Төмөр бетон бүтээцийн арматурын ган туйван /Судалгааны

ажил/
Бетон, төмөр бетон бол үйлдвэрлэл нь байнга өсч буй барилгын чухал материал юм. Төмөр бетон
бүтээцийн нэг онцлог давуу тал нь түүнд өндөр бат бэхтэй арматурын ган хэрэглэснээр улам тод
гарч ирдэг байна.

            Үүний нэг жишээ нь 600-аас 1800 н/ммкв урсалтын хязгаартай арматурын ган хэрэглэсэн
төмөр бетон бүтээц юм.

            Олон улсын хэмжээний төмөр бетон бүтээцийн ган арматурын үйлдвэрлэлийн хэмжээг
нэмэгдүүлэхгүйгээр арматурын гангийн бат бэхийг нь нэмэгдүүлэх, ашиглалтын шинж чанарыг нь
сайжруулах, үр ашигтай хэрэглэх, нэр төрөлд нь өөрчлөлт оруулах, урьдчилан хүчитгэсэн
арматуртай төмөр бетон бүтээцийг хөгжүүлэх чиг хандлагатай байна.

            Олон улсын хэмжээнд өндөр бат бэхтэй арматурын ган туйвангийн чиглэлээр дараахь
судалгаа шинжилгээ туршилтын ажлыг хөгжүүлж байна. Үүнд:
1. Ашиглалтын шаардлагыг бүх талаар хангаж чадахуйц 1200- 1400н/ммкв урсалтын бат бэхтэй ган
туйван утас үйлдвэрлэх
2. Урьдчилан хүчитгэхэд зориулсан шинэ тоног төхөөрөмж технологийг боловсруулах 

Төмөр бетон бүтээцийн ганд тавьж буй үндсэн шаардлага

1. Үйлдвэрлэх, хэрэглэхэд хялбар байх

2. Бат бэх, уян харимхайн шаадлага
3. Халуун нөхцөл дэх ашиглалтын шаадлага
4. Хүйтний хэврэгшил
5. Бетон ба арматурын барьцалдалтын шаардлага 

Аж үйлдвэр өндөр хөгжсөн улс орнууд олон улсын стандартын шаардлагад нийцүүлэн үндэсний
стандартаа дахин хянах, ижилтгэх чиглэлтэй ажиллаж байна.

Ган арматурын физик, механик үзүүлэлтийг олон улсын хэмжээнд харьцуулсныг 1-р хүснэгтэд
үзүүллээ.

Манай улсад барилгын бүтээцийн төмрийн үйлдвэр анх 1993 онд Дархан-Уул аймагт байгуулагдаж
ажилласан бөгөөд төмөр бетон бүтээцийн арматурын ган туйван болон бусад цувимал ган
эзлэхүүн үйлдвэрлэдэг болсон юм. Мөн үүний зэрэгцээ ган арматур цувимал гангийн үндэсний
норм, стандарттай болох ажил хийгдэж эхэлсэн билээ.

Гэвч манай улсын барилгын төмөр бетон бүтээцийн ган туйван стандарт MNS JIS G 3112: 2002-д
заасан үзүүлэлтүүд олон улсын болон ОХУ, БНХАУ-ын стандартад заасантай нийцэхгүй байгаа нь
1-р хүснэгтэд тодорхой харагдаж байгаа.
Одо мөрдөж байгаа MNS JIS G 3112: 2002 “Төмөр бетон бүтээцийн ган туйван” стандартад заасан
зарим үзүүлэлт нь ISO 6935- 2, ГОСТ5781-82 болон МУ-ын барилгын норм, дүрэм, зааварт
зааснаас доогуур байна. Тухайлбал MNS JIS G 3112: 2002-д заасан D10, D16, D32 голчтой
арматурын хөндлөн огтлолын талбай нь олон улсын стандарт болон барилгын техникийн
зохицуулалтын баримт бичигт зааснаас 1,2 хувиас 9,2% бага байна. Мөн төмөр бетон бүтээцийн
арматурын ган туйвангийн бат бэхийн үндсэн үзүүлэлт болох урсалтын хязгаар нь манай улсын
стандартад заасан SR 235 ангийн ган туйванд 390 н/ммкв байхад ISO, ГОСТ стандартад 240
н/ммкв, SD 390 ангийн ган туйванд 390 н/ммкв байхад ISO, ГОСТ GB стандартад 400н/ммкв байна.
Энэ байдлаас үндэслэн барилга байгууламжид MNS JIS G 3112: 2002 стандартын ган туйван
хэрэглэснээс ноцтой эрсдэл гарахыг үгүйсгэх аргагүй байна.

