเบียน ทําราย
อปรชฌิ
อปรชฺ ฌตตฺววาา ประทุษราย.
อป+รธ
อป+รธฺ ย ปจ.กต.ธฺ
ปจ กัต ธยย เปน
เปน ชฺชฌ
ฌ อิออาคม.
อาคม

อปริจฺจชิตฺวา ไมสละรอบแลว ไมเสียสละ. น+ปริ+จชฺ ซอน จฺ.

ไมกลืนกินแลว ไมใชสอย ไม
อปริภุฺชิตฺวา บริโภค.
น+ปริ+ภุชฺ นิคคหิตอาคม.

อปลายิตฺวา ไมหนีไปแลว ไมหลีกไป. น+ป+อยฺ ลฺ อาคมตนธาตุ ทีฆะ.

หนา ๒๖๕
อปโลเกตฺวา เหลียวแลแลว เอาใจใส. อป+โลกฺ เอ ปจ.ประจําธาตุ.
อปสกฺกิตฺวา ลอยไปแลว หลีกไป ถอนไป. อป+สกฺกฺ อิอาคม.
รุกรานแลว กาวราว เกะกะ
อปสาเทตฺวา ระราน.
อป+สทฺ เณ ปจ.

อปาปฺณิตฺวา ไมถึงแลว ไททัน. น+อปฺ อุณาปจ.ประจําธาตุ อิอาคม.

ไมประดับแลว ไมตกแตง ไมตบ
อปลนฺธิตฺวา แตง.
น+ปลธ.

อปุจฺฉิตฺวา ไมถามแลว. น+ปุจฺฉฺ อิอาคม.

อปูเรตฺวา ไมยัง...ใหเต็มแลว ไมยัง...ใหเปยม. น+ปูร เณ ปจ.เหตุ.

อปฺปฏิกฺขิตฺวา ไมหามแลว. น+ปฏิ+ขิปฺ ซอน ปฺ และ กฺ ลบที่สุดธาตุ.

แปลง อุ เปน อ วิการ อิ เปน
อเปจฺจ เขาไปแลว เขาถึง บรรลุ. อุป+อิ เอ แปลง ย ที่ แปลงจากตูนาทิ
เปน จฺจ.
อปฺปหาย ไมละแลว ไมเสื่อม ไมสิ้น ฯลฯ. น+ป+หา ย จากตูนาทิ.

อปฺโปเฐตฺวา อปฺ เณ ปจ.กัต.รัสสะ ซอน ปฺ

ตบแลว(ตบมือ)ปราบ. อา+ปุถฺ พฤทธิ์ อุ เปน โอ ถ เปน ฐ
โผเฏตฺวา กิริยาหลัง อา+ผุฎþ.
อพาธยิตฺวา ไมเบียดเบียนแลว ไมรบกวน. น+พาธฺ ณย ปจ.กัต.
ย จากตูนาทิ แปรไวหนา ห ว
อพฺพุยห ถอนแลว ถอนขึ้น. อา+วหฺ เปน วุ วุ เปน พุ รัสสะ อาเปน
อ ซอน พฺ.
อพฺภฺชิตฺวา ทาแลว ไล ฉาบ อภิ+อฺชฺ อภิ เปน อพฺภ.

ไปในเบื้องบนยิ่งแลว โดดขึ้น
อพฺภุคฺคนฺตฺวา เลื่อนลอยไป เหาะขึ้น เหาะขึ้นไป.
อภิ+อุ+คมฺ มฺ เปน นฺ.

ไมยัง...ใหแจกแลว ไมยัง...ใหแบง
อภาเชตฺวา ไมยัง...ใหแบงปน.
น+ภชฺ เณ ปจ.เหตุ.

อภาเวตฺวา ไมยัง...ใหเจริญแลว ฯลฯ. น+ภู เณ ปจ.เหตุ.

อภิชานิตฺวา รูยิ่งแลว ฯลฯ. อภิ+ญา+นา ปจ.ญา เปน ชา อิอาคม.

อภิชฺชิตฺวา ไมแตกแลว ไมทําลาย ไมราวราน. น+ภิทฺ ย ปจ.

ย จากตูนาทิ ซอน ฺ เปน

อภิฺญาย รูยิ่งแลว รูชัด รูแจมแจง. อภิ+ญา อภิฺญา โดยลบ ย บาง เพื่อ
ความสละสลวยตามพระบาลี.
ชมเชยยิ่งแลว ยกยอลยิ่ง อุ เปน โอ โอ เปน อว ซอน ตฺ
อภิตฺถวิตฺวา สรรเสริญยิ่ง.
อภิ+ถุ
อิอาคม.
อภินนฺทิตฺวา เพลิดเพลินยิ่งแลว ยินดียิ่ง
อภิ+นนฺทฺ.
อภินนฺเทตฺวา สําเร็จยิ่ง.

สรางแลว ทํา แปลง นิรมิต

อภินิมฺมินิตฺวา เนรมิต.
อภิ+นิ+มา อา เปน อิ นา ปจ.

อภิภวิตฺวา อภิ
เปนทับแลว ครอบงํา. อภิ+ภู กิริยาหลัง รัสสะ ย ปจ.ซอน ยฺ.
ภุยฺย
อภิโภตฺวา เปนทับแลว ครอบงํา. อภิ+ภู แปลง อู เปน โอ.

อภิรมิตฺวา อิอาคม กิริยาหลัง ย จากตูนาทิ

รื่นรมยยิ่งแลว บันเทิงยิ่ง สบาย
อภิ+รมฺ บวก มฺ เปน มฺย แปลงเปน มฺ
อภิรมฺม ใจยิ่ง.
ม.
อภิรุยฺห ขึ้นแลว งอกขึ้น งอกงาม. อภิ+รุหฺ ย ปจ แปร ไวหนา หฺ.
อภิรุฬฺหาย ขึ้นแลว งอกขึ้น งอกงาม. อภิ+รุหฺ แปลง หฺย เปน ฬฺหาย.
อภิรูหิตฺวา ขึ้นแลว งอกขึ้น งอกงาม. อภิ+รุหฺ ทีฆะ.
อภิวนฺทิย ไหวแลว กราบ อภิวาท. อภิ+วนฺทฺ ย ปจ.อิอาคม.

อภิวาทิย อภิ ทีฆะตนธาตุ รัสสะ อี เปน อิ ย

ไหวแลว กราบ อภิวาท. อภิ+วที ปจ.กิริยาหลัง แปลง อี เปน
วาเทตฺวา เอ.
ฝาฝนแลว ขัดขืน ลวง ลวง
อภิวิตริตฺวา ละเมิด.
อภิ+วิ+ตรฺ.

ดาเฉพาะแลว ดายิ่ง สาปเฉพาะ

อภิสปตฺวา สาปยิ่ง สาปแชง.
อภิ+สปฺ.

อภิสเมจฺจ วิการ อิ เปน เอ แปลง นิคคหิต

ถึงพรอมเฉพาะแลว พิจารรา
อภิ+สํ+อิ ธาตุ เปน ม ย ปจจากตูนาทิ แปลง
อภิสเมตฺวา สอดสอง บรรลุ.
เปน จฺจ กิริยาหลัง ลง ตฺวาปจ.

ทํทาพรอมแลว
าพรอมแลว กระทํ
กระทาพรอมเฉพาะ
าพรอมเฉพาะ
อภิสงฺขริตฺวา ซอมแซม ตกแตง ปรุงแตง.
อภิ+สํ+กรฺ แปลงเปน ขร อิอาคม.
อภิสงฺขิปตฺวา ยอเขาเฉพาะแลว ยอเขา ยอ. อภิ+สํ+ขิปฺ อิอาคม.

อภิสิฺจิตฺวา นิคคหิตอาคม กิริยาหลัง ย จาก

รดยิ่งแลว บรรลุ ตรัสรู อภิเษก. อภิ+สิจฺ
อภิสิฺจิย ตูนา ทิ นิคคหิตอาคม.

ยฺ อาคมธาตุ แปลง อนุสารเปน

ประมวณแลว รวบรวมเขา
อภิสฺูหิตฺวา หมวดหมู.
อภิ+สํ+อูหฺ ฺ เพราะมิ ยฺ อยูป ลาย ยฺ
เปน ฺ.
อภิหฏþฐํ นําไปเฉพาะแลว นําไปยิ่ง. อภิ+หรฺ ตฺวา ปจ.
นําไปเฉพาะแลว นําไปยิ่ง นําไป
อภิหริตฺวา ลวง.
อภิ+หรฺ.

อภุฺชิตฺวา ไมกินแลว ไมกลืนกิน ไมบริโภค. น+ภุฺชฺ.

อมนสิกตฺวา ไมทําไวในใจแลว ไมกระทําไวในใจ. น+มนสิ+กรฺ ลบ รฺ.

อมาเรตฺวา ไมยัง...ใหตายแลว. น+มรฺ ณาเป ปจ.เหตุ.

อมุฺจิตฺวา ไมละแลว ไมเวน ไมปลอย. น+มุจิ นิคคหิตอาคม.
กระทําใหพอแลว ตกแตง
อลงฺกริตฺวา ประดับ ประดับประดา.
อลํ+กรฺ.

อลงฺการาเปตฺวา ยัง...ใหกระทําใหพอแลว ฯลฯ. อลํ+กรฺ ณาเป ปจ.เหตุ.

อลงฺฆิตฺวา ไมโลดแลว ไมโผน ไมกระโดด. น+ลฆิ นิคคหิตอาคม.
อลภิตฺวา ไมไดแลว. น+ลภฺ อิอาคม.

อลฺลียิตฺวา กอดรัดแลว รวมกัน ติดกัน ฯลฯ. อา+ลี รัสสะ อา ซอน ลฺ ยฺ อาคม.

อวชานิตฺวา รูลงแลว ปฏิเสธ ไมรับ. อว+ญา+นา ปจ.ญา เปน ชา อิอาคม.

อวฑฺเฒตฺวา ไมยัง...ใหเจริญแลว ฯลฯ. น+วฑฺฒฺ เณ ปจ.เหตุ.
อวตฺติตฺวา ไมเปนไปแลว ไมหมุนไป ฯลฯ. น+วตฺตฺ อิอาคม.
อวตฺถริตฺวา ทวบทับแลว ลาดทับ ลาดลง. อว+ถรฺ ซอน ตฺ.
อวนฺทิตฺวา ไมไหวแลว ไมกราบ ฯลฯ. น+วนฺทฺ อิอาคม.
อวสิตฺวา ไมอยูแลว ไมอยูอาศัย. น+วถฺ อิอาคม.
ไมเที่ยวไปแลว ไมเปนไป ไม
อวิจริตฺวา ประพฤติ.
น+วิ+จรฺ.

ไมคนควาแลว ไมใครครวญ ไม

อวิจาเรตฺวา ตรวจตรา ไมพิจารณา.
น+วิ+จรฺ เณ ปจ.เหตุ.

ไมละแลว ไมสละ ไมวาง ไม ทวภาวะ หา แปลงเปน ชา

อวิชหิตฺวา ปลอย.
น+วิ+หา
รัสสะ อิอาคม.
อวิชายิตฺวา ยังไมคลอดแลว ยังไมเกิด. น+วิ+ชนฺ แปลงเปน ชา ย ปจ.กัต.
ไมบรรเทาเสียแลว ไมบรรเทา
อวิโนเทตฺวา บรรเทาไมได ไมกําจัด กําจัดไมได น+วิ+นุทฺ พฤทธิ์.
ไมบด บดไมได.
ส ปจ.ทวภาวะ มา รัสสะ แลว
ไมตริตรองแลว ไมทดลอง ไม เปน ว แปลง อ ที่ ว เปน อิ
อวิมํสิตฺวา พิจารณา ไมสอบสวน.
น+มานฺ
แปลง มานฺ เปน มํ อิอาคม รูป
ฯ ๕๑๗.
ไมผิดแลว ไมพลาด ตรงที่หมาย ย ปจ.กัต.แปลง ธฺย เปน ชฺฌ
อวิรุชฺฌิตฺวา ตรงเปาหมาย.
น+วิ+รุธฺ
อิอาคม.
ไมสละแลว ไมบริจาค ไมปลอย
อวิสชฺเชตฺวา ไมปลอยวาง ไมผละออก ไมละ น+วิ+สชฺ ซอน ชฺ อิอาคม.
ทิ้ง ไมละวาง.
ไมสงบระงับแลว ไมสงบเงียบ ไม
อวิสมิตฺวา พัก.
น+วิ+สมฺ อิอาคม.

ไมกดขี่แลว ไมกําจัด ไมขมเหง ไม เอปจ.ไมยัง...ใหกดขี่แลว ฯลฯ

อวิเหเฐตฺวา เบียดเบียน ไมรบกวน.
ห+วิ+เห€ฺ
เณ ปจ.เหตุ.
วิการเปน เอ แปลง ย ซึ่งมา
ลงไปแลว หยั่งลง ลงไป ไปต่ํา
อเวจฺจ เสื่อม.
อว+อิ ธาตุ. จาก ตูนาทิ เปน จฺจ หรือแปลง
ตูนาทิ เปน รจฺจ.
อสกฺกุณิตฺวา ไมอาจแลว ไมสามารถ. น+สกฺกฺ อุณา ปจ.อิอาคม.
 ไมแกลงแลว ไมจงใจ ไมตั้งใจ ไม ย จากตูนาทิ แปลงเปน จฺจ ลบ
อสฺจฺจ มีเจตนา.
น+สํ+จิตฺ
ตฺ หรือแปลง ตฺย เปน จฺ.

ไมตั้งไวพรอมแลว ตั้งพรอมไมได
อสณฺฐหิตฺวา ไมตั้งอยู ไมดํารงอยู ไมตั้งมั่น ไม น+สํ+ฐา ฐา เปน ฐห.
มั่นคง ไมทรงไว ทรงไวไมได.

ไมตั้งไวดีแลว ไมตั้งไวดวยดี ไมตั้ง

อสทฺทหิตฺวา ไวชอบ ไมตั้งไวโดยชอบ ฯลฯ ไม น+สมฺมา+ธา เปน ทห ลบ มฺมา ซอน ทฺ.
เชื่อ.
ไมนํามาพรอมแลว ไมประมวณไว
อสมฺมนฺนาหริตฺวา ฯลฯ. น+สํ+อนุ+อา+หรฺ.

อสมฺมชฺชิตฺวา ไมกวาดแลว ไมเช็ด ไมถู ไมชําระ. น+สํ+มชฺชฺ อิอาคม.

ไมกําหนดพรอมแลว ไมกําหนด
อสลลกเขตวา
อสลฺ ลกฺเขตฺวา ดวยดี.
น+ส+ลกฺ
น+สํ+ลกขขฺ เณ ปปจ.
จ

อสุณิตฺวา อสุตฺ
ไมฟงแลว ไมสดับ ไมไดยิน. น+สุ กิริยาตน ณา ปจ.
วา
ไมยัง...ใหเหลือแลว ไมยัง...ให
อเสเสตฺวา เหลือลง.
น+สิสฺ เณ ปจ.

อโสเธตฺวา ไมยัง...ใหหมดจดแลว ไมชําระ. น+สุธฺ เณ ปจ. พฤทธิ์.

ยัง...ใหหายใจออกคลองแลว ยัง...
อสฺสาเสตฺวา ใหยินดี ใหเบาใจ.
อา+สสฺ+เณ ปจ.เหตุ รัสสะ ซอน สฺ อิอาคม.

ไมยัง...ใหสละแลว ใหละ ใหวาง

อหาเปตฺวา ใหปลอย ใหเสื่อม ใหสิ้น.
น+หา ณาเป ปจ เหตุ.

อา
ยัง...ใหเรี่ยรายแลว ยัง...ใหโปรย
อากีราเปตฺวา ลง.
อา+กิรฺ ณาเปปจ.เหตุ.
 ตีแลว เคาะ ทุบ บุ เบียดเบียน
อาโกเฏตฺวา ตัด เกี่ยว ปน แบง.
อา+กุฏ เณ ปจ.กัต.

อาคนฺตฺวา มฺ เปน กิริยาหลัง แปลง มฺย

มาแลว มาถึง. อา+คมฺ เปน มฺม หรือแปลง ตูนาทิเปน
อาคมฺม มฺม ลบที่สุดธาตุ รูปฯ ๖๒๙.

อาจิกฺขิตฺวา กลาวแลว บอก พูด. อา+จิกฺขฺ อิอาคม.

เณ ปจ. เมื่อพบกิริยานี้ พึง

พิจารณาเนื้อความดูวาควรจะ
เปนกัตตุวาจกหรือเหตุจัตตุวาจก
อาณาเปตฺวา บังคับแลว สง สงไป ใช. อา+ณปฺ เพาะใชไดทั้งสองวาจก
คําอธิบายของพระราชปริยัติเมธี
(กวี ป.ธ.๙)ที่ใชเปนเหตุกัตตุ
วาจก ตงอาณฺ
ตั้งอาณ ณาเป ปจ.กได.
ปจ ก็ได

อาทยิตฺวา ถือเอาแลว ถือไว ยึดถือ. อา+ทา รัสสะ ย ปจ. กัต. อิอาคม.

อาทยิตฺวา อุดหนุนแลว เอื้อเฟอ เจือจาน. อา+ทยฺ อา+ทยฺ อิอาคม.
อาทาย อาทิย ถือเอาแลว ฯลฯ ยึดถือ พามา. อา+ทา ย ปจ.กิริยาหลัง อา เปน อิ.
อาเนตฺวา นํามาแลว พามา. อา+นี แปลง อี เปน เอ.
อาปชฺชิตฺวา ถึงทั่วแลว มาถึง ตอง(อาบัติ). อา+ปชฺชฺ อิอาคม.
ถามโดยเอื้อเฟอแลว อําลา ลา
อาปุจฺฉา จากไป.
อา+ปุจฺฉฺ ตฺวา เปน อา.

เรียกมาแลว เชิญมา ปรึกษา

อามนฺเตตฺวา หารือ พูดกระชิบ.
อา+มนฺตฺ เณ ปจ.

จับตองแลว ลูบคลํา ยึดมั่น ถือ

อามสิตฺวา มั่น.
อา+มสฺ อิอาคม.

ขอรองแลว ออนวอน วิงวอน

อายาจิตววาา
อายาจตฺ บวงสรวง.
อา+ยาจ.
อา+ยาจฺ
 ย ตูนาทิ แปลง ภยฺ เปน ทฺธ
หรือ แปลง ตูนาทิ เปน ทฺธ ลบ
ปรารภแลว เริ่ม ลงมือ พยายาม
อารทฺธ อารพฺภ ฯลฯ.
อา+รภฺ ภฺ กิริยาหลัง แปลง ภฺย เปน
พฺภ หรือ ตูนาทิเปน พฺภ ที่สุด
ธาตุ รูปฯ ๖๒๙.

อารภิตฺวา ปรารภแลว เริ่ม ฯลฯ. อา+รภฺ อิอาคม.

