ARALIN 1: KAHALAGAHAN NG WIKA
bansa nangangahulugang Malaya ito at may
HENRY GLEASON
-ang wika ay isang masistemang balangkas na
sinasalitang tunog na pinipili at isinasaayos sa
paraang arbitaryo upang magamit ng mga taong
kabilang sa isang kultura.
BERNALES
-ang wika ay proseso ng pagpapadala at
pagtanggap ng mensahe sa pamamagitan ng
simbolikong cues na maaring berbal o di-berbal.
MANGAHIS
-may mahalagang papel na ginagampanan ang
wika sa pakikipagtalastasan. Ito ang midyum na
gianagamit sa maayos na paghahatid at
pagtanggap ng mensahe na susi sa
pagkakaunawaan
CONSTANTINO AT ZAFRA
-ang wika ay isang kalipunan ng mga salita at
ang pamamaraan ng pagsasama-sama ng mga
ito para magkaunawaan o makapag-usap ang
isang grupo ng mga tao.
BIENVENIDO LUMBERA
-parang hininga ang wika. Gumagamit tayo ng
wika upang kamtin ang bawat pangangailangan
natin.
ALFONZO O. SANTIAGO
-wika ang sumasalamin sa mga mithiin, lunggati,
pangarap, kaalaman, at karunungan, moralidad,
paniniwala, at mga kaugalian ng tao sa lipunan.
ARAKIN 2: KAHALAGAHAN NG WIKA
*isa sa mga pangunahing gamit o kahalagahan
ng wika ang pagiging intrumento nito s
komunikasyon.
*mahalaga ang wika sa pagpapanatili,
pagpapayabong at pagpapalaganap ng kultura
ng bawat grupo ng tao.
*kapag may sariling wikang ginagamit ang isang
soberanya.
*WIKA ang nagsisilbing tagapag-ingat at
tagapagpalaganapng mga karunungan at
kaalaman.
*mahalaga ang wika bilang lingua franca o
bilang tulay para magkausap at magkaunawaan
ang iba’t ibang grupo ng taong may kanya
kanyang wikang ginagamit.
*hindi matatawaran ang kahalagahan ng wika
sa pakikipagtalastasan at pakikipag-ugnayan
tungo sa pagkakaunawaan at pagkakaisa.
ARALIN 3: KATANGIAN NG WIKA
*ANG WIKA AY SIANSALITANG TUNOG
*ANG WIKA AY MASITEMA
*ANG WIKA AY ARBITARYO
*ANG WIKA AY GINAGAMIT
*ANG WIKA AY NAKABATAY SA KULTURA
*ANG WIKA AY NAGBABAGO
*ANG WIKA AY MAY ANTAS
*ANG WIKA AY MAKANGPANGYARIHAN
ARALIN 4: TEOTYANG PANGWIKA
TEORYANG BEHAVIORISM
-ayon kay B.F. SKINNER(1968) ang bata ay
ipinganak na may kakayahan sa pagkatuto ng
wika at ang kanilang kilos at gawi ay maaring
hubugin sa pamamagitan ng pagkontrol ng
kanilang kapaligiran.
TEORYANG INNATIVE
-ayon kay NOAM CHOMSKY (1965) ANG TAO AY
MAY LIKAS NA MATUTUNAN ANG WIKA DAHIL
SA PANINIWALANG LAHAT NG
IPINANGANGANAK AY TAGLAY ANG LANGUAGE
ACQUISITION DEVICE NA RESPONSIBLE SA
PAGKAKATUTO NG ISANG WIKA.
TORE NG BABEL
-mababasa sa bibliya 9GENESIS 11:2-9) ang
salysay tungkol sa kamangha-manghang
pagtatayo ng isang tore na may taas na aabot
hanggang langit. Nagingparang isang sumpa ang
pangyayari sapagkat ang dati’y nagkakaisa ang
mga mamamayan dahil iisa lamang ang kanilang
wika na isang iglap ay nagkaiba-iba at
nagkawatak-watak. Ito’y iyakang sinabi na ayon
sa kagustuhan ng Diyos , dahil sa pangyayari ,
kumalat ang bawat lahi sa iba’t ibang panig ng
mundo dahil hindi na sila nagkakaintidihan.
ANG PENTEKOSTES
-mula sa mga aklat na gawa ng mga apostol na