Ийм учраас манай улсын инженерүүд барилга, байгууламжийн зураг төсөл боловсруулах болон
барилгад хэрэглэхдээ дээр дурьдсан зөрүүтэй байдлыг анхаарч үзсэн байх шаардлагатай.

Мөн цаашид олон улсын стандартыг үндэсний болгох шаардлага үүнээс ургаж гарч байна. 
Төмөрбетон бүтээцийн ган туйван MNS JISG 3112:2002 -ийн үзүүлэлтийг олон улсын болон
бусад улсын стандартын үзүүлэлттэй харьцуулалт 
 
№ Үндсэн (Монгол улсын) (Олон улсын)  (ОХУ-ын) GB1499-1998
үзүүлэлтийн MNS JISG 3112:2002 ISO 6935-2 ГOCT 5781-82 GB 13013-91
нэр ГОСТ 14-1- (БНХАУ)
5254-94–
0 1 2 3 4 5
    SR 235   A 240 (Al) R235
    SR 295      
    SD 295 A RB 300 A 300 (All)  
    SD 295 B RB 400 A400(Alll) HRB 335
1 Ангилалт SD 345 RB 500 A500(AmIIIC) HRB 400
    SD390 RB 400 W A 600 (A IY) HRB 500
    SD 490 RB 500 W A 800 (A Y)  
        A 1000 (A Yl)  
        A1200(AmYII)  
    6.35 6 6 6
    9.53 8 8 8
    12.7 10 10 10
    15.9 12 12 12
    19.1 16 14 14
    22.2 20                          16 16
2 Хэлбэр хэмжээ 25.4 28.6 31.8 25                          18 20 22 18 20 22
(нэрлэсэн 32
голч)
    34.9   25 25
    38.1   28 28
    41.3 40 32 32
    50.8   36 136
        40 40
          50
    GSR 235-д ≥ 235 RB 300-д ≥300 А240-д ≥ 240 R 235 ≥ 235
    SR 295-д ≥295 RB 400-д ≥ 400 А300-д ≥ 300 HRB 335-д ≥
335
    SD 295 А-д ≥ 294 RB400W-д ≥400 А400-д≥400 HRB 400-д ≥
400
  Урсалтын SD 295 B-д 345/440 RB 500-д ≥500 А500-д ≥500 HRB 500-д ≥
500
3 хязгаар Н/мм2 SD 345-д 345-440 RB 500 W - д 5 500 А600-д ≥ 600  
    SD 390-д 390/510   А800-д ≥ 800  
    SD 490-д 490/625   А1000-д ≥ 1000  
        А1200-д≥1200  
 
0 1 2 3 4 5
4 Бат бэхийн SR235-д 380/520 RB 300-д ≥ 330 А 240-д≥380 R235 ≥ 370
  хязгаар, RB 400-д ≥ 440 А 400-д ≥600 HRB 335-д ≥ 490
SR295-д 440/600
  Н/мм2 RB 400W-д ≥ A 500-д ≥ 600 HRB 400-д ≥ 570
SD295А-д 440/600 440 А 600-д ≥ 740 HRB 500-д ≥ 630
SD 295 В-д ≥ 440 RB 500-д ≥ 550 А 800-д ≥1000
RB 500 W-д ≥
SD345-д ≥ 490 550
SD390-д ≥ 560
ЗО490-д ≥ 620
 5 Суналт % SR 235-д ≥ 20 RB 300-д ≥ 16 A % 5.65 A %
5.65

SR 295 A-д ≥ 18 RB 400 -д ≥ 14 А 240-д≥25 R235 ≥ 370

А 300-д≥19 HRB 335-д ≥ 16
SD 295 А-д ≥ 16 RB 400W-д ≥
А 400-д≥16 HRB 400-д ≥ 14
14     
SD 295 B-д ≥ 16    A 500-д≥14 HRB 500-д ≥ 12
RB 500-д ≥ 14 А 600-д≥12А800-д≥8
SD 345-д ≥ 18
SD 390-д ≥ 16 RB 500 W-д ≥
14
SD 490-д ≥ 12
6 Химийн SR SD SD RB30 RB RB A 400 A   HRB HRB HRB
агуулга 235 295 390 0 40 500 300 335 400 500
массын A 0 W
хувиар
  С - - ≤0.29 - - ≤0.22 0,2-0.29 0.28   ≤0.25 ≤0.25 ≤0.25
  -
0.37
  S, - - ≤0.55 - - ≤0.6 0.6/0.9 0.15   ≤0,S ≤0.8 ≤0.8
  -
0.30
  Мn -