อาราธยิตฺวา อา
ยินดีทั่วแลว ยินดียิ่ง โปรดปราน ยินดีทั่วแลว ฯลฯ. อา+ราธฺ เณ
ราเธตฺวา อา เชื้อเชิญ อาราธนา นิมนต.
อา+ราธฺ
ณาเป ปจ.เหตุ.
ราธเปตฺวา
อารุยหฺ ย จากตูนาทิ แปรไวหนา หฺ
อารุยฺหิตฺวา ขึ้นแลว ขึ้นไป งอกขึ้น. อา+รุหฺ กิริยาที่ ๒ ยฺ อาคมและอิอาคม
อารูหิตวา กิริยาที่ ๓ ทีฆะตนธาตุ.

บอกแลว (พูดใหรู เลาใหฟง บง

อาโรเจตฺวา ใหรู แนะ สอนรายงาน).
อา+รุจฺ.

อาโรปยิตฺวา ยกขึ้นแลว ใหยกขึ้นแลว. อา+รุปฺ ณย ปจ.กัต.และ เหตุ กัต.

อาลคฺคิตฺวา
แขวนแลว หอย. อา+ลคฺ ลคฺคฺ ตั้ง ลคฺ พึงซอน คฺ.
อาลคฺเคตฺวา
รองเรียกแลว ทักทาย สนทนา
อาลปตฺวา บอกเลา.
อา+ลปฺ อิอาคม.

อาลิงฺคิตฺวา สวมกอดแลว เคลาคลึง อึงแอบ. อา+ลิคิ ลิงฺคฺ อิอาคม.

อาโลเลตฺวา
กวนแลว คน ขุนมัว. อา+ลุฬฺ เอ ปจ.
อาโลเฬตฺวา
อาวชฺชิตฺวา นึกแลว รําลึก รําพึง. อา+วชฺชฺ อิอาคม.
หมุนมา เวียนมา หมุนเวียน
อาวฏฏิตววาา
อาวฏฏตฺ วนเวียี น กระทบ.
อา+วฎฎ.
อา+วฎþ ฎþ.
 ใหอยูอาศัยแลว ใหอยูครอง ให
อาวาสาเปตฺวา ครอบครอง.
อา+วสฺ ณาเป ปจ.

อาวิกตฺวา ทําใหแจงแลว กระทําใหแจง. อาว+กรฺ ลบ รฺ.

อาวิฺชิตฺวา เวียนมา ชัก แกวง ไหว สั่น. อา+วิชี นิคคหิตอิอาคม.
ตูนาทิเปน ย ชฺย เปน ชฺช หรือ
อาสฺชฺช มาของอยูแลว กระทบ จด. อา+สชฺ แปลง ตูนาทิ เปน ชฺช ลบ ที่สุด
ธาตุ.

อาสิฺจิตฺวา หยอดแลว รด ราด เท วิด นัตถุ. อา+สิจฺ นิคคหิต อิอาคม.

ย ตูนาทิ ย เปน จฺจ หรือแปลง

อาหจฺจ กระทบแลว จด จรด เบียดเบียน. อา+หนฺ ปจ.ตูนาทิ เปน รจฺจ ลบ นฺ
และ ร รูปฯ ๖๒๘.
อาหราเปตฺวา ใหนํามาแลว. อา+หรฺ ณาเป ปจ.เหตุ.
อาหริตฺวา เที่ยวไปแลว. อา+หิฑิ นิคคหิต และ อิอาคม.

อุ
แปลงตูนาทิเปน รจฺจ ลบ ติ
อุกฺกจฺจ แขวะแลว ควัก เชือด ตัด. กติ
และ ร กัจฯ ๕๘๙.
ยกขึ้น โยนขึ้น โยนไป พัด สั่น
อุกฺขิปตฺวา สาย.
อุ+ขิปฺ.

อุคฺคณฺหิตฺวา ณฺหา ปจ.ลบ หฺ ซอน คฺ อิอาคม

รับเอาแลว เรียน เรียนเอา ศึกษา. อุ+คหฺ
อุคฺคณฺเหตฺวา กิริยาหลัง วิการ อิ เปน เอ.

อุคฺคนฺตฺวา ไปในเบื้องหนาแลว ขึ้นไป. อุ+คมฺ มฺ เปน นฺ ซอน คฺ.

อุคฺฆาเฏตฺวา เพิกขึ้นแลว เปด เปดเผย. อุ+ฆฏþ เณ ปจ.กัต. ซอน คฺ.
ใหกึกกองแลว ใหปาวรอง ให
อุคฺโฆเสตฺวา ประกาศ.
อุ+ฆุสฺ เณ ปจ.เหตุ.
อุจฺนิตฺวา เลือกเก็บแลว เลือกสะสม ฯลฯ. อุ+จิ นาปจ.ซอน จฺ.
ยกโทษแลว กลาวโทษ ติเตียน แปลง เอ เปน อาย ซอน ชฺ อิ
อุชฺฌายิตฺวา โพนทะนา
อุ+เฌ
อาคม.
อุชฺฌิตฺวา สละแลว ละ ทิ้ง ถอน เลิก. อุชฺฌฺ อิอาคม.
อุฏฏิตฺวา กั้นแลว กําบัง ปกปด วาง. อุ+ฏิ ซอน ฏ.
อุฏฐหิตฺวา ตั้งขึ้นแลว ลุกขึ้น ยืนขึ้น. อุ+ธา เปน ฐห ซอน ฏ.
อุฏฐาย ตั้งขึ้นแลว ฯลฯ. อุ+ฐา ย ปจ.ตูนาทิ ซอน ฏ.
เหาะไปแลว บินไป ลอยไป ขวาง
อุฑฺฑิตฺวา ไป.
อุ+ฑิ ซอน ฑฺ.

ซอน ทฺ กิริยาที่ ๒ ย จากตู

อุทฺทิสิตฺวา เจาะจงแลว อุทิศ(สละใหโดย นาทิ กิริยาที่ ๓ แปลง ย เปน
อุ+ทิสฺ
อุทฺทิสิย อุทฺทิสฺส เจาะจง แผสวนกุศลให) ส หรือแปลง สฺย เปน สฺส ลบ
ที่สดดธาต
ทสุ ธาตุ.
อุทฺธริตฺวา ยกขึ้นแลว. อุ+ธรฺ ซอน ทฺ อิอาคม.
อุทฺธุมายิตฺวา พองขึ้นแลว. อุ+ธุมฺ อ ปจ.เปน อาย ซอน ฏ.
อุปกฏฐาย ใกลเขาแลว จวน. อุปก+ฐา ย ตูนาทิ ซอน ฏ.
อุปคนฺตฺวา เขาไปใกลแลว เขาไปหา เขาถึง. อุป+คมฺ มฺ เปน นฺ.
พฤทธิ์ อุ เปน โอ แปลง โอ
เขาไปซุกแลว เขาไปซอน เขาไป
อุปคุยฺหิตฺวา แอบ.
อุป+คุหุ เปน อย แปร ย ไว หนา หฺ อิ
อาคม.
ยกขึ้นแลว ลอยไป เหาะ เหาะ ย ตูนาทิ เปน ตฺย แปลงเปน
อุปจฺจ ขึ้น เหาะไป.
อุ+ปตฺ
จฺจ.

อุปจฺจคา เขาไปลวงแลว เปนไปลวง. อุ+ปติ+คมฺ ย ตูนาทิ เปน อา ปติ เปน ปจฺจ.

เขาไปตั้งไวแลว บํารุง อุปฏฐาก เณ ปจ.กัต. คําแปลหลัง เณ

อุปฏฐเปตฺวา ใหเขาไปตั้งไวแลวฯลฯ.
อุป+ฐปฺ
ปจ.เหตุ.
อุปติฏฐิตฺวา เขาไปใกลแลว เขาไปใกลๆ. อุป+ฐา แปลงเปน ติฏฐ.
อุปธาเรตฺวา เขาไปทรงไวแลว ใครครวญ ฯลฯ. อุป+ธรฺ เณ ปจ.

วิ่งเขาไปแลว แลนเขาไป สะอาด

อุปธาวิตฺวา หมดจด เจริญ รุงเรือง.
อุป+ธาวฺ อิอาคม.

อุปนาเมตฺวา นอมเขาไปแลว ใหนอมเขาไป. อุป+นมฺ เณ ปจ.กัต.เหตุ.

อุปฺนิธาย เขาไปตั้งไวแลว เขาไปทรงไว ฯลฯ. อุป+นิ+ธา ย ปจ.

อุปนิย อุปนีย นําเขาไปแลว นําไปใกล. อุป+นิ นี ย ปจ.

พฤทธิ์ อิ อี เปน เอ เอ เปน อ
อุปนิสฺสาย เขาอาศัยแลว เขาไปอาศัย. อุป+นิ+สิ สี ทีฆะ ย ปจ.ซอน สฺ หรือ
แปลง อิ อี เปน อา.
อุปเนตฺวา นําเขาไปแลว นําไปใกล. อุป+นิ+นี วิการ เปน เอ.
เขาไปเห็นรอบแลว ใครครวญ
อุอปปริ
ปปรกฺกขขิตฺตววาา ฯลฯ.
อุอป+ปริ
ป+ปร+อกฺ
+อิกขฺ อิอาคม
ออาคม.

หนา ๒๗๕
อุปพฺพชิตฺวา สึกแลว ลาสิขา. อุ+ป+วชฺ ว เปน พ ซอน พฺ อิอาคม.
เขาไปกั้นไวแลว ลอมไว ปดลอม
อุปรุนฺธิตฺวา ขัดขวาง.
อุป+รุธฺ.

เขาไปฉาบแลว เขาไปทา เปรอะ

อุปลิมฺปตฺวา เปอน.
อุป+ลิปฺ นิคคหิต.

เขาไปใกลแลว เขาไปหา เขาไป

อุปสงฺกปตฺวา พบ เขาไปเฝา.
อุป+สํ+กมฺ.

ย ปจ.แปลง ทฺย เปน ชฺช ลบ

อุปสมฺปชฺช เขาถึงพรอมแลว อุปสมบท. อุป+สํ+ปทฺ ทฺ หรือแปลงตูนาทิเปน ชฺช ลบ
รูปฯ ๖๒๙.
อุปสมฺปาเทตฺวา ใหอุปสมบทแลว. อุป+ปทฺ ณาเป ปจ.เหตุ.
กระทบแลว เขาไปกระทบ
อุอปหจจ
ปหจฺจ ทําลาย จด จรด. เบียดเบียน.
ดูด อาหจฺ
อาหจจจ.
 ย แปลงเปน จฺจ วิการ อิ เปน
อุเปจฺจ เขาถึงแลว. อุป+อิ เอ เกิดแลว อุบัติ.อุ+ปทฺ ย
แปลง ทฺย เปน ชฺช ซอน ปฺ.

ซอน ปฺ หรือ อุ+ปทฺ ย ปจ.

อุปฺปชฺชิตฺวา เกิดแลว บังเกิด อุบัติ. อุ+ปชฺชฺ
กัต.ทฺย เปน ชฺช ซอน ปฺ อิอาคม

อุปฺปเฏตฺวา ถอนแลว ควัก ใหถอน ใหควัก. อุ+ปฏ เณ ปจ.กัต.และเหตุ.

ใหถอนขึ้นแลว ใหควัก ใหเพิก ให
อุปฺปาฏาเปตฺวา เพิกขึ้น ใหถอนออก.
อุ+ปฏ ณาเป ปจ.เหตุ.ซอน ปฺ.

อุปฺปาเทตฺวา ใหเกิดแลว ใหเกิดขึ้น ใหอุบัติ. อุ+ปทฺ เณ ปจ.เหตุ.

บีบขึ้นแลว บีบคั้น เบียดเบียน
อุปฺปเฬตฺวา ดัด.
อุ+ปฬฺ เณ ปจ.

อุปฺผณฺเฑตฺวา เยาะเยยแลว เยยหยัน เสียดสี. อุ+ปฑิ เณ ปจ. เปน ผ.

เพิกขึ้นแลว เพิกถอน ถอนออก

อุพฺพตฺตฺวา ถลกออก ลวงออก ควักออก.
อุ+วตฺตฺ เอ ปจ ว เปน พ ซอน พฺ.

เอ ปจ.ทีฆะตนธาตุ ว เปน พ
อุพฺพาเหตฺวา นําออกแลว ชักออก. อุ+วหฺ ซอน พฺ ใหนําออกแลว ใหชัก
ออก เณ ปจ.เหตุ.
ย ปจ.ทฺย เปน ชฺช ภิ เปน พิ
อุพฺพิชฺช แตกขึ้นแลว สลาย ทําลาย. อุ+ภิทฺ ซอน พฺ หรือแปลงตูนาทิ เปน
ชฺช ลบ ทฺ.
อุมฺมิเลตฺวา ลืมแลว ลืมตา. อุ+มิลฺ เณ ปจ.กัต.ซอน มฺ.
อุมฺมุชฺชิตฺวา โผลขึ้นแลว ผุดขึ้น. อุ+มุชฺชฺ ซอน มฺ อิอาคม.
อุยฺโยเชตฺวา สงไปแลว. อุ+ยุชฺ ซอน ยฺ อิอาคม.
โลดขึ้นแลว โดดขึ้น กระโดด
อุอลลงฆิ
ลฺลงฺฆตตฺววาา กระโดดขึ้น.
อุอ+ลงฆ
+ลงฺฆฺ ซอน ลลฺ.
ซอน
 ใหยกขึ้นแลว ใหสูงขึ้น ใหนูนขึ้น ณาเป ปจ.เหตุ ซอน สฺ หรือ
อุสฺสาเปตฺวา ใหพูนขึ้น.
อุ+สี
สปฺ ธาตุ เณ ปจ.
ย ปจ.ตูนาทิ แปลงเปน จฺจ ลบ
อุหจฺจ อูหจฺจ ถอนขึ้นแลว ฉุดขึ้น ดึงขึ้น. อุ+หนุ นุ หรือแปลง ตูนาทิ เปน รจฺจ
ลบ นุ และ รฺ.

โอ
ใหโปรยลงแลว ใหโรยลง ให
โอกิราเปตฺวา เกลี่ยลง ฯลฯ.
โอ+กิรฺ ณาเป ปจ.

โอกีริตฺวา โปรยลงแลว โรยลง ฯลฯ. โอ+กิรฺ ทีฆะตนธาตุ อิอาคม.

โอกฺกมฺม กาวลงแลว หยั่งลง ยางลง. โอ+กมฺ ย มฺย เปน มฺม.
โ คยฺห
โอคฺ หยั่งั ลงแลว . โ
โอ+คหฺ ย ปจ.แปรไว
ป ไ หนา หฺ.
โอคาเหตฺวา หยั่งลงแลว. โอ+คหฺ ทีฆะตนธาตุ อิอาคม.
โอคุมฺเพตฺวา รื้อลงแลว. โอ+คุมฺพฺ อิอาคม.
โอจินิตฺวา เลือกเก็บแลว เก็บ. โอ+จิ นา ปจ.อิอาคม.
โอตริตฺวา ขามลงแลว หยั่งลง. โอ+ตรฺ อิอาคม.

โอตาราเปตฺวา
ใหขามลงแลว ใหหยั่งลง. โอ+ตรฺ ณาเป เณ ปจ.เหตุ.
โอตาเรตฺวา
ทวบทับแลว ลาดทับ ลาดลง ปู
โอตฺถริตฺวา ลาด.
โอ+ถรฺ ซอน ตฺ.

โอนมิตฺวา นอมลงแลว โนมลง. โอ+นมฺ นมุ อิอาคม.

โอนาเมตฺวา ใหนอมลงแลว ใหโนมลง. โอ+นมฺ นมุ เณ ปจ.เหตุ.
บีบลงแลว บีบคั้น เบียดเบียน
โอปเฬตฺวา ยัน คา.
ยน ค้ํา.
โอ+ปฬฺ เณ ณย ปจ.

โอภาเสตฺวา ใหสวางแลว ใหสวางไหว. โอ+ภาสฺ ภาสุ เณ ปจ.เหตุ.

โอภิชฺชิตฺวา ทําลายลงแลว ฝอแลว. โอ+ภิทฺ ย ทฺย เปน ชฺช.
โอมุฺจิตฺวา แกแลว เปลื้อง เอาออก. โอ+มุจฺ นิคคหิตอาคม.
โอมุฺจาเปตฺวา ใหแกแลว ใหเปลื้อง ใหเอาออก. โอ+มุจฺ ณาเป ปจ.เหตุ.
โอรมิตฺวา งดแลว เวน ยอทอ. โอ+รมุ อิอาคม.

โอรุยฺห ย ปจ แปรไวหนา หฺ หรือแปลง

ลงแลว. โอ+รุหฺ ตูนาทิ เปน ยฺห ลบที่สุดธาตุ
โอโรหิตฺวา กิริยาหลัง พฤทธิ์ อิอาคม.

โอโรเปตฺวา ปลงลงแลว วางลง เอาลง. โอ+รุปฺ พฤทธิ์ อุ เปน โอ.

โอลมฺพิตฺวา อิอาคม. กิริยาหลัง ย ปจ.ตูนาทิ

หนวงลงแลว หอยลง. โอ+ลพิ ลมฺพฺ แปลง พฺย เปน พฺภ แปลง อ
โอลุพฺภ ที่ ล เปน อุ.
โ โ วา
โอโลเกตฺ แลดูแลว ตรวจดู พิจารณาดู. โอ+โลกฺ
โ โ เณ ปจ.กัต.
กลาวสอนแลว สั่งสอน แนะนํา
โอวทิตฺวา ตักเตือน.
โอ+วทฺ อิอาคม.

ถอยแลว ถอยไป ทอถอย ยอ

โอสกฺกิตฺวา หยอน ลดลง.
โอ+สกฺกฺ.

โอหาย โอหิตฺวา ละแลว เวน. โอ+หา ย ปจ.ตูนาทิ กิริยาหลัง อิอาคม.

โอหารเปตฺวา ใหนําลงแลว ใหลดลง. โอ+หรฺ ณาเป ปจ.เหตุ.

โอหิยิตฺวา ยอหยอนแลว ทอถอย. โอ+หา อา เปน อิ ย ปจ.กัต.

ก
 ย ตูนาทิ เปน จฺจ ลบ ร หรือ
แปลง ตูนาทิ เปน รจฺจ ลบ รฺ
กจฺจ กตฺวา ทําแลว กระทํา. กรฺ
และ ร รูปฯ ๖๒๗ กิริยาหลัง
ลบ รฺ.
กถาเปตฺวา ใหกลาวแลว ฯลฯ. กถฺ ณาเป ปจ.เหตุ.
กลาวแลว บอก แสดง ชี้แจง
กเถตฺวา อธิบาย แตง ประพันธ.
กถฺ เณ ปจ.

ตัดแลว บั่น ทอน ผา เชือด

กนฺติตฺวา แขวะ ควัก ปาด กรอ ปน.
กติ ธาตุ.

รองเรียกแลว รองไห คร่ําครวญ

กนฺทิตฺวา เรียก.
กทิ ธาตุ.

ไหวแลว สั่น กระดิก กระเทือน เอ ปจ.ใหไหวแลว ฯลฯ เณ ปจ.

กมฺเปตฺวา สะเทือน.
กมฺปฺ
เหตุ.
กรตฺตววาา
กริ
ทําแลว กระทํา. กรฺ อิอาคม กิริยาหลัง ย จากตูนาทิ.
กริตฺวาน กริย
กสาเปตฺวา ใหไถแลว ใหดาย. กสฺ ณาเป ปจ.เหตุ.
กสิตฺวา ไถแลว ดาย. กสฺ อิอาคม.
การาเปตฺวา ใหทําแลว ใหกระทํา. กรฺ ณาเป ปจ.เหตุ.
ไอแลว กระแอม จาม กอ สะสม
สั่งสม รุงเรือง สวาง สองสวาง
กาสิตฺวา สวยงาม ปรากฏ ประกาศ แจม
กาสฺ อิอาคม.
แจง.
กีฬิตฺวา เลนแลว เพลิน รื่นเริง สนุก. กีฬฺ อิอาคม.
ประพฤติซึ่งความรําคาญแลว
กุกฺกุจฺจายิตฺวา ประพฤติซึ่งความสงสัย ทําซึ่ง กุกฺกุจฺจศัพย อาย ปจ.
ความรําคาญ.
กุกชฌิ
ชฺฌตตฺววาา โกรธแลว เคอง
โกรธแลว เคือง รูรสึกกโกรธ.
โกรธ กุกธธฺ ย ปจ.กต.ธฺ
ปจ กัต ธยย เปน
เปน ชฺชฌ
ฌ.
 ใหตําแลว ใหตอก ใหตัด เกี่ยว
โกฏþเฏเปตฺวา ปน แบง ทุบ นวด บุ.
โกฏþฏ. ณาเป ปจ.เหตุ.

โกฏเฏตฺวา ทําแลว ฯลฯ บุ. โกฏþฏþ. เอ ปจ.

ข
กะไหลแลว กาไหล(เคลือบโลหะ)
ขจิตฺวา ตกแตง ตบแตง ประดับ ผูก ขจฺ อิอาคม.
พัน มัด รัด ขจิต.
ใหขูดแลว ใหเจาะ ใหไช ใหเซาะ
ขนาเปตฺวา ใหเซาะลง ใหคุย.
ขนฺ ณาเป ปจ.เหตุ.

ขนิตฺวา ขูดแลว ฯลฯ คุย. ขนฺ อิอาคม.

ใใหอ ดแลว ให
ใ อ ดโทษ
โ ให
ใ ท น ให
ใ 
ขมาเปตฺวา อดทน ใหอดกลั้น.
ขมฺ ณาเป.

ไหวแลว พลาด ผิด ลื่น รวม

ขลิตฺวา รวบรวม สะสม ชําระ ลาง.
ขลฺ ธาตุ.

ขาทิตฺวา กินแลว กัดกิน เคี้ยว เคี้ยวกิน อิอาคม กิริยาหลัง แปลง ตฺวา

ขาทฺ
ขาทิยาน จิก จิกกิน. เปน ยาน.

ไอแลว จาม ทิ้ง ขวาง ขวางไป

ขิปตฺวา ซัด ซัดไป โยน โยนไป เหวีย่ ง ขิปฺ อิอาคม.
เหวี่ยงไป ยาง ยางไป.
ติเตียนแลว เบียดเบียน โกรธ อยู
ขียิตฺวา อาศัย อยูอาศัย.
ขี ยปจ.กัม.อิอาคม.

สิ้นแลว สิ้นไป เสีย เสียไป เสื่อม

ขียิตฺวา หมด.
ขี ยฺ อิอาคม.

เขเปตฺวา ใหสิ้นแลว ฯลฯ ใหหมดไป. ขี ณาเป ปจ.เหตุ. อี เปน เอ.

 ค
คเณตฺวา นับแลว คํานวณ. คณฺ เณ ปจ.กัต.
คณฺหิตฺวา จับแลว ถือ ถือเอา เรียน. คหฺ ณฺหา ปจ.ลบ หฺ อิอาคม.
คนฺตฺวา ไปแลว ถึง เปนไป ดําเนินไป. คมฺ มฺ เปน นฺ.

คเหตฺวา
จับแลว ฯลฯ เรียน เรียนเอา คบ. คหฺ เอ ปจ.กิริยาหลัง ทีฆะ.
คาเหตฺวา
คายิตฺวา ขับแลว ขับกลอม รองเพลง สวด. เค เอ เปน อาย อิอาคม.

คาหาเปตฺวา ใหจับแลว ฯลฯใหคบ. คหฺ ณาเป ปจ.เหตุ.ดู คเหตฺวา.

คิลิตฺวา กินแลว เคี้ยว กลืน กลืนกิน. คิลฺ อิอาคม.

ฆ
คิดแลว รู จงใจ ตั้งใจ รวมกัน
ติดตอกัน เบียดเบียน เบียดเสียด
กัน ยัดเยียด สืบตอ กระทบ อัด
ฆฏิตฺวา ฆเฏตฺวา แนน หมั่น ขยัน พยายาม อุตสา
ฆฏ อิอาคม กิริยาหลัง เณ ปจ.กัต.
หฺ ตี ขจัด กําจัด ทําลาย ฆา
ประหาร.

กําจัดแลว ขจัด ทําลาย แปลงเปน ฆ ฆาต กิริยาหลัง

ฆตฺวา ฆาเตตฺวา เบียดเบียน ตี ฆา ประหาร.
หนฺ
เณ ปจ.กัต.
ฆํสิตฺวา สีแลว ถู บด สึก(ของที่ถูกสี). ฆํสฺ อิอาคม.
ฆายิตววาา
ฆายตฺ สูสดแล
ดแลวว ดม จบ
จูบ สดดม
สูดดม. ฆา ย ปจ.กต.ออาคม.
ปจ กัต อิอาคม
 ใหกึกกองแลว ใหปาวรอง ให
โฆสาเปตฺวา ประกาศ.
ฆุสฺ ณาเป ปจ.เหตุ.

จ
สละแลว ให บริจาค วาง ปลอย
จชิตฺวา จชิตฺวาน ละ ทิ้ง ละทิ้ง.
จชฺ ธาตุ.

เที่ยวไปแลว เปนไป ประพฤติ

จริตฺวา ฯลฯ
จรฺ อิอาคม.

เคลื่อนแลว แตกดับ ตาย ไป ถึง

จริตฺวา เปนไป.
จุ ธาตุ.

ใหกระดิกแลว ใหโคลง ใหใหว

จาเลตฺวา ใหสั่น ใหหวนไหว.
ใหสน ใหหวั่นไหว
จลฺ เณ ปจ.

จินฺติย นึกแลว คิด รู ดําริ. จฺนฺตฺ ยฺ อิอาคม.

จุมพิตฺวา จูบแลว จูบ จุมพิต(จูบ). จุพิ จุมฺพฺ อิอาคม.
ย ตูนาทิ ตฺย เปน จฺจ อิ เปน
เจจฺจ เจตยิตฺวา คิดแลว รู จงใจ ตั้งใจ. จิตฺ เอ ไตร.๖ ๖๕๙ กิริยาหลัง ณย
ปจ.กัต.อิอาคม.

เจฏาเปตฺวา
ใหสงไปแลว ใหจาย. จิฏ เจฏ จิตฺ ณาเป ปจ.
เจตาเปตฺวา
ตักเตือนแลว ทักทวง กลาวหา
โจเทตฺวา กลาวโทษ ฟอง.
จุทฺ เณ ปจ.

ฆฑฺเฑตฺวา ทิ้งแลว โยน โยนทิ้ง ขวางทิ้ง. ฉฑฺฑฺ เณ ปจ.กัต.

ฉ
ฉาทาเปตฺวา ใหมุงแลว ใหบัง ฯลฯ ใหปกคลุม. ฉทฺ ณาเป ปจ.เหตุ.

มุงแลว บัง ปด กั้น ปดกั้น คลุม

ฉาทตฺวา ปกคลุม.
ฉทฺ เณปจ.

ย ปจ.จากตูนาทิ รวมเปน ทฺย

ฉีกแลว ตัด เด็ด เชือด บั่น ทอน
แปลงเปน ชฺช หรือแปลง ตูนาทิ
ฉิชฺช ขาด ทะลุ แตก สลาย ทลาย ฉิทฺ ฉิทิ
เปน ชฺช ลบที่สุดธาตุ รูปฯ
ทําลาย.
๖๒๙.

ย ปจ.กัต.แปลง ทฺย เปน ชฺช อิ

ฉิชฺชิตฺวา ฉินฺ อาคม กิริยาที่ ๒ และ ๓ ลง
ฉีกแลว ฯลฯ ทําลาย. ฉิทฺ ฉิทิ
ทิตฺวา ฉินฺทิย นิคคหิตอาคม กิริยาที่ ๓ ย ซึ่ง
แปลงจากตูนาทิ.
ฉินฺทาเปตฺวา ใหฉีกแลว ฯลฯ. ฉิทฺ ฉิทิ ณาเป ปจ.เหตุ.
เฉตวา
เฉตฺ วา เฉตฺ
เฉตวาน
วาน ฉีกแลว ฯลฯ ทาลาย.
ฉกแลว ทําลาย ฉฉิ ธาตุ
ธาต วิการ ออิ เป
วการ เปนน เอ.
เอ

ช
ชนิตฺวา เกิดแลว กําเนิด บังเกิด. ชนฺ อิอาคม.
ชเนติวา ใหเกิดแลว ใหกําเนิด ใหบังเกิด. ชนฺ เณ ปจ.เหตุ.
ทวภาวะ หา รัสสะ แปลง ห
ชหิตฺวา สละแลว ละ วาง ปลอย. หา
เปน ช อิอาคม.

ชานาเปตฺวา ใหรูแลว ญา นาปจ.ณาเป ปจ.เหตุ.ญา เปนชา.

นา ปจ.ญา เปน ชา อิอาคม

ชานิตฺวา ชานิย รูแลว ทราบ. ญา
กิริยาหลัง ย จากตูนาทิ.
นา ปจ.เปน ชา นา เปน ย อิ
ชายิตฺวา รูแลว ทราบ. ญา
อาคม.
 ใหโพลงแลว ใหลุกโพลง ให
ชาเลตฺวา รุงเรือง ใหสวาง ใหสองสวาง ให ชลฺ เณ ปจ.เหตุ.
สวยงาม ใหเจริญ.
ชิตฺวา ชิตฺวาน ชนะแลว มีชัย ครอบงํา ผจญ. ชิ ตฺวา ตฺวาน ปจ.
นา ปจ อิอาคม กิริยาหลัง อิ
ชินิตฺวา เชตฺวา ชนะแลว ฯลฯ ชิ
เปน เอ.
ใหโพลงแลว ใหรุงเรือง ใหรุง
โชเตตฺวา โรจน ใหสวาง ใหสองสวาง ให ชุตฺ เณ ปจ.เหตุ.
กระจาง ใหขาว.

ฌฐฑ
ฌาเปตฺ
ป วา เผาแลว ไไหม ใใหเผาไหม
ไ  ใใหไหม. ฌาปฺ เณ ปจ.กััต.และเหตุ กััต.

เผาแลว ไหม โพลง ลุก"พลง

ฌายิตฺวา สวาง สองสวาง คิด เพง พินิจ เฌ เอ เปน อาย อิอาคม.
พิจารณา.
ญตฺวา รูแลว ทราบ ตรัสรู . ณา รัสสะ อา เปน เอ.
ตั้งอยูแลว ดํารงอยู พัก พักอยู
ฐตฺวา อุบัติ เกิด ลุกขึ้น ตั้งขึ้น บํารุง ฐา ธาตุ.
เลี้ยง ปรนปรือ.
ตั้งไวแลว ดํารงไว วางไว ใหตั้งไว
ฐเปตฺวา ฯลฯ.
ฐปฺ เณ ปจ.กัต.และเหตุ.

ฐปาเปตฺวา ใหตั้งไวแลว ใหดํารงไว ใหวางไว. ฐปฺ ณาเป ปจ.เหตุ.

ฑหิตฺวา เผาแลว ไหม. ทหฺ ท เปน ฑ อิอาคม.

ฑํสิตฺวา กัดแลว ขบ คาบ ตอย(ผึ้ง ฯลฯ). ฑํสฺ อิอาคม.

ฑํสาเปตฺวา ใหกัดแลว ฯลฯ ใหตอย. ฑํสฺ ณาเป ปจ.เหตุ.

 ต
กลาวแลว พูด คิด ดําริ ตรึก
ตกฺเกตฺวา ตรึกตรอง ตริตรอง.
ตกฺกฺ เณ ปจ.

ตจฺฉาเปตฺวา ใหถากแลว ใหเฉือน ใหใส. ตจฺฉฺ ณาเป ปจ.เหตุ.

ตจฺเฉตฺวา ถากแลว ฯลฯ ไส กระฉูด. ตจฺฉฺ อิอาคม วิการ เปน เอ.
ตชฺเชตฺวา ขูแลว ขมขู คุกคาม เบียดเบียน. ตชฺชฺ เณ ปจ.กัต.
ใหรอน ใหเรารอน ใหเผา ใหแผด
ตาเปตฺวา เผา ฯลฯ.
ตปฺ ปจ.เหตุ.

ใหตกใจแลว ใหหวาด ใหสะดุง

ตาเสตฺวา ใหสะดุงกลัว.
ตสฺ เณ ปจ.เหตุ.

ฉ ปจ.ทวภาวะ กิ แปลงเปน ติ
ติกิจฺฉิตฺวา เยียวยาแลว รักษา (โรค). กิตฺ
ตฺ เปน จฺ อิอาคม.
ตินฺตาย ชื้นแลว ชุม เปยก. ติมฺ ย ตูนาทิ มฺย เปน นฺตาย.

คิดทบทวนแลว ใครครวญ ตรวจ

ตรวจตรา ตริตรอง ตรึกตรอง
ติเรตฺวา ตีเรตฺวา ไตรตรอง ไตสวน สอบสวน
ตีรฺ เณ ปจ.กัต.กิริยาตน รัสสะ.
เทียบเคียง วิจาร พิจาร พิจารณา.

ตุมฺพิตฺวา ชื้นแลว ชุม เปยก. ตุพิ นิคคหิตอาคม.

ตุลยิตฺวา ชั่งแลว เทียบเคียง วัด พิจารณา. ตุลฺ อ และ ย ปจ.อิอาคม.

ยินดีแลว แชมชื้น ชื่นชม พอใจ

ตุสิตฺวา อิ่มใจ.
ตุสฺ อิอาคม.

เตเมตฺวา ใหชื้นแลว ใหชุม ใหเปยก. ติมฺ ติมุ เณ ปจ.เหตุ อิ เปน เอ.

 ถ
ถเกตฺวา อุดแลว จุก กั้น ปด. ถกฺ เณ ปจ.กัต.
ถนิตฺวา ออกเสียงแลว รอง กลาว บอก. ถนฺ อิอาคม.
กระหึมแลว กระหึ่ม คํารน
ถเนตฺวา คําราม.
ถนฺ เณ ปจ.กัต.

ชมแลว ชมเชย ยกยอง

ถวิตฺวา สรรเสริญ.
ถุ แปลง อุ เปน อว อิอาคม.

เถเนตฺวา ขโมยแลว ลัก. เถนฺ เณ ปจ.กัต.

ท
แปลงเปน รฏฐํ อิ เปน อ ลบ
สฺ และ ร รูปฯ ๖๐๙ ที่ใชเปน
ทฏ€ฺ ดูแลว พบ เห็น. ทิสฺ ตฺวา นามกิตก็ลง ตํ ปจ.แปลวา เพื่อ
อันดู เพื่ออันเห็น การดู การ
เห็น .

ทตฺวา ใหแลว ยกให สละ ถวาย ใส(น้ํา). ทา ธาตุ รัสสะ.

ทรมานแลว ฝก ฝกฝน ฝกหัด

ทมิตฺวา ขม ขมขี่ ปราบ อบรม.
ทมฺ.

แสดงแลว ชี้ แจง บรรยาย

ทสฺเสตฺวา เทศน สวด.
ทิสฺ เปน ทสฺส อิอาคม.

ใหใหแลว ใหสละ ใหถวาย ใหยก

ทาเปตฺวา ให.
ทา ณาเป ปจ.เหตุ.

แปลง ตฺวา เปน รฏฐา ลบ สฺ

ทิฏฐา ดูแลว พบ เห็น. ทิสฺ
รูปฯ ๖๐๙.
 แปลง ตฺวา ตวาน เปน สฺวา สฺ
ทิสฺวา ทิสฺวาน ดูแลว ฯลฯ. ทิสฺ
วาน ลบ สฺ รูปฯ ๖๒๘.
ทุหิตฺวา รีดแลว รูด. ทุหฺ อิอาคม.
เทเสตฺวา แสดงแลว ฯลฯ สวด. ทิสฺ วิการ อิ เปน เอ อิอาคม.

โทเลตฺวา โยนขึ้นแลว โล(โยนตัวใหแกวง เณ ณย ปจ.กัต.พฤทธิ์ อุ เปน

ทุลฺ
โทลยิตฺวา หรือเคลื่อนไปแกวงไป). โอ.

ธ
เจริญแลว จําเริญ เปลง (ฉาย
ออก แผออก) เปนสิริ มีสิริ มี
ธนิตฺวา โชค มัลาภ มีบุญ มีปญญา เปน
ธนฺ อิอาคม.
มงคล.
ธมิตฺวา กอแลว เปา (ไฟ). ธมฺ อิอาคม.

ทรงแลว ทรงไว ตั้ง ตั้งไว รับ

ธริตฺวา ธาเรตฺวา วาง ไมสลาย มีอยู คงอยู คงที่.
ธรฺ ธารฺ อิอาคม กิริยาหลัง เณ ปจ.กัต.

ไปแลว แลน แลนไป วิ่ง วิ่งไป

ธาวิตฺรา เจริญ งอกงาม.
ธาวุ อิอาคม.

ธาฬิตฺวา แตกแลว แยก ทลาย ทําลาย. ธาฬฺ อิอาคม.

ธุนิตฺวา กระดิกแลว ไหว สั่น สะบัด. ธุ นา ปจ.อิอาคม.
ใหอุนแลว ใหรอนพรอมแลว ให
ธูเปตฺวา รมควัน
ธูปฺ เณ ปจ.เหตุ.

ธูมาเปตฺวา ยังไฟใหเปนควันแลว . ธูมศัพท ณาเป ปจ.เหตุ.

ประพฤติซึ่งควันแลว บังหวนควัน
ธููมายิตฺวา (ทําใหควันหวนตลบขึ้น)
(ทาใหควนหวนตลบขน).
ธูมู ศัพทฺ อาย ปจ อิอาคม.
โธวาเปตฺวา ใหชําระแลว ใหซัก ใหซาว ใหลาง. โธวุ ณาเป ปจ.เหตุ.

โธวิตฺวา ชําระแลว ฯลฯ ลาง. โธวุ อิอาคม.

น
ใหเตนแลว ใหรํา ใหเตนรํา ให ย ปจ กัต.ตฺย เปน จฺจ ณาเป
นจฺจาเปตฺวา ฟอน ใหฟอนรํา.
นตฺ
ปจ.เหตุ.
ออกเสียงแลว เปลงเสียง บันลือ
นทิตฺวา แผดเสียง.
นทฺ อิอาคม.

เคราพแลว นอบนอม ไหว นอม

นมสฺสิตฺวา ไหว กราบ กราบไหว.
นมสฺสฺ อิอาคม หรือ นมฺ นมุ อสฺสฺ ปจ.

ดัดดแลว
ดแลว งอ โอน โอนลง นนอม
อม
นมิตฺวา นอมลง ไหว นอมไหว กราบ นมฺ นมุ. อิอาคม.
กราบไหว นมัสการ.

นฺหาตฺวา นหาตฺ
อาบแลว สนาม สรง . นฺหา นหา ธาตุ.
วา
นฺหาเปตฺวา
ใหอาบแลว ฯลฯ. นฺหา นหา ณาเป ปจ.เหตุ.
นหาเปตฺวา
หนา ๒๘๖
นิกุชฺชิตฺวา คว่ําแลว คว่ําลง. นิ+กุชฺชฺ อิอาคม.
นิกฺขนาเปตฺวา ใหฝงแลว. นิ+ขนฺ ณาเป ปจ.เหตุ.
นิกฺขนิตฺวา ฝงแลว ปก ตอก. นิ+ขนฺ ซอน กฺ อิอาคม.

ออกแลว ออกไป กาวออก กาว แปลง ก เปน ข ซอน กฺ อิ

นิกฺขมิตฺวา ออกไป ไหลออก ไหลออกไป.
นิ+กมฺ
อาคม รููปฯ ๖๐๒.
 ซัดไปโดยไมเหลือ ซัดทอด เก็บ
นิกฺขิปตฺวา เก็บไว ฝง ฝงไว ทิ้ง ขวาง ตั้งลง นิ+ขิปฺ ซอน กฺ อิอาคม.
ตั้งไว.

นิขณิตฺวา นิข
ฝงแลว ปก ตอก. นิ+ขนฺ อิอาคม.กิริยาตน นฺ เปน ณฺ.
นิตฺวา
ซอนแลว ซุก ซุกซอน แอบ แอบ
นิคูหิตฺวา แฝง ปดบัง ปกปด ระวัง นิ+คุหฺ ทีฆะตนธาตุ อิอาคม.
ปองกัน .
นิคฺคเหตฺวา กดขี่แลว ขม ขมขี่ ขมขู ลงโทษ. นิ+คหฺ ซอน คฺ.

นิคฺคณฺหิตฺวา ถือเอาโดยไมเหลือแลว กดขี่ ฯลฯ. นิ+คหฺ ณฺหา ปจ.ลบ หฺ ซอน คฺ อิอาคม.

นิจฺฉาเรตฺวา เปลงออกแลว ซอนออก. นิ+ฉรฺ ทีฆะ ซอน จฺ อิอาคม.

นิฏิ ฐาเปตฺ
ป วา ใ ออกตั้งแลว ให
ให ใ เขาใจ
ใ ให
ใ สําเร็จ. นิ+ฐา ณาเป ปจ.เหตุ.

เก็บไวแลว ตั้งไว ทรงไว ฝงไว

นิทหิตฺวา วางไว.
นิ+ทหฺ อิอาคม.

นิทฺทายิตฺวา ประพฤติซึ่งความหลับแลว . นิทฺทา ศัพท อาย ปจ.อิอาคม.

นิธาย เก็บไวแลว ฯลฯ วางไว. นิ+ธา ย จากตูนาทิ.
นิปชฺชาเปตฺวา ใหนอนแลว ใหหมอบ. นิ+ปทฺ ย ปจ.กัต.ทฺย เปน ชฺช ณาเป.

นิปชฺชิตฺวา นอนแลว หมอบ. นิ+ปทฺ ย ปจ.กัต.ทฺย เปน ชฺช อิอาคม.

หมอบลงแลว ฟุบลง ซุบลง เทา

นิปติตฺวา ลง (คุกเขาหมอบลง ยอบตัวลง).
นิ+ปตฺ อิอาคม.

ปลิ้นแลว(จักลอบหรือหลอกเอาไป
นิพฺพเฏตฺวา ซังหนา)ปลิ้นปลอน(ใชอุบาย นิ+วฏ ว เปน พ ซอน พฺ.
ลอลวงเพื่อสําเร็จประโยชนตน).
นิพฺพตฺเตตฺวา ใหเกิดแลว ใหบังเกิด. นิ+วตฺตฺ เณ ปจ.เหตุ.ว เปน พ.
 ณาเป ปจ.เหตุ.วา เปน พา
นิพฺพาเปตฺวา ใหดับแลว. นิ+วา
ซอน พฺ.

นิพฺพิชฺชิตฺวา เหนื่อยหนายแลว หมดความพอใจ. นิ+วิทฺ ย ทฺย เปน ชฺช.

นิพฺพินฺทิตฺวา เหนื่อยหนายแลว. นิ+วิทฺ นิคคหิตอาคม วิ เปน พิ ซอน พฺ.

นิมนฺเตตฺวา เชื้อเชิญแลว ปรึกษา ปรึกษากัน. นิ+มนฺตฺ อิอาคม.

นิมุชฺชิตฺวา ดําลงแลว จมลง มุดลง. นิ+มุชฺชฺ อิอาคม.

สรางแลว นิรมิต เนรมิต นฤมิต
นิมฺมินิตฺวา (สราง).
นิ+มา นา ปจ.อิอาคม.

นิมฺมิเลตฺวา ซอน มฺ อิอาคม กิริยาหลัง ทีฆะ

หลับแลว (หลับตา) เหี่ยงแหง ยูยี่. นิ+มิลฺ ถาใช นิ ในอรรถปฏิเสธ
นิมิมีเลตฺวา แปลวา ไม...

นิยาเทตฺวา
ทีฆะตนธาตุ อิอาคม กิริยาที่
นิยฺยาเตตฺวา มอบแลว มอบให. นิ+ยติ
๑,๓ แปลง ตฺ เปน ทฺ.
นิยฺยาเทตฺวา
นิโยเชตฺวา ประกอบเขาแลว รวมกัน. นิ+ยุชฺ พฤทธิ์ อิอาคม.
เรนแลว(หลบไปหาความวิเวก)
นิลียิตฺวา ซอน แอบ.
นิ+ลี ย ปจ.

นิลฺลาเฬตฺวา แลบแลว แลบออก. นิ+ลฬฺ เณ ปจ.กัต.ซอน ลฺ อิอาคม.

นิวตฺตาเปตฺวา ใหกลับแลว ใหพับ. นิ+วตฺตฺ ณาเป ปจ.เหตุ.

นิวตฺตฺวา
กลับแลว พับ ทบ พับเขามา. นิ+วตฺตฺ อิอาคม.
นิวตฺเตตฺวา
ใหกลับแลว ใหพับ ใหทบ ใหพับ
นิวตฺเตตฺวา เขามา.
นิ+วตฺตฺ เณ ปจ.เหตุ.

นิวาเรตฺวา กันแลว กั้น ปด หาม. นิ+วรฺ เณ ปจ.กัต.

 ใหนุงแลว ใหหม ใหนุงหม ให
นิวาสาเปตฺวา ครอง(ใชสําหรับนักบวช)ใหอยู ให นิ+วสฺ ณาเป ปจ.เหตุ.
อยูอาศัย.
นิวาเสตฺวา นุงแลว ฯลฯ อยูอาศัย. นิ+วสฺ เณ ปจ.กัต.
ใหบอกแลว ใหรู ใหเขาใจ ให
นิเวทาเปตฺวา กราบทูล.
นิ+วิทฺ ณาเป.

นิเวเสตฺวา ใหนุงแลว ฯลฯ ใหอยูอาศัย. นิ+วิสฺ เณ ปจ.เหตุ.

ย จากตูนาทิ แปลง ทฺย เปน
นิสชฺช นั่งแลว . นิ+สทฺ
ชฺช.
ย จากตูนาทิ แปลง มฺย เปน
คิดทบทวนแลว ใครครวญ ตริ
นิสมฺม ตรอง ไตรตรอง พิจารณา.
นิ+สมฺ มฺม หรือ แปลง ตูนาทิ เปน มฺม
ลบที่สุดธาตุ.

นิสาเมตฺวา
คิดทบทวนแลว ฯลฯ.
คดทบทวนแลว ฯลฯ นิ+สม
น+สมฺ ปจ กัต
ปจ.กต.
นิสฺสาเมตฺวา
นิสิฺจิย รดแลว ราด พรม ประพรม. นิ+สิจฺ ย จากตูนาทิ นิคคหิต อิอาคม.
นิสีทาเปตฺวา ใหนั่งแลว. นิ+สิทฺ ณาเป ปจ.เหตุ ทีฆะตนธาตุ.
ทีฆะอิอาคม กิริยาหลัง ย จากตู
นิสีนิตฺวา นิสีทิย นั่งแลว. นิ+สิทฺ
นาทิ.
นิเสเธตฺวา กีดกันแลว เกลียดกัน หาม. นิ+สิธฺ วิการ และ อิอาคม.
ย จากตูนาทิ แปลง อิ อี เปน
นิสฺสาย อาศัยแลว. นิ+สิ
อา.
คิดทบทวนแลว คิดคน ฯลฯ
นิสฺสาเมตฺวา พิจารณา.
นิ+สมฺ เณ ปจ.กัต.

หนา ๒๘๙
กระทบแลว กําจัด เบียดเบียน ตี
นิหนฺตฺวา ฆา ประหาร.
นิ+หนฺ ธาตุ.

นีหี ราเปตฺ
ป วา ใ นําออกแลว ให
ให ใ นําไไป. นี+ี หรฺ ณาเป ปจ .เหตุ.
นีหริตฺวา นําออกแลว นําไป. นี+หรฺ อิอาคม.
เนตฺวา นําแลว นําไป ถึง บรรลุ ได. นี แปลง อี เปน เอ.

ป
กําหนดแลว หมาย เสร็จ ส้ําร็จ
ปกปฺเปตฺวา ดําริ ฯลฯ.
ป+กปฺปฺ เณ ปจ.

แจมแจงแลว รุงเรือง สองสวาง

ปกาเสตฺวา ประกาศ.
ป+กาสฺ เอ ปจ.

ปกฺโกสาเปตฺวา ใหเรียกมาแลว ใหรองเรียก. ป+กุสฺ ณาเป ปจ.เหตุ.

ปกฺโกสิตฺวา เรียกแลว เรียกมา รองเรียก. ป+กุสฺ พฤทธิ์ ซอน กฺ.
ปกขิขลลตฺิตววาา
ปกฺ ผิดแลว พลาด ลน
ผดแลว ลื่น ไหว. ป+ขล
ป+ขลฺ ซอน กกฺ อิออาคม.
ซอน อาคม.
ปกฺขนฺทิตฺวา แลนไปแลว วิ่งไป ไหลไป. ป+ขทิ ขนฺทฺ อิอาคม.
สอดเขาแลว ใสเขา ใสเขาไป ใส
ปกฺขิปตฺวา ลงไป บรรจุ บรรจุเขา บรรทุก ป+ขิปฺ ซอน กฺ อิอาคม.
วางไว.
ปกฺขิปาเปตฺวา ใหสอดเขาแลว ฯลฯ ใหวางไว. ป+ขิปฺ ณาเป ปจ.เหตุ.

ประคองแลว ประคับประคอง
ปคฺคยฺห ระมัดระวัง อุดหนุน ยกยอง
สรรเสริญ เพียน หมั่น ขยัน.
ย จากตูนาทิ แปรไวหนา ห
บาลีไวยากรณวาแปลง ย กับ หฺ
ป+คหฺ เปน ยฺห กัจฯ และรูปฯ วา
แปลง ตูนาทิ เปน ยฺห ลบที่สุด
ธาตุ.

ปคฺคเหตฺวา ประคองแลว ฯลฯ ขยัน. ป+คหฺ ซอน คฺ อิอาคม.

หุงแลว ตม สุก ไหม ปง ยาง
ปจิตฺวา ทอด.
ปจฺ อิอาคม.

ปจาเปตวา
ปจาเปตฺ วา ใ ห ุงแลว ฯลฯ ใใหท อด.
ให ป
ปจฺ ณาเปป ปจ.เหตุ.
 กลาวเฉพาะแลว บอกคืน บอก
ปจฺจกฺขาย ลา บอกเลิก ไมรับ ไมยอมรับ.
ปติ+ขา ซอน กฺ ย จากตูนาทิ.

ปจฺจาคนฺตฺวา กลับมาแลว กลับมาคืน. ปติ+อา+คมฺ มฺ เปน นฺ.

ปจฺจาสีสิตฺวา หวังเฉพาะแลว ปรารถนา. ปติ+อา+สิสฺ นิคคหิตอาคม.
ปจฺจาหริตฺวา นํากลับมาแลว นํามาคืน. ปติ+อา+หรฺ อิอาคม.
ปจฺจุคฺคนฺตฺวา ลุกรับแลว ตอนรับ รับรอง. ปติ+อุ+คมฺ ซอน คฺ มฺ เปน นฺ.
ปจฺจุฏฐาย ลุกขึ้นแลว กลับลุกขึ้น ถอนขึ้น. ปติ+อุ+ฐา ซอน ฏþ ย ปจ.

ปจฺจุปฏฐาเปตฺวา ใหเขาไปตั้งอยูเฉพาะแลว. ปติ+อุ+ป+ฐา ณาเป ปจ.เหตุ.

เริ่มตัดแลว ตัดทั่ว ตัดขาด ขาด

ปจฺฉินฺทิตฺวา สููญ.
ปติ+ฉิทฺ นิคคหิต อิอาคม.

ปจฺโจโรหิตฺวา ลงเฉพาะแลว กลับลง. ปติ+โอ+รุหฺ พฤทธิ์ อิอาคม.

ปฺญาเปตฺวา ตั้งแลว แตตั้ง บัญญัติ ปูลาด. ป+ญปฺ เณ ปจ.กัต. ซอน ฺ.
ปฺญาเปตฺวา ใหรูทั่วแลว ใหทราบทั่วกัน. ป+ญา ณาเป ปจ.เหตุ. ซอน ฺ.
กาวไปเฉพาะแลว กาวออกไป
ปฏิกฺกมิตฺวา หลีกไป กาวกลับ ถอยกลับ.
ปฏิ+กมฺ ซอน กฺ อิอาคม.

ทําตอบแลว ทําคืน สนอง

ปฏิกริตฺวา ตอบสนอง โตตอบ.
ปฏิ+กรฺ อิอาคม.

ทักแลว กลับทัก เปรียบเทียบ

ปฏิกิตฺเตตฺวา แสดง สรรเสริญ.
ปฏิ+กิตฺตฺ.

ปฏิกุชฺชิตฺวา งอกกลับแลว ครอบ คว่ํา คว่ําลง. ปฏิ+กุชฺชฺ อิอาคม.

ซัดไปเฉพาะแลว ขวางทิ้ง โยนทิ้ง

ปฏิกฺขิปตฺวา หาม.
ปฏิ+ขิปฺ อิอาคม.

ถืถอเอาเฉพาะแลว
อเอาเฉพาะแลว รบเฉพาะ
รับเฉพาะ รบ
รับ
ป คิ ฺคเหตฺวา
ปฏิ เอา รับประเคน.
ปปฏิิ+คหฺ.
 ย จากตูนาทิ เปน จฺจ ลบ อิ ที่
ปฏิจฺจ อาศัยแลว. ปฏิ+อิ
ฏิ.
ปกปดแลว ปดบัง มุงตลอด กั้น
ปฏิจฺฉาเทตฺวา กลบ.
ปฏิ+ฉทฺ เณ ซอน จฺ.

ปฏิจฺฉาเปตฺวา ใหปกปดเฉพาะแลว ฯลฯ. ปฏิ+ฉทฺ ณาเป ปจ.เหตุ.ลบ ทฺ.

ปฏิจฺฉิตฺวา ปกปดเฉพาะแลว ฯลฯ รับ. ปฏิ+ฉิทฺ ลบ ทฺ อิอาคม.
ประคับประคองแลว จัดแจง
ปฏิชคฺคิตฺวา ชําระ ปดกวาด ปฏิบัติ.
ปฏิ+ชคฺคฺ.

ปฏิชานาเปตฺวา ใหรูเฉพาะแลว ใหปฏิญาณ. ปฏิ+ญา เปน ชา นา ณาเป ปจ.

ปฏิชานิตฺวา รูเฉพาะแลว ปฏิญาณ. ปฏิ+ญา เปน ชา นา ปจ.อิอาคม.
ปฏิชินิตฺวา ชนะคืนแลว กลับชนะ. ปฏิ+ชิ นา ปจ.อิอาคม.

ปฏิฏนิวตฺฺติตฺวา กลับคืนแลว กลับดังเดิม กลับมา. ปฏิฏ+นิ+วตฺตฺ อิอาคม.

ปฏินิเวเทตฺวา ใหรูเฉพาะแลว ทูล กราบทูล. ปฏิ+นิ+วิทฺ เณ ปจ.เหตุ.

ไตไปแลว ดําเนินไป ประพฤติ
หรือ ปทฺ ย ปจ.กัต.ทฺย เปน
ปฏิปชฺชิตฺวา ปฏิบัติ บําเพ็ญ บํารุง ปฏิ+ปชฺชฺ
ชฺช อิอาคม.
ครอบครอง ปกครอง ปรนนิบัติ.
ปฏิพาหิตฺวา นํากลับแลว หาม. ปฏิ+วหฺ ว เปน พ ทีฆะ อิอาคม.
นับเฉพาะแลว ทดลอง สอบสวน
ปฏิมาเนตฺวา ฯลฯ.
ปฏิ+มาน เณ ปจ.กัต.

ปฏิมุกฺก สวมเฉพาะแลว สวมใส หุมหอ. ปฏิ+มุจฺ ย จากตูนาทิ จฺย เปน กฺก.

ใหตกแตงแลว ใหตบแตง ให
ปฏิยาทาเปตฺวา จัดแจง.
ปฏิ+ยตฺ ตฺ เปน ทฺ.

ปฏิยาเทตฺวา ตกแตงแลว ฯลฯ ใหตกแตง. ปฏิ+ยตฺ เณ ปจ.กัต.เหตุ.

ปฏิลทฺธ ไดเฉพาะแลว ไดตลอด ได

ดู ลทฺธ.
ปฏลทฺ
ปฏิลทธา
ธา เนื่อง ๆ ไดเสมอ.
ปฏิลภิตฺวา ไดเฉพาะแลว กลับได ไดคืน ฯลฯ. ปฏิ+ลภฺ อิอาคม.

หรือตั้ง อิกฺขฺ แปลง อิ เปน ย

ปฏิวกฺขิย พิจารณาแลว ระวัง ปองกัน. ปฏิ+วกฺขฺ
ย เปน ว ย จากตูนาทิ อิอาคม.

ปฏิวิชฺฌิตฺวา แทงตลอดแลว ตรัสรู บรรลุ. ปฏิ+วิธฺ ย ปจ.กัต.ธฺย เปน ชฺฌ อิอาคม.

ปฏิสํขา ปฏิสงฺ เปน ขรฺ รฺ หรือแปลง กรฺ เปน

พิจารณาแลว. ปฏิ+สํ+กรฺ
ขา ข ตฺวา เปน อา รูปฯ ๕๖๖.

ย จากตูนาทิ คํานี้เมื่อตัด ย
ปฏิสงฺขาย พิจารณาแลว. ปฏิ+สํ+ขา ธาตุ ออก เพื่อความสละสลวยตาม
พระบาลีก็เปน ปฏิสงฺขา.
ปฏิสฺจกฺิกขฺ ตฺิตวฺ า
ปฏสฺ เห็นพรอมเฉพาะแลว พิจารณา. ปฏิฏ+สํ+อิกฺขฺ จฺฺ อิอาคม.
นําไปพรอมเฉพาะแลว
ปฏิสํหริตฺวา เปลี่ยนแปลง.
ปฏิ+สํ+หรฺ.

เก็บแลว เก็บไว หอมยับ(รวมเก็บ

ปฏิสาเมตฺวา ไว).
ปฏิ+สมฺ เณ ปจ.

ปฏิสุณิตฺวา ฟงตอบแลว ตอบรับ รับคํา รับ ณา ปจ.อิอาคม กิริยาหลัง ซอน

ปฏิ+สุ
ปฏิสฺสุณิตฺวา ฟง รับเอา รับรอง. สฺ.

เกียดกันแลว(กันไมใหทํา
ปฏิเสเธตฺวา โดยสะดวก) หาม ปฏิเสธ.
ปฏิ+สิธฺ.

หนา ๒๙๓
ปฏิสุตฺวา
ฟงตอบแลว ฯลฯ รับเอา. ปฏิ+สุ กิริยาหลังซอน สฺ.
ปฏิสฺสุตฺวา
กระทบเฉพาะแลว กระทบกระทั่ง ย จากตูนาทิ นฺย เปน ฺญ อิ
ปฏิหิฺญ ขึ้งเคียด คบแคน
ขงเคยด คับแคน ขัขดใจ.
ดใจ
ปฏิ+หนฺ
อาคม
อาคม.
 ย ปจ.กัต.และ กัม นฺย เปน
ปฏิหฺญิตฺวา กระทบเฉพาะแลว ฯลฯ. ปฏิ+หนฺ
ฺญ ตฺวา ปจ.อิอาคม.
ปฏิหนิตฺวา กระทบเฉพาะแลว ฯลฯ. ปฏิ+หนฺ ตฺวา ปจ. อิอาคม.
ตั้งไวแลว เริ่มตั้งไว มุงหมาย
เณ ปจ.ถาตั้ง ถปฺ ถึงแปลง ถ
ปฏิฐเปตฺวา มุงหวัง อยากได ตองการ ขอ ป+ฐปฺ ถ ปฺ
เปน ฐ ซอน ฏþ.
รองขอ ปรารถนา.
จากตูนาทิ กิริยาหลังนี้ใชเปนวิ
ปฏฐาย ตั้งกอน เริ่มตั้ง ตั้งแรก จําเดิม. ป+ฐา
เสสน ไมตองออกสําเนียงปจ.

นอมไปทั่วแลว ผลัก ผลักออก เณ ปจ.กัต.ใหนอมไปทั่วแลว ให

ปณาเมตฺวา ขับ ขับออก ขับไล.
ป+นมฺ นมุ
ออกไป(ขับ ขับไล). เณ ปจ.เหตุ.

ปติฏþฐาเปตฺวา ใหตั้งอยูเฉพาะแลว ใหตั้งมั่น. ปติ+ฐา ณาเป ปจ.เหตุ.

ปติฏฐาย ตั้งอยูเฉพาะแลว ตั้งมั่น. ปติ+ฐา ย ตูนาทิ ซอน ฏ.
ปติตฺวา ตกแลว พลัดตก หลน ลม. ปตฺ อิอาคม.
ไปแลว ถึง บรรลุ เปนไป ดําเนิน
ปตฺวา ไป.
ปทฺ ลบ ทฺ.

ปตฺถริตฺวา ขึงแลว ลาด ปูลาด. ป+ถรฺ ซอน ตฺ อิอาคม.

มุงหมายแลว มุงหวัง อยากได

ปตฺเถตฺวา ตองการ ขอ รองขอ ปรารถนา.
ปตฺถฺ เณ ปจ.กัต.

ปทหิตฺวา ตั้งไวแลว ทรงไว ตั้งความเพียร. ป+ธา เปน ทห หรือตั้ง ป+ทหฺ อิอาคม.

ปทาเลตฺวา แตกแลว แยก ทําลาย. ป+ทลฺ เณ ปจ.กัต.

ปทุสฺสิตฺวา ปทุสฺ ประทุษรายแลว (ทําใหผูอื่น

ป+ทุสฺ ย ปจ.สฺย เปน สฺส อิอาคม.
เสตฺวา บาดเจ็บ ทําใหเสียหาย).

บรรเทาแลว บรรเทา ทุเลา

ปนููทิตฺวา ทุทเลาลง
เลาลง.
ป+นุทฺ ทีฆะ.
 ตกทั่วแลว(ฝน) ตกมาก หลน
ปปติตฺวา ลม ระเนระนาด ทลายลง.
ป+ปตฺ อิอาคม.

โอ ปจ.แปลงเปน อ เอา อ เปน

ปปฺปุยฺย ถึงแลว บรรลุ ได ประสบ. ป+อปฺปฺ อุ ย ตูนาทิ ซอน ยฺ หรือตั้ง
อปฺ ซอน ปฺ.

ปปฺโปเฏตฺวา เบียดเบียนยิ่งแลว ตก แตก สลัด

พฤทธิ์ ซอน ปฺ อิอาคม กิริยา
สลาย ทลาย กระจัดกระจาย ป+ผุฏ
ปปฺโผเฏตฺวา ตน แปลง ผุ เปน ปฺ.
กวาด.

ปพุชฺฌิตฺวา รูแลว ตื่น เบิกบาน (จากกิเลส). ป+พุธฺ ย ปจ.กัต.ย เปน ชฺฌ.

ปพฺพชิตฺวา เวนทั่วแลว บวช บรรชา. ป+วชฺ ว เปน พ ซอน พฺ อิอาคม.

ปพฺพาเชตฺว ใหเวนทั่วแลว ฯลฯ. ป+วชฺ เณ ปจ.เหตุ.
ย จากตูนาทิ ทฺย เปน ชฺช
ปปมชฺชชิชิตฺวา มัมวเม
วเมาแล
แลวว เม
เมามัมวว หลงละเลิ
ลงล เลงง
ป ชชช
ปมชฺ ประมาท.
ปป+มทฺ กิิริยาหลััง ปป+มทฺ ย ปจ.กัตั .
ทฺย เปน ชฺช.
หลงทั่วแลว หลงลืม ลืมเลือน
ปมุสฺสิตฺวา เผลอไผล.
ป+มุสฺ ย ปจ.กัต.เปน ส.

ประกอบทั่วแลว ซุมไว ซอน

ปโยเชตฺวา แอบซอน.
ป+ยุชฺ พฤทธิ์ อิอาคม.

กาวไปเบื้องหนาแลว กาวไป
รัสสะ ซอน กฺ รูปฯ ๓๘ บาง
ปรกฺกมิตฺวา ขางหนา ตะเกียกตะกาย บากบั่น ปรา+กมฺ
มติวาง ปร+กมฺ.
บุกบั่น ขยัน.
ปราชิตฺวา แพแลว พายแพ ปราชัย. ปรา+ชิ อิอาคม.
จับตองแลว ลูบคลํา ยึดมั่น ถือ
ปรามสิตฺวา มั่น.
ปรา+มสฺ อิอาคม.

ปริกฑฺฒิตฺวา คราไปรอบแลว ฉุดคราไป. ปริ+กฑฺฒฺ อิอาคม.

ใครครวญ ตริตรอง ไตรตรอง
ปริกฺขิตฺวา ฯลฯ.
ปริ+อิกฺขฺ ซอน กฺ.
ปริกฺขิปาเปตฺวา ใหแวดลอมแลว ใหเฝาระวังรักษา. ปริ+ขิปฺ ณาเป ปจ.เหตุ.

ปริกฺขิปตฺวา ซัดไปรอบแลว แวดลอม รอบรัด. ปริ+ขิปฺ ซอน กฺ อิอาคม.

ถือเอารอบแลว กําหนดถือเอา ณฺ หา ปจ.ลบ หฺ ซอน กฺ อิ

ปริคฺคณฺหิตฺวา จับเอา สิง เรียน เรียนเอา.
ปริ+คหฺ
อาคม.

ปริคฺคุยฺหิตฺวา ซอนแลว ซุกซอน ปกปด ปดบัง. ปริ+คุหฺ ย แปรไวหนา หฺ.

ถือเอารอบแลว พยุง จูง หวง

ปริคฺคเหตฺวา แหน.
ปริ+คหฺ ซอน คฺ.

ปริจุมฺพิตฺวา เชยชมรอบแลว เลาโลม กอดจูบ. ปริ+จุพิ จุมฺพฺ อิอาคม.

ปริจฺจ กําหนดแลว หมายไว. ปริ+อิ ธาตุ ย ตูนาทิ เปน จฺจ.

ปริจฉิฉนฺนทิทตฺตววาา
ปรจฺ ตััดโดยรอบแล
โ ว ตััดรอบ กําหนด
ปริ+ฉิทฺ ฉิทิ กิริยาหลัง ย จากตูนาทิ.
ปริจฺฉินฺทิย ตัด ตัดขาด.

ปริทหิตฺวา ดํารงอยูแลว ฯลฯ. ปริ+ธา เปน ทห อิอาคม.

ปริทหาเปตฺวา ใหดํารงอยูแลว ฯลฯ. ปริ+ธา หรือ ทหฺ ณาเป ปจ.เหตุ.
กระหึมแลว ครวญคราง ร่ําไร
ปริเทวิตฺวา รองรําพัน.
ปริ+เทวุ อิอาคม.

ปริปฺโผสิตา พรมรอบแลว ประพรม ถูกตอง. ปริ+ผุสฺ ซอน ปฺ อิอาคม.

ตัดพอแลว กลาวติเตียน
ปริภาสิตฺวา กลาวโทษ ดาวา บริภาษ.
ปริ+ภาสฺ.

ปริภุฺชิตฺวา กินแลว บริโภค ใชสอย. ปริ+ภุชฺ นิคคหิต อิอาคม.

ปริมชฺชิตฺวา ขยําแลว บีบนวด ขัดสี ปดกวาด. ปริ+มชฺชฺ อิอาคม.

ถือเอารอบแลว ครอบครอง
ปริยาทยิตฺวา ครอบงํา
ปริ+อา+ทยฺยฺ อิอาคม.
 ถือเอารอบแลว ครอบครอง
ปริยาทาย ครอบงํา พามา.
ปริ+อา+ทา ย จากตูนาทิ ยฺ อาคมตนธาตุ.

ไหลไปรอบแลว เอิบอาบ ซาบซึม

ปริยาปุณิตฺวา ศึกษา เลาเรียน.
ปริ+อาปฺ อุณาปจ.ยฺ และ อิอาคม

แสวงหารอบแลว คนหา เสนาะ

ปริเยสิตฺวา หา .
ปริ+อิสฺ วิการอิ เปน เอ ยฺ และ อิอาคม

ปริเยสาเปตฺวา ใหแสวงหารอบแลว ฯลฯ. ปริ+อิสฺ ฌาเป ปจ.เหตุ.

ปริโยนทฺธิตฺวา รัดลงรอบแลว รัดรึง ผูกแนน. ปริ+โอ+นนฺธฺ นฺ เปน ทฺ.
ใหสุดลงรอบ ใหจวสมบูรณ ใหจบ
ปริโยสาเปตฺวา ลง ใหสิ้นสุดลง ใหสําเร็จ.
ปริ+อา+สา ณาเป ปจ.เหตุ.อว เปน โอ.

หมุนไปรอบแลว เวียนไปรอบ
หมุนเวียน กลิ้ง กลิ้งเกลือก
ปริวฏþเฏตฺวา เปลี่ยนแปลง แปรไป พลิก พลิก
ปริ+วฏฏ อิอาคม.
กลับ
กลบ.

ปริวตฺติตฺวา
หมุนไปรอบแลว ฯลฯ. ปริ+วตฺตฺ อิอาคม.
ปริวตฺเตตฺวา
ปริวตฺเตตฺวา
ใหหมุนไปรอบแลว ฯลฯ. ปริ+วตฺตฺ เณ ณาเป ปจ.
ปริวตฺเปตฺวา
แวดลอมแลว ระแวดระวัง เฝ
ปริวาเรตฺวา ระวัง คุมครอง ปองกัน.
ปริ+วรฺ เณ ปจ.กัต.

ตรึกตรองรอบแลว ตริตรองรอบ
ปริวิตกฺเกตฺวา ครอบ ฯลฯ.
ปริ+วิ+ตกฺกฺ.

เขาไปแลว ปรนปรือ เลี้ยงดู

ปริวิสิตฺวา อังคาส.
ปริ+วิสฺ อิอาคม.

ปริสงฺกิตฺวา สงสัยรอบแลว รังเกียด เกียดกัน. ปริ+สกิ นิคคหิต อิอาคม.

ปรสาเวตฺ
ปริ สาเวตฺวา
ใ ไหลไปรอบแล
ให ไ ว ให
ใ กรอง. ปริ+สุ เณ ปจ.พฤทธิ์ แปลง.
ปริสฺสาเวตฺวา
ปริหริตฺวา นําไปรอบแลว หนีไป ออมหนี. ปริ+หรฺ อิอาคม.

ปริหายิตฺวา เสื่อมรอบแลว เสื่อมสิ้น เสื่อมเสีย. ปริ+หา ย ปจ.กัต.อิอาคม.

ปริเวเฐตฺวา พันรอบแลว วงรอบ พัวพัน ผูก อิอาคม กิริยาหลังแปลง ริ เปน

ปริ+เว€ฺ
ปลิเวเฐตฺวา โพก มวน. ลิ.

ปลายิตฺวา หนีไปแลว หลีกไป หลบไป. ป+อยฺ ลฺ และ อิอาคม.

ประโลมแลว เลาโลม ปลอบใจ
ปโลเภตฺวา เอาใจ ลุมหลง.
ป+ลุภฺ.

ปวฏเฏิตฺวา
ปวตฺเตตฺวา ใหเปนไปทั่วแลว ฯลฯ เณ ปจ.
เปนไปทั่วแลว หมุนไป กลิ้งไป. ป+วฏฏ วตฺตฺ.
ปวฏเฏตฺวา เหตุ.
ปวตฺฺเตตฺฺวา
ปวารณาแลว ใหปรารถณาแลว
(ยอมใหวากลาวตักเตือนกันได
ปวาเรตฺวา ยอมใหขอ หรือรองเอาไดตามที่
ป+วรฺ เณ ปจ.กัต.และเหตุ.
บอกไว).
ปวาเหตุวา ลอยแลว ไมจม. ป+วหฺ ทีฆะตนธาตุ อิอาคม หลังธาตุ.

ปวิชฺฌิตฺวา กลิ้งแลว. ป+วิธฺ ย ปจ.กัต.ธฺย เปน ชฺฌ อิอาคม.

ปวิสิตฺวา เขาไปแลว เขาถึง สอดเขา. ป+วิสฺ อิอาคม.

ย จากตูนาทิ สย เปน สฺส หรือ
ปวิสฺส ปวิสิย เขาไปแลว ฯลฯ. ป+วิสฺ แปลง ย เปน ส กิริยาหลังไม
แปลง ลง อิอาคม.

ปเวเทตฺวา รูทั่วแลว รูชัด กลาว แสดง

ป+วิทฺ เณ ณย ปจ.
ปเวทยิตฺวา เสวย รูสึก(อารมณ).

ปเวเทตฺวา ใหรูทั่วแลว ฯลฯ. ป+วิทฺ เณ ปจ.เหตุ.

 ชมแลว ชมเชย ยกยอง
ปสํสิตฺวา สรรเสริญ กลาว พูด เบียดเบียน.
ป+สํสฺ อิอาคม.

กดขี่แลว กุมเหง ขมขี่ ขมเหง

ปสยฺห รังแก ครอบงํา.
ป+สหฺ ย จากตูนาทิ แปร ย ไวหนา หฺ.

ยินดีแลว ชอบใจ พอใจ ถูกใจ

ปสาเทตฺวา เพลิน เพลิดเพลิน เสื่อมใส ให ป+สทฺ เณ ปจ.กัต. และเหตุ.
ยินดีแลว ฯลฯ.
ปสาเธตฺวา ประดับแลว สําเร็จ. ป+สาธฺ อิอาคม.

ปสารยิตฺวา
ขึงแลว เหยียดออก เปลงออก. ป+สรฺ ณย เณปจ.
ปสาเรตฺวา
เสื่อมใสแลว เชื่อถือ ยินดี
ปสีทิตฺวา เห็นชอบ.
ป+สิทฺ ทีฆะตนธาตุ.

แปลง เปน ปสฺส อิอาคม กิริยา

ปสฺสิตฺวา ปสฺสิย ดูแลว เห็น ปรากฏ. ทิสฺ
หลัง ย จากตูนาทิ.
กําจัดแลว ขจัด ทําลาย
ปหนฺตฺวา เบียดเบียน ฆา.
ป+หนฺ.

ประหารแลว ตี ฟน ผลาญ ลาง

ปหริตฺวา ผลาญ ฯลฯ.
ป+หรฺ.

ราเริงทั่วแลว รื่นเริง สรวล เส

ปหฺสิตฺวา สวร ออกเสียง สงเสียง หัวเราะ ป+หสฺ นิคคหิต อิอาคม.
เฮฮา สะบัด.
ปหาย ละแลว สละ ปลอย วาง. ป+หา ย จากตูนาทิ.
ปหิณิตฺวา สงไปแลว ใชไป. ป+หิ ณาปจ.อิอาคม.

ปา
 ขับแลว ขับไล ตอน ตอนไป ไล
ปาเชตฺวา ไลไป.
ป+อชฺ อิอาคม.

ทําใหปรากฏแลว ทําใหเปนชัด
ปาตุกริตฺวา ทําใหแจง.
ปาตุ+กรฺ

ปาเตตฺวา ใหตกแลว ใหตกไป ใหหลน ใหลม. ปต เณ ปจ.เหตุ.

ใหถึงแลว ใหเขาถึง ใหบรรลุ ให

ปาเปตฺวา ได ใหประสบ.
ป+อปฺ เณ เหตุ.

ปายิตฺวา ดื่มแลว(กินของเหลว). ปา ธาตุ อาเปน อาย อิอาคม.

ปาเยตฺวา ใหดื่มแลว ใหกิน (ของเหลว). ปา อา เปน อาย เณ ปจ.เหตุ.
ปารุปตฺวา เขาถึงทั่วแลว หม คลุม. ป+อา+อุปฺ รฺ และอิอาคม.
ปตฺวา ปตฺวาน ดื่มแลว กิน (ของเหลว). ปา แปลง อา เปน อิ.
เปนน ทห รูรปฯ
เป ปฯ ๔๙๒ ตง
ตั้ง อป
อป++
ปทหิติ ฺวา ปดแลว กั้น อุด จุก(อุด). ป+ธา
ธา ลบ ที่ อป.
ปทหาเปตฺวา ใหปดแลว ฯลฯ. ป+ธา เปน ทห ณาเป ปจ.เหตุ.
ปธาย ปดแลว ฯลฯ. ป+ธา ย จากตูนาทิ.
ปลนฺธิตฺวา ประดับแลว ตกแตง ตบแตง. ปลธิ ปลนฺธฺ อิอาคม.
ปวิตฺวา ดื่มแลว กิน(ของเหลว). ปา แปลงเปน ปว อิอาคม.

ปสาเปตฺวา
ใหบดแลว. ปสุ ณาเป ปจ.เหตุ.กิริยาหลังทีฆะ.
ปสาเปตฺวา
ปเฬตฺวา ปเฬตฺ
บีบคั้นแลว เบียดเบียน. ปฬฺ ปฬฺ เณ ปจ.เหตุ.
วา
ปุจฺฉิตฺวา ถามแลว. ปุจฺฉฺ อิอาคม.
ปุฺฉิตฺวา เช็ดแลว ถู ทําใหสะอาด. ปุฺฉฺ อิอาคม.
กระทาในเบองหนาแลว
กระทํ าในเบื้องหนาแลว หอมลอม
หอมลอม
ปุรกฺขตฺวา ติดตาม หุมหอ.
ปุร+กรฺ เปน ข ซอน กฺ.
ปูเชตฺวา เคารพแลว นบนอบ ไหว บูชา. ปูชฺ เณ ปจ.กัต.

ปูเรตฺวา เต็มแลว. ปูรฺ อิอาคม.ใหเต็มแลว .เณ ปจ.เหตุ.

ย จากตูนาทิ เปน จฺจ วิการ อิ

เปจฺจ ละไปแลว ตาย ตายไป. ป+อิ ธาตุ เปน เอ หรือ แปลง ตูนาทิ เปน
รจฺจ ลบ ร.
เปเสตฺวา สงไปแลว ใชไป บังคับ. ปสฺ เณ ปจ.กัต.อิอาคม.
กระทบแลว เคาะ เฆี่ยน ตี โบย
โปเถตฺวา บด ขยี้ .
โปถฺ เณ ปจ.

โปถาเปตฺวา ใหกระทบแลว ฯลฯ ขยี้. โปถฺ ณาเป ปจ.เหตุ.

ผ
ขยายแลว แผ แผไป ซาน ซาน
ผริตฺวา ไป.
ผรฺ อิอาคม.

ผาย ตัดแลว ผา ฉีก ขาด แหก . ผา ย จากตูนาทิ.

ผายิตฺวา เจริญแลว งอกงาม รุงเรือง. ผายฺ อิอาคม.
ผาเลตฺวา ขีดแลว ฉีก ผา แหวะ. ผาลฺ อิอาคม.

แผแลว แผไป เผล็ด บาน แพร

ผิยิตฺวา แพรหลาย มั่งคั่ง กวางขวาง.
ผิ ย ปจ.ประจําหมวดธาตุ อิอาคม.

ผุณิตฺวา กระจายแลว เรี่ยราย กําจัด ขจัด. ผุณฺ อิอาคม.

ฝดแลว โปรย โรย โปรยลง โรย

ผุนิตฺวา ลง.
ผุ นา ปจ. อิอาคม.
 ผลิแลว ผลิออก เผยออก ขยาย
ผุลฺลิตฺวา ขยายออก คลี่ คลี่ออก กระจาย ผุลฺลฺ อิอาคม.
กระจายไป แตก ทําลาย สลาย.

ถูกแลว โดน กระทบ ถูกตอง

ผุสิตฺวา แตะตอง สัมผัส.
ผุสฺ อิอาคม.

พ
ลบ นฺ ย จากตูนาทิ เปน ธฺย
ผูกแลว พัน มัด รัด จํา ติดตอ
พชฺฌ พนฺชิตฺวา เนื่องกัน.
พนฺธฺ แปลง ชฺฌ กิริยาหลัง พนฺธฺ อิ
อาคม.
พนฺฺธาเปตฺวฺ า ใหถูกแลว ฯลฯ ใหเนื่องกัน. พนฺธฺ ณาเป ปจ.เหตุุ.
ทําใหแจงแลว กระทําใหแจง
พฺยากริตฺวา ทาย ทํานาย คาดการณ วิ+อา+กรฺ แปลง อิ ที่ วิ เปน ย อิอาคม.
พยากรณ.

พฺยาจิตฺวา หลอกลวงแลว แสรงทํา แกลงทํา. พฺยาจฺ อิอาคม.

แผไปแลว กระจาย กระจายไป

พฺยาเปตฺวา กระจัดกระจาย.
วิ+อา+อปฺ วิ เปน พฺย.

พฺรวิตฺวา กลาวแลว บอก พูด. พฺรู อู เปน อว อิอาคม.

เจริญแลว เจริญขึ้น งอกงาม
พฺรหิตฺวา งอกเงย.
พฺรหฺ อิอาคม.

พาธยิตฺวา
รบกวนแลว เบียดเบียน. พาธฺ ณย ปจ.กัต.กิริยาหลัง อิ.
พาธิตฺวา
พาหิตฺวา ลอยแลว ไมจม. วหฺ ว เปน พ ทีฆะ อิอาคม.
 ย ปจ.กัต. ธฺย เปน ชฺฌ อิอาคม
พุชฺฌิตฺวา พุชฺฌิย รูแลว บรรลุ ตรัสรู ตื่น เบิกบาน. พุธฺ
กิริยาหลัง ย จากตูนาทิ.

ภ
ภคณฺฑิตฺวา
รดแลว ราด โรย โปรย. ภคณฺฑฺ ภคนฺทฺ.
ภคนฺทิตฺวา
คบแลว สมาคม รับใช ปฏิบัติ
ภชิตฺวา คุน สนิท ชิดชม ตั้ง ตั้งอยู.
ภชฺ อิอาคม.

แจกแลว จําแนก แบง ปน

ภชิตฺวา แบงปน ให.
ภชฺ.

ภฺชตฺตววาา
ภชิ แตกแลว หัหกก ทาลาย.
แตกแลว ทําลาย. ภชชฺ
ภฺ อิอาคม.
ออาคม.
ภฺชิตฺวา คั่วแลว คนกลับไปกลับมา. ภชิ นิคคหิตอาคม.

ออกเสียงแลว รอง กลาว พูด

ภฺญิตฺวา วากลาว วาขาน(ติเตียน) ติเตียน.
ภณฺ ย ปจ.กัม.ณฺย เปน ฺญ อิอาคม.

ออกเสียงแลว ฯลฯ วาขาน ติ

ภณิตฺวา เตียน.
ภณฺ อิอาคม.

ภณาเปตฺวา ใหวากลาวแลว ใหวาขาน. ภณฺ ณาเป ปจ.เหตุ.

หมุนแลว หัน ปน เวียน เวียนไป
ภมิตฺวา วิงเวียน.
ภมฺ อิอาคม.

เลี้ยงแลว เลี้ยงดู ปรนปรือ พอก

ภริตฺวา พูล ค้ําจุน รักษา.
ภรฺ.

อู เปน อว อิอาคม กิริยาหลัง

ภวิตฺวา ภวิย มีแลว เปน เกิด. ภู
ย ปจ.
ภาเชตวา
ภาเชตฺ วา ใหแจกแลว ฯลฯ ใหแบงปน.
ใหแจกแลว ใหแบงปน. ภช
ภชฺ ณาเป ปจ.เหตุ
ปจ.เหต..
 ใหกลัวแลว ใหขลาด ใหขยาด อิ อี เปน เอ เอ เปน อาย เณ
ภาเยตฺวา ใหหวาด.
ภิ ภี
ปจ.เหตุ.
เณ ปจ.กัต.ใหเปนแลว ฯลฯ เณ
ภาเวตฺวา เปนแลว มี เจริญ. ภู
เหตุ.
ภิชฺชิตฺวา ภินฺ ย ปจ.กัต.ทฺย เปน ชฺช อิอาคม.
ตอยแลว แตก หัก สลาย ทําลาย. ภิทฺ ภิทิ
ทิตฺวา กิริยาหลัง นิคคหิตอาคม.

ทําซึ่งเสียงแลววา ภุภุแลว ทํา

ภุภุกฺกริตฺวา เสียงวา ภุภุ เหา หอน.
ภุภุ+กรฺ ซอน กฺ อิอาคม.

ภุฺชิตฺวา ภุฺ นิคคหิต อิอาคม. กิริยาที่ ๒ ย

กินแลว กลืนกิน บริโภค. ภุชฺ
ชิย ภุตฺวา จากตูนาทิ กิริยาที่ ๓ ลบ ชฺ.

ภุสิตฺวา เหาแลว หอน(รองเสียงยาวของ

ภุสฺ อิอาคม.
ภุุสฺสิตฺวา สุนัข).

โภเชตฺวา ใหกินแลว ใหบริโภค. ภุชฺ เณ ปจ.เหตุ.

โภตฺวา กินแลว บริโภค. ภุชฺ พฤทธิ์ ลบ ชฺ.

ม
มกฺขิตฺวา ทาแลว เปอน ลบหลู ดูหมิ่น
มกฺขฺ อิอาคม กิริยาหลัง เณ ปจ.กัต.
มกฺเขตฺวา เหยียดหยาม.

มกฺขาเปตฺวา ใหทาแลว ฯลฯ. มกฺขฺ ณาเป ปจ.เหตุ.

หาแลว คน คนหา สืบ สืบหา
มคฺคยิตฺวา เสาะหา แสวงหา ตามหา.
มคฺคฺ ณย ปจ.อิอาคม.

แตงแลว ตกแตง ตบแตง

มงฺกิตฺวา ประดับ .
มกิ นิคคหิต อาคม.

มงฺขิตฺวา สงสัยแลว ลังเล ไมแนใจ. มขิ นิคคหิตอาคม.

 ไปแลว ถึง เปนไป เจริญ เปน
มงฺคิตฺวา ความดี.
มงฺคฺ อิอาคม.

มงฺฆิตฺวา กระโดดแลว โลด โผน ฉอโกง. มฆิ มงฺฆฺ อิอาคม.

ประพฤติซึ่งความตระหนี่แลว
มจฉรายิตฺวา ประพฤติตระหนี่ ตระหนี่.
มจฺฉรศัพท อาย ปจ.อิอาคม.

ชําระแลว กวาด เช็ด ถู หมดจด

มชฺชิตฺวา สะอาด ตกแตง ประดับ.
มชฺชฺ อิอาคม.

มชฺชิตฺวา มชฺ ย ปจ.กัต.กัม.ทฺย เปน ชฺช อิ

เมาแลว หลง. มทฺ
เชตฺวา อาคม.

รูแลว เขาใจ คะเน สังเกต

มฺญิตฺวา สําคัญ จองหอง ลําพอง อวดดี มนฺ ย ปจ.กัต.นฺย เปน ฺญ อิอาคม.
ถือตัว หยิ่ง.
ชําระแลว กวาด เช็ด ถูู หมดจด
ใส ผองใส สะอาด พัน พัวพัน
มณฺฑิตฺวา ลอม หอม โอบออม ตกแตง ตบ
มฑิ นิคคหิต อิอาคม.
แตง ประดับ.
มณฺเฑตฺวา ใหชําระแลว ฯลฯ ใหประดับ. มฑิ เณ ปจ.เหตุ.
ขยําแลว ย่ํา ย่ํายี เหยียบ นวด
มทฺทิตฺวา บด.
มทฺทฺ อิอาคม.

มทฺทาเปตฺวา ใหขยําแลว ใหบด. มทฺทฺ ณาเป ปจ.เหตุ.

มนสิกติตฺวา ทําไวในใจแลว กระทําไวในใจ. มนสิ+กรฺ อิอาคม.

มนฺตฺวา มนฺเตตฺ รูแลว ทราบ เขาใจ กระซิบ กิริยาตน ลบ ตฺ กิริยาที่ ๒ เณ

กระซาบ พูดกระซิบกระซาบ มนฺตฺ ปจ.กัต.กิริยาที่ ๓ ณย ปจ.กัต.
วา มนฺตยิตฺวา ปรึกษา หารือ. อิอาคม.

ละชีพแลว สิ้นชีวิต ดับขันธ ดับ

มริตฺวา จิต ดับชีพ ตาย.
มรฺ.
 ไหวแลว สั่น กลิ้ง โคลง เคลื่อน
มลิตฺวา เปอน เปรอะเปอน ขุน มัว มลฺ อิอาคม.
หมอง มัวหมอง เศราหมอง.

มเหตฺวา เคราพแลว นับถือ ยําเกรง บูชา

มหฺ เณ ณย ปจ.กัต.
มหยิตฺวา เจริญ งอกงาม ใหญ.

มาเนตฺวา นับแลว วัด คํานวณ. มานฺ เณ ปจ.กัต.

มาเปตฺวา ทําใหเกิดขึ้นแลว กอ สราง

มาปฺ เณ ณย ปจ.กัต.
มาปยิตฺวา กอสราง นิรมิต.

ใหละชีพแลว ฯลฯ ใหตาย ละชีพ

มาเรตฺวา แลว ฯลฯตาย.
มรฺ เณ ปจ.เหตุ และกัต.

มินิตฺวา นับแลว วัด ตวง ชั่ง. มา นาปจ.อา เปน อิ.

เหี่ยวแหงแลว แหง เหี่ยวแหง
มิลายิตฺวา ยูยี้.
มิเล เอ เปน อาย.

วิงเวียนแลว แนนิ่ง สลบ สยบ

มุจฺฉิตฺวา ฟุบลง.
มุจฺฉฺ อิอาคม.

แกแลว ปลด ปลอย เปลื้อง

มุฺจิตฺวา สยาย.
มุจฺ นิคคหิต อิอาคม.

มุยฺหิตฺวา หลงแลว เขลา โง. มุหฺ ย ปจ.กัต.แปรไวหนา หฺ อิอาคม.

โมเจตฺวา แกแลว ฯลฯ สยาย. มุจฺ พฤทธิ์ อุ เปน โอ อิอาคม.

ย
บูชาแลว บวงสรวง เซน คบหา
ยชิตฺวา ให ประพฤติธรรม.
ยชฺ.
 ขอแลว ขอรอง วอน วิงวอน เฝา
ยาชิตฺวา รองขอ ร่ําขอ.
ยาจฺ อิอาคม.

ยาเปตฺวา
เปนไปแลว. ยปฺ เณ ณย ปจ.กัต.ทีฆะตนธาตุ.
ยาปยิตฺวา
ยายิตฺวา ไปแลว ถึง เปนไป บรรลุ. ยา ย ปจ.กัต.อิอาคม.
ยุฺฉิตฺวา ประมาทแลว เลินเลอ หลงลืม. ยุฉฺ นิคคหิตอาคม.
ประกอบแลว ประสม ผสม
ยุฺชิตฺวา รวบรวม กระทํา พยายาม.
ยุชฺ.

โยชาเปตฺวา ใหจัดแจงแลว ใหประกอบ ฯลฯ. ยุชฺ ณาเป ปจ.เหตุ.

ร
ถนอมแลว เลี้ยง ระวัง ปองกัน
รกฺขิตฺวา รักษา.
รกฺขฺ อิอาคม.

เคลือบแคลงแลว สงสัย ลังเล

รงฺคิตฺวา ไมแนใจ.
รคิ.

รงฺฆิตฺวา กระโดดแลว โลด โผน. รฆิ รงฺฆฺ อิอาคม.

แตงแลว รอยกรอง ประพันธ
รจิตฺวา เรียบเรียง.
รจฺ อิอาคม.

อิอาคม ถาตั้ง รฺชฺ พึงลบ ฺ

รชิตฺวา กําหนัดแลว ยินดี ยอม. รชฺ รฺชฺ หรือแปลง ฺ เปน นิคคหิต
แลวลบ.
รชฺชิตฺวา กําหนัดแลว ฯลฯ. รชฺ รฺชฺ ย ปจ.กัต.ชฺย เปน ชฺช.

รชฺฌิตฺวา รนฺธิตฺ เบียดเบียนแลว ทําราย ประทุษ ย ปจ. กัต.ธฺย เปน ชฺฌ อิอาคม
รธฺ
วา รย รังควาน รบกวน. กิริยาหลังนิคคหิตฺ
 กําจัดแลว เบียดเบียน ปรารภ
รภิตฺวา เริ่ม เริ่มทํา ลงมือทํา ตั้งตนทํา รภฺ อิอาคม.
พยายาม หมั่น ขยัน.
ยินดีแลว ราเริง รื่นเริง รื่นรมย
รวิตฺวา พอใจ เพลิน เพลิดเพลิน เลน รมฺ รมุ อิอาคม.
สนุก.
พฤทธิ์ อุ เปน โอ แปลง โอ
รวิตฺวา ออกเสียงแลว รอง. รุ
เปน อว.
อาจแลว สามารถ กลา กลา
ราฆิตฺวา ราฆิย หาญ ควร สมควร.
ราฆฺ.

ยินดีแลว เชื้อ เชื้อเชิญ สัมฤทธิ์

ราธยิตฺวา สําเร็จ.
ราธฺ ณย ปจ.

ริงฺขิตฺวา ริงฺคิตฺ
ไปแลว ถึง บรรลุ เปนไป. ริขิ ริคิ นิคคหิตอาคม.
วา
ริฺจิตฺวา ระบายแลว ถาย ลาง. ริจฺ นิคคหิตอาคม.
รุงเรืองแลว สวาง สองสวาง
รุจิตฺวา โรเจตฺวา สวยงาม ชอบใจ ถูกใจ พอใจ รุจฺ กิริยาหลัง พฤทธิ์.
ยินดี.
รุนฺธิตฺวา รุนฺธิย กั้นแลว ปด ลอม. รุธฺ รุธิ กิริยาหลัง ย จากตูนาทิ.
โรทิตฺวา รองไหแลว. รุทฺ พฤทธิ์ อุ เปน โอ อิอาคม.
ปลูกแลว เพาะ หวาน ปก ปกไว
โรเปตฺวา ตั้ง ตั้งไว.
รุปฺ เณ ปจ.กัต.พฤทธิ์ อุ เปน โอ.

ล
ลเกตฺวา ชอบใจแลว ยินดี เพลิน
ลก
ลกฺ เณ ณย ปจ.กต.
ปจ.กัต.
ลกยิตฺวา เพลิดเพลิน สําราญ.
ลกฺเขตฺวา
ดูแลว เห็น กําหนด เพง เล็ง. ลกฺขฺ.
ลกฺขยิตฺวา
ลคฺคิตฺวา ลคฺ ติดแลว ขัด ของ เกี่ยวของ
คลอง คลองไว คิด เคลือบแคลง ลคฺ ลคฺคฺ ถาตั้ง ลคฺ พึงซอน คฺ อิอาคม.
เคตฺวา สงสัย ลังเล ไมแนใจ.

ลงฺฆิตฺวา ไปแลว ถึง เปนไป กระโดด

ฉฆิ ลงฺฆฺ กิริยาหลัง เณ ปจ.
ลงเฆตฺวา กระโดดขาม โลด โผน.

ตกแลว หลน ลม ทอด คั่ว

ลชิตฺวา สวาง สองสวาง.
ลชฺ.

ละอายแลว ละอายใจ กระดาก

ลชฺชิตฺวา กระดากใจ ขวยใจ ตระขิดตะขวง ลชฺชฺ อิอาคม.
ใจ(ไมกลาทําหรือพูดในสิ่งไมดี).

ลฺฉาเปตฺวา ใหลอมแลว ฯลฯ. ลฉิ ลฺฉฺ ณาเป ปจ.เหตุ.

ย จากตูนาทิ ภฺย เปน ทฺธ รูปฯ

ลฺฉิตฺวา ลทฺธ ๖๖๙ วาแปลง ตูนาทิ เปน
เจิมแลว หมาย ประทับ
ลภฺ ทฺธ ลบ ภ คํานี้เหมือนกับ ลภฺ+
ลทฺธา ประทับตรา พิมพ ลอม ไดแลว.
ต ปจ.บางคัมภีรแปลง ภฺย เปน
ทฺธา และมี ลทฺธาน.

ย จากตูนาทิ ภฺย เปน พฺภ รูปฯ

๖๒๙ วาแปลง ตูนาทิ เปน
ลพฺภ ลภิตฺวา ไดแลว. ลภฺ
พฺภ ลบ ภฺ กิริยาหลัง ตฺวา ปจ.
อิอาคม.
หนวงแลว หนวงไว ยึดหนวง
ลมฺพิตฺวา หอย หอยยอย ชักชา ยืดยาด.
ลพิ ลมฺพฺ อิอาคม.

ลาสยิตวา เตนแลว รํา เตนรํา ฟอน ฟอนรํา. ลสฺฺ ณย ปจ.

ลิขิตฺวา ลิกฺขิตฺวา ขีดแลว เขียน จด จาน ขูด กลึง. ลิขฺ คําหลัง ซอน กฺ.

ลิกฺขาเปตฺวา ใหขีดแลว ฯลฯ. ลิขฺ ณาเป ปจ.เหตุ.ซอน กฺ.

ลิมฺปตฺวา ฉาบแลว ทา ฉาบทา ไล ลูบไล. ลิปฺ นิคคหิตอิอาคม.
ลิมฺปาเปตฺวา ใหฉาบแลว ฯลฯ. ลิปฺ ณาเป ปจ.เหตุ.

ลุฺจิตฺวา ถอนแลว ทิ้ง ถอนทิ้ง ยื้อ ยื้อแยง. ลุฺจฺ อิอาคม.

แยงแลว ยื้อแยง ชิง แยงชิง

ลุมฺปตฺวา ปลน.
ลุปฺ นิคคหิตอาคม.

โลเกตฺวา ดูแลว เห็น แสดง กลาว พูด . โลกฺ เณ ปจ.กัต.

โลเจตฺวา
ดูแลว ฯลฯ พูด. โลจฺ เณ ณย ปจ.กัต.
โลจยิตวา
โลจยตฺ วา

ว
จับแลว จับเอา ถือ ถือเอา
วกิตฺวา รุงเรือง สวาง สองสวาง ตี ฆา วกฺ อิอาคม.
ประหาร.

วกฺเกตฺวา กลาวแลว พูด หาย สูญ สลาย

วกฺกฺ เณ ณย ปจ.
วกฺกยิตฺวา พินาศ.

ระวังแลว ปองกัน รักษา โกรธ

วกฺขิตฺวา ขึ้งเคียด.
วกฺขฺ อิอาคม.

คดแลว โคง โกง งอ บิด บิดเปน

วงฺกิตฺวา เกลียว.
วงฺกฺ อิอาคม.

กลาว พููด เจรจา รุงุ เรือง สวาง

วจิตววาา
วจตฺ สองสวาง สวยงาม.
วจฺ
วจ.
 คนหาแลว เสาะหา แสวงหา
วชยิตฺวา ปรุง แตง ทํา.
วชฺ ณย ปจ.กัต.

วชฺเชตฺวา งดแลว ละ เวน ละเวน. วชฺชฺ เอปจ.

รุงเรืองแลว สวาง สองสวาง
วฺเจตฺวา สวยงาม.
วจิ เอ ปจ.

วฺเจตฺวา เกลี้ยกลอมแลว ลวง หลอกลวง

วฺจุ เณ ณย ปจ.
วฺจยิตฺวา ลอลวง.

กรอแลว ปน หมุน วน เวียน

วฏเฏตฺวา วนเวียน เปนไป ควร สมควร วฏฏ อิอาคม.
ชอบ ถูก ถูกตอง.
แกแลว เจริญ งอกงาม ทวี ทวี
วฑิเฒตฺวา ขึ้น เพิ่มขึ้น มากขึ้น กาวหนา วฑฺฒฺ อิอาคม.
รุงเรือง.

ตั้งอยูแลว กํารง ดํารงอยู

ประกาศ ปรากฏ เจริญ ออก
วณฺเณตฺวา เสียง กลาว พรรณนา พิสดาส วณฺณฺ อิอาคม.
ชม ยกยอง ทํา กระทํา เปน
ความดี.

วตฺวา วทิตฺวา กลาวแลว พูด เจรจา . วทฺ ลบ ทฺ คําหลัง ไมลบ อิอาคม.

เปนไปแลว เปนไปอยู หมุน
วตฺเตตฺวา เวียน ประพฤติ ถือ สมาทาน.
วตุ วตฺตฺ เอ ปจ.ถาตั้ง วตุ พึงซอน ตฺ.

วตฺเตตฺวา ใหเปนไปแลว ฯลฯ. วตุ วตฺตฺ เณ ปจ.เหตุ.

เบียดเบียนแลว ประทุษราย ทํา
วธิตฺวา ราย ฆา ตี ประหาร ไป ถึง หนฺ แปลงเปน วธฺ อิอาคม.
เปนไป.
เคราพแลว นบ นบนอบ นอบ
วนฺทิตฺวา วนฺทิย นอม ไหว กราบ กราบไหว.
วนฺทฺ อิอาคม กิริยาหลัง ย จากตูนาทิ.

วปตฺวา หวานแลว ปลูก เพาะ เพาะปลูก. วปฺ อิอาคม.

ววฏฐเปตฺวา แปลง อิ ที่ วิ เปน อ ลบ อ
ตั้งลงตางแลว กําหนด หมาย
วิ+อว+ฐปฺ หนา อว ซอน ฏ ตฺ หรือลบ อิ
ววตฺถเปตฺวา หมายไว ตราไว ตั้งไว วางไว.
ก็ไมตองลบ อ ที่ฆนา ว.

ววฏฐเปตฺวา
ววฏฐาเปตฺวา
ใหตั้งลงตางแลว ฯลฯลง ลง. เณ ณาเป ปจ.เหตุ.
ววตฺถเปตฺวา
ววตฺถาเปตฺวา
อยูแลว อาศัย คลองแคลว
วสิตฺวา วองไว เชี่ยวชาญ ชํานาญ.
วสฺ.

วสฺสิตฺวา ตกแลว รด ราด โปรย . วสฺสฺ ธาตุ อิอาคม.

นําไปแลว ถึง ได ประสบ เจริญ

วหิตฺวา รุงเรือง งอกงาม ทวีขึ้น เพิ่มขึ้น.
วหฺ อิอาคม.

วา วิ
ขอแลว ปรารถนา ตองการ มุง
วาเรตฺวา หมาย อยากได .
วรฺ เณ ปจ.กัต.

วาสาเปตฺวา ใหอยูแลว ใหอาศัย. วสฺ ณาเป ปจ.เหตุ.

วาเหตฺวา นําไปแลว ลอย. วหฺ เอปจ.ทีฆะตนธาตุ.
เกลื่อนกลนแลว เกลื่อนกลาด
วิกีริตฺวา เรี่ยราย กระจาย.
วิ+กิรฺ ทีฆะ.

วิกฺกีณิตฺวา ขายแลว คาขาย. วิ+กี นาปจ.แปลงเปน ณา อิอาคม.

วิกฺขมฺเภตฺวา เหนี่ยวรั้งแลว เหนี่ยวรั้งไว ขมไว. วิ+ขภิ ซอน กฺ.

เณ ปปจ.
จ กต.ซอน
กัต ซอน กกฺ ให
ใหชาระ
ชําระ
วิกฺขาเลตฺวา ชําระแลว บวน บวนปาก ลาง. วิ+ขลฺ
แลว ฯลฯ.เณปจ เหตุ.
วิครหิตฺวา เกลียดชังแลว ติเตียนแลว. วิ+ครหฺ อิอาคม.
วิจริตฺวา เที่ยวไปแลว เปนไป. วิ+จรฺ อิอาคม.
วิจาเรตฺวา ใหเที่ยวไปแลว ใหเปนไป. วิ+จรฺ เณ ปจ.เหตุ.
ตรวจแลว คน คนควา คัด เลือก นา ปจ.อิอาคม.กิริยาหลัง ย
วิจินิตฺวา วิเจยฺย เก็บ เลือกเก็บ รวบรวม สะสม วิ+จิ จากตูนาทิ เอา อิ เปน เอ ซอน
กอสราง. ยฺ.
วิจินาเปตฺวา ใหตรวจแลว ฯลฯ. วิ+จิ นาปจ.ณาเป ปจ.เหตุ.
วิจฺฉินฺทิตฺวา ตัดขาดแลว แบงปน. วิ+ฉิทฺ ฉิทิ นิคคหิต อิอาคม.
หาวแลว หาวนอน บุย แสยะ
วิชมฺภิตฺวา เยาะเยย.
วิ+ชภิ ชมฺภฺ.

ทวภาวะ หา รัสสะ แปลง ห

วิชหิตฺวา สละแลว ละ วาง ปลอย. วิ+หา
เปน ช อิอาคม.
วิชิ านิติ ฺวา รูแจงแลว รูแจมแจง รูชัด. วิ+ญา เปน ชา นา ปจ.

วิชฺฌิตฺวา แทงแลว เจาะ ไช. วิธฺ ย ปจ.กัต.ธฺย เปน ชฺฌ อิอาคม.

สางแลว กระจาย หายยุง หาย

วิชเฏตฺวา รถ หายรุงรัง.
วิ+ชฏ.

วิชายิตฺวา คลอดแลว ออก(ลูก). วิ+ชนฺ เปน ชา ย ปจ.กัต.อิอาคม.

เณ ปจ.กัต.ซอน ฺ ใหขอแลว
วิฺญเปตฺวา ขอแลว. วิ+ญปฺ เณ ปจ.เหตุ.หรือตั้ง วิ+ญา
ณาเป ปจ.ซอน ฺ.

วิฺญาย รูแจงแลว รูแจมแจง รูชัด ตรัสรู. วิ+ญา ย จากตูนาทิ ซอน ฺ.

วิตฺถาเรตฺวา ใหแผไปแลว ใหพิสดาร. วิ+ถรฺ เณ ปจ.เหตุ.ซอน ตฺ.

วิทฺธํสิตฺวา กําจัดแลว ทําลาย ยื้อแยง. วิ+ธํสฺ อิอาคม.
ย จากตูนาทิ แปลง ธฺย เปน
วิทธา
วทฺ ธา แทงแลว เจาะ ไช.
แทงแลว ไช วิธ
วธฺ
ทฺธา
 รูแลว รูชัด รูแจง(แจมแจง
วิทิตฺวา ประจักษแจงไมผิดเพี้ยน).
วิทฺ.

วิธมิตฺวา กําจัดแลว ขจัด ขับไป ปราบ. วิ+ธมฺ อิอาคม.

วินาเสตฺวา ใหฉิบหายแลว ใหสูญ ใหพินาศ. วิ+นสฺ เณ ปจ.เหตุ.
เบิกบานใจแลว ปลื้มใจ ยินดี ได
วินฺทิตฺวา ประสบ.
วิทิ นิคคหิต อิอาคม.

ใครครวญแลว ไตรตรอง วินิจฉัย

วินิจฺฉิตฺวา ตัดสิน.
วิ+นิ+ฉิ ซอน จฺ.

วินิธาย แกแลว เปลื้อง ปลดเปลื้อง. วิ+นิ+ธา ย จากตูนาทิ.

ย ปจ.กัต.ธฺย เปน ชฺฌ วิ เปน
วินิพฺพิชฺฌิตฺวา เซาะแลว แทง แยก. วิ+นิ+วิธฺ
พิ.
วินิพฺภุชฺชิตฺวา แยกแลว แยกกัน ไมรวมกัน. วิ+นิ+ภชฺ อ ที่ ภ เปน อุ ซอน พฺ.
วินิชฌิ
วนชฺ ฌตตฺววาา ผานแลว ผานไป
ผานแลว ผานไป ลอด รวรด.
รั่วรด วิ+นิ+วิธ
ว+น+วธฺ ย ปจ.กต.
ปจ กัต ธฺธยย เปน
เปน ชฺชฌ
ฌ.

วินิวฏเฏตฺวา
กลิ้งกลับแลว หมุนกลับ. วิ+นิ+วฏฏ วตฺตฺ.
วินิวตฺติตฺวา
กําจัดแลว ขจัด ทําลาย
วินิหนฺตฺวา เบียดเบียน.
วิ+นิ+หนฺ ตฺวาปจ.

หนา ๓๑๑
นําไปวิเศษแลว กําจัด ขจัด
แปลง อี เปน เอ กิริยาหลัง ย
วิเนตฺวา วิเนยฺย ปราบ ทําลาย(โทษ)แนะนํา ชัก วิ+นิ นี
จากตูนาทิ ซอน ยฺ.
นํา ชี้แจง ฝกหัด.

วิโนเทตฺวา บรรเทาแลว เบาบาง ผอนคลาย. วิ+นุทฺ เอ ปจ.พฤทธิ์.

ย จากตูนาทิ จฺย เปน จฺจ

วิปจฺจ วิปจฺจิย สุกวิเศษแลว ใหผล. วิ+ปจฺ กิริยาหลัง ย ปจ.กัม.จฺย เปนจฺจ
ย จากตูนาทิ อิอาคม.
วิปฺปชหิตฺวา ทวภาวะ หา รัสสะ แปลง ห
ละขาดแลว ละเวน เวนขาด. วิ+ป+หา เปน ช ซอน ปฺ อิอาคม กิริยา
วิปฺปชหาย หลัง ย จากตูนาทิ.
ขีดแลว ฉีก ผา แยก แหวะ
วิผาเลตฺวา แหวก.
วิ+ผาลฺ อิอาคม.

หันกลับแลว หมุนกลับ หมุนไป

วิพฺภมิตฺวา ผิด คาย ปลอย จากภาวะเดิม ลาสิกขา.
สึก(ลาจากเพศสมณะ).

วิภชิตฺวา วิภชฺช อิอาคม กิริยาที่ ๒ ๓ ย จากตู

แจกแลว จําแนก แบง แยก. วิ+ภชฺ
วิภชิย นาทิ กิริยาที่ ๒ ชฺย เปน ชฺช.

เอ ปจ.แปลง อู เปน อว อว
วิภาเวตฺวา เปนยิ่งแลว เปนแจง แจมแจง. วิ+ภู เปน อาว ใหเปนยิ่งแลว ฯลฯ.
เณ ปจ.เหตุ.

ทวภาวะ มา รัสสะ เปน ม

แปลงเปน ว เอา อ เปน อิ
วิมํสิตฺวา วีมํสิตฺ ตริตรองแลว ไตรตรอง ทดลอง แปลง มานฺ เปน มํ ส ปจ.อิ
วิ+มานฺ
วา พิจารณา ไตสวน สอบสวน. อาคม ตฺวา ปจ.กิริยาหลัง แปลง
มา เปน วี หรือ เอา อ ที่ ว
เปน อี รูปฯ ๖๑๕.

วิมาเนตฺวา ดูถูกแลว ดูหมิ่น ดูแคลน เหยียด

วิ+มานฺ เณ ณย ปจ.กัต.
วิมานยิตฺวา หยาม หมิ่นประมาท.

ย จากตูนาทิ จฺย เปน จฺจ

วิมุจฺจ วิมุจฺจิตฺวา พนวิเศษแลว พน หลุดพน. วิ+มุจฺ กิริยาหลัง ย ปจ.กัต.จฺย เปน
จฺจ อิอาคม ตฺวาปจ.
วิมุฺจิตฺวา ขัดสีแลว ถูตัว. วิ+มุจิ นิคคหิตอาคม แปลงเปน ยฺ.
คลาดเคลื่อนแลว เคลื่อนคลาด
วิมุยฺหิตฺวา หลงใหล เผลอไผล.
วิ+มุหฺ ย ปจ.กัต.

วิยูหิตฺวา เขี่ยแลว คุย แหวก. วิ+อูหฺ ย และ อิอาคม.

วิรชฺฌิตฺวา ผิดแลว ทําราย ประทุษราย ย ปจ.กัต.ธฺย เปน ชฺฌ อิอาคม
วิ+รธฺ
วิรชฺฌิย พิการ บกพรอง. กิริยาหลัง ย ตูนาทิ.

คลายแลว หนาย (หมดความ

วิราเชตฺวา กําหนัด).
วิ+รชฺ ทีฆะ อิอาคม.

โกรธแลว โกรธเคือง ยินราย ไม

วิรุชฺฌิตฺวา ชอบใจ ขับไล กําจัด เบียดเบียน วิ+รุธฺ ย ปจ.กัต.ธฺย เปน ชฺฌ อิอาคม.
ปด ปดลอม ขัดขวาง หามปราม.

วิรุหิตฺวา วิ อ ปจ.อิอาคม กิริยาที่ ๒ทีฆะตน

รูหิตฺวา วิ เจริญแลว งอกงาม. วิ+รุหฺ ธาตุ กิริยาที่ ๓ แปลง ห เปน
รุฬฺหิตฺวา ฬฺห.

วิโรจิตฺวา ชอบใจแลว พอใจ แจมใส สุุขใจ

วิ+ิ รุจฺ พฤทธิิ์ อิอิ าคม.
วิโรเจตฺวา รุงเรือง ไพโรจน สวาง สองสวาง.

ของแลว ขัด เกี่ยวของ คลอง ย จากตูนาทิ คฺย เปน คฺค บาง

วิลคฺค แขวน เคลือบแคลง สงสัย ลังเล วิ+ลคฺ มติใหแปลง ย เปน น แลว
ไมแนใจ. แปลง คฺน เปน คฺค.
ขีดแลว เขียน หยิก ขวน หยิก
วิลิขิตฺวา ขวน ขูด ครูด.
วิ+ลิขฺ.

วิลุมฺปตฺวา ยื้อแยงแลว แยงชิง ปลน รุมปลน. วิ+ลุปฺ.

วิโลเกตฺวา คัดเลือกแลว เลือกเฟน เลือกสรร. วิ+โลกฺ เอ ปจ.

หนา ๓๑๓
เวนขาดแลว ละขาด แยกออก
วิวชฺเชตฺวา จากกัน.
วิ+วชฺชฺ เณ ปจ.กัต.

แกงแยงแลว ไมปรองดองกัน
วิวทิตฺวา เถียงกัน ทะเลาะ ทะเลาะกัน วิ+วทฺ อิอาคม.
วิวาท โตเถียง โตเถียงกัน.
วิวราเปตฺวา ใหเปดแลว ใหเผย ใหเปดเผย. วิ+วรฺ ณาเป ปจ.เหตุ.
วิวริตฺวา เปดแลว เผย เปดเผย. วิ+วรฺ อิอาคม.
ย จากตูนาทิ เปน รจิจ ลบที่สุด
สงัดแลว สงบ เงียบ โดดเดี่ยว ธาตุ และ ร กิริยาหลัง ย ปจ.
วิวิจิจ วิวิจฺจิตฺวา ปลีกออก.
วิ+วิจฺ
กัต.จฺย เปน จฺจ อิอาคม ตฺวา
ปจ.

สละแลว ปลอย วาง แกไข ย ตูนาทิ ชฺย เปน ชฺช กิริยา

วิสชฺช วิสชิชิตฺวา ชี้แจง วิสัชนา.
วิ+สชฺ
หลัง ซอน ชฺ อิอาคม.

วิสฺสชฺชิตฺวา
สละแลว ฯลฯ. วิ+สชฺ ซอน สฺ และ ชฺ อิอาคม.
วิสฺสชฺเชตฺวา
วิสมิตฺวา วิสฺ
สงบระงับแลว สงบเงียบ พัก. วิ+สมฺ คําหลัง ซอน สฺ.
สมิติวา
สมตวา
ย ตูนาทิ แปรไวหนา หฺ กิริยา
กดขี่แลว ขมเหง กุมเหง
วิสยฺห วิสยฺหา ครอบงํา รังแก.
วิ+สหฺ หลัง ย ปจ.กัต.แปรไวหนา หฺ ตฺ
วาปจ.แปลงเปน อา.

วิสิพฺเพตฺวา ผิงแลว อัง(ไฟ). วิ+สิวฺ ย ปจ.กัต.วฺย เปน พฺพ อิอาคม.

แปลกแลว ประเสริฐ ยอดเยี่ยม อิอาคม ใหแปลก ฯลฯ เณปจ.

วิเสเสตฺนา เลิศลอย วิเศษ.
วิ+สิสฺ
เหตุ.
เหือดแหงแลว แหงผาก เหี่ยว พฤทธิ์ อิอาคม ใหเหือดแหงแลว
วิโสเสตฺวา แหง ซุบผอม.
วิ+สุสฺ
ฯลฯ.เณ.ปจ.เหตุ.
อยูแลว อยูอาศัย อาศัยอยู
วิหริตฺวา ยับยั้ง หยุดไว พักอยู.
วิ+หรฺ.

วิหาย ละแลว สละ วาง ปลอย. วิ+หา ย จากตูนาทิ.

กดขี่แลว ขามเหง กําจัด ขจัด
วิเหเฐตฺวา เบียดเบียน รบกวน.
วิ+เห€ฺ.

วีชิตฺวา พัดแลว โบก กระพือ. วิชฺ อิอาคม.

 ใหนอมลวงไปวิเศษแลว(ใชเวลาให
วีตินาเมตฺวา เกิดประโยชน).
วิ+อติ+มนฺ เณปจ.เหตุ.

วุฏþฐาย ลุกขึ้นแลว ออก. อุ+ฐา ย จากตูนาทิ วฺ อาคม ซอน ฏþ.

ใหเขาไประงับวิเศษแลว ใหเขาไป
วูปสเมตฺวา สงบบระงับ ใหเขาไปสงบนิ่ง.
วิ+อุป+สมฺ เณ ปจ.เหตุ.

ตฺวา ปจ.อิอาคม วิการ อิ เปน

เวเฐตฺวา ผูกแลว พัน โพก . เว€ฺ
เอ.
เวเทตฺวา
รูแลว รูจริง รูชัด รูสึก เสวย. วิทฺ เณ ณย ปจ.
เวทยิตฺวา

ส
ลบ มฺมา ทําดีแลว ทําดวยดี
กระทกดี กระทําดวยดี.สํ+กรฺ ย
ทําโดยดีแลว กระทําโดยดี เคราพ จากตูนาทิเปน จฺจ ลบนิคคหิต
สกฺกจฺจ บูชา.
สมฺมา+กรฺ
และ รฺ ซอน กฺ โมคฯ ขาทิ
กัณฑวาแปลง ตูนาทิ เปน จฺจ
ลบ รฺ.

อาจแลว องอาจ สามารถ ควร

สกฺกุณิตฺวา สมควร ชอบ เหมาะ เหมาะสม.
สกฺกฺ อุณา ปจ.อิอาคม.

สงสัยแลว ลังเล ไมแนใจ สองจิต

สงฺกิตฺวา สองใจ.
สกิ.

สํขริตฺวา สงฺขริตฺ
ปรุงแลว แตง ปรุงแตง ตกแตง. สํ+กรฺ เปน ขรฺ อิอาคม.
วา
สํสขปตฺ
ขิปตววาา ยอ แลว ยอ เขา สัน้ เขา หดเขา
สํ+ขิปฺ.
สงฺขิปตฺวา หดหู.
สํขุภิตฺวา สงฺขุ กําเริบแลว รุนแรงขึ้น ปนปวน
สํ+ขุภฺ.
ภิตฺวา หวั่นไหว สั่นสะเทือน โอนเอน.

สํโขเภตฺวา สงฺ
ใหกําเริบแลว ฯลฯ. สํ+วิ+ธา เณ ปจ.เหตุ.
โขเภตฺวา
สํวิทหิตฺวา จัดแจงแลว เตรียมการ ประกอบ. สํ+วิ+ธา แปลง ธา เปน ทห.

สลดแลว สลดใจ เศราสลด เศรา

สํเวเชตฺวา ใจ หดหู
สํ+วิชิ ใหสลดแลว ฯลฯ เณ ปจ.เหตุ.

ไหลไปดวยกันแลว ไหลไปรวมกัน
รวมกัน ระคน ระคนกัน เคลา
สํสนฺเทตฺวา กัน คลุกเคลา เทียบเคียง
สํ+สนฺทฺ เอ ปจ.
เปรียบเทียบ สอบกัน.

ทองเที่ยวแลว ทองเที่ยวไป
สิสริตฺวา เรรอน เวียนวาย.
สํ+สรฺ อิอาคม.

สจฺฉิกตฺรา ทําใหแจงแลว กระทําใหแจง. สจฺฉิ+กรฺ ตฺวา ปจ.ลบ รฺ.

ใหจัดแจงแลว ใหตระเตรียม ให
สชฺชาเปตฺวา เตรียมการ.
สชฺชฺ ณาเป ปจ.

จัดแจงแลว ตระเตรียม
สชฺชิตฺวา เตรียมการ.
สชฺชฺ อิอาคม.ตฺวาปจ.

ทองแลว ทองบน ทองจา เอ เปน อาย ลบ นิคคหิต ซอน

สชฺฌายิตฺวา สาธยาย สวด.
สํ+เฌ
ชฺ.
สฺจิจฺจ แกลงแลว จงใจ(มีเจตนาทํา). สํ+จิตฺ ย จากตูนาทิ ตฺย เปน จฺจ.
สฺชานิตฺวา จําไดแลว นึกได ระสึกได ไมลืม. สํ+ญา เปน ชา นา ปจ.อิอาคม.
สฺยายิตฺวา ทองแลว ฯลฯ สวด. สํ+เฌ เอ เปน อาย นิคคหิต เปน ฺ.
สฺยาเปตฺวา ใหรูพรอมแลว ใหจําได. สํ+ญา ณาเปปจ.เหตุ.
เรียบเรียงแลว แตง รอยกรอง
สณฺฐเปตฺวา ทําใหเปนระเบียบ.
สํ+ฐปฺ.
 ใหตั้งอยูพรอมแลว ใหดํารงอยู
สณฺฐาเปตฺวา ฯลฯ.
สํ+ฐา ณาเป เหตุ.

แปลง ธา เปน ทห ลบ มฺมา

ตั้งไวโดยชอบ ดํารงไวโดยชอบ
สทฺทหิตฺวา เชื่อ.
สมฺมา+ธา ซอน ทฺ อิอาคม หรือตั้ง ทหฺ
ธาตุ.
สนฺตชฺเชตฺวา ขมขูแลว คุกคาม ตวาด. สํ+ตชฺชฺ เณ ปจ.กัต.

ย ปจ.ปฺย เปน ปฺป อิอาคม ให

สนฺตปฺเปตฺวา เลี้ยงดูแลว อิ่มหน่ํา อิ่มเต็มที่. สํ+ตปฺ
เลี้ยงดูแลว ฯลฯ เณ ปจ.เหตุ.

หวาดเสียวแลว หวาดหวั่น พรั่น

สนฺถมฺภิตฺวา กลัว.
สํ+ถภิ ถมฺภฺ อิอาคม.

สนฺถริตฺวา ลาดแลว ปู ปูลาด. สํ+ถรฺ อิอาคม ตฺวา ปจ.

ชมเชยแลว ยกยอง สรรเสริญ
สนฺฺถริตฺวา คุคนเคย
คย สนิทสนม.
สนม
สํ+ถุุ อุุ เปน อว.

หมาย หมายเอา ใชเปนกิริยาวิ

สนฺธาย เสสน.
สํ+ธา ย จากตูนาทิ.

ย จากตูนาทิ แปรไวหนา หฺ
สนฺนยฺห สนฺนยฺ ผูกสอดแลว(ผูกใสเขาในชอง หรือ
กิริยาหลัง ย ปจ.กัต.อิอาคม
แทรกเขาในระหวางกลาง) สรวม สํ+นหฺ
หิตฺวา บาง มติวา ย จากตูนาทิ แลว
(เกาะ).
ลง ตฺวาปจ.

สนุนิปติตฺวา ประชุมแลว ประชุมกัน ชุมนุม

สํ+นิ+ตปฺ อิอาคม ตฺวา ตฺวาน ปจ.
สนฺนิปติตฺวาน ชุมนุมกัน รวมกัน มารวมกัน.

สนฺนิปาเตตฺวา
ใหประชุมแลว ฯลฯ. สํ+นิ+ปตฺ เณ ณาเป.
สนฺนิปาตาเปตฺวา

สมาปชฺชิติวา ถึงพรอมแลว เขา เขาถึง. สํ+อา+ปทฺ ย กัต.ทฺย เปน ชฺช.

หนา ๓๑๗
สมิปฏิจฺฉาเปตฺวา ใหรับพรอมแลว ใหรับคํา. สํ+ปฏิ+อิสฺ อ ปจ.ส เปน จฺฉ ณาเป เหตุ.

สมฺปฏิจฺฉิตฺวา รับพรอมแลว รับ รับคํา. สํ+ปฏิ+อิสฺ อิสุ อิอาคม.

เปนไปพรอมลว หมุนไปรอบ
สมฺปริวติติตฺวา พรอม หมุนไปรอบดวยดี กลิ้ง สํ+ปริ+วตฺตฺ อิอาคม.
เกลือก กระเสือกกระสน.
ใหถึงพรอมแลว ใหบรรลุ ให
สมฺปเทตฺวา สําเร็จ ใหสมบูรณ.
สํ+ปทฺ เณ เหตุ.

ผูกพรอมแลว เกี่ยวพัน ติดพัน

สมฺพนฺธตฺวา ผูกพัน ไฝใจ เอาใจใส รัก รักใคร.
สํ+พนฺธฺ อิอาคม ตฺวา ปจ.

สมฺพาหิตฺวา นวดแลว กด บีบ ขยํา. สํ+วหฺ ว เปน พ ทีฆะ อิอาคม.

กวาดแลวว เช็
กวาดแล เชดด ถถู ชาระ
ชําระ ทํทาให
าให
สมฺมชฺชิตฺวา สะอาด.
สํ+มชฺชฺ อิอาคม.

เขาใจดวยดีแลว เขาใจดี รูดวยดี

สมฺมญญิตฺวา รูตาม รองเรียก แตงตั้ง.
สํ+มนฺ อิอาคม.

ใครครวญแลว ตริตรอง ไตรตรอง

สมฺมสิตฺวา พิจารณา.
สํ+มสฺ

งอเขาแลว คูเขา ทบ พับ

สมฺมิญชิตฺวา ทบทวน.
สํ+อิฺชฺ อิอาคม.

สมฺมุยฺห สมฺ หลงพรอมแลว หลงลืม หลงใหล ย จากตูนาทิ แปรไวหนา หฺ

ลุมหลง มัวเมา หมกหมน หลง สํ+มุหฺ กิริยาหลัง ย ปจ.กัต.แปรไวหนา
มุยฺหิตฺวา ละเลิง. หฺ อิอาคม ตฺวา ปจ.

ใหหายใจออกคลองแลว ใหเบาใจ เณ ปจ.เหตุ.รัสสะ อา เปน อ

สมสฺสาเสตฺวา ปลอบ.
สํ+อา+สสฺ
แปลง นิคคหิตเปน มฺ ซอน สฺ.

มาพรอมแลว มาพรอมกัน มา
สมาคนฺตฺวา มาครบครัน.
ครบ มาครบครน.
สํ+อา+คมฺ ลบ มฺ.
 นิคคหิต เปน มฺยฺ เปน ปฺ อิ
สมาทเปตฺวา ชักชวนแลว. สํ+อา+ทยฺ
อาคม.
สมาทยิตฺวา ถือเอาพรอมแลว ถือเอาดวยดี อิอาคม ตฺวาปจ.กิริยาหลัง ทา+
สํ+อา+ทยฺ
สมาทาย สมาทาน. ย จากตูนาทิ.

นํามาพรอมแลว พามาพรอม
สมาหริตฺวา นํามาครบ พามาครบ.
สํ+หรฺ อิอาคม.

ตั้งขึ้นพรอมแลว ทําใหมีขึ้น สราง

สมุฏฐาย ขึ้น ลุกขึ้น ดํารงอยูดี ดํารงอยู สํ+อุ+ฐา นิคคหิตเปน มฺ ซอน ฏ.
ดวยดี.
ตรวจตรา ตริตรอง ไตรตรอง วิการ อิ เปน เอ แปลง นิคคหิต
สเมกฺขิย พิจารณา สอบสวน.
สํ+อิกฺขฺ
เปน มฺ ย จากตูนาทิ.
สเมกฺขิยาน ตรวจตราแลว ฯลฯ. สํ+อิกฺขฺ ตฺวา เปน ยาน อิอาคม.

ย จากตู
จากตนาทิ
นาท แปลง นคคหต
นิคคหิต
เปน มฺ วิการ อิ เปน เอ แปลง
ย เปน จฺจ รูปฯ ๖๒๗ แปลง
สเมจฺจ ถึงพรอมแลว พิจารณา. สํ+อิ
ตูนาทิเปน รจฺจ โมคฯ ขาทิ
กัณฑ ๑๖๗ แปลง ตฺวา เปน
จฺจ.

สเมตฺวา ใหสงบแลว ใหระงับ ใหยับยั้ง. สมฺ เณ ปจ.เหตุ.

สโมธาเนตฺวา ใหประชุมแลว ประชุมลง. สํ+โอ+ธนฺ เณ ปจ.เหตุ.
ประชุมแลว ประชุมกัน รวมกัน
สโมสริตฺวา มาพรอมกัน.
สํ+โอ+สรฺ อิอาคม.

แลนไปแลว เที่ยวไป กําจัด

สริตฺวา ระลึก เปลงเสียง.
สรฺ อิอาคม.

กําหนดดวยดีแลว กําหนด
สลฺลกฺเขตฺวา กําหนดไว ตราไว หมายไว.
สํ+ลกฺขฺ.

สาเรตฺฺวา ใหแลนไปแลว ฯลฯ ใหเปลงเสียง. สรฺฺ เณ ปจ.เหตุุ.

สาเวตฺวา ใหไดยินแลว ใหฟง ใหสดับ. สุ เณ ปจ.เหตุ.พฤทธิ์ แปลง.

สิกฺขาเปตฺวา ใหเรียนแลว ใหเลาเรียน ใหศึกษา. สิกฺขฺ ณาเป ปจ.เหตุ.

เรียนแลว เลาเรียน ศึกษา

สิกฺขิตฺวา สําเหนียก.
สิกฺขฺ อิอาคม.

สุกฺขาเปตฺวา ใหแหงแลว. สุกฺขฺ ณาเปปจ.เหตุ.

สุณิตฺวา
ไดยินแลว ฟง สดับ. สุ อุณาปจ.กัต.กิริยาหลังไมลง.
สุณิตฺวาน สุตฺวา
สุสิตฺวา แหงแลว เหี่ยว ผาก ผอม ซูบ อิอาคม กิริยาหลัง ลง ย ปจ.
สุสฺ
สุสฺสิตฺวา ซีด อิดโรย. กัต.แปลง สฺย เปน สฺส.

ใหชําระแลว ใหชะลาง ใหสะอาด

โสธาเปตฺวา ใหหมดจด ใหบริสุทธิ์ ใหผุดผอง.
สุธฺ ณาเป ปจ.เหตุ.

ห
กระทบแลว เดือดรอน
หนฺตวา หนิตฺวา เบียดเบียน ตี ฆา ประหาร.
หนฺ ธาตุ กิริยาหลัง ลง อิอาคม.

ใหนําไปแลว ใหถอด ใหถอดถอน

หราเปตฺวา ใหเลิก ใหยกเลิก ใหถือ ใหอยู หรฺ ณาเป ปจ.เหตุ.
ฯลฯ.

หรายิตฺวา ละอายแลว(ในการจะทําความชั่ว). หเร เอ เปน อาย อิอาคม.

ใหสละ ใหละ ใหวาง ใหปลอย

หาเปตฺวา ใหเวน.
หา ณาเป ปจ.เหตุ.

หายิตฺวา เสื่อมแลว สิ้น เลว ทราม . หา ยปจ.กัต.อิอาคม.

หาเรตฺวา ใหนําไปแลว ฯลฯ. หรฺ เณปจ.เหตุ.
 ใหราเริงแลว รื่นเริง สรวล
หาสยิตฺวา เสสรวล เฮฮา หัวเราะ สงเสียง หสฺ ณย ปจ.เหตุ.
ออกเสียง รอง.

หิตฺวา สละแลว ละ วาง ปลอย เวน. หา แปลง อา เปน อิ หรือ อิอาคม.

ไมเอื้อเฟอแลว ไมเอาใจใส ไม

หิฬิตฺวา สนใจ.
หิฬฺ อิอาคม.

หีเฬตฺวา หีฬยิตฺ
ติเตียนแลว นินทา ดูแคลน. หีฬฺ เณ ณย ปจ.กัต.
วา
เบียดเบียนแลว ทําราย
หีสิตฺวา ประทุษราย ฯลฯ.
หิสิ นิคคหิตอาคม.

รวบรวมแลว รวมกัน ติดตอกัน

หุณฺฑิตฺวา ฆา ตี ประหาร.
หุฑิ.

ใใหแลว ถืือ ยึดึ ยึดึ ถือื กิน

หุตฺวา บริโภค บูชา บูชายัญ บวงสรวง.
หุ.

มี เปน ใชเปน สมานกิริยาเสมอ

หุตฺวา ไมออกเสียง ปจ.
หุ ธาตุ.

หุริตฺวา คดแลว โคง โกง งอ บิด. หุรฺ อิอาคม.

กระดิกแลว ไหว หวั่นไหว สั่น
หุลิตฺวา โคลง ขวาง ทิ้ง ซัดไป ปา ปา หุลฺ อิอาคม.
โยน โยนไป.
หุฬิตฺวา ไปแลว ถึง เปนไป ดําเนินไป. หุฬฺ อิอาคม.
ทําใหลําบากแลว เบียดเบียน
เหเฐตฺวา รบกวน.
เห€ฺ อิอาคม.

ไปแลว ฯลฯ เปนไป ไมเอื้อเฟอ

โหฬิตฺวา ฯลฯ.
โหฬฺ อิอาคม.