nagsilbing daan upang maipalaganap nang
lubusan ang mabuting balita ng kaligtasan. Kung
sa lumang tipan ay pinag iba-iba ng
makapangyarihan Diyos ang wikang sinasalita
ng mga tao, ditto sa bagong tipan, natuto
naman ng iba’t ibang wika ang mga apostol
kahit hindi sila nag-aaral ng mga iyon.Sa tulong
ng Espiritu Santo naunawaan at nabigkas nila
ang mga salitang hindi nila nalalaman upang
makagpyuro ng mga salita ng Diyos.
TEORYANG BOW-WOW
-Pinakamataas na antas ng hayop angtao kung
kayat malaki ang posibilidad na gayahin natin
ang mga tunog na likha ng kalikasan at itumbas
ito bilang pantawag natin sa mga bagay sa ating
paligid.
TEORYANG DING-DONG
-Ipinalalagay sa teoryang ito na ang lahat sa
kapaligiran ay may sariling tunog na
kumakatawan sa nasabing bagay. Kaya nga
marahil may mga salita tayong tulad bg
langitngit ng kwayan, lagaslas ng tubig, talbog
ng bola, pagkusot ng damit, atbp.
TEORYANG YUM-YUM
-Sinasabi na sa senyas o body language muna
ang unang natutunan ng tao bago
nakapagsalita.
TEORYANG POOH-POOH
-Ipinalalagay ng teoryang ito na ang tao ang
lumilikha ng tunog at siya rin ang nagbibigay ng
kahulugan nito. Tulad na lamang kapag siya’y
nagagalit, natutuwa,nasasaktan at nalulungkot.
TEORYANG YO-HE-HO
-pinaniniwalaan na ang tao ay bumabanggit ng
mga salita kapag siya ay gumagamit ng
puwersa. Mariringgan ng ekspresyon ang tao
kapag nagbubuhat ng mabigat, pag ire habang
nagluluwal ng sanggol.
TERYANG TARA-RA-BOOM-DE-AY
-natutong humabi ng salita ang mga tao mula sa
iba’t-ibang Gawain at ritwal na
isinasagawa.Karaniwan ang ritwal at
selebrasyon o okasyon ay may sayaw na
sinasabayan ng pag-usal ng mga salita.
ARALIN 5:ANTAS NG WIKA
PORMAL-Ang mga standard na wikang
ginagamit at kinikilala ng higit sa nakakaraming
tao lalo na ang mga may pinag-aralan.
PAMBANSA-wikang itinadhana ng batas na
ginagamit sa iba’t ibang larangan at
nauunawaan ng lahat.
PAMPANITIKAN- pinakamataas na lebel ng
wika sapagkat mayaman ito sa paggamit ng mga
idyoma, tayutay at matatalinghagang
pananalita.
DI-PORMAL-karaniwang ginagamit sa pang
araw-araw na pakikipagtalastasan.
 PABALBAL-pinakamababang lebel ng wika na
kung saan impormal itong nalikha. Tinatawag
ding salittang kalye o islang.

KOLOKYAL-salitang ginagamit sa pang araw-

araw na halaw mula sa pormal na mga salita.

LALAWIGAN-mga wikang ginagamit sa iba’t

ibang lalawigan.

ARALIN 6:IBA PANG KONSEPTONG PANGWIKA

*ARTIKULO XIV,SELEKSYON 6 NG
KONSTITUSYON NG 1987

*Ang wikang Pambansa ng pilipinas ay FILIPINO.

Samantalang nililinang, ito ay dapat payabungin
at pagyamanin pa salig sa umiiral na wika sa
Pilipinas at sa iba pang mga wika.

*Alinsunod sa tadhana ng batas at sang-ayon sa

nararapat na maaring ipasya ng Kongreso, dapat
magsagawa ng mga hakbang ang pamahalaan
upang ibunsod at puspusang itaguyod ang
paggamit ng Filipino bilang midyum ng opisyal
na komunikasyon at bilang wika ng pagtuturosa
sistemang pang-edukasyon.

*ARTIKULO XIV,SEKSIYON7 NG KONSTITUSYON

NG 